Αθήνα, 18.06.2019
Αριθμ. Πρωτ.: 1304 ΕΞ
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΩΝ Ν.Π.Δ.Δ.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)
ΣΛΟΤ 1304/2019
ΘΕΜΑ: Παράλειψη καταχώρισης εσόδου από επιχορηγήσεις εξόδων προηγούμενων χρήσεων
ΕΡΩΤΗΜΑ
Εντός της χρήσης 2018, ο ΟΑΕΔ μας απέστειλε ενημερωτικό σημείωμα με ημερομηνία πρωτοκόλλου 2018, στο οποίο αναφέρει ότι κατά τις χρήσεις 2012-2015, κατέβαλλε στην επιχείρηση ποσά επιδοτήσεων με τη μορφή τραπεζικών καταθέσεων.
Κατά την περίοδο 2012-2015, η επιδοτούμενη επιχείρηση τηρούσε απλογραφικά βιβλία και εφόσον δεν εκδόθηκαν τιμολόγια επιδοτήσεων, οι επιδοτήσεις αυτές δεν μείωσαν το κόστος μισθοδοσίας των ετών αυτών για τις οποίες χορηγήθηκαν.
Το ερώτημα που ανακύπτει είναι εάν πρέπει να γίνουν τροποποιητικές δηλώσεις φόρου εισοδήματος της επιχείρησης για το ποσό επιδότησης ανά έτος ή εάν παρέχεται η δυνατότητα, λόγω και της ημερομηνίας του πρωτοκόλλου ΟΑΕΔ, να καταχωρηθούν εντός της χρήσης 2018 και να μειώσουν το μισθοδοτικό κόστος του έτους αυτού;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Στην παράγραφο 2 του άρθρου 23 του ν 4308/2014, για τις κρατικές επιχορηγήσεις εξόδων αναφέρεται ότι:
«Οι κρατικές επιχορηγήσεις που αφορούν έξοδα αναγνωρίζονται αρχικά ως υποχρεώσεις στην περίοδο που εισπράττονται ή στην περίοδο που καθίσταται οριστική η έγκρισή τους και υπάρχει βεβαιότητα ότι θα εισπραχθούν. Οι κρατικές επιχορηγήσεις που αφορούν έξοδα μεταφέρονται στα αποτελέσματα ως έσοδα στην περίοδο στην οποία τα επιχορηγηθέντα έξοδα βαρύνουν τα αποτελέσματα».
Επίσης, κρατική επιχορήγηση που καθίσταται εισπρακτέα ως αντιστάθμιση για έξοδα ή ζημίες που ήδη πραγματοποιήθηκαν καταχωρίζεται στα αποτελέσματα της περιόδου κατά την οποία καθίσταται εισπρακτέα.
Συνεπώς, η είσπραξη των επιχορηγήσεων από των ΟΑΕΔ στην περίοδο 2012-2015 σε κάθε περίπτωση συνεπαγόταν την καταχώριση του εσόδου στα αποτελέσματα της εκάστοτε χρήσης και την φορολόγηση του κέρδους που προέκυπτε από αυτό.
Στην παράγραφο 28.1.3 της Λογιστικής Οδηγίας εφαρμογής του νόμου 4308/2014 της ΕΛΤΕ ορίζεται η έννοια του λάθους: «Ως λάθη (σφάλματα, σκόπιμα ή μη) νοούνται παραλήψεις ή άλλα σφάλματα στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις της οντότητας που οφείλονται σε μη χρήση ή εσφαλμένη χρήση αξιόπιστων πληροφοριών οι οποίες:
α) ήταν διαθέσιμες όταν οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις για εκείνες τις περιόδους εγκρίθηκαν για έκδοση, και
β) εύλογα θα αναμενόταν ότι έχουν αποκτηθεί και ληφθεί υπόψη στην κατάρτιση και δημοσίευση αυτών των χρηματοοικονομικών καταστάσεων».
Στην παράγραφο 28.1.4 αναφέρεται ότι: «Στην έννοια του λάθους (σφάλματος) συμπεριλαμβάνεται και η εσφαλμένη χρήση ενός ισχύοντος λογιστικού κανόνα ή η παράλειψη χρήσης του». Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα ανωτέρω καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι πρόκειται περί λάθους και η οντότητα θα πρέπει να διορθώσει το λάθος άμεσα κατά τον εντοπισμό του.
Η διόρθωση του λάθους θα γίνει κατά τα προβλεπόμενα της παραγράφου 1 του άρθρου 28 του ν 4308/2014: «Οι μεταβολές των λογιστικών πολιτικών και οι διορθώσεις λαθών αναγνωρίζονται αναδρομικά με τη διόρθωση:
α) Των λογιστικών αξιών των περιουσιακών στοιχείων, των υποχρεώσεων και της καθαρής θέσης, για τη σωρευτική επίδραση της μεταβολής κατά την έναρξη και λήξη της συγκριτικής και της τρέχουσας περιόδου, και
β) των εσόδων, κερδών, εξόδων και ζημιών, όσον αφορά την επίδραση επί των λογιστικών μεγεθών της συγκριτικής περιόδου».
Καθώς από το ερώτημα δεν προκύπτει η κατηγορία της οντότητας κατά την ημερομηνία εντοπισμού του λάθους σας γνωρίζουμε και ότι οι πολύ μικρές οντότητες των παραγράφων 2α, 2β και 2γ του άρθρου 1, στο πλαίσιο των απλοποιήσεων και των απαλλαγών του άρθρου 30 του ν 4308/2014, «δύνανται να μην εφαρμόζουν τις παραγράφους 1 έως και 3 του άρθρου 28 περί αναδρομικής διόρθωσης των επιπτώσεων από αλλαγές λογιστικών πολιτικών και αναγνώριση λαθών και αναγνωρίζουν τις σχετικές επιπτώσεις στα ποσά των χρηματοοικονομικών καταστάσεων στην περίοδο που η αλλαγή λογιστικής πολιτικής πραγματοποιείται ή το λάθος εντοπίζεται».
Για την υποχρέωση της εταιρείας να προχωρήσει σε υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων φόρου εισοδήματος για τις χρήσεις 2012-2015 αρμόδια να απαντήσει είναι η Διεύθυνση Φορολογίας του Υπουργείου Οικονομικών.
ΤΑ ΜΕΛΗ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ
ΣΛΟΤ 1304/2019 Παράλειψη καταχώρισης εσόδου από επιχορηγήσεις εξόδων προηγούμενων χρήσεων
ΣΛΟΤ 1394/2019 Λογιστικός χειρισμός υπομίσθωσης
Αριθμ. Πρωτ.: 1394 ΕΞ
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΩΝ Ν.Π.Δ.Δ.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)
ΣΛΟΤ 1394/ 2019
ΘΕΜΑ: Λογιστικός χειρισμός υπομίσθωσης
ΕΡΩΤΗΜΑ
Έχουμε μια μακρόχρονη μίσθωση ενός αυτοκινήτου, διάρκεια 18 μήνες, το οποίο στο τέλος θα παραμείνει στην κατοχή μας με αξία αγοράς 1.000€ και ταυτόχρονα το έχουμε υπεκμισθώσει σε κάποιον πελάτη μας για 24 μήνες, το οποίο θα παραμείνει στην κατοχή του με τιμή πώλησης 1.500€. Θα το χειριστούμε ως χρηματοδοτική μίσθωση η ως λειτουργική μίσθωση;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Υπομίσθωση είναι η συναλλαγή στο πλαίσιο της οποίας ο μισθωτής («ενδιάμεσος εκμισθωτής») εκμισθώνει εκ νέου το υποκείμενο περιουσιακό στοιχείο σε τρίτο μέρος, ενώ η μίσθωση («κύρια μίσθωση») μεταξύ του κυρίως εκμισθωτή και του μισθωτή παραμένει σε ισχύ.
Ο κατάλληλος λογιστικός χειρισμός για τον ενδιάμεσο εκμισθωτή του ερωτήματος εξαρτάται από την ουσία των συναλλαγών. Εάν οι συναλλαγές μίσθωσης και εκμίσθωσης από τον ενδιάμεσο εκμισθωτή είναι δύο ανεξάρτητες συναλλαγές τότε, αφού πρώτα κατηγοριοποιήσει αυτός τις μισθώσεις σε χρηματοδοτικές ή λειτουργικές, θα προχωρήσει στους λογιστικούς χειρισμούς που προβλέπονται από τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα για τις μισθώσεις. Αντιθέτως, εάν ο ενδιάμεσος εκμισθωτής δεν αναλαμβάνει ουσιώδεις κινδύνους και ωφέλειες από τις μισθώσεις τότε, είναι πιθανό, να δρα ως εντολοδόχος και, κατά συνέπεια, για τις συναλλαγές αυτές θα πρέπει να καταχωρίσει έσοδο προμήθειας αντί της καταχώρισης απαιτήσεων και υποχρεώσεων όπως περιγράφονται κατωτέρω.
Με την παραδοχή ότι οι δύο συναλλαγές που περιγράφονται στο ερώτημα είναι ανεξάρτητες και δεν αποτελούν μέρος άλλης συναλλαγής και ότι για τον μισθωτή («ενδιάμεσο εκμισθωτή») συνεχίζουν να υφίστανται οι υποχρεώσεις του προς τον κυρίως εκμισθωτή, ενώ, ταυτοχρόνως, έχει εκμισθώσει το αυτοκίνητο σε τρίτο μέρος, ο ενδιάμεσος εκμισθωτής θα πρέπει να κατηγοριοποιήσει την συναλλαγή της μίσθωσης. Η μίσθωση στο ερώτημα φαίνεται ότι είναι χρηματοδοτική, γιατί ο μισθωτής έχει το δικαίωμα αγοράς του περιουσιακού στοιχείου σε τιμή που αναμένεται να είναι επαρκώς χαμηλότερη από την εύλογη αξία κατά την ημερομηνία άσκησης του δικαιώματος (€ 1.000), έτσι ώστε, κατά την έναρξη της μίσθωσης, να θεωρείται ευλόγως βέβαιο ότι το δικαίωμα θα ασκηθεί. Στη συνέχεια, ο ενδιάμεσος εκμισθωτής θα πρέπει να κατηγοριοποιήσει και τη συναλλαγή εκμίσθωσης, η οποία και αυτή, για τον ίδιο λόγο, φαίνεται ότι αποτελεί χρηματοδοτική μίσθωση. Εννοείται ότι είναι απαραίτητο να συνεξετάζονται όλοι οι όροι των μισθώσεων που όμως δεν μας γνωστοποιούνται στο ερώτημα.
Συνεπώς, για το αυτοκίνητο, η εταιρεία του ερωτήματος θα προχωρήσει στους κάτωθι λογιστικούς χειρισμούς παράλληλα ως μισθωτής και εκμισθωτής:
Μισθωτής: Το αυτοκίνητο που θα περιέλθει αρχικά στον ενδιάμεσο εκμισθωτή θα καταχωριστεί ως περιουσιακό στοιχείο του με το κόστος κτήσης που θα είχε προκύψει εάν το στοιχείο αυτό είχε αγοραστεί, με ταυτόχρονη καταχώριση αντίστοιχης υποχρέωσης προς την κυρίως εκμισθώτρια οντότητα (υποχρέωση χρηματοδοτικής μίσθωσης). Η υποχρέωση χρηματοδοτικής μίσθωσης θα αντιμετωπιστεί ως δάνειο, το δε μίσθωμα θα διαχωρίζεται σε χρεολύσιο, το οποίο μειώνει το δάνειο, και σε τόκο που καταχωρίζεται ως χρηματοοικονομικό έξοδο.
Εκμισθωτής: Το αυτοκίνητο που θα εκμισθωθεί σε τρίτο μέρος, δυνάμει χρηματοδοτικής μίσθωσης, θα διαγραφεί και αντί αυτού θα καταχωριστεί στα περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας μία απαίτηση από χρηματοδοτική μίσθωση με ποσό ίσο με την καθαρή επένδυση στη μίσθωση. Μεταγενέστερα, η απαίτηση χρηματοδοτικής μίσθωσης θα αντιμετωπιστεί ως χορηγηθέν δάνειο, το δε μίσθωμα θα διαχωρίζεται σε χρεολύσιο, το οποίο μειώνει το δάνειο, και σε τόκο που καταχωρίζεται ως χρηματοοικονομικό έσοδο.
Οποιαδήποτε διαφορά προκύψει κατά τη διαγραφή του παγίου και την καταχώριση της απαίτησης από χρηματοδοτική μίσθωση θα καταχωριστεί στα αποτελέσματα. Επομένως, από την εξεταζόμενη συναλλαγή η εταιρεία θα παρουσιάζει απαίτηση και υποχρέωση από χρηματοδοτικές μισθώσεις στον Ισολογισμό της και έσοδα και έξοδα από τόκους στην κατάσταση αποτελεσμάτων της.
ΤΑ ΜΕΛΗ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ
1095079 ΕΞ 2019 Αντικαταστάσεις κωδικών
Αθήνα, 01.07.2019
Αριθ. Πρωτ.:ΔΔΘΕΚΑ Α 1095079 ΕΞ2019
«ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ-ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΛΑΒΕΙ Α.Δ.Α.»
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ ΚΑΙ ΕΦΚ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΑΣΜΟΛΟΓΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΙΔΙΚΩΝ ΚΑΘΕΣΤΩΤΩΝ ΚΑΙ ΑΠΑΛΛΑΓΩΝ
ΤΜΗΜΑ Α΄
Ταχ. Δ/νση : Καρ.Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας :10184 ΑΘΗΝΑ
Πληροφορίες :Μ.Μπαρσάκη
Τηλέφωνο :210 6987497
Fax :2106987506
E-Mail :m.mparsaki@aade.gr
Url : www.aade.gr
ΕΞ. ΕΠΕΙΓΟΝ
Θέμα: «Αντικαταστάσεις κωδικών»
Σας ενημερώνουμε σχετικά με τις παρακάτω αντικαταστάσεις κωδικών που ισχύουν από σήμερα 1η Ιουλίου 2019.
Διευκρινίζουμε ότι οι κωδικοί 2710125011, 2710125019, 2710125090 είχαν αντικαταστήσει την 01/01/2019 τους κωδικούς 2710125111, 2710125119, 2710125190, 2710125911, 2710125919 & 2710125990.
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΑΔΙΚΗΜΕΝΑΚΗ
Άρθρα Ονομαστικοποίηση μετοχών - Βιβλίο μετόχων - Μεταβίβαση μετοχών Ανώνυμης Εταιρείας, με βάση τον ν. 4548/2018
Κωνσταντίνος Ιωαν. Νιφορόπουλος
Ορκωτός ελεγκτής λογιστής – «ΩΡΙΩΝ Α.Ε.Ο.Ε.Λ».
Επιστημονικός Συνεργάτης Taxheaven
Περιεχόμενα
1) Ονομαστικές και Ανώνυμες Μετοχές.
2) «Βιβλίο Μετόχων».
3) «Μετοχικοί τίτλοι ».
4) Μεταβίβαση «Μετοχικών τίτλων».
5) Προθεσμία Ονομαστικοποίησης των Ανωνύμων Μετοχών.
6) Μεταβατικές διατάξεις έως την προθεσμία Ονομαστικοποίησης των Ανωνύμων Μετοχών.
7) Γενικά για την Ονομαστικοποίησης των Ανωνύμων Μετοχών.
8) Διαδικασία αντικατάστασης των ανωνύμων τίτλων (Μετοχών ) με ονομαστικούς.
9) Απόφαση του διοικητικού συμβούλιου της Α.Ε, για την ονομαστικοποίηση των μετοχών.
10) Παράληψη του Διοικητικού Συμβουλίου της Α.Ε, να προβεί στις κατάλληλες ενέργειες για την ονομαστικοποίηση των μετοχών.
11) Συνέπειες μη αναγγελίας από τους κατόχους μετοχών, των δικαιωμάτων επί των ανωνύμων μετοχών και τρόπος θεραπείας.
1) Ονομαστικές και Ανώνυμες Μετοχές.
Οι μετοχές Α.Ε., που εκδόθηκαν μέχρι 12/06/2018, μπορεί να ήταν είτε ανώνυμες είτε ονομαστικές, καθώς και εν μέρει ανώνυμες και εν μέρει ονομαστικές. Από τη 13/06/2018, οι ελληνικές ανώνυμες εταιρείες δεν μπορούν πλέον να εκδίδουν ανώνυμες μετοχές.
«2. Ανώνυμες μετοχές : Στην περίπτωση ύπαρξης ανωνύμων μετοχών η μετατροπή τους σε κοινές καθίσταται υποχρεωτική . Η έκδοση ανώνυμων μετοχών έχει ήδη σταματήσει από την δημοσίευση του ν.4548/2018. Ως εκ τούτου μέχρι και την 31/12/2019 η ΑΕ οφείλει να ακολουθήσει τις διαδικασίες τουάρθρου 184. Από την 01/01/2020 και ενόσω οι μετοχές παραμένουν ανώνυμες οι μέτοχοι δεν μπορούν να ασκήσουν τα δικαιώματα τους (συμμετοχής σε ΓΣ, δικαίωμα ψήφου, συμμετοχή στα κέρδη της εταιρείας κτλ.). Οι ανώνυμες μετοχές δεν μεταβιβάζονται και δεν μπορούν να εγγραφούν στις ενώσεις μετόχων τουάρθρου 144.»( ΕΝΟΤΗΤΑ 9 (Σημεία έμφασης των διατάξεων του ν.4548/2018) -44559/2019- Εμπορική δημοσιότητα των πράξεων και στοιχείων των ανωνύμων εταιρειών ….)
Σημείο ελέγχου :
Έλεγχος με βάση το Καταστατικό της Α.Ε, για την ύπαρξη « ανωνύμων μετοχών», ώστε να γίνει η ονομαστικοποίηση αυτών.
2.1 «Βιβλίο Μετόχων » με βάση τον προηγούμενο νόμο 2190/1920
Η τήρηση του « Βιβλίου Μετόχων», αφορούσε μόνο τις « ονομαστικές μετοχές». Ειδικότερα, προβλεπόταν τα εξής : « 6. Η μεταβίβαση των ονομαστικών μετοχών γίνεται με εγγραφή σε ειδικό βιβλίο της εταιρείας, η οποία χρονολογείται και υπογράφεται από τον μεταβιβάζοντα μέτοχο και τον αποκτώντα ή τους πληρεξουσίους αυτών. Μετά από κάθε μεταβίβαση εκδίδεται νέος τίτλος ή επισημειώνονται από την εταιρεία επί του υπάρχοντος τίτλου, εφόσον έχει εκδοθεί, η μεταβίβαση που έγινε και η εταιρική επωνυμία ή τα ονοματεπώνυμα με την έδρα και τις διευθύνσεις αντίστοιχα, το επάγγελμα και την εθνικότητα του μεταβιβάζοντος και του αποκτώντος. Τα στοιχεία αυτά καταχωρίζονται και στο ειδικό βιβλίο του πρώτου εδαφίου. Ως μέτοχος έναντι της εταιρείας θεωρείται ο εγγεγραμμένος στο βιβλίο αυτό ». ( παρ. 6,Αρθρο 8β. Μετοχικοί τίτλοι - Μεταβίβαση των μετοχών, ν. 2190/20)
Σημείο ελέγχου :
Έλεγχος της ορθής ενημέρωσης του «Βιβλίου Μετόχων », σχετικά με τις Ονομαστικές Μετοχές.
2.2 «Βιβλίο Μετόχων » με βάση τον ισχύοντα νόμο 4548/2018
Η τήρηση του « Βιβλίου Μετόχων», αφορά το σύνολο των μετοχών. Ειδικότερα, προβλέπονται τα εξής :
« 2. Η εταιρεία οφείλει να τηρεί βιβλίο μετόχων. Στο βιβλίο αυτό καταχωρίζονται οι μέτοχοι, με αναγραφή του ονοματεπωνύμου ή της εταιρικής επωνυμίας και της διεύθυνσης ή της έδρας τους, καθώς και του επαγγέλματος και της εθνικότητας του κάθε μετόχου. Σε κάθε περίπτωση αναγράφεται ο αριθμός και η κατηγορία των μετοχών, που κατέχει κάθε μέτοχος. Το καταστατικό μπορεί να προβλέπει την ηλεκτρονική τήρηση του βιβλίου ή και την τήρησή του από κεντρικό αποθετήριο τίτλων, πιστωτικό ίδρυμα ή από επιχείρηση επενδύσεων, που έχουν το δικαίωμα να φυλάσσουν χρηματοπιστωτικά μέσα. Ως μέτοχος έναντι της εταιρείας θεωρείται ο εγγεγραμμένος στο βιβλίο αυτό».( παρ. 2 του άρθρου 40 του ν. 4548/2018 )
Υπόδειγμα «Βιβλίου Μετόχων »
α) Τηρείται σαν «Ημερολόγιο» , με τα στοιχεία κάθε μεταβολής [ Πρέπει να ενημερώνεται και για τον πωλητή και για τον αγοραστή των μετοχών ]
Α/Α Πράξης | Ονοματεπώνυμο ή εταιρική επωνυμία Μετόχου | Διεύθυνση ή έδρα Μετόχου | Επάγγελμα Μετόχου | Εθνικότητα Μετόχου | Αριθμός μετοχών - Κατηγορία μετοχών. | Ημερομηνία Κτήσης ή Μεταβίβασης. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
β) Τηρείται σαν «Καρτέλα», κάθε μετόχου και ενημερώνεται με τα στοιχεία κάθε μεταβολής από το «Ημερολόγιο», με σκοπό την ορθότερη παρακολούθηση.
[ Μέτοχος Α ]
Ονοματεπώνυμο ή εταιρική επωνυμία Μετόχου | Αριθμός μετοχών - Κατηγορία μετοχών. [ Μεταβολή ] | Στοιχεία των τίτλων μετοχών | Ημερομηνία Μεταβολής -[ Α/Α Πράξης στο ''Βιβλίο Μετόχων'' ] | Υπόλοιπο Μετοχών μετά την μεταβολή | Υπογραφή Μετόχου | Υπογραφή Αρμόδιου της Εταιρείας |
Φυσικά μια ηλεκτρονική εφαρμογή παρακολούθησης των ανωτέρω, θα ήταν ότι καλύτερο.
Σημείωση : Το «Βιβλίου Μετόχων », δεν θεωρείται από κάποια αρχή. Πρέπει, κατά την αποψή μου, για λόγους ορθής διαχειριστικής παρακολούθησης, να υπογράφεται από το όργανο της Διοίκησης, που είναι αρμόδιο για την ορθή ενημέρωσή του.
Προσοχή
Στοάρθρο 20. Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων , του ν. 4557/2018, μεταξύ άλλων προβλέπονται :« Οι πληροφορίες αυτές περιλαμβάνουν τουλάχιστον το ονοματεπώνυμο, την ημερομηνία γέννησης (*) , την υπηκοότητα(*) και τη χώρα διαμονής(*) των πραγματικών δικαιούχων, καθώς επίσης και το είδος και την έκταση των δικαιωμάτων που κατέχουν(*). Συμπληρώνονται δε με κάθε αναγκαίο στοιχείο για την ταυτοποίηση του πραγματικού δικαιούχου».
(*) Σωστό είναι, να καταχωρούνται στο «Μητρώο Μετόχων» και αυτές οι πληροφορίες, ώστε όταν εφαρμοστεί να μην αναζητούνται.
3.1 «Μετοχικοί τίτλοι », με βάση τον προηγούμενο νόμο 2190/1920
«.. 2. Με την επιφύλαξη των διατάξεων για την αποϋλοποίηση των μετοχών και των οριζομένων στην παράγραφο 4 (*), η εταιρεία υποχρεούται να εκδώσει και να παραδώσει στους μετόχους μετοχικούς τίτλους. Οι τίτλοι αυτοί μπορεί να είναι απλοί ή πολλαπλοί. Αν έχουν εκδοθεί πολλαπλοί τίτλοι, μετά από αίτηση κάθε μετόχου, η εταιρεία υποχρεούται να αντικαταστήσει τους υπάρχοντες τίτλους με νέους, που ενσωματώνουν μικρότερο αριθμό μετοχών. 3. Μέχρι την έκδοση οριστικών μετοχικών τίτλων σύμφωνα με την παράγραφο 2, η εταιρεία μπορεί να εκδώσει προσωρινούς τίτλους ». ( παρ. 2 &3 ,Αρθρο 8β. Μετοχικοί τίτλοι - Μεταβίβαση των μετοχών, ν. 2190/20)
…………………………….
(*)« 4. Εάν η εταιρεία έχει ονομαστικές μετοχές μη εισηγμένες σε χρηματιστήριο, το καταστατικό μπορεί να αποκλείει ή να περιορίζει την υποχρέωσή της να εκδίδει μετοχικούς τίτλους. Στην περίπτωση αυτή το καταστατικό ορίζει τον τρόπο απόδειξης της μετοχικής ιδιότητας, προκειμένου να ασκηθούν τα δικαιώματα εκ των μετοχών. Εάν το καταστατικό δεν περιέχει σχετικό όρο, καθώς και σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση που δεν εκδίδονται μετοχικοί τίτλοι, η απόδειξη της μετοχικής ιδιότητας γίνεται με βάση τα στοιχεία του βιβλίου που τηρείται κατά την παράγραφο 6 ή τους τυχόν εκδοθέντες προσωρινούς τίτλους και, αν παρίσταται ανάγκη, με τα έγγραφα που κατέχει ο μέτοχος».
Υπόδειγμα «Μετοχικών Τίτλων»
α) Προσωρινός τίτλος ονομαστικών μετοχών
[ Εκδίδονται με σχετική απόφαση του Δ.Σ, στην οποία εξουσιοδοτούνται και οι υπογράφοντες, τους τίτλους ]
β) Προσωρινός τίτλος ανωνύμων μετοχών
Στην περίπτωση των ανωνύμων μετοχών, δεν αναγράφεται : «Ο τίτλος αυτός ανήκει στον : .………... ………….(πλήρη στοιχεία ταυτότητας)»
Προσοχή :
Σύμφωνα με την αιτιολογική του άρθρου 40, του νέου νόμου 4548/2018« …δεν προβλέπονται προσωρινοί τίτλοι, που λόγω της τεχνολογίας δεν διακρίνονται πλέον από τους οριστικούς ».
Άρα : Στο ανωτέρω «Υπόδειγμα » για την έκδοση τίτλων μετά την 1/1/2019 (ημερομηνία έναρξης του νέου νόμου 4548/2018), παραλείπεται στα σημεία, που αναφέρεται η λέξη «Προσωρινός»
3.2 «Μετοχικοί τίτλοι », με βάση τον ισχύοντα νόμο 4548/2018.
« 3. Με την επιφύλαξη των διατάξεων για την αποϋλοποίηση των μετοχών και των οριζομένων στις παραγράφους 4, 5 και 6 (*) του παρόντος άρθρου, η εταιρεία υποχρεούται να εκδώσει και να παραδώσει στους μετόχους μετοχικούς τίτλους. Οι τίτλοι αυτοί μπορεί να είναι απλοί ή πολλαπλοί. Αν έχουν εκδοθεί πολλαπλοί τίτλοι, ύστερα από αίτηση κάθε μετόχου, η εταιρεία υποχρεούται να αντικαταστήσει τους υπάρχοντες τίτλους με νέους, που ενσωματώνουν μικρότερο αριθμό μετοχών».( παρ. 3 του άρθρου 40 του ν. 4548/2018 )
……………..
(*) «4. Το καταστατικό μπορεί να αποκλείει ή να περιορίζει την υποχρέωση της εταιρείας να εκδίδει μετοχικούς τίτλους. Στην περίπτωση αυτή το καταστατικό ορίζει τον τρόπο απόδειξης της μετοχικής ιδιότητας, προκειμένου να ασκηθούν τα δικαιώματα από τις μετοχές. Αν το καταστατικό δεν περιέχει σχετικό όρο, καθώς και σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση που δεν εκδίδονται μετοχικοί τίτλοι, η απόδειξη της μετοχικής ιδιότητας γίνεται με βάση τα στοιχεία του βιβλίου που τηρείται κατά την παράγραφο 2 [ βιβλίο μετόχων ] και, αν παρίσταται ανάγκη, με τα έγγραφα που κατέχει ο μέτοχος.
5. Οι μετοχές της εταιρείας μπορεί να τηρούνται σε λογιστική μορφή, ύστερα από αποϋλοποίηση ή ακινητοποίηση, σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 909/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Ιουλίου 2014 και τα ειδικότερα προβλεπόμενα στις κείμενες διατάξεις. Το καταστατικό της εταιρείας προβλέπει τον εκ των ανωτέρω ειδικότερο τρόπο έκδοσης και τήρησης των μετοχών της σε κεντρικό αποθετήριο τίτλων.
6. Σε περίπτωση μετοχών που έχουν εκδοθεί σε λογιστική μορφή κατά την παράγραφο 5, μέτοχος έναντι της εταιρείας θεωρείται ο εγγεγραμμένος στο μητρώο κεντρικού αποθετηρίου τίτλων ή ο ταυτοποιούμενος ως τέτοιος μέσω των εγγεγραμμένων διαμεσολαβητών. »
4) Μεταβίβαση «Μετοχικών τίτλων».
4.1 Μεταβίβαση «Μετοχικών τίτλων», με βάση τον προηγούμενο νόμο 2190/1920 .
α) Οι ανώνυμες μετοχές μεταβιβάζονταν σύμφωνα με τις διατάξεις που διέπουν τη μεταβίβαση κινητών πραγμάτων. [ Άρθρο 1034 - Αστικός Κώδικας - Κτήση κινητού με σύμβαση. Για τη μεταβίβαση της κυριότητας κινητού απαιτείται παράδοση της νομής του από τον κύριο σ' αυτόν που την αποκτά και συμφωνία των δύο ότι μετατίθεται η κυριότητα ]
β) Η μεταβίβαση των ονομαστικών μετοχών γίνεται με εγγραφή σε ειδικό βιβλίο της εταιρείας «Βιβλίου Μετόχων ».
4.2 Μεταβίβαση «Μετοχικών τίτλων», με βάση τον ισχύοντα νόμο 4548/2018 .
Η μεταβίβαση των μετοχών γίνεται με καταχώριση στο «βιβλίο μετόχων».
4.3 Μεταβίβαση «Μετοχικών τίτλων» - Μεταβατικές διατάξεις.
Μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2019 για τις υφιστάμενες ανώνυμες μετοχές η μεταβίβαση γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις που διέπουν τη μεταβίβαση κινητών πραγμάτων. (άρθρο 184, παρ. 7 περ. γ)
Προσοχή :
(α)« 1. Κατά το χρόνο ισχύος της παρ. 7 τουάρθρου 184του ν.4548/2018(Α΄ 104), οι ανώνυμες μετοχές εταιρειών μη εισηγμένων σε οργανωμένη αγορά ή Πολυμερή Μηχανισμό Διαπραγμάτευσης, καθώς και τα δικαιώματα αγοράς αυτών μεταβιβάζονται με συμβολαιογραφικό έγγραφο ή ιδιωτικό έγγραφο βεβαίας χρονολογίας ταυτόχρονα με την παράδοση τίτλων, όπου απαιτείται» . ( παρ. 1, Άρθρο 54. Τροποποιούμενες καταργούμενες διατάξεις (άρθρο 66 της Οδηγίας 2015/849), ν. 4557/2018 ) – Έναρξη ισχύος : 30/7/2018.
(β) Το έγγραφο αυτό πρέπει να διαβιβάζεται στην εταιρεία και να διατηρείται στο αρχείο της για τουλάχιστον πέντε (5) έτη από τη μεταβίβαση των μετοχών ( αιτιολογική 4557/2018)
5) Προθεσμία Ονομαστικοποίησης των Ανωνύμων Μετοχών.
Ανώνυμες μετοχές που έχουν εκδοθεί από ελληνικές ανώνυμες εταιρείες ονομαστικοποιούνται υποχρεωτικά την 1η Ιανουαρίου 2020. ( παρ. 1 του άρθρου 184 του ν. 4548/2018 )
Προσοχή :
Η προθεσμία 1η Ιουλίου 2019, αφορά την απόφαση που λαμβάνει το διοικητικό συμβούλιο για τον τρόπο με τον οποίο οι μέτοχοι ή άλλοι δικαιούχοι θα πρέπει να αναγγείλουν στην εταιρεία τα επί των μετοχών δικαιώματά τους.
6) Μεταβατικές διατάξεις έως την προθεσμία Ονομαστικοποίησης των Ανωνύμων Μετοχών.
« Μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2019 για τις υφιστάμενες ανώνυμες μετοχές ισχύουν οι εξής ρυθμίσεις:
α) Σε περίπτωση μερικής καταβολής του κεφαλαίου, σύμφωνα με το άρθρο 21, οι μετοχές μέχρι την αποπληρωμή τους είναι υποχρεωτικά ονομαστικές.
β) Η διάταξη του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου 5 του άρθρου 26 [ πρόσκληση για την άσκηση του δικαιώματος προτίμησης, ] δεν εφαρμόζεται ενόσω οι μετοχές δεν είναι ονομαστικές στο σύνολό τους.
γ) Με την επιφύλαξη ειδικών διατάξεων για τη μεταβίβαση των ανωνύμων μετοχών, οι μετοχές αυτές μεταβιβάζονται, σύμφωνα με τις διατάξεις που διέπουν τη μεταβίβαση κινητών πραγμάτων.
δ) Το δικαίωμα του μετόχου, σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 122 [ δικαίωμα του μετόχου, να ζητήσει από την εταιρεία να του αποστέλλει με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ατομική πληροφόρηση για επικείμενες γενικές συνελεύσεις τουλάχιστον δέκα (10) ημέρες πριν από την ημέρα της συνεδρίασης.] ισχύει μόνο αν ο μέτοχος έχει ονομαστικές μετοχές.
ε) Η αποστολή στους μετόχους των χρηματοοικονομικών καταστάσεων, καθώς και των σχετικών εκθέσεων του διοικητικού συμβουλίου και των ελεγκτών, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 123, είναι δυνατή εφόσον οι μετοχές είναι ονομαστικές στο σύνολό τους.
στ) Η λήψη αποφάσεων με ψηφοφορία χωρίς συνεδρίαση, που προβλέπεται στο άρθρο 135, είναι δυνατή μόνο αν οι μετοχές της εταιρείας είναι στο σύνολό τους ονομαστικές.
ζ) Το δικαίωμα του μετόχου, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 10 και την παράγραφο 11 του άρθρου 141 [ Πληροφορίες για : α) το ύψος του κεφαλαίου της εταιρείας, τις κατηγορίες των μετοχών που έχουν εκδοθεί και τον αριθμό των μετοχών κάθε κατηγορίας, ιδίως προνομιούχων, με τα δικαιώματα που κάθε κατηγορία παρέχει, καθώς και τις τυχόν δεσμευμένες μετοχές, τόσο κατά τον αριθμό τους όσο και τους περιορισμούς που προβλέπονται. Β) Ο μέτοχος θα δικαιούται επίσης να πληροφορηθεί πόσες και τι είδους μετοχές διαθέτει ο ίδιος, όπως αυτές προκύπτουν από το βιβλίο μετόχων, γ) να του χορηγηθεί πίνακας των μετόχων της εταιρείας ] ισχύει μόνο αν η εταιρεία έχει ονομαστικές μετοχές.
η) Μέτοχοι με ανώνυμες μετοχές δεν μπορούν να γίνουν μέλη ενώσεων μετόχων, σύμφωνα με το άρθρο 144 και να ασκούν δικαιώματα μέσω των ενώσεων με τις μετοχές αυτές.
θ) Οι μέτοχοι με ανώνυμες μετοχές μπορούν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2019 να ασκούν τα δικαιώματα που έχουν και οι μέτοχοι με ονομαστικές μετοχές» .( παρ. 7 του άρθρου 184 του ν. 4548/2018 ).
7) Γενικά για την Ονομαστικοποίησης των Ανωνύμων Μετοχών.
« Το άρθρο 184 προβλέπει ότι η ονομαστικοποίηση των υφιστάμενων ανωνύμων μετοχών θα επέλθει την 1η Ιανουαρίου 2020 και μάλιστα αυτόματα, χωρίς δηλαδή να απαιτείται τροποποίηση του καταστατικού.
Και αν μεν το καταστατικό προβλέπει ειδική διαδικασία αντικατάστασης των ανωνύμων τίτλων με ονομαστικούς, ακολουθείται η διαδικασία αυτή, άλλως εφαρμόζονται οι ρυθμίσεις του άρθρου 184. Οι ρυθμίσεις αυτές συνίστανται στα ακόλουθα:
Πρώτον, η εταιρεία που έχει εκδώσει ανώνυμες μετοχές οφείλει να αποκτήσει βιβλίο μετόχων, ή αντίστοιχη ηλεκτρονική υποδομή, που θα της επιτρέψει να καταγράψει τους μετόχους της και τα δικαιώματά τους.
Δεύτερον, θα πρέπει το αργότερο την 1η Ιουλίου 2019 να ανακοινώσει στους μετόχους τον τρόπο με τον οποίο οι τελευταίοι θα πρέπει να αναγγείλουν στην εταιρεία τα επί των μετοχών δικαιώματά τους, ώστε να εγγραφούν στο βιβλίο μετόχων και να τους παραδοθούν οι νέοι τίτλοι.
Μετά την 1η Ιανουαρίου 2020, οι μετοχές για τις οποίες δεν θα έχει γίνει καταχώριση στο βιβλίο μετόχων, δεν θα παρέχουν πια μετοχικά δικαιώματα (η άσκηση των τελευταίων θα έχει τους περιορισμούς των ιδίων μετοχών, σύμφωνα με το άρθρο 50 παράγραφος 1), ούτε και θα μπορούν να μεταβιβασθούν εγκύρως. Η εταιρεία δεν θα υποχρεούται να παραδώσει νέους τίτλους, αν εκδίδει τις μετοχές σε λογιστική μορφή, ή το καταστατικό προβλέπει ότι δεν έχει τέτοια υποχρέωση.
Τρίτον, με δεδομένο ότι η διαδικασία αυτή βρίσκεται ουσιαστικά στα χέρια της εταιρείας, ο νόμος παρέχει στον μέτοχο τη δυνατότητα να επιδιώξει ατομικά την εγγραφή του στο βιβλίο μετόχων και την παράδοση σε αυτόν των ονομαστικών μετοχών, με την προϋπόθεση ότι το διοικητικό συμβούλιο δεν θα έχει προβεί στην παραπάνω διαδικασία μέχρι την 31 Δεκεμβρίου 2019. Μπορεί δηλαδή ο μέτοχος να προσφύγει στο δικαστήριο και να ζητήσει να υποχρεωθεί η εταιρεία να εκδώσει και να παραδώσει στο μέτοχο τις νέες ονομαστικές μετοχές και βέβαια να εγγράψει το μέτοχο στο βιβλίο μετόχων. ( Αιτιολογική, άρθρου 184 του ν. 4548/2018 )
8) Διαδικασία αντικατάστασης των ανωνύμων τίτλων (Μετοχών ) με ονομαστικούς.
8.1 Περίπτωση πρώτη ( όταν το καταστατικό προβλέπει με πληρότητα την διαδικασία αντικατάστασης )
«Για την αντικατάσταση των ανωνύμων τίτλων με ονομαστικούς ακολουθούνται οι διατάξεις του καταστατικού, που αφορούν τη διαδικασία μετατροπής ανωνύμων μετοχών σε ονομαστικές».( εδ. 1, παρ. 2 του άρθρου 184 του ν. 4548/2018 )
Σύμφωνα με το ν. 2190/1920 ( ο προηγούμενος νόμος για τις Α.Ε ) , Άρθρο 2. Περιεχόμενο του καταστατικού προέβλεπε ότι : «1. Το καταστατικό της ανώνυμης εταιρίας πρέπει να περιέχει διατάξεις: ….. ζ. Για τη μετατροπή ονομαστικών μετοχών σε ανώνυμες, ή ανώνυμων σε ονομαστικές…..»
Συνήθως στα Καταστατικά των Α.Ε προβλέπονταν τα εξής : «ΑΡΘΡΟ …. ΜΕΤΟΧΕΣ : 1. Οι μετοχές της εταιρείας είναι ………. 2. Οι μετοχές υπογράφονται από τον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου και από ένα μέλος του, που ορίζεται απ’ αυτό. Οι τίτλοι των μετοχών μπορούν να ενσωματώνουν μία ή περισσότερες μετοχές. Τα λοιπά σχετικά με την έκδοση των μετοχών και τα στοιχεία που θα φέρουν αυτές, κανονίζονται από το Διοικητικό Συμβούλιο, σύμφωνα με τις ισχύουσες κάθε φορά διατάξεις. 3. Για τη μετατροπή των ανωνύμων μετοχών σε ονομαστικές ή των ονομαστικών σε ανώνυμες, απαιτείται απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων κατά την απλή απαρτία και πλειοψηφία του άρθρου 15 του παρόντος καταστατικού και τροποποίηση του παρόντος άρθρου. 4. Επιτρέπεται η έκδοση προσωρινών τίτλων μετοχών. Αυτές ανταλλάσσονται με τις οριστικές όταν αυτές εκδοθούν.»
8.2 Περίπτωση δεύτερη ( όταν το καταστατικό δεν προβλέπει με πληρότητα την διαδικασία αντικατάστασης )
«Αν το καταστατικό δεν προβλέπει με πληρότητα [ έννοια ασαφής και πρέπει να δοθούν από την Διοίκηση, σχετικές διευκρινήσεις ] τη διαδικασία αυτή, ακολουθείται η διαδικασία των παραγράφων 3, 4, 5, 6 και 7»( εδ. 2, παρ. 2 του άρθρου 184 του ν. 4548/2018 )
« 3. Η εταιρεία υποχρεούται με απόφαση που λαμβάνει το διοικητικό συμβούλιο το αργότερο την 1η Ιουλίου 2019 να ανακοινώσει μέσω του Γ.Ε.ΜΗ. και με άλλα πρόσφορα μέσα τον τρόπο με τον οποίο οι μέτοχοι ή άλλοι δικαιούχοι θα πρέπει να αναγγείλουν στην εταιρεία τα επί των μετοχών δικαιώματά τους, ώστε να εγγραφούν στο βιβλίο μετόχων του άρθρου 41 και να εκδοθούν οι νέοι τίτλοι». (παρ. 3 του άρθρου 184 του ν. 4548/2018 )
«4. Με την απόφαση του διοικητικού συμβουλίου, που λαμβάνεται, σύμφωνα με την παράγραφο 3, εξειδικεύεται με σαφήνεια ο τρόπος αναγγελίας των δικαιωμάτων, ορίζεται δε και ο τρόπος με τον οποίο θα εκδοθούν και θα παραδοθούν στους μετόχους και άλλους δικαιούχους οι νέοι ονομαστικοί μετοχικοί τίτλοι. Η εταιρεία δεν υποχρεούται να παραδώσει μετοχικούς τίτλους, αν οι ονομαστικές μετοχές εκδοθούν σε λογιστική μορφή, σύμφωνα με το νόμο ή η εταιρεία δεν έχει υποχρέωση έκδοσης μετοχικών τίτλων, σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 40».(παρ. 4 του άρθρου 184 του ν. 4548/2018 )
8.3 Περίπτωση τρίτη ( εταιρείες με μετοχές που είναι εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά ή σε ΠΜΔ)
«6. Στις εταιρείες με μετοχές που είναι εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά ή σε ΠΜΔ, για την καταγραφή των δικαιούχων ακολουθούνται οι κανόνες για τη νομιμοποίηση των μετόχων ενόψει συμμετοχής σε γενική συνέλευση. Επιμέρους ζητήματα της αντικατάστασης των ανωνύμων εισηγμένων μετοχών με ονομαστικές ρυθμίζονται με απόφαση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς». (παρ. 6 του άρθρου 184 του ν. 4548/2018 )
8.4 Ενέργειες στις οποίες πρέπει να προβεί το Διοικητικό Συμβούλιο της Ανώνυμης Εταιρείας για να επιτευχθεί η Ονομαστικοποίηση των μετοχών
Το κρίσιμο και ουσιαστικό σημείο στην όλη διαδικασία είναι ο « εντοπισμός » των κατόχων των Ανωνύμων Μετοχών. Σημειώνεται επίσης ότι «η διαδικασία αυτή βρίσκεται ουσιαστικά στα χέρια της εταιρείας» ( Αιτιολογική ).
Κατά την εκτίμησή μου, με βάση τα ανωτέρω ( παρ. 7 και 8 ) το Δ.Σ πρέπει :
α)Να αποκτήσει βιβλίο μετόχων ( σε κάθε περίπτωση )
β)Το αργότερο την 1η Ιουλίου 2019 να ανακοινώσει στους μετόχους τον τρόπο με τον οποίο αυτοί θα πρέπει να αναγγείλουν στην εταιρεία τα επί των μετοχών δικαιώματά τους.
Εδώ πρέπει να διακρίνουμε δύο περιπτώσεις :
(i) Οι κάτοχοι των Ανωνύμων μετοχών, είναι πρόσωπα γνωστά στην Α.Ε, λόγω συμμετοχής τους στις τελευταίες Γενικές Συνελεύσεις.
Στην περίπτωση αυτή πρέπει με σχετική απόφαση του Δ.Σ., να απευθυνθεί στα πρόσωπα αυτά και να ζητήσει την «έγγραφη διαβεβαίωση» ότι κατέχουν τις μετοχές αυτές και να ζητήσει να τις προσκομίσουν με σκοπό την εγγραφή τους στο «βιβλίο μετόχων», μέχρι την 1η Ιουλίου 2019 ή όποια άλλη τυχόν διαδικασία τυχόν προβλέπει το Καταστατικό της Α.Ε . Στην συνέχεια και έως 31/12/2019, να αποφασίσει την Ονομαστικοποίηση η Γενική Συνέλευση των μετόχων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Καταστατικό. [ Σημείωση : Η ονομαστικοποίηση των υφιστάμενων ανωνύμων μετοχών θα επέλθει την 1η Ιανουαρίου 2020 και μάλιστα αυτόματα, χωρίς δηλαδή να απαιτείται τροποποίηση του καταστατικού ] .
(ii ) Οι κάτοχοι των Ανωνύμων μετοχών, δεν είναι πρόσωπα γνωστά στην Α.Ε, λόγω μη συμμετοχής τους στις τελευταίες Γενικές Συνελεύσεις ή για άλλους λόγους.
Στην περίπτωση αυτή πρέπει με σχετική απόφαση του Δ.Σ.,να ανακοινώσει μέχρι την 1η Ιουλίου 2019, μέσω του Γ.Ε.ΜΗ. και με άλλα πρόσφορα μέσα [ π.χ ανακοινώσεις, κ.λπ ] τον τρόπο με τον οποίο οι μέτοχοι ή άλλοι δικαιούχοι θα πρέπει να αναγγείλουν στην εταιρεία τα επί των μετοχών δικαιώματά τους, ώστε να εγγραφούν στο βιβλίο μετόχων, ή όποια άλλη τυχόν διαδικασία τυχόν προβλέπει το Καταστατικό της Α.Ε . Στην συνέχεια και έως 31/12/2019, να αποφασίσει την Ονομαστικοποίηση η Γενική Συνέλευση των μετόχων [ Σημείωση : Η ονομαστικοποίηση των υφιστάμενων ανωνύμων μετοχών θα επέλθει την 1η Ιανουαρίου 2020 και μάλιστα αυτόματα, χωρίς δηλαδή να απαιτείται τροποποίηση του καταστατικού ] .
Προσοχή :
- Για την «ασφάλεια Δικαίου», πρέπει η Διοίκηση να εκδώσει σχετικές αναλυτικές οδηγίες, για την διαδικασία ονομαστικοποίησης της κάθε περίπτωσης [ πότε δηλαδή χρειάζεται ανακοίνωση στο Γ.Ε.ΜΗ. , απόφαση Γ.Σ, κ.λπ ].
- Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται η συνδρομή του Νομικού Συμβούλου της Εταιρείας.
9) Απόφαση του διοικητικού συμβούλιου της Α.Ε, για την ονομαστικοποίηση των μετοχών.
«4. Με την απόφαση του διοικητικού συμβουλίου, που λαμβάνεται, σύμφωνα με την παράγραφο 3,
- εξειδικεύεται με σαφήνεια ο τρόπος αναγγελίας των δικαιωμάτων,
- ορίζεται δε και ο τρόπος με τον οποίο θα εκδοθούν και θα παραδοθούν στους μετόχους και άλλους δικαιούχους οι νέοι ονομαστικοί μετοχικοί τίτλοι. …» (παρ. 4 του άρθρου 184 του ν. 4548/2018 )
Υπόδειγμα [ Προτεινόμενο ] απόφασης/ανακοίνωσης του διοικητικού συμβουλίου
Το Διοικητικό Συμβούλιο, στα πλαίσια των άρθρων 40 και 184 του ν. 4548/2018, προκειμένου να γίνει η Ονομαστικοποίηση των Ανωνύμων Μετοχών, που έχει εκδώσει η Εταιρεία και οι κάτοχοι να εγγραφούν στο «Βιβλίο Μετόχων» , προτείνει να εκδοθεί η κατωτέρω ανακοίνωση, η οποία θα δημοσιευτεί : α) Στο Γ.Ε.ΜΗ, β) Στην Ιστοσελίδα της Εταιρείας, γ) Να αποσταλεί σε κάθε διαθέσιμη διεύθυνση Μετόχου, δ) ……..
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΜΕΤΟΧΟΥΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ
Δυνάμει της από ΧΧ/ΧΧ/2019 απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρίας και με βάσει τα προβλεπόμενα στα άρθρα 40 και 184, ν. 4548/2018, πρέπει να γίνει η Ονομαστικοποίηση των Ανωνύμων Μετοχών, που έχει εκδώσει η Εταιρεία και οι κάτοχοι να εγγραφούν στο «Βιβλίο Μετόχων».
Κατόπιν των ανωτέρω, καλούνται οι κ.κ .μέτοχοι της εταιρίας ή άλλοι δικαιούχοι που κατέχουν ανώνυμους τίτλους μετοχών, όπως μεταβούν στα γραφεία της εταιρίας [ Ακριβής Διεύθυνση ] , κατά τις εργάσιμες ημέρες και κατά τις ώρες …………… ( Γραφείο : ……….. Υπεύθυνος : ………….., τηλ.: …………, e-mail : ….. ) , έως τις 31/12/2019, προκειμένου :
(α) Να παραδώσουν τους ανώνυμους τίτλους μετοχών ή άλλα αποδεικτικά στοιχεία κατοχής των ανωνύμων μετοχών ή των δικαιωμάτων που κατέχουν. Σημειώνεται ότι θα γίνεται έλεγχος των στοιχείων των τίτλων με τις παραστάσεις στις Γενικές Συνελεύσεις.
(β) Να εγγραφούν στο «βιβλίο μετόχων», δίδοντας και τα σχετικά στοιχεία ταυτότητας, που από την Νομοθεσία απαιτούνται και να λάβουν σχετική βεβαίωση εγγραφής, ώστε να παραλάβουν μετά την έκδοσή τους αντίστοιχους ονομαστικούς τίτλους.
(γ) Οι τίτλοι των ανωνύμων μετοχών θα ακυρωθούν και οι μέτοχοι θα παραλάβουν, με βάση τα στοιχεία εγγραφής τους στο βιβλίο μετόχων», αντίστοιχους ονομαστικούς τίτλους που θα ενσωματώνουν τις μετοχές που έχουν στην κυριότητά τους.
Επισημαίνεται ότι : Μετά την 1η Ιανουαρίου 2020 και ενόσω οι μέτοχοι ή άλλοι δικαιούχοι δεν έχουν αναγγείλει τα δικαιώματά τους, οι μετοχές δεν παρέχουν μετοχικά δικαιώματα ούτε και μπορούν να μεταβιβασθούν.
« Αν το διοικητικό συμβούλιο δεν προβεί στις παραπάνω ενέργειες μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2019, κάθε μέτοχος που έχει ανώνυμες μετοχές μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων να υποχρεωθεί η εταιρεία να εγγράψει τον αιτούντα στο βιβλίο μετόχων και να εκδώσει και να παραδώσει σε αυτόν νέες ονομαστικές μετοχές».(παρ. 5 του άρθρου 184 του ν. 4548/2018 )
«Μετά την 1η Ιανουαρίου 2020 και ενόσω οι μέτοχοι ή άλλοι δικαιούχοι δεν έχουν αναγγείλει τα δικαιώματά τους, οι μετοχές δεν παρέχουν μετοχικά δικαιώματα ούτε και μπορούν να μεταβιβασθούν. Για την αναστολή άσκησης των μετοχικών δικαιωμάτων η παράγραφος 1 του άρθρου 50 (*) εφαρμόζεται αναλόγως». (παρ. 3 του άρθρου 184 του ν. 4548/2018 )
«Μπορεί, ο μέτοχος να προσφύγει στο δικαστήριο και να ζητήσει να υποχρεωθεί η εταιρεία να εκδώσει και να παραδώσει στο μέτοχο τις νέες ονομαστικές μετοχές και βέβαια να εγγράψει το μέτοχο στο βιβλίο μετόχων». ( Αιτιολογική ν. 4548/2018 )
…………………..
α) Αναστέλλονται τα δικαιώματα παράστασης στη γενική συνέλευση και ψήφου. Οι μετοχές αυτές δεν υπολογίζονται για το σχηματισμό απαρτίας.
β) Τα μερίσματα που αντιστοιχούν στις ίδιες μετοχές προσαυξάνουν το μέρισμα των λοιπών μετόχων.
γ) Σε περίπτωση αύξησης κεφαλαίου, το δικαίωμα προτίμησης που αντιστοιχεί στις ίδιες μετοχές δεν ασκείται και προσαυξάνει το δικαίωμα των λοιπών μετόχων, εκτός αν το όργανο που αποφασίζει την αύξηση αποφασίσει τη μεταβίβαση του δικαιώματος, ολικά ή μερικά, σε πρόσωπα που δεν ενεργούν για λογαριασμό της εταιρείας. Αν η αύξηση κεφαλαίου πραγματοποιείται χωρίς καταβολή εισφορών, οι ίδιες μετοχές συμμετέχουν στην αύξηση αυτή ».
Δημόσια Πρόσκληση Νο 9/2019 Πρόγραμμα προώθησης στην αυτοαπασχόληση μέσω της οικονομικής ενίσχυσης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών 10.000 ανέργων, ηλικίας 18-66 ετών
Ημερ.: 05-07-2019
Αρ. Πρωτ.: 55203
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ
ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΟΑΕΔ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ
Ταχ. Δ/νση: Εθν. Αντίστασης 8, Τ. Κ. 17456, ΑΛΙΜΟΣ
ΤΗΛ. 11320
ΔΗΜΟΣΙΑ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ Νο 9/2019
Πρόγραμμα προώθησης στην αυτοαπασχόληση μέσω της οικονομικής ενίσχυσης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών 10.000 ανέργων, ηλικίας 18-66 ετών
Έχοντας υπόψη:
α) το άρθρο 2 του ν.2956/2001 (Α' 258), β) το άρθρο 29 του ν. 1262/1982 (ΦΕΚ Α' 70), γ) το άρθρο 25 του ν.4144/2013 (Α'88), όπως ισχύει, δ) το άρθρο 40 του ν.4578/2018 (Α'200), ε) τον κανονισμό (ΕΚ) 1407/2013, στ) τη με αριθμό 30061/563/03-07-2019 KYA (ΦΕΚ 2791/Β/4/7/2019) η Διοικήτρια του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού, ενημερώνει τους ενδιαφερόμενους που επιθυμούν να συμμετάσχουν στο «πρόγραμμα προώθησης στην αυτοαπασχόληση μέσω της οικονομικής ενίσχυσης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών 10.000 ανέργων, ηλικίας 18-66 ετών», ότι μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος από την Τετάρτη 10 Ιουλίου 2019 και ώρα 11η πρωινή στο διαδικτυακό τόπο του ΟΑΕΔ, www.oaed.gr, στο πεδίο καταχώρησης ηλεκτρονικών αιτήσεων.
Κεφάλαιο 1
Στόχος του προγράμματος
Η πράξη αυτή αποσκοπεί στην προώθηση στην αυτοαπασχόληση μέσω της οικονομικής ενίσχυσης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών 10.000 ανέργων, ηλικίας 18-66 ετών οι οποίοι είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ.
Από τις 10.000 θέσεις, οι 2.000 αφορούν σε ανέργους νέους ηλικίας 18-29 ετών και οι 8.000 σε ανέργους ηλικίας 30-66 ετών.
Κεφάλαιο 2
Πλαίσιο ένταξης - χρηματοδότηση
1. Η συνολική δαπάνη από την εφαρμογή του προγράμματος θα ανέλθει έως το ποσό των ογδόντα εκατομμυρίων 119.950.000 Ευρώ, η οποία βαρύνει το προϋπολογισμό του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) (ΚΑΕ 2493) και κατανέμεται σε ετήσια βάση ως εξής:
για το 2019: έως 4.950.000 Ευρώ
για το 2020: έως 75.000.000 Ευρώ
για το 2021: έως 40.000.000 Ευρώ
2. Οι ενισχύσεις που προβλέπονται στην παρούσα χορηγούνται βάσει του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1407/2013 της Επιτροπής για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (de minimis) (Κανονισμού). Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 2 του Κανονισμού, το συνολικό ποσό των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας που χορηγούνται ανά κράτος μέλος σε μια ενιαία επιχείρηση δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 200.000 ευρώ σε οποιαδήποτε περίοδο τριών οικονομικών ετών. Επίσης, το συνολικό ποσό των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας που χορηγούνται ανά κράτος μέλος σε μια ενιαία επιχείρηση που εκτελεί οδικές εμπορευματικές μεταφορές για λογαριασμό τρίτων δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 100.000 ευρώ σε οποιαδήποτε περίοδο τριών οικονομικών ετών. Ο σχετικός έλεγχος διενεργείται από τον ΟΑΕΔ με την υποβολή σε αυτόν υπεύθυνης δήλωσης, από τον δικαιούχο της ενίσχυσης, για οποιαδήποτε άλλη ενίσχυση ήσσονος σημασίας την οποία έλαβε η οικεία επιχείρηση βάσει του εν λόγω Κανονισμού ή άλλων Κανονισμών για ενισχύσεις ήσσονος σημασίας κατά τα δύο προηγούμενα οικονομικά έτη και κατά το τρέχον οικονομικό έτος και με την οποία υπεύθυνη δήλωση βεβαιώνει, επίσης, ότι το συνολικό ποσό των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας που της έχουν χορηγηθεί κατά το τρέχον και τα δύο προηγούμενα οικονομικά έτη, συμπεριλαμβανομένης της παρούσας ενίσχυσης, δεν υπερβαίνει τα, κατά περίπτωση, ανωτέρω αναφερόμενα ποσά. (άρθρο 6, παρ. 1, 3 του Κανονισμού).
Το προβλεπόμενο στον Κανονισμό ανώτατο όριο χορηγούμενης ενίσχυσης αφορά σε «ενιαία» επιχείρηση. Στην έννοια της «ενιαίας» επιχείρησης περιλαμβάνονται, για τους σκοπούς του Κανονισμού, όλες οι επιχειρήσεις που έχουν τουλάχιστον μία από τις ακόλουθες σχέσεις μεταξύ τους:
α) μία επιχείρηση κατέχει την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου των μετόχων ή των εταίρων άλλης επιχείρησης,
β) μία επιχείρηση έχει το δικαίωμα να διορίζει ή να παύσει την πλειοψηφία των μελών του διοικητικού, διαχειριστικού ή εποπτικού οργάνου άλλης επιχείρησης,
γ) μία επιχείρηση έχει το δικαίωμα να ασκεί δεσπόζουσα επιρροή σε άλλη επιχείρηση βάσει σύμβασης που έχει συνάψει με αυτήν ή δυνάμει ρήτρας του καταστατικού αυτής της τελευταίας,
δ) μία επιχείρηση που είναι μέτοχος ή εταίρος άλλης επιχείρησης ελέγχει μόνη της, βάσει συμφωνίας που έχει συνάψει με άλλους μετόχους ή εταίρους της εν λόγω επιχείρησης, την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου των μετόχων ή των εταίρων αυτής της επιχείρησης.
Οι επιχειρήσεις που έχουν οποιαδήποτε από τις σχέσεις που αναφέρονται στα ανωτέρω στοιχεία α) έως δ) με μία ή περισσότερες άλλες επιχειρήσεις θεωρούνται επίσης ενιαία επιχείρηση.
Ως ημερομηνία χορήγησης της συνολικής ενίσχυσης νοείται η ημερομηνία της εγκριτικής απόφασης.
Κεφάλαιο 3
Ρόλος του ΟΑΕΔ
Σύμφωνα:
α) με το άρθρο 2 του ν.2956/2001 (Α' 258) , όπως ισχύει, μεταξύ των σκοπών του Ο. Α. Ε.Δ. είναι η ενίσχυση και διευκόλυνση της ένταξης του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας στην αγορά εργασίας, και
β) με το άρθρο 29 του ν.1262/1982 ( Α' 70) , όπως ισχύει, για τον σκοπό της καταπολέμησης της ανεργίας με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας είναι δυνατό να επιχορηγούνται από τον ΟΑΕΔ επιχειρήσεις και γενικά εργοδότες του ιδιωτικού τομέα βάσει προγραμμάτων απασχόλησης και αυτοαπασχόλησης ανέργων, που καταρτίζονται με αποφάσεις του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης μετά από γνώμη του Δ.Σ. του ΟΑΕΔ.
γ) με το το άρθρο 25 του Ν.4144/2013 (ΦΕΚ Α' 88) που αντικατέστησε το άρθρο 2 του Ν.2956/2001 (ΦΕΚ Α' 258) "Ο Ο.Α.Ε.Δ. έχει σκοπό την εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής για την απασχόληση και την καταπολέμηση της ανεργίας, την ενίσχυση και διευκόλυνση της ένταξης του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας στην αγορά εργασίας και μεριμνά ιδίως για την υλοποίηση προγραμμάτων υποστήριξης ανέργων ελευθέρων επαγγελματιών και αυτοαπασχολουμένων ".
Κεφάλαιο 4
Δικαιούχοι και προϋποθέσεις συμμετοχής
4.1. Οι δυνητικά δικαιούχοι κατά την υποβολή της ηλεκτρονικής αίτησης υπαγωγής - επιχειρηματικού σχεδίου, πρέπει σωρευτικά:
1. α) να είναι άνεργοι ηλικίας 18 έως 29 ετών, δηλαδή να διανύουν το 18ο έτος της ηλικίας τους και να έχουν συμπληρώσει το 29ο έτος της ηλικίας τους και να διανύουν το 30ο, όσον αφορά στις 2.000 θέσεις,
β) να είναι άνεργοι ηλικίας 30 έως 66 ετών, όσον αφορά στις 8.000 θέσεις.
2. να έχουν την ιδιότητα του ανέργου (διαθέτοντας δελτίο ανεργίας σε ισχύ μέχρι την ημερομηνία έναρξης της δραστηριότητάς τους στη ΔΟΥ) και να έχουν ωφεληθεί από τη διαδικασία της εξατομικευμένης παρέμβασης
3. να έχουν προβεί σε νέα έναρξη δραστηριότητας σε Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (ΔΟΥ), από την ημερομηνία δημοσίευσης της ΚΥΑ στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ήτοι από 4/7/2019 και μετά και το αργότερο εντός δώδεκα (12) μηνών από την έναρξη της δραστηριότητας αυτής,
Στο πρόγραμμα δύνανται να υποβάλλουν αίτηση υπαγωγής - επιχειρηματικό σχέδιο και άνεργοι, που δεν έχουν προβεί σε έναρξη δραστηριότητας, με την προϋπόθεση ότι θα προβούν σε έναρξη στη ΔΟΥ το αργότερο εντός δύο (2) μηνών από την γνωστοποίηση της θετικής αξιολόγησης (προέγκριση) της αίτησης - επιχειρηματικού τους σχεδίου από την Τριμελή Επιτροπή Αξιολόγησης.
4. Στο πρόγραμμα δύνανται να υποβάλλουν αίτηση υπαγωγής - επιχειρηματικό σχέδιο και άνεργοι οι οποίοι είχαν προηγούμενη επιχειρηματική δραστηριότητα, την οποία διέκοψαν, έως την 31/12/2011.
Στην περίπτωση αυτή οι δυνητικά ωφελούμενοι, προκειμένου να αιτηθούν την υπαγωγή τους στο πρόγραμμα θα πρέπει να έχουν εξοφλήσει ή ρυθμίσει τις τυχόν οφειλόμενες ασφαλιστικές εισφορές ή τυχόν οφειλές από οποιαδήποτε αιτία προς τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) και να είναι ενήμεροι με τους όρους της ρύθμισης.
Όσοι τυχόν οφείλουν ασφαλιστικές εισφορές που αφορούν σε προηγούμενη επιχειρηματική δραστηριότητα και δεν έχουν υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης, αποκτούν ασφαλιστική ενημερότητα κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 40 του ν. 4578/2018, την οποία προσκομίζουν μετά την υπαγωγή τους στο πρόγραμμα, και παραμένουν ενήμεροι καθ' όλη τη διάρκεια ισχύος του προγράμματος, εφόσον είναι συνεπείς ως προς τις τρέχουσες ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις. Από το ποσό της επιχορήγησης που λαμβάνουν οι ενταγμένοι στο πρόγραμμα, όπως αυτό ορίζεται στο κεφάλαιο 5, παρακρατείται ποσοστό 25% το οποίο αποδίδεται στον ΕΦΚΑ έναντι εξόφλησης των οφειλών τους.
Το ύψος της οφειλής των ανωτέρω προσώπων και η μη υπαγωγή τους σε ρύθμιση βεβαιώνεται από τον ΕΦΚΑ,
5. να είναι Έλληνες πολίτες ή πολίτες άλλου κράτους μέλους της ΕΕ ή ομογενείς που έχουν δικαίωμα διαμονής και απασχόλησης στη χώρα μας ή πολίτες τρίτων χωρών που έχουν άδεια διαμονής τουλάχιστον για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί το πρόγραμμα και
6. οι άντρες υποψήφιοι να έχουν εκπληρώσει ή νόμιμα απαλλαγεί από τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις. H υπηρεσία διατηρεί πιστοποιητικό στρατολογικής κατάστασης τύπου Α' στο αρχείο της το οποίο, σύμφωνα με την υπ' αριθ. ΔΙΑΔΠ/Α/5482/2005 (Β'400) κοινή απόφαση του Υφυπουργού Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και του Υπουργού Εθνικής Άμυνας και εφόσον πρόκειται για Έλληνα υπήκοο, αναζητείται αυτεπάγγελτα από την αρμόδια για την έκδοση της διοικητικής πράξης υπηρεσία.
Το αρμόδιο ΚΠΑ2 απευθύνει αίτημα προς το αρμόδιο Στρατολογικό Γραφείο σύμφωνα με το αντίστοιχο έντυπο και τους όρους που περιέχονται στην απόφαση, για την έκδοση και αποστολή του πιστοποιητικού. Οι ομογενείς ή οι πολίτες χωρών της ΕΕ προσκομίζουν υπεύθυνη δήλωση ότι δεν έχουν καμία υποχρέωση ως προς την εκπλήρωση των στρατιωτικών τους υποχρεώσεων, χωρίς να απαιτείται η προσκόμιση σχετικού πιστοποιητικού της χώρας προέλευσης.
4.2. Οι δικαιούχοι εντάσσονται στο πρόγραμμα είτε ως ατομικοί επιχειρηματίες/επιτηδευματίες (ατομικές επιχειρήσεις), είτε ως μέλη νομικών οντοτήτων, με μία από τις ακόλουθες νομικές μορφές:
• Ομόρρυθμη Εταιρεία (ΟΕ),
• Ετερόρρυθμη Εταιρεία (ΕΕ), για τους ομόρρυθμους εταίρους,
• Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης (ΕΠΕ),
• Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία (ΙΚΕ)
• Συνεταιρισμού Εργαζομένων του άρθρου 24 του ν. 4430/2016 (Α' 205).
Επισημαίνεται ότι δυνητικά δικαιούχοι των ανωτέρω αναφερόμενων νομικών προσώπων, είναι οι εταίροι - μέλη που ασκούν τη διαχείριση των εταιρικών υποθέσεων βάσει είτε του θεσμικού πλαισίου, είτε του καταστατικού, είτε της απόφασης της Γενικής Συνέλευσης των εταίρων και εκπροσωπούν την επιχείρηση.
Η απασχόληση των δυνητικά δικαιούχων με την ιδιότητα του μισθωτού είτε στις επιχειρήσεις των είτε σε άλλους εργοδότες αποτελεί λόγο απόρριψης της υπαγωγής τους στο παρόν πρόγραμμα.
Τα ανωτέρω ισχύουν καθ' όλη τη διάρκεια του προγράμματος.
4.3. Στις περιπτώσεις νομικών οντοτήτων, το ανώτατο όριο δικαιούχων ορίζεται σε τρία (3) μέλη, τα οποία πρέπει να πληρούν τις προϋποθέσεις της παραγράφου 4.1 της παρούσας και να συμμετέχουν στο εταιρικό κεφάλαιο με ίσα εταιρικά μερίδια.(Δηλαδή στην περίπτωση 3 μελών το ποσοστό ανέρχεται σε 33.3% ανά μέλος και στην περίπτωση 2 μελών το ποσοστό ανέρχεται σε 50% αντίστοιχα).
Στην περίπτωση που στο πρόγραμμα εντάσσεται ένα μέλος νομικής οντότητας, αυτό θα πρέπει να συμμετέχει στο εταιρικό κεφάλαιο με ποσοστό τουλάχιστον 51%.
Τα ποσοστά συμμετοχής στο εταιρικό κεφάλαιο δεν μπορεί να μεταβληθούν κάτω από το ελάχιστο, (βάσει του οποίου εντάχθηκαν), καθ' όλη τη διάρκεια του προγράμματος.
4.4. Στην περίπτωση που αξιολογηθούν θετικά τα επιχειρηματικά σχέδια των δυνητικά δικαιούχων (προέγκριση), τα οποία υποβάλλονται με την αίτηση-υπεύθυνη δήλωσή τους, βάσει του Κεφαλαίου 7 της και προχωρήσουν σε σύσταση εταιρικού σχήματος, στο πρόγραμμα εντάσσονται τα μέλη της νομικής οντότητας.
Τα επιχειρηματικά σχέδια των δικαιούχων, συνεξετάζονται (στην ίδια συνεδρίαση) από την Επιτροπή Αξιολόγησης που θα συσταθεί με απόφαση της Διοικήτριας του ΟΑΕΔ. Σε περίπτωση θετικής αξιολόγησης (προέγκρισης), οι εγκριτικές αποφάσεις εκδίδονται ταυτόχρονα για όλους τους δικαιούχους.
Τα ανωτέρω ισχύουν και για τους δυνητικά δικαιούχους- μέλη νομικών οντοτήτων, που έχουν προβεί σε έναρξη δραστηριότητας στη ΔΟΥ μετά την ημερομηνία δημοσίευσης της ΚΥΑ στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ήτοι τις 4/7/2019.
4.5. Η επιχειρηματική δραστηριότητα που θα αναπτύξουν οι δυνητικά δικαιούχοι πρέπει να είναι οργανωμένη σε αυτοτελή επαγγελματικό χώρο και σε μια μόνο επαγγελματική εγκατάσταση.
Η δημιουργία υποκαταστήματος, είτε κατά την διαδικασία της ένταξης είτε κατά την διάρκεια του προγράμματος δεν παραβιάζει τους όρους του προγράμματος.
4.6. Τα ανωτέρω ισχύουν καθ' όλη τη διάρκεια του προγράμματος.
4.7. Δεν εντάσσονται στο πρόγραμμα:
1. επαγγελματικές δραστηριότητες που απαιτούν την ύπαρξη κενής θέσης (ενδεικτικά: συμβολαιογράφοι, δικαστικοί επιμελητές),
2. επαγγελματικές δραστηριότητες σχετικά με την εκμετάλλευση επιβατικού ή φορτηγού δημόσιας χρήσης,
3. εποχικές ως προς τον κύκλο εργασιών επιχειρήσεις, κυλικεία, καντίνες, περίπτερα, πλανόδιες επιχειρήσεις ,τυχερά ή ηλεκτρονικά τυχερά παιχνίδια, κλπ,
4. επιχειρηματικές δραστηριότητες οι οποίες εντάσσονται σε ήδη οργανωμένο ομοιόμορφο δίκτυο διανομής προϊόντων και παροχής υπηρεσιών και οι οποίες εκμεταλλεύονται, σε εκτέλεση σχετικών συμβάσεων, άδειες εκμετάλλευσης δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας που αφορούν συνήθως εμπορικά σήματα ή διακριτικούς τίτλους και τεχνογνωσία για την χρήση και την διανομή αγαθών ή υπηρεσιών (ενδεικτικά:
franchising, shop in shop, δίκτυο πρακτόρευσης),
5. επιχειρήσεις που λειτουργούν αποκλειστικά από τη 10η μετά μεσημβρίας έως την 6η πρωινή,
6. επιχειρήσεις που έχουν σύνθετο αντικείμενο δραστηριότητας και το ένα εξ αυτών περιλαμβάνεται στις εξαιρέσεις της παρούσας.
