Αριθμ. ΕΑΛΕ/Γ.Π.οικ.22180

(ΦΕΚ B’ 1164/08.04.2019)

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΚΑΙ Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣ

Έχοντας υπόψη:

1. Τα άρθρα 6, 7 και 11 του ν. 4486/2017 (Α΄ 115), «Μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, επείγουσες ρυθμίσεις αρμοδιότητας Υπουργείου Υγείας και άλλες διατάξεις», όπως ισχύει.

2. Τις διατάξεις του ν. 4238/2014 (Α΄ 38), «Πρωτοβάθμιο Εθνικό Δίκτυο Υγείας (Π.Ε.Δ.Υ.), αλλαγή σκοπού Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και λοιπές διατάξεις», όπως ισχύει.

3. Τις διατάξεις του ν. 3918/2011 (Α΄ 31), «Διαρθρωτικές αλλαγές στο σύστημα υγείας και άλλες διατάξεις», όπως ισχύει.

4. Τις διατάξεις του π.δ/τος 63/2005 (Α΄ 98), «Κώδικας Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα».

5. Τις διατάξεις του π.δ/τος Π.Δ. 73/2015 (Α΄ 116), «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών».

6. Τις διατάξεις του π.δ/τος 121/2017 (Α΄128), «Οργανισμός του Υπουργείου Υγείας», όπως ισχύει.

7. Τη με αριθμ. Υ80/06/11/2017 (Β΄ 3904) απόφαση του Πρωθυπουργού, «Τροποποίηση απόφασης ανάθεσης αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Υγείας Παύλο Πολάκη».

8. Τη με αριθμ. ΕΑΛΕ/Γ.Π.96258/15-01-2018 (Β΄ 39) απόφαση του Υπουργού Υγείας και του Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας με θέμα: «Καθορισμός του τρόπου και της διαδικασίας επιλογής οικογενειακών ιατρών προκειμένου να συμβληθούν με τον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) καθώς και του τρόπου και του περιεχομένου των παρεχόμενων υπηρεσιών».

9. Τη με αριθμ. ΕΑΛΕ/Γ.Π. οικ.45169/11.6.2018 (Β΄ 2193) απόφαση του Υπουργού Υγείας και του Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας, με θέμα: «Τροποποίηση και αντικατάσταση της με αριθμό ΕΑΛΕ/Γ.Π. 96258/2017 απόφασης περί καθορισμού του τρόπου και της διαδικασίας επιλογής οικογενειακών ιατρών προκειμένου να συμβληθούν με τον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) καθώς και του τρόπου και του περιεχομένου των παρεχόμενων υπηρεσιών (Β΄39/2018)».

10. Τη με αριθμ. Γ5α/Γ.Π.οικ.79678/17-10-2018 (Β΄4698) απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας με θέμα: «Ηλικιακό όριο παρακολούθησης παιδιών και εφήβων από ιατρούς ειδικότητας Παιδιατρικής».

11. Το με αριθμ. 5594/22-01-2019 έγγραφο εκ του Γραφείου του Αναπληρωτή Γενικού Γραμματέα.

12. Το από 05-02-2019 έγγραφο εκ του Γραφείου του Αναπληρωτή Γενικού Γραμματέα.

13. Τη με αριθμ. Β2β/Γ.Π.18566/15-03-2019 εισήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας σύμφωνα με την παρ. 5, περ. ε του άρθρου 24 του ν. 4270/2014, όπως ισχύει, σύμφωνα με την οποία από την εφαρμογή της παρούσας απόφασης δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του προϋπολογισμού του φορέα και στον κρατικό προϋπολογισμό,

αποφασίζουμε:

Την τροποποίηση της με αριθμ. ΕΑΛΕ/Γ.Π. οικ.45169/11.6.2018 (Β΄ 2193) απόφασης του Υπουργού Υγείας και του Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας, ως ακολούθως:

Α) Ο πίνακας στην παράγραφο III αντικαθίσταται ως εξής:
 

ΗΛΙΚΙΑΚΗ ΟΜΑΔΑ	ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ/ΑΤΟΜΟ
0 -16 ΕΤΩΝ	1,20
17-44 ΕΤΩΝ	0,56
45-64 ΕΤΩΝ	0,96
65+ ΕΤΩΝ	1,09

Β) Το τέταρτο και πέμπτο εδάφιο της παραγράφου III αντικαθίστανται ως εξής:

«Κατ’εξαίρεση, κατά το πρώτο έτος της ισχύος της σύμβασης, η αμοιβή των οικογενειακών ιατρών ανέρχεται για τους μεν Γενικούς Ιατρούς και Παθολόγους στα 1.801,09 € για τους δε Παιδίατρους στα 1.800,00 €. Μετά τη παρέλευση του έτους η αποζημίωση προσδιορίζεται με βάση τα πραγματικά στοιχεία του εγγεγραμμένου σε αυτόν πληθυσμού ευθύνης, με ανώτατο όριο τα 2.000,00 €.

Κατά τα λοιπά, ισχύει η με αριθμ. ΕΑΛΕ/Γ.Π. οικ.45169/11.6.2018 (Β΄ 2193) απόφαση του Υπουργού Υγείας και του Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 20 Μαρτίου 2019

Ο Υπουργός κ.α.α.
Ο Αναπληρωτής Υπουργός
ΠΑΥΛΟΣ ΠΟΛΑΚΗΣ

Αθήνα, 9 Απριλίου 2019
Αριθ. Πρωτ.: Α.Τ.Δ. Α 1052695 ΕΞ2019

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ



ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ
ΑΥΤΟΤΕΛΕΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ Α΄- ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

Ταχ. Δ/νση: Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας: 101 84 ΑΘΗΝΑ

ΘΕΜΑ: «Διευκρινίσεις σχετικά με τη χορήγηση αδειών και την εφαρμογή μειωμένου ωραρίου».

ΣΧΕΤ: Η Αριθμ. Πρωτ.: ΔΙΔΑΔ/Φ.69/100/100/10431/2019 εγκύκλιος του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης.

Σας κοινοποιούμε συνημμένα την Αριθμ. Πρωτ: ΔΙΔΑΔ/Φ.69/100/10431/2019 (Α.Δ.Α: ΨΙ2Ι465ΧΘΨ-ΝΝΝ) εγκύκλιο του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης προς ενημέρωσή σας, προκειμένου για την πιστή εφαρμογή της και τις δικές σας περαιτέρω ενέργειες.

Με ευθύνη των Προϊσταμένων των Υπηρεσιών, στις οποίες αποστέλλεται η παρούσα εγκύκλιος, παρακαλούμε να λάβουν γνώση ενυπόγραφα όλοι οι υπάλληλοι.

Για διευκρινίσεις σχετικά με την εγκύκλιο θα απευθύνεστε στη Δ/νση Διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού – Τμήμα Α΄ και στα τηλέφωνα: 2103375135 (για εφοριακούς) και 2103375440 (για Τελωνειακούς και υπαλλήλους του Γ.Χ.Κ.).





Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΤΕΛΟΥΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΕΥΘΑΛΙΑ ΧΑΤΖΗΪΩΑΝΝΙΔΟΥ

Αριθμ. Δ11 οικ. 13734/538

(ΦΕΚ Β' 1163/08.04.2019)

Η ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΡΙΑ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

Έχοντας υπόψη:

1. Το ν. 4538/2018 «Μέτρα για την προώθηση των θεσμών της αναδοχής και της υιοθεσίας και άλλες» όπως τροποποιήθηκε και ισχύει και ιδίως το άρθρο 27 (Α’ 85).

2. Το άρθρο 15 του ν. 3868/2010 «Αναβάθμιση του Εθνικού Συστήματος Υγείας και λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης» (Α’ 129).

3. Το άρθρο 9 του ν. 4109/2013 «Κατάργηση και συγχώνευση νομικών προσώπων του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα Σύσταση Γενικής Γραμματείας για το συντονισμό του κυβερνητικού έργου και άλλες διατάξεις.» (Α’ 16).

4. Το άρθρου 8 παρ. 1 του ν. 3961/2011 «Τροποποίηση του ν. 3126/2003 για την ποινική ευθύνη των Υπουργών και άλλες διατάξεις» (Α’ 97).

5. Το ν. 3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης − Πρόγραμμα Καλλικράτης» (Α’ 87).

6. Το ν. 3607/2007 «Σύσταση και Καταστατικό της «Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Κοινωνικής Ασφάλισης Α.Ε.» (Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.) και λοιπές ασφαλιστικές και οργανωτικές διατάξεις» (Α’245).

7. Το ν. 2472/1997 «Προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα» (Α’50).

8. Το ν. 2447/1996 «Κύρωση ως Κώδικα του σχεδίου Νόμου Υιοθεσία, επιτροπεία και αναδοχή ανηλίκου, δικαστική συμπαράσταση, δικαστική επιμέλεια ξένων υποθέσεων και συναφείς ουσιαστικές, δικονομικές και μεταβατικές διατάξεις», (Α’ 278).

9. Τα άρθρα 1542 -1588 και 1655 -1665 Α.Κ.

10. Τα άρθρα 122 και 123 του ΠΚ, 45Α του ΚΠΔ και 8 του π. δ. 49/1979 όπως ισχύουν.

11. Το άρθρο 9 του ν. 2082/1992 «Αναδιοργάνωση της Κοινωνικής Πρόνοιας και καθιέρωση νέων θεσμών Κοινωνικής Προστασίας» (Α’ 158), όπως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 65 του ν. 2447/1996.

12. Τον Κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 της 27ης Απριλίου 2016 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

13. Το Π.Δ. 73/2015 «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 116).

14. Το π.δ. 22/2006 «Οργανισμός του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης» (Α’ 18).

15. Το π.δ. 226/1999 «Υπηρεσίες και Οργανώσεις αρμόδιες για την διεξαγωγή κοινωνικής έρευνας σε υιοθεσίες ανηλίκων και για την πραγματοποίηση υιοθεσιών ανηλίκων και διαδικασία προπαρασκευής και πραγματοποίησης των εν λόγω υιοθεσιών» (Α’ 190).

16. Την Υ28/08-10-2015 απόφαση του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στην Αναπληρώτρια Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θεανώ Φωτίου» (2168 Β’), όπως τροποποιήθηκε με τις Υ70/11-11-2015 (2441 Β’), Υ43/28-04-2017 (1510 Β’) και Υ24/04-05-2018 (1546 Β’) αποφάσεις του Πρωθυπουργού,

17. Την Δ27/ΓΠ.οικ. 22560/891/2014 κοινή υπουργική απόφαση των Υπουργών Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων «Τήρηση Εθνικού Μητρώου Αναδόχων Ανηλίκων» (Β’ 3692).

18. Την Π2α/Γ.Π.:οικ 59597/2011 απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «Ανάθεση στο ΕΚΚΑ αρμοδιοτήτων ηλεκτρονικής καταγραφής, αναφοράς, παρακολούθησης και αξιολόγησης των δράσεων των φορέων κοινωνικής φροντίδας» (Β’ 1528).

19. Την οικ. 49540/2011 κοινή υπουργική απόφαση των Υπουργών Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων «Συντονισμός δράσεων και υπηρεσιών παιδικής προστασίας» (Β’ 877).

20. Την 63501/2004 απόφαση των Υπουργών Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Δικαιοσύνης «Τήρηση του Εθνικού Μητρώου Υιοθεσιών από το Εθνικό Συμβούλιο Κοινωνικής Φροντίδας» (Β’ 965).

21. Την 2/2018 Γνωμοδότηση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.

22. Την 9492/803/04-03-2019 «Εισήγηση της Προϊσταμένης της Γενικής Δ/νσης Οικονομικών Υπηρεσιών σύμφωνα με την παρ. 5 (ε) του άρθρου 24 του ν. 4270/2014 (Α’ 143), όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 6 του άρθρου 10 του ν. 4337/2015 (Α’ 129), σύμφωνα με την οποία δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.

23. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.

24. Την ανάγκη τήρησης αξιόπιστων στοιχείων διαμέσου ενός πληροφοριακού συστήματος για την εφαρμογή των θεσμών της αναδοχής και της υιοθεσίας και την παρακολούθηση και αξιολόγηση των δράσεων παιδικής προστασίας και εκπλήρωσης του καθήκοντος που αναλαμβάνουν οι εμπλεκόμενοι φορείς προς το δημόσιο συμφέρον και τους ενδιαφερόμενους πολίτες,

αποφασίζουμε:

Άρθρο 1
Πληροφοριακό σύστημα αναδοχής και υιοθεσίας

Συνίσταται και λειτουργεί στην Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης Α.Ε. (εφεξής Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.) το Πληροφοριακό Σύστημα Αναδοχής και Υιοθεσίας (εφεξής Π.Σ.) στο οποίο καταχωρίζονται ηλεκτρονικά τα δεδομένα, στοιχεία και αρχεία που αφορούν το Εθνικό και τα Ειδικά Μητρώα Ανηλίκων, το Εθνικό και τα Ειδικά Μητρώα Υποψήφιων Αναδόχων Γονέων, το Εθνικό και τα Ειδικά Μητρώα Εγκεκριμένων Αναδοχών Ανηλίκων, το Εθνικό και τα Ειδικά Μητρώα Υποψήφιων Θετών Γονέων, το Εθνικό Μητρώο Υιοθεσιών και το Ειδικό Μητρώο Επαγγελματιών Αναδόχων.

Άρθρο 2 Σκοπός

Σκοπός της τήρησης των Μητρώων και της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που τηρούνται σε αυτά είναι η επίτευξη της κοινωνικής προστασίας των ανηλίκων, η αποϊδρυματοποίηση και η οικογενειακή αποκατάσταση τους ανηλίκων που διαβιούν στις μονάδες παιδικής προστασίας και φροντίδας, μέσω των θεσμών της υιοθεσίας και της αναδοχής και της παροχής σε αυτούς εξατομικευμένης φροντίδας και η επιτάχυνση της διαδικασίας αναδοχής και υιοθεσίας. Για την επίτευξη των ως άνω σκοπών κρίνεται αναγκαία η συλλογή και επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των υποκειμένων που αιτούνται αναδοχή ή υιοθεσία και των ανηλίκων που προστατεύονται από μονάδες παιδικής προστασίας και φροντίδας ή πρόκειται να τοποθετηθούν σε ανάδοχο γονέα ή να υιοθετηθούν, ανεξάρτητα από το αν προστατεύονται από μονάδα παιδικής προστασίας και φροντίδας, καθώς και της φυσικής τους οικογένειας. Τα δεδομένα των υποκειμένων τα οποία συλλέγονται και γίνονται αντικείμενο επεξεργασίας αφορούν την προσωπική, οικογενειακή, ποινική, εκπαιδευτική, οικονομική κατάστασή τους και την κατάσταση της υγείας τους. Συλλέγονται μόνο τα απολύτως αναγκαία στοιχεία για την επίτευξη του ως άνω σκοπού τηρώντας την αρχή της αναλογικότητας και της αναγκαιότητας επεξεργασίας. Τα στοιχεία αυτά δεν προωθούνται και δεν γνωστοποιούνται σε άλλους αρμόδιους φορείς για σκοπούς διαφορετικούς από τους ανωτέρω.

Άρθρο 3
Υπεύθυνος Επεξεργασίας και διασυνδεόμενοι φορείς και υπηρεσίες

1. α. Η Η.Δ.Ι.Κ.Α. Α.Ε. έχει την ευθύνη της εύρυθμης, ορθής και ασφαλούς λειτουργίας του Πληροφοριακού Συστήματος (εφεξής Π.Σ.), φιλοξενεί τους εξυπηρετητές (servers) του Πληροφοριακού Συστήματος και το δικτυακό εξοπλισμό και αναλαμβάνει τη συντήρησή τους.
β. Η Η.Δ.Ι.Κ.Α. Α.Ε. είναι εκτελούσα την επεξεργασία των Εθνικών Μητρώων που τηρούνται στο ως άνω ΠΣ.
γ. Η Η.Δ.Ι.Κ.Α. Α.Ε. λαμβάνοντας υπόψη τη διαθέσιμη τεχνολογία και το κόστος εφαρμογής, τη φύση, το πεδίο εφαρμογής, καθώς και την σοβαρότητα και την πιθανότητα επέλευσης των κινδύνων για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των υποκειμένων της επεξεργασίας, οφείλει να εφαρμόζει κάθε αναγκαίο τεχνικό ή οργανωτικό μέτρο για την ασφάλεια των Π.Σ., καθώς και των δεδομένων που τηρούνται και για την προστασία τους από τυχαία ή αθέμιτη καταστροφή, τυχαία απώλεια, αλλοίωση, απαγορευμένη διάδοση ή πρόσβαση και κάθε άλλη αθέμιτη επεξεργασία. Για το σκοπό αυτό διενεργείται εκτίμηση αντίκτυπου ως προς την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Γενικό Κανονισμό Προσωπικών Δεδομένων και με βάση τα αποτελέσματά της λαμβάνονται όλα τα αναγκαία μέτρα για την ασφάλεια των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και την προστασία τους. Τα εν λόγω μέτρα επανεξετάζονται και επικαιροποιούνται, όταν κρίνεται σκόπιμο.

2. α. Το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (εφεξής Ε.Κ.Κ.Α.) τηρεί σε ηλεκτρονική μορφή στο Π.Σ. το Εθνικό Μητρώο Ανηλίκων, το Εθνικό Μητρώο Υποψήφιων Αναδόχων Γονέων, το Εθνικό Μητρώο Εγκεκριμένων Αναδοχών Ανηλίκων, το Εθνικό Μητρώο Υποψήφιων Θετών Γονέων, το Εθνικό Μητρώο Υιοθεσιών και το Ειδικό Μητρώο Επαγγελματιών Αναδόχων.
β. Υπεύθυνος επεξεργασίας των Εθνικών Μητρώων και του Ειδικού Μητρώου Επαγγελματιών Αναδόχων είναι το Ε.Κ.Κ.Α., όπως αυτό νομίμως εκπροσωπείται.
γ. Το Ε.Κ.Κ.Α. υποχρεούται να καταρτίζει τριμηνιαίες και ετήσιες στατιστικές εκθέσεις, με βάση τα τηρούμενα στοιχεία, με τη διαδικασία της ψευδωνυμοποίησης, τις οποίες υποβάλει στο Ε.Σ.Αν.Υ., στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Τα πεδία των εκθέσεων καθορίζονται σε συνεργασία με την Διεύθυνση Προστασίας Παιδιού και Οικογένειας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
δ. Το Ε.Κ.Κ.Α. είναι υπεύθυνο για την εφαρμογή των απαραίτητων και κατάλληλων πολιτικών, τεχνικών ή οργανωτικών μέτρων και μέτρων ασφάλειας, ώστε να εξασφαλίζεται η ασφάλεια και η προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, ιδιαίτερα των ειδικών κατηγοριών του άρθρου 9 του Κανονισμού 2016/679, από τυχαία ή αθέμιτη καταστροφή, τυχαία απώλεια, αλλοίωση, απαγορευμένη διάδοση ή πρόσβαση και
κάθε άλλη αθέμιτη επεξεργασία, λαμβάνοντας υπόψη τη διαθέσιμη τεχνολογία και το κόστος εφαρμογής, τη φύση, το πεδίο εφαρμογής, το πλαίσιο και τους σκοπούς της επεξεργασίας, καθώς και την σοβαρότητα και την πιθανότητα επέλευσης των κινδύνων για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των υποκειμένων της επεξεργασίας. Για το σκοπό αυτό διενεργείται εκτίμηση αντικτύπου ως προς την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Γ.Κ.Π.Δ., και με βάση τα αποτελέσματά της λαμβάνονται όλα τα αναγκαία μέτρα για την ασφάλεια των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και την προστασία τους. Τα εν λόγω μέτρα επανεξετάζονται και επικαιροποιούνται όταν κρίνεται σκόπιμο.

3. α. Κάθε μονάδα παιδικής προστασίας και φροντίδας που λειτουργεί ως νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου και οι κοινωνικές υπηρεσίες των δημοσίων νοσοκομείων και των δημοσίων μαιευτηρίων τηρούν σε ηλεκτρονική μορφή στο ως άνω Π.Σ. το Ειδικό Μητρώο Ανηλίκων της μονάδας. Υπεύθυνος επεξεργασίας του Ειδικού Μητρώου κάθε μονάδας ή νοσοκομείου είναι το εκάστοτε νομικό πρόσωπο, όπως νομίμως εκπροσωπείται.
Β. Οι Διευθύνσεις Κοινωνικής Μέριμνας ή, κατά περίπτωση, τα Τμήματα Κοινωνικής Αλληλεγγύης των Διευθύνσεων Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας των Περιφερειών ή Περιφερειακών Ενοτήτων, τηρούν στο ως άνω Π.Σ. Ειδικό Μητρώο Ανηλίκων για τους ανηλίκους οι οποίοι δεν είναι τοποθετημένοι σε μονάδα παιδικής προστασίας και φροντίδας. Υπεύθυνος επεξεργασίας των Ειδικών Μητρώων των ανωτέρω υπηρεσιών είναι η Προϊσταμένη Αρχή τους.

4. Οι φορείς εποπτείας της αναδοχής, δηλαδή τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφερειών, οι Διευθύνσεις Κοινωνικής Μέριμνας ή, κατά περίπτωση, τα Τμήματα Κοινωνικής Αλληλεγγύης των Διευθύνσεων Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας των Περιφερειών ή Περιφερειακών Ενοτήτων, τα δημοτικά βρεφοκομεία, οι κοινωνικές υπηρεσίες των Εταιρειών Προστασίας Ανηλίκων και οι Υπηρεσίες Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων τηρούν ηλεκτρονικά στο ως άνω Π.Σ. το Ειδικό Μητρώο Υποψήφιων Αναδόχων Γονέων και το Ειδικό Μητρώο Εγκεκριμένων Αναδοχών Ανηλίκων και φροντίζουν, μέσω του Π.Σ., για την εγγραφή τους στο Εθνικό Μητρώο Υποψήφιων Αναδόχων Γονέων και στο Εθνικό Μητρώο Εγκεκριμένων Αναδοχών Ανηλίκων αντίστοιχα. Οι ως άνω φορείς καταχωρούν ή / και επεξεργάζονται ηλεκτρονικά τις αιτήσεις που υποβάλουν οι υποψήφιοι ανάδοχοι γονείς και ολοκληρώνουν την προβλεπόμενη στο ν. 4538/2018 διαδικασία, μέσω τουΠ.Σ.ΥπεύθυνοςεπεξεργασίαςτωνΕιδικώνΜητρώων είναι η Προϊσταμένη Αρχή κάθε φορέα εποπτείας της αναδοχής.

5. Οι Διευθύνσεις Κοινωνικής Μέριμνας ή, κατά περίπτωση, τα Τμήματα Κοινωνικής Αλληλεγγύης των Διευθύνσεων Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας των Περιφερειών/ Περιφερειακών Ενοτήτων, οι κοινωνικές υπηρεσίες των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφερειών, όπως αυτά ορίζονται στην παρ. 3 του άρθρου 9 του ν. 4109/2013 (Α’ 16) και τα δημοτικά βρεφοκομεία, αρμόδιες υπηρεσίες για να διεξάγουν την κοινωνική έρευνα για τους υποψήφιους θετούς γονείς σε υιοθεσίες ανηλίκων, τηρούν σε ηλεκτρονική μορφή στο Π.Σ. το Ειδικό Μητρώο Υποψήφιων Θετών Γονέων και φροντίζουν, μέσω του Π.Σ. για την εγγραφή τους στο Εθνικό Μητρώο Υποψήφιων Θετών Γονέων. Υπεύθυνος επεξεργασίας των δεδομένων είναι η Προϊστάμενη Αρχή της κατά περίπτωση αρμόδιας υπηρεσίας.

6. Μέλη του Συνδέσμου Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος (εφεξής ΣΚΛΕ) εγγεγραμμένοι στον Ειδικό Κατάλογο Πιστοποιημένων Κοινωνικών Λειτουργών που τηρεί ο ΣΚΛΕ βάσει του άρθρου 26 του ν. 4538/2018, αποκτούν δικαίωμα πρόσβασης στο Π.Σ., σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 4, κάθε φορά που τους ανατίθεται, σύμφωνα με την προβλεπόμενη στο άρθρο 26 του ν.4538/2018 διαδικασία, διεξαγωγή κοινωνικής έρευνας, εντός των χρονικών ορίων που θέτει η κείμενη νομοθεσία. Ο πιστοποιημένος κοινωνικός λειτουργός του ΣΚΛΕ είναι εκτελών την επεξεργασία των δεδομένων που καταχωρεί.

7. Κοινωνικοί λειτουργοί της Διεθνούς Κοινωνικής Υπηρεσίας αποκτούν δικαίωμα πρόσβασης στο Π.Σ., σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 4, για την τήρηση σε ηλεκτρονική μορφή σε αυτό του Ειδικού Μητρώου Υποψήφιων Θετών Γονέων που αιτούνται την υιοθεσία παιδιού από το εξωτερικό (διακρατική ή διεθνής υιοθεσία). Υπεύθυνος επεξεργασίας των δεδομένων του Ειδικού Μητρώου Υποψήφιων Θετών Γονέων είναι η Διεθνής Κοινωνική Υπηρεσία, όπως νομίμως εκπροσωπείται.

Άρθρο 4
Δικαιώματα Πρόσβασης και Χρήσης Π.Σ. - Προϋποθέσεις και διαδικασία ηλεκτρονικής υποβολής αιτήσεων

1. Δικαίωμα πρόσβασης στο Π.Σ., πέραν του ελεύθερα προσβάσιμου σε όλους χώρου αυτού, έχουν οι πολίτες που επιθυμούν να υποβάλουν αίτηση εγγραφής στο Π.Σ. ως ΥΑΓ ή ως ΥΘΓ, με τη χρήση στοιχείων ταυτοποίησης (κωδικών) του TAXISnet και όλοι οι φορείς του άρθρου 3, μέσω των ειδικά εξουσιοδοτημένων για τον σκοπό αυτό προσώπων (εξουσιοδοτημένοι χρήστες).

2. Το Π.Σ. υποστηρίζει διαβαθμισμένη πρόσβαση με την απόδοση διαφορετικών δικαιωμάτων πρόσβασης και χρήσης στις αντίστοιχες κατηγορίες χρηστών, σύμφωνα με παραμέτρους που ορίζει το Ε.Κ.Κ.Α. ως κατωτέρω:
α) Ελεύθερη Πρόσβαση από το ευρύ κοινό: Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει όλους τους πολίτες που επιθυμούν να ενημερωθούν σχετικά με τoυς θεσμούς της αναδοχής και της υιοθεσίας. Η πρόσβαση τους πραγματοποιείται μέσω της διαδικτυακής πύλης www.anynet.gr και δεν απαιτεί διαδικασίες εγγραφής, ταυτοποίησης και αναγνώρισής τους. Οι ανωτέρω χρήστες έχουν πρόσβαση αποκλειστικά στον ελεύθερα προσβάσιμο χώρο του ιστότοπου του Π.Σ..
β) Υποψήφιοι Ανάδοχοι Γονείς (εφεξής ΥΑΓ) ή Υποψήφιοι Θετοί Γονείς (εφεξής ΥΘΓ): Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει τους πολίτες που επιθυμούν να υποβάλλουν αίτηση εγγραφής στο Π.Σ. ως ΥΑΓ ή ως ΥΘΓ, των οποίων η πρόσβαση πραγματοποιείται με την ταυτοποίηση και αυθεντικοποίησή τους, με τη χρήση στοιχείων ταυτοποίησης (κωδικών) τουTAXISnet. Με τη διαδικασία αυτή, οι ανωτέρω χρήστες έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν ηλεκτρονικά την αίτηση του άρθρου 9 του ν. 4538/2018 για αναδοχή και του άρθρου 20 του ν. 4538/2018 για υιοθεσία.
γ) Εξουσιοδοτημένοι χρήστες διασυνδεόμενων φορέων:
η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει τους εξουσιοδοτημένους χρήστες, υπαλλήλους ή εντεταλμένους πρόσωπα των διασυνδεόμενων φορέων και υπηρεσιών του άρθρου 3, (περιπτώσεις 3, 4, 5, 6, 7 και 8), με δικαίωμα πρόσβασης και, κατά περίπτωση, επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ειδικών κατηγοριών, των οποίων η πρόσβαση στο Π.Σ. παρέχεται κατόπιν ταυτοποίησης και αυθεντικοποίησής τους με τη χρήση ονόματος χρήστη και κωδικού πρόσβασης στο Π.Σ. Για την απόδοση των παραπάνω στοιχείων πρόσβασης υποβάλλεται μέσω του Π.Σ. ονομαστική ηλεκτρονική πρόσκληση (invite) από τον Υπεύθυνο επεξεργασίας κάθε φορέα προς τον εξουσιοδοτούμενο χρήστη (υπάλληλο ή εντεταλμένο εργαζόμενο) ή τον υπεύθυνο επεξεργασίας άλλου φορέα ή άλλης υπηρεσίας στη χωρική ή διοικητική του αρμοδιότητα, μέσω της διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του εξουσιοδοτούμενου χρήστη. Ο εξουσιοδοτούμενος χρήστης ταυτοποιείται και αποδέχεται την εν λόγω ηλεκτρονική πρόσκληση εισάγοντας τα στοιχεία ταυτοποίησής του στο TAXISnet για να ολοκληρωθεί η διαδικασία. Οι κωδικοί των χρηστών της κατηγορίας αυτής λήγουν αυτόματα και θα πρέπει να ανανεώνονται με την ίδια διαδικασία ανά τρία (3) χρόνια.
δ) Εξουσιοδοτημένοι χρήστες λοιπών φορέων:
η κατηγορία αυτή δύναται να περιλαμβάνει τους εξουσιοδοτημένους χρήστες με δικαίωμα ειδικής διαβαθμισμένης πρόσβασης στα Εθνικά Μητρώα, των οποίων η πρόσβαση στο Π.Σ. παρέχεται με τη διαδικασία της περίπτωσης 2(γ) παραπάνω και με ηλεκτρονική πρόσκληση (invite) από το Ε.Κ.Κ.Α., ως εξής:
(i) σε έναν εισαγγελικό λειτουργό και σε ένα δικαστή ανά πρωτοδικείο με αρμοδιότητα σε θέματα ανηλίκων, έναν εκπρόσωπο της Ελληνικής Αστυνομίας, με αρμοδιότητα σε θέματα προστασίας ανηλίκων, σε ελεγκτή του Σώματος Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας (Σ.Ε.Υ.Υ.Π.), και του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης (Σ.Ε.Ε.Δ.Δ.),
(ii) σε εκπρόσωπο της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικής Αλληλεγγύης και σε έναν υπάλληλο από τη Διεύθυνση Προστασίας Παιδιού και Οικογένειας της Γενικής Διεύθυνσης Κοινωνικής Αλληλεγγύης στο πλαίσιο της άσκησης των αρμοδιοτήτων τους, όπως προβλέπονται από τις κείμενες οργανικές διατάξεις,
(iii) σε εκπρόσωπους του Ο.Π.Ε.Κ.Α., με δικαίωμα πρόσβασης στα απολύτως απαραίτητα στοιχεία του Εθνικού Μητρώου Εγκεκριμένων Αναδοχών, στο πλαίσιο της διαδικασίας καταβολής της προβλεπόμενης από το άρθρο 12 του ν. 4538/2018 οικονομικής ενίσχυσης αναδοχής ανηλίκου,
(iv) σε εκπροσώπους από τα καθ’ύλην αρμόδια Υπουργεία Εσωτερικών, Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, και Υγείας, για τους φορείς που αυτά εποπτεύουν, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Οι αρμόδιες Διευθύνσεις των εμπλεκομένων Υπουργείων δύνανται, μετά από αίτημα τους στο Ε.Κ.Κ.Α. να έχουν πρόσβαση σε συγκεντρωτικές αναφορές, στατιστικά μεγέθη και δείκτες σε επίπεδο εθνικό /περιφερειακό/ φορέα ή παραρτήματα αυτού, με τη χρήση μεθόδων ψευδωνυμοποίησης και να αξιοποιούν κατά περίπτωση τα δεδομένα που καταχωρούνται από τους φορείς στα υποσυστήματα του Π.Σ. προκειμένου να τα χρησιμοποιούν για την αξιολόγηση των υφιστάμενων διαδικασιών και πολιτικών και για την χάραξη και εισήγηση νέων,
(iv) στις διοικήσεις των διασυνδεόμενων φορέων για στατιστικά (ιστορικά – συγκριτικά – απολογιστικά) στοιχεία των δραστηριοτήτων του φορέα, με χρήση μεθόδων ψευδωνυμοποίησης.

3. Η εκάστοτε διαβαθμισμένη πρόσβαση των ανωτέρω προσώπων στα Μητρώα γίνεται κατά τρόπο που εγγυάται την ενδεδειγμένη ασφάλεια των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και την προστασία τους από τυχαία ή αθέμιτη καταστροφή, τυχαία απώλεια, αλλοίωση, απαγορευμένη διάδοση ή πρόσβαση και κάθε άλλη αθέμιτη επεξεργασία. Η πρόσβαση και επεξεργασία αφορά και περιορίζεται στα στοιχεία που είναι κάθε φορά αναγκαία και κατάλληλα για την εκπλήρωση του συγκεκριμένου σκοπού επεξεργασίας. Τα στοιχεία που τηρούνται στα Μητρώα δεν κοινολογούνται σε οποιοδήποτε τρίτο, φυσικό ή νομικό πρόσωπο, δημόσια αρχή ή άλλο φορέα, εκτός αν η κοινολόγηση αυτή επιβάλλεται από το νόμο ή είναι απολύτως αναγκαία για την διαφύλαξη ζωτικών συμφερόντων των υποκειμένων.

4. Κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, οι εξουσιοδοτημένοι χρήστες υπακούουν στη συνείδησή τους και το Νόμο. Υπόκεινται δε στο καθήκον της εχεμύθειας το οποίο υφίσταται και μετά την αποχώρησή τους από την υπηρεσία και στις ισχύουσες διατάξεις περί προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

5. Ο υπεύθυνος επεξεργασίας κάθε φορέα οφείλει να ενημερώνει άμεσα τον υπεύθυνο επεξεργασίας του Π.Σ. (δηλαδή το Ε.Κ.Κ.Α.) για κάθε αλλαγή στο εργασιακό καθεστώς των εξουσιοδοτημένων χρηστών (πχ διακοπή εργασίας, μακροχρόνια άδεια κλπ.), ώστε αντιστοίχως να ρυθμίζεται η πρόσβαση των χρηστών στο σύστημα ή η διακοπή αυτής. Ο υπεύθυνος επεξεργασίας κάθε φορέα έχει την ευθύνη διασφάλισης του απορρήτου και της ασφάλειας των δεδομένων στη διαδικασία καταχώρησης ή επεξεργασίας αυτών.

Άρθρο 5
Προσδιορισμός Δεδομένων και Λειτουργιών στα υποσυστήματα του Πληροφοριακού Συστήματος

Στο Π.Σ. καταχωρούνται ανά φορέα του άρθρου 3 όλα τα δεδομένα και στοιχεία που είναι αναγκαία για την εφαρμογή του ν. 4538/2018 περί αναδοχής και υιοθεσίας και την εποπτεία και τον έλεγχο αυτής. Ειδικότερα τηρούνται τα κάτωθι στοιχεία:

1. Διαδικτυακή Πύλη Αναδοχής –Υιοθεσίας anynet
Η Διαδικτυακή Πύλη ΑΝΥΝΕΤ αποτελεί το κεντρικό σημείο πρόσβασης των πολιτών, καθώς και των εξουσιοδοτημένων κατά περίπτωση σύμφωνα με το άρθρο 4 χρηστών στις πληροφορίες, αιτήσεις και ηλεκτρονικές υπηρεσίες του ΠΣ, μέσω της διεύθυνσης www.anynet. gr και περιλαμβάνει:
α. Την ενιαία ελεύθερη ηλεκτρονική πρόσβαση από όλους τους πολίτες σε πληροφορίες και ενημερωτικό υλικό σχετικά με την αναδοχή και την υιοθεσία.
β. Την Πύλη ταυτοποιημένης πρόσβασης των πολιτών (ΥΑΓ και ΥΘΓ) στο Π.Σ. για την υποβολή και διαχείριση ηλεκτρονικής αίτησης και εγγραφής στα Ειδικά και Εθνικά Μητρώα των ΥΑΓ και των ΥΘΓ.
γ. Την Πύλη πρόσβασης των εξουσιοδοτημένων χρηστών υπηρεσιών, φορέων (νπδδ και νπιδ) και πιστοποιημένων επαγγελματιών στο Π.Σ.

2. Διαχείριση Εξουσιοδοτημένων Χρηστών Π.Σ.
Το Υποσύστημα Διαχείρισης Εξουσιοδοτημένων Χρηστών επιτρέπει την προοδευτική ιεραρχική διαχείριση στοιχείων εξουσιοδοτημένων χρηστών (κατά το άρθρο 4, περίπτωση 2γ), παρέχοντας υπηρεσίες αυθεντικοποίησης (authentication) και εξουσιοδότησης (authorization) σε χρήστες ή ομάδες χρηστών, ως εξής:
α) Αρχικά το Ε.Κ.Κ.Α. ως βασικός Υπεύθυνος Επεξεργασίας του συνολικού Π.Σ. προβαίνει σε ονομαστική ηλεκτρονική πρόσκληση (invite), προς τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του Υπευθύνου Επεξεργασίας κάθε Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας και κάθε Δ/νσης Κοινωνικής Μέριμνας Περιφέρειας, του ΣΚΛΕ, καθώς και των άλλων φορέων και υπηρεσιών που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 4 να εντάξει ως συνδεδεμένους με το Π.Σ., για να τους παράσχει δυνατότητα πρόσβασης.
β) Ο αποδεχόμενος την παραπάνω ονομαστική ηλεκτρονική πρόσκληση Υπεύθυνος Επεξεργασίας, όταν ταυτοποιείται και αποκτά πρόσβαση στο Π.Σ., έχει τη δυνατότητα και την ευθύνη να προσκαλέσει με την σειρά του, εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους / χρήστες του φορέα του, καθώς και Υπεύθυνους Επεξεργασίας φορέων, είτε της χωρικής, είτε της διοικητικής του αρμοδιότητας.
γ) Με την ίδια διαδικασία όπως περιγράφεται στο β) παραπάνω και με ευθύνη των, κατά περίπτωση, εποπτευόντων ή προϊσταμένων φορέων, δίνεται ιεραρχικά πρόσβαση σε όλους τους εξουσιοδοτημένους χρήστες του Π.Σ. έως τους εργαζόμενους στα νπδδ και νπιδ με
κατάλληλα δικαιώματα πρόσβασης και επεξεργασίας.

3. Διαχείριση Αιτήσεων Αναδοχής και Υιοθεσίας

3.1 Το Υποσύστημα Διαχείρισης Αιτημάτων Αναδοχής και Υιοθεσίας παρέχει σε πολίτες τη δυνατότητα υποβολής ηλεκτρονικής αίτησης εγγραφής, καθώς και την παρακολούθηση της εξέλιξης της διαδικασίας για την ένταξή τους στα Μητρώα Αναδόχων ή Θετών Γονέων.
Η αίτηση εγγραφής, η οποία επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του νόμου 1599/1986 (Α’75) ως προς τα δηλωθέντα στοιχεία, υποβάλλεται ηλεκτρονικά, είτε από τους αιτούντες απευθείας, είτε μέσω των αρμοδίων οργάνων των φορέων εποπτείας στην χωρική αρμοδιότητα των οποίων διαμένουν οι αιτούντες.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την οριστική υποβολή της αίτησης εγγραφής αποτελεί η συμπλήρωση όλων των υποχρεωτικών πεδίων της, συμπεριλαμβανομένων των στοιχείων επικοινωνίας και συγκεκριμένα της διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και του αριθμού κινητής τηλεφωνίας.

3.2 Διαδικασία υποβολής αίτησης εγγραφής απευθείας από τον αιτούντα:

Ο αιτών (ΥΑΓ ή ΥΘΓ) υποβάλλει ηλεκτρονικά την αίτηση εγγραφής μέσω του διαδικτυακού ιστοτόπου του Π.Σ., χρησιμοποιώντας τους προσωπικούς κωδικούς πρόσβασης στη φορολογική βάση δεδομένων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων (Γ.Γ.Π.Σ.). Η επιτυχής εισαγωγή των κωδικών πρόσβασης ταυτοποιεί τον αιτούντα, επέχει θέση υπογραφής της αίτησης και δήλωσης συναίνεσης τυχόν διασταύρωσης στοιχείων από ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων του δημοσίου. Επίσης η αίτηση επέχει θέση δήλωσης συναίνεσης για την άμεση ενημέρωση της εφαρμογής από τους εξουσιοδοτημένους χρήστες των φορέων εποπτείας ή των αρμόδιων για την υιοθεσία υπηρεσιών, για κάθε μεταβολή που αφορά του αιτούντες και έρχεται σε γνώση τους. Ο αιτών συμπληρώνει υποχρεωτικά στα αντίστοιχα πεδία της αίτησης εγγραφής τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) και τον Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (Α.Μ.Κ.Α.). Όσα στοιχεία είναι διαθέσιμα από τις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων εμφανίζονται προσυμπληρωμένα στα αντίστοιχα πεδία της αίτησης και ο αιτών επιβεβαιώνει ή συμπληρώνει αυτά που λείπουν, σύμφωνα με τις οδηγίες που παρέχονται στο Π.Σ. Ο αιτών συμπληρώνει υποχρεωτικά πεδίο στο οποίο δηλώνει τον φορέα, εντός της χωρικής αρμοδιότητας του οποίου βρίσκεται ο τόπος κατοικίας ή συνήθους διαμονής του, στον οποίο επιθυμεί να διαβιβασθεί η αίτησή του, για να ανατεθεί σε κοινωνικό λειτουργό ο έλεγχος καταλληλότητας και η διενέργεια της κοινωνικής έρευνας.
Σε περίπτωση αίτησης εγγραφής από ζεύγος σε γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης ζητείται η συναίνεση του/της συζύγου ή του έχοντος συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, η οποία λαμβάνεται με ταυτοποίηση, όπως ανωτέρω και από το δεύτερο μέλος, ξεχωριστά. Η ως άνω συναίνεση αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της αίτησης εγγραφής και την επιτυχή υποβολή της.
Ο αιτών μπορεί να τροποποιεί και να αποθηκεύει την αίτησή του σε προσωρινή κατάσταση μέχρι να συμπληρώσει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και να επισυνάψει τα απαραίτητα ψηφιακά αρχεία. Μετά τη συμπλήρωση της αίτησης, το Π.Σ. διενεργεί τυπικό έλεγχο πληρότητας και σε περίπτωση που είναι επιτυχής, ο αιτών μπορεί να υποβάλει την αίτηση, λαμβάνοντας μέσω μηνύματος την Ημερομηνία Υποβολής και τον Αριθμό Υποβολής μέσω του Π.Σ.
Στη συνέχεια το Π.Σ. ενημερώνει ηλεκτρονικά το φορέα εποπτείας στον οποίο χρεώνεται η αίτηση, αρμόδιο όργανο του οποίου διενεργεί τον ουσιαστικό έλεγχο των υποβληθέντων ηλεκτρονικά δικαιολογητικών, πριν ξεκινήσει η διενέργεια της κοινωνικής έρευνας.
Σε περίπτωση που διαπιστωθούν αναντιστοιχίες, ελλείψεις ή ασυμβατότητες μεταξύ των δηλωθέντων στοιχείων και των διασταυρώσεων, η αίτηση παραμένει σε εκκρεμότητα, ενημερώνεται, με οποιοδήποτε πρόσφορο μέσο, ο αιτών, ο οποίος υποχρεούται να καταθέσει τα σχετικά δικαιολογητικά, οπότε και λαμβάνει νέα Ημερομηνία Υποβολής και νέο Αριθμό Υποβολής μέσω του Π.Σ. σε αντικατάσταση των προηγούμενων.
Ειδικά στις περιπτώσεις υιοθεσιών, ο αιτών ενημερώνεται, με οποιοδήποτε πρόσφορο μέσο, να καταθέσει τα σχετικά δικαιολογητικά, έστω και κατά τη διάρκεια της διεξαγωγής της κοινωνικής έρευνας. Στην περίπτωση αυτή τηρούνται τα οριζόμενα από το π.δ. 226/1999.
Σε κάθε περίπτωση, ο αιτών μπορεί, εάν το επιθυμεί, να υποβάλει τη αίτησή του, μέσω του φορέα εποπτείας του τόπου κατοικίας ή συνήθους διαμονής του, σύμφωνα με τη διαδικασία όπως περιγράφεται στο 3.3 παρακάτω.

3.3 Διαδικασία υποβολής αίτησης εγγραφής στο Π.Σ. μέσω των φορέων εποπτείας:

O αιτών προσκομίζει αυτοπρόσωπα τα απαραίτητα δικαιολογητικά στον εξουσιοδοτημένο υπάλληλο του φορέα εποπτείας, ο οποίος είναι και εξουσιοδοτημένος χρήστης του Π.Σ. Ο εξουσιοδοτημένος χρήστης συμπληρώνει την ηλεκτρονική αίτηση εγγραφής, παρουσία του αιτούντα, τον ενημερώνει για όσα στοιχεία έχουν προσυμπληρωθεί και είναι διαθέσιμα από τις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων, επισημαίνει τα στοιχεία που λείπουν και αποθηκεύει την αίτηση εγγραφής σε προσωρινή κατάσταση μέχρι να συμπληρωθούν όλες τα απαραίτητα πεδία και να επισυναφθούν όλα τα υποχρεωτικά ψηφιακά αρχεία.
Σε περίπτωση αίτησης εγγραφής από ζεύγος σε γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης η υποχρεωτική συναίνεση του/της συζύγου ή του έχοντος συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, δηλώνεται είτε αυτοπρόσωπα από το δεύτερο μέλος, είτε με την προσκόμιση εξουσιοδότησης, με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής του δεύτερου μέλους. Η ως άνω συναίνεση αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της αίτησης εγγραφής και την επιτυχή υποβολή της.
Μετά την ολοκλήρωση της συμπλήρωσης της αίτησης εγγραφής, το Π.Σ. διενεργεί τυπικό έλεγχο πληρότητας για τη συμπλήρωση όλων των στοιχείων και πεδίων της αίτησης και, σε περίπτωση που είναι επιτυχής, ο εξουσιοδοτημένος χρήστης υποβάλει την αίτηση. Παράλληλα εκτυπώνει την αίτηση, στην οποία αναγράφονται η Ημερομηνία Υποβολής και ο Αριθμός Υποβολής που έχει λάβει μέσω του Π.Σ. Αντίγραφο της εκτυπωμένης αίτησης υπογεγραμμένο από τον αιτούντα φυλάσσεται στο φυσικό αρχείο από τον εξουσιοδοτημένο χρήστη.
Η αίτηση επέχει θέση δήλωσης συναίνεσης για την άμεση ενημέρωση της εφαρμογής από τους εξουσιοδοτημένους χρήστες των φορέων εποπτείας ή των αρμόδιων για την υιοθεσία υπηρεσιών, για κάθε μεταβολή που αφορά του αιτούντες και έρχεται σε γνώση τους.
Στη συνέχεια ακολουθεί ο ουσιαστικός έλεγχος των υποβληθέντων δικαιολογητικών από το αρμόδιο όργανο του φορέα, ο οποίος αναλαμβάνει την κοινωνική έρευνα. Σε περίπτωση που διαπιστωθούν αναντιστοιχίες, ελλείψεις ή ασυμβατότητες μεταξύ των δηλωθέντων στοιχείων και των διασταυρώσεων, η αίτηση παραμένει σε εκκρεμότητα και ο αιτών υποχρεούται να προσκομίσει τα σχετικά δικαιολογητικά, για την εξάλειψη των αναντιστοιχιών, ελλείψεων ή ασυμβατοτήτων. Στη περίπτωση αυτή η αίτησή τους λαμβάνει νέα Ημερομηνία Υποβολής και νέο Αριθμό Υποβολής μέσω του Π.Σ. σε αντικατάσταση των προηγούμενων.
Ο εξουσιοδοτημένος υπάλληλος τηρεί και φυσικό αρχείο των δικαιολογητικών κάθε αιτούντα.

3.4 Δυνατότητες αιτούντων μέσω του Π.Σ.

Οι πολίτες που έχουν υποβάλλει αίτηση εγγραφής έχουν, κατά περίπτωση, τη δυνατότητα:
α) να παρακολουθούν την εξέλιξη των αιτημάτων τους,
β) να υποβάλλουν κάθε μεταβολή των στοιχείων τους,
γ) να αιτούνται και να εκδίδουν βεβαιώσεις,
δ) να επικοινωνούν ηλεκτρονικά με τον φορέα στον οποίο υπέβαλαν την αίτηση.
Η δυνατότητα αυτή παρέχεται, είτε με απευθείας πρόσβαση των πολιτών στο Π.Σ. κατά την περίπτωση 3.2, είτε με τη συνδρομή των εξουσιοδοτημένων χρηστών του φορέα στον οποίο έχει υποβληθεί η αίτηση κατά την περίπτωση 3.3.

4. Ειδικό Μητρώο Ανηλίκων

4.1 Οι μονάδες παιδικής προστασίας και φροντίδας (νπδδ και νπιδ), τα δημόσια νοσοκομεία, τα δημόσια μαιευτήρια, οι Διευθύνσεις Κοινωνικής Μέριμνας ή, κατά περίπτωση, τα Τμήματα Κοινωνικής Αλληλεγγύης των Διευθύνσεων Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας των Περιφερειών ή Περιφερειακών Ενοτήτων, οι κοινωνικές υπηρεσίες των Εταιρειών Προστασίας Ανηλίκων και οι Υπηρεσίες Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων υποχρεούνται να ορίσουν άμεσα εξουσιοδοτημένους χρήστες του Ειδικού Μητρώου Ανηλίκων για το φορέα τους, σύμφωνα με τη διαδικασία, που ορίζεται στο άρθρο 4, περίπτωση 2γ.
Ο κάθε φορέας οφείλει να ορίσει τουλάχιστον ένα χρήστη καθώς και έναν αντικαταστάτη αυτού για κάθε παράρτημα/δομή που έχει.

4.2 Οι εξουσιοδοτημένοι χρήστες των μονάδων παιδικής προστασίας και φροντίδας καθώς και των δημόσιων νοσοκομείων και δημόσιων μαιευτηρίων έχουν το δικαίωμα καταχώρησης, πρόσβασης, επισκόπησης, τροποποίησης ή διαγραφής των στοιχείων που αφορούν αποκλειστικά ανήλικους που διαβιούν στο φορέα ή/και τις μονάδες τους και για το χρονικό διάστημα παραμονής τους σε αυτές.
Οι εξουσιοδοτημένοι χρήστες των Διευθύνσεων Κοινωνικής Μέριμνας ή, κατά περίπτωση, των τμημάτων Κοινωνικής Αλληλεγγύης των Διευθύνσεων Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας των Περιφερειών ή Περιφερειακών Ενοτήτων, οι κοινωνικές υπηρεσίες των Εταιρειών Προστασίας Ανηλίκων και οι Υπηρεσίες Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταχωρούν, τροποποιούν ή διαγράφουν τα στοιχεία που αφορούν αποκλειστικά ανήλικους για τους οποίους έχει υποβληθεί αίτηση αναδοχής με δικαστική απόφαση ή με σύμβαση από ΥΑΓ ή αίτηση ή κύρια παρέμβαση σύμφωνα με την παράγραφο 1 του αρ. 1532 του ΑΚ με αίτημα την ανάθεση της πραγματικής φροντίδας τέκνου ή της επιμέλειάς του ολικά ή μερικά σε τρίτον ή το διορισμό επιτρόπου ή αίτηση υιοθεσίας σύμφωνα με το αρ. 1549 του ΑΚ από ΥΘΓ.
Κάθε τροποποίηση ή διαγραφή σε δεδομένα του ανηλίκου καταγράφεται παράλληλα με τα στοιχεία του εξουσιοδοτημένου χρήστη που την διενεργεί και παραμένει καταγεγραμμένη στο Π.Σ.

4.3 Κάθε μονάδα παιδικής προστασίας και φροντίδας (νπδδ και νπιδ) και κάθε δημόσιο νοσοκομείο παίδων ή μαιευτήριο υποχρεούται να αναγράφει σε ηλεκτρονική μορφή στο Ειδικό Μητρώο Ανηλίκων που τηρεί, εντός σαράντα οκτώ (48) ωρών από την άφιξη του ανηλίκου, τα στοιχεία που ορίζει η παράγραφος 2 του άρθρου 5 του ν. 4538/2018.
Οι ανωτέρω φορείς υποχρεούνται να καταχωρούν στο ως άνω Μητρώο το Ατομικό Σχέδιο Οικογενειακής Αποκατάστασης (ΑΣΟΑ) εντός ενενήντα (90) ημερών από την άφιξη του ανηλίκου στο φορέα τους, όπως ορίζει η παράγραφος 7 του άρθρου 5 του ν.4538/2018.
Κάθε Διεύθυνση Κοινωνικής Μέριμνας ή, κατά περίπτωση, κάθε τμήμα Κοινωνικής Αλληλεγγύης των Διευθύνσεων Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας των Περιφερειών ή Περιφερειακών Ενοτήτων, κάθε κοινωνική υπηρεσία των Εταιρειών Προστασίας Ανηλίκων και κάθε Υπηρεσία Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων υποχρεούται να αναγράφει σε ηλεκτρονική μορφή στο Ειδικό Μητρώο Ανηλίκων που τηρεί, εντός σαράντα οκτώ (48) ωρών από την παραλαβή των δικαιολογητικών από τον ΥΑΓ ή ΥΘΓ, τα στοιχεία που ορίζει η παράγραφος 2 του άρθρου 5 του ν. 4538/2018.

4.4 Μέσα σε πέντε (5) εργάσιμες ημέρες από την τοποθέτηση του ανηλίκου στις ανωτέρω μονάδες, η εγγραφή του εντάσσεται στο Εθνικό Μητρώο Ανηλίκων.
Το Π.Σ. ενημερώνει ηλεκτρονικά τον αρμόδιο φορέα εποπτείας της κάθε μονάδας νπιδ για κάθε νέο περιστατικό ανηλίκου που καταχωρείται από τις μονάδας παιδικής προστασίας και φροντίδας που λειτουργούν ως νπιδ.
Οι εγγραφές ανηλίκων στα Ειδικά Μητρώα που τηρούν οι Διευθύνσεις Κοινωνικής Μέριμνας ή, κατά περίπτωση, τα τμήματα Κοινωνικής Αλληλεγγύης των Διευθύνσεων Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας των Περιφερειών ή Περιφερειακών Ενοτήτων, οι κοινωνικές υπηρεσίες των Εταιρειών Προστασίας Ανηλίκων και οι Υπηρεσίες Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αποστέλλονται στο Ε.Κ.Κ.Α. για συμπερίληψή στο Εθνικό Μητρώο Ανηλίκων μέσα σε 5 εργάσιμες ημέρες από την καταχώρησή τους.

4.5 Εντός 90 ημερών από την δημοσίευση της παρούσας, όλες οι μονάδες παιδικής προστασίας και φροντίδας που βρίσκονται στην ελληνική επικράτεια, υποχρεούνται να καταγράψουν ηλεκτρονικά στα επιμέρους Ειδικά Μητρώα Ανηλίκων τα στοιχεία όλων των ανηλίκων που είναι ήδη τοποθετημένα σε αυτές κατά την ανωτέρω ημερομηνία, και να προβούν ηλεκτρονικά σε οριστική ενημέρωση του Εθνικού Μητρώου Ανηλίκων.

5. Εθνικό Μητρώο Ανηλίκων

5.1 Το Ε.Κ.Κ.Α. τηρεί σε ηλεκτρονική μορφή Εθνικό Μητρώο Ανηλίκων, στο οποίο εγγράφονται υποχρεωτικά όλοι οι ανήλικοι, που:
α) τοποθετούνται σε μονάδες παιδικής προστασίας και φροντίδας, ή παραμένουν χωρίς τη συνοδεία του κηδεμόνα τους σε δημόσια νοσοκομεία ή σε δημόσια μαιευτήρια ή παραπέμπονται σε αυτά με εισαγγελική εντολή,
β) πρόκειται να τοποθετηθούν σε ανάδοχο γονέα με δικαστική απόφαση ή με εισαγγελική διάταξη ή με σύμβαση ή με τις διατάξεις του άρθρου 18 του ν. 4538/2018 ή
γ) πρόκειται να υιοθετηθούν.

5.2 Το Ε.Κ.Κ.Α. έχει πλήρες δικαίωμα πρόσβασης και ανάγνωσης των δεδομένων που έχουν καταχωρηθεί στο Εθνικό Μητρώο Ανηλίκων.

5.3 Οι Διευθύνσεις Κοινωνικής Μέριμνας ή, κατά περίπτωση, τα Τμήματα Κοινωνικής Αλληλεγγύης των Διευθύνσεων Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας των Περιφερειών ή Περιφερειακών Ενοτήτων (στο πλαίσιο της χωρικής τους αρμοδιότητας) υποχρεούνται, με βάση τα στοιχεία του Εθνικού Μητρώου, σε έλεγχο των μονάδων παιδικής προστασίας και φροντίδας (νπιδ), για την καταχώρηση των στοιχείων των ανηλίκων που αυτές προστατεύουν. Σε περίπτωση διαπίστωσης μη καταχώρησης ή ελλιπούς ή πλημμελούς καταχώρησης αυτών εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 19 του ν. 4538/2018.

5.4 Η πρόσβαση στα δεδομένα των υποκειμένων μετά την ενηλικίωσή τους ή την οριστική διακοπή του καθεστώτος παροχής υπηρεσιών παιδικής προστασίας επιτρέπεται μόνο μετά από αίτηση των ιδίων ατομικά ή για λόγους επιστημονικούς /ερευνητικούς υπό την προϋπόθεση τήρησης και προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Το υποκείμενο έχει δικαίωμα να αιτηθεί τη διαγραφή των δεδομένων που το αφορούν, σύμφωνα με το άρθρο 17 του Κανονισμού ΕΕ 2016/679.

6. Ειδικό Μητρώο Υποψηφίων Αναδόχων Γονέων

6.1 Οι φορείς εποπτείας της αναδοχής, δηλαδή τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφερειών, οι Διευθύνσεις Κοινωνικής Μέριμνας ή, κατά περίπτωση, τα Τμήματα Κοινωνικής Αλληλεγγύης των Διευθύνσεων Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας των Περιφερειών ή Περιφερειακών Ενοτήτων, τα δημοτικά βρεφοκομεία, οι κοινωνικές υπηρεσίες των Εταιρειών Προστασίας Ανηλίκων και οι Υπηρεσίες Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων τηρούν Ειδικό Μητρώο Υποψήφιων Αναδόχων Γονέων (εφεξής καλούμενο Ειδικό Μητρώο ΥΑΓ).

6.2 Στο Ειδικό Μητρώο ΥΑΓ που τηρείται στο Π.Σ. καταχωρούνται τα στοιχεία και δεδομένα των ΥΑΓ για τους οποίους οι παραπάνω φορείς έχουν εκδώσει βεβαίωση έγκρισης των τυπικών προϋποθέσεων καταλληλότητας για αναδοχή, έχουν διεξαγάγει κοινωνική έρευνα με θετική έκβαση και έχουν εκδώσει βεβαίωση καταλληλότητας.

6.3 Στο Ειδικό Μητρώο ΥΑΓ καταχωρούνται, επιπλέον των ανωτέρω τριών, όλα τα στοιχεία της αίτησης του υποψήφιου ανάδοχου γονέα με τα δικαιολογητικά που τη συνοδεύουν, σύμφωνα με τα άρθρα 8 και 9 του ν. 4538/2018.

6.4 Οι ΥΑΓ διαγράφονται αυτόματα από το Ειδικό Μητρώο ΥΑΓ μετά την τοποθέτηση σε αυτούς ανηλίκου και την εγγραφή τους στο Ειδικό και Εθνικό Μητρώο Εγκεκριμένων Αναδοχών Ανηλίκων.

6.5 Οι ΥΑΓ διαγράφονται αυτόματα από το Ειδικό Μητρώο ΥΑΓ και συνεπώς και από το Εθνικό Μητρώο ΥΑΓ, μετά την άπρακτη παρέλευση τριετίας από την εγγραφή τους στο Εθνικό Μητρώο και τη μη τοποθέτηση σε αυτούς ανηλίκου.

6.6 Οι φορείς που τηρούν Ειδικό Μητρώο ΥΑΓ έχουν δικαίωμα καταχώρησης, τροποποίησης, διόρθωσης ή διαγραφής δεδομένων των ΥΑΓ, για τους οποίους έχουν διενεργήσει. Σε περίπτωση οποιασδήποτε αλλαγής των στοιχείων των ΥΑΓ που περιέλθει σε γνώση του φορέα, ο τελευταίος την καταχωρεί αμελλητί.

6.7 Σε περίπτωση που οι ΥΑΓ αλλάξουν τόπο κατοικίας ή συνήθους διαμονής, οφείλουν να ενημερώσουν μέσα σε δεκαπέντε ημέρες τον φορέα εποπτείας του τόπου της νέας του διαμονής και αυτός με τη σειρά του να ζητήσει, με ηλεκτρονικό τρόπο, πρόσβαση ανάγνωσης στα στοιχεία των εν λόγω ΥΑΓ, από τον φορέα εποπτείας που είχε αρχικά καταχωρήσει τα στοιχεία τους. Ο φορέας εποπτείας της νέας του διαμονής δεν έχει δικαίωμα διαγραφής, τροποποίησης ή διόρθωσης των στοιχείων των ΑΓ αλλά μόνο καταχώρησης των οποιοδήποτε αλλαγών από το σημείο αυτό και μετά.

7. Εθνικό Μητρώο Υποψηφίων Αναδόχων Γονέων

7.1 Στο Ε.Κ.Κ.Α. τηρείται Εθνικό Μητρώο Υποψηφίων Αναδόχων Γονέων στο οποίο μεταφέρονται τα στοιχεία των υποψηφίων αναδόχων γονέων σε ηλεκτρονική μορφή από τον φορέα που τηρεί τα Ειδικά Μητρώα Υποψηφίων Αναδόχων Γονέων και έχουν ολοκληρώσει το εγκεκριμένο πρόγραμμα επιμόρφωσης. Για την καταχώρηση και εγγραφή του υποψήφιου αναδόχου γονέα στο Εθνικό Μητρώο, ο φορέας που τηρεί τα Ειδικά Μητρώα Υποψηφίων Αναδόχων Γονέων μεταφέρει στο Π.Σ. σε ηλεκτρονική μορφή το σύνολο του ηλεκτρονικού φακέλου του Ειδικού Μητρώου με την προσθήκη:
α) Της βεβαίωσης έγκρισης τυπικών προϋποθέσεων,
β) της βεβαίωσης καταλληλότητας από την κοινωνική έρευνα που διεξήχθη,
γ) της βεβαίωσης ολοκλήρωσης εγκεκριμένου προγράμματος επιμόρφωσης.

7.2 Σε περίπτωση που παρέλθει τριετία και δεν τοποθετηθεί ανήλικος σε υποψήφιο ανάδοχο γονέα, όλα τα στοιχεία και τα δεδομένα του γονέα διαγράφονται από το Εθνικό Μητρώο Υποψήφιων Αναδόχων Γονέων και τίθενται στο αρχείο του Π.Σ. Για την επανεγγραφή του επαναλαμβάνεται η ως άνω διαδικασία.

7.3 Το Ε.Κ.Κ.Α. δεν έχει δικαίωμα καταχώρησης, τροποποίησης, διόρθωσης ή διαγραφής δεδομένων των ΥΑΓ που έχει καταχωρήσει ο φορέας που τηρεί τα Ειδικά Μητρώα Υποψηφίων Αναδόχων Γονέων. Το Ε.Κ.Κ.Α. δύναται να επεξεργάζεται τα δεδομένα του Εθνικού Μητρώου ΥΑΓ και να προβαίνει στην έκδοση στατιστικών, με τη χρήση μεθόδων ψευδωνυμοποίησης και διασφαλίζοντας την τήρηση της αρχής της ελαχιστοποίησης των δεδομένων.