Επισημαίνεται ότι οι δικαιούχοι θα πρέπει να διατηρήσουν το αρχικό αντικείμενο δραστηριότητας, όπως περιγράφεται από τους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας (Κ.Α.Δ.), το οποίο ήταν επιλέξιμο για την υπαγωγή τους, καθ' όλη τη διάρκεια του προγράμματος. Σε περίπτωση προσθήκης Κ.Α.Δ. κατά την περίοδο υλοποίησης του προγράμματος, αυτοί θα πρέπει να μην εμπίπτουν στις εξαιρέσεις του προγράμματος.
7. Οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε τομείς, στους οποίους δεν εφαρμόζεται ο Καν. 1407/2013 (άρθρο 1), επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της αλιείας (στην πρωτογενή αλιεία και στην υδατοκαλλιέργεια) και στην πρωτογενή παραγωγή γεωργικών προϊόντων (φυτικών και ζωικών),
8. όσοι συστήνουν επιχείρηση που έχει το ίδιο αντικείμενο δραστηριότητας με επιχείρηση που λειτουργούσε στον ίδιο χώρο από άλλο επαγγελματία μέσα στο τελευταίο εξάμηνο πριν από την ημερομηνία έναρξης εργασιών της νέας επιχείρησης στη ΔOΥ,
9. όσοι έχουν ενταχθεί σε προηγούμενα προγράμματα Νέων Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΝΕΕ) του ΟΑΕΔ
10. οι συστεγαζόμενες επιχειρήσεις. Με τον όρο συστέγαση νοείται η εγκατάσταση της επιχείρησης σε ίδιο, μη διακριτό, χώρο με άλλη επιχείρηση. Εάν διαπιστωθεί συστέγαση επιχειρήσεων, εκδίδεται απορριπτική απόφαση υπαγωγής στο πρόγραμμα. Σε περίπτωση κατά την οποία η επιχείρηση έχει ήδη ενταχθεί στο ανωτέρω πρόγραμμα θα ανακαλείται η απόφαση υπαγωγής.
11. Τα ανωτέρω ισχύουν καθ' όλη τη διάρκεια του προγράμματος.
Κεφάλαιο 5
Διάρκεια και ποσό επιχορήγησης
5.1. Η διάρκεια της επιχορήγησης ορίζεται σε δώδεκα (12) μήνες.
Μετά τη λήξη του δωδεκαμήνου οι δικαιούχοι δεσμεύονται να διατηρήσουν τις επιχειρήσεις τους για άλλους τρεις (3) μήνες.
5.2. Το ποσό επιχορήγησης ορίζεται ως εξής:
α) έως δώδεκα χιλιάδες (12.000) Ευρώ για ατομικούς επιχειρηματίες/επιτηδευματίες (ατομικές επιχειρήσεις) και μέλη νομικών οντοτήτων με ποσοστό συμμετοχής στο εταιρικό κεφάλαιο τουλάχιστον 51%,
β) έως εννέα χιλιάδες (9.000) Ευρώ/ανά μέλος νομικών οντοτήτων που συμμετέχουν στο συνολικό εταιρικό κεφάλαιο κατά 1/2 έκαστος και
γ) έως οχτώ χιλιάδες (8.000) Ευρώ/ανά μέλος νομικών οντοτήτων που συμμετέχουν στο συνολικό εταιρικό κεφάλαιο κατά 1/3 έκαστος.
5.3. Τα ποσά ανά κατηγορία καταβάλλονται στους δικαιούχους σε τρεις δόσεις ως εξής:
• η πρώτη δόση, ύψους έως τέσσερις χιλιάδες (4.000) Ευρώ, της περίπτωσης α) και έως τρεις χιλιάδες (3.000) Ευρώ για κάθε δικαιούχο των περιπτώσεων β) και γ) της παραγράφου 5.2, καταβάλλεται μετά την έκδοση της απόφασης υπαγωγής,
• η δεύτερη δόση, ύψους έως τέσσερις (4.000) Ευρώ, της περίπτωσης α) και έως τρεις χιλιάδες (3.000) Ευρώ για κάθε δικαιούχο των περιπτώσεων β) και γ) της παραγράφου 5.2, καταβάλλεται μετά τη λήξη του α' εξαμήνου από την υπαγωγή και αφού διενεργηθεί τουλάχιστον ένας επιτόπιος έλεγχος το ενδιάμεσο διάστημα, στον οποίο διαπιστώνεται η κανονική λειτουργία της επιχείρησης και
• η τρίτη δόση, ύψους έως τέσσερις (4.000) Ευρώ της περίπτωσης α), έως τρεις χιλιάδες (3.000) Ευρώ για κάθε δικαιούχο της περίπτωσης β) και έως δύο χιλιάδες (2.000) Ευρώ για κάθε δικαιούχο της περίπτωσης γ) της παραγράφου 5.2, καταβάλλεται μετά τη λήξη του β' εξαμήνου από την υπαγωγή και αφού διενεργηθεί τουλάχιστον ένας επιτόπιος έλεγχος το ενδιάμεσο διάστημα, στον οποίο διαπιστώνεται η κανονική λειτουργία της επιχείρησης.
Επισημαίνεται ότι η επιχορήγηση δύναται να ανέρχεται σε ποσό μικρότερο της επιμέρους δόσης και διαμορφώνεται ανάλογα με τις δαπάνες που πραγματοποιεί ο δικαιούχος κατά τα ανωτέρω αναφερόμενα χρονικά διαστήματα. Οι δαπάνες που πραγματοποιούνται τόσο κατά την έναρξη όσο και κατά τη διάρκεια των επιμέρους εξαμήνων, οι οποίες υπερβαίνουν το ποσό των επιμέρους δόσεων, δεν μεταφέρονται καθ'οιονδήποτε τρόπο σε επόμενα εξάμηνα για τυχόν κάλυψη επόμενων δόσεων.
Κεφάλαιο 6
Διαδικασία υποβολής αίτησης
Η αίτηση - υπεύθυνη δήλωση - επιχειρηματικό σχέδιο για υπαγωγή στο πρόγραμμα υποβάλλεται αποκλειστικά με ηλεκτρονικό τρόπο στην ειδική περιοχή του διαδικτυακού τόπου του ΟΑΕΔ (www.oaed.gr).
Χειρόγραφες αιτήσεις δεν γίνονται δεκτές.
Οι ηλεκτρονικές αιτήσεις των ενδιαφερομένων δεν υποβάλλονται μέσω των Υπηρεσιών (ΚΠΑ2) του Οργανισμού.
Μετά την καταχώριση της αίτησης υπαγωγής στο πρόγραμμα, εμφανίζεται ο αριθμός πρωτοκόλλου και η ημερομηνία υποβολής της.
Οι δικαιούχοι [επιχειρηματίες/επιτηδευματίες (ατομικές επιχειρήσεις) και μέλη νομικών οντοτήτων] οι οποίοι θα προβούν σε έναρξη δραστηριότητας μετά την προέγκρισή τους από την Επιτροπή Αξιολόγησης (σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρούσα πρόσκληση), υποχρεωτικά υποβάλλουν συμπληρωματική αίτηση υπαγωγής στο πρόγραμμα το
αργότερο εντός δύο μηνών από την προέγκριση, στο αρμόδιο ΚΠΑ2 όπου ανήκουν.
Σε περίπτωση παρέλευσης της προθεσμίας των δύο (2) μηνών από τη γνωστοποίηση της θετικής αξιολόγησης (προέγκρισης) του επιχειρηματικού σχεδίου από την Επιτροπή χωρίς οι ενδιαφερόμενοι να προβούν σε έναρξη δραστηριότητας στη ΔΟΥ, ανακαλείται αυτοδικαίως η προέγκριση.
Κεφάλαιο 7
Διαδικασία υπαγωγής στο πρόγραμμα
7.1.Η διαδικασία υπαγωγής στο πρόγραμμα περιλαμβάνει τα ακόλουθα τρία στάδια:
1ο στάδιο: Ηλεκτρονική υποβολή αίτησης υπαγωγής - επιχειρηματικού σχεδίου στη σχετική περιοχή του διαδικτυακού τόπου του ΟΑΕΔ.
Πριν την υποβολή της αίτησης, πρέπει να έχουν προηγηθεί:
• η εξατομικευμένη παρέμβαση
• η έναρξη νέας επιχειρηματικής δραστηριότητας στην αρμόδια ΔΟΥ, (η οποία θα πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί μετά από την ημερομηνία δημοσίευσης της ΚΥΑ στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης ήτοι από τις 4/7/2019 και μετά. Στην περίπτωση αυτή ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να ήταν άνεργος κατά την ημερομηνία έναρξης της δραστηριότητας στη ΔΟΥ).
Στην περίπτωση των ανέργων που δεν έχουν προβεί σε έναρξη δραστηριότητας στην αρμόδια ΔΟΥ, οι ενδιαφερόμενοι προβαίνουν σε έναρξη το αργότερο εντός δύο (2) μηνών από την γνωστοποίηση της θετικής αξιολόγησης του επιχειρηματικού τους σχεδίου (προέγκριση) από την Επιτροπή Αξιολόγησης και υποβάλλουν στο ΚΠΑ2 όπου ανήκουν, συμπληρωματική αίτηση ένταξης στο πρόγραμμα εντός της ανωτέρω προθεσμίας.
2ο στάδιο: Αξιολόγηση σε επίπεδο κατηγορίας κριτηρίων
Τα προς χρηματοδότηση επιχειρηματικά σχέδια αξιολογούνται κατά τακτά χρονικά διαστήματα από Τριμελή Επιτροπή Αξιολόγησης, η οποία θα συσταθεί με απόφαση της Διοικήτριας του ΟΑΕΔ.
Τα προς χρηματοδότηση επιχειρηματικά σχέδια αξιολογούνται, με βάση τα ακόλουθα κριτήρια:
❖ Ομάδα Α: ΠΛΗΡΟΤΗΤΑ ΥΠΟΒΑΛΛΟΜΕΝΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ
Έλεγχος πλήρωσης των τυπικών προϋποθέσεων συμμετοχής, ως προς:
• Την χρήση της τυποποιημένης αίτησης, με συμπληρωμένα όλα τα υποχρεωτικά πεδία.
• Το ότι ο ενδιαφερόμενος έχει την ιδιότητα του ανέργου κατά την ημερομηνία έναρξης
δραστηριότητας στη ΔΟΥ και έχει ωφεληθεί από τη διαδικασία της εξατομικευμένης παρέμβασης.
• Το ότι ο ενδιαφερόμενος έχει την ιδιότητα του ανέργου κατά την υποβολή του επιχειρηματικού σχεδίου στην περίπτωση που δεν έχει προβεί σε έναρξη δραστηριότητας στη ΔΟΥ.
❖ Ομάδα Β: ΠΟΙΟΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ (βαθμολογούμενα κριτήρια)
Εξετάζεται η ποιότητα, πληρότητα και ωριμότητα του Επιχειρηματικού Σχεδίου σύμφωνα με τα παρακάτω κριτήρια:
1. Σαφής περιγραφή του φυσικού αντικειμένου της πράξης ως προς τα βασικά, τεχνικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά της πρόσκλησης. Μια απόλυτα σαφής, πλήρης και ολοκληρωμένη περιγραφή της επιχειρηματικής ιδέας βαθμολογείται με 5 ή 4. Αντίστοιχα μια μέτρια περιγραφή βαθμολογείται με 3 ή 2, ενώ μια ελλιπής βαθμολογείται με 1 ή 0.
2. Συνάφεια και επάρκεια του ενδιαφερομένου με το αντικείμενο της επιχειρηματικής δραστηριότητας και επαρκής τεκμηρίωση με ύπαρξη τυπικών προσόντων ή/ και επαγγελματικής εμπειρίας. Εξετάζεται η συνάφεια του αντικειμένου δραστηριότητας της επιχείρησης με το περιεχόμενο σπουδών ή /και κατάρτισης ή /και επιμόρφωσης, καθώς και με τη σχετική επαγγελματική εμπειρία του δυνητικά δικαιούχου. Η ύπαρξη βεβαιωμένων σχετικών σπουδών σε συνδυασμό με τουλάχιστον διετή επαγγελματική εμπειρία βαθμολογείται με υψηλή βαθμολογία (5,4). Κατ' αναλογία βαθμολογούνται σε χαμηλότερη κλίμακα (3,2) η ύπαρξη λιγότερων προσόντων και εμπειρίας και η έλλειψη αυτών (1, 0), αντίστοιχα.
3. Οικονομοτεχνική επάρκεια του επιχειρηματικού σχεδίου (εξέταση πιθανής ύπαρξης επιπλέον χρηματοδοτικών πόρων, π.χ. μέσω τραπεζικού δανεισμού). Εξετάζεται και βαθμολογείται η πιο ρεαλιστική προσέγγιση της πρότασης από πλευράς: α) κόστους αρχικής επένδυσης, β) δυνατότητας χρηματοδότησης και γ) περιγραφής τυχόν απαιτούμενου τεχνικού εξοπλισμού. Μια προτεινόμενη επένδυση που έχει ρεαλιστικό κόστος και επαρκή τεκμηρίωση χρηματοδότησης, ανεξαρτήτως προέλευσης, βαθμολογείται με υψηλό βαθμό (5, 4). Κατ' αναλογία βαθμολογείται σε χαμηλότερη κλίμακα (3, 2) η λιγότερο επαρκής τεκμηρίωση χρηματοδότησης και αντίστοιχα η έλλειψη αυτής βαθμολογείται με χαμηλότερο βαθμό (1, 0).
4. Ύπαρξη στοιχείων δικτύωσης, δηλαδή παραγωγικές και άλλες διασυνδέσεις με υφιστάμενες επιχειρήσεις και/ή συμπράξεις μεταξύ δύο ή περισσότερων ανέργων για τη δημιουργία κοινής επιχείρησης. Εξετάζεται και βαθμολογείται η ύπαρξη δικτύων (οριζόντιες επιχειρηματικές συνέργειες ή κάθετες παραγωγικές συνέργειες), καθώς και η ύπαρξη εταιρικών, συνεταιριστικών ή κοινοπρακτικών σχημάτων. Με υψηλό βαθμό (5, 4) βαθμολογούνται οι συμπράξεις δύο ή και περισσότερων ανέργων για τη δημιουργία επιχείρησης, καθώς και η οριζόντια ή κάθετη δικτύωση με άλλες επιχειρήσεις. Αντίστοιχα η απλή ύπαρξη επιχειρηματικών σχέσεων βαθμολογείται με μέτριο βαθμό (3, 2). Η απουσία των παραπάνω συνεπάγεται χαμηλή βαθμολόγηση (1, 0).
5. Συνάφεια της επιχειρηματικής δραστηριότητας με τομείς οι οποίοι προσδιορίζονται από τη στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης (RIS) του ΕΣΠΑ 2014-2020 (ενδεικτικά: αγροδιατροφή, βιομηχανία τροφίμων, ενέργεια, εφοδιαστική αλυσίδα, πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες, περιβάλλον, τουρισμός, τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, υλικά - κατασκευές, υγεία-φάρμακα). Οι επιχειρηματικές ιδέες που σχετίζονται με δημιουργία επιχειρήσεων στους επιμέρους τομείς των ανωτέρω κλάδων βαθμολογούνται με υψηλό βαθμό (5). Αντίθετα η απουσία συσχέτισης συνεπάγεται χαμηλή βαθμολόγηση (1,0).
Σχετικά με τα κριτήρια της ομάδας Α, που αφορούν την πληρότητα της υποβαλλόμενης αίτησης, η Επιτροπή είναι υπεύθυνη να επιβεβαιώσει την ορθότητα των στοιχείων του δικαιούχου. Η μη ορθή συμπλήρωση της αίτησης αποτελεί λόγο αποκλεισμού από το πρόγραμμα.
Σχετικά με τα κριτήρια της ομάδας Β, η Επιτροπή εξετάζει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του υποβεβλημένου επιχειρηματικού σχεδίου, τα αξιολογεί και τα βαθμολογεί σύμφωνα με το κάθε κριτήριο με χρήση κλίμακας από (0 έως 5).
Προκειμένου να προεγκριθεί από την Επιτροπή το επιχειρηματικό σχέδιο του δυνητικά ωφελούμενου, θα πρέπει να συγκεντρώσει συνολική βαθμολογία, τουλάχιστον 8.
Η Τριμελής Επιτροπή Αξιολόγησης διατηρεί το δικαίωμα αναζήτησης πρόσθετων δικαιολογητικών που να αποδεικνύουν τα αναφερθέντα στο επιχειρηματικό σχέδιο του δικαιούχου (ενδεικτικά: δικαιολογητικά απόδειξης προηγούμενης επαγγελματικής εμπειρίας, τίτλους σπουδών).
Επισημαίνεται ότι κατά τον έλεγχο και την αξιολόγηση των επιχειρηματικών σχεδίων δύναται να πραγματοποιούνται διασταυρώσεις δεδομένων, ώστε να επαληθευθεί η ακρίβεια των δηλωθέντων στοιχείων.
Η συνολική αξιολόγηση όπως προκύπτει από τη ανωτέρω διαδικασία αποτελεί τη βάση για τη τελική έγκριση ή απόρριψη της αίτησης του ενδιαφερομένου για υπαγωγή στο πρόγραμμα.
Η Επιτροπή Αξιολόγησης εξετάζει τα επιχειρηματικά σχέδια σε τακτά διαστήματα. Η αρμόδια υπηρεσία ενημερώνει τους επαγγελματίες των οποίων η αίτηση δεν επελέγη με απαντητικό έγγραφο, κατά του οποίου μπορεί να υποβληθεί ένσταση, εντός τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίησή της στους ενδιαφερόμενους, ενώπιον της Επιτροπής Εκδίκασης Ενδικοφανών Προσφυγών [απόφαση ΔΣ 635/8.3.2016 (Β' 1708) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει].
Σε περίπτωση παρέλευσης της προθεσμίας των δύο (2) μηνών από τη γνωστοποίηση της θετικής αξιολόγησης (προέγκρισης) του επιχειρηματικού σχεδίου από την Επιτροπή χωρίς οι ενδιαφερόμενοι να προβούν σε έναρξη δραστηριότητας στη ΔΟΥ, ανακαλείται αυτοδικαίως η προέγκριση.
Επισημαίνεται ότι δεν είναι δυνατή η υποβολή νέας αίτησης-επιχειρηματικού σχεδίου:
α) σε περίπτωση απόρριψης από την Τριμελή Επιτροπή Αξιολόγησης
β) σε περίπτωση απόρριψης ενδικοφανούς προσφυγής από την Επιτροπή Εκδίκασης Ενδικοφανών Προσφυγών
γ) σε περίπτωση αυτοδίκαιας ανάκλησης προέγκρισης λόγω μη έναρξης δραστηριότητας στην ΔΟΥ
δ) σε περίπτωση διακοπής ή ανάκλησης κατά την διάρκεια του προγράμματος
3ο στάδιο: Υπαγωγή
Η υπαγωγή στο πρόγραμμα πραγματοποιείται, ύστερα από θετικό επιτόπιο έλεγχο (στον χώρο της επιχείρησης) από υπαλλήλους-ελεγκτές του ΟΑΕΔ.
Ο πρώτος επιτόπιος έλεγχος πραγματοποιείται:
• εντός ενός (1) μήνα από την ημερομηνία της γνωστοποίησης της θετικής αξιολόγησης (προέγκρισης) της αίτησης-επιχειρηματικού σχεδίου από την Επιτροπή όταν η έναρξη δραστηριότητας προηγείται της ημερομηνίας αξιολόγησης και
• εντός ενός (1) μήνα από την υποβολή της συμπληρωματικής αίτησης ένταξης όταν η έναρξη δραστηριότητας πραγματοποιήθηκε μετά την ημερομηνία της θετικής αξιολόγησης.
Ο πρώτος επιτόπιος έλεγχος ορίζεται κατόπιν συνεννόησης των υπαλλήλων-ελεγκτών με τον δικαιούχο/ους. Οι υπάλληλοι-ελεγκτές ενημερώνουν τον/τους δικαιούχο/ους για το σύνολο των απαιτούμενων δικαιολογητικών που πρέπει να βρίσκονται στον χώρο της επιχείρησης.
Συγκεκριμένα ελέγχονται τα κάτωθι:
1. Βεβαίωση έναρξης της δραστηριότητας της επιχείρησης από τη ΔΟΥ (η οποία πρέπει να συμφωνεί με την υποβληθείσα αίτηση - επιχειρηματικό σχέδιο για το οποίο έχει λάβει προέγκριση ο δυνητικά ωφελούμενος), καθώς και εκτύπωση ενεργών ΚΑΔ από το taxisnet
2. Παραστατικά τιμολόγησης ή λογιστικά έγγραφα ισοδύναμης αποδεικτικής αξίας καταχωρισμένα στα επίσημα βιβλία της επιχείρησης σύμφωνα με τις αντίστοιχες κατηγορίες βιβλίων του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών, καθαρής αξίας έως του ποσού που αναλογεί στην πρώτη δόση, όπως ορίζεται στο πρόγραμμα, που αφορούν δαπάνες (ενδεικτικά: λειτουργικά έξοδα, αποσβέσεις παγίων, ασφαλιστικές εισφορές, λογαριασμοί - παροχές τρίτων, κ.α.). Παραστατικά εξόφλησης δαπανών (εξοφλητικές αποδείξεις, αντίγραφα κίνησης λογαριασμού τραπέζης, τραπεζικά καταθετήρια, κινήσεις web-banking, κ.α.)
Σε περίπτωση μελών νομικών οντοτήτων, ο πρώτος επιτόπιος έλεγχος διενεργείται ταυτόχρονα για όλους τους δικαιούχους και από ένα ζεύγος ελεγκτών.
Κατά τον πρώτο επιτόπιο έλεγχο οι αρμόδιοι ελεγκτές υπογράφουν και αναγράφουν στα πρωτότυπα παραστατικά τον τίτλο του προγράμματος.
Οι δαπάνες που πραγματοποιούνται πριν από την απόφαση υπαγωγής είναι επιλέξιμες
εφόσον έχουν καταχωρισθεί στα επίσημα βιβλία της επιχείρησης και καλύπτουν τις ανάγκες της επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Δεν είναι επιλέξιμες οι δαπάνες αυτοπαράδοσης.
3. Καταστατικό σύστασης της εταιρείας, εφόσον πρόκειται για εταιρεία στην οποία συμμετέχει ο ενδιαφερόμενος,
4. Μισθωτήριο συμβόλαιο επαγγελματικής στέγης ή παραχωρητήριο χρήσης ακινήτου από συζύγους ή πρόσωπα α' ή β' βαθμού συγγένειας, υποβληθέν στο δικτυακό τόπο www.gsis.gr σε ισχύ ή για τους συνεταιρισμούς εργαζομένων δωρεές ή/και παραχωρήσεις χρήσης περιουσιακών στοιχείων από τρίτους σύμφωνα με το νομικό καθεστώς που τους διέπει, ή τίτλος κτήσης ακινήτου και πρόσφατη βεβαίωση δηλωθείσας περιουσιακής κατάστασης. Προκειμένου να δηλωθούν δαπάνες ενοικίου, πρέπει να υφίσταται νόμιμη σύμβαση μίσθωσης. Η μίσθωση πρέπει να έχει συναφθεί σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο το οποίο διέπει και τη διάρκειά της. Σε περίπτωση λήξης μισθωτηρίων επαγγελματικών μισθώσεων που διέπονται από το ν. 4242/2014 (Α' 50) και το άρθρο 5 του Π.Δ. 34/1995 «Περί Εμπορικών Μισθώσεων» (Α' 30), πριν την ημερομηνία λήξης του προγράμματος, δύναται να πιστοποιούνται οι δαπάνες ενοικίου, εφόσον υποβληθεί υπεύθυνη δήλωση του δικαιούχου ότι κάνει χρήση του νόμου και εξακολουθεί να στεγάζεται σε χώρο για τον οποίο έχει λήξει το μισθωτήριο συμβόλαιο ή ότι εξακολουθεί να στεγάζεται στον ίδιο χώρο με σιωπηλή παράταση.
Οι δαπάνες ενοικίου δεν είναι επιλέξιμες εάν ο εκμισθωτής είναι σύζυγος ή συνδέεται με τον μισθωτή δικαιούχο ή μη του προγράμματος με συγγένεια α' ή β' βαθμού εξ αίματος ή/και εξ αγχιστείας. Εάν ο δικαιούχος/μισθωτής είναι μέλος νομικής οντότητας, ο εν λόγω περιορισμός ισχύει για όλους τους εταίρους. Τα ανωτέρω πιστοποιούνται με την προσκόμιση Πιστοποιητικού Οικογενειακής Κατάστασης ή/και Υπεύθυνης Δήλωσης των δικαιούχων.
5. Άδεια για την άσκηση του επαγγέλματος, εάν απαιτείται, καθώς και εγγραφή στο αρμόδιο Επαγγελματικό Επιμελητήριο. Άδεια ασκήσεως επαγγέλματος δύναται να διαθέτει είτε ο ίδιος είτε ένας τουλάχιστον από τους απασχολουμένους (με πλήρη απασχόληση) στην επιχείρηση και σε περίπτωση εταιρείας/συνεταιρισμού εργαζομένων άρθρου 24 του ν. 4430/2016 (Α' 205) είτε ο ένας τουλάχιστον από τους εταίρους που απασχολείται στην εταιρεία, είτε ένας από τους απασχολουμένους (με πλήρη απασχόληση) σε αυτή,
6. Δραστηριοποίηση σε οργανωμένο αυτοτελή επαγγελματικό χώρο.
Η δημιουργία υποκαταστήματος, είτε κατά την διαδικασία της ένταξης είτε κατά την διάρκεια του προγράμματος δεν παραβιάζει τους όρους του προγράμματος.
12. Ως αυτοτελής επαγγελματικός χώρος ορίζεται ο χώρος που αποτελεί χωριστή ιδιοκτησία, διαθέτει δικές του παροχές κοινής ωφέλειας (π.χ. ηλεκτρισμού) και δεν χρησιμοποιείται με οποιοδήποτε τρόπο ως κατοικία (κύρια ή δευτερεύουσα). Εάν διαπιστωθεί η μη αυτοτέλεια του επαγγελματικού χώρου, εκδίδεται απορριπτική απόφαση υπαγωγής στο πρόγραμμα. Σε περίπτωση κατά την οποία η επιχείρηση έχει ήδη ενταχθεί στο ανωτέρω πρόγραμμα θα ανακαλείται η απόφαση υπαγωγής.
Επιτρέπεται κατ' εξαίρεση η λειτουργία της επιχείρησης σε χώρο (κατάλληλα διαμορφωμένο) εντός της οικίας της δικαιούχου στις περιπτώσεις: α) μητέρας παιδιού ηλικίας έως έξι (6) ετών, β) γυναίκας που φροντίζει στην οικία της, σύζυγο ή συγγενείς α' βαθμού με αναπηρία 80% και άνω. Για τις περιπτώσεις αυτές οι ενδιαφερόμενες απαιτείται να προσκομίζουν βεβαιώσεις, πιστοποιητικά, κτλ από δημόσιους φορείς.
7. Υπεύθυνη δήλωση με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής από δημόσια αρχή, στην οποία θα αναφέρεται ότι όλα τα παραστατικά και δικαιολογητικά είναι ακριβή αντίγραφα των πρωτοτύπων και δεν έχουν χρησιμοποιηθεί, ούτε θα χρησιμοποιηθούν σε άλλο πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από εθνικούς ή ενωσιακούς πόρους.
Μετά την υποβολή της αίτησης υπαγωγής στο πρόγραμμα -υπεύθυνης δήλωσης ή/και της συμπληρωματικής αίτησης υπαγωγής, η επιχείρηση του δικαιούχου πρέπει να είναι έτοιμη να ελεγχθεί οποιαδήποτε χρονική στιγμή από υπαλλήλους-ελεγκτές του ΟΑΕΔ.
Εφόσον δεν επιτευχθεί συνεννόηση μεταξύ του δικαιούχου και των ελεγκτών για τη διεξαγωγή του επιτόπιου ελέγχου εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας του ενός (1) μήνα, οι υπάλληλοι- ελεγκτές ορίζουν ως ημερομηνία ελέγχου την πρώτη εργάσιμη ημέρα μετά την παρέλευση είκοσι (20) ημερών από την ημερομηνία της προέγκρισης ή της υποβολής της συμπληρωματικής αίτησης υπαγωγής (σύμφωνα με τα οριζόμενα στο 3ο στάδιο της παρούσας Δημόσιας Πρόσκλησης).
Όταν ο δικαιούχος δεν διαθέτει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά ή δεν μπορεί να είναι παρών κατά τον επιτόπιο έλεγχο, οι ελεγκτές προτείνουν τη διενέργεια δεύτερου ελέγχου εντός σύντομου χρονικού διαστήματος και εντός της προθεσμίας του ενός (1) μήνα.
Οι ελεγκτές εξετάζουν συνολικά τις προϋποθέσεις του προγράμματος. Όλες οι προϋποθέσεις πρέπει να πληρούνται οπωσδήποτε κατά την ημερομηνία του επιτόπιου ελέγχου.
Τα πρωτότυπα δικαιολογητικά που ελέγχονται, αφού υπογραφούν από τους υπαλλήλους- ελεγκτές, παραμένουν στον φάκελο του δικαιούχου, στην επιχείρηση. Αντίγραφα αυτών, με την αποτύπωση των υπογραφών των ελεγκτών, επισυνάπτονται και αποστέλλονται στο ΚΠΑ2 σε συνέχεια του επιτόπιου ελέγχου.
Η έκθεση επιτόπιου ελέγχου αποτελεί τη βάση για την υπαγωγή ή μη του δικαιούχου στο πρόγραμμα και είναι δεσμευτική για την έκδοση σύμφωνης με αυτήν απόφασης από τον προϊστάμενο της υπηρεσίας (ΚΠΑ2).
Κατόπιν, και σύμφωνα με το αποτέλεσμα του επιτόπιου ελέγχου, ο Προϊστάμενος του αρμόδιου ΚΠΑ2 εκδίδει την απόφαση υπαγωγής ή απόρριψης στο πρόγραμμα, και ο αρμόδιος χειριστής του «συστήματος ηλεκτρονικών αιτήσεων» ενημερώνει ανάλογα το πληροφοριακό σύστημα (http://ait.oaed.gr).
Η σχετική απόφαση (εγκριτική ή απορριπτική) και το αντίγραφο της έκθεσης ελέγχου, με την υπογραφή του προϊσταμένου και το πρωτόκολλο της Υπηρεσίας (που έλαβε η έκθεση ως εισερχόμενο), αποστέλλεται στην επιχείρηση.
Συνημμένα, η Υπηρεσία μπορεί να διαβιβάσει και τα χρονικά διαστήματα μέσα στα οποία η επιχείρηση υποχρεούται να προσκομίσει την αίτηση με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την καταβολή της επιχορήγησης (α' δόση και επιμέρους δόσεις).
Ως ημερομηνία έναρξης του προγράμματος ορίζεται η ημερομηνία έκδοσης της απόφασης υπαγωγής από τον Προϊστάμενο του αρμόδιου ΚΠΑ2.
Κεφάλαιο 8
Τεκμηρίωση λειτουργίας - Παραστατικά
8.1.Τεκμηρίωση λειτουργίας
Ως τεκμηρίωση λειτουργίας της επιχείρησης θεωρούνται οι δαπάνες που είναι απαραίτητες για την ικανοποίηση του στόχου του προγράμματος οι οποίες αποδεικνύονται σύμφωνα με τα απαραίτητα δικαιολογητικά και παραστατικά που προβλέπει ο Κώδικας Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών, όπως ισχύει.
Επιλέξιμες πραγματικές δαπάνες θεωρούνται οι δαπάνες οι οποίες έχουν πράγματι καταβληθεί και αντιστοιχούν σε πραγματοποιηθείσες από τους δικαιούχους πληρωμές, δικαιολογούνται από τους όρους και τους στόχους του προγράμματος και τεκμηριώνονται από εξοφλημένα τιμολόγια ή λογιστικά στοιχεία ισοδύναμης αποδεικτικής αξίας.
Οι πραγματικές δαπάνες πρέπει να είναι εύλογες, τεκμηριωμένες και σύμφωνες με την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης. Εύλογες χαρακτηρίζονται οι δαπάνες όταν υπάρχουν αντικειμενικά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι δεν υπερβαίνουν τις τρέχουσες τιμές της αγοράς ή το σύνηθες κόστος του δικαιούχου για το φυσικό αντικείμενο στο οποίο αντιστοιχούν.
Ως «λογιστικό έγγραφο ισοδύναμης αποδεικτικής αξίας» νοείται κάθε έγγραφο το οποίο υποβάλλει ο δικαιούχος και το οποίο αιτιολογεί ότι η λογιστική εγγραφή αποτελεί πιστή και ανόθευτη εικόνα των εργασιών που εκτελέστηκαν, σύμφωνα με αποδεκτές λογιστικές πρακτικές.
8.2 . Ως επιλέξιμες δαπάνες του προγράμματος λογίζονται οι εξής:
1. Λειτουργικά έξοδα
Ενδεικτικά περιλαμβάνονται:
• ενοίκια επαγγελματικού χώρου (Περιλαμβάνει το κόστος ενοικίων της επαγγελματικής/εμπορικής χρήσης του μισθωμένου ακινήτου, στο οποίο στεγάζεται η επιχείρηση. Οι δαπάνες ενοικίου δεν είναι επιλέξιμες εφόσον ο μισθωτής, δικαιούχος ή μη του προγράμματος, είναι σύζυγος ή συγγενής έως και 2ου βαθμού (εξ αίματος και εξ αγχιστείας) με τον εκμισθωτή. Σε περίπτωση που ο δικαιούχος/μισθωτής είναι νομικό πρόσωπο, ο εν λόγω περιορισμός ισχύει για όλους τους εταίρους του δικαιούχου. Επιπρόσθετα, στην περίπτωση που ο εκμισθωτής είναι νομικό πρόσωπο, ο εν λόγω περιορισμός καταλαμβάνει και όλους τους εταίρους/μετόχους (φυσικά πρόσωπα) του εκμισθωτή σε σχέση με το δικαιούχο/μισθωτή (είτε ως φυσικά πρόσωπα, είτε ως εταίροι/μέτοχοι του νομικού προσώπου). Το χαρτόσημο αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη. Στην περίπτωση κατά την οποία η δαπάνη του ενοικίου δεν συμπεριλαμβάνει το χαρτόσημο, η δαπάνη εξακολουθεί να είναι επιλέξιμη. Ως παραστατικό καταβολής ενοικίου, λογίζεται το αντίστοιχο αποδεικτικό κατάθεσης του ενοικίου στον τραπεζικό λογαριασμό του μισθωτή.
Σε κάθε περίπτωση, προκειμένου να δηλωθούν δαπάνες ενοικίου, θα πρέπει να υφίσταται νόμιμη μίσθωση η οποία πρέπει να έχει συναφθεί σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο που διέπει και τη διάρκειά της και θα πρέπει να τηρούνται πλήρως τα οριζόμενα από την εκάστοτε ισχύουσα φορολογική νομοθεσία).
Σε περίπτωση λήξης μισθωτήριων επαγγελματικών μισθώσεων που διέπονται από το ν. 4242/2014 (Α' 50) και το άρθρο 5 του Π.Δ. 34/1995 «Περί Εμπορικών Μισθώσεων» (Α' 30), πριν την ημερομηνία λήξης του προγράμματος, δύναται να πιστοποιούνται οι δαπάνες ενοικίου, εφόσον υποβληθεί υπεύθυνη δήλωση του δικαιούχου ότι κάνει χρήση του νόμου και εξακολουθεί να στεγάζεται σε χώρο για τον οποίο έχει λήξει το μισθωτήριο συμβόλαιο ή ότι εξακολουθεί να στεγάζεται στον ίδιο χώρο με σιωπηλή παράταση.
Επισημαίνεται ότι η προκαταβολή δαπανών ενοικίου που υπερβαίνουν το επιλέξιμο κάθε φορά χρονικό διάστημα, όπως αυτό ορίζεται στο κεφάλαιο 5.3 της παρούσας, δεν αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη του προγράμματος.
• δαπάνες ενέργειας, σταθερής και κινητής επαγγελματικής τηλεφωνίας, ύδρευσης, θέρμανσης, λοιπές κοινόχρηστες δαπάνες (εξαιρουμένων όσων βαρύνουν τον ιδιοκτήτη). Γίνονται δεκτές οι λειτουργικές δαπάνες που αφορούν αποκλειστικά τον επαγγελματικό χώρο. Επιλέξιμοι είναι μόνο οι λογαριασμοί που εκδίδονται στην επωνυμία της επιχείρησης. Το κόστος σύνδεσης με παρόχους υπηρεσιών ηλεκτρισμού, ύδρευσης, αποχέτευσης, τηλεφωνίας, κτλ., δεν είναι επιλέξιμο.
Επισημαίνεται ότι η επιχείρηση θα πρέπει να λειτουργεί ως αυτοτελής επαγγελματικός χώρος, ο οποίος αποτελεί χωριστή ιδιοκτησία και διαθέτει δικές του παροχές κοινής ωφέλειας και του οποίου δεν γίνεται με οποιοδήποτε τρόπο χρήση ως κατοικίας (κύριας ή δευτερεύουσας), πλην της εξαίρεσης της παραγράφου 6 του κεφαλαίου 7 της παρούσας Δημόσιας Πρόσκλησης.
2. Δαπάνες για αμοιβές τρίτων
Ενδεικτικά περιλαμβάνονται:
• νομική, συμβουλευτική, λογιστική υποστήριξη, σύνταξη και παρακολούθηση επιχειρηματικού σχεδίου, δαπάνες επαγγελματικής κατάρτισης, συνδρομές σε επιστημονικά περιοδικά / εφημερίδες / βάσεις δεδομένων / επιστημονικούς διαδικτυακούς κόμβους, κόστος παρακολούθησης ημερίδων/συνεδρίων. Οι προαναφερόμενες είναι επιλέξιμες με την προϋπόθεση ότι εξυπηρετούν τη δραστηριότητα της επιχείρησης.
Ειδικότερα η επιλέξιμη δαπάνη για επιχειρηματική αμοιβή που αφορά στη σύνταξη, υποβολή και παρακολούθηση του προτεινόμενου επιχειρηματικού σχεδίου, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των πεντακοσίων (500) Ευρώ.
Οι συνολικές επιλέξιμες δαπάνες για αμοιβές νομικής και λογιστικής υποστήριξης δεν μπορούν να υπερβαίνουν το ποσό των δύο χιλιάδων (2.000) Ευρώ καθ' όλη τη διάρκεια του προγράμματος.
Η επαγγελματική κατάρτιση μπορεί να αφορά είτε τον δικαιούχο είτε το προσωπικό της επιχείρησης και πρέπει να υλοποιηθεί από πιστοποιημένο φορέα επαγγελματικής κατάρτισης.
3. Δαπάνες προβολής, δικτύωσης της νέας επιχειρηματικής δραστηριότητας και συμμετοχής σε εκθέσεις
Ενδεικτικά περιλαμβάνονται:
• σχεδιασμός και εκτύπωση διαφημιστικών εντύπων και αφισών, διαφημιστική καταχώρηση σε ημερήσιες ή οικονομικές εφημερίδες εθνικής ή τοπικής εμβέλειας ή κλαδικά και ειδικά / εξειδικευμένα για το αντικείμενο έντυπα ή σε ηλεκτρονικά μέσα, έξοδα συμμετοχής σε επαγγελματικές εκθέσεις εσωτερικού ή του εξωτερικού με θέμα συναφές με τη δραστηριότητα της επιχείρησης (συμπεριλαμβάνονται το κόστος συμμετοχής στην έκθεση, η ενοικίαση και η κατασκευή περιπτέρου) προσκομίζοντας σχετική βεβαίωση συμμετοχής από τον αρμόδιο φορέα διοργάνωσης της έκθεσης, σχεδιασμός και κατασκευή εταιρικής ιστοσελίδας, καθώς και αναβάθμιση υπάρχουσας ιστοσελίδας μόνο για προσβασιμότητα των ΑΜΕΑ.
Δεν αποτελούν επιλέξιμες δαπάνες τα έξοδα μετακίνησης, διαμονής και διατροφής για τη συμμετοχή σε ημερίδες, συνέδρια και επαγγελματικές εκθέσεις του εσωτερικού ή του εξωτερικού. Η επιλέξιμη δαπάνη που αφορά τον σχεδιασμό και την κατασκευή εταιρικής ιστοσελίδας και η συντήρησή της, στο πλαίσιο της προβολής και διαφήμισης της επιχείρησης, δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολο το ποσό των δύο χιλιάδων (2.000) Ευρώ καθ' όλη τη διάρκεια του προγράμματος.
4. Προμήθεια αναλωσίμων
Ενδεικτικά περιλαμβάνονται:
• δαπάνες προμήθειας αναλώσιμων υλικών που έχουν άμεση σχέση με τη λειτουργία της επιχείρησης.
Δεν είναι επιλέξιμες οι δαπάνες αναλωσίμων για τις οποίες η αναγκαιότητα απόκτησης τους δεν συνάδει με το επίπεδο υλικοτεχνικής υποδομής του δικαιούχου και με τη φύση του επιχειρηματικού σχεδίου (πχ δαπάνες για αγορά μελανιών όταν η επιχείρηση δεν διαθέτει εκτυπωτή).
5. Ασφαλιστικές εισφορές δικαιούχου (επιχειρηματία - εταίρων)
Επιλέξιμη δαπάνη αποτελούν οι εξοφλημένες ασφαλιστικές εισφορές του επιχειρηματία και των εταίρων σε περίπτωση σύστασης νομικής οντότητας (στον κύριο φορέα υποχρεωτικής ασφάλισης) που αφορούν στη νέα επιχειρηματική δραστηριότητα.
6. Μισθολογικό κόστος για νέα/ες θέση/εις
Περιλαμβάνει τις δαπάνες μισθοδοσίας του/των νέου/νέων εργαζομένου/νων (νέα πρόσληψη μετά την ημερομηνία υπαγωγής στο πρόγραμμα) της επιχείρησης με σχέση εξαρτημένης εργασίας (όχι απαραίτητα για συνεχόμενες περιόδους απασχόλησης) κατά τη διάρκεια επιλεξιμότητας του επιχειρηματικού σχεδίου. Στο μισθολογικό κόστος περιλαμβάνονται όλες οι νόμιμες αποδοχές και ασφαλιστικές εισφορές (εργαζομένου και εργοδότη) σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις καθώς και οι υποχρεώσεις της επιχείρησης προς τους φορείς του Δημοσίου, εξαιρουμένων του ΦΜΥ και της αποζημίωσης απόλυσης. Προκειμένου να είναι επιλέξιμο το μισθολογικό κόστος, πρέπει να έχουν εξοφληθεί οι καθαρές αποδοχές του εργαζομένου, να έχουν αποδοθεί οι αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές (εργαζόμενου και εργοδότη) και να έχει αποδοθεί ο αντίστοιχος φόρος μισθωτών υπηρεσιών, καθώς και οτιδήποτε επιπλέον απαιτείται βάσει της ισχύουσας κάθε φορά νομοθεσίας. Σε περίπτωση που έχουν καταβληθεί οι καθαρές (πληρωτέες) αποδοχές και δεν έχουν αποδοθεί οι αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές και ο αντίστοιχος φόρος, δύναται να πιστοποιηθούν μόνο οι ως άνω καθαρές αποδοχές, υπό τον όρο ότι ο δικαιούχος έχει προβεί σε ρύθμιση των οφειλών του, την οποία και εξυπηρετεί. Για τα ανωτέρω θα προσκομίζονται τα ανάλογα τραπεζικά παραστατικά {μισθοδοτικές καταστάσεις (ατομικές), δικαιολογητικό πληρωμής μισθοδοσίας σε τραπεζικό λογαριασμό του εργαζόμενου (κίνηση extrait ή καταθετήριο σε τραπεζικό λογαριασμό), αποδεικτικά καταβολής ασφαλιστικών εισφορών (εργαζόμενου και εργοδότη)}.
Εξετάζεται επίσης η τήρηση των κατώτατων ορίων αμοιβών και το εύλογο του μισθολογικού κόστους. Σε περίπτωση που κατά την πιστοποίηση της εν λόγω δαπάνης διαπιστωθεί μη τήρηση των κατώτατων ορίων αμοιβών ή μη εύλογο μισθολογικό κόστος, θα γίνεται αναπροσαρμογή της. Το κόστος της δημιουργούμενης νέας θέσης εργασίας πρέπει να είναι εύλογο και ανάλογο του χρόνου απασχόλησης.
Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση ένταξης του δικαιούχου σε πρόγραμμα επιχορήγησης του ΟΑΕΔ για τη δημιουργία ή την διατήρηση νέων θέσεων εργασίας, ως επιλέξιμη δαπάνη θεωρείται το συνολικό μισθολογικό και μη μισθολογικό κόστος του προσωπικού που απασχολείται στην επιχείρηση, αφαιρουμένου του εγκεκριμένου κάθε φορά ποσού επιχορήγησης που δικαιούται η επιχείρηση από άλλες δράσεις του ΟΑΕΔ.
7. Αποσβέσεις παγίων
Στην κατηγορία δαπάνης περιλαμβάνονται οι αποσβέσεις παγίου εξοπλισμού (ενσώματου και άυλου) που χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες της πράξης και για την περίοδο επιλεξιμότητας αυτής. Οι δαπάνες απόσβεσης παγίων στοιχείων θεωρούνται επιλέξιμες όταν πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
❖ τα πάγια στοιχεία χρησιμοποιούνται για την εκτέλεση της πράξης,
❖ δεν έχουν χρησιμοποιηθεί για την αγορά τους δημόσιες επιχορηγήσεις, ενωσιακές ή εθνικές,
❖ υπολογίζονται με τους κατάλληλους λογιστικούς κανόνες και αποτυπώνονται στο λογιστικό σύστημα που τηρεί ο δικαιούχος,
❖ το ποσό της δαπάνης συνοδεύεται από τιμολόγια ή έγγραφα ισοδύναμης αποδεικτικής αξίας και
❖ οι δαπάνες απόσβεσης αφορούν αποκλειστικά την περίοδο υλοποίησης της πράξης και ειδικότερα τη χρονική περίοδο κατά την οποία τα πάγια χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς του προγράμματος. Διευκρινίζεται ότι είναι επιλέξιμες και οι δαπάνες ολοσχερούς (100%) απόσβεσης παγίων στοιχείων τα οποία σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία δύνανται να αποσβένονται πλήρως εντός του έτους στο οποίο αποκτήθηκαν {αξία αγοράς ανά τεμάχιο έως το ποσό των χιλίων πεντακοσίων (1.500) Ευρώ χωρίς ΦΠΑ}.
Τα ανωτέρω αναφερόμενα στο θεωρούνται ως τεκμηρίωση λειτουργίας της επιχείρησης και πιστοποιούνται με εξοφλημένα τιμολόγια που απεικονίζονται με αντίστοιχες λογιστικές καταχωρήσεις, βάσει των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων (Ν. 4308/2014), στα λογιστικά βιβλία της επιχείρησης (Απλογραφικά ή Διπλογραφικά) σύμφωνα με την τηρούμενη κατηγορία.
Για να είναι επιλέξιμες οι δαπάνες, η εξόφλησή τους θα πρέπει να αποτελούν επιχειρηματικές δαπάνες και να πραγματοποιούνται σε συνάφεια με τα άρθρα 22 & 23 του Κ.Φ.Ε. (Ν. 4172/2013, ΠΟΛ.1216/2014 και ΠΟΛ.1079/2015) και το ισχύον κάθε φορά θεσμικό πλαίσιο:
• Κάθε είδους δαπάνη που αφορά σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας πεντακοσίων (500) Ευρώ και κάτω (χωρίς ΦΠΑ), μπορεί να εξοφλείται και δίχως τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής, δηλαδή με μετρητά.
• Κάθε είδους δαπάνη που αφορά σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας άνω των πεντακοσίων (500) Ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), θα πρέπει η τμηματική ή ολική εξόφληση της, να γίνει με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής. Σε περίπτωση που καταβάλλονται προκαταβολές έναντι της αξίας του προς αγορά αγαθού ή υπηρεσίας ή όταν πραγματοποιούνται τμηματικές καταβολές που αφορούν παραστατικό καθαρής αξίας άνω των 500 Ευρώ, απαιτείται η χρήση τραπεζικού μέσου, ανεξαρτήτως του ποσού της κάθε τμηματικής καταβολής ή προκαταβολής.
Όταν η ενίσχυση αφορά δικαιούχους - μέλη νομικών οντοτήτων, η δαπάνη που είναι επιλέξιμη για έναν δικαιούχο δεν μπορεί ταυτόχρονα να είναι επιλέξιμη και για τους υπόλοιπους δικαιούχους.
Ο ΟΑΕΔ και οι δικαιούχοι τηρούν ειδικό φάκελο με το σύνολο των δικαιολογητικών και παραστατικών που αναφέρονται στην παρούσα Δημόσια Πρόσκληση για τουλάχιστον δέκα (10) έτη από την ημερομηνία χορήγησης της τελευταίας ενίσχυσης σύμφωνα με τον Κανονισμό. Ειδικότερα, τα παραστατικά που προσκομίζονται για την καταβολή των επιμέρους δόσεων της επιχορήγησης, είναι εξοφλημένα τιμολόγια ή λογιστικά έγγραφα ισοδύναμης αποδεικτικής αξίας καταχωρισμένα στις αντίστοιχες κατηγορίες βιβλίων του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών. Σε κάθε παραστατικό που αφορά πληρωμές του προγράμματος, αναγράφεται ο τίτλος του, υπογράφεται από τους αρμόδιους υπαλλήλους και τα αντίγραφα διατηρούνται στον φάκελο της επιχείρησης στην Υπηρεσία.
Κεφάλαιο 9
Διαδικασία καταβολής επιχορήγησης
• αντίγραφα τιμολογίων και παραστατικών εξόφλησης επιλέξιμων δαπανών με την αποτύπωση των υπογραφών των ελεγκτών, όπως αυτές έχουν τεθεί κατά τον επιτόπιο έλεγχο
• Βεβαίωση ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας, όπου απαιτείται και
• αριθμό τραπεζικού λογαριασμού IBAN οποιασδήποτε εμπορικής τράπεζας για ατομικές επιχειρήσεις και εταιρικού τραπεζικού λογαριασμού IBAN οποιασδήποτε εμπορικής τράπεζας για εταιρικά σχήματα.
Στην περίπτωση τήρησης απλογραφικών λογιστικών βιβλίων (χειρόγραφη ή μηχανογραφική τήρηση) πρέπει να προσκομιστούν αντίγραφα των λογιστικών καταχωρίσεων των παραστατικών/στοιχείων του επιχειρηματικού σχεδίου (π.χ. τιμολογίων, τιμολογίων παροχής υπηρεσιών, κλπ.) στο βιβλίο εσόδων-εξόδων της επιχείρησης.
Στην περίπτωση τήρησης διπλογραφικών λογιστικών βιβλίων πρέπει να προσκομιστούν αντίγραφα των Αναλυτικών Καθολικών (καρτέλες) των λογαριασμών λογιστικής απεικόνισης των δαπανών, αντίγραφα των λογιστικών καταχωρίσεων των παραστατικών τιμολόγησης και εξόφλησης των δαπανών του επιχειρηματικού σχεδίου.
2. Κατά το δωδεκάμηνο διάστημα της επιχορήγησης, ο δικαιούχος δεσμεύεται με τη λήξη κάθε εξαμήνου, από την ένταξή του στο πρόγραμμα και μέσα σε προθεσμία εξήντα (60) ημερών, να προσκομίσει α) αίτηση στην οποία δηλώνει ότι η επιχείρηση του λειτουργεί κανονικά και ότι το σύνολο των δαπανών του προαναφερθέντος χρονικού διαστήματος είναι τουλάχιστον ίσο με το ποσό της δεύτερης ή της τρίτης δόσης αντίστοιχα που πρόκειται να εισπράξει, όπως αυτές απεικονίζονται σε εξοφλημένα τιμολόγια ή λογιστικά έγγραφα ισοδύναμης αποδεικτικής αξίας περασμένα στα επίσημα στις αντίστοιχες κατηγορίες βιβλίων του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών, β) αντίγραφα εξοφλημένων τιμολογίων επιλέξιμων δαπανών του αιτούμενου χρονικού διαστήματος καταβολής επιχορήγησης και γ) αντίγραφα του βιβλίου εσόδων - εξόδων του ελεγχόμενου εξαμήνου ή αντίστοιχες καταστάσεις του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών. Όταν η ενίσχυση αφορά μέλη νομικών οντοτήτων, η υποβολή της αίτησης για καταβολή της επιχορήγησης γίνεται ταυτόχρονα και η καταβολή της επιχορήγησης αφορά τα φυσικά πρόσωπα ως μέλη της νομικής οντότητας, και δ) ασφαλιστική και φορολογική ενημερότητα όπου απαιτείται.
Κεφάλαιο 10
Λοιποί όροι υλοποίησης-Δεσμεύσεις του προγράμματος
Ο δικαιούχος του προγράμματος υποχρεούται να ενημερώνει την υπηρεσία εγκαίρως και γραπτώς για οποιαδήποτε αλλαγή στα στοιχεία που έχει δηλώσει με την αίτηση υπαγωγής.
Η ατομική επιχείρηση/ νομική οντότητα δικαιούχος του προγράμματος δεν πρέπει να διακόψει τη λειτουργία της ή να προβεί σε μεταβολή των όρων και των προϋποθέσεων του προγράμματος καθ' όλη τη διάρκεια του προγράμματος από την ημερομηνία υπαγωγής στο πρόγραμμα , άλλως διακόπτεται η επιχορήγηση με επιστροφή του καταβληθέντος ποσού, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο κεφάλαιο 11 της παρούσας Δημόσιας Πρόσκλησης.
Η απασχόληση των δικαιούχων με την ιδιότητα του μισθωτού είτε στις επιχειρήσεις των, είτε σε άλλους εργοδότες αποτελεί λόγο διακοπής του προγράμματος και εφαρμόζονται τα οριζόμενα στο Κεφάλαιο 11 της παρούσας.
Σε περίπτωση παράβασης των όρων και προϋποθέσεων του προγράμματος από τον δικαιούχο/ους του προγράμματος εφαρμόζονται τα οριζόμενα στο Κεφάλαιο 11 της παρούσας.
Σε περίπτωση παράβασης των όρων και προϋποθέσεων του προγράμματος από μέλος νομικής οντότητας/δικαιούχου π.χ. αποχώρηση κλπ, το πρόγραμμα δεν διακόπτεται στο σύνολό του, αλλά μόνο ως προς τον (πρώην) δικαιούχο που έχει διαπιστωθεί η παράβαση των όρων του προγράμματος και εφαρμόζονται τα οριζόμενα στο Κεφάλαιο 11 της παρούσας, με αναζήτηση του τυχόν αναλογούντος ποσού επιχορήγησης από την νομική οντότητα, μόνο ως προς τον πρώην δικαιούχο του προγράμματος.
Κεφάλαιο 11
Διακοπή επιχορήγησης - Δημοσιονομική διόρθωση
Εάν διαπιστωθεί παράβαση όρου ή όρων, μετά από οποιαδήποτε καταβολή ποσού της επιχορήγησης στην επιχείρηση, για την απόδοση στον ΟΑΕΔ, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 29 παρ.7 του ν.1262/1982 (70 Α'), οι διατάξεις των άρθρων 121 και 123 του ν.4270/2014 (143 Α') και του άρθρου 91 παρ. 1 εδ. 1ο του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων (ν.δ. 356/1974).
Μετά τη διαπίστωση παράβασης των όρων και προϋποθέσεων του προγράμματος, το αρμόδιο ΚΠΑ2 δεν καταβάλει ή συμψηφίζει κανένα ποσό επιχορήγησης.
Όσον αφορά στους επιτόπιους ελέγχους (επιτόπιες επαληθεύσεις) που διενεργούνται κατά τη διάρκεια υλοποίησης του προγράμματος, οι αρμόδιοι υπάλληλοι-ελεγκτές του Ο. Α. Ε.Δ. συντάσσουν εντός δεκαπέντε (15) ημερών από τη διενέργεια των σχετικών ελέγχων, εκθέσεις επιτόπιας/διοικητικής επαλήθευσης με βάση τη λίστα ελέγχου, καθώς και τον διοικητικό έλεγχο, σε συνεργασία με τους υπαλλήλους του Γραφείου Απασχόλησης του αρμόδιου ΚΠΑ2.
Η Έκθεση Επιτόπιας / Διοικητικής Επαλήθευσης εγκρίνεται από το αρμόδιο όργανο, δηλαδή τον Προϊστάμενο του ΚΠΑ2, και κατόπιν κοινοποιείται εγγράφως εντός δέκα (10) ημερών από την σύνταξή της στον δικαιούχο προκειμένου να ενημερωθεί, για την προτεινόμενη- δημοσιονομική διόρθωση και την ανάκτηση του ποσού.
Η μη συμπλήρωση του ανώτατου εγκριθέντος ποσού ενίσχυσης των επιμέρους δόσεων της παραγράφου 3 του κεφαλαίου 5 της παρούσας, λόγω έλλειψης σχετικών παραστατικών από τους δικαιούχους, δεν αποτελεί λόγο διακοπής του προγράμματος και απόρριψης του αιτήματος για καταβολή της επιχορήγησης.
Σε περίπτωση παράβασης των όρων και προϋποθέσεων του προγράμματος από μέλος νομικής οντότητας/δικαιούχου π.χ. αποχώρηση κλπ, το πρόγραμμα δεν διακόπτεται στο σύνολό του, αλλά μόνο ως προς τον (πρώην) δικαιούχο που έχει διαπιστωθεί η παράβαση των όρων του προγράμματος και εφαρμόζονται τα οριζόμενα στο παρών κεφάλαιο, με αναζήτηση του τυχόν αναλογούντος ποσού επιχορήγησης από την νομική οντότητα, μόνο ως προς τον πρώην δικαιούχο του προγράμματος.
Για τους υπόλοιπους εταίρους το ποσό της αρχικής εγκριθείσας ενίσχυσης δεν μεταβάλλεται ανεξάρτητα εάν το ποσοστό συμμετοχής του αποχωρήσαντα καλυφθεί από τους ίδιους ή από άλλους εταίρους, με την υποχρέωση να τηρούνται οι λοιποί όροι και προϋποθέσεις του προγράμματος.
Ο νέος ή οι νέοι εταίροι δεν υποχρεούνται να έχουν τα χαρακτηριστικά της παρ. 1.1 του κεφαλαίου 4 της παρούσας.
Κεφάλαιο 12
Απόρριψη καταβολής επιχορήγησης
Εάν ο δικαιούχος καταθέσει εκπρόθεσμα δικαιολογητικά για την καταβολή επιμέρους δόσης, το αίτημα καταβολής για το συγκεκριμένο ποσό απορρίπτεται χωρίς διακοπή της επιχορήγησης, με απόφαση του Προϊσταμένου του ΚΠΑ2, εφόσον η επιχείρηση λειτουργεί και εξακολουθούν να τηρούνται οι όροι του προγράμματος.
Είναι δυνατή η επιμήκυνση της ως άνω προθεσμίας κατά τριάντα (30) ημέρες, με απόφαση του Προϊσταμένου του ΚΠΑ2, μετά από αίτηση του δικαιούχου.
Κεφάλαιο 13
Παρακολούθηση και έλεγχος του προγράμματος
1. Ο ΟΑΕΔ διενεργεί τους προβλεπόμενους ελέγχους στους δικαιούχους του προγράμματος οποτεδήποτε, προκειμένου να διαπιστωθεί η λειτουργία της επιχείρησης και η τήρηση των λοιπών όρων και προϋποθέσεων του προγράμματος.
Οι επαληθεύσεις του προγράμματος διενεργούνται από υπαλλήλους-ελεγκτές του ΟΑΕΔ σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
Οι δικαιούχοι παρέχουν τη συγκατάθεσή τους για την περαιτέρω επεξεργασία (από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης) των προσωπικών τους δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων των ευαίσθητων, που τηρούνται για τις ανάγκες υλοποίησης του παρόντος προγράμματος προκειμένου να εξάγονται στατιστικά δεδομένα στο πλαίσιο της διενέργειας ερευνών και της εκπόνησης μελετών μέσω ερωτηματολογίων για την αξιολόγηση του προγράμματος. Οι ωφελούμενοι έχουν τα δικαιώματα που κατοχυρώνουν για το υποκείμενο των δεδομένων οι διατάξεις του ΓΚΠΔ (άρθρα 12επ.) και συγκεκριμένα: δικαίωμα πρόσβασης και ενημέρωσης, διόρθωσης, διαγραφής, περιορισμού της επεξεργασίας, φορητότητας και εναντίωσης, υπό τις ειδικότερες προϋποθέσεις του νόμου και τις νομικές και συμβατικές υποχρεώσεις του υπευθύνου επεξεργασίας.
Για τους επιτόπιους ελέγχους που διενεργούνται κατά τη διάρκεια υλοποίησης του προγράμματος, συντάσσονται σχετικές εκθέσεις οι οποίες διατηρούνται στον φάκελο της επιχείρησης. Ο φάκελος περιλαμβάνει κάθε στοιχείο που αφορά την υπαγωγή στο πρόγραμμα, δηλ. από την υποβολή της αίτησης και μέχρι τη λήξη του προγράμματος (ενδεικτικά: παραστατικά δαπανών τόσο του δικαιούχου όσο και της υπηρεσίας που καταβάλλει την επιχορήγηση, εγκριτικές αποφάσεις, αποφάσεις επί ενστάσεων, εκθέσεις ελέγχων).
Αντίγραφο της έκθεσης παραδίδεται στην επιχείρηση.
Επισημαίνεται ότι επιτόπιοι έλεγχοι διενεργούνται και κατά την διάρκεια του τριμήνου της δέσμευσης, όπου ελέγχεται η λειτουργία της επιχείρησης και η τήρηση των λοιπών όρων και προϋποθέσεων του προγράμματος.
2. Οι ελεγχόμενες επιχειρήσεις υποχρεούνται:
• να παρέχουν κάθε δυνατή βοήθεια, κατά τον έλεγχο, στους υπαλλήλους-ελεγκτές του ΟΑΕΔ σύμφωνα με το άρθρο 29 του ν. 4144/2013,
• να αποδέχονται όλους τους προβλεπόμενους από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την παροχή σε αυτά όλων των δικαιολογητικών στοιχείων που ζητούνται,
• να τηρούν τα αποδεικτικά στοιχεία και έγγραφα που αναφέρονται στην παρούσα απόφαση για τουλάχιστον δέκα (10) έτη από την ημερομηνία χορήγησης της τελευταίας ενίσχυσης δυνάμει του Κανονισμού 1407/2013.
3. Δυνάμει του Κανονισμού (άρθρο 6 παρ. 4), τα κράτη μέλη καταγράφουν και συγκεντρώνουν όλες τις πληροφορίες που σχετίζονται με την εφαρμογή του εν λόγω Κανονισμού. Τα εν λόγω αρχεία περιέχουν όλες τις πληροφορίες που είναι αναγκαίες για να αποδειχθεί ότι έχουν τηρηθεί οι όροι του Κανονισμού. Τα αρχεία που αφορούν καθεστώς ενισχύσεων ήσσονος σημασίας πρέπει να διατηρούνται επί (δέκα) 10 οικονομικά έτη από την ημερομηνία χορήγησης της τελευταίας μεμονωμένης ενίσχυσης δυνάμει του καθεστώτος. Η ανωτέρω δεκαετής υποχρέωση τήρησης των αρχείων και εγγράφων δεν αφορά μόνον στις ελεγχόμενες επιχειρήσεις αλλά επίσης αποτελεί και αντίστοιχη υποχρέωση της χορηγούσας Αρχής (ΟΑΕΔ) να παράσχει τα εν λόγω αρχεία και έγγραφα, για όλες τις επιχειρήσεις που θα ενισχυθούν στο πλαίσιο του προγράμματος, σε περίπτωση που αιτηθούν σχετικά οι υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Κεφάλαιο 14
Επίλυση Διαφορών - Διαδικασία Ενστάσεων
Οποιαδήποτε διαφορά προκύψει μεταξύ των δικαιούχων και των ΚΠΑ2 επιλύεται με απόφαση της Επιτροπής Εκδίκασης Ενδικοφανών Προσφυγών (Απόφαση Δ. Σ.: 635/8.3.2016 -Β' 1708, όπως ισχύει).
Όλες οι ενστάσεις υποβάλλονται, εντός της αποκλειστικής προθεσμίας των τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίηση των σχετικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί από το αρμόδιο ΚΠΑ 2.
Όλες οι υποβαλλόμενες ενστάσεις με τα τυχόν προσκομιζόμενα δικαιολογητικά ελέγχονται από τον Προϊστάμενο και τον αρμόδιο υπάλληλο του Γραφείου Απασχόλησης του αρμόδιου ΚΠΑ2. Μετά τον σχετικό έλεγχο γίνεται εισήγηση η οποία αποστέλλεται στο αρμόδιο τμήμα της αντίστοιχης Περιφερειακής Διεύθυνσης του Οργανισμού, το οποίο θέτει το αίτημα της επιχείρησης υπόψη της Επιτροπής Εκδίκασης Ενδικοφανών Προσφυγών.
Η Γραμματεία των Επιτροπών Εκδίκασης Ενδικοφανών Προσφυγών μετά την εξέταση των ενστάσεων οφείλει να γνωστοποιεί τις αποφάσεις τους εγγράφως ή με ηλεκτρονικό τρόπο τόσο στους προσφεύγοντες όσο και στο Γραφείο Απασχόλησης του αρμόδιου ΚΠΑ2.
Κεφάλαιο 15
Πληροφόρηση
Η πρόσκληση του προγράμματος δημοσιεύεται στο Πρόγραμμα ΔΙΑΥΓΕΙΑ και αναρτάται στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ. Επίσης συντάσσεται Δελτίο Τύπου, το οποίο αναρτάται στην επίσημη ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ στο διαδίκτυο (www.oaed.gr) και αποστέλλεται μέσω του Γραφείου Τύπου του ΟΑΕΔ στον ημερήσιο τύπο.
Όλοι οι φορείς της πράξης αποτελούν ουσιαστικούς συντελεστές διάχυσης της πληροφόρησης στα κοινά-στόχος που απευθύνονται και, υπό την έννοια αυτή, δύνανται να χρησιμοποιούν, ορθολογικά, κάθε πρόσφορο μέσο επικοινωνίας που θα συμβάλλει στη διαφάνεια και στη διάχυση λεπτομερών πληροφοριών.
Κεφάλαιο 16
Τελικές διατάξεις
1. Με απόφαση της Διοικήτριας του Οργανισμού, θα καθορίζεται κάθε φορά τόσο ο αριθμός των προκηρυχθεισών θέσεων όσο και ο αριθμός των θέσεων που αφορά στις ηλικιακές ομάδες.
2. Οι προθεσμίες υποβολής των ηλεκτρονικών αιτήσεων για υπαγωγή στο πρόγραμμα, λήγουν αυτόματα μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος αιτήσεων, ύστερα από την κάλυψη των κατανεμηθεισών θέσεων. Μετά την αυτόματη λήξη συνεχίζεται η υποβολή των αιτήσεων για αριθμό που αντιστοιχεί μέχρι το 30% των αρχικά κατανεμηθεισών θέσεων που αφορούν στις ηλικιακές ομάδας. Στην περίπτωση αυτή οι αιτήσεις παραμένουν σε στάδιο αναμονής και ικανοποιούνται με βάση την ημερομηνία υποβολής των αιτήσεων, εφόσον δεν καλυφθεί ο αριθμός των δικαιούχων.
3. Η Διοικήτρια του Οργανισμού δύναται με απόφαση της να α) αναστείλει, β) παρατείνει, γ) λήξει τις προθεσμίες υποβολής των ηλεκτρονικών αιτήσεων χρηματοδότησης για ένταξη στο πρόγραμμα ανά ηλικιακή ομάδα, σε περίπτωση μη κάλυψης των θέσεων που είχαν αρχικά προκηρυχθεί και δ) να ανακατανείμει τις προκηρυχθείσες θέσεις ανά ηλικιακή ομάδα.
Η ΔΙΟΙΚΗΤΡΙΑ
Μ. ΚΑΡΑΜΕΣΙΝΗ
75929/2019 Εσωτερικός κανονισμός του Υπουργείου Οικονομικών (Οδηγίες) για την ηλεκτρονική διαχείριση εγγράφων
05/07/2019
75929 2019
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
α) ΓΓ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΑΥΤΟΤΕΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ Ε' - Οργάνωσης και Ποιότητας
Ταχ. Δ/νση : Πανεπιστημίου 37
Τ.Κ. 101 65 ΑΘΗΝΑ
Τηλέφωνο : 210-33·38·335, -481
Φαξ : 210-33.38.202
E-mail : d4@glk.gr
β) ΓΓ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ
ΤΜΗΜΑ Γ' - Λειτουργίας Εφαρμογών και Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης
Ταχ. Δ/νση : Χανδρή 1 και Θεσσαλονίκης
Τ.Κ. 18346, Μοσχάτο
Τηλέφωνο : 210-4802817
Φαξ : 210-4802339
E-mail : k.papathanasiou@gsis.gr
ΘΕΜΑ: «Εσωτερικός κανονισμός του Υπουργείου Οικονομικών (Οδηγίες) για την ηλεκτρονική διαχείριση εγγράφων»
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Έχοντας υπόψη:
1. τις διατάξεις:
α. των άρθρων 3, 9, 12 έως 17, 22, 23, 25, 29, 30 και 48 του ν.3979/2011 «Για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και λοιπές διατάξεις» (Α' 138), όπως τροποποιήθηκαν με τις διατάξεις του άρθρου 24 του ν. 4440/2016 (Α' 224), του άρθρου 47 του ν. 4508/2017 (Α' 200),του άρθρου 88 του ν. 4583/2018 (Α'212) και του άρθρου 21 του ν.4618/2019 (Α'89),
β. των άρθρων 12 και 13 του ν.4325/2015 «Εκδημοκρατισμός της Διοίκησης - Καταπολέμηση Γραφειοκρατίας και Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση. Αποκατάσταση αδικιών και άλλες διατάξεις» (Α' 47), όπως τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 33 του ν. 4369/2016 (Α' 33),
γ. των άρθρων 2 έως 6 του ν.3861/2010 «Ενίσχυση της διαφάνειας με την υποχρεωτική ανάρτηση νόμων και πράξεων των κυβερνητικών, διοικητικών και αυτοδιοικητικών οργάνων στο διαδίκτυο «Πρόγραμμα Διαύγεια» και άλλες διατάξεις» (Α' 112), όπως τροποποιήθηκαν με τις διατάξεις του άρθρου τρίτου του ν. 4057/2012 (Α' 54), του άρθρου 23 του ν. 4210/2013 (Α' 254), των άρθρων 197 και 201 του ν. 4281/2014 (Α' 16ο) και του άρθρου 375 του 4412/2016 (Α' 147),
δ. των άρθρων 25 και 84 του ν. 3528/2007 «Κύρωση του Κώδικα κατάστασης Δημόσιων Πολιτικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων ΝΠΔΔ» (Α' 26), όπως τροποποιήθηκαν με τις διατάξεις του άρθρου δεύτερου του ν. 4464/2017 (Α' 46) και του άρθρου 29 του ν. 4369/2016 (Α' 33),
ε. των άρθρων 3, 5, 11 και 12 του ν.2690/1999 «Κώδικας Διοικητικής και Διαδικασίας» (Α' 45), όπως τροποποιήθηκαν με τις διατάξεις του άρθρου 8 του ν. 2880/2001 (Α' 9), του άρθρου 11 του ν. 3230/2004 (Α' 44), του άρθρου 25 του ν. 3731/2008 (Α' 263), του άρθρου 1 του ν. 4250/2014 (Α' 74), του άρθρου 12 του ν. 4325/2015 (Α' 47) και του άρθρου 33 του ν. 4369/2016 (Α' 33),
στ. του άρθρου 14 του ν. 2672/1998 «Οικονομικοί πόροι της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και άλλες διατάξεις» (Α' 290), όπως τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 10 του ν. 3230/2004 (Α' 44), του άρθρου 48 του ν. 3979/2011 (Α' 138) και του άρθρου 13 του ν. 4210/2013 (Α' 254),
ζ. των άρθρων 2,6,7,7Α και 11 ως 14 του ν.2472/1997 «Προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα» (Α'50), όπως τροποποιήθηκαν με τις διατάξεις του άρθρου 8 του ν. 2819/2000 (Α' 84), του άρθρου 34 του ν. 2915/2001 (Α' 109), του άρθρου 26 του ν. 3156/2003 (Α' 157), των άρθρων 21, 22, 23 και 26 του ν. 3471/2006 (Α' 133) και του άρθρου 39 του ν. 4024/2011 (Α' 226),
η. του π.δ. 142/2017 «Οργανισμός του Υπουργείου Οικονομικών» (Α'181),
θ. την περ. 11 του άρθρου μόνου του π.δ. 73/2015 «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α' 116),
ι. των άρθρων 1 ως 7 και 21 ως 29 του π.δ. 28/2015 «Κωδικοποίηση διατάξεων για την πρόσβαση σε δημόσια έγγραφα και στοιχεία» (Α' 34),
ια. των άρθρων 1 έως 9 του π.δ. 25/2014 «Ηλεκτρονικό Αρχείο και Ψηφιοποίηση εγγράφων» (Α' 44),
ιβ. των άρθρων 1 έως 3 του π.δ. 150/2001 «Προσαρμογή στην Οδηγία 99/93/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με το κοινοτικό πλαίσιο για ηλεκτρονικές υπογραφές» (Α' 125).