8. Ειδικό Μητρώο Εγκεκριμένων Αναδοχών Ανηλίκων

8.1 Οι φορείς εποπτείας της αναδοχής, δηλαδή τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφερειών, οι Διευθύνσεις Κοινωνικής Μέριμνας ή, κατά περίπτωση, τα Τμήματα Κοινωνικής Αλληλεγγύης των Διευθύνσεων Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας των Περιφερειών ή Περιφερειακών Ενοτήτων, τα δημοτικά βρεφοκομεία, οι κοινωνικές υπηρεσίες των Εταιρειών Προστασίας Ανηλίκων και οι Υπηρεσίες Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων τηρούν Ειδικό Μητρώο Εγκεκριμένων Αναδοχών, όπου καταχωρούνται τα στοιχεία και δεδομένα των εγκεκριμένων αναδοχών τις οποίες αυτοί εποπτεύουν.

8.2 Στο Ειδικό Μητρώο Εγκεκριμένων Αναδοχών καταχωρούνται όλα τα στοιχεία που προβλέπονται στο άρθρο 7 του ν. 4538/2018 καθώς και οι τυχόν κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στον ανάδοχο γονέα από τον φορέα εποπτείας ή από άλλη αρχή καθώς και η ημερομηνία και η αιτία διαγραφής τους από το εν λόγω Μητρώο.

8.3 Οι φορείς εποπτείας έχουν δικαίωμα καταχώρησης, τροποποίησης, διόρθωσης ή διαγραφής δεδομένων των εγκεκριμένων αναδοχών τις οποίες αυτοί εποπτεύουν. Σε περίπτωση οποιασδήποτε αλλαγής των στοιχείων των εγκεκριμένων αναδοχών που περιέλθει σε γνώση του φορέα εποπτείας, ο τελευταίος την καταχωρεί αμελλητί. Ειδικότερα, ο φορέας εποπτείας της αναδοχής ενημερώνει αμελλητί το Ειδικό Μητρώο Εγκεκριμένων Αναδοχών Ανηλίκων, για οποιαδήποτε μεταβολή στην προσωπική κατάσταση του ανηλίκου σε αναδοχή, όπως είναι η ημερομηνία έναρξης και λήξης της στράτευσης, η ημερομηνία έναρξης και λήξης των σπουδών του, με την υποβολή στο Π.Σ. των σχετικών δικαιολογητικών από τα οποία αποδεικνύεται η ακρίβεια των πραγματικών περιστατικών, σύμφωνα με τα οποία ο ΟΠΕΚΑ χορηγεί την αναλογούσα οικονομική ενίσχυση.

8.4 Στο Ειδικό Μητρώο και κατ’ επέκταση και στο Εθνικό Μητρώο, καταχωρείται αμελλητί οποιαδήποτε περίπτωση άρσης της αναδοχής, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, ή έκπτωσης της ιδιότητας του αναδόχου γονέα, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 19 του ν. 4538/2018.

8.5 Οι εγκεκριμένες αναδοχές διαγράφονται αυτόματα από το Ειδικό Μητρώο και συνεπώς και από το Εθνικό Μητρώο, αλλά τίθενται στο αρχείο του ΠΣ, όταν λήξουν ή παύσουν για οποιοδήποτε λόγο, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.

8.6 Σε περίπτωση που οι εγκεκριμένοι ανάδοχοι γονείς αλλάξουν τόπο κατοικίας ή συνήθους διαμονής, οφείλουν να ενημερώσουν μέσα σε δεκαπέντε ημέρες τον φορέα εποπτείας του τόπου της νέας του διαμονής και αυτός με τη σειρά του να ζητήσει, με ηλεκτρονικό τρόπο, πρόσβαση ανάγνωσης στα στοιχεία των εν λόγω ΑΓ, από τον φορέα εποπτείας που είχε αρχικά καταχωρήσει τα στοιχεία του. Ο φορέας εποπτείας της νέας του διαμονής δεν έχει δικαίωμα διαγραφής, τροποποίησης ή διόρθωσης των στοιχείων των ΑΓ αλλά μόνο καταχώρησης των οποιοδήποτε αλλαγών από το σημείο αυτό και μετά.

9. Εθνικό Μητρώο Εγκεκριμένων Αναδοχών Ανηλίκων

9.1 Το Ε.Κ.Κ.Α. τηρεί σε ηλεκτρονική μορφή στο Π.Σ. Εθνικό Μητρώο Εγκεκριμένων Αναδοχών. Στο Μητρώο εγγράφονται όλες οι εγκεκριμένες αναδοχές ανηλίκων από τους φορείς εποπτείας της αναδοχής, δηλαδή τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφερειών, οι Διευθύνσεις Κοινωνικής Μέριμνας ή, κατά περίπτωση, τα Τμήματα Κοινωνικής Αλληλεγγύης των Διευθύνσεων Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας των Περιφερειών ή Περιφερειακών Ενοτήτων, τα δημοτικά βρεφοκομεία, οι κοινωνικές υπηρεσίες των Εταιρειών Προστασίας Ανηλίκων και οι Υπηρεσίες Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που έχουν καταχωρηθεί στα Ειδικά Μητρώα Εγκεκριμένων Αναδοχών Γονέων.

9.2 Στο εν λόγω Μητρώο καταχωρούνται και όσοι ανάδοχοι γονείς εκπίπτουν αυτοδίκαια της ιδιότητας του ανάδοχου γονέα και δεν μπορούν να κριθούν στο μέλλον ανάδοχοι γονείς δια βίου, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 19 του ν. 4538/2018.

9.3 Το Ε.Κ.Κ.Α. δεν έχει δικαίωμα τροποποίησης, διόρθωσης ή διαγραφής δεδομένων των εγκεκριμένων αναδοχών ανηλίκων, που έχει καταχωρήσει ο φορέας εποπτείας. Το Ε.Κ.Κ.Α. δύναται μόνο να επεξεργάζεται τα δεδομένα του Εθνικού Μητρώου και να προβαίνει στην έκδοση στατιστικών, με τη χρήση μεθόδων ψευδωνυμοποίησης και διασφαλίζοντας την τήρηση της αρχής της ελαχιστοποίησης των δεδομένων.

9.4 Διαγραφή από το Μητρώο γίνεται όταν η αναδοχή παύσει ή λυθεί για οποιοδήποτε λόγο (όπως για παράδειγμα επιστροφή στη φυσική οικογένεια, υιοθεσία του ανηλίκου σε αναδοχή, επιστροφή στη μονάδα, νέα αναδοχή, ενηλικίωση του ανηλίκου κ.λπ.). Τα στοιχεία αυτά διατηρούνται σε αρχείο του ΠΣ για σκοπούς αρχειοθέτησης προς το δημόσιο συμφέρον, επιστημονικής ή ιστορικής έρευνας ή για στατιστικούς σκοπούς, σύμφωνα με το άρθρο 89 παράγραφος 1 του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων (Γ.Κ.Π.Δ.) και εφόσον εφαρμόζονται τα κατάλληλα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων και ελευθεριών του υποκειμένου των δεδομένων.

9.5 Στις αρμόδιες υπηρεσίες του Ο.Π.Ε.Κ.Α. επιτρέπεται η πρόσβαση στα απολύτως απαραίτητα στοιχεία του Εθνικού Μητρώου Εγκεκριμένων Αναδοχών Ανηλίκων, με σκοπό την προσήκουσα καταβολή της προβλεπόμενης από το άρθρο 12 του ν. 4538/2018 οικονομικής ενίσχυσης αναδοχής ανηλίκου. Η παραπάνω πρόσβαση πραγματοποιείται μέσω ασφαλούς διεπαφής με εξειδικευμένη εφαρμογή του πληροφοριακού συστήματος του ΟΠΕΚΑ.

10. Ειδικό Μητρώο Υποψήφιων Θετών Γονέων

10.1 Οι αρμόδιες για την υιοθεσία υπηρεσίες, δηλαδή οι Διευθύνσεις Κοινωνικής Μέριμνας ή, κατά περίπτωση, τα Τμήματα Κοινωνικής Αλληλεγγύης των Διευθύνσεων Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας των Περιφερειών/ Περιφερειακών Ενοτήτων, οι κοινωνικές υπηρεσίες των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφερειών, τα δημοτικά βρεφοκομεία και ο Ελληνικός Κλάδος της Διεθνούς Κοινωνικής Υπηρεσίας τηρούν Ειδικό Μητρώο Υποψήφιων Θετών Γονέων (εφεξής καλούμενο Ειδικό Μητρώο ΥΘΓ).
Στο Ειδικό Μητρώο ΥΘΓ που τηρείται στο Π.Σ. καταχωρούνται τα δεδομένα των ΥΘΓ, για τους οποίους η αρμόδια για την υιοθεσία υπηρεσία έχει διεξαγάγει κοινωνική έρευνα, δηλαδή όλα τα στοιχεία της αίτησης εγγραφής τους στο Π.Σ. με τα δικαιολογητικά που τη συνοδεύουν. Ειδικά, σε περίπτωση κατάθεσης αίτησης υιοθεσίας στο δικαστήριο, σύμφωνα με το άρθρο 1549 ΑΚ, καταχωρούνται στο Ειδικό Μητρώο ΥΘΓ από την αρμόδια για την υιοθεσία υπηρεσία, με επιμέλεια των διαδίκων, επιπλέον των ανωτέρω, τα δεδομένα των υποκειμένων που περιλαμβάνονται σε αυτήν (υποψήφιων θετών γονέων και ανηλίκου προς υιοθεσία).

10.2 Οι ΥΘΓ διαγράφονται αυτόματα από το Ειδικό Μητρώο ΥΘΓ και συνεπώς και από το Εθνικό Μητρώο Υποψήφιων Θετών, είτε μετά την τελεσιδικία της απόφασης υιοθεσίας και την εγγραφή τους στο Εθνικό Μητρώο Υιοθεσιών, είτε όταν παύσουν να πληρούν τις τυπικές προϋποθέσεις του νόμου.

10.3 Οι αρμόδιες υπηρεσίες καταχωρούν, τροποποιούν, διορθώνουν ή διαγράφουν δεδομένα των ΥΘΓ, για τους οποίους έχει διενεργηθεί κοινωνική έρευνα. Σε περίπτωση οποιασδήποτε αλλαγής των στοιχείων των ΥΘΓ που περιέλθει σε γνώση του αρμόδιοι φορέα, ο τελευταίος την καταχωρεί αμελλητί.

10.4 Σε περίπτωση που ΥΘΓ αλλάξει τόπο συνήθους διαμονής, οφείλει να ενημερώνει μέσα σε δεκαπέντε ημέρες την αρμόδια υπηρεσία του τόπου της νέας του διαμονής και αυτή, με τη σειρά του, να ζητά, με ηλεκτρονικό τρόπο, πρόσβαση ανάγνωσης στα στοιχεία των εν λόγω ΥΘΓ, από την υπηρεσία που είχε αρχικά καταχωρήσει τα στοιχεία του. Η αρμόδια υπηρεσία του τόπου της νέας του διαμονής δεν έχει δικαίωμα διαγραφής, τροποποίησης ή διόρθωσης των στοιχείων των ΥΘΓ αλλά μόνο καταχώρησης των οποιοδήποτε αλλαγών από το σημείο αυτό και μετά.

11. Εθνικό Μητρώο Υποψήφιων Θετών Γονέων

11.1 Στο Ε.Κ.Κ.Α. τηρείται Εθνικό Μητρώο Υποψηφίων Θετών Γονέων στο οποίο καταχωρούνται σε ηλεκτρονική μορφή στο Π.Σ. από την αρμόδια για την υιοθεσία υπηρεσία όλοι οι ΥΘΓ που έχουν καταχωρηθεί στα Ειδικά Μητρώα Υποψήφιων Θετών Γονέων και έχουν ολοκληρώσει εγκεκριμένο πρόγραμμα επιμόρφωσης.

11.2 Για την καταχώρηση και εγγραφή του ΥΘΓ στο Εθνικό Μητρώο, η αρμόδια της υιοθεσίας υπηρεσία καταχωρεί στο Π.Σ. σε ηλεκτρονική μορφή:
α) την αίτηση εγγραφής στο ΠΣ ως ΥΘΓ, στην οποία συμπληρώνεται υποχρεωτικά στα αντίστοιχα πεδία της αίτησης: το ονοματεπώνυμο του ΥΘΓ, ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) και ο Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (Α.Μ.Κ.Α.), το επάγγελμα, η κατοικία και τα πλήρη δημογραφικά στοιχεία αυτού, όπως ημερομηνία γέννησης, φύλο, ιθαγένεια, ληξιαρχική πράξη γάμου και γέννησης τέκνων, εάν υπάρχουν, καθώς και την κατάσταση της υγείας του,
β) την κοινωνική έκθεση καταλληλότητας,
γ) τη βεβαίωση ολοκλήρωσης του προγράμματος επιμόρφωσης -εκπαίδευσης.

11.3 Το Ε.Κ.Κ.Α. δεν έχει δικαίωμα καταχώρησης, τροποποίησης, διόρθωσης ή διαγραφής δεδομένων των ΥΘΓ που έχει καταχωρήσει η αρμόδια υπηρεσία. Το Ε.Κ.Κ.Α. δύναται να επεξεργάζεται τα δεδομένα του Εθνικού Μητρώου ΥΘΓ και να προβαίνει στην έκδοση στατιστικών, με τη χρήση μεθόδων ψευδωνυμοποίησης και διασφαλίζοντας την τήρηση της αρχής της ελαχιστοποίησης των δεδομένων.

12. Εθνικό Μητρώο Υιοθεσιών

12.1 Τηρείται Εθνικό Μητρώο Υιοθεσιών στο Ε.Κ.Κ.Α. στο οποίο καταχωρούνται σε ηλεκτρονική μορφή τα απολύτως αναγκαία στοιχεία που σχετίζονται με την υιοθεσία, σύμφωνα με το άρθρο 21 του ν. 4358/2018.

12.2 Ο Εισαγγελέας του αρμόδιου για την απαγγελία της υιοθεσίας δικαστηρίου οφείλει μέσα σε δέκα (10) ημέρες από την τελεσιδικία της απόφασης να την διαβιβάσει μαζί με το πιστοποιητικό τελεσιδικίας αυτής, στην αρμόδια υπηρεσία που συνέπραξε στη διεξαγωγή της κοινωνικής έρευνας, προκειμένου αυτή να την εγγράψει σε ηλεκτρονική μορφή στο Εθνικό Μητρώο Υιοθεσιών.

12.3 Οι αρμόδιες υπηρεσίες του άρθρου 22 του ν. 4538/2018 καταχωρούν όλα τα στοιχεία μιας υιοθεσίας, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 21 του ν. 4538/2018 στο Εθνικό Μητρώο Υιοθεσιών.

12.4 Οι εξειδικευμένες σε θέματα διακρατικών υιοθεσιών υπηρεσίες και οργανώσεις, όπως αυτές ορίζονται στην παρ. 2 του άρθρου 1 του π.δ. 226/1999 υποχρεούνται να τηρούν τη διαδικασία και να καταγράφουν ηλεκτρονικά στο Π.Σ. του Εθνικού Μητρώου Υιοθεσιών τα ως άνω πεδία, είτε μετά την τελεσιδικία της απόφασης υιοθεσίας στην αλλοδαπή, είτε μετά την έκδοση της απόφασης αναγνώρισης και εκτέλεσης της αλλοδαπής απόφασης από αρμόδιο ελληνικό δικαστήριο.

Άρθρο 6
Κεντρική Βάση Δεδομένων Πληροφοριακού Συστήματος

1. Η Η.Δ.Ι.Κ.Α. Α.Ε. τηρεί, υποστηρίζει και συντηρεί την Κεντρική Βάση Δεδομένων, υπό την εποπτεία της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικής Αλληλεγγύης του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Στην Κεντρική Βάση Δεδομένων τηρείται ιστορικό όλων των κινήσεων των εξουσιοδοτημένων χρηστών και των μεταβολών που αυτές επιφέρουν στα πληροφοριακά δεδομένα της Κεντρικής Βάσης. Για κάθε πρόσβαση, επεξεργασία και μεταβολή στα δεδομένα των Μητρώων τηρείται σχετικό αρχείο καταγραφής.
Η Η.Δ.Ι.Κ.Α. Α.Ε. λαμβάνει όλα τα κατάλληλα και ανάλογα προς τους κινδύνους, τεχνικά και οργανωτικά μέτρα για την ασφάλεια των υποδομών, των πληροφοριακών συστημάτων και των δεδομένων και την προστασία τους από τυχαία ή αθέμιτη καταστροφή, τυχαία απώλεια, αλλοίωση, απαγορευμένη διάδοση και κάθε άλλη μορφή αθέμιτης επεξεργασίας ή μη, νόμιμης και εξουσιοδοτημένης πρόσβασης και χρήσης.

2. Η δημιουργία και τήρηση της Κεντρικής Βάσης Δεδομένων εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων του Κανονισμού Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων. Οι πολίτες έχουν δικαίωμα πρόσβασης και γνώσης των δεδομένων που τους αφορούν και είναι καταχωρημένα στη Κεντρική Βάση, όπως ο νόμος ορίζει. Ειδικότερα οι πολίτες ή οι νόμιμοι εκπρόσωποι αυτών μπορούν με αίτησή τους στον αντίστοιχο φορέα να ενημερώνονται για τα δεδομένα που είναι καταχωρημένα στο Π.Σ., σύμφωνα με όσα ορίζονται στον Κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 της 27ης Απριλίου 2016 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ και στο άρθρο 5 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας.
Για τις κοινωνικές εκθέσεις που συντάσσονται μετά τη διεξαγωγή κοινωνικής έρευνας, με σκοπό την υιοθεσία ανηλίκου και καταχωρούνται στο Εθνικό Μητρώο Υποψήφιων Θετών Γονέων, οι ΥΘΓ έχουν πρόσβαση σε αυτές μετά την κατάθεση τους στο αρμόδιο για την τέλεση της υιοθεσίας δικαστήριο, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 2 του π.δ. 226/1999.

3. Η αναγκαιότητα διατήρησης των δεδομένων θα πρέπει να επανεξετάζεται και να τεκμηριώνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Όλα τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα θα τηρούνται σε αρχείο του Π.Σ. για σκοπούς αρχειοθέτησης προς το δημόσιο συμφέρον, επιστημονικής ή ιστορικής έρευνας ή για στατιστικούς σκοπούς, σύμφωνα με το άρθρο 89 παράγραφος 1 του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων (Γ.Κ.Π.Δ.) και εφόσον εφαρμόζονται τα κατάλληλα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων και ελευθεριών του υποκειμένου των δεδομένων.

4. Το θετό ενήλικο τέκνο έχει δικαίωμα να πληροφορείται, χωρίς να απαιτείται επίκληση ιδιαίτερου έννομου συμφέροντος, τα στοιχεία ταυτότητας των φυσικών του γονέων (ΑΚ 1559, παρ. 2). Ως στοιχεία ταυτότητας νοούνται τα στοιχεία που προσδιορίζουν την αστική ταυτότητα των φυσικών γονέων. Τυχόν δεδομένα υγείας των τελευταίων, εάν και εφόσον συνδέονται με την υγεία του θετού τέκνου, μπορεί να ανακοινώνονται μόνο σε θεράποντα ιατρό του θετού τέκνου. Το δικαίωμα πρόσβασης ασκείται με την υποβολή σχετικής αίτησης στον υπεύθυνο του Εθνικού Μητρώο Υιοθεσιών, ο οποίος έχει την υποχρέωση να χορηγήσει στον αιτούντα, εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών, δωρεάν και σε γλώσσα κατανοητή, αντίγραφο των στοιχείων που τηρούνται στο Μητρώο. Ο αιτών λαμβάνει γνώση των ανωτέρω στοιχείων αφού λάβει πρώτα την κατάλληλη συμβουλευτική υποστήριξη.

Άρθρο 7
Υποχρεώσεις διασυνδεόμενων φορέων

1. Οι διασυνδεόμενοι, σύμφωνα με το άρθρο 3, φορείς υποχρεούνται:
α) να διαθέτουν την απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή για την εγγραφή, την ταυτοποίηση και τη σύνδεσή τους στο Π.Σ.,
β) να ορίσουν υπεύθυνο επεξεργασίας των τηρούμενων από το φορέα/ μονάδα τους δεδομένων και στοιχείων,
γ) να ορίσουν άμεσα εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους ως χρήστες του Π.Σ. και τους αντικαταστάτες αυτών, σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 4, περίπτωση 2γ. Σε μονοπρόσωπους φορείς όλοι οι ρόλοι και οι αρμοδιότητες ασκούνται από το ίδιο πρόσωπο,
δ) να εντάξουν και να καταχωρίσουν στο Π.Σ. αυτοτελώς την κάθε μονάδα/ παράρτημα τους, σε περίπτωση που λειτουργούν περισσότερες μονάδες/παραρτήματα στον φορέα τους (ένας διαχειριστής ανά μονάδα/παράρτημα),
ε) να καταχωρούν εγκαίρως και με πληρότητα το σύνολο των δεδομένων, στοιχείων και αρχείων, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Επίσης φέρουν την αποκλειστική ευθύνη του περιεχομένου της αλήθειας και ακρίβειας των δηλούμενων στοιχείων, δια των εξουσιοδοτημένων χρηστών τους, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 1599/1986, του απορρήτου και της ασφάλειας των δεδομένων που καταχωρίζουν οι εξουσιοδοτημένοι χρήστες τους,
στ) να επιδεικνύουν καλόπιστη συνεργασία με τον Υπεύθυνο Επεξεργασίας του Π.Σ-και να ανταποκρίνονται αμελλητί σε κάθε αίτημα του για υποβολή διευκρινιστικών ή συμπληρωματικών στοιχείων,
ζ) να ενημερώνουν αμελλητί για οποιαδήποτε αλλαγή των αναφερόμενων στοιχείων,
η) να ενημερώνουν την ηλεκτρονική βάση του Π.Σ. για κάθε αλλαγή που αφορά στο καθεστώς φροντίδας κάθε παιδιού που τελεί ήδη υπό την προστασία τους και για κάθε νέο περιστατικό που εισάγεται σε αυτούς, εντός σαρανταοκτώ ωρών.

2. Μετά τη δημοσίευση της απόφασης αυτής, οι διασυνδεόμενοι με το Π.Σ. φορείς σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 5 του ν. 4538/2018 υποχρεούνται να εγγράψουν και να καταχωρίσουν τα στοιχεία των παιδιών που προστατεύουν στο Ειδικό Μητρώο εντός ενενήντα ημερών.

Άρθρο 8
Διασύνδεση με άλλα πληροφοριακά συστήματα

Το Π.Σ. δύναται να διασυνδέεται ηλεκτρονικά με άλλα πληροφοριακά συστήματα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ενδεικτικά: το Εθνικό Μητρώο Ιδιωτικών Φορέων Κοινωνικής Φροντίδας, ΕΡΓΑΝΗ κ.λπ.) ή/και φορέων που εποπτεύονται από το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (π.χ. Η.Δ.Ι.Κ.Α., ΟΠΕΚΑ). Η διασύνδεση γίνεται μέσω κατάλληλης διαδικτυακής διεπαφής και αφορά μόνο στην ανάγνωση ή άντληση από το άλλα πληροφοριακά συστήματα στοιχείων που είναι απαραίτητα για την αυτόματη συμπλήρωση των πεδίων του και στην ευρύτερη άσκηση των αρμοδιοτήτων του, όπως αυτές προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία.

Άρθρο 9 Κυρώσεις

1. Υπάλληλοι των ως άνω υπηρεσιών που υπαίτια παραβαίνουν τις διατάξεις της παρούσας ελέγχονται πειθαρχικώς σύμφωνα με τις διατάξεις του Υπαλληλικού Κώδικα ή άλλων ειδικών νόμων, με την επιφύλαξη και τυχόν ποινικής τους ευθύνης.

2. Αν διαπιστωθεί ύστερα από έλεγχο των Διευθύνσεων Κοινωνικής Μέριμνας ή, κατά περίπτωση, των Τμημάτων Κοινωνικής Αλληλεγγύης των Διευθύνσεων Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας των Περιφερειών ή Περιφερειακών Ενοτήτων ότι μονάδα παιδικής προστασίας και φροντίδας που λειτουργεί ως νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα δεν έχει καταχωρήσει ή έχει καταχωρήσει πλημμελώς ή ελλιπώς στο Εθνικό Μητρώο Ανηλίκων, τα στοιχεία των ανηλίκων που είναι τοποθετημένοι σε αυτήν, με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης επιβάλλεται χρηματικό πρόστιμο από δεκαπέντε (15.000) έως πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ. Σε περίπτωση υποτροπής, μπορεί να ανακαλείται η άδεια λειτουργίας της μονάδας ή η πιστοποίηση του άρθρου 5 του ν. 2646/1998 (Α’ 245).

Άρθρο 10
Καταργούμενες Διατάξεις

Η Π1α. /Γ.Π. οικ. 63501/25-06-2004 κοινή υπουργική απόφαση «Τήρηση του Εθνικού Μητρώου Υιοθεσιών από το Εθνικό Συμβούλιο Κοινωνικής Φροντίδας» (Β’ 965) καταργείται.

Άρθρο 11 Έναρξη Ισχύος

Η ισχύς της παρούσας απόφασης αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 26 Μαρτίου 2019

Η Αναπληρώτρια Υπουργός
ΘΕΑΝΩ ΦΩΤΙΟΥ

Αθήνα, 26.03.2019
Αριθμ. Πρωτ.: 479 ΕΞ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΩΝ Ν.Π.Δ.Δ.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)

ΣΛΟΤ 479/2019

ΘΕΜΑ: Αντικειμενικά κριτήρια ως προς την κατάταξη μίσθωσης ως χρηματοδοτικής

ΕΡΩΤΗΜΑ

Mε την τροποποίηση που έγινε στην παρ. 1(β) του άρθρου 24 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΕ – Ν. 4172/2013) με την παρ. 5 του άρθρου 115 του Ν 4549/2018, η έννοια της χρηματοδοτικής μίσθωσης καθώς και τα κριτήρια που εκπληρώνουν αυτή, όπως περιγραφόταν στον φορολογικό νόμο (παρ. 2 του άρθρου 24 του Ν. 4172/2013), καταργήθηκε από το φορολογικό έτος 2018 και επόμενα. Ταυτόχρονα ορίσθηκε ότι ο όρος «χρηματοδοτική μίσθωση» για φορολογικούς σκοπούς εναρμονίζεται με τις διατάξεις των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων (ΕΛΠ - Ν. 4308/2014), ούτως ώστε να χρησιμοποιείται και στο φορολογικό νομοθετικό πλαίσιο η λογιστική αντιμετώπιση των συμβάσεων αυτών.

Ωστόσο, σε αντίθεση με τις προ ισχύουσες διατάξεις του ΚΦΕ, στο παράρτημα Α (Ορισμοί) των ΕΛΠ τα κριτήρια (ενδείξεις) για την κατηγοριοποίηση μιας μίσθωσης ως χρηματοδοτικής αφενός είναι περισσότερα (από 5 που υπήρχαν στον ΚΦΕ είναι 8 στα ΕΛΠ) και αφετέρου οι χαρακτηρισμοί που χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό των κριτηρίων δεν είναι αυστηρά καθορισμένοι όπως ήταν στο φορολογικό νόμο.

Για παράδειγμα, τα κριτήρια (ενδείξεις) περιέχουν φράσεις όπως «σε τιμή που αναμένετε να είναι επαρκώς χαμηλότερη», «να θεωρείται ευλόγως βέβαιο», «να εκτείνεται στο μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής ζωής», «καλύπτει ουσιωδώς το σύνολο της εύλογης αξίας», «με μίσθωμα σημαντικά χαμηλότερο» κλπ.

Περαιτέρω, μέχρι σήμερα δεν έχει εκδοθεί κάποια διευκρινιστική εγκύκλιος ή γνωμοδότηση που να καθορίζει αντικειμενικά τις ανωτέρω έννοιες.

Επειδή, όπως αντιλαμβανόμαστε, τα ανωτέρω οκτώ κριτήρια θα χρησιμοποιούνται πλέον και για φορολογικούς σκοπούς από τις επιχειρήσεις και, ως εκ τούτου, θα αποτελούν αντικείμενο ελέγχου από τους φορολογικούς ελεγκτές, παρακαλούμε όπως μας παρασχεθούν διευκρινήσεις με τις οποίες να μπορούν τα κριτήρια αυτά να γίνουν περισσότερο αντικειμενικά. Για παράδειγμα, η αναφορά στο ορισμό στο μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής ζωής του περιουσιακού στοιχείου σημαίνει πάνω από 50% ; και την οικονομική ζωή ποιος θα την καθορίζει; ο εκμισθωτής ή ο μισθωτής; τι ποσοστό πιθανότητας αντιπροσωπεύει το ευλόγως βέβαιο; κλπ.

Όπως γίνεται αντιληπτό, αν δεν διευκρινιστούν με κάποιο αντικειμενικό τρόπο αυτές οι έννοιες και για φορολογικούς σκοπούς, κάθε αντισυμβαλλόμενο μέρος των συμβάσεων μίσθωσης αλλά και ο φορολογικός έλεγχος θα μπορεί να εφαρμόσει την υποκειμενική του κρίση με αποτέλεσμα να υπάρχουν διαρκείς προστριβές με απροσδιόριστα αποτελέσματα (π.χ. η μη έκπτωση των φορολογικών αποσβέσεων).

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Ο Ν 4308/2014 ορίζει ότι χρηματοδοτική μίσθωση (finance lease) είναι:

«Η μίσθωση η οποία μεταφέρει ουσιωδώς όλους τους κινδύνους και τα οφέλη που προκύπτουν από την ιδιοκτησία ενός περιουσιακού στοιχείου. Ο τίτλος ιδιοκτησίας μπορεί τελικά είτε να μεταβιβάζεται είτε όχι. Παραδείγματα καταστάσεων οι οποίες μεμονωμένα ή σε συνδυασμό θα μπορούσαν να συνεπάγονται την κατάταξη μιας μίσθωσης ως χρηματοδοτικής, είναι τα εξής:
α) Η μίσθωση μεταβιβάζει την κυριότητα του περιουσιακού στοιχείου στο μισθωτή κατά τη λήξη της μισθωτικής περιόδου.
β) Ο μισθωτής έχει το δικαίωμα αγοράς του περιουσιακού στοιχείου σε τιμή που αναμένεται να είναι επαρκώς χαμηλότερη από την εύλογη αξία κατά την ημερομηνία άσκησης του δικαιώματος, έτσι ώστε, κατά την έναρξη της μίσθωσης, να θεωρείται ευλόγως βέβαιο ότι το δικαίωμα θα ασκηθεί.
γ) Η διάρκεια της μίσθωσης εκτείνεται στο μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής ζωής του περιουσιακού στοιχείου, έστω και αν ο τίτλος κυριότητας δε μεταβιβάζεται.
δ) Κατά την έναρξη της μίσθωσης, η παρούσα αξία των ελάχιστων καταβολών μισθωμάτων, στα οποία δεν λαμβάνεται υπόψη το κόστος τυχόν προσφερόμενων υπηρεσιών στη διάρκεια της μίσθωσης, καλύπτει ουσιωδώς το σύνολο της εύλογης αξίας του μισθωμένου περιουσιακού στοιχείου.
ε) Τα μισθωμένα περιουσιακά στοιχεία είναι ειδικής φύσης, ώστε μόνον ο μισθωτής να μπορεί να τα χρησιμοποιεί χωρίς να απαιτούνται σοβαρές τροποποιήσεις.

Ενδείξεις καταστάσεων οι οποίες μεμονωμένα ή σε συνδυασμό θα μπορούσαν επίσης να συνεπάγονται την κατάταξη μιας μίσθωσης ως χρηματοδοτικής είναι οι εξής:
α) Εάν ο μισθωτής έχει το δικαίωμα να ακυρώσει τη μίσθωση, οι ζημίες του εκμισθωτή που συνδέονται με την ακύρωση καλύπτονται από το μισθωτή.
β) Κέρδη και ζημίες από τη διακύμανση της εύλογης αξίας του υπολείμματος ανήκουν στο μισθωτή (για παράδειγμα με τη μορφή έκπτωσης του μισθώματος που ισούται με το μεγαλύτερο μέρος του προϊόντος της πώλησης στη λήξη της μίσθωσης).
γ) Ο μισθωτής έχει τη δυνατότητα να παρατείνει τη μίσθωση με μίσθωμα σημαντικά χαμηλότερο από τα τρέχοντα μισθώματα της αγοράς».

Τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, καθώς και τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, από τα οποία δύναται να αναζητείται ερμηνευτική καθοδήγηση και συγκεκριμένα από το ισχύσαν έως και την 31η Δεκεμβρίου 2018 Διεθνές Λογιστικό Πρότυπο 17, σχετικά με την κατάταξη των μισθώσεων, εστιάζουν στον βαθμό που οι κίνδυνοι και οι ωφέλειες που συνεπάγεται η κυριότητα ενός μισθωμένου περιουσιακού στοιχείου ανήκουν στον εκμισθωτή ή στον μισθωτή. Στους κινδύνους περιλαμβάνονται, ενδεικτικά, οι πιθανότητες ζημιών λόγω αδράνειας ή τεχνολογικής απαξίωσης, καθώς και οι μεταβολές στην απόδοση λόγω αλλαγής των οικονομικών συνθηκών. Οι ωφέλειες μπορεί να αφορούν την αναμενόμενη κερδοφόρο λειτουργία του περιουσιακού στοιχείου κατά τη διάρκεια της οικονομικής ζωής του, καθώς και το κέρδος από ανατίμηση ή εκποίηση της υπολειμματικής του αξίας.

Τα δύο προαναφερθέντα Λογιστικά Πλαίσια δεν περιλαμβάνουν ποσοτικά κριτήρια για την κατάταξη μιας μίσθωσης ως χρηματοδοτικής. Η επιλογή αυτή είναι συνειδητή και είναι συμβατή με την γενικότερη προσέγγιση βάσει αρχών που έχει υιοθετήσει ο Ν. 4308/2014.

Ακολούθως, ο ως άνω νόμος συνεπής με την παράγραφο 6 του άρθρου 17 ορίζει ότι: «Τα κονδύλια των χρηματοοικονομικών καταστάσεων παρακολουθούνται λογιστικά και παρουσιάζονται λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική ουσία των συναλλαγών ή γεγονότων», αναφέρεται σε παραδείγματα καταστάσεων, οι οποίες μεμονωμένα ή σε συνδυασμό θα μπορούσαν να συνεπάγονται την κατάταξη μιας μίσθωσης ως χρηματοδοτικής εφόσον τέτοια είναι η ουσία της συναλλαγής. Σε κάθε περίπτωση, κατά την εξέταση των όρων μίας σύμβασης μίσθωσης, απαιτείται η άσκηση κρίσης τόσο από τις Διοικήσεις των εταιρειών όσο και από τους ελεγκτές, ώστε να προσδιοριστεί αν οι κίνδυνοι και οι ωφέλειες που συνεπάγεται η κυριότητα ενός μισθωμένου περιουσιακού στοιχείου ανήκουν στον εκμισθωτή ή στον μισθωτή.

Ειδικά οι «μη ποσοτικοποιημένες» αναφορές στα στοιχεία (γ) «εκτείνεται στο μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής ζωής του περιουσιακού στοιχείου» και (δ) «καλύπτει ουσιωδώς το σύνολο της εύλογης αξίας του μισθωμένου περιουσιακού στοιχείου», για τις οποίες αναφέρετε ότι ενδέχεται να προκαλέσουν στο μέλλον αμφισβητήσεις, θα θέλαμε να θέσουμε υπόψη σας τα προβλεπόμενα από τα US GAAP, και συγκεκριμένα από το ASC 840, στο οποίο ποσοτικοποιούνταν τα ανωτέρω μεγέθη. Ειδικότερα, για την αναφορά του στοιχείου (γ) προβλεπόταν πως αν η μισθωτική περίοδος είναι ίση με το 75% ή περισσότερο της οικονομικής ζωής του μισθωμένου ακινήτου τότε η μίσθωση είναι χρηματοδοτική, ενώ για την αναφορά του στοιχείου (δ) χρησιμοποιούταν το όριο του 90% της εύλογης αξίας του μισθωμένου ακινήτου. Το τελευταίο όριο του 90% προβλεπόταν και από την Ελληνική Φορολογική Νομοθεσία (καταργηθείσα παρ.2 του άρθρου 24 του Ν 4172/2013).

Η ποσοτικοποίηση των προαναφερθέντων κριτηρίων στις Ηνωμένες Πολιτείες είχε προκαλέσει σοβαρούς προβληματισμούς καθώς συναλλαγές μισθώσεων με ασήμαντες διαφορές απεικονίζονταν στις οικονομικές καταστάσεις με τελείως διαφορετικό τρόπο. Συνέπεια αυτής της αδυναμίας, αλλά και στο πλαίσιο της σύγκλισης των US GAAP και των ΔΠΧΑ, τα κριτήρια κατάταξης των μισθώσεων στο ASC 842 που εκδόθηκε το 2016 σε αντικατάσταση του ASC 840 δεν είναι πλέον ποσοτικοποιημένα.

Κατά τη γνώμη μας, η διαδικασία της κατάταξης δεν πρέπει να εξελιχθεί σε μια δοκιμασία υπέρβασης ή μη κάποιου ποσοτικού κριτηρίου ή κατάστασης, αλλά θα πρέπει να συνεξετάζονται όλες οι ενδείξεις με σκοπό να προσδιοριστεί αν οι κίνδυνοι και οι ωφέλειες που συνεπάγεται η κυριότητα ενός μισθωμένου περιουσιακού στοιχείου ανήκουν στον εκμισθωτή ή στον μισθωτή.

 

 

ΤΑ ΜΕΛΗ
 
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ

Αθήνα, 26.03.2019
Αριθμ. Πρωτ.: 563 ΕΞ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΩΝ Ν.Π.Δ.Δ.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)

ΣΛΟΤ 563/2019

ΘΕΜΑ: Λογιστικός χειρισμός δαπανών βελτιώσεων και προσθηκών, σε περίπτωση μεταβολής του προσώπου του μισθωτή, διαρκουσης της μισθωτικής σχέσης

ΕΡΩΤΗΜΑ

H Εταιρεία του Ν 3427/2005, “XX1”, η οποία τηρεί απλογραφικά βιβλία, είχε συνάψει στις 21/10/2011 ιδιωτικό συμφωνητικό επαγγελματικής μίσθωσης με την εταιρεία “XX2” για τη στέγαση των γραφείων της με εννιαετή διάρκεια, ήτοι από τις 01/03/2012 μέχρι τις 28/02/2021.

Στο συμφωνητικό αναφέρεται το εξής: «Σημειώνεται ότι τα φωτιστικά ψευδοροφής και τα κινητά χωρίσματα τα οποία έχουν αγοραστεί και τοποθετηθεί με δαπάνες της μισθώτριας θα παραμείνουν προς όφελος του μισθίου μετά την αποχώρησή της από αυτό»

Η εταιρεία “XX1” κατένειμε τις δαπάνες για βελτιώσεις/προσθήκες ισόποσα στα έτη της μίσθωσης. Το αναπόσβεστο υπόλοιπο στα βιβλία της ανερχόταν σε € 50.000,00, την 31/12/2018.

Στο πλαίσιο ενδοομιλικής αναδιάρθρωσης αποφασίσθηκε όπως το ως άνω γραφείο στην Ελλάδα συνεχίσει την λειτουργία του ως εγκατάσταση μιας άλλης εταιρείας του ίδιου ομίλου με επωνυμία “XX3.”, αντί της εταιρείας “XX1”, όπως ήταν σήμερα. Κατά τα λοιπά, το γραφείο στην Ελλάδα συνεχίζει τη λειτουργία του με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, παρέχει τις ίδιες ακριβώς υπηρεσίες προς τα κεντρικά, ο νόμιμος εκπρόσωπος, το προσωπικό και η εν γένει εκμετάλλευση παραμένει η ίδια.

Ως εκ τούτου συνήφθη δήλωση τροποποίησης του αρχικού συμφωνητικού, όπου δηλώθηκε ότι η νέα εταιρεία “XX3.” στο πλαίσιο έναρξης των δραστηριοτήτων της υπεισήλθε πλήρως από τις 1/1/2019, σε όλα τα δικαιώματα και υποχρεώσεις της αρχικής μισθώτριας “XX1” και ταυτόχρονα υπομίσθωσε μέρος του κτιρίου στην “XX1” έως ότου οριστικοποιηθεί η αίτηση ανάκλησης της λειτουργίας της στην Ελλάδα.

Κατόπιν όλων αυτών προκύπτουν τα ακόλουθα ερωτήματα σε σχέση με τον λογιστικό χειρισμό του ανωτέρω αναπόσβεστου υπολοίπου:

1. Δύναται η εταιρεία “XX3.”, με την ιδιότητα της ως νέας μισθώτριας στη μισθωτική σχέση μεταξύ της εκμισθώτριας “XX2” και της αρχικής μισθώτριας “XX1” να αναγνωρίσει την 1/1/2019 στα βιβλία της το υπόλοιπο των € 50.000,00 και να το κατανέμει ισόποσα μέχρι την λήξη της μίσθωσης (28/02/2021) και αν ναι, με ποιές εγγραφές;

2. Εάν όχι, ποιές είναι οι εγγραφές που πρέπει να κάνει η “XX1”;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Από τα αναφερόμενα στο ερώτημα προκύπτει ότι πρόκειται για δύο διαφορετικές εταιρείες (“XX1” και “XX3.”), όπου η πρώτη αποχωρεί από μισθωμένο ακίνητο (εκμισθώτρια η “XX2”) και η δεύτερη εγκαθίσταται στον ίδιο ως άνω επαγγελματικό χώρο, αναλαμβάνοντας πλήρως τις υποχρεώσεις, που περιλαμβάνονταν στο αρχικό συμφωνητικό μίσθωσης έναντι του εκμισθωτή. Το γεγονός ότι, μετά την αλλαγή της μισθωτικής σχέσης (ως προς το πρόσωπο του μισθωτή), η “XX3.” υπεκμισθώνει για κάποιο χρονικό διάστημα μέρος του ακινήτου στην αρχική μισθώτρια “XX1”, έως ότου ανακληθεί η λειτουργία της τελευταίας στην Ελλάδα, δεν επηρεάζει τον λογιστικό χειρισμό του θέματος, του οποίου αναζητείται η λύση, δηλαδή η αντιμετώπιση του αναπόσβεστου υπολοίπου των δαπανών βελτίωσης.

Οι δαπάνες βελτιώσεων και προσθηκών πραγματοποιήθηκαν από την πρώτη μισθώτρια “XX1” και καταχωρίστηκαν στα λογιστικά της βιβλία. Υπό την έννοια αυτή, απετέλεσαν και αποτελούν, σε κάθε περίπτωση, ένα διακριτό περιουσιακό στοιχείο του ενεργητικού της. Συνεπώς, το αναπόσβεστο υπόλοιπο των € 50.000, που εμφανίζεται στα βιβλία της, δεν μπορεί να μεταφερθεί αυτομάτως στα βιβλία της “XX3.”, με μοναδικό δικαιολογητικό την ιδιότητάς της ως νέας μισθώτριας στη μισθωτική σχέση, μεταξύ της εκμισθώτριας “XX2” και της αρχικής μισθώτριας “XX1”.

Για να καταχωριστεί το εν λόγω «ιδιότυπο πάγιο» στα βιβλία της νέας μισθώτριας “XX3.”, θα πρέπει να υπάρξει πώληση του περιουσιακού αυτού στοιχείου από την “XX1” προς την “XX3.”. Οίκοθεν νοείται, ότι με την πώληση η “XX1” θα διαγράψει το πάγιο από τα βιβλία της (παύση καταχώρισης). Το κέρδος ή η ζημία που θα προκύψει από την διαγραφή του παγίου στοιχείου θα προσδιοριστεί ως η διαφορά μεταξύ του καθαρού προϊόντος της διάθεσης και της λογιστικής αξίας του στοιχείου.

Ακολούθως, η νέα μισθώτρια “XX3.” θα καταχωρίσει την αξία των αποκτώμενων βελτιώσεων και προσθηκών, αρχικά στο κόστος κτήσεως, ενώ μεταγενέστερα, η αποτίμηση θα γίνεται στο αποσβέσιμο κόστος κτήσεως. Η απόσβεση θα διενεργείται με την σταθερή μέθοδο και με ωφέλιμη οικονομική ζωή, την εναπομένουσα διάρκεια (έτη) του μισθωτηρίου συμβολαίου.

Ωστόσο, κατά την άποψή μας, είναι κρίσιμο να εξεταστεί αν η ωφέλιμη οικονομική ζωή των βελτιώσεων και προσθηκών είναι σημαντικά μεγαλύτερη, σε σχέση με τον εναπομένοντα χρόνο της μίσθωσης (χρόνος χρήσεως αυτών). Στην περίπτωση που από την εξέταση των δεδομένωνπροκύψει ότι ισχύει η ανωτέρω συνθήκη, τότε το κόστος των βελτιώσεων και προσθηκών στο μισθωμένο ακίνητο, καταχωρίζεται ως άυλο πάγιο περιουσιακό στοιχείο (συμβατική χρήση ακινήτου), σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραγράφους 18.1.13 και 18.1.14 της Λογιστικής Οδηγίας εφαρμογής του νόμου 4308/2014, τόσο για τον αρχικό μισθωτή, όσο και για τον νέο, εφόσον αποφασιστεί η πώλησή του. Το άυλο πάγιο στοιχείο, θα είναι υποκείμενο στον προβλεπόμενο από τον νόμο λογιστικό χειρισμό, δηλαδή διενέργεια αποσβέσεων κατά την διάρκεια της μίσθωσης και έλεγχος για ενδεχόμενη απομείωση της αξίας του, σύμφωνα με τα, επίσης, οριζόμενα στις παραγράφους 18.3α.9 και 18.3.β.3 και 18.1.14 της παραπάνω Λογιστικής Οδηγίας.

Τέλος, στην περίπτωση κατά την οποία δεν επιλέγεται η πώληση του αναπόσβεστου υπολοίπου της αξίας των βελτιώσεων και προσθηκών, μεταξύ της αρχικής μισθώτριας και της νέας μισθώτριας, η πρώτη, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 4 του άρθρου 18 του Ν 4308/2014, παύει να καταχωρίζει την αξία αυτή στα λογιστικά της βιβλία και μεταφέρει το σχετικό ποσό στην κατάσταση αποτελεσμάτων (ζημία). Κατά τα λοιπά, η μισθωτική σύμβαση εξελίσσεται κανονικά, βάσει των συμφωνηθέντων.

Για τον φορολογικό χειρισμό της ανωτέρω συναλλαγής, αρμόδια να απαντήσει είναι η Διεύθυνση Φορολογίας Εισοδήματος του Υπουργείου Οικονομικών.

 


ΤΑ ΜΕΛΗ
 
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ

Αθήνα, 1 Απριλίου 2019
ΑΡΙΘ. ΠΡΩΤ.: Δ.ΟΡΓ.Α 1048863 ΕΞ2019/1-4-2019

(ΦΕΚ Β' 1195/09-04-2019)

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ



ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ (Γ.Δ.Η.Δ.Α.Δ.)
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ (Δ.ΟΡΓ.)
ΤΜΗΜΑ Α- ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ

Ταχ. Δ/νση: Λεωχάρους 2
Ταχ. Κώδικας: 10184 ΑΘΗΝΑ
Πληροφορίες: Π. Λυμπερόπουλος
Κ. Φραντζή
Τηλέφωνο: 210-3222386
Fax: 210-3230829
E-mail: p.lymperopoulos2@aade.gr
Url: www.aade.gr

ΘΕΜΑ: «Τροποποίηση και συμπλήρωση της αριθ. Δ. ΟΡΓ. Α 1036960 ΕΞ 2017/10-03-2017 (Β' 968 και 1238) απόφασης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), ως προς τη σύσταση Κέντρου Είσπραξης Οφειλών (Κ.Ε.ΟΦ.) Αττικής στη Γενική Διεύθυνση Φορολογικής Διοίκησης (Γ.Δ.Φ.Δ.) της Αρχής»

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις:

α) του Κεφαλαίου Α' «Σύσταση Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων» του Μέρους Πρώτου του ν. 4389/2016 (Α' 94) «Επείγουσες διατάξεις για την εφαρμογή της συμφωνίας δημοσιονομικών στόχων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και άλλες διατάξεις» και ειδικότερα των περ. αα', ββ' γγ' και εε' της υποπαραγράφου θ' της παρ. 4 και των παραγράφων 1 και 5 του άρθρου 14, των παρ. 1 και 3 του άρθρου 6, της υποπαραγράφου β' της παρ. 3 και των υποπαραγράφων θ' και α' της παρ. 2 του άρθρου 9, των άρθρων 2, 7, 19, 22, 24 και 27, καθώς και των παρ. 2 έως 5 του άρθρου 41 αυτού, όπως ισχύουν.

β) του ν. 4174/2013 (Α' 170) «Φορολογικές διαδικασίες και άλλες διατάξεις», όπως τροποποιήθηκε, συμπληρώθηκε και ισχύει.

γ) του ν.δ. 356/1974 (Α' 90) «Περί Κώδικος Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων», όπως ισχύει.

δ) του ν. 48/1975 (Α' 108) «Περί της Εθνικής Σημαίας της Ελλάδος, του Εμβλήματος της Ελληνικής Δημοκρατίας, του όρκου των αναλαμβανόντων δημοσίαν εν γένει υπηρεσίαν, του τύπου των σφραγίδων των Δημοσίων Αρχών και των εγγράφων τούτων.»

ε) του άρθρου 90 του κώδικα νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα, ο οποίος κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (Α' 98) «Κωδικοποίηση της νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα», σε συνδυασμό με τις παραγράφους 5 και 6 του άρθρου 19 του ν. 4389/2016. 

στ) της αριθ. Δ. ΟΡΓ.Α 1036960 ΕΞ 2017 (Β' 968 & 1238) απόφασης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων «Οργανισμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.)», όπως τροποποιήθηκε, συμπληρώθηκε και ισχύει.

2. Την αριθ. Δ.ΟΡΓ.Α 1179904 ΕΞ2017 (Β' 4373) Κοινή Υπουργική Απόφαση του Υπουργού και του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών και της Υπουργού Διοικητικής Ανασυγκρότησης «Σύσταση χιλίων οκτακοσίων (1.800) οργανικών θέσεων διάφορων κλάδων μόνιμου προσωπικού της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), κατηγορίας ΠΕ, ΤΕ, ΔΕ και ΥΕ».

3. Την αριθ. Δ. ΟΡΓ. Α 1180286 ΕΞ 2016 (Β' 4009) απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων «Τροποποίηση της αριθ. Δ.ΟΡΓ.Α 1147691 ΕΞ 2014/06-11¬2014 (Β' 3017) απόφασης της Γενικής Γραμματέως της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων «Κατανομή των οργανικών θέσεων προσωπικού, μόνιμου και με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου κατά κατηγορία, κλάδο και ειδικότητα, μεταξύ των Γενικών Διευθύνσεων της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών και των Υπηρεσιών που υπάγονται απευθείας στον Γενικό Γραμματέα αυτής, καθώς και μεταξύ των Υπηρεσιών που υπάγονται στις Γενικές Διευθύνσεις», όπως συμπληρώθηκε και τροποποιήθηκε, σε συνδυασμό με τις διατάξεις της υποπαραγράφου γ' της παρ. 3 του άρθρου 41 του ν. 4389/2016, κατά το μέρος που δεν έχει τροποποιηθεί με την, με α/α 4, του προοιμίου απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.).

4. Την αριθ. Δ.ΟΡΓ. Α 1154840 ΕΞ 2018 (Β'4762) απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων «Καθορισμός των οργανικών θέσεων προσωπικού, μόνιμου και με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ανά κατηγορία, κλάδο και ειδικότητα, ορισμένων υπηρεσιών της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.)».

5. Την αριθμ. Δ.ΟΡΓ.Β. 1134539 ΕΞ2018/6-9-2018 (Α.Δ.Α:6Λ6546ΜΠ3Ζ-ΘΗΙ) απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων «Σύσταση, συγκρότηση και ορισμός μελών Ομάδας Διοίκησης Προγράμματος (Ο.Δ.Π.) στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), για τον συντονισμό, την καθοδήγηση, την παρακολούθηση και την υλοποίηση του προγράμματος, με τίτλο «Κεντρικοποίηση της Είσπραξης» στην Α.Α.Δ.Ε., σε θέματα είσπραξης φορολογικών και τελωνειακών οφειλών.», όπως τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε με την αριθμ. Δ.ΟΡΓ.Β 1147156 ΕΞ 2018/5-10-2018 (Α.Δ.Α:64Κ846ΜΠ3Ζ- Δ3Υ) όμοια.

6. Το αριθ. Δ. ΟΡΓ. Δ 1176934 ΕΞ 2016/8.12.2016 έγγραφο του Προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης & Ανθρώπινου Δυναμικού της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών, με θέμα «Περί των νέων υπηρεσιακών σφραγίδων που θα χρησιμοποιούν οι Υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), από την 1.1.2017 και του τρόπου υπογραφής των εγγράφων από τα υπηρεσιακά όργανα αυτής».

7. Το αριθ. Δ. ΟΡΓ. Δ 1189288 ΕΞ 2016/29-12-2016 έγγραφο του Προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης & Ανθρώπινου Δυναμικού της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών, με θέμα «Παρέχονται οδηγίες σχετικά με τις προμετωπίδες των εγγράφων που θα εκδίδουν οι Υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), από την 1.1.2017, καθώς και για την χρήση των εντύπων που φέρουν τον τίτλο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων (Γ.Γ.Δ.Ε.) του Υπουργείου Οικονομικών».

8. Τα μηνύματα ηλεκτρονικής αλληλογραφίας του Προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογικής Διοίκησης, από 31-1-2019, 1-2-2019 (με τα συνημμένα σε αυτό), 4, 6 και 13-2-2019 και 18-3-2019.

9. Το αριθ. Δ.Ο.Δ. Α.Α.Δ.Ε. Β 1025168 ΕΞ2019/18-02-2019 έγγραφο της Διεύθυνσης Οικονομικής Διαχείρισης της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών (Γ.Δ.Ο.Υ.) της Α.Α.Δ.Ε., σχετικά με την εκτίμηση της δαπάνης που προκαλείται από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης.

10. Το αριθ. Δ.Π.Δ.Α. Α.Α.Δ.Ε. Α 1026330 ΕΞ 2019/19-02-2019 έγγραφο της Διεύθυνσης Προϋπολογισμού και Δημοσιονομικών Αναφορών της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών (Γ.Δ.Ο.Υ.) της Α.Α.Δ.Ε., σύμφωνα με το οποίο η δαπάνη, που προκαλείται από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης είναι εντός των ανώτατων ορίων δαπανών του προϋπολογισμού έτους 2019, του Ειδικού Φορέα 1023-801-0000000 και του ισχύοντος Μ.Π.Δ.Σ., ετών 2019-2022, καθώς και την αριθ. Δ.Π.Δ.Α. Α.Α.Δ.Ε. A 1188440 ΕΞ 2018/19-12-2018 (ΑΔΑ: 6ΦΒΥ46ΜΠ3Ζ-53Ε) απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., περί Ανάληψης Υποχρέωσης.

11. Τις αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών:

α) αριθ. 2/77928/0004/27.9.2016 (Υ.Ο.Δ.Δ. 507) «Διορισμός μελών του Συμβουλίου Διοίκησης της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.» και

β) αριθ. 2/77929/0004/27.9.2016 (Υ.Ο.Δ.Δ. 507) «Ορισμός Εμπειρογνώμονα για την παροχή εξειδικευμένων συμβουλευτικών υπηρεσιών στο Συμβούλιο Διοίκησης της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων».

12. Την από 13/03/2019 συνεδρίαση του Συμβουλίου Διοίκησης (Σ.Δ.) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), κατά την οποία παρείχε τη σύμφωνη γνώμη του, σύμφωνα τις διατάξεις της υποπαραγράφου β' της παραγράφου 3 και των υποπαραγράφων θ' και α' της παραγράφου 2 του άρθρου 9 του ν. 4389/2016 (αριθ. 16/14-03-2019 έγγραφο του Προέδρου του Σ.Δ.).

13. Την αριθμ. Δ6Α 1015213 ΕΞ 2013/28.1.2013 (Β' 130 & 372) απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Υφυπουργού Οικονομικών «Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στον Γενικό Γραμματέα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών», όπως τροποποιήθηκε, συμπληρώθηκε και ισχύει, σε συνδυασμό με τις διατάξεις της υποπαραγράφου α' της παρ. 3 του άρθρου 41 του ν. 4389/2016.

14. Την αριθ. 1 της 20-1-2016 (Υ.Ο.Δ.Δ. 18) πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου «Επιλογή και διορισμός Γενικού Γραμματέα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών», σε συνδυασμό με τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 10 του άρθρου 41 του ν. 4389/2016 και την αριθ. 39/3 της 30-11-2017 (Υ.Ο.Δ.Δ. 689) απόφαση του Συμβουλίου Διοίκησης της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων «Ανανέωση της θητείας του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων».

15. Την ανάγκη υλοποίησης του Προγράμματος «Κεντρικοποίηση της Είσπραξης», το οποίο αποτελεί μέρος του ευρύτερου σχεδιασμού των μεταρρυθμίσεων της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, με σκοπό τον εκσυγχρονισμό των επιχειρησιακών διαδικασιών είσπραξης οφειλών, οι οποίες θα διενεργούνται από λιγότερες ενισχυμένες υπηρεσίες, στις οποίες θα συγκεντρωθεί εξειδικευμένο και έμπειρο στην είσπραξη προσωπικό.

16. Το γεγονός ότι, από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης, προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Προϋπολογισμού της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), που θα βαρύνει τον προϋπολογισμό του έτους 2019, με ποσόν ύψους 5.170,60 € και για κάθε επόμενο έτος, με ποσόν ύψους 31.023,60 €, η οποία εγγράφεται στους Α.Λ.Ε. 2120104001, 2190201003, 2190201002 και 2190202001 του Ειδικού Φορέα 1023-801¬0000000 και η οποία βρίσκεται εντός των ανώτατων ορίων δαπανών του τρέχοντος προϋπολογισμού της Α.Α.Δ.Ε. και του ισχύοντος Μ.Π.Δ.Σ..

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Α.- Τροποποιούμε και συμπληρώνουμε την αριθ. Δ. ΟΡΓ.Α 1036960 ΕΞ 2017 (Β' 968 και 1238) απόφασή μας, με θέμα «Οργανισμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.)», όπως τροποποιήθηκε, συμπληρώθηκε και ισχύει, ως εξής:

1. - α) Συνιστούμε, από 01/11/2019, στη Γενική Διεύθυνση Φορολογικής Διοίκησης (Γ.Δ.Φ.Δ.) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) μία (1) Ειδική Αποκεντρωμένη Υπηρεσία, επιπέδου Διεύθυνσης, με τίτλο «Κέντρο Είσπραξης Οφειλών (Κ.Ε.ΟΦ.) Αττικής» και καθορίζουμε τους επιχειρησιακούς στόχους, τη δομή και τις αρμοδιότητές της.

β) Προσθέτουμε νέο άρθρο 35Α «Κέντρο Είσπραξης Οφειλών (Κ.Ε.ΟΦ.) Αττικής» μετά από το άρθρο 35 «Επιχειρησιακή Μονάδα Είσπραξης (Ε.Μ.ΕΙΣ.)» της ενότητας «2.- ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ» της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογικής Διοίκησης.

γ) Τροποποιούμε το άρθρο 26 «IIΙ. Γενική Διεύθυνση Φορολογικής Διοίκησης (Γ.Δ.Φ.Δ.)», συμπληρώνουμε την υποπαράγραφο β' «Ειδικές Αποκεντρωμένες Υπηρεσίες» της παραγράφου 2 αυτού με νέα περίπτωση (ββ) και αναριθμούμε τις υφιστάμενες περιπτώσεις (ββ) έως και (δδ) σε περιπτώσεις (γγ) έως και (εε), αντίστοιχα.

δ) Αντικαθιστούμε το πρώτο εδάφιο της υποπαραγράφου 3 της παραγράφου Α' του άρθρου 67 «Κλάδοι Προϊσταμένων Διευθύνσεων και Υποδιευθύνσεων των Ειδικών Αποκεντρωμένων και Περιφερειακών Υπηρεσιών».

ε) Αντικαθιστούμε την περίπτωση I' της υποπαραγράφου 8 της παραγράφου Α' του άρθρου 68 «Κλάδοι Προϊσταμένων Αυτοτελών Τμημάτων, Τμημάτων και Αυτοτελών Γραφείων των Υπηρεσιών».

στ) Προσθέτουμε στοιχείο δδ' στην υποπερίπτωση α' της περίπτωσης 1 της υποπαραγράφου ΙΙ της παραγράφου Α' του άρθρου 69 «Θέσεις ευθύνης της Αρχής, για τις οποίες δεν υπάρχει δικαίωμα επανυποβολής αίτησης υποψηφιότητας για την ίδια θέση, στην οποία έχουν ασκήσει καθήκοντα για μια πλήρη θητεία.».

2. - Ύστερα από τα παραπάνω, διαμορφώνουμε την υποπαράγραφο β' της παραγράφου 2 του άρθρου 26, το άρθρο 35Α, το πρώτο εδάφιο της υποπαραγράφου 3 της παραγράφου Α' του άρθρου 67, την περίπτωση I' της υποπαραγράφου 8 της παραγράφου Α' του άρθρου 68 και την υποπερίπτωση α' της περίπτωσης 1 της υποπαραγράφου ΙΙ της παραγράφου Α' του άρθρου 69, ως εξής:

«Άρθρο 26

III. Γενική Διεύθυνση Φορολογικής Διοίκησης (Γ.Δ.Φ.Δ.)» «2.- β) Ειδικές Αποκεντρωμένες Υπηρεσίες (αα) Επιχειρησιακή Μονάδα Είσπραξης (Ε.Μ.ΕΙΣ.) (ββ) Κέντρο Είσπραξης Οφειλών (Κ.Ε.ΟΦ.) Αττικής (γγ) Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων (Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ.) (δδ) Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου (Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π.) (εε) Τέσσερις (4) Φορολογικές Περιφέρειες, επιπέδου Διεύθυνσης, υπαγόμενες απευθείας στον Προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης.».

«2.- ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ» «Άρθρο 35Α Κέντρο Είσπραξης Οφειλών (Κ.Ε.ΟΦ.) Αττικής

1.- Το Κέντρο Είσπραξης Οφειλών (Κ.Ε.ΟΦ.) Αττικής, Ειδική Αποκεντρωμένη Υπηρεσία, επιπέδου Διεύθυνσης, υπάγεται στη Γενική Διεύθυνση Φορολογικής Διοίκησης και έχει έδρα τον νομό Αττικής.

2. - Οι επιχειρησιακοί στόχοι του Κέντρου Είσπραξης Οφειλών Αττικής είναι οι ακόλουθοι:
(α) Η επιδίωξη είσπραξης των οφειλών, οπουδήποτε στην επικράτεια, όπως οι οφειλές εξειδικεύονται, καθορίζονται και ανακαθορίζονται με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
(β) Η επιδίωξη είσπραξης των οφειλών, οπουδήποτε στην επικράτεια, με τη λήψη στοχευμένων μέτρων για οφειλές που καθορίζονται, αρμοδίως, με συγκεκριμένα κριτήρια.
(γ) Η διαχείριση χαρτοφυλακίου οφειλών ανεπίδεκτων είσπραξης.

3. - Το Κέντρο Είσπραξης Οφειλών Αττικής διαρθρώνεται σε έξι (6) Τμήματα, ως κατωτέρω:
(α) Τμήμα Α' - Διοικητικής Μέριμνας και Στατιστικής Παρακολούθησης.
(β) Τμήμα Β' - Νομικής Υποστήριξης.
(γ) Τμήματα Γ' έως Ε' - Είσπραξης Οφειλών.
|(δ) Τμήμα ΣΤ' - Διαχείρισης Χαρτοφυλακίου Ανεπίδεκτων Είσπραξης.

4. - Το Κέντρο Είσπραξης Οφειλών (Κ.Ε.ΟΦ.) Αττικής είναι αρμόδιο για την επιδίωξη της είσπραξης των οφειλών, οπουδήποτε στην επικράτεια, οφειλετών που υπάγονται σε οποιαδήποτε Δ.Ο.Υ. της Περιφέρειας Αττικής, παράλληλα με τις κατά τόπον αρμόδιες Δ.Ο.Υ., οι οποίες εξακολουθούν να έχουν αρμοδιότητα για την επιδίωξη είσπραξης των οφειλών αρμοδιότητάς τους.

Οι ανωτέρω αρμοδιότητες κατανέμονται μεταξύ των Τμημάτων του Κ.Ε.ΟΦ. Αττικής ως κατωτέρω:

I. Τμήμα Α' - Διοικητικής Μέριμνας και Στατιστικής Παρακολούθησης

i. (α) Η επεξεργασία και η παρακολούθηση των αποτελεσμάτων των δράσεων και των στόχων των Τμημάτων του Κέντρου Είσπραξης Οφειλών (Κ.Ε.ΟΦ.) Αττικής, καθώς και η συλλογή, επεξεργασία και αποστολή στατιστικών και επιχειρησιακών στοιχείων στα αρμόδια όργανα της Α.Α.Δ.Ε..

(β) Η παρακολούθηση και η ανάλυση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών είσπραξης, σε συνεργασία με τα λοιπά Τμήματα της Διεύθυνσης και η υποβολή αναφοράς προς τις καθ' ύλην αρμόδιες υπηρεσίες της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογικής Διοίκησης για τα προβλήματα ή για τα κενά που εντοπίζονται στις υφιστάμενες διαδικασίες είσπραξης.

(γ) Η αποτίμηση της απόδοσης των δράσεων και των στόχων των Τμημάτων του Κ.Ε.ΟΦ. Αττικής, καθώς και η υποβολή προτάσεων, αρμοδίως, για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας αυτών.

(δ) Η παραλαβή όλων των αιτημάτων, που αφορούν στη λήψη των αναγκαστικών ή των λοιπών μέτρων, που λαμβάνονται από το Κ.Ε.ΟΦ. Αττικής.

(ε) Η αίτηση έγκρισης και παρακολούθησης των αναγκαίων πιστώσεων και η διαβίβαση των δικαιολογητικών στις αρμόδιες υπηρεσίες για την πληρωμή των εξόδων διοικητικής εκτέλεσης του Κ.Ε.ΟΦ. Αττικής.

(στ) Η παροχή διοικητικής και γραμματειακής υποστήριξης στη Διεύθυνση. ΙΙ. Τμήμα Β' - Νομικής Υποστήριξης

i. (α) Η νομική υποστήριξη της Διεύθυνσης για αντικρούσεις επί ανακοπών και αιτήσεων αναστολής κατά πράξεων εκτέλεσης του Κέντρου Είσπραξης Οφειλών Αττικής ενώπιον των δικαστηρίων, καθώς και η υποβολή αιτημάτων για την άσκηση ενδίκων βοηθημάτων ή μέσων και η παροχή απόψεων προς το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους.

(β) Η παρακολούθηση, η μελέτη και η εκτέλεση των δικαστικών αποφάσεων κατά των πράξεων διοικητικής εκτέλεσης του Κ.Ε.ΟΦ. Αττικής, καθώς και η πραγματοποίηση κάθε αναγκαίας ενέργειας για την επιτυχή υποστήριξη των απόψεων της Υπηρεσίας ενώπιον |των δικαστηρίων.

(γ) Η παροχή νομικής υποστήριξης στους υπαλλήλους της Υπηρεσίας, κατά τον χειρισμό των υποθέσεων αρμοδιότητας του Κ.Ε.ΟΦ. Αττικής.
III. Τμήματα Γ' έως Ε' - Είσπραξης Οφειλών

i. (α) Η επιδίωξη είσπραξης οφειλών οπουδήποτε στην επικράτεια, όπως οι οφειλές εξειδικεύονται, καθορίζονται και ανακαθορίζονται με απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
(β) Η επιδίωξη είσπραξης οφειλών οπουδήποτε στην επικράτεια με τη λήψη στοχευμένων μέτρων, για οφειλές που καθορίζονται, αρμοδίως.
(γ) Η λήψη αναγκαστικών, διασφαλιστικών και λοιπών μέτρων για την επιδίωξη της είσπραξης των οφειλών.
(δ) Η έγκριση, ο έλεγχος και η παρακολούθηση ρυθμίσεων.
(ε) Η παρακολούθηση των αποτελεσμάτων των δρομολογημένων δράσεων και στόχων του Τμήματος.

IV. Τμήμα ΣΤ' -Διαχείρισης Χαρτοφυλακίου Ανεπίδεκτων Είσπραξης

i. Ο έλεγχος και η σύνταξη εκθέσεων χαρακτηρισμού οφειλών αρμοδιότητας του Κέντρου Είσπραξης Οφειλών Αττικής ως ανεπίδεκτων είσπραξης.

ii. Στις αρμοδιότητες όλων των Τμημάτων του Κέντρου Είσπραξης Οφειλών (Κ.Ε.ΟΦ.) Αττικής ανήκουν:
(α) Ο έλεγχος, η επαλήθευση και η διασταύρωση στοιχείων φορολογουμένων από το γραφείο.
(β) Η υποβολή αιτημάτων για τη χορήγηση στοιχείων και πληροφοριών από φορολογουμένους, υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε. ή τρίτους.
(γ) Η εισήγηση στον Προϊστάμενο του Κ.Ε.ΟΦ. Αττικής για τη βέλτιστη χρήση των υφιστάμενων πληροφοριακών συστημάτων και πόρων και για τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη νέων εφαρμογών πληροφορικής, σε συνεργασία με την αρμόδια υπηρεσία.

5.- Με απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. εξειδικεύονται, καθορίζονται και ανακαθορίζονται τα κριτήρια, η διαδικασία και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την επιλογή και τη διεκπεραίωση των υποθέσεων που ανατίθενται ή μεταφέρονται στο ΚΕ.ΟΦ. Αττικής ή ανατίθενται ή παραμένουν στις Δ.Ο.Υ..».

«Άρθρο 67
«Κλάδοι Προϊσταμένων Διευθύνσεων και Υποδιευθύνσεων των Ειδικών Αποκεντρωμένων και Περιφερειακών Υπηρεσιών» «Α.- 3. στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, στα Κέντρα Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου και Μεγάλων Επιχειρήσεων, στις Φορολογικές Περιφέρειες, στην Επιχειρησιακή Μονάδα Είσπραξης, στο Κέντρο Είσπραξης Οφειλών Αττικής και στις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες Α' τάξεως, προΐστανται υπάλληλοι κατηγορίας ΠΕ του κλάδου Εφοριακών ή υπάλληλοι κατηγορίας ΠΕ οποιουδήποτε κλάδου που πληρούν τις αντίστοιχες προϋποθέσεις διορισμού, όπως αυτές ορίζονται στην υποπερίπτωση α' της περίπτωσης 1 της παραγράφου 3 του άρθρου 61 της παρούσας απόφασης.».

«Άρθρο 68
«Κλάδοι Προϊσταμένων Αυτοτελών Τμημάτων, Τμημάτων και Αυτοτελών Γραφείων των Υπηρεσιών» «Α.- 8.Ι. στα Τμήματα των Διευθύνσεων της Κεντρικής Υπηρεσίας της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογικής Διοίκησης και στο Αυτοτελές Τμήμα Υποστήριξης αυτής, στα Τμήματα της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης και του Κέντρου Είσπραξης Οφειλών Αττικής προΐστανται υπάλληλοι κατηγορίας ΠΕ του κλάδου Εφοριακών ή υπάλληλοι κατηγορίας ΠΕ οποιουδήποτε κλάδου που πληρούν τις αντίστοιχες προϋποθέσεις διορισμού, όπως αυτές ορίζονται στην υποπερίπτωση α' της περίπτωσης 1 της παραγράφου 3 του άρθρου 61 της παρούσας απόφασης ή υπάλληλοι κατηγορίας ΤΕ του κλάδου Εφοριακών ή υπάλληλοι κατηγορίας ΤΕ οποιουδήποτε κλάδου που πληρούν τις αντίστοιχες προϋποθέσεις διορισμού, όπως αυτές ορίζονται στην υποπερίπτωση α' της περίπτωσης 3 της παραγράφου 3 του άρθρου 61 της παρούσας.».

«Άρθρο 69
Θέσεις ευθύνης της Αρχής, για τις οποίες δεν υπάρχει δικαίωμα επανυποβολής αίτησης υποψηφιότητας για την ίδια θέση, στην οποία έχουν ασκήσει καθήκοντα για μια πλήρη θητεία.»

«Α. ΘΕΣΕΙΣ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΩΝ» «ΙΙ. Υπηρεσίες των Γενικών Διευθύνσεων της Α.Α.Δ.Ε. 1. Γενική Διεύθυνση Φορολογικής Διοίκησης α) Ειδικές Αποκεντρωμένες Υπηρεσίες αα) Επιχειρησιακή Μονάδα Είσπραξης (Ε.Μ.ΕΙΣ.) ββ) Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων (Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ.) γγ) Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου (Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π.) δδ) Κέντρο Είσπραξης Οφειλών (Κ.Ε.ΟΦ.) Αττικής»

Β.- Με νεότερη απόφασή μας θα καθοριστεί η ημερομηνία έναρξης λειτουργίας των Τμημάτων Β' - Νομικής Υποστήριξης, Δ' και Ε' - Είσπραξης Οφειλών και ΣΤ' - Διαχείρισης Χαρτοφυλακίου Ανεπίδεκτων Είσπραξης του Κέντρου Είσπραξης Οφειλών (Κ.Ε.ΟΦ.) Αττικής και μέχρι την έναρξη λειτουργίας αυτών, οι αρμοδιότητές τους θα ασκούνται από το Τμήμα Γ' - Είσπραξης Οφειλών της ίδιας υπηρεσίας.

Γ.- Καθορίζουμε τις οργανικές θέσεις προσωπικού του Κέντρου Είσπραξης Οφειλών (Κ.Ε.ΟΦ.) Αττικής, μόνιμου και με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, κατά κατηγορία, κλάδο και ειδικότητα, ως εξής:

ΚΛΑΔΟΣ / ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ	ΕΦΟΡΙΑΚΩΝ			ΣΥΝΟΛΟ ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ ΘΕΣΕΩΝ
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ	ΠΕ	ΤΕ	ΔΕ
«ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ (Γ.Δ.Φ.Δ.)»
«ΚΕΝΤΡΟ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΟΦΕΙΛΩΝ (Κ.Ε.ΟΦ.) Αττικής»	105	5	10	120

 
Δ.- Το Κέντρο Είσπραξης Οφειλών (Κ.Ε.ΟΦ.) Αττικής θα χρησιμοποιεί στρογγυλή υπηρεσιακή σφραγίδα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 6 του ν. 48/1975 (Α' 108), κατ' εφαρμογή των οδηγιών που έχουν δοθεί με τις παρ. 2 και 3 του αριθ. Δ. ΟΡΓ. Δ 1176934 ΕΞ 2016/8.12.2016 (ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ) εγγράφου του Προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης & Ανθρώπινου Δυναμικού της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, το οποίο αφορά στις υπηρεσιακές σφραγίδες που χρησιμοποιούν οι υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε. και ειδικότερα του στοιχείου γγ' (σελ. 3) της υποπερίπτωσης γ' της περίπτωσης Ι' της υποπαραγράφου Α' της παραγράφου 2 αυτού.

Επίσης, για όλες τις άλλες σφραγίδες που θα χρησιμοποιούνται από το Κ.Ε.ΟΦ. Αττικής, ισχύουν τα αναφερόμενα στην περίπτωση ΙΙ' της υποπαραγράφου Α' της παραγράφου 2 της ίδιας ως άνω εγκυκλίου.

Ε.- Κατά τα λοιπά ισχύουν οι κατωτέρω αποφάσεις, αριθ.:

α) Δ. ΟΡΓ.Α 1036960 ΕΞ 2017 (Β' 968 και 1238) απόφασή μας «Οργανισμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.)», όπως τροποποιήθηκε, συμπληρώθηκε και ισχύει.

β) Δ. ΟΡΓ. Α 1180286 ΕΞ 2016 (Β' 4009) απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων «Τροποποίηση της αριθ. Δ.ΟΡΓ.Α 1147691 ΕΞ 2014/06-11-2014 (Β' 3017) απόφασης της Γενικής Γραμματέως της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων «Κατανομή των οργανικών θέσεων προσωπικού, μόνιμου και με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου κατά κατηγορία, κλάδο και ειδικότητα, μεταξύ των Γενικών Διευθύνσεων της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών και των Υπηρεσιών που υπάγονται απευθείας στον Γενικό Γραμματέα αυτής, καθώς και μεταξύ των Υπηρεσιών που υπάγονται στις Γενικές Διευθύνσεις», όπως τροποποιήθηκε, συμπληρώθηκε και ισχύει.

γ) Δ.ΟΡΓ. Α 1154840 ΕΞ 2018 (Β'4762) απόφασή μας «Καθορισμός των οργανικών θέσεων προσωπικού, μόνιμου και με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ανά κατηγορία, κλάδο και ειδικότητα, ορισμένων υπηρεσιών της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων (Α.Α.Δ.Ε.)».

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.



Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ

Αθήνα, 9 Απριλίου 2019
Ο ΔΕΛ Ζ 1053078 ΕΞ2019

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ



ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΛΕΓΧΩΝ
ΤΜΗΜΑ Ζ'- ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ

Ταχ. Δ/νση: Καρ. Σερβίας 10
10184 Αθήνα
Τηλέφωνο: 210-3610030
Fax: 210-3615052
E-Mail: d.eleg7@mofadm.gr
www.aade.gr

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΠΕΙΓΟΝ

ΘΕΜΑ: «Θεώρηση ειδικού βιβλίου (εσόδων - εξόδων) και εισιτηρίων εκδηλώσεων συνδυασμών στις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές.»

Με αφορμή προφορικά και γραπτά ερωτήματα που έχουν υποβληθεί στην υπηρεσίας μας, αναφορικά με τη θεώρηση του ειδικού βιβλίου (εσόδων - εξόδων), καθώς και των εισιτηρίων των εκδηλώσεων που διατίθενται από τους συνδυασμούς στις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 9 και της παραγράφου 5 του άρθρου 1 του ν.3870/2010 (Α'138), όπως ισχύει, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 9 του ν. 3870/2010 (Α'138) ορίζεται ότι οι συνδυασμοί τηρούν ειδικό βιβλίο στο οποίο καταχωρούνται υποχρεωτικά όλα τα έσοδα και οι δαπάνες των συνδυασμών, κατά την προεκλογική περίοδο. Το βιβλίο εσόδων -εξόδων θεωρείται, κατά την έναρξη της προεκλογικής περιόδου, από την αρμόδια Α' Δ.Ο.Υ. της έδρας της περιφέρειας, προκειμένου για τις περιφερειακές εκλογές και από την Α' Δ.Ο.Υ. της έδρας του οικείου δήμου, για τις δημοτικές εκλογές.

2. Περαιτέρω, με τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 5 του άρθρου 1 του ν.3870/2010 (Α'138) ορίζεται ότι οι συνδυασμοί μπορεί να διαθέτουν διπλότυπα εισιτήρια εκδηλώσεων. Κάθε διπλότυπο εισιτήριο αριθμείται και θεωρείται από τη Δ.Ο.Υ. της έδρας της περιφέρειας ή του οικείου δήμου, στο στέλεχος δε αυτού αναγράφονται το ονοματεπώνυμο, το πατρώνυμο, ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) και ο 
Αριθμός Δελτίου Ταυτότητος (Α.Δ.Τ.) ή ο αριθμός διαβατηρίου του προσώπου στο οποίο διατίθεται.

3. Επισημαίνεται, ότι το ειδικό βιβλίο, καθώς και τα διπλότυπα εισιτήρια εκδηλώσεων των υπόψη περιπτώσεων δεν προβλέπονται από φορολογικές διατάξεις.

4. Περαιτέρω, από 1-1-2014 καταργήθηκε η υποχρέωση θεώρησης οποιουδήποτε φορολογικού βιβλίου και στοιχείου που προβλεπόταν από τις διατάξεις του ν.4093/2012 (Κ.Φ.Α.Σ.) και των αποφάσεων που είχαν εκδοθεί κατ' εξουσιοδότηση αυτού ή του Κ.Β.Σ. (Π.Δ. 186/1992), καθώς και του ν.1809/1988, περί φορολογικών μηχανισμών.

Επίσης, από τις ισχύουσες διατάξεις του ν.4308/2014 (Ε.Λ.Π.), δεν προβλέπεται θεώρηση των λογιστικών αρχείων (βιβλίων και στοιχείων) από τη φορολογική αρχή.

5. Ενόψει των προαναφερομένων, οι αρμόδιες Δ.Ο.Υ. θεωρούν τα διπλότυπα εισιτήρια για τις υπόψη εκδηλώσεις καθώς και το ειδικό βιβλίο (εσόδων - εξόδων) που προσκομίζουν οι περιφερειακοί και δημοτικοί συνδυασμοί δεδομένου ότι η θεώρησή αυτών προβλέπεται για μη φορολογικούς σκοπούς από ειδικές διατάξεις (ν.3870/2010), είτε με τη χρήση διατρητικών μηχανών, είτε με τη θέση της σφραγίδας της αρμόδιας Δ.Ο.Υ.




Ο Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων
Γεώργιος Πιτσιλής

Αθήνα 8 Απριλίου 2019
Α.Π.: 26063

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ   
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ    
ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΟΙΚ. Τ.Α. ΚΑΙ ΑΝΑΠΤ. ΠΟΛ.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Τ.Α.

Ταχ. Δ/νση: Σταδίου 27
Ταχ. Κώδικας: 101 83 ΑΘΗΝΑ
FAX: 213-1364813
Πληροφορίες (ανά τομέα αρμοδιότητας)
Τμήμα Οικονομικής Διοίκησης και Προϋπολογισμού
(άρθρα 96, 121 και 132)
Τηλ. : 213136 4801
Τμήμα Εσόδων
(άρθρο 103)
Τηλ. :213136-4004
Τμήμα Περιουσίας
(άρθρο 97)
Τηλ. :213136-4833

ΘΕΜΑ: Γνωστοποίηση ρυθμίσεων του ν. 4604/2019 (A' 50).

• Με το άρθρο 96 τροποποιείται το άρθρο 100 του ν.3852/2010 (Α' 87) αναφορικά με τις προγραμματικές συμβάσεις, καταργώντας από τους άμεσα συμβαλλόμενους φορείς τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου.

• Με το άρθρο 97 προστίθεται παράγραφος 6 στο άρθρο 13 του ν. 3463/2006 (ΚΔΚ- Α'114), σύμφωνα με την οποία προβλέπεται ο καθορισμός ορίων σε κάθε περίπτωση σύστασης νέων κοινοτήτων εντός της διοικητικής περιφέρειας του ίδιου δήμου, συμπεριλαμβανομένης και της αναγνώρισης αυτοτελών οικισμών ως κοινοτήτων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 283 του ν. 3852/2010.

• Με την παρ. 1 του άρθρου 103 δίνεται η δυνατότητα υποβολής δήλωσης περί μη χρήσης ακινήτου, στο οποίο έχει διακοπεί η ηλεκτροδότηση, μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2019, προκειμένου να διαγραφούν οφειλές από τέλη καθαριότητας και φωτισμού ή να παραληφθεί η βεβαίωσή τους.

• Με την παρ. 2 του άρθρου 103 προβλέπεται η διαγραφή ή η παράλειψη βεβαίωσης τελών καθαριότητας και φωτισμού για ακίνητα που δεν είχαν προηγούμενα ηλεκτροδοτηθεί, εφόσον ο δήμος δεν στοιχειοθετεί τη χρήση αυτών, δεδομένου ότι, με την τροποποίηση της παρ. 1 του αρ. 3 του ν. 25/1975 (Α' 74) με την παρ. 1 του άρθρου 222 του ν. 4555/2018 (Α'133) κατέστη σαφές ότι για ακίνητα που δεν έχουν ηλεκτροδοτηθεί, η επιβολή τελών πρέπει να συνέχεται με τη χρήση του ακινήτου (βλ. αιτιολογική του νόμου).
Για την εφαρμογή της ρύθμισης αυτής δεν απαιτείται σύμπραξη των οφειλετών.
Επισημαίνεται ότι οι διατάξεις του άρθρου 103 εφαρμόζονται και στην περίπτωση που οι οφειλές έχουν υπαχθεί σε οποιαδήποτε ρύθμιση τμηματικής καταβολής, τηρουμένης της πρόβλεψης ότι «ποσά που έχουν καταβληθεί δεν αναζητούνται».

• Με το άρθρο 121 ορίζεται ότι οι υπάλληλοι των Γενικών Διευθύνσεων, Διευθύνσεων και Τμημάτων των Οικονομικών Υπηρεσιών των Ο.Τ.Α. α' και β' βαθμού και των νομικών προσώπων αυτών, καθώς και οι υπάλληλοι που ασκούν καθήκοντα σχετικά με τις αρμοδιότητες των οικονομικών υπηρεσιών, κατά την άσκηση των καθηκόντων αυτών, δεν θεωρούνται δημόσιοι υπόλογοι και ευθύνονται μόνο για δόλο ή βαρεία αμέλεια, κατά τις διατάξεις του Υπαλληλικού Κώδικα.

• Με το άρθρο 132 παρέχεται, σε περίπτωση αδυναμίας ισοσκέλισης των ανταποδοτικών υπηρεσιών και συνεπώς του προϋπολογισμού των Ο.Τ.Α., η δυνατότητα πρόσκαιρης κάλυψης των δαπανών των εν λόγω υπηρεσιών, από κωδικούς αριθμούς λοιπών μη ειδικευμένων εσόδων ή μη ειδικευμένου χρηματικού υπολοίπου, για τους οποίους υπάρχει δημοσιονομικό περιθώριο.

Οι Ο.Τ.Α. παρακαλούνται για την κοινοποίηση του παρόντος στα νομικά τους πρόσωπα. Οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, αντίστοιχα, παρακαλούνται να μεριμνήσουν για την αποστολή του παρόντος στους Συνδέσμους αρμοδιότητάς τους.

Είμαστε στη διάθεσή σας για κάθε περαιτέρω σχετική διευκρίνιση ή πληροφορία και σας γνωρίζουμε ότι αναλυτικές οδηγίες για την εφαρμογή των ανωτέρω ρυθμίσεων, εφόσον απαιτηθεί, θα δοθούν με νεότερη εγκύκλιο και κατόπιν συγκέντρωσης σχετικών ερωτημάτων που θα μας υποβληθούν.



Ο Γενικός Γραμματέας
Κώστας Πουλάκης

Αθήνα, 9 Απριλίου 2019
Ε.2056/9-4-2019

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ



1. ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΛΕΓΧΩΝ
ΤΜΗΜΑ Ζ΄

Ταχ. Δ/νση : Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας : 10184 Αθήνα
Τηλέφωνο : 210 3627090, 210 3610030
Fax : 210 3615052
E-Mail : d.eleg7@mofadm.gr
Url : www.aade.gr

2. ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΤΜΗΜΑ Ε’

Ταχ. Δ/νση : Χανδρή 1
Ταχ. Κώδικας : 18346 Μοσχάτο
Τηλέφωνο : 213 1621133
E-Mail : secre_dyphly@aade.gr

Ε 2056/2019

Θέμα: Παροχή διευκρινίσεων αναφορικά με την Απόφαση ΠΟΛ.1208/2018 της Υφυπουργού Οικονομικών και την Απόφαση ΠΟΛ.1218/2018 του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε.

Με αφορμή προφορικά και γραπτά ερωτήματα που έχουν υποβληθεί στην υπηρεσία μας και προκειμένου να επιλυθούν πρακτικά ζητήματα που έχουν προκύψει μετά την ισχύ της Απόφασης της Υφυπουργού Οικονομικών ΠΟΛ.1208/2018, καθώς και της Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. ΠΟΛ.1218/2018, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Με την Απόφαση Γ.Γ.Δ.Ε. ΠΟΛ.1002/2014 (Φ.Ε.Κ. Β΄3/5.1.2015) ορίζεται μεταξύ άλλων, ότι για τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών που εκδίδονται εκτός της επαγγελματικής εγκατάστασης των υπόχρεων οντοτήτων, παρέχεται απαλλαγή από την υποχρέωση έκδοσης των σχετικών αποδείξεων πώλησης μέσω φορολογικού ηλεκτρονικού μηχανισμού (παρ. 4β΄ του άρθρου 1 της ως άνω Απόφασης). Συνεπώς, η χρήση Φ.Η.Μ. (Φ.Τ.Μ. ή Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ.) είναι προαιρετική για τις ως άνω περιπτώσεις.

2. Για τις διενεργούμενες πωλήσεις καυσίμων, του άρθρου 1 της Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. ΠΟΛ.1195/2018, από οντότητες– εκμεταλλευτές πρατήριων καυσίμων καθώς και από πωλητές πετρελαίου θέρμανσης, προς άλλες οντότητες (χονδρικές πωλήσεις), στις εγκαταστάσεις του πρατηρίου, τα τιμολόγια εκδίδονται με τη χρήση Φ.Η.Μ. και παρέχονται οι εξής εναλλακτικοί τρόποι έκδοσης αυτών:

α) απευθείας έκδοση τιμολογίου μέσω προγράμματος εμπορικής διαχείρισης,

β) έκδοση απόδειξης εσόδου, στην οποία πριν την έναρξη της παράδοσης του καυσίμου, πληκτρολογείται μέσω του λογισμικού του συστήματος εισροών-εκροών, ο αριθμός κυκλοφορίας του οχήματος της αντισυμβαλλόμενης οντότητας, καθώς και ο Α.Φ.Μ. αυτής και αναγράφονται τα υπόψη στοιχεία επί αυτής. Η υπόψη απόδειξη εσόδου επέχει θέση τιμολογίου. Στο αρχείο e.txt αναφέρεται ο ΑΦΜ του λήπτη και ο κωδικός είδος παραστατικού έχει την τιμή 222,

γ) αντικατάσταση της αυτόματα εκδιδόμενης απόδειξης εσόδου με πιστωτικό στοιχείο λιανικής πώλησης και στη συνέχεια έκδοση του τιμολογίου, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην περίπτωση α΄ της παραγράφου 2 του παρόντος. Σημειώνεται ότι η αυτόματα εκδιδόμενη απόδειξη καθώς και το πιστωτικό στοιχείο λιανικής πώλησης παραμένουν στην οντότητα-εκδότη, η οποία υποχρεούται να τα διαφυλάσσει, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7 του ν. 4308/2014,

δ) έκδοση τιμολογίου σε αντικατάσταση μόνο μίας ισόποσης απόδειξης εσόδου χωρίς προηγούμενη έκδοση πιστωτικού λιανικής. Σημειώνεται ότι η αυτόματα εκδιδόμενη απόδειξη εσόδου, παραμένει στην οντότητα-εκδότη, η οποία υποχρεούται να τη διαφυλάσσει, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7 του ν. 4308/2014. Στην περίπτωση αυτή στο πεδίο συμπληρωματικών πληροφοριών του αρχείου e.txt τοποθετείται ως πρώτος χαρακτήρας το «R». Επίσης είναι απαραίτητη η ενσωμάτωση της πληροφορίας για την απόδειξη εσόδου που αντικαθίσταται, ως εξής: μέσα στο πεδίο «σειρά» του τιμολογίου, μετά την σειρά, ακολουθεί: #173#αριθμός απόδειξης εσόδου#σειρά απόδειξης εσόδου. Αν το τιμολόγιο στερείται σειράς, τότε το πεδίο σειρά περιέχει #173#αριθμός απόδειξης εσόδου#σειρά απόδειξης εσόδου. Παράδειγμα πεδίου συμπληρωματικών πληροφοριών: R?20!30.125 .

3. Σε περίπτωση κατά την οποία οι ως άνω οντότητες διενεργούν πωλήσεις καυσίμων προς άλλες οντότητες (χονδρικές πωλήσεις), εκτός των εγκαταστάσεων των πρατηρίων, στο εκδιδόμενο συγκεντρωτικό παραστατικό διακίνησης αναγράφεται και ο αύξων αριθμός της αυτόματα εκδιδόμενης απόδειξης εσόδου. Στη συνέχεια για την έκδοση του σχετικού τιμολογίου εφαρμόζονται τα αναφερόμενα στις περιπτώσεις γ΄ ή δ΄ της παραγράφου 2 του παρόντος.

4. Επίσης, για τις επαναλαμβανόμενες πωλήσεις καυσίμων σε άλλες οντότητες, στο εκδιδόμενο παραστατικό διακίνησης αναγράφεται και ο αύξων αριθμός της αυτόματα εκδιδόμενης απόδειξης εσόδου. Στη συνέχεια, για την έκδοση του συγκεντρωτικού τιμολογίου εφαρμόζονται τα αναφερόμενα στην περίπτωση γ΄ της παραγράφου 2 του παρόντος.

5. Περαιτέρω, σε περίπτωση μη λειτουργίας του συστήματος εισροών-εκροών λόγω βλάβης ή σε περίπτωση που υφίστανται τεχνικά προβλήματα του τηλεπικοινωνιακού δικτύου, τα δεδομένα που ορίζονται από την Κ.Υ.Α. ΠΟΛ.1009/2012 αποστέλλονται το αργότερο μέχρι το τέλος της επόμενης μέρας από την αποκατάσταση της λειτουργίας του συστήματος.

6. Τέλος, σημειώνεται ότι στο ίδιο πρατήριο επιτρέπεται η λειτουργία περισσοτέρων του ενός ΦΗΜ, δηλωμένων στο ίδιο υποκατάστημα.
 



Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ

Αθήνα, 9 Απριλίου 2019
Αριθ. πρωτ: Ο ΔΕΑΦ Α 1053051 ΕΞ2019

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ




ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
1. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ - ΤΜΗΜΑ Α’
2. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΛΕΓΧΩΝ – ΤΜΗΜΑ Ζ’

Ταχ. Δ/νση : Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας : 101 84 Αθήνα
Τηλέφωνο : 210 3375317
210 3638389
Fax : 210 3375001
E-Mail : d12.a@yo.syzefxis.gov.gr,

ΘΕΜΑ: Προσωπική ευθύνη δικαστικού συμπαραστάτη και μελών εποπτικού συμβουλίου για πληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών θανόντος προσώπου από παραβάσεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, οι οποίες έλαβαν χώρα σε χρονική περίοδο προ της άσκησης της δικαστικής συμπαράστασης, στο πλαίσιο εφαρμογής του ν.2238/1994.

Αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Με τις διατάξεις του Δέκατου Έκτου Κεφαλαίου του Αστικού Κώδικα (άρθρα 1666 και επ.) ρυθμίζονται τα ζητήματα σχετικά με τη δικαστική συμπαράσταση προσώπου ανίκανου για δικαιοπραξία. Ειδικότερα, με τις διατάξεις του άρθρου 1682 «Λειτουργία της δικαστικής συμπαράστασης» προβλέπεται ότι σε κάθε περίπτωση στερητικής δικαστικής συμπαράστασης έχουν, εφόσον ο νόμος δεν ορίζει διαφορετικά, ανάλογη εφαρμογή οι διατάξεις για την επιτροπεία του ανηλίκου. Τα έργα της εποπτείας της δικαστικής συμπαράστασης ασκεί συμβούλιο από τρία έως πέντε μέλη, τα οποία διορίζονται με την ίδια απόφαση που διορίζει το δικαστικό συμπαραστάτη από συγγενείς ή φίλους του συμπαραστατούμενου (εποπτικό συμβούλιο).

2. Περαιτέρω, με τις διατάξεις του Δέκατου Τέταρτου Κεφαλαίου του Αστικού Κώδικα (άρθρα 1589 και επ.) σχετικά με την «Επιτροπεία ανηλίκου» ρυθμίζονται, μεταξύ άλλων, τα ζητήματα των αρμοδιοτήτων του επιτρόπου ανηλίκου, του εποπτικού συμβουλίου καθώς και της ευθύνης αυτών, ενώ ειδικότερα με τις διατάξεις του άρθρου 1615 «Διαχειριστική εξουσία του επιτρόπου» ορίζεται ότι ο επίτροπος, όπου ο νόμος δεν ορίζει διαφορετικά, ενεργεί ως προς την περιουσία του ανηλίκου κάθε πράξη τακτικής διαχείρισης, ιδίως την πληρωμή χρεών και την είσπραξη απαιτήσεων.

3. Με τις διατάξεις της περ. β’ της παρ. 3 του άρθρου 61 του ν.2238/1994, ο οποίος ίσχυσε έως 31.12.2013, ορίζεται ότι υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης είναι για τους ανήλικους ή αυτούς που έχουν υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση, κατά περίπτωση, ο επίτροπος ή ο κηδεμόνας ή ο δικαστικός συμπαραστάτης, ενώ με τις διατάξεις του άρθρου 74 του ιδίου ως άνω νόμου ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι οι υπόχρεοι σε υποβολή δήλωσης, στις περιπτώσεις α’ και β’ της παρ. 3 του άρθρου 61 ευθύνονται εις ολόκληρον με τους υπόχρεους για την καταβολή του φόρου (εισοδήματος) και έχουν δικαίωμα αναγωγής.

4. Επιπλέον, με τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 9 του ν.2523/1997, ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι με την επιφύλαξη των διατάξεων του παρόντος νόμου που ορίζουν διαφορετικά, για τη διοικητική επίλυση της διαφοράς, βεβαίωση και καταβολή των προστίμων εφαρμόζονται ανάλογα οι διατάξεις της κύριας φορολογίας. Ειδικά, για τη βεβαίωση και καταβολή των προστίμων που προβλέπονται από το άρθρο 8 και για τη διοικητική επίλυση της διαφοράς, βεβαίωση και καταβολή των προστίμων που προβλέπονται από το άρθρο 5, εφαρμόζονται ανάλογα οι διατάξεις του ν.2238/1994. Για πρόστιμα που δε συνδέονται με αντίστοιχη φορολογία, ως κύρια φορολογία νοείται η φορολογία εισοδήματος.

5. Με την ΠΟΛ.1103/2004 εγκύκλιο, αναφορικά με την προσωπική ευθύνη για την πληρωμή φορολογικών εσόδων από πρόσωπα που ο νόμιμος τίτλος είσπραξης δεν έχει εκδοθεί στο όνομά τους, διευκρινίστηκε, μεταξύ άλλων, ότι οι σχετικές διατάξεις, φορολογικές ή μη, με τις οποίες ρυθμίζονται θέματα καταβολής του «φόρου εισοδήματος» και ειδικότερα καθορίζονται με αυτές τα πρόσωπα που ευθύνονται για την καταβολή του φόρου εφαρμόζονται αναλόγως και για τα πρόστιμα του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων (ΚΒΣ).

6. Το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (ΣΤ’ Τμήμα) με την αριθ. 32/2009 γνωμοδότησή του, η οποία έγινε δεκτή από τον Υπουργό Οικονομικών, σε απάντηση ερωτήματος αναφορικά με την ύπαρξη προσωπικής (αστικής) ευθύνης της επιτρόπου των ανήλικων μελών κοινωνίας κληρονόμων, καθώς και των κληρονόμων της επιτρόπου για τα χρέη αυτής (της κοινωνίας), διατύπωσε τη θέση ότι, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 74§4 και 61§3 περ. β’ του ν.2238/1994 προκύπτει σαφώς ότι ο επίτροπος ανηλίκων βαρύνεται ατομικώς και εις ολόκληρον για την καταβολή του φόρου εισοδήματος που οφείλεται και αφορά στο χρονικό διάστημα άσκησης της επιτροπείας.
Περαιτέρω, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους με την ίδια ως άνω γνωμοδότηση αποφάνθηκε, ενόψει και των διατάξεων του άρθρου 9§4 του ν.2523/1997, ότι τα πρόστιμα του ΚΒΣ που συνδέονται με τη φορολογία εισοδήματος ή δεν συνδέονται με αντίστοιχη φορολογία επιβαρύνουν τους επιτρόπους ατομικώς και εις ολόκληρον με τους υπόχρεους, εφόσον οι σχετικές παραβάσεις έλαβαν χώρα κατά τον χρόνο που αυτοί άσκησαν την επιτροπεία.

7. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι δεν γεννάται θέμα ευθύνης του δικαστικού συμπαραστάτη, καθώς και των μελών του εποπτικού συμβουλίου, για την πληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών θανόντος συμπαραστατούμενου προσώπου από καταλογισθέντα πρόστιμα για παραβάσεις του ΚΒΣ, στις περιπτώσεις όπου οι εν λόγω παραβάσεις έλαβαν χώρα και ως εκ τούτου τα εν λόγω χρέη γεννήθηκαν σε χρονική περίοδο κατά την οποία το υπόχρεο πρόσωπο δεν είχε τεθεί σε δικαστική συμπαράσταση, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι η ταμειακή βεβαίωση των σχετικών προστίμων του ΚΒΣ συντελέστηκε κατά την περίοδο της δικαστικής συμπαράστασης.

 


Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ Α.Α.Δ.Ε.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ

Αριθμ. Α.1098/13-3-2019

(ΦΕΚ Β' 1193/09-04-2019)

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. τις διατάξεις της Σύμβασης περί Κοινού Καθεστώτος Διαμετακόμισης της 15ης Ιουνίου 1987 (ΕΕ L226/ 13.08.1987), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει,

2. τις διατάξεις της Τελωνειακής Σύμβασης περί της Διεθνούς Μεταφοράς Εμπορευμάτων βάσει των δελτίων TIR (Σύμβαση TIR), της 14ης Νοεμβρίου 1975, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει,

3. τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Οκτωβρίου 2013, για τη θέσπιση του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα (ΕΕ L269/10.10.2013), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, και κυρίως των άρθρων 22, 23, 38 παρ. 2, 39 στοιχ. α), β) και δ), 230 και 233 παρ. 4α και 4β,

4. τις διατάξεις του Κατ' εξουσιοδότηση Κανονισμού (ΕΕ) 2015/2446 της Επιτροπής, της 28ης Ιουλίου 2015, για τη συμπλήρωση του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου  και του  Συμβουλίου, όσον αφορά λεπτομερείς κανόνες σχετικούς με ορισμένες από τις διατάξεις του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα (ΕΕ L343/29.12.2015), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, και κυρίως των άρθρων 24, 25, 27, 28,128,186,187,191 -197 και του Παραρτήματος 72-03,

5. τις διατάξεις του Εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2015/2447 της Επιτροπής, της 24ης Νοεμβρίου 2015, για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής ορισμένων διατάξεων του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα (ΕΕ L343/29.12.2015), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, και κυρίως των άρθρων 282 και 313 316,

6. τις διατάξεις του Κατ’ Εξουσιοδότηση Κανονισμού (ΕΕ) 2016/341 της Επιτροπής της 17ης Δεκεμβρίου 2015, για τη συμπλήρωση του Κανονισμού (ΕΕ) αριθμ. 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά μεταβατικούς κανόνες για ορισμένες διατάξεις του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα για τις περιπτώσεις που τα σχετικά ηλεκτρονικά συστήματα δεν έχουν τεθεί ακόμη σε λειτουργία, και την τροποποίηση του Κατ’Εξουσιοδότηση Κανονισμού (ΕΕ) 2015/2446 της Επιτροπής (ΕΕ L69/15.03.2016), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, και ιδιαίτερα τα άρθρα 13, 43, 44 και 55,

7. τις διατάξεις του ν. 1020/1980 «Περί κυρώσεως της Τελωνειακής Συμβάσεως "περί Διεθνούς Μεταφοράς Εμπορευμάτων δια Δελτίων TIR (Σύμβασις TIR)"» (ΦΕΚ Α' 32/05.02.1980) και κυρίως του άρθρου 49,

8. τις διατάξεις των άρθρων 34, 38 και 180 παρ. 2 του ν. 2960/2001 «Εθνικός Τελωνειακός Κώδικας» (ΦΕΚ Α' 265/22.11.2001), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει,

9. τις διατάξεις του ν. 4389/2016 «Επείγουσες διατάξεις για την εφαρμογή της συμφωνίας δημοσιονομικών στόχων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α' 94/27.05.2016), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, και ειδικότερα των άρθρων 7,14 παρ. 1 και 41,

10. την με αρ. πρωτ. Δ. ΟΡΓ. Α 1036960 ΕΞ 2017/10.03.2017 (ΦΕΚ Β' 968/22.02.2017) απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων με θέμα «Οργανισμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων», όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει,

11. την περ. α' του άρ. 3 της με αρ. πρωτ. Δ6Α 1015213 ΕΞ/28.01.2013 (ΦΕΚ Β' 130/28.01.2013) απόφασης του Υπουργού και του Υφυπουργού Οικονομικών, «Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στον Γενικό Γραμματέα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών», όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει,

12. την με αρ. πρωτ. Δ6Α 1143923 ΕΞ 27.10.2014 (ΦΕΚ Β' 2891/29.10.2014) απόφαση «Μεταβίβαση αρμοδιότητας στον Γενικό Γραμματέα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών»,

13. την με αρ. 1/20.01.2016 Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου (ΦΕΚ Υ.Ο.Δ.Δ. 18/20.01.2016) «Επιλογή και διορισμός Γενικού Γραμματέα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών», σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 41 παρ.10 του ν.4389/2016 (ΦΕΚ Α' 94) και την υπ' αριθμ. 39/3/30.11.2017 απόφαση του Συμβουλίου Διοίκησης της ΑΑΔΕ (Υ.Ο.Δ.Δ 689/20.12.2017) «Ανανέωση θητείας του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων».

14. την ανάγκη περαιτέρω απλούστευσης των διατυπώσεων του καθεστώτος TIR και τις ανάγκες του εμπορίου,

15. την ανάγκη καθορισμού των όρων και προϋποθέσεων για την χορήγηση άδειας «εγκεκριμένου αποστολέα/ εγκεκριμένου παραλήπτη» στα πλαίσια του καθεστώτος κοινής/ενωσιακής εθνικής διαμετακόμισης και
«εγκεκριμένου παραλήπτη στα πλαίσια του καθεστώτος TIR» και διασφάλισης των συμφερόντων του Δημοσίου και των ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

16. την ανάγκη καθορισμού των όρων και προϋποθέσεων για την χορήγηση άδειας «εγκεκριμένου εκδότη» για την πιστοποίηση του τελωνειακού χαρακτήρα ενωσιακών  εμπορευμάτων,

17. το γεγονός ότι, από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης, δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Προϋπολογισμού της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.),

αποφασίζουμε:

Άρθρο 1
Ορισμοί

Για τον σκοπό της παρούσας απόφασης ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
1. Τελωνείο αναχώρησης: το Τελωνείο στο οποίο γίνεται δεκτή η τελωνειακή διασάφηση υπαγωγής των εμπορευμάτων σε καθεστώς διαμετακόμισης.
2. Τελωνείο προορισμού: το Τελωνείο στο οποίο προσκομίζονται τα εμπορεύματα που έχουν υπαχθεί σε καθεστώς διαμετακόμισης για τη λήξη του καθεστώτος.
3. Τελωνείο έκδοσης: το Τελωνείο που είναι αρμόδιο για την έκδοση των πιστοποιητικών τελωνειακού χαρακτήρα εμπορευμάτων.
4. Τελωνείο ελέγχου: το Τελωνείο που εποπτεύει τις διαδικασίες που περιγράφονται στην κατά περίπτωση χορηγούμενη άδεια απλουστευμένων διαδικασιών.

Άρθρο 2
Σκοπός

Υπό τους όρους και προϋποθέσεις της παρούσας και κατόπιν χορήγησης σχετικής άδειας, επιτρέπονται σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα, τα οποία αποστέλλουν ή παραλαμβάνουν με συχνότητα εμπορεύματα και τα οποία καλούνται στο εξής: α) εγκεκριμένος αποστολέας, β) εγκεκριμένος παραλήπτης, γ) εγκεκριμένος παραλήπτης TIR και δ) εγκεκριμένος εκδότης, κατά περίπτωση, οι ακόλουθες απλουστεύσεις:
1.    Να υπάγουν εμπορεύματα στο καθεστώς κοινής/ ενωσιακής/εθνικής διαμετακόμισης και να τα αποστέλλουν απευθείας από εγκεκριμένες, από τις Τελωνειακές Αρχές, εγκαταστάσεις, χωρίς να προσκομίζουν αυτά ή τα παραστατικά που τα συνοδεύουν στο Τελωνείο αναχώρησης.
2.    Να παραλαμβάνουν σε εγκεκριμένες, από τις Τελωνειακές Αρχές, εγκαταστάσεις, εμπορεύματα που διακινούνται υπαγόμενα σε καθεστώς κοινής/ενωσιακής/ εθνικής διαμετακόμισης καθώς και σε καθεστώς TIR και να προβαίνουν στις προβλεπόμενες από τις ισχύουσες διατάξεις διατυπώσεις λήξης του καθεστώτος.
3.    Να εκδίδουν τα έντυπα πιστοποίησης ενωσιακού χαρακτήρα εμπορευμάτων χωρίς να απαιτείται η θεώρηση του αρμόδιου Τελωνείου.
4.    Να χρησιμοποιούν διαδικασίες συνέχισης δραστηριοτήτων κατά τις περιπτώσεις μη διαθεσιμότητας των ηλεκτρονικών συστημάτων.
5.    Να μην υπογράφουν τις διασαφήσεις διαμετακόμισης που καταρτίζουν κατά την τήρηση διαδικασιών συνέχισης δραστηριοτήτων εφόσον έχουν λάβει ειδική προς τούτο άδεια.
6.    Να μην υπογράφουν τα πιστοποιητικά απόδειξης ενωσιακού χαρακτήρα που εκδίδουν, εφόσον έχουν λάβει προς τούτο ειδική άδεια.
7.    Να χρησιμοποιούν ειδικές τελωνειακές σφραγίδες για τη σφράγιση των εμπορευμάτων που αποστέλλουν ως εγκεκριμένοι αποστολείς κατόπιν ειδικής προς τούτο άδειας.
8.    Να απαλλάσσονται από την υποχρέωση τελωνειακής σφράγισης, σε ειδικές περιπτώσεις, εφόσον αυτό προβλέπεται από τη χορηγούμενη σε αυτούς άδεια.

Άρθρο 3
Είδη χορηγούμενων αδειών

Οι άδειες που χορηγούνται από τις Τελωνειακές Αρχές είναι οι ακόλουθες:
1.    Άδεια εγκεκριμένου αποστολέα
2.    Άδεια εγκεκριμένου παραλήπτη
3.    Άδεια εγκεκριμένου παραλήπτη TIR
4.    Άδεια εγκεκριμένου εκδότη

Άρθρο 4
Γενικοί όροι και προϋποθέσεις χορήγησης αδειών

Οι άδειες, που αναφέρονται στο άρθρο 3 της παρούσας, χορηγούνται εφόσον οι Τελωνειακές Αρχές είναι σε θέση να ασκούν έλεγχο για την ορθή τήρηση των προβλεπόμενων, από τις σχετικές διατάξεις, διατυπώσεων καθώς και των όρων και προϋποθέσεων που έχουν τεθεί σε αυτές. Οι όροι και προϋποθέσεις για τη χορήγηση των αδειών σε οικονομικούς φορείς έχουν ως ακολούθως:

Α. Άδεια εγκεκριμένου αποστολέα
1.    να είναι εγκατεστημένος στην Ελλάδα,
2.    να χρησιμοποιεί σε τακτική βάση, τουλάχιστον δώδεκα (12) κινήσεις ετησίως, το καθεστώς διαμετακόμισης,
3.    να διαθέτει αποθηκευτικές εγκαταστάσεις, εγκεκριμένες από τις Τελωνειακές Αρχές και οι οποίες θα περιλαμβάνονται στη χορηγούμενη άδεια,
4.    να πληροί τα κριτήρια που ορίζονται στο άρθρο 39 στοιχεία α) και β) και δ) του κώδικα [Καν.(ΕΕ) 952/2013], ήτοι:
-    να μην έχει διαπράξει σοβαρές ή επανειλημμένες παραβάσεις της τελωνειακής νομοθεσίας και των φορολογικών κανόνων, όπως αυτές ορίζονται στης απόφαση του Διοικητή ΑΑΔΕ ΠΟΑ 1103/2017 (Β' 2536), ως εκάστοτε αυτή ισχύει, κατά τα τρία τελευταία έτη πριν από την υποβολή της αίτησης και να μην έχει καταδικαστεί για σοβαρά ποινικά αδικήματα σχετιζόμενα με την οικονομική δραστηριότητά του,
-    να επιδεικνύει υψηλό επίπεδο ελέγχου των δραστηριοτήτων του και της ροής των εμπορευμάτων μέσω ενός συστήματος διαχείρισης εμπορικών, και κατά περίπτωση, μεταφορικών καταχωρίσεων, το οποίο επιτρέπει τη διεξαγωγή κατάλληλων τελωνειακών ελέγχων, και
-    να διαθέτει τα πρακτικά κριτήρια επάρκειας ή επαγγελματικών προσόντων, που σχετίζονται άμεσα με την ασκούμενη από αυτόν δραστηριότητα,
5.    να έχει λάβει άδεια χρήσης συνολικής εγγύησης ή απαλλαγής από την υποχρέωση σύστασης εγγύησης,
6.    να έχει λάβει άδεια χρήσης ειδικών τελωνειακών σφραγίδων, εφόσον απαιτείται τελωνειακή σφράγιση,
7.    να διαθέτει μηχανογραφικά συστήματα κατάλληλα α) για την υποβολή της διασάφησης διαμετακόμισης και β) για την επικοινωνία με τις αρμόδιες Τελωνειακές Αρχές, και
8.    να τηρεί λογιστικές εγγραφές, που επιτρέπουν στις Τελωνειακές Αρχές τη διενέργεια αποτελεσματικού ελέγχου.

Β. Άδεια εγκεκριμένου παραλήπτη
1.    να είναι εγκατεστημένος στην Ελλάδα,
2.    να παραλαμβάνει τακτικά, τουλάχιστον δώδεκα (12) κινήσεις ετησίως, στην Ελλάδα και σε εγκαταστάσεις, που θα ορίζονται επί της άδειας, εμπορεύματα που διακινούνται υπό το καθεστώς κοινής/ενωσιακής/εθνικής διαμετακόμισης,
3.    να διαθέτει αποθηκευτικές εγκαταστάσεις, οι οποίες θα περιλαμβάνονται στη χορηγούμενη άδεια και για τις οποίες έχει χορηγηθεί άδεια προσωρινής εναπόθεσης, εφόσον για τα παραλαμβανόμενα εμπορεύματα δεν αποδεικνύεται ο ενωσιακός τους χαρακτήρας,
4.    να πληροί τα κριτήρια που ορίζονται στο άρθρο 39 στοιχεία α) και β) και δ) του κώδικα [Καν.(ΕΕ) 952/2013], ήτοι:
-    να μην έχει διαπράξει σοβαρές ή επανειλημμένες παραβάσεις της τελωνειακής νομοθεσίας και των φορολογικών κανόνων, όπως αυτές ορίζονται στης απόφαση του Διοικητή ΑΑΔΕ ΠΟΑ 1103/2017 (Β' 2536), ως εκάστοτε αυτή ισχύει, κατά τα τρία τελευταία έτη πριν από την υποβολή της αίτησης και να μην έχει καταδικαστεί για σοβαρά ποινικά αδικήματα σχετιζόμενα με την οικονομική δραστηριότητά του,
-    να επιδεικνύει υψηλό επίπεδο ελέγχου των δραστηριοτήτων του και της ροής των εμπορευμάτων μέσω ενός συστήματος διαχείρισης εμπορικών, και κατά περίπτωση, μεταφορικών καταχωρίσεων, το οποίο επιτρέπει τη διεξαγωγή κατάλληλων τελωνειακών ελέγχων, και
-    να διαθέτει τα πρακτικά κριτήρια επάρκειας ή επαγγελματικών προσόντων, που σχετίζονται άμεσα με την ασκούμενη από αυτόν δραστηριότητα,
5.    να διαθέτει μηχανογραφικά συστήματα κατάλληλα για την επικοινωνία με τις αρμόδιες Τελωνειακές Αρχές, και
6.    να τηρεί λογιστικές εγγραφές που επιτρέπουν στις Τελωνειακές Αρχές τη διενέργεια αποτελεσματικού ελέγχου.

Γ. Άδεια εγκεκριμένου παραλήπτη TIR
1.    να είναι εγκατεστημένος στην Ελλάδα,
2.    να παραλαμβάνει τακτικά, τουλάχιστον δώδεκα (12) κινήσεις ετησίως, στην Ελλάδα και σε εγκαταστάσεις, που θα ορίζονται επί της άδειας, εμπορεύματα που διακινούνται μέσω πράξης μεταφοράς με δελτίο TIR, και
3.    να πληροί τα κριτήρια που ορίζονται στο άρθρο 39 στοιχεία α) και β) και δ) του κώδικα [Καν.(ΕΕ) 952/2013], ήτοι:
-    να μην έχει διαπράξει σοβαρές ή επανειλημμένες παραβάσεις της τελωνειακής νομοθεσίας και των φορολογικών κανόνων, όπως αυτές ορίζονται στης απόφαση του Διοικητή ΑΑΔΕ ΠΟΛ.1103/2017 (Β' 2536), ως εκάστοτε αυτή ισχύει, κατά τα τρία τελευταία έτη πριν από την υποβολή της αίτησης και να μην έχει καταδικαστεί για σοβαρά ποινικά αδικήματα σχετιζόμενα με την οικονομική δραστηριότητά του,
-    να επιδεικνύει υψηλό επίπεδο ελέγχου των δραστηριοτήτων του και της ροής των εμπορευμάτων μέσω ενός συστήματος διαχείρισης εμπορικών, και κατά περίπτωση, μεταφορικών καταχωρίσεων, το οποίο επιτρέπει τη διεξαγωγή κατάλληλων τελωνειακών ελέγχων, και
-    να διαθέτει τα πρακτικά κριτήρια επάρκειας ή επαγγελματικών προσόντων, που σχετίζονται άμεσα με την ασκούμενη από αυτόν δραστηριότητα.
5.    να διαθέτει μηχανογραφικά συστήματα κατάλληλα για την επικοινωνία με τις αρμόδιες Τελωνειακές Αρχές, και
6.    να τηρεί λογιστικές εγγραφές που επιτρέπουν στις Τελωνειακές Αρχές τη διενέργεια αποτελεσματικού ελέγχου.

Δ. Άδεια εγκεκριμένου εκδότη
1.    να αποστέλλει τακτικά, τουλάχιστον δώδεκα (12) φορές ετησίως, εμπορεύματα για τα οποία απαιτείται η απόδειξη του ενωσιακού χαρακτήρα,
2.    να πληροί τα κριτήρια που ορίζονται στο άρθρο 39 στοιχεία α) και β) του κώδικα [Καν.(ΕΕ) 952/2013], ήτοι:
-    να μην έχει διαπράξει σοβαρές ή επανειλημμένες παραβάσεις της τελωνειακής νομοθεσίας και των φορολογικών κανόνων, όπως αυτές ορίζονται στης απόφαση του Διοικητή ΑΑΔΕ ΠΟΛ 1103/2017 (Β' 2536), ως εκάστοτε αυτή ισχύει, κατά τα τρία τελευταία έτη πριν από την υποβολή της αίτησης και να μην έχει καταδικαστεί για σοβαρά ποινικά αδικήματα σχετιζόμενα με την οικονομική δραστηριότητά του, και
-    να επιδεικνύει υψηλό επίπεδο ελέγχου των δραστηριοτήτων του και της ροής των εμπορευμάτων μέσω ενός συστήματος διαχείρισης εμπορικών, και κατά περίπτωση, μεταφορικών καταχωρίσεων, το οποίο επιτρέπει τη διεξαγωγή κατάλληλων τελωνειακών ελέγχων,
3.    να τηρεί λογιστικές εγγραφές που επιτρέπουν στις Τελωνειακές Αρχές τη διενέργεια αποτελεσματικού ελέγχου.

Άρθρο 5
Ειδικοί όροι και προϋποθέσεις χορήγησης αδειών

Οι χορηγούμενες άδειες εξατομικεύονται και σε αυτές καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις καθώς και οι πρακτικές λεπτομέρειες της τήρησης των διαδικασιών για τις οποίες χορηγούνται και ιδίως:
-    Το ή τα αρμόδια Τελωνεία ελέγχου των εγκαταστάσεων του δικαιούχου της άδειας καθώς και της τήρησης των διαδικασιών που περιλαμβάνονται στις εν λόγω άδειες ήτοι:
α) τα αρμόδια Τελωνεία έκδοσης του πιστοποιητικού απόδειξης ενωσιακού χαρακτήρα εμπορευμάτων για την άδεια του εγκεκριμένου εκδότη,
β) το ή τα Τελωνεία αναχώρησης για την άδεια του εγκεκριμένου αποστολέα του καθεστώτος κοινής/ενωσιακής/εθνικής διαμετακόμισης, καθώς και
γ) το ή τα Τελωνεία προορισμού των εμπορευμάτων για την άδεια εγκεκριμένου παραλήπτη του καθεστώτος κοινής/ενωσιακής/εθνικής διαμετακόμισης ή του καθεστώτος TIR.
-    Ο τρόπος και η προθεσμία ενημέρωσης των αρμόδιων τελωνείων έκδοσης, αναχώρησης ή/και προορισμού πριν την αποστολή ή/και την παραλαβή των εμπορευμάτων για να είναι δυνατή η διενέργεια, ενδεχομένως, των σχετικών ελέγχων.
-    Οι εγκαταστάσεις στις οποίες ο δικαιούχος της άδειας δύναται να αποστέλλει ή να παραλαμβάνει τα εμπορεύματα.
-    Ο αριθμός άδειας χρήσης συνολικής εγγύησης ή απαλλαγής από την υποχρέωση σύστασης εγγύησης, προκειμένου για άδεια εγκεκριμένου αποστολέα στο καθεστώς κοινής/ενωσιακής/εθνικής διαμετακόμισης.
-    Τα μέτρα διασφάλισης της μεταφοράς των εμπορευμάτων και εξακρίβωσης της ταυτότητας αυτών.
-    Ο αριθμός άδειας χρήσης ειδικών τελωνειακών σφραγίδων, εφόσον δεν έχει χορηγηθεί απαλλαγή από την υποχρέωση τελωνειακής σφράγισης, προκειμένου για άδεια εγκεκριμένου αποστολέα στο καθεστώς κοινής/ ενωσιακής/εθνικής διαμετακόμισης.
-    Η δυνατότητα αποσφράγισης και εκφόρτωσης των παραλαμβανόμενων εμπορευμάτων προκειμένου για άδειες εγκεκριμένου παραλήπτη καθεστώτος κοινής/ ενωσιακής/εθνικής διαμετακόμισης και εγκριμένου παραλήπτη TIR, καθώς και η προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να προσκομίζονται στο αρμόδιο Τελωνείο προορισμού οι τελωνειακές σφραγίδες που ενδεχομένως έχουν τεθεί στα εμπορεύματα.
-    Οι τηρούμενες διαδικασίες, κατά περίπτωση άδειας, καθώς και ο τρόπος και η προθεσμία ενημέρωσης των τελωνείων έκδοσης, αναχώρησης ή/και προορισμού, σε περίπτωση χρήσης διαδικασίας συνέχισης δραστηριοτήτων.
-    Ο εγκεκριμένος τρόπος πιστοποίησης του ενωσιακού χαρακτήρα εμπορευμάτων.
-    Η έγκριση χρήσης αποτυπώματος ειδικής σφραγίδας για τη θεώρηση των παραστατικών σε περίπτωση χρήσης διαδικασίας συνέχισης δραστηριοτήτων.
-    Η δυνατότητα απαλλαγής από την υποχρέωση υπογραφής των καταρτιζόμενων παραστατικών σε περίπτωση χρήσης διαδικασίας συνέχισης δραστηριοτήτων και στην περίπτωση έκδοσης πιστοποιητικών ενωσιακού χαρακτήρα από εγκεκριμένο εκδότη.
-    H προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να προσκομίζονται στο αρμόδιο Τελωνείο τα παραστατικά των μεταφερόμενων εμπορευμάτων στην περίπτωση χρήσης διαδικασίας συνέχισης δραστηριοτήτων.
-    Το καθεστώς στο οποίο θα τίθενται τα παραλαμβανόμενα εμπορεύματα μετά την λήξη του καθεστώτος κοινής/ενωσιακής/εθνικής διαμετακόμισης ή διαμετακόμισης TIR προκειμένου για άδειες εγκεκριμένου παραλήπτη του καθεστώτος κοινής/ενωσιακής/εθνικής διαμετακόμισης ή εγκεκριμένου παραλήπτη TIR.
-    Η υποχρέωση τήρησης ειδικών λογιστικών εγγραφών και σχετικού αρχείου, που θα διατηρούνται για τουλάχιστον πέντε έτη και θα τίθενται στη διάθεση των αρμοδίων Τελωνειακών Αρχών σε κάθε αίτημα αυτών, με σκοπό την πραγματοποίηση σχετικού ελέγχου, καθώς και ο τρόπος τήρησης αυτών (χειρόγραφα ή μηχανογραφικά). Σε περίπτωση ύπαρξης εκκρεμοτήτων η διάρκεια τήρησης των ανωτέρω παρατείνεται έως τη λήξη των εκκρεμοτήτων.
-    Οι εξαιρούμενες κατηγορίες εμπορευμάτων, εφόσον υπάρχουν.
-    Ο τρόπος ή οι τρόποι μεταφοράς των εμπορευμάτων.
-    Το ωράριο εντός του οποίου είναι δυνατή η χρήση των εγκρινόμενων απλουστευμένων διαδικασιών.
-    Εφόσον πρόκειται για άδεια εγκεκριμένου εκδότη ο τρόπος έκδοσης, με χειρόγραφες ή μηχανογραφημένες διαδικασίες, καθώς και ο τύπος του πιστοποιητικού.
-    Εφόσον πρόκειται για άδεια εγκεκριμένου παραλήπτη TIR, η διευκόλυνση που παρέχεται με την άδεια θα αφορά πράξεις TIR, που έχουν τόπο τελικής εκφόρτωσης των εμπορευμάτων τις εγκαταστάσεις του, που αναφέρονται στην άδεια.

Άρθρο 6
Αίτηση χορήγησης άδειας

1.    Για την χορήγηση των αδειών απλουστευμένων διαδικασιών απαιτείται η υποβολή σχετικής αίτησης στις Τελωνειακές Περιφέρειες στη χωρική αρμοδιότητα των οποίων υπάγεται η έδρα της επιχείρησης του οικονομικού φορέα.

2.    Στην αίτηση περιλαμβάνονται τα στοιχεία που επιτρέπουν στις αρμόδιες Τελωνειακές Αρχές την εξέταση του αιτήματος και αφορούν στη νομική μορφή και την οικονομική δραστηριότητα της επιχείρησης, τον τόπο και τον τρόπο τήρησης των λογιστικών εγγραφών, τη συχνότητα των συναλλαγών, το είδος των εμπορευμάτων, τον τρόπο/ τρόπους μεταφοράς, το είδος των εγκαταστάσεων, την εμπειρία σε τελωνειακές διαδικασίες, την ύπαρξη άλλων αδειών χρήσης απλουστευμένων διαδικασιών και εφόσον πρόκειται για αίτημα χορήγησης άδειας εγκεκριμένου αποστολέα την άδεια χρήσης συνολικής εγγύησης ή απαλλαγής από την υποχρέωση σύστασης εγγύησης καθώς και την άδεια χρήσης ειδικών τελωνειακών σφραγίδων.

3.    Εκτός των ανωτέρω, ο αιτούμενος υποχρεούται να προσκομίσει στις αρμόδιες Τελωνειακές Αρχές κάθε επιπρόσθετο στοιχείο, που ενδέχεται να απαιτηθεί κατά τη διάρκεια εξέτασης του αιτήματος.

Άρθρο 7
Έκδοση άδειας

1.    Η αρμόδια για την έκδοση της άδειας Τελωνειακή Περιφέρεια πριν τη χορήγηση της άδειας εξετάζει την ακρίβεια των δηλουμένων στην αίτηση στοιχείων και την πλήρωση των σχετικών προϋποθέσεων. Για το σκοπό αυτό συνεργάζεται με τα αρμόδια Τελωνεία ελέγχου, έκδοσης των πιστοποιητικών απόδειξης ενωσιακού χαρακτήρα, αναχώρησης και προορισμού.
Σε περίπτωση που τα ως άνω αρμόδια Τελωνεία ανήκουν στη χωρική αρμοδιότητα Τελωνειακής Περιφέρειας άλλης από εκείνη που εκδίδει την άδεια, ο ανωτέρω αναφερόμενος έλεγχος διενεργείται μέσω αυτής.
 
2.    H άδεια επιβάλλεται να περιέχει όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την ορθή εφαρμογή της απλουστευμένης διαδικασίας για την οποία χορηγείται στον αιτούντα και για την επιτήρηση εκ μέρους των αρμοδίων Τελωνειακών Αρχών.