2. την αριθ. 2/30508/0004/5.5.2015 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών «Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων και εξουσιοδότησης υπογραφής «Με εντολή Υπουργού» στους Γενικούς Γραμματείς και στον Ειδικό Γραμματέα του Υπουργείου Οικονομικών, πλην της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, στους Προϊσταμένους των υπαγόμενων σε αυτούς οργανικών μονάδων καθώς και στους Προϊσταμένους των οργανικών μονάδων που υπάγονται απευθείας στον Υπουργό Οικονομικών.» (Β' 785), όπως τροποποιήθηκε με τις αριθ. 2/53586/0004/24.8.2015 (Β' 1839) και 2/78612/0004/29.9.2016 (Β' 3253), όμοιες,
3. την αριθ. ΥΑΠ/Φ.40.4/163/7.2.2013 απόφαση του Υφυπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης «Ρυθμίσεις για α) τη διαδικασία και τον τρόπο ηλεκτρονικής επιβεβαίωσης της λήψης και της ασφαλούς χρονοσήμανσης β) τις προδιαγραφές και τα πρότυπα του συστήματος για τη γνωστοποίηση εγγράφων σε φυσικά πρόσωπα ή ΝΠΙΔ με χρήση ΤΠΕ και γ) την ηλεκτρονική διακίνηση εγγράφων μεταξύ φορέων του δημόσιου τομέα και των φυσικών προσώπων ή ΝΠΙΔ» (Β' 401),
4. την αριθ. ΥΑΠ/Φ.40.4/3/1031/23.4.2012 απόφαση του Υφυπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης «Ρυθμίσεις για το Ηλεκτρονικό Δημόσιο Έγγραφο» (Β' 1317),
5. την αριθ. ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989/10.4.2012 απόφαση του Υφυπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης «Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης» (Β' 1301),
6. την αριθ. 1388/5.2.2018 εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Ψηφιακής Πολιτικής του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης (ΑΔΑ: 78ΣΝ465ΧΘ0- ΨΑΕ),
7. την αριθ. ΔΙΑΔΙΠΥΔ/ΤΣΠΕΑΔ/Φ. 18/οικ.16414/27.5.2015 εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης (ΑΔΑ: 7ΝΚΟ465ΦΘΕ-ΤΧΘ),
8. το αριθ. ΓρΓΓΠ0000726ΕΞ2014/14.05.2014 έγγραφο του Υπουργείου Οικονομικών «Οδηγίες για την ηλεκτρονική έκδοση και διακίνηση εγγράφων του Υπουργείου Οικονομικών» (ΑΔΑ: ΒΙΦΑΗ-Ι8Λ),
9. τον Κανονισμό Επικοινωνίας Δημοσίων Υπηρεσιών (Γενική Γραμματεία Δημόσιας Διοίκησης, Ιανουάριος 2003) και τον Κανονισμό Επικοινωνίας Υπηρεσιών (Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδος, Οκτώβριος 2007),
10. Το γεγονός ότι, από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης, δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.
11. Την ανάγκη επικαιροποίησης του πλαισίου διαχείρισης εγγράφων εντός του Υπουργείου Οικονομικών λόγω της προμήθειας, εγκατάστασης και παραγωγικής λειτουργίας του νέου Συστήματος Ηλεκτρονικής Διαχείρισης Εγγράφων (ΣΗΔΕ) το αργότερο στις 31.05.2020, ημερομηνία που καθορίστηκε από την παρ. 8 του άρθρου 12 του ν. 3979/2011, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 21 του ν. 4618/2019 (Α' 89), με σκοπό τη συμμόρφωση στην κείμενη νομοθεσία περί ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και την αύξηση της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας των Υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονομικών.
Α Π Ο Φ Α Σ Ι Ζ Ο Υ Μ Ε
Α. Την έκδοση του ακόλουθου εσωτερικού κανονισμού του Υπουργείου Οικονομικών (Οδηγίες) για την ηλεκτρονική διαχείριση εγγράφων, ως εξής:
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α': ΓΕΝΙΚΑ
Άρθρο 1
Ορισμοί
Για τους σκοπούς του κανονισμού νοείται ως:
1. αίτηση αποδεικτικού παραδοσης ή/και αναγνωσης: δυνατότητα που παρέχεται απο τις εφαρμογές ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στον αποστολέα ενος μηνύματος να αιτηθεί από τον παραλήπτη την αποστολή επιβεβαιωτικού μηνύματος σχετικά με τη λήψη ή/και την αναγνωση του αρχικού μηνύματος,
2. αριθμός πρωτοκόλλου1: ο αριθμός πρωτοκόλλου εισερχομένου ή εξερχομένου είναι ο αύξων αριθμός του εγγράφου ανά έτος στο συγκεκριμένο σύστημα πρωτοκόλλου. Αποτελείται από έναν αύξοντα αριθμό, την ένδειξη ΕΙΣ_ για εισερχόμενα ή ΕΞ για εξερχόμενα, το ημερολογιακό έτος πρωτοκόλλησης και την ένδειξη ΠΧ, ΕΜΠ ή ΠΔ αν το έγγραφο έχει χαρακτηριστεί ως περιορισμένης χρήσης, εμπιστευτικό ή περιέχον προσωπικά δεδομένα, αντίστοιχα και συνοδεύεται από την ημερομηνία πρωτοκόλλου.
3. γραφεία του Υπουργείου Οικονομικών: όπου δεν προσδιορίζεται αλλιώς, ως γραφεία του Υπουργείου Οικονομικών νοούνται τα Πολιτικά Γραφεία του Υπουργού, του Αναπληρωτή Υπουργού και του Υφυπουργού (άρθρο 3 του π.δ. 142/2017), τα Γραφεία του Διοικητικού Γραμματέα, των Τομεακών Γραμματέων και του Ειδικού Τομεακού Γραμματέα (άρθρο 4 του π.δ. 142/2017), καθώς και κάθε άλλο Γραφείο, αυτοτελές ή μη, που προβλέπεται στις οργανικές διατάξεις του Υπουργείου Οικονομικών, με εξαίρεση τα Γραφεία της παρ. 5 του άρθρου 2 του π.δ. 142/2017 (Νομικού Συμβούλου του Κράτους, Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος, Παρέδρου του Ελεγκτικού Συνεδρίου),
4. διαβάθμιση: ο χαρακτηρισμός ενός εγγράφου με έναν όρο που δηλώνει ότι η γνωστοποίηση του σε αναρμόδια ή άγνωστα πρόσωπα θα επέφερε ζημία στο ελληνικό Δημόσιο και τις Υπηρεσίες του (Κώδικας Επικοινωνίας Δημόσιων Υπηρεσιών, 2007). Σε συμμόρφωση με την αριθ. 2013/488/ΕΕ απόφαση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (L' 274/1), και ιδίως το άρθρο 2 και το Προσάρτημα 2 αυτού, τα επίπεδα διαβάθμισης είναι τα εξής:
• Άκρως απόρρητο (ΑΑΠ): πληροφορίες και υλικό των οποίων η άνευ αδείας κοινολόγηση μπορεί να προξενήσει εξαιρετικά σοβαρή ζημία στα ζωτικά συμφέροντα του οργανισμού,
• Απόρρητο (ΑΠ): πληροφορίες και υλικό των οποίων η άνευ αδείας κοινολόγηση μπορεί να βλάψει σοβαρά τα ζωτικά συμφέροντα του οργανισμού,
• Εμπιστευτικό (ΕΜ): πληροφορίες και υλικό των οποίων η άνευ αδείας κοινολόγηση μπορεί να βλάψει τα ζωτικά συμφέροντα του οργανισμού,
• Περιορισμένης χρήσης (ΠΧ): πληροφορίες και υλικό των οποίων η άνευ αδείας κοινολόγηση μπορεί να είναι αντίθετη προς τα συμφέροντα του οργανισμού.
• Αδιαβάθμητο: διέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 5 του ν. 2690/1999 (Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας), όπου ορίζεται ότι κάθε ενδιαφερόμενος έχει δικαίωμα να λάβει γνώση των διοικητικών εγγράφων, ύστερα από γραπτή αίτησή του,
5. διεκπεραίωση: το σύνολο των ενεργειών που μεσολαβούν μεταξύ της κατάρτισης του σχεδίου εγγράφου και της παράδοσής του στους αποδέκτες του, περιλαμβανομένης της δημιουργίας ακριβούς αντιγράφου του ηλεκτρονικού σχεδίου (Κανονισμός Επικοινωνίας Δημόσιων Υπηρεσιών, 2007),
• ενα ή περισσότερα σύνολα δεδομενων που είναι οργανωμένα μεταξύ τους και χρησιμοποιούνται για την έκδοση διοικητικών πράξεων ή/και,
• έναν ή περισσότερους ηλεκτρονικούς φακέλους που περιλαμβάνουν τα ηλεκτρονικά έγγραφα είτε αυθύπαρκτα είτε μέσα σε άλλους φακέλους υποθέσεων με κοινό νοηματικό ή λειτουργικό περιεχόμενο,
8. ηλεκτρονική διακίνηση εγγράφου: η χρέωση, προώθηση για υπογραφή, επιστροφή για διορθώσεις, αποστολή προς ενέργεια, κοινοποίηση, γνωστοποίηση ή διανομή ενός ηλεκτρονικού εγγράφου, είτε κατά την έκδοση είτε κατά τη διεκπεραίωσή του,
9. ηλεκτρονική έκδοση εγγράφου: η διαδικασία δημιουργίας ενός ηλεκτρονικού σχεδίου εγγράφου με τη χρήση Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), που περιλαμβάνει τη σύνταξη, τη διακίνηση, την παρακολούθηση, επιβεβαίωση και απόρριψη αλλαγών, την προσθήκη σχολίων και την οριστικοποίηση με την προσθήκη ψηφιακής υπογραφής,
11. ηλεκτρονική υπογραφή: Δεδομένα σε ηλεκτρονική μορφή, τα οποία είναι συνημμένα σε άλλα ηλεκτρονικά δεδομένα ή συσχετίζονται λογικά με αυτά, και τα οποία χρησιμεύουν ως μέθοδος απόδειξης της γνησιότητας (άρθρο 2 του π.δ. 150/2001). Η ψηφιακή ή προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή είναι ειδική περίπτωση ηλεκτρονικής υπογραφής.
12. ηλεκτρονικό ακριβές αντίγραφο: το ηλεκτρονικό έγγραφο που αναπαράγει πιστά το περιεχόμενο ενός ηλεκτρονικού σχεδίου και φέρει την ψηφιακή υπογραφή μόνο του υπεύθυνου δημιουργίας ακριβούς αντιγράφου,
13· ηλεκτρονικό έγγραφο: κάθε μέσο, το οποίο χρησιμοποιείται από υπολογιστικό - πληροφοριακό σύστημα, με ηλεκτρονικό, μαγνητικό ή άλλο τρόπο, για εγγραφή, αποθήκευση, παραγωγή ή αναπαραγωγή στοιχείων που δεν μπορούν να αναγνωστούν άμεσα, όπως και κάθε μαγνητικό, ηλεκτρονικό ή άλλο υλικό, στο οποίο εγγράφεται οποιαδήποτε πληροφορία, εικόνα, σύμβολο ή ήχος, αυτοτελώς ή σε συνδυασμό, εφόσον το εν λόγω περιεχόμενο επιφερει εννομες συνεπειες ή προορίζεται ή είναι πρόσφορο να αποδείξει γεγονότα που μπορούν να έχουν έννομες συνέπειες (άρθρο 3 του ν. 3979/2011), κι έχει το ίδιο κύρος και αποδεικτική ισχύ με τα έγγραφα που φέρουν ιδιόχειρη υπογραφή και σφραγίδα εφόσον:
• συντάσσεται από Φορέα του Δημόσιου τομέα και
• φέρει ψηφιακή υπογραφή του εξουσιοδοτημένου οργάνου, που βασίζεται σε αναγνωρισμένο ψηφιακό πιστοποιητικό και δημιουργείται από ασφαλή διάταξη δημιουργίας υπογραφής - ΑΔΔΥ (άρθρο 13 του ν. 3979/2011),
14. ηλεκτρονικό σχέδιο εγγράφου / πρωτότυπο ηλεκτρονικό έγγραφο: το ηλεκτρονικό έγγραφο που φέρει οπωσδήποτε την ψηφιακή υπογραφή του κατά νόμο εκδότη ή τελικού υπογράφοντα, καθώς και τυχόν ψηφιακές υπογραφές από τον συντάκτη του και τους ιεραρχικά προϊσταμένους του, οι οποίες επέχουν θέση προσυπογραφών (παρ. 4 και 5 του άρθρου 25 του ν. 3528/2007).
15. μεταδεδομένα ηλεκτρονικού εγγράφου: σύνολα πληροφορίας που συνοδεύουν και χαρακτηρίζουν τα ηλεκτρονικά έγγραφα και επιτρέπουν την ανεύρεση, κατανόηση και επιβεβαίωση της γνησιότητάς τους από ανθρώπους ή συστήματα (αριθ. ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989/10.4.2012 (Β'1301) απόφαση). Συνήθη μεταδεδομένα ενός διοικητικού ηλεκτρονικού εγγράφου είναι ο αριθμός πρωτοκόλλου, ο Αριθμός Διαδικτυακής Ανάρτησης - ΑΔΑ στη Διαύγεια, το τεύχος και το έτος δημοσίευσης σε ΦΕΚ, το θέμα, το είδος, η διαβάθμιση, η προτεραιότητα, ο τελικός υπογράφων κ.ο.κ.,
16. οίκοθεν έγγραφο: έγγραφο που συντάσσεται με πρωτοβουλία της αρμόδιας Υπηρεσίας και δεν απαντάει σε συγκεκριμένο εισερχόμενο έγγραφο (Κώδικας Επικοινωνίας Δημόσιων Υπηρεσιών, 2007),
17. παρακολούθηση αλλαγών: η δυνατότητα επισήμανσης των τροποποιήσεων στο περιεχόμενο ενός ηλεκτρονικού εγγράφου μετά από την αρχική του δημιουργία,
18. προσθήκη σχολίων: η δυνατότητα εισαγωγής παρατηρήσεων σε ένα ηλεκτρονικό έγγραφο, διακριτών από το κυρίως περιεχόμενό του,
19. προσθήκη ψηφιακής υπογραφής / «ο χρήστης του ΣΗΔΕ υπογράφει ψηφιακά το ηλεκτρονικό έγγραφο»: η σύναψη ψηφιακής υπογραφής σε ένα ηλεκτρονικό έγγραφο, με χρήση του ΣΗΔΕ ή άλλου αυτοματισμού γραφείου, με σκοπό την αποτροπή της αλλοίωσής του και την ταυτοποίηση των στοιχείων του υπογράφοντος (αριθ. ΓρΓΓΠ0000726ΕΞ2014/14.05.2014 έγγραφο «Οδηγίες για την ηλεκτρονική έκδοση και διακίνηση εγγράφων του Υπουργείου Οικονομικών» με ΑΔΑ: ΒΙΦΑΗ-Ι8Λ),
20. προσωπικά δεδομένα / δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα: κάθε πληροφορία που αφορά ταυτοποιημένο ή ταυτοποιήσιμο φυσικό πρόσωπο. Ταυτοποιήσιμο φυσικό πρόσωπο είναι εκείνο του οποίου η ταυτότητα μπορεί να εξακριβωθεί, άμεσα ή έμμεσα, ιδίως μέσω αναφοράς σε αναγνωριστικό στοιχείο ταυτότητας όπως όνομα, σε αριθμό ταυτότητας, σε δεδομένα θέσης, σε επιγραμμικό αναγνωριστικό ταυτότητας2 ή σε εναν ή περισσότερους παράγοντες που προσιδιάζουν στη σωματική, φυσιολογική, γενετική, ψυχολογική, οικονομική, πολιτιστική ή κοινωνική ταυτότητα του εν λόγω φυσικού προσώπου (αριθ. 2016/679 Κανονισμός του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης - GDPR (L' 119/1)),
21. προτεραιότητα: ο χαρακτηρισμός ενός ηλεκτρονικού εγγράφου με έναν όρο που δηλώνει ότι η διεκπεραιωσή του πρέπει να γίνει σε ορισμένο χρόνο, ώστε να μην προκληθεί δυσλειτουργία του συστήματος (Κώδικας Επικοινωνίας Δημόσιων Υπηρεσιών, 2007)· Ο βαθμός προτεραιότητας ανήκει στην ευθύνη της οικείας Υπηρεσίας, επιλέγεται αρχικά από τον συντάκτη βάσει των στοιχείων και της φύσης του περιεχομένου του εγγράφου (π.χ. αποκλειστικές προθεσμίες) και μπορεί να είναι:
• Εξαιρετικά επείγον: για διεκπεραίωση το συντομότερο δυνατό,
• Επείγον: για διεκπεραίωση σε διάστημα μικρότερο του εύλογου,
• Κοινό (ή χωρίς χαρακτηρισμό): για διεκπεραίωση κατά τη φυσιολογική σειρά βάσει της ημερομηνίας του,
22. πρωτοκόλληση:
• για εισερχόμενα έγγραφα, η διαπίστωση αν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Κεφάλαιο Α: «Διαχείριση εισερχόμενων εγγράφων» του παρόντος κανονισμού (διαλογή), και στη συνέχεια η καταχώρισή του στο ΣΗΔΕ, συνοδευόμενο τουλάχιστον από έναν αύξοντα αριθμό (αριθμός πρωτοκόλλου), τον χαρακτηρισμό του (είδος εγγράφου), το θέμα του, τον αριθμό των συνημμένων του, το όργανο προς το οποίο απευθύνεται, καθώς και την ημερομηνία εισόδου του στην Υπηρεσία (άρθρο 12 του ν. 2690/1999),
• για έγγραφα που συντάσσει υπάλληλος της Υπηρεσίας κι έχουν υπογραφεί από τον τελικό υπογράφοντα, η αντιστοίχισή τους με έναν αύξοντα αριθμό (αριθμός πρωτοκόλλου), ώστε στη συνέχεια να ολοκληρωθεί η διεκπεραίωσή του3,
23. πύλες εισερχόμενων εγγράφων: όλες οι Υπηρεσίες και τα Γραφεία του Υπουργείου Οικονομικών με υποχρέωση διαχείρισης εισερχόμενων ηλεκτρονικών εγγράφων μέσω του ΣΗΔΕ (διαλογή, πρωτοκόλληση, χρέωση), σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες οργανωτικές διατάξεις και το άρθρο 12 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999),
24. πύλες εξερχόμενων εγγράφων: όλες οι Υπηρεσίες και τα Γραφεία του Υπουργείου Οικονομικών με υποχρέωση διεκπεραίωσης εξερχόμενων ηλεκτρονικών εγγράφων μέσω του ΣΗΔΕ, περιλαμβανομένων των οίκοθεν εγγράφων, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες οργανωτικές διατάξεις,
25. ρόλος: τα δικαιώματα πρόσβασης (επίπεδο πρόσβασης) ενός χρήστη του ΣΗΔΕ στα έγγραφα που διακινούνται μέσω του ΣΗΔΕ, τα οποία εξαρτώνται από τα καθήκοντα που είτε ασκεί εκ της θέσεως που κατέχει ή υπηρετεί είτε του ανατίθενται νόμιμα, τη συμμετοχή του σε διαρκή και ευκαιριακά συλλογικά όργανα, ομάδες εργασίας, επιτροπές κλπ, καθώς και χαρακτηριστικά των ηλεκτρονικών εγγράφων όπως η διαβάθμιση, ο χαρακτηρισμός ως διοικητικά ή ιδιωτικά σύμφωνα με το άρθρο 5 του ν. 2690/1999 και η συμπερίληψη προσωπικών δεδομένων.
26. συντάκτης ηλεκτρονικού εγγράφου: ο δημιουργός του ηλεκτρονικού εγγράφου, με τη χρήση ηλεκτρονικών εφαρμογών γραφείου ή/και του ΣΗΔΕ,
27. σύστημα ηλεκτρονικής διαχείρισης εγγράφων (ΣΗΔΕ): το πληροφοριακό σύστημα που χρησιμοποιείται για την ηλεκτρονική πρωτοκόλληση, έκδοση , διεκπεραίωση, και αρχειοθέτηση των ηλεκτρονικών εγγράφων,
28. υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών: οι Οργανικές Μονάδες του Υπουργείου Οικονομικών, κατά τα οριζόμενα στην παρ. 7 του άρθρου 84 του ν. 3528/2007, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 29 του ν. 4369/2016 (Α' 33) (Γενικές Διευθύνσεις, Διευθύνσεις, Τμήματα), πλην των μη αυτοτελών Τμημάτων,
29. φύλλο ενδοϋπηρεσιακής αλληλογραφίας (ΦΕΑ)4: έγγραφο που διακινείται αποκλειστικά μέσω των χρηστών του ΣΗΔΕ, χωρίς να είναι ή να προορίζεται να γίνει ηλεκτρονικό σχέδιο,
30. χρήστης του ΣΗΔΕ: ο υπάλληλος που διαθέτει λογαριασμό με τον οποίο έχει πρόσβαση σε λειτουργίες του ΣΗΔΕ,
31. χρονοσήμανση: αλληλουχία χαρακτήρων που δηλώνει με ασφάλεια την ημερομηνία και ώρα που έχει λάβει χώρα μια πράξη ή ενέργεια και εκδίδεται από την υπηρεσία χρονοσήμανσης της Αρχής Πιστοποίησης του Ελληνικού Δημοσίου (αριθ. ΥΑΠ/Φ.60/38/232/28.05.2010 (Β'799) και ΥΑΠ/Φ.60/3431/18.12.2013 (Β' 3320) αποφάσεις).
32. ψηφιακή υπογραφή / προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή: ηλεκτρονική υπογραφή που πληροί τους εξής όρους:
α) συνδέεται μονοσήμαντα με τον υπογράφοντα,
β) είναι ικανή να καθορίσει ειδικά και αποκλειστικά την ταυτότητα του υπογράφοντος,
γ) δημιουργείται με μέσα τα οποία ο υπογράφων μπορεί να διατηρήσει υπό τον αποκλειστικό του έλεγχο και
δ) συνδέεται με τα δεδομένα στα οποία αναφέρεται κατά τρόπο, ώστε να μπορεί να εντοπισθεί οποιαδήποτε μεταγενέστερη αλλοίωση των εν λόγω δεδομένων (άρθρο 2 του π.δ. 150/2001).
Σύμφωνα με τον Κανονισμό 910/2014 της Ευρωπαϊκής Ένωσης (L' 257/73), η προηγμένη ηλεκτρονική ή ψηφιακή υπογραφή χαρακτηρίζεται κατηγορίας 3 και επέχει θέση ιδιόχειρης υπογραφής όταν:
α) δημιουργείται με χρήση αναγνωρισμένου ψηφιακού πιστοποιητικού, όπως αυτό ορίζεται στον ως άνω Κανονισμό και στο π.δ. 150/2001 «Προσαρμογή στην οδηγία 99/93/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με το κοινοτικό πλαίσιο για ηλεκτρονικές υπογραφές» (ΦΕΚ Α' 125/25.6.2001), το οποίο εκδίδεται από την Αρχή Πιστοποίησης του Ελληνικού Δημοσίου (ΑΠΕΔ), και
β) δημιουργείται με χρήση ειδικού κρυπτογραφικού υλικού ΑΔΔΥ (Ασφαλής Διάταξη Δημιουργίας Υπογραφής), τύπου έξυπνης κάρτας ή USB token.
Άρθρο 2
Πεδίο Εφαρμογής - Αντικείμενο
1. Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται στην εν γένει διαχείριση μη διαβαθμισμένων, περιορισμένης χρήσης και εμπιστευτικών, εισερχόμενων και εξερχόμενων ηλεκτρονικών εγγράφων εντός των Υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονομικών (διαλογή εισερχομένων, εισαγωγή στο ΣΗΔΕ, πρωτοκόλληση, χρέωση, έκδοση, διεκπεραίωση και αρχειοθέτηση), περιλαμβανομένων των φύλλων ενδοϋπηρεσιακής αλληλογραφίας (ΦΕΑ) και των οίκοθεν εγγράφων.
2. Ο παρών κανονισμός δεν εφαρμόζεται στα έγγραφα που:
- δεν συντάσσονται στο πλαίσιο εκτέλεσης των υπηρεσιακών καθηκόντων του υπαλλήλου ή δεν συντάσσονται κατ' εντολή προϊστάμενου οργάνου σύμφωνα με το άρθρο 25 του ν. 3528/2007 (π.χ. ατομικές αναφορές),
- έχουν χαρακτηριστεί ως απόρρητα ή άκρως απόρρητα,
- διέπονται από ειδικές διατάξεις απαγόρευσης δημιουργίας αντιγράφων ή ψηφιοποίησης ή απαίτησης επίδειξης ή χειρισμού μόνο του πρωτότυπου εγγράφου, Με κοινή απόφαση του Υπουργού Διοικητικής Ανασυγκρότησης και του Υπουργού Οικονομικών δύναται να οριστούν και άλλες εξαιρέσεις από το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού (παρ. 1 του άρθρου 12 του ν. 3979/2011).
3. Ο παρών κανονισμός ισχύει με την επιφύλαξη των κείμενων διατάξεων για την προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, και ιδίως τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Κανονισμός 2016/679, L' 119/1) και τον ν. 2472/1997.
4. Το εγκεκριμένο Πλαίσιο Ασφάλειας Πληροφοριακών Συστημάτων, καθώς και το πλαίσιο λειτουργίας των άλλων πληροφοριακών συστημάτων του Υπουργείου, εξακολουθούν να ισχύουν και δεν θίγονται από τον παρόντα κανονισμό.
5. Μετά τις 31.05.2020, κάθε πράξη και κάθε απόφαση που δεν εκδίδονται με τη χρήση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας και εγκεκριμένης ψηφιακής υπογραφής και χρονοσφραγίδας δεν εκτελούνται (παρ. 9 του άρθρου 12 του ν. 3979/2011). Σε περίπτωση επικοινωνίας με πολίτες ή με φορείς που δεν εμπίπτουν στις διατάξεις του ν. 3979/2011 ή εκτεταμένου τεχνικού προβλήματος, επιτρέπεται η εκτύπωση και διακίνηση ενός ηλεκτρονικού ακριβούς αντιγράφου σε φυσική - μη ηλεκτρονική μορφή, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην αριθ. ΔΙΑΔΙΠΥΔ/ΤΣΠΕΑΔ/Φ.ι8/οικ.ι64ΐ4/27-05-20ΐ5 εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης (ΑΔΑ: 7ΝΚΟ465ΦΘΕ-ΤΧΘ). Το φυσικό ακριβές αντίγραφο επικυρώνεται με τον προϊσχύσαντα τρόπο (σφραγίδα και υπογραφή του αρμόδιου υπαλλήλου) και στη συνέχεια διακινείται.
6. Το φυσικό ακριβές αντίγραφο ενός ηλεκτρονικού εγγράφου μπορεί να χρησιμοποιηθεί απευθείας για διακίνηση, χωρίς επικύρωση, όταν:
- έχει δημοσιευτεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ή
- έχει αναρτηθεί στη Διαύγεια ή
- ήδη περιέχει έγχρωμη εικόνα της φυσικής σφραγίδας της Υπηρεσίας και της φυσικής υπογραφής του αρμόδιου για τη δημιουργία ακριβών αντιγράφων.
Στις πρώτες δύο περιπτώσεις, το φυσικό ακριβές αντίγραφο πρέπει να περιλαμβάνει σε εμφανές σημείο το τεύχος, τον αριθμό και τη χρονιά έκδοσης του ΦΕΚ ή τον ΑΔΑ, αντίστοιχα. Κατά τα λοιπά, εφαρμόζονται οι διατάξεις του εκάστοτε ισχύοντος Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας για τα αντίγραφα εγγράφων (άρθρο 11 του ν. 2690/1999, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4250/2014)· 7. Ο έλεγχος της αυθεντικότητας των ψηφιακών υπογραφών ενός ηλεκτρονικού εγγράφου ή της χρονοσήμανσής τους δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσω του ΣΗΔΕ. Για την πραγματοποίηση του σχετικού ελέγχου, απαιτείται λήψη του ηλεκτρονικού εγγράφου στον τοπικό σταθμό εργασίας του χρήστη του ΣΗΔΕ ή χρήση της παρακάτω ηλεκτρονικής διεύθυνσης της Εθνικής Πύλης Δημόσιας Διοίκησης: https://pki.ermis.gov.gr/pservants-sw- new/client/search.htm
Άρθρο 3
Ρόλοι
1. Οι Προϊστάμενοι ή οι Επικεφαλής των Οργανικών Μονάδων και των Γραφείων που έχουν οριστεί ως πύλες εισόδου και εξόδου μεριμνούν για την απονομή ρόλου ή ρόλων σε κάθε χρήστη του ΣΗΔΕ - υπάλληλο της Οργανικής Μονάδας ή του Γραφείου τους, σύμφωνα με τα υπηρεσιακά τους καθήκοντα. Οι διαθέσιμοι/απαιτούμενοι ρόλοι είναι τουλάχιστον οι εξής (στις παρενθέσεις αναφέρονται τα ονόματα των ρόλων όπως εμφανίζονται στο ΣΗΔΕ):
• Εισηγητής («Υπάλληλος»): Ο χρήστης του ΣΗΔΕ με ρόλο υπαλλήλου δύναται να συντάσσει, υπογράφει ψηφιακά, προωθεί για υπογραφή και οργανώνει - αρχειοθετεί ηλεκτρονικά έγγραφα που του έχουν χρεωθεί. Επίσης, ο χρήστης του ΣΗΔΕ με ρόλο υπαλλήλου δύναται να ανακτά και να προβάλλει όλα τα έγγραφα που του έχουν χρεωθεί ή κοινοποιηθεί ή που έχει εισάγει ο ίδιος στο ΣΗΔΕ,
• Γραμματειακή - Διοικητική Υποστήριξη («Γραμματεία»): Ο χρήστης του ΣΗΔΕ με ρόλο γραμματείας δύναται να πραγματοποιεί τη διαλογή, εισαγωγή στο ΣΗΔΕ και πρωτοκόλληση εισερχόμενων εγγράφων καθώς και τη διεκπεραίωση εξερχόμενων εγγράφων, περιλαμβανομένης της δημιουργίας ακριβούς αντιγράφου. Επίσης, ο χρήστης του ΣΗΔΕ με ρόλο γραμματείας δύναται να ανακτά και να προβάλλει όλα τα ηλεκτρονικά έγγραφα της Οργανικής Μονάδας ή του Γραφείου που υποστηρίζει διοικητικά - γραμματειακά,
• Θέση ευθύνης/Επικεφαλής («Προϊστάμενος» και «Αναπληρωτής Προϊστάμενος»): Ο χρήστης του ΣΗΔΕ με ρόλο Προϊσταμένου ή Αναπληρωτή Προϊσταμένου δύναται να χρεώνει, να ανακτά και να προβάλλει όλα τα έγγραφα της Οργανικής Μονάδας ή του Γραφείου του. Σε ορισμένες εξαιρετικές περιπτώσεις, ο Προϊστάμενος είναι δυνατόν να μην έχει δυνατότητα προβολής ενός εγγράφου που έχει χρεωθεί από ιεραρχικά προϊστάμενό του όργανο απευθείας σε υφιστάμενο χρήστη του ΣΗΔΕ - υπάλληλό του. Επίσης, ο χρήστης του ΣΗΔΕ με ρόλο Προϊσταμένου ή Αναπληρωτή Προϊσταμένου δύναται να πραγματοποιεί κάθε ενέργεια που μπορούν να πραγματοποιήσουν οι υπάλληλοι με ρόλο υπαλλήλου και γραμματείας, για όλα τα έγγραφα της Οργανικής Μονάδας ή του Γραφείου του. Τέλος, ο χρήστης του ΣΗΔΕ με ρόλο Προϊσταμένου ή Αναπληρωτή Προϊσταμένου δύναται να περιορίζει τα δικαιώματα ανάκτησης και προβολής ηλεκτρονικών εγγράφων των χρηστών του ΣΗΔΕ με ρόλο γραμματείας στη Οργανική Μονάδα ή το Γραφείο του5.
2. Η ανάληψη και η αφαίρεση ρόλου από έναν χρήστη του ΣΗΔΕ - υπάλληλο, που σχετίζεται με την υπηρεσιακή κατάστασή του (πχ ανάληψη θέσης ευθύνης, μετακίνηση, μετάταξη, απόσπαση, διάθεση, παραίτηση, συνταξιοδότηση, αργία, αναρρωτικές και άλλες άδειες κτλ) πραγματοποιείται αυτόματα, μέσω της διαλειτουργικότητας του ΣΗΔΕ και του Συστήματος Διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού (HRMS). Μέχρι την υλοποίηση της πλήρους διαλειτουργικότητας, η ανάληψη και η αφαίρεση ρόλου πραγματοποιείται από τους διαχειριστές του ΣΗΔΕ, κατόπιν σχετικού αιτήματος, είτε από την οικεία Οργανική Μονάδα ή Γραφείο είτε από την Αυτοτελή Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού και Οργάνωσης.
3. Η ανάληψη και η αφαίρεση ρόλου από έναν χρήστη του ΣΗΔΕ - υπάλληλο, που σχετίζεται με τα καθήκοντα που ασκεί ή του έχουν ανατεθεί υπηρεσιακά (πχ διοικητική - γραμματειακή υποστήριξη), υλοποιείται από τους διαχειριστές του ΣΗΔΕ, κατόπιν σχετικού αιτήματος, είτε από την οικεία Οργανική Μονάδα ή Γραφείο.
4. Η δημιουργία νέων ή/και προσωρινών ρόλων - ομάδων χρηστών του ΣΗΔΕ πραγματοποιείται από τους διαχειριστές του ΣΗΔΕ, κατόπιν σχετικού αιτήματος από Προϊστάμενο Οργανικής Μονάδας επιπέδου Γενικής Διεύθυνσης, Διεύθυνσης ή Αυτοτελούς Τμήματος.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β': ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΙΣΕΡΧΟΜΕΝΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ
Άρθρο 4
Πύλες εισερχομένων, διαλογή και πρωτοκόλληση
1. Ως πύλες εισερχομένων ορίζονται όλες οι Υπηρεσίες και τα Γραφεία του Υπουργείου Οικονομικών πλην των Τμημάτων που υπάγονται σε Διευθύνσεις.
2. Τα εισερχόμενα ηλεκτρονικά έγγραφα πρωτοκολλούνται υποχρεωτικά από υπαλλήλους των πυλών εισερχόμενων εγγράφων με ρόλο γραμματειακής - διοικητικής υποστήριξης, σύμφωνα με το άρθρο 12 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας.
3. Οι χρήστες του ΣΗΔΕ στους οποίους έχει απονεμηθεί ο ρόλος γραμματειακής - διοικητικής υποστήριξης σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 3 παραλαμβάνουν τα εισερχόμενα έγγραφα και πραγματοποιούν τη διαλογή τους, ως εξής:
α) τα ηλεκτρονικά έγγραφα πρωτοκολλούνται απευθείας στο ΣΗΔΕ (πχ έγγραφα που παραλαμβάνονται μέσω του επίσημου λογαριασμού ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της Υπηρεσίας),
β) τα φυσικά έγγραφα ψηφιοποιούνται με τη χρήση σαρωτών και στη συνέχεια πρωτοκολλούνται στο ΣΗΔΕ,
γ) έγγραφα και συνημμένα που δεν είναι δυνατό να ψηφιοποιηθούν λόγω μορφής, μεγέθους ή άλλων χαρακτηριστικών (π.χ. τόμοι βιβλίων) δεν πρωτοκολλούνται αυτούσια στο ΣΗΔΕ αλλά μόνο το εξώφυλλό ή η περίληψή τους, μαζί με τυχόν συνοδευτικό διαβιβαστικό έγγραφο, εφόσον κάτι τέτοιο είναι τεχνικά εφικτό, αλλιώς χρεώνονται με βάση την προϋπάρχουσα συνήθη πρακτική κάθε Υπηρεσίας,
δ) έγγραφα και συνημμένα που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού (άρθρο 2 παράγραφος 2) δεν πρωτοκολλούνται στο ΣΗΔΕ και διακινούνται με βάση την προϋπάρχουσα συνήθη πρακτική κάθε Υπηρεσίας.
Άρθρο 5
Χρέωση
1. Ο Προϊστάμενος/επικεφαλής της οικείας Υπηρεσίας ή Γραφείου χρεώνει μέσω του ΣΗΔΕ τα εισερχόμενα έγγραφα είτε σε αρμόδιες υφιστάμενες Οργανικές Μονάδες ή Γραφεία, αν υπάρχουν, είτε απευθείας σε αρμόδιους υφιστάμενους υπαλλήλους.
2. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ανάλογα με το είδος των εισερχόμενων εγγράφων και τις υπηρεσιακές ανάγκες, οι χρήστες του ΣΗΔΕ με ρόλο γραμματείας δύνανται να χρεώνουν ηλεκτρονικά έγγραφα στις Οργανικές Μονάδες ή τα Γραφεία ή τους εισηγητές της οικείας Υπηρεσίας, κατόπιν εντολής του οικείου Προϊσταμένου ή επικεφαλής.
3. Σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος του Προϊσταμένου ή του επικεφαλής, οι χρεώσεις γίνονται από τον νόμιμο αναπληρωτή του, στον οποίο έχει ανατεθεί ρόλος «Αναπληρωτή Προϊσταμένου» στο ΣΗΔΕ6.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ': ΕΚΔΟΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ
Άρθρο 6
Σύνταξη ηλεκτρονικού εγγράφου και εισαγωγή στο ΣΗΔΕ
1. Οι εισηγητές συντάσσουν ηλεκτρονικά έγγραφα κατ' εντολή του Προϊσταμένου τους7 είτε σε περίπτωση απάντησης σε εισερχόμενα έγγραφα που τους έχουν χρεωθεί είτε με πρωτοβουλία της Υπηρεσίας στην οποία υπηρετούν (οίκοθεν). Ο εισηγητής δημιουργεί το επεξεργάσιμο ηλεκτρονικό έγγραφο, στον σταθμό εργασίας του, χρησιμοποιώντας κατάλληλη ηλεκτρονική εφαρμογή επεξεργασίας κειμένου ( Microsoft Office Word, Apache OpenOffice Writer, LibreOffice Writer κλπ).
2. Ο εισηγητής συνδέεται στο ΣΗΔΕ και εισάγει το ηλεκτρονικό έγγραφο που συνέταξε, καταχωρώντας τα απαιτούμενα μεταδεδομένα (θέμα, είδος, αποδέκτες, υπογράφοντες κτλ), καθώς και τυχόν σχετικά συνημμένα ηλεκτρονικά έγγραφα (πχ νομοθεσία και κανονιστικές πράξεις, παλαιότερες συναφείς αποφάσεις κτλ). Η επιτυχής αποθήκευση του επεξεργάσιμου ηλεκτρονικού εγγράφου στο ΣΗΔΕ έχει ως αποτέλεσμα την αυτόματη δημιουργία ενός όμοιου ηλεκτρονικού εγγράφου μορφής .pdf, στο οποίο έχει προστεθεί η λέξη ΣΧΕΔΙΟ στο πάνω αριστερό μέρος, καθώς και πίνακας με τους προσυπογράφοντες και τους τελικούς υπογράφοντες στην τελευταία σελίδα. 8 Στο επεξεργάσιμο ηλεκτρονικό έγγραφο πραγματοποιούνται όλες οι τροποποιήσεις, ενώ το ηλεκτρονικό έγγραφο μορφής .pdf παράγεται αυτόματα από το σύστημα με σκοπό την ψηφιακή υπογραφή του από τους αρμοδίους.
Άρθρο 7
Προσθήκη επιφυλάξεων - σχολίων, ψηφιακή υπογραφή και προώθηση στην ιεραρχία
1. Ο εισηγητής προσθέτει τυχόν σχόλια ή και επιφυλάξεις, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, στο ειδικό πλαίσιο κειμένου που συνοδεύει το ηλεκτρονικό έγγραφο στο ΣΗΔΕ.
2. Ο εισηγητής προσθέτει την ψηφιακή υπογραφή του στο ηλεκτρονικό έγγραφο μορφής .pdf.9 Σε περίπτωση που αλλάξει γνώμη για την υπογραφή του, μπορεί να την αναιρέσει, επιλέγοντας από τον πίνακα ενεργειών του εγγράφου την «Αναίρεση υπογραφής». Με την αναίρεση της υπογραφής του, μπορεί να επεξεργαστεί εκ νέου τα στοιχεία του εγγράφου. Μόλις ολοκληρώσει την επεξεργασία και την αποθήκευση των αλλαγών, μπορεί να υπογράψει ξανά το σχέδιο.
3. Ο εισηγητής αποστέλλει το έγγραφο για υπογραφή στον επόμενο υπογράφοντα μέσω του ΣΗΔΕ, εκτελώντας την ενέργεια «Αποστολή προς υπογραφή»10. Από τη στιγμή αυτή ο συντάκτης δεν μπορεί να κάνει καμιά επεξεργασία στο έγγραφο μέσα από το σύστημα.
4. Εάν ο επόμενος υπογράφων συμφωνεί με το κείμενο του σχεδίου, μπορεί να υπογράψει ψηφιακά το ηλεκτρονικό έγγραφο μορφής .pdf και να το αποστείλει για υπογραφή στον επόμενο υπογράφοντα. Εάν διαφωνεί με το περιεχόμενο του εγγράφου, έχει τις εξής επιλογές:
4.1 Επιστροφή στον εισηγητή για διορθώσεις, πατώντας το πλήκτρο «Επιστροφή» από το μενού ενεργειών της εφαρμογής διαχείρισης εγγράφων11 και προσθέτοντας τα σχόλια και τις παρατηρήσεις του στο ειδικό πλαίσιο κειμένου που συνοδεύει το ηλεκτρονικό έγγραφο,
4.2 Αποθήκευση του επεξεργάσιμου ηλεκτρονικού εγγράφου στον σταθμό εργασίας του, διαμόρφωση σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του και εκ νέου ενσωμάτωση στο ΣΗΔΕ, με την ενέργεια «Ενσωμάτωση ψηφιακού αρχείου»12. Το νέο ηλεκτρονικό έγγραφο αποθηκεύεται ως νέα έκδοση στο ΣΗΔΕ. Η επιτυχής αποθήκευση του νέου ηλεκτρονικού εγγράφου έχει ως αποτέλεσμα την αυτόματη δημιουργία ενός όμοιου ηλεκτρονικού εγγράφου μορφής .pdf, το οποίο δεν έχει καμία ψηφιακή υπογραφή. Στη συνέχεια, ο υπογράφων επιστρέφει το νέο ηλεκτρονικό έγγραφο στον εισηγητή, όπως στο βήμα 4.1., ώστε οι αρμόδιοι να το υπογράψουν ψηφιακά.
4.3 Στις όλως εξαιρετικές περιπτώσεις που απαιτούνται ήσσονος σημασίας διορθώσεις επί του σχεδίου εγγράφου και αυτό έχει χαρακτηριστεί ως εξαιρετικά επείγον, ο υπογράφων δύναται να υπογράψει το νέο ηλεκτρονικό έγγραφο μορφής .pdf, όπως το έχει διαμορφώσει στην περίπτωση 4.2, και εν συνεχεία να το αποστείλει προς υπογραφή στον επόμενο υπογράφοντα. Στην περίπτωση αυτή ακυρώνονται οι προηγούμενες ψηφιακές υπογραφές. Σε οποιαδήποτε περίπτωση επιστροφής, όλες οι ψηφιακές υπογραφές, που έχουν μπει μέχρι εκείνη τη στιγμή στο έγγραφο, ακυρώνονται. Ο εισηγητής του ηλεκτρονικού εγγράφου θα μπορεί να δει τις αλλαγές που έχουν γίνει συγκρίνοντας τις δύο εκδόσεις του. Το ΣΗΔΕ αποθηκεύει όλες τις εκδόσεις του ηλεκτρονικού εγγράφου και διατηρεί ιστορικό όλων των ενεργειών του κάθε χρήστη του ΣΗΔΕ.
5. Τα βήματα των παραγράφων 1-4 μπορούν να εκτελεστούν από οποιονδήποτε διαθέτει δικαίωμα υπογραφής ανά ιεραρχικό επίπεδο (εισηγητής, Προϊστάμενος Τμήματος, Προϊστάμενος Διεύθυνσης, Προϊστάμενος Γενικής Διεύθυνσης, Προϊστάμενος Γενικής/Ειδικής Γραμματείας)13.
6. Μόλις ο τελικός υπογράφων υπογράψει ψηφιακά, το σχέδιο λαμβάνει αριθμό πρωτοκόλλου14. Αν οι τελικοί υπογράφοντες είναι πολλοί, το σχέδιο λαμβάνει αριθμό πρωτοκόλλου μετά την ψηφιακή υπογραφή από όλους τους τελικούς υπογράφοντες.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ': ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ
Άρθρο 8
Δημιουργία ακριβούς αντιγράφου
1. Μετά την υπογραφή του ηλεκτρονικού σχεδίου εγγράφου από τον τελικό υπογράφοντα, ο εισηγητής του θα εντοπίσει το ηλεκτρονικό έγγραφο στον φάκελο εγγράφων «Σχέδια - Με τελική υπογραφή» του ΣΗΔΕ15. Το ηλεκτρονικό έγγραφο μορφής .pdf περιλαμβάνει όλες τις ψηφιακές υπογραφές.
2. Ο εισηγητής επιλέγει από το μενού ενεργειών του ΣΗΔΕ τη «Μετατροπή σε εξερχόμενο»16 Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία ενός όμοιου ηλεκτρονικού εγγράφου μορφής .pdf, από το οποίο έχει αφαιρεθεί η επισήμανση ΣΧΕΔΙΟ, καθώς και οι ψηφιακές υπογραφές από την τελευταία σελίδα. Οι ψηφιακές υπογραφές παραμένουν στην παλιά έκδοση του εγγράφου, η οποία είναι αποθηκευμένη στο ΣΗΔΕ.
3. Ο υπάλληλος με ρόλο γραμματείας στην πύλη εξερχομένων ή το εξουσιοδοτημένο προς τούτου όργανο υπογράφει ψηφιακά το ηλεκτρονικό εξερχόμενο και το μετατρέπει σε ηλεκτρονικό ακριβές αντίγραφο. Η επιτυχής υπογραφή του εξερχομένου έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός όμοιου ηλεκτρονικού εγγράφου μορφής ^pdf, το οποίο φέρει την ένδειξη «ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ», καθώς και την ψηφιακή υπογραφή του υπαλλήλου που είναι αρμόδιος για τη δημιουργία ακριβών αντιγράφων.
Άρθρο 9
Πύλες εξερχομένων και διακίνηση εξερχόμενου ηλεκτρονικού εγγράφου
1. Ως πύλες εξερχομένων ορίζονται όλες οι Υπηρεσίες και τα Γραφεία του Υπουργείου Οικονομικών πλην των Τμημάτων που υπάγονται σε Διευθύνσεις.
2. Το ηλεκτρονικό ακριβές αντίγραφο αποστέλλεται από υπάλληλο με ρόλο γραμματείας στους αποδέκτες του μέσω του ΣΗΔΕ. Το ΣΗΔΕ17 παρέχει δυνατότητα αποστολής του εγγράφου με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και σε αποδέκτες που δεν είναι ούτε χρήστες του ούτε χρήστες άλλου ΣΗΔΕ που διαλειτουργεί με αυτό.
3· Σε περίπτωση που η διακίνηση του εξερχομένου δεν επιτρέπεται ή δεν είναι δυνατή μέσω του ΣΗΔΕ ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, το έγγραφο εκτυπώνεται και διακινείται με την προϋπάρχουσα διαδικασία, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 2 του παρόντος κανονισμού.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε': ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ ΘΕΜΑΤΑ
Άρθρο 10
Υποθέσεις
Για την ευκολότερη επεξεργασία τους, τα ηλεκτρονικά έγγραφα που δεν έχουν αρχειοθετηθεί ηλεκτρονικά, σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στο επόμενο άρθρο του παρόντος κανονισμού, δύνανται να συσχετίζονται και να οργανώνονται σε ηλεκτρονικούς φακέλους υποθέσεων (υποθέσεις18), σύμφωνα με τις επιχειρησιακές ανάγκες και τη συνήθη πρακτική κάθε Υπηρεσίας.19 Η διαχείριση υποθέσεων μέσω του ΣΗΔΕ πραγματοποιείται με βάση τα οριζόμενα στον παρόντα κανονισμό, όπως και για τα μεμονωμένα ηλεκτρονικά έγγραφα.
Άρθρο 11
Ηλεκτρονική αρχειοθέτηση
1. Όλα τα ηλεκτρονικά έγγραφα και οι υποθέσεις αρχειοθετούνται από τον εισηγητή ή από τον χρήστη του ΣΗΔΕ που τα έχει χρεωθεί ή από υπάλληλο με ρόλο γραμματείας. Στα αρχειοθετημένα έγγραφα τίθεται αντίστοιχη ηλεκτρονική ένδειξη.
2. Ζητήματα όπως η δημιουργία ατομικών φακέλων αρχειοθέτησης ανά χρήστη του ΣΗΔΕ, με έγγραφα και υποθέσεις που έχει χειριστεί ο ίδιος, η δημιουργία κεντρικών φακέλων αρχειοθέτησης ανά Υπηρεσία, η δημιουργία θεματικών φακέλων αρχειοθέτησης, καθώς και η τήρηση λοιπών κανόνων ευρετηρίασης, διευθετούνται με βάση τις υπηρεσιακές ανάγκες και τη συνήθη πρακτική κάθε Υπηρεσίας.
Άρθρο 12
Λοιπά θέματα
Στις Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών που έχουν οριστεί ως Πύλες Εισερχομένων και Εξερχομένων εγγράφων τηρείται και χειρόγραφο βιβλίο πρωτοκόλλου. Στις όλως εξαιρετικές περιπτώσεις, κατά τις οποίες υπάρχει τεχνικό πρόβλημα του ΣΗΔΕ, το οποίο δεν επιτρέπει την απόδοση αριθμού πρωτοκόλλου σε εύλογο χρονικό διάστημα, οι αρμόδιοι υπάλληλοι χρησιμοποιούν το εν λόγω βιβλίο, τηρώντας τα προβλεπόμενα στο άρθρο 12 του ν.2690/1999, καθώς και στον Κανονισμό Επικοινωνίας Δημοσίων Υπηρεσιών.
Στην περίπτωση αυτή, λαμβάνουν χειρόγραφο αριθμό πρωτοκόλλου και εν συνεχεία, όταν επιλυθεί το τεχνικό πρόβλημα, καταχωρούν το έγγραφο στο ΣΗΔΕ, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στα κεφάλαια Β και Γ του παρόντος κανονισμού, αναγράφοντας στο πεδίο «ΣΧΟΛΙΑ» της καρτέλας «ΛΟΙΠΑ» τον χειρόγραφο αριθμό πρωτοκόλλου. Αντίστοιχα, ο παραγόμενος αριθμός πρωτοκόλλου του ΣΗΔΕ αναγράφεται στην οικεία εγγραφή του χειρόγραφου βιβλίου πρωτοκόλλου.
Άρθρο 13
Μεταβατική περίοδος
1. Μέχρι την απόκτηση ψηφιακών υπογραφών από το σύνολο των εμπλεκομένων στην έκδοση μιας διοικητικής πράξης, και πάντως το αργότερο μέχρι 31.05.2020 , η σύνταξη, προώθηση για υπογραφή και έκδοση αυτής πραγματοποιείται με τον προισχύσαντα τρόπο.
2. Σε περιπτώσεις όπου απαιτείται η σύμπραξη διοικητικού οργάνου εκτός του Υπουργείου Οικονομικών και μέχρι την υλοποίηση της διαλειτουργικότητας των επιμέρους ΣΗΔΕ του Δημόσιου τομέα, η διαχείριση του εγγράφου πραγματοποιείται με τον προϊσχύσαντα τρόπο.
Β. Ο παρών εσωτερικός κανονισμός να αναρτηθεί στον διαδικτυακό τόπο Διαύγεια.
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Ε. ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΣ
1 Στο σύστημα ARXEION.XML ο αριθμός πρωτοκόλλου δύναται να περιλαμβάνει την ένδειξη ΕΙΣ για εισερχόμενα ή ΕΞ για εξερχόμενα, το ημερολογιακό έτος πρωτοκόλλησης και την ένδειξη ΠΧ, ΕΜΠ ή ΠΔ αν το έγγραφο έχει χαρακτηριστεί ως περιορισμένης χρήσης, εμπιστευτικό ή περιέχον προσωπικά δεδομένα, αντίστοιχα και συνοδεύεται από την ημερομηνία πρωτοκόλλου.
2 Σύμφωνα με το στοιχ. 30 του προοιμίου του GDPR, «τα φυσικά πρόσωπα μπορεί να συνδέονται με επιγραμμικά αναγνωριστικά στοιχεία ταυτότητας, τα οποία παρέχονται από τις συσκευές, τις εφαρμογές, τα εργαλεία και τα πρωτόκολλά τους, όπως διευθύνσεις διαδικτυακού πρωτοκόλλου [IP addresses], αναγνωριστικά cookies ή άλλα αναγνωριστικά στοιχεία όπως ετικέτες αναγνώρισης μέσω ραδιοσυχνοτήτων. Αυτά μπορεί να αφήνουν ίχνη τα οποία, ιδίως όταν συνδυαστούν με μοναδικά αναγνωριστικά στοιχεία ταυτότητας και άλλες πληροφορίες που λαμβάνουν οι εξυπηρετητές, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να δημιουργηθεί το προφίλ των φυσικών προσώπων και να αναγνωριστεί η ταυτότητά τους.»
3 Η συγκεκριμένη διαδικασία γίνεται αυτόματα από το ΣΗΔΕ
4 Στο σύστημα ARXEION.XML ονομάζεται έγγραφο εσωτερικού πρωτοκόλλου.
5 Η λειτουργικότητα αυτή δεν υφίσταται στο σύστημα ARXEION.XML
6 Η αναπλήρωση πραγματοποιείται βάσει των όσων ορίζονται στον εκάστοτε ισχύοντα Υπαλληλικό Κώδικα περί αναπλήρωσης Προϊσταμένων (άρθρο 87 του ν. 3528/2007 (Α’ 27), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο πρώτο του ν.3839/2010 (Α’ 51) ) και υπό την επιφύλαξη τυχόν ειδικότερων διατάξεων ή αποφάσεων.
7 Παρ. 2 του άρθρου 25 του ν. 3528/2007.
8 Οι χρήστες του συστήματος ARXEION.XML μπορούν να προσθέτουν τα παραπάνω στοιχεία στο επεξεργάσιμο έγγραφο πριν το εισάγουν στο σύστημα
9 Ο χρήστης του συστήματος ARXEION.XML μπορεί να υπογράψει ηλεκτρονικά το επεξεργάσιμο αρχείο εκτός συστήματος και να προσθέσει το υπογεγραμμένο αρχείο μορφής pdf στο σύστημα ως νέα έκδοση Σε περίπτωση που αλλάξει γνώμη για την υπογραφή του, μπορεί να την αναιρέσει, επιλέγοντας από τον πίνακα ενεργειών του εγγράφου την «Αναίρεση υπογραφής ή αφαιρώντας την υπογεγραμμένη έκδοση από τις αποθηκευμένες εκδόσεις του εγγράφου στο σύστημα
10 Στο σύστημα ARXEION.XML ο εισηγητής αποστέλλει το έγγραφο για υπογραφή στον επόμενο υπογράφοντα εκτελώντας την ενέργεια «Δρομολόγηση προς έγκριση».
11 Στο σύστημα ARXEION.XML εάν ο επόμενος υπογράφων διαφωνεί με το περιεχόμενο του εγγράφου η επιστροφή στον εισηγητή για διορθώσεις πραγματοποιείται επιλέγοντας «Δρομολόγηση προς διόρθωση»και προσθέτοντας τα σχόλια και τις παρατηρήσεις του στο ειδικό πλαίσιο κειμένου που συνοδεύει το ηλεκτρονικό έγγραφο
12 Στο σύστημα ARXEION.XML εάν ο επόμενος υπογράφων διαφωνεί με το περιεχόμενο του εγγράφου μπορεί εναλλακτικά να αποθηκεύει το επεξεργάσιμο ηλεκτρονικό έγγραφο στο σταθμό εργασίας του, να το διαμορφώνει σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του και να το ενσωματώνει εκ νέου στο σύστημα επιλέγοντας «Τροποποίηση» του εγγράφου»
13 Επιφυλάξεις σε σχέδιο ηλεκτρονικού εγγράφου μπορεί να διατυπώσει ο οποιοσδήποτε διαθέτει το δικαίωμα υπογραφής ανά ιεραρχικό επίπεδο, πλην του Υπουργού.
14 Στο σύστημα ARXEION.XML μόλις ο τελικός υπογράφων υπογράψει ψηφιακά, ενημερώνει το σχέδιο με τον αριθμό πρωτοκόλλου
15 Στο σύστημα ARXEION.XML μετά την υπογραφή του ο τελικός υπογράφων δρομολογεί το έγγραφο για διεκπεραίωση στη γραμματεία και εκτελείται το βήμα 3 του άρθρου 8
16 Στο σύστημα ARXEION.XML οι χρήστες επιλέγουν την αντίστοιχη ενέργεια
17 Στο σύστημα ARXEION.XML η εν λόγω διαδικασία πραγματοποιείται μέσω εργαλείων αυτοματισμού γραφείου
18 Η υπόθεση είναι το ψηφιακό ανάλογο του παραδοσιακού συμβατικού φακέλου.
19 Στο σύστημα ARXEION.XML τα έγγραφα θα πρέπει να συνδέονται και με τους ψηφιακούς φάκελους της Υπηρεσίας (πχ μητρώα δημοσίων κτημάτων, αιγιαλών, απαλλοτριώσεων, κτλ).
Ε.2124/2019 Κοινοποίηση των διατάξεων του άρθρου 75 του ν.4607/2019 (Α'65) - Παροχή διευκρινίσεων αναφορικά με την έκδοση παραστατικών πωλήσεων από τις οντότητες παροχής υπηρεσιών διαμεσολάβησης, καθώς και από τις οντότητες εκμεταλλευτές Ε.Δ.Χ. οχημάτων (ΤΑΞΙ)
Αθήνα, 1/7/2019
Ε.2124/1-7-2019
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
I. ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΛΕΓΧΩΝ
ΤΜΗΜΑ Ζ' ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ
Ταχ. Δ/νση : Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας : 101 84 Αθήνα
Τηλέφωνο : 210 3610030,065
Fax: 210 3615052
Url : www.aade.gr
II. ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΤΜΗΜΑ Ε' ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ
Ταχ. Δ/νση:Θεσ/νίκης και Χανδρή 1
Ταχ. Κώδικας:18346 Μοσχάτο
Τηλέφωνο:2104802086
Fax:2104802349
Url:www.aade.gr
ΕΞ. ΕΠΕΙΓΟΝ
Ε 2124/2019
Θέμα: «Κοινοποίηση των διατάξεων του άρθρου 75 του ν.4607/2019 (Α'65) - Παροχή διευκρινίσεων αναφορικά με την έκδοση παραστατικών πωλήσεων από τις οντότητες παροχής υπηρεσιών διαμεσολάβησης, καθώς και από τις οντότητες εκμεταλλευτές Ε.Δ.Χ. οχημάτων (ΤΑΞΙ)».
Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 75 του Κεφαλαίου Ε' του ν.4607/2019 (Α'65) αντικαθίσταται η παράγραφος 9 του άρθρου 12 του ν.4530/2018 (Α'59) και ορίζεται, μεταξύ άλλων, ο τρόπος και ο χρόνος έκδοσης των φορολογικών στοιχείων (παραστατικών) από οντότητες παροχής υπηρεσιών διαμεσολάβησης προς τις οντότητες εκμεταλλευτές οχημάτων για τη συμφωνηθείσα μεταξύ τους αμοιβή, ο τρόπος έκδοσης των φορολογικών στοιχείων (παραστατικών) από τους εκμεταλλευτές οχημάτων προς τους καταναλωτές, καθώς και ειδικότερα θέματα αναφορικά με τον τρόπο καταβολής της αμοιβής των φορέων διαμεσολάβησης. Ειδικότερα:
1. Ο εκμεταλλευτής του οχήματος εκδίδει το προβλεπόμενο φορολογικό στοιχείο (παραστατικό) της συνολικής αμοιβής στον καταναλωτή, στην οποία συμπεριλαμβάνεται με διακριτή αναγραφή και η συμφωνηθείσα αμοιβή του φορέα διαμεσολάβησης. Εν συνεχεία, για κάθε ημέρα γίνεται εκκαθάριση και η προκύπτουσα αμοιβή του φορέα διαμεσολάβησης καταβάλλεται από τον εκμεταλλευτή του οχήματος σε αριθμό λογαριασμού πληρωμών του φορέα, φυσικού ή νομικού προσώπου ή οποιασδήποτε οντότητας, ο οποίος έχει υποχρέωση ανά μήνα, να εκδίδει το προβλεπόμενο φορολογικό στοιχείο (παραστατικό) με τη συνολική μηνιαία αμοιβή, που προκύπτει από τις ημερήσιες εκκαθαρίσεις, οι οποίες του έχουν καταβληθεί.
2. Σημειώνεται ότι, με βάση τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 10 του ν.4308/2014 (Ε.Λ.Π.) καθώς και τις σχετικές διευκρινίσεις που παρασχέθηκαν με την εγκύκλιο ΠΟΛ.1003/2014 (παρ. 10.3.1 έως 10.3.4), επιτρέπεται η έκδοση ενός συγκεντρωτικού τιμολογίου για τις επαναλαμβανόμενες παροχές υπηρεσιών, το αργότερο μέχρι τη 15η ημέρα του επόμενου μήνα, εντός του οποίου πραγματοποιήθηκε το πρώτο γεγονός παροχής υπηρεσιών που συμπεριλαμβάνεται στο συγκεντρωτικό τιμολόγιο.
Με βάση τα προαναφερόμενα για την προκύπτουσα μηνιαία καταβληθείσα αμοιβή προς την εταιρεία διαμεσολάβησης με βάση τις ημερήσιες εκκαθαρίσεις του εκμεταλλευτή του οχήματος, η εταιρεία διαμεσολάβησης εκδίδει συγκεντρωτικό τιμολόγιο προς αυτόν εντός της προθεσμίας της προηγούμενης παραγράφου.
3. Τέλος, για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 75 του ν.4607/2019 απαιτείται τροποποίηση της λειτουργίας των ταξιμέτρων των οποίων η έγκριση είναι σε ισχύ, καθώς και των αντίστοιχων ΑΔΗΜΕ ταξιμέτρου των οποίων η άδεια καταλληλότητας είναι σε ισχύ, κατόπιν καθορισμού των επιπλέον τεχνικών προδιαγραφών, ώστε αφενός να δύναται να επιλεγεί στο ταξίμετρο η χρήση διαμεσολαβητή, αφετέρου να αποτυπώνεται διακριτά τόσο στην απόδειξη εσόδου όσο και στην ημερήσια αναφορά Ζ η αμοιβή του διαμεσολαβητή.
Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ
Yπόθεση C-387/18 Ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων – Μέτρο ισοδυνάμου αποτελέσματος προς ποσοτικό περιορισμό – Προστασία της υγείας και της ζωής των ανθρώπων – Παράλληλη εισαγωγή φαρμάκων – Φάρμακα αναφοράς και γενόσημα φάρμακα – Προϋπόθεση κατά την οποία το εισαγόμενο φάρμακο και εκείνο που έχει λάβει άδεια κυκλοφορίας στην αγορά του κράτους μέλους εισαγωγής πρέπει να είναι αμφότερα φάρμακα αναφοράς ή αμφότερα γενόσημα φάρμακα
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πέμπτο τμήμα) της 3ης Ιουλίου 2019 «Προδικαστική παραπομπή – Άρθρα 34 και 36 ΣΛΕΕ – Ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων – Μέτρο ισοδυνάμου αποτελέσματος προς ποσοτικό περιορισμό – Προστασία της υγείας και της ζωής των ανθρώπων – Παράλληλη εισαγωγή φαρμάκων – Φάρμακα αναφοράς και γενόσημα φάρμακα – Προϋπόθεση κατά την οποία το εισαγόμενο φάρμακο και εκείνο που έχει λάβει άδεια κυκλοφορίας στην αγορά του κράτους μέλους εισαγωγής πρέπει να είναι αμφότερα φάρμακα αναφοράς ή αμφότερα γενόσημα φάρμακα»
Στην υπόθεση C-387/18,
με αντικείμενο αίτηση προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, που υπέβαλε το Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (διοικητικό δικαστήριο της περιφέρειας της Βαρσοβίας, Πολωνία) με απόφαση της 18ης Απριλίου 2018, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο στις 12 Ιουνίου 2018, στο πλαίσιο της δίκης
Delfarma sp. z o.o.
κατά
Prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych,
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (πέμπτο τμήμα),
συγκείμενο από τους E. Regan, πρόεδρο τμήματος, Κ. Λυκούργο, E. Juhász, M. Ilešič και I. Jarukaitis (εισηγητή), δικαστές,
γενικός εισαγγελέας: G. Hogan
γραμματέας: A. Calot Escobar
έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία,
λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που υπέβαλαν:
– η Delfarma sp. z o.o., εκπροσωπούμενη από τον J. Dudzik, radca prawny,
– η Πολωνική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τον B. Majczyna,
– η Τσεχική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τους M. Smolek και J. Vláčil,
– η Ιρλανδία, εκπροσωπούμενη από τις M. Browne, G. Hodge και J. Quaney, καθώς και από τον A. Joyce, επικουρούμενους από τον C. Donnelly, barrister,
– η Ιταλική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από την G. Palmieri, επικουρούμενη από τη M. Russo, avvocato dello Stato,
– η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από την K. Herrmann καθώς και από τους E. Manhaeve και A. Sipos,
κατόπιν της αποφάσεως που έλαβε, αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα, να εκδικάσει την υπόθεση χωρίς ανάπτυξη προτάσεων,
εκδίδει την ακόλουθη
Απόφαση
1 Η αίτηση προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία των άρθρων 34 και 36 ΣΛΕΕ.
2 Η αίτηση αυτή υποβλήθηκε στο πλαίσιο ένδικης διαφοράς μεταξύ της Delfarma sp. z o.o. και του Prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych (προέδρου του Οργανισμού φαρμάκων, ιατρικών προϊόντων και βιοκτόνων, Πολωνία) (στο εξής: πρόεδρος του οργανισμού) με αντικείμενο την άρνηση χορηγήσεως άδειας για την παράλληλη εισαγωγή γενόσημου φαρμάκου.
Το νομικό πλαίσιο
Το δίκαιο της Ένωσης
3 Κατά το άρθρο 6, παράγραφος 1, της οδηγίας 2001/83/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Νοεμβρίου 2001, περί κοινοτικού κώδικος για τα φάρμακα που προορίζονται για ανθρώπινη χρήση (ΕΕ 2001, L 311, σ. 67, και διορθωτικά ΕΕ 2009, L 87, σ. 174, και ΕΕ 2011, L 276, σ. 63), όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 2012/26/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012 (ΕΕ 2012, L 299, σ. 1) (στο εξής: οδηγία 2001/83):
«Κανένα φάρμακο δεν μπορεί να διατεθεί στην αγορά σε κράτος μέλος αν δεν έχει εκδοθεί άδεια κυκλοφορίας από τις αρμόδιες αρχές του κράτους μέλους αυτού σύμφωνα με την παρούσα οδηγία ή εάν δεν έχει χορηγηθεί άδεια σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 726/2004 [του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 31ης Μαρτίου 2004, για τη θέσπιση κοινοτικών διαδικασιών χορήγησης άδειας και εποπτείας όσον αφορά τα φάρμακα που προορίζονται για ανθρώπινη και για κτηνιατρική χρήση και για τη σύσταση Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΕ 2004, L 136, σ. 1)], που πρέπει να διαβάζεται σε συνδυασμό με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1901/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[, της 12ης Δεκεμβρίου 2006, για τα παιδιατρικά φάρμακα που τροποποίησε τον κανονισμό (EΟK) 1768/92, τις οδηγίες 2001/20/ΕΚ και 2001/83 καθώς και τον κανονισμό 726/2004 (ΕΕ 2006, L 378, σ. 1)] και [με] τον κανονισμό (EK) 1394/2007 [του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Νοεμβρίου 2007, για τα φάρμακα προηγμένων θεραπειών και για την τροποποίηση της οδηγίας 2001/83 και του κανονισμού 726/2004 (ΕΕ 2007, L 324, σ. 121)].
[...]»
4 Το άρθρο 8, παράγραφος 3, της οδηγίας αυτής καθορίζει τα πληροφοριακά στοιχεία και τα έγγραφα τα οποία πρέπει να επισυνάπτονται στην αίτηση για τη χορήγηση άδειας κυκλοφορίας στην αγορά που υποβάλλεται στην αρμόδια αρχή του οικείου κράτους μέλους, στα οποία συγκαταλέγονται τα αποτελέσματα των φαρμακευτικών (φυσικοχημικών, βιολογικών ή μικροβιολογικών), προκλινικών (τοξικολογικών και φαρμακολογικών) και κλινικών δοκιμών.
5 Το άρθρο 10 της εν λόγω οδηγίας ορίζει τα εξής:
«1. Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 8, παράγραφος 3, στοιχείο θʹ, και με την επιφύλαξη της νομοθεσίας περί βιομηχανικής και εμπορικής ιδιοκτησίας, ο αιτών δεν υποχρεούται να προσκομίζει τα αποτελέσματα των προκλινικών και κλινικών δοκιμών αν μπορεί να αποδείξει ότι το φάρμακο είναι γενόσημο φάρμακο ενός φαρμάκου αναφοράς για το οποίο έχει ή είχε εκδοθεί άδεια κυκλοφορίας, κατά την έννοια του άρθρου 6, πριν από οκτώ τουλάχιστον έτη σε ένα κράτος μέλος ή στην [Ευρωπαϊκή Ένωση].
[...]
2. Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου:
α) ως “φάρμακο αναφοράς” νοείται ένα φάρμακο το οποίο εγκρίνεται δυνάμει του άρθρου 6, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 8,
β) ως “γενόσημο φάρμακο” νοείται ένα φάρμακο με την ίδια ποιοτική και ποσοτική σύνθεση σε δραστικές ουσίες, την ίδια φαρμακευτική μορφή όπως το φάρμακο αναφοράς και του οποίου η βιοϊσοδυναμία με το φάρμακο αναφοράς έχει αποδειχθεί βάσει των κατάλληλων μελετών βιοδιαθεσιμότητας. [...]