3.    Η αρμόδια τελωνειακή αρχή έκδοσης της άδειας αποφασίζει εντός 50 ημερών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, για τη χορήγηση της άδειας ή την απόρριψη του αιτήματος. Η εν λόγω προθεσμία δύναται να παραταθεί για επιπλέον 60 ημέρες.

4.    Στη χορηγούμενη άδεια δεν τίθεται χρονικός περιορισμός ισχύος.

5.    Η άδεια τίθεται σε ισχύ από την ημερομηνία κατά την οποία ο αιτών την παραλαμβάνει.
Η άδεια είναι δυνατό να τεθεί σε ισχύ σε ημερομηνία διαφορετική από την ημερομηνία παραλαβής από τον αιτούντα, εάν η ημερομηνία αυτή επηρεάζει ευνοϊκά τον αιτούντα και ο ίδιος έχει ζητήσει διαφορετική ημερομηνία θέσης σε ισχύ. Σε κάθε περίπτωση η εν λόγω ημερομηνία θα είναι μεταγενέστερη εκείνης κατά την οποία ο αιτών παραλαμβάνει ή θεωρείται ότι έχει παραλάβει, την εν λόγω άδεια.

6.    Ο αιτών ενημερώνεται για τους όρους της άδειας τους οποίους ενυπόγραφα αποδέχεται.

7.    Ο δικαιούχος της άδειας οφείλει να ενημερώνει τις αρμόδιες Τελωνειακές Αρχές για κάθε γεγονός που επέρχεται μετά την έκδοση της άδειας και ενδέχεται να επηρεάσει το περιεχόμενο της, την ισχύ ή το δικαίωμα χρήσης της.

8.    Σε περίπτωση απόρριψης του αιτήματος οι αρμόδιες Τελωνειακές Αρχές ενημερώνουν τον αιτούντα πριν από τη λήψη της αρνητικής απόφασης.

9.    Κάθε αρνητική απόφαση πρέπει να είναι δεόντως αιτιολογημένη και να κοινοποιείται στον αιτούντα.

10.    Οι Τελωνειακές Αρχές χορήγησης της άδειας, σε συνεργασία με τα καθορισθέντα Τελωνεία ελέγχου, υποχρεούνται να πραγματοποιούν ετήσιο τακτικό έλεγχο με σκοπό να εξακριβώνουν ότι εξακολουθούν να πληρούνται οι όροι και προϋποθέσεις χορήγησης τους και ότι τηρούνται ορθά οι περιγραφόμενες σε αυτές διαδικασίες.

Άρθρο 8
Υποχρεώσεις εγκεκριμένου αποστολέα καθεστώτος κοινής/ενωσιακής/εθνικής διαμετακόμισης

1.    Ο εγκεκριμένος αποστολέας υποχρεούται:
-    να τηρεί τους όρους και διαδικασίες που προβλέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις για το καθεστώς διαμετακόμισης, καθώς και τους όρους, προϋποθέσεις και ειδικότερες διαδικασίες, όπως αυτές περιγράφονται στην χορηγούμενη σε αυτόν άδεια,
-    να επικοινωνεί με το Τελωνείο αναχώρησης για την υποβολή της διασάφησης διαμετακόμισης και την τήρηση των διατυπώσεων του καθεστώτος, μέσω μηχανογραφικών συστημάτων,
-    να διατηρεί τα εμπορεύματα στις εγκαταστάσεις, οι οποίες έχουν εγκριθεί για το σκοπό αυτό στην άδεια του κατά τη στιγμή υποβολής της διασάφησης διαμετακόμισης στο Τελωνείο αναχώρησης, και να θέτει αυτά στη διάθεση των Τελωνειακών Αρχών σε περίπτωση ελέγχου,
-    να αναμένει μέχρι την εκπνοή της προθεσμίας, που καθορίζεται στην άδεια του, για την έγκριση από το Τελωνείο αναχώρησης, προκειμένου να υπαγάγει τα εμπορεύματα στο καθεστώς διαμετακόμισης,
-    να καταχωρίζει πέραν των στοιχείων της διασάφησης διαμετακόμισης, τις ακόλουθες πληροφορίες στο ηλεκτρονικό σύστημα διαμετακόμισης:
α) τη διαδρομή, όταν έχει καθοριστεί υποχρεωτική διαδρομή,
β) την προθεσμία, εντός της οποίας τα εμπορεύματα πρέπει να προσκομιστούν στο Τελωνείο προορισμού, και γ) τον αριθμό και τα επιμέρους σημεία αναγνώρισης των τελωνειακών σφραγίδων, ειδικού τύπου, εφόσον
διαθέτει σχετική άδεια,
-    να επιθέτει τις ειδικές τελωνειακές σφραγίδες, εφόσον υποχρεούται σε τελωνειακή σφράγιση, το αργότερο κατά την παράδοση των εμπορευμάτων προς υπαγωγή στο καθεστώς κοινής/ενωσιακής/εθνικής διαμετακόμισης κατά περίπτωση, και
-    να διατηρεί βιβλίο «εγκεκριμένου αποστολέα» σύμφωνα με το Παράρτημα Ι, στο οποίο καταχωρεί τις διασαφήσεις διαμετακόμισης που υποβάλλει στο Τελωνείο αναχώρησης.

2.    Ο εγκεκριμένος αποστολέας μπορεί να εκτυπώνει συνοδευτικό έγγραφο διαμετακόμισης ή συνοδευτικό έγγραφο διαμετακόμισης/ασφάλειας μόνο μετά την παραλαβή της γνωστοποίησης της παράδοσης των εμπορευμάτων προς υπαγωγή στο καθεστώς κοινής/ ενωσιακής /εθνικής διαμετακόμισης από το Τελωνείο αναχώρησης.

3.    Ο εγκεκριμένος αποστολέας, κατόπιν αδείας του εκάστοτε Τελωνείου αναχώρησης, διατηρεί το δικαίωμα χρήσης διαδικασιών συνέχισης δραστηριοτήτων, σε περίπτωση μη λειτουργίας των μηχανογραφικών συστημάτων, όπως αυτές ειδικότερα περιγράφονται στην άδεια που του έχει χορηγηθεί. Ωστόσο, εάν οι περιπτώσεις χρήσης διαδικασιών συνέχειας δραστηριοτήτων υπερβαίνουν το 2% του συνόλου των ετήσιων διασαφήσεων που υποβάλλει, η άδεια του υπόκειται σε επαναξιολόγηση.

4.    Στην περίπτωση χρήσης διαδικασιών συνέχισης δραστηριοτήτων, ο εγκεκριμένος αποστολέας υποχρεούται να υπογράφει τις διασαφήσεις του καθεστώτος διαμετακόμισης, εκτός εάν στην άδεια που του έχει χορηγηθεί, έχει περιληφθεί δικαίωμα μη υπογραφής.

5.    Ο εγκεκριμένος αποστολέας, ως δικαιούχος του καθεστώτος, υφίσταται όλες τις συνέπειες, ιδίως τις οικονομικές, των σφαλμάτων, παραλείψεων ή παραβάσεων που αφορούν στη διαδικασία υπαγωγής των εμπορευμάτων στο καθεστώς κοινής/ενωσιακής/εθνικής διαμετακόμισης καθώς και στη διαδικασία ορθής λήξης και εκκαθάρισης του καθεστώτος, όπως αυτές προβλέπονται από τις σχετικές διατάξεις, την παρούσα απόφαση και το περιεχόμενο της άδειας που έχει χορηγηθεί.

Άρθρο 9
Υποχρεώσεις εγκεκριμένου παραλήπτη καθεστώτος κοινής/ενωσιακής/εθνικής διαμετακόμισης

Ο εγκεκριμένος παραλήπτης υποχρεούται:
-    να τηρεί τους όρους και διαδικασίες που προβλέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις για το καθεστώς κοινής/ενωσιακής/εθνικής διαμετακόμισης, καθώς και τους όρους, προϋποθέσεις και ειδικότερες διαδικασίες, όπως αυτές περιγράφονται στην χορηγούμενη άδεια,
-    να παραλαμβάνει εμπορεύματα σε εγκαταστάσεις, οι οποίες έχουν εγκριθεί για το σκοπό αυτό στην άδεια του, εντός των ημερών και ωρών που έχουν καθορισθεί για το σκοπό αυτό στην άδεια που του έχει χορηγηθεί,
-    να επικοινωνεί με το Τελωνείο προορισμού για την τήρηση των διατυπώσεων λήξης του καθεστώτος διαμετακόμισης μέσω μηχανογραφικών συστημάτων,
-    να ενημερώνει, σύμφωνα με τον τρόπο και εντός της προθεσμίας που έχει τεθεί στην άδεια του, το αρμόδιο Τελωνείο προορισμού για την άφιξη των εμπορευμάτων και αναμένει, εντός της καθοριζομένης στην άδεια του προθεσμίας για την παραλαβή από το Τελωνείο προορισμού της άδειας εκφόρτωσής τους, σε περίπτωση μη ελέγχου των εμπορευμάτων από το Τελωνείο προορισμού,
-    να προβαίνει σε εκφόρτωση και έλεγχο των εμπορευμάτων μετά τη χορήγηση της άδειας εκφόρτωσης από το Τελωνείο προορισμού,
-    να ενημερώνει αμέσως για τυχόν παρατυπίες ή συμβάντα που παρουσιάστηκαν κατά τη μεταφορά, όπως μεταφορτώσεις, ρήξη ή αφαίρεση τελωνειακών σφραγίδων σε περίπτωση που αυτές έχουν τεθεί κατά την αναχώρηση,
-    να καταχωρίζει τα εκφορτωθέντα εμπορεύματα στα αρχεία του και να ενημερώνει το Τελωνείο προορισμού, αναφέροντας τυχόν παρατυπίες ή/και διαφορές σε είδος ή/και ποσότητα εμπορευμάτων, το αργότερο την τρίτη ημέρα από την επόμενη της παραλαβής της άδειας εκφόρτωσης των εμπορευμάτων,
-    να εκδίδει απόδειξη που πιστοποιεί την άφιξη των εμπορευμάτων στις εγκαταστάσεις και στον τόπο που καθορίζεται στην άδεια του, κατόπιν αιτήματος του μεταφορέα. Στην εν λόγω απόδειξη αναγράφεται ο αριθμός καταχώρησης (MRN) της διασάφησης διαμετακόμισης που αφορά τα εν λόγω εμπορεύματα, και
-    να διατηρεί βιβλίο «εγκεκριμένου παραλήπτη» σύμφωνα με το Παράρτημα II. στο οποίο να καταχωρεί τις διασαφήσεις διαμετακόμισης και τα εμπορεύματα που παραλαμβάνει.

2.    Ο εγκεκριμένος παραλήπτης, κατόπιν αδείας του εκάστοτε Τελωνείου προορισμού, διατηρεί το δικαίωμα χρήσης διαδικασιών συνέχισης δραστηριοτήτων, σε περίπτωση μη λειτουργίας των μηχανογραφικών συστημάτων, όπως αυτές ειδικότερα περιγράφονται στην άδεια που του έχει χορηγηθεί. Ωστόσο, εάν οι περιπτώσεις χρήσης διαδικασιών συνέχειας δραστηριοτήτων που οφείλονται σε μη λειτουργία των μηχανογραφικών συστημάτων του, υπερβαίνουν το 2% του συνόλου των ετήσιων κινήσεων διαμετακόμισης τις οποίες παραλαμβάνει, η άδεια του υπόκειται σε επαναξιολόγηση.

3.    Ο εγκεκριμένος παραλήπτης, οφείλει να τηρεί τις προβλεπόμενες διαδικασίες συνέχισης δραστηριοτήτων για τη λήξη του καθεστώτος διαμετακόμισης σε περιπτώσεις όπου έχουν τηρηθεί ανάλογες διαδικασίες κατά
 
την υπαγωγή των εμπορευμάτων στο καθεστώς, από το Τελωνείο αναχώρησης ή εγκεκριμένο αποστολέα.
4.    Ο εγκεκριμένος παραλήπτης υφίσταται όλες τις συνέπειες, ιδίως τις οικονομικές, των σφαλμάτων παραλείψεων ή παραβάσεων που αφορούν στην διαδικασία παραλαβής των εμπορευμάτων και λήξης του καθεστώτος διαμετακόμισης, όπως αυτές προβλέπονται από τις σχετικές διατάξεις, την παρούσα απόφαση και το περιεχόμενο της άδειας που έχει χορηγηθεί.

Άρθρο 10
Υποχρεώσεις εγκεκριμένου παραλήπτη TIR

1.    Ο εγκεκριμένος παραλήπτης TIR υποχρεούται:
-    να τηρεί τους όρους και διαδικασίες που προβλέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις και αφορούν σε πράξεις μεταφοράς με δελτία TIR, καθώς και τους όρους, προϋποθέσεις και ειδικότερες διαδικασίες, όπως αυτές περιγράφονται στη χορηγούμενη άδεια,
-    να παραλαμβάνει εμπορεύματα, σε εγκαταστάσεις, οι οποίες έχουν εγκριθεί για το σκοπό αυτό στην άδεια του, εντός των ημερών και ωρών που έχουν καθορισθεί για το σκοπό αυτό στην άδεια που του έχει χορηγηθεί,
-    να ενημερώνει, σύμφωνα με τον τρόπο και εντός της προθεσμίας που έχει τεθεί στην άδεια του, το αρμόδιο Τελωνείο προορισμού για την άφιξη του οχήματος, συνόλου οχημάτων ή εμπορευματοκιβωτίου/-ων καινά αναμένει, εντός της καθοριζομένης στην άδεια του προθεσμίας για την παραλαβή από το Τελωνείο προορισμού της άδειας εκφόρτωσης των εμπορευμάτων σε περίπτωση μη ελέγχου των εμπορευμάτων,
-    να ενημερώνει αμέσως το Τελωνείο προορισμού για οποιαδήποτε παραβιασμένη σφράγιση ή άλλη παρατυπία, μετά τον εξωτερικό έλεγχο του οχήματος/ εμπορευματοκιβωτίου, όπως ενδεχόμενα σπασμένο συρματόσχοινο, σχισμένο ή ανορθόδοξα μπαλωμένο κάλυμμα, πλεονάσματα, ελλείμματα, αντικατάσταση εμπορευμάτων και σταματά την εκφόρτωση περιμένοντας περαιτέρω εντολές από το αρμόδιο Τελωνείο προορισμού,
-    να αφαιρεί τις τελωνειακές σφραγίδες, ελέγχει και εκφορτώνει τα εμπορεύματα συγκρίνοντας τα με τις πληροφορίες που αναγράφονται στο δελτίο TIR,
-    να ενημερώνει το Τελωνείο προορισμού, σε περίπτωση αδυναμίας του καθορισθέντος στην άδεια προσώπου για την αποσφράγιση των οχημάτων, και να ζητά έγκριση για την αντικατάστασή του.
Εφόσον το Τελωνείο προορισμού την εγκρίνει, για την συγκεκριμένη φορά, συνεχίζει τη διαδικασία. Σε αντίθετη περίπτωση αναμένει περαιτέρω εντολές από το Τελωνείο προορισμού,
-    να καταχωρίζει τα εκφορτωθέντα εμπορεύματα στα αρχεία του και να ενημερώνει το Τελωνείο προορισμού αναφέροντας τυχόν παρατυπίες, που έχουν σημειωθεί, όπως κατάσταση των τελωνειακών σφραγίδων ή πλεονάσματα ή ελλείμματα, το αργότερο την τρίτη μέρα από την επόμενη της παραλαβής της άδειας εκφόρτωσης των εμπορευμάτων,
-    να εξασφαλίζει ότι το δελτίο TIR και ο MRN της πράξης TIR προσκομίζονται στο Τελωνείο προορισμού εντός της προθεσμίας που καθορίζεται στην άδεια με σκοπό τη θεώρηση και περάτωση της πράξης TIR και την επιστροφή στη συνέχεια του δελτίου TIR στον κάτοχο του δελτίου ή στον εκπρόσωπό του,
-    να διατηρεί βιβλίο «εγκεκριμένου παραλήπτη TIR» σύμφωνα με το Παράρτημα III, στο οποίο καταχωρεί τα δελτία TIR και τα εμπορεύματα που παραλαμβάνει, και
-    να αναλαμβάνει την ευθύνη για την ακρίβεια των στοιχείων που παρέχει.

2.    Με αίτηση του κατόχου του δελτίου TIR, ο εγκεκριμένος παραλήπτης εκδίδει απόδειξη που πιστοποιεί την άφιξη των εμπορευμάτων σε τόπο που καθορίζεται στην άδεια του και περιλαμβάνει αναφορά στον κύριο αριθμό αναφοράς (MRN) της πράξης μεταφοράς με δελτίο TIR και στο δελτίο TIR. Η απόδειξη άφιξης δεν θεωρείται απόδειξη ότι η πράξη μεταφοράς με δελτίο TIR έχει περατωθεί, χωρίς να έχουν διασφαλιστεί οι υπόλοιπες υποχρεώσεις του κατόχου του δελτίου TIR.

3.    Οι υποχρεώσεις του κατόχου του δελτίου TIR παραμένουν όπως ακριβώς προκύπτουν από την Σύμβαση TIR, εκτός από εκείνη της προσκόμισης των εμπορευμάτων στο τελωνείο προορισμού. Σε περίπτωση εκφόρτωσης των εμπορευμάτων, που μεταφέρονται με την κάλυψη δελτίου TIR, στις εγκαταστάσεις εγκεκριμένου παραλήπτη TIR, ο κάτοχος του δελτίου TIR υποχρεωτικά πρέπει να βεβαιώνεται για την ύπαρξη άδειας εγκεκριμένου παραλήπτη. Η περάτωση της πράξης μεταφοράς TIR κατά την έννοια της Σύμβασης TIR, έχει πραγματοποιηθεί μόνο εφόσον έχουν εκπληρωθεί όλες οι υποχρεώσεις του εγκεκριμένου παραλήπτη όπως περιγράφονται στο παρόν άρθρο και ασφαλώς εφόσον έχει προσκομιστεί το δελτίο TIR, μετά την εκφόρτωση των εμπορευμάτων, στο αρμόδιο τελωνείο προορισμού. Η ημερομηνία περάτωσης της πράξεως μεταφοράς TIR είναι η ημερομηνία καταχώρισης στα βιβλία που αναφέρονται ανωτέρω στην παράγραφο 1 και σε περίπτωση οποιασδήποτε παρατυπίας, όπως ενδεχόμενα πλεονάσματα, ελλείμματα, αντικατάσταση ή παραβιασμένης σφράγισης η ημερομηνία περάτωσης της πράξεως μεταφοράς TIR είναι αυτή που φέρουν οι μνείες στο δελτίο TIR.

Άρθρο 11
Υποχρεώσεις εγκεκριμένου εκδότη

1.    Ο εγκεκριμένος εκδότης υποχρεούται:
- να τηρεί τους όρους που προβλέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις για την πιστοποίηση του ενωσιακού χαρακτήρα εμπορευμάτων, καθώς και τους όρους, προϋποθέσεις και διαδικασίες που περιγράφονται στην χορηγούμενη άδεια,
-    να συμπληρώνει τα πιστοποιητικά απόδειξης ενωσιακού χαρακτήρα, κατά περίπτωση, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα για κάθε τύπο εγγράφου, στις σχετικές ισχύουσες διατάξεις και στην χορηγούμενη σε αυτόν άδεια,
-    να ενημερώνει το αρμόδιο Τελωνείο έκδοσης για την πρόθεση αποστολής και πιστοποίησης του ενωσιακού χαρακτήρα των εμπορευμάτων,
-    να διατηρεί τα εμπορεύματα στις εγκαταστάσεις του, οι οποίες έχουν εγκριθεί για το σκοπό αυτό στην άδεια του, και να θέτει αυτά στη διάθεση των Τελωνειακών Αρχών σε περίπτωση ελέγχου,
-    να υπογράφει τα πιστοποιητικά απόδειξης ενωσιακού
χαρακτήρα που εκδίδει, εκτός εάν έχει περιληφθεί στη άδειά του δικαίωμα μη υπογραφής,
-    να θέτει ή να εκτυπώνει, ανάλογα με τον τρόπο έκδοσης των πιστοποιητικών, επί του πιστοποιητικού το αποτύπωμα της ειδικής σφραγίδας (Παράρτημα V).
-    να διατηρεί βιβλίο «εγκεκριμένου εκδότη» σύμφωνα με το Παράρτημα IV, στο οποίο να καταχωρεί τα πιστοποιητικά απόδειξης ενωσιακού χαρακτήρα που εκδίδει, και
-    να φυλάσσει αντίγραφα των πιστοποιητικών απόδειξης ενωσιακού χαρακτήρα που έχει εκδώσει και των συνημμένων σε αυτά εγγράφων, προς διευκόλυνση του ελέγχου από τις αρμόδιες Τελωνειακές Αρχές, για πέντε έτη από την ημερομηνία έκδοσής τους.

2.    Ο εγκεκριμένος εκδότης στον οποίο έχει χορηγηθεί άδεια έκδοσης πιστοποιητικών απόδειξης ενωσιακού χαρακτήρα με χρήση μηχανογραφικών συστημάτων, κατόπιν αδείας του εκάστοτε Τελωνείου έκδοσης, διατηρεί το δικαίωμα χρήσης διαδικασιών συνέχισης δραστηριοτήτων, σε περίπτωση μη λειτουργίας των μηχανογραφικών συστημάτων, όπως αυτές ειδικότερα περιγράφονται στην άδεια που του έχει χορηγηθεί.

3.    Ο εγκεκριμένος εκδότης υφίσταται όλες τις συνέπειες, ιδίως τις οικονομικές, των σφαλμάτων παραλείψεων ή παραβάσεων που αφορούν στην διαδικασία έκδοσης πιστοποιητικών απόδειξης ενωσιακού χαρακτήρα εμπορευμάτων όπως αυτές προβλέπονται από τις σχετικές διατάξεις, την παρούσα απόφαση και το περιεχόμενο της άδειας που έχει χορηγηθεί.

Άρθρο 12
Εξαιρέσεις

Είναι δυνατόν να εξαιρούνται από την εν λόγω ρύθμιση ορισμένα εμπορεύματα για τα οποία, λόγω της φύσης αυτών και μέτρων ελέγχου και παρακολούθησης, δεν είναι δυνατόν να τηρούνται απλουστευμένες διαδικασίες. Επιπλέον, εξαιρούνται από τις απλουστευμένες διαδικασίες εγκεκριμένου παραλήπτη TIR, τα εμπορεύματα, των οποίων η μεταφορά με την κάλυψη δελτίου TIR απαγορεύεται, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις της σύμβασης TIR. Το είδος των εξαιρούμενων εμπορευμάτων και τις διαδικασίες από τις οποίες εξαιρούνται, γνωστοποιείται στις αρμόδιες Τελωνειακές Αρχές με έκδοση σχετικής εγκυκλίου διαταγής από τη Διεύθυνση Τελωνειακών  Διαδικασιών.

Άρθρο 13
Έλεγχος αδειών και τηρούμενων διαδικασιών

1.    Τα αρμόδια Τελωνεία ελέγχου, έκδοσης, αναχώρησης και προορισμού καθώς και η αρμόδια τελωνειακή αρχή έκδοσης της άδειας υποχρεούνται, κατά το μέτρο που τους αναλογεί, σε τακτικούς και έκτακτους ελέγχους των όρων και προϋποθέσεων έκδοσης των αδειών καθώς και των τηρούμενων διαδικασιών που περιλαμβάνονται σε αυτές.
Πέραν των ανωτέρω οι αρμόδιες Τελωνειακές Αρχές έκδοσης της άδειας υποχρεούνται σε επανέλεγχο της στις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) Τροποποίηση της ισχύουσας νομοθεσίας που διέπει την έκδοση και το περιεχόμενό τους.
β) Αίτημα του δικαιούχου για τροποποίηση της άδειας.
γ) Επανεξέταση της χορηγηθείσας άδειας κατόπιν στοιχείων που έχουν περιέλθει σε γνώση τους μετά από τη διενέργεια ελέγχων ή σχετικής πληροφόρησης.

2.    Τα αποτελέσματα του επανελέγχου κοινοποιούνται στον δικαιούχο και τις ενδιαφερόμενες Τελωνειακές Αρχές.

Άρθρο 14
Τροποποίηση Άδειας

1.    Είναι δυνατή η τροποποίηση χορηγηθείσας άδειας είτε κατόπιν αιτήσεως του δικαιούχου, είτε κατόπιν αιτιολογημένης απόφασης της τελωνειακής Αρχής έκδοσης της, όταν γεγονός που επήλθε μετά την έκδοση της άδειας έχει επιπτώσεις στο περιεχόμενό της.

2.    H τροποποίηση μιας άδειας τίθεται σε ισχύ την ημερομηνία που ο δικαιούχος λαμβάνει γνώση της σχετικής απόφασης. Επιτρέπεται, ωστόσο, η διαφοροποίηση της ημερομηνίας θέσης σε ισχύ των εν λόγω αποφάσεων, εφόσον υπάρχει εξαιρετικός λόγος. Στις περιπτώσεις αυτές, ωστόσο η έναρξη ισχύος της εν λόγω απόφασης αναφέρεται ρητά στο κείμενό της.

3.    Η απόφαση για την τροποποίηση άδειας που έχει χορηγηθεί κοινοποιείται στον δικαιούχο, το Τελωνείο ελέγχου, αναχώρησης και προορισμού και ενδεχομένως τις λοιπές ενδιαφερόμενες Τελωνειακές Αρχές.

Άρθρο 15
Ανάκληση Άδειας

Είναι δυνατή η ανάκληση χορηγηθείσας άδειας είτε κατόπιν αιτήσεως του δικαιούχου, είτε κατόπιν αιτιολογημένης απόφασης της τελωνειακής Αρχής έκδοσής της όταν: α) Ένας ή περισσότεροι από τους όρους που απαιτούνταν για την άδεια δεν πληρούνται πλέον, ή
β) Περιστατικό που επήλθε μετά την έκδοση της άδειας έχει επιπτώσεις στη διατήρηση ή στο περιεχόμενό της ή
γ) Ο δικαιούχος δεν τηρεί τις υποχρεώσεις που του επιβάλλει η άδεια.
Η ανάκληση μιας άδειας τίθενται σε ισχύ την ημερομηνία που ο δικαιούχος λαμβάνει γνώση της σχετικής απόφασης. Επιτρέπεται, ωστόσο, η διαφοροποίηση της ημερομηνίας θέσης σε ισχύ των εν λόγω αποφάσεων, εφόσον υπάρχει εξαιρετικός λόγος. Στις περιπτώσεις αυτές, ωστόσο η έναρξη ισχύος της εν λόγω απόφασης αναφέρεται ρητά στο κείμενό της.
Η απόφαση για την ανάκληση άδειας που έχει χορηγηθεί κοινοποιείται στον δικαιούχο, το Τελωνείο ελέγχου, αναχώρησης και προορισμού και ενδεχομένως τις λοιπές ενδιαφερόμενες Τελωνειακές Αρχές.

Άρθρο 16
Αναστολή Άδειας

1.    Είναι δυνατή η αναστολή ισχύος χορηγηθείσας άδειας κατόπιν αιτήματος του δικαιούχου ή απόφασης της αρμόδιας τελωνειακής αρχής χορήγησής της:
α) Κατά τη διάρκεια εξέτασης στοιχείων με σκοπό την τροποποίηση, ανάκληση ή κατάργηση της άδειας, εφόσον υπάρχουν αιτιολογημένοι λόγοι που δεν επιτρέπουν την συνέχιση εφαρμογής των διαδικασιών που προβλέπονται σε αυτήν.
β) Για λόγους χορήγησης χρόνου προσαρμογής του δικαιούχου σε συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις, όταν διαπιστώνεται η μη πλήρωσή τους.

2.    Η διάρκεια αναστολής της άδειας προσδιορίζεται από την αρμόδια Τελωνειακή Αρχή σε συνεργασία με τον δικαιούχο. Με την παρέλευση της προθεσμίας αναστολής, η άδεια είτε ενεργοποιείται εκ νέου με τις απαραίτητες τροποποιήσεις, είτε ανακαλείται οριστικά.

Άρθρο 17
Ακύρωση Άδειας

Οι Τελωνειακές Αρχές έκδοσης δύνανται να προβαίνουν σε ακύρωση χορηγηθείσας άδειας εφόσον η εν λόγω άδεια δεν έχει χρησιμοποιηθεί και πληρούνται οι ακόλουθοι όροι:
α) Η απόφαση για τη χορήγηση της λήφθηκε με βάση ανακριβείς ή ελλιπείς πληροφορίες,
β) Ο δικαιούχος της άδειας γνώριζε ή όφειλε ευλόγως να γνωρίζει ότι τα στοιχεία αυτά ήταν ανακριβή ή ελλιπή,
γ) Εάν οι πληροφορίες ήταν ορθές και εμπεριστατωμένες, η απόφαση θα ήταν διαφορετική. Η ακύρωση αρχίζει να ισχύει από την ημερομηνία κατά την οποία τέθηκε σε ισχύ η αρχική άδεια.
2. H απόφαση για την ακύρωση άδειας που έχει χορηγηθεί κοινοποιείται στον δικαιούχο, το Τελωνείο ελέγχου, αναχώρησης και προορισμού και ενδεχομένως τις λοιπές ενδιαφερόμενες Τελωνειακές Αρχές.

Άρθρο 18
Καταργούμενες διατάξεις

Με την παρούσα απόφαση παύουν να ισχύουν οι διατάξεις των αποφάσεων Υπουργού Οικονομικών με αρ. πρωτ. Τ.3146/216/Α0019/02.07.2003 και Τ.4792/89/ Β0019/20.10.2006.

Άρθρο 19
Έναρξη ισχύος

Η παρούσα απόφαση ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 13 Μαρτίου 2019

Ο Διοικητής
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

Αριθμός Γνωμοδότησης 46/2019

ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
(Τμήμα Β) Συνεδρίαση της 12ης Φεβρουαρίου 2019

Σύνθεση
Πρόεδρος: Στέφανος Δέτσης, Αντιπρόεδρος ΝΣΚ.
Μέλη: Θεόδωρος Ψυχογυιός, Δημήτριος Χανής, Αλέξανδρος Ροϊλός, Αδαμαντία Καπετανάκη, Ελένη Πασαμιχάλη, Χριστίνα Διβάνη, Διονύσιος Χειμώνας, Παναγιώτα-Ελευθερία Δασκαλέα-Ασημακοπούλου, Νομικοί Σύμβουλοι του Κράτους
Εισηγήτρια: Αδαμαντία Καπετανάκη, Νομικός Σύμβουλος του Κράτους
Αριθμός Ερωτήματος: Το έγγραφο με αριθμό πρωτ. 2709 οικ./30-10-2018 της Επιτροπής Λογιστικής Τυποποίησης & Ελέγχων (Ε.Λ.Τ.Ε.).
Περίληψη ερωτήματος: Ερωτάται αν υπό το υφιστάμενο νομοθετικό καθεστώς είναι δυνατή, σύννομη και επιτρεπτή η δημοσίευση Δημόσιας Ανακοίνωσης στην ιστοσελίδα της ΕΛΤΕ, η οποία θα αναφέρει επιβληθείσες κυρώσεις, καθώς και τα ονόματα των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών (άρθρο 35 παρ. 11 του ν. 4449/2017).

Στο πιο πάνω ερώτημα, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (Τμήμα Β') γνωμοδότησε ως εξής:

Ιστορικό

1. Στην με αριθμό 10/27.09.2018 συνεδρίαση του Πειθαρχικού Συμβουλίου (Π.Σ.) της ΕΛΤΕ αποφασίστηκε, μεταξύ άλλων, η επιβολή χρηματικής ποινής σε ορκωτούς ελεγκτές λογιστές και η σύνταξη Δημόσιας Ανακοίνωσης που θα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της ΕΛΤΕ, σύμφωνα με το άρθρο 35 παρ. 11 του ν. 4449/2017. Στην ταυτάριθμη Απόφαση του Π.Σ. της ΕΛΤΕ αναγράφεται, ότι η Δημόσια Ανακοίνωση θα αναφέρει τις επιβληθείσες κυρώσεις, καθώς και τα ονόματα των ορκωτών ελεγκτών λογιστών με την επιφύλαξη ότι πριν την έκδοση της Δημόσιας Ανακοίνωσης η ΕΛΤΕ θα ζητήσει νομική άποψη σχετικά με την δημοσίευση ή μη του ονόματος του ορκωτού ελεγκτή λογιστή λόγω του νέου νομοθετικού πλαισίου περί προστασίας των προσωπικών δεδομένων (GDPR).
Ενδεικτικά, σύμφωνα με το σχετικό έγγραφο που συνοδεύει το ερώτημα (υπ' αριθμό 10/2018 πρακτικό συνεδρίασης του πειθαρχικού συμβουλίου της ΕΛΤΕ) σχετικά με την παραπομπή ορκωτού ελεγκτή λογιστή (ΟΕΛ) σε πειθαρχική διαδικασία για τον έλεγχο που διενεργήθηκε στις οικονομικές καταστάσεις ΑΒΕΕ, αποφασίστηκε κατά πλειοψηφία η επιβολή στον συγκεκριμένο ΟΕΛ χρηματικής ποινής ύψους 3.000 ευρώ, ενώ οι σύμβουλοι, που μειοψήφησαν, πρότειναν την επιβολή της πειθαρχικής ποινής της επίπληξης.
 
Κατόπιν τούτων ερωτάται εάν υπό το ως ανωτέρω αναφερόμενο υφιστάμενο νομοθετικό καθεστώς είναι δυνατή, σύννομη και επιτρεπτή η δημοσίευση Δημόσιας Ανακοίνωσης στην ιστοσελίδα της ΕΛΤΕ, η οποία θα αναφέρει τις επιβληθείσες κυρώσεις, καθώς και τα ονόματα των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών.

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

2. Στο άρθρο 1 (παρ.1-2, ως ισχύουν) του ν. 3148/2003 «Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης Ελέγχων, Ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος, προστασία ευρώ, επιχειρήσεις διαμεσολάβησης μεταφοράς κεφαλαίων» (Α' 136) ορίζεται ότι:
«1. Συνιστάται νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου με την επωνυμία "Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων" (Ε.Α.Τ.Ε.) με έδρα την Αθήνα και σκοπό την ενίσχυση της διαφάνειας λειτουργίας των επιχειρήσεων με την εφαρμογή λογιστικής τυποποίησης και τη διασφάλιση της ποιότητας των λογιστικών ελέγχων.
Η Ε.Λ. Τ. Ε. λειτουργεί αποκλειστικά χάριν του δημόσιου συμφέροντος, έχει διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια και απολαύει λειτουργικής ανεξαρτησίας.
2. Η ΕΛ.Τ.Ε. εποπτεύεται από τον Υπουργό Οικονομικών......»

3. Στο άρθρο 35 (παρ.10-11) του ν. 4449/2017 «Υποχρεωτικός έλεγχος των ετήσιων και των ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, δημόσια εποπτεία επί του ελεγκτικού έργου και λοιπές διατάξεις» (Α'7) ορίζεται ότι:
10. Κατά της απόφασης του πειθαρχικού οργάνου με την οποία επιβάλλεται πειθαρχική κύρωση, χωρεί προσφυγή ουσίας ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου. Το Δ.Σ. της Ε.Λ. Τ.Ε. επιβάλλει τις εξής διοικητικές κυρώσεις και διοικητικά μέτρα: α) σύσταση, β) έγγραφη επίπληξη, γ) δημόσια δήλωση που αναφέρει το υπαίτιο πρόσωπο και τη φύση της παράβασης και δημοσιοποιείται στο διαδικτυακό τόπο της Ε.Λ.Τ.Ε., δ) δήλωση ότι η έκθεση ελέγχου δεν πληροί τις απαιτήσεις του άρθρου 32 ή του άρθρου 10 του Κανονισμού 537/2014) ε) χρηματικό πρόστιμο έως πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ. Σε περίπτωση υποτροπής, το Διοικητικό Συμβούλιο μπορεί να επιβάλλει πρόστιμο ύψους έως εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ, στ) προσωρινή απαγόρευση διενέργειας υποχρεωτικών ελέγχων επί των ατομικών ή ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων των οντοτήτων δημοσίου συμφέροντος, για χρονικό διάστημα από έναν (1) έως δώδεκα (12) μήνες, ζ) προσωρινή αφαίρεση της επαγγελματικής άδειας για χρονικό διάστημα μέχρι τρία (3) έτη, η) οριστική αφαίρεση της επαγγελματικής άδειας και διαγραφή του ορκωτού ελεγκτή λογιστή από το Δημόσιο Μητρώο καθώς και δημοσιοποίηση της απόφασης αυτής στο διαδικτυακό τόπο της Ε.Λ.Τ.Ε..
Για τον προσδιορισμό του είδους και του ύψους των κυρώσεων λαμβάνονται υπόψη, ιδίως:
α) η βαρύτητα και διάρκεια της παράβασης, β) ο βαθμός ευθύνης του υπαίτιου προσώπου, γ) η οικονομική δύναμη του υπαίτιου προσώπου, για παράδειγμα όπως φαίνεται από τον συνολικό κύκλο εργασιών της υπαίτιας επιχείρησης ή το ετήσιο εισόδημα του υπαίτιου προσώπου, εφόσον το εν λόγω πρόσωπο είναι φυσικό πρόσωπο, δ) το ύψος των κερδών που αποκομίσθηκαν ή των ζημιών που αποφεύχθηκαν από το υπαίτιο πρόσωπο, εφόσον μπορούν να προσδιορισθούν, ε) ζημιές τρίτων που προκλήθηκαν από την παράβαση στο βαθμό που μπορεί να προσδιοριστούν, στ) ο βαθμός συνεργασίας του υπαίτιου προσώπου με την Ε.Λ. Τ.Ε., ζ) προηγούμενες παραβάσεις του υπαίτιου προσώπου.
11. Κάθε απόφαση του Δ.Σ. της Ε.Λ.Τ.Ε. με την οποία επιβάλλεται κύρωση μπορεί να δημοσιοποιείται, μετά την εκπνοή της προθεσμίας για την άσκηση προσφυγής κατ' αυτής ή μετά την απόρριψη της προσφυγής που ασκήθηκε εφόσον αυτό επιβάλλεται για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος. Η δημοσιοποίηση περιλαμβάνει την ταυτότητα του φυσικού ή νομικού προσώπου σε βάρος του οποίου επιβλήθηκε η κύρωση, το είδος της κύρωσης, καθώς και το είδος της παράβασης που διαπράχθηκε.
Κατ εξαίρεση, οι κυρώσεις δημοσιοποιούνται ανωνύμως, ιδίως: α) αν η κύρωση επιβάλλεται σε φυσικό πρόσωπο, αν η δημοσιοποίηση των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα θεωρείται δυσανάλογη σύμφωνα με την υποχρεωτική προηγούμενη εκτίμηση της αναλογικότητας της εν λόγω δημοσιοποίησης, β) όταν η δημοσιοποίηση είναι ικανή να θέσει σε κίνδυνο τη σταθερότητα των χρηματοπιστωτικών αγορών ή μια διεξαγόμενη ποινική έρευνα, γ) όταν η δημοσιοποίηση είναι ικανή να προκαλέσει δυσανάλογα μεγάλη ζημία στα νομικά ή φυσικά πρόσωπα σε βάρος των οποίων επιβλήθηκε η προς δημοσιοποίηση κύρωση.
Κάθε δημοσιοποίηση των κυρώσεων πραγματοποιείται, αμελλητί και παραμένει στον επίσημο διαδικτυακό τόπο της Ε.Λ.Τ. Ε. για περίοδο πέντε (5) ετών. Η δημοσιοποίηση των κυρώσεων και μέτρων δεν πρέπει να παραβιάζει τα θεμελιώδη δικαιώματα που αναφέρονται στον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδίως το δικαίωμα του σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής και το δικαίωμα προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Στο πλαίσιο αυτό, είναι δυνατόν να αποφασίζεται σε ειδικές περιπτώσεις από το Διοικητικό Συμβούλιο της Ε.Λ.Τ.Ε. ότι η δημοσιοποίηση ακόμα και σοβαρών πειθαρχικών παραπτωμάτων και ποινών δεν πρέπει να περιέχει δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα.

4. Στον Κανονισμό (EE) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων), και ειδικότερα στα άρθρα 4 (με στοιχ. 1-2,7,12 και 21), 6 (παρ. 1,3), 35, 36 (παρ.1), 51 (παρ.1), 55 (παρ. 1-2), 82 (παρ. 1-2), 86 και 94 ορίζεται ότι:
Άρθρο 4
Ορισμοί
Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού νοούνται ως:
1) «δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα»: κάθε πληροφορία που αφορά ταυτοποιημένο ή ταυτοποιήσιμο φυσικό πρόσωπο («υποκείμενο των δεδομένων»)' το ταυτοποιήσιμο φυσικό πρόσωπο είναι εκείνο του οποίου η ταυτότητα μπορεί να εξακριβωθεί, άμεσα ή έμμεσα, ιδίως μέσω αναφοράς σε αναγνωριστικό στοιχείο ταυτότητας, όπως όνομα, σε αριθμό ταυτότητας, σε δεδομένα θέσης,     
2) «επεξεργασία»: κάθε πράξη ή σειρά πράξεων που πραγματοποιείται με ή χωρίς τη χρήση αυτοματοποιημένων μέσων, σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα ή σε σύνολα δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, όπως η συλλογή, η καταχώριση,......., η κοινολόγηση με διαβίβαση, η διάδοση ή κάθε άλλη μορφή διάθεσης,
7) «υπεύθυνος επεξεργασίας»: το φυσικό ή νομικό πρόσωπο, η δημόσια αρχή, η υπηρεσία ή άλλος φορέας που, μόνα ή από κοινού με άλλα, καθορίζουν τους σκοπούς και τον τρόπο της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα όταν οι σκοποί και ο τρόπος της επεξεργασίας αυτής καθορίζονται από το δίκαιο της Ένωσης ή το δίκαιο κράτους μέλους, ο υπεύθυνος επεξεργασίας ή τα ειδικά κριτήρια για τον διορισμό του μπορούν να προβλέπονται από το δίκαιο της Ένωσης ή το δίκαιο κράτους μέλους,
8) «εκτελών την επεξεργασία»: το φυσικό ή νομικό πρόσωπο, η δημόσια αρχή, η υπηρεσία ή άλλος φορέας που επεξεργάζεται δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα για λογαριασμό του υπευθύνου της επεξεργασίας,
12) «παραβίαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα»: η παραβίαση της ασφάλειας που οδηγεί σε τυχαία ή παράνομη καταστροφή, απώλεια, μεταβολή, άνευ άδειας κοινολόγηση ή πρόσβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που διαβιβάστηκαν, αποθηκεύτηκαν ή υποβλήθηκαν κατ' άλλο τρόπο σε επεξεργασία, 21) «εποπτική αρχή»: ανεξάρτητη δημόσια αρχή που συγκροτείται από κράτος μέλος σύμφωνα με το άρθρο 51,
Άρθρο 5
Αρχές που διέπουν την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα
1. Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα: 
α) υποβάλλονται σε σύννομη και θεμιτή επεξεργασία με διαφανή τρόπο σε σχέση με το υποκείμενο των δεδομένων («νομιμότητα, αντικειμενικότητα και διαφάνεια»),
β) συλλέγονται για καθορισμένους, ρητούς και νόμιμους σκοπούς και δεν υποβάλλονται σε περαιτέρω επεξεργασία κατά τρόπο ασύμβατο προς τους σκοπούς αυτούς' η περαιτέρω επεξεργασία για σκοπούς αρχειοθέτησης προς το δημόσιο συμφέρον ή σκοπούς επιστημονικής ή ιστορικής έρευνας ή στατιστικούς σκοπούς δεν θεωρείται ασύμβατη με τους αρχικούς σκοπούς σύμφωνα με το άρθρο 89 παράγραφος 1 («περιορισμός του σκοπού»),
γ) είναι κατάλληλα, συναφή και περιορίζονται στο αναγκαίο για τους σκοπούς για τους οποίους υποβάλλονται σε επεξεργασία («ελαχιστοποίηση των δεδομένων»),
δ) είναι ακριβή και, όταν είναι αναγκαίο, επικαιροποιούνται πρέπει να λαμβάνονται όλα τα εύλογα μέτρα για την άμεση διαγραφή ή διόρθωση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα τα οποία είναι ανακριβή, σε σχέση με τους σκοπούς της επεξεργασίας («ακρίβεια»),
ε) διατηρούνται υπό μορφή που επιτρέπει την ταυτοποίηση των υποκειμένων των δεδομένων μόνο για το διάστημα που απαιτείται για τους σκοπούς της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα' τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα μπορούν να αποθηκεύονται για μεγαλύτερα διαστήματα, εφόσον τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα θα υποβάλλονται σε επεξεργασία μόνο για σκοπούς αρχειοθέτησης προς το δημόσιο συμφέρον, για σκοπούς επιστημονικής ή ιστορικής έρευνας ή για στατιστικούς σκοπούς, σύμφωνα με το άρθρο 89 παράγραφος 1 και εφόσον εφαρμόζονται τα κατάλληλα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα που απαιτεί ο παρών κανονισμός για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων και ελευθεριών του υποκειμένου των δεδομένων («περιορισμός της περιόδου αποθήκευσης»),
στ) υποβάλλονται σε επεξεργασία κατά τρόπο που εγγυάται την ενδεδειγμένη ασφάλεια των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, μεταξύ άλλων Την προστασία τους από μη εξουσιοδοτημένη ή παράνομη επεξεργασία και τυχαία απώλεια, καταστροφή ή φθορά, με τη χρησιμοποίηση κατάλληλων τεχνικών ή οργανωτικών μέτρων («ακεραιότητα και εμπιστευτικότητα»).
2. Ο υπεύθυνος επεξεργασίας φέρει την ευθύνη και είναι σε θέση να αποδείξει τη συμμόρφωση με την παράγραφο 1 («λογοδοσία»).
Άρθρο 6
Νομιμότητα της επεξεργασίας
1. Η επεξεργασία είναι σύννομη μόνο εάν και εφόσον ισχύει τουλάχιστον μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:    
......................
γ) η επεξεργασία είναι απαραίτητη για τη συμμόρφωση με έννομη υποχρέωση του υπευθύνου επεξεργασίας,
ε) η επεξεργασία είναι απαραίτητη για την εκπλήρωση καθήκοντος που εκτελείται προς το δημόσιο συμφέρον ή κατά την άσκηση δημόσιας εξουσίας που έχει ανατεθεί στον υπεύθυνο επεξεργασίας,
στ) η επεξεργασία είναι απαραίτητη για τους σκοπούς των έννομων συμφερόντων που επιδιώκει ο υπεύθυνος επεξεργασίας ή τρίτος, εκτός εάν έναντι των συμφερόντων αυτών υπερισχύει το συμφέρον ή τα θεμελιώδη δικαιώματα και οι ελευθερίες του υποκειμένου των δεδομένων που επιβάλλουν την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, ιδίως εάν το υποκείμενο των δεδομένων είναι παιδί.
Το στοιχείο στ) του πρώτου εδαφίου δεν εφαρμόζεται στην επεξεργασία που διενεργείται από δημόσιες αρχές κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
3. Η βάση για την επεξεργασία που αναφέρεται στην παράγραφο 1 στοιχεία γ) και ε) ορίζεται σύμφωνα με:
α) το δίκαιο της Ένωσης, ή
β) το δίκαιο του κράτους μέλος στο οποίο υπόκειται ο υπεύθυνος επεξεργασίας. Ο σκοπός της επεξεργασίας καθορίζεται στην εν λόγω νομική βάση ή, όσον αφορά την επεξεργασία που αναφέρεται στην παράγραφο 1 στοιχείο ε), είναι η αναγκαιότητα της επεξεργασίας για την εκπλήρωση καθήκοντος που εκτελείται προς το δημόσιο συμφέρον ή κατά την άσκηση δημόσιας εξουσίας που έχει ανατεθεί στον υπεύθυνο επεξεργασίας. Η εν λόγω νομική βάση μπορεί να περιλαμβάνει ειδικές διατάξεις για την προσαρμογή της εφαρμογής των κανόνων του παρόντος
κανονισμού,.......Το δίκαιο της Ένωσης ή το δίκαιο του κράτους μέλους ανταποκρίνεται σε σκοπό δημόσιου συμφέροντος και είναι ανάλογο προς τον επιδιωκόμενο νόμιμο σκοπό.
Άρθρο 35 (παρ. 1-2)
Εκτίμηση αντικτύπου σχετικά με την προστασία δεδομένων
1. Όταν ένα είδος επεξεργασίας, ιδίως με χρήση νέων τεχνολογιών και συνεκτιμώντας τη φύση, το πεδίο εφαρμογής, το πλαίσιο και τους σκοπούς της επεξεργασίας, ενδέχεται να επιφέρει υψηλό κίνδυνο για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των φυσικών προσώπων, ο υπεύθυνος επεξεργασίας διενεργεί, πριν από την επεξεργασία, εκτίμηση των επιπτώσεων των σχεδιαζόμενων πράξεων επεξεργασίας στην προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα     
2. Ο υπεύθυνος επεξεργασίας ζητεί τη γνώμη του υπευθύνου προστασίας δεδομένων, εφόσον έχει οριστεί, κατά τη διενέργεια εκτίμησης αντικτύπου σχετικά με την προστασία δεδομένων.
Άρθρο 36
Προηγούμενη διαβούλευση
1. Ο υπεύθυνος επεξεργασίας ζητεί τη γνώμη της εποπτικής αρχής πριν από την επεξεργασία, όταν η δυνάμει του άρθρου 35 εκτίμηση αντικτύπου σχετικά με την προστασία των δεδομένων υποδεικνύει ότι η επεξεργασία θα προκαλούσε υψηλό κίνδυνο ελλείψει μέτρων μετριασμού του κινδύνου από τον υπεύθυνο επεξεργασίας.
Άρθρο 37
Ορισμός του υπευθύνου προστασίας δεδομένων
1. Ο υπεύθυνος επεξεργασίας και ο εκτελών την επεξεργασία ορίζουν υπεύθυνο προστασίας δεδομένων σε κάθε περίπτωση στην οποία:
α) η επεξεργασία διενεργείται από δημόσια αρχή ή φορέα, εκτός από δικαστήρια    
5. Ο υπεύθυνος προστασίας δεδομένων διορίζεται βάσει επαγγελματικών προσόντων και ιδίως βάσει της εμπειρογνωσίας που διαθέτει στον τομέα του δικαίου και των πρακτικών περί προστασίας δεδομένων, καθώς και βάσει της ικανότητας εκπλήρωσης των καθηκόντων που αναφέρονται στο άρθρο 39.
6. Ο υπεύθυνος προστασίας δεδομένων μπορεί να είναι μέλος του προσωπικού του υπευθύνου επεξεργασίας ή του εκτελούντος την επεξεργασία ή να ασκεί τα καθήκοντά του βάσει σύμβασης παροχής υπηρεσιών.
7. Ο υπεύθυνος επεξεργασίας ή ο εκτελών την επεξεργασία δημοσιεύουν τα στοιχεία επικοινωνίας του υπευθύνου προστασίας δεδομένων και τα ανακοινώνουν στην εποπτική αρχή.
Άρθρο 51
Εποπτική αρχή
1. Κάθε κράτος μέλος διασφαλίζει ότι μία ή περισσότερες ανεξάρτητες δημόσιες αρχές επιφορτίζονται με την παρακολούθηση της εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, με σκοπό την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας που τα αφορούν και τη διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στην Ένωση («εποπτική αρχή»). Άρθρο 94
Κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ
1. Η οδηγία 95/46/ΕΚ καταργείται από τις 25 Μαΐου 2018.
2. Οι παραπομπές στην καταργούμενη οδηγία θεωρούνται παραπομπές στον παρόντα κανονισμό    
Άρθρο 99
Έναρξη ισχύος και εφαρμογή
1. Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
2. Τίθεται σε εφαρμογή από τις 25 Μαΐου 2018.
Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Ερμηνεία και εφαρμογή διατάξεων

Από τις προαναφερόμενες διατάξεις, ερμηνευόμενες αυτοτελώς, αλλά και σε συνδυασμό μεταξύ τους, ενόψει και όλου του νομικού πλαισίου εντός του οποίου εντάσσονται, του σκοπού που εξυπηρετούν και την υπαγωγή σ' αυτές των πραγματικών περιστατικών που τέθηκαν υπόψη του Τμήματος από την ερωτώσα υπηρεσία, συνάγονται τα ακόλουθα:

5. Ο Κανονισμός 679/2016 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα (ΓΚΠΔ), με τον οποίο δημιουργείται ένα πιο αυστηρό θεσμικό πλαίσιο για την επεξεργασία και προστασία των προσωπικών δεδομένων, έχει άμεση εφαρμογή από τις 25 Μαΐου 2018 σε όλα τα Κράτη-Μέλη της EE, σε αντικατάσταση της Οδηγίας 95/46, η οποία ενσωματώθηκε στη χώρα με το ν. 2472/1997 και, κατά συνέπεια, και των αντιθέτως ή διαφορετικώς οριζουσών διατάξεων αυτού.
Με τον ισχύοντα πλέον Κανονισμό κάθε κράτος μέλος διασφαλίζει ότι μία ή περισσότερες ανεξάρτητες δημόσιες αρχές επιφορτίζονται με την παρακολούθηση της εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, με σκοπό την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας που τα αφορούν και τη διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στην Ένωση (η κατ' άρθρο 51 παρ. 1 «εποπτική αρχή»).
Κάθε εποπτική αρχή είναι αρμόδια να εκτελεί τα καθήκοντα και να ασκεί τις εξουσίες που της ανατίθενται σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό στο έδαφος του κράτους μέλους της (κατ' άρθρο 55 παρ.1), ενώ κάθε φορέας, είτε ως υπεύθυνος επεξεργασίας είτε ως εκτελών την επεξεργασία, οφείλει να συμμορφωθεί πλήρως προς το σύνολο των υποχρεώσεων, που απορρέουν από τις διατάξεις του κανονισμού, προκειμένου να εξασφαλιστεί ο σεβασμός του ατόμου-υποκειμένου δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, να έχει δε τη δυνατότητα σε περίπτωση ελέγχου να αποδεικνύει ότι οι ενέργειές του ως προς την επεξεργασία κλπ είναι απόλυτα σύμφωνες με τις διατάξεις του Κανονισμού.
 
6. Ως επεξεργασία, κατά τον κανονισμό, νοείται κάθε πράξη ή σειρά πράξεων που πραγματοποιείται σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα ή σε σύνολα δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, όπως η συλλογή, η καταχώριση, η κοινολόγηση με διαβίβαση, η διάδοση κλπ.
Μεταξύ των περιπτώσεων (προϋποθέσεων), κατά τις οποίες η επεξεργασία επιτρέπεται, είναι η γενόμενη προκειμένου ο υπεύθυνος επεξεργασίας να συμμορφωθεί με υποχρέωσή του που απορρέει από το νόμο, ή να εκπληρώσει καθήκον του που εκτελείται προς το δημόσιο συμφέρον ή κατά την άσκηση δημόσιας εξουσίας που του ανατέθηκε.
Εφόσον, όμως, διαπιστωθεί ότι από τη διενέργεια επεξεργασιών ενδέχεται να προκύψει υψηλός κίνδυνος για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες φυσικών προσώπων, ο υπεύθυνος επεξεργασίας διενεργεί εκτίμηση των επιπτώσεων των σχεδιαζόμενων πράξεων επεξεργασίας στην προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 35.
Εισάγεται δηλαδή η υποχρέωση του υπεύθυνου επεξεργασίας προς διενέργεια (της λεγόμενης) εκτίμησης αντικτύπου σχετικά με την προστασία δεδομένων σε συγκεκριμένες κατηγορίες επεξεργασιών. Δηλαδή, ο υπεύθυνος επεξεργασίας είναι υποχρεωμένος να διενεργήσει κατά τα ανωτέρω πριν από κάθε φορά που ένα είδος επεξεργασίας ενδέχεται να επιφέρει υψηλό κίνδυνο για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των υποκειμένων των δεδομένων (ιδίως με τη χρήση νέων τεχνολογιών) και να συνεκτιμά τη φύση, το πεδίο εφαρμογής, το πλαίσιο και τους σκοπούς της επεξεργασίας αυτής (άρθρο 35 παρ.1).
Η εποπτική αρχή καταρτίζει και δημοσιοποιεί κατάλογο με τα είδη των πράξεων επεξεργασίας που υπόκεινται στην απαίτηση για διενέργεια εκτίμησης αντικτύπου σχετικά με την προστασία των δεδομένων, δύναται δε να καταρτίζει και να δημοσιοποιεί κατάλογο με τα είδη των πράξεων επεξεργασίας για τα οποία αυτή η εκτίμηση δεν απαιτείται (άρθρο 35 παρ. 4-5).
Σε όλες τις περιπτώσεις το βάρος αποδείξεως ως προς την τήρηση των αρχών κλπ του Κανονισμού φέρουν οι υπεύθυνοι επεξεργασίας κλπ και όχι πλέον η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων που τους ελέγχει (άρθρο 5 παρ.2), ο δε ορισμός υπευθύνου προστασίας των προσωπικών δεδομένων είναι υποχρεωτικός, μεταξύ άλλων, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η επεξεργασία διενεργείται από δημόσια αρχή ή φορέα (εκτός από δικαστήρια).

7. Περαιτέρω, τα δικαιώματα του υποκειμένου της επεξεργασίας επιτρέπεται βάσει διατάξεων του ενωσιακού ή εθνικού δικαίου να περιοριστούν στις περιπτώσεις κατά τις οποίες, χωρίς να θίγεται ο πυρήνας των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών του, ο περιορισμός αυτός είναι όχι μόνο αναγκαίος αλλά και αναλογικός, προκειμένου να διασφαλιστεί άλλος σημαντικός στόχος γενικού δημόσιου συμφέροντος της Ένωσης ή κράτους-μέλους, ιδίως σημαντικού οικονομικού ή χρηματοοικονομικού συμφέροντος, συμπεριλαμβανομένων των νομισματικών, δημοσιονομικών και φορολογικών θεμάτων (άρθρο 23).
Συναφώς, η διάταξη του άρθρου 86 (του Καν.) επιτρέπει, προκειμένου να εκπληρωθεί καθήκον προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος, την πρόσβαση του κοινού σε επίσημα έγγραφα δημόσιας αρχής ή ιδιωτικού φορέα με την κοινοποίηση δεδομένων που αναφέρονται σ' αυτά.
Σε περίπτωση που παραβιαστούν δικαιώματα προστασίας προσωπικών δεδομένων όποιος υποστεί (λόγω της παραβιάσεως αυτής) ζημία δικαιούται αποζημίωση από τον υπεύθυνο επεξεργασίας ή τον εκτελούντα την επεξεργασία (άρθρο 82 Καν.).

8. Από το Σύνταγμα, το οποίο στο άρθρο 9Α αναφέρεται στην προστασία των προσωπικών δεδομένων, δεν προκύπτει in abstracto επικράτηση του ενός ατομικού δικαιώματος επί του άλλου. Ως εκ τούτου, πρέπει να γίνεται μία in concreto οριοθέτηση των πεδίων εφαρμογής των συγκρουόμενων δικαιωμάτων, σύμφωνα με τις αρχές της ad hoc σταθμίσεως των αντιτιθέμενων συμφερόντων και της πρακτικής αρμονίας. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να εφαρμόζεται και η αρχή της αναλογικότητας (άρθρο 25 παρ. 1 Συντ.) με τέτοιον τρόπο, ώστε τα προστατευόμενα αγαθά να διατηρήσουν την κανονιστική τους εμβέλεια.

9. Υπό το κράτος ισχύος του ν. 2472/1997 έχει γίνει δεκτό ότι η δημοσίευση δεδομένων στο διαδίκτυο συνιστά επεξεργασία υπό την έννοια του άρθρου 2 στοιχ. δ' του νόμου και, μάλιστα, εν όλω ή εν μέρει αυτοματοποιημένη κατά την έννοια του άρθρου 3 παρ. 1 του ίδιου νόμου. Και αυτό, διότι, όπως έχει κρίνει και το ΔΕΚ, «η αναγραφή στοιχείων σε ιστοσελίδα του διαδικτύου προϋποθέτει, σύμφωνα με τις εφαρμοζόμενες σήμερα τεχνικές και μηχανογραφικές διαδικασίες, την εκτέλεση μιας εργασίας τοποθετήσεως της σελίδας αυτής σε ένα διακομιστή του διαδικτύου (server), καθώς και τις αναγκαίες εργασίες για να μπορούν να έχουν πρόσβαση στη σελίδα αυτή τα πρόσωπα που συνδέονται με το διαδίκτυο. Οι εργασίες αυτές πραγματοποιούνται, τουλάχιστον εν μέρει, κατά τρόπο αυτοματοποιημένο». Συνεπώς, καταλήγει το ΔΕΚ, «η εργασία, που συνίσταται στην αναφορά, επί ιστοσελίδας του διαδικτύου, σε διάφορα πρόσωπα και στον προσδιορισμό τους είτε με το όνομά τους είτε με άλλα μέσα συνιστά αυτοματοποιημένη, εν όλω ή εν μέρει, επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, κατά την έννοια του άρθρου 3 παρ. 1 της Οδηγίας 95/46» Περαιτέρω, στο άρθρο 4 του νόμου τίθενται οι γενικές προϋποθέσεις για τη νομιμότητα της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, μεταξύ των οποίων είναι η αρχή του σκοπού και της αναλογικότητας. Ειδικότερα, η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων επιτρέπεται, και χωρίς τη συγκατάθεση, κατά το άρθρο 5 παρ. 2 ε' (του ν. 2472/1997), δηλαδή όταν συντρέχει υπέρτερο έννομο συμφέρον του υπευθύνου της επεξεργασίας ή τρίτου. Ως τέτοιο έννομο συμφέρον νοείται και το δικαίωμα της πληροφορήσεως (άρθρα 14 παρ.1-2 και 5Α Συντ.), τόσο του πληροφορείν όσο και του πληροφορείσθαι (Επιτροπή Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα 7/2017, με τις εκεί παραπομπές)
Επίσης, και στον ν. 2472/1997 (άρ. 4 παρ.1) προβλέπονται οι θεμελιώδεις αρχές, που πρέπει να τηρούνται σε κάθε επεξεργασία προσωπικών δεδομένων. Ειδικότερα, προβλέπεται η τήρηση της αρχής του σκοπού και της αναλογικότητας, υπό την έννοια ότι κάθε επεξεργασία λαμβάνει χώρα για έναν σκοπό, ο οποίος είναι καθορισμένος, σαφής και νόμιμος και παράλληλα τα δεδομένα, που τυγχάνουν επεξεργασίας, είναι συναφή, πρόσφορα και όχι περισσότερα από όσα απαιτούνται ενόψει του συγκεκριμένου σκοπού της επεξεργασίας. Περαιτέρω, η επεξεργασία των «απλών» προσωπικών δεδομένων διέπεται από τη διάταξη του άρθρου (5 παρ.1) του νόμου, σύμφωνα με την οποία η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα επιτρέπεται μόνον όταν το υποκείμενο των δεδομένων έχει δώσει τη συγκατάθεση του, εκτός εάν συντρέχει κάποια από τις εξαιρετικές βάσεις (παρ.2) νομιμότητας της επεξεργασίας του ίδιου άρθρου (Επιτροπή Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα 13/2011). Συναφώς έχει κριθεί, ότι όταν ο υπεύθυνος επεξεργασίας επιδιώκει την ικανοποίηση εννόμου συμφέροντος, που αφενός υπερέχει προφανώς των δικαιωμάτων και συμφερόντων των προσώπων, στα οποία αναφέρονται τα δεδομένα και δεν θίγονται οι θεμελιώδεις ελευθερίες αυτών και αφετέρου η επεξεργασία είναι αναγκαία προς τούτο, τότε αυτή κατ' εξαίρεση επιτρέπεται (ΑΠ 252/2018).
 
10. Η Ε.Λ.Τ.Ε. (νπδδ) λειτουργεί αποκλειστικά χάριν του δημόσιου συμφέροντος με σκοπό την ενίσχυση της διαφάνειας λειτουργίας των επιχειρήσεων με την εφαρμογή λογιστικής τυποποίησης και τη διασφάλιση της ποιότητας των λογιστικών ελέγχων και, κατά συνέπεια, οφείλει να προβεί σε όλες τις νόμιμες ενέργειες για τον ορισμό των υπευθύνων για την προστασία των προσωπικών δεδομένων, που σχετίζονται με τις δραστηριότητές της, δηλαδή τον υπεύθυνο επεξεργασίας, τον εκτελούντα την επεξεργασία και τον υπεύθυνο προστασίας (ΝΣΚ 7/2019).
Στην προκειμένη περίπτωση, επιβλήθηκε πειθαρχική ποινή σε ορκωτό ελεγκτή λογιστή από το αρμόδιο όργανο της ΕΛΤΕ λόγω παραβάσεως διατάξεων σχετιζομένων με τον υποχρεωτικό έλεγχο των ετήσιων και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων που διενήργησε αυτός.
Η απόφαση για την ανάρτηση στο διαδίκτυο και σε συγκεκριμένη ιστοσελίδα της πειθαρχικής αποφάσεως επαφίεται στην διακριτική ευχέρεια της ΕΛΤΕ. Όταν αποφασίζεται η ανάρτηση πειθαρχικής αποφάσεως (συμπεριλαμβανομένου του ονόματος του τιμωρηθέντος), αυτή επιτρέπεται να αναρτηθεί, εφόσον συντρέχουν λόγοι υπέρτερου εννόμου συμφέροντος του δικαιώματος του υποκειμένου προστασίας των προσωπικών του δεδομένων λαμβανομένης υπόψη και της αρχής της αναλογικότητας. Ο υπεύθυνος επεξεργασίας πρέπει να είναι σε θέση να αποδείξει τους λόγους αυτούς ενώπιον της εποπτικής αρχής σε μεταγενέστερο έλεγχο. Ειδικότερα, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το είδος της παράβασης και η επήρειά της στα χρηματοοικονομικά αποτελέσματα του ελέγχου, ο σκοπός που επιδιώκεται και η ανάγκη να ενημερωθεί όποιος δραστηριοποιείται στον οικείο χρηματοοικονομικό χώρο. Η πειθαρχική ποινή που επιβάλλεται δίνει ένα μέτρο της βαρύτητας της παραβάσεως και της προθέσεως του τιμωρηθέντος, το οποίο επίσης πρέπει να σταθμιστεί προκειμένου να αποφασιστεί η ανάρτηση-κοινοποίηση της πειθαρχικής αποφάσεως, και εάν η μη ανάρτηση συνιστά (λαμβανομένων υπόψη των προαναφερθέντων) παράβαση καθήκοντος από τον υπεύθυνο προς τούτο. Ενδεικτικώς αναφέρεται, ότι το άρθρο 10 του κανονισμού ορίζει ότι η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, που αφορούν ποινικές καταδίκες και αδικήματα, διενεργείται, μεταξύ άλλων, εάν η επεξεργασία επιτρέπεται από το δίκαιο κράτους μέλους, το οποίο προβλέπει επαρκείς εγγυήσεις για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των υποκειμένων των δεδομένων.
Επομένως, βάσει των διατάξεων του ισχύοντος Κανονισμού και με δεδομένο ότι το αρμόδιο όργανο της ΕΛΤΕ αποφάσισε, κατά την άσκηση της διακριτικής του ευχέρειας, να γίνει η αναφορά του ονόματος του πειθαρχικά τιμωρηθέντος ΟΕΛ κατά την ανάρτηση της πειθαρχικής του αποφάσεως σε συγκεκριμένη ιστοσελίδα του διαδικτύου, αυτή συνιστά επεξεργασία κατά την έννοια του νόμου και επιτρέπεται, εφόσον με γνώμονα την αρχή της αναλογικότητας δικαιολογείται από τη βαρύτητα της παραβάσεως που διέπραξε, τις συνέπειες, τις οποίες αυτή συνεπάγεται (λχ στην εθνική οικονομία, στους δραστηριοποιούμενους στον χρηματοοικονομικό κύκλο, κλπ), και τελικά εξυπηρετείται υπέρτερο έννομο συμφέρον έναντι των προσωπικών δεδομένων του υποκειμένου της επεξεργασίας. Η απόφαση αυτή λαμβάνεται από τον υπεύθυνο της επεξεργασίας, με την καθοδήγηση του υπευθύνου προστασίας δεδομένων, αφού προηγουμένως σταθμίσει τα ανωτέρω, εκτιμήσει δηλαδή τις επιπτώσεις, σε περίπτωση δε αμφιβολίας έχει την δυνατότητα κατ' άρθρο 36 του Κανονισμού να απευθυνθεί στην εποπτική αρχή και να ζητήσει τη γνώμη της, εφόσον ο αντίκτυπος της επεξεργασίας θα προκαλούσε υψηλό κίνδυνο.

Απάντηση

11. Σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, στο ερώτημα που υποβλήθηκε, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (Τμήμα Β') γνωμοδοτεί, ομόφωνα, ως εξής: Η ΕΛΤΕ δύναται να δημοσιοποιήσει τις πειθαρχικές κυρώσεις και τα ονόματα των πειθαρχικώς τιμωρηθέντων Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών, μόνον εφόσον κριθεί από τους αποκλειστικώς αρμόδιους προς τούτο (υπεύθυνο προστασίας του συγκεκριμένου φορέα κλπ, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν προηγουμένως και την άποψη της εποπτικής αρχής), ότι συντρέχουν λόγοι υπέρτερου εννόμου συμφέροντος για τη δημοσίευση αυτή σε σχέση με το δικαίωμα καθενός εκ των ανωτέρω ΟΕΛ, ως υποκειμένου προστασίας των προσωπικών του δεδομένων.

ΘΕΩΡΗΘΗΚΕ

Αθήνα, 12-3-2019

Ο Πρόεδρος
Στέφανος Δέτσης
Αντιπρόεδρος ΝΣΚ
 
Η εισηγήτρια
Αδαμαντία Καπετανάκη
Νομικός Σύμβουλος του Κράτους

Απόφαση 1432 / 2018    (Β2, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ)

Περίληψη

Από τις διατάξεις των άρθρων 648 επ. του Α.Κ. και 6 του Νόμου 765/1943 προκύπτει ότι σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, στην οποία και μόνον εφαρμόζονται οι κανόνες του εργατικού δικαίου, υπάρχει όταν οι συμβαλλόμενοι αποβλέπουν στην παροχή εργασίας και στον μισθό που συμφωνήθηκε και ο εργαζόμενος υποβάλλεται σε νομική εξάρτηση από τον εργοδότη. Η εξάρτηση αυτή εκδηλώνεται με το δικαίωμα του τελευταίου να δίνει οδηγίες στον εργαζόμενο, αναφορικά με τον τρόπο, τον τόπο και τον χρόνο παροχής των υπηρεσιών του και να ασκεί σ' αυτό εποπτεία και έλεγχο για την διαπίστωση της συμμορφώσεως του εργαζομένου προς τις οδηγίες του, δηλαδή κρίσιμο στοιχείο είναι ο μονομερής καθορισμός από τον εργοδότη του χρόνου και του τόπου, κατά τον οποίον ο εργαζόμενος παρέχει την εργασία του, άσχετα με το εάν ο εργοδότης ασκεί το δικαίωμα αυτό ή αφήνει περιθώριο πρωτοβουλιών στον εργαζόμενο, εφόσον το τελευταίο δεν εξικνείται μέχρι την κατάλυση της υποχρεώσεως υπακοής στον εργοδότη και δημιουργίας αντιστοίχως δικαιώματος υπηρεσιακής δράσεως, ελεύθερης από τον έλεγχο του εργοδότη.
Οπωσδήποτε το δικαίωμα του εργοδότη να δίνει εντολές και οδηγίες ως προς τον τρόπο, τον τόπο και τον χρόνο παροχής της εργασίας και να ελέγχει την συμμόρφωση του εργαζομένου προς αυτές, καθώς και η έκταση των αντίστοιχων υποχρεώσεων του τελευταίου, αποτελούν ενδεικτικά στοιχεία της υπάρξεως εξαρτήσεως, η οποία όμως, δεν εξαρτάται μόνο από την συνδρομή όλων ή των περισσοτέρων από τα στοιχεία αυτά, γιατί εκείνο που διακρίνει την εξαρτημένη εργασία από την ανεξάρτητη δεν είναι το ποσοτικό στοιχείο, δηλαδή η σώρευση περισσοτέρων ενδείξεων δεσμεύσεως και εξαρτήσεως, αλλά το ποιοτικό, δηλαδή η ιδιαίτερη ποιότητα της δεσμεύσεως και εξαρτήσεως, η οποία έχει, για τον υποβαλλόμενο σ' αυτήν εργαζόμενο συνέπειες που καθιστούν απαραίτητη την ιδιαίτερη ρύθμιση της σχέσεως του με τον εργοδότη και δικαιολογούν την ειδική προστασία από το εργατικό δίκαιο.
Το" ποιοτικό αυτό στοιχείο συνάγεται από την εκτίμηση των όρων και των συνθηκών παροχής της εργασίας και διαφέρει, κατά περίπτωση, ανάλογα με το είδος και την φύση της εργασίας, συνδυαζόμενο δε με τις υφιστάμενες ενδείξεις εξαρτήσεως, παρέχει ασφαλέστερο κριτήριο για την διάκριση της εξαρτημένης εργασίας από την ανεξάρτητη (Α.Π. 312/2011, Α.Π. 229/2011).

Με την έννοια αυτή ο παραγωγός πωλήσεων "πλασιέ" συνδέεται με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, εάν υποβάλλεται στη νομική εξάρτηση του εργοδότη, αδιάφορα από τον τρόπο υπολογισμού της αμοιβής του (πάγιος μισθός ή ποσοστά στις πωλήσεις ή μικτό σύστημα) και ανεξάρτητα εάν παρέχει την εργασία του μέσα στο γραφείο ή στο κατάστημα της επιχειρήσεως του εργοδότη ή έξω από τους τόπους αυτούς, εφόσον η νομική εξάρτηση εκδηλώνεται με το δικαίωμα του τελευταίου, να καθορίζει όχι μόνον τους γεωγραφικούς τομείς ( περιοχές ), μέσα στους οποίους οφείλει να κινείται αυτός, αλλά και τον χρόνο μεταβάσεως σ' αυτούς και να δίνει εντολές στον εργαζόμενο για τον τρόπο εκτελέσεως της εργασίας του (τρόπο εξοφλήσεως του τιμήματος των πωλουμένων, ύψος της πιστώσεως, σειρά επισκέψεως των πελατών κ.λ.π.), ο δε εργαζόμενος οφείλει να εκτελεί τις εντολές και να ακολουθεί επακριβώς τις οδηγίες του εργοδότη, να δέχεται την άσκηση του ελέγχου του εργοδότη προς διαπίστωση της συμμορφώσεώς του σ' αυτές ( Α.Π. 1247/1994 ) και να ασχολείται αποκλειστικά και μόνο με την διάθεση των προϊόντων του εργοδότη, χωρίς να μπορεί να ασχολείται συγχρόνως και με την διάθεση των προϊόντων τρίτων ή να θέτει γενικώς τις υπηρεσίες του στην διάθεση τρίτων (Α.Π. 940/2011 ).
Αντίθετα, υφίσταται σύμβαση παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών, όταν ο εργαζόμενος δεν υποβάλλεται στον έλεγχο και στην εποπτεία του εργοδότη. Ειδικότερα, η σύμβαση παραγωγού πωλήσεων " πλασιέ " έχει χαρακτήρα παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών, ανεξάρτητα από τον τρόπο της αμοιβής του (πάγιος μισθός ή ποσοστά στις πωλήσεις ή μικτό σύστημα), εάν αναπτύσσει απόλυτη πρωτοβουλία στην επιλογή των πελατών και στην διάθεση των προϊόντων, χωρίς να υπόκειται στον έλεγχο και στην εποπτεία του εργοδότη ως προς τον τρόπο, τον χρόνο και τον τόπο παροχής των υπηρεσιών του ( Α.Π. 1403/2000 ). Στην περίπτωση αυτή δεν αποκλείεται, πάντως, χωρίς τούτο να μεταβάλει το είδος της συμβάσεως, μία κάποια χαλαρή εξάρτηση του εργαζομένου από τον εργοδότη. Τέλος, ο χαρακτηρισμός της συμβάσεως ως εξαρτημένης εργασίας ή συμβάσεως παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών ή συμβάσεως έργου δεν εξαρτάται από τον χαρακτηρισμό που δίδεται σ' αυτήν από τους διαδίκους, αλλά αποτελεί έργο του δικαστηρίου, το οποίο σχηματίζει την κρίση του για τον χαρακτήρα της συμβάσεως από το σύνολο των αποδεικτικών μέσων που προσκομίζονται ( Ολ. Α.Π. 28/2005, Α.Π. 940/2011, Α.Π. 666/2009 ).

Αριθμός 1432/2018

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ

Β2' Πολιτικό Τμήμα

Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Πηνελόπη Ζωντανού, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Απόστολο Παπαγεωργίου, Γεώργιο Μιχολιά - Εισηγητή, Θεόδωρο Τζανάκη και Νικόλαο Πιπιλίγκα, Αρεοπαγίτες.
Συνεδρίασε δημόσια στο Κατάστημά του, στις 27 Φεβρουαρίου 2018, με την παρουσία και της γραμματέως Αγγελικής Ανυφαντή, για να δικάσει την εξής υπόθεση μεταξύ:
Του αναιρεσείοντος - καλούντος: Π. Κ. του Κ., κατοίκου ..., ο οποίος εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Χρύσανθο Κετίκογλου, που κατέθεσε προτάσεις. Του αναιρεσιβλήτου - καθού η κλήση: Ε. Κ. του Δ., κατοίκου ..., ο οποίος εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Ηλία Σαρακενίδη, που κατέθεσε προτάσεις.
Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 14/12/2008 αγωγή του ήδη αναιρεσείοντος, που κατατέθηκε στο Μονομελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 35903/2009 του ίδιου Δικαστηρίου και 2092/2012 του Εφετείου Θεσσαλονίκης. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζήτησε ο αναιρεσείων με την από 11/5/2015 αίτησή του, επί της οποίος εκδόθηκε η 295/2016 απόφαση του δικαστηρίου τούτου που ανέβαλε την συζήτηση της υπόθεσης. Στη συνέχεια, κατόπιν της από 29/6/2016 κλήσεως του αναιρεσείοντος εκδόθηκε η 912/2017 απόφαση, η οποία κήρυξε απαράδεκτη τη συζήτηση της αίτησης αναίρεσης. H υπόθεση επαναφέρεται προς συζήτηση με την από 10/10/2017 κλήση του αναιρεσείοντος-καλούντος. Κατά τη συζήτηση της αίτησης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο Εισηγητής Αρεοπαγίτης Γεώργιος Μιχολιάς ανέγνωσε την από 10/11/2015 έκθεση του κωλυομένου να μετάσχει στη σύνθεση Αρεοπαγίτη Γεώργιου Παπαηλιάδη, με την οποία εισηγήθηκε την απόρριψη της κρινόμενης αίτησης αναίρεσης και την από 25/11/2016 συμπληρωματική έκθεσή του με την οποία εισηγήθηκε την παραδοχή εν μέρει του πέμπτου λόγου αναίρεσης και την απόρριψη των λοιπών. Ο πληρεξούσιος του αναιρεσείοντος ζήτησε την παραδοχή της αίτησης αναίρεσης, ο πληρεξούσιος του αναιρεσιβλήτου την απόρριψή της, καθένας δε την καταδίκη του αντιδίκου μέρους στη δικαστική δαπάνη του.

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
1.- Με την από 10-10-2017 κλήση του αναιρεσείοντος φέρεται προς συζήτηση κατά την αναφερόμενη στην αρχή της παρούσης δικάσιμο, η από 11-5-2015 αίτηση αναίρεσης κατά της 2092/2012 απόφασης του Εφετείου Θεσσαλονίκης, μετά την έκδοση α) της 295/2016 απόφασης του Δικαστηρίου τούτου, με την οποία διατάχθηκε η συμπλήρωση της εισήγησης του ορισθέντος προς τούτο Αρεοπαγίτη Εισηγητή ως προς τον πέμπτο λόγο της αναίρεσης και β) της 912/2017 απόφασης του Δικαστηρίου τούτου, με την οποία κηρύχθηκε απαράδεκτη η συζήτηση της παραπάνω αίτησης αναίρεσης κατά τη δικάσιμο της 13-12-2016, επειδή ο αναιρεσείων δεν εμφανίσθηκε κατ' αυτή και επειδή από το φάκελο της δικογραφίας δεν προέκυπτε ποιος από τους διαδίκους επέσπευδε τη συζήτηση.
Με την ως άνω αίτηση αναίρεσης με αριθμό κατάθεσης 149/18-5-2015 προσβάλλεται η 2092/31-10-2012 απόφαση του Εφετείου Θεσσαλονίκης, η οποία εκδόθηκε κατά τη διαδικασία των εργατικών διαφορών. Με την απόφαση αυτή απορρίφθηκε κατά το ουσιαστικό της μέρος η έφεση του εκκαλούντος και ήδη αναιρεσείοντος κατά της 35903/2009 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, με την οποία είχε απορριφθεί η από 14-12-2008 αγωγή αυτού κατά του εναγομένου και ήδη αναιρεσιβλήτου κατά την κυρία, από την επικαλούμενη σύμβαση εξηρτημένης εργασίας, βάση της, καθόσον έγινε δεκτό ότι η μεταξύ των διαδίκων επικαλούμενη στην αγωγή σύμβαση είναι αυτή των ανεξάρτητων υπηρεσιών, ενώ παραπέμφθηκε η επικουρική (από τη σύμβαση ανεξαρτήτων υπηρεσιών) βάση της αγωγής να δικασθεί στο αρμόδιο καθ' ύλη και κατά τόπο δικαστήριο με την τακτική διαδικασία. Η αίτηση αναίρεσης ασκήθηκε από ηττηθέντα διάδικο και στρέφεται κατά αποφάσεως του δευτεροβαθμίου Δικαστηρίου, η οποία δεν υπόκειται σε ανακοπή ερημοδικίας και της οποίας δεν γίνεται επίκληση επίδοσής της, αλλά ούτε και προκύπτει επίδοση αυτής από τα έγγραφα της δικογραφίας. Επομένως, ασκήθηκε παραδεκτά και εμπρόθεσμα κατά τα άρθρα 552, 553,556 παρ.1,558 , και 564 παρ. 3 Κ.Πολ.Δ. ως η παρ. αυτή ίσχυε πριν από την αντικατάστασή της με το άρθρο τρίτο του άρθρου 1 του ν 4335/2015 και 566 του ΚΠολΔ. Επομένως, είναι παραδεκτή και πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω ως προς το παραδεκτό και το βάσιμο των λόγων της (άρθρο 577 παρ.1 και 3 του ΚΠολΔ).
2 .- Από τις διατάξεις των άρθρων 648 επ. του Α.Κ. και 6 του Νόμου 765/1943 προκύπτει ότι σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, στην οποία και μόνον εφαρμόζονται οι κανόνες του εργατικού δικαίου, υπάρχει όταν οι συμβαλλόμενοι αποβλέπουν στην παροχή εργασίας και στον μισθό που συμφωνήθηκε και ο εργαζόμενος υποβάλλεται σε νομική εξάρτηση από τον εργοδότη. Η εξάρτηση αυτή εκδηλώνεται με το δικαίωμα του τελευταίου να δίνει οδηγίες στον εργαζόμενο, αναφορικά με τον τρόπο, τον τόπο και τον χρόνο παροχής των υπηρεσιών του και να ασκεί σ' αυτό^ εποπτεία και έλεγχο για την διαπίστωση της συμμορφώσεως του εργαζομένου προς τις οδηγίες του, δηλαδή κρίσιμο στοιχείο είναι ο μονομερής καθορισμός από τον εργοδότη του χρόνου και του τόπου, κατά τον οποίον ο εργαζόμενος παρέχει την εργασία του, άσχετα με το εάν ο εργοδότης ασκεί το δικαίωμα αυτό ή αφήνει περιθώριο πρωτοβουλιών στον εργαζόμενο, εφόσον το τελευταίο δεν εξικνείται μέχρι την κατάλυση της υποχρεώσεως υπακοής στον εργοδότη και δημιουργίας αντιστοίχως δικαιώματος υπηρεσιακής δράσεως, ελεύθερης από τον έλεγχο του εργοδότη. Οπωσδήποτε το δικαίωμα του εργοδότη να δίνει εντολές και οδηγίες ως προς τον τρόπο, τον τόπο και τον χρόνο παροχής της εργασίας και να ελέγχει την συμμόρφωση του εργαζομένου προς αυτές, καθώς και η έκταση των αντίστοιχων υποχρεώσεων του τελευταίου, αποτελούν ενδεικτικά στοιχεία της υπάρξεως εξαρτήσεως, η οποία όμως, δεν εξαρτάται μόνο από την συνδρομή όλων ή των περισσοτέρων από τα στοιχεία αυτά, γιατί εκείνο που διακρίνει την εξαρτημένη εργασία από την ανεξάρτητη δεν είναι το ποσοτικό στοιχείο, δηλαδή η σώρευση περισσοτέρων ενδείξεων δεσμεύσεως και εξαρτήσεως, αλλά το ποιοτικό, δηλαδή η ιδιαίτερη ποιότητα της δεσμεύσεως και εξαρτήσεως, η οποία έχει, για τον υποβαλλόμενο σ' αυτήν εργαζόμενο συνέπειες που καθιστούν απαραίτητη την ιδιαίτερη ρύθμιση της σχέσεως του με τον εργοδότη και δικαιολογούν την ειδική προστασία από το εργατικό δίκαιο. Το" ποιοτικό αυτό στοιχείο συνάγεται από την εκτίμηση των όρων και των συνθηκών παροχής της εργασίας και διαφέρει, κατά περίπτωση, ανάλογα με το είδος και την φύση της εργασίας, συνδυαζόμενο δε με τις υφιστάμενες ενδείξεις εξαρτήσεως, παρέχει ασφαλέστερο κριτήριο για την διάκριση της εξαρτημένης εργασίας από την ανεξάρτητη (Α.Π. 312/2011, Α.Π. 229/2011). Με την έννοια αυτή ο παραγωγός πωλήσεων "πλασιέ" συνδέεται με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, εάν υποβάλλεται στη νομική εξάρτηση του εργοδότη, αδιάφορα από τον τρόπο υπολογισμού της αμοιβής του (πάγιος μισθός ή ποσοστά στις πωλήσεις ή μικτό σύστημα) και ανεξάρτητα εάν παρέχει την εργασία του μέσα στο γραφείο ή στο κατάστημα της επιχειρήσεως του εργοδότη ή έξω από τους τόπους αυτούς, εφόσον η νομική εξάρτηση εκδηλώνεται με το δικαίωμα του τελευταίου, να καθορίζει όχι μόνον τους γεωγραφικούς τομείς ( περιοχές ), μέσα στους οποίους οφείλει να κινείται αυτός, αλλά και τον χρόνο μεταβάσεως σ' αυτούς και να δίνει εντολές στον εργαζόμενο για τον τρόπο εκτελέσεως της εργασίας του (τρόπο εξοφλήσεως του τιμήματος των πωλουμένων, ύψος της πιστώσεως, σειρά επισκέψεως των πελατών κ.λ.π.), ο δε εργαζόμενος οφείλει να εκτελεί τις εντολές και να ακολουθεί επακριβώς τις οδηγίες του εργοδότη, να δέχεται την άσκηση του ελέγχου του εργοδότη προς διαπίστωση της συμμορφώσεώς του σ' αυτές ( Α.Π. 1247/1994 ) και να ασχολείται αποκλειστικά και μόνο με την διάθεση των προϊόντων του εργοδότη, χωρίς να μπορεί να ασχολείται συγχρόνως και με την διάθεση των προϊόντων τρίτων ή να θέτει γενικώς τις υπηρεσίες του στην διάθεση τρίτων (Α.Π. 940/2011 ). Αντίθετα, υφίσταται σύμβαση παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών, όταν ο εργαζόμενος δεν υποβάλλεται στον έλεγχο και στην εποπτεία του εργοδότη. Ειδικότερα, η σύμβαση παραγωγού πωλήσεων " πλασιέ " έχει χαρακτήρα παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών, ανεξάρτητα από τον τρόπο της αμοιβής του (πάγιος μισθός ή ποσοστά στις πωλήσεις ή μικτό σύστημα), εάν αναπτύσσει απόλυτη πρωτοβουλία στην επιλογή των πελατών και στην διάθεση των προϊόντων, χωρίς να υπόκειται στον έλεγχο και στην εποπτεία του εργοδότη ως προς τον τρόπο, τον χρόνο και τον τόπο παροχής των υπηρεσιών του ( Α.Π. 1403/2000 ). Στην περίπτωση αυτή δεν αποκλείεται, πάντως, χωρίς τούτο να μεταβάλει το είδος της συμβάσεως, μία κάποια χαλαρή εξάρτηση του εργαζομένου από τον εργοδότη. Τέλος, ο χαρακτηρισμός της συμβάσεως ως εξαρτημένης εργασίας ή συμβάσεως παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών ή συμβάσεως έργου δεν εξαρτάται από τον χαρακτηρισμό που δίδεται σ' αυτήν από τους διαδίκους, αλλά αποτελεί έργο του δικαστηρίου, το οποίο σχηματίζει την κρίση του για τον χαρακτήρα της συμβάσεως από το σύνολο των αποδεικτικών μέσων που προσκομίζονται ( Ολ. Α.Π. 28/2005, Α.Π. 940/2011, Α.Π. 666/2009 ).

Περαιτέρω, κατά την διάταξη του άρθρου 559 αριθμ. 1 του Κ.Πολ.Δ. ιδρύεται λόγος αναιρέσεως, αν παραβιάσθηκε κανόνας του ουσιαστικού δικαίου, στον οποίο περιλαμβάνονται και οι ερμηνευτικοί κανόνες των δικαιοπραξιών, αδιάφορο αν πρόκειται για νόμο ή έθιμο, ελληνικό ή ξένο, εσωτερικού ή διεθνούς δικαίου. Η παραβίαση των διδαγμάτων της κοινής πείρας αποτελεί λόγο αναιρέσεως μόνον, αν τα διδάγματα αυτά αφορούν την ερμηνεία κανόνων δικαίου ή την υπαγωγή των πραγματικών γεγονότων σ' αυτούς. Ο κανόνας δικαίου παραβιάζεται, αν αυτός δεν εφαρμόσθηκε, ενώ συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις εφαρμογής του, ή αν εφαρμόσθηκε, ενώ δεν έπρεπε, καθώς και αν το δικαστήριο προσέδωσε στον εφαρμοστέο κανόνα, έννοια διαφορετική από την αληθινή ( Ολ. Α.Π. 2/2013, Ολ. Α.Π. 7/2006, Ολ. Α.Π. 36/1988, Α.Π. 1632/2013 ).

Στην περίπτωση που το δικαστήριο έκρινε κατ' ουσίαν την υπόθεση, η παραβίαση κανόνα ουσιαστικού δικαίου κρίνεται ενόψει των πραγματικών γεγονότων, που ανελέγκτως δέχθηκε, ότι αποδείχθηκαν το δικαστήριο της ουσίας και της υπαγωγής αυτών στο νόμο και ιδρύεται αυτός ο λόγος αναιρέσεως, αν οι πραγματικές παραδοχές της αποφάσεως καθιστούν φανερή την παραβίαση ( Α.Π, 625/2008, Α.Π. 38/2008). Εξ άλλου, κατά τη διάταξη του άρθρου 559 αριθμ. 19 του Κ.Πολ.Δ. αναίρεση επιτρέπεται και εάν η απόφαση δεν έχει νόμιμη βάση και ιδίως εάν δεν έχει καθόλου αιτιολογίες ή έχει αιτιολογίες αντιφατικές ή ανεπαρκείς σε ζητήματα που ασκούν ουσιώδη επίδραση στην έκβαση της δίκης. Από την διάταξη αυτή, που αποτελεί κύρωση της παραβάσεως του άρθρου 93 παρ. 3 του Συντάγματος συνάγεται ότι ο προβαλλόμενος, από αυτήν, λόγος αναιρέσεως ιδρύεται, όταν στην ελάσσονα πρόταση του νομικού συλλογισμού δεν εκτίθενται πραγματικά περιστατικά ( έλλειψη αιτιολογίας ) ή όταν τα εκτιθέμενα δεν καλύπτουν όλα τα στοιχεία που απαιτούνται με βάση το πραγματικό του εφαρμοστέου κανόνα δικαίου για την επέλευση της έννομης συνέπειας που απαγγέλθηκε ή την άρνησή της ( ανεπαρκής αιτιολογία ) ή όταν αντιφάσκουν μεταξύ τους (αντιφατική αιτιολογία Ολ. Α.Π. 1/1999). Δεν υπάρχει όμως ανεπάρκεια αιτιολογιών, όταν η απόφαση περιέχει συνοπτικές μεν, αλλά πλήρεις αιτιολογίες (Α.Π. 622/1983).

Εξάλλου το, κατά νόμο, αναγκαίο περιεχόμενο της ελάσσονος προτάσεως προσδιορίζεται από τον εκάστοτε εφαρμοστέο κανόνα ουσιαστικού δικαίου, του οποίου το πραγματικό πρέπει να καλύπτεται, πλήρως, από τις παραδοχές της αποφάσεως κατά την διατύπωση του αποδεικτικού πορίσματος, ώστε να μην καταλείπονται αμφιβολίες ( Α.Π. 413/1993 ). Ελλείψεις, αναγόμενες μόνον στην ανάλυση και στάθμιση των αποδεικτικών μέσων και, γενικότερα, στην αιτιολόγηση του αποδεικτικού πορίσματος, αν αυτό διατυπώνεται σαφώς, δεν συνιστούν ανεπαρκείς αιτιολογίες ( Ολ. Α.Π. 861/1984 ). Δηλαδή, μόνον το τι αποδείχθηκε ή δεν αποδείχθηκε είναι ανάγκη να εκτίθεται στην απόφαση πλήρως και σαφώς και όχι γιατί αποδείχθηκε ή δεν αποδείχθηκε ( Α.Π. 1547/1997 ). Τα επιχειρήματα δε του δικαστηρίου, που σχετίζονται με την εκτίμηση των αποδείξεων, δεν συνιστούν παραδοχές επί τη βάσει των οποίων διαμορφώνεται το αποδεικτικό πόρισμα και, ως εκ τούτου, δεν αποτελούν αιτιολογία της αποφάσεως, επιδεχόμενη μομφή για αντιφατικότητα ή ανεπάρκεια (Α.Π. 365/2010 ).

3.- Στην προκειμένη περίπτωση το Εφετείο Θεσσαλονίκης όπως προκύπτει από την προσβαλλομένη απόφασή του, δέχθηκε κατά την ανέλεγκτη αναιρετικά, περί των πραγμάτων, κρίση του τα ακόλουθα κρίσιμα πραγματικά περιστατικά: "Ο εναγόμενος διατηρεί και εκμεταλλεύεται στην Θεσσαλονίκη ατομική επιχείρηση εμπορίας φροντιστηριακού υλικού σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή, η οποία απευθύνεται σε μαθητές της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαιδεύσεως. Για τις ανάγκες της επιχειρήσεώς του αυτής, που φέρει τον διακριτικό τίτλο "ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ", στις αρχές του έτους 1993 συμφώνησε προφορικά με τον ενάγοντα, να παρέχει τις υπηρεσίες του ο δεύτερος, ως περιοδεύων - πλασιέ και συγκεκριμένα να παρέχει τις υπηρεσίες του για την προώθηση του φροντιστηριακού υλικού της ανωτέρω επιχειρήσεώς του, κυρίως εκτός της πόλεως της Θεσσαλονίκης. Ειδικότερα, ο ενάγων ανέλαβε την υποχρέωση, να προβαίνει στην διάδοση και διάθεση των εμπορευμάτων και υπηρεσιών της επιχειρήσεως του εναγομένου, σε πελάτες που ο ίδιος ο ενάγων θα εξεύρισκε. Κατά την σύμβασή τους αυτή για τις παρεχόμενες υπηρεσίες του ο ενάγων θα ελάμβανε ως αμοιβή ποσοστό 40% επί των πωλήσεων που θα πραγματοποιούσε, εφόσον όμως ο πελάτης δεν θα πλήρωνε τουλάχιστον το 40% της αξίας του προϊόντος ο ενάγων δεν θα δικαιούνταν, να λάβει προμήθεια. Με τους όρους αυτούς ο ενάγων ο οποίος είχε προηγουμένη εμπειρία στο ίδιο αντικείμενο, καθώς υπήρξε πωλητής - πλασιέ σχολικών βιβλίων κ.λ.π. άλλης επιχειρήσεως, μετέβαινε σε διάφορες περιοχές της χώρας, επισκεπτόταν γονείς μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαιδεύσεως στην οικία τους και, αφού επιτύγχανε συμφωνίες αγοραπωλησίας των προϊόντων του εναγομένου, συντάσσονταν σχετικά συμβόλαια σε ειδικά έντυπα πωλήσεως ( ιδιωτικά συμφωνητικά ) της επιχειρήσεως του εναγομένου, όπου αναφέρονταν οι όροι της πωλήσεως και ο τρόπος πληρωμής, που καθορίζονταν τοις μετρητοίς ή σε δόσεις. Για την μετάβασή του στις περιοχές, όπου πραγματοποιούσε την παραπάνω δραστηριότητά του, ο ενάγων χρησιμοποιούσε αυτοκίνητο της ιδιοκτησίας του, τα έξοδα κινήσεως του οποίου κατέβαλλε ο ίδιος, η επιλογή δε των περιοχών αυτών γινόταν από τον ίδιο τον ενάγοντα που, προκειμένου να επιτύχει μεγαλύτερο κέρδος αξιολογούσε τις συνθήκες της καθεμιάς περιοχής ως προς την δυνατότητα πραγματοποιήσεως περισσοτέρων πωλήσεων. Τούτο δεν αναιρείται από το κατατεθέν, από τον μάρτυρα αποδείξεως, γεγονός, ότι όλοι οι πωλητές - πλασιέ του εναγομένου συνεννοούνταν μεταξύ τους, ώστε να μην μεταβαίνουν περισσότεροι του ενός στην ίδια περιοχή. Όμως, πολλές φορές όταν ήσαν μεγάλες οι πιθανότητες, να πραγματοποιηθεί σημαντικός αριθμός πωλήσεων, η μετάβαση του ενάγοντος με το δικό του αυτοκίνητο, εκτός της πόλεως της Θεσσαλονίκης, γινόταν και με άλλους συναδέλφους του, οι οποίοι δεν κατείχαν άδεια οδηγήσεως αυτοκινήτου, οπότε τα εν γένει έξοδα της μετακινήσεώς τους τα κατέβαλε ο εναγόμενος.
Συνεπώς ο εναγόμενος δεν καθόριζε την περιοχή στην οποίαν ο ενάγων, εκδήλωνε κάθε φορά την δραστηριότητά του, περιοριζόμενος απλώς στο να αποκομίζει το κέρδος από τις πωλήσεις των προϊόντων της επιχειρήσεώς του μετά την αφαίρεση της συμφωνημένης προμήθειας. Η κρίση αυτή, ότι δηλαδή ο τόπος εργασίας του ενάγοντος ήταν αδιάφορος για τον εναγόμενο, αρκεί να πραγματοποιούνταν όσο το δυνατό περισσότερες πωλήσεις, ενισχύεται και από το γεγονός ότι κατά σύστημα εξεύρισκε αυτός νέους πωλητές - πλασιέ μέσω σχετικών καθημερινών αγγελιών σε εφημερίδες, όπως κατέθεσε και ο μάρτυρας αποδείξεως. Ενισχύεται επίσης και από την κατάθεση του ιδίου μάρτυρα ότι, για χρονικό διάστημα πλέον των τριών ετών ( 2001 - 2004 ), ο ενάγων διέμενε μόνιμα στην Αθήνα και μετέβαινε για τον προαναφερόμενο σκοπό ( εργασία ως πλασιέ της επιχειρήσεώς του εναγομένου ) σε κάποια νησιά, όπως στην ..., ... και αλλού. Κατόπιν τούτων προκύπτει, ότι ο ενάγων δεν τελούσε υπό τις οδηγίες του εναγομένου ως προς τον τόπο παροχής των υπηρεσιών του προς αυτόν. Εξάλλου ο εναγόμενος, αποβλέποντας αποκλειστικά στο μέγιστο αριθμό πωλήσεων του ενάγοντος, όπως προαναφέρθηκε, δεν ενδιαφερόταν ούτε και για τον χρόνο εργασίας του ( ημερήσιο ωράριο ή ανά εβδομάδα ημέρες εργασίας ) κατά τον οποίον θα επιτυγχάνονταν το αποτέλεσμα αυτό, ώστε και κατά τούτο ο ενάγων δεν τελούσε υπό τις οδηγίες του εναγομένου. Άλλωστε, αυτό προκύπτει και από το γεγονός ότι ο ενάγων, το χρονικό διάστημα που διέμενε στην Αθήνα ( 2001 - 2004 ) εργαζόταν παράλληλα σε κέντρα διασκεδάσεως, ως τραγουδιστής. Καθόσον αφορά στους όρους πωλήσεως των προϊόντων και υπηρεσιών του εναγομένου, αποδείχθηκε ότι ο ενάγων είχε χαλαρή εξάρτηση από τον εναγόμενο, καθώς κατά τις διαπραγματεύσεις με τους γονείς και τους κηδεμόνες των μαθητών δεσμεύονταν από τις εντολές του τελευταίου, ως προς το ύψος του τιμήματος των εμπορευμάτων του, την προκαταβολή αυτού και τον χρόνο της εξοφλήσεώς του. Στο πλαίσιο όμως των δεσμεύσεων αυτών είχε την δυνατότητα να καθορίζει ο ίδιος τον αριθμό και το ποσό των δόσεων μέχρι την αποπληρωμή του τιμήματος, ενώ είχε απόλυτη ελευθερία στην επιλογή των πελατών, από τους οποίους ελάμβανε παραγγελίες. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι καθ' όλη την διάρκεια της συνεργασίας του με τον εναγόμενο, ο ενάγων ουδέποτε έλαβε μισθούς και επιδόματα εορτών και αδείας, αυτά άλλωστε αποτελούν και ένα μέρος του αντικειμένου της αγωγής του. Δεν ήταν ασφαλισμένος στο Ι.Κ.Α., αντίθετα κατά τα έτη 2001 έως 2006 ήταν ασφαλισμένος στον Ο.Γ.Α., όπως τούτο προκύπτει από την νομίμως επικαλουμένη και προσκομιζόμενη με αριθμό πρωτοκόλλου .../29-5-2007 βεβαίωση του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων Κεντρικής Μακεδονίας. Παράλληλα, είχε την δυνατότητα, με την προώθηση των εμπορευμάτων του εναγομένου, να απασχολείται επαγγελματικά και με άλλα αντικείμενα, όπως γεωργικές εργασίες και με μουσική σε κέντρα διασκεδάσεως, όπως τούτο προκύπτει και από την κατάθεση της μάρτυρος ανταποδείξεως. Ακόμη, αντίθετα με ότι συνέβη με τον ενάγοντα, ο εναγόμενος σε άλλες περιπτώσεις πωλητών του - πλασιέ, που συνδέονταν μαζί του με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, φρόντιζε να συντάσσεται ιδιωτικό συμφωνητικό, στο οποίο, μεταξύ άλλων, καθορίζονταν ο μηνιαίος μισθός και η επιπλέον προμήθεια επί των πωλήσεων, η υποχρέωση του εναγομένου να ασφαλίσει τον εργαζόμενο, ο χρόνος εργασίας του τελευταίου και οι εν γένει υποχρεώσεις του ή άλλες συνθήκες εργασίας που διέπονται από την εργατική νομοθεσία (βλ. το από 4-10-1994 ιδιωτικό συμφωνητικό μεταξύ του εναγομένου και του μάρτυρα αποδείξεως του ενάγοντος Ι. Σ. του Π.). Τέλος, αποδείχθηκε ότι, μετά από μακροχρόνια συνεργασία των διαδίκων περί τις αρχές του έτους 2006 η σχέση τους άρχισε να διαρρηγνύεται αποκλειστικά από λόγους που αφορούσαν στο ύψος των χρηματικών ποσών από τις προμήθειες των πωλήσεων, που ο ενάγων είχε μέχρι τότε πραγματοποιήσει. Αποτέλεσμα αυτού ήταν η ανταλλαγή μεταξύ τους αλλεπάλληλων εξωδίκων προσκλήσεων και υποβολή εκατέρωθεν μηνύσεων και αγωγών, ενώ από 24-5-2006 ο ενάγων έπαυσε να παρέχει τις υπηρεσίες του στον εναγόμενο. Παρόμοια προβλήματα είχε ο εναγόμενος, κατά τον ίδιο περίπου χρόνο και με άλλους πωλητές - πλασιέ της επιχειρήσεώς του, με τους οποίους επίσης ενεπλάκη σε δικαστικούς αγώνες και συγκεκριμένα με τους Ι. Σ., μάρτυρα αποδείξεως του ενάγοντος στο ακροατήριο του πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου και Η. Κ. του Χ., που κατέθεσε ενόρκως ενώπιον του Ειρηνοδίκη Θεσσαλονίκης. Τούτο όμως δεν υποδηλώνει οπωσδήποτε και όμοια έννομη σχέση μεταξύ όλων των προαναφερομένων προσώπων και του εναγομένου. Ειδικότερα, καθόσον αφορά στον Ι. Σ., συνάδελφο του ενάγοντος (πωλητής - πλασιέ και αυτός του εναγομένου), από κοινού με τον οποίον ο ενάγων πραγματοποίησε μεγάλο αριθμό πωλήσεων με δικαίωμα λήψεως ισόποσης προμήθειας, με την προσκομιζόμενη στο παρόν στάδιο διαδικασίας υπ' αριθμ. 2.653/2009 απόφαση του Εφετείου Θεσσαλονίκης, πράγματι, κρίθηκε αμετάκλητα, όπως τούτο προκύπτει από την υπ' αριθμ. 940/2011 απόφαση του Αρείου Πάγου, ότι συνδέονταν αυτός με τον εναγόμενο με σχέση εξαρτημένης εργασίας. Και τούτο διότι από το γεγονός ότι οι συνθήκες, υπό τις οποίες ο ενάγων παρείχε στον εναγόμενο τις υπηρεσίες του και οι οποίες προαναφέρθηκαν, δεν αποδείχθηκε η επικαλουμένη με την ένδικη αγωγή σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, σε αντίθεση με την περίπτωση του Ι. Σ., ο οποίος, κατά το αιτιολογικό της προαναφερομένης δικαστικής αποφάσεως, ελάμβανε πάγιο μηνιαίο μισθό, ήταν ασφαλισμένος στο Ι.Κ.Α., τηρούσε συγκεκριμένο ημερήσιο ωράριο εργασίας, απασχολούνταν όλες τις ημέρες της εβδομάδος, εκπαίδευε και καθοδηγούσε νέους πωλητές και τελούσε υπό τον έλεγχο και την εποπτεία του εναγομένου ως προς τον τόπο εργασίας του και τον τρόπο με τον οποίον παρείχε τις υπηρεσίες του. Από τα πιο πάνω αποδειχθέντα πραγματικά περιστατικά και σύμφωνα με τη νομική σκέψη που προεκτέθηκε προκύπτει ότι η μεταξύ των διαδίκων σύμβαση έχει τον χαρακτήρα της μισθώσεως των ανεξαρτήτων υπηρεσιών, όπως βάσιμα ισχυρίζεται ο εναγόμενος και όχι εξαρτημένης εργασίας, όπως αβάσιμα ισχυρίζεται ο ενάγων, καθόσον ο τελευταίος δεν δεχόταν οδηγίες από τον εναγόμενο σχετικά, είτε με τον τρόπο της παροχής των υπηρεσιών του, είτε με τον τόπο στον οποίον θα πραγματοποιούσε τις πωλήσεις, είτε με τον χρόνο κατά τον οποίον θα πραγματοποιούνταν αυτές, δηλαδή δεν τελούσε σε νομική εξάρτηση ούτε εποπτεύονταν από τον εναγόμενο ως προς τον τρόπο, τον τόπο και τον χρόνο της εργασίας του. Τούτο δε, σύμφωνα με την ίδια νομική σκέψη, δεν αναιρείται από μόνο το γεγονός, ότι ο ενάγων κατά την σύναψη των συμβολαίων πωλήσεως των προϊόντων του εναγομένου, έπρεπε να συμμορφώνεται εν μέρει με τις βασικές οδηγίες και εντολές του (τίμημα του εμπορεύματος και χρόνος εξοφλήσεώς του). Ας σημειωθεί ότι, ο ενάγων, πέραν του ποσού των προμηθειών από πωλήσεις, που κατά τους ισχυρισμούς του, δεν του καταβλήθηκαν, της αποζημιώσεως της απολύσεώς του και των μη καταβληθεισών αποδοχών του, διεκδικεί με την αγωγή του και διαφυγόντα κέρδη, ύψους 27.251 ΕΥΡΩ τα οποία θα αποκόμιζε από ανανεώσεις συμβολαίων δικών του πελατών, εάν δεν είχε αποχωρήσει από την εργασία του. Όμως, η αξίωσή του αυτή δεν συνάδει με σχέση εξαρτημένης εργασίας, εφόσον από καμία διάταξη της εργατικής νομοθεσίας δεν προβλέπεται και μόνο ως απορρέουσα από σχέση παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών ή άλλη έννομη σχέση μπορεί, κατά το νόμο και την συνδρομή άλλων προϋποθέσεων, να εγερθεί. Επομένως, η αγωγή κατά την κυρία βάση της είναι αβάσιμη από ουσιαστική άποψη, διότι στηρίζεται σε ανακριβή προϋπόθεση, ότι δηλαδή η ένδικη διαφορά απορρέει από σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, ενώ κάτι τέτοιο, όπως προαναφέρθηκε, δεν συμβαίνει, το δε πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, που με την εκκαλουμένη απόφασή του δέχθηκε τα ίδια και την απέρριψε για τον ίδιο λόγο, δεν έσφαλε στην εκτίμηση των αποδείξεων, ώστε είναι αβάσιμος και απορριπτέος ο μοναδικός λόγος της εφέσεως, με τον οποίον υποστηρίζονται τα αντίθετα. Ύστερα από αυτά, πρέπει η έφεση να απορριφθεί, ως αβάσιμη." 4.- Υπό τις ως άνω παραδοχές το Εφετείο δεν παραβίασε, αλλά ορθά ερμήνευσε και εφήρμοσε τις προαναφερόμενες ουσιαστικού δικαίου διατάξεις των άρθρων 648 επ. του Α.Κ. και 6 του Νόμου 765/ 1943, που διατηρήθηκε σε ισχύ και μετά την εισαγωγή του Α.Κ. σύμφωνα με την διάταξη του άρθρου 38 του Εισαγ. Νόμου του Α.Κ, στις οποίες στήριξε την απόφασή του, ενώ με σαφείς, πλήρεις και χωρίς αντιφάσεις αιτιολογίες, που επιτρέπουν τον αναιρετικό έλεγχο, ορθά κατέληξε στο αποδεικτικό πόρισμά του ότι η σύμβαση εργασίας που συνέδεε τους διαδίκους ήταν αυτή των ανεξάρτητων υπηρεσιών, αφού, σύμφωνα με τα γενόμενα δεκτά από το Δικαστήριο, ο αναιρεσείων δεν τελούσε σε νομική εξάρτηση ούτε εποπτεύονταν από τον εναγόμενο ως προς τον τρόπο, τον τόπο και τον χρόνο της εργασίας του αλλά παρείχε τις υπηρεσίες του, έναντι προμήθειας, χωρίς να υπόκειται στον έλεγχο και στην εποπτεία του εργοδότη και χωρίς να είναι υποχρεωμένος να συμμορφώνεται προς τις εντολές και οδηγίες αυτού, ιδίως ως προς τον τρόπο, τον τόπο και τον χρόνο παροχής των υπηρεσιών του. Το ότι ο αναιρεσείων είχε από την σύμβαση ορισμένες δεσμεύσεις , όπως ως προς το ύψος του τιμήματος των εμπορευμάτων, την προκαταβολή αυτού και τον χρόνο της εξόφλησής του, δεν καθιστά την σύμβαση ως εξαρτημένης εργασίας, δεδομένου ότι σε κάθε ενοχική σύμβαση αναλαμβάνονται υποχρεώσεις, οι δε ως άνω δεσμεύσεις δεν υποδηλώνουν εξάρτηση του αναιρεσείοντος από τον αναιρεσίβλητο με την αναφερόμενη στη μείζονα σκέψη έννοια ώστε να χαρακτηριστεί η σύμβαση εξαρτημένης εργασίας.
Συνεπώς, ο πρώτος λόγος της αιτήσεως αναιρέσεως με τον οποίο προσάπτονται στην προσβαλλομένη απόφαση οι από το άρθρο 559 αριθμ. 1 και 19 του Κ.Πολ.Δ. πλημμέλειες είναι απορριπτέος ως αβάσιμος. Οι λοιπές αιτιάσεις του αναιρεσείοντος, που προβάλλονται ως πλημμέλειες από τον ίδιο αναιρετικό λόγο αναφέρονται στην ανάλυση του αποδεικτικού πορίσματος και σε επιχειρηματολογία του δικαστηρίου της ουσίας, που δεν ελέγχονται αναιρετικά, κατά το άρθρο 561 παρ. 1 ΚΠολΔ.
5.- Κατά το άρθρο 1 παρ.1 εδ. α" του ν. 2639/1998 (όπως ίσχυε πριν από την αντικατάστασή του με το άρθρο 1 του ν. 3846/2010), "Η μεταξύ εργοδότη και απασχολούμενου συμφωνία για παροχή υπηρεσιών ή έργου, για ορισμένο ή αόριστο χρόνο, ιδίως στις περιπτώσεις αμοιβής κατά μονάδα εργασίας (φασόν), τηλεργασίας ή κατ' οίκον απασχόλησης, τεκμαίρεται ότι δεν υποκρύπτει σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, εφ' όσον η συμφωνία αυτή καταρτίζεται εγγράφως και γνωστοποιείται μέσα σε δεκαπέντε ημέρες στην οικεία επιθεώρηση εργασίας". Κατά δε την παρ.2 του ίδιου άρθρου, "Μέσα σε διάστημα εννέα (9) μηνών από τη δημοσίευση του νόμου αυτού, κάθε εργοδότης υποχρεούται να υποβάλει στην οικεία επιθεώρηση εργασίας συγκεντρωτική κατάσταση, αναφορικά με τις υφιστάμενες συμφωνίες μεταξύ αυτού και των απασχολούμενων για παροχή υπηρεσιών ή έργου, στην οποία θα αναγράφονται η χρονολογία κατάρτισης της καθεμιάς και το ονοματεπώνυμο του απασχολούμενου. Σε περίπτωση παραλείψεως υποβολής της κατάστασης αυτής, θεωρείται ότι η σχετική συμφωνία υποκρύπτει σύμβαση εξαρτημένης εργασίας". Με τις διατάξεις αυτές, όπως σαφώς προκύπτει από τη διατύπωση και το περιεχόμενο τους, δεν επιχειρείται παρέμβαση του νομοθέτη στο ουσιαστικό μέρος των εν λόγω συμβάσεων, έτσι, ώστε αυτές να ερμηνεύονται αυθεντικά ως συμβάσεις έργου ή ανεξάρτητων υπηρεσιών στις περιπτώσεις της παρ. 1 ή ως συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας στην περίπτωση της παρ.2, αλλά, απλώς, τόσο με τον όρο "τεκμαίρεται" της πρώτης όσο και με τον ταυτόσημο όρο "θεωρείται" της δεύτερης, καθιερώνονται μαχητά τεκμήρια υπέρ του ότι στη μεν πρώτη περίπτωση δεν υποκρύπτεται, στις μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου συμφωνίες, σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, στη δε δεύτερη ότι πράγματι υποκρύπτεται τέτοια σύμβαση και, συνεπώς, παρέχεται δυνατότητα ανταπόδειξης (ΚΠολΔ 338 παρ. 2, ΑΠ 1242/2014, ΑΠ 229/2011). Με τον τέταρτο λόγο αναίρεσης, από τον αριθμό 1 του άρθρου 559 του Κ.Πολ.Δ, ο αναιρεσείων επικαλείται παραβίαση της παραπάνω διάταξης του άρθρου 1 του ν. 2639/1998 με το να μη δεχθεί το Εφετείο ότι η σύμβαση που καταρτίστηκε μεταξύ αυτού και του αναιρεσιβλήτου είναι αυτή της σύμβασης εξηρτημένης εργασίας, σύμφωνα με σχετικό τεκμήριο που καθιερώνεται από τις παραπάνω διατάξεις .
Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος , διότι με την ως άνω κρίση του το Εφετείο ορθά ερμήνευσε και εφάρμοσε τις διατάξεις, που αναφέρονται στις προηγούμενες σκέψεις. Και αυτό διότι, αν και δεν υπάρχει ειδική αναφορά στα τεκμήρια του άρθρου 1 του ν. 2639/1998, το δικαστήριο της ουσίας δέχθηκε αιτιολογημένα ότι ουδεμία σχέση εξαρτημένης εργασίας συνδέει τους διαδίκους, εφόσον , όπως προεκτέθηκε, ο αναιρεσείων δεν υπόκειται σε νομική και προσωπική εξάρτηση από τον αναιρεσίβλητο, Με τον τρόπο αυτό, το δικαστήριο της ουσίας δέχθηκε, κατ' αποτέλεσμα, ότι ανατρέπονται τα τεκμήρια από την μη γνωστοποίηση στην επιθεώρηση εργασίας έγγραφης συμφωνίας μεταξύ των διαδίκων μέσα σε 15 ημέρες από την σύναψή της ή από την μη υποβολή στην Επιθεώρηση Εργασίας κατάστασης της σύμβασης ανεξάρτητων υπηρεσιών. Τα ως άνω, επομένως, μαχητά τεκμήρια ανετράπησαν από τις προσκομισθείσες από τον αναιρεσίβλητο αποδείξεις, όπως αυτό συνάγεται από τις παραδοχές της προσβαλλόμενης που εκτέθηκαν παραπάνω, έστω και αν δεν γίνεται ρητή αναφορά στην απόφαση περί τούτου.
6.- Ο προβλεπόμενος από το άρθρο 559 αριθ. 20 Κ.Πολ.Δ λόγος αναιρέσεως για παραμόρφωση του περιεχομένου εγγράφου ιδρύεται, όταν το δικαστήριο της ουσίας υπέπεσε σε διαγνωστικό λάθος, αναγόμενο δηλαδή στην ανάγνωση του εγγράφου με την παραδοχή ότι περιέχει περιστατικά προδήλως διαφορετικά από εκείνα που πράγματι περιλαμβάνει, όχι δε και όταν από το περιεχόμενο του εγγράφου, το οποίο σωστά διέγνωσε, συνάγει αποδεικτικό πόρισμα διαφορετικό από εκείνο που ο αναιρεσείων θεωρεί ορθό. Πράγματι, στην τελευταία περίπτωση πρόκειται για παράπονο αναφερόμενο στην εκτίμηση πραγματικών γεγονότων, η οποία εκφεύγει από τον αναιρετικό έλεγχο (Α.Π. 15/2014). Πάντως για να θεμελιωθεί ο προαναφερόμενος λόγος αναιρέσεως θα πρέπει το δικαστήριο της ουσίας να έχει στηρίξει το αποδεικτικό του πόρισμα αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο στο έγγραφο, το περιεχόμενο του οποίου φέρεται ότι παραμορφώθηκε, όχι δε όταν το έχει συνεκτιμήσει απλώς, μαζί με άλλα αποδεικτικά μέσα, χωρίς να εξαίρει το έγγραφο, αναφορικά με το πόρισμα στο οποίο κατέληξε για την ύπαρξη ή μη του αποδεικτέου γεγονότος (Ολομ. Α Π 2/2008). Εξ άλλου κατά το άρθρο 561 παρ. 1 και 2 ΚΠολΔ ορίζεται: "1. Η εκτίμηση από το δικαστήριο της ουσίας πραγματικών γεγονότων και ιδιαίτερα του περιεχομένου εγγράφων δεν υπόκειται στον αναιρετικό έλεγχο του Αρείου Πάγου, εκτός αν παραβιάστηκαν κανόνες δικαίου, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και οι ερμηνευτικοί ή αν υπάρχει λόγος αναίρεσης κατά το άρθρο 559 αριθ. 19 και 20. 2. Η εκτίμηση του περιεχομένου διαδικαστικών εγγράφων της ίδιας ή άλλης δίκης, ιδίως αγωγών, παρεμβάσεων, ενδίκων μέσων, προτάσεων ή δικαστικών αποφάσεων, ελέγχεται από τον Άρειο Πάγο". Με τον δεύτερο λόγο αναιρέσεως (κατά το πρώτο σκέλος του), ο αναιρεσείων προσάπτει στην προσβαλλόμενη απόφαση την εκ του άρθρου 559 αρ. 20 Κ.Πολ.Δ., αναιρετική πλημμέλεια, με την αιτίαση ότι: α) το Εφετείο παραμόρφωσε το περιεχόμενο της υπ' αριθμ. 2653/2009 τελεσίδικης αποφάσεως του ιδίου Εφετείου, καθώς και το περιεχόμενο της υπ' αριθμ. 940/2011 αμετάκλητης αποφάσεως του Αρείου Πάγου, με το να δεχθεί πραγματικά γεγονότα διαφορετικά από εκείνα που αναφέρονται στα έγγραφα αυτά, ως προς τη σύμβαση που συνέδεε αυτόν (αναιρεσείοντα) με τον εναγόμενο (αναιρεσίβλητο), μολονότι με τις ως άνω αποφάσεις είχε κριθεί για τα έτη 2004 έως 2006 ότι ο συνεργάτης του Ι. Σ. με τον οποίο συνήψε κοινά συμβόλαια πώλησης για τον αναιρεσίβλητο την ως άνω περίοδο συνδεόταν με σύμβαση εξηρτημένης εργασίας με τον τελευταίο και β) ότι το Εφετείο παραμόρφωσε την υπ' αριθμόν 6564/2004 απόφαση του Ειρηνοδικείου Θεσσαλονίκης δίνοντας σ' αυτή εντελώς άλλο περιεχόμενο όσον αφορά τη σύμβαση που συνέδεε αυτόν (αναιρεσείοντα) με τον εναγόμενο (αναιρεσίβλητο) μολονότι αυτός , όταν διαδέχθηκε τον Η. Κ. προσέφερε την ίδια με αυτόν εργασία.
Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, αφενός μεν διότι με τις παραδοχές της απόφασης που προεκτέθηκαν σαφώς προκύπτει ότι το Εφετείο δεν στήριξε το αποδεικτικό του πόρισμα αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο στα έγγραφα αυτά, το περιεχόμενο των οποίων φέρεται ότι παραμορφώθηκε, αλλά ότι απλώς τα συνεκτίμησε, μαζί με άλλα αποδεικτικά μέσα, χωρίς να τα εξαίρει, αναφορικά με το πόρισμα στο οποίο κατέληξε για την ύπαρξη ή μη του αποδεικτέου γεγονότος, αφετέρου δε διότι, υπό την επίφαση της ρηθείσας αναιρετικής πλημμέλειας, πλήττεται η προσβαλλόμενη απόφαση για αιτίαση σχετική με την εκτίμηση των πραγμάτων, που είναι αναιρετικά ανέλεγκτη.
Περαιτέρω, με το δεύτερο σκέλος του ως άνω αναιρετικού λόγου προσάπτεται στη προσβαλλόμενη απόφαση η ίδια αναιρετική πλημμέλεια για παραμόρφωση του περιεχομένου των εγγράφων του ΙΚΑ και του ΟΑΕΕΔ, που ο αναιρεσείων προσήγαγε και επικαλέστηκε με την έφεσή του και με τις προτάσεις του στο Εφετείο, χωρίς όμως αυτός να αναφέρει στο αναιρετήριο τα συγκεκριμένα έγγραφα που παραμορφώθηκαν κατά τρόπο που να προκύπτει η ταυτότητά τους, το διαφορετικό από αυτά περιεχόμενο που δέχθηκε το δικαστήριο, καθώς και το επιζήμιο για τον αναιρεσείοντα συμπέρασμα, στο οποίο κατέληξε το δικαστήριο εξαιτίας της παραμορφώσεως σε σχέση με τη συνδρομή ή όχι ορισμένων κρισίμων πραγματικών γεγονότων.
Συνεπώς, κατά το δεύτερο σκέλος του, ο λόγος αυτός αναίρεσης είναι απορριπτέος ως αόριστος, δεδομένου ότι η μη παράθεση στο αναιρετήριο των ως άνω στοιχείων καθιστά το σχετικό λόγο αόριστο κατά το άρθρο 566 ΚΠολΔ (Α.Π. 1654/2005)..
7.- Με τον τρίτο λόγο αναίρεσης (κατά το πρώτο και δεύτερο σκέλος του), ο αναιρεσείων αποδίδει στην προσβαλλομένη απόφαση την από τους αριθμούς 1 και 19 του άρθρου 559 Κ.Πολ.Δ. πλημμέλειες, με την αιτίαση ότι, ενώ το Δικαστήριο έλαβε υπόψη διαδικαστικά έγγραφα άλλης δίκης, ήτοι τις αποφάσεις 2653/2009 του Εφετείου Θεσσαλονίκης και 940/2011 του Αρείου Πάγου, που αφορούν τον άμεσο συνεργάτη μου I. Σ., με τον οποίο το 2004 - 2006 συνήπταν κοινά συμβόλαια πώλησης εμπορευμάτων του αναιρεσιβλήτου, τελικά, αν και αναγράφει το ακριβές περιεχόμενο των αποφάσεων αυτών, οδηγείται σε αντίθετα γι' αυτόν (αναιρεσείοντα) συμπεράσματα από τα ορθά συμπεράσματα που κατέληξαν οι ως άνω αποφάσεις για τον άμεσο συνεργάτη του, καθώς και ότι το Δικαστήριο, εάν υπήγαγε ορθώς τα πραγματικά περιστατικά στον κανόνα δικαίου και η προσβαλλομένη απόφαση δεν περιείχε ασαφείς και αντιφατικές αιτιολογίες, θα κατέληγε στο ίδιο με τις προαναφερόμενες αποφάσεις συμπέρασμα, ήτοι ότι η καταρτισθείσα μεταξύ αυτού και του αναιρεσιβλήτου σύμβαση είναι αυτή της εξαρτημένης εργασίας. Ο λόγος αυτός αναίρεσης είναι αβάσιμος και απορριπτέος, διότι το Εφετείο δεν υπέπεσε σε λάθος αναγόμενο στην ανάγνωση των πιο πάνω εγγράφων, αλλά, αφού τα διέγνωσε σωστά, τα συνεκτίμησε με τα άλλα αποδεικτικά μέσα και κατέληξε σε διαφορετικό πόρισμα, στην κρίση του δε αυτή το δικαστήριο προβαίνει ανέλεγκτα, κατά το άρθρο 561 παρ. 1 ΚΠολΔ, εκτός αν δεν είναι σαφές το πόρισμα και για το λόγο αυτό γίνεται αδύνατος ο αναιρετικός έλεγχος, το οποίο στην υπό κρίση περίπτωση δεν συμβαίνει. Ο ίδιος λόγος αναίρεσης (κατά το τρίτο σκέλος του), με τον οποίο ο αναιρεσείων, υπό την επίκληση του άρθρου 559 αρ. 20 Κ.Πολ.Δ, ισχυρίζεται ότι υπήρξε παραμόρφωση του περιεχομένου των ως άνω δικαστικών αποφάσεων, πρέπει να απορριφθεί ως νόμω αβάσιμος. Και αυτό διότι, κατά τα εκτιθέμενα στην αίτηση, ο αναιρεσείων δέχεται ότι το Δικαστήριο αναγράφει στην προσβαλλομένη απόφασή του "λέξη - λέξη" το περιεχόμενο των δικαστικών αυτών αποφάσεων και άρα ότι δεν περιλαμβάνει περιστατικά προδήλως διαφορετικά από εκείνα που πράγματι οι αποφάσεις περιέχουν.
Συνεπώς, σε ουδεμία παραμόρφωση του περιεχομένου τους το Δικαστήριο προέβη, απλώς κατέληξε σε διαφορετικό πόρισμα από αυτό που ο αναιρεσείων θεωρεί ορθό, μετά συνεκτίμηση και των άλλων αποδεικτικών μέσων.
8.- Κατά την διάταξη του άρθ. 559 αριθ. 8 ΚΠολΔ λόγος αναίρεσης απόφασης ιδρύεται "αν το δικαστήριο παρά το νόμο έλαβε πράγματα που δεν προτάθηκαν ή δεν έλαβε υπόψη πράγματα που προτάθηκαν και έχουν ουσιώδη επιρροή στην έκβαση της δίκης". Ως πράγματα (δηλαδή πραγματικοί ισχυρισμοί) κατά την έννοια της διάταξης αυτής είναι οι ασκούντες ουσιώδη επίδραση στην έκβαση της δίκης αυτοτελείς ισχυρισμοί των διαδίκων, δηλαδή κάθε περιστατικό το οποίο αφηρημένα λαμβανόμενο, οδηγεί κατά το νόμο στη γέννηση ή την κατάλυση του δικαιώματος που ασκείται με την αγωγή, την ένσταση, ή την αντένσταση (Ολ. Α.Π. 3/1997, ΑΠ. 1798/2008). Πράγματα, επομένως, αποτελούν και οι λόγοι εφέσεως, που αφορούν αυτοτελείς ισχυρισμούς και διατυπώνουν παράπονο κατά της κρίσεως του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου. Αντίθετα δεν αποτελούν πράγματα οι αρνητικοί ισχυρισμοί (ΑΠ 1573/2006). Δεν στοιχειοθετείται ο λόγος αυτός αναιρέσεως όταν ο ισχυρισμός δεν είναι νόμιμος, αφού ο ισχυρισμός αυτός δεν ασκεί ουσιώδη επίδραση στην έκβαση της δίκης (Β' Ολ. ΑΠ 14/2004). Όμως, δεν αποτελούν "πράγματα" οι ισχυρισμοί που αποτελούν άρνηση της αγωγής ή επιχειρήματα νομικά ή πραγματικά, τα οποία αντλούνται από την εκτίμηση των αποδείξεων, καθώς και οι ισχυρισμοί που αποτελούν αμφισβήτηση της βαρύτητας ορισμένου αποδεικτικού μέσου. (ΑΠ 22/2005). Με τον πέμπτο λόγο αναίρεσης κατά το ένα σκέλος του, ο αναιρεσείων, επικαλούμενος την από τον αριθ. 8 του άρθρου 559 Κ.Πολ.Δ. πλημμέλεια, προβάλλει την αιτίαση ότι το Δικαστήριο δεν έλαβε υπόψη τους προταθέντες απ' αυτόν ισχυρισμούς και συγκεκριμένα: α) το γεγονός ότι ο αναιρεσίβλητος, έστω και περιστασιακά, τον είχε ασφαλίσει στο ΙΚΑ, αναφέροντας στην προσβαλλομένη απόφαση, προκειμένου να διαμορφώσει την κρίση του για το αν η σχέση που συνδέει τους διαδίκους είναι αυτή της εξαρτημένης εργασίας ή των ανεξαρτήτων υπηρεσιών ότι ο αναιρεσείων δεν ήταν ασφαλισμένος στο ΙΚΑ και ότι κατά τα έτη 2001 - 2006 ήταν ασφαλισμένος στον ΟΓΑ, και β) την απόφαση 2653/2009 του Εφετείου Θεσσαλονίκης και την 940/201 του Αρείου Πάγου, που ρητά αναφέρουν ότι αυτός (αναιρεσείων) ήταν συνεργάτης του I. Σ. και είχαν κοινά συμβόλαια, τα οποία είχαν προσκομισθεί με επίκληση με τις προτάσεις του, προκειμένου να κριθεί αν η σχέση του με τον αναιρεσίβλητο είναι αυτή της εξαρτημένης εργασίας ή των ανεξαρτήτων υπηρεσιών. Ο λόγος αυτός αναίρεσης είναι απορριπτέος ως απαράδεκτος, καθόσον οι παραπάνω ισχυρισμοί δεν αποτελούν "πράγματα" με την έννοια που προεκτέθηκε, αλλά επιχειρήματα που αντλούνται από την εκτίμηση των αποδείξεων και αμφισβήτηση της βαρύτητας αποδεικτικών μέσων.- 9.- Από τις διατάξεις των άρθρων 335, 338, 339 και 349 Κ.Πολ.Δ. προκύπτει ότι το δικαστήριο για να σχηματίσει τη δικανική του πεποίθηση συνεκτιμά ελεύθερα όλα τα αποδεικτικά μέσα που επικαλούνται και προσκομίζουν νόμιμα οι διάδικοι για την απόδειξη των ισχυρισμών τους. Και έχει μεν υποχρέωση το δικαστήριο να αιτιολογήσει την απόφασή του, ν' αναφέρει δηλαδή τους λόγους που το οδήγησαν στο σχηματισμό της δικανικής του πεποίθησης, όχι όμως και να κάμει ειδική μνεία καθενός από τα αποδεικτικά μέσα που επικαλέστηκαν και προσκόμισαν οι διάδικοι για άμεση ή έμμεση απόδειξη. Αν όμως από το όλο περιεχόμενο της απόφασης δεν καθίσταται αδίστακτα βέβαιο ότι ως προς το σχηματισμό δικανικής πεποίθησης του δικαστηρίου επί ενός ουσιώδους ζητήματος δεν λήφθηκαν υπόψη, ούτε συνεκτιμήθηκαν όλα τα αποδεικτικά μέσα, που με επίκληση προσκομίσθηκαν, τότε ιδρύεται ο λόγος αναιρέσεως από το άρθρο 559 αρ. 11 εδ γ Κ.Πολ.Δ.
Στην προκειμένη περίπτωση, από την υπάρχουσα στην προσβαλλόμενη απόφαση βεβαίωση του Εφετείου ότι για το σχηματισμό του ανωτέρω αποδεικτικού του πορίσματος έλαβε υπόψη, πλην άλλων, και όλα τα έγγραφα που νόμιμα προσκομίζουν και επικαλούνται οι διάδικοι αλλά και από το σκεπτικό της προσβαλλομένης απόφασης, καθίσταται απολύτως βέβαιο ότι το Εφετείο έλαβε υπόψη και συνεκτίμησε με τις λοιπές αποδείξεις τόσο την 2653/2009 απόφαση του Εφετείου Θεσσαλονίκης και την 940/2011 απόφαση του Αρείου Πάγου (των οποίων άλλωστε γίνεται και ρητή μνεία στην απόφαση) όσο και τα αναφερόμενα στον πέμπτο λόγο αναίρεσης έγγραφα του ΙΚΑ, τα οποία είχε επικαλεσθεί και προσκομίσει ο αναιρεσείων, παραδεκτά με τις προτάσεις του ενώπιον του Εφετείου που εξέδωσε την προσβαλλόμενη, μολονότι δεν έκανε ειδική μνεία περί αυτών στην απόφαση.
Επομένως, ο προβαλλόμενος εκ του άρθρου 559 αρ. 11 γ' Κ.Πολ.Δ. αναιρετικός αυτός λόγος είναι αβάσιμος και πρέπει να απορριφθεί.- Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, αφού δεν υπάρχει άλλος λόγος αναίρεσης προς έρευνα, πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση και να καταδικασθεί ο αναιρεσείων, ως ηττηθείς στα δικαστικά έξοδα του αναιρεσιβλήτου, που κατέθεσε προτάσεις κατά το νόμιμο και βάσιμο αίτημα του τελευταίου (άρθρα 176,183, και 191 παρ. 2 ΚΠολΔ).


ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την από 11-5-2015 αίτηση του Π. Κ. του Κ. για αναίρεση της 2092/2012 τελεσίδικης απόφασης του Εφετείου Θεσσαλονίκης.
Καταδικάζει τον αναιρεσείοντα στα δικαστικά έξοδα του αναιρεσιβλήτου, τα οποία ορίζει στο ποσό των χιλίων οκτακοσίων (1800) ευρώ.
ΚΡΙΘΗΚΕ και αποφασίστηκε στην Αθήνα στις 22 Μαΐου 2018.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ στην Αθήνα σε δημόσια συνεδρίαση, στο ακροατήριό του, στις 25 Σεπτεμβρίου 2018.

Η ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ
Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (όγδοο τμήμα)  της 10ης Απριλίου 2019  «Προδικαστική παραπομπή – Οδηγία 2006/112/ΕΚ – Φόρος προστιθεμένης αξίας (ΦΠΑ) – Δικαστικός επιμελητής – Αναγκαστική εκτέλεση – Αμοιβές καθοριζόμενες από τον νόμο – Διοικητική πρακτική των αρμόδιων εθνικών αρχών να θεωρούν ότι στο ποσό των αμοιβών αυτών περιλαμβάνεται ο ΦΠΑ – Αρχές της ουδετερότητας και της αναλογικότητας»

Στην υπόθεση C-214/18,

με αντικείμενο αίτηση προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, που υπέβαλε το Sąd Rejonowy w Sopocie Wydział I Cywilny (περιφερειακό δικαστήριο του Sopot, τμήμα αστικών διαφορών Ι, Πολωνία) με απόφαση της 8ης Μαρτίου 2018, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο στις 26 Μαρτίου 2018, στο πλαίσιο της δίκης που κίνησε ο

H. W.

παρισταμένων των:

PSM «K»,

Aleksandra Treder, ενεργώντας υπό την ιδιότητα δικαστικής επιμελήτριας διορισμένης στο Sąd Rejonowy w Sopocie (περιφερειακό δικαστήριο του Sopot),

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (όγδοο τμήμα),

συγκείμενο από τους F. Biltgen, πρόεδρο τμήματος, C. G. Fernlund (εισηγητή) και L. S. Rossi, δικαστές,

γενική εισαγγελέας: J. Kokott

γραμματέας: A. Calot Escobar

έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία,

λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που υπέβαλαν:

–        η Α. Treder, εκπροσωπούμενη από τον Μ. S. Tokarz, radca prawny, και τον J. Martini, doradca podatkowy,

–        η Πολωνική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τον B. Majczyna,

–        η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από τον R. Lyal, καθώς και από τις A. Armenia και B. Sasinowska,

κατόπιν της αποφάσεως που έλαβε, αφού άκουσε τη γενική εισαγγελέα, να εκδικάσει την υπόθεση χωρίς ανάπτυξη προτάσεων

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

1        Η αίτηση προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία του άρθρου 1, του άρθρου 2, παράγραφος 1, στοιχεία αʹ και γʹ, του άρθρου 73, καθώς και του άρθρου 78, πρώτο εδάφιο, στοιχείο αʹ, της οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας (ΕΕ 2006, L 347, σ. 1), όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 2013/43/ΕΕ του Συμβουλίου, της 22ας Ιουλίου 2013 (ΕΕ 2013, L 201, σ. 4) (στο εξής: οδηγία 2006/112).

2        Η αίτηση αυτή υποβλήθηκε στο πλαίσιο ένδικης διαδικασίας που κίνησε ο H. W. με αντικείμενο την απόφαση της Aleksandra Treder, δικαστικής επιμελήτριας στην οποία είχε ανατεθεί η διενέργεια αναγκαστικής εκτελέσεως σε βάρος του, να προσθέσει τον φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) στο ποσό των σχετικών εξόδων εκτελέσεως.

 Το νομικό πλαίσιο

 Το δίκαιο της Ένωσης

3        Η αιτιολογική σκέψη 5 της οδηγίας 2006/112 έχει ως εξής:

«Το σύστημα ΦΠΑ επιτυγχάνει τη μεγαλύτερη απλούστευση και ουδετερότητα όταν ο φόρος εισπράττεται κατά τρόπο όσο το δυνατόν γενικότερο και όταν το πεδίο εφαρμογής του περιλαμβάνει όλα τα στάδια της παραγωγής και διανομής καθώς επίσης και τον τομέα παροχής υπηρεσιών. Είναι συνεπώς προς το συμφέρον της εσωτερικής αγοράς και των κρατών μελών να υιοθετηθεί ένα κοινό σύστημα, η εφαρμογή του οποίου να επεκτείνεται και στο λιανικό εμπόριο.»

4        Το άρθρο 1 της οδηγίας αυτής ορίζει τα εξής:

«1.      Η παρούσα οδηγία θεσπίζει το κοινό σύστημα [ΦΠΑ].

2.      Η βασική αρχή του κοινού συστήματος ΦΠΑ συνίσταται στην επιβολή επί των αγαθών και των υπηρεσιών ενός γενικού φόρου κατανάλωσης, ακριβώς ανάλογου με την τιμή των αγαθών και των υπηρεσιών, όποιος και αν είναι ο αριθμός των πράξεων, που παρεμβάλλονται στη διαδικασία παραγωγής και διανομής πριν από το στάδιο επιβολής του φόρου.

Σε κάθε πράξη, ο ΦΠΑ, που υπολογίζεται στην τιμή του αγαθού ή της υπηρεσίας, με τον συντελεστή που εφαρμόζεται στο αγαθό αυτό ή στην υπηρεσία αυτή, είναι απαιτητός μετά την αφαίρεση του ποσού του φόρου, ο οποίος επιβάρυνε άμεσα το κόστος των διαφόρων στοιχείων, τα οποία συνθέτουν την τιμή.

Το κοινό σύστημα ΦΠΑ εφαρμόζεται μέχρι και το στάδιο του λιανικού εμπορίου.»

5        Το άρθρο 2, παράγραφος 1, στοιχεία αʹ και γʹ, της εν λόγω οδηγίας προβλέπει τα εξής:

«1.      Στον ΦΠΑ υπόκεινται οι ακόλουθες πράξεις:

α)      οι παραδόσεις αγαθών που πραγματοποιούνται εξ επαχθούς αιτίας στο έδαφος ενός κράτους μέλους από υποκείμενο στον φόρο που ενεργεί με την ιδιότητα αυτή,

[...]

γ)      οι παροχές υπηρεσιών, που πραγματοποιούνται εξ επαχθούς αιτίας στο έδαφος ενός κράτους μέλους από υποκείμενο στον φόρο που ενεργεί με την ιδιότητά του αυτή».

6        Το άρθρο 9, παράγραφος 1, της ίδιας οδηγίας προβλέπει τα ακόλουθα:

«Νοείται ως “υποκείμενος στον φόρο” οποιοσδήποτε ασκεί, κατά τρόπο ανεξάρτητο και σε οποιονδήποτε τόπο, οικονομική δραστηριότητα, ανεξάρτητα από τον επιδιωκόμενο σκοπό και τα αποτελέσματα της δραστηριότητας αυτής.

Ως “οικονομική δραστηριότητα” θεωρείται κάθε δραστηριότητα του παραγωγού, του εμπόρου ή του παρέχοντος υπηρεσίες, περιλαμβανομένων και των δραστηριοτήτων εξόρυξης, των αγροτικών δραστηριοτήτων καθώς και των δραστηριοτήτων των ελεύθερων επαγγελμάτων. Ως οικονομική δραστηριότητα θεωρείται, επίσης, η εκμετάλλευση ενσώματου ή άυλου αγαθού, με σκοπό ιδίως την άντληση εσόδων διαρκούς χαρακτήρα.»

7        Το άρθρο 13 της οδηγίας 2006/112 ορίζει τα εξής:

«1.       Τα κράτη, οι περιφέρειες, οι νομοί, οι δήμοι και κοινότητες και οι λοιποί οργανισμοί δημοσίου δικαίου δεν θεωρούνται ως υποκείμενοι στον φόρο για τις δραστηριότητες ή πράξεις, τις οποίες πραγματοποιούν ως δημόσια εξουσία, έστω και αν, για τις δραστηριότητες ή πράξεις αυτές, εισπράττουν δικαιώματα, τέλη, εισφορές ή άλλες επιβαρύνσεις.

Εντούτοις, όταν πραγματοποιούν τέτοιες δραστηριότητες ή πράξεις, πρέπει να θεωρούνται υποκείμενοι στον φόρο για τις δραστηριότητες ή πράξεις αυτές εφόσον η μη υπαγωγή τους στον φόρο θα οδηγούσε σε σημαντικές στρεβλώσεις του ανταγωνισμού.

[...]»

8        Το άρθρο 73 της οδηγίας αυτής έχει ως εξής:

«Για τις παραδόσεις αγαθών και τις παροχές υπηρεσιών, εκτός αυτών που αναφέρονται στα άρθρα 74 έως 77, η βάση επιβολής του φόρου περιλαμβάνει οτιδήποτε αποτελεί την αντιπαροχή, την οποία έλαβε ή πρόκειται να λάβει για τις πράξεις αυτές ο προμηθευτής ή ο παρέχων τις υπηρεσίες από τον αποκτώντα, τον λήπτη ή τρίτο πρόσωπο, περιλαμβανομένων των επιδοτήσεων που συνδέονται άμεσα με την τιμή των πράξεων αυτών.»

9        Το άρθρο 78, πρώτο εδάφιο, στοιχείο αʹ, της εν λόγω οδηγίας ορίζει τα εξής:

«Στη βάση επιβολής του φόρου περιλαμβάνονται τα ακόλουθα:

α)      τα τέλη, δικαιώματα, εισφορές και φόροι, με εξαίρεση τον ΦΠΑ».

10      Κατά το άρθρο 193 της ίδιας οδηγίας, «[ο] ΦΠΑ οφείλεται από τον υποκείμενο στον φόρο ο οποίος πραγματοποιεί φορολογητέα παράδοση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών [...]».

 Το πολωνικό δίκαιο

 Το Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Πολωνίας

11      Το Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Πολωνίας της 2ας Απριλίου 1997 (Dz. U. του 1997, αριθ. 78, θέση 483), όπως ίσχυε κατά τον χρόνο των πραγματικών περιστατικών της υποθέσεως της κύριας δίκης, ορίζει, στο άρθρο 217, τα εξής:

«Νόμος ορίζει τους κανόνες για την επιβολή των φόρων και των λοιπών δημοσίων βαρών, την ιδιότητα του υποκειμένου στον φόρο, το αντικείμενο της φορολογίας και τους φορολογικούς συντελεστές, τις αρχές που διέπουν τη χορήγηση μειώσεων και αποσβέσεων, καθώς και τις κατηγορίες υποκειμένων στον φόρο οι οποίοι απαλλάσσονται από τον φόρο.»

 Ο νόμος περί ΦΠΑ

12      Το άρθρο 15, παράγραφοι 1, 2 και 6, του ustawa o podatku od towarów i usług (νόμου περί του φόρου επί των αγαθών και των υπηρεσιών), της 11ης Μαρτίου 2004, όπως ίσχυε κατά τον χρόνο των πραγματικών περιστατικών της υποθέσεως της κύριας δίκης (Dz. U. του 2017, θέση 1221) (στο εξής: νόμος περί ΦΠΑ), ορίζει τα εξής:

«1.      Ως υποκείμενοι στον φόρο θεωρούνται τα νομικά πρόσωπα, οι οργανωτικές μονάδες χωρίς νομική προσωπικότητα και τα φυσικά πρόσωπα τα οποία ασκούν, κατά τρόπο ανεξάρτητο, μια από τις οικονομικές δραστηριότητες της παραγράφου 2, ανεξάρτητα από τον επιδιωκόμενο σκοπό και τα αποτελέσματα της δραστηριότητας αυτής.

2.      Ως οικονομική δραστηριότητα θεωρείται κάθε δραστηριότητα του παραγωγού, του εμπόρου ή του παρέχοντος υπηρεσίες, περιλαμβανομένων και των δραστηριοτήτων εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων, των αγροτικών δραστηριοτήτων καθώς και των δραστηριοτήτων των ελευθέρων επαγγελμάτων. Ως οικονομική δραστηριότητα θεωρείται, επίσης, η εκμετάλλευση ενσώματου ή άυλου αγαθού, με σκοπό ιδίως την άντληση εσόδων διαρκούς χαρακτήρα.

[...]

6.      Δεν θεωρούνται ως υποκείμενοι στον φόρο οι δημόσιοι οργανισμοί και οι υπηρεσίες των οργανισμών αυτών κατά την εκπλήρωση αποστολής που τους έχει ανατεθεί δυνάμει ειδικών νομοθετικών διατάξεων και για την υλοποίηση της οποίας έχουν συσταθεί, εξαιρουμένων των δραστηριοτήτων που ασκούνται βάσει συμβάσεων ιδιωτικού δικαίου.»

13      Το άρθρο 19a, παράγραφος 1, του νόμου περί ΦΠΑ ορίζει τα εξής:

«Με την επιφύλαξη των παραγράφων 5, καθώς και 7 έως 11, του άρθρου 14, παράγραφος 6, του άρθρου 20, καθώς και του άρθρου 21, παράγραφος 1, η φορολογική οφειλή γεννάται κατά τον χρόνο της παράδοσης του αγαθού ή της παροχής της υπηρεσίας.»

14      Το άρθρο 29a, παράγραφος 1, και παράγραφος 6, σημείο 1, του νόμου αυτού ορίζει τα εξής:

«1.      Με την επιφύλαξη των παραγράφων 2 έως 5, των άρθρων 30a έως 30c, του άρθρου 32, του άρθρου 119 και του άρθρου 120, παράγραφοι 4 και 5, η βάση επιβολής του φόρου περιλαμβάνει οτιδήποτε αποτελεί την αντιπαροχή την οποία έλαβε ή πρόκειται να λάβει, στο πλαίσιο της πώλησης, ο προμηθευτής ή ο παρέχων τις υπηρεσίες εκ μέρους του αποκτώντος, του λήπτη ή τρίτου προσώπου, συμπεριλαμβανομένων των επιχορηγήσεων, των επιδοτήσεων και άλλων συμπληρωματικών καταβολών της ίδιας φύσης που εισπράττει ο προμηθευτής ή ο παρέχων τις υπηρεσίες, οι οποίες έχουν άμεσο αντίκτυπο στην τιμή των αγαθών που παραδόθηκαν ή των υπηρεσιών που παρασχέθηκαν από τον υποκείμενο στον φόρο.

[...]

6.      Στη βάση επιβολής του φόρου περιλαμβάνονται:

1)      τα τέλη, δικαιώματα, εισφορές και λοιποί φόροι της ίδιας φύσης, με εξαίρεση τον ΦΠΑ [...]».

 Ο νόμος περί δικαστικών επιμελητών και περί εκτελέσεως

15      Οι δικαστικοί επιμελητές υπόκεινται στις διατάξεις του ustawa o komornikach sądowych i egzekucji (νόμου περί δικαστικών επιμελητών και περί εκτελέσεως), της 29ης Αυγούστου 1997, όπως ίσχυε κατά τον χρόνο των πραγματικών περιστατικών της υποθέσεως της κύριας δίκης (Dz. U. του 2017, θέση 1277) (στο εξής: νόμος περί δικαστικών επιμελητών).

16      Το άρθρο 28 του νόμου περί δικαστικών επιμελητών προβλέπει τα ακόλουθα:

«Ο δικαστικός επιμελητής υπόκειται στις διατάξεις περί φορολογίας εισοδήματος, περί κοινωνικής ασφάλισης και περί καθολικής υγειονομικής ασφάλισης για τα πρόσωπα που ασκούν μη γεωργική οικονομική δραστηριότητα.»

17      Το άρθρο 34 του νόμου αυτού προβλέπει τα εξής:

«Τα έξοδα δικαστικού επιμελητή περιλαμβάνουν:

1)      τα έξοδα προσωπικού και εξοπλισμού που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της διαδικασίας εκτέλεσης·

2)      τα έξοδα για την ασφαλή φύλαξη των κατασχεθέντων περιουσιακών στοιχείων και για την αναγκαία ατομική προστασία, καθώς και τα έξοδα για την ασφάλιση του γραφείου και για την ασφάλιση αστικής ευθύνης του δικαστικού επιμελητή·

3)      τα έξοδα μετακίνησης στον τόπο εγκατάστασης του δικαστικού επιμελητή, τα έξοδα χαρτοσήμανσης, τις προκαταβαλλόμενες δαπάνες, τα έξοδα μεταφοράς κινητών πραγμάτων μικρού μεγέθους που δεν απαιτούν εξειδικευμένη μεταφορά·

4)      τις υποχρεωτικές εισφορές που καταβάλλονται στον σύλλογο δικαστικών επιμελητών σύμφωνα με τον νόμο·

5)      τα λοιπά έξοδα που απαιτούνται για τη διενέργεια των πράξεων εκτέλεσης και των πράξεων που προβλέπονται από τον νόμο, τα οποία δεν εμπίπτουν στο άρθρο 39.»

18      Το άρθρο 35 του εν λόγω νόμου ορίζει τα εξής:

«Η αμοιβή του δικαστικού επιμελητή καλύπτει τα έξοδα που διαλαμβάνονται στο άρθρο 34.»

19      Το άρθρο 43 του ίδιου νόμου προβλέπει τα ακόλουθα:

«Ο δικαστικός επιμελητής εισπράττει αμοιβή για τις πράξεις εκτέλεσης που ενεργεί και για άλλες πράξεις που απαριθμούνται στον νόμο.»

20      Το άρθρο 49 του νόμου περί δικαστικών επιμελητών ορίζει τα εξής:

«1.      Για την εκτέλεση των χρηματικών απαιτήσεων, ο οφειλέτης καταβάλλει στον δικαστικό επιμελητή αμοιβή αναλογούσα στο 15 % της αξίας της εισπραττόμενης απαίτησης, αλλά σε καμία περίπτωση χαμηλότερη του ενός δεκάτου του μέσου μηνιαίου μισθού ούτε ανώτερη από το τριακονταπλάσιό του [...]

1a.      Στις περιπτώσεις που μνημονεύονται στην παράγραφο 1, η αμοιβή που εισπράττει ο δικαστικός επιμελητής από τον οφειλέτη είναι ανάλογη προς το ποσό της εισπραττόμενης απαίτησης.

[…]

7.      Ο οφειλέτης μπορεί να ζητήσει μείωση της αμοιβής που μνημονεύεται στις παραγράφους 1 και 2. [...]

10.      Κατόπιν εξέτασης του αιτήματος που μνημονεύεται στην παράγραφο 7, το δικαστήριο μπορεί να μειώσει το ποσό της αμοιβής που μνημονεύεται στις παραγράφους 1 και 2, λαμβάνοντας υπόψη, ιδίως, τον φόρτο εργασίας του δικαστικού επιμελητή ή την περιουσιακή κατάσταση του αιτούντος και το ύψος των εισοδημάτων του.»

21      Το άρθρο 51 του νόμου αυτού ορίζει τα εξής:

«1.      Η σταθερή τελική αμοιβή ανέρχεται στο 20 % του μέσου μηνιαίου μισθού όσον αφορά:

1)      την παράδοση ακινήτου και την αφαίρεση των κινητών πραγμάτων που βρίσκονται σε αυτό· σε περίπτωση εμπορικών και βιομηχανικών δραστηριοτήτων, η αμοιβή εισπράττεται για κάθε χώρο που συναποτελεί την επιχείρηση·

2)      τον διορισμό διαχειριστή ακινήτου ή επιχείρησης, καθώς και τον διορισμό φύλακα του ακινήτου·

3)      την αφαίρεση περιουσιακών στοιχείων και την αποβολή προσώπων από ακίνητο, στο πλαίσιο της οποίας για κάθε χώρο χρεώνεται χωριστή αμοιβή·

4)      τη διενέργεια της κατάσχεσης περιουσιακών στοιχείων.

2.      Κατά την ελευθέρωση των κατοικιών, δεν χρεώνεται χωριστή αμοιβή για τα ακόλουθα σημεία: είσοδοι, εσοχές, διάδρομοι, εξώστες, λουτρά, κελάρια, σκεπαστοί εξώστες και εξομοιούμενοι προς αυτά χώροι.

3.      Κατά την εκκένωση εκτάσεων και επιφανειών μη οικιστικής χρήσης, ιδίως χώρων στάθμευσης, σταυλικών εγκαταστάσεων ιπποειδών και βοοειδών ή αποθηκευτικών χώρων, για κάθε επιφάνεια μπορεί να χρεωθεί χωριστή αμοιβή, κατά το πρότυπο των επιμέρους χώρων.»

22      Το άρθρο 54 του εν λόγω νόμου προβλέπει τα εξής:

«Η παράδοση στον δανειστή, σε περιπτώσεις πλην εκείνων που μνημονεύονται στο άρθρο 51, υπόκειται στην καταβολή σταθερής τελικής αμοιβής αναλογούσας στο 15 % του μέσου μηνιαίου μισθού, η οποία προσαυξάνεται κατά 100 % για κάθε διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης η οποία οφείλεται σε νέα προσβολή των περιουσιακών δικαιωμάτων.»

23      Το άρθρο 63, παράγραφος 4, του ίδιου νόμου προβλέπει τα ακόλουθα:

«Το εισόδημα του δικαστικού επιμελητή [...] αποτελείται από τις αμοιβές που εισπράττει σε μηνιαία βάση και από την επιστροφή των άμεσων δαπανών για μετακινήσεις [...] από τις οποίες αφαιρούνται τα έξοδα δικαστικού επιμελητή και τα ποσά που μνημονεύονται στο παρόν άρθρο.»

 Ο νόμος περί φορολογίας εισοδήματος των φυσικών προσώπων

24      Ο ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (νόμος περί φορολογίας εισοδήματος των φυσικών προσώπων), της 26ης Ιουλίου 1991, όπως ίσχυε κατά τον χρόνο των πραγματικών περιστατικών της υποθέσεως της κύριας δίκης (Dz. U. του 2018, θέση 200), προβλέπει, στο άρθρο 14, παράγραφος 1, δεύτερη περίοδος, τα εξής:

«Όσον αφορά τους υποκειμένους στο φόρο οι οποίοι πωλούν αγαθά και υπηρεσίες που υπόκεινται στον ΦΠΑ, ως εισοδήματα από τις πωλήσεις αυτές θεωρούνται τα έσοδα μειωμένα κατά τον οφειλόμενο ΦΠΑ.»

 Η διαφορά της κύριας δίκης και τα προδικαστικά ερωτήματα

25      Η PSM «Κ», δανείστρια του H. W., ανέθεσε στην A. Treder, δικαστική επιμελήτρια διορισμένη στο Sąd Rejonowy w Sopocie (περιφερειακό δικαστήριο του Sopot, Πολωνία), το καθήκον να ενεργήσει αναγκαστική εκτέλεση σε βάρος του οφειλέτη. Με πράξη της 4ης Οκτωβρίου 2016, η Α. Treder περάτωσε τη διαδικασία αυτή και καθόρισε το ύψος της αμοιβής που αφορούσε την εν λόγω διαδικασία κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 49, παράγραφος 1, του νόμου περί δικαστικών επιμελητών, προσαυξάνοντάς την κατά το ποσό του ΦΠΑ.

26      Ο αυτεπαγγέλτως διορισθείς εκπρόσωπος του οφειλέτη, ο οποίος δεν είχε εμφανιστεί, προσέβαλε την ως άνω πράξη ενώπιον του Sąd Rejonowy w Sopocie Wydział I Cywilny (περιφερειακού δικαστηρίου του Sopot, τμήμα αστικών διαφορών I), υποστηρίζοντας ότι η ενέργεια της δικαστικής επιμελήτριας να προσαυξήσει την αμοιβή της κατά το ποσό του ΦΠΑ συνιστούσε σφάλμα, διότι στην αμοιβή αυτή, η οποία καθορίστηκε κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 49, παράγραφος 1, του νόμου περί δικαστικών επιμελητών, περιλαμβανόταν ήδη ο ΦΠΑ.

27      Με απόφαση της 9ης Μαρτίου 2017, το ως άνω δικαστήριο, κατόπιν κοινού αιτήματος των διαδίκων, αποφάσισε να αναστείλει τη διαδικασία έως ότου το Sąd Najwyższy (Ανώτατο Δικαστήριο, Πολωνία) αποφανθεί επί του ζητήματος αν το ύψος της αμοιβής που καθορίζει δικαστικός επιμελητής κατ’ εφαρμογήν της προμνησθείσας διατάξεως πρέπει να προσαυξάνεται κατά το ποσό του ΦΠΑ ή αν ο φόρος αυτός περιλαμβάνεται ήδη στο ποσό της αμοιβής του.

28      Στις 27 Ιουλίου 2017, το Sąd Najwyższy (Ανώτατο Δικαστήριο) έκρινε ότι η δικαστική επιμελήτρια δεν μπορούσε να προσαυξήσει κατά το ποσό του ΦΠΑ την αμοιβή που έλαβε κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 49, παράγραφος 1, του νόμου περί δικαστικών επιμελητών. Κατά το εν λόγω δικαστήριο, η μη αναφορά, στον νόμο περί δικαστικών επιμελητών, της δυνατότητας προσαυξήσεως της εν λόγω αμοιβής κατά το ποσό του ΦΠΑ επιβάλλει να γίνει δεκτό ότι η αμοιβή αυτή, δυνάμει της παραγράφου 1 του άρθρου 29a του νόμου περί ΦΠΑ, σε συνδυασμό με την παράγραφο 6, σημείο 1, του ίδιου άρθρου, αποτελεί ακαθάριστο έσοδο στο οποίο περιλαμβάνεται ήδη ο ΦΠΑ.

29      Κατόπιν επαναλήψεως της δίκης ενώπιον του Sąd Rejonowy w Sopocie Wydział I Cywilny (περιφερειακού δικαστηρίου του Sopot, τμήμα αστικών διαφορών I), η ενδιαφερόμενη δικαστική επιμελήτρια ζήτησε από το δικαστήριο αυτό να υποβάλει στο Δικαστήριο αίτηση προδικαστικής αποφάσεως προκειμένου να διευκρινιστεί αν η άποψη κατά την οποία στην αμοιβή που καθορίζει ο δικαστικός επιμελητής κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 49, παράγραφος 1, του νόμου περί δικαστικών επιμελητών περιλαμβάνεται το ποσό του οφειλομένου ΦΠΑ είναι σύμφωνη προς τις διατάξεις της οδηγίας 2006/112.

30      Το αιτούν δικαστήριο εκθέτει ότι οι αμοιβές τις οποίες δικαιούται ο δικαστικός επιμελητής για τη διενέργεια πράξεων στο πλαίσιο διαδικασίας αναγκαστικής εκτελέσεως καθορίζονται από τον νόμο. Πριν από τις 9 Ιουνίου 2015, γινόταν δεκτό ότι ο δικαστικός επιμελητής ενέπιπτε στην απαλλαγή που προβλέπεται με το άρθρο 15, παράγραφος 6, του νόμου περί ΦΠΑ και ότι, επομένως, δεν υπέκειτο στον ΦΠΑ για τις πράξεις αυτές. Βάσει ερμηνευτικού εγγράφου του Υπουργού Οικονομικών που εκδόθηκε την ημερομηνία εκείνη, ο δικαστικός επιμελητής θεωρήθηκε ότι δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της ως άνω διατάξεως και ότι, για τον λόγο αυτό, υπόκειται στον ΦΠΑ σε σχέση με τις εν λόγω πράξεις. Επιπλέον, σημειωνόταν ότι ο οφειλόμενος ΦΠΑ περιλαμβάνεται στο ποσό των εισπραττόμενων αμοιβών. Αντιθέτως, η μεταβολή αυτή δεν είχε ως αποτέλεσμα την τροποποίηση του εθνικού νόμου που καθορίζει τα όρια του ποσού των εισπραττόμενων αμοιβών. Ως εκ τούτου, οι αμοιβές του δικαστικού επιμελητή υπέστησαν πραγματική μείωση ισόποση προς τον εκάστοτε οφειλόμενο ΦΠΑ.

31      Η ως άνω ερμηνεία του Υπουργού Οικονομικών επιβεβαιώθηκε στις 6 Μαρτίου 2017 από το Sąd Najwyższy (Ανώτατο Δικαστήριο). Το δικαστήριο αυτό δέχθηκε ότι ο δικαστικός επιμελητής υπόκειται στην παράγραφο 1 του άρθρου 15 του νόμου περί ΦΠΑ, σε συνδυασμό με την παράγραφο 2 του εν λόγω άρθρου, για τον λόγο ότι ασκεί τη δραστηριότητά του όχι ως φορέας δημοσίου δικαίου, αλλά ως ανεξάρτητος φορέας στο πλαίσιο ελευθέρου επαγγέλματος, με συνέπεια να μην μπορεί να τύχει της απαλλαγής που προβλέπεται με το άρθρο 15, παράγραφος 6, του εν λόγω νόμου και με το άρθρο 13, παράγραφος 1, της οδηγίας 2006/112.

32      Το αιτούν δικαστήριο συντάσσεται με την ερμηνεία κατά την οποία ο δικαστικός επιμελητής υπόκειται σε ΦΠΑ για τις πράξεις αναγκαστικής εκτελέσεως που ενεργεί. Επιπλέον, εκτιμά ότι είναι ορθή η θέση του Sąd Najwyższy (Ανωτάτου Δικαστηρίου), κατά την οποία ο δικαστικός επιμελητής δεν δύναται να προσαυξήσει τις αμοιβές που εισπράττει κατά το ποσό του ΦΠΑ.

33      Εντούτοις, στον βαθμό που δεν έχει επέλθει καμία νομοθετική τροποποίηση προβλέπουσα αύξηση των εισπραττόμενων αμοιβών προκειμένου να καλυφθούν τα έξοδα που συνεπάγεται για τους δικαστικούς επιμελητές η υπαγωγή τους στον ΦΠΑ, το αιτούν δικαστήριο εκφράζει αμφιβολίες ως προς το κατά πόσον συνάδει προς το δίκαιο της Ένωσης, και, ειδικότερα, προς τις αρχές της ουδετερότητας του ΦΠΑ και της αναλογικότητας, η εκτιθέμενη στη σκέψη 28 της παρούσας αποφάσεως άποψη του Sąd Najwyższy (Ανωτάτου Δικαστηρίου) κατά την οποία θα πρέπει να γίνει δεκτό ότι οι αμοιβές των δικαστικών επιμελητών αποτελούν ακαθάριστα έσοδα στα οποία περιλαμβάνεται ήδη ο ΦΠΑ.

34      Συναφώς, το αιτούν δικαστήριο διερωτάται, αφενός, αν η άποψη ότι στις εισπραττόμενες από τους δικαστικούς επιμελητές αμοιβές περιλαμβάνεται ήδη ο ΦΠΑ συνεπάγεται παράβαση του κανόνα κατά τον οποίο ο φόρος αυτός πρέπει να επιβαρύνει τον τελικό καταναλωτή και, αφετέρου, κατ’ ουσίαν, αν η αρχή της αναλογικότητας, όπως ερμηνεύθηκε με το σημείο 2 του διατακτικού της αποφάσεως της 26ης Μαρτίου 2015, Macikowski (C-499/13, EU:C:2015:201), δεν επιτρέπει να περιλαμβάνεται ήδη ο ΦΠΑ στο ποσό των εν λόγω αμοιβών.

35      Υπό τις συνθήκες αυτές, το Sąd Rejonowy w Sopocie Wydział I Cywilny (περιφερειακό δικαστήριο του Sopot, τμήμα αστικών διαφορών I) αποφάσισε να αναστείλει την ενώπιόν του διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο τα ακόλουθα προδικαστικά ερωτήματα:

«1)      Μπορεί, με γνώμονα το σύστημα [ΦΠΑ], όπως προβλέπεται με την οδηγία [2006/112], και ειδικότερα με γνώμονα τα άρθρα 1, 2, παράγραφος 1, στοιχεία αʹ και γʹ, και 73, σε συνδυασμό με το άρθρο 78, πρώτο εδάφιο, στοιχείο αʹ, της οδηγίας αυτής, καθώς και τη γενική αρχή του δικαίου της Ένωσης περί ουδετερότητας του ΦΠΑ, να θεωρηθεί νόμιμη η ενσωμάτωση του ποσού του φόρου επί των αγαθών και των υπηρεσιών (ήτοι του ΦΠΑ) στις αμοιβές που εισπράττουν οι δικαστικοί επιμελητές, λαμβανομένου υπόψη του γράμματος του άρθρου 29a, παράγραφος 1, και του άρθρου 29a, παράγραφος 6, σημείο 1, του [νόμου περί ΦΠΑ], σε συνδυασμό με το άρθρο 49, παράγραφος 1, το άρθρο 35 και το άρθρο 63, παράγραφος 4, του [νόμου περί δικαστικών επιμελητών];

Σε περίπτωση καταφατικής απαντήσεως στο ερώτημα αυτό,

2)      Είναι νόμιμη υπό το πρίσμα της αρχής της αναλογικότητας, ως γενικής αρχής του δικαίου της Ένωσης, η άποψη ότι ο δικαστικός επιμελητής, ως υποκείμενος στον ΦΠΑ για τις πράξεις εκτελέσεως που ενεργεί, διαθέτει όντως όλα τα νομικά μέσα προκειμένου να συμμορφωθεί δεόντως προς φορολογική υποχρέωση βάσει της οποίας στις αμοιβές που εισπράττει δυνάμει του [νόμου περί δικαστικών επιμελητών] περιλαμβάνεται το ποσό του φόρου επί των αγαθών και των υπηρεσιών (ήτοι του ΦΠΑ);»

 Επί των προδικαστικών ερωτημάτων

36      Με τα προδικαστικά ερωτήματα, τα οποία πρέπει να συνεξεταστούν, το αιτούν δικαστήριο ζητεί, κατ’ ουσίαν, να διευκρινιστεί αν οι διατάξεις της οδηγίας 2006/112 καθώς και οι αρχές της ουδετερότητας του ΦΠΑ και της αναλογικότητας έχουν την έννοια ότι αντιτίθενται σε διοικητική πρακτική των αρμόδιων εθνικών αρχών, όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, κατά την οποία ο ΦΠΑ για υπηρεσίες παρεχόμενες από δικαστικό επιμελητή στο πλαίσιο διαδικασίας αναγκαστικής εκτελέσεως θεωρείται ότι περιλαμβάνεται στις αμοιβές που αυτός εισπράττει.

37      Επισημαίνεται προκαταρκτικώς, πρώτον, ότι η οδηγία 2006/112, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2007, κατήργησε την έκτη οδηγία του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 1977, περί εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών, των σχετικών με τους φόρους κύκλου εργασιών – Κοινό σύστημα φόρου προστιθεμένης αξίας: ομοιόμορφη φορολογική βάση (ΕΕ ειδ. έκδ. 09/001, σ. 49), χωρίς να επιφέρει ουσιαστικές αλλαγές σε σχέση με την τελευταία. Δεδομένου ότι οι κρίσιμες διατάξεις της οδηγίας 2006/112 έχουν περιεχόμενο κατ’ ουσίαν πανομοιότυπο προς εκείνο των κρίσιμων διατάξεων της έκτης οδηγίας 77/388, η νομολογία του Δικαστηρίου επί της τελευταίας αυτής οδηγίας ισχύει και για την οδηγία 2006/112.

38      Δεύτερον, τα υποβληθέντα ερωτήματα στηρίζονται, όπως προκύπτει από τη σκέψη 32 της παρούσας αποφάσεως, αφενός, στην προκείμενη ότι οι δικαστικοί επιμελητές, όπως είναι η ενδιαφερόμενη στην υπόθεση της κύριας δίκης δικαστική επιμελήτρια, ασκούν οικονομική δραστηριότητα μη εμπίπτουσα στο καθεστώς μη υπαγωγής στον φόρο, το οποίο προβλέπει το άρθρο 13 της οδηγίας 2006/112 για τους οργανισμούς δημοσίου δικαίου, και, αφετέρου, στην προκείμενη ότι το εθνικό δίκαιο δεν επιτρέπει την προσαύξηση της αμοιβής την οποία εισπράττει δικαστικός επιμελητής για τη διενέργεια πράξεως αναγκαστικής εκτελέσεως κατά το ποσό του οφειλόμενου ΦΠΑ.

39      Διευκρινίζεται ότι η απάντηση του Δικαστηρίου στα υποβληθέντα ερωτήματα βασίζεται στην παραδοχή ότι οι ανωτέρω εκτεθείσες προκείμενες είναι ορθές.

40      Υπενθυμίζεται, πρώτον, ότι, συμφώνως προς το άρθρο 1, παράγραφος 2, της οδηγίας 2006/112, το κοινό σύστημα ΦΠΑ έχει ως βασική αρχή του ότι στα αγαθά και στις υπηρεσίες επιβάλλεται, έως το στάδιο του λιανικού εμπορίου, γενικός φόρος καταναλώσεως επακριβώς ανάλογος προς την τιμή των αγαθών και των υπηρεσιών, ασχέτως του αριθμού των εμπορικών πράξεων που έχουν μεσολαβήσει κατά τη διαδικασία παραγωγής και διανομής η οποία προηγείται του σταδίου επιβολής του φόρου.

41      Συναφώς, από το άρθρο 2, παράγραφος 1, και το άρθρο 9 της οδηγίας αυτής προκύπτει ότι το ως άνω κοινό σύστημα βασίζεται στη γενική αρχή ότι κάθε δραστηριότητα οικονομικής φύσεως υπόκειται, καταρχήν, στον ΦΠΑ (πρβλ. απόφαση της 19ης Ιανουαρίου 2017, National Roads Authority, C-344/15, EU:C:2017:28, σκέψη 36). Επομένως, στον ΦΠΑ υπόκειται κάθε παροχή υπηρεσιών που πραγματοποιείται εξ επαχθούς αιτίας από υποκείμενο στον φόρο (πρβλ. απόφαση της 21ης Μαρτίου 2013, Επιτροπή κατά Γαλλίας, C-197/12, μη δημοσιευθείσα, EU:C:2013:202, σκέψη 30).

42      Δεύτερον, όσον αφορά τη δυνατότητα παρεκκλίσεως από τη γενική αρχή κατά την οποία ο ΦΠΑ εισπράττεται για κάθε παροχή υπηρεσιών που πραγματοποιείται εξ επαχθούς αιτίας από υποκείμενο στον φόρο, το Δικαστήριο έχει διευκρινίσει ότι όλες οι απαλλαγές πρέπει να είναι ρητές και ακριβείς (πρβλ. απόφαση της 26ης Μαρτίου 1987, Επιτροπή κατά Κάτω Χωρών, 235/85, EU:C:1987:161, σκέψη 19). Επιπλέον, οι όροι που χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό ορισμένης απαλλαγής πρέπει, εν πάση περιπτώσει, να ερμηνεύονται στενά (πρβλ. αποφάσεις της 19ης Ιουλίου 2012, Deutsche Bank, C-44/11, EU:C:2012:484, σκέψη 42 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία, και της 29ης Οκτωβρίου 2015, Saudaçor, C-174/14, EU:C:2015:733, σκέψη 49 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

43      Από τα ανωτέρω έπεται ότι, όταν μια παροχή υπηρεσιών δεν εμπίπτει στις απαλλαγές που προβλέπονται με την οδηγία 2006/112, η παροχή αυτή υπόκειται σε ΦΠΑ δυνάμει του άρθρου 2, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, της εν λόγω οδηγίας.

44      Τρίτον, συμφώνως προς το άρθρο 193 της οδηγίας 2006/112, υπόχρεος για την καταβολή του ΦΠΑ είναι ο υποκείμενος στον φόρο ο οποίος πραγματοποιεί φορολογητέα παροχή υπηρεσιών.

45      Συνεπώς, όταν ένας δικαστικός επιμελητής πραγματοποιεί παροχή υπηρεσιών όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, στο μέτρο κατά το οποίο η παροχή αυτή δεν εμπίπτει στις προβλεπόμενες με την ως άνω οδηγία απαλλαγές, είναι υπόχρεος σε καταβολή του ΦΠΑ για την πράξη αυτή.

46      Όσον αφορά τον προσδιορισμό της βάσεως επιβολής του οφειλόμενου εν προκειμένω ΦΠΑ, από το άρθρο 73 και το άρθρο 78, στοιχείο αʹ, της οδηγίας 2006/112 προκύπτει ότι η βάση επιβολής του φόρου για μια παροχή υπηρεσιών περιλαμβάνει, πέραν του ΦΠΑ αυτού καθαυτόν, οτιδήποτε αποτελεί την αντιπαροχή την οποία έλαβε ή πρόκειται να λάβει ο παρέχων την επίμαχη υπηρεσία από τον αποκτώντα, τον λήπτη ή τρίτο πρόσωπο.

47      Αντιθέτως, η οδηγία αυτή δεν περιλαμβάνει κανέναν ρητό κανόνα ως προς το ζήτημα του αν οι αμοιβές του δικαστικού επιμελητή πρέπει ή όχι να περιλαμβάνουν τον οφειλόμενο ΦΠΑ. Ως εκ τούτου, εναπόκειται στα κράτη μέλη να ρυθμίσουν το ζήτημα αυτό.

48      Εν προκειμένω, όπως προκύπτει από τη σκέψη 38 της παρούσας αποφάσεως, κατά το εθνικό δίκαιο, κανένα ποσό ΦΠΑ δεν μπορεί να προστεθεί στο ποσό των αμοιβών που εισπράττει ο δικαστικός επιμελητής. Δεδομένου ότι η βάση επιβολής του φόρου, όπως εκτέθηκε στη σκέψη 46 της παρούσας αποφάσεως, περιλαμβάνει, πέραν του ΦΠΑ αυτού καθαυτόν, οτιδήποτε αποτελεί την λαμβανόμενη αντιπαροχή, πρέπει να θεωρηθεί ότι το ποσό των επίμαχων αμοιβών περιλαμβάνει ήδη τον φόρο αυτό.

49      Η ανωτέρω ερμηνεία συνάδει επίσης με την αρχή της ουδετερότητας του ΦΠΑ. Πράγματι, μέσω της ερμηνείας αυτής καθίσταται δυνατό οι υποκείμενοι στον φόρο να συμβάλλουν στην καταβολή του ΦΠΑ, κατά την ίδια αναλογία, επί του συνολικού ποσού που εισπράττεται στο πλαίσιο των φορολογητέων πράξεων.

50      Επιπλέον, η ως άνω ερμηνεία είναι σύμφωνη με την αρχή κατά την οποία ο ΦΠΑ είναι φόρος ο οποίος πρέπει να βαρύνει τον τελικό καταναλωτή. Πράγματι, στο μέτρο που, δυνάμει του εθνικού δικαίου, δεν είναι δυνατή η προσαύξηση του ποσού των εισπραττόμενων αμοιβών με συμπληρωματική επιβάρυνση αντιστοιχούσα στον ΦΠΑ, η άποψη ότι το εν λόγω ποσό περιλαμβάνει ήδη τον φόρο αυτό συνεπάγεται ότι η βάση επιβολής του ΦΠΑ, τον οποίο πρέπει να εισπράττουν οι φορολογικές αρχές, δεν θα υπερβαίνει την πράγματι καταβληθείσα από τον τελικό καταναλωτή αντιπαροχή επί της οποίας υπολογίστηκε ο ΦΠΑ, που βαρύνει τελικώς τον καταναλωτή αυτόν (πρβλ. αποφάσεις της 24ης Οκτωβρίου 1996, Elida Gibbs, C-317/94, EU:C:1996:400, σκέψη 19, καθώς και της 7ης Νοεμβρίου 2013, Tulică και Plavoşin, C-249/12 και C-250/12, EU:C:2013:722, σκέψεις 34 και 35).

51      Η ίδια ερμηνεία συνάδει επίσης με την αρχή της αναλογικότητας, δεδομένου ότι δεν βαίνει πέραν του μέτρου που είναι αναγκαίο για την επίτευξη του σκοπού που συνίσταται στην αναγκαιότητα να διασφαλιστεί η είσπραξη του εν λόγω φόρου και δεδομένου ότι ο τρόπος αυτός προσδιορισμού της βάσεως επιβολής του φόρου είναι συμβατός με τη βασική αρχή του κοινού συστήματος ΦΠΑ, η οποία εκτέθηκε στις σκέψεις 40 και 41 της παρούσας αποφάσεως, ήτοι την υπαγωγή όλων των οικονομικών δραστηριοτήτων στον ΦΠΑ.

52      Το ανωτέρω συμπέρασμα δεν ανατρέπεται από την ερμηνεία της αρχής της αναλογικότητας, η οποία περιλαμβάνεται στο σημείο 2 του διατακτικού της αποφάσεως της 26ης Μαρτίου 2015, Macikowski (C-499/13, EU:C:2015:201), και αποτελεί έρεισμα του δεύτερου προδικαστικού ερωτήματος που υπέβαλε το αιτούν δικαστήριο. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι, με το ως άνω σημείο 2, το Δικαστήριο έκρινε ότι η αρχή της αναλογικότητας δεν αντιτίθεται σε διάταξη του εθνικού δικαίου δυνάμει της οποίας ο δικαστικός επιμελητής ευθύνεται με το σύνολο της περιουσίας του για το ποσό του ΦΠΑ που οφείλεται επί του προϊόντος που έχει προκύψει από την εκποίηση ακινήτου στο πλαίσιο διαδικασίας αναγκαστικής εκτελέσεως, στην περίπτωση κατά την οποία δεν εκπληρώνει την υποχρέωσή του προς είσπραξη και απόδοση του φόρου αυτού, υπό την προϋπόθεση ότι ο δικαστικός επιμελητής αυτός διαθέτει όντως όλα τα νομικά μέσα για να εκπληρώσει την εν λόγω υποχρέωσή του. Η απάντηση αυτή πρέπει να εκτιμηθεί με γνώμονα το πραγματικό πλαίσιο της υποθέσεως επί της οποίας εκδόθηκε η απόφαση της 26ης Μαρτίου 2015, Macikowski (C-499/13, EU:C:2015:201), το οποίο διαφέρει από το πραγματικό πλαίσιο της υπό κρίση υποθέσεως. Πράγματι, η υπόθεση επί της οποίας εκδόθηκε η απόφαση εκείνη, σε αντίθεση με την παρούσα υπόθεση της κύριας δίκης, αφορούσε την περίπτωση δικαστικού επιμελητή ο οποίος δεν ήταν ο ίδιος υποκείμενος στον ΦΠΑ, αλλά ενεργούσε ως υπόχρεος σε καταβολή του φόρου αυτού για λογαριασμό άλλου υποκειμένου στον φόρο, και ο οποίος δεν ήταν σε θέση, έως την παροχή σχετικής έγκρισης από το αρμόδιο εθνικό δικαστήριο, να έχει στη διάθεσή του το ποσό που είχε προκύψει από εκποίηση στο πλαίσιο της επίμαχης διαδικασίας αναγκαστικής εκτελέσεως και να αποδώσει τον οφειλόμενο για την πράξη αυτή ΦΠΑ εντός των προθεσμιών που προέβλεπε το εθνικό δίκαιο. Επιπλέον, στην παρούσα υπόθεση της κύριας δίκης, από τα στοιχεία που υποβλήθηκαν στο Δικαστήριο δεν προκύπτει ότι η δικαστική επιμελήτρια στερούνταν νομικών μέσων που θα της παρείχαν τη δυνατότητα, ως υποκείμενης στον ΦΠΑ, να εκπληρώσει τη φορολογική της υποχρέωση.

53      Λαμβανομένου υπόψη του συνόλου των προεκτεθέντων, στα υποβληθέντα ερωτήματα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι οι διατάξεις της οδηγίας 2006/112 καθώς και οι αρχές της ουδετερότητας του ΦΠΑ και της αναλογικότητας έχουν την έννοια ότι δεν αντιτίθενται σε διοικητική πρακτική των αρμόδιων εθνικών αρχών, όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, κατά την οποία ο ΦΠΑ για υπηρεσίες παρεχόμενες από δικαστικό επιμελητή στο πλαίσιο διαδικασίας αναγκαστικής εκτελέσεως θεωρείται ότι περιλαμβάνεται στις αμοιβές που αυτός εισπράττει.

 Επί των δικαστικών εξόδων

54      Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται.

Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (όγδοο τμήμα) αποφαίνεται:

Οι διατάξεις της οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 2013/43/ΕΕ του Συμβουλίου, της 22ας Ιουλίου 2013, καθώς και οι αρχές της ουδετερότητας του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) και της αναλογικότητας έχουν την έννοια ότι δεν αντιτίθενται σε διοικητική πρακτική των αρμόδιων εθνικών αρχών, όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, κατά την οποία ο ΦΠΑ για υπηρεσίες παρεχόμενες από δικαστικό επιμελητή στο πλαίσιο διαδικασίας αναγκαστικής εκτελέσεως θεωρείται ότι περιλαμβάνεται στις αμοιβές που αυτός εισπράττει.

Αθήνα, 9 Απριλίου 2019
Αριθ. Πρωτ.: Ε.2057/9-4-2019

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ



ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ ΚΑΙ ΕΦΚ
Δ/ΝΣΗ ΔΑΣΜΟΛΟΓΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ, ΕΙΔΙΚΩΝ ΚΑΘΕΣΤΩΤΩΝ ΚΑΙ ΑΠΑΛΛΑΓΩΝ
ΤΜΗΜΑΤΑ Α, Γ, Δ

Ταχ. Δ/νση: Κ. Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας: 101 84 Αθήνα
Πληροφορίες: Ε.Μπίρμπιλα,
Τηλέφωνο: 210-69.87.475,
Fax: 210-69.87.506
E-Mail: ddtheka@aade.gr
e.mpirmpila@aade.gr
Url: www.aade.gr

Ε 2057/2019

Θέμα: «Οδηγίες σχετικά με την εισαγωγή εμπορευμάτων σε περίπτωση εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε. χωρίς συμφωνία - Κοινό Δασμολόγιο και Δασμολογητέα Αξία εμπορευμάτων»

Όπως είναι γνωστό, σε περίπτωση μη επίτευξης συμφωνίας μεταξύ της Ε.Ε. και του Η.Β. όσον αφορά τους όρους αποχώρησης του τελευταίου από την Ένωση, από τις 13 Απριλίου 2019 και ώρα 00:00 το Η.Β. θα θεωρείται πλέον τρίτη χώρα έναντι της Ε.Ε. Κατά συνέπεια, όλα τα εμπορεύματα που εισέρχονται στην Ελλάδα από το Η.Β. από την εν λόγω ημερομηνία, θα υπόκεινται στις κατάλληλες κατά περίπτωση τελωνειακές διατυπώσεις και διαδικασίες εισαγωγής που προβλέπονται στον Ενωσιακό Τελωνειακό Κώδικα (καν. 952/2013), καθώς και στις Εφαρμοστικές διατάξεις (καν. 2447/2015) και στις Εξουσιοδοτικές διατάξεις αυτού (καν. 2446/2015).

Ειδικότερα, σύμφωνα με σχετικές οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το γεγονός αυτό θα επιφέρει τις ακόλουθες συνέπειες όσον αφορά τις δασμολογικές επιβαρύνσεις κατά τον τελωνισμό των εμπορευμάτων που θα εισάγονται στην Ελλάδα από το Η.Β.:

Α) Εφαρμογή του Κοινού Δασμολογίου της Ε.Ε. - δασμολογική κατάταξη εμπορευμάτων

Από την προαναφερόμενη ημερομηνία αποχώρησης, όλα τα προϊόντα που εισάγονται στην Ελλάδα από το Η.Β., θα επιβαρύνονται κατά τον τελωνισμό τους με τους κατάλληλους δασμολογικούς συντελεστές που προβλέπονται στο Κοινό Δασμολόγιο της Ε.Ε. (Καν. του Συμβουλίου 2658/87 για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο, όπως ισχύει για το έτος 2019 σύμφωνα με τον καν. 1602/2018 της Επιτροπής, Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε., τεύχος L273/31.10.2019). Πέραν τούτου, θα εφαρμόζονται τα λοιπά εθνικά και ενωσιακά μέτρα που προβλέπονται στο Ολοκληρωμένο Ενωσιακό Δασμολόγιο της Ε.Ε. (TARIC) και στο Εθνικό Υποσύστημα Διαχείρισης Δασμολογίου (υποσύστημα TARIC).

Για τη διευκόλυνση των οικονομικών φορέων, ιδίως εκείνων που μέχρι σήμερα συναλλάσσονται εμπορικά με το Η.Β. χωρίς αντίστοιχη εμπειρία σε συναλλαγές με τρίτες (εκτός Ε.Ε.) χώρες, επισημαίνουμε συνοπτικά τα ακόλουθα:

Α.1 Κοινό Δασμολόγιο της Ε.Ε.

Το Κοινό Δασμολόγιο καθορίζει τους δασμολογικούς συντελεστές που εφαρμόζονται κατά την εισαγωγή εμπορευμάτων στο τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε. από τρίτες (εκτός Ε.Ε.) χώρες, σύμφωνα με τον κατάλληλο οκταψήφιο κωδικό που αποδίδεται στο εμπόρευμα και ο οποίος αντιστοιχεί στον εκάστοτε δασμολογικό συντελεστή. Η απόδοση του κατάλληλου κωδικού εμπορεύματος καλείται «δασμολογική κατάταξη» του εμπορεύματος, και βάσει αυτής υπολογίζονται οι δασμοί που αντιστοιχούν στο εμπόρευμα, καθώς και κάθε άλλο τυχόν εθνικό ή ενωσιακό μέτρο που εφαρμόζεται για το συγκεκριμένο κωδικό εμπορεύματος κατά την εισαγωγή, όπως π.χ. δασμοί αντιντάμπινγκ και αντισταθμιστικοί δασμοί, απαγορεύσεις και περιορισμοί, εθνική φορολογία που επιβάλλεται κατά την εισαγωγή όπως Φ.Π.Α., Ε.Φ.Κ., Τέλος Ταξινόμησης, κλπ. Προκειμένου να υπολογιστούν τα συγκεκριμένα μέτρα, είναι απαραίτητη η εύρεση επιπλέον δύο ψηφίων στον οκταψήφιο κωδικό εμπορεύματος, προκειμένου να καθοριστεί ο λεγόμενος «κωδικός TARIC», όπως περιγράφεται αναλυτικά κατωτέρω.

Α.2. Ολοκληρωμένο Ενωσιακό Δασμολόγιο της Ε.Ε. (TARIC)

Το Ολοκληρωμένο Κοινοτικό Δασμολόγιο (TARIC) της Ε.Ε. έχει ως νομική βάση τον προαναφερόμενο καν. 2658/87 του Συμβουλίου για τη στατιστική και δασμολογική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο.

Τα βασικά στοιχεία του Δασμολογίου TARIC είναι τα ακόλουθα:

- Ο Κωδικός TARIC αποτελείται από 10 ψηφία - άρα συνιστά περαιτέρω υποδιαίρεση του 8ψήφιου κωδικού Σ.Ο.

- Το TARIC δεν συνιστά νομικό κείμενο της Ε.Ε. όπως το Κοινό Δασμολόγιο, και δεν δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε., αλλά περιλαμβάνεται εξ' ολοκλήρου στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων TARIC, από όπου και γίνεται η διαχείρισή του.

- Τροποποιείται συχνά από την Ε.Επιτροπή ανάλογα με τις ανάγκες δημιουργίας πρόσθετων κωδικών TARIC για την εφαρμογή συγκεκριμένων μέτρων, όπως π.χ. δασμός αντιντάμπινγκ.

Α.3. Εθνικό Υποσύστημα Διαχείρισης Δασμολογίου (TARIC)

Στην Ελλάδα, όλη η πληροφόρηση σχετικά με τους κωδικούς TARIC, καθώς και τους πρόσθετους κωδικούς που ενσωματώνουν εθνικά και ενωσιακά μέτρα, περιλαμβάνεται στο υποσύστημα διαχείρισης δασμολογίου (TARIC) του ICISNET, το οποίο διασυνδέεται με το εθνικό υποσύστημα εισαγωγών-εξαγωγών του Icisnet. Κατά συνέπεια, το εν λόγω υποσύστημα παρέχει σημαντική πληροφόρηση αναφορικά με τις συνολικές επιβαρύνσεις καθώς και τα μέτρα που ισχύουν κατά την εισαγωγή ενός εμπορεύματος στην Ελλάδα από μία συγκεκριμένη τρίτη χώρα. Από την ημερομηνία αποχώρησης του Η.Β. από την Ε.Ε., η Ε.Επιτροπή θα ενσωματώσει στο υποσύστημα TARIC όλα τα σχετικά μέτρα, δασμολογικά και μη, που θα ισχύουν κατά την εισαγωγή εμπορευμάτων από το Η.Β. στην Ε.Ε. ως τρίτη χώρα. Επομένως, οι οικονομικοί φορείς που συναλλάσσονται με το Η.Β. θα μπορούν από την ημερομηνία αυτή να έχουν πρόσβαση σε όλη τη σχετική πληροφόρηση ενόψει της εισαγωγής εμπορευμάτων στην Ελλάδα από το Η.Β.

Πρόσβαση στο εθνικό υποσύστημα TARIC για σκοπούς πληροφόρησης αναφορικά με τον υπολογισμό των δασμοφορολογικών επιβαρύνσεων ενός εμπορεύματος καθώς και με τα εθνικά και ενωσιακά μέτρα που αντιστοιχούν στο συγκεκριμένο εμπόρευμα βάσει της δασμολογικής του κατάταξης, έχει κάθε φορολογούμενος πολίτης στην Ελλάδα, ως εξής:

- Χρησιμοποιείται το όνομα χρήστη και ο κωδικός πρόσβασης του Taxisnet,

- Για την είσοδο στην εφαρμογή, χρησιμοποιείται ο σύνδεσμος https://portal.gsis.gr/portal/page/portal/ICISnet - «Ηλεκτρονικές Συναλλαγές».