[...]»
Το πολωνικό δίκαιο
6 Το άρθρο 2, σημείο 7b, του Ustawa – Prawo farmaceutyczne (νόμου περί φαρμάκων), της 6ης Σεπτεμβρίου 2001 (στο εξής: νόμος περί φαρμάκων), ορίζει την έννοια της «παράλληλης εισαγωγής» ως εξής:
«[...] κάθε ενέργεια κατά την έννοια του άρθρου 72, παράγραφος 4, η οποία συνίσταται στην εισαγωγή, από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ) – μέλη του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, ενός φαρμάκου το οποίο πληροί σωρευτικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
a) το εισαγόμενο φάρμακο περιέχει την ίδια δραστική ουσία (τις ίδιες δραστικές ουσίες), έχει τουλάχιστον τις ίδιες ενδείξεις έως το τρίτο επίπεδο του κωδικού ATC/ATC Vet (ο κωδικός του διεθνούς συστήματος ανατομικής, θεραπευτικής και χημικής ταξινομήσεως φαρμάκων ή ο κωδικός του διεθνούς συστήματος ανατομικής, θεραπευτικής και χημικής ταξινομήσεως κτηνιατρικών φαρμάκων) και την ίδια ισχύ, την ίδια οδό χορηγήσεως και την ίδια μορφή όπως ένα φάρμακο που έχει λάβει άδεια κυκλοφορίας στην αγορά της Πολωνίας, ή παρεμφερή μορφή από την οποία δεν προκύπτουν θεραπευτικές διαφορές σε σύγκριση με το φάρμακο που έχει λάβει άδεια κυκλοφορίας στην αγορά της Πολωνίας·
b) το εισαγόμενο φάρμακο και το φάρμακο που έχει λάβει άδεια κυκλοφορίας στην αγορά της Πολωνίας είναι ταυτοχρόνως φάρμακα αναφοράς ή ισοδύναμα φαρμάκων αναφοράς, αντιστοίχως στο κράτος από το οποίο εισήχθη το φάρμακο και στην Πολωνία.»
7 Το άρθρο 21a, παράγραφος 5, του νόμου περί φαρμάκων προβλέπει τα εξής:
«Όταν ο πρόεδρος του οργανισμού αδυνατεί να διαπιστώσει, βάσει των εγγράφων που έχει στην κατοχή του, αν οι διαφορές μεταξύ ενός παραλλήλως εισαγόμενου φαρμάκου και ενός φαρμάκου που έχει λάβει άδεια κυκλοφορίας στην αγορά της Πολωνίας μπορούν να χαρακτηριστούν ως ουσιώδεις από άποψη ασφάλειας και αποτελεσματικότητας του φαρμάκου αυτού, ζητεί πρόσθετα, μη αναφερόμενα στις παραγράφους 7 και 8, έγγραφα από τις αρμόδιες αρχές του κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελευθέρων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ) – μέλους του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, από το οποίο εισάγεται το εν λόγω φάρμακο.»
Η διαφορά της κύριας δίκης και το προδικαστικό ερώτημα
8 Η Delfarma είναι επιχείρηση η οποία ασκεί δραστηριότητα παράλληλης εισαγωγής φαρμάκων στην πολωνική αγορά. Η επιχείρηση αυτή υπέβαλε στον πρόεδρο του οργανισμού αίτηση για τη χορήγηση άδειας παράλληλης εισαγωγής από το Ηνωμένο Βασίλειο του φαρμάκου «Sumamed, Azithromycinum, επικαλυμμένα δισκία, 500 mg» (στο εξής: Sumamed), το οποίο είναι γνωστό στο Ηνωμένο Βασίλειο με την ονομασία «Azithromycin 500 mg Film-Coated Tablets» (στο εξής: Azithromycin). Στην αίτησή της επισήμανε ότι το εγκεκριμένο στο Ηνωμένο Βασίλειο Azithromycin και το εγκεκριμένο στην Πολωνία Sumamed είναι απολύτως πανομοιότυπα.
9 Με απόφαση της 13ης Ιουνίου 2017, ο πρόεδρος του οργανισμού απέρριψε την αίτηση αυτή βάσει του άρθρου 2, σημείο 7b, του νόμου περί φαρμάκων, αφού διαπίστωσε ότι το Azithromycin είχε λάβει άδεια κυκλοφορίας στο Ηνωμένο Βασίλειο βάσει περιληπτικού φακέλου, ως φάρμακο ισοδύναμο φαρμάκου αναφοράς, ενώ το Sumamed είχε τεθεί σε κυκλοφορία στην αγορά της Πολωνίας βάσει πλήρους φακέλου ως φάρμακο αναφοράς. Στο σκεπτικό της αποφάσεως αυτής, ο πρόεδρος του οργανισμού επισήμανε, μεταξύ άλλων, ότι η απαγόρευση των ποσοτικών περιορισμών στην εισαγωγή και των μέτρων ισοδυνάμου αποτελέσματος που απορρέει από το άρθρο 34 ΣΛΕΕ δεν αποκλείει την επιβολή απαγορεύσεων και περιορισμών που δικαιολογούνται για λόγους προστασίας της υγείας και της ζωής των ανθρώπων.
10 Η Delfarma υπέβαλε αίτημα επανεξετάσεως της αιτήσεώς της, ζητώντας από τον πρόεδρο του οργανισμού να μην εφαρμόσει το άρθρο 2, σημείο 7b, στοιχείο b, του νόμου περί φαρμάκων, για τον λόγο ότι το εν λόγω άρθρο εισάγει απαγορευμένο από το άρθρο 34 ΣΛΕΕ περιορισμό στην ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων. Προς στήριξη του αιτήματος αυτού, η Delfarma, αφενός, αμφισβήτησε την εκτίμηση ότι το ισοδύναμο ενός φαρμάκου αναφοράς φάρμακο και ένα φάρμακο αναφοράς δεν μπορούν να θεωρηθούν πανομοιότυπα ή παρόμοια για τον λόγο και μόνον ότι εγκρίθηκαν βάσει διαφορετικών φακέλων. Αφετέρου, υποστήριξε ότι η συμπληρωματική επιταγή του άρθρου 2, σημείο 7b, στοιχείο b, του νόμου περί φαρμάκων ότι το εισαγόμενο φάρμακο και το εγκεκριμένο στο κράτος εισαγωγής φάρμακο πρέπει να εμπίπτουν στην ίδια κατηγορία εγκεκριμένων φαρμάκων είναι τυπικού χαρακτήρα και δεν δικαιολογείται για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας.
11 Με απόφαση της 3ης Αυγούστου 2017, ο πρόεδρος του οργανισμού επικύρωσε την προηγούμενη απόφασή του, κρίνοντας ότι τα έγγραφα που αφορούν ένα φάρμακο αναφοράς δεν μπορούν να πιστοποιούν την ποιότητα, την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα ενός ισοδύναμου του φαρμάκου αναφοράς φαρμάκου και ότι η έγκριση της κυκλοφορίας στην αγορά ενός φαρμάκου για το οποίο η αρμόδια αρχή δεν έχει στη διάθεσή της τα αναγκαία έγγραφα για να ελέγξει τα στοιχεία αυτά συνιστά απειλή για τη ζωή και την υγεία, πράγμα το οποίο δικαιολογεί την επιταγή του άρθρου 2, σημείο 7b, στοιχείο b, του νόμου περί φαρμάκων.
12 Προς στήριξη της προσφυγής που άσκησε ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου κατά της αποφάσεως αυτής, η Delfarma προσάπτει στον πρόεδρο του οργανισμού ότι παρέλειψε να συγκρίνει τα δύο σχετικά φάρμακα, μολονότι είχε στη διάθεσή του τις πληροφορίες που είχε λάβει από την αρμόδια αρχή του Ηνωμένου Βασιλείου, και ότι μπορούσε, δυνάμει του άρθρου 21a, παράγραφος 5, του νόμου περί φαρμάκων, να ζητήσει από την αρχή αυτή πρόσθετες πληροφορίες, αν το έκρινε αναγκαίο. Υποστηρίζει ότι ο πρόεδρος του οργανισμού εκτίμησε εσφαλμένως ότι το άρθρο 2, σημείο 7b, στοιχείο b, του νόμου αυτού δικαιολογείται για λόγους ασφάλειας, βάσει δε της εκ μέρους του ερμηνείας της διατάξεως αυτής, θεώρησε ότι δεν είναι δυνατόν να εξεταστεί εάν τα δύο αυτά φάρμακα έχουν την ίδια θεραπευτική δράση και εξέδωσε απόφαση συνιστώσα περιορισμό στην ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων, ο οποίος δεν δικαιολογείται βάσει του άρθρου 36 ΣΛΕΕ.
13 Το αιτούν δικαστήριο εκτιμά ότι για την επίλυση της διαφοράς της κύριας δίκης είναι αναγκαίο να εξεταστεί το ζήτημα αν η Συνθήκη ΛΕΕ αντιτίθεται στην εφαρμογή του άρθρου 2, σημείο 7b, στοιχείο b, του νόμου περί φαρμάκων, κατ’ εφαρμογήν του οποίου η μη τήρηση της προβλεπόμενης σ’ αυτό επιταγής μπορεί να αποτελέσει αυτοτελή και αποκλειστικό λόγο μη χορηγήσεως άδειας για την παράλληλη εισαγωγή φαρμάκου.
14 Το αιτούν δικαστήριο εκτιμά ότι από τη νομολογία του Δικαστηρίου συνάγεται μια αυστηρή στάση έναντι της επιβολής περιορισμών στην ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων όσον αφορά τα φαρμακευτικά προϊόντα. Το αιτούν δικαστήριο διατηρεί, ως εκ τούτου, αμφιβολίες ως προς το ζήτημα αν το δίκαιο της Ένωσης επιτρέπει την άρνηση χορηγήσεως άδειας για την παράλληλη εισαγωγή φαρμάκου για τον λόγο και μόνον ότι η αίτηση δεν πληροί μια συμπληρωματική τυπική προϋπόθεση, όπως η προβλεπόμενη στο άρθρο 2, σημείο 7b, στοιχείο b, του νόμου περί φαρμάκων, με την οποία επιβάλλεται το εισαγόμενο φάρμακο και το ήδη εγκεκριμένο στο κράτος μέλος εισαγωγής φάρμακο να έχουν λάβει άδεια κυκλοφορίας στην αγορά (στο εξής: AKA) βάσει πανομοιότυπων φακέλων τεκμηριώσεως.
15 Το αιτούν δικαστήριο διερωτάται, ειδικότερα, αν συνάδει με την αρχή της αναλογικότητας μια τέτοια διάταξη, σύμφωνα με την οποία, σε περίπτωση που οι φάκελοι τεκμηρίωσης δεν είναι πανομοιότυποι, μπορεί να μην χορηγηθεί άδεια για την παράλληλη εισαγωγή φαρμάκου, παρά το γεγονός ότι, δυνάμει του εθνικού δικαίου, ο πρόεδρος του οργανισμού μπορεί να ζητήσει από τις αρμόδιες αρχές του κράτους μέλους εξαγωγής να του διαβιβάσουν τον σχετικό φάκελο, προκειμένου να συγκρίνει τα επίμαχα φάρμακα.
16 Υπό τις συνθήκες αυτές, το Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (διοικητικό δικαστήριο της περιφέρειας της Βαρσοβίας, Πολωνία) αποφάσισε να αναστείλει την ενώπιόν του διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο το ακόλουθο προδικαστικό ερώτημα:
«Αντιτίθεται το δίκαιο της Ένωσης, και ιδίως τα άρθρα 34 και 36 ΣΛΕΕ, σε κανόνα εθνικού δικαίου σύμφωνα με τον οποίο δεν μπορεί να χορηγηθεί άδεια για την κυκλοφορία ενός παραλλήλως εισαγομένου φαρμάκου στην αγορά κράτους μέλους για τον λόγο και μόνον ότι το παραλλήλως εισαγόμενο φάρμακο εγκρίθηκε στο κράτος μέλος εξαγωγής ως ισοδύναμο φαρμάκου αναφοράς, ήτοι βάσει περιληπτικού φακέλου, ενώ το εν λόγω φάρμακο εγκρίθηκε στο κράτος μέλος εισαγωγής ως φάρμακο αναφοράς, ήτοι βάσει πλήρους φακέλου, η δε σχετική αίτηση απορρίπτεται χωρίς να έχει εξετασθεί αν τα δύο φάρμακα είναι κατά βάση πανομοιότυπα από θεραπευτική άποψη και χωρίς η εθνική αρχή να ζητήσει, μολονότι υπάρχει τέτοια δυνατότητα, την υποβολή του σχετικού φακέλου από την αρμόδια αρχή του κράτους εξαγωγής;»
Επί του προδικαστικού ερωτήματος
17 Με το προδικαστικό ερώτημα, το αιτούν δικαστήριο ζητεί, κατ’ ουσίαν, να διευκρινιστεί αν τα άρθρα 34 και 36 ΣΛΕΕ έχουν την έννοια ότι αντιτίθενται σε ρύθμιση κράτους μέλους όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, η οποία απαιτεί, προκειμένου να χορηγηθεί άδεια για την παράλληλη εισαγωγή φαρμάκου, το φάρμακο αυτό και το φάρμακο που έχει λάβει ΑΚΑ στο εν λόγω κράτος μέλος να είναι αμφότερα φάρμακα αναφοράς ή αμφότερα γενόσημα φάρμακα και η οποία, συνεπώς, απαγορεύει τη χορήγηση οιασδήποτε άδειας για την παράλληλη εισαγωγή φαρμάκου, όταν το φάρμακο αυτό είναι γενόσημο, ενώ το ήδη εγκεκριμένο στο εν λόγω κράτος μέλος φάρμακο είναι φάρμακο αναφοράς.
18 Συναφώς, υπενθυμίζεται ότι, δυνάμει του άρθρου 6, παράγραφος 1, πρώτο εδάφιο, της οδηγίας 2001/83, κανένα φάρμακο δεν μπορεί να διατεθεί για πρώτη φορά στην αγορά κράτους μέλους αν δεν έχει εκδοθεί AKΑ από την αρμόδια αρχή αυτού του κράτους μέλους σύμφωνα με την εν λόγω οδηγία ή εάν δεν έχει χορηγηθεί άδεια σύμφωνα με τις διατάξεις του κανονισμού 726/2004. Η αίτηση για τη χορήγηση ΑΚΑ πρέπει να συνοδεύεται από τα πληροφοριακά στοιχεία και έγγραφα τα οποία προβλέπει το άρθρο 8, παράγραφος 3, της εν λόγω οδηγίας, ακόμη και αν έχει ήδη εκδοθεί για το φάρμακο αυτό ΑΚΑ από την αρμόδια αρχή άλλου κράτους μέλους (πρβλ. αποφάσεις της 12ης Νοεμβρίου 1996, Smith & Nephew και Primecrown, C-201/94, EU:C:1996:432, σκέψη 19 της 16ης Δεκεμβρίου 1999, Rhône-Poulenc Rorer και May & Baker, C-94/98, EU:C:1999:614, σκέψη 23, και της 10ης Σεπτεμβρίου 2002, Ferring, C-172/00, EU:C:2002:474, σκέψη 19).
19 Εντούτοις, από τη νομολογία του Δικαστηρίου προκύπτει ότι η οδηγία 2001/83 δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής επί φαρμάκου το οποίο καλύπτεται από ΑΚΑ σε ορισμένο κράτος μέλος και του οποίου η εισαγωγή σε άλλο κράτος μέλος αποτελεί παράλληλη εισαγωγή σε σχέση με φάρμακο καλυπτόμενο ήδη από ΑΚΑ εντός αυτού του δευτέρου κράτους μέλους, και τούτο διότι αυτό το εισαγόμενο φάρμακο δεν μπορεί, σε μια τέτοια περίπτωση, να θεωρηθεί ως για πρώτη φορά διατιθέμενο στην αγορά του κράτους μέλους εισαγωγής. Η περίπτωση αυτή εμπίπτει, συνεπώς, στις διατάξεις της Συνθήκης ΛΕΕ περί ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων (πρβλ. αποφάσεις της 12ης Νοεμβρίου 1996, Smith & Nephew και Primecrown, C-201/94, EU:C:1996:432, σκέψη 21, και της 16ης Δεκεμβρίου 1999, Rhône-Poulenc Rorer και May & Baker, C-94/98, EU:C:1999:614, σκέψη 27· βλ. επίσης, όσον αφορά τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, απόφαση της 6ης Νοεμβρίου 2014, Mac, C-108/13, EU:C:2014:2346, σκέψη 27 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία, και, όσον αφορά τα κτηνιατρικά φάρμακα, απόφαση της 27ης Οκτωβρίου 2016, Audace κ.λπ., C-114/15, EU:C:2016:813, σκέψη 51 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).
20 Υπενθυμίζεται ότι από πάγια νομολογία προκύπτει ότι κάθε μέτρο κράτους μέλους το οποίο μπορεί να παρακωλύσει, άμεσα ή έμμεσα, πραγματικά ή δυνητικά, το εμπόριο εντός της Ένωσης πρέπει να θεωρείται μέτρο ισοδυνάμου αποτελέσματος προς ποσοτικό περιορισμό, κατά την έννοια του άρθρου 34 ΣΛΕΕ (πρβλ. αποφάσεις της 20ής Μαΐου 1976, de Peijper, 104/75, EU:C:1976:67, σκέψη 12, και της 23ης Δεκεμβρίου 2015, Scotch Whisky Association κ.λπ., C‑333/14, EU:C:2015:845, σκέψη 31 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).
21 Η ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων συνεπάγεται ότι επιχειρηματίας ο οποίος αγόρασε ένα φάρμακο που πωλείται νομίμως εντός κράτους μέλους βάσει ΑΚΑ χορηγηθείσας από το εν λόγω κράτος μπορεί να εισαγάγει το ως άνω φάρμακο σε άλλο κράτος μέλος στο οποίο υφίσταται ήδη γι’ αυτό ΑΚΑ, χωρίς να είναι υποχρεωμένος να ζητήσει μια τέτοια άδεια σύμφωνα με την οδηγία 2001/83 και χωρίς να πρέπει να παράσχει όλα τα απαιτούμενα από την οδηγία αυτή πληροφοριακά στοιχεία και έγγραφα σχετικά με τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας και της αβλάβειας του φαρμάκου (πρβλ. απόφαση της 10ης Σεπτεμβρίου 2002, Ferring, C-172/00, EU:C:2002:474, σκέψη 21 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).
22 Από τα άρθρα 34 και 36 ΣΛΕΕ προκύπτει ότι ένα κράτος μέλος δεν πρέπει να εμποδίζει την παράλληλη εισαγωγή φαρμάκου επιβάλλοντας στον εισαγωγέα την τήρηση των ίδιων απαιτήσεων με αυτές που ισχύουν για τις επιχειρήσεις που ζητούν για πρώτη φορά ΑΚΑ για ορισμένο φάρμακο. Τούτο ισχύει, όμως, υπό την προϋπόθεση ότι η εισαγωγή του φαρμάκου αυτού δεν θέτει σε κίνδυνο την προστασία της δημόσιας υγείας (πρβλ. απόφαση της 16ης Δεκεμβρίου 1999, Rhône-Poulenc Rorer και May & Baker, C-94/98, EU:C:1999:614, σκέψη 40).
23 Επομένως, η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους εισαγωγής πρέπει να βεβαιώνεται, κατά το χρονικό σημείο της εισαγωγής και βάσει των στοιχείων που διαθέτει, ότι το παραλλήλως εισαγόμενο φάρμακο και εκείνο που έχει λάβει ΑΚΑ στο κράτος μέλος εισαγωγής, έστω και αν δεν είναι ως προς όλα τα σημεία πανομοιότυπα, έχουν τουλάχιστον παρασκευαστεί σύμφωνα με τον ίδιο τύπο, περιέχουν την ίδια δραστική ουσία και έχουν τα ίδια θεραπευτικά αποτελέσματα, και ότι το εισαγόμενο φάρμακο δεν δημιουργεί κανένα πρόβλημα από άποψη ποιότητας, αποτελεσματικότητας και αβλάβειας (πρβλ. αποφάσεις της 12ης Νοεμβρίου 1996, Smith & Nephew και Primecrown, C-201/94, EU:C:1996:432, σκέψη 26, καθώς και της 16ης Δεκεμβρίου 1999, Rhône-Poulenc Rorer και May & Baker, C-94/98, EU:C:1999:614, σκέψη 45).
24 Εάν, με τον διεξαχθέντα έλεγχο η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους εισαγωγής διαπιστώσει ότι πληρούνται όλα τα κριτήρια που υπομνήσθηκαν στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας αποφάσεως, το εισαγόμενο φάρμακο πρέπει να θεωρηθεί ότι έχει ήδη διατεθεί στην αγορά αυτού του κράτους και, κατά συνέπεια, πρέπει να καλύπτεται από την ΑΚΑ που ήδη χορηγήθηκε για το εν λόγω ήδη υφιστάμενο στην αγορά φάρμακο, εκτός αν τούτο προσκρούει σε λόγους που αφορούν την αποτελεσματική προστασία της ζωής και της υγείας των ανθρώπων (πρβλ. απόφαση της 12ης Νοεμβρίου 1996, Smith & Nephew και Primecrown, C-201/94, EU:C:1996:432, σκέψη 29· βλ. επίσης, όσον αφορά τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, αποφάσεις της 11ης Μαρτίου 1999, British Agrochemicals Association, C-100/96, EU:C:1999:129, σκέψη 36, και της 6ης Νοεμβρίου 2014, Mac, C-108/13, EU:C:2014:2346, σκέψη 28). Επομένως, η αρχή αυτή υποχρεούται να επιτρέψει την κυκλοφορία ενός παραλλήλως εισαγόμενου φαρμάκου, το οποίο πληροί τα κριτήρια αυτά, εφόσον έχει πειστεί ότι το συγκεκριμένο φάρμακο, παρά την ύπαρξη ενδεχομένως διαφορών σχετικά με τα έκδοχα, δεν δημιουργεί κανένα πρόβλημα από άποψη ποιότητας, αποτελεσματικότητας και αβλάβειας (απόφαση της 16ης Δεκεμβρίου 1999, Rhône-Poulenc Rorer και May & Baker, C-94/98, EU:C:1999:614, σκέψη 45).
25 Στηριζόμενη στη νομολογία του Δικαστηρίου, η ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τις παράλληλες εισαγωγές φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων για τα οποία έχει ήδη χορηγηθεί άδεια κυκλοφορίας, της 30ής Δεκεμβρίου 2003 [COM(2003) 839 τελικό], αναφέρει, στο σημείο 3, ότι, «[συγκεκριμένα], στην περίπτωση κατά την οποία οι πληροφορίες που είναι απαραίτητες για την προστασία της δημόσιας υγείας έχουν ήδη τεθεί στη διάθεση των αρμόδιων αρχών του κράτους μέλους προορισμού με την ευκαιρία της πρώτης κυκλοφορίας ενός φαρμάκου στην αγορά του εν λόγω κράτους μέλους, ένα παράλληλα εισαγόμενο φαρμακευτικό προϊόν υπόκειται στη χορήγηση άδειας βάσει μιας αναλόγως απλουστευμένης διαδικασίας, υπό την προϋπόθεση ότι το εισαγόμενο προϊόν έχει λάβει [ΑΚΑ] στο κράτος μέλος εξαγωγής [και ότι] το εισαγόμενο προϊόν είναι επαρκώς ομοειδές προς το προϊόν το οποίο έχει ήδη λάβει [ΑΚΑ] στο κράτος μέλος προορισμού ακόμη και εάν υπάρχουν διαφορές όσον αφορά τα έκδοχα».
26 Εν προκειμένω, δεν αμφισβητείται ότι το άρθρο 2, σημείο 7b, στοιχείο b, του νόμου περί φαρμάκων, το οποίο ορίζει ότι, για να χορηγηθεί άδεια παράλληλης εισαγωγής φαρμάκου στην Πολωνία, το φάρμακο αυτό και το φάρμακο για το οποίο έχει χορηγηθεί ΑΚΑ στο εν λόγω κράτος μέλος πρέπει να είναι αμφότερα φάρμακα αναφοράς ή αμφότερα γενόσημα, και το οποίο, συνεπώς, απαγορεύει τη χορήγηση άδειας για την παράλληλη εισαγωγή φαρμάκου όταν το εν λόγω φάρμακο είναι γενόσημο ενώ το ήδη εγκεκριμένο φάρμακο στο εν λόγω κράτος μέλος είναι φάρμακο αναφοράς, περιορίζει την πρόσβαση του εν λόγω φαρμάκου στη συγκεκριμένη αγορά και, ως εκ τούτου, αποτελεί μέτρο ισοδυνάμου αποτελέσματος προς ποσοτικό περιορισμό επί των εισαγωγών, που απαγορεύεται από το άρθρο 34 ΣΛΕΕ, εκτός εάν δικαιολογείται για λόγους που σχετίζονται με την προστασία της υγείας και της ζωής των ανθρώπων, όπως ορίζει το άρθρο 36 ΣΛΕΕ.
27 Η Πολωνική Κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η επιταγή αυτή δικαιολογείται για λόγους προστασίας της υγείας και της ζωής των ανθρώπων. Συγκεκριμένα, κατά την άποψή της, η εν λόγω επιταγή αποτελεί ένα από τα στοιχεία χάρη στα οποία μπορεί να διασφαλιστεί ότι τα επίμαχα φάρμακα είναι ουσιαστικά παρόμοια, πράγμα το οποίο δεν θα ήταν δυνατό εάν για τα φάρμακα αυτά χορηγούνταν διαφορετικές άδειες κυκλοφορίας βάσει διαφορετικών φακέλων τεκμηριώσεως. Αυτό ισχύει ακόμη κι αν ο πρόεδρος του οργανισμού λάμβανε από το κράτος μέλος εξαγωγής τον πλήρη φάκελο για το εισαγόμενο φάρμακο, διότι θα έπρεπε, προκειμένου να επιβεβαιωθεί η βιοϊσοδυναμία των επίμαχων φαρμάκων, το εγκεκριμένο στο εν λόγω κράτος φάρμακο αναφοράς να είναι πανομοιότυπο με το εγκεκριμένο στην Πολωνία φάρμακο αναφοράς. Επομένως, η επιταγή αυτή εμποδίζει την κυκλοφορία στην αγορά φαρμάκων για τα οποία ο πρόεδρος του οργανισμού δεν έχει στη διάθεσή του έγγραφα που να επιβεβαιώνουν την ομοιότητά τους με φάρμακα καλυπτόμενα από ΑΚΑ στην Πολωνία και, συνεπώς, να διασφαλίζουν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητά τους.
28 Η κυβέρνηση αυτή προσθέτει ότι η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους εισαγωγής δεν όφειλε να ζητήσει την προσκόμιση του πλήρους φακέλου τεκμηριώσεως του εισαγόμενου φαρμάκου, λαμβανομένου υπόψη του απλουστευμένου χαρακτήρα της διαδικασίας παράλληλης εισαγωγής σε σχέση με την προβλεπόμενη στην οδηγία 2001/83 διαδικασία χορηγήσεως ΑΚΑ. Περαιτέρω, εάν δεν προβλεπόταν η επιταγή του άρθρου 2, σημείο 7b, στοιχείο b, του νόμου περί φαρμάκων, θα υπήρχε, κατά την άποψή της, κίνδυνος καταστρατηγήσεως αυτής της δεύτερης διαδικασίας, δεδομένου ότι με τη διαδικασία παράλληλης εισαγωγής θα μπορούσε να επιτευχθεί το ίδιο αποτέλεσμα με μικρότερο κόστος και ταχύτερα.
29 Συναφώς, επισημαίνεται ότι, μολονότι η υγεία και η ζωή των ανθρώπων κατέχουν, ασφαλώς, την πρώτη θέση μεταξύ των προστατευόμενων από το άρθρο 36 ΣΛΕΕ αγαθών ή συμφερόντων και μολονότι εναπόκειται στα κράτη μέλη να αποφασίσουν, εντός των ορίων που θέτει η Συνθήκη ΛΕΕ, το επίπεδο στο οποίο προτίθενται να εξασφαλίσουν την προστασία, ιδίως όσον αφορά τον βαθμό αυστηρότητας των διενεργούμενων ελέγχων, γεγονός παραμένει εντούτοις ότι, κατά πάγια νομολογία, ένα μέτρο ισοδύναμου αποτελέσματος προς ποσοτικό περιορισμό κατά την εισαγωγή μπορεί να δικαιολογηθεί, μεταξύ άλλων, για λόγους προστασίας της υγείας και της ζωής των ανθρώπων, κατά την έννοια του άρθρου αυτού, μόνον εάν το μέτρο αυτό είναι κατάλληλο για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού και δεν υπερβαίνει το αναγκαίο για την επίτευξη του σκοπού αυτού μέτρο (πρβλ. αποφάσεις της 20ής Μαΐου 1976, de Peijper, 104/75, EU:C:1976:67, σκέψεις 15 έως 17, και της 23ης Δεκεμβρίου 2015, Scotch Whisky Association κ.λπ., C-333/14, EU:C:2015:845, σκέψη 33).
30 Δεν μπορεί να γίνει επίκληση του άρθρου 36 ΣΛΕΕ, μεταξύ άλλων, για να δικαιολογηθούν κανονιστικές ρυθμίσεις ή πρακτικές, έστω και χρήσιμες, των οποίων όμως τα περιοριστικά στοιχεία οφείλονται κυρίως στην προσπάθεια μειώσεως των διοικητικών επιβαρύνσεων ή των δημοσίων δαπανών, εκτός εάν, ελλείψει αυτών των κανονιστικών ρυθμίσεων ή πρακτικών, η εν λόγω επιβάρυνση ή οι ως άνω δαπάνες θα υπερέβαιναν καταφανώς τα όρια του ευλόγως απαιτουμένου (απόφαση της 20ής Μαΐου 1976, de Peijper, 104/75, EU:C:1976:67, σκέψη 18).
31 Εν προκειμένω, επισημαίνεται ότι, αφενός, όπως σημείωσε το αιτούν δικαστήριο, το άρθρο 2, σημείο 7b, στοιχείο b, του νόμου περί φαρμάκων προβλέπει μια τυπική προϋπόθεση, της οποίας η μη τήρηση μπορεί να αποτελέσει από μόνη της αυτοτελή λόγο μη χορηγήσεως άδειας για την παράλληλη εισαγωγή φαρμάκου. Επομένως, δυνάμει της διατάξεως αυτής, η αρμόδια εθνική αρχή μπορεί να αρνηθεί τη χορήγηση μιας τέτοιας άδειας, χωρίς καν να εξετάσει τα στοιχεία που διαθέτει σχετικά με τα επίμαχα φάρμακα, προκειμένου να εξακριβώσει αν είναι παρεμφερή, μολονότι από τη νομολογία που μνημονεύεται στις σκέψεις 23 και 24 της παρούσας αποφάσεως προκύπτει ότι οφείλει να προβεί στην εξέταση αυτή.
32 Αφετέρου, δεν προκύπτει ότι, σε περίπτωση όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, κατά την οποία το εισαγόμενο φάρμακο είναι γενόσημο ενώ το ήδη εγκεκριμένο στο κράτος μέλος εισαγωγής φάρμακο είναι φάρμακο αναφοράς, τα προσκομιζόμενα από τον εισαγωγέα έγγραφα σχετικά με το εν λόγω γενόσημο φάρμακο και τα έγγραφα που διαθέτει η αρχή αυτή σχετικά με το συγκεκριμένο φάρμακο αναφοράς συμβαίνει συστηματικά να είναι ανεπαρκή και ότι σε όλες τις περιπτώσεις είναι αναγκαίος ένας πληρέστερος φάκελος που να περιλαμβάνει τον φάκελο τεκμηριώσεως του καλυπτόμενου με ΑΚΑ στο κράτος μέλος εξαγωγής φαρμάκου αναφοράς, προκειμένου να εξακριβωθεί αν τα φάρμακα αυτά έχουν τουλάχιστον παρασκευασθεί σύμφωνα με τον ίδιο τύπο, περιέχουν την ίδια δραστική ουσία και έχουν τα ίδια θεραπευτικά αποτελέσματα.
33 Περαιτέρω, όσον αφορά τα αναγκαία πληροφοριακά στοιχεία για την εξέταση αιτήσεως χορηγήσεως άδειας για την παράλληλη εισαγωγή φαρμάκου, το Δικαστήριο έχει επισημάνει ότι οι αρμόδιες εθνικές αρχές διαθέτουν τα νομοθετικά και διοικητικά μέσα που τους επιτρέπουν να εξαναγκάσουν τον παρασκευαστή ή τον εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπό του να προσκομίσουν τα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους και τα οποία οι αρχές κρίνουν απαραίτητα, και ότι μια απλή συνεργασία μεταξύ των αρχών των κρατών μελών τους παρέχει τη δυνατότητα να προμηθευτούν αμοιβαία τα απαραίτητα για τον έλεγχο έγγραφα (πρβλ. αποφάσεις της 20ής Μαΐου 1976, de Peijper, 104/75, EU:C:1976:67, σκέψεις 26 και 27, και της 12ης Νοεμβρίου 1996, Smith & Nephew και Primecrown, C-201/94, EU:C:1996:432, σκέψεις 27 και 28· βλ. επίσης, όσον αφορά τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, απόφαση της 6ης Νοεμβρίου 2014, Mac, C-108/13, EU:C:2014:2346, σκέψη 36 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).
34 Το Δικαστήριο διευκρίνισε ότι, όταν ο αιτών δεν έχει πρόσβαση σε όλα τα αναγκαία στοιχεία, αλλά προσκομίζει στοιχεία βάσει των οποίων πιθανολογείται τουλάχιστον ότι τα δύο επίμαχα φάρμακα δεν παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές όσον αφορά την εκτίμηση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητάς τους, οι αρμόδιες αρχές πρέπει να μεριμνούν ώστε η απόφασή τους σχετικά με τη δυνατότητα επεκτάσεως της ΑΚΑ που χορηγήθηκε για το πρώτο φάρμακο και στο δεύτερο να λαμβάνεται βάσει όσο το δυνατόν πληρέστερων στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων αυτών που διαθέτουν ή ενδέχεται να αποκτήσουν στο πλαίσιο συνεργασίας με τις υγειονομικές αρχές των άλλων κρατών μελών (απόφαση της 1ης Απριλίου 2004, Kohlpharma, C-112/02, EU:C:2004:208, σκέψη 20).
35 Εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι στην αρμόδια εθνική αρχή εναπόκειται, εάν κρίνει ότι δεν διαθέτει επαρκείς πληροφορίες για να εκτιμήσει την ομοιότητα του εισαγόμενου φαρμάκου και του ήδη εγκεκριμένου στο κράτος μέλος εισαγωγής φαρμάκου αναφοράς, να ζητήσει από τον εισαγωγέα να προσκομίσει συμπληρωματικά στοιχεία και, ενδεχομένως, να ζητήσει από την αρμόδια αρχή του κράτους μέλους εξαγωγής, στο πλαίσιο της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών, τα έγγραφα που είναι αναγκαία για τους ελέγχους, συμπεριλαμβανομένων, κατά περίπτωση, εκείνων που αφορούν το φάρμακο αναφοράς το οποίο έχει λάβει ΑΚΑ στο εν λόγω κράτος μέλος. Οι έρευνες αυτές, οι οποίες, όπως επισημαίνει το αιτούν δικαστήριο, προβλέπονται στο άρθρο 21a, παράγραφος 5, του νόμου περί φαρμάκων, δεν μπορούν να θεωρηθούν ως επιβάρυνση η οποία υπερβαίνει καταφανώς τα όρια του ευλόγως απαιτουμένου.
36 Συνεπώς, μόνον εάν, παρά τις εν λόγω έρευνες, η αρμόδια εθνική αρχή παραμένει ανεπαρκώς ενημερωμένη ή, εν πάση περιπτώσει, εάν, μετά την ολοκλήρωση των αναγκαίων ελέγχων, έχει αμφιβολίες ως προς το αν το εισαγόμενο φάρμακο δεν δημιουργεί κανένα πρόβλημα από άποψη ποιότητας, αποτελεσματικότητας και αβλάβειας, πρέπει, σύμφωνα με τη νομολογία που μνημονεύεται στις σκέψεις 22 έως 24 της παρούσας αποφάσεως, να αρνηθεί τη χορήγηση άδειας για παράλληλη εισαγωγή του φαρμάκου.
37 Συναφώς, επισημαίνεται ότι, στην υπόθεση της κύριας δίκης, ο πρόεδρος του οργανισμού διέθετε ήδη πλήρη φάκελο τεκμηριώσεως του φαρμάκου αναφοράς Sumamed, το οποίο είχε λάβει ΑΚΑ στην Πολωνία, και ότι η άρνηση χορηγήσεως άδειας για παράλληλη εισαγωγή δεν στηριζόταν στους λόγους που αναφέρονται στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας αποφάσεως, αλλά μόνο στο γεγονός ότι τα φάρμακα αυτά δεν ενέπιπταν στην ίδια κατηγορία εγκεκριμένων φαρμάκων, στο μέτρο που το ένα ήταν φάρμακο αναφοράς και το άλλο γενόσημο φάρμακο.
38 Εκ των προεκτεθέντων προκύπτει ότι η επιταγή του άρθρου 2, σημείο 7b, στοιχείο b, του νόμου περί φαρμάκων, στο μέτρο που αποκλείει την εξέταση της ομοιότητας των επίμαχων φαρμάκων και στηρίζεται σε μια εικαζόμενη συστηματική ανεπάρκεια εγγράφων για τη διενέργεια των αναγκαίων ελέγχων ή στον κίνδυνο ενδεχόμενης ανεπάρκειας, υπερβαίνει το μέτρο που είναι αναγκαίο για την επίτευξη του προβαλλόμενου σκοπού της προστασίας της υγείας και της ζωής των ανθρώπων.
39 Επίσης, η επιταγή αυτή δεν είναι ούτε αναγκαία για να αποφευχθεί ο κίνδυνος καταστρατηγήσεως της οδηγίας 2001/83, δεδομένου ότι, για να μην υπάγονται στις προβλεπόμενες από την εν λόγω οδηγία διαδικασίες χορηγήσεως ΑΚΑ, τα εισαγόμενα φάρμακα πρέπει να πληρούν απολύτως τα κριτήρια που υπενθυμίζονται στη σκέψη 23 της παρούσας αποφάσεως και ότι η συνδρομή των κριτηρίων αυτών πρέπει να ελέγχεται σε κάθε μεμονωμένη περίπτωση από την αρμόδια εθνική αρχή.
40 Κατόπιν του συνόλου των προεκτεθέντων, η επιταγή αυτή δεν μπορεί να θεωρηθεί δικαιολογημένη δυνάμει του άρθρου 36 ΣΛΕΕ.
41 Ως εκ τούτου, στο υποβληθέν προδικαστικό ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι τα άρθρα 34 και 36 ΣΛΕΕ έχουν την έννοια ότι αντιτίθενται σε ρύθμιση κράτους μέλους όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, η οποία απαιτεί, προκειμένου να χορηγηθεί άδεια για την παράλληλη εισαγωγή φαρμάκου, το φάρμακο αυτό και το φάρμακο που έχει λάβει ΑΚΑ αυτού του κράτους μέλους να είναι αμφότερα φάρμακα αναφοράς ή αμφότερα γενόσημα φάρμακα και η οποία, συνεπώς, απαγορεύει τη χορήγηση οιασδήποτε άδειας για την παράλληλη εισαγωγή φαρμάκου, όταν το φάρμακο αυτό είναι γενόσημο ενώ το ήδη εγκεκριμένο στο εν λόγω κράτος μέλος φάρμακο είναι φάρμακο αναφοράς.
Επί των δικαστικών εξόδων
42 Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται.
Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (πέμπτο τμήμα) αποφαίνεται:
Τα άρθρα 34 και 36 ΣΛΕΕ έχουν την έννοια ότι αντιτίθενται σε ρύθμιση κράτους μέλους όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, η οποία απαιτεί, προκειμένου να χορηγηθεί άδεια για την παράλληλη εισαγωγή φαρμάκου, το φάρμακο αυτό και το φάρμακο που έχει λάβει άδεια κυκλοφορίας στην αγορά αυτού του κράτους μέλους να είναι αμφότερα φάρμακα αναφοράς ή αμφότερα γενόσημα φάρμακα και η οποία, συνεπώς, απαγορεύει τη χορήγηση οιασδήποτε άδειας για την παράλληλη εισαγωγή φαρμάκου, όταν το φάρμακο αυτό είναι γενόσημο ενώ το ήδη εγκεκριμένο στο εν λόγω κράτος μέλος φάρμακο είναι φάρμακο αναφοράς.
(υπογραφές)
Yπόθεση C-377/17 Υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά – Οδηγία 2006/123/ΕΚ – Άρθρο 15 – Άρθρο 49 ΣΛΕΕ – Ελευθερία εγκαταστάσεως – Αμοιβές αρχιτεκτόνων και μηχανικών για τις υπηρεσίες σχεδιασμού – Κατώτατες και ανώτατες αμοιβές
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τέταρτο τμήμα) της 4ης Ιουλίου 2019 «Παράβαση κράτους μέλους – Υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά – Οδηγία 2006/123/ΕΚ – Άρθρο 15 – Άρθρο 49 ΣΛΕΕ – Ελευθερία εγκαταστάσεως – Αμοιβές αρχιτεκτόνων και μηχανικών για τις υπηρεσίες σχεδιασμού – Κατώτατες και ανώτατες αμοιβές»
Στην υπόθεση C‑377/17,
με αντικείμενο προσφυγή λόγω παραβάσεως δυνάμει του άρθρου 258 ΣΛΕΕ, που ασκήθηκε στις 23 Ιουνίου 2017,
Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από τους W. Mölls και L. Malferrari, καθώς και από την Ε. Τσερέπα-Lacombe,
προσφεύγουσα,
κατά
Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, εκπροσωπούμενης αρχικώς από τους T. Henze και D. Klebs, στη συνέχεια από τον D. Klebs,
καθής,
υποστηριζόμενης από την:
Ουγγαρία, εκπροσωπούμενη από τους M. Z. Fehér και G. Κοós, καθώς και από την M. M. Tátrai,
παρεμβαίνουσα,
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (τέταρτο τμήμα),
συγκείμενο από τους Μ. Βηλαρά, πρόεδρο τμήματος, K. Lenaerts, Πρόεδρο του Δικαστηρίου, ασκούντα καθήκοντα δικαστή του τετάρτου τμήματος, L. Bay Larsen, S. Rodin (εισηγητή) και N. Piçarra, δικαστές,
γενικός εισαγγελέας: M. Szpunar
γραμματέας: K. Malacek, διοικητικός υπάλληλος,
έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία και κατόπιν της επ’ ακροατηρίου συζητήσεως της 7ης Νοεμβρίου 2018,
αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις του κατά τη συνεδρίαση της 28ης Φεβρουαρίου 2019,
εκδίδει την ακόλουθη
Απόφαση
1 Με την προσφυγή της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητεί από το Δικαστήριο να διαπιστώσει ότι η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, διατηρώντας υποχρεωτικές αμοιβές για τους αρχιτέκτονες και τους μηχανικούς, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 49 ΣΛΕΕ και το άρθρο 15, παράγραφος 1, παράγραφος 2, στοιχείο ζʹ, και παράγραφος 3, της οδηγίας 2006/123/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά (ΕΕ 2006, L 376, σ. 36).
Το νομικό πλαίσιο
Το δίκαιο της Ένωσης
2 Η αιτιολογική σκέψη 40 της οδηγίας 2006/123 είναι διατυπωμένη ως εξής:
«Η έννοια των “επιτακτικών λόγων δημόσιου συμφέροντος” στους οποίους αναφέρονται ορισμένες διατάξεις της παρούσας οδηγίας αναπτύχθηκε από το Δικαστήριο στο πλαίσιο της νομολογίας του για τα άρθρα 43 και 49 της συνθήκης και ενδέχεται να εξακολουθήσει να εξελίσσεται. Η εν λόγω έννοια, όπως αναγνωρίζεται στη νομολογία του Δικαστηρίου, καλύπτει τουλάχιστον τους εξής λόγους: [...] προστασία των αποδεκτών των υπηρεσιών· [...] προστασία του περιβάλλοντος και του αστικού περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένης και της χωροταξίας πόλεων και υπαίθρου· [...] προστασία της διανοητικής ιδιοκτησίας· στόχοι πολιτιστικής πολιτικής· [...].»
3 Το άρθρο 2, παράγραφος 1, της οδηγίας αυτής προβλέπει τα εξής:
«Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στις υπηρεσίες παρόχων εγκατεστημένων σε κράτος μέλος.»
4 Το άρθρο 15 της εν λόγω οδηγίας ορίζει τα εξής:
«1. Τα κράτη μέλη εξετάζουν κατά πόσον τα νομικά τους συστήματα προβλέπουν απαιτήσεις όπως εκείνες που αναφέρονται στην παράγραφο 2 και εξασφαλίζουν ότι οι απαιτήσεις αυτές είναι συμβατές με τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στην παράγραφο 3. Τα κράτη μέλη προσαρμόζουν τις νομοθετικές, κανονιστικές ή διοικητικές διατάξεις τους ώστε να είναι συμβατές με τις εν λόγω προϋποθέσεις.
2. Τα κράτη μέλη εξετάζουν κατά πόσον τα νομικά τους συστήματα εξαρτούν την πρόσβαση σε δραστηριότητα παροχής υπηρεσιών ή την άσκησή της από την τήρηση των ακόλουθων απαιτήσεων που δεν εισάγουν διακρίσεις:
[...]
ζ) υποχρεωτικές ελάχιστες ή/και ανώτερες τιμές, με τις οποίες οφείλει να συμμορφώνεται ο πάροχος·
[...]
3. Τα κράτη μέλη ελέγχουν εάν οι απαιτήσεις που προβλέπονται στην παράγραφο 2 πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) μη εισαγωγή διακρίσεων: οι απαιτήσεις δεν πρέπει να εισάγουν άμεσα ή έμμεσα διακρίσεις ανάλογα με την ιθαγένεια ή, όσον αφορά τις επιχειρήσεις, ανάλογα με την έδρα τους·
β) αναγκαιότητα: οι απαιτήσεις πρέπει να δικαιολογούνται από επιτακτικό λόγο δημοσίου συμφέροντος·
γ) αναλογικότητα: οι απαιτήσεις πρέπει να είναι κατάλληλες για να εξασφαλίσουν την υλοποίηση του επιδιωκόμενου στόχου και να μην υπερβαίνουν το όριο που είναι απαραίτητο για την επίτευξη του στόχου, το ίδιο δε αποτέλεσμα να μην μπορεί να επιτευχθεί με άλλα λιγότερο περιοριστικά μέτρα.
[...]
5. Στην έκθεση αμοιβαίας αξιολόγησης που προβλέπεται στο άρθρο 39, παράγραφος 1, τα κράτη μέλη προσδιορίζουν:
α) τις απαιτήσεις τις οποίες προτίθενται να διατηρήσουν και τους λόγους για τους οποίους κρίνουν ότι συμμορφώνονται με τις προϋποθέσεις που ορίζονται στην παράγραφο 3·
β) τις απαιτήσεις που καταργήθηκαν ή που κατεστάθησαν λιγότερο αυστηρές.
6. Από τις 28 Δεκεμβρίου 2006 τα κράτη μέλη δεν μπορούν να εισάγουν καμία νέα απαίτηση των ειδών που απαριθμούνται στην παράγραφο 2 παρά μόνο σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στην παράγραφο 3.
[...]»
Το γερμανικό δίκαιο
5 Οι αμοιβές των αρχιτεκτόνων και των μηχανικών ρυθμίζονται από το Honorarordnung für Architekten und Ingenieure (διάταγμα για τις αμοιβές των αρχιτεκτόνων και των μηχανικών), της 10ης Ιουλίου 2013 (BGBl. I, σ. 2276, στο εξής: HOAI).
6 Το άρθρο 1 του HOAI έχει ως εξής:
«Το παρόν διάταγμα διέπει τον υπολογισμό των αμοιβών για τις βασικές υπηρεσίες των εγκατεστημένων στη Γερμανία αρχιτεκτόνων και μηχανικών (εντολοδόχων), στο μέτρο που οι εν λόγω υπηρεσίες καλύπτονται από το παρόν διάταγμα και παρέχονται με βάση το γερμανικό έδαφος.»
7 Κατά το άρθρο 3 του HOAI:
«1. Οι αμοιβές για τις βασικές υπηρεσίες στον τομέα του σχεδιασμού χρήσεως γης, του σχεδιασμού έργων και του εξειδικευμένου σχεδιασμού ρυθμίζονται δεσμευτικώς στα τμήματα 2 έως 4 του παρόντος διατάγματος. Οι αμοιβές για τις συμβουλευτικές υπηρεσίες του παραρτήματος 1 δεν ρυθμίζονται δεσμευτικώς.
2. Οι βασικές υπηρεσίες που εν γένει είναι αναγκαίες για την ορθή εκτέλεση μιας εντολής περιλαμβάνονται στα λεγόμενα προφίλ παροχής. Τα προφίλ παροχής υποδιαιρούνται σε στάδια παραδόσεως, σύμφωνα με τις διατάξεις των τμημάτων 2 έως 4.
3. Ο κατάλογος των καλυπτόμενων από το παρόν διάταγμα ειδικών υπηρεσιών, τα προφίλ παροχής και τα παραρτήματά τους δεν έχουν εξαντλητικό χαρακτήρα. Ειδικές υπηρεσίες μπορούν να συμφωνηθούν επίσης για σχέδια προφίλ παροχής και για στάδια παραδόσεως με τα οποία δεν συνδέονται οι υπηρεσίες αυτές, υπό την προϋπόθεση ότι δεν πρόκειται για βασικές υπηρεσίες. Οι τιμές για τις ειδικές υπηρεσίες συμφωνούνται ελεύθερα.
4. Η οικονομική αποδοτικότητα της παροχής πρέπει να εξασφαλίζεται πάντοτε.»
8 Το άρθρο 7 του HOAI προβλέπει τα εξής:
«1. Οι αμοιβές βασίζονται στη γραπτή συμφωνία που συνήψαν τα συμβαλλόμενα μέρη κατά την παροχή της εντολής και εντάσσονται στο πλαίσιο των κατώτατων και των ανώτατων ποσών που προβλέπει το παρόν διάταγμα.
2. Αν οι επιλέξιμες δαπάνες ή οι καθορισμένες επιφάνειες δεν εμπίπτουν στην κλίμακα που περιλαμβάνεται στους κατά το παρόν διάταγμα πίνακες αμοιβών, οι αμοιβές μπορούν να συμφωνηθούν ελεύθερα.
3. Τα κατώτατα ποσά που καθορίζονται στο παρόν διάταγμα μπορούν να μειωθούν σε εξαιρετικές περιπτώσεις, με γραπτή συμφωνία.
4. Υπέρβαση των ανώτατων ποσών που καθορίζονται στο παρόν διάταγμα μπορεί να υπάρξει μόνο σε περίπτωση εξαιρετικών βασικών υπηρεσιών ή υπηρεσιών ασυνήθιστα μεγάλης διάρκειας, με γραπτή συμφωνία. Στην περίπτωση αυτή, δεν λαμβάνονται υπόψη περιστάσεις οι οποίες ήδη ήσαν καθοριστικές για την κατάταξη στα κλιμάκια αμοιβών ή για την κατάταξη στο πλαίσιο των κατώτατων και των ανώτατων ποσών.»
9 Τα τμήματα 2 έως 4 του HOAI, τα οποία αναφέρει το άρθρο 3, παράγραφος 1, του διατάγματος αυτού, περιέχουν λεπτομερείς διατάξεις σχετικά με τα κατώτατα και τα ανώτατα ποσά για τον σχεδιασμό χρήσεως γης, τον σχεδιασμό έργων και τον εξειδικευμένο σχεδιασμό. Ορισμένες από τις εν λόγω διατάξεις επιτρέπουν τη μείωση των κατώτατων αμοιβών σε εξαιρετικές περιπτώσεις, σύμφωνα με το άρθρο 7, παράγραφος 3, του εν λόγω διατάγματος.
10 Το άρθρο 44, παράγραφος 7, του HOAI προβλέπει τα εξής:
«Αν το κόστος σχεδιασμού εργασιών πολιτικού μηχανικού οι οποίες αφορούν ευρείες επιφάνειες και πραγματοποιούνται υπό ίσες συνθήκες κατασκευής είναι δυσανάλογο με τις υπολογισθείσες αμοιβές, εφαρμοστέο είναι το άρθρο 7, παράγραφος 3.»
11 Το άρθρο 52, παράγραφος 5, του HOAI ορίζει τα εξής:
«Αν το κόστος σχεδιασμού κατασκευών οι οποίες αφορούν εργασίες πολιτικού μηχανικού σχετικά με ευρείες επιφάνειες και πραγματοποιούμενες υπό ίδιες συνθήκες κατασκευής είναι δυσανάλογο με τις υπολογισθείσες αμοιβές, εφαρμοστέο είναι το άρθρο 7, παράγραφος 3.»
12 Το άρθρο 56, παράγραφος 6, του HOAI είναι διατυπωμένο ως εξής:
«Αν το κόστος σχεδιασμού τεχνικού εξοπλισμού για εργασίες πολιτικού μηχανικού οι οποίες αφορούν ευρείες επιφάνειες και πραγματοποιούνται υπό ίδιες συνθήκες κατασκευής είναι δυσανάλογο με τις υπολογισθείσες αμοιβές, εφαρμοστέο είναι το άρθρο 7, παράγραφος 3.»
Η προ της ασκήσεως της προσφυγής διαδικασία
13 Μετά από αξιολόγηση της συμμορφώσεως προς τις υποχρεώσεις που θέτει η οδηγία 2006/123, η Επιτροπή πραγματοποίησε διμερείς συνεντεύξεις με ορισμένα κράτη μέλη, όσον αφορά ιδίως τις υποχρεωτικές τιμές και αμοιβές που προβλέπονται από τις εθνικές νομοθεσίες. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή κίνησε ευρωπαϊκή πιλοτική διαδικασία, κατά την οποία η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας έλαβε θέση στις 10 Μαρτίου 2015 προκειμένου να δικαιολογήσει τις διατάξεις του HOAI για τις αμοιβές των αρχιτεκτόνων και των μηχανικών.
14 Με προειδοποιητική επιστολή της 18ης Ιουνίου 2015, η Επιτροπή επέστησε την προσοχή των γερμανικών αρχών επί του ότι υφίστατο ενδεχομένως παράβαση του άρθρου 15, παράγραφος 1, παράγραφος 2, στοιχείο ζʹ, και παράγραφος 3, της οδηγίας 2006/123, καθώς και του άρθρου 49 ΣΛΕΕ λόγω των διατάξεων του HOAI περί αμοιβών.
15 Με επιστολή της 22ας Σεπτεμβρίου 2015, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας αμφισβήτησε τις αιτιάσεις που της προσάπτονταν. Ισχυρίστηκε ότι το HOAI δεν περιόριζε την ελευθερία εγκαταστάσεως και ότι, ακόμη και αν συνέβαινε αυτό, τυχόν τέτοιος περιορισμός δικαιολογείται από επιτακτικούς λόγους γενικού συμφέροντος. Επισήμανε επίσης ότι οι επίμαχες εθνικές διατάξεις ρύθμιζαν μόνον αμιγώς εσωτερικές καταστάσεις, οι οποίες δεν μπορούν να εκτιμηθούν υπό το πρίσμα της οδηγίας 2006/123 και του άρθρου 49 ΣΛΕΕ.
16 Στις 25 Φεβρουαρίου 2016, η Επιτροπή εξέδωσε αιτιολογημένη γνώμη στην οποία επανέλαβε τα επιχειρήματα που είχε αναπτύξει στην προειδοποιητική επιστολή. Κάλεσε δε το εν λόγω κράτος μέλος να λάβει, εντός δίμηνης προθεσμίας από την παραλαβή της ως άνω γνώμης, τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να συμμορφωθεί προς αυτή. Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας απάντησε στην εν λόγω γνώμη στις 13 Μαΐου 2016, εμμένοντας στα επιχειρήματά της.
17 Η Επιτροπή, εκτιμώντας ότι η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας δεν είχε άρει την προσαπτόμενη παράβαση, αποφάσισε να ασκήσει την υπό κρίση προσφυγή.
18 Με απόφαση του Προέδρου του Δικαστηρίου της 7ης Νοεμβρίου 2017, έγινε δεκτή η αίτηση παρεμβάσεως της Ουγγαρίας υπέρ της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας.
Επί της προσφυγής
Επιχειρήματα των διαδίκων
19 Η Επιτροπή υποστηρίζει, πρώτον, ότι το HOAI περιλαμβάνει περιορισμό της κατοχυρωμένης από το άρθρο 49 ΣΛΕΕ και την οδηγία 2006/123 ελευθερίας εγκαταστάσεως. Θεωρεί ότι η ρύθμιση αυτή, η οποία εισάγει σύστημα ανώτατων και κατώτατων αμοιβών για τις υπηρεσίες των αρχιτεκτόνων και των μηχανικών, εμποδίζει την είσοδο νέων παρόχων υπηρεσιών από άλλα κράτη μέλη στη γερμανική αγορά. Στο πλαίσιο αυτό, υποστηρίζει ότι το HOAI περιορίζει τις δυνατότητες των τελευταίων, για τους οποίους είναι δυσκολότερο να προσελκύσουν πελάτες στη γερμανική αγορά, να προσφέρουν υπηρεσίες ισοδύναμες με εκείνες που προσφέρουν οι ήδη εγκατεστημένοι στη Γερμανία πάροχοι με αμοιβές χαμηλότερες από την κατώτατη ή υπηρεσίες με αμοιβές υψηλότερες από τις προβλεπόμενες ανώτατες.
20 Το εν λόγω θεσμικό όργανο θεωρεί ότι η πυκνότητα της προσφοράς των υπηρεσιών από τους αρχιτέκτονες και τους μηχανικούς στη Γερμανία δεν επηρεάζει την ύπαρξη των εν λόγω περιορισμών της ελευθερίας εγκαταστάσεως. Συναφώς, η Επιτροπή ισχυρίζεται ότι το άρθρο 15 της οδηγίας 2006/123 δεν αναφέρεται στην κατάσταση της αγοράς και ότι το Δικαστήριο, στην απόφαση της 5ης Δεκεμβρίου 2006, Cipolla κ.λπ. (C-94/04 και C-202/04, EU:C:2006:758), έκρινε ότι ο καθορισμός ελάχιστης αμοιβής για δικηγόρους συνιστούσε περιορισμό της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών, ενώ η αγορά χαρακτηριζόταν από την ύπαρξη ιδιαιτέρως υψηλού αριθμού δικηγόρων.
21 Υποστηρίζει επίσης ότι, καίτοι το HOAI αφορά ρυθμίσεις για την παροχή υπηρεσιών από τους αρχιτέκτονες και τους μηχανικούς, εμποδίζει, εκ του αποτελέσματος, την πρόσβαση στην αγορά αυτή καθαυτήν.
22 Επιπλέον, η Επιτροπή συνάγει από το γράμμα του άρθρου 2, παράγραφος 1, της οδηγίας 2006/123 ότι αυτή εφαρμόζεται και σε αμιγώς εσωτερικές καταστάσεις.
23 Δεύτερον, κατά την Επιτροπή, οι περιλαμβανόμενοι στο HOAI περιορισμοί της ελευθερίας εγκαταστάσεως δεν μπορούν να δικαιολογηθούν με τους επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος τους οποίους επικαλείται η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας.
24 Καταρχάς, η Επιτροπή θεωρεί ότι η διατήρηση υψηλού επιπέδου υπηρεσιών δεν μπορεί, εν προκειμένω, να δικαιολογήσει τον επίμαχο περιορισμό. Από την απόφαση της 5ης Δεκεμβρίου 2006, Cipolla κ.λπ. (C-94/04 και C-202/04, EU:C:2006:758), δεν συνάγεται ότι το Δικαστήριο έκρινε ως σύννομη κάθε ρύθμιση η οποία καθορίζει κατώτατες τιμές όταν η αγορά χαρακτηρίζεται από μεγάλο αριθμό παρόχων των οικείων υπηρεσιών. Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας έπρεπε να προσκομίσει τις αποδείξεις ότι οι αμοιβές μπορούσαν να διασφαλίσουν την ποιότητα των υπηρεσιών αυτών.
25 Ειδικότερα, η Επιτροπή θεωρεί ότι το εν λόγω κράτος μέλος όφειλε να αποδείξει ότι η κατάργηση των κατώτατων αμοιβών θα είχε ως αποτέλεσμα τον καθορισμό επιπέδου αμοιβών για τις υπηρεσίες αυτές το οποίο θα μπορούσε να δημιουργήσει αβεβαιότητα ως προς την ποιότητά τους. Από τα στοιχεία της Eurostat προκύπτει ότι το ακαθάριστο λειτουργικό ποσοστό στην περίπτωση των υπηρεσιών αρχιτεκτόνων στη Γερμανία είναι σημαντικά υψηλότερο από ό,τι σε άλλα κράτη μέλη, καίτοι δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχονται εντός άλλων κρατών μελών είναι χαμηλότερη λόγω των μικρότερων αμοιβών. Επιπλέον, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι το HOAI βαίνει πέραν του αναγκαίου μέτρου για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού, καθόσον οι πάροχοι που επιθυμούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους με χαμηλότερη αμοιβή σε σύγκριση με τις κατώτατες δεν έχουν τη δυνατότητα να αποδείξουν ότι πληρούν όλες τις απαιτήσεις της εθνικής ρυθμίσεως.
26 Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η συχνή χρήση της προβλεπόμενης από το HOAI δυνατότητας συνάψεως συμβάσεως σχετικά με το κόστος κατασκευής και καθορισμού χαμηλότερων από τις κατώτατες τιμές αμοιβών, χωρίς να παρατηρείται μείωση της ποιότητας των υπηρεσιών, καθιστά σαθρή την επιχειρηματολογία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας.
27 Στη συνέχεια, η Επιτροπή απορρίπτει το επιχείρημα ότι ο σκοπός προστασίας των καταναλωτών μέσω της εξαλείψεως της ασυμμετρίας στην πληροφόρηση μεταξύ των καταναλωτών και των παρόχων μπορεί να επιτευχθεί με την υψηλή ποιότητα των υπηρεσιών, η οποία διασφαλίζεται με τη σειρά της με την επιβολή κατώτατων αμοιβών. Κατά την Επιτροπή, το επιχείρημα αυτό βασίζεται στην εσφαλμένη παραδοχή ότι τέτοιες αμοιβές διασφαλίζουν την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.
28 Εξάλλου, η Επιτροπή επισημαίνει ότι το άρθρο 22 της οδηγίας 2006/123 υποχρεώνει τους παρόχους να ενημερώνουν τους αποδέκτες για την τιμή μιας υπηρεσίας ή τη μέθοδο υπολογισμού της. Οι εθνικές αρχές μπορούν να προβλέπουν τη δημοσίευση πληροφοριών σχετικά με τις τρέχουσες τιμές ή αμοιβές ως ενδείξεις των ακολουθούμενων στην αγορά πρακτικών. Επιπλέον, παρατηρεί ότι η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας δεν εξήγησε τους λόγους για τους οποίους δεν υφίσταται ασυμμετρία στην πληροφόρηση στην περίπτωση παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών, οι οποίες δεν υπόκεινται στις προβλεπόμενες από το HOAI υποχρεωτικές αμοιβές.
29 Το εν λόγω θεσμικό όργανο θεωρεί ότι οι μελέτες τις οποίες επικαλείται το κράτος μέλος αυτό δεν αποδεικνύουν τη συσχέτιση μεταξύ των τιμών για τις υπηρεσίες και της ποιότητάς τους. Επισημαίνει επίσης ότι από τις εξηγήσεις που έδωσε το εν λόγω κράτος μέλος δεν προκύπτουν οι λόγοι για τους οποίους το προβαλλόμενο κίνητρο ότι οι κατώτατες τιμές ενεργούν ως κίνητρο έχει τα κατά γενικό τρόπο περιγραφόμενα από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας αποτελέσματα. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η επιστολή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Τεχνικών Επιμελητηρίων, της 5ης Νοεμβρίου 2015, παραπέμπει στη δήλωση του ανωτέρω συμβουλίου, της 26ης Σεπτεμβρίου 2015, η οποία εκφράζεται θετικά για τα συστήματα που εξασφαλίζουν ενιαία, προβλέψιμη και διαφανή αμοιβή για ορισμένα είδη υπηρεσιών, χωρίς, ωστόσο, να θέτει δεσμευτικό πλαίσιο για τις αμοιβές που καθορίζονται για τις εν λόγω υπηρεσίες. Κατά την άποψή της, από την εν λόγω δήλωση προκύπτει ότι η επίτευξη των επιδιωκόμενων σκοπών είναι δυνατή με λιγότερο δεσμευτικά μέτρα από αυτά που προβλέπει το HOAI. Η Επιτροπή θεωρεί ότι, προκειμένου να επιτευχθεί το αναμενόμενο επίπεδο ποιότητας, πρέπει να ληφθούν εναλλακτικά μέτρα σε σχέση με εκείνα που προβλέπει το HOAI, όπως κανόνες για τα επαγγελματικά προσόντα και την επαγγελματική ευθύνη.
30 Τέλος, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι οι σκοποί διατηρήσεως και βιωσιμότητας των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών καθώς και διασφαλίσεως του εισοδήματος των παρόχων υπηρεσιών είναι αμιγώς οικονομικής φύσεως και δεν συνιστούν επιτακτικούς λόγους γενικού συμφέροντος.
31 Τρίτον, η Επιτροπή θεωρεί ότι, σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, οι προβλεπόμενοι από το HOAI κανόνες τιμολογήσεως δεν είναι κατάλληλοι για την επίτευξη του σκοπού προστασίας των καταναλωτών, δεδομένου ότι δεν ενημερώνουν τους τελευταίους για την καταλληλότητα των προτεινόμενων αμοιβών ούτε τους δίνουν τη δυνατότητα να εξακριβώσουν, παρά την προβλεπόμενη από το HOAI κλίμακα αμοιβών, τα ισχύοντα ποσά. Κατά το εν λόγω θεσμικό όργανο, καίτοι αυτή η κλίμακα αμοιβών παρέχει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να διακρίνουν ευκολότερα τις διάφορες παροχές που τους προσφέρονται και μπορεί ενδεχομένως να είναι χρήσιμη για την κατάταξη των παροχών ανάλογα με τη σημασία τους, δεν δικαιολογεί, ωστόσο, την υποχρέωση επιβολής κατώτατων και ανώτατων αμοιβών καθοριζόμενων ανάλογα με τη διάκριση αυτή.
32 Τέταρτον, η Επιτροπή επισημαίνει ότι το άρθρο 7, παράγραφοι 3 και 4, του HOAI, το οποίο αφήνει μια ορισμένη ευελιξία στην εφαρμογή των υποχρεωτικών αμοιβών, προβλέφθηκε ως εξαίρεση, η οποία ερμηνεύεται συσταλτικώς από τα γερμανικά δικαστήρια. Συνεπώς, η παρέκκλιση, με γραπτή συμφωνία, από τις ανώτατες αμοιβές είναι δυνατή μόνο σε περίπτωση εξαιρετικών βασικών υπηρεσιών ή υπηρεσιών ασυνήθιστα μεγάλης διάρκειας.
33 Υποστηρίζει επίσης ότι, δυνάμει του άρθρου 7, παράγραφος 3, του HOAI, οι παρεκκλίσεις από τις κατώτατες αμοιβές επιτρέπονται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, οι οποίες αφορούν τις παρεχόμενες από μηχανικούς υπηρεσίες και όχι από αρχιτέκτονες.
34 Κατά την Επιτροπή, οι παρεκκλίσεις από τις ελάχιστες αμοιβές ερμηνεύονται επίσης στενά από τα γερμανικά δικαστήρια. Η Επιτροπή, επικαλούμενη τη νομολογία του Bundesgerichtshof (Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου, Γερμανία), υποστηρίζει ότι ο πάροχος υπηρεσιών δεν μπορεί να μετακυλίσει στους πελάτες του την εξοικονόμηση των δαπανών της επιχειρήσεώς του μέσω εξορθολογισμού όταν τούτο οδηγεί στον καθορισμό αμοιβής χαμηλότερης από τις κατώτατες. Ειδικότερα, όσον αφορά την απόφαση του Bundesgerichtshof (Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου) της 22ας Μαΐου 1997, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι από την εν λόγω απόφαση προκύπτει ότι ακόμη και η περίπτωση διαρκούς συνεργασίας βάσει προσφοράς από αρχιτέκτονα ή μηχανικό προβλέπουσας αμοιβές χαμηλότερες από τις κατώτατες συνιστά παράβαση του HOAI, διότι κάθε σύμβαση πρέπει να εξετάζεται χωριστά. Η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το γερμανικό σύστημα δεν είναι αρκετά ευέλικτο ώστε να θεωρηθεί σύμφωνο με το δίκαιο της Ένωσης.
35 Επιπλέον, η Επιτροπή υποστηρίζει, αφενός, ότι η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας δεν εξέθεσε τους λόγους για τους οποίους οι ανώτατες αμοιβές να συμβάλλουν, όπως προβάλλεται, στην εξάλειψη των ασυμμετριών στην πληροφόρηση μεταξύ των καταναλωτών και των παρόχων υπηρεσιών ως προς την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Το εν λόγω θεσμικό όργανο καταλήγει στο συμπέρασμα, αφετέρου, ότι ο σκοπός προστασίας των πελατών έναντι του καθορισμού υπερβολικών αμοιβών μπορεί να επιτυγχάνεται με την προσήκουσα πληροφόρηση στον πελάτη, με την οποία αυτός μπορεί να εκτιμήσει τον τρόπο με τον οποίο καθορίζεται η αμοιβή που του ζητείται σε σχέση με τις συνήθεις αμοιβές της αγοράς. Ένα τέτοιο μέτρο είναι λιγότερο δεσμευτικό από αυτό που προκύπτει από το προβλεπόμενο από το HOAI σύστημα αμοιβών.
36 Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας υποστηρίζει, πρώτον, ότι το HOAI δεν αντιβαίνει ούτε προς το άρθρο 49 ΣΛΕΕ ούτε προς την οδηγία 2006/123, καθόσον, αφενός, προβλέπει ανώτατα και κατώτατα όρια για τις αμοιβές μόνον των βασικών υπηρεσιών στον τομέα του σχεδιασμού χρήσεως γης, σχεδιασμού κτιρίων και άλλου εξειδικευμένου σχεδιασμού, για τις οποίες η διασφάλιση ενός υψηλού επιπέδου ποιότητας ανταποκρίνεται σε σκοπό γενικού συμφέροντος, και όχι για συμβουλευτικές υπηρεσίες, των οποίων οι αμοιβές αποτελούν αντικείμενο ελεύθερης διαπραγματεύσεως μεταξύ των μερών.
37 Αφετέρου, το HOAI προβλέπει ποικίλες εξαιρέσεις προκειμένου να διασφαλίσει ότι σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση μπορεί να συμφωνηθούν προσήκουσες αμοιβές, γεγονός το οποίο απηχεί τον υψηλό βαθμό ευελιξίας της εν λόγω ρυθμίσεως που παρέχει τη δυνατότητα σε φορείς από άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να εισέλθουν στη γερμανική αγορά υπό συνθήκες αποτελεσματικού ανταγωνισμού.
38 Συναφώς, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας στηρίζεται στη νομολογία του Δικαστηρίου, ιδίως στην απόφαση της 28ης Απριλίου 2009, Επιτροπή κατά Ιταλίας (C-518/06, EU:C:2009:270), κατά την οποία οι κατώτατες και ανώτατες τιμές δεν συνιστούν περιορισμό της ελευθερίας εγκαταστάσεως και της ελεύθερης κυκλοφορίας των υπηρεσιών εφόσον το καθεστώς που τις προβλέπει χαρακτηρίζεται από ευελιξία που επιτρέπει μια ορισμένη διαφοροποίηση των τιμών ανάλογα με τη φύση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Μάλιστα, εν προκειμένω, το HOAI προβλέπει τέτοιου είδους ευελιξία όσον αφορά τόσο τις κατώτατες όσο και τις ανώτατες αμοιβές.
39 Εξάλλου, η καθής υποστηρίζει ότι από την απόφαση της 15ης Νοεμβρίου 2016, Ullens de Schooten (C-268/15, EU:C:2016:874), προκύπτει ότι οι αμιγώς εσωτερικές καταστάσεις δεν πρέπει να εκτιμώνται υπό το πρίσμα της ελευθερίας εγκαταστάσεως και της οδηγίας 2006/123, δεδομένου ότι καμία από αυτές δεν εφαρμόζεται σε τέτοιες περιπτώσεις.
40 Επιπλέον, το εν λόγω κράτος μέλος θεωρεί ότι η Επιτροπή δεν εξέθεσε τους λόγους για τους οποίους η πρόσβαση στην αγορά περιορίζεται από τις προβλεπόμενες από το HOAI κατώτατες και ανώτατες αμοιβές, ούτε απέδειξε την ύπαρξη συγκεκριμένων περιορισμών της ελευθερίας εγκαταστάσεως. Αναφέρθηκε απλώς σε «τυχόν περιορισμούς» και ισχυρίστηκε ότι η κατάσταση της αγοράς είναι «άνευ σημασίας». Στο πλαίσιο αυτό, το εν λόγω κράτος μέλος επικαλείται τη νομολογία του Δικαστηρίου, κατά την οποία δεν υπάρχει περιορισμός όταν οι πιθανές επιπτώσεις ενός μέτρου στην ελευθερία εγκαταστάσεως είναι υπερβολικά αβέβαιες και έμμεσες, καθώς και την αιτιολογική σκέψη 69 της οδηγίας 2006/123, η οποία κατ’ ουσίαν επαναλαμβάνει την ως άνω νομολογία. Κατά συνέπεια, θεωρεί ότι, εν προκειμένω, το προς αξιολόγηση μέτρο, το οποίο δεν αφορά καν την πρόσβαση στην αγορά, δεν έχει καμία συγκεκριμένη επίπτωση στην ελευθερία εγκαταστάσεως και ότι η Επιτροπή δεν προσκόμισε ως όφειλε αποδείξεις για την ύπαρξη τέτοιας επιπτώσεως.
41 Στη συνέχεια, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας αναφέρεται σε έγγραφα των επαγγελματικών οργανώσεων αρχιτεκτόνων και μηχανικών, από τα οποία προκύπτει ότι το HOAI δεν εμποδίζει ούτε την πρόσβαση στη γερμανική αγορά ούτε την ελευθερία εγκαταστάσεως στο έδαφος του εν λόγω κράτους μέλους.
42 Δεύτερον και επικουρικώς, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας ισχυρίζεται ότι το προβλεπόμενο από το HOAI σύστημα αμοιβών δικαιολογείται από επιτακτικούς λόγους γενικού συμφέροντος, ήτοι από τη διασφάλιση της ποιότητας των υπηρεσιών σχεδιασμού, την προστασία των καταναλωτών, την ασφάλεια δομήσεως, τον σεβασμό των αρχιτεκτονικών παραδόσεων και τις οικολογικές κατασκευές. Κατά το εν λόγω κράτος μέλος, ο κύριος σκοπός του HOAI είναι να διασφαλίσει υψηλού επιπέδου ποιότητα των υπηρεσιών των αρχιτεκτόνων και των μηχανικών.
43 Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας υπογραμμίζει ότι μια ποιοτική υπηρεσία σχεδιασμού ανταποκρίνεται στον σκοπό προστασίας των καταναλωτών από δύο απόψεις, ήτοι καθόσον εξασφαλίζει την ασφάλεια των κτιρίων και καθόσον αποσκοπεί στην αποφυγή σφαλμάτων κατά την εκτέλεση των εργασιών, η οποία καθίσταται επομένως ταχύτερη και λιγότερο δαπανηρή. Το εν λόγω κράτος μέλος προσθέτει ότι ο καθορισμός κατώτατων αμοιβών υποστηρίζεται τόσο από τις επαγγελματικές οργανώσεις των κυρίων των έργων όσο και από τις ενώσεις καταναλωτών.
44 Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας αμφισβητεί την επιχειρηματολογία της Επιτροπής κατά την οποία ο επίμαχος περιορισμός της ελευθερίας εγκαταστάσεως δεν δικαιολογείται. Υποστηρίζει ιδίως ότι είναι επιθυμητός ο σκοπός της διατηρήσεως μιας στηριζόμενης στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις δομής της αγοράς, καθόσον έχει ως αποτέλεσμα τη διασφάλιση υψηλού αριθμού παρόχων υπηρεσιών και τη συμβολή στον ανταγωνισμό με βάση την «καλύτερη ποιότητα». Το εν λόγω κράτος μέλος τονίζει ότι η δομή των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο έδαφός του μπορεί να αλλοιώσει σημαντικά το συμπέρασμα της Επιτροπής για το ακαθάριστο λειτουργικό ποσοστό στη Γερμανία. Προσθέτει ότι η υφιστάμενη μεταξύ 2009 και 2014 δυνατότητα να συναφθεί σύμβαση για το κόστος κατασκευής κηρύχθηκε παράνομη από το Bundesgerichtshof (Ομοσπονδιακό Δικαστήριο) το 2014.
45 Τρίτον, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας θεωρεί ότι ο καθορισμός κατώτατων τιμών είναι κατάλληλος για τη διασφάλιση του σκοπού εξασφαλίσεως υπηρεσιών υψηλής ποιότητας. Συναφώς, υπενθυμίζει ότι το Δικαστήριο, στην απόφαση της 5ης Δεκεμβρίου 2006, Cipolla κ.λπ. (C-94/04 και C-202/04, EU:C:2006:758), αναγνώρισε καταρχήν, στο πλαίσιο αγοράς χαρακτηριζόμενης από έντονη ασυμμετρία στην πληροφόρηση μεταξύ παρόχων και αποδεκτών υπηρεσιών καθώς και από την ύπαρξη υψηλού αριθμού παρόχων, τη σχέση μεταξύ της θεσπίσεως κατώτατης τιμής για τις παροχές υπηρεσιών και της διατηρήσεως της ποιότητάς τους, τούτο δε ακόμη και αν άφησε στο εθνικό δικαστήριο τη διαπίστωση της υπάρξεως και της κρισιμότητας της εν λόγω σχέσεως για τη διαφορά της κύριας δίκης. Άλλωστε, το Δικαστήριο αναγνωρίζει περιθώριο εκτιμήσεως στα κράτη μέλη σε συγκρίσιμες καταστάσεις, οπότε δεν απαιτείται από αυτά να διαπιστώσουν την ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου, υπό την έννοια της αναγκαίας προϋποθέσεως, μεταξύ της ποιότητας και της τιμής μιας υπηρεσίας στην εγχώρια αγορά. Το εν λόγω κράτος μέλος διευκρινίζει ότι, παρά την έλλειψη τέτοιας απαιτήσεως, βασίστηκε, στο πλαίσιο της θεσπίσεως του HOAI, σε λεπτομερείς μελέτες σχετικά με τον καθορισμό κατώτατων και ανώτατων τιμών και την επίδρασή τους.
46 Κατά την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, οι κατώτατες και ανώτατες αμοιβές είναι κατάλληλες για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού ποιότητας, δεδομένου ότι υπάρχει σχέση μεταξύ της αμοιβής και της ποιότητας, καθόσον ο μεγάλος φόρτος εργασίας του προσωπικού υψηλής ειδικεύσεως αντανακλάται στην αμοιβή, η οποία καθίσταται υψηλότερη. Αν η αμοιβή είναι κατώτερη από ένα ορισμένο επίπεδο, μπορεί να υποτεθεί ότι η αμοιβή αυτή δύναται να ζητηθεί μόνο με χαμηλότερης ποιότητας υπηρεσίες.
47 Η καθής επισημαίνει συναφώς ότι υπάρχει κίνδυνος «δυσμενούς επιλογής» στην αγορά των υπηρεσιών σχεδιασμού στη Γερμανία. Ως εκ τούτου, καθόσον οι καταναλωτές δεν είναι ούτε επαρκώς ενημερωμένοι ούτε σε θέση να αντιληφθούν τις διαφορές στην ποιότητα, θα επιλέγουν συστηματικά τη φθηνότερη προσφορά, με αποτέλεσμα ο ανταγωνισμός να στηρίζεται πλέον μόνο στις αμοιβές. Δεδομένης της ασυμμετρίας αυτής στην πληροφόρηση μεταξύ παρόχων υπηρεσιών και καταναλωτών, σε συνδυασμό με τον μεγάλο αριθμό παρόχων στην αγορά, η αντιμετώπιση του ανταγωνισμού και η επίτευξη του κέρδους θα καθίσταται πλέον δυνατή στην πράξη μόνο με την προσφορά χαμηλότερης ποιότητας υπηρεσιών, γεγονός που οδηγεί σε κατάσταση «ηθικού κινδύνου» ή «δυσμενούς επιλογής».
48 Το εν λόγω κράτος μέλος θεωρεί ότι, μέσω του εκ του νόμου καθορισμού κατώτατων αμοιβών, μειώνεται η σημασία της αμοιβής ως παράγοντος ανταγωνισμού, γεγονός που καθιστά δυνατή την πρόληψη τέτοιας υποβαθμίσεως της ποιότητας των υπηρεσιών.
49 Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας υποστηρίζει περαιτέρω ότι ο καθορισμός των προβλεπόμενων από το HOAI κατώτατων αμοιβών δεν υπερβαίνει το αναγκαίο μέτρο για την επίτευξη των επιδιωκόμενων σκοπών και ότι δεν υφίσταται άλλο λιγότερο περιοριστικό μέτρο, καθόσον το HOAI λαμβάνει υπόψη τη φύση των σχετικών υπηρεσιών, επιβάλλει τέτοιες αμοιβές μόνο για τις υπηρεσίες σχεδιασμού και προβλέπει πολλές εξαιρέσεις στην εφαρμογή του.
50 Τα προτεινόμενα από την Επιτροπή εναλλακτικά μέτρα δεν είναι πρόσφορα για την αντικατάσταση των υποχρεωτικών αμοιβών. Ως εκ τούτου, οι κανόνες προσβάσεως στο επάγγελμα διασφαλίζουν μόνον ότι οι επαγγελματίες ενός κλάδου διαθέτουν τα απαιτούμενα προσόντα, ενώ ένα σύστημα υποχρεωτικών αμοιβών διασφαλίζει την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών. Ειδικότερα, αφενός, η πρόσβαση στις επαγγελματικές δραστηριότητες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του HOAI δεν περιορίζεται στη Γερμανία, δεδομένου ότι κάθε πρόσωπο μπορεί, καταρχήν, να ασκεί τέτοιες δραστηριότητες εφόσον συμμορφώνεται με την εν λόγω ρύθμιση. Αφετέρου, η θέσπιση τυχόν ρυθμίσεων που διέπουν την πρόσβαση στα εν λόγω επαγγέλματα θα συνιστούσε αυστηρότερο περιορισμό της ελευθερίας εγκαταστάσεως από αυτόν που προκύπτει από το HOAI.
51 Επιπλέον, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας θεωρεί ότι δεν είναι περισσότερο πειστική η συνιστάμενη στην πρόβλεψη κανόνων περί ευθύνης και υποχρεωτικής ασφαλίσεως της επαγγελματικής ευθύνης εναλλακτική λύση. Συγκεκριμένα, οι περιλαμβανόμενοι στο HOAI κανόνες σχετικά με τις αμοιβές θεωρείται ότι εξασφαλίζουν, προληπτικώς, υπηρεσίες υψηλής ποιότητας, ενώ οι κανόνες περί ευθύνης και ασφαλίσεως, οι οποίοι εφαρμόζονται μόνον όταν επέρχεται ζημία, είναι εκ φύσεως ακατάλληλοι για την προστασία γενικών συμφερόντων όπως η ασφάλεια των κτιρίων, η ακεραιότητα του δομημένου περιβάλλοντος ή η οικολογία.
52 Όσον αφορά την προτεινόμενη από την Επιτροπή εναλλακτική λύση η οποία συνίσταται στην πρόβλεψη κανόνων σχετικά με την άσκηση του επαγγέλματος, αυτή θα καθιστούσε δυνατή μόνον την εξασφάλιση ενός ελάχιστου επιπέδου ποιότητας των υπηρεσιών και όχι την υψηλού επιπέδου ποιότητα που επιδιώκει η επίμαχη ρύθμιση. Συγκεκριμένα, προκειμένου να επιτευχθεί ο επιδιωκόμενος σκοπός ποιότητας, θα πρέπει είτε να υποχρεωθούν όλοι οι ενδιαφερόμενοι πάροχοι να ενταχθούν σε επαγγελματικές οργανώσεις υπεύθυνες για την επίβλεψη της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών είτε να αποκλεισθούν από την αγορά όσοι δεν είναι μέλη τέτοιων οργανώσεων.
53 Τέλος, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας αμφισβητεί την εναλλακτική λύση που συνίσταται στη δημοσίευση πληροφοριών σχετικά με τις τρέχουσες αμοιβές ως ενδείξεις της ακολουθούμενης στην αγορά πρακτικής. Το εν λόγω κράτος μέλος θεωρεί ότι μια τέτοια δημοσίευση δεν επιλύει το πρόβλημα της ασυμμετρίας στην πληροφόρηση, ενώ μπορεί ακόμη και να ενισχύσει έναν φαύλο κύκλο συνεχώς μειωνόμενων αμοιβών.
54 Τέταρτον, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας υποστηρίζει ότι οι ανώτατες τιμές δεν αποτελούν εμπόδιο στην ελευθερία εγκαταστάσεως και ότι, εν πάση περιπτώσει, δικαιολογούνται από την προστασία των καταναλωτών, αποτρέποντας την υπερβολική επιβάρυνσή τους εξαιτίας των υπερβολικά υψηλών αμοιβών. Επιπλέον, είναι κατάλληλες για την επίτευξη των επιδιωκόμενων σκοπών.
55 Η Ουγγαρία, η οποία παρεμβαίνει προς στήριξη των αιτημάτων της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, συμμερίζεται, κατ’ ουσίαν, τα επιχειρήματα του εν λόγω κράτους μέλους.
Εκτίμηση του Δικαστηρίου
56 Καταρχάς, πρέπει να εξεταστεί η επίμαχη εθνική ρύθμιση υπό το πρίσμα του άρθρου 15 της οδηγίας 2006/123 πριν από την εξέταση, ενδεχομένως, της ρυθμίσεως αυτής υπό το πρίσμα των διατάξεων του άρθρου 49 ΣΛΕΕ.
57 Προκαταρκτικώς, πρέπει να απορριφθεί το επιχείρημα της Γερμανικής Κυβερνήσεως ότι το άρθρο 15 της οδηγίας 2006/123 δεν εφαρμόζεται σε αμιγώς εσωτερικές καταστάσεις, ήτοι σε καταστάσεις στις οποίες τα πραγματικά περιστατικά περιορίζονται στο εσωτερικό ενός και μόνου κράτους μέλους.
58 Πράγματι, το Δικαστήριο έχει αποφανθεί ότι οι διατάξεις του κεφαλαίου III της οδηγίας 2006/123, σχετικά με την ελευθερία εγκαταστάσεως των παρόχων υπηρεσιών, έχουν την έννοια ότι εφαρμόζονται και σε κατάσταση της οποίας όλα τα κρίσιμα στοιχεία περιορίζονται στο εσωτερικό ενός και μόνου κράτους μέλους (απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2018, X και Visser, C-360/15 και C-31/16, EU:C:2018:44, σκέψη 110).
59 Εν συνεχεία υπενθυμίζεται ότι, κατά το άρθρο 15, παράγραφος 1, της οδηγίας 2006/123, τα κράτη μέλη πρέπει να εξετάζουν αν τα νομικά τους συστήματα προβλέπουν απαιτήσεις όπως εκείνες που διαλαμβάνονται στην παράγραφο 2 του άρθρου αυτού και να εξασφαλίζουν ότι οι απαιτήσεις αυτές είναι συμβατές με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 3 του εν λόγω άρθρου.
60 Το άρθρο 15, παράγραφος 2, στοιχείο ζʹ, της εν λόγω οδηγίας αφορά τις απαιτήσεις που εξαρτούν την άσκηση μιας δραστηριότητας από τη συμμόρφωση του παρόχου με τον καθορισμό κατώτατων και/ή ανώτατων αμοιβών.
61 Από τις παραγράφους 5 και 6 του ως άνω άρθρου 15 προκύπτει ότι επιτρέπεται στα κράτη μέλη να διατηρήσουν ή, ενδεχομένως, να επιβάλουν απαιτήσεις παρόμοιες με εκείνες που αναφέρονται στην παράγραφο 2 του ίδιου άρθρου, υπό τον όρο ότι πληρούν τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στην παράγραφο 3 (πρβλ. απόφαση της 16ης Ιουνίου 2015, Rina Services κ.λπ., C-593/13, EU:C:2015:399, σκέψη 33).
62 Οι εν λόγω προϋποθέσεις αφορούν, πρώτον, τον μη εισάγοντα δυσμενείς διακρίσεις χαρακτήρα των σχετικών απαιτήσεων, οι οποίες δεν πρέπει να εισάγουν άμεσα ή έμμεσα διακρίσεις ανάλογα με την ιθαγένεια ή, όσον αφορά τις εταιρίες, ανάλογα με την καταστατική τους έδρα, δεύτερον, την ανάγκη υπάρξεώς τους, ήτοι ότι πρέπει να δικαιολογούνται από επιτακτικό λόγο δημοσίου συμφέροντος, και, τρίτον, την αναλογικότητά τους, καθώς οι εν λόγω απαιτήσεις πρέπει να είναι κατάλληλες για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού και να μην υπερβαίνουν το αναγκαίο μέτρο για την επίτευξη του σκοπού αυτού, ο οποίος δεν πρέπει να μπορεί να επιτευχθεί με άλλα λιγότερα περιοριστικά μέτρα.
63 Το άρθρο 15 της οδηγίας 2006/123 επιδιώκει συναφώς να συμβιβάσει την κανονιστική αρμοδιότητα των κρατών μελών όσον αφορά τις απαιτήσεις που πρέπει να εκτιμώνται κατ’ εφαρμογήν του άρθρου αυτού, αφενός, και την αποτελεσματική άσκηση της ελευθερίας εγκαταστάσεως, αφετέρου.
64 Ειδικότερα, εκ των ανωτέρω συνάγεται ότι, μολονότι στο κράτος μέλος που επικαλείται επιτακτικό λόγο γενικού συμφέροντος, προκειμένου να δικαιολογήσει απαίτηση κατά την έννοια του ανωτέρω άρθρου 15, εναπόκειται ασφαλώς να αποδείξει ότι η ρύθμισή του είναι κατάλληλη και αναγκαία για την επίτευξη του θεμιτώς επιδιωκόμενου σκοπού, το βάρος αποδείξεως αυτό δεν είναι τέτοιο ώστε να απαιτείται από το ως άνω κράτος μέλος να αποδείξει, τεκμηριωμένα, ότι κανένα άλλο πιθανό μέτρο δεν καθιστά δυνατή την επίτευξη του εν λόγω σκοπού υπό τους αυτούς όρους (πρβλ. αποφάσεις της 28ης Απριλίου 2009, Επιτροπή κατά Ιταλίας, C-518/06, EU:C:2009:270, σκέψη 84 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία, της 24ης Μαρτίου 2011, Επιτροπή κατά Ισπανίας, C-400/08, EU:C:2011:172, σκέψη 123, καθώς και της 23ης Δεκεμβρίου 2015, Scotch Whisky Association κ.λπ., C-333/14, EU:C:2015:845, σκέψη 55). Πράγματι, μια τέτοια απαίτηση θα στερούσε στην πράξη το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος από την κανονιστική του αρμοδιότητα στον σχετικό τομέα.
65 Η λύση αυτή επιβάλλεται για τον επιπρόσθετο λόγο ότι, όπως επισημαίνει η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, ένα κράτος μέλος πρέπει να είναι σε θέση να δικαιολογήσει μια «απαίτηση που πρέπει να εκτιμηθεί» προβάλλοντας έναν επιτακτικό λόγο γενικού συμφέροντος παράλληλα με την πρόβλεψη της εν λόγω απαιτήσεως και συνεπώς, εξ ορισμού, χωρίς κατ’ ανάγκη να διαθέτει εμπειρικά αποδεικτικά στοιχεία ως προς το αποτέλεσμα που προκύπτει από το εν λόγω μέτρο σε σύγκριση με εκείνο που θα προέκυπτε από άλλα μέτρα.
66 Εν προκειμένω, οι απαιτήσεις του HOAI, δεδομένου ότι καθορίζουν τις κατώτατες και ανώτατες αμοιβές για τις υπηρεσίες σχεδιασμού που παρέχουν αρχιτέκτονες και μηχανικοί, εμπίπτουν στο άρθρο 15, παράγραφος 2, στοιχείο ζʹ, της οδηγίας 2006/123.
67 Κατά συνέπεια, οι επίδικες αμοιβές, ως προβλεπόμενες στη διάταξη αυτή απαιτήσεις, προκειμένου να είναι σύμφωνες με τους σκοπούς της ως άνω οδηγίας, πρέπει να πληρούν τις τρεις προϋποθέσεις που παρατίθενται στο άρθρο 15, παράγραφος 3, αυτής, ήτοι να μην εισάγουν διακρίσεις, να είναι αναγκαίες και αναλογικές σε συνάρτηση με έναν επιτακτικό λόγο γενικού συμφέροντος (πρβλ. απόφαση της 1ης Μαρτίου 2018, CMVRO, C-297/16, EU:C:2018:141, σκέψη 54).
68 Όσον αφορά την πρώτη προϋπόθεση που προβλέπεται στο άρθρο 15, παράγραφος 3, της οδηγίας 2006/123, πρέπει να διαπιστωθεί ότι οι απαιτήσεις που παρατίθενται στη σκέψη 66 της παρούσας αποφάσεως δεν εισάγουν ούτε άμεσα ούτε έμμεσα διακρίσεις ανάλογα με την ιθαγένεια ή, όσον αφορά τις εταιρίες, ανάλογα με την καταστατική τους έδρα, κατά την έννοια του στοιχείου αʹ της εν λόγω διατάξεως, με αποτέλεσμα να πληρούται η προϋπόθεση αυτή.
69 Όσον αφορά τη δεύτερη προϋπόθεση, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας αναφέρει ότι οι κατώτατες αμοιβές αποσκοπούν στην εξασφάλιση ποιότητας των υπηρεσιών σχεδιασμού, στην προστασία των καταναλωτών, στην ασφάλεια των κτιρίων, στον σεβασμό των αρχιτεκτονικών παραδόσεων και των οικολογικών κατασκευών. Όσον αφορά τις ανώτατες τιμές, σκοπός τους είναι η προστασία των καταναλωτών μέσω της διασφαλίσεως της διαφάνειας των αμοιβών σε σχέση με αντίστοιχες υπηρεσίες και της αποτροπής του υπερβολικού ύψους τέτοιων αμοιβών.
70 Συναφώς, πρέπει να διαπιστωθεί ότι οι σκοποί εξασφαλίσεως της ποιότητας των εργασιών και της προστασίας των καταναλωτών αναγνωρίστηκαν από το Δικαστήριο ως επιτακτικοί λόγοι γενικού συμφέροντος (πρβλ. αποφάσεις της 3ης Οκτωβρίου 2000, Corsten, C‑58/98, EU:C:2000:527, σκέψη 38, της 8ης Σεπτεμβρίου 2010, Stoß κ.λπ., C-316/07, C-358/07 έως C-360/07, C-409/07 και C-410/07, EU:C:2010:504, σκέψη 74, καθώς και της 15ης Οκτωβρίου 2015, Grupo Itevelesa κ.λπ., C-168/14, EU:C:2015:685, σκέψη 74).
71 Όσον αφορά τους σκοπούς σεβασμού των αρχιτεκτονικών παραδόσεων και των οικολογικών κατασκευών, μπορεί να γίνει δεκτό ότι σχετίζονται με τους γενικότερους σκοπούς διαφυλάξεως της πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς, καθώς και προστασίας τους περιβάλλοντος, οι οποίοι συνιστούν επίσης επιτακτικούς λόγους γενικού συμφέροντος (πρβλ. αποφάσεις της 26ης Φεβρουαρίου 1991, Επιτροπή κατά Γαλλίας, C-154/89, EU:C:1991:76, σκέψη 17, και της 14ης Δεκεμβρίου 2004, Επιτροπή κατά Γερμανίας, C-463/01, EU:C:2004:797, σκέψη 75).
72 Πρέπει εξάλλου να υπογραμμισθεί ότι η αιτιολογική σκέψη 40 της οδηγίας 2006/123 επιβεβαιώνει ότι η προστασία των αποδεκτών των υπηρεσιών, η προστασία του περιβάλλοντος και οι σκοποί της πολιτιστικής πολιτικής συνιστούν επιτακτικούς λόγους γενικού συμφέροντος.
73 Όσον αφορά την τρίτη προϋπόθεση που προβλέπεται στο άρθρο 15, παράγραφος 3, της οδηγίας 2006/123, αυτή προϋποθέτει τη συνδρομή τριών στοιχείων, ήτοι να είναι η απαίτηση κατάλληλη για να εξασφαλίσει την πραγμάτωση του επιδιωκόμενου σκοπού, να μην υπερβαίνει το αναγκαίο μέτρο για την επίτευξή του και ο σκοπός αυτός να μην μπορεί να επιτευχθεί με άλλο λιγότερο περιοριστικό μέτρο.
74 Συναφώς, κράτος μέλος το οποίο, όπως εν προκειμένω η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, επικαλείται επιτακτικό λόγο γενικού συμφέροντος προκειμένου να δικαιολογήσει μέτρο που αυτή έλαβε πρέπει να προσκομίσει συγκεκριμένα στοιχεία ικανά να στηρίξουν την επιχειρηματολογία του (πρβλ. απόφαση της 23ης Ιανουαρίου 2014, Επιτροπή κατά Βελγίου, C-296/12, EU:C:2014:24, σκέψη 33 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).
75 Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να υπογραμμισθεί, προκαταρκτικώς, ότι, καθόσον η συμμόρφωση με τους σκοπούς ασφάλειας των κτιρίων, του σεβασμού των αρχιτεκτονικών παραδόσεων και των οικολογικών κατασκευών συνδέεται άμεσα με την ποιότητα των εργασιών σχεδιασμού, τόσο η ικανότητα του HOAI να επιτύχει τους τρεις πρώτους σκοπούς όσο και η ανάγκη επιτεύξεώς τους θα πρέπει να γίνουν αποδεκτές εφόσον διαπιστωθεί ότι είναι κατάλληλες και αναγκαίες προς εξασφάλιση της ποιότητας αυτής.
76 Όσον αφορά, πρώτον, το κατά πόσον το HOAI είναι ικανό να οδηγήσει στην επίτευξη των επιδιωκόμενων σκοπών, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας υποστηρίζει ότι, λόγω της σχέσεως μεταξύ της τιμής μιας υπηρεσίας και της ποιότητας της υπηρεσίας αυτής, ο καθορισμός κατώτατων αμοιβών είναι κατάλληλος για την επίτευξη του σκοπού διασφαλίσεως υψηλής ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών.
77 Εξάλλου, ο καθορισμός τέτοιων αμοιβών είναι επίσης κατάλληλος για την επίτευξη του σκοπού της προστασίας των καταναλωτών, καθόσον αντιμετωπίζει τις συνέπειες της ασυμμετρίας στην πληροφόρηση μεταξύ των αρχιτεκτόνων και των μηχανικών, αφενός, και των καταναλωτών, αφετέρου, η οποία μπορεί να οδηγήσει στο να διεξάγεται ο ανταγωνισμός μόνο με τις αμοιβές και στο να επιλέγουν οι καταναλωτές τους παρόχους μόνο με βάση τη ζητούμενη για τις υπηρεσίες αμοιβή.
78 Συναφώς, το Δικαστήριο έκρινε ότι δεν είναι δυνατό να αποκλεισθεί εκ των προτέρων ότι ο καθορισμός κατώτατης αμοιβής δεν μπορεί να αποτρέψει τους παρόχους υπηρεσιών, σ’ ένα πλαίσιο όπως αυτό αγοράς η οποία διακρίνεται από την ύπαρξη εξαιρετικά μεγάλου αριθμού παρόχων, από το να ασκούν ανταγωνισμό δυνάμενο να καταλήξει στην προσφορά παροχής υπηρεσιών με πολύ χαμηλή αμοιβή, με τον κίνδυνο να υποβαθμισθεί η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών (πρβλ. απόφαση της 5ης Δεκεμβρίου 2006, Cipolla κ.λπ., C‑94/04 και C‑202/04, EU:C:2006:758, σκέψη 67).
79 Εν προκειμένω, δεν αμφισβητείται ότι, όπως υποστηρίζει η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, ένας πολύ μεγάλος αριθμός φορέων δραστηριοποιείται στην αγορά των υπηρεσιών σχεδιασμού στον κατασκευαστικό τομέα του εν λόγω κράτους μέλους.
80 Ομοίως, δεν αμφισβητείται βασίμως από την Επιτροπή το επιχείρημα της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας ότι η αγορά αυτή χαρακτηρίζεται από έντονη ασυμμετρία στην πληροφόρηση, δεδομένου ότι οι πάροχοι υπηρεσιών διαθέτουν τεχνικές δεξιότητες τις οποίες δεν διαθέτει η πλειονότητα των πελατών τους, με αποτέλεσμα οι τελευταίοι να δυσκολεύονται να αξιολογήσουν την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών σχεδιασμού.
81 Εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας απέδειξε ικανοποιητικά ότι, υπό το πρίσμα των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της αγοράς και των επίμαχων υπηρεσιών, μπορεί να υφίσταται κίνδυνος οι πάροχοι υπηρεσιών σχεδιασμού στον κατασκευαστικό τομέα που δραστηριοποιούνται στο εν λόγω κράτος μέλος να ασκούν ανταγωνισμό δυνάμενο να καταλήξει στην προσφορά παροχής υπηρεσιών με πολύ χαμηλή αμοιβή ή ακόμη και στον αποκλεισμό των φορέων που προσφέρουν ποιοτικές υπηρεσίες μέσω δυσμενούς επιλογής.
82 Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, η επιβολή κατώτατων αμοιβών μπορεί να συμβάλει στον περιορισμό του εν λόγω κινδύνου, εμποδίζοντας την προσφορά υπηρεσιών σε επίπεδα αμοιβών που είναι ανεπαρκή για τη διασφάλιση, μακροπρόθεσμα, της ποιότητάς τους.
83 Επιπλέον, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας υπέβαλε διάφορες μελέτες για να στηρίξει την άποψή της ότι, σε αγορά όπως η γερμανική, η οποία χαρακτηρίζεται από μεγάλο αριθμό μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ο καθορισμός κατώτατων αμοιβών για τις υπηρεσίες σχεδιασμού μπορεί να αποτελέσει κατάλληλο μέτρο για τη διασφάλιση της υψηλής ποιότητας των υπηρεσιών αυτών.
84 Υπό τις συνθήκες αυτές, το επιχείρημα της Επιτροπής ότι η αμοιβή δεν αποτελεί, καθαυτή, ένδειξη της ποιότητας της υπηρεσίας δεν αρκεί για να αποκλειστεί ο κίνδυνος που προβάλλει η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας η σώρευση των δύο παραγόντων που παρατίθενται στις σκέψεις 79 και 80 της παρούσας αποφάσεως να οδηγήσει σε υποβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών σχεδιασμού ούτε για να αποδειχθεί ότι ο κίνδυνος αυτός δεν μπορεί να περιοριστεί με μέτρο που αποκλείει την προσφορά υπηρεσιών σε πολύ χαμηλές τιμές.
85 Επιπλέον, καίτοι η Επιτροπή προσάπτει στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας ότι δεν απέδειξε ότι η κατάργηση των κατώτατων αμοιβών θα οδηγούσε σε μείωση της ποιότητας, πρέπει να τονιστεί ότι, όπως προκύπτει από τις σκέψεις 64 και 65 της παρούσας αποφάσεως, δεν εναπόκειται στο εν λόγω κράτος μέλος να προσκομίσει μια τέτοια απόδειξη, αλλά μόνον να αποδείξει ότι το HOAI δύναται να συμβάλει σημαντικά στην επίτευξη των επιδιωκόμενων σκοπών με τον περιορισμό του κινδύνου υποβαθμίσεως της ποιότητας των υπηρεσιών σχεδιασμού.
86 Το συμπέρασμα αυτό δεν κλονίζεται με το επιχείρημα της Επιτροπής ότι το ακαθάριστο λειτουργικό ποσοστό για τις υπηρεσίες αρχιτεκτόνων στη Γερμανία είναι σημαντικά υψηλότερο από ό,τι σε άλλα κράτη μέλη, ενώ δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχονται σε άλλα κράτη μέλη είναι χαμηλότερη λόγω της πρακτικής των χαμηλότερων αμοιβών.
87 Πράγματι, στον πίνακα που προσκόμισε η Επιτροπή παρουσιάζεται το ακαθάριστο λειτουργικό ποσοστό για τις παροχές αρχιτεκτόνων στα κράτη μέλη κατά τη διάρκεια του 2014, χωρίς, ωστόσο, όσον αφορά την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, να γίνεται διάκριση μεταξύ των υπηρεσιών σχεδιασμού, για τις οποίες προβλέπονται κατώτατες αμοιβές, και των συμβουλευτικών υπηρεσιών, για τις οποίες δεν προβλέπονται τέτοιες αμοιβές. Επιπλέον, ο πίνακας αυτός απεικονίζει την κατάσταση της αγοράς κατά τη διάρκεια ενός μόνον έτους, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να συναχθεί κανένα συμπέρασμα σχετικά με την εξέλιξη της αγοράς μετά τη θέσπιση των κατώτατων αμοιβών. Τέλος, πρέπει να επισημανθεί ότι, όπως ισχυρίζεται η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, το ακαθάριστο λειτουργικό ποσοστό εξαρτάται από ορισμένο αριθμό παραγόντων, όπως η δομή των επιχειρήσεων, το κόστος εργασίας ή η προσφυγή στις υπηρεσίες τρίτων, και όχι μόνον από την ανταγωνιστική πίεση στη σχετική αγορά.
88 Από τα συμπεράσματα που διατυπώνονται στις σκέψεις 75 έως 87 της παρούσας αποφάσεως συνάγεται ότι η ύπαρξη κατώτατων αμοιβών για τις υπηρεσίες σχεδιασμού είναι, καταρχήν, ικανή να συμβάλει, υπό το πρίσμα των χαρακτηριστικών της γερμανικής αγοράς, στην εξασφάλιση υψηλής ποιότητας των υπηρεσιών σχεδιασμού και, κατά συνέπεια, στην επίτευξη των επιδιωκόμενων από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας σκοπών.
89 Ωστόσο, πρέπει να υπομνησθεί ότι, κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου, η εθνική νομοθεσία είναι κατάλληλη για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού μόνον αν πράγματι εξυπηρετεί τον σκοπό αυτό κατά τρόπο συνεπή και συστηματικό (πρβλ. αποφάσεις της 10ης Μαρτίου 2009, Hartlauer, C-169/07, EU:C:2009:141, σκέψη 55, και της 15ης Οκτωβρίου 2015, Grupo Itevelesa κ.λπ., C-168/14, EU:C:2015:685, σκέψη 76, καθώς και διάταξη της 30ής Ιουνίου 2016, Sokoll-Seebacher και Naderhirn, C-634/15, EU:C:2016:510, σκέψη 27).
90 Εν προκειμένω, η Επιτροπή υποστηρίζει, κατ’ ουσίαν, ότι η γερμανική ρύθμιση δεν αποσκοπεί στη διασφάλιση υψηλής ποιότητας των υπηρεσιών σχεδιασμού κατά τρόπο συνεπή και συστηματικό, δεδομένου ότι η νομοθεσία στη Γερμανία δεν επιφυλάσσει τη δυνατότητα παροχής υπηρεσιών σχεδιασμού μόνο σε άτομα που ασκούν ρυθμιζόμενη από τον νόμο δραστηριότητα, οπότε δεν υπάρχει, εν πάση περιπτώσει, καμία εγγύηση ότι οι υπηρεσίες σχεδιασμού θα εκτελούνται από παρόχους οι οποίοι έχουν αποδεδειγμένη τη σχετική επαγγελματική τους ικανότητα.
91 Συναφώς, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας ανέφερε με τα υπομνήματά της ότι η δυνατότητα παροχής υπηρεσιών σχεδιασμού που επιφυλάσσεται μόνο σε αυτούς που ασκούν ορισμένα επαγγέλματα τα οποία υπόκεινται σε υποχρεωτική εποπτεία δυνάμει της επαγγελματικής νομοθεσίας ή μέσω των σχετικών επιμελητηρίων, δεδομένου ότι άλλοι παρόχοι υπηρεσιών πέραν των αρχιτεκτόνων και μηχανικών, οι οποίοι δεν υπόκεινται σε επαγγελματικές ρυθμίσεις, δικαιούνται να παρέχουν τέτοιες υπηρεσίες.
92 Ωστόσο, το γεγονός ότι οι υπηρεσίες σχεδιασμού μπορούν να παρέχονται στη Γερμανία από παρόχους χωρίς να είναι αποδεδειγμένη η σχετική επαγγελματική τους ικανότητα απηχεί μια ασυνέπεια της γερμανικής ρυθμίσεως ως προς τον επιδιωκόμενο με τις κατώτατες αμοιβές σκοπό διατηρήσεως υψηλής ποιότητας των υπηρεσιών σχεδιασμού. Πράγματι, παρά το συμπέρασμα που συνάγεται στη σκέψη 88 της παρούσας αποφάσεως, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι οι εν λόγω κατώτατες αμοιβές δεν είναι πρόσφορες προς επίτευξη ενός τέτοιου σκοπού αν, όπως προκύπτει από τα υποβληθέντα ενώπιον του Δικαστηρίου στοιχεία, η παροχή των υπηρεσιών για τις οποίες προβλέπονται οι ως άνω αμοιβές δεν περιβάλλεται από στοιχειώδεις εγγυήσεις ικανές να εξασφαλίσουν την ποιότητα των εν λόγω υπηρεσιών.
93 Ως εκ τούτου, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας δεν απέδειξε ότι οι προβλεπόμενες από το HOAI ελάχιστες αμοιβές είναι κατάλληλες για να εγγυηθούν την επίτευξη του σκοπού ο οποίος συνίσταται στην εξασφάλιση της υψηλής ποιότητας των υπηρεσιών σχεδιασμού και στη διασφάλιση της προστασίας των καταναλωτών.
94 Αντιθέτως, όσον αφορά τις ανώτατες αμοιβές, αυτές δύνανται, όπως υποστηρίζει η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, να συμβάλουν στην προστασία των καταναλωτών αυξάνοντας τη διαφάνεια των αμοιβών που ζητούν οι πάροχοι και εμποδίζοντας τους τελευταίους να απαιτούν υπερβολικά υψηλά ποσά.
95 Ωστόσο, όπως επισήμανε ο γενικός εισαγγελέας στο σημείο 111 των προτάσεών του, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας δεν απέδειξε τους λόγους για τους οποίους η παροχή στους πελάτες κατευθυντήριων γραμμών ως προς τις αμοιβές για τις διάφορες κατηγορίες παροχών που προβλέπει το HOAI, την οποία πρότεινε η Επιτροπή ως λιγότερο περιοριστικό μέτρο, δεν επαρκεί για την πρόσφορη επίτευξη του εν λόγω σκοπού. Ως εκ τούτου, ο καθορισμός ανώτατων αμοιβών δεν μπορεί να θεωρηθεί αναλογικός προς τον σκοπό αυτό.
96 Από το σύνολο των προεκτεθέντων προκύπτει ότι η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, διατηρώντας υποχρεωτικές αμοιβές για τις υπηρεσίες σχεδιασμού των αρχιτεκτόνων και των μηχανικών, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 15, παράγραφος 1, παράγραφος 2, στοιχείο ζʹ, και παράγραφος 3, της οδηγίας 2006/123.
97 Λαμβανομένων υπόψη των ανωτέρω, δεν είναι αναγκαία η εξέταση της επίμαχης ρυθμίσεως υπό το πρίσμα του άρθρου 49 ΣΛΕΕ.
Επί των δικαστικών εξόδων
98 Κατά το άρθρο 138, παράγραφος 1, του Κανονισμού Διαδικασίας του Δικαστηρίου, ο ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στα δικαστικά έξοδα εφόσον υπάρχει σχετικό αίτημα του νικήσαντος διαδίκου. Δεδομένου ότι η Επιτροπή ζήτησε την καταδίκη της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στα δικαστικά έξοδα και η τελευταία ηττήθηκε, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας καταδικάζεται στα δικαστικά έξοδά της, καθώς και στα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε η Επιτροπή.
99 Κατά το άρθρο 140, παράγραφος 1, του Κανονισμού Διαδικασίας, τα κράτη μέλη που παρεμβαίνουν στη δίκη φέρουν τα δικαστικά έξοδά τους. Ως εκ τούτου, η Ουγγαρία φέρει τα δικαστικά της έξοδα.
Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (τέταρτο τμήμα) αποφασίζει:
1) Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, διατηρώντας υποχρεωτικές αμοιβές για τις υπηρεσίες σχεδιασμού των αρχιτεκτόνων και των μηχανικών, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 15, παράγραφος 1, παράγραφος 2, στοιχείο ζʹ, και παράγραφος 3, της οδηγίας 2006/123/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά.
2) Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας καταδικάζεται στα δικαστικά της έξοδα, καθώς και στα δικαστικά έξοδα στα οποία υποβλήθηκε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
3) Η Ουγγαρία φέρει τα δικαστικά της έξοδα.
Α.1234/2019 Διενέργεια ελέγχου για τη διαπίστωση της ορθής εφαρμογής του άρθρου 54Α του ν. 4174/2013 (Α΄ 170) από τους συμβολαιογράφους ή/και από τους φύλακες μεταγραφών/προϊσταμένους κτηματολογικών γραφείων, για το έτος 2019.
Αριθμ. Α.1234
Διενέργεια ελέγχου για τη διαπίστωση της ορθής εφαρμογής του άρθρου 54Α του ν. 4174/2013 (Α΄ 170) από τους συμβολαιογράφους ή/και από τους φύλακες μεταγραφών/προϊσταμένους κτηματολογικών γραφείων, για το έτος 2019.
(ΦΕΚ B’ 2858/05.07.2019)
Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις:
α) του ν. 4174/2013 (Α' 170) «Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας» και ειδικότερα των άρθρων 4, 5, 14, 23, 24,
26, 28, 45, 54Α, 62 και 63 αυτού, όπως ισχύουν, β) του Κεφαλαίου Α' «Σύσταση Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων» του Πρώτου Μέρους του ν. 4389/2016 (Α' 94) «Επείγουσες διατάξεις για την εφαρμογή της συμφωνίας δημοσιονομικών στόχων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και άλλες διατάξεις»,
γ) των άρθρων 1 έως και 10 και 13 του ν. 4223/2013 (Α' 287) «Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων και άλλες διατάξεις», όπως ισχύουν,
δ) του άρθρου 32 του ν. 3842/2010 (Α' 58) «Αποκατάσταση φορολογικής δικαιοσύνης, αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και άλλες διατάξεις.», όπως ισχύουν,
ε) του άρθρου 23 του ν. 3427/2005 (Α' 312) «Φόρος προστιθέμενης αξίας στις νέες οικοδομές, μεταβολές στη φορολογία κεφαλαίου και άλλες διατάξεις.», όπως ισχύουν,
στ) της Δ.ΟΡΓ.Α 1036960 ΕΞ 2017/10-03-2017 (Β' 968
και 1238) απόφασης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων «Οργανισμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.)», όπως τροποποιήθηκε, συμπληρώθηκε και ισχύει.
2. Τις αποφάσεις του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων:
α) ΠΟΛ.1052/17-02-2014 (Β' 389) «Τύπος και περιεχόμενο της δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9) φυσικών και νομικών προσώπων έτους 2014, τρόπος αναγραφής των ακινήτων, δικαιολογητικά που συνυποβάλλονται και διαδικασία υποβολής της»,
β) ΠΟΛ.1004/02-01-2015 (Β' 2) «Πιστοποιητικό του άρθρου 54Α του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, ετών 2015 και επομένων», όπως τροποποιήθηκε με τις αποφάσεις ΠΟΛ.1015/14-01-2015 (Β' 245) και ΠΟΛ.1114/05-06-2015 (Β΄ 1093).
3. Τις εγκυκλίους:
α) ΠΟΛ.1001/04-01-2005 «Υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων (έντυπο Ε9) έτους 2005»,
β) ΠΟΛ.1047/10-03-2005 «Συμπληρωματικές οδηγίες για την υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων (έντυπο Ε9) έτους 2005» και
γ) ΠΟΛ.1237/11-11-2014 «Οδηγίες για τη συμπλήρωση της δήλωσης στοιχείων ακινήτων (έντυπο Ε9) από την 1η Ιανουαρίου 2014».
4. Την Α.1102/20-03-2019 (Β' 110) απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., με θέμα «Επιχειρησιακό Σχέδιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) για το έτος 2019» και ειδικότερα τον Σ.Π. 2.1.062 και τον Σ.Π. 4.2.433, που αφορούν τη διενέργεια τουλάχιστον 120 ελέγχων από τα Τμήματα Συμμόρφωσης και Σχέσεων με τους Φορολογουμένους των Δ.Ο.Υ., για τη διαπίστωση της ορθής εφαρμογής από τους συμβολαιογράφους ή/και από τους υποθηκοφύλακες του άρθρου 54Α του ν. 4174/2013.
5. Την 1/20.01.2016 (Υ.Ο.Δ.Δ. 18) πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου «Επιλογή και διορισμός Γενικού Γραμματέα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών», σε συνδυασμό με τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 10 του άρθρου 41 του ν. 4389/2016, όπως ισχύουν και την αριθ. 39/3/30-11-2017 (Υ.Ο.Δ.Δ. 689) απόφαση του Συμβουλίου Διοίκησης της Α.Α.Δ.Ε. «Ανανέωση της θητείας του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων».
6. Την Δ.ΟΡΓ.Α 1115805 ΕΞ 2017/31-7-2017 (Β' 2743) απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, «Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων και εξουσιοδότηση υπογραφής "Με εντολή Διοικητή" σε όργανα της Φορολογικής Διοίκησης», όπως τροποποιήθηκε, συμπληρώθηκε και ισχύει και ειδικότερα με την Δ. ΟΡΓ. Σ 1125477/2018 απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
7. Το γεγονός ότι με την παρούσα απόφαση δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Προϋπολογισμού της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, αποφασίζουμε:
1. Το έτος 2019 διενεργούνται έλεγχοι γραφείου από τα Τμήματα ή Γραφεία Συμμόρφωσης και Σχέσεων με τους Φορολογουμένους των Δημοσίων Οικονομικών Υπηρεσιών (Δ.Ο.Υ.) για τη διαπίστωση της ορθής εφαρμογής του άρθρου 54Α του ν. 4174/2013 (Α΄ 170) από συμβολαιογράφους ή/και τους φύλακες μεταγραφών/ Προϊσταμένους των κτηματολογικών γραφείων.
2. Οι προς έλεγχο υποθέσεις κατατάσσονται ανά υπηρεσία, κατόπιν εφαρμογής των κριτηρίων ανάλυσης κινδύνων που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα της παρούσας και τα οποία δεν δημοσιοποιούνται.
3. Ο τύπος και το περιεχόμενο της εντολής ελέγχου και των πράξεων επιβολής του προστίμου της παραγράφου 6 του άρθρου 54Α του ν. 4174/2013 έχουν ως τα συνημμένα Υποδείγματα 1 και 2 αντίστοιχα, τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της παρούσας.


ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ
ΔΕΔ Θ 1004/2019 Μη επιβολή ειδικής κύρωσης του άρθρου 8 παρ. 12 του Ν.1882/1990 για λήψη εικονικού τιμολογίου στην περίπτωση που το ΦΠΑ έχει ήδη βεβαιωθεί σε βάρος της εκδότριας
Θεσσαλονίκη, 3/5/2019
Αριθμός απόφασης: 1004
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ
ΤΜΗΜΑ Α8 - ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ
Ταχ. Δ/νση: Εγνατία 45
Ταχ. Κώδικας : 54630 - Θεσσαλονίκη
Τηλέφωνο : 2313-333254
ΦΑΕ : 2313-333258
E-Mail : ded.thess@aade.gr
ΑΠΟΦΑΣΗ
Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Έχοντας υπ' όψη:
1. Τις διατάξεις:
α. Του άρθρου 63 του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ Α' 170).
β. Του άρθρου 11 της Δ. ΟΡΓ. Α 1036960 ΕΞ 2017/10-03-2017 Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. (ΦΕΚ 968 Β722-03-2017) με θέμα «Οργανισμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.)»
γ. Της ΠΟΛ.1064/2017 Απόφασης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΦΕΚ Β' 1440/27-04-2017).
2. Την ΠΟΛ.1069/2014 Εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών.
3. Την αριθ. Δ.Ε.Δ. 1126366 ΕΞ 2016/30-08-2016 (ΦΕΚ Β' 2759/01-09-2016) Απόφαση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών «Παροχή εξουσιοδότησης υπογραφής».
4. Τη με ημερομηνία κατάθεσης 15/1/2019 και με αριθμό πρωτοκόλλου 1504 ενδικοφανή προσφυγή του ...................... με Α.Φ.Μ.: .................... κατά α) της με αριθ. 936 -19/12/2018 οριστικής πράξης διορθωτικού προσδιορισμού ΦΠΑ διαχειριστικής περιόδου 1/1 - 31/12/2008 και β) της με αριθ. 938 - 19/12/2018 πράξης επιβολής ειδικής κύρωσης του άρθρου 8§12 του Ν.1882/1990 διαχειριστικής περιόδου 1/1 - 31/12/2008 του Προϊσταμένου της ΔΟΥ Ιωαννίνων και τα προσκομιζόμενα με αυτή σχετικά έγγραφα.
5. Τις παραπάνω πράξεις του Προϊσταμένου της ΔΟΥ Ιωαννίνων, των οποίων ζητείται η ακύρωση.
6. Τις απόψεις της ανωτέρω φορολογικής αρχής.
7. Την εισήγηση του ορισθέντος υπαλλήλου του Τμήματος Επανεξέτασης Α8 της Yπηρεσίας μας, όπως αποτυπώνεται στο σχέδιο της απόφασης.
Επί της από 15/1/2019 και με αριθμό πρωτοκόλλου 1504 ενδικοφανούς προσφυγής του ................ με Α.Φ.Μ.................... η οποία κατατέθηκε εμπρόθεσμα, και μετά τη μελέτη και την αξιολόγηση όλων των υφιστάμενων στο σχετικό φάκελο εγγράφων και των προβαλλόμενων λόγων της ενδικοφανούς προσφυγής, επαγόμαστε τα ακόλουθα:
→ Με τη με αριθ. 936 - 19/12/2018 οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού ΦΠΑ του Προϊσταμένου της ΔΟΥ Ιωαννίνων για τη διαχειριστική περίοδο 1/1 - 31/12/2008 δεν αναγνωρίστηκε πιστωτικό υπόλοιπο ποσού 170,74€, καταλογίστηκε σε βάρος του προσφεύγοντα ΦΠΑ 1.865,45€ καθώς και πρόστιμο του άρθρου 58α του Ν.4174/2013 και τόκοι του άρθρου 53 του Ν.4174/2013 1.749,80€, δη σύνολο φόρου 3.615,25€, κατόπιν απόρριψης των βιβλίων του ως ανακριβών και συνακόλουθα εξωλογιστικού προσδιορισμού των φορολογητέων εκροών του λόγω λήψης ενός εικονικού φορολογικού στοιχείου (του υπ' αριθ. 31703-03-2008 τιμολογίου πώλησης), αξίας 6.350,00€ πλέον ΦΠΑ 1.206,50€ για συναλλαγές ανύπαρκτες στο σύνολο τους, έκδοσης της επιχείρησης της............με ΑΦΜ:..................
→ Με τη με αριθ. 038 - 19/12/2018 πράξη επιβολής ειδικής κύρωσης του άρθρου 8§12 του Ν.1882/1990 για τη διαχειριστική περίοδο 1/1 - 31/12/2008 του Προϊσταμένου της ΔΟΥ Ιωαννίνων, επιβλήθηκε στον προσφεύγοντα ειδική κύρωση ύψους 1.206,50€, ήτοι το ισόποσο της αξίας του ΦΠΑ που εξέπεσε από το φόρο εκροών ως λήπτης του προαναφερθέντος εικονικού φορολογικού στοιχείου και δεν αποδόθηκε στο Δημόσιο από την εκδότρια αυτού επιχείρηση σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 8 παρ. 12 του Ν. 1882/1990.
Οι ως άνω προσβαλλόμενες πράξεις εκδόθηκαν βάσει των από 19/12/2018 εκθέσεων ελέγχου μερικού ελέγχου ΦΠΑ και ειδικής χρηματικής αποζημίωσης του άρθρου 8§12 του ν. 1882/1990 της ΔΟΥ Ιωαννίνων σε εκτέλεση της με αρ. 143 - 15/2/2018 εντολής φορολογικού ελέγχου του Προϊσταμένου της. Αιτία του ελέγχου, αποτέλεσε το με αριθ. πρωτ. 14470 - 12/2/2018 έγγραφο της ΔΟΥ Ε' Θεσσαλονίκης και η συνημμένη σε αυτό από 5/2/2018 έκθεση ελέγχου ΚΒΣ της ίδιας φορολογικής αρχής, μετά τη διενέργεια μερικού φορολογικού ελέγχου στην ατομική επιχείρηση της ........................, με ΑΦΜ:................., για έκδοση εικονικών φορολογικών στοιχείων για συναλλαγές ανύπαρκτες στο σύνολο τους. Μεταξύ των ληπτών της παραπάνω επιχείρησης είναι και ο προσφεύγων, για τον οποίο διαπιστώθηκε ότι στη χρήση 2008 έλαβε το παραπάνω εικονικό φορολογικό στοιχείο που αφορά την αγορά ανταλλακτικών αυτοκινήτου και συγκεκριμένα το με αρ. 31/03-03-2008 τιμολόγιο πώλησης, αξίας 6.350,00€ πλέον ΦΠΑ 1.206,50€.
Ο προσφεύγων, με την υπό κρίση ενδικοφανή προσφυγή, ζητά την ακύρωση των παραπάνω προσβαλλόμενων πράξεων της ΔΟΥ Ιωαννίνων, προβάλλοντας τους παρακάτω λόγους:
- Η ειδική χρηματική αποζημίωση του άρθρου 12 του ν. 1882/1990 πρέπει να επιβληθεί στην εκδότρια καθώς είναι υπαρκτό πρόσωπο. Προς επίρρωση του ισχυρισμού του επικαλείται την ΠΟΛ.1165/1990, το Π06953/1762/ΔΕ/2003 έγγραφο του Υπουργείου Οικονομικών και τη με αριθ. 38/2016 απόφαση της ΔΕΔ Θεσσαλονίκης.
- Εσφαλμένος ο εξωλογιστικός προσδιορισμός, διότι το σύνολο των βιβλίων και στοιχείων της υπό κρίση χρήσης έχει προσκομιστεί στον έλεγχο, οι ελεγκτικές επαληθεύσεις μπορούν να γίνουν με ευχέρεια και η έκταση της υποτιθέμενης φοροδιαφυγής μπορεί να προσδιοριστεί, η οποία σημειωτέον είναι μικρή σε σχέση με τα μεγέθη της ατομικής επιχείρησής του.
Αναφορικά με τον πρώτο προβαλλόμενο λόγο περί επιβολής της ειδικής χρηματικής αποζημίωσης του άρθρου 12 του Ν.1882/1990 στην εκδότρια καθώς είναι υπαρκτό πρόσωπο
Επειδή, στο άρθρο 8§12 του ν. 1882/1990 ορίζεται ότι: «12. Όποιος αποδέχεται πλαστά ή εικονικά ή νοθευμένα φορολογικά στοιχεία, για συναλλαγή ανύπαρκτη στο σύνολο ή για μέρος αυτής ή για συναλλαγή που πραγματοποιήθηκε από πρόσωπα διαφορετικά από αυτά που αναγράφονται στο φορολογικό στοιχείο, με σκοπό την απόκρυψη φορολογητέας ύλης και την έκπτωση· του φόρου προστιθέμενης αξίας που αναγράφεται στα στοιχεία αυτά από το φόρο που αναλογεί στις ενεργούμενες από αυτόν πράξεις παράδοσης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών, εκτός των άλλων κυρώσεων υποχρεούται και στην απόδοση στο Δημόσιο του φόρου προστιθέμενης αξίας αυτού, εφ' όσον δεν αποδόθηκε για οποιονδήποτε λόγο από τον εκδότη των στοιχείων».
Επειδή στην 1090559/5360/673/Α0014/ ΠΟΛ.1226/2001 του Υπουργείου Οικονομικών, με την οποία έγινε αποδεκτή η αριθμ. 86/2001 γνωμοδότηση του Ν.Σ.Κ και η οποία στηρίζεται στη στενή (γραμματική) ερμηνεία της διατάξεως της παραγράφου 1 του ίδιου άρθρου 25 του ν. 2523/1997, αναφερομένης σε κατάργηση διατάξεων που προβλέπουν την επιβολή μόνον προσθέτων φόρων και προστίμων και όχι την επιβολή πάσης φύσεως χρηματικών κυρώσεων, σε συνδυασμό και με την παράγραφο 2 του ίδιου άρθρου, κατά την οποία δεν θίγονται διατάξεις που προβλέπουν «άλλες συνέπειες για παράβαση της φορολογικής νομοθεσίας», η διάταξη της παραγράφου 12 του άρθρου 8 του ν. 1882/1990 αναφερόμενη σε ειδική κύρωση χρηματικού μεν περιεχομένου, μη οριζόμενη όμως στο νόμο ως πρόστιμο ή πρόσθετος φόρος, συνεχίζει να ισχύει και μετά το ν. 2523/1997, λαμβανομένου επιπλέον υπόψη ότι η κύρωση αυτή έχει συγχρόνως και κυρίως αποζημιωτικό χαρακτήρα, καίτοι από το νόμο χαρακτηρίζεται «κύρωση», σκοπούσα προφανώς στην αποκατάσταση της ζημίας του Δημοσίου εκ της απώλειας του ΦΠΑ εξαιτίας της δολίας χρήσεως του πλαστού εν όλω ή εν μέρει τιμολογίου.
Επειδή στην 1055500/4600/0009Α/ΠΟΛ.1165/1990 του Υπουργείου Οικονομικών ορίζεται ότι: «....η αληθινή ερμηνεία που πρέπει να δοθεί στις διατάξεις της παραγράφου 12 του άρθρου 8 του ν. 1882/1990, είναι ότι μόνο στην περίπτωση των εικονικών τιμολογίων ( και όχι των πλαστών φορολογικών στοιχείων, στα οποία την ευθύνη την φέρει ο εκδότης) ευθύνεται και ο λήπτης του φορολογικού στοιχείου, οπότε εάν δεν έχει αποδοθεί στο Δημόσιο Φ.Π.Α. από τον εκδότη και δεν υπάρχει δυνατότητα να βεβαιωθεί, γιατί ο εκδότης είναι ανύπαρκτο πρόσωπο, τότε θα καταλογίζεται ο Φ.Π.Α. σε βάρος του λήπτη του φορολογικού στοιχείου.
Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, σύμφωνα με το υποσύστημα TAXIS και κατά τηλεφωνικής επικοινωνίας της Υπηρεσίας μας με την αρμόδια ΔΟΥ ελέγχου της εκδότριας ατομική επιχείρησης ...... με ΑΦΜ:...... (ΔΟΥ Ε' Θεσσαλονίκης), προκύπτει ότι σε βάρος της, έχουν καταλογιστεί και βεβαιωθεί μεταξύ άλλων την 1/3/2018 πράξεις προσδιορισμού ΦΠΑ (ΑΧΚ.140/2/2018 - ΑΤΒ. 1770/2018) και επιβολής προστίμου ΦΠΑ (ΑΧΚ.141/2/2018 - ΑΤΒ. 1773/2018) για τη διαχειριστική περίοδο 1/1 - 31/12/2008, που αφορούσαν το σύνολο των εκδοθέντων από αυτή εικονικών φορολογικών στοιχείων της εν λόγω περιόδου, (μεταξύ των οποίων και αυτού που έλαβε ο προσφεύγων). Ως εκ τούτου ο ΦΠΑ του επίμαχου εικονικού φορολογικού στοιχείου έχει ήδη βεβαιωθεί σε βάρος της εκδότριας επιχείρησης, οπότε μη ορθώς η αρμόδια ελεγκτική αρχή επέβαλε την ειδική χρηματική αποζημίωση του άρθρου 12 του Ν. 1882/1990 σε βάρος του προσφεύγοντα.
Συνεπώς, ο ως άνω ισχυρισμός του προσφεύγοντα κρίνεται βάσιμος και γίνεται αποδεκτός.
Ως προς τον δεύτερο ισχυρισμό του προσφεύγοντος για εσφαλμένη εφαρμογή εξωλογιστικού προσδιορισμού, διότι το σύνολο των βιβλίων και στοιχείων της υπό κρίση χρήσης προσκομίστηκε στον έλεγχο, οι ελεγκτικές επαληθεύσεις μπορούν να γίνουν με ευχέρεια και η έκταση της υποτιθέμενης φοροδιαφυγής που μπορεί να προσδιοριστεί, είναι μικρή σε σχέση με τα μεγέθη της ατομικής επιχείρησής του
Επειδή, στο άρθρο 30 του Π.Δ. 186/1992 ορίζεται ότι: «2: Τα βιβλία και στοιχεία κρίνονται ανεπαρκή ή ανακριβή και συνεπάγονται εξωλογιστικό προσδιορισμό της φορολογητέας ύλης, κατά περίπτωση, μόνο εφόσον τούτο προβλέπεται από τις επόμενες παραγράφους 3, 4, 6 και 7........ "4. Τα βιβλία και τα στοιχεία της δεύτερης και τρίτης κατηγορίας κρίνονται ανακριβή όταν ο υπόχρεος διαζευκτικά ή αθροιστικά:... γ) δεν εκδίδει ή εκδίδει ανακριβή ή εικονικά ή πλαστά ως προς την ποσότητα ή την αξία ή τον αντισυμβαλλόμενο φορολογικά στοιχεία διακίνησης ή αξίας, ή λαμβάνει ανακριβή ή εικονικά ως προς την ποσότητα ή την αξία τέτοια στοιχεία, ... Οι πράξεις ή οι παραλείψεις της παραγράφου αυτής, για να συνεπάγονται εξωλογιστικό προσδιορισμό των αποτελεσμάτων, πρέπει να είναι μεγάλης έκτασης, ώστε να τα επηρεάζουν σημαντικά ή να καθιστούν αντικειμενικά αδύνατο το λογιστικό έλεγχο των φορολογικών υποχρεώσεων, εφαρμοζομένων αναλόγως των διατάξεων των δύο τελευταίων εδαφίων της παραγράφου 3 του άρθρου αυτού για τις πράξεις ή παραλείψεις των περιπτώσεων στ' και θ' της παραγράφου αυτής».
Επειδή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 30 παρ. 7 του Π.Δ. 186/1992 ορίζεται ότι: «7. Δεν επηρεάζεται το κύρος των βιβλίων και στοιχείων για πράξεις ή παραλείψεις των παραγράφων 3, 4 και 6 για συνολικά οικονομικά μεγέθη μέχρι τα όρια των ποσοστών ακαθάριστων εσόδων και των αξιών που αναφέρονται κατωτέρω, ως εξής: α) Ποσοστό τρία τοις εκατό (3%) και για αξία μικρότερη ή ίση των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ για ακαθάριστα έσοδα μέχρι και ένα εκατομμύριο πεντακόσιες χιλιάδες (1.500.000) ευρώ. β) Ποσοστό δύο τοις εκατό (2%) και για αξία μικρότερη ή διακοσίων χιλιάδων (200.000) ευρώ για ακαθάριστα έσοδα άνω του ενός εκατομμυρίου πεντακοσίων χιλιάδων (1.500.000) ευρώ. Κατ' εξαίρεση τα οριζόμενα όρια στις διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου δεν εφαρμόζονται για τις περιπτώσεις:... ε) Χρήση πλαστών, εικονικών ή νοθευμένων στοιχείων αξίας άνω των 880 ευρώ για κάθε στοιχείο ή μικρότερης αξίας εφόσον αθροιστικά λαμβανόμενα στην ίδια χρήση ξεπερνούν το όριο αυτό. ...»
Επειδή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 30 παρ. 8 του Π.Δ. 186/1992 ορίζεται ότι: «Ειδικά όταν τα όρια είναι μεγαλύτερα από αυτά που καθορίζονται στο πρώτο εδάφιο της προηγούμενης παραγράφου ή όταν εφαρμόζονται οι διατάξεις του δεύτερου εδαφίου της ίδιας παραγράφου, τότε το κύρος των βιβλίων και των στοιχείων κρίνεται με τις γενικές διατάξεις των παραγράφων 3, 4 και 6 του ίδιου άρθρου του Κώδικα αυτού».
Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, η αξία του ληφθέντος εικονικού φορολογικού στοιχείου υπ' αριθ. 31/03-03-2008 τιμολογίου πώλησης έκδοσης της ατομικής επιχείρησης............... του ....... με ΑΦΜ: ...........(6.350,00€) αντιπροσωπεύει μόλις το 2.37% των ακαθαρίστων εσόδων του προσφεύγοντα (267.919,63€), ποσοστό που δε θεωρείται ότι επηρεάζει σημαντικά τα αποτέλεσμα της υπό κρίση περιόδου και ως εκ τούτου δε μπορεί να δικαιολογήσει την απόρριψη των βιβλίων ως ανακριβών και τον εξωλογιστικό προσδιορισμό των αποτελεσμάτων βάσει των παραγράφων 4γ, 7 και 8 του άρθρου 30 του Π.Δ.186/1992. Συνεπώς, τα βιβλία και στοιχεία του προσφεύγοντα για την υπό κρίση διαχειριστική περίοδο κρίνονται, δια της παρούσης, επαρκή και ακριβή.
Επειδή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 19 του ν.4174/2013 ορίζεται ότι: «1. Αν ο φορολογούμενος διαπιστώσει, ότι η φορολογική δήλωση που υπέβαλε στη Φορολογική Διοίκηση περιέχει λάθος ή παράλειψη, υποχρεούται να υποβάλει τροποποιητική φορολογική δήλωση. 2. Αν ο φορολογούμενος υποβάλει τροποποιητική φορολογική δήλωση εντός της προθεσμίας υποβολής της αρχικής φορολογικής δήλωσης, τότε και η τροποποιητική φορολογική δήλωση, επέχει θέση αρχικής δήλωσης και θεωρείται ότι και οι δύο, αρχική και τροποποιητική έχουν υποβληθεί εμπρόθεσμα. 3.α. Τροποποιητική φορολογική δήλωση υποβάλλεται οποτεδήποτε μέχρι την κοινοποίηση του προσωρινού προσδιορισμού του φόρου από τη Φορολογική Διοίκηση ή μέχρι την παραγραφή του δικαιώματος της Φορολογικής Διοίκησης για έλεγχο της αρχικής δήλωσης, β. Τροποποιητική φορολογική δήλωση που υποβάλλεται μέχρι την κοινοποίηση εντολής ελέγχου ή της πρόσκλησης παροχής πληροφοριών του άρθρου 14 του παρόντος, έχει όλες τις συνέπειες της εκπρόθεσμης δήλωσης, γ. Εάν η τροποποιητική φορολογική δήλωση υποβληθεί μετά την κοινοποίηση εντολής ελέγχου ή της πρόσκλησης παροχής πληροφοριών του άρθρου 14 του παρόντος και μέχρι την κοινοποίηση προσωρινού προσδιορισμού του φόρου, εφόσον προκύπτει ποσό φόρου προς καταβολή, επιβάλλεται επί του ποσού αυτού, αντί του προστίμου του άρθρου 54, πρόστιμο που ισούται με το ποσό του προστίμου του άρθρου 58 παρ. 1, 58Α παρ. 2, ή 59 παρ. 2, κατά περίπτωση. Για τον υπολογισμό του ανωτέρω προστίμου, λαμβάνεται ως βάση υπολογισμού το ποσό της διαφοράς μεταξύ του φόρου που προκύπτει με βάση την υποβαλλόμενη τροποποιητική φορολογική δήλωση και εκείνου που προκύπτει με βάση την αρχικώς υποβληθείσα δήλωση, και τις τυχόν τροποποιητικές δηλώσεις που έχουν εν τω.μεταξύ υποβληθεί. Δεν είναι δυνατή η υποβολή δήλωσης σύμφωνα με την παρούσα περίπτωση με επιφύλαξη, δ. Εξαιρουμένων των δη παρακρατούμενου φόρου μισθωτών υπηρεσιών, εφόσον η προκύπτουσα οφειλή εξοφληθεί τριάντα (30) ημερών από τον προσδιορισμό του φόρου, το επιβληθέν σύμφωνα με την προηγούμενη περίπτωση πρόστιμο περιορίζεται στο εξήντα τοις εκατό (60%) του αρχικώς προσδιορισθέντος. Φόροι, πρόστιμα, τέλη, εισφορές και λοιπά ποσά που προσδιορίζονται κατά τις διατάξεις των περιπτώσεων γ' και δ' δεν διαγράφονται, συμψηφίζονται ή επιστρέφονται. Με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων δύναται να καθορίζεται κάθε αναγκαίο θέμα για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου».
Επειδή, ο προσφεύγων σύμφωνα προς το άρθρο 19 του ν.4174/2013 και πριν την κοινοποίηση σε αυτόν του με αρ. 131 - 3/12/2018 σημειώματος διαπιστώσεων ελέγχου μετά της προσωρινής πράξης διορθωτικού προσδιορισμού ΦΠΑ, υπέβαλε τη με αρ. 8049/28-11-2018 τροποποιητική περιοδική δήλωση ΦΠΑ, καθώς και τη με αρ.145/28-11-2018 τροποποιητική εκκαθαριστική δήλωση ΦΠΑ έτους 2008, αφαιρώντας από τις φορολογητέες εισροές και τον ΦΠΑ αυτών την αξία και τον ΦΠΑ του υπό κρίση ληφθέντος εικονικού φορολογικού στοιχείου. Συγκεκριμένα τα δεδομένα των υποβληθεισών δηλώσεων που ο έλεγχος έκανε αποδεκτές, έχουν ως εξής:
ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ 1/1/2008 - 31/3/2008 |
Αρχική Αρ. 13020/08 |
Τροποποιητική Αρ.8049/18 |
Διαφορά |
Αξία φορολογητέων εκροών |
72.471,41 |
72.471,41 |
|
Αξία φορολογητέων εισροών |
64.308,52 |
57.958,52 |
6.350,00 |
Φόρος εκροών |
13.769,57 |
13.769,57 |
|
Φόρος εισροών |
12.218,62 |
11.012,12 |
1.206,50 |
Προστ. ποσά στο φόρο εισροών Χρεωστικό αρχ. δήλωσης |
18,71 |
18,71 |
|
0,00 |
1.532,28 |
||
Υπόλοιπο φόρου εισροών |
12.237,29 |
12.563,07 |
|
Χρεωστικό Υπόλοιπο |
1.532,28 |
1.206,50 |
|
Προσαύξηση |
|
723,90 |
|
Σύνολο για καταβολή (ΑΧΚ.100/18) |
1.930,40 |
ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ 1/1/2008-31/12/2008 |
Αρχική Αρ. 3733/08 |
Τροποποιητική Αρ.145/18 |
Διαφορά |
Αξία φορολογητέων εκροών |
267.919,63 |
267.919,63 |
|
Αξία φορολογητέων εισροών |
235.579,45 |
229.229,45 |
6.350,00 |
Φόρος εκροών |
50.904,73 |
50.904,73 |
|
Φόρος εισροών |
44.746,57 |
43.540,07 |
1.206,50 |
Υπόλοιπο φόρου εισροών |
51.075,47 |
51.075,47 |
|
Πιστωτικό Υπόλοιπο |
170,74 |
170,74 |
Επειδή, λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω η με αριθ. 936 - 19/12/2018 οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού ΦΠΑ του Προϊσταμένου της ΔΟΥ Ιωαννίνων για τη διαχειριστική περίοδο 1/1 - 31/12/2008 τροποποιείται ως εξής:
ΑΝΑΛΥΣΗ |
ΔΗΛΩΣΗΣ |
ΕΛΕΓΧΟΥ |
ΑΠΟΦΑΣΗΣ |
ΔΙΑΦΟΡΑ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ |
Αξία φορολογητέων εκροών |
267.919,63 |
278.636,42 |
267.919,63 |
0,00 |
Αξία φορολογητέων εισροών |
229.229,45 |
229.229,45 |
229.229,45 |
0,00 |
Φόρος εκροών |
50.904,73 |
52.940,92 |
50.904,73 |
0,00 |
Υπόλοιπο φόρου εισροών |
51.075,47 |
51.075,47 |
51.075,47 |
0,00 |
Πιστωτικό υπόλοιπο |
170,74 |
0,00 |
170,74 |
0,00 |
Χρεωστικό υπόλοιπο |
0,00 |
1.865,45 |
0,00 |
0,00 |
Πρόστιμο άρθρου 58Α και τόκοι άρθρου 53 του Ν.4174/2013 |
0,00 |
1.749,80 |
0,00 |
0,00 |
Σύνολο φόρου για καταβολή |
0,00 |
3.615,25 |
0,00 |
0,00 |
Κατά συνέπεια, ο ως άνω ισχυρισμός του προσφεύγοντα γίνεται αποδεκτός.