Ειδικότερα, όσον αφορά την πληροφόρηση που παρέχει το εθνικό υποσύστημα TARIC, επισημαίνουμε συνοπτικά τα εξής:

- Το υποσύστημα TARIC έχει άμεση διασύνδεση (interface) με το υποσύστημα εισαγωγών/εξαγωγών του Icisnet, κατά την ηλεκτρονική υποβολή της τελωνειακής διασάφησης (ΕΔΕ).

- Κάθε 10ψήφιος κωδικός εμπορεύματος συνδέεται με συγκεκριμένους «τύπους μέτρου» εθνικής φορολογίας (3 αλφαβητικοί χαρακτήρες).

Κάθε «τύπος μέτρου» συνδέεται με τη σειρά του με έναν ή περισσότερους «εθνικούς πρόσθετους κωδικούς φορολογίας» (4 αριθμητικοί χαρακτήρες), που αντιστοιχούν σε συντελεστές φορολογικής επιβάρυνσης.

- Ο υπολογισμός των συνολικών επιβαρύνσεων στο υποσύστημα TARIC περιλαμβάνει το σύνολο των δασμών Κοινού Δασμολογίου, τυχόν δασμούς αντιντάμπινγκ, το ποσό της εθνικής φορολογίας, καθώς και λοιπές επιβαρύνσεις κατά τον τελωνισμό.

Α.4 Συμπλήρωση της θέσης 33 του ΕΔΕ εισαγωγής

Η συμπλήρωση του κατάλληλου κωδικού εμπορεύματος κατά την ηλεκτρονική υποβολή της διασάφησης εισαγωγής (ΕΔΕ) για τον τελωνισμό εμπορευμάτων που εισάγονται από το Η.Β., όπως και από οποιαδήποτε τρίτη χώρα, θα γίνεται με τη συμπλήρωση της θέσης 33 «Κωδικός εμπορεύματος», η οποία έχει συνολικά 22 ψηφία που κατανέμονται ως εξής:

- Τα πρώτα οκτώ (8) ψηφία αποτελούν τον κωδικό εμπορεύματος του Κοινού Δασμολογίου, όπως περιγράφεται ανωτέρω. Ειδικότερα, τα πρώτα τέσσερα ψηφία του κωδικού εμπορεύματος ονομάζονται «δασμολογική κλάση», τα επόμενα δύο ψηφία (4+2=6) συνιστούν την εξαψήφια «δασμολογική διάκριση», και τα δύο τελευταία ψηφία (6+2=8) αποτελούν τον οκταψήφιο κωδικό εμπορεύματος, ο οποίος ονομάζεται και «κωδικός Συνδυασμένης Ονοματολογίας - Σ.Ο.

- Τα δύο (2) επόμενα ψηφία μαζί με τα οκτώ προαναφερόμενα ψηφία αποτελούν το λεγόμενο «κωδικό TARIC» και βάσει αυτών εφαρμόζονται λοιπά εθνικά και ενωσιακά μέτρα κατά την εισαγωγή, όπως περιγράφονται ανωτέρω.

- Τα τέσσερα (4) επόμενα ψηφία αποτελούν το λεγόμενο «ενωσιακό πρόσθετο κωδικό» και ενσωματώνουν ενωσιακά μέτρα που εφαρμόζονται κατά την εισαγωγή, όπως δασμοί αντιντάμπινγκ ή απαγορεύσεις - περιορισμοί.

- Οι τελευταίες δύο θέσεις των τεσσάρων (4) ψηφίων έκαστη (σύνολο 8), αποτελούν τους λεγόμενους «εθνικούς πρόσθετους κωδικούς» και ενσωματώνουν εθνικά μέτρα που εφαρμόζονται κατά την εισαγωγή, όπως Φ.Π.Α., Ε.Φ.Κ. και Τέλος Ταξινόμησης οχημάτων.

Σχηματικά η θέση 33 του ΕΔΕ μπορεί να αποδοθεί ως εξής:

Δομή θέσης 33 ΕΔΕ

Α.5. Δεσμευτικές Δασμολογικές Πληροφορίες (Δ.Δ.Π.)

Σύμφωνα με σχετική ενημέρωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι Δεσμευτικές Δασμολογικές Πληροφορίες (Δ.Δ.Π.) που έχουν εκδοθεί εκ μέρους των τελωνειακών αρχών του Η.Β., παύουν να ισχύουν από την ημερομηνία αποχώρησης του Η.Β. από την Ε.Ε. Κατά συνέπεια, κάθε τέτοια Δεσμευτική Δασμολογική Πληροφορία δεν θα δεσμεύει πλέον τις τελωνειακές αρχές της Ε.Ε. έναντι του κατόχου της εάν παρουσιάζεται κατά τον τελωνισμό, έστω και αν δεν έχει παρέλθει η αρχική ημερομηνία λήξης ισχύος της.

Επιπλέον, κατόπιν της αποχώρησης του Η.Β. από την Ε.Ε., οι οικονομικοί φορείς που σκοπεύουν να προχωρήσουν σε εισαγωγές ή εξαγωγές από και προς το Η.Β. μπορούν, εφόσον το επιθυμούν, να διασφαλίσουν εκ των προτέρων την ορθή δασμολογική κατάταξη των εμπορευμάτων τους κατά τον τελωνισμό, υποβάλλοντας αίτηση για έκδοση «Δεσμευτικής Δασμολογικής Πληροφορίας» (Δ.Δ.Π.) στην Υπηρεσία μας (Δ/νση ΔΘΕΚΑ, Τμήμα Α', Κηφισίας 124 και Ιατρίδου 2, 1ος όροφος).

Ειδικότερα, οι Δεσμευτικές Δασμολογικές Πληροφορίες - Δ.Δ.Π. (Binding Tariff Information - BTI) συνιστούν Αποφάσεις της Τελωνειακής Διοίκησης των κρατών μελών της Ε.Ε., και βασίζονται στα άρθρα 33 & 34 καν. 952/2013 (Ενωσιακός Τελωνειακός Κώδικας). Τα βασικά στοιχεία των Δ.Δ.Π. είναι τα ακόλουθα:

- Οι Δ.Δ.Π. ισχύουν για 3 χρόνια σε όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., εκτός αν ανακληθούν ή ακυρωθούν πριν την παρέλευση της προθεσμίας αυτής.

- Στη χώρα μας, οι Δ.Δ.Π. εκδίδονται από τη Δ/νση ΔΘΕΚΑ - Τμήμα Α' και αφορούν τη δασμολογική κατάταξη συγκεκριμένου εμπορεύματος για επικείμενη εισαγωγή ή εξαγωγή.

- Τα έντυπα για την υποβολή αίτησης Δ.Δ.Π. καθώς και για την έκδοση Δ.Δ.Π. είναι κοινά για όλα τα κράτη μέλη και είναι διαθέσιμα σε όλες τις επίσημες γλώσσες της Ε.Ε.

Βασικό πλεονέκτημα της έκδοσης Δ.Δ.Π. είναι η παροχή ασφάλειας δικαίου για τους οικονομικούς φορείς, καθώς γνωρίζουν εκ των προτέρων σε ποιον κωδικό εμπορεύματος θα υπαχθεί το εμπόρευμά τους, και κατά συνέπεια ποια θα είναι η δασμοφορολογική επιβάρυνση κατά τον τελωνισμό καθώς και αν το εμπόρευμα υπόκειται σε άλλα μέτρα, όπως είναι π.χ. οι δασμοί αντιντάμπινγκ κατά την εισαγωγή, δασμολογικές ποσοστώσεις, αναστολές δασμών, τυχόν απαγορεύσεις και περιορισμοί κατά την εισαγωγή ή εξαγωγή κλπ.

Β. Δασμολογητέα Αξία εμπορευμάτων που εισάγονται από το Η.Β.

Μετά την αποχώρηση του Η.Β. από την Ε.Ε., για τον καθορισμό της βάσης πάνω στην οποία θα επιβληθούν οι δασμολογικές επιβαρύνσεις κατά τον τελωνισμό των εμπορευμάτων που εισάγονται στην Ελλάδα από το Η.Β., δηλαδή για τη διαμόρφωση της δασμολογητέας αξίας των εν λόγω εμπορευμάτων, θα έχουν εφαρμογή οι σχετικές διατάξεις του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα (καν. 952/2013) καθώς και των Εφαρμοστικών Διατάξεων αυτού (καν. 2447/2015). Η δασμολογητέα αξία των εμπορευμάτων συμπληρώνεται στη θέση 46 του ΕΔΕ εισαγωγής.

Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 70 του καν. 952/2013, κύρια βάση της δασμολογητέας αξίας εμπορευμάτων είναι η συναλλακτική αξία, δηλαδή η πράγματι πληρωθείσα ή πληρωτέα για τα εμπορεύματα τιμή, όταν αυτά πωλούνται προς εξαγωγή με προορισμό το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, ενδεχομένως κατόπιν προσαρμογής που προβλέπεται στα άρθρα 71 και 72.

Η προαναφερόμενη «πράγματι πληρωθείσα ή πληρωτέα τιμή» είναι η συνολική πληρωμή που έγινε ή πρόκειται να γίνει από τον αγοραστή προς τον πωλητή ή από τον αγοραστή προς τρίτο υπέρ του πωλητή για τα εισαγόμενα εμπορεύματα, και περιλαμβάνει όλες τις πληρωμές που έγιναν ή πρόκειται να γίνουν, ως προϋπόθεση για την πώληση των εισαγομένων εμπορευμάτων. Συνήθως αποτελείται από το σύνολο που προκύπτει από την αξία του σχετικού τιμολογίου, τα έξοδα μεταφοράς μέχρι το σημείο εισόδου στο τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε., και τα έξοδα ασφάλισης του εμπορεύματος εφόσον υφίστανται.

Επιπλέον, στην προαναφερόμενη αξία είναι δυνατόν:

- Να προστίθενται ορισμένα στοιχεία που προβλέπονται στο άρθρο 71 του καν. 952/2013, όπως είναι τα δικαιώματα αδείας (royalties) που σχετίζονται με το εμπόρευμα και τα έξοδα προμηθειών (με εξαίρεση τις προμήθειες αγοράς) κλπ., ή,

- Να αφαιρούνται ορισμένα στοιχεία που προβλέπονται στο άρθρο 72 του καν. 952/2013, όπως είναι τα έξοδα μεταφοράς μετά από την είσοδο του εμπορεύματος στο τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε. , έξοδα που πληρώνονται για τόκους, έξοδα αναπαραγωγής κλπ.

Όταν η δασμολογητέα αξία των εμπορευμάτων δεν μπορεί να προσδιορισθεί με βάση τη συναλλακτική αξία των εμπορευμάτων που προβλέπεται στο άρθρο 70 του καν. 952/2013, είτε γιατί δεν υπάρχει τιμολόγιο είτε γιατί οι τελωνειακές αρχές δεν μπόρεσαν να κάνουν αποδεκτή τη συναλλακτική αξία, εφαρμόζονται διαδοχικά εναλλακτικές μέθοδοι υπολογισμού της δασμολογητέας αξίας, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 74 παράγραφο 2 στοιχεία α) έως δ) και παράγραφο 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και είναι οι ακόλουθες :

α) η συναλλακτική αξία πανομοιότυπων εμπορευμάτων
β) η συναλλακτική αξία ομοειδών εμπορευμάτων,
γ) η αξία που βασίζεται επί της τιμής μονάδος,
δ) η υπολογιζόμενη αξία, ή
ε) η αξία με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, με εύλογο τρόπο όπως ορίζει το άρθρο 74 παρ. 3.

Επισημαίνουμε ότι, σύμφωνα με το άρθρο 140 του Εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2447/2015 της Επιτροπής, όταν οι τελωνειακές αρχές έχουν εύλογες αμφιβολίες σχετικά με το αν η δηλωθείσα συναλλακτική αξία αντιπροσωπεύει το συνολικό πληρωθέν ή πληρωτέο ποσό, μπορούν να μην αποδέχονται τη δηλωθείσα συναλλακτική αξία και καλούν τον διασαφιστή/τελωνειακό αντιπρόσωπο να τους παρέχει κάθε επιπλέον πληροφορία υποστηρικτική της δηλούμενης συναλλακτικής αξίας στα πλαίσια της άσκησης του Δικαιώματος της ακρόασης.

Εφόσον οι τελωνειακές αρχές δεν ικανοποιηθούν από τις παρεχόμενες πληροφορίες και στοιχεία που θα προσκομισθούν, τότε μπορούν να αποφασίσουν ότι η αξία των εμπορευμάτων δεν μπορεί να προσδιορισθεί σύμφωνα με τη συναλλακτική αξία των εμπορευμάτων και να καθορίσουν τη δασμολογητέα αξία εφαρμόζοντας διαδοχικά τις εναλλακτικές μεθόδους προσδιορισμού της αξίας που προαναφέρθηκαν.

Τέλος, εφιστούμε την προσοχή ότι η διαμόρφωση της δασμολογητέας αξίας κατά τον τελωνισμό των εμπορευμάτων από το Η.Β. με σκοπό την επιβολή των κατάλληλων δασμολογικών επιβαρύνσεων, δεν θα πρέπει να συγχέεται με τη διαμόρφωση της φορολογητέας αξίας για την επιβολή μέτρων εθνικής φορολογίας όπως Φ.Π.Α. ή Ε.Φ.Κ., η οποία δεν εμπίπτει στους σκοπούς της παρούσας.

Για την πληρέστερη ενημέρωσή σας, στα Παραρτήματα της παρούσας περιλαμβάνονται τα ακόλουθα:

- Παράρτημα Α': Χρήσιμοι σύνδεσμοι στο Internet για την αναζήτηση περαιτέρω πληροφόρησης

- Παράρτημα Β': Βασικές εγκύκλιοι και οδηγίες που έχουν εκδοθεί για θέματα που αναφέρονται στην παρούσα

- Παράρτημα Γ': Στοιχεία επικοινωνίας αρμόδιων υπαλλήλων ανά τομέα


Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ Α.Α.Δ.Ε.
Γ. ΠΙΤΣΙΛΗΣ



ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Α' Χρήσιμοι Σύνδεσμοι

• http://eur-lex.europa.eu/
Νομοθεσία Ε.Ε., Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε., Κοινό Δασμολόγιο

• http://ec.europa.eu/taxation_customs/dds2/taric/
Βάση δεδομένων TARIC της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

• http://ec.europa.eu/taxation_customs/dds2/ebti/
Βάση Δεσμευτικών Δασμολογικών Πληροφοριών (ΒΤΙ - Δ.Δ.Π.) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

• http://www.wcoomd.org/en.aspx
Παγκόσμιος Οργανισμός Τελωνείων (World Customs Organization)

• https://portal.gsis.gr/portal/page/portal/ICISnet/
Διαδικτυακή πύλη ελληνικών τελωνείων της ΑΑΔΕ - Icisnet - υποσύστημα διαχείρισης δασμολογίου - πληροφόρηση TARIC

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β'

Βασικές οδηγίες και εγκύκλιοι που έχουν εκδοθεί

Α) Κοινό Δασμολόγιο Ε.Ε. , TARIC, Δ.Δ.Π., δασμολογική κατάταξη:

- ΔΔΘΕΚΑ Α 1004304 ΕΞ 2019/10-1-2019, ΑΔΑ : ΩΝΥΟ46ΜΠ3Ζ-8Ε9 «Άρθρο 177 του Τελωνειακού Κώδικα - αποστολές που αποτελούνται από εμπορεύματα διαφορετικών διακρίσεων του Δασμολογίου

- ΔΔΘΕΚΑ Α 1133094 ΕΞ 2018/12.9.2018, ΑΔΑ: ΩΓΩΞ46ΜΠ3Ζ-ΘΚΙ ««Αποστολή Οδηγού δασμολογικής κατάταξης φαρμακευτικών προϊόντων»

- ΔΔΘΕΚΑ Α 1128710 ΕΞ 2018, ΑΔΑ: ΩΓΝΞ46ΜΠ3Ζ-ΘΒΥ «Αποστολή Οδηγού δασμολογικής κατάταξης οχημάτων»

- ΔΔΘΕΚΑ Α 1129434 ΕΞ 2017/5.9.2017, ΑΔΑ: 6ΛΧΗ46ΜΠ3Ζ-ΠΑΠ «Δασμολογική κατάταξη συνόλων συσκευασμένων για τη λιανική πώληση που περιλαμβάνουν είδη αμελητέας αξίας που δεν σχετίζονται με το σύνολο - Γενικός Κανόνας 3β) του Δασμολογίου»

- ΔΔΘΕΚΑ Α 1133984 ΕΞ 2017/12.9.2017, ΑΔΑ: Ψ9Θ146ΜΠ3Ζ-334 «Δασμολογική κατάταξη συσκευών αυτόματης επεξεργασίας πληροφοριών στη δασμολογική κλάση 8471 - Σημείωση 5 Κεφ. 84 του Δασμολογίου και Γενικός Κανόνας 3β)»

- Ενημερωτικό φυλλάδιο με τίτλο «Δεσμευτική Δασμολογική Πληροφορία: Ο χρήσιμος «δεσμός» σου με το Τελωνείο», Απρίλιος 2016 (μπορεί να αναζητηθεί στο portal των Ελληνικών Τελωνείων, https://portal.gsis.gr/portal/page/portal/ICISnet/

- ΔΔΘΤΟΚ Α 5026731 ΕΞ 2015/30.12.2015, ΑΔΑ: ΩΖΣΥΗ-ΜΤ9 «Χρήση Δελτίων Χημικής Ανάλυσης για σκοπούς δασμολογικής κατάταξης εμπορευμάτων σε επαναλαμβανόμενες αποστολές»

- ΔΔΘΤΟΚ Α 5006878 ΕΞ 2015/20.3.2015, ΑΔΑ: 6764Η-Δ6Π «Δασμολογική κατάταξη ορισμένων αυτοκινήτων οχημάτων»

- Δ17Α 5042666 ΕΞ/12-12-2013 «Υποσύστημα διαχείρισης δασμολογίου (TARIC) στο Icisnet» (μπορεί να αναζητηθεί στο portal των Ελληνικών Τελωνείων, https://portal.gsis.gr/portal/page/portal/ICISnet/

Β) Δασμολογητέα Αξία εμπορευμάτων

- ΔΔΘΤΟΚ Α 5026366 ΕΞ 2015/18.12.2015, ΑΔΑ: 75Π8Η-79Η «Ορθή συμπλήρωση της συναλλακτικής αξίας στη θέση 46 του ΕΔΕ»

- ΔΔΘΤΟΚ Α 1050881 ΕΞ 2016/30.3.2016, ΑΔΑ: 7ΑΕΑΗ-ΒΒ8 «Διαμόρφωση δασμολογητέας αξίας τις περιπτώσεις εισαγωγής δειγμάτων και δωρεάν αποστελλόμενων εμπορευμάτων»

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ'

Στοιχεία επικοινωνίας αρμόδιων υπαλλήλων

Α) Θέματα Κοινού Δασμολογίου Ε.Ε., δασμολογικής κατάταξης και Δ.Δ.Π.:
- κα Ερασμία Μπίρμπιλα, 210-6987475, e.mpirmpila@aade.gr
- κ. Γεώργιος Χαβουτσάς, 210-6987484, g.chavoutsas@aade.gr
- κα Ελισάβετ Ζαμπόγλου, 210-6987485, e.zampoglou@aade.gr
- κα Βασιλεία Τσαούσογλου, 210-6987496, v.tsaousoglou@aade.gr

Β) Θέματα TARIC:
- κα Μαρία Μπαρσάκη, 210-6987497, e.mparsaki@aade.gr
- κα Ερμιόνη Μπαρκαμπά, 210-6987495, e.mparkampa@aade.gr
- κα Ερασμία Μπίρμπιλα, 210-6987475, e.mpirmpila@aade.gr

Γ) Θέματα δασμολογητέας αξίας εμπορευμάτων:
- κα Μαρία Λύτρα, 210-6987480, m.lytra@aade.gr
- κα Ερασμία Μπίρμπιλα, 210-6987475, e.mpirmpila@aade.gr
 

Αθήνα, 9 Απριλίου 2019
Αριθ. Πρωτ.: Ε.2058/9-4-2019

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ



ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ ΚΑΙ ΕΦΚ
1. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΑΣΜΟΛΟΓΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ, ΕΙΔΙΚΩΝ ΚΑΘΕΣΤΩΤΩΝ ΚΑΙ ΑΠΑΛΛΑΓΩΝ -ΤΜΗΜΑ Γ'
2. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΦΚ ΚΑΙ ΦΠΑ - ΤΜΗΜΑ Ε'

Ταχ. Δ/νση: Καρ.Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας: 10184 Αθήνα
Πληροφορίες: Κ. Τριαδάς, A. Παπανικολάου
Τηλέφωνο: 210 6987504, 210 6987471
Fax: 210 6987506
E-Mail: d18a@2001.syzefxis.gov.gr, vat-customs@2001.syzefxis.gov.gr
Url: www.aade.gr

Ε 2058/2019

Θέμα: «Αποστολή οδηγιών για την επικείμενη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς συμφωνία και μεταβατική περίοδο σε σχέση με τις δασμολογικές και φορολογικές απαλλαγές: Επανεισαγόμενα Εμπορεύματα - Ατέλειες - Μεταφορά συνήθους κατοικίας - Ταξιδιώτες τρίτων χωρών»

Όπως είναι γνωστό, σε περίπτωση μη επίτευξης συμφωνίας μεταξύ της Ε.Ε. και του Ηνωμένου Βασιλείου (Η.Β.) όσον αφορά τους όρους αποχώρησης του τελευταίου από την Ε.Ε, από τις 13 Απριλίου 2019 και ώρα 00:00 το Η.Β. θα θεωρείται πλέον τρίτη χώρα έναντι της Ε.Ε. Κατά συνέπεια, από την εν λόγω ημερομηνία όλα τα εμπορεύματα που εισέρχονται στην Ελλάδα από το Η.Β. θα υπόκεινται στις κατά περίπτωση τελωνειακές διατυπώσεις και διαδικασίες εισαγωγής που προβλέπονται στον Ενωσιακό Τελωνειακό Κώδικα [Κανονισμός (ΕΕ) 952/2013¹], καθώς επίσης στις Εφαρμοστικές [Κανονισμός (ΕΕ) 2447/2015²] και στις Κατ'εξουσιοδότηση διατάξεις αυτού [Κανονισμός (ΕΕ) 2446/2015³].

Στο πλαίσιο αυτό τα εισερχόμενα από το Η.Β. εμπορεύματα μεταξύ άλλων θα υπόκεινται και στις δασμολογικές και φορολογικές επιβαρύνσεις που ορίζει η κείμενη ενωσιακή τελωνειακή νομοθεσία. Στο πλαίσιο αυτό θα ισχύουν αντίστοιχα και οι ενωσιακές και εθνικές κατά περίπτωση διατάξεις που ορίζουν απαλλαγές:

• από το δασμό και τον ΦΠΑ των επανεισαγομένων εμπορευμάτων,

• από το δασμό των εμπορευμάτων που εισάγονται σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 1186/09 για τη θέσπιση του κοινοτικού καθεστώτος τελωνειακών ατελειών, 

• από δασμό και φόρους των εμπορευμάτων που εισάγονται με τις αποσκευές των ταξιδιωτών που προέρχονται από τρίτες προς την ΕΕ χώρες και

• από δασμό και φόρους των προσωπικών ειδών/μεταφορικών μέσων που εισάγονται από πρόσωπα που μεταφέρουν τη συνήθη κατοικία τους στην Ελλάδα (μετοικεσία).

Α. ΕΠΑΝΕΙΣΑΓΟΜΕΝΑ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ

i) Από πλευράς δασμού

Σύμφωνα με τις ισχύουσες ενωσιακές διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 203 του ως άνω Κανονισμού (ΕΕ) 952/2013 τα μη ενωσιακά εμπορεύματα τα οποία, αφού αρχικά εξήχθησαν από το τελωνειακό έδαφος της ΕΕ ως ενωσιακά εμπορεύματα, επανεισάγονται στο έδαφος αυτό μέσα σε διάστημα τριών (3) ετών και αποτελούν το αντικείμενο διασάφησης για να τεθούν σε ελεύθερη κυκλοφορία, απαλλάσσονται από τον εισαγωγικό δασμό κατόπιν υποβολής σχετικής αίτησης του ενδιαφερομένου. Η ως άνω διάταξη εφαρμόζεται ακόμη και όταν τα επανεισαγόμενα εμπορεύματα αποτελούν ένα μέρος μόνο των εμπορευμάτων τα οποία είχαν προηγουμένως εξαχθεί από το τελωνειακό έδαφος της ΕΕ. Επιπλέον, σύμφωνα με την παράγραφο 5 του ιδίου άρθρου και Κανονισμού η απαλλαγή από τον εισαγωγικό δασμό χορηγείται μόνο εφόσον τα εμπορεύματα επανεισάγονται στην κατάσταση στην οποία εξήχθησαν.

Σύμφωνα με το άρθρο 158 του κατ' εξουσιοδότηση Κανονισμού (ΕΕ) 2015/2446 της Επιτροπής Εμπορεύματα που θεωρείται ότι επανεισάγονται στην κατάσταση στην οποία εξήχθησαν:

1. Εμπορεύματα τα οποία, μετά την εξαγωγή τους από το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, δεν αποτέλεσαν το αντικείμενο επεξεργασιών ή εργασιών άλλων από εκείνες που τροποποιούν την εμφάνισή τους ή είναι απαραίτητες για την επιδιόρθωση ή την αποκατάστασή τους σε καλή κατάστασή ή για τη διατήρησή τους σε καλή κατάσταση, θεωρείται ότι επανεισάγονται στην κατάσταση στην οποία εξήχθησαν.

2. Εμπορεύματα τα οποία, μετά την εξαγωγή τους από το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, αποτέλεσαν το αντικείμενο επεξεργασιών ή εργασιών άλλων από εκείνες που τροποποιούν την εμφάνισή τους ή είναι απαραίτητες για την επιδιόρθωση ή την αποκατάστασή τους σε καλή κατάστασή ή για τη διατήρησή τους σε καλή κατάσταση, αλλά κατέστη σαφές μετά την έναρξη των εν λόγω επεξεργασιών ή εργασιών ότι οι επεξεργασίες ή εργασίες ήταν ακατάλληλες για τη σκοπούμενη χρήση των εμπορευμάτων, θεωρείται ότι επανεισάγονται στην κατάσταση στην οποία εξήχθησαν.

3. Όταν τα εμπορεύματα που αναφέρονται στην παράγραφο 1 ή 2 έχουν αποτελέσει το αντικείμενο επεξεργασιών ή εργασιών οι οποίες θα είχαν ως συνέπεια την επιβολή εισαγωγικών δασμών εάν είχαν τεθεί υπό καθεστώς τελειοποίησης προς επανεισαγωγή, τα εν λόγω εμπορεύματα θεωρείται ότι επανεισάγονται στην κατάσταση στην οποία βρίσκονταν όταν εξήχθησαν μόνο υπό την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω επεξεργασίες ή εργασίες, συμπεριλαμβανομένης της ενσωμάτωσης ανταλλακτικών, δεν υπερβαίνουν αυτό που θεωρείται αυστηρά αναγκαίο για να επιτραπεί η χρησιμοποίηση των εμπορευμάτων με τον ίδιο τρόπο όπως και κατά τον χρόνο της εξαγωγής τους από το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης.

Επίσης, και προκειμένου να αποδειχθεί ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις για απαλλαγή από τον εισαγωγικό δασμό, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 253 παρ. 1 και 2 του Κανονισμού (ΕΕ) 2015/2447, ο διασαφιστής παρέχει πληροφορίες που αποδεικνύουν ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις απαλλαγής από τον εισαγωγικό δασμό στο τελωνείο όπου υποβάλλεται η τελωνειακή διασάφηση για θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία και οι πληροφορίες αυτές δύνανται να παρέχονται με έναν από τους παρακάτω τρόπους:

α) Πρόσβαση στα σχετικά στοιχεία της τελωνειακής διασάφησης ή της διασάφησης επανεξαγωγής, με βάση την οποία τα επανεισαγόμενα εμπορεύματα είχαν αρχικά εξαχθεί ή επανεξαχθεί από το τελωνειακό έδαφος της ΕΕ.

β) Εκτυπωμένο αντίγραφο, επικυρωμένο από το αρμόδιο τελωνείο, της τελωνειακής διασάφησης ή της διασάφησης επανεξαγωγής, με βάση την οποία τα επανεισαγόμενα εμπορεύματα είχαν αρχικά εξαχθεί ή επανεξαχθεί από το τελωνειακό έδαφος της ΕΕ.

γ) Έγγραφο που εκδίδεται από το αρμόδιο τελωνείο με τα απαραίτητα στοιχεία της εν λόγω τελωνειακής διασάφησης ή διασάφησης επανεξαγωγής.

δ) Έγγραφο που εκδίδεται από τις τελωνειακές αρχές, με το οποίο πιστοποιείται ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις για την απαλλαγή από τον εισαγωγικό δασμό (δελτίο πληροφοριών INF 3) όπως ειδικότερα αναφέρεται για την έκδοση αυτού στο άρθρο 255 του ιδίου ως άνω Κανονισμού.

Σύμφωνα με σχετικό έγγραφο κατευθυντήριων οδηγιών της Ε. Επιτροπής στις περιπτώσεις όπου ενωσιακά εμπορεύματα εξήχθησαν προσωρινά από το Η.Β. πριν από την αποχώρησή του από την ΕΕ και επανεισάγονται στην ΕΕ 27 μετά την ημερομηνία αποχώρησης σύμφωνα με τους όρους που καθορίζονται στο άρθρο 203 του ΕΤΚ (Ενωσιακός Τελωνειακός Κώδικας), τα εν λόγω εμπορεύματα θεωρούνται ως «επανεισαγόμενα» εμπορεύματα και συνεπώς εισάγονται με πλήρη απαλλαγή από το δασμό⁴.

Επίσης, στις περιπτώσεις όπου ενωσιακά εμπορεύματα έχουν μεταφερθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο από την ΕΕ 27 πριν από την ημερομηνία αποχώρησης και τα εμπορεύματα αυτά επιστρέφουν στην ΕΕ 27 μετά την ημερομηνία αποχώρησης, θα πρέπει να εφαρμοστούν οι διατάξεις σχετικά με τα επανεισαγόμενα εμπορεύματα του άρθρου 203 του ΕΤΚ, υπό την προϋπόθεση ότι ο οικονομικός φορέας μπορεί να παράσχει αποδεικτικά στοιχεία ότι τα ενωσιακά εμπορεύματα:

α) μεταφέρθηκαν στο Η.Β. πριν από την ημερομηνία αποχώρησης και

β) επιστρέφουν στην ίδια κατάσταση σύμφωνα με το άρθρο 203 παράγραφος 5 του ΕΚΤ και το άρθρο 158 του κατ' εξουσιοδότηση Κανονισμού (ΕΕ) 2015/2446 της Επιτροπής (DA).

ii) Από πλευράς ΦΠΑ:

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρ. 23 παρ.1 περ. α) ν. 2859/2000 και όσον αφορά στη φορολογική μεταχείριση από πλευράς ΦΠΑ των αγαθών που είχαν μεταφερθεί ή αποσταλεί από την Ελλάδα προς το Η.Β. πριν την αποχώρησή του από την Ε.Ε. και τα αγαθά αυτά:

α) «επανεισάγονται» από το ίδιο πρόσωπο και στην ίδια κατάσταση, στην οποία ήταν όταν είχαν αποσταλεί ή μεταφερθεί προς το Η.Β. και ταυτόχρονα

β) απολαύουν απαλλαγής από τον εισαγωγικό δασμό, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρ. 203 Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα τότε η εισαγωγή τους στην χώρα μας από το Η.Β. κατά ή μετά την ημερομηνία αποχώρησής του, απαλλάσσεται από Φ.Π.Α.

Δεδομένου, όμως, ότι για τα αγαθά αυτά δεν θα έχει υποβληθεί διασάφηση εξαγωγής, καθώς κατά την ημερομηνία αποστολής ή μεταφοράς τους, το Η.Β. αποτελούσε ακόμη κράτος-μέλος της Ε.Ε. και συνεπώς δεν υπήρχε υποχρέωση τήρησης τελωνειακών διατυπώσεων, πρέπει -προκειμένου η «επανεισαγωγή» τους στη χώρα μας να τύχει απαλλαγής από δασμό και ΦΠΑ- τα υποκείμενα στον φόρο πρόσωπα να είναι σε θέση να παρουσιάσουν εναλλακτικά της διασάφησης εξαγωγής αποδεικτικά στοιχεία, ότι τα αγαθά πράγματι «επανεισάγονται» στην ίδια κατάσταση, στην οποία βρίσκονταν όταν «εξήχθησαν» (απεστάλησαν/μεταφέρθηκαν) προς το Η.Β.

Εν προκειμένω, η απόδειξη ότι τα ενωσιακά εμπορεύματα μεταφέρθηκαν στο Η.Β. πριν από την ημερομηνία αποχώρησης πρέπει να παρέχεται ειδικότερα από τα αντίστοιχα έγγραφα μεταφοράς και να συνοδεύεται και από άλλα σχετικά έγγραφα (π.χ. σύμβαση μίσθωσης).

Επίσης σημειώνεται, ότι η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως «ειδική περίσταση» για την υπέρβαση της περιόδου των τριών (3) ετών που ορίζει το άρθρο 203 παράγραφος 1 του ΕΤΚ.

Τέλος, υπενθυμίζεται ότι για την εφαρμογή των ενωσιακών διατάξεων που αφορούν την απαλλαγή από το δασμό κατά την επανεισαγωγή στην Ε.Ε. εμπορευμάτων από τρίτες χώρες σχετικές οδηγίες προς τις Τελωνειακές αρχές και τους οικονομικούς φορείς της χώρας έχουν παρασχεθεί με την αριθμ. πρωτ. ΔΔΘΕΚΑ Γ 1110662 ΕΞ 2018/17-7-2018 Εγκύκλιο Διαταγή Διοικητή ΑΑΔΕ (ΑΔΑ:7ΣΙ946ΜΠ3Ζ-Δ28).

Β. ΕΙΔΗ ΠΟΥ ΕΙΣΑΓΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΦΥΣΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΠΟΥ ΜΕΤΑΦΕΡΟΥΝ ΤΗ ΣΥΝΗΘΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΟ Η.Β.

Αναφορικά με τις δασμολογικές και φορολογικές απαλλαγές που εφαρμόζονται στα προσωπικά είδη που ανήκουν σε φυσικά πρόσωπα που μεταφέρουν την συνήθη κατοικία τους στην Ελλάδα, εφαρμογή έχουν οι διατάξεις της αριθμ. Δ. 245/11/1-3-88 ΑΥΟ (ΦΕΚ 195/Β'), όπως έχει κυρωθεί νομοθετικά με την παρ. 4 του άρθρου 11 του ν. 1839/1989 (ΦΕΚ 90/Α'). Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 1 της ανωτέρω νομοθετικά κυρωθείσας ΑΥΟ, τα φυσικά αυτά πρόσωπα θα πρέπει να έχουν τη συνήθη κατοικία τους στο εξωτερικό, τουλάχιστον κατά τα δύο (2) δωδεκάμηνα, πριν από τη μεταφορά της στην Ελλάδα. Επίσης, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 της προαναφερομένης ΑΥΟ, η προβλεπόμενη απαλλαγή για το μέσο μεταφοράς παρέχεται με την προϋπόθεση ότι το δικαιούχο πρόσωπο το είχε στην κυριότητά του και το χρησιμοποιούσε στον τόπο της προηγούμενης κατοικίας του επί έξι (6) μήνες τουλάχιστον πριν τη μεταφορά της συνήθους κατοικίας στην Ελλάδα.

Από πλευράς ΦΠΑ, όσον αφορά στη φορολογική μεταχείριση από πλευράς ΦΠΑ των προσωπικών ειδών που εισάγονται στην Ελλάδα από το Η.Β., μετά την αποχώρησή του από την Ε.Ε. χωρίς συμφωνία, από φυσικά πρόσωπα που μεταφέρουν τη συνήθη κατοικία τους από το Η.Β. στην Ελλάδα, μέσα στους πρώτους έξι (6) μήνες από την αποχώρησή του, γίνεται δεκτό ότι απαλλάσσεται από τον ΦΠΑ σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 1684/1987 η εισαγωγή τους στο πλαίσιο της μεταφοράς αυτής, εφόσον τα προσωπικά είδη:

α) βρίσκονταν στην κατοχή του ενδιαφερομένου και εφ' όσον πρόκειται για μη αναλώσιμα αγαθά, χρησιμοποιήθηκαν από αυτόν στον τόπο της προηγούμενης συνήθους κατοικίας του στο Η.Β., για έξι (6) τουλάχιστον μήνες, πριν από την ημερομηνία κατά την οποία έπαψε να έχει τη συνήθη κατοικία του εκεί και

β) το φυσικό πρόσωπο είχε τη συνήθη κατοικία τους εκτός της Ε.Ε. για το χρονικό διάστημα που προβλέπεται στις κείμενες διατάξεις, στο οποίο περιλαμβάνεται και το διάστημα της συνήθους διαμονής στο Η.Β., πριν από τη μεταφορά της κατοικίας στην Ελλάδα.

Κατόπιν όλων των ανωτέρω διευκρινίζεται ότι για την εφαρμογή των ισχυουσών απαλλακτικών διατάξεων και ειδικότερα ως προς το δασμό, το τέλος ταξινόμησης και τον ΦΠΑ εισαγωγής, το χρονικό διάστημα παραμονής στο Η.Β. πριν την ημερομηνία αποχώρησής του από την ΕΕ δύναται να υπολογιστεί ως διάστημα παραμονής σε τρίτη χώρα, με την τήρηση όλων των προβλεπόμενων από την κείμενη τελωνειακή νομοθεσία όρων και προϋποθέσεων.

Τέλος, για την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων οδηγίες προς τις Τελωνειακές αρχές και τους οικονομικούς φορείς έχουν παρασχεθεί με την αριθμ. πρωτ. ΔΔΘΕΚΑ 1105176 ΕΞ 2018/4-7-2018 (ΑΔΑ: 6ΙΝ246ΜΠ3Ζ-4ΜΟ) Εγκύκλιο Διαταγή Διοικητή ΑΑΔΕ.

Γ. ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΝΤΑΙ ΣΤΙΣ ΑΠΟΣΚΕΥΕΣ ΤΑΞΙΔΙΩΤΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΡΙΤΕΣ ΧΩΡΕΣ

Σε περίπτωση μη επίτευξης συμφωνίας μεταξύ της Ε.Ε. και του Ηνωμένου Βασιλείου (Η.Β.) όσον αφορά τους όρους αποχώρησης του τελευταίου από την Ε.Ε, ταξιδιώτες προερχόμενοι από το ΗΒ θα αντιμετωπίζονται ως ταξιδιώτες τρίτων χωρών. Κατά συνέπεια, θα τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις του άρθρου 20 του ν. 3763/2009 (ΦΕΚ 80 Α'), με το οποίο ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο η Οδηγία 2007/74/ΕΚ του Συμβουλίου για την απαλλαγή από τον ΦΠΑ και τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης των εμπορευμάτων που εισάγονται με τις προσωπικές αποσκευές από πρόσωπα που ταξιδεύουν από τρίτες χώρες. Επίσης, σύμφωνα με τις ισχύουσες ενωσιακές διατάξεις του άρθρου 41 του Κανονισμού (ΕΚ) 1186/09, εμπορεύματα που περιέχονται στις προσωπικές αποσκευές των προερχομένων από τρίτες χώρες ταξιδιωτών εισάγονται ατελώς εφόσον πρόκειται για εισαγωγές απαλλασσόμενες από τον φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) σύμφωνα με διατάξεις εθνικού δικαίου, οι οποίες έχουν εκδοθεί σύμφωνα με τις διατάξεις της οδηγίας 2007/74/ΕΚ για την απαλλαγή από τον ΦΠΑ και τον ΕΦΚ. Συνεπώς, για τις κατωτέρω περιπτώσεις χορηγείται απαλλαγή και από το δασμό.

Ειδικότερα, με τις διατάξεις του άρθρου 20 του ν. 3763/2009, άρθρο έβδομο ορίζεται χρηματικό όριο 300 Ευρώ για την απαλλαγή από τον ΦΠΑ και τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης ως προς την αξία των εμπορευμάτων (πλην καπνικών και αλκοολούχων), που εισάγονται με τις προσωπικές αποσκευές ταξιδιωτών προερχόμενων από τρίτες χώρες. Σε περίπτωση επιβατών αεροπλάνων και πλοίων, το χρηματικό όριο απαλλαγής είναι 430 ευρώ. Για τους ταξιδιώτες κάτω των 15 ετών το χρηματικό όριο απαλλαγής είναι 150 ευρώ ανεξάρτητα από το μεταφορικό μέσο.

Επίσης, όσον αφορά ειδικότερα στα υποκείμενα σε Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης προϊόντα που δύνανται να εισαχθούν ατελώς ανά ταξιδιώτη σύμφωνα με το άρθρο όγδοο και ένατο του ανωτέρω άρθρου και νόμου, ορίζονται οι ακόλουθες ποσότητες:

(Α) Προϊόντα καπνού:

α) Για ταξιδιώτες που ταξιδεύουν αεροπορικώς
200 τεμ. τσιγάρα ή 10 πακέτα ή
100 τεμ. πουράκια (πούρα μέγιστου βάρους 3 γρ. το καθένα) ή
50 πούρα ή
250 γραμ. καπνού, ή αναλογικός συνδυασμός αυτών των διαφορετικών προϊόντων.

β) Για ταξιδιώτες που ταξιδεύουν με τα λοιπά μεταφορικά μέσα:
40 τεμ. τσιγάρα ή 2 πακέτα ή
20 τεμ. πουράκια (πούρα μέγιστου βάρους 3 γρ. το καθένα) ή
10 τεμ. πούρα ή
50 γραμ. καπνός για κάπνισμα,
ή αναλογικός συνδυασμός αυτών των διαφορετικών προϊόντων.

(Β) Αλκοόλη και αλκοολούχα ποτά, εκτός του μη αφρώδους οίνου (κοινό κρασί) και της μπύρας:

- συνολικά 1 λίτρο αλκοόλης και αλκοολούχων ποτών με αλκοολικό τίτλο μεγαλύτερο από 22% vol ή αιθυλική αλκοόλη μη μετουσιωμένη με αλκοολικό τίτλο 80% vol ή περισσότερο ή

- συνολικά 2 λίτρα αλκοόλης και αλκοολούχων ποτών με αλκοολικό τίτλο που δεν υπερβαίνει το 22% vol λίτρα ή

- αναλογικός συνδυασμός αυτών των διαφορετικών προϊόντων ή

- συνολικά 4 λίτρα μη αφρώδους οίνου (κοινό κρασί) και 16 λίτρα μπύρας.

Για ταξιδιώτες κάτω των δεκαεπτά (17) ετών δεν παρέχεται απαλλαγή για τα καπνικά προϊόντα και τα οινοπνευματώδη ποτά.


Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ


____________________________________________________
¹ Κανονισμός (ΕΕ) αρ. 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα (UCC).
² Εκτελεστικός Κανονισμός (ΕΕ) 2447/2017 της Επιτροπής για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής ορισμένων διατάξεων του Κανονισμού (ΕΕ) αρ. 952/2013 για τη θέσπιση του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα
³ Κατ' εξουσιοδότηση Κανονισμός (ΕΕ) 2446/2015 της Επιτροπής για τη συμπλήρωση του Κανονισμού (ΕΕ) αρ. 952/2013 όσον αφορά λεπτομερείς κανόνες σχετικούς με ορισμένες διατάξεις του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα.
⁴ Βλ. το από 11-03-2019 έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογίας και Τελωνειακής Ένωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (TAXUD) παροχής κατευθυντήριων οδηγιών για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου και τα σχετικά τελωνειακά θέματα σε περίπτωση μη επίτευξης συμφωνίας, βλπ. σχετικό σύνδεσμο https://ec.europa.eu/taxation_customs/uk_withdrawal_en - Guidance on Customs matters in case of no deal.

ΥΠΟΙΚ 05/04/2019
Α.Π.: 34584 ΕΞ 2019
 
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ

Ταχ. Δ/νση:Καραγ. Σερβίας 8
Ταχ.Κώδικας:101 84 Αθήνα
Πληροφορίες:Σ. Ψαρογιάννη
Τηλέφωνο:210 3375838
FAX:210 3375595
E-Mail:kemke@minfin.gr
Site:www.minfin.gr/kemke

ΘΕΜΑ: Θέσπιση μέτρων κρατικής ενίσχυσης με νομική βάση Απαλλακτικούς Κανονισμούς και Κανονισμούς ήσσονος σημασίας

Σκοπός της παρούσας είναι η παροχή οδηγιών για την βέλτιστη συμμόρφωση με την εθνική και ενωσιακή νομοθεσία περί κρατικών ενισχύσεων κατά τη θέσπιση μέτρων ενίσχυσης με νομική βάση τους Απαλλακτικούς Κανονισμούς ή τους Κανονισμούς ήσσονος σημασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Οι Απαλλακτικοί Κανονισμοί που έχει εκδώσει η ΕΕ, όπως ο Γενικός Απαλλακτικός Κανονισμός κατά κατηγορία (ΕΕ) αριθ. 651/2014 όπως ισχύει (εφεξής ΓΑΚ), προβλέπουν εξαίρεση από την προβλεπόμενη στο άρθ. 108.3 ΣΛΕΕ υποχρέωση κοινοποίησης εκ μέρους των κρατών μελών των μέτρων κρατικής ενίσχυσης στην ΕΕ, στο βαθμό που πληρούνται οι προϋποθέσεις τους. Επίσης, οι κανονισμοί για την χορήγηση ενισχύσεων ήσσονος σημασίας, όπως ο Καν.1407/2013 (εφεξής de minimis), θεσπίζουν ένα ποσό ενίσχυσης κάτω του οποίου θεωρείται ότι δεν πληρούται το κριτήριο της νόθευσης του ανταγωνισμού, παρέχοντας τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να θέτουν σε ισχύ μέτρα χορήγησης ενισχύσεων, εφόσον πληρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις χορήγησής του, δίχως να απαιτείται σχετική ενημέρωση της¹. Σημειώνεται ότι η παρούσα εστιάζει στους ανωτέρω αναφερόμενους κανονισμούς, ήτοι στον ΓΑΚ και στον Κανονισμό de minimis, ωστόσο βρίσκει κατ' αναλογία εφαρμογή και στους λοιπούς απαλλακτικούς κανονισμούς και κανονισμούς de minimis για τους τομείς της γεωργίας και της αλιείας.

Ι. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ ΚΕΜΚΕ - ΛΙΣΤΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ

Υπενθυμίζεται πως με το Ν.4152/2013 (ΦΕΚ Α'107), και ειδικότερα με την υποπαρ. Β6 αυτού, ρυθμίστηκε σε εθνικό επίπεδο η διαδικασία ελέγχου από την Κεντρική Μονάδα Κρατικών Ενισχύσεων των σχεδίων μέτρων που δύνανται να περιέχουν κρατική ενίσχυση, υπό την έννοια του άρθρου 107.1 ΣΛΕΕ (σχετική η με Α.Π. ΚΜΚΕ 139119/9.8.2016 εγκύκλιος). Βάσει του νόμου, κάθε τέτοιο σχέδιο υποβάλλεται για γνωμοδότηση στην ΚΕΜΚΕ πριν από την κατάθεσή του προς ψήφιση ή την τελική υπογραφή του από το αρμόδιο όργανο, ενώ η γνωμοδότηση της ΚΕΜΚΕ προσαρτάται στο προς έκδοση μέτρο. Επομένως, σε κάθε περίπτωση πριν την έγκριση και θέση σε ισχύ του μέτρου, η χορηγούσα αρχή (ήτοι, ο δημόσιος φορέας ή η υπηρεσία που επισπεύδει τη νομική πράξη βάσει της οποίας πρόκειται να χορηγηθεί η κρατική ενίσχυση) προωθεί το σχέδιο μέτρου στην ΚΕΜΚΕ, με αναλυτική περιγραφή και τεκμηρίωση, μέσω της αντίστοιχης Αποκεντρωμένης Μονάδας Κρατικών Ενισχύσεων.

Για την υποβοήθηση των χορηγουσών αρχών στον σχεδιασμό των μέτρων ενίσχυσης με βάση τον ΓΑΚ ή τον de minimis, αλλά και για την επιτάχυνση της διαδικασίας γνωμοδότησης της ΚΕΜΚΕ, συνιστάται το σχέδιο του μέτρου ενίσχυσης που υποβάλλεται στην ΚΕΜΚΕ να συνοδεύεται από σχετική λίστα ελέγχου (checklist).

Για τον ΓΑΚ η ΕΕ είχε αποστείλει λίστες ελέγχου ανά κατηγορία απαλλαγής, τις οποίες η ΚΕΜΚΕ έχει επικαιροποιήσει (κατόπιν της τροποποίησης του ΓΑΚ με τον Καν. 2017/1084). Επίσης, σε συνεργασία με την ΜΟΚΕ έχει καταρτιστεί λίστα ελέγχου για τον Καν. 1407/13. Οι λίστες ελέγχου έχουν αναρτηθεί, στην ιστοσελίδα https://www.minfin.gr/web/kentrike-monada-kratikon- enischyseon/checklists για διευκόλυνση των φορέων. Στις λίστες ζητείται η παραπομπή στο συγκεκριμένο σημείο του σχεδίου ενίσχυσης (άρθρο/παράγραφος), από όπου προκύπτει η συμμόρφωση με τις επιμέρους προϋποθέσεις της ενωσιακής νομικής βάσης.

Η έγκαιρη και εμπεριστατωμένη αποστολή προς γνωμοδότηση στην ΚΕΜΚΕ ενός σχεδιαζόμενου μέτρου, διασφαλίζει την ταχύτερη ανταπόκρισή της και την τήρηση των προθεσμιών, όπου υπάρχουν. Προς το σκοπό αυτό κρίνεται σκόπιμη η συνεργασία ήδη κατά το στάδιο σχεδιασμού ενός μέτρου ενίσχυσης.

Τέλος, για την καλύτερη συνολική παρακολούθηση και συντονισμό των υποθέσεων, καλείται η επισπεύδουσα το εκάστοτε μέτρο υπηρεσία να αποστέλλει στην ΚΕΜΚΕ ενημέρωση σχετικά με τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης και τη θέση του σε ισχύ.

ΙΙ. ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ

Για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με τους Κανονισμούς και για ασφάλεια δικαίου, είναι σκόπιμο οι όροι και προϋποθέσεις για την χορήγηση της ενίσχυσης να αποτυπώνονται σε ένα και μόνο ενιαίο κείμενο που συνιστά την εθνική νομική βάση του καθεστώτος ενίσχυσης (συνήθως ΥΑ/ΚΥΑ). Προς το σκοπό αυτό, επισυνάπτεται πρότυπο ενδεικτικής δομής και περιεχόμενων ενός μέτρου ενίσχυσης, το οποίο συνιστάται να ακολουθείται κατά την θέσπιση των μέτρων, κατά περίπτωση.

Στην εθνική νομική βάση του καθεστώτος δεν αρκεί να γίνεται απλή αναφορά στον Κανονισμό της Επιτροπής που εφαρμόζεται, αλλά όπως έχουν επισημάνει οι υπηρεσίες της ΕΕ, είναι απαραίτητο να αναφέρονται ρητά όλες οι σχετικές προϋποθέσεις του Κανονισμού.

ΙΙ.Α. ΚΑΘΕΣΤΩΤΑ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟΝ ΓΑΚ

Ειδικότερα, ως προς τα καθεστώτα που θεσπίζονται με νομική βάση τον ΓΑΚ, από την έως τώρα πρακτική εφαρμογής του Κανονισμού, εφιστάται η προσοχή ιδίως στα ακόλουθα σημεία του γενικού μέρους του ΓΑΚ, τα οποία πρέπει να αναφέρονται στην εθνική νομική βάση:
i. Ο πλήρης τίτλος του Κανονισμού, με παραπομπή στα στοιχεία δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ.
ii. Οι επιλέξιμοι τομείς δραστηριότητας των δυνητικών δικαιούχων με ρητή αναφορά στις εξαιρούμενες βάσει ΓΑΚ κατηγορίες, κατά περίπτωση.
iii. Η αρχή «Deggendorf», όπου απαιτείται, σύμφωνα με το άρθρο 1.4.α του ΓΑΚ. Ως προς το σημείο αυτό, σημειώνεται ότι μπορεί να γίνεται μνεία στο Ν. 4152/2013 (παρ. 4 της υποπαραγράφου Β.10), στην οποία ορίζεται ότι αναστέλλεται η καταβολή κάθε συμβιβάσιμης ενίσχυσης σε οποιονδήποτε αποδέκτη οφείλει να επιστρέψει παράνομη ενίσχυση, σύμφωνα με προηγούμενη απόφαση ανάκτησης της επιτροπής μέχρις ότου ο εν λόγω αποδέκτης επιστρέψει την παλιά παράνομη και ασυμβίβαστη ενίσχυση. Επισημαίνεται ωστόσο ότι η χορηγούσα αρχή δύναται να ορίσει επί το αυστηρότερο εφαρμογή της ως άνω διάταξης, ώστε να αναστέλλεται η χορήγηση κάθε συμβιβάσιμης ενίσχυσης και όχι η καταβολή αυτής. Επιπλέον, για την διασφάλιση της αρχής Deggendorf είναι σκόπιμο να προβλέπεται η υποβολή υπεύθυνης δήλωσης από το δικαιούχο σχετικά με τη μη υποχρέωση επιστροφής παράνομης ενίσχυσης, καθώς και φορολογικής του ενημερότητας κατά την αίτηση ή/και την εκταμίευση της ενίσχυσης.
iv. Η ρητή εξαίρεση των προβληματικών επιχειρήσεων, όπου απαιτείται, σύμφωνα με το άρθρο 1.4.γ του ΓΑΚ, και η πρόβλεψη για λήψη όλων των απαραίτητων δικαιολογητικών, πέραν της σχετικής υπεύθυνης δήλωσης του δικαιούχου, όπως πιστοποιητικό περί μη πτώχευσης, οικονομικές καταστάσεις κ.λπ.
v. Η ρητή αναφορά στα ανώτατα ποσά ή/και ποσοστά έντασης των ενισχύσεων, στις επιλέξιμες δαπάνες, καθώς και στον τρόπο υπολογισμού του Ακαθάριστου Ισοδύναμου Επιχορήγησης (ΑΙΕ), όπου απαιτείται.
vi. Η πρόβλεψη για αναγωγή της ενίσχυσης σε παρούσα αξία, όπου απαιτείται (σχετική η υπ' αριθμ. πρωτ. ΚΜΚΕ 00403/15.11.2017 επιστολή της ΚΕΜΚΕ αναφορικά με τη μεθοδολογία προεξόφλησης για την αναγωγή ενισχύσεων και επιλέξιμων δαπανών στην παρούσα αξία κατά το χρόνο χορήγησης της ενίσχυσης).
vii. Η αναφορά στη δυνατότητα ή μη σώρευσης με λοιπές κρατικές ενισχύσεις, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 8 του ΓΑΚ. Στην περίπτωση που καθεστώς ενίσχυσης δεν αποκλείει ρητά τη χορήγηση ενισχύσεων για τις ίδιες επιλέξιμες δαπάνες από διαφορετικές πηγές, κρίνεται σκόπιμο να ζητείται από τους δικαιούχους ενημέρωση σχετικά με το αν έχουν αιτηθεί ή λάβει ενίσχυση για τις ίδιες επιλέξιμες δαπάνες από άλλη χορηγούσα αρχή.
viii. H πρόβλεψη για τον έλεγχο του χαρακτήρα κινήτρου, όπου απαιτείται, σύμφωνα με το άρθρο 6 του ΓΑΚ.
ix. Η μνεία στη δημοσιοποίηση των ενισχύσεων για λόγους διαφάνειας: είναι σκόπιμο να γίνεται αναφορά, στις περιπτώσεις που απαιτείται, στην υποχρέωση δημοσιοποίησης σε δημόσια προσβάσιμο διαδικτυακό ιστότοπο συγκεκριμένων πληροφοριών για χορηγηθείσες μεμονωμένες κρατικές ενισχύσεις, εφόσον υπερβαίνουν ορισμένο ποσό². Βάσει της υποπαραγράφου Β.11 του Ν. 4152/2013 όπως ισχύει, οι πληροφορίες αυτές δημοσιεύονται στην ηλεκτρονική εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής («Transparency Award Module» - ΤΑΜ), ενώ η συναίνεση του δικαιούχου για την δημοσιοποίηση τεκμαίρεται με τη λήψη της ενίσχυσης.
x. Η πρόβλεψη για τήρηση αρχείου: Βάσει του άρθρου 12 του ΓΑΚ υφίσταται υποχρέωση διατήρησης λεπτομερών φακέλων με το σύνολο των πληροφοριών και των δικαιολογητικών εγγράφων για κάθε ενίσχυση επί δέκα έτη από την ημερομηνία χορήγησης των ενισχύσεων.

Γνωστοποίηση καθεστώτων ΓΑΚ στην ΕΕ

Βάσει του άρθρου 11 του ΓΑΚ υπάρχει υποχρέωση υποβολής γνωστοποίησης μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος της Επιτροπής (SANI) κάθε μέτρου ενίσχυσης εντός 20 ημερών από την έναρξη ισχύος του μέτρου. Όπως έχει επισημανθεί και με την υπ' αριθμ. πρωτ. ΚΜΚΕ 00430/5.12.2017 επιστολή της ΚΕΜΚΕ για την διασφάλιση της τήρησης των σχετικών προθεσμιών, οι Αποκεντρωμένες Μονάδες Κρατικών Ενισχύσεων οφείλουν να υποβάλλουν στην ΚΕΜΚΕ τη γνωστοποίηση του εκάστοτε μέτρου ενίσχυσης τουλάχιστον 5 εργάσιμες ημέρες πριν την εκπνοή της προθεσμίας, και εφόσον έχει προηγηθεί η προβλεπόμενη στην υποπαράγραφο Β6 του Ν. 4152/2013 διαδικασία γνωμοδότησης, προκειμένου να είναι εφικτός ο έλεγχος και η εμπρόθεσμη υποβολή της γνωστοποίησης στο SANI.
Σε περίπτωση τροποποίησης γνωστοποιηθέντος καθεστώτος, τυγχάνουν εφαρμογής αναλογικά τα οριζόμενα στο άρθρ. 4 του Κανονισμού αριθ.794/2004 της Επιτροπής³. Ο εν λόγω Κανονισμός ορίζει ότι οι κάτωθι τροποποιήσεις συνιστούν μεταβολή καθεστώτος που χρήζει νέας γνωστοποίησης:
(α) η αύξηση του προϋπολογισμού σε ποσοστό άνω του 20%,
(β) η παράταση της ισχύος γνωστοποιηθέντος καθεστώτος για χρονικό διάστημα έως έξι έτη, με ή χωρίς αύξηση του προϋπολογισμού,
(γ) η τροποποίηση επί το αυστηρότερο των προϋποθέσεων εφαρμογής εγκεκριμένου καθεστώτος ενισχύσεων, η μείωση της έντασης της ενίσχυσης ή η μείωση των επιλέξιμων δαπανών. Αντίθετα, τροποποιήσεις αμιγώς τυπικού ή διοικητικού χαρακτήρα, οι οποίες δεν είναι ικανές να επηρεάσουν την εκτίμηση του συμβιβάσιμου του εκάστοτε μέτρου ενίσχυσης, ή αυξήσεις του προϋπολογισμού έως ποσοστό 20% δεν θεωρούνται μεταβολές υφιστάμενης ενίσχυσης.

ΙΙ.Β. ΚΑΘΕΣΤΩΤΑ DE MINIMIS

Ως προς τα καθεστώτα de minimis, επισημαίνονται ιδίως τα ακόλουθα σημεία που είναι απαραίτητο να προβλέπονται σε κάθε περίπτωση κατά τη θέσπιση του μέτρου:
i. Αναφορά στον πλήρη τίτλο του Κανονισμού, με παραπομπή στα στοιχεία δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ.
ii. Η ρητή αναφορά στα ανώτατα επιτρεπόμενα ποσά ενίσχυσης. Σύμφωνα με το άρθρ. 3 του Κανονισμού de minimis το όριο του συνολικού ποσού ενίσχυσης ήσσονος σημασίας που χορηγείται σε μια ενιαία επιχείρηση σε οποιαδήποτε περίοδο τριών οικονομικών ετών είναι τα 200.000 ευρώ. Το αντίστοιχο όριο στον Καν. 1408/2013⁴ είναι 20.000 ευρώ, ενώ στον Καν. 717/2014 τα 30.000 ευρώ.
iii. Η πρόβλεψη για την υποβολή υπεύθυνης δήλωσης από τους δυνητικούς δικαιούχους σχετικά με τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας που έχουν λάβει την τελευταία τριετία, σύμφωνα με το άρθρο 6 του Κανονισμού de minimis, στο πρότυπο που υπάρχει στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών, το οποίο μπορεί να προσαρμόζεται κατά περίπτωση.
iv. H έγγραφη ενημέρωση του δικαιούχου σχετικά με το ποσό της ενίσχυσης de minimis που λαμβάνει. Για τον σκοπό αυτό, στην περίπτωση χορήγησης εγγύησης ή δανείου, πρέπει να προβλέπεται επίσης ο τρόπος υπολογισμού του ΑΙΕ, με βάση τα προβλεπόμενα στο άρθρο 4 του Κανονισμού.
v. Oμοίως με ανωτέρω, πρέπει να προβλέπεται η τήρηση αρχείου για 10 έτη από την ημερομηνία χορήγησης των ενισχύσεων.

Παρακαλούμε για την προώθηση της παρούσας επιστολής στις υπηρεσίες και φορείς εποπτείας σας, με παράλληλη κοινοποίηση στην ΚΕΜΚΕ.



Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΣ





¹Άλλοι κανονισμοί που θεσπίζουν εξαίρεση από την υποχρέωση κοινοποίησης είναι ο Καν. 702/2014 (για τους τομείς γεωργίας και δασοκομίας) και ο Καν. 1388/2014 (για τους τομείς της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας). Αντίστοιχα, έτεροι κανονισμοί για τη χορήγηση ενισχύσεων ήσσονος σημασίας είναι ο Καν. 1408/2013 (ενισχύσεις ήσσονος σημασίας στο γεωργικό τομέα) και ο Καν. 717/2014 (ενισχύσεις ήσσονος σημασίας στους τομείς της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας).
²Στην περίπτωση του ΓΑΚ το όριο είναι τα 500.000 ευρώ, ενώ στον Καν. 702/2014 τα 60.000 ευρώ για δικαιούχους που δραστηριοποιούνται στην πρωτογενή γεωργική παραγωγή και 500.000 ευρώ για δικαιούχους που δραστηριοποιούνται στους τομείς της μεταποίησης γεωργικών προϊόντων, της εμπορίας γεωργικών προϊόντων, της δασοκομίας ή σε δραστηριότητες εκτός πεδίου του άρθρ. 42 της Συνθήκης. Το αντίστοιχο όριο του Καν. 1388/2014 για τον τομέα της αλιείας είναι τα 30.000 ευρώ.
³https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?qid=1547201852137&uri=CELEX:02004R0794-20161222
⁴Όπως τροποποιήθηκε με τον Καν. (ΕΕ) 2019/316 της Επιτροπής.

ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
www.aade.gr
Τελευταία Ενημέρωση: 11/4/2019
Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος ΦΠ (Ε1)

1. Κατά την επιβεβαίωση των σταθερών στοιχείων της δήλωσης εμφανίζεται στο πάνω μέρος της οθόνης το μήνυμα: «Αποκλεισμός αναδυόμενου παραθύρου. Το αναδυόμενο παράθυρο έχει αποκλειστεί. Για να δείτε αυτό το αναδυόμενο παράθυρο ή περαιτέρω επιλογές κάντε κλικ εδώ ...» (Pop-up blocked. To see this pop-up or additional options click here ...). Τι πρέπει να κάνω;

Κάντε κλικ και επιλέξτε:
Να επιτρέπονται τα αναδυόμενα παράθυρα από αυτήν την τοποθεσία πάντοτε ... (Always Allow Pop-ups from This Site ...) Εμφανίζεται παράθυρο που ρωτάει:
Θέλετε να επιτρέπονται τα αναδυόμενα παράθυρα από την τοποθεσία 'www ...'; (Would you like to allow pop-ups from 'www ...'?) Επιλέξτε ΝΑΙ (YES) Επιλέξτε Επανάληψη (Retry)

2. Συμπληρώνοντας τη δήλωση Ε1 μου εμφανίζονται ερωτηματικά (???) σε διάφορα πεδία. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Το πιθανότερο είναι ότι χρησιμοποιείτε λογιστικό πρόγραμμα το οποίο δεν είναι συμβατό με τις προδιαγραφές των προγραμμάτων της Α.Α.Δ.Ε.