Αποφασίζουμε
την αποδοχή της με αρ. πρωτ. 1504 - 15/1/2019 ενδικοφανούς προσφυγής του ................. του .................. με Α.Φ.Μ.: ....................... και συγκεκριμένα την ακύρωση α) της με αριθ. 938 -19/12/2018 πράξης επιβολής ειδικής κύρωσης του άρθρου 8§12 του ν.1882/1990 της διαχειριστικής περιόδου 1/1 - 31/12/2008 και β) της με αριθ. 936 - 19/12/2018 οριστικής πράξης διορθωτικού προσδιορισμού ΦΠΑ της διαχειριστικής περιόδου 1/1 - 31/12/2008 του Προϊσταμένου της ΔΟΥ Ιωαννίνων.
Οριστική φορολογική υποχρέωση - καταλογιζόμενο ποσό με βάση την παρούσα απόφαση:
→ Η με αριθ. 938 - 19/1-2/2018 οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού ΦΠΑ
|
Βάσει Ελέγχου |
Βάσει Απόφασης Δ.Ε.Δ. |
Πιστωτικό υπόλοιπο ΦΠΑ |
0,00€ |
170,74€ |
Χρεωστικό υπόλοιπο ΦΠΑ |
1.865,45€ |
0,00€ |
Πρόστιμο άρθρου 58Α και τόκοι άρθρου 53 του Ν.4174/2013 |
1.749,80€ |
0,00€ |
Σύνολο φόρου για καταβολή |
3.615,25€ |
0,00€ |
→ Η με αριθ. 938 - 19/12/2018 πράξη επιβολής ειδικής κύρωσης του άρθρου 8§12 του Ν. 1882/1990
|
Βάσει Ελέγχου |
Βάσει Απόφασης Δ.Ε.Δ. |
Πρόστιμο |
1.206,50€ |
0,00€ |
Εντελλόμεθα όπως αρμόδιο όργανο κοινοποιήσει με τη νόμιμη διαδικασία την παρούσα απόφαση στον υπόχρεο.
ΜΕ ΕΝΤΟΛΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ
ΚΑΤΣΙΟΥΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Ακριβές Αντίγραφο
Η Υπάλληλος του Αυτοτελούς Γραφείου Διοικητικής Υποστήριξης
Σημείωση: Κατά της απόφασης αυτής επιτρέπεται η άσκηση προσφυγής ενώπιον των αρμόδιων Διοικητικών Δικαστηρίων εντός τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίησή της με υποχρέωση.
73108 ΕΞ 2019/2019 Καθορισμός λεπτομερειών για την κατάρτιση και λειτουργία του Μητρώου εκτελεστών διαθηκών, εκκαθαριστών, διαχειριστών κοινωφελών περιουσιών ή ιδρυμάτων και κηδεμόνων σχολαζουσών κληρονομιών.
Αριθμ. 73108 ΕΞ 2019
Καθορισμός λεπτομερειών για την κατάρτιση και λειτουργία του Μητρώου εκτελεστών διαθηκών, εκκαθαριστών, διαχειριστών κοινωφελών περιουσιών ή ιδρυμάτων και κηδεμόνων σχολαζουσών κληρονομιών.
(ΦΕΚ Τεύχος B’ 2876/05.07.2019)
Η ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις:
α) Της παρ. 2 του άρθρου 16 του ν. 4182/2013 «Κώδικας κοινωφελών περιουσιών, σχολαζουσών κληρονομιών και λοιπές διατάξεις» (Α’ 185).
β) Του άρθρου 11 του ν. 2690/1999 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει (Α΄ 45).
γ) Του άρθρου 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα, όπως κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 «Κωδικοποίηση της Νομοθεσίας για τη Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα» (Α΄ 98).
2. Το π.δ. 142/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Οικονομικών» (Α΄ 181).
3. Την υπ’ αριθμ. ΥΠΟΙΚ 0010218/14-11-2016 κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Οικονομικών «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στην Υφυπουργό Οικονομικών Αικατερίνη Παπανάτσιου» (Β΄ 3696).
4. Το γεγονός ότι με την παρούσα απόφαση δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού, αποφασίζουμε:
Τον καθορισμό των λεπτομερειών για την κατάρτιση και λειτουργία του Μητρώου εκτελεστών διαθηκών, εκκαθαριστών, διαχειριστών κοινωφελών περιουσιών ή ιδρυμάτων και κηδεμόνων σχολαζουσών κληρονομιών, ως ακολούθως:
Άρθρο 1 Ορισμοί
Για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
Μητρώο εκτελεστών διαθηκών, εκκαθαριστών, διαχειριστών κοινωφελών περιουσιών ή ιδρυμάτων και κηδεμόνων σχολαζουσών κληρονομιών του άρθρου 16 του ν. 4182/2013: το Μητρώο στο οποίο εγγράφονται φυσικά και νομικά πρόσωπα, προκειμένου να ασκήσουν το λειτούργημα του εκκαθαριστή κοινωφελούς περιουσίας, εκτελεστή διαθήκης, διοικητή ιδρύματος ή κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομίας.
Νομός άσκησης καθηκόντων: ο νομός που το εγγεγραμμένο πρόσωπο θα ασκήσει κυρίως τα καθήκοντά του, ως εκτελεστής διαθήκης, εκκαθαριστής κ.ο.κ..
Κλήρωση: η διαδικασία με την οποία καθορίζεται η σειρά επιλογής των εγγεγραμμένων στο Μητρώο προσώπων που έχουν την κατοικία ή την επαγγελματική τους έδρα στον ίδιο νομό, για τον διορισμό τους ως ανωτέρω, στις υποθέσεις.
Τακτική κλήρωση: η 1η κλήρωση που διενεργείται εντός του Ιανουαρίου κάθε έτους για κάθε νομό.
Έκτακτη κλήρωση: κλήρωση που διενεργείται εντός του έτους, μετά την 1η κλήρωση, σε περίπτωση που κατάτην διάρκεια αυτού, εξαντληθούν τα πρόσωπα που έχουν κληρωθεί.
Υπηρεσίες Μητρώου
Κεντρική Υπηρεσία Μητρώου: η Διεύθυνση Κοινωφελών Περιουσιών (Δ.Κ.Π.) του Υπουργείου Οικονομικών που ασκεί τις παρακάτω αρμοδιότητες:
α) Ελέγχει τα δικαιολογητικά και τις προϋποθέσεις εγγραφής και εγγράφει τα πρόσωπα στο Μητρώο.
β) Διαγράφει από το Μητρώο τα πρόσωπα που δεν εμπίπτουν στην παρ. 2 του άρθρου 16 ή εμπίπτουν στις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 16, της παρ. 1 του άρθρου 17, της παρ. 2 του άρθρου 18 και της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 4182/2013.
γ) Διενεργεί την κλήρωση των προσώπων που ανήκουν στον νομό Αττικής.
δ) Γνωστοποιεί τα πρόσωπα του νομού Αττικής που θα διοριστούν σε υποθέσεις, ανάλογα με τη σειρά κατάταξης αυτών στην κλήρωση.
ε) Καταχωρίζει τα πρόσωπα του νομού Αττικής που είναι υπόχρεοι υποβολής Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης.
Αποκεντρωμένες Υπηρεσίες Μητρώου: οι Διευθύνσεις Κοινωφελών Περιουσιών (Δ.Κ.Π.) των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, πλην της Δ.Κ.Π Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, ασκούν τις γ’, δ’ και ε’ αρμοδιότητες για τα πρόσωπα που ανήκουν στους νομούς της χωρικής τους αρμοδιότητας.
Αρμόδια Αρχή της υπόθεσης: η Διεύθυνση Κοινωφελών Περιουσιών (Δ.Κ.Π.) του Υπουργείου Οικονομικών ή των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων που εποπτεύουν κοινωφελείς περιουσίες και σχολάζουσες κληρονομίες, σύμφωνα με το άρθρο 2 του ν. 4182/2013.
Υπόθεση: η κοινωφελής περιουσία που υπάγεται στις διατάξεις του ν. 4182/2013 ή η σχολάζουσα κληρονομία, στις οποίες διορίζονται τα πρόσωπα του Μητρώου, ως εκκαθαριστές, εκτελεστές διαθηκών, διοικητές ιδρυμάτων και κηδεμόνες σχολαζουσών κληρονομιών, αντίστοιχα.
Κοινωφελές Ίδρυμα: το νομικό πρόσωπο που συστήνεται με δωρεά εν ζωή ή πράξη τελευταίας βουλήσεως, με την οποία διατίθεται περιουσία για την εκτέλεση κοινωφελούς σκοπού.
Εκτελεστής διαθήκης: το πρόσωπο που προβαίνει στην εκκαθάριση κοινωφελούς περιουσίας και ενδεχομένως στην εκτέλεση του κοινωφελούς σκοπού ή έργου. Εκκαθαριστής: το πρόσωπο που διορίζεται για να προβεί στην εκκαθάριση περιουσίας προς το Δημόσιο, όταν
δεν ορίζεται εκτελεστής διαθήκης.
Κηδεμόνας: το πρόσωπο που διοικεί και διαχειρίζεται την περιουσία της σχολάζουσας κληρονομίας και αναζητάει τους κληρονόμους.
Διοικητής: το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου ή της Διαχειριστικής Επιτροπής του κοινωφελούς Ιδρύματος. Λογοδοσία: η πράξη που υποβάλλει σε τακτά χρονικά διαστήματα ο κηδεμόνας, ο εκτελεστής ή ο εκκαθαριστής, στην Αρμόδια Αρχή της υπόθεσης, στην οποία περιγράφει τις κάθε φορά ενέργειες διαχείρισης και εκκαθάρισης της περιουσίας, καθώς και αναζήτησης των κληρονόμων (η τελευταία αφορά μόνο τον κηδεμόνα).
Οριστική λογοδοσία: η λογοδοσία που υποβάλλεται με την ολοκλήρωση του έργου του εκτελεστή διαθήκης, εκκαθαριστή ή κηδεμόνα.
Άρθρο 2
Δικαίωμα εγγραφής Υποχρεώσεις εγγεγραμμένων
1. Στο Μητρώο εκτελεστών διαθηκών, εκκαθαριστών, διαχειριστών κοινωφελών περιουσιών ή ιδρυμάτων και κηδεμόνων σχολαζουσών κληρονομιών, στο εξής «Μητρώο», έχουν δικαίωμα υποβολής αίτησης για εγγραφή, τα παρακάτω πρόσωπα σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 16 του ν. 4182/2013:
α) δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, λογιστές και φοροτεχνικοί, οι οποίοι είναι πτυχιούχοι ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της ημεδαπής ή ισότιμων αναγνωρισμένων της αλλοδαπής και έχουν πενταετή τουλάχιστον εμπειρία.
β) νομικά πρόσωπα με εταιρική μορφή και αντικείμενο την παροχή νομικών ή οικονομικών υπηρεσιών.
2. Δικαίωμα υποβολής αίτησης επανεγγραφής, έχουν τα παρακάτω πρόσωπα:
α) Το πρόσωπο που διαγράφηκε από το Μητρώο μετά από αίτησή του, για το οποίο δεν εκδόθηκε απόφαση διορισμού του.
β) Το πρόσωπο που διαγράφηκε από το Μητρώο, επειδή εξέπεσε αυτοδίκαια από το λειτούργημα του εκκαθαριστή κοινωφελούς περιουσίας, εκτελεστή διαθήκης, διοικητή κοινωφελούς ιδρύματος ή κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομίας, λόγω κωλύματος του άρθρου 18 του ν. 4182/2013, το οποίο έπαψε να ισχύει.
3. Δικαίωμα υποβολής αίτησης επανεγγραφής, δεν έχουν τα παρακάτω πρόσωπα:
α) Το πρόσωπο που είναι εγγεγραμμένο.
β) Το πρόσωπο που είναι διεγραμμένο λόγω αποποίησης, παραίτησης, απώλειας της επαγγελματικής ιδιότητας της περ. α΄ της παρ. 2 του άρθρου 16 του ν. 4182/2013 ή υπαίτιας παραβίασης των υποχρεώσεων που ανέλαβε με το διορισμό του.
4. Τα εγγεγραμμένα στο Μητρώο πρόσωπα, υποχρεούνται να ενημερώνουν άμεσα την Κεντρική Υπηρεσία Μητρώου για κάθε μεταβολή των στοιχείων που δήλωσαν στην αίτηση εγγραφής τους.
Άρθρο 3
Διαδικασία υποβολής αιτήσεων και ενστάσεων
1. α) Οι αιτήσεις και ενστάσεις που αφορούν το Μητρώο, οι οποίες επέχουν θέση υπεύθυνης δήλωσης του ν. 1599/1986 (Α’ 75), ως προς την ορθότητα των
δηλουμένων στοιχείων και την εγκυρότητα των συνημμένων δικαιολογητικών, υποβάλλονται ηλεκτρονικά από το διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου Οικονομικών (www. minfin.gr), μέσω του πληροφοριακού συστήματος «Ψηφιακές Υπηρεσίες Δημόσιας Περιουσίας και Εθνικών Κληροδοτημάτων (στο εξής «Ψ.Υ.ΔΗ.ΠΕ.Ε.Κ.») Ψηφιακές Υπηρεσίες Κοινωφελών Περιουσιών/Υποβολή αιτήσεων, στοιχείων και εγγράφων, εισάγοντας τους κωδικούς πρόσβασης στο πληροφοριακό σύστημα TAXISnet του προσώπου για το οποίο υποβάλλεται η αίτηση. Η ένσταση της περ. β΄ της παρ. 3 του άρθρου 5 και της περ. ε΄ της παρ. 3 του άρθρου 6 κατά του πίνακα συμμετεχόντων σε κλήρωση, δεν υποβάλλεται ηλεκτρονικά.
β) Κατά την υποβολή της ηλεκτρονικής αίτησης ή ένστασης, τα στοιχεία του αιτούντα που αφορούν τον Α.Φ.Μ., το επώνυμο/επωνυμία, το όνομα, το πατρώνυμο και τα στοιχεία επικοινωνίας που αφορούν τους αριθμούς σταθερού και κινητού τηλεφώνου, καθώς και τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του αιτούντα, εμφανίζονται όπως τηρούνται στο φορολογικό Μητρώο. Σε περίπτωση ανακρίβειας των προσωπικών στοιχείων απαιτείται, πριν την υποβολή της αίτησης, η διόρθωσή τους στο φορολογικό Μητρώο.
γ) Τα δικαιολογητικά που υποβάλλονται πρέπει να είναι αρχεία σε μορφή pdf ή εικόνας και να αποτελούν ευκρινή φωτοαντίγραφα:
αα) των πρωτοτύπων εγγράφων που εκδόθηκαν από τις υπηρεσίες και τους φορείς της περίπτωσης α΄ της παρ. 2 του άρθρου 11 του ν. 2690/1999 (Α΄ 45) ή των ακριβών αντιγράφων τους,
ββ) των αντιγράφων ιδιωτικών εγγράφων, τα οποία έχουν επικυρωθεί από δικηγόρο, καθώς και των πρωτοτύπων, όσων ιδιωτικών εγγράφων φέρουν θεώρηση από υπηρεσίες και φορείς της περίπτ. αα΄.
γγ) των αντιγράφων εγγράφων που έχουν εκδοθεί από αλλοδαπές αρχές και έχουν επικυρωθεί από δικηγόρο.
2. Η αίτηση εγγραφής υποβάλλεται στην Κεντρική Υπηρεσία Μητρώου (Δ.Κ.Π. Υπουργείου Οικονομικών) χωρίς χρονικό περιορισμό, στην οποία δηλώνονται, μεταξύ άλλων, η διεύθυνση επικοινωνίας έδρας του αιτούντα, ο νομός άσκησης καθηκόντων στον οποίο βρίσκεται η επαγγελματική έδρα ή η κατοικία του, ότι δεν είναι διορισμένος/η σε υπόθεση που εκκρεμεί ή σε κοινωφελές ίδρυμα και ότι δεν συντρέχουν οι λόγοι περί ανικανότητας διορισμού του άρθρου 18 του ν. 4182/2013.
3. Με την αίτηση εγγραφής συνυποβάλλονται τα παρακάτω δικαιολογητικά:
α) Για φυσικά πρόσωπα
αα) Αντίγραφο δελτίου αστυνομικής ταυτότητας.
ββ) Αντίγραφο πτυχίου (μόνο για λογιστές και φοροτεχνικούς).
γγ) Βεβαίωση εργοδότη ή άλλο αποδεικτικό έγγραφο, από το οποίο να προκύπτει η πενταετής εμπειρία (π.χ. η εκτύπωση των «Στοιχείων Επιχείρησης» από τον λογαριασμό του αιτούντα στο πληροφορικό σύστημα Taxisnet).
δδ) Βεβαίωση εγγραφής στο δικηγορικό ή συμβολαιογραφικό σύλλογο ή βεβαίωση κατοχής άδειας άσκησης επαγγέλματος λογιστή φοροτεχνικού από το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος, που να έχει εκδοθεί εντός τριών (3) μηνών πριν την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.
β) Για νομικά πρόσωπα
αα) Αντίγραφο κωδικοποιημένου με την τελευταία τροποποίηση, καταστατικού.
ββ) Πιστοποιητικό περί μη πτώχευσης.
γγ) Πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης αίτησης πτώχευσης.
δδ)Πιστοποιητικό περί μη θέσεως σε αναγκαστική διαχείριση.
εε) Πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης αίτησης για αναγκαστική διαχείριση.
στ) Πιστοποιητικό περί μη θέσεως σε εκκαθάριση. ζζ) Πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης αίτησης για εκ-
καθάριση.
γ) Δικαιολογητικά, για τα οποία έχει αποδεδειγμένα υποβληθεί αίτημα έκδοσης μέχρι την 31η Οκτωβρίου (για την τακτική κλήρωση) ή την οριζόμενη από τη σχετική ανακοίνωση καταληκτική ημερομηνία υποβολής αίτησης εγγραφής των προσώπων που θα συμμετάσχουν στην κλήρωση (για την έκτακτη κλήρωση) και δεν έχουν ακόμα εκδοθεί, υποβάλλονται εντός είκοσι (20) ημερών από την 31η Οκτωβρίου για την τακτική κλήρωση ή εντός τριών (3) ημερών από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής αίτησης εγγραφής, των προσώπων που θα συμμετάσχουν στην έκτακτη κλήρωση.
4. Η αίτηση διαγραφής από το Μητρώο υποβάλλεται στην Κεντρική Υπηρεσία Μητρώου, εφόσον το πρόσωπο δεν είναι διορισμένο σε υπόθεση, διαφορετικά υποβάλλεται δήλωση παραίτησης στην Αρμόδια Αρχή της υπόθεσης, η οποία παραίτηση αποτελεί λόγο διαγραφής του προσώπου από το Μητρώο.
5. Σε περίπτωση παρατεταμένης μερικής ή ολικής αδυναμίας ηλεκτρονικής υποβολής αιτήσεων ή ενστάσεων των ενδιαφερομένων στο πληροφοριακό σύστημα, οι αρμόδιες Υπηρεσίες παραλαμβάνουν τις αιτήσεις και ενστάσεις, οι οποίες υποβάλλονται με φυσική παρουσία του αιτούντα ή τρίτου εξουσιοδοτημένου προσώπου στην Υπηρεσία ή αποστέλλονται ταχυδρομικά με συστημένη επιστολή, εντός των προθεσμιών που ορίζονται στην παρούσα απόφαση, και καταχωρίζουν τα στοιχεία και τις πράξεις στο σύστημα.
Άρθρο 4
Τήρηση Μητρώου
1. Το Μητρώο τηρείται στο πληροφοριακό σύστημα Ψ.Υ.ΔΗ.ΠΕ.Ε.Κ. που είναι εγκατεστημένο στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του Υπουργείου Οικονομικών.
2. Η Κεντρική Υπηρεσία Μητρώου καταχωρίζει εγγράφει στο Μητρώο κατ’ αλφαβητική σειρά και ανά νομό άσκησης των καθηκόντων τους, τα πρόσωπα που πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 2 και έχουν υποβάλλει, εμπρόθεσμα, τα δικαιολογητικά της παρ. 3 του άρθρου 3.
3. Η Κεντρική Υπηρεσία Μητρώου διαγράφει πρόσωπο από το Μητρώο για τους παρακάτω λόγους:
α) Επέλευση κωλύματος του άρθρου 18 του ν. 4182/2013.
β) Απώλεια επαγγελματικής ιδιότητας του άρθρου 16 του ν. 4182/2013.
γ) Αποποίηση του διορισμού του σε υπόθεση του νομού που ανήκει αυτό.
δ) Παραίτηση από την υπόθεση που διορίστηκε ως φυσικό πρόσωπο ή παραίτηση από όλες τις υποθέσεις που διορίστηκε ως νομικό πρόσωπο.
ε) Υπαίτια παραβίαση υποχρεώσεων που ανέλαβε με τον διορισμό του.
στ) Οικειοθελή διαγραφή.
4. Οποιαδήποτε αμφισβήτηση για την εγγραφή ή τη διαγραφή προσώπου του Μητρώου, που δεν εμπίπτει στις επόμενες διατάξεις, εξετάζεται από το Κεντρικό Συμβούλιο Κοινωφελών Περιουσιών του άρθρου 7 του ν. 4182/2013 ή αν δεν λειτουργεί αυτό για οποιοδήποτε λόγο, από Επιτροπή, που ορίζεται από τον Προϊστάμενο της Κεντρικής Υπηρεσίας Μητρώου.
Άρθρο 5
Τακτική κλήρωση
1. Στην τακτική κλήρωση συμμετέχουν τα παρακάτω πρόσωπα:
α) Τα εγγεγραμμένα πρόσωπα που υπέβαλλαν αίτηση εγγραφής μέχρι την 31η Οκτωβρίου του προηγούμενου έτους και δεν συμμετείχαν σε άλλη κλήρωση.
β) Τα φυσικά πρόσωπα που έχουν διοριστεί σε υπόθεση και έχει εγκριθεί η οριστική λογοδοσία επί του έργου τους, εφόσον η Υπηρεσία Μητρώου που θα διενεργήσει την κλήρωση ενημερώθηκε για την έγκριση αυτής, τουλάχιστον δύο (2) ημέρες πριν την ανάρτηση του πίνακα συμμετεχόντων στην κλήρωση.
2. α) Η Κεντρική Υπηρεσία Μητρώου αναρτά μέχρι την 30η Νοεμβρίου τον προσωρινό πίνακα των νέων εγγεγραμμένων προσώπων, στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών Ψηφιακές Υπηρεσίες Κοινωφελών Περιουσιών/Ανακοινώσεις Κοινωφελών Περιουσιών (από 13/1/2016) (Είδος Ανάρτησης «ΜΗΤΡΩΟ ΕΚΤΕΛΕΣΤΩΝ ΔΙΑΘΗΚΩΝ ΚΛΠ. ΆΡΘΡΟΥ 16 ν. 4182/2013»).
β) Ένσταση κατά του προσωρινού πίνακα των νέων εγγεγραμμένων στο Μητρώο, υποβάλλεται εντός δέκα
(10) ημερών από την ανάρτησή του. Οι ενστάσεις εξετάζονται από το Κεντρικό Συμβούλιο Κοινωφελών Περιουσιών του άρθρου 7 του ν. 4182/2013 ή, εφόσον αυτό δεν λειτουργεί για οποιοδήποτε λόγο, από Επιτροπή, που ορίζεται από τον Προϊστάμενο της Κεντρικής Υπηρεσίας Μητρώου.
γ) Το πρακτικό του Συμβουλίου ή της Επιτροπής με τον οριστικό πίνακα των νέων εγγεγραμμένων και την απόφαση του ως άνω οργάνου επί των ενστάσεων, αναρτάται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών μέχρι την 31η Δεκεμβρίου.
δ) Η Κεντρική Υπηρεσία Μητρώου ενημερώνει, εντός της ως άνω προθεσμίας, τις αρμόδιες Υπηρεσίες Μητρώου, για τους νέους εγγεγραμμένους που έχουν την επαγγελματική έδρα ή την κατοικία τους στους νομούς της χωρικής τους αρμοδιότητας, προκειμένου να διενεργήσουν δημόσια κλήρωση των προσώπων αυτών. Ειδικά η κλήρωση των προσώπων που ανήκουν στο νομό Αττικής διενεργείται από την Κεντρική Υπηρεσία Μητρώου.
3. α) Οι αρμόδιες Υπηρεσίες Μητρώου ανακοινώνουν την ημέρα, την ώρα, τον τόπο διενέργειας της κλήρωσης και τα πρόσωπα που θα συμμετάσχουν σε αυτή και η σχετική ανακοίνωση αναρτάται στην ιστοσελίδα της Υπηρεσίας και στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών, τουλάχιστον δέκα (10) ημέρες πριν την ημερομηνία διενέργειας της κλήρωσης.
β) Ενστάσεις κατά του πίνακα συμμετεχόντων στην κλήρωση υποβάλλονται στην Υπηρεσία Μητρώου που θα διενεργήσει την κλήρωση μέχρι πέντε (5) ημέρες πριν την ημερομηνία διενέργειας αυτής.
4. Η κλήρωση διενεργείται μέχρι την 31η Ιανουαρίου από το Συμβούλιο Κοινωφελών Περιουσιών των άρθρων 7 και 8 του ν. 4182/2013 της αρμόδιας Υπηρεσίας Μητρώου ή, εφόσον το Συμβούλιο δεν λειτουργεί για οποιοδήποτε λόγο, ενώπιον Επιτροπής Κλήρωσης που ορίζεται από τον Προϊστάμενο της αρμόδιας Υπηρεσίας Μητρώου. Στη συνεδρίαση εξετάζονται οι τυχόν υποβληθείσες ενστάσεις. Στο πρακτικό του ως άνω Συμβουλίου ή της Επιτροπής, περιλαμβάνεται η απόφαση επί των ενστάσεων και ο πίνακας των κληρωθέντων, στον οποίο αναφέρονται οι εναπομείναντες και μη διορισθέντες της προηγούμενης κλήρωσης, με τη σειρά που είχαν σ’αυτή, και στη συνέχεια ακολουθούν οι νέοι κληρωθέντες με τη σειρά που κληρώθηκαν. Το εν λόγω πρακτικό αναρτάται στην ιστοσελίδα της αρμόδιας Υπηρεσίας Μητρώου και στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών.
5. Η κλήρωση διενεργείται με κάθε πρόσφορο και αξιόπιστο τρόπο που διαθέτει η αρμόδια Υπηρεσία Μητρώου, όπως με ηλεκτρονική εφαρμογή, με επιλογή συγκεκριμένου κλήρου κ.λπ..
Άρθρο 6
Έκτακτη κλήρωση
1. Έκτακτη κλήρωση διενεργείται σε περίπτωση που κατά την διάρκεια του έτους εξαντληθούν τα πρόσωπα που έχουν κληρωθεί και παραστεί ανάγκη διορισμού.
2. Η αρμόδια Υπηρεσία Μητρώου ανακοινώνει την ημέρα, την ώρα, τον τόπο διενέργειας της κλήρωσης, τον αριθμό των προσώπων που θα κληρωθούν, τον νομό στον οποίο θα ασκήσουν τα καθήκοντά τους και την καταληκτική ημερομηνία υποβολής αίτησης εγγραφής των προσώπων που θα συμμετάσχουν στην κλήρωση. Η ανακοίνωση αναρτάται τουλάχιστον σαράντα πέντε (45) ημέρες πριν την ημερομηνία διενέργειας της κλήρωσης. Στην κλήρωση συμμετέχουν τα παρακάτω πρόσωπα:
α) Τα εγγεγραμμένα πρόσωπα που υπέβαλλαν αίτηση εγγραφής μέχρι την καταληκτική ημερομηνία εγγραφής που ορίζεται στην ως άνω ανακοίνωση και δεν συμμετείχαν σε προηγούμενη κλήρωση.
β) Τα φυσικά πρόσωπα που έχουν διοριστεί σε υπόθεση και έχει εγκριθεί η οριστική λογοδοσία επί του έργου τους, εφόσον η Υπηρεσία Μητρώου που θα διενεργήσει την κλήρωση ενημερώθηκε για την έγκριση αυτής, τουλάχιστον δύο (2) ημέρες πριν την ανάρτηση του πίνακα συμμετεχόντων στην κλήρωση.
3. Για τα θέματα που αφορούν στη διενέργεια της έκτακτης κλήρωσης εφαρμόζονται ανάλογα οι διατάξεις του άρθρου 5, εκτός των παρακάτω ενεργειών για τις οποίες ορίζονται οι ακόλουθες προθεσμίες:
α) Η ανάρτηση του προσωρινού πίνακα των νέων εγγεγραμμένων στο Μητρώο: μέχρι επτά (7) ημέρες από την καταληκτική ημερομηνία εγγραφής των προσώπων που ορίζεται στην ανακοίνωση διενέργειας έκτακτης κλήρωσης.
β) Η υποβολή ενστάσεων κατά του προσωρινού πίνακα των νέων εγγεγραμμένων στο Μητρώο: τρεις (3) ημέρες από την ανάρτηση του αρχικού πίνακα των νέων εγγεγραμμένων.
γ) Η ανάρτηση του πρακτικού του Συμβουλίου ή της Επιτροπής με τον οριστικό πίνακα νέων εγγεγραμμένων και της απόφασης επί των ενστάσεων: μέχρι επτά (7) ημέρες από την λήξη της προθεσμίας υποβολής ενστάσεων. δ) Η ανάρτηση του πίνακα συμμετεχόντων στην κλήρωση: μέχρι τρεις (3) ημέρες από την ημερομηνία ανάρτησης του οριστικού πίνακα νέων εγγεγραμμένων.
ε) Η υποβολή ενστάσεων κατά του πίνακα συμμετεχόντων στην κλήρωση: τρεις (3) ημέρες από την ημερομηνία ανάρτησης του πίνακα συμμετεχόντων σε αυτή.
Άρθρο 7
Γνωστοποίηση/ορισμός διοριστέου προσώπου
1. Η Αρμόδια Αρχή της υπόθεσης στην οποία θα διοριστεί πρόσωπο του Μητρώου, υποβάλλει αίτημα προς την Υπηρεσία Μητρώου του νομού στον οποίο ανήκει το πρόσωπο. Το αίτημα υποβάλλεται με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο από τον Προϊστάμενο της Αρχής ή του αρμοδίου Τμήματος της Αρχής, προς το Τμήμα/Γραφείο Μητρώου της Υπηρεσίας Μητρώου. Εφόσον η Αρμόδια Αρχή της υπόθεσης ταυτίζεται με την Υπηρεσία Μητρώου του νομού που ανήκει το πρόσωπο, το αίτημα υποβάλλεται από τον Προϊστάμενο του αρμοδίου Τμήματος της υπόθεσης.
2. Το Τμήμα/Γραφείο Μητρώου, στο οποίο απευθύνεται το αίτημα, γνωστοποιεί το επόμενο αδιόριστο πρόσωπο, σύμφωνα με τη σειρά κατάταξής του στην τελευταία κλήρωση στην οποία δεν έχουν εξαντληθεί τα αδιόριστα πρόσωπα, ή το επόμενο αδιόριστο φυσικό πρόσωπο, εφόσον ο διορισμός αφορά διοικητή ιδρύματος, ή ορίζει νομικό πρόσωπο, εφόσον ισχύει το εδαφ. α’ της παρ. 3 του άρθρου 16 του ν. 4182/2013 ή έχουν εξαντληθεί τα αδιόριστα πρόσωπα και παρίσταται έκτακτη ανάγκη διορισμού σε υπόθεση, και αποστέλλει τα στοιχεία του προσώπου με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Όταν εξαντληθούν τα πρόσωπα της προηγούμενης κλήρωσης, αρχίζει ο διορισμός προσώπων από τη επόμενη κλήρωση. Σε περίπτωση ταυτόχρονης υποβολής αιτημάτων, το Τμήμα/Γραφείο Μητρώου απαντάει σε αυτά, τηρώντας τη χρονική σειρά υποβολής των αιτημάτων. Ειδικά για την γνωστοποίηση προσώπου ή τον ορισμό νομικού προσώπου που ανήκει στο νομό Αττικής, αρμόδια είναι η Κεντρική Υπηρεσία Μητρώου.
3. Πρόσωπο για το οποίο δεν ολοκληρώθηκε η διαδικασία διορισμού του ή ανακλήθηκε η απόφαση διορισμού του με υπαιτιότητα της Αρμόδιας Αρχής, διορίζεται κατά προτεραιότητα στην αμέσως επόμενη υπόθεση που θα ζητηθεί, για τον νομό στον οποίο ανήκει.
Άρθρο 8
Υποχρεώσεις διορισμένων προσώπων
1. Τα διορισμένα νομικά πρόσωπα έχουν υποχρέωση να υποβάλουν στην Αρμόδια Αρχή της υπόθεσης, για κάθε ένα από τα φυσικά πρόσωπα που πρόκειται να χρησιμοποιήσουν ως προστηθέντες, τα δικαιολογητικά της παρ. 3 του άρθρου 3 και υπεύθυνη δήλωση του φυσικού προσώπου για τη μη συνδρομή στο πρόσωπό του, των κωλυμάτων του άρθρου 18 του ν. 4182/2013, εκτός και αν οι προστηθέντες είναι ήδη εγγεγραμμένοι στο Μητρώο, ως φυσικά πρόσωπα.
2. Τα νομικά πρόσωπα, κατά την άσκηση των καθηκόντων τους ως εκτελεστές διαθήκης, εκκαθαριστές κοινωφελών περιουσιών ή κηδεμόνες σχολαζουσών κληρονο-
μιών, υποχρεούνται να χρησιμοποιούν ως προστηθέντες, μόνο φυσικά πρόσωπα που πληρούν τα προσόντα της περ. α΄ της παρ. 1 του άρθρου 2, τα οποία δεν μπορούν χρησιμοποιηθούν αν έχουν αναλάβει άλλη υπόθεση, ως προστηθέντες του ίδιου ή άλλου νομικού προσώπου, για την οποία δεν έχει εγκριθεί η οριστική λογοδοσία τους.
3. Τα φυσικά πρόσωπα που είναι εγγεγραμμένα στο Μητρώο έχουν υποχρέωση κατάθεσης δήλωσης περιουσιακής κατάστασης, από την ημερομηνία αποδοχής του διορισμού τους και για τρία (3) χρόνια μετά την ολοκλήρωση του έργου τους, την αντικατάστασή τους ή την διαγραφή τους από το Μητρώο, εφόσον ισχύουν τα ακόλουθα: α) Διορίστηκαν σε υπόθεση κατά τις διατάξεις του ν. 4182/2013.
β) Διορίστηκαν σε υπόθεση πριν την έναρξη ισχύος του ως άνω νόμου και συνεχίζουν να ασκούν τα καθήκοντά τους στην υπόθεση που είχαν διοριστεί προηγουμένως.
γ) Είναι μέλη, νόμιμοι εκπρόσωποι ή προστηθέντες νομικού προσώπου (Ο.Ε. και Ε.Ε.) που είναι εγγεγραμμένο στο Μητρώο και διορισμένο σε υπόθεση.
Άρθρο 9
Υποχρεώσεις Υπηρεσιών
1. Οι Αρμόδιες Αρχές των υποθέσεων καταχωρίζουν στα Μητρώα Κοινωφελών Περιουσιών και Σχολαζουσών Κληρονομιών, που τηρούνται στο Ψ.Υ.ΔΗ.ΠΕ.Ε.Κ., τις μεταβολές της κατάστασης (αποδοχή, αποποίηση, παραίτηση κ.λπ.) των διορισμένων προσώπων στις υποθέσεις, την ημερομηνία έγκρισης της οριστικής λογοδοσίας τους και τις παρακάτω πράξεις:
α) Αποφάσεις διορισμού, παύσης και αντικατάστασης. β) Αποφάσεις έγκρισης οριστικής λογοδοσίας.
γ) Πράξεις που αποδεικνύουν την ολοκλήρωση του έργου του (π.χ. απόφαση αναγνώρισης κληρονομικού δικαιώματος, κ.λπ.).
δ) Δηλώσεις αποδοχής, αποποίησης ή παραίτησης προσώπου, ορισμού προστηθέντα διορισμένου νομικού προσώπου.
Οι παραπάνω πράξεις κοινοποιούνται στην αρμόδια Υπηρεσία Μητρώου και στην Κεντρική Υπηρεσία Μητρώου.
2. Οι Αρμόδιες Αρχές των υποθέσεων ενημερώνουν την αρμόδια Υπηρεσία Μητρώου και την Κεντρική Υπηρεσία Μητρώου, για τη διαγραφή ή μη προσώπου από το Μητρώο στην περίπτωση μη αποδοχής του διορισμού του.
3. Οι Αρμόδιες Αρχές των υποθέσεων ή τα αρμόδια Τμήματα των υποθέσεων, εφόσον η Αρμόδια Αρχή της υπόθεσης και η Υπηρεσία Μητρώου ταυτίζονται, αποστέλλουν με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο προς τις Υπηρεσίες Μητρώου, τουλάχιστον τριάντα (30) ημέρες πριν την προθεσμία καταχώρισης του πίνακα υποβολής δήλωσης περιουσιακής κατάστασης, συγκεντρωτική κατάσταση με τα στοιχεία των προσώπων αυτών, την κατάστασή τους στην υπόθεση και την ημερομηνία μεταβολής της κατάστασης, στην περίπτωση που οι υποθέσεις στις οποίες διορίστηκαν πρόσωπα του Μητρώου δεν τηρούνται στα ηλεκτρονικά Μητρώα Κοινωφελών Περιουσιών και Σχολαζουσών Κληρονομιών.
4. Οι Υπηρεσίες Μητρώου καταχωρίζουν τα πρόσωπα του Μητρώου που ανήκουν στους νομούς της χωρικής τους αρμοδιότητας και είναι υπόχρεοι υποβολής δήλωσης περιουσιακής κατάστασης. Ειδικά οι υπόχρεοι που ανήκουν στο νομό Αττικής, καταχωρίζονται από την Κεντρική Υπηρεσία Μητρώου.
Άρθρο 10
Καταργούμενες διατάξεις Έναρξη ισχύος
1. Η υπ’ αριθμ. Δ.Κ.Π. Γ 0019782 ΕΞ 2016/5-12-2016 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών όπως τροποποιήθηκε με την υπ΄ αριθμ. Δ.Κ.Π. Γ 0016541 ΕΞ 2017/ 19-10-2017 όμοια, καταργείται.
2. Η ισχύς της απόφασης αυτής αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 1 Ιουλίου 2019
Η Υφυπουργός
ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΑΠΑΝΑΤΣΙΟΥ
Yπόθεση C-316/18 Έκπτωση του φόρου εισροών - Έξοδα διαχείρισης ταμείου δωρεών το οποίο πραγματοποιεί επενδύσεις με σκοπό την κάλυψη του κόστους του συνόλου των πράξεων εκροών που πραγματοποιεί ο υποκείμενος στον φόρο - Γενικά έξοδα
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (όγδοο τμήμα) της 3ης Ιουλίου 2019 «Προδικαστική παραπομπή – Φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) – Έκπτωση του φόρου εισροών – Έξοδα διαχείρισης ταμείου δωρεών το οποίο πραγματοποιεί επενδύσεις με σκοπό την κάλυψη του κόστους του συνόλου των πράξεων εκροών που πραγματοποιεί ο υποκείμενος στον φόρο – Γενικά έξοδα»
Στην υπόθεση C-316/18,
με αντικείμενο αίτηση προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, που υπέβαλε το Court of Appeal (England & Wales) (Civil Division) [εφετείο (Αγγλία και Ουαλία) (πολιτικό τμήμα), Ηνωμένο Βασίλειο] με απόφαση της 26ης Απριλίου 2018, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο στις 14 Μαΐου 2018, στο πλαίσιο της δίκης
Commissioners for Her Majesty’s Revenue and Customs
κατά
The Chancellor, Masters and Scholars of the University of Cambridge,
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (όγδοο τμήμα),
συγκείμενο από τους F. Biltgen, πρόεδρο τμήματος, C. G. Fernlund (εισηγητή) και L. S. Rossi, δικαστές,
γενική εισαγγελέας: J. Kokott
γραμματέας: A. Calot Escobar
έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία,
λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που υπέβαλαν:
– οι The Chancellor, Masters and Scholars of the University of Cambridge, εκπροσωπούμενοι από τους S. Moore και Α. Hitchmough, QC, την B. Belgrano, barrister, καθώς και από την A. Brown, advocate,
– η Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, εκπροσωπούμενη από τον F. Shibli και την R. Fadoju, επικουρούμενους από τον K. Beal, QC,
– η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από τον R. Lyal και την A. Armenia,
κατόπιν της αποφάσεως που έλαβε, αφού άκουσε τη γενική εισαγγελέα, να εκδικάσει την υπόθεση χωρίς ανάπτυξη προτάσεων,
εκδίδει την ακόλουθη
Απόφαση
1 Η αίτηση προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία του άρθρου 168, στοιχείο αʹ, της οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας (ΕΕ 2006, L 347, σ. 1, στο εξής: οδηγία ΦΠΑ).
2 Η αίτηση αυτή υποβλήθηκε στο πλαίσιο διαφοράς μεταξύ των Commissioners for Her Majesty’s Revenue and Customs (φορολογικής και τελωνειακής διοίκησης, Ηνωμένο Βασίλειο) (στο εξής: φορολογική διοίκηση) και των The Chancellor, Masters and Scholars of the University of Cambridge (στο εξής: πανεπιστήμιο του Cambridge) σχετικά με την άρνηση της εν λόγω διοίκησης να χορηγήσει στο πανεπιστήμιο του Cambridge έκπτωση του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) που βαρύνει τα έξοδα στα οποία υπεβλήθη στο πλαίσιο επενδυτικών δραστηριοτήτων οι οποίες δεν εμπίπτουν μεν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας ΦΠΑ, πλην όμως τα έσοδα που παρήχθησαν από αυτές χρησιμοποιήθηκαν για την κάλυψη του κόστους του συνόλου των δραστηριοτήτων του εν λόγω πανεπιστημίου.
Το νομικό πλαίσιο
Το δίκαιο της Ένωσης
Η έκτη οδηγία
3 Η έκτη οδηγία 77/388/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 1977, περί εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών, των σχετικών με τους φόρους κύκλου εργασιών – Κοινό σύστημα φόρου προστιθεμένης αξίας: ομοιόμορφη φορολογική βάση (ΕΕ ειδ. έκδ. 09/001, σ. 49, στο εξής: έκτη οδηγία), προέβλεπε, στο άρθρο 17, παράγραφος 2, στοιχείο αʹ, τα ακόλουθα:
«Κατά το μέτρο που τα αγαθά ή οι υπηρεσίες χρησιμοποιούνται για την πραγματοποίηση των φορολογουμένων πράξεών του, ο υποκείμενος στον φόρο δικαιούται να εκπίπτει από τον φόρο, για τον οποίον είναι υπόχρεος:
α) τον οφειλόμενο ή καταβληθέντα [ΦΠΑ] για αγαθά που του παρεδόθησαν ή πρόκειται να του παραδοθούν καθώς και για υπηρεσίες που του παρασχέθησαν ή πρόκειται να του παρασχεθούν από άλλον υποκείμενο στον φόρο».
Η οδηγία ΦΠΑ
4 Το άρθρο 2, παράγραφος 1, στοιχεία αʹκαι γʹ, της οδηγίας ΦΠΑ ορίζει τα εξής:
«Στον ΦΠΑ υπόκεινται οι ακόλουθες πράξεις:
α) οι παραδόσεις αγαθών που πραγματοποιούνται εξ επαχθούς αιτίας στο έδαφος ενός κράτους μέλους από υποκείμενο στον φόρο που ενεργεί με την ιδιότητα αυτή,
[...]
γ) οι παροχές υπηρεσιών που πραγματοποιούνται εξ επαχθούς αιτίας στο έδαφος ενός κράτους μέλους από υποκείμενο στον φόρο που ενεργεί με την ιδιότητά του αυτή».
5 Το άρθρο 9, παράγραφος 1, της οδηγίας αυτής ορίζει τα εξής:
«Νοείται ως “υποκείμενος στον φόρο” οποιοσδήποτε ασκεί, κατά τρόπο ανεξάρτητο και σε οποιονδήποτε τόπο, οικονομική δραστηριότητα, ανεξάρτητα από τον επιδιωκόμενο σκοπό και τα αποτελέσματα της δραστηριότητας αυτής.
Ως “οικονομική δραστηριότητα” θεωρείται κάθε δραστηριότητα του παραγωγού, του εμπόρου ή του παρέχοντος υπηρεσίες, περιλαμβανομένων και των δραστηριοτήτων εξόρυξης, των αγροτικών δραστηριοτήτων καθώς και των δραστηριοτήτων των ελεύθερων επαγγελμάτων. Ως οικονομική δραστηριότητα θεωρείται, επίσης, η εκμετάλλευση ενσώματου ή άυλου αγαθού, με σκοπό ιδίως την άντληση εσόδων διαρκούς χαρακτήρα.»
6 Το άρθρο 168, στοιχείο αʹ, της εν λόγω οδηγίας προβλέπει τα εξής:
«Στον βαθμό που τα αγαθά και οι υπηρεσίες χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες των φορολογούμενων πράξεών του, ο υποκείμενος στον φόρο έχει το δικαίωμα, στο κράτος μέλος στο οποίο πραγματοποιεί τις πράξεις του, να εκπίπτει από τον οφειλόμενο φόρο τα ακόλουθα ποσά:
α) τον οφειλόμενο ή καταβληθέντα στο εν λόγω κράτος μέλος ΦΠΑ για τα αγαθά που του παραδόθηκαν ή πρόκειται να του παραδοθούν και για τις υπηρεσίες που του παρασχέθηκαν ή πρόκειται να του παρασχεθούν από άλλον υποκείμενο στον φόρο».
Το δίκαιο του Ηνωμένου Βασιλείου
7 Το άρθρο 1, παράγραφος 1, του Value Added Tax Act 1994 (νόμου του 1994 περί του φόρου προστιθέμενης αξίας) ορίζει τα εξής:
«1) Ο [ΦΠΑ] εισπράττεται, κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου,
α) επί των παραδόσεων αγαθών ή της παροχής υπηρεσιών στο Ηνωμένο Βασίλειο (καθώς και επί κάθε πράξεως που εξομοιώνεται με αυτές) [...]».
8 Κατά το άρθρο 26 του ως άνω νόμου, ο μόνος φόρος εισροών που δύναται να εκπέσει είναι αυτός ο οποίος, βάσει της VAT Regulations 1995 (κανονιστικής απόφασης του 1995 για τον φόρο προστιθέμενης αξίας), σχετίζεται με τις φορολογητέες παραδόσεις που πραγματοποιούνται από τον υποκείμενο στον φόρο και όχι αυτός ο οποίος σχετίζεται με τις απαλλασσόμενες παραδόσεις. Το άρθρο 26, παράγραφος 3, του εν λόγω νόμου ορίζει ότι, όταν υποκείμενος στον φόρο πραγματοποιεί τόσο φορολογητέες όσο και απαλλασσόμενες πράξεις, η φορολογική διοίκηση μεριμνά για τη διασφάλιση δίκαιης και εύλογης κατανομής του φόρου εισροών μεταξύ των φορολογητέων και των απαλλασσόμενων πράξεων.
Η διαφορά της κύριας δίκης και τα προδικαστικά ερωτήματα
9 Το πανεπιστήμιο του Cambridge είναι εκπαιδευτικό ίδρυμα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα το οποίο, εκτός από την κύρια δραστηριότητά του η οποία συνίσταται στην παροχή εκπαιδευτικών υπηρεσιών, οι οποίες απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ, πραγματοποιεί και φορολογητέες πράξεις, στο πλαίσιο ερευνών για εμπορικούς σκοπούς, πώλησης δημοσιεύσεων, παροχής συμβουλών, εστίασης, στέγασης, καθώς και μίσθωσης εγκαταστάσεων και υλικού. Ο ΦΠΑ εισροών που βαρύνει τις δαπάνες στις οποίες υποβάλλεται για την πραγματοποίηση τόσο των πράξεων που υπόκεινται στον ΦΠΑ όσο και των απαλλασσόμενων πράξεων κατανέμεται, σύμφωνα με ειδική μέθοδο μερικής απαλλαγής που έχει εγκριθεί από τη φορολογική διοίκηση βάσει του εθνικού δικαίου, μεταξύ των δύο αυτών τύπων πράξεων.
10 Οι δραστηριότητες του πανεπιστημίου του Cambridge χρηματοδοτούνται εν μέρει από δωρεές και χορηγίες, οι οποίες συγκεντρώνονται σε ένα ταμείο και στη συνέχεια χρησιμοποιούνται για επενδύσεις. Η διαχείριση του εν λόγω ταμείου πραγματοποιείται από τρίτο. Τον Μάρτιο 2009, το εν λόγω πανεπιστήμιο αιτήθηκε από τη φορολογική διοίκηση την έκπτωση του ΦΠΑ που βάρυνε καταβληθείσες προμήθειες οι οποίες αφορούσαν τη διαχείριση του ως άνω ταμείου, για τις περιόδους από την 1η Απριλίου 1973 έως την 1η Μαΐου 1997 και από την 1η Μαΐου 2006 έως την 30ή Ιανουαρίου 2009, υποστηρίζοντας ότι τα έσοδα που παρήχθησαν από το εν λόγω ταμείο χρησιμοποιήθηκαν για τη χρηματοδότηση του κόστους του συνόλου των δραστηριοτήτων του.
11 Η φορολογική διοίκηση απέρριψε το ως άνω αίτημα με την αιτιολογία ότι οι εν λόγω προμήθειες αφορούν άμεσα και αποκλειστικά την οικεία επενδυτική δραστηριότητα, η οποία δεν εμπίπτει στην οδηγία ΦΠΑ. Η ως άνω διοίκηση έκρινε ότι, εν πάση περιπτώσει, οι εν λόγω προμήθειες δεν αποτελούν στοιχείο της τιμής της παροχής αγαθών ή υπηρεσιών που υπόκεινται στον ΦΠΑ, η οποία πραγματοποιείται ως εκροή, δεδομένου ότι τα παραχθέντα από το ταμείο αυτό έσοδα χρηματοδοτούν εν μέρει την εν λόγω παροχή αγαθών ή υπηρεσιών.
12 Το πανεπιστήμιο του Cambridge προσέβαλε την απόφαση της εν λόγω διοίκησης ενώπιον του First-tier Tribunal (Tax Chamber) [πρωτοδικείου διοικητικών διαφορών (φορολογικό τμήμα), Ηνωμένο Βασίλειο]. Το ως άνω δικαστήριο, φρονώντας ότι οι προμήθειες για τη διαχείριση του εν λόγω ταμείου αποτελούν δαπάνες στις οποίες το πανεπιστήμιο του Cambridge υποβάλλεται για τις ανάγκες των οικονομικών δραστηριοτήτων του και ότι, ως τέτοιες, αποτελούν μέρος των γενικών εξόδων του, έκανε δεκτό το αίτημα του πανεπιστημίου του Cambridge. Την εν λόγω κρίση επιβεβαίωσε το Upper Tribunal (Tax and Chancery Chamber) [εφετείο διοικητικών διαφορών (τμήμα φορολογίας και κτηματολογίου, Ηνωμένο Βασίλειο)] οπότε η φορολογική διοίκηση άσκησε ένδικο μέσο κατά της αποφάσεως του δικαστηρίου αυτού ενώπιον του Court of Appeal (England & Wales) (Civil Division) [εφετείου (Αγγλία και Ουαλία) (πολιτικό τμήμα), Ηνωμένο Βασίλειο].
13 Το αιτούν δικαστήριο επισημαίνει ότι αυτή καθεαυτή η τοποθέτηση των εν λόγω δωρεών και χορηγιών σε ταμείο δεν συνιστά οικονομική δραστηριότητα, κατά την έννοια της νομολογίας του Δικαστηρίου, και ότι, ως εκ τούτου, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του καθεστώτος ΦΠΑ.
14 Το δικαστήριο αυτό αναφέρει ότι οι δαπάνες σχετικά με τις προμήθειες για τη διαχείριση του εν λόγω ταμείου δεν είναι δυνατόν να συνδεθούν με τις δραστηριότητες του πανεπιστημίου του Cambridge παρά μόνον αν μπορεί να θεωρηθεί ότι τα έξοδα για τις υπηρεσίες διαχείρισης, στο στάδιο των εισροών, καταλογίζονται στις οικονομικές δραστηριότητες προς στήριξη των οποίων δημιουργήθηκε το εν λόγω ταμείο. Τούτο θα προϋπέθετε να μην ληφθεί υπόψη ο αφορολόγητος χαρακτήρας της ασκηθείσας επενδυτικής δραστηριότητας, υπέρ των φορολογητέων οικονομικών δραστηριοτήτων του πανεπιστημίου του Cambridge.
15 Κατά το αιτούν δικαστήριο, από τη νομολογία του Δικαστηρίου φαίνεται να προκύπτει ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι δαπάνες οι οποίες καταλογίζονται πράγματι ευθέως σε μη φορολογητέα δραστηριότητα μπορούν, για τους σκοπούς του ΦΠΑ, να θεωρηθούν ότι συνδέονται με τη φορολογητέα οικονομική δραστηριότητα η οποία θα πραγματοποιηθεί σε μεταγενέστερο στάδιο.
16 Υπό τις συνθήκες αυτές, το Court of Appeal (England & Wales) (Civil Division) [εφετείο (Αγγλία και Ουαλία) (πολιτικό τμήμα)] αποφάσισε να αναστείλει την ενώπιόν του διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο τα ακόλουθα προδικαστικά ερωτήματα:
«1) Πρέπει να γίνει διάκριση μεταξύ απαλλασσόμενων και μη υποκείμενων στον ΦΠΑ πράξεων προκειμένου να προσδιοριστεί εάν παρέχεται δικαίωμα εκπτώσεως του ΦΠΑ που καταβλήθηκε για τις εν λόγω πράξεις;
2) Όταν προμήθειες διαχείρισης καταβάλλονται μόνον στο πλαίσιο επενδυτικής δραστηριότητας η οποία δεν υπόκειται στον ΦΠΑ, είναι, παραταύτα, δυνατόν να θεμελιωθεί η ύπαρξη της αναγκαίας σχέσης μεταξύ του κόστους αυτού και των οικονομικών δραστηριοτήτων που χρηματοδοτούνται από τα έσοδα που παράγονται από τις εν λόγω επενδύσεις, ώστε να καθίσταται δυνατή η έκπτωση του ΦΠΑ με γνώμονα τη φύση και την έκταση οικονομικής δραστηριότητας συντελούμενης στο στάδιο των εκροών, η οποία επάγεται δικαίωμα εκπτώσεως του ΦΠΑ; Σε ποιον βαθμό είναι σκόπιμο να ληφθεί υπόψη ο σκοπός υπέρ του οποίου χρησιμοποιούνται τα παραγόμενα από τις επενδύσεις έσοδα;
3) Πρέπει να γίνει διάκριση μεταξύ ΦΠΑ που καταβάλλεται με σκοπό την εισφορά κεφαλαίων σε επιχείρηση και ΦΠΑ που παράγει ίδια ροή εσόδων, ανεξάρτητα από τις ροές εσόδων που προέρχονται από οικονομική δραστηριότητα στο στάδιο των εκροών;»
Επί των προδικαστικών ερωτημάτων
17 Προκαταρκτικώς, πρέπει να αναφερθεί, αφενός, ότι η οδηγία ΦΠΑ, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2007, κατήργησε την έκτη οδηγία, χωρίς ωστόσο να επιφέρει ουσιαστικές αλλαγές σε σχέση με την οδηγία αυτή. Δεδομένου ότι οι κρίσιμες διατάξεις της οδηγίας ΦΠΑ έχουν περιεχόμενο κατ’ ουσίαν ταυτόσημο με εκείνο των κρίσιμων διατάξεων της έκτης οδηγίας, η νομολογία του Δικαστηρίου επί της έκτης οδηγίας έχει επίσης εφαρμογή όσον αφορά την οδηγία ΦΠΑ.
18 Αφετέρου, από την απόφαση του αιτούντος δικαστηρίου προκύπτει ότι η διαφορά της κύριας δίκης αφορά χρονική περίοδο στη διάρκεια της οποίας ίσχυαν, αρχικώς, η έκτη οδηγία και, εν συνεχεία, η οδηγία ΦΠΑ. Ως εκ τούτου, η ερμηνεία του άρθρου 168, στοιχείο αʹ, της οδηγίας ΦΠΑ που γίνεται δεκτή στην παρούσα απόφαση πρέπει να θεωρηθεί ότι ισχύει και για το άρθρο 17, παράγραφος 2, στοιχείο αʹ, της έκτης οδηγίας.
19 Κατόπιν των ανωτέρω διευκρινίσεων, πρέπει να θεωρηθεί ότι, με τα προδικαστικά ερωτήματα, τα οποία πρέπει να συνεξεταστούν, το αιτούν δικαστήριο ζητεί, κατ’ ουσίαν, να διευκρινιστεί αν το άρθρο 168, στοιχείο αʹ, της οδηγίας ΦΠΑ πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι υποκείμενος στον φόρο ασκών τόσο δραστηριότητες υποκείμενες στον ΦΠΑ όσο και δραστηριότητες απαλλασσόμενες από τον εν λόγω φόρο, ο οποίος επενδύει τις δωρεές και τις χορηγίες που λαμβάνει τοποθετώντας τες σε ταμείο και χρησιμοποιεί τα έσοδα που παράγονται από το εν λόγω ταμείο για την κάλυψη του κόστους του συνόλου των δραστηριοτήτων αυτών, έχει δικαίωμα να εκπέσει, ως γενικά έξοδα, τον καταβληθέντα ΦΠΑ εισροών που βαρύνει τα έξοδα που αφορούν την εν λόγω τοποθέτηση.
20 Πρέπει να υπομνησθεί, πρώτον, ότι, μολονότι η οδηγία ΦΠΑ προσδίδει στον ΦΠΑ ευρύτατο πεδίο εφαρμογής, εντούτοις στον φόρο αυτό υπόκεινται μόνον οι δραστηριότητες που έχουν οικονομικό χαρακτήρα. Ειδικότερα, από το άρθρο 2 της εν λόγω οδηγίας, το οποίο καθορίζει το πεδίο εφαρμογής του ΦΠΑ, προκύπτει ότι μόνον οι παραδόσεις αγαθών και οι παροχές υπηρεσιών που πραγματοποιούνται εξ επαχθούς αιτίας υπόκεινται στον φόρο αυτό (πρβλ. απόφαση της 5ης Ιουλίου 2018, Marle Participations, C-320/17, EU:C:2018:537, σκέψη 19 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).
21 Όσον αφορά την τελευταία αυτή προϋπόθεση, από τη νομολογία του Δικαστηρίου προκύπτει ότι η δυνατότητα χαρακτηρισμού μιας παράδοσης αγαθών ή μιας παροχής υπηρεσιών ως δραστηριότητας που πραγματοποιείται εξ επαχθούς αιτίας προϋποθέτει την ύπαρξη εμπορικής πράξεως μεταξύ των μερών συνεπαγομένης καθορισμό τιμής ή αντιπαροχής και ότι η εν λόγω παράδοση αγαθών ή η εν λόγω παροχή υπηρεσιών πραγματοποιείται «εξ επαχθούς αιτίας», κατά την έννοια του άρθρου 2 της οδηγίας ΦΠΑ, μόνον αν υφίσταται άμεση σχέση μεταξύ του παραδιδόμενου αγαθού ή της παρεχόμενης υπηρεσίας και της λαμβανόμενης αντιπαροχής (πρβλ. απόφαση της 5ης Ιουλίου 2018, Marle Participations, C-320/17, EU:C:2018:537, σκέψη 23 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).
22 Δεύτερον, σκοπός του συστήματος εκπτώσεως το οποίο θεσπίστηκε με την οδηγία ΦΠΑ είναι να απαλλαγεί πλήρως ο επιχειρηματίας από την επιβάρυνση του ΦΠΑ που οφείλεται ή καταβάλλεται στο πλαίσιο όλων των οικονομικών του δραστηριοτήτων. Το κοινό σύστημα ΦΠΑ διασφαλίζει, ως εκ τούτου, την πλήρη ουδετερότητα ως προς τη φορολογική επιβάρυνση όλων των οικονομικών δραστηριοτήτων, ανεξαρτήτως του σκοπού ή των αποτελεσμάτων τους, υπό την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω δραστηριότητες υπόκεινται κατ’ αρχήν στον ΦΠΑ (απόφαση της 5ης Ιουλίου 2018, Marle Participations, C-320/17, EU:C:2018:537, σκέψη 25 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).
23 Ωστόσο, από το άρθρο 168 της οδηγίας ΦΠΑ προκύπτει ότι, για τη γένεση του δικαιώματος εκπτώσεως, αφενός, ο ενδιαφερόμενος πρέπει να είναι «υποκείμενος στον φόρο», κατά την έννοια της εν λόγω οδηγίας, και, αφετέρου, τα αγαθά ή οι υπηρεσίες που προβάλλονται προς θεμελίωση του εν λόγω δικαιώματος πρέπει να χρησιμοποιούνται στο στάδιο των εκροών από τον υποκείμενο στον φόρο για τις ανάγκες των φορολογητέων πράξεών του και, σε επίπεδο εισροών, τα εν λόγω αγαθά ή οι εν λόγω υπηρεσίες πρέπει να παρέχονται από άλλον υποκείμενο στον φόρο (απόφαση της 5ης Ιουλίου 2018, Marle Participations, C-320/17, EU:C:2018:537, σκέψη 26 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).
24 Επομένως, ούτε οι δραστηριότητες που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας ΦΠΑ ή που απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ παρέχουν, καταρχήν, δικαίωμα εκπτώσεως (πρβλ. απόφαση της 14ης Σεπτεμβρίου 2017, Iberdrola Inmobiliaria Real Estate Investments, C-132/16, EU:C:2017:683, σκέψη 30 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).
25 Κατά πάγια νομολογία, προκειμένου να αναγνωριστεί στον υποκείμενο στον φόρο δικαίωμα εκπτώσεως του ΦΠΑ εισροών είναι αναγκαίο να υφίσταται ευθεία και άμεση σχέση μεταξύ μιας συγκεκριμένης πράξεως εισροών και μιας ή περισσότερων πράξεων εκροών που παρέχουν δικαίωμα προς έκπτωση. Το δικαίωμα για έκπτωση του ΦΠΑ που επιβλήθηκε επί της απόκτησης αγαθού ή παροχής υπηρεσίας, στο στάδιο των εισροών, προϋποθέτει ότι η διενεργηθείσα για την απόκτησή τους δαπάνη αποτελεί μέρος των συστατικών στοιχείων της τιμής των φορολογουμένων πράξεων εκροών που παρέχουν δικαίωμα για έκπτωση (απόφαση της 14ης Σεπτεμβρίου 2017, Iberdrola Inmobiliaria Real Estate Investments, C-132/16, EU:C:2017:683, σκέψη 28 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).
26 Ωστόσο, η ύπαρξη δικαιώματος του υποκειμένου στον φόρο να εκπίπτει τον φόρο εισροών, ακόμη και ελλείψει ευθείας και άμεσης σχέσεως μεταξύ μιας συγκεκριμένης πράξεως εισροών και μιας ή περισσότερων πράξεων εκροών που παρέχουν δικαίωμα για έκπτωση, αναγνωρίζεται επίσης όταν το κόστος των επίμαχων αγαθών ή υπηρεσιών αποτελεί μέρος των γενικών εξόδων του υποκειμένου στον φόρο προσώπου και, επομένως, συστατικό στοιχείο της τιμής των αγαθών ή των υπηρεσιών που παρέχει το πρόσωπο αυτό, δεδομένου ότι το κόστος αυτό έχει ευθεία και άμεση σχέση με το σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας του υποκειμένου στον φόρο (απόφαση της 14ης Σεπτεμβρίου 2017, Iberdrola Inmobiliaria Real Estate Investments, C-132/16, EU:C:2017:683, σκέψη 29 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).
27 Ως εκ τούτου, τόσο στη μία όσο και στην άλλη περίπτωση, η ύπαρξη μιας τέτοιας ευθείας και άμεσης σχέσεως προϋποθέτει ότι το κόστος των αγαθών ή των υπηρεσιών εισροής ενσωματώνεται αντιστοίχως στην τιμή των συγκεκριμένων πράξεων εκροής ή στην τιμή των αγαθών ή των υπηρεσιών που ο υποκείμενος στον φόρο παρέχει εντός του πλαισίου των οικονομικών δραστηριοτήτων του (απόφαση της 30ής Μαΐου 2013, X, C-651/11, EU:C:2013:346, σκέψη 55 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).
28 Εν προκειμένω, για να δοθεί απάντηση στο ερώτημα αν, υπό περιστάσεις όπως οι επίμαχες στην υπόθεση της κύριας δίκης, είναι δυνατή η έκπτωση του καταβληθέντος ΦΠΑ ο οποίος βαρύνει τα έξοδα της τοποθέτησης δωρεών και χορηγιών σε ταμείο, με σκοπό να παραχθούν πόροι για την κάλυψη του κόστους του συνόλου των δραστηριοτήτων εκπαιδευτικού ιδρύματος όπως το πανεπιστήμιο του Cambridge, πρέπει προηγουμένως να προσδιοριστεί αν η είσπραξη των εν λόγω δωρεών και χορηγιών καθώς και η τοποθέτησή τους σε ταμείο συνιστούν οικονομική δραστηριότητα, κατά την έννοια της οδηγίας ΦΠΑ, και, υπό την ιδιότητα αυτή, εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω οδηγίας.
29 Συναφώς, διαπιστώνεται ότι, στο πλαίσιο της συγκέντρωσης και της είσπραξης δωρεών και χορηγιών, το πανεπιστήμιο του Cambridge δεν ενεργεί ως υποκείμενος στον φόρο. Ειδικότερα, προκειμένου ένα πρόσωπο να θεωρηθεί υποκείμενος στον φόρο, πρέπει να ασκεί οικονομικές δραστηριότητες, ήτοι δραστηριότητες που πραγματοποιούνται εξ επαχθούς αιτίας. Ωστόσο, δεδομένου ότι οι δωρεές και οι χορηγίες, οι οποίες δίδονται κατ’ ουσίαν για υποκειμενικούς λόγους, για φιλανθρωπικό σκοπό και κατά τυχαίο τρόπο, δεν συνιστούν αντιπαροχή για καμία οικονομική δραστηριότητα, η συγκέντρωση και η είσπραξή τους δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ΦΠΑ (πρβλ. απόφαση της 3ης Μαρτίου 1994, Tolsma, C-16/93, EU:C:1994:80, σκέψεις 17 και 19). Εντεύθεν συνάγεται, όπως προκύπτει από τη σκέψη 24 της παρούσας αποφάσεως, ότι δεν είναι δυνατή η έκπτωση του καταβληθέντος ΦΠΑ εισροών ο οποίος βαρύνει τυχόν έξοδα πραγματοποιηθέντα στο πλαίσιο της είσπραξης των εν λόγω δωρεών και χορηγιών, ανεξαρτήτως του λόγου για τον οποίο εισπράχθηκαν οι εν λόγω δωρεές και χορηγίες.
30 Δραστηριότητα η οποία συνίσταται στην τοποθέτηση των ποσών των δωρεών και χορηγιών, καθώς και τα σχετικά με τη δραστηριότητα αυτή έξοδα πρέπει να τυγχάνουν της ίδιας μεταχείρισης, όσον αφορά τον ΦΠΑ, με τη μη οικονομική δραστηριότητα την οποία συνιστούν η είσπραξή τους και τα τυχόν έξοδα που συνδέονται με αυτήν. Ειδικότερα, για το πανεπιστήμιο του Cambridge, όπως και για έναν ιδιώτη επενδυτή, μια τέτοια δραστηριότητα χρηματοοικονομικής τοποθέτησης δεν συνιστά μόνο μέσο που παρέχει τη δυνατότητα παραγωγής εσόδων από τις δωρεές και χορηγίες που συγκεντρώνονται με τον τρόπο αυτό, αλλά και δραστηριότητα ευθέως συνδεόμενη με την είσπραξη αυτών και, ως εκ τούτου, αποτελεί απλώς την άμεση επέκταση της εν λόγω μη οικονομικής δραστηριότητας. Συνεπώς, ούτε η έκπτωση του καταβληθέντος ΦΠΑ εισροών με τον οποίον επιβαρύνονται τα έξοδα που συνδέονται με την εν λόγω τοποθέτηση είναι δυνατή.
31 Βέβαια, το γεγονός ότι ο υποκείμενος στον φόρο υπεβλήθη σε δαπάνες προκειμένου να του παρασχεθεί υπηρεσία στο πλαίσιο μη οικονομικής δραστηριότητας δεν αποκλείει, αφ’ εαυτού, το ενδεχόμενο οι εν λόγω δαπάνες να παρέχουν δικαίωμα εκπτώσεως στο πλαίσιο της οικονομικής δραστηριότητας του υποκειμένου στον φόρο, στο μέτρο που ενσωματώνονται στην τιμή των συγκεκριμένων πράξεων εκροών ή στην τιμή των αγαθών ή των υπηρεσιών που παρέχονται από τον υποκείμενο στον φόρο στο πλαίσιο της εν λόγω οικονομικής δραστηριότητας (πρβλ. απόφαση της 26ης Μαΐου 2005, Kretztechnik, C-465/03, EU:C:2005:320, σκέψη 36).
32 Ωστόσο, εν προκειμένω, από τη δικογραφία που έχει στη διάθεσή του το Δικαστήριο προκύπτει ότι, αφενός, τα έξοδα για τη διαχείριση των δωρεών και των χορηγιών που τοποθετούνται στο εν λόγω ταμείο δεν ενσωματώνονται στην τιμή συγκεκριμένης πράξης εκροής. Αφετέρου, στο μέτρο που από τη δικογραφία αυτή προκύπτει ότι το πανεπιστήμιο του Cambridge είναι εκπαιδευτικό ίδρυμα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και ότι τα επίμαχα έξοδα πραγματοποιούνται προκειμένου να παραχθούν πόροι που χρησιμοποιούνται για την κάλυψη του κόστους του συνόλου των πράξεων εκροών του πανεπιστημίου αυτού, πόροι οι οποίοι καθιστούν, συνεπώς, δυνατή τη μείωση των τιμών των αγαθών και των υπηρεσιών που παρέχονται από αυτό, τα εν λόγω έξοδα δεν μπορούν να θεωρηθούν ότι αποτελούν συστατικά στοιχεία των τιμών αυτών και, ως εκ τούτου, δεν αποτελούν μέρος των γενικών εξόδων του εν λόγω πανεπιστημίου. Δεδομένου ότι δεν υφίσταται, εν προκειμένω, ευθεία και άμεση σχέση ούτε μεταξύ των εν λόγω εξόδων και συγκεκριμένης πράξης εκροής ούτε μεταξύ αυτών και του συνόλου των δραστηριοτήτων του πανεπιστημίου του Cambridge, δεν είναι, εν πάση περιπτώσει, δυνατή η έκπτωση του ΦΠΑ ο οποίος βαρύνει τα εν λόγω έξοδα.
33 Λαμβανομένων υπόψη των προεκτεθέντων, στα υποβληθέντα προδικαστικά ερωτήματα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι το άρθρο 168, στοιχείο αʹ, της οδηγίας ΦΠΑ πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι υποκείμενος στον φόρο ασκών τόσο δραστηριότητες υποκείμενες στον ΦΠΑ όσο και δραστηριότητες απαλλασσόμενες από τον εν λόγω φόρο, ο οποίος επενδύει τις δωρεές και τις χορηγίες που λαμβάνει τοποθετώντας τες σε ταμείο και χρησιμοποιεί τα έσοδα που παράγονται από το εν λόγω ταμείο για την κάλυψη του κόστους του συνόλου των δραστηριοτήτων αυτών, δεν έχει δικαίωμα να εκπέσει, ως γενικά έξοδα, τον καταβληθέντα ΦΠΑ εισροών ο οποίος βαρύνει τα έξοδα που αφορούν την εν λόγω τοποθέτηση.
Επί των δικαστικών εξόδων
34 Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται.
Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (όγδοο τμήμα) αποφαίνεται:
Το άρθρο 168, στοιχείο αʹ, της οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας, πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι υποκείμενος στον φόρο ασκών τόσο δραστηριότητες υποκείμενες στον φόρο προστιθέμενης αξίας όσο και δραστηριότητες απαλλασσόμενες από τον εν λόγω φόρο, ο οποίος επενδύει τις δωρεές και τις χορηγίες που λαμβάνει τοποθετώντας τες σε ταμείο και χρησιμοποιεί τα έσοδα που παράγονται από το εν λόγω ταμείο για την κάλυψη του κόστους του συνόλου των δραστηριοτήτων αυτών, δεν έχει δικαίωμα να εκπέσει, ως γενικά έξοδα, τον καταβληθέντα φόρο προστιθέμενης αξίας εισροών που βαρύνει τα έξοδα που αφορούν την εν λόγω τοποθέτηση.
ΔΕΔ Θ 1107/2019 Εργασίες καλωδιώσεων, εγκατάστασης τηλεφωνικού κέντρου, και ελαιοχρωματισμοί δεν θεωρούνται δαπάνες βελτίωσης του ακινήτου (2238/1994)
Θεσσαλονίκη, 14/05/2019
Αριθμός απόφασης: 1107
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ
ΤΜΗΜΑ Α8 - ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ
Ταχ. Δ/νση: Εγνατία 45
Ταχ. Κώδικας: 54630 - Θεσσαλονίκη
Τηλέφωνο: 2313-333267
ΦΑΞ : 2313-333258
E-Mail : ded.thess@aade.gr
ΑΠΟΦΑΣΗ
Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Έχοντας υπ' όψη:
1. Τις διατάξεις:
α. Του άρθρου 63 του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ Α' 170).
β. Του άρθρου 11 της Δ. ΟΡΓ. Α 1036960 ΕΞ 2017/10.03.2017 Απόφασης του
Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. (ΦΕΚ 968 Β'/2017) με θέμα «Οργανισμός της Ανεξάρτητης
Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΛΛΕ.)»
γ. Της ΠΟΛ.1064/2017 Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. (ΦΕΚ Β'
1440/27.04.2017).
2. Την ΠΟΛ.1069/2014 Εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων
του Υπουργείου Οικονομικών.
3. Την υπ' αριθμ. Δ.Ε.Δ. 1126366 ΕΞ 2016/30.08.2016 (ΦΕΚ Β' 2759/01.09.2016)
Απόφαση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών. με ΑΦΜ:
4. Την από 18/01/2019 και με αριθμό πρωτοκόλλου ενδικοφανή προσφυγή του κατά
της υπ' αριθ. 12.2018 πράξης διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος του
Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Ε' ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ για το οικ. έτος 2013 (διαχειριστική
περίοδο 01/01/2012 - 31/12/2012) και τα προσκομιζόμενα με αυτήν σχετικά
έγγραφα.
5. Την υπ' αριθ 12.2018 πράξη διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος
για το οικ. έτος 2013 (διαχειριστική περίοδο 01/01/2012 - 31/12/2012) του
Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Ε' ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, της οποίας ζητείται η ακύρωση.
6. Τις απόψεις του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Ε' ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ.
7. Την εισήγηση του ορισθέντος υπαλλήλου του Τμήματος Α8 - Επανεξέτασης,
όπως αποτυπώνεται στο σχέδιο της απόφασης.
Επί της από 18/01/2019 και με αριθμό πρωτοκόλλου ενδικοφανούς προσφυγής του
με ΑΦΜ: , η οποία κατατέθηκε εμπρόθεσμα και μετά την μελέτη και την
αξιολόγηση όλων των υφιστάμενων στο σχετικό φάκελο εγγράφων και των
προβαλλόμενων λόγων της ενδικοφανούς προσφυγής, επαγόμαστε τα ακόλουθα:
Με την υπ' αριθ 12.2018 πράξη διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος
του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Ε' ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, επιβλήθηκε στον προσφεύγοντα
δικηγόρο, για το οικ. έτος 2013 (διαχειριστική περίοδο 01/01/2012 -
31/12/2012), φόρος ποσού 24.698,44€, πρόστιμο ανακρίβειας άρθρου 58
ν.4174/2013 ποσού 12.345,18€, τόκοι άρθρου 53 ν.4174/2013 ποσού 10.817,92€
και εισφορά αλληλεγγύης ποσού 2.195,41€, ήτοι συνολικό ποσό φόρου
50.056,95€, κατόπιν λογιστικού προσδιορισμού των φορολογητέων κερδών του, με
την προσθήκη της αξίας ληφθέντων φορολογικών στοιχείων, μη αναγνωρισθείσας
προς έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδά του ως λογιστικής διαφοράς, ποσού
54.885,42€, με το αιτιολογικό ότι δεν πληρούνται οι προβλεπόμενες από το
άρθρο 31 του ν.2238/1994 προϋποθέσεις. Ειδικότερα, δεν αναγνωρίστηκαν
δαπάνες α) για δικηγορικές αμοιβές (ΑΠΥ) συνολικού ποσού 49.560,00€ λόγω
ελλιπούς περιγραφής των παρασχεθεισών υπηρεσιών, β) για αεροπορικά εισιτήρια
συνολικού ποσού 1.105,00€ λόγω μη απόδειξης της παραγωγικότητάς τους και γ)
για βελτίωση του μισθίου συνολικού ποσού 4.220,42€ οι οποίες έπρεπε σύμφωνα
με την ΠΟΛ.1005/2005 Α.Υ.Ο.Ο. να εκπέσουν αναλογικά στα υπολειπόμενα
έτη της επαγγελματικής μίσθωσης.
Η ανωτέρω πράξη εδράζεται επί της από 19/12/2018 έκθεσης ελέγχου εισοδήματος
της Δ.Ο.Υ. Ε' ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, σε εκτέλεση της υπ' αριθ. 422/17.08.2017 εντολής
μερικού ελέγχου του Προϊσταμένου της.
Ο προσφεύγων, με την υπό κρίση ενδικοφανή προσφυγή, ζητά να γίνει αυτή δεκτή
και να ακυρωθεί ή άλλως να μεταρρυθμιστεί η προαναφερθείσα πράξη,
προβάλλοντας τους ακόλουθους ισχυρισμούς:
1. Εσφαλμένη η κρίση του ελέγχου σχετικά με το αναγκαίο περιεχόμενο των
ληφθέντων ΑΠΥ για την έκπτωση της δαπάνης.
2. Εσφαλμένη και μη νόμιμη η κρίση του ελέγχου για την απόρριψη δαπανών
συντήρησης και βελτίωσης του μισθίου
Επειδή, με την παρ. 1 του άρθρου 2 του Π.Δ. 186/1992 ορίζεται ότι: «Κάθε
ημεδαπό ή αλλοδαπό φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή κοινωνία του Αστικού Κώδικα,
που ασκεί δραστηριότητα στην ελληνική επικράτεια και αποβλέπει στην απόκτηση
εισοδήματος από εμπορική ή βιομηχανική ή βιοτεχνική ή γεωργική επιχείρηση ή
από ελευθέριο επάγγελμα ή από οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση, καθώς και οι
αστικές κερδοσκοπικές ή μη εταιρείες, αναφερόμενοι στο εξής με τον όρο
«επιτηδευματίας», τηρεί, εκδίδει, παρέχει, ζητά, λαμβάνει, υποβάλλει,
διαφυλάσσει τα βιβλία, τα στοιχεία, τις καταστάσεις και κάθε άλλο μέσο
σχετικό με την τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων που ορίζονται από τον
Κώδικα αυτό, κατά περίπτωση...».
Επειδή, με το άρθρο 12 του Π.Δ. 186/1992 ορίζεται ότι: «1. Για την πώληση
αγαθών για ίδιο λογαριασμό ή για λογαριασμό τρίτου ή δικαιώματος εισαγωγής
και την παροχή υπηρεσιών από επιτηδευματία σε άλλο επιτηδευματία και τα
πρόσωπα των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 2 του Κώδικα αυτού, για την άσκηση
του επαγγέλματος τους ή την εκτέλεση του σκοπού τους, κατά περίπτωση, καθώς
και για την πώληση αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών εκτός της χώρας εκδίδεται
τιμολόγιο... 11. Ως πλήρη στοιχεία της συναλλαγής νοούνται το είδος των
αγαθών, η ποσότητα, η μονάδα μέτρησης, η τιμή μονάδας και η αξία ή το είδος
των υπηρεσιών και η αμοιβή, η οποία, όπου συντρέχει περίπτωση, αναλύεται
κατά συντελεστή Φ.Π.Α, ή απαλλαγή από το Φ.Π.Α. Οι παρεχόμενες εκπτώσεις
αναγράφονται κατά τις ίδιες διακρίσεις. Στο καθαρό ποσό περιλαμβάνονται οι
κατά το χρόνο της συναλλαγής συναλλακτικές και ειδικές φορολογικές
επιβαρύνσεις και ο Φ.Π.Α, που αναλογεί. Ακόμη αναγράφεται το συνολικό ποσό
της αξίας της συναλλαγή αριθμητικώς ή της αμοιβής αριθμητικώς, καθώς και
ολογράφως όταν εκδίδεται χειρόγραφο τιμολόγιο.».
Επειδή, με το άρθρο 13 του Π.Δ. 186/1992 ορίζεται ότι: «1. Ο επιτηδευματίας
που τηρεί βιβλία δεύτερης ή τρίτης κατηγορίας για κάθε πώληση αγαθών, για
ίδιο λογαριασμό ή για λογαριασμό τρίτου, ή παροχή υπηρεσιών προς το κοινό ή
προς τα μέλη προμηθευτικού συνεταιρισμού με βάση διατακτικές του, εκδίδει
απόδειξη λιανικής πώλησης ή παροχής υπηρεσιών, κατά περίπτωση... 2. Στην
απόδειξη λιανικής πώλησης ή παροχής υπηρεσιών αναγράφεται κατά συντελεστή
Φ.Π.Α. και η αξία της πώλησης ή το ποσό της αμοιβής, καθώς και το είδος των
παρεχόμενων υπηρεσιών επί των αποδείξεων παροχής υπηρεσιών που εκδίδουν όσοι
τηρούν πρόσθετα βιβλία της παραγράφου 5 του άρθρου 10. Οι επιτηδευματίες της
παραγράφου 5 του άρθρου 10 του Κώδικα αυτού, καθώς και οι επιτηδευματίες που
ασκούν ελευθέριο επάγγελμα, κατονομαζόμενο στην παράγραφο 1 του άρθρου 45
του ν.δ. 3323/1955, στις εκδιδόμενες αποδείξεις παροχής υπηρεσιών αναγράφουν
το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση του πελάτη, το ποσό της αμοιβής
αριθμητικώς καθώς και ολογράφως, όταν αυτή εκδίδεται χειρόγραφη. Οι
επιτηδευματίες αυτοί εκδίδουν την ίδια απόδειξη και όταν παρέχουν υπηρεσίες
για επαγγελματική εξυπηρέτηση του πελάτη, οπότε αναγράφουν σ' αυτήν το
επάγγελμα και τον αριθμό φορολογικού μητρώου του...».
Επειδή, με την εγκύκλιο 3/1992 παρασχέθηκαν οδηγίες για την εφαρμογή των
διατάξεων του νέου Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων (Π.Δ. 186/1992) και
διευκρινίστηκε ότι καθιερώθηκε υποχρέωση αναγραφής στις ΑΠΥ, που εκδίδουν
όσοι τηρούν πρόσθετα βιβλία του άρθρου 10 παράγραφος 5 του Κώδικα
(συνεργεία, σχολές οδηγών, ινστιτούτα αισθητικής, οίκοι ευγηρίας κ.λπ.), και
του είδους των παρεχομένων υπηρεσιών. Η περιγραφή του είδους των παρεχόμενων
υπηρεσιών πρέπει να είναι λεπτομερής κατά τρόπο που να προσδιορίζεται η
συνάφεια των παρασχεθεισών υπηρεσιών προς την αμοιβή.
Επειδή, με το υπ' αριθ. πρωτ. 1050354/66/19.5.2009 έγγραφο της Διεύθυνσης
ΚΒΣ διευκρινίστηκε ότι με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 13 του
Κ.Β.Σ. (Π.Δ. 186/1992), όπως ισχύουν, ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι οι
επιτηδευματίες που ασκούν ελευθέριο επάγγελμα, κατονομαζόμενο στην παράγραφο
1 του άρθρου 45 του Ν.Δ. 3323/1955, στις εκδιδόμενες αποδείξεις παροχής
υπηρεσιών αναγράφουν το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση του πελάτη, το ποσό
της αμοιβής αριθμητικώς καθώς και ολογράφως όταν αυτή εκδίδεται χειρόγραφη.
Οι επιτηδευματίες αυτοί εκδίδουν την ίδια απόδειξη και όταν παρέχουν
υπηρεσίες για επαγγελματική εξυπηρέτηση του πελάτη, οπότε αναγράφουν σ'
αυτήν το επάγγελμα και τον αριθμό φορολογικού μητρώου του. Συνεπώς, από τα
προαναφερόμενα συνάγεται ότι στις αποδείξεις αυτές δεν αναγράφεται το είδος
της υπηρεσίας που παρέχεται (σχετική είναι και η εγκύκλιος Σ 3218/270/ ΠΟΛ.280/26.10.1987).
Επειδή, με το άρθρο 48 παρ. 1 του ν. 2238/1994 ορίζεται ότι: «Εισόδημα από
υπηρεσίες ελευθερίων επαγγελμάτων είναι οι αμοιβές από την άσκηση του
ελευθέριου επαγγέλματος του ιατρού, οδοντιάτρου, κτηνιάτρου, φυσιοθεραπευτή,
βιολόγου, ψυχολόγου, μαίας, δικηγόρου, δικολάβου, συμβολαιογράφου,...».
Επειδή, με το άρθρο 49 του ν. 2238/1994 ορίζεται ότι: «1. Ως ακαθάριστο
εισόδημα από υπηρεσίες ελευθερίων επαγγελμάτων λαμβάνεται το σύνολο των
αμοιβών, που εισπράττονται από την άσκηση του ελευθέριου επαγγέλματος, όπως
αυτό προκύπτει από τα επαρκή και ακριβή βιβλία και στοιχεία που τηρεί ο
φορολογούμενος. 2. Από το ακαθάριστο εισόδημα εκπίπτουν οι επαγγελματικές
δαπάνες που αναφέρονται στην παρ. 1 του άρθρου 31, μόνο εφόσον αποδεικνύεται
η καταβολή τους με νόμιμο φορολογικό στοιχείο και έχουν αναγραφεί στα βιβλία
του υπόχρεου... 4. Το ποσό που απομένει μετά τις εκπτώσεις που αναφέρονται
στις παραγράφους 2 και 3 αποτελεί το καθαρό εισόδημα από υπηρεσίες
ελευθερίων επαγγελμάτων.».
Επειδή, με το άρθρο 31 του ν.2238/1994 ορίζεται ότι: «1. Το καθαρό εισόδημα
των επιχειρήσεων που τηρούν επαρκή και ακριβή βιβλία και στοιχεία δεύτερης
και τρίτης κατηγορίας του Κ.Β.Σ. εξευρίσκεται λογιστικώς με έκπτωση από τα
ακαθάριστα έσοδα, όπως αυτά ορίζονται στο προηγούμενο άρθρο, των ακόλουθων
εξόδων με την επιφύλαξη των διατάξεων των άρθρων 51Α και 51Β του παρόντος:
α) των γενικών εξόδων διαχείρισης,... β) Των δαπανών για τη συντήρηση και
επισκευή των επαγγελματικών γενικά εγκαταστάσεων, μηχανημάτων και
αυτοκινήτων οχημάτων... ε) Των ποσών των κάθε είδους φόρων, τελών και
δικαιωμάτων, που βαρύνουν την επιχείρηση. Ως χρόνος έκπτωσης λογίζεται ο
χρόνος της καταβολής αυτών υπέρ του Δημοσίου ή τρίτων... ιγ) Των δαπανών
επισκευής και συντήρησης που πραγματοποιούνται σε μισθούμενα ακίνητα, κατά
το χρόνο της πραγματοποίησης τους. Τα ποσά των δαπανών για βελτιώσεις και
προσθήκες σε μισθωμένα ακίνητα εκπίπτουν ισόποσα από τα ακαθάριστα έσοδα των
χρήσεων που διαρκεί η μίσθωση. Σε περίπτωση κατά την οποία ο ετήσιος
συντελεστής απόσβεσης που προκύπτει με τον τρόπο αυτόν είναι μικρότερος από
το συντελεστή που ορίζεται από το π.δ.299/2003 (ΦΕΚ 255 Α') για το ίδιο
πάγιο στοιχείο, όταν αυτό είναι ιδιόκτητο, εφαρμόζονται τα οριζόμενα από το
προεδρικό διάταγμα... 14. Οι εκπτώσεις των προηγούμενων παραγράφων
ενεργούνται με την προϋπόθεση ότι τα ποσά αυτών έχουν αναγραφεί στα βιβλία
της επιχείρησης... 20. Δαπάνες που εμπίπτουν στις διατάξεις του παρόντος
άρθρου, εκτός εκείνων που ρητά μνημονεύονται σε αυτό, για τις οποίες έχει
γίνει δεκτό με διοικητικές λύσεις και με τη δικαστηριακή νομολογία ότι
εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα βάσει των διατάξεων του άρθρου αυτού,
περιλαμβάνονται σε απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών. Η
αναγνώριση των οριζόμενων στην απόφαση αυτή δαπανών είναι δεσμευτική για τις
ελεγκτικές υπηρεσίες.».
Επειδή, για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 31 του Κ.Φ.Ε. και την
αναγνώριση της έκπτωσης των δαπανών πρέπει να συντρέχουν αθροιστικά οι εξής
προϋποθέσεις: α) η δαπάνη να είναι πραγματική και όχι εικονική, β) η δαπάνη
να είναι παραγωγική, γ) η δαπάνη να προβλέπεται από διάταξη νόμου (άρθρο 31
Κ.Φ.Ε.), δ) η δαπάνη να είναι βέβαιη, δεδουλευμένη και εκκαθαρισμένη, ε) η
δαπάνη να έχει σκοπό την απόκτηση εισοδήματος, στ) η δαπάνη να συμβάλει στην
απόκτηση φορολογητέου εισοδήματος (και όχι απαλλασσόμενων ή αυτοτελώς
φορολογούμενων), ζ) η πραγματοποίηση της δαπάνης να προκύπτει από
δικαιολογητικά έγγραφα (τιμολόγια, αποδείξεις κ.λπ.), και η) η δαπάνη να
έχει καταχωρηθεί στα βιβλία [Ανάλυση - Ερμηνεία Κώδικα Φορολογικών Βιβλίων
και Στοιχείων, Δημ. Σταματόπουλος, Αθήνα 2008, 11η έκδοση, σελ. 2215].
Επειδή, ως γενικά έξοδα διαχειρίσεως νοούνται οι παραγωγικές γενικά δαπάνες
της επιχείρησης, δηλαδή οι δαπάνες οι οποίες, ενόψει του σκοπού για τον
οποίο διατίθενται και των εκάστοτε ειδικών συνθηκών, συμβάλλουν, κατά βάση,
στη διεύρυνση των εργασιών της επιχείρησης και στην αύξηση του εισοδήματός
της, μη επιτρεπομένου στη φορολογική αρχή και τα διοικητικά δικαστήρια του
ελέγχου της σκοπιμότητας ή του προσήκοντος μέτρου των δαπανών αυτών, τα
οποία, ως εκ τούτου, οφείλουν να ερευνούν κατ' ουσίαν εάν σε κάθε περίπτωση
προκύπτει η αιτία και, περαιτέρω, η παραγωγικότητα των δαπανών, καθώς και
εάν η καταβολή των αντιστοίχων ποσών αποδεικνύεται από νόμιμα παραστατικά
έγγραφα. Εξάλλου, στην έννοια των γενικών εξόδων διαχειρίσεως εμπίπτουν,
κατά την ως άνω διάταξη, όχι μόνο οι δαπάνες που καταβάλλονται δυνάμει
νόμιμης ή συμβατικής υποχρεώσεως αλλά και οι καταβαλλόμενες οικειοθελώς,
εφόσον είναι κατά τα ανωτέρω παραγωγικές (ΣτΕ 1602/2011).
Επειδή, με την υπ' αριθ. ΠΟΛ.1005/2005 Α.Υ.Ο.Ο. ορίζεται ότι: «1. Οι
δαπάνες για τις οποίες έχει γίνει δεκτό με διοικητικές λύσεις και με τη
δικαστηριακή νομολογία ότι εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των
επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών, έχουν, κατά κατηγορία δαπάνης,
ως το συνημμένο παράρτημα. 2. Κατά τους διενεργούμενους φορολογικούς
ελέγχους η αναγνώριση της έκπτωσης των δαπανών που περιλαμβάνονται στο
παράρτημα αυτό από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων και ελεύθερων
επαγγελματιών είναι δεσμευτική για τις ελεγκτικές υπηρεσίες...». Περαιτέρω,
στο παράρτημα της ανωτέρω απόφασης ορίζεται ότι: «Έκπτωση ορισμένης δαπάνης
από το ακαθάριστο εισόδημα της επιχειρήσεως επιτρέπεται μόνο εφόσον έχουν
εκδοθεί τα στοιχεία, τα προβλεπόμενα σχετικά με τη δαπάνη αυτή από τον
Κώδικα Φορολογικών Στοιχείων... Για την αναγνώριση μιας δαπάνης δεν
απαιτείται σύμβαση. (ΣτΕ 806/1998)... Για να αφαιρεθεί μία δαπάνη από τα
ακαθάριστα έσοδα της επιχειρήσεως πρέπει η δαπάνη αυτή να καλύπτεται με
αποδεικτικό στοιχείο προβλεπόμενο από τον Κώδικα Φορολογικών Στοιχείων, στην
περίπτωση που επιβάλλεται από τον Κώδικα αυτό η έκδοση τέτοιου στοιχείου για
τη συγκεκριμένη δαπάνη... Αμοιβές δικηγόρων, συμβολαιογράφων για τις
παρασχεθείσες υπηρεσίες τους εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα. (ΚΦΕ, άρθρο
31, παρί, περ.α')... Η δαπάνη ελαιοχρωματισμού σε μισθωμένο ακίνητο,
θεωρείται εργασία συντήρησης και εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα της
μισθώτριας επιχείρησης, κατά το χρόνο της πραγματοποίησής της.
(1096966/10887/Β0012/23-1-1998)... Οι δαπάνες βελτίωσης (γυψοσανίδες,
ηλεκτρική εγκατάσταση κτλ.) που πραγματοποίησε επιχείρηση σε μισθωμένο
ακίνητο, εκπίπτουν ισόποσα από τα ακαθάριστα έσοδα των χρήσεων που διαρκεί η
μίσθωση. Στη περίπτωση όμως που ο ετήσιος συντελεστής απόσβεσης ο οποίος
προκύπτει με αυτόν τον τρόπο, είναι μικρότερος από αυτόν που ορίζεται με το Π.Δ. 299/2003 για το συγκεκριμένο πάγιο στοιχείο, τότε εφαρμόζονται τα
οριζόμενα στο προεδρικό αυτό διάταγμα. (1097309/10832
ΠΕ/Β0012/7-3-2002)...».
Επειδή, με το άρθρο 64 του ν.4174/2013 ορίζεται ότι: «Η Φορολογική Διοίκηση
έχει την υποχρέωση να παρέχει σαφή, ειδική και επαρκή αιτιολογία για τη
νομική βάση, τα γεγονότα και τις περιστάσεις που θεμελιώνουν την έκδοση
πράξεως και τον προσδιορισμό φόρου».
Επειδή, όπως προκύπτει από την οικεία έκθεση ελέγχου, η φορολογική αρχή
έκρινε ότι για τις αμοιβές συνεργαζόμενων δικηγόρων για διάφορες νομικές
υπηρεσίες, συνολικής καθαρής αξίας 49.560,00€, δεν συντρέχουν οι
προϋποθέσεις για την αναγνώρισή τους προς έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα
διότι τα φορολογικά στοιχεία (ΑΠΥ) εκδόθηκαν με αιτιολογία ασαφή και
αόριστη, δίχως να γίνεται παραπομπή σε κατατεθειμένα στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.
ιδιωτικά συμφωνητικά που να αναγράφουν τις συγκεκριμένες υπηρεσίες για τις
οποίες καταβλήθηκαν οι αμοιβές, το ποσό της αμοιβής και ο τρόπος υπολογισμού
της, η χρονολογία της συνεργασίας τους, με αποτέλεσμα την αδυναμία
διενέργειας επαληθεύσεων για τον έλεγχο της παραγωγικότητάς τους, ενώ ΑΠΥ
που εκδίδονται από τους ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα επέχουν θέση
τιμολογίων παροχής υπηρεσιών και επομένως, το περιεχόμενό τους ορίζεται από
την παρ. 11 του άρθρου 12 του Π.Δ. 186/1992 και για να αποτελέσουν νόμιμο
δικαιολογητικό στοιχείο για την έκπτωση της δαπάνης πρέπει να αναγράφουν
επαρκώς την παρασχεθείσα υπηρεσία ή να παραπέμπουν σε σύμβαση. Με την
κρινόμενη ενδικοφανή προσφυγή προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι η κρίση του
ελέγχου είναι εσφαλμένη και η περιγραφή επί των ληφθέντων ΑΠΥ είναι επαρκής,
καθώς αναγράφουν, ειδικώς, τις υπηρεσίες που παρασχέθηκαν (έρευνες ακίνητης
περιουσίας πελατών Εθνικής Λήζινγκ στα υποθ/κεία και κτημ/κά γραφεία
Καλαμαριάς, Βασιλικών κ.α., έρευνες ακίνητης περιουσίας οφειλετών EFG
Eurobank στα υποθ/κεία και κτημ/κά γραφεία Βέροιας, Αλεξάνδρειας, Κολινδρού,
έρευνες ακίνητης περιουσίας στα υποθ/κεία και κτημ/κά γραφεία Ν. Πιερίας για
τον οφειλέτη... κ.α.). Η φράση «επέχει θέση τιμολογίου» που περιλαμβάνεται
στην εγκ. 3/1992, για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή του ΚΒΣ, σαφώς δεν
αναφέρεται στην έννοια της υποχρεωτικότητας ως προς το περιεχόμενο έκδοσης
των ΑΠΥ αλλά αποδίδει την έννοια της εγκυρότητας ως προς την αναγνώριση
έκπτωσης επαγγελματικής δαπάνης. Ο ισχυρισμός αυτός προβάλλεται βάσιμα,
διότι αφενός επί εκδόσεως αποδείξεων παροχής υπηρεσιών εφαρμοστέα είναι η
παρ. 2 του άρθρου 13 του Π.Δ.186/1992 και όχι η παρ. 11 του άρθρου 12 του
ίδιου Π.Δ. που αφορά τιμολόγια, και επομένως δεν απαιτείται από το νόμο η
αναγραφή του είδους των νομικών υπηρεσιών ή η ύπαρξη σύμβασης αφετέρου στις
ληφθείσες ΑΠΥ αναγράφονται όλα τα κατά νόμο στοιχεία, ήτοι η επωνυμία, η
διεύθυνση, το επάγγελμα, ο ΑΦΜ, το ποσό της αμοιβής αριθμητικώς και
ολογράφως, πέραν δε τούτων στις αποδείξεις αυτές αναφέρονται και επαρκώς οι
παρασχεθείσες υπηρεσίες.
Επειδή, όπως προκύπτει από την οικεία έκθεση ελέγχου, η φορολογική αρχή
έκρινε ότι οι ηλεκτρολογικές εργασίες στις οποίες προέβη ο προσφεύγων σε
μισθωμένο από αυτόν ακίνητο τρίτου και για τις οποίες εκδόθηκε το υπ' αριθ.
ΤΠΥ83/27.08.2012, καθαρής αξίας 680,00€, δεν εμπίπτουν στις δαπάνες
συντήρησης και επισκευής αλλά στις δαπάνες βελτίωσης του μισθίου και ως εκ
τούτου θα έπρεπε να εκπέσουν αναλογικά με τα υπολειπόμενα έτη έως τη λήξη
της μίσθωσης, δη 4 έτη (έως 31/12/2015), αναγνωρίζοντας για το υπό κρίση
έτος 2012 μόνον το 1/4 της ανωτέρω δαπάνης. Με την κρινόμενη ενδικοφανή
προσφυγή προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι η δαπάνη αφορά σε ηλεκτρολογικές
εργασίες για την επισκευή και συντήρηση της ήδη υπάρχουσας ηλεκτρολογικής
εγκατάστασης στο μισθωμένο από τον προσφεύγοντα ακίνητο τρίτου που εκπίπτει
ολόκληρη σύμφωνα με την υπ' αριθ. ΠΟΛ.1005/14-01-2005 Α.Υ.Ο.Ο., προκειμένου
να προληφθούν δυσλειτουργίες και κίνδυνοι και ως εκ τούτου εσφαλμένα η
ελεγκτική αρχή δεν αναγνώρισε προς έκπτωση το εν λόγω ποσό. Ο ισχυρισμός
αυτός προβάλλεται αλυσιτελώς εφόσον ο έλεγχος δεν απέρριψε τη δαπάνη στο
σύνολό της, παρά αναγνώρισε αυτή ως προς το ποσοστό (1/4) που αντιστοιχεί
στην υπό κρίση διαχειριστική περίοδο και δη ορθώς βάσει της υπ' αριθ.
ΠΟΛ.1005/2005 Α.Υ.Ο.Ο., που προβλέπει ρητά ότι οι δαπάνες βελτίωσης
(γυψοσανίδες, ηλεκτρική εγκατάσταση κτλ.) που πραγματοποιεί επιχείρηση σε
μισθωμένο ακίνητο, εκπίπτουν ισόποσα από τα ακαθάριστα έσοδα των χρήσεων που
διαρκεί η μίσθωση.
Επειδή, όπως προκύπτει από την οικεία έκθεση ελέγχου, η φορολογική αρχή
έκρινε ότι οι εργασίες καλωδιώσεων και εγκατάστασης τηλεφωνικού κέντρου για
τις οποίες εκδόθηκε το υπ' αριθ. ΤΠΥ29/05.10.2012, καθαρής αξίας 80,00€, δεν
εμπίπτουν στις δαπάνες συντήρησης και επισκευής αλλά στις δαπάνες βελτίωσης
του μισθίου και ως εκ τούτου θα έπρεπε να εκπέσουν αναλογικά με τα
υπολειπόμενα έτη έως τη λήξη της μίσθωσης. Με την κρινόμενη ενδικοφανή
προσφυγή προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι η δαπάνη αφορά περιορισμένες εργασίες
για τη σύνδεση και λειτουργία του τηλεφωνικού κέντρου και ως εκ τούτου
εσφαλμένα η ελεγκτική αρχή δεν αναγνώρισε προς έκπτωση το εν λόγω ποσό. Ο
ισχυρισμός αυτός προβάλλεται βάσιμα, διότι η εν λόγω δαπάνη δεν κρίνεται
αυτοτελώς αλλά είναι άμεσα συνυφασμένη με την αγορά, την εγκατάσταση και τη
λειτουργία του τηλεφωνικού κέντρου, ενώ, παραλλήλως, για την καλωδίωση δεν
απαιτούνται ιδιαίτερες εργασίες που άπτονται της βελτίωσης και της
ενδεχόμενης προστιθέμενης αξίας του μισθίου. Οι εργασίες καλωδίωσης και
εγκατάστασης τηλεφωνικού κέντρου δεν έχουν ως αποτέλεσμα, είτε την αύξηση
της ωφέλιμης ζωής του, είτε την αύξηση της παραγωγικότητάς του, είτε την
μείωση του κόστους λειτουργίας του ή την βελτίωση των συνθηκών
χρησιμοποίησής του.
Επειδή, όπως προκύπτει από την οικεία έκθεση ελέγχου, η φορολογική αρχή
έκρινε ότι οι δύο εσωτερικές πόρτες και το ένα παράθυρο εσωτερικού χώρου για
τα οποία εκδόθηκαν τα υπ' αριθ. τιμολόγιο πώλησης 302/07.08.2012, καθαρής
αξίας 250,00€ και 51/20.12.2012, καθαρής αξίας 1.100,00€, αντιστοίχως,
εμπίπτουν στις δαπάνες βελτίωσης του μισθίου και ως εκ τούτου θα έπρεπε να
εκπέσουν αναλογικά με τα υπολειπόμενα έτη έως τη λήξη της μίσθωσης. Με την
κρινόμενη ενδικοφανή προσφυγή προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι οι
προαναφερθείσες αγορές αφορούν σε εργασίες διαμόρφωσης και λειτουργικότητας
του μισθίου, δεν έχουν συνδεθεί σταθερά με το ακίνητο και μπορούν να
αποκολληθούν από αυτό δίχως να υποστούν ζημιά ή να μειωθεί η αξία του
μισθίου και των αντικειμένων και ως εκ τούτου εσφαλμένα και αυθαίρετα η
ελεγκτική αρχή δεν αναγνώρισε προς έκπτωση το εν λόγω ποσό. Ο εν λόγω
ισχυρισμός, που είχε προβληθεί αρχικά και κατά το στάδιο του άρθρου 28 του
ν. 4174/2013 με την υποβολή απόψεων του προσφεύγοντος, προβάλλεται βάσιμα,
διότι, καίτοι η ελεγκτική αρχή είχε εντολή επιτόπιου ελέγχου, από τα
διαλαμβανόμενα της οικείας έκθεσης δεν προκύπτει η επιτόπια αυτοψία για την
εξέταση της πραγματικής κατάστασης και κατά συνέπεια αυθαίρετα προέβη στην
απόρριψή τους.
Επειδή, όπως προκύπτει από την οικεία έκθεση ελέγχου, η φορολογική αρχή
έκρινε ότι οι εργασίες ελαιοχρωματισμού του μισθίου για τις οποίες εκδόθηκε
το υπ' αριθ. ΤΠΥ37/31.08.2012, καθαρής αξίας 400,00€, δεν εμπίπτουν στις
δαπάνες συντήρησης και επισκευής αλλά στις δαπάνες βελτίωσης του μισθίου και
ως εκ τούτου θα έπρεπε να εκπέσουν αναλογικά με τα υπολειπόμενα έτη έως τη
λήξη της μίσθωσης. Με την κρινόμενη ενδικοφανή προσφυγή προβάλλεται ο
ισχυρισμός ότι η δαπάνη αφορά σε εργασίες συντήρησης και ως εκ τούτου
εσφαλμένα η ελεγκτική αρχή δεν αναγνώρισε προς έκπτωση το εν λόγω ποσό. Ο
ισχυρισμός αυτός προβάλλεται βάσιμα, διότι, σύμφωνα με την υπ' αριθ. ΠΟΛ.1005/2005 Α.Υ.Ο.Ο., η δαπάνη ελαιοχρωματισμού σε μισθωμένο ακίνητο,
θεωρείται εργασία συντήρησης και εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα της
μισθώτριας επιχείρησης, κατά το χρόνο της πραγματοποίησής της.
(1096966/10887/Β0012/23-1-1998).
Κατά συνέπεια, οι ισχυρισμοί του προσφεύγοντα περί εσφαλμένης κρίσης της
ελεγκτικής αρχής ως προς την απόρριψη δαπανών, προβάλλονται νόμω και ουσία
βάσιμα κατά τα αναλυτικώς εκτεθέντα ανωτέρω και γίνονται εν μέρει αποδεκτοί.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το σκεπτικό της παρούσας απόφασης, εσφαλμένα η
ελεγκτική αρχή δεν αναγνώρισε προς έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα δαπάνες
για αμοιβές συνεργαζόμενων δικηγόρων συνολικής καθαρής αξίας 49.560,00€,
καθώς επίσης και ποσό που αντιστοιχεί στα % των δαπανών εργασιών καλωδιώσεων
και εγκατάστασης τηλεφωνικού κέντρου για τις οποίες εκδόθηκε το υπ' αριθ.
ΤΠΥ29/05.10.2012, καθαρής αξίας 80,00€, αγοράς δύο εσωτερικών πορτών και
ενός παραθύρου ως διαχωριστικών εσωτερικού χώρου για τα οποία εκδόθηκαν τα
υπ' αριθ. τιμολόγιο πώλησης 302/07.08.2012, καθαρής αξίας 250,00€ και
51/20.12.2012, καθαρής αξίας 1.100,00€, καθώς και ελαιοχρωματισμού του
μισθίου για τις οποίες εκδόθηκε το υπ' αριθ. ΤΠΥ37/31.08.2012, καθαρής αξίας
400,00€, ήτοι συνολικού ποσού 50.932,50€ (49.560,00€ + 1.830,00€ x %).
Αποφασίζουμε
την μερική αποδοσή της υπ' αριθ. πρωτ /18.01.2019 ενδικοφανούς προσφυγής του
με ΑΦΜ: και την τροποποίηση της υπ' αριθ 12.2018 πράξης διορθωτικού
προσδιορισμού φόρου εισοδήματος, οικ. έτους 2013 (διαχειριστικής περιόδου
01/01/2012 - 31/12/2012), του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Ε' ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ.
Υπ' αριθ.......12.2018 πράξη διορθωτικού προσδιορισμού φόρου
εισοδήματος οικ. έτους 2013 (διαχειριστικής περιόδου 01/01/2012 -
31/12/2012)
ΑΝΑΛΥΣΗ | Βάσει ελέγχου | Βάσει της παρούσας απόφασης | Διαφορά απόφασης - ελέγχου |
Καθαρά Κέρδη | 136.360,83 € | 136.360,83 € | 0,00 € |
Πλέον λογιστικών διαφορών ελέγχου | 54.885,42 € | 3.952,92 € | -50.932,50 € |
Φορολογητέα κέρδη από ελευθέριο επάγγελμα | 191.246,25 € | 140.313,75 € | -50.932,50 € |
Εισόδημα από ακίνητα | 698,40 € | 698,40 € | 0,00 € |
Φορολογητέο εισόδημα | 192.643,05 € | 141.012,15 € | -51.630,90 € |
Διαφορά φόρου εισοδήματος | 24.698,44 € | 1.778,81 € | -22.919,63 € |
Διαφορά εισφοράς αλληλεγγύης | 2.195,41 € | 158,11 € | -2.037,30 € |
Πρόστιμο άρθρου 58 ν.4174/2013 | 12.345,18 € | 444,70 € | -11.900,48 € |
Τόκοι άρθρου 53 ν.4174/2013 | 10.817,92 € | 779,12 € | -10.038,80 € |
Σύνολο για καταβολή | 50.056,95 € | 3.160,74 € | -46.896,21 € |
Εντελλόμεθα όπως αρμόδιο όργανο κοινοποιήσει με τη νόμιμη διαδικασία την
παρούσα απόφαση στον υπόχρεο.
ΜΕ ΕΝΤΟΛΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΥ ΤΗΣ Δ/ΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ
ΚΑΤΣΙΟΥΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Ακριβές αντίγραφο
Η υπάλληλος του Αυτοτελούς Γραφείου Διοικητικής Υποστήριξης
Σ η μ ε ί ω σ η : Κατά της απόφασης αυτής επιτρέπεται η άσκηση προσφυγής
ενώπιον των αρμόδιων Διοικητικών Δικαστηρίων εντός τριάντα (30) ημερών από
την κοινοποίησή της.
ΔΕΔ Θ 1379/2019 Το έλλειμμα ταμείου δεν αποτελεί αντικείμενο επιβολής ΦΠA
Θεσσαλονίκη, 29/05/2019
Αριθμός απόφασης: 1379
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ
ΤΜΗΜΑ Α8 - ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ
Ταχ. Δ/νση : Εγνατία 45
Ταχ. Κώδικας : 54630 - Θεσσαλονίκη
Τηλέφωνο : 2313-333267
ΦΑΞ : 2313-333258
E-Mail : ded.thess@aade.gr
ΑΠΟΦΑΣΗ
Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Έχοντας υπ' όψη:
1. Τις διατάξεις :
α. Του άρθρου 63 του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ Α' 170).
β. Του άρθρου 11 της Δ. ΟΡΓ. Α 1036960 ΕΞ 2017/10.03.2017 Απόφασης του
Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. (ΦΕΚ 968 Β'/2017) με θέμα «Οργανισμός της Ανεξάρτητης
Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΛΛΕ.)»
γ. Της ΠΟΛ.1064/2017 Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. (ΦΕΚ Β'
1440/27.04.2017).
2. Την ΠΟΛ.1069/2014 Εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων
του Υπουργείου Οικονομικών.
3. Την υπ' αριθμ. Δ.Ε.Δ. 1126366 ΕΞ 2016/30.08.2016 (ΦΕΚ Β' 2759/01.09.2016)
Απόφαση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών.
4. Την από 30/01/2019 και με αριθμό πρωτοκόλλου ενδικοφανή προσφυγή της
επιχείρησης « Α.Ε.» με ΑΦΜ: , κατά της υπ' αριθ οριστικής πράξης διορθωτικού
προσδιορισμού ΦΠΑ για τη διαχειριστική περίοδο 01/01/2013 - 31/12/2013, του
Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Φ.Α.Ε. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ και τα προσκομιζόμενα με αυτήν
σχετικά έγγραφα.
5. Την υπ' αριθ οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού ΦΠΑ για τη
διαχειριστική περίοδο 01/01/2013 - 31/12/2013, του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ.
Φ.Α.Ε. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, της οποίας ζητείται η ακύρωση.
6. Τις απόψεις του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Φ.Α.Ε. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ.
7. Την εισήγηση του ορισθέντος υπαλλήλου του Τμήματος Α8 - Επανεξέτασης,
όπως αποτυπώνεται στο σχέδιο της απόφασης.
Επί της από 30/01/2019 και με αριθμό πρωτοκόλλου ενδικοφανούς προσφυγής της
επιχείρησης « Α.Ε.» με ΑΦΜ: , η οποία κατατέθηκε εμπρόθεσμα και μετά την
μελέτη και την αξιολόγηση όλων των υφιστάμενων στο σχετικό φάκελο εγγράφων
και των προβαλλόμενων λόγων της ενδικοφανούς προσφυγής, επαγόμαστε τα
ακόλουθα:
Με την υπ' αριθ οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού ΦΠΑ του
Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Φ.Α.Ε. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, εξαλείφθηκε το βάσει δήλωσης
πιστωτικό υπόλοιπο για έκπτωση ποσού 80.924,76€ και επιβλήθηκε στην
προσφεύγουσα, για τη διαχειριστική περίοδο 01/01/2013 - 31/12/2013, κύριος
φόρος ποσού 68.397,09€ πλέον προστίμου και τόκων (άρθρων 58Α και 53
ν.4174/2013) ποσού 64.156,47€, ήτοι συνολικό ποσό 132.553,56€, λόγω
προσθήκης στις φορολογητέες εκροές διαπιστωθέντος ελλείμματος από
καταμέτρηση ταμείου ποσού 2.288.926,36€ και λοιπών διαφορών 7.833,56€,
συμφώνως με τα βάσει ελέγχου προσδιορισθέντα ακαθάριστα έσοδα της
επιχείρησης, δη συνολικού ποσού φορολογητέων εκροών 2.296.759,92€ πλέον ΦΠΑ
6,5%, ήτοι 149.289,40€ και μη αναγνώρισης της αξίας και του Φ.Π.Α. δαπανών,
ποσού 186,80€ πλέον ΦΠΑ 32,45€, από τις φορολογητέες εισροές και τον Φ.Π.Α.
αυτών.
Η ανωτέρω πράξη εδράζεται επί των από 24/12/2018 έκθεσης ελέγχου ΦΠΑ της
Δ.Ο.Υ. Φ.Α.Ε. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, κατόπιν ελέγχου που διενεργήθηκε σε εκτέλεση της
υπ' αριθ εντολής του Προϊσταμένου της.
Η προσφεύγουσα εταιρία, με την υπό κρίση ενδικοφανή προσφυγή, ζητά να γίνει
αυτή δεκτή και να ακυρωθεί ή άλλως να μεταρρυθμιστεί η προαναφερθείσα πράξη,
προβάλλοντας τους ακόλουθους ισχυρισμούς:
1. Μη νόμιμος ο προσδιορισμός ΦΠΑ με την προσθήκη του ταμειακού ελλείμματος
στις φορολογητέες εκροές. Εσφαλμένη η επιβολή ΦΠΑ επί τεκμαρτών εσόδων που
δεν ανάγονται στην άσκηση δραστηριότητας.
2. Εσφαλμένη η διαφορά φορολογητέων εκροών ποσού 7.833,56€ καθώς αφορούν
λογιστικές διαφορές στη φορολογία εισοδήματος.
Επειδή, με το άρθρο 2 του ν.2859/2000 ορίζεται ότι: «1. Αντικείμενο του
φόρου είναι: α) η παράδοση αγαθών και η παροχή υπηρεσιών, εφόσον
πραγματοποιούνται από επαχθή αιτία στο εσωτερικό της χώρας από υποκείμενο
στο φόρο που ενεργεί με αυτή την ιδιότητα, β) η εισαγωγή αγαθών στο
εσωτερικό της χώρας, γ) η ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών που πραγματοποιείται
από επαχθή αιτία στο εσωτερικό της χώρας από υποκείμενο στο φόρο, ο οποίος
ενεργεί με αυτή την ιδιότητα ή από μη υποκείμενο στο φόρο νομικό πρόσωπο,
όταν ο πωλητής είναι υποκείμενος στο φόρο εγκαταστημένος σε άλλο κράτος -
μέλος, ενεργεί με αυτή την ιδιότητα και δεν απαλλάσσεται από το φόρο λόγω
ύψους πραγματοποιηθέντος ετήσιου κύκλου εργασιών, σύμφωνα με τη νομοθεσία
της χώρας του, ούτε υπάγεται στις διατάξεις των παραγράφων 2, 3 και 5 του
άρθρου 13. Ειδικά, η ενδοκοινοτική απόκτηση καινούργιων μεταφορικών μέσων
υπάγεται στο φόρο, ανεξάρτητα από την ιδιότητα του εγκαταστημένου στο
εσωτερικό της χώρας προσώπου. δ) η ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών, τα οποία
υπάγονται σε ειδικό φόρο κατανάλωσης, που πραγματοποιείται από υποκείμενο
στο φόρο ή από μη υποκείμενο στο φόρο νομικό πρόσωπο, εφόσον τα πρόσωπα αυτά
εμπίπτουν στις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 11...».
Επειδή, με το άρθρο 3 του ν.2859/2000 ορίζεται ότι: «1. Στο φόρο υπόκειται:
α) κάθε νομικό ή φυσικό πρόσωπο, ημεδαπό ή αλλοδαπό ή ένωση προσώπων, εφόσον
ασκεί κατά τρόπο ανεξάρτητο οικονομική δραστηριότητα, ανεξάρτητα από τον
τόπο εγκατάστασης, τον επιδιωκόμενο σκοπό ή το αποτέλεσμα της δραστηριότητας
αυτής.».
Επειδή, με το άρθρο 4 του ν.2859/2000 ορίζεται ότι: «1. Οικονομική
δραστηριότητα , κατά την έννοια της διάταξης της παρ. 1 του άρθρου 3,
θεωρείται οποιαδήποτε από τις δραστηριότητες του παραγωγού, του εμπόρου ή
αυτού που παρέχει υπηρεσίες. Στις δραστηριότητες αυτές περιλαμβάνονται και η
εξόρυξη, οι δραστηριότητες των αγροτών και των ελεύθερων επαγγελματιών,
καθώς και η εκμετάλλευση ενός ενσώματου ή αυλού αγαθού με σκοπό την απόκτηση
από αυτό εσόδων.».
Επειδή, με το άρθρο 19 του ν.2859/2000 ορίζεται ότι: «1. Στην παράδοση
αγαθών, στην ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών, καθώς και στην παροχή υπηρεσιών,
ως φορολογητέα αξία λαμβάνεται η αντιπαροχή που έλαβε ή πρόκειται να λάβει
για τις πράξεις αυτές ο προμηθευτής των αγαθών ή αυτός που παρέχει τις
υπηρεσίες από τον αγοραστή, το λήπτη ή τρίτο πρόσωπο, προσαυξημένη με
οποιαδήποτε παροχή που συνδέεται άμεσα με αυτή.».
Επειδή, με το άρθρο 48 του ν.2859/2000 ορίζεται ότι: «1. Η επιβολή του φόρου
γίνεται από τον Προϊστάμενο ΔΟΥ που είναι αρμόδιος για τη φορολογία
εισοδήματος του υπόχρεου στο φόρο... 2. Ο Προϊστάμενος ΔΟΥ ελέγχει την
ακρίβεια των υποβαλλόμενων δηλώσεων και προβαίνει στην εξακρίβωση των
υπόχρεων που δεν έχουν υποβάλει δήλωση... 3. Εφόσον διαπιστώνεται ανεπάρκεια
ή ανακρίβεια των βιβλίων και στοιχείων, τα οποία τηρεί ο υπόχρεος στο φόρο,
αναφορικά με τη φορολογητέα αξία, τα ποσοστά ή τις εκπτώσεις του φόρου, ο
Προϊστάμενος ΔΟΥ προβαίνει στον προσδιορισμό τους με βάση τα υπόψη του
στοιχεία και ιδίως: α) Τα ακαθάριστα έσοδα που προσδιορίζονται ύστερα από
έλεγχο στη φορολογία εισοδήματος, τις αγορές και τις σχετικές με το φόρο του
παρόντος νόμου δαπάνες, β) τα συναφή στοιχεία που προκύπτουν από τον έλεγχο
άλλων φορολογιών από πληροφορίες που διαθέτει ή περιέρχονται σ' αυτόν. Η
ανεπάρκεια ή ανακρίβεια των βιβλίων και στοιχείων κρίνεται σύμφωνα με τις
διατάξεις του Κ.Β.Σ. και της φορολογίας εισοδήματος».
Επειδή, με το άρθρο 28 παρ. 2 του ν.3296/2004 ορίζεται ότι: «Κατά τους
διενεργούμενους σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις φορολογικούς ελέγχους επί
επιτηδευματιών με βιβλία Γ' κατηγορίας του Κ.Β.Σ., διενεργείται υποχρεωτικώς
έλεγχος ταμείου και αξιόγραφων, ο οποίος και προηγείται των λοιπών
ελεγκτικών επαληθεύσεων. Σε περιπτώσεις διαπίστωσης αρνητικών ή θετικών
διαφορών με βάση τον παραπάνω έλεγχο, οι διαφορές αυτές, πέραν των λοιπών
συνεπειών και ανεξαρτήτως της προέλευσης τους, προστίθενται ως διαφορές
καθαρών κερδών και παράλληλα προσαυξάνουν τα ακαθάριστα έσοδα του υπόχρεου,
προκειμένου τα έσοδα αυτά να ληφθούν υπόψη για τον προσδιορισμό των φόρων,
τελών και εισφορών στις λοιπές φορολογίες».
Επειδή, με την απόφαση του Τμήματος Β' του Συμβουλίου της Επικρατείας
1877/2014 κρίθηκε ότι προϋπόθεση για την επιβολή ΦΠΑ είναι η άσκηση
δραστηριότητας έναντι αμοιβής, πλην των περιπτώσεων καταβολής ΦΠΑ επί
τεκμαρτών εκροών που προβλέπονται από τα άρθρα 7 και 9 του ν.2859/2000.
Επειδή, με την απόφαση του Τμήματος Β' του Συμβουλίου της Επικρατείας
3176/2017 κρίθηκε, καθ' ερμηνεία της διατάξεως του άρθρου 48 του ν.
2859/2000 «περί κυρώσεως Κώδικα Φόρου Προστιθεμένης Αξίας» (Α' 248), ότι
κατά τον προσδιορισμό των ακαθαρίστων εσόδων για την επιβολή φόρου
προστιθεμένης αξίας καμία δέσμευση δεν υφίσταται, κατά νόμο, από όσα έχουν
γίνει δεκτά στην φορολογία εισοδήματος, ότι, συνεπώς, προκειμένου να
προσδιορισθούν τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων που υπόκεινται σε φόρο
προστιθεμένης αξίας, διενεργείται αυτοτελής έλεγχος των βιβλίων και
στοιχείων της επιχειρήσεως και συντάσσεται ιδιαίτερη αυτοτελής έκθεση, η
οποία περιλαμβάνει τις διαπιστώσεις του ελέγχου, και ότι δεν αρκεί ο έλεγχος
των βιβλίων και στοιχείων που έχει γίνει στη φορολογία εισοδήματος και ο
προσδιορισμός, με βάση τα δεδομένα του ελέγχου αυτού, των ακαθαρίστων εσόδων
τόσο στην φορολογία εισοδήματος όσο και στην φορολογία προστιθεμένης αξίας,
χωρίς, πάντως, να αποκλείεται να συμπέσουν οι διαπιστώσεις του ελέγχου και
στις δύο φορολογίες.
Επειδή, με το άρθρο 64 του ν.4174/2013 ορίζεται ότι: «Η Φορολογική Διοίκηση
έχει την υποχρέωση να παρέχει σαφή, ειδική και επαρκή αιτιολογία για τη
νομική βάση, τα γεγονότα και τις περιστάσεις που θεμελιώνουν την έκδοση
πράξεως και τον προσδιορισμό φόρου».
Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, από τα διαλαμβανόμενα στην από 24/12/2018
έκθεση ΦΠΑ της Δ.Ο.Υ. Φ.Α.Ε. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ προκύπτει ότι, στο πλαίσιο
ενεργειών της ΑΒΜ εισαγγελικής παραγγελίας, πραγματοποιήθηκε από το ΣΔΟΕ
Κεντρικής Μακεδονίας επιτόπιος έλεγχος στις 06/03/2013 στην έδρα της
επιχείρησης και διενεργήθηκε η οριζόμενη από την παρ. 2 του άρθρου 28 του
ν.3296/2004 ελεγκτική επαλήθευση της καταμέτρησης ταμείου όπου διαπιστώθηκε
έλλειμμα ύψους 2.288.926,36€. Για την παράβαση αυτή, συντάχθηκε η με αριθ.
υπόθεσης έκθεση ελέγχου του ΣΔΟΕ Κεντρικής Μακεδονίας και εκδόθηκε η υπ'
αριθ. /2013 απόφαση επιβολής προστίμου από την Δ.Ο.Υ. Φ.Α.Ε. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ.
Κατόπιν, η ελεγκτική αρχή πρόσθεσε το προαναφερθέν έλλειμμα ταμείου στις
φορολογητέες εκροές της προσφεύγουσας, όπως αυτή ερμήνευσε τις διατάξεις του
άρθρου 28 παρ. 2 του ν.2859/2000, με αναιτιολόγητη εφαρμογή συντελεστή ΦΠΑ
6,5%, καίτοι, όπως αναγράφεται στην ανωτέρω έκθεση, η προσφεύγουσα στερείτο
ακαθαρίστων εσόδων από εμπορική δραστηριότητα, καθότι κατά την υπό κρίση
διαχειριστική περίοδο βρισκόταν στο κατασκευαστικό στάδιο ανέγερσης
ξενοδοχειακής μονάδας.
Επειδή, το έλλειμμα ταμείου, ελλείψει άλλης επαρκούς, ειδικής και
εμπεριστατωμένης αιτιολογίας από την ελεγκτική αρχή, ότι τούτο ανάγεται σε
πραγματοποίηση φορολογητέων πράξεων, δεν αποτελεί, σύμφωνα με το άρθρο 2 του
ν.2859/2000, αντικείμενο επιβολής ΦΠΑ, πολλώ μάλλον στην υπό κρίση περίπτωση
που η προσφεύγουσα δεν παρείχε υπηρεσίες καθότι ήταν σε διαδικασία ανέγερσης
ξενοδοχείου.
Ενόψει των ανωτέρω, κρίνεται, κατ' εκτίμηση των στοιχείων του φακέλου και,
ειδικότερα, του περιεχομένου της οικείας εκθέσεως ελέγχου φόρου
προστιθεμένης αξίας, ότι εν προκειμένω η φορολογική αρχή μη νομίμως πρόσθεσε
στις φορολογητέες εκροές το ταμειακό έλλειμμα, καθώς δεν αποδεικνύεται η
υπαγωγή αυτού σε φορολογητέες πράξεις, που αποτελούν αντικείμενο επιβολής
ΦΠΑ και ιδίως, με την αναιτιολόγητη εφαρμογή συντελεστή 6,5% που αντιστοιχεί
στην παροχή υπηρεσιών από ξενοδοχειακές μονάδες, δεδομένου ότι η
προσφεύγουσα βρισκόταν σε κατασκευαστικό στάδιο. Οι διατάξεις της παρ. 2 του
άρθρου 28 του ν.3296/2004, ως προς τις συνέπειες δεν είναι απόλυτες για το
ΦΠΑ, αφού τα ακαθάριστα έσοδα της φορολογίας εισοδήματος δύναται να ληφθούν
υπόψη όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 48 παρ. 3 του ν.2859/2000,
περί ανακρίβειας ή ανεπάρκειας βιβλίων, ενώ στην υπό κρίση περίπτωση δεν
τίθεται θέμα εφαρμογής της εν λόγω διάταξης καθώς τα βιβλία της
προσφεύγουσας για την εν λόγω διαχειριστική περίοδο κρίθηκαν ακριβή και
επαρκή, και πάντως, μετά τη διενέργεια ιδιαίτερου και αυτοτελούς
προσδιορισμού των ακαθαρίστων εσόδων που υπάγονται σε ΦΠΑ. Περαιτέρω, η
ελεγκτική αρχή, είτε αναιτιολόγητα είτε εκ παραδρομής, ανέγραψε στην
προσβαλλόμενη πράξη διαφορά στις φορολογητέες εκροές ποσού 7.833,56€ πλέον
ΦΠΑ 6,5%, χωρίς αυτή να αιτιολογείται στην από 24/12/2018 έκθεση μερικού
φορολογικού ελέγχου ΦΠΑ (ΑΥΟ ΠΟΛ.1159/2011) της Δ.Ο.Υ. Φ.Α.Ε. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
επί της οποίας εδράζεται η προσβαλλόμενη πράξη.
Κατά συνέπεια, οι ισχυρισμοί της προσφεύγουσας, περί μη νόμιμου
προσδιορισμού ΦΠΑ, έχουν νομικό έρεισμα και γίνονται δεκτοί.
Αποφασίζουμε
την μερική αποδοχή της υπ' αριθ. πρωτ. ./30.01.2019 ενδικοφανούς προσφυγής
της επιχείρησης « Α.Ε.» με ΑΦΜ: και την τροποποίηση οριστικής πράξης
διορθωτικού προσδιορισμού ΦΠΑ για τη διαχειριστική περίοδο 01/01/2013 -
31/12/2013.
Οριστική φορολογική υποχρέωση - καταλογιζόμενο ποσό / πρόστιμο με βάση την
παρούσα απόφαση:
Η υπ' αριθ οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού ΦΠΑ διαχειριστικής
περιόδου 01/01/2013 - 31/12/2013
ΑΝΑΛΥΣΗ | Βάσει δήλωσης | Βάσει ελέγχου | Βάσει της παρούσας απόφασης | Διαφορά απόφασης - ελέγχου |
Φορολογητέες εκροές | 87.469,61 € | 2.384.229,53 € | 87.469,61 € | -2.296.759,92 € |
Φορολογητέες εισροές | 935.041,28 € | 934.854,48 € | 934.854,48 € | 0,00 € |
Φόρος εκροών | 20.118,00 € | 169.407,40 € | 20.118,00 € | -149.289,40 € |
Υπόλοιπο φόρου εισροών | 101.042,76 € | 101.010,31 € | 101.010,31 € | 0,00 € |
Πιστωτικό υπόλοιπο | 80.924,76 € | 80.892,31 € | 80.892,31 € | |
Κύριος Φόρος | 0,00 € | 68.397,09 € | 0,00 € | -68.397,09 € |
Πρόστιμο άρθρου 58Α ν.4174/2013 | 0,00 € | 34.198,55 € | 0,00 € | -34.198,55 € |
Τόκοι άρθρου 53 ν.4174/2013 | 0,00 € | 29.957,93 € | 0,00 € | -29.957,93 € |
Σύνολο φόρου για καταβολή | 0,00 € | 132.553,57 € | 0,00 € | -132.553,57 € |
Εντελλόμεθα όπως αρμόδιο όργανο κοινοποιήσει με τη νόμιμη διαδικασία την
παρούσα απόφαση στην υπόχρεη.
ΜΕ ΕΝΤΟΛΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΥ ΤΗΣ Δ/ΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ
ΚΑΤΣΙΟΥΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Ακριβές αντίγραφο
Η υπάλληλος του Αυτοτελούς Γραφείου Διοικητικής Υποστήριξης
Σ η μ ε ί ω σ η : Κατά της απόφασης αυτής επιτρέπεται η άσκηση προσφυγής
ενώπιον των αρμόδιων Διοικητικών Δικαστηρίων εντός τριάντα (30) ημερών από
την κοινοποίησή της.
Εγκύκλιος ΕΦΚΑ 40/2019 Αρμοδιότητες Τμημάτων Ασφάλισης και Εισφορών Τοπικών Διευθύνσεων
Αθήνα, 08-07-2019
Αρ. Πρωτ: 829468
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΙΟΙΚΗΤΗ
Ταχ. Δ/νση : Αγ. Κων/νου 8 102 41 - Αθήνα
Πληροφορίες : Κ. Σαλής
: Θ. Σουγλέ
Τηλέφωνο : 214.40.22.874
214.40.22.873
Fax : 214.40.22.804
E-mail : d.sxed.elegxon@efka.gov.gr
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΑΡ.: 40
Θ Ε Μ Α : «Αρμοδιότητες Τμημάτων Ασφάλισης και Εισφορών Τοπικών Διευθύνσεων»
Στο πλαίσιο του νέου οργανογράμματος του ΕΦΚΑ, το οποίο κοινοποιήθηκε με το υπ' αριθμ. 8/2019 ΠΔ και δεδομένης της σύστασης και λειτουργίας των Περιφερειακών Ελεγκτικών Κέντρων Ασφάλισης (Π.Ε.Κ.Α.), σας παραθέτουμε τις αρμοδιότητες που θα παραμείνουν στα Τμήματα Ασφάλισης και Εισφορών των Τοπικών Διευθύνσεων του Φορέα, ως κάτωθι:
Α. ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ ΚΟΙΝΩΝ ΕΠΙΧ/ΣΕΩΝ
• Η διεκπεραίωση Απογραφών/Μεταβολών εργοδότη, η χορήγηση Ασφαλιστικών Ενημεροτήτων, η έκδοση ασφαλιστικών λογαριασμών, η παραλαβή, ο έλεγχος και η διόρθωση δοκιμίων λαθών ΑΠΔ.
• Η διενέργεια Ε.Δ.Κ., η καταχώρηση, τροποποίηση, ταυτοποίηση εκκρεμών εγγραφών ασφαλιστικής ιστορίας, διαχείριση αταυτοποίητων καταβολών μέσω ΔΙΑΣ.
• Η διεκπεραίωση Υ.Δ.Α.Α.Β. (αποφάσεις αποδοχής, μερικής αποδοχής ή απόρριψης αιτήματος για αναγνώριση ημερών εργασίας), καθώς και η έκδοση αποφάσεων αναγνώρισης, μερικής αποδοχής ή απόρριψης ημερών εργασίας λόγω αγοράς και μη επικόλλησης ενσήμων.
• Σε κάθε ευκαιρία χρήσης του ΒΕΕ ή διενέργειας όποιας μεταβολής, ενημέρωση του πληροφοριακού συστήματος ΟΠΣ(λοιπές πληροφοριακές κινήσεις), για το τελευταίο έτος που έχει διενεργηθεί ουσιαστικός έλεγχος χωρίς ευρήματα, για
ποιους ασφαλισμένους, όπως επίσης και για τα χειρόγραφα σημειώματα που βρίσκονται σε εκκρεμότητα στη Μονάδα (Δ.Μ.Σ.Α, ασθένειες β' επιπέδου, άδειες άνευ αποδοχών, κ.λ.π).
• Η αρχειοθέτηση των φακέλων που θα διαβιβάζονται από τα αρμόδια Τμήματα των Π.Ε.Κ.Α. μετά την ολοκλήρωση των ελέγχων, καθώς και των Πράξεων, αφού επιδοθούν στους εργοδότες από τα Π.Ε.Κ.Α.
• Η διαχείριση των ενστάσεων και η σύνταξη εισηγήσεων από τον αρμόδιο υπάλληλο της Τ.Δ. προς την Τ.Δ.Ε για οποιαδήποτε απόφαση ή καταλογιστική πράξη εκδόθηκε από την Τ.Δ. ή το αρμόδιο Π.Ε.Κ.Α.
Η δυνατότητα αναζήτησης διευκρινήσεων στην περίπτωση έκδοσης απόφασης ή καταλογιστικής πράξης από το αρμόδιο Π.Ε.Κ.Α, εάν κριθούν απαραίτητες.
• Η άσκηση προσφυγών από τους Δ/ντές των Τοπικών Μονάδων ενώπιων των Διοικητικών Δικαστηρίων.
• Η εκτέλεση των αποφάσεων των Τ.Δ.Ε. και των Διοικητικών Δικαστηρίων.
• Η τυχόν τροποποίηση των πράξεων που εκδίδονται από τα Π.Ε.Κ.Α. σε εκτέλεση αποφάσεων των Τ.Δ.Ε., καθώς και η παρακολούθηση των εν λόγω πράξεων αναφορικά με την οριστικοποίησή τους.
• Η οριστικοποίηση των πράξεων που εκδίδονται από τις Τ.Δ και τα Π.Ε.Κ.Α.
• Η διενέργεια ελέγχων για τη διεκπεραίωση σημειωμάτων που αφορούν συνταξιοδοτικές διαπιστώσεις, ελέγχους ασθενείας β' επιπέδου, ελέγχους από έγγραφα του ΟΑΕΔ, δηλώσεις εργοδότη ή ασφαλισμένου για διόρθωση ασφαλιστικής ιστορίας, Δελτία Μεταβολής Στοιχείων Ασφάλισης, κ.τ.λ. Τα εν λόγω σημειώματα θα διεκπεραιώνονται με τη διενέργεια εσωτερικού ελέγχου.
> Σε ειδικές περιπτώσεις που για τα ανωτέρω κρίνεται απαραίτητη η διενέργεια επιτόπιας έρευνας, αυτή θα διενεργείται από την Τοπική Διεύθυνση και μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις θα διαβιβάζεται σχετικό ερώτημα στο Π.Ε.Κ.Α. προκειμένου να διενεργήσει επιτόπια έρευνα. Εν συνεχεία αντίγραφο της έκθεσης ελέγχου θα αποστέλλεται στη Μονάδα για την ολοκλήρωση του σημειώματος.
• Η έκδοση αποφάσεων αλλά και πράξεων για την ασφαλιστική τακτοποίηση εργαζόμενων.
• Η έκδοση αποφάσεων επιστροφής πάσης φύσεως εισφορών, ΑΚΜ, ΑΚΜΕΤ, Ανακλήσεων.
• Η πραγματοποίηση από μόνη της ή σε συνεργασία με τα ΠΕΚΑ επιτόπιων ελέγχων, εντός της χωρικής τους αρμοδιότητας, σε ειδικές περιπτώσεις για διαπίστωση ανασφάλιστης εργασίας μετά τη σύμφωνη γνώμη της Διεύθυνσης Σχεδιασμού & Συντονισμού Ελέγχων.
• Ο προσδιορισμός με την έκδοση της προβλεπόμενης απόφασης συνυπεύθυνων επιχειρήσεων. Στην εν λόγω περίπτωση μπορεί να ζητηθεί η συνδρομή των ΠΕΚΑ για την από κοινού διενέργεια του επιτόπιου ελέγχου.
• Η παραλαβή καταγγελιών οι οποίες εν συνεχεία θα διαβιβάζονται στα Π.Ε.Κ.Α. για διεκπεραίωση. Ειδικότερα:
> Οι καταγγελίες-δηλώσεις απασχόλησης που έχουν υποβληθεί στις Τοπικές Υπηρεσίες, προγενέστερο διάστημα της έναρξης λειτουργίας του Π.Ε.Κ.Α.
αντίστοιχης χωρικής αρμοδιότητας, θα διεκπεραιώνονται από τις Τοπικές Υπηρεσίες σύμφωνα με την ισχύουσα διαδικασία (δυνατότητα διενέργειας επιτόπιου ελέγχου σε συνεργασία με τα Π.Ε.Κ.Α., εφόσον κριθεί απαραίτητο).
> Για όσες καταγγελίες-δηλώσεις απασχόλησης δεν είναι εφικτό να πραγματοποιηθεί επιτόπιος έλεγχος πχ. οριστική διακοπή εργασιών, θα διεκπεραιώνονται από τις Τοπικές Διευθύνσεις ανεξαρτήτως από την ημερομηνία υποβολής τους, ήτοι πριν ή μετά της έναρξης λειτουργίας των Π.Ε.Κ.Α..
• Η παροχή ενημέρωσης και συμβουλών για ασφαλιστικά θέματα σε εργοδότες και ασφαλισμένους.
Β. ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ ΟΙΚΟΔΟΜΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ
• Η διεκπεραίωση Απογραφών/Μεταβολών εργοδότη, η χορήγηση Ασφαλιστικών Ενημεροτήτων, η έκδοση ασφαλιστικών λογαριασμών, η παραλαβή, ο έλεγχος και η διόρθωση Α.Π.Δ..
• Η διενέργεια Ε.Δ.Κ, η καταχώρηση, τροποποίηση, ταυτοποίηση εκκρεμών εγγραφών ασφαλιστικής ιστορίας.
• Η έκδοση αποφάσεων επιστροφής εισφορών, ΑΚΜ, ΑΚΜΕΤ, Ανακλήσεων.
• Η καταχώρηση ασφ/κής ιστορίας (από χειρόγραφες Εκθέσεις Ελέγχου).
• Διαχείριση σημάτων Πολεοδομίας ή Αστυνομίας για αυθαίρετες κατασκευές (όπου απαιτείται επιτόπιος έλεγχος θα γίνεται σε συνεννόηση με Δ.Σ.Σ.Ε ή αρμόδιο Π.Ε.Κ.Α.).
• Ο καθορισμός των ασφαλιστικών εισφορών για τα ιδιωτικά κτηριακά έργα και η διατήρηση του φυσικού αρχείου τους.
• Ο καθορισμός των ασφαλιστικών εισφορών για τα δημόσια και ιδιωτικά τεχνικά έργα που αφορούν σε κατάρτιση Σύμβασης η Ανακεφαλαιωτικού Πίνακα Εργασιών ή Τελικού Λογαριασμού μέχρι ποσού ύψους αρμοδιότητάς τους και η διατήρηση του φυσικού αρχείου τους.
• Καταλογισμός ημερομισθίων και η έκδοση Ε.Ε.Ο.Ε. χωρίς ασφ/νους (βάσει του Άρθρου 38, προσωπική απασχόληση, βάσει ΠΕΔ).
• Οι μειώσεις των κατ' ελάχιστα απαιτούμενων ημερομισθίων για ιδιωτικά οικοδομοτεχνικά έργα.
• Η διενέργεια Ουσιαστικών ελέγχων με ασφαλισμένους.
• Η έκδοση όλων των τύπων Εκθέσεων ελέγχου (Ε.Ε.Ο.Ε.).
• Η έκδοση όλων των πράξεων επιβολής επίδοση και οριστικοποίησή των.
• Η εγγραφή στις Λοιπές Πληροφοριακές Κινήσεις, στις Λοιπές Χρεωστικές Κινήσεις, στις Λοιπές Πιστωτικές Κινήσεις κ.λ.π.
• Έκδοση Γραμματίων Είσπραξης Τρεχουσών Εισφορών & Καθυστερούμενων Οφειλών.
• Η διαχείριση αταυτοποίητων καταβολών.
• Η έκδοση ασφαλιστικού λογαριασμού ασφαλισμένου.