3. Πως μπορώ να υποβάλω τη φορολογική μου δήλωση;

Οι δηλώσεις υποβάλλονται μόνο ηλεκτρονικά. Εξαιρούνται οι δηλώσεις των αποβιωσάντων και των ανηλίκων τέκνων με υποχρέωση υποβολής Ε3, οι οποίες υποβάλλονται σε έντυπη μορφή στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. Όσοι φορολογούμενοι δεν διαθέτουν κωδικούς πρόσβασης πρέπει να εγγραφούν ηλεκτρονικά στις υπηρεσίες πιστοποίησης του TAXISnet, στη συνέχεια να απευθυνθούν στη Δ.Ο.Υ. για να παραλάβουν τον κλειδάριθμό τους και να τον ενεργοποιήσουν ώστε να ολοκληρωθεί η πιστοποίηση τους. Εναλλακτικά, η δήλωση φορολογούμενου που δεν διαθέτει κωδικούς πρόσβασης, μπορεί να υποβληθεί ηλεκτρονικά από εξουσιοδοτημένο λογιστή. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται υπεύθυνη δήλωση του Ν.1599/86 με το γνήσιο της υπογραφής του φορολογούμενου (και της συζύγου του αν υπάρχει) προς το λογιστή.

4. Πως μπορώ να υποβάλω τη φορολογική δήλωση πελάτη μου, που δεν είναι χρήστης της υπηρεσίας TAXISnet, όταν μου εμφανίζει μήνυμα «ο φορολογούμενος έχει δεσμευτεί από άλλον λογιστή»;

Η δήλωση οριστικοποιείται από τον ίδιο λογιστή-φοροτεχνικό που την έχει αρχικά διαχειριστεί.

5. Πως γίνεται επιβεβαίωση όταν ο γάμος δεν έχει δηλωθεί και στον πίνακα επιβεβαίωσης δεν εμφανίζεται η σύζυγος;

Πριν την επιβεβαίωση των στοιχείων της δήλωσής σας πρέπει να ενημερώσετε το Μητρώο της Δ.Ο.Υ. για την έγγαμη σχέση. Στην συνέχεια θα προχωρήσετε στην επιβεβαίωση αφού επιλέξετε την ένδειξη «ΕΓΓΑΜΟΣ» και πληκτρολογήσετε τον Α.Φ.Μ. της συζύγου.

6. Είναι υποχρεωτική η κοινή υποβολή δήλωσης για τα μέρη συμφώνου συμβίωσης; 

Τα μέρη του συμφώνου συμβίωσης δύνανται να υποβάλλουν κοινή δήλωση φορολογίας εισοδήματος εφόσον έχουν ενημερώσει το Τμήμα - Γραφείο Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της αρμόδιας Δ.Ο.Υ.. Στην περίπτωση αυτή έχουν την ίδια φορολογική αντιμετώπιση με τους έγγαμους.

7. Έχω χωρίσει, πως θα διαγράψω τη σύζυγο στον πίνακα της επιβεβαίωσης;

Πριν την επιβεβαίωση των στοιχείων της δήλωσής σας πρέπει να ενημερώσετε το Μητρώο της Δ.Ο.Υ. για τη διακοπή της έγγαμης σχέσης. Στην συνέχεια, θα διαγράψετε τον Α.Φ.Μ. της συζύγου και αυτόματα θα ακυρωθούν τα στοιχεία της. Τέλος, επιλέγετε «Επιβεβαίωση».

8. Έχω χωρίσει, πως θα διαγράψω τον σύζυγο στον πίνακα της επιβεβαίωσης;

Πριν την επιβεβαίωση των στοιχείων της δήλωσής σας πρέπει να ενημερώσετε το Μητρώο της Δ.Ο.Υ. για τη διακοπή της έγγαμης σχέσης. Στη συνέχεια, θα διαγράψετε τον Α.Φ.Μ. σας από το πεδίο της «ΣΥΖΥΓΟΥ» και θα τον πληκτρολογήσετε στο πεδίο «ΥΠΟΧΡΕΟΣ». Τέλος, επιλέγετε «Επιβεβαίωση».

9. Είμαι σε κατάσταση πτώχευσης. Θα υποβάλω κοινή δήλωση με τον/τη σύζυγό μου;

Στην περίπτωση αυτή δεν υποβάλλεται κοινή δήλωση.
Η δήλωση που αφορά στην πτωχευτική περιουσία υποβάλλεται χειρόγραφα στη Δ.Ο.Υ. από τον σύνδικο πτώχευσης.
Η δήλωση για τα λοιπά εισοδήματα υποβάλλεται ηλεκτρονικά από τον ίδιο τον φορολογούμενο.

10. Θέλω να υποβάλω δήλωση και ο/η σύζυγος έχει αποβιώσει πριν την υποβολή της δήλωσης. Τι να κάνω;

Δηλώνεται ο θάνατος στο Τμήμα - Γραφείο Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. και υποβάλλονται χωριστές δηλώσεις. Ο εν ζωή σύζυγος υποβάλει τη δήλωση ηλεκτρονικά, ενώ για τον αποβιώσαντα σύζυγο η δήλωση υποβάλλεται από τους κληρονόμους στην αρμόδια Δ.Ο.Υ..
Για την ηλεκτρονική δήλωση του εν ζωή συζύγου στη διαδικασία επιβεβαίωσης ισχύει ό,τι έχει αναφερθεί στις περιπτώσεις του χωρισμού.

11. Είναι υποχρεωτική η συμπλήρωση του ΑΜΚΑ κατά την επιβεβαίωση των στοιχείων;

Για την επιβεβαίωση των στοιχείων σας θα πρέπει να συμπληρώσετε τον ΑΜΚΑ σας. Σε περίπτωση που δεν σας έχει χορηγηθεί ΑΜΚΑ, θα επιλέξετε έναν από τους λόγους της μη απόκτησης.

12. Είμαι φορολογικός κάτοικος αλλοδαπής και εμφανίζεται λανθασμένα η φορολογική μου κατοικία. Πως θα την διορθώσω;

Μπορείτε να επιλέξετε την ορθή χώρα φορολογικής κατοικίας σας από τη λίστα που εμφανίζεται. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να ενημερώσετε και το τμήμα Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης.

13. Είναι υποχρεωτική η συμπλήρωση της διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) κατά την επιβεβαίωση των στοιχείων;

Για την επιβεβαίωση των στοιχείων σας θα πρέπει να ελέγξετε και να συμπληρώσετε ή να διορθώσετε τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σας, η οποία χρησιμοποιείται ως στοιχείο επικοινωνίας από την Φορολογική Διοίκηση.

14. Ασκώ επιχειρηματική δραστηριότητα και στη χρήση 2018 έχω εισόδημα και από μισθωτή εργασία, μπορώ να φορολογηθώ σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. στ' παρ. 2 άρθρου 12 του Κ.Φ.Ε.;

Θα υποβάλετε ηλεκτρονικά την αρχική σας δήλωση δηλώνοντας τα εισοδήματά σας ως έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα και στη συνέχεια θα υποβάλετε τροποποιητική δήλωση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. και κατόπιν ελέγχου όλων των προϋποθέσεων που ορίζει ο νόμος θα καθοριστεί ο τρόπος φορολόγησης του εισοδήματός σας.

15. Έχω βεβαίωση / απόφαση από τον ασφαλιστικό φορέα με την οποία συνταξιοδοτήθηκα λόγω αναπηρίας 80% και άνω. Δικαιούμαι την έκπτωση των 200 ευρώ;

Όχι, γιατί δεν λαμβάνεται υπόψη επαγγελματική ή ασφαλιστική αναπηρία (περ. α' παρ. 1 άρθρου 17 Κ.Φ.Ε.).

16. Δεν συμφωνώ με τα στοιχεία που είναι προ-συμπληρωμένα στους κωδικούς των εισοδημάτων. Τι πρέπει να κάνω;

Η προ-συμπλήρωση έγινε με βάση τα αρχεία της Υπηρεσίας μας που προέκυψαν από την επεξεργασία των ηλεκτρονικά υποβληθεισών βεβαιώσεων αποδοχών ή συντάξεων ή αμοιβών από εργοδότες και φορείς, βάσει της Α.1009/2019.
Επικοινωνήστε με τον εργοδότη ή φορέα και σε περίπτωση λανθασμένης υποβολής, θα πρέπει ο εργοδότης ή φορέας να υποβάλλει ηλεκτρονικά εκ νέου το αρχείο με τα σωστά στοιχεία βεβαίωσης. Σε περίπτωση που ο εργοδότης υποβάλλει εκ νέου αρχείο βεβαιώσεων θα προ-συμπληρωθούν τα νέα στοιχεία.

17. Ποιες εισφορές σε ασφαλιστικούς φορείς συμπληρώνω;

Εφόσον είστε μισθωτός ή συνταξιούχος, στους κωδικούς αυτούς συμπληρώνονται οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβλήθηκαν από εσάς τους ίδιους σε ασφαλιστικούς οργανισμούς υποχρεωτικής ασφάλισης για λόγους όπως εξαγορά χρόνου ασφάλισης κ.λπ. Εφόσον είστε μέλος Δ.Σ. και αποκτάτε εισόδημα από μισθωτή εργασία της περ. δ' παρ. 2 άρθρου 12 ν.4172/2013, στους ίδιους κωδικούς συμπληρώνονται και οι εισφορές που εσείς οι ίδιοι αποδίδετε σε ασφαλιστικά ταμεία εξαιτίας υποχρεωτικής ασφάλισης. ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν συμπληρώνονται τα ποσά των ασφαλιστικών εισφορών που παρακρατούνται και αποδίδονται από τον εργοδότη-ασφαλιστικό φορέα για μισθωτούς- συνταξιούχους και που αναγράφονται στις αντίστοιχες βεβαιώσεις αποδοχών.

18. Έχω εισπράξει βάσει δικαστικής απόφασης εισοδήματα που αφορούν προηγούμενα έτη και τόκους. Πως θα τα δηλώσω;

Τα εισοδήματα των προηγούμενων ετών θα δηλωθούν με τροποποιητική δήλωση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. στα έτη που αφορούν. Οι τόκοι θα δηλωθούν στο έτος που εισπράχθηκαν στους αντίστοιχους κωδικούς του πίνακα Δ1.

19. Έχω εισπράξει αναδρομικά συντάξεων. Πως θα τα δηλώσω; 

Τα αναδρομικά των προηγούμενων ετών θα δηλωθούν με τροποποιητική δήλωση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. στα έτη που αφορούν. Ωστόσο εάν τα αναδρομικά αφορούν τα φορολογικά έτη 2015, 2016 και 2017, η τροποποιητική δήλωση υποβάλλεται ηλεκτρονικά. Οι δηλώσεις αυτές υποβάλλονται εμπρόθεσμα μέχρι 31/12/2019.

20. Στους υποπίνακες του πίνακα 4Δ1 (Μερίσματα, Τόκοι, Δικαιώματα) αναγράφονται ποσά που αφορούν σε μερίσματα. Πως θα τα δηλώσω;

Θα τα δηλώσετε στους αντίστοιχους κωδικούς:
• του πίνακα Δ1
- αν αφορά σε μερίσματα Ν.Π. και Νομικών Οντοτήτων μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών με διπλογραφικά βιβλία
- αν αφορά σε ποσά που διανέμονται από τα κέρδη μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Ανωνύμων Εταιριών σε μέλη του Δ.Σ. τους, με συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο τουλάχιστον 3%
- αν αφορά σε μερίσματα Ν.Π. και Νομικών Οντοτήτων εισηγμένων σε αλλοδαπά Χρηματιστήρια
- αν αφορά σε μερίσματα, που διανεμήθηκαν από εταιρείες με μετοχές εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών
Επισημαίνεται ότι τα κέρδη που διανέμουν οι ημεδαπές εταιρίες όλων των νομικών μορφών, περιλαμβανομένων και των προσωπικών εταιριών που τηρούν διπλογραφικά βιβλία δηλώνονται πριν από την αφαίρεση του φόρου 15%.
• του πίνακα 6
- αν αφορά σε μερίσματα Ν.Π. και Νομικών Οντοτήτων μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών με απλογραφικά βιβλία.
Αναγράφονται τα συνολικά καθαρά κέρδη που αναλογούν στα φυσικά πρόσωπα - εταίρους προσωπικών εταιριών που τηρούν απλογραφικά βιβλία, (Ο.Ε., Ε.Ε., κοινωνίες αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, αστικές εταιρίες, κοινοπραξίες κ.λπ). Αυτά τα νομικά πρόσωπα φορολογούνται με τις διατάξεις του άρθρου 29 του ν.4172/2013 και εξαντλείται με τον φόρο αυτό η φορολογική υποχρέωση των εταίρων.
- αν αφορά μερίσματα που απαλλάσσονται του φόρου

21. Στον πίνακα Βεβαιώσεων Αποδοχών αναγράφονται ποσά που αφορούν σε τόκους. Πως θα τα δηλώσω;

Τα ποσά που αφορούν σε τόκους (εκτός τόκων που αφορούν σε τραπεζικές καταθέσεις) θα τα δηλώσετε στους αντίστοιχους κωδικούς του πίνακα Δ1 αθροιστικά με τους τόκους από τραπεζικές καταθέσεις που αναφέρονται στον υποπίνακα του αντίστοιχου κωδικού.

22. Στον πίνακα Βεβαιώσεων Αποδοχών αναγράφονται ποσά που αφορούν σε δικαιώματα. Πως θα τα δηλώσω;

Θα τα δηλώσετε στους αντίστοιχους κωδικούς του πίνακα Δ1. Στα δικαιώματα περιλαμβάνονται και τα δικαιώματα από εκμίσθωση του δικαιώματος εκμετάλλευσης περιπτέρου (ΠΟΛ.1229/15.10.2015).
Επισημαίνεται ότι αν εισπράττονται δικαιώματα που αφορούν σε επιχειρηματική δραστηριότητα, π.χ. επαγγελματίες συγγραφείς, καλλιτέχνες κ.λπ., αυτά αποτελούν έσοδο, δηλώνονται στο Ε3 και φορολογούνται, μετά την αφαίρεση των εκπιπτόμενων δαπανών, ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα.
 
23. Πως θα συμπληρώσω στον πίνακα 5.1 την ιδιοκατοίκηση;

Θα επιλέξετε το κίτρινο πλαίσιο, θα ανοίξει ο υποπίνακας στον οποίο δίνεται η δυνατότητα επιλογής εμφάνισης είτε της περσινής εικόνας δήλωσης ακινήτων, είτε της εικόνας του Ε9. Δηλώνετε όποια ακίνητα ιδιοκατοικείτε, τα χαρακτηρίζετε ανάλογα (κύρια - 1η δευτερεύουσα - 2η δευτερεύουσα και λοιπές), τα καταχωρείτε και τέλος επιλέγετε Μεταφορά στη Δήλωση.
Στην περίπτωση που δεν εμφανίζονται τα ακίνητα που θέλετε να δηλώσετε θα επιλέξετε εισαγωγή νέου ακινήτου και θα καταχωρήσετε όλα τα στοιχεία του ακινήτου.

24. Έχω αλλάξει κύρια κατοικία μέσα στο 2018, πως το δηλώνω;

Θα επιλέξετε το κίτρινο πλαίσιο και θα εισάγετε και τα στοιχεία της άλλης κατοικίας, θα τη χαρακτηρίσετε, θα την καταχωρήσετε και θα επιλέξετε μεταφορά στη δήλωση. Τέλος, θα επιλέξετε την τελευταία κύρια κατοικία και ξανά μεταφορά στη δήλωση. Τα στοιχεία της τελευταίας κύριας κατοικίας θα εμφανισθούν στον πίνακα 5.1α, ενώ το ποσό της αντικειμενικής δαπάνης της άλλης κύριας κατοικίας, θα μεταφερθεί στον κωδικό 707 για τον υπόχρεο και 708 για τη σύζυγο.
Χρειάζεται προσοχή στα μηνύματα που εμφανίζονται κατά την εισαγωγή των στοιχείων των ακινήτων.

25. Επιλέγοντας το κίτρινο πλαίσιο στον πίνακα 5.1 ιδιοκατοίκησης εμφανίζονται π.χ. 2 ακίνητα, εκ των οποίων το ένα έχει πωληθεί. Πως θα το διαγράψω;

Χαρακτηρίζετε ΜΟΝΟ το ακίνητο που έχετε στην κατοχή σας και ιδιοκατοικείτε και επιλέγετε Μεταφορά στη Δήλωση (το ακίνητο που έχει πουληθεί δεν το χαρακτηρίζετε).

26. Πως μπορώ να τροποποιήσω τα στοιχεία ενός ακινήτου;

Θα επιλέξετε το κίτρινο πλαίσιο για να σας ανοίξει ο πίνακας με την εικόνα των ακινήτων σας. Επιλέγοντας τα ακίνητα που σας ενδιαφέρουν, μπορείτε να τροποποιήσετε τα περιγραφικά στοιχεία τους όπως εμφανίζονται και να τα χαρακτηρίσετε ως κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία. Στη συνέχεια κάνετε Μεταφορά στη Δήλωση με τα διορθωμένα στοιχεία. Οι αλλαγές αυτές αφορούν αποκλειστικά στη συμπλήρωση της δήλωσης Ε1 και δεν επηρεάζουν την περιουσιακή σας εικόνα.

27. Ποιος είναι ο Αριθμός Παροχής Ρεύματος;

Θα τον αναζητήσετε στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος που σας αποστέλλονται από τον πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας ή πάνω στον μετρητή κατανάλωσης. Θα αναγράψετε τα εννέα πρώτα ψηφία χωρίς κενά.

28. Το ακίνητο μου δεν ηλεκτροδοτείται μετά από αίτηση διακοπής που είχα καταθέσει στη ΔΕΗ και επομένως δεν έχω αριθμό παροχής. Τι πρέπει να συμπληρώσω στον αντίστοιχο κωδικό;

Δεν είναι σωστό ότι δεν έχετε αριθμό παροχής, αφού είναι ένας μοναδικός αριθμός ο οποίος αναγράφεται πάνω στον μετρητή κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος (ρολόι) και χαρακτηρίζει τη σύνδεση του συγκεκριμένου ακινήτου με το δίκτυο παροχής ηλεκτρικού ρεύματος. Θα τον αναζητήσετε σε παλιότερους λογαριασμούς που σας έχουν αποσταλεί. 

29. Το ακίνητο μου δεν έχει ηλεκτροδοτηθεί και δεν υπάρχει μετρητής κατανάλωσης. Τι θα συμπληρώσω στον αντίστοιχο κωδικό;

Η συμπλήρωση του αριθμού παροχής για όλα τα ακίνητα είναι υποχρεωτική. Στην περίπτωση που δεν υπάρχει μετρητής θα συμπληρώσετε τον εννιαψήφιο αριθμό 999999999.

30. Είναι υποχρεωτική η συμπλήρωση του ταχυδρομικού κωδικού για την κύρια κατοικία;

Η συμπλήρωση του ταχυδρομικού κώδικα (Τ.Κ.) είναι υποχρεωτική για τα ακίνητα τα οποία δηλώνονται ως κύρια κατοικία.

31. Πως θα συμπληρώσω τη δήλωσή μου όταν είμαι φιλοξενούμενος;

Σε περίπτωση φιλοξενίας, συμπληρώστε στον υποπίνακα του κωδικού 801 τον Α.Φ.Μ. του προσώπου που σας φιλοξενεί, τα τ.μ. της οικίας και τους μήνες φιλοξενίας. Εάν το πρόσωπο που σας φιλοξενεί έχει ήδη υποβάλλει φορολογική δήλωση και δεν έχει δηλώσει τη φιλοξενία, θα πρέπει να προηγηθεί η υποβολή τροποποιητικής δήλωσης για να σας συμπεριλάβει στους φιλοξενούμενους.

32. Πως θα συμπληρώσω στη δήλωσή μου ότι φιλοξενώ φυσικά πρόσωπα υπόχρεα σε δήλωση;

Στον κωδ. (007-008) ανοίγει υποπίνακας στον οποίο συμπληρώνετε τον Α.Φ.Μ. του προσώπου που φιλοξενείται, τα τ.μ. της οικίας σας και τους μήνες που τον φιλοξενήσατε.

33. Έχω εξαρτώμενο μέλος το οποίο δηλώνω στον πίνακα 8 της δήλωσης, ενώ υπάρχει και η υποχρέωση χωριστής φορολογικής δήλωσης από το μέλος. Θα πρέπει να συμπληρώσω τα στοιχεία του εξαρτώμενου μέλους στον υποπίνακα του κωδικού 007-008 για τη φιλοξενία;

Εφόσον το εξαρτώμενο μέλος συνοικεί μαζί σας και δηλώνεται στον πίνακα 8 δεν είναι υποχρεωτική η συμπλήρωση του κωδικού 007-008.

34. Στον υποπίνακα 007-008 εμφανίζονται τα στοιχεία του τέκνου μου, το οποίο φιλοξενώ. Θα πρέπει να κάνω αποδοχή της φιλοξενίας;

Δεν είναι υποχρεωτική η αποδοχή εφόσον το τέκνο σας είναι εξαρτώμενο και δηλώνεται στον πίνακα 8 της δήλωσής σας.

35. Πως θα συμπληρώσω τη δήλωσή μου όταν διαμένω σε σκηνή ή είμαι άστεγος;

Σε περίπτωση φορολογούμενου σκηνίτη ή άστεγου στον υποπίνακα του κωδικού 801 επιλέξτε την αντίστοιχη κατηγορία.

36. Πως θα συμπληρώσω τη δήλωσή μου όταν διαμένω με τον/την σύζυγό μου έχοντας επιλέξει την υποβολή χωριστής δήλωσης και το ακίνητο που ιδιοκατοικούμε ανήκει στον/στην σύζυγό μου;

Σε περίπτωση φορολογουμένου που έχει επιλέξει την υποβολή χωριστής δήλωσης με τον/την σύζυγο και το ακίνητο ανήκει (ιδιόκτητο ή δωρεάν παραχωρούμενο ή μισθωμένο) στον άλλο σύζυγο, στον υποπίνακα του κωδικού 801 θα επιλέξει τη συνοίκηση με σύζυγο και στο πεδίο Α.Φ.Μ. θα συμπληρώσει το Α.Φ.Μ. του συζύγου που ανήκει το ακίνητο. Ο/Η σύζυγος στον οποίο ανήκει το ακίνητο δεν θα δηλώσει στο κωδικό 007 ότι φιλοξενεί τον/την σύζυγο.

37. Πως δηλώνεται η δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι 200 τ.μ. από γονέα σε παιδί και αντίστροφα;

• Αυτός που το παραχωρεί, το δηλώνει μόνο στο Ε2 σαν δωρεάν παραχώρηση.
• Αυτός που το κατοικεί, το δηλώνει στον πίνακα 5.1α επιλέγοντας τον κωδικό 203 (δωρεάν παραχωρημένη κατοικία).
Γενικά η δωρεάν παραχώρηση μιας κύριας κατοικίας επιφάνειας μέχρι 200 τ.μ γίνεται από γονείς σε παιδιά και αντίστροφα, προς ανιόντες (παππούδες, γιαγιάδες κ.λπ.) προς κατιόντες (παιδιά, εγγόνια κ.λπ.) εξ αίματος και εξ αγχιστείας.

38. Οι γονείς μου μένουν σε ιδιόκτητο διαμέρισμα του 1ου ορόφου μιας πολυκατοικίας. Στην κατοχή τους έχουν ένα δεύτερο διαμέρισμα στον 3ο όροφο στο οποίο διαμένω. Πώς θα δηλώσω τη διαμονή μου στη φορολογική μου δήλωση;

Στην περίπτωσή σας δεν διαμένετε στο ίδιο σπίτι με τους γονείς σας, ώστε να είστε φιλοξενούμενός τους, αλλά σας έχει δοθεί ένα ξεχωριστό σπίτι να κατοικείτε. Επομένως, πρέπει να συμπληρώσετε τον πίνακα 5.1α επιλέγοντας τον κωδικό 203, ενώ οι γονείς σας στο Ε2 που υποβάλλουν αναγράφουν το ακίνητο ως δωρεάν παραχωρημένο σε εσάς. Υπενθυμίζουμε ότι δωρεάν παραχώρηση μιας κύριας κατοικίας επιφάνειας μέχρι 200 τ.μ. γίνεται από γονείς σε παιδιά και αντίστροφα, προς ανιόντες (παππούδες, γιαγιάδες κ.λπ.) και προς κατιόντες (παιδιά, εγγόνια κ.λπ.) εξ αίματος και εξ αγχιστείας.

39. Έχω στην κατοχή μου ηλεκτρικό Ε.Ι.Χ. Πόσα κυβικά θα συμπληρώσω και πως;

Το πεδίο που αναγράφονται τα κυβικά συμπληρώνεται με το μηδέν (0). Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης για τα ηλεκτροκίνητα οχήματα των οποίων η ισχύς μετράται αποκλειστικά με KW, ορίζεται σε τέσσερις χιλιάδες ευρώ (4.000) ευρώ ανεξαρτήτως ισχύος.

40. Πως δηλώνει εταίρος-διαχειριστής-διευθύνων σύμβουλος τα αυτοκίνητα που τον βαρύνουν;

Στις περιπτώσεις εταιρειών ομόρρυθμων ή ετερόρρυθμων ή περιορισμένης ευθύνης ή ιδιωτικών κεφαλαιουχικών εταιρειών ή ανώνυμων ή αστικών καθώς και κοινωνιών και κοινοπραξιών που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, οι οποίες έχουν στην κυριότητά τους ή στην κατοχή τους Ε.Ι.Χ. η αντικειμενική δαπάνη που αναλογεί στους εταίρους, διαχειριστές, διευθύνοντες συμβούλους κ.λπ. δεν μπορεί να είναι ανώτερη από τη μεγαλύτερη αντικειμενική δαπάνη που προκύπτει από αυτοκίνητο της εταιρείας. Η αντικειμενική δαπάνη που αναλογεί από αυτοκίνητο εταιρείας συμπληρώνεται στο όνομα του φορολογούμενου που τον βαρύνει.

41. Για σκάφος που είναι σε ακινησία υπολογίζεται ετήσια τεκμαρτή δαπάνη;

Δεν υπολογίζεται ετήσια τεκμαρτή δαπάνη σε σκάφος σε ακινησία, αρκεί να υπάρχει βεβαίωση από την αρμόδια Λιμενική αρχή που να προκύπτει επ' ακριβώς το χρονικό διάστημα της ακινησίας μέσα στο έτος.
Στην ηλεκτρονική υποβολή, θα πρέπει να συμπληρώσετε όλα τα στοιχεία του σκάφους και θα επιλέξετε από τη στήλη «Λόγος μη εφαρμογής αντικειμενικής δαπάνης» την ακινησία, ενώ θα συμπληρώσετε και τον αριθμό πρωτοκόλλου της βεβαίωσης ακινησίας της αρμόδιας Λιμενικής Αρχής.

42. Πως θα συμπληρώσω τη δήλωσή μου όταν έχω ενοίκιο κύριας κατοικίας;

Θα πρέπει να συμπληρώσετε τον πίνακα 5.1. Επιλέγοντας το κίτρινο πλαίσιο, θα καταχωρήσετε τα στοιχεία της κατοικίας, θα τη χαρακτηρίσετε και θα επιλέξετε μεταφορά στη δήλωση.
ΠΡΟΣΟΧΗ: θα πρέπει να κλικάρετε τον κωδικό 203.
Στη συνέχεια θα συμπληρώσετε και τον πίνακα 6.12

43. Πως συμπληρώνω τον πίνακα 6.12 (ενοίκιο κύριας κατοικίας) όταν υπάρχουν περισσότεροι από τρεις εκμισθωτές;

Στον υποπίνακα του κωδικού 801 συμπληρώνετε τους Α.Φ.Μ. των εκμισθωτών και το ποσό ενοικίου που αντιστοιχεί στον καθένα.

44. Που θα συμπληρώσω το ενοίκιο της δευτερεύουσας ή της εξοχικής κατοικίας;

Θα πρέπει να συμπληρώσετε τον πίνακα 5.1. Επιλέγοντας το κίτρινο πλαίσιο, θα καταχωρήσετε τα στοιχεία της κατοικίας, θα τη χαρακτηρίσετε και θα επιλέξετε μεταφορά στη δήλωση.
ΠΡΟΣΟΧΗ: θα πρέπει να κλικάρετε τον κωδικό 207 ή 209.
Στον πίνακα 6.14 στον κωδικό 417 θα συμπληρώσετε τον Α.Φ.Μ. του εκμισθωτή και στους κωδικούς 419, 420 το ενοίκιο της δευτερεύουσας ή της εξοχικής κατοικίας.

45. Που θα συμπληρώσω το ενοίκιο που καταβάλλω για ακίνητο που ανήκει σε Ιερή Μονή του Αγίου Όρους;

Ο μισθωτής αναγράφει τα μισθώματα που καταβάλλει σε Ιερές Μονές του Αγίου Όρους, εφόσον αφορούν σε μίσθωση επαγγελματικής στέγης, στους κωδικούς 421,422 αντίστοιχα.

46. Οι κωδικοί με τα ποσά των δαπανών προσυμπληρώνονται;

Στους κωδικούς 049-050 αναρτάται η ηλεκτρονική πληροφόρηση την οποία έλαβε η φορολογική διοίκηση από τις τράπεζες, σχετικά με δαπάνες που έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Οι φορολογούμενοι έχοντας οι ίδιοι το βάρος της απόδειξης, αναγράφουν το ποσό που αφορά αυτές που πληρούν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις (ΠΟΛ.1005/2017).

47. Θέλω να δηλώσω εξαρτώμενα μέλη. Ποιον πίνακα συμπληρώνω;

Θα πρέπει να συμπληρώσετε τον πίνακα 8 με τα στοιχεία των εξαρτώμενων μελών που σας βαρύνουν και αυτόματα θα συμπληρωθεί στον ίδιο πίνακα ο αριθμός των τέκνων σας. Συμπληρώστε υποχρεωτικά τον ΑΜΚΑ για όλα τα εξαρτώμενα μέλη και επιπλέον τον Α.Φ.Μ. για τα ενήλικα μέλη.

48. Ο γιος μου συμπλήρωσε τα 18 έτη και είναι εξαρτώμενο μέλος μου. Πρέπει να αποκτήσει δικό του Α.Φ.Μ.;

Τα ενήλικα τέκνα θα πρέπει να διαθέτουν προσωπικό Α.Φ.Μ. προκειμένου να τα συμπεριλάβετε ως εξαρτώμενα μέλη στη δήλωσή σας.

49. Με ποιο τρόπο θα υποβάλλω τροποποιητική δήλωση για αναδρομικά για το φορολογικό έτος 2015, 2016 και 2017;

Επιλέγετε στις δηλώσεις το έτος 2016 ή 2017 ή 2018 αντίστοιχα, την τροποποιητική δήλωση και στη συνέχεια Δήλωση Αναδρομικών Ε1. Αφού εμφανιστούν οι κωδικοί συμπληρωμένοι με τα νέα ποσά υποβάλετε οριστικά την δήλωση.

50. Έχω χειρόγραφη βεβαίωση αποδοχών για αναδρομικά ποσά μισθών αλλά δεν εμφανίζεται η επιλογή για υποβολή Δήλωσης Αναδρομικών Ε1. Πως θα υποβάλλω τη δήλωση αναδρομικών;

Η επιλογή είναι ενεργή για όσους φορολογούμενους υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση για αναδρομικές αποδοχές του φορολογικού έτους 2015, 2016 και 2017. Σε διαφορετική περίπτωση υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ..

51. Μπορώ στη δήλωση για αναδρομικά να τροποποιήσω κωδικούς που δεν σχετίζονται με τις αναδρομικές αποδοχές;

Στη δήλωση αναδρομικών τα ποσά προ-συμπληρώνονται στους αντίστοιχους κωδικούς και δεν υπάρχει η δυνατότητα να συμπληρώσετε ή να τροποποιήσετε κάποιον άλλο κωδικό. Εάν επιθυμείτε να τροποποιήσετε άλλα στοιχεία της δήλωσής σας πρέπει να υποβάλετε ξεχωριστή τροποποιητική φορολογική δήλωση.

52. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ μου χορήγησε καθυστερημένα τη βεβαίωση για τις αγροτικές επιδοτήσεις που εισέπραξα για τα έτη 2017 και τα προηγούμενα. Πως θα υποβάλλω τις τροποποιητικές δηλώσεις;

Οι αγροτικές επιδοτήσεις φορολογούνται στο έτος που ανάγονται και οι δηλώσεις αυτές υποβάλλονται χειρόγραφα στη Δ.Ο.Υ. μέχρι το τέλος του φορολογικού έτους που εκδόθηκε η βεβαίωση.


ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
www.aade.gr
Τελευταία Ενημέρωση: 11/4/2019
Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος Φ.Π. (Ε2)

1. Πως υποβάλλεται το έντυπο Ε2 της συζύγου σε περίπτωση εγγάμων;

Στην περίπτωση εγγάμων και εφόσον η σύζυγος έχει εισοδήματα από ακίνητη περιουσία που ανήκουν στη δική της κυριότητα, έχει υποχρέωση υποβολής του εντύπου Ε2 είτε χρησιμοποιώντας τους προσωπικούς της κωδικούς πρόσβασης είτε του υπόχρεου/ συζύγου, με την επιλογή «Ε2 συζύγου».

2. Πως συμπληρώνω τη στήλη ΕΙΔΟΣ ΜΙΣΘΩΣΗΣ-ΧΡΗΣΗ ΑΚΙΝΗΤΟΥ;

Η στήλη 17 (Είδος μίσθωσης-χρήση ακινήτου) συμπληρώνεται υποχρεωτικά με το είδος της μίσθωσης και τη χρήση του μισθίου, όπως εκμίσθωση γραφείου, δωρεάν παραχώρηση κατοικίας, κενό κ.λπ..

3. Ποιες επιλογές εμφανίζονται στη στήλη 17 ΕΙΔΟΣ ΜΙΣΘΩΣΗΣ-ΧΡΗΣΗ ΑΚΙΝΗΤΟΥ;
1. Εκμίσθωση ξενοδοχείων
2. Εκμίσθωση κλινικών
3. Εκμίσθωση εκπαιδευτικών ιδρυμάτων
4. Εκμίσθωση αιθουσών θεαμάτων
5. Εκμίσθωση καταστημάτων
6. Εκμίσθωση γραφείων
7. Εκμίσθωση αποθηκών κ.λπ.
8. Εκμίσθωση γαιών
9. Εκμίσθωση εγκαταστάσεων ή κατασκευών
10. Εκμίσθωση κατοικιών
11. Εκμίσθωση βιομηχανοστασίων με Φ.Π.Α.
12. Εκμίσθωση εμπορικών κέντρων με Φ.Π.Α.
13. Δωρεάν παραχώρηση κατοικιών
14. Δωρεάν παραχώρηση ξενοδοχείων
15. Δωρεάν παραχώρηση κλινικών
16. Δωρεάν παραχώρηση εκπαιδευτικών ιδρυμάτων
17. Δωρεάν παραχώρηση αιθουσών θεαμάτων
18. Δωρεάν παραχώρηση καταστημάτων
19. Δωρεάν παραχώρηση γραφείων
20. Δωρεάν παραχώρηση αποθηκών κ.λπ.
21. Δωρεάν παραχώρηση γαιών
22. Δωρεάν παραχώρηση εγκαταστάσεων ή κατασκευών
23. Εκμίσθωση χώρων τοποθέτησης επιγραφών
24. Υπεκμίσθωση ακίνητης περιουσίας
25. Εκμίσθωση κοινόχρηστων χώρων (εκτός κατοικιών)
26. Δωρεάν παραχώρηση χώρων τοποθέτησης επιγραφών
27. Ιδιοχρησιμοποίηση ξενοδοχείων
28. Ιδιοχρησιμοποίηση κλινικών
29. Ιδιοχρησιμοποίηση σχολείων
30. Ιδιοχρησιμοποίηση αιθουσών κιν/φου ή θεάτρων
31. Ιδιοχρησιμοποίηση καταστημάτων
32. Ιδιοχρησιμοποίηση γραφείων
33. Ιδιοχρησιμοποίηση αποθηκών κ.λπ.
34. Ιδιοχρησιμοποίηση γαιών
35. Ιδιοχρησιμοποίηση εγκαταστάσεων ή κατασκευών
36. Ιδιοχρησιμοποίηση χώρων τοποθέτησης επιγραφών
37. Εκμίσθωση κοινόχρηστων χώρων (κατοικίες)
38. Δωρεάν παραχώρηση-ιδιοχρησιμοποίηση κοινόχρηστων χώρων
39. ΚΕΝΟ
41. Ανείσπρακτα εισοδήματα από εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας
42. Υπεκμίσθωση γαιών-γης
43. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση ξενοδοχείων
44. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση κλινικών
45. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση εκπαιδευτικών ιδρυμάτων
46. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση αιθουσών θεαμάτων
47. εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση καταστημάτων
48. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση γραφείων
49. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση αποθηκών κτλ
50. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση γαιών
51. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση εγκαταστάσεων ή κατασκευών
52. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση κατοικιών
53. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση βιομηχανοστασίων με ΦΠΑ
54. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση εμπορικών κέντρων με ΦΠΑ
55. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση χώρων τοποθέτησης επιγραφών
56. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από υπεκμίσθωση ακίνητης περιουσίας
57. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από υπεκμίσθωση γαιών-γης
58. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση κοινοχρήστων χώρων (εκτός κατοικιών)
59. Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση κοινόχρηστων χώρων (κατοικίες)
60. Βραχυχρόνια εκμίσθωση ακινήτων άρθρου 39Α του ν.4172/2013
61. Βραχυχρόνια υπεκμίσθωση ακινήτων άρθρου 39Α του ν.4172/2013
62. Εκμίσθωση κατοικίας που υπεκμισθώνεται
63. Εκμίσθωση κατοικίας που υπεκμισθώνονται για βραχυχρόνια μίσθωση μέσω ψηφιακής πλατφόρμας

4. Πως θα δηλώσω τα ανείσπρακτα ενοίκια;

Θα πρέπει πρώτα να απευθυνθείτε στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. με τα δικαιολογητικά που ορίζονται στις εγκυκλίους ΠΟΛ.1024/2016, ΠΟΛ.1102/2016 και αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία από τη Δ.Ο.Υ. θα υποβάλετε το Ε2, συμπληρώνοντας το ποσό των ανείσπρακτων ενοικίων για το οποίο έχει εκδοθεί η σχετική απόφαση. Τα ανείσπρακτα εισοδήματα από εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας που δηλώθηκαν στο προηγούμενο φορολογικό έτος στους κωδικούς 125-126 και εισπράχθηκαν κατά το έτος 2018, δηλώνονται ανά κατηγορία ακινήτου και είδος μίσθωσης στο έντυπο Ε2 του φορολογικού έτους 2018.

5. Πως δηλώνεται ακίνητο που έχει στην κατοχή του ένα ανήλικο εξαρτώμενο τέκνο μη υπόχρεο σε υποβολή δήλωσης;

Το ακίνητο θα καταχωρηθεί στο Ε2 του γονέα που ασκεί τη γονική μέριμνα, στον πρώτο πίνακα και στον πίνακα Ι (Εκμισθούμενα κ.λπ. Ακίνητα) των συμπληρωματικών στοιχείων επιλέγοντάς το στην πρώτη στήλη και συμπληρώνοντας το ονοματεπώνυμο και τον Α.Φ.Μ. του τέκνου στις αντίστοιχες στήλες.

6. Η στήλη Αριθμός Δήλωσης Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας συμπληρώνεται υποχρεωτικά;

Συμπληρώνεται για τα μισθωτήρια των ακινήτων που έχουν κατατεθεί στη σχετική ηλεκτρονική εφαρμογή. Δε συμπληρώνεται ο αριθμός καταχώρησης του μισθωτηρίου που είχε παραληφθεί από την αρμόδια Δ.Ο.Υ.

7. Με ποιον τρόπο υποβάλλεται το έντυπο Ε2 σε περίπτωση που έχει στην ιδιοκτησία του ακίνητα, τόσο ο σύζυγος όσο και η σύζυγος;

Και οι δύο σύζυγοι έχουν την υποχρέωση να υποβάλουν χωριστό έντυπο Ε2 για τα ακίνητα που έχουν στην ιδιοκτησία τους, έστω και αν υπάρχει συνιδιοκτησία σε μερικά ή σε όλα τα ακίνητα.

8. Ποιον αριθμό παροχής θα συμπληρώσω σε βοηθητικούς χώρους (αποθήκη, θέση στάθμευσης) οι οποίοι ηλεκτροδοτούνται από τον κοινόχρηστο μετρητή κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος;

Στις περιπτώσεις αυτές θα συμπληρώνετε το πεδίο με τον εννιαψήφιο αριθμό 999999999.

9. Ποιον αριθμό παροχής θα συμπληρώσω σε αγροτεμάχιο που εκμισθώνω στο οποίο δεν υπάρχει μετρητής κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος;

Στις περιπτώσεις αγροτεμαχίων που δεν έχουν μετρητή κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος, θα συμπληρώνετε το πεδίο με τον εννιαψήφιο αριθμό 999999999.

10. Πως συμπληρώνω τον αριθμό παροχής ηλεκτρικού ρεύματος για ακίνητο που δηλώνεται ως κενό και έχει γίνει διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος;

Το ακίνητο διαθέτει μετρητή κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος επάνω στον οποίο αναγράφεται ο αριθμός παροχής ο οποίος υπάρχει και σε όλους τους λογαριασμούς του παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας που σας έχουν αποσταλεί στο παρελθόν.

11. Κατά την συμπλήρωση του εντύπου Ε2 διαπιστώνω ότι δεν μου επιτρέπεται να επιλέξω και αντίστοιχα να συμπληρώσω το ετήσιο μίσθωμα σε μία από τις στήλες 13, 14, 15, 16. Τι να κάνω;

Αφού συμπληρώσετε τις υπόλοιπες στήλες του πρώτου πίνακα και ανάλογα με το είδος μίσθωσης-χρήσης ακινήτου που θα επιλέξετε στη στήλη 17 θα ανοίξει πεδίο στο τέλος της εγγραφής στην οποία θα συμπληρώσετε το ετήσιο μίσθωμα. Όταν επιλέξετε Καταχώρηση τότε το ετήσιο μίσθωμα θα καταχωρηθεί σε μία από τις στήλες για το ακαθάριστο εισόδημα σύμφωνα με την επιλογή που κάνατε στη στήλη 17.

12. Θα πρέπει να συμπληρώσω τα ποσά των στηλών 13, 14, 15, 16 στους αντίστοιχους κωδικούς του πίνακα 4Δ2 (Εισόδημα από ακίνητη περιουσία) του εντύπου Ε1;

Εφόσον υποβάλετε οριστικά το έντυπο Ε2 τα ποσά των στηλών 13, 14, 15, 16 μεταφέρονται στους αντίστοιχους κωδικούς του Ε1 όπου θα μπορέσετε να ελέγξετε την ορθότητα των ποσών που καταχωρήσατε στο Ε2. Εάν διαπιστώσετε λάθος θα πρέπει να διορθώσετε πρώτα το έντυπο Ε2 και στη συνέχεια να το οριστικοποιήσετε ξανά.


ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
www.aade.gr
Τελευταία Ενημέρωση: 11/4/2019
Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος Φ.Π. (Ε3)

1. Πως υποβάλλεται το έντυπο Ε3 της συζύγου σε περίπτωση εγγάμων;

Στην περίπτωση εγγάμων και εφόσον η σύζυγος είναι επιτηδευματίας, έχει υποχρέωση υποβολής του εντύπου Ε3 με τους προσωπικούς της κωδικούς πρόσβασης και όχι με τους κωδικούς του υπόχρεου / συζύγου, με τους οποίους υποβάλλεται κοινή δήλωση φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1). Σε τέτοια περίπτωση, εάν το Ε3 της συζύγου είναι το πρώτο έντυπο που θα υποβληθεί, η σύζυγος πρέπει να επιβεβαιώσει την έγγαμη σχέση (με υπόχρεο το σύζυγό της).

2. Πότε υποβάλλεται το έντυπο Ε3;

Εφόσον υπάρχει υποχρέωση υποβολής του εντύπου Ε3, αυτό πρέπει να υποβληθεί πριν από την οριστική υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1), ακόμη και στην περίπτωση που είναι μηδενικό.

3. Εάν οριστικοποιηθεί το έντυπο Ε3, είναι δυνατό να τροποποιηθεί;

Μέχρι να γίνει η οριστική υποβολή του εντύπου Ε1, ο φορολογούμενος μπορεί να εισέρχεται στο έντυπο Ε3 και να το τροποποιεί όσες φορές επιθυμεί. Όταν όμως οριστικοποιηθεί το Ε1, δεν μπορεί να τροποποιηθεί περαιτέρω το Ε3.
Εφόσον διαπιστωθεί λάθος στο έντυπο Ε3, μπορεί ο φορολογούμενος να υποβάλει ηλεκτρονικά τροποποιητική - συμπληρωματική δήλωση.

4. Ποια στοιχεία εμφανίζονται προ-συμπληρωμένα στο έντυπο Ε3;

Με βάση τα στοιχεία που υπάρχουν στο αρχείο του Μητρώου, εμφανίζονται προ- συμπληρωμένα:
- η Δ.Ο.Υ. υποβολής
- η διαχειριστική περίοδος
- η κατηγορία βιβλίων εφόσον τηρούνται βιβλία και ο κωδικός αριθμός κύριας δραστηριότητας (ΚΑΔ)
Επίσης, στην πρώτη σελίδα του εντύπου Ε3 προ-συμπληρώνονται αντίστοιχα τρία (3) πεδία, με την:
- ημερομηνία πρώτης έναρξης
- ημερομηνία έναρξης, η οποία ισχύει κατά το τρέχον φορολογικό έτος (εφόσον δηλαδή δεν έχει προηγηθεί διακοπή εργασιών πριν το φορολογικό έτος 2018)
- ημερομηνία διακοπής εργασιών, εφόσον αυτή πραγματοποιήθηκε εντός του φορολογικού έτους 2018
Τα προ-συμπληρωμένα στοιχεία τροποποιούνται, εφόσον προηγηθεί ενημέρωση του μητρώου της αρμόδιας Δ.Ο.Υ..

5. Ποια διαδικασία πρέπει να ακολουθείται σε περίπτωση που στο έντυπο Ε3 εμφανίζεται παλαιός ΚΑΔ κύριας δραστηριότητας ο οποίος δεν έχει αντιστοιχηθεί με νέο ΚΑΔ;

Όταν ο φορολογούμενος εισέρχεται στο έντυπο Ε3 και ο ΚΑΔ κύριας δραστηριότητας που εμφανίζεται στον κωδικό 021 δεν έχει αντιστοιχηθεί, εμφανίζεται μήνυμα στον αντίστοιχο πίνακα, όπου ενημερώνεται για τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσει.
Ο φορολογούμενος μπορεί να αποθηκεύσει προσωρινά το Ε3, να προβεί στη διαδικασία αντιστοίχισης μέσω εφαρμογής που υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ και σε σύντομο χρονικό διάστημα (μίας ή δύο ημερών) να συνεχίσει την υποβολή του Ε3 με το νέο ΚΑΔ.
Επισημαίνεται, ότι εάν δεν γίνει η αντιστοίχιση, ο φορολογούμενος δεν μπορεί να υποβάλει το Ε3 με τον παλαιό ΚΑΔ και εμφανίζεται σχετικό μήνυμα λάθους.

6. Ποια διαδικασία πρέπει να ακολουθείται σε περίπτωση που δεν έχει γίνει αντιστοίχιση του ΚΑΔ μεγαλύτερων ακαθάριστων εσόδων;

Ακολουθείται η διαδικασία που περιγράφεται παραπάνω.

7. Όσοι δηλώνουν εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, αλλά δεν εντάσσονται στο κανονικό ή ειδικό καθεστώς ΦΠΑ ποιον ΚΑΔ συμπληρώνουν;

Σε αυτή την περίπτωση δεν συμπληρώνεται ΚΑΔ και δεν χρησιμοποιείται ο ΚΑΔ 99999998.
Συμπληρώνεται ο κωδικός 009 με την επιλογή «Αφανείς αγρότες χωρίς ΚΑΔ» (3) και οι αντίστοιχοι πίνακες που αφορούν στην αγροτική-βιολογική δραστηριότητα.

8. Πως δηλώνονται οι λοιπές αγροτικές επιδοτήσεις – ενισχύσεις;

Στον κωδικό 071 συμπληρώνεται το ποσό από βασική ενίσχυση, το οποίο προσαυξάνει τα ακαθάριστα έσοδα από αγροτική δραστηριότητα.
Στους κωδικούς 072-073 συμπληρώνεται το σύνολο των πράσινων και συνδεδεμένων ενισχύσεων και το υπερβάλλον ποσό των δώδεκα χιλιάδων ευρώ (12.000€) προσαυξάνει τα ακαθάριστα έσοδα από αγροτική δραστηριότητα. Επισημαίνεται ότι οι πράσινες και συνδεδεμένες ενισχύσεις έως του ποσού των δώδεκα χιλιάδων (12.000€) ευρώ μεταφέρονται υποχρεωτικά στις αντίστοιχες επιλογές των κωδικών 659-660, του εντύπου Ε1.
Οι κωδικοί 075, 077 και 080 μεταφέρονται υποχρεωτικά στις αντίστοιχες επιλογές των κωδικών 659-660, του εντύπου Ε1.
Επίσης, οι κωδικοί 074,076 και 079 αποτελούν μειωτικό στοιχείο των αντίστοιχων δαπανών που πραγματοποιήθηκαν μέσα στη χρήση.
Τέλος, ο κωδικός 078 μεταφέρεται υποχρεωτικά στην αντίστοιχη επιλογή των κωδικών 659-660, του εντύπου Ε1.

9. Κατά τη διάρκεια της ίδιας διαχειριστικής περιόδου έκανα διακοπή της επιχείρησής μου και έναρξη με τον ίδιο Α.Φ.Μ. αλλά με διαφορετική δραστηριότητα. Θα υποβάλω δύο έντυπα Ε3;

Θα υποβάλετε ένα έντυπο Ε3 και θα συμπληρώσετε τους αντίστοιχους πίνακες για κάθε δραστηριότητα.

10. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις συμπλήρωσης του κωδικού 050 που αφορά στην ιδιότητα του προσώπου που συμπληρώνει το έντυπο;

- Εάν το έντυπο συμπληρώνεται από τον δηλούντα επιχειρηματία, νόμιμο εκπρόσωπο κ.λπ., επιλέγεται το (1)
- Εάν το έντυπο συμπληρώνεται από τον μισθωτό λογιστή της επιχείρησης, επιλέγεται το (2)
- Εάν το έντυπο συμπληρώνεται από λογιστή όχι μισθωτό της επιχείρησης, επιλέγεται το (3) και προϋποθέτει την εξουσιοδότηση μέσω TAXISnet του λογιστή από τον επιχειρηματία (Φ.Π. ή Ν.Π.)
Επισημαίνονται οι ΠΟΛ.1072/2018 και ΠΟΛ.1008/2011 για τις περιπτώσεις που το έντυπο Ε3 συμπληρώνεται υποχρεωτικά από λογιστή-φοροτεχνικό.

Αθήνα, 02/04/2019
Αριθ. Πρωτ. : 37513 - 02/04/2019

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡ ΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΓΟΡΑΣ
Δ/ΝΣΗ ΕΛΕΓΧΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΩΝ

Ταχ. Δ/νση: Πλ. Κάνιγγος
Ταχ. Κώδικας: 101 81
Πληροφορίες: Σ.Λιαράκου
Τηλέφωνο: 210-3893290
Fax: 210 3840972
Email: s.liarakou@gge.gr
Ιστοσελίδα: www.mindev.gov.gr

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ

ΘΕΜΑ: «Εντατικοποίηση ελέγχων στην αγορά κατά την πασχαλινή περίοδο τρέχοντος έτους».

Προκειμένου να διασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και η προστασία του καταναλωτικού κοινού κατά την πασχαλινή περίοδο, οι αρμόδιες υπηρεσίες οφείλουν να προβαίνουν σε ελέγχους αναφορικά με την τήρηση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου που διέπει τη λειτουργία της αγοράς και συγκεκριμένα:

α) Του Ν.4177/2013, (Α'173) «Κανόνες ρύθμισης της αγοράς προϊόντων και της παροχής υπηρεσιών και άλλες διατάξεις», όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.

β) Της Υ.Α αριθ. 91354/24.8.2017, (Β'2983) «Κωδικοποίηση Κανόνων Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών (Κανόνες ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ)».

γ)Του Ν. 4497/2017,(Α'171) «Άσκηση υπαίθριων εμπορικών δραστηριοτήτων και άλλες διατάξεις».

δ) Του Ν. 4446/2016, (Α'240) άρθρα 62-66 (Α' 240), Υ.Α. Αριθμ. 17730/2017 (Β'453), ΚΥΑ Αριθμ. 45231/2017 (Β' 1445), ΚΥΑ Αριθμ. 86437/2017 (Β'2881), ΚΥΑ Αριθμ.133473/2017 (Β' 4309). 

ε) Της Υ.Α. Αριθμ. 56885/10.11.2014, (Β'3107) «Κώδικας δεοντολογίας για την προστασία του καταναλωτή κατά τις προσφορές, τις εκπτώσεις και τις προωθητικές ενέργειες»., όπως ισχύει.

Οι αρμόδιες υπηρεσίες κατά την πασχαλινή περίοδο πρέπει να έχουν αυξημένη ελεγκτική δραστηριότητα σε σημεία διακίνησης και εμπορίας κάθε είδους αγαθών, ιδίως τροφίμων (καταστήματα, λαϊκές αγορές-υπαίθριο εμπόριο, κεντρικές και τοπικές αγορές κ.λ.π.), καθώς και σε επίκαιρα σημεία του εθνικού, επαρχιακού και αστικού δικτύου, λιμάνια κ.λ.π. είτε αυτοτελώς, είτε με συναρμόδιες Υπηρεσίες (Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ΣΔΟΕ, Υπουργείο Υγείας, κ.α.) και στα πλαίσια συντονισμένων δράσεων με πρωτοβουλία του ΣΥ.Κ.Ε.Α.Α.Π.

Ειδικότερα, οι έλεγχοι θα πρέπει να εστιασθούν:

• Στην ανάρτηση πινακίδων με τις προβλεπόμενες ενδείξεις

• Στην ορθή επισήμανση των τροφίμων (προσυσκευασμένων και μη )

• Στην ορθή επισήμανση Βιομηχανικών προϊόντων

• Στην αποφυγή παραπλανητικών πρακτικών

• Στην έκδοση και κατοχή των νομίμων παραστατικών στοιχείων σε όλα τα στάδια εμπορίας και διακίνησης

• Στην κατοχή και χρήση τερματικών συσκευών POS

• Στην κατοχή των απαιτούμενων αδειών

• Στην ύπαρξη τιμοκαταλόγων και της αναγραφής επ' αυτών των προβλεπομένων ενδείξεων

• Στην τήρηση των ανώτατων τιμών σε συγκεκριμένα σημεία πώλησης

Ιδιαίτερη επομένως βαρύτητα, πρέπει να δοθεί σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε όλη την αλυσίδα διανομής κρεάτων και οπωρολαχανικών και άλλων κατηγοριών τροφίμων για την κάλυψη των αναγκών των καταναλωτών. Εάν διαπιστωθούν προϊόντα με καθόλου ή ελλιπή επισήμανση αυτά δεσμεύονται κατά τη προβλεπόμενη διαδικασία, επιβάλλονται οι προβλεπόμενες κυρώσεις και εάν απαιτείται, ενημερώνονται άμεσα άλλες αρμόδιες αρχές.

Ενδεχόμενες περιπτώσεις παραβάσεων των κανόνων του ελεύθερου ανταγωνισμού, διαβιβάζονται στην Επιτροπή Ανταγωνισμού σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.3959/2011 (ΦΕΚ 93/Α/20-04- 2011) «Περί προστασίας του ελευθέρου ανταγωνισμού», όπως ισχύει,

Ειδικότερα, εφαρμογή έχουν:

Ι. ΤΡΟΦΙΜΑ

Ι. Όσον αφορά τα κρέατα,

Τα άρθρα 15 - 21 των Κανόνων ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ όπου μεταξύ άλλων απαιτείται:

α) η κατοχή και τήρηση από τις επιχειρήσεις που ασχολούνται με την εμπορία βοοειδών κρεάτων συστήματος καταγραφής αφίξεων/αγορών και αναχωρήσεων/πωλήσεων, (άρθρο 16)

β) η κατοχή και έκδοση των προβλεπομένων παραστατικών (άρθρο 18),

γ) η ύπαρξη ανηρτημένων πινακίδων με τις προβλεπόμενες ενδείξεις, (άρθρο 19)

δ) η μη πώληση έτοιμου μη προσυσκευασμένου κιμά, κομμένου εκ των προτέρων (άρθρο 20).

2. Όσον αφορά τα προϊόντα αρτοποιίας,

Το άρθρο 26 των Κανόνων ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ, όπου μεταξύ άλλων απαιτείται: α) η ύπαρξη των προβλεπομένων πινακίδων στο ράφι του καταστήματος, β) η αναγραφή επί των συσκευασιών των προβλεπομένων ενδείξεων με έμφαση στην ένδειξη της «κατάστασης», στην διακριτή τοποθέτηση στους χώρους διάθεσης.

3. Όσον αφορά τα Πτηνοτροφικά προϊόντα (αυγά),

Το άρθρο 27 των Κανόνων ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ, σύμφωνα με το οποίο απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στην εμπορία και διακίνηση αυγών ήτοι πλήρης επισήμανση από εγκεκριμένο ωοσκοπικό κέντρο επί του κελύφους αυτών, καθώς και αναγραφή των προβλεπομένων από τον Καν. 589/2008 ενδείξεων επί των συσκευασιών διακίνησης καθώς και επί των παραστατικών.

4. Όσον αφορά τα οπωρολαχανικά,

Τα άρθρα 28-30 των Κανόνων ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ όπου μεταξύ άλλων απαιτείται: α) η αναγραφή επί των συσκευασιών και παραστατικών των προβλεπομένων ενδείξεων, ιδιαίτερα του κωδικού παρτίδας καθώς και επί των προϊόντων «πατάτες» και «ντομάτες» της ποικιλίας, τήρηση του βιβλίου ιχνηλασιμότητας (άρθρο 28),

β) η ύπαρξη -ανάρτηση στους χώρους λιανικής πώλησης πινακίδων πώλησης με τις προβλεπόμενες ενδείξεις,

γ) η κατοχή και έκδοση των προβλεπομένων παραστατικών (άρθρο 30).

ΙΙ. ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΕΙΔΗ-ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ-ΕΣΤΙΑΣΗ/ΑΝΑΨΥΧΗ

1. Όσον αφορά την διακίνηση-εμπορία, εποχικών ειδών και παιχνιδιών,

Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί α) σε ότι αφορά τις ενδείξεις που θα πρέπει να αναγράφονται επί της συσκευασίας ή επί πινακίδας σταθερά προσαρτημένης σε αυτά, σύμφωνα με το άρθρο 50 των Κανόνων ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ με έμφαση στην καταχωρημένη εμπορική επωνυμία, το καταχωρημένο εμπορικό σήμα, την πλήρη διεύθυνση του κατασκευαστή ή του εισαγωγέα, πληροφορίες προφύλαξης χρήσης και συντήρησης στην ελληνική γλώσσα καθώς και της σήμανσης CE με τρόπο εμφανή, ευανάγνωστο, ανεξίτηλο, που να πληροί τις γενικές αρχές του άρθρου 30 Κανονισμού ΕΚ 765/2008. Γενικότερα θα πρέπει να ελεγχθεί αν αυτά τα προϊόντα εναρμονίζονται με την ενωσιακή νομοθεσία, λαμβανομένου υπόψη ότι εντάσσονται στην κατηγορία προϊόντων που απαιτείται να φέρουν σήμανση συμμόρφωσης προς αυτήν. β) στην κατοχή και έκδοση των προβλεπομένων παραστατικών (άρθρο 80) των Κανόνων ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ

2. Όσον αφορά επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών και μαζικής εστίασης

α) Τήρηση τιμοκαταλόγων από καταστήματα παροχής υπηρεσιών και μαζικής εστίασης (άρθρα 67,70),

β) Στις ενδείξεις επί των τηρούμενων τιμοκαταλόγων (έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, κατεψυγμένο, προϊόν ΠΟΠ, κλπ.) άρθρο 71.

γ) Στην τήρηση των ανώτατων τιμών σε συγκεκριμένα σημεία πώλησης (άρθρο 115)

Αρμόδιες Υπηρεσίες για τον έλεγχο εφαρμογής των διατάξεων του Ν.4177/2013 και των κατ' εξουσιοδότηση τους εκδιδομένων υπουργικών αποφάσεων είναι αυτές που ρητά καθορίζονται στο άρθρο 17 του εν λόγω νόμου και για τον έλεγχο εφαρμογής των διατάξεων του Ν.4497/2017 οι υπηρεσίες που αναφέρονται στο άρθρο 51 αυτού.

Η Διεύθυνση Ελέγχων και Παρατηρητηρίων πέραν του ελεγκτικού της έργου είτε αυτοτελώς είτε σε συνεργασία με άλλες υπηρεσίες διενεργεί τιμοληψίες τα αποτελέσματα των οποίων θα δημοσιευθούν εγκαίρως.

Οι υπηρεσίες του Λιμενικού Σώματος, στις οποίες κοινοποιείται το παρόν, οφείλουν να εντατικοποιήσουν τους ελέγχους στους χώρους αρμοδιότητάς των (λιμάνια, πλοία κ.λ.π).

Οι υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας πέραν των αρμοδιοτήτων τους όσον αφορά την άσκηση υπαίθριων δραστηριοτήτων, οφείλουν να συνδράμουν εάν ζητείται και στα πλαίσια των δυνατοτήτων τους, το έργο άλλων ελεγκτικών υπηρεσιών.


ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
Ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Οργάνωσης, Διοικητικής και Τεχνικής Υποστήριξης
Κ.Α.Α. ΜΑΛΟΥΝΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ

O Γ.Γ.ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ
Δ. ΑΥΛΩΝΙΤΗΣ
 

Αθήνα, 4 Απριλίου 2019
Αριθ. Πρωτ.:Α.Τ.Δ. Α 1050684 ΕΞ2019

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
 


ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ
ΑΥΤΟΤΕΛΕΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ Α΄ - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ KAI ΕΙΔΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

Ταχ. Δ/νση : Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας : 10184 Αθήνα
Πληροφορίες : Ειρήνη Κολυδά
Τηλέφωνο : 210 3375443
Fax : 210 3375004
E-Mail : e.kolyda@aade.gr
Url : www.aade.gr

ΕΠΕΙΓΟΝ

Θέμα: Εκσυγχρονισμός διατάξεων σχετικά με το Εθνικό Τυπογραφείο και την «Εφημερίδα της Κυβερνήσεως»

Σχετ.: Η αρ. Γ17187/2019 εγκύκλιος του υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης

Σας κοινοποιούμε συνημμένα την αρ. Γ17187/2019 (Α.Δ.Α ΩΟΗ3465ΧΘΨ-Ρ3Ξ) εγκύκλιο του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης προς ενημέρωσή σας, προκειμένου για την πιστή εφαρμογή αυτής και τυχόν δικές σας περαιτέρω ενέργειες.

Με ευθύνη των Προϊσταμένων των Υπηρεσιών, στις οποίες αποστέλλεται η παρούσα εγκύκλιος, παρακαλούμε να λάβουν γνώση ενυπόγραφα ή με κάθε άλλο πρόσφορο μέσο όλοι οι υπάλληλοι.




Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΤΕΛΟΥΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΕΥΘΑΛΙΑ ΧΑΤΖΗΪΩΑΝΝΙΔΟΥ