• Η διαβίβαση στα Π.Ε.Κ.Α. λίστας δημόσιων και ιδιωτικών έργων για τα οποία θεωρείται ότι χρήζουν επιτόπιου ελέγχου, εφόσον δεν δύναται να διενεργηθούν από την Τοπική Μονάδα.
• Η διαχείριση των ενστάσεων και η σύνταξη εισηγήσεων από τον αρμόδιο υπάλληλο της Τ.Δ. προς την Τ.Δ.Ε για οποιαδήποτε απόφαση ή καταλογιστική πράξη εκδόθηκε από την Τ.Δ. ή το αρμόδιο Π.Ε.Κ.Α.
Η δυνατότητα αναζήτησης διευκρινήσεων στην περίπτωση έκδοσης απόφασης ή καταλογιστικής πράξης από το αρμόδιο Π.Ε.Κ.Α., εάν κριθούν απαραίτητες.
• Η άσκηση προσφυγών από τους Δ/ντές των Τοπικών Μονάδων ενώπιον των Διοικητικών Δικαστηρίων.
• Η εκτέλεση των αποφάσεων των Τ.Δ.Ε. και των Διοικητικών Δικαστηρίων.
• Η τυχόν τροποποίηση των πράξεων που εκδίδονται από τα Π.Ε.Κ.Α. σε εκτέλεση αποφάσεων των Τ.Δ.Ε., καθώς και η παρακολούθηση των εν λόγω πράξεων αναφορικά με την οριστικοποίησή τους.
• Η οριστικοποίηση των πράξεων που εκδίδονται από τις Τοπικές Διευθύνσεις και τα Π.Ε.Κ.Α.
• Η παραλαβή καταγγελιών οι οποίες εν συνεχεία θα διαβιβάζονται στα Π.Ε.Κ.Α. για διεκπεραίωση. Ειδικότερα:
> Οι καταγγελίες-δηλώσεις απασχόλησης που έχουν υποβληθεί στις Τοπικές Υπηρεσίες, προγενέστερο διάστημα της έναρξης λειτουργίας του Π.Ε.Κ.Α. αντίστοιχης χωρικής αρμοδιότητας, θα διεκπεραιώνονται από τις Τοπικές Υπηρεσίες σύμφωνα με την ισχύουσα διαδικασία (δυνατότητα διενέργειας επιτόπιου ελέγχου σε συνεργασία με τα Π.Ε.Κ.Α., εφόσον κριθεί απαραίτητο).
> Για όσες καταγγελίες-δηλώσεις απασχόλησης δεν απαιτείται επιτόπιος έλεγχος, θα διεκπεραιώνονται από τις Τοπικές Διευθύνσεις ανεξαρτήτως από την ημερομηνία υποβολής τους, ήτοι πριν ή μετά της έναρξης λειτουργίας των Π.Ε.Κ.Α..
Οι ανωτέρω αρμοδιότητες προσδιορίστηκαν στο πλαίσιο της υλοποίησης μίας ολιστικής ολοκληρωμένης στρατηγικής για την αντιμετώπιση της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας, εντός του πλαισίου του οργανογράμματος, με σκοπό από τα Π.Ε.Κ.Α. την πραγματοποίηση ουσιαστικών, επιτόπιων, τακτικών, εκτάκτων και ειδικών ελέγχων σχετικών με την εφαρμογή της νομοθεσίας ασφάλισης και την είσπραξη εισφορών.
Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΕΦΚΑ
ΛΑΜΠΡΟΣ ΣΕΜΠΟΣ
ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΤΕΛΟΥΣ ΤΜ. ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ
ΚΑΠΡΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ
29491/556/2019 Πρόγραμμα προεργασίας και ειδικό πρόγραμμα απασχόλησης στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας
Αριθμ. οικ. 29491/556/28-6-2019
(ΦΕΚ Β' 2817/05-07-2019)
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ-ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ-ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ
Έχοντας υπόψη:
1. την παρ. 7 του άρθρου 51 του ν. 3693/2008 «Εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με την Οδηγία 2006/43/ ΕΚ περί υποχρεωτικών ελέγχων των ετήσιων και των ενοποιημένων λογαριασμών, για την τροποποίηση των Οδηγιών 78/660/ΕΟΚ και 83/349/ΕΟΚ του Συμβουλίου και για την κατάργηση της Οδηγίας 84/253/ΕΟΚ του Συμβουλίου και άλλες διατάξεις» (Α΄ 174),
2. το άρθρο 64 του ν. 4430/2016 «Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία και ανάπτυξη των φορέων της και άλλες διατάξεις» (Α' 205),
3. τις διατάξεις του άρθρου 2 του ν. 2956/2001 «Αναδιάρθρωση Ο.Α.Ε.Δ. και άλλες διατάξεις» (Α' 258),
4. τον νόμο 4270/2014 «Αρχές δημοσιονομικής διαχείρισης και εποπτείας (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2011/85/ ΕΕ) δημόσιο λογιστικό και άλλες διατάξεις» (Α' 143),
7. το άρθρο 90 του «Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα», που κυρώθηκε με το άρθρο 1 του π.δ. 63/2005 (Α' 98),
8. τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1407/2013 της Επιτροπής της 18ης Δεκεμβρίου 2013 σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (ΕΕ L 352 της 24.12.2013 σ. 1 έως 8),
9. τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων/ ΓΚΠΔ),
10. το π.δ. 73/2015 «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α' 116),
11. την παρ. 2 του άρθρου 12 του π.δ. 80/2016 «Ανάληψη υποχρεώσεων από τους διατάκτες» (Α΄ 145),
12. το π.δ. 123/2016 «Ανασύσταση και μετονομασία του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, ανασύσταση του Υπουργείου Τουρισμού, σύσταση Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, μετονομασία Υπουργείων Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων» (Α' 208),
13. το π.δ. 133/2017 «Οργανισμός του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης» (Α' 161),
14. το π.δ. 134/2017 «Οργανισμός του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης» (Α' 168),
15. το π.δ. 141/2017 «Οργανισμός του Υπουργείου Εσωτερικών» (Α' 180),
16. το π.δ. 142/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Οικονομικών» (Α' 181),
17. το π.δ. 147/2017 «Οργανισμός του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης» (Α' 192),
18. το π.δ. 22/2018 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτή Υπουργού και Υφυπουργών» (Α' 37),
19. το π.δ. 88/2018 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α' 160),
20. το π.δ. 23/2019 «Διορισμός Υπουργού, Αναπληρωτή Υπουργού και Υφυπουργών» (Α' 28),
21. το π.δ. 58/2019 «Διορισμός του Υπουργού Εσωτερικών» (Α' 98),
22. τη με αριθ. Υ29/8-10-2015 απόφαση του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών Γεώργιο Χουλιαράκη» (Β' 2168),
23. τη με αριθμ. 91589/03-09-2018 κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης, Ευστάθιο Γιαννακίδη» (Β' 3814),
24. τη με αριθμ. Υ6/28-02-2018 απόφαση του Πρωθυπουργού «Σύσταση μίας (1) θέσης Υφυπουργού στο Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης» (Β' 695),
25. τη με αριθμ. οικ. 9673/Δ1.3298/28-02-2019 απόφαση του Πρωθυπουργού και της Υπουργού Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Κωνσταντίνο Μπάρκα» (Β' 733),
26. τις με αριθμ. 1342/18/05-03-2019 και 2078/28/2304-2019 αποφάσεις του Δ.Σ. του ΟΑΕΔ,
27. το με αριθμ. 7172/523/1-3-2019 έγγραφο του Τμήματος Κρατικών Ενισχύσεων της Διεύθυνσης Προϋπολογισμού και Δημοσιονομικών Αναφορών του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, σύμφωνα με το οποίο το πρόγραμμα δεν εγείρει θέμα κρατικών ενισχύσεων,
28. τη με αριθμ. 21054/717/10-05-2019 απόφαση της Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης περί έγκρισης τροποποίησης ανάληψης υποχρέωσης (ΑΔΑ: ΨΔΝΛ465Θ1Ω-ΖΘΤ),
29. τη με αριθμ. 19468/1780/14-05-2019 εισήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης,
30. τη με αριθμ. 36833/14-05-2019 βεβαίωση δέσμευσης πίστωσης της Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του ΟΑΕΔ,
31. τις με αριθμ 9584, 9585/13-05-2019 και 5762, 5763/14-05-2019 αποφάσεις ανάληψης πίστωσης (ΑΔΑ: Ψ9Φ34691Ω2-7ΙΟ, Ω6ΞΧ4691Ω2-6ΑΝ και ΩΗΨ6469ΙΩΖ-
ΦΣΦ, 60ΒΖ4691Ω2-Ψ7Σ) των Περιφερειακών Διευθύνσεων Κ & Δ.Μακεδονίας και Θεσσαλίας του ΟΑΕΔ,
32. την ανάγκη αντιμετώπισης της αυξημένης ανεργίας στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και της αδυναμίας πρόσβασης των νέων στην αγορά εργασίας, βάσει των στοιχείων της εγγεγραμμένης ανεργίας του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ), καθώς και την αντιμετώπιση του φαινομένου διαρροής επιστημονικού δυναμικού σε άλλες χώρες προς αναζήτηση εργασίας,
33. το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας προκαλείται συνολική δαπάνη ποσού ύψους έως έξι εκατομμύρια τριακόσιες χιλιάδες ευρώ (6.300.000,00 €), η οποία θα καλυφθεί από τον προϋπολογισμό του Ο.Α.Ε.Δ. (ΚΑΕ 2493) και κατανέμεται σε ετήσια βάση ως εξής:
για το 2019: έως 2.400.000,00 ευρώ,
για το 2020: έως 3.900.000,00 ευρώ,
αποφασίζουμε:
Την κατάρτιση προγράμματος προεργασίας και ειδικού προγράμματος απασχόλησης στην Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας, ως εξής:
Άρθρο 1
Σκοπός των προγραμμάτων
Τα προγράμματα έχουν ως διττό σκοπό:
α) την προετοιμασία των νέων ανέργων για την ένταξη τους στην αγορά εργασίας της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, οι οποίοι συνεχίζουν να πλήττονται από την ανεργία, καθώς επίσης και την αντιμετώπιση της ανεργίας και της αδυναμίας πρόσβασης στην αγορά εργασίας της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας των νέων στο πλαίσιο της παραγωγικής ανασυγκρότησης της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, σε κρίσιμους τομείς που σχετίζονται με την ανάπτυξη, σε συνδυασμό με τα υψηλά ποσοστά ανεργίας βάσει των στοιχείων της εγγεγραμμένης ανεργίας του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ),
β) την αντιμετώπιση του φαινομένου διαρροής επιστημονικού δυναμικού νεαρής ηλικίας σε άλλες χώρες προς αναζήτηση εργασίας, το οποίο προκαλεί σοβαρές επιπτώσεις στην απασχόληση και την ελληνική οικονομία γενικότερα.
Άρθρο 2
Αρμοδιότητες ΟΑΕΔ, παροχών και φορέων υποδοχής
1. Αρμόδιος φορέας για την υλοποίηση, διαχείριση, παρακολούθηση, αξιολόγηση και τον έλεγχο των προγραμμάτων είναι ο ΟΑΕΔ.
2. Ο ΟΑΕΔ εκδίδει δημόσιες προσκλήσεις στις οποίες εξειδικεύει τις λεπτομέρειες εφαρμογής των προγραμμάτων.
3. Οι πάροχοι/φορείς υποδοχής πιστοποιούν στον ΟΑΕΔ την προεργασία/απασχόληση των ωφελουμένων, προκειμένου να καταβληθεί το μισθολογικό και μη μισθολογικό κόστος.
4. Οι πάροχοι/φορείς υποδοχής ή και η υπηρεσία τοποθέτησης ωφελουμένων συλλέγουν νομίμως στοιχεία αναφορικά με τα απογραφικά δελτία ΕΙΣΟΔΟΥ-ΕΞΟΔΟΥ (microdata) των ωφελουμένων των προγραμμάτων, σύμφωνα με τον Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και όπως ειδικότερα καθορίζεται στην πρόσκληση.
5. Οι πάροχοι/φορείς υποδοχής συμμορφώνονται με τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας και ιδίως εκείνες του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου κατά τη συλλογή, την τήρηση και φύλαξη των προσωπικών δεδομένων και απογραφικών στοιχείων ΕΙΣΟΔΟΥ-ΕΞΟΔΟΥ (microdata) των ωφελουμένων που διαβιβάζονται στον ΟΑΕΔ.
6. Υπεύθυνος επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και ειδικότερα των απογραφικών δελτίων ΕΙΣΟΔΟΥ/ΕΞΟΔΟΥ (microdata) των ωφελουμένων ορίζεται ο ΟΑΕΔ. Ο ΟΑΕΔ επεξεργάζεται τα προσωπικά δεδομένα του αιτούντος υπό τις προϋποθέσεις που προβλέπονται, αντίστοιχα, στα άρθρα 6 και 9 παρ. 2 του ΓΚΠΔ, στις περιπτώσεις όπου υφίσταται άλλη, πέραν της συγκατάθεσης του αιτούντος, νόμιμη βάση επεξεργασίας αυτών.
7. Επιτρέπεται η περαιτέρω επεξεργασία, από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΥΠΕΚΑΑ), προσωπικών δεδομένων που τηρούνται για τις ανάγκες υλοποίησης των προγραμμάτων, για το σκοπό εξαγωγής στατιστικών δεδομένων στο πλαίσιο της διενέργειας ερευνών και της εκπόνησης μελετών για την αξιολόγηση του εν λόγω προγράμματος. Σε κάθε περίπτωση, ο ωφελούμενος έχει τα δικαιώματα που κατοχυρώνουν για το υποκείμενο των δεδομένων οι διατάξεις του ΓΚΠΔ (άρθρα 12 επ.).
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α'
Πρόγραμμα προεργασίας για 300 ανέργους νέους, ηλικίας 18-30 σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα και σε επιχειρήσεις, φορείς, οργανισμούς του δημοσίου τομέα που ασκούν τακτικά οικονομική δραστηριότητα, στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας
Άρθρο 3
Στόχος του προγράμματος
Στόχος του προγράμματος είναι η προετοιμασία τριακοσίων (300) εγγεγραμμένων ανέργων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, 18-30 ετών, οποιασδήποτε εκπαιδευτικής βαθμίδας, σε εργασιακό περιβάλλον του δημοσίου ή του ιδιωτικού τομέα ενόψει της ένταξης τους στην αγορά εργασίας.
Το πρόγραμμα απευθύνεται σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, σε Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (Κ.ΑΛ.Ο) και σε επιχειρήσεις, φορείς, οργανισμούς του δημοσίου, όπως αυτός ορίζεται από το άρθρο 51 του ν. 1892/1990 (Α' 101) όπως ισχύει, και επιχειρήσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού που ασκούν τακτικά οικονομική δραστηριότητα στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.
Άρθρο 4
Χρηματοδότηση-Πλαίσιο ένταξης
1. Για την υλοποίηση του προγράμματος προκαλείται δαπάνη ύψους έως του ποσού των δύο εκατομμυρίων διακοσίων χιλιάδων ευρώ (2.200.000€) η οποία βαρύνει τον προϋπολογισμό του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) (ΚΑΕ 2493 και κατανέμεται σε ετήσια βάση ως εξής:
για το έτος 2019: έως 500.000,00 ευρώ και, για το έτος 2020: έως 1.700.000,00 ευρώ.
2. Ως επιλέξιμη γεωγραφική περιοχή για την υλοποίηση του προγράμματος προεργασίας ορίζεται η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.
3. Οι ενισχύσεις που προβλέπονται στην παρούσα χορηγούνται βάσει του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1407/2013 της Επιτροπής για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (de minimis). Η ενίσχυση που θα λάβει μια επιχείρηση βάσει της παρούσας ΚΥΑ, αθροιζόμενη με οποιαδήποτε άλλη de minimis ενίσχυση έχει λάβει ή θα λάβει η επιχείρηση, δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 200.000 ευρώ σε οποιαδήποτε περίοδο τριών οικονομικών ετών. Το συνολικό ποσό ενισχύσεων ήσσονος σημασίας που χορηγείται σε μια επιχείρηση που δραστηριοποιείται στον τομέα των οδικών μεταφορών δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 100.000 ευρώ σε οποιαδήποτε περίοδο τριών οικονομικών ετών.
4. Τα ποσά ενίσχυσης που θα λάβουν οι επιχειρήσεις της ανωτέρω παραγράφου από οποιοδήποτε άλλο πρόγραμμα, για τις ίδιες επιλέξιμες δαπάνες, δεν πρέπει να υπερβαίνουν το ποσό των 200.000 ευρώ και των 100.000 ευρώ σε οποιαδήποτε περίοδο τριών οικονομικών ετών ή του ποσού ενίσχυσης που έχει καθοριστεί με βάση τα συγκεκριμένα δεδομένα κάθε περίπτωσης σε κανονισμό απαλλαγής κατά κατηγορία ή απόφαση που έχει εκδώσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (κατά το άρθρο 5 του Κανονισμού).
5. Ο σχετικός έλεγχος διενεργείται από τη χορηγούσα αρχή (ΟΑΕΔ) με την υποβολή σε αυτήν υπεύθυνης δήλωσης, από τον δικαιούχο της ενίσχυσης, για οποιαδήποτε άλλη ενίσχυση ήσσονος σημασίας την οποία έλαβε η οικεία επιχείρηση βάσει του εν λόγω Κανονισμού ή άλλων Κανονισμών για ενισχύσεις ήσσονος σημασίας κατά τα δύο προηγούμενα οικονομικά έτη και κατά το τρέχον οικονομικό έτος και με την οποία υπεύθυνη δήλωση βεβαιώνει, επίσης, ότι το συνολικό ποσό των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας που της έχουν χορηγηθεί κατά το τρέχον και τα δύο προηγούμενα οικονομικά έτη, συμπεριλαμβανομένης της παρούσας ενίσχυσης, δεν υπερβαίνει τα, κατά περίπτωση, ανωτέρω αναφερόμενα ποσά. (άρθρο 6, παρ. 1, 3 του Κανονισμού). Ως ημερομηνία λήψης της συνολικής ενίσχυσης νοείται η ημερομηνία έκδοσης της εγκριτικής απόφασης, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 3 του Καν.1407/2013.
6. Στον ως άνω έλεγχο της σώρευσης αθροίζονται και οι ενισχύσεις ήσσονος σημασίας που έχουν λάβει οι ενιαίες με την αιτούσα επιχειρήσεις.
7. Το προβλεπόμενο στον Κανονισμό ανώτατο όριο χορηγούμενης ενίσχυσης αφορά σε «ενιαία» επιχείρηση.
8. Στην έννοια της «ενιαίας» επιχείρησης περιλαμβάνονται για τους σκοπούς του Καν. 1407/2013 όλες οι επιχειρήσεις που έχουν τουλάχιστον μία από τις ακόλουθες σχέσεις μεταξύ τους:
α) μία επιχείρηση κατέχει την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου των μετόχων ή των εταίρων άλλης επιχείρησης,
β) μία επιχείρηση έχει το δικαίωμα να διορίζει ή να παύσει την πλειοψηφία των μελών του διοικητικού, διαχειριστικού ή εποπτικού οργάνου άλλης επιχείρησης,
γ) μία επιχείρηση έχει το δικαίωμα να ασκεί δεσπόζουσα επιρροή σε άλλη επιχείρηση βάσει σύμβασης που έχει συνάψει με αυτήν ή δυνάμει ρήτρας του καταστατικού αυτής της τελευταίας,
δ) μία επιχείρηση που είναι μέτοχος ή εταίρος άλλης επιχείρησης ελέγχει μόνη της, βάσει συμφωνίας που έχει συνάψει με άλλους μετόχους ή εταίρους της εν λόγω επιχείρησης, την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου των μετόχων ή των εταίρων αυτής της επιχείρησης.
9. Οι επιχειρήσεις που έχουν οποιαδήποτε από τις σχέσεις που αναφέρονται στα ανωτέρω στοιχεία α) έως δ) με μία ή περισσότερες άλλες επιχειρήσεις θεωρούνται επίσης ενιαία επιχείρηση.
10. Δυνάμει του Κανονισμού 1407/2013 (άρθρο 6 παρ. 4), τα κράτη μέλη καταγράφουν και συγκεντρώνουν όλες τις πληροφορίες που σχετίζονται με την εφαρμογή του εν λόγω Κανονισμού. Τα εν λόγω αρχεία περιέχουν όλες τις πληροφορίες που είναι αναγκαίες για να αποδειχθεί ότι έχουν τηρηθεί οι όροι του Κανονισμού. Τα αρχεία που αφορούν μεμονωμένες ενισχύσεις ήσσονος σημασίας πρέπει να διατηρούνται επί 10 οικονομικά έτη από την ημερομηνία κατά την οποία χορηγήθηκε η ενίσχυση. Τα αρχεία που αφορούν καθεστώς ενισχύσεων ήσσονος σημασίας πρέπει να διατηρούνται επί 10 οικονομικά έτη από την ημερομηνία χορήγησης της τελευταίας μεμονωμένης ενίσχυσης δυνάμει του καθεστώτος. Η ανωτέρω δεκαετής υποχρέωση τήρησης των αρχείων και εγγράφων αφορά, πέραν των παροχών, εξίσου και τη χορηγούσα αρχή (ΟΑΕΔ) που υποχρεούται να παράσχει τα εν λόγω αρχεία και έγγραφα για όλες τις επιχειρήσεις, που θα ενισχυθούν στο πλαίσιο του προγράμματος, σε περίπτωση που αιτηθούν σχετικά οι υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Άρθρο 5
Πάροχοι, ωφελούμενοι και προϋποθέσεις συμμετοχής
1. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (Κ.ΑΛ.Ο), επιχειρήσεις, φορείς και οργανισμούς του δημοσίου τομέα, όπως αυτός ορίζεται από το άρθρο 51 του ν. 1892/1990 (Α' 101), όπως ισχύει, και επιχειρήσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού που ασκούν τακτικά οικονομική δραστηριότητα (πάροχοι) και δραστηριοποιούνται στην Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας.
2. Οι πάροχοι ανάλογα με το προσωπικό που απασχολούν εντάσσονται στο Πρόγραμμα ως εξής: α) πάροχοι με προσωπικό έως 3 άτομα μπορούν να ενταχθούν το ανώτατο για έναν (1) ωφελούμενο,
β) πάροχοι με προσωπικό 4-9 άτομα μπορούν να ενταχθούν το ανώτατο για δύο (2) ωφελούμενους,
γ) πάροχοι με προσωπικό 10-19 άτομα μπορούν να ενταχθούν το ανώτατο για τρεις (3) ωφελούμενους,
δ) πάροχοι με προσωπικό 20-30 άτομα μπορούν να ενταχθούν το ανώτατο για πέντε (5) ωφελούμενους,
ε) πάροχοι με προσωπικό 31-50 άτομα μπορούν να ενταχθούν το ανώτατο για οκτώ (8) ωφελούμενους,
στ) πάροχοι με προσωπικό άνω των 50 ατόμων μπορούν να ενταχθούν το ανώτατο για αριθμό ωφελουμένων που αντιστοιχεί στο 20% του συνολικού απασχολούμενου προσωπικού κατά την αίτηση, και έως 20 ωφελούμενους.
3. Απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη παρόχου στο πρόγραμμα είναι να μην έχει προβεί σε μείωση του προσωπικού του κατά τη διάρκεια ενός τριμήνου πριν την ημερομηνία υποβολής της ηλεκτρονικής αίτησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΟΑΕΔ.
4. Στο προϋπάρχον προσωπικό ανήκουν και τα άτομα που είναι σε ασθένεια, στράτευση, σε κυοφορία λοχεία, ή κάνουν χρήση της ειδικής άδειας μητρότητας, αφού η σχέση εργασίας δεν διακόπτεται.
5. Η ανωτέρω προϋπόθεση ισχύει και για το χρονικό διάστημα από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης μέχρι την ημερομηνία υπογραφής του συμφωνητικού από τον πάροχο και τον ωφελούμενο.
6. Ως μείωση προσωπικού θεωρείται:
α) η καταγγελία της σύμβασης εργασίας,
β) η αλλαγή του καθεστώτος απασχόλησης από πλήρη σε μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση,
γ) η εθελουσία έξοδος που γίνεται με πρωτοβουλία του εργοδότη, μέσω προγραμμάτων παροχής οικονομικών κυρίως κινήτρων εθελούσιας εξόδου,
δ) η οικειοθελής αποχώρηση που θεωρείται ως καταγγελία σύμβασης, σύμφωνα με το άρθρο 38 του ν. 4488/2017 (Α' 137).
Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο πάροχος προκειμένου να ενταχθεί στο πρόγραμμα θα πρέπει να καλύψει τη μείωση έως την ημερομηνία υπογραφής του συμφωνητικού από τον πάροχο και τον ωφελούμενο.
7. Στην έννοια της μείωσης του προσωπικού της παρ. 6, κατά το τρίμηνο που προηγείται της ημερομηνίας υποβολής της ηλεκτρονικής αίτησης από την επιχείρηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΟΑΕΔ, δεν περιλαμβάνονται οι ακόλουθες περιπτώσεις:
α) η καταγγελία σύμβασης εργασίας λόγω συνταξιοδότησης,
β) η καταγγελία σύμβασης εργασίας αορίστου ή ορισμένου χρόνου (πριν τη λήξη της) που οφείλεται σε σπουδαίο λόγο που αφορά στον εργαζόμενο (μήνυση για αξιόποινη πράξη που επηρεάζει ή μπορεί να επηρεάσει την εργασία του),
γ) η λήξη σύμβασης ορισμένου χρόνου,
δ) η φυλάκιση και ο θάνατος,
ε) η οικειοθελής αποχώρηση που δεν θεωρείται καταγγελία σύμβασης σύμφωνα με το άρθρο 38 του ν.4488/2017 (Α' 137).
Για όλα τα παραπάνω, οι πάροχοι προσκομίζουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά.
Οι ανωτέρω προϋποθέσεις ισχύουν και για παρόχους που συστάθηκαν μετά από μεταβίβαση ή αλλαγή νομικής μορφής ή διάλυση και επαναλειτουργία, στον ίδιο ή σε άλλο χώρο, από τους ίδιους ή άλλους εταίρους, με το ίδιο αντικείμενο δραστηριότητας.
10. Στο πρόγραμμα δεν εντάσσονται οι εξής πάροχοι:
α) όσοι πάροχοι έχουν προβεί σε μείωση του προσωπικού τους λόγω καταγγελίας σύμβασης εργασίας (απόλυσης) στο χρονικό διάστημα των τριών μηνών που προηγούνται της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης και έως την ημερομηνία υπογραφής του συμφωνητικού,
β) τα νυχτερινά κέντρα,
γ) τα υποκαταστήματα ή τα γραφεία που έχουν την έδρα τους σε χώρα που δεν είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
δ) οι εξωχώριες εταιρείες όπως και επιχειρήσεις που στην εταιρική τους σύνθεση συμμετέχουν εξωχώριες εταιρείες,
ε) οι επιχειρήσεις στις οποίες έχουν επιβληθεί, μέσα σε χρονικό διάστημα δύο (2) ετών πριν από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής αίτησης συμμετοχής, αα. τρεις (3) πράξεις επιβολής προστίμου από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας που χαρακτηρίζονται, σύμφωνα με την υπουργική απόφαση 2063/Δ1632/2011 (Β' 266) ως «υψηλής» ή «πολύ υψηλής» σοβαρότητας, οι οποίες προκύπτουν αθροιστικά από τρεις (3) διενεργηθέντες ελέγχους, ή
ββ. δύο (2) πράξεις επιβολής προστίμου από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα του ΣΕΠΕ ή του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) για παραβάσεις που αφορούν αδήλωτη εργασία, οι οποίες προκύπτουν αθροιστικά από δύο (2) διενεργηθέντες ελέγχους. Ο δυνητικός πάροχος κατά την υποβολή της αίτησης υπαγωγής δηλώνει υπεύθυνα ότι δεν έχουν επιβληθεί σε βάρος τους οι ως άνω κυρώσεις,
στ) ΚΤΕΛ, ΚΤΕΛ ΑΕ και οι ιδιοκτήτες ή και οι συνιδιοκτήτες ενταγμένοι σε αυτά,
ζ) οι συστεγαζόμενες επιχειρήσεις ή επιχειρήσεις, οι οποίες στον χώρο όπου θα απασχοληθεί το επιχορηγούμενο άτομο (έδρα ή υποκατάστημα) συστεγάζονται με άλλη επιχείρηση,
η) οι επιχειρήσεις που δε διαθέτουν αυτοτελή επαγγελματική έδρα ή όταν η έδρα είναι η οικία του εργοδότη (π.χ. ασφαλιστές, λογιστές, πολιτικοί μηχανικοί, κλπ) εκτός των επιχειρήσεων που λόγω της φύσης της δραστηριότητας τους απασχολούν το προσωπικό εκτός του χώρου της έδρας τους (ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, ψυκτικοί),
θ) οι επιχειρήσεις προώθησης προϊόντων και παροχής υπηρεσιών μέσω τηλεφώνου,
ι) οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε τομείς, στους οποίους δεν εφαρμόζεται ο Καν. 1407/2013 (άρθρο 1).
11. Όταν η επιχείρηση ασκεί μικτή δραστηριότητα και κάποια εξ αυτών είναι μη επιλέξιμη στο πλαίσιο του προγράμματος, η επιχείρηση για να ενταχθεί υποβάλλει Υπεύθυνη Δήλωση, στην οποία αναφέρει ότι το επιχορηγούμενο άτομο δεν πρόκειται να απασχοληθεί στη μη επιλέξιμη δραστηριότητα. Η επιχείρηση σε αυτή την περίπτωση τηρεί διακριτή λογιστική παρακολούθηση.
12. Ωφελούμενοι του προγράμματος είναι συνολικά 300 εγγεγραμμένοι άνεργοι στο Μητρώο του ΟΑΕΔ νέοι, ηλικίας από δεκαοκτώ (18) έως τριάντα (30) ετών, απόφοιτοι οποιασδήποτε εκπαιδευτικής βαθμίδας.
13. Οι ωφελούμενοι άνεργοι κατά την υπόδειξη τους από τα αρμόδια ΚΠΑ2, οφείλουν:
α) να είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο ανέργων των ΚΠΑ2 της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, τόσο κατά την υπόδειξή τους από το αρμόδιο ΚΠΑ2, όσο και κατά την τοποθέτησή τους στην επιχείρηση/πάροχο,
β) να έχουν συμφωνήσει σε Ατομικό Σχέδιο Δράσης μετά την επεξεργασία των χαρακτηριστικών τους σύμφωνα με τη νέα μεθοδολογία Profiling,
γ) να είναι Έλληνες πολίτες ή πολίτες άλλου κράτους μέλους της ΕΕ ή ομογενείς με δικαίωμα διαμονής και απασχόλησης στη χώρα μας ή πολίτες τρίτων χωρών που έχουν άδεια διαμονής για εξαρτημένη εργασία τουλάχιστον για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί το πρόγραμμα και, δ) οι πτυχιούχοι Σχολών της αλλοδαπής να είναι κάτοχοι αντίστοιχων ισότιμων τίτλων σπουδών, αναγνωρισμένων από τον ΔΟΑΤΑΠ.
14. Δεν είναι δυνατή η τοποθέτηση:
α) ωφελουμένων που είχαν απασχοληθεί καθ' οιονδήποτε τρόπο ή ασκηθεί στην ίδια επιχείρηση/πάροχο το τελευταίο εξάμηνο πριν την ημερομηνία υποβολής της αίτησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος,
β) ατόμων που θα απασχοληθούν αποκλειστικά, από την 22η ώρα βραδινή (έναρξη ωραρίου) έως και την 6η πρωινή (λήξη ωραρίου),
γ) ατόμων που στην ίδια επιχείρηση/συνεταιρισμό/ πάροχο:
αα. είναι εταίροι σε Ο.Ε., Ε.Ε, Ε.Π.Ε και στις Ι.Κ.Ε,
ββ. είναι μέλη των Δ.Σ. στις Α.Ε., πλην των μελών-εταίρων των Φορέων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (Κ.ΑΛ.Ο.),
γγ. είναι οι νόμιμοι εκπρόσωποι ή οι διαχειριστές των επιχειρήσεων,
δδ. είναι μέλη των συνεταιρισμών (πλην των μελών των ΚοινΣεπ).
15. Οι άνεργοι δεν υποβάλλουν οι ίδιοι αίτηση, αλλά υποδεικνύονται με συστατικό σημείωμα από την αρμόδια υπηρεσία (ΚΠΑ2) σύμφωνα με όσα ορίζει η Δημόσια Πρόσκληση.
Άρθρο 6
Διάρκεια προγράμματος
Η διάρκεια του προγράμματος ορίζεται στους επτά (7) μήνες και αφορά σε τοποθέτηση σε θέσεις προεργασίας.
Άρθρο 7
Ωράριο-Απουσίες
1. Οι ωφελούμενοι μπορούν να απουσιάσουν μέχρι 14 ημερολογιακές ημέρες καθ' όλη τη διάρκεια του προγράμματος, με την υποχρέωση επιμήκυνσης του προγράμματος.
2. Η προεργασία ορίζεται στις οκτώ (8) ώρες ημερησίως και πέντε (5) ημέρες μέσα στην εβδομάδα (από Δευτέρα έως και Σάββατο) σύμφωνα με το αντικείμενο δραστηριότητας και το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο του παρόχου.
3. Δεν είναι δυνατή προεργασία μετά την 22η ώρα βραδινή έως και την 6η ώρα πρωινή.
4. Η προεργασία πιστοποιείται με την τήρηση παρουσιολογίου.
Άρθρο 8
Αποζημίωση και διαδικασία καταβολής αποζημίωσης σε ωφελούμενους
1. Στους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα προεργασίας, καταβάλλεται από τον ΟΑΕΔ μηνιαίως αποζημίωση ίση με τον νόμιμο κατώτατο μισθό, καθώς και αναλογία δώρων εορτών και επιδόματος αδείας με βάση την προαναφερόμενη αποζημίωση.
2. Οι συμμετέχοντες στο πρόγραμμα προεργασίας, για το χρόνο συμμετοχής τους σε αυτό, υπάγονται στη μεικτή ασφάλιση του ΕΦΚΑ (πρώην ΙΚΑ ΕΤΑΜ), των συνεισπραττόμενων κλάδων ΟΑΕΔ (και των πρώην ΟΕΚ και ΟΕΕ) και επίσης ασφαλίζονται και για επαγγελματικό κίνδυνο. Ο υπολογισμός των καταβλητέων εισφορών γίνεται επί του ποσού της αποζημίωσης της προηγούμενης παραγράφου. Από το ανωτέρω ποσό ο ΟΑΕΔ παρακρατεί την προβλεπόμενη εισφορά ασφαλισμένου και την αποδίδει στον ΕΦΚΑ μαζί με την προβλεπόμενη εισφορά εργοδότη που βαρύνει τον Οργανισμό.
3. Ο πάροχος υποχρεούται να διατηρεί μηνιαίο παρουσιολόγιο υπογεγραμμένο από τον ωφελούμενο και τον ίδιο για κάθε ημέρα προεργασίας το οποίο κοινοποιείται στο ΚΠΑ2 στην αρμοδιότητα του οποίου ανήκει η έδρα του παρόχου, το πρώτο δεκαήμερο του επόμενου μήνα προεργασίας.
4. Οι ωφελούμενοι υποχρεούνται στη συμπλήρωση των απαιτούμενων στοιχείων και δεδομένων, στις σχετικές φόρμες (απογραφικά δελτία) κατά την είσοδο (πρόσληψη) και την λήξη ή την αποχώρηση από το πρόγραμμα (έως 4 εβδομάδες από την ημερομηνία λήξεως), οι οποίες συμπληρώνονται ηλεκτρονικά μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του ΟΑΕΔ από τους ίδιους τους ωφελούμενους με τους κωδικούς πρόσβασης που διέθεταν ως άνεργοι. Στο πλαίσιο αυτό οι ωφελούμενοι (άνεργοι) πρέπει να παρέχουν τη συγκατάθεση τους για την περαιτέρω επεξεργασία από τους αρμόδιους φορείς, των προσωπικών δεδομένων τους, συμπεριλαμβανομένων και των ευαίσθητων, που τηρούνται για τις ανάγκες υλοποίησης του παρόντος προγράμματος, για τον σκοπό εξαγωγής στατιστικών δεδομένων.
5. Το δελτίο εισόδου πρέπει να έχει συμπληρωθεί, με ευθύνη του ωφελούμενου, προκειμένου να καταβληθεί η πρώτη πληρωμή του, όπως αντίστοιχα και το δελτίο εξόδου, προκειμένου να του καταβληθεί η τελευταία πληρωμή. Σε διαφορετική περίπτωση δεν καταβάλλεται στον ωφελούμενο το ποσό της μηνιαίας αποζημίωσης που αντιστοιχεί στον πρώτο ή τον τελευταίο μήνα προεργασίας.
6. Στην περίπτωση εξόδου του ωφελούμενου νωρίτερα από τη λήξη του προγράμματος, το δελτίο εξόδου συμπληρώνεται σε χρονικό διάστημα έως 4 εβδομάδες μετά την αποχώρηση του, προκειμένου να καταβληθεί στον ωφελούμενο το ποσό της αποζημίωσης που αντιστοιχεί στο διάστημα της προεργασίας του.
7. Η υποχρέωση συμπλήρωσης των απογραφικών δελτίων ισχύει και για τους τυχόν αντικαταστάτες ωφελουμένων.
Άρθρο 9
Διαδικασία υποβολής αιτήσεων - Έλεγχος προϋποθέσεων -Έγκριση Αναζήτησης/ Υπόδειξης Συμφωνητικό συνεργασίας
1. Μετά τη δημοσίευση της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος οι πάροχοι, οι οποίοι δραστηριοποιούνται σε περιοχές αρμοδιότητας των ΚΠΑ2 της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και διαθέτουν κωδικούς πρόσβασης στο πληροφορικό σύστημα του ΟΑΕΔ (e-services) υποβάλλουν μία μόνο ηλεκτρονική αίτηση εντολή κενής θέσης υπεύθυνη δήλωση, η οποία είναι αναρτημένη στην ιστοσελίδα του Οργανισμού (www. oaed.gr). Απαραίτητη προϋπόθεση για την υποβολή της ηλεκτρονικής αίτησης είναι ο ενδιαφερόμενος πάροχος να είναι πιστοποιημένος χρήστης στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του ΟΑΕΔ (εφόσον έχει παραλάβει κλειδάριθμο από το ΚΠΑ2 της περιοχής της) και να διαθέτει κωδικούς πρόσβασης (ονομασία χρήστη και συνθηματικό).
2. Τα υποκαταστήματα ή γραφεία με έδρα σε χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποβάλλουν αίτηση υπαγωγής στα ΚΠΑ2 της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, εφόσον το υποκατάστημα ή το γραφείο ανήκει σε περιοχή αρμοδιότητάς τους.
3. Πάροχοι που δε διαθέτουν κλειδάριθμο, καλούνται μέσω της Δημόσιας Πρόσκλησης να τον προμηθευτούν από το ΚΠΑ2, όπου ανήκουν, ώστε να μπορούν να υποβάλουν αίτηση εκδήλωσης ενδιαφέροντος.
4. Στην αίτηση εκδήλωσης ενδιαφέροντος οι πάροχοι περιγράφουν την ειδικότητα, το περιεχόμενο της ειδικότητας και το εκπαιδευτικό επίπεδο των ανέργων/ ωφελουμένων στους οποίους επιθυμούν να παρέχουν προεργασία.
5. Η ηλεκτρονική αίτηση απευθύνεται στο ΚΠΑ2 στην περιοχή της αρμοδιότητας του οποίου ανήκει ο πάροχος και θα αποκτήσει την προεργασία ο ωφελούμενος.
6. Η ηλεκτρονική αίτηση του παρόχου επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης σύμφωνα με το άρθρο 8 του ν.1599/1986 όσον αφορά στα στοιχεία που περιλαμβάνονται και αναφέρονται σε αυτήν. Η επιχείρηση/πάροχος φέρει την ευθύνη της πλήρους και ορθής συμπλήρωσης της ηλεκτρονικής της αίτησης. Ειδικότερα, υποχρεούται να συμπληρώσει τα σχετικά πεδία της ηλεκτρονικής αίτησης με τα στοιχεία που θα οριστούν στη δημόσια πρόσκληση. Η ανακρίβεια των στοιχείων που δηλώνονται από την επιχείρηση/πάροχο στην ηλεκτρονική αίτηση επισύρει τον αποκλεισμό της από τη διαδικασία και δεν είναι δυνατή η εξέταση τυχόν αντιρρήσεων της. Η αίτηση συνιστά εξουσιοδότηση προς τον ΟΑΕΔ για τη χρήση και επεξεργασία των στοιχείων της από τα πληροφοριακά συστήματα (Π.Σ.) του ΟΑΕΔ, του ΕΡΓΑΝΗ (ΠΣ ΣΕΠΕ ΟΑΕΔΕΦΚΑ) του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, της Ανώτατης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ).
7. Το Γραφείο Απασχόλησης του ΚΠΑ2 προβαίνει σε διοικητικό έλεγχο και εξετάζει την τυχόν ύπαρξη αποκλίσεων ανάμεσα στα στοιχεία της υποβαλλόμενης αίτησης και των στοιχείων που εξήχθησαν, καθώς και την τήρηση των όρων και προϋποθέσεων της παρούσας (έλεγχος είδους επιχειρηματικής δραστηριότητας, μείωση προσωπικού, έλεγχος σώρευσης και τήρησης κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων, πράξεις επιβολής προστίμων από το ΣΕΠΕ) και οτιδήποτε άλλο κρίνεται απαραίτητο.
8. Κατόπιν ενημερώνει, με κάθε πρόσφορο μέσο, τον πάροχο για το αποτέλεσμα του διοικητικού ελέγχου και τη δυνατότητα επιλογής ωφελούμενου ανέργου. Παράλληλα ενημερώνεται και ο εργασιακός σύμβουλος ανέργων για να ξεκινήσει την αναζήτηση στο Μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ.
9. Σε περίπτωση που ο πάροχος δεν πληροί τις προϋποθέσεις, ώστε να συμμετέχει στο παρόν πρόγραμμα, ενημερώνεται εγγράφως από το Γραφείο Απασχόλησης του αρμοδίου ΚΠΑ2 και δύναται να υποβάλει τις αντιρρήσεις του κατά του απαντητικού εγγράφου του ΚΠΑ2.
10. Αρμόδιος για την έκδοση εγκριτικής ή απορριπτικής απόφασης υπαγωγής των δυνητικών παροχών είναι ο Προϊστάμενος του αρμόδιου ΚΠΑ2.
11. Ο εργασιακός σύμβουλος ανέργων αναζητά εγγεγραμμένους ανέργους ηλικίας 18-30 ετών, σύμφωνα με τις προδιαγραφές της εντολής κενής θέσης προεργασίας.
12. Η υπόδειξη των ανέργων στους παρόχους από τους εργασιακούς συμβούλους των Υπηρεσιών (ΚΠΑ2) διενεργείται μέσω συστατικού σημειώματος σύμφωνα με:
α) τη διαδικασία εγγραφής των ανέργων στο σύστημα προσφοράς ζήτησης εργασίας,
β) τον τίτλο σπουδών του ανέργου,
γ) την αίτηση υπεύθυνη δήλωση εντολή κενής θέσης εργασίας από τον πάροχο,
δ) τη διαδικασία της εξατομικευμένης προσέγγισης βάσει των προτάσεων που εμπεριέχονται στα ατομικά σχέδια δράσης των προς υπόδειξη ανέργων μετά την επεξεργασία των χαρακτηριστικών τους σύμφωνα με τη νέα μεθοδολογία Profiling,
ε) την κατάταξη του στις ομάδες κατηγορίες του Profiling.
13. Σε περίπτωση εύρεσης από τον εργασιακό σύμβουλο περισσότερων του ενός προς υπόδειξη ανέργων με τα αιτούμενα χαρακτηριστικά, ο εργασιακός σύμβουλος κατατάσσει τους υποψήφιους λαμβάνοντας ως κριτήρια τον χρόνο της εγγεγραμμένης ανεργίας, την κατάταξη τους στις ομάδες σύμφωνα με τη νέα μεθοδολογία του Profiling και σε συμφωνία με τον πάροχο, του υποδεικνύει τους ανέργους.
14. Λεπτομέρειες για τη διαδικασία υπόδειξης των ανέργων στους παρόχους εξειδικεύονται στη Δημόσια Πρόσκληση.
15. Μετά την υπόδειξη των ανέργων στους ενδιαφερόμενους παρόχους, καλούνται τόσο οι άνεργοι όσο και οι πάροχοι που συμμετέχουν στο πρόγραμμα να υπογράψουν, το αργότερο μέσα σε πέντε εργάσιμες ημέρες από την υπόδειξη των ανέργων, συμφωνητικό συνεργασίας. Το πρόγραμμα αρχίζει την επόμενη εργάσιμη ημέρα από την ημερομηνία υπογραφής του συμφωνητικού, στο οποίο αναγράφεται η ημερομηνία έναρξης και λήξης του προγράμματος. Στο συμφωνητικό συνεργασίας που υπογράφεται μεταξύ του ΟΑΕΔ, ο οποίος εκπροσωπείται από τον Προϊστάμενο του ΚΠΑ2 μετά από εξουσιοδότηση του Διοικητή του ΟΑΕΔ, του παρόχου και του ωφελούμενου, περιγράφονται οι υποχρεώσεις των παροχών και των ωφελουμένων. Το περιεχόμενο του συμφωνητικού αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της Δημόσιας Πρόσκλησης του προγράμματος.
16. Υπεύθυνος-επιβλέπων της προεργασίας ορίζεται ο εργοδότης ή άλλος εργαζόμενος, ο οποίος απασχολείται με σχέση πλήρους και εξαρτημένης εργασίας, και διαθέτει συναφή τίτλο σπουδών με την ειδικότητα του ωφελούμενου ή συναφή άδεια άσκησης επαγγέλματος ή τουλάχιστον δύο χρόνια εργασιακής εμπειρίας στο αντικείμενο όπου θα παρέχει την προεργασία του ο ωφελούμενος. Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την τεκμηρίωση της θέσης του υπεύθυνου-επιβλέποντος της προεργασίας, θα εξειδικευτούν στη Δημόσια Πρόσκληση.
Άρθρο 10
Δεσμεύσεις
1. Σε περίπτωση που αποχωρήσει ωφελούμενος για λόγους που δεν αφορούν στον ίδιο αλλά στον πάροχο, είναι δυνατή η τοποθέτηση του σε άλλο πάροχο για το υπολειπόμενο χρονικό διάστημα μέχρι τη συμπλήρωση των επτά (7) μηνών. Ο ωφελούμενος που αποχωρεί από μία θέση, αποζημιώνεται για τις ημέρες που απασχολήθηκε στον πάροχο και δεν υποδεικνύεται άλλος ωφελούμενος στον πάροχο.
2. Σε περίπτωση που ο ωφελούμενος αποχωρήσει για λόγους που δεν αφορούν στον πάροχο, κατά τον πρώτο μήνα της προεργασίας το ΚΠΑ2 προχωράει στην τοποθέτηση άλλου ωφελούμενου, για το υπολειπόμενο χρονικό διάστημα. Σε αυτή την περίπτωση ο ωφελούμενος που αποχωρεί από μία θέση, αποζημιώνεται για τις ημέρες που ασκήθηκε και δεν υποδεικνύεται σε άλλον πάροχο.
3. Οποιαδήποτε μεταβολή προκύπτει δηλώνεται από τον πάροχο ή τον ωφελούμενο στο αρμόδιο ΚΠΑ2.
4. Στην περίπτωση λύσης του συμφωνητικού συνεργασίας με υπαιτιότητα του παρόχου, μετά από εισήγηση της αρμόδιας Υπηρεσίας (ΚΠΑ2) και απόφαση του Δ.Σ. του ΟΑΕΔ, δύναται να επιβληθεί κύρωση αποκλεισμού του παρόχου από όμοια προγράμματα προεργασίας ή προγράμματα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας ή προγράμματα απασχόλησης που υλοποιεί ο ΟΑΕΔ.
5. Σε περίπτωση που ο πάροχος κατά την 7μηνη διάρκεια του προγράμματος προβεί σε μείωση λόγω καταγγελίας σύμβασης εργασίας ατόμου από το προϋπάρχον προσωπικό, χωρίς να το αντικαταστήσει εντός ενός
(1) μήνα, το πρόγραμμα διακόπτεται με απόφαση του Προϊσταμένου της αρμόδιας Υπηρεσίας (ΚΠΑ2). Δίνεται ωστόσο η δυνατότητα στον ωφελούμενο να ολοκληρώσει την προεργασία σε άλλο πάροχο για το υπολειπόμενο χρονικό διάστημα.
6. Μείωση θεωρείται η μετατροπή του καθεστώτος απασχόλησης από πλήρη σε μερική ή σε εκ περιτροπής μισθωτού από το προϋπάρχον προσωπικό ή η μείωση των ωρών εργασίας στο προϋπάρχον προσωπικό.
7. Δεν θεωρείται μείωση η καταγγελία σύμβασης ορισμένου ή αορίστου χρόνου για πειθαρχικούς λόγους (μετά από μήνυση), η οικειοθελής αποχώρηση, θάνατος, φυλάκιση και συνταξιοδότηση λόγω γήρατος ή αναπηρίας μισθωτού της επιχείρησης.
Άρθρο 11
Υποχρεώσεις παρόχου
1. Ο πάροχος διασφαλίζει την ασφάλεια και υγεία των ωφελουμένων στον τόπο προεργασίας τους ως προς όλες τις πτυχές και στο ίδιο επίπεδο προστασίας που παρέχεται και στους άλλους εργαζομένους του, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Κώδικα Νόμων για την Υγεία και την Ασφάλεια των Εργαζομένων (ΚΝΥΑΕ), που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3850/2010 (Α' 84), καθώς και τις ειδικότερες σχετικές διατάξεις.
3. Ο πάροχος παρέχει στους ωφελούμενους επαρκή και κατάλληλη εκπαίδευση για την εκτέλεση των καθηκόντων τους, καθώς και τις κατάλληλες οδηγίες όσον αφορά τους κινδύνους για την ασφάλεια και την υγεία τους.
4. Ο πάροχος δεν αναθέτει σε ωφελούμενους καθήκοντα τα οποία απαιτούν εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία η οποία δεν προκύπτει από την ειδικότητά τους.
Άρθρο 12
Διαδικασία παρακολούθησης και ελέγχου του προγράμματος
1. Τα αρμόδια όργανα λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα με στόχο:
α) τη χρηστή και αποτελεσματική διαχείριση των πόρων,
β) την τήρηση των εθνικών και ενωσιακών διατάξεων,
γ) την ορθή υλοποίηση του φυσικού αντικειμένου,
δ) την πρόληψη ή τη διαπίστωση τυχόν παραβάσεων και την επιβολή κυρώσεων,
ε) την εξασφάλιση επαρκούς διαδρομής ελέγχου.
2. Οποιαδήποτε διαφορά προκύπτει μεταξύ των ΚΠΑ2 της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και των παροχών ή των ωφελούμενων, κατά την υλοποίηση του προγράμματος, επιλύεται με απόφαση του Δ.Σ. του ΟΑΕΔ.
3. Οι ενστάσεις υποβάλλονται στο ΚΠΑ2, στην αρμοδιότητα του οποίου ανήκει ο ωφελούμενος ή ο πάροχος εντός τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίηση των σχετικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί από τα αρμόδια ΚΠΑ2 της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας.
4. Οι επαληθεύσεις του προγράμματος είναι επιτόπιες και διοικητικές. Οι επιτόπιες επαληθεύσεις διενεργούνται από ελεγκτές/ υπαλλήλους του ΟΑΕΔ σύμφωνα με τα οριζόμενα στην κείμενη νομοθεσία οποιαδήποτε χρονική στιγμή και είναι τουλάχιστον δύο (ένας μετά την έναρξη και ένας πριν τη λήξη του προγράμματος), προκειμένου να διαπιστωθεί η τήρηση των όρων του προγράμματος.
5. Μετά την υπογραφή του συμφωνητικού συνεργασίας πραγματοποιείται επιτόπια επαλήθευση (επιτόπιος έλεγχος) από ελεγκτές υπαλλήλους στους οποίους έχει ανατεθεί από το αρμόδιο τμήμα διοικητικών υπηρεσιών της Περιφερειακής Διεύθυνσης Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας σύμφωνα με τη με αριθμ. 1952/39/15-07-2016 απόφαση του Δ.Σ. όπως ισχύει, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν ο πάροχος τηρεί τους όρους του προγράμματος (λειτουργία της επιχείρησης, απασχόληση του προϋπάρχοντος προσωπικού, ύπαρξη υπεύθυνου επιβλέποντα του προγράμματος προεργασίας).
6. Σε περίπτωση που δεν τηρούνται οι όροι του προγράμματος για την υπαγωγή του παρόχου η Υπηρεσία (ΚΠΑ 2) προβαίνει σε ανάκληση της εγκριτικής απόφασης.
7. Στην περίπτωση ανάκλησης της εγκριτικής απόφασης καταβάλλεται στον ωφελούμενο η ημερήσια αποζημίωση για το χρονικό διάστημα προεργασίας και υποδεικνύεται σε άλλον πάροχο για το υπολειπόμενο χρονικό διάστημα μέχρι τη συμπλήρωση των επτά μηνών.
8. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι ο ωφελούμενος δεν πληροί τις προϋποθέσεις που περιγράφονται στις παρ. 12 έως 15 του άρθρου 5, ανακαλείται η υπόδειξη του και η ένταξη του στο πρόγραμμα.
9. Για τις επιτόπιες και διοικητικές επαληθεύσεις που πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια υλοποίησης του συνολικού προγράμματος, οι ελεγκτές συντάσσουν σχετικές εκθέσεις, που αφορούν τους όρους του προγράμματος. Αντίγραφο της έκθεσης παραδίδεται στον πάροχο.
9. Οι ελεγχόμενοι πάροχοι υποχρεούνται:
α) να παρέχουν κάθε δυνατή βοήθεια, κατά τον έλεγχο, στους ελεγκτές υπαλλήλους του ΟΑΕΔ σύμφωνα με τα οριζόμενα στην κείμενη νομοθεσία.
β) να αποδέχονται όλους τους προβλεπόμενους από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης ελέγχους και την παροχή σε αυτά όλων των δικαιολογητικών στοιχείων που ζητούνται,
γ) να τηρούν τα αποδεικτικά στοιχεία και έγγραφα που αναφέρονται στην παρούσα απόφαση για τουλάχιστον δέκα (10) έτη, μετά τη λήξη του προγράμματος.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β'
Ειδικό πρόγραμμα απασχόλησης 250 ανέργων ηλικίας 22-39 στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και στα νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου αυτής και τα οποία δεν ασκούν οικονομική δραστηριότητα.
Άρθρο 13
Στόχος του προγράμματος
Στόχος του ειδικού προγράμματος είναι η απασχόληση 250 άνεργων πτυχιούχων μέσω της τοποθέτησης και απασχόλησης προσωπικού (ωφελούμενοι) στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας σε φορείς υποδοχής, όπως ορίζονται στο άρθρο 14.
Άρθρο 14
Φορείς Υποδοχής
Ως φορείς υποδοχής ορίζονται η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου αυτής και φορείς του δημοσίου τομέα όπως αυτοί ορίζονται στο άρθρο 51 του ν. 1892/1990, όπως ισχύει, και οι οποίοι δεν ασκούν οικονομική δραστηριότητα.
Άρθρο 15
Αμοιβές ωφελουμένων-Χρηματοδότηση
1. Οι ακαθάριστες μηνιαίες αμοιβές των ωφελουμένων ορίζονται:
α) για την κατηγορία ΠΕ έως τα 1.040,00 ευρώ και β) για την κατηγορία ΤΕ έως τα 990,00 ευρώ.
2. Για τους ωφελούμενους οι οποίοι διαθέτουν μεταπτυχιακό τίτλο ή διδακτορικό δίπλωμα, οι ανωτέρω αποδοχές προσαυξάνονται μηνιαίως κατά 50 ευρώ ή 100 ευρώ αντίστοιχα και διαμορφώνονται ως εξής:
α) για τους κατόχους μεταπτυχιακού τίτλου:
αα. για την κατηγορία ΠΕ έως τα 1.090,00 ευρώ και, ββ. για την κατηγορία ΤΕ έως τα 1.040,00 ευρώ.
β) για τους κατόχους διδακτορικού διπλώματος: αα. για την κατηγορία ΠΕ έως τα 1.140,00 ευρώ και β.β. για την κατηγορία ΤΕ έως τα 1.090,00 ευρώ.
Ειδικότερα, οι ωφελούμενοι οι οποίοι διαθέτουν και τους δύο αναφερόμενους τίτλους σπουδών λαμβάνουν ως μηνιαίο ποσό, το ποσό που αντιστοιχεί στην ανώτερη κατηγορία.
3. Το επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας καταβάλλεται σε ωφελούμενους που απασχολούνται σε ειδικότητες που προβλέπει ο Κανονισμός Ασφάλισης του ΕΦΚΑ.
4. Η εργασία προς συμπλήρωση της εβδομαδιαίας υποχρεωτικής (νυχτερινή εργάσιμων ημερών, νυχτερινή και ημερήσια Κυριακών και εξαιρέσιμων ημερών) παρέχεται από τους ωφελούμενους σε υπηρεσίες οι οποίες λειτουργούν σε εικοσιτετράωρη βάση και ορίζεται μέχρι τέσσερις (4) νύχτες και δύο (2) αργίες ή Κυριακές κατ' ανώτατο όριο μηνιαίως ανά ωφελούμενο.
5. Το μικτό ωρομίσθιο για τις παραπάνω περιπτώσεις ορίζεται ως εξής:
α) για νυχτερινή απασχόληση εργάσιμων ημερών:
i. 1,56 ευρώ για την κατηγορία ΠΕ,
ii. 1,48 ευρώ για την κατηγορία ΤΕ και
β) για ημερήσια και νυχτερινή εργασία Κυριακών και εξαιρέσιμων ημερών:
i. 2,34 ευρώ για την κατηγορία ΠΕ,
ii. 2,22 ευρώ για την κατηγορία ΤΕ.
6. Ο ΟΑΕΔ, στο πλαίσιο υλοποίησης του προγράμματος, καλύπτει: α) τις ακαθάριστες αποδοχές (εισφορές ασφαλισμένου και καθαρές αμοιβές) των ωφελουμένων που απασχολούνται στο φορέα υποδοχής και β) τις ασφαλιστικές εργοδοτικές εισφορές του φορέα υποδοχής.
7. Εκτός από τις επιλέξιμες δαπάνες που ορίζονται στην παρ. 6, ο ΟΑΕΔ και οι φορείς υποδοχής δεν υποχρεούνται να καταβάλουν οποιαδήποτε άλλη παροχή, αποζημίωση ή ενίσχυση στους ωφελούμενους.
8. Για κάθε ημέρα απουσίας η οποία δεν οφείλεται σε άσκηση νομίμου δικαιώματος (άδεια, βραχυχρόνια αναρρωτική άδεια, ανυπαίτιο κώλυμα των άρθρων 657 και 658 του Αστικού Κώδικα), το οποίο δικαιολογεί αμοιβή, περικόπτονται αντίστοιχα οι ακαθάριστες αποδοχές, σύμφωνα με την εργατική νομοθεσία και το εκάστοτε θεσμικό πλαίσιο του φορέα υποδοχής.
9. Η μέγιστη δαπάνη για την εφαρμογή του προγράμματος προβλέπεται να ανέλθει συνολικά έως το ποσό των 4.100.000,00 ευρώ και οι θέσεις στις 250. Η δαπάνη προβλέπεται να καλυφθεί από τον προϋπολογισμό του ΟΑΕΔ (ΚΑΕ 2493) και κατανέμεται σε ετήσια βάση ως εξής:
για το έτος 2019: έως 1.900.000,00 ευρώ, για το έτος 2020: έως 2.200.000,00 ευρώ.
Άρθρο 16
Διαδικασία Ένταξης-Διάρκεια και Όροι Απασχόλησης
1. Οι φορείς υποδοχής υποβάλλουν στον ΟΑΕΔ, μέσα σε αποκλειστική προθεσμία πέντε (5) ημερολογιακών ημερών από τη δημοσίευση της παρούσας στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, αίτημα ένταξης στο πρόγραμμα, στο οποίο περιλαμβάνονται:
α) Παράρτημα Ι όπου αναγράφονται: η Περιφερειακή Ενότητα, η υπηρεσία τοποθέτησης του φορέα υποδοχής σύμφωνα με το άρθρο 13 της παρούσας και ο αριθμός των θέσεων απασχόλησης ανά κατηγορία, κλάδο και ειδικότητα.
β) Παράρτημα II, στο οποίο αναφέρονται αναλυτικά τα ειδικά και γενικά προσόντα της θέσης απασχόλησης. γ) Παράρτημα III, στο οποίο αναλυτικά αναφέρονται τα τυχόν πρόσθετα προσόντα της θέσης απασχόλησης.
Τα Παραρτήματα II και III συντάσσονται από το Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (ΑΣΕΠ) σε συνεργασία με τους φορείς υποδοχής.
Στη συνέχεια, ο Διοικητής του ΟΑΕΔ εκδίδει τη σχετική απόφαση ένταξης στο πρόγραμμα.
Αιτήσεις που τυχόν υποβληθούν μετά την παρέλευση της αναφερόμενης προθεσμίας, δεν εξετάζονται.
2. Ο ΟΑΕΔ είναι αρμόδιος για την υποδοχή των ηλεκτρονικών αιτήσεων των ωφελουμένων και την κατάρτιση του πίνακα ωφελουμένων, τη σύζευξη των ωφελουμένων με τις θέσεις απασχόλησης στους φορείς υποδοχής, τη διενέργεια δειγματοληπτικών επιτόπιων επαληθεύσεων στους φορείς υποδοχής, την καταβολή των αμοιβών και των νόμιμων ασφαλιστικών εισφορών των ωφελουμένων.
3. Η συνολική διάρκεια απασχόλησης των ωφελουμένων ορίζεται στους δώδεκα (12) μήνες. Παράταση ή σύναψη νέας σύμβασης το ίδιο ημερολογιακό έτος ή μετατροπή σε σύμβαση αορίστου χρόνου είναι άκυρες κατά τα οριζόμενα στην παρ. 2 του άρθρου 21 του ν. 2190/1994 (Α' 28).
4. Οι ωφελούμενοι θα απασχοληθούν στους Φορείς Υποδοχής σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο που τους διέπει.
Άρθρο 17
Ωφελούμενοι-Κριτήρια κατάταξης και σύστημα επιλογής
1. Ωφελούμενοι του προγράμματος είναι συνολικά 250 άνεργοι νέοι, ηλικίας 22 έως 39 ετών, απόφοιτοι ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων πανεπιστημιακού και τεχνολογικού τομέα, οι οποίοι κατά την υποβολή της ηλεκτρονικής τους αίτησης:
α) είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο ανέργων των Υπηρεσιών του ΟΑΕΔ της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας τόσο κατά την υπόδειξη τους από το αρμόδιο ΚΠΑ2 όσο και κατά την τοποθέτηση τους στον Φορέα Υποδοχής.
β) έχουν συμφωνήσει σε Ατομικό Σχέδιο Δράσης μετά την επεξεργασία των χαρακτηριστικών τους, σύμφωνα με τη νέα μεθοδολογία Profiling.
γ) είναι Έλληνες πολίτες, πολίτες κρατών-μελών της Ε.Ε., Βορειοηπειρώτες, ομογενείς και ομογενείς που προέρχονται από την Κωνσταντινούπολη και από τα νησιά Ίμβρο και Τένεδο, ή ομογενείς εξ Αιγύπτου, χωρίς να απαιτείται πιστοποιητικό ελληνικής ιθαγένειας ούτε η συμπλήρωση ενός (1) έτους από την απόκτηση αυτής, υπό την προϋπόθεση ότι η ιδιότητα τους ως Ελλήνων κατά το γένος και τη συνείδηση αποδεικνύεται με άλλους τρόπους (ν.δ. 3832/1958).
2. Τα κριτήρια κατάταξης των ωφελουμένων είναι τα ακόλουθα:
α) χρονικό διάστημα συνεχόμενης εγγεγραμμένης ανεργίας ωφελουμένου, με ανώτατο όριο τους 24 μήνες,
β) ετήσιο εισόδημα ατομικό ή οικογενειακό,
γ) μεταπτυχιακός τίτλος,
δ) διδακτορικό δίπλωμα,
ε) εγγραφή στο Μητρώο ανέργων ΑμεΑ του ΟΑΕΔ και,
στ) δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ).
3. Το σύστημα επιλογής βασίζεται στη μοριοδότηση των παραπάνω κριτηρίων, στον καθορισμό τυχόν δικαιολογητικών που πρέπει να υποβληθούν από τους δυνητικά ωφελούμενους, στον ορισμό μηχανισμού ελέγχου των δικαιολογητικών αυτών και στη βαθμολόγηση, κατάταξη και τοποθέτηση των υποψηφίων σε αντίστοιχες θέσεις με τη χρήση μηχανογραφικού λογισμικού. Όλα τα παραπάνω εξειδικεύονται στην πρόσκληση την οποία εκδίδει ο ΟΑΕΔ κατόπιν έγκρισης του ΑΣΕΠ. Το ΑΣΕΠ εγκρίνει ή τροποποιεί τη σχετική πρόσκληση μέσα σε αποκλειστική προθεσμία πέντε (5) εργάσιμων ημερών από την περιέλευση του αντίστοιχου σχεδίου σε αυτό.
Άρθρο 18
Διαδικασία υποβολής αιτήσεων και κατάρτιση Πίνακα Κατάταξης Ανέργων
1. Οι άνεργοι, κατόπιν σχετικής δημόσιας πρόσκλησης του ΟΑΕΔ, καλούνται να υποβάλουν αποκλειστικά με ηλεκτρονικό τρόπο στον ΟΑΕΔ, μία αίτηση συμμετοχής για την απασχόληση τους στις προκηρυσσόμενες θέσεις, για έναν κλάδο και ειδικότητα όπου απαιτείται, επιλέγοντας από μία (1) μέχρι τρεις (3) υπηρεσίες τοποθέτησης συνολικά των φορέων υποδοχής, όπως ορίζονται στο άρθρο 14.
2. Η ηλεκτρονική αίτηση θα βρίσκεται αναρτημένη στην ιστοσελίδα του Οργανισμού (www.oaed.gr) και μετά τη συμπλήρωση της οι δυνητικοί ωφελούμενοι την αποστέλλουν μέσω του συστήματος ηλεκτρονικών αιτήσεων (e-services) στον ΟΑΕΔ. Σε περίπτωση υποβολής της αίτησης με τρόπο διαφορετικό από αυτόν που ορίζεται ρητά στην οικεία πρόσκληση, ο υποψήφιος αποκλείεται από τη διαδικασία κατάρτισης του πίνακα κατάταξης ανέργων και, κατά συνέπεια, από τη διαδικασία τοποθετήσεων που υλοποιείται βάσει αυτού.
3. Η ηλεκτρονική αίτηση υποβάλλεται μέσα στην προθεσμία που ορίζεται στην οικεία πρόσκληση. Το εμπρόθεσμο αυτής κρίνεται με βάση την ημερομηνία της αποστολής της ηλεκτρονικής αίτησης στον ΟΑΕΔ. Μετά τη λήξη της προθεσμίας δεν είναι δυνατή η υποβολή αιτήσεων.
4. Η ηλεκτρονική αίτηση του ανέργου επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης, σύμφωνα με το άρθρο 8 του ν. 1599/1986 (Α' 75), ως προς τα στοιχεία που αναφέρονται σε αυτήν. Η ανακρίβεια των στοιχείων που δηλώνονται από τον υποψήφιο στην ηλεκτρονική αίτηση επισύρει τον αποκλεισμό του από τη διαδικασία και τις προβλεπόμενες ποινικές και διοικητικές κυρώσεις.
5. Ειδικότερα, συμπληρώνει τα πεδία της αίτησης με τα στοιχεία που ορίζονται στην πρόσκληση και αντιστοιχούν σε προτιμήσεις φορέων υποδοχής και κριτήρια κατάταξης σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 17.
6. Ο άνεργος φέρει την ευθύνη της πλήρους και ορθής συμπλήρωσης της ηλεκτρονικής αίτησής του.
Διόρθωση ή τροποποίηση ή συμπλήρωση των αιτήσεων για τυχόν ελλιπή στοιχεία δικαιολογητικά, έστω και συμπληρωματικά ή διευκρινιστικά, επιτρέπεται με νέες αιτήσεις, μέχρι τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των ηλεκτρονικών αιτήσεων. Οι νέες αιτήσεις αντικαθιστούν τις προηγούμενες οι οποίες ακυρώνονται.
7. Ο υποψήφιος δηλώνει στην αίτηση ότι έχει λάβει γνώση και αποδέχεται τους όρους του προγράμματος και της πρόσκλησης.
8. Η αίτηση συμμετοχής συνιστά εξουσιοδότηση προς τον ΟΑΕΔ για τη χρήση και επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων του αιτούντος για τους σκοπούς της πρόσκλησης.
9. Μετά τη λήξη της διαδικασίας υποβολής αιτήσεων, ο υποψήφιος μπορεί να εκτυπώσει την ηλεκτρονική αίτηση του, στην οποία περιλαμβάνονται ο αριθμός πρωτοκόλλου και η ημερομηνία της ηλεκτρονικής υποβολής.
10. Ο ΟΑΕΔ επεξεργάζεται ηλεκτρονικά τις αιτήσεις των ανέργων, υποψηφίων για την απασχόληση τους ανά κατηγορία κλάδο και ειδικότητα όπου απαιτείται στο πλαίσιο του ειδικού προγράμματος και κατατάσσει με μηχανογραφικό τρόπο τους υποψηφίους σε προσωρινό πίνακα κατάταξης ανέργων. Στον πίνακα αυτόν αναγράφονται υποχρεωτικά ο κωδικός αριθμός, η συνολική βαθμολογία των υποψηφίων, οι μονάδες που αντιστοιχούν σε καθένα από τα κριτήρια κατάταξης της παρ. 2 του άρθρου 17, η σειρά κατάταξης με βάση τη συνολική βαθμολόγηση των κριτηρίων, η ειδικότητα των υποψηφίων, οι δηλωθείσες προτιμήσεις και ο υπεύθυνος φορέας υποδοχής ή και η υπηρεσία τοποθέτησης.
11. Κρίσιμος χρόνος συνδρομής των προϋποθέσεων συμμετοχής στη διαδικασία και των κριτηρίων που λαμβάνονται υπόψη για την κατάταξη των υποψηφίων στους φορείς υποδοχής είναι ο χρόνος λήξης της προθεσμίας υποβολής των αιτήσεων συμμετοχής στην πρόσκληση για την κατάρτιση πίνακα κατάταξης ανέργων.
12. Ο πίνακας της παραγράφου 10, ο οποίος αποτελεί προσωρινό πίνακα κατάταξης ανέργων, καταρτίζεται από τον ΟΑΕΔ και υπογράφεται από τον Διοικητή του ΟΑΕΔ ή από άλλο όργανο που ορίζεται με απόφαση του Διοικητή.
13. Ο ΟΑΕΔ καταρτίζει επίσης πίνακα υποψηφίων οι οποίοι αποκλείονται από τον προσωρινό πίνακα κατάταξης ανέργων, με αναφορά του συγκεκριμένου λόγου αποκλεισμού για κάθε υποψήφιο.
14. Ο προσωρινός πίνακας κατάταξης ανέργων καθώς και ο προσωρινός πίνακας αποκλειομένων αναρτώνται στο διαδικτυακό τόπο του ΟΑΕΔ καθώς και στον πίνακα ανακοινώσεων της αρμόδιας υπηρεσίας Κέντρου Προώθησης Απασχόλησης (ΚΠΑ2) του ΟΑΕΔ.
15. Κατά των πινάκων των παρ. 10 και 13 επιτρέπεται η υποβολή ένστασης, με ηλεκτρονικό μόνο τρόπο, μέσα σε αποκλειστική προθεσμία τριών (3) εργάσιμων ημερών προς το Διοικητικό Συμβούλιο (Δ.Σ.) του ΟΑΕΔ, η οποία αρχίζει από την επόμενη ημέρα της ανάρτησης των πινάκων στο διαδικτυακό τόπο του Οργανισμού. Μετά τη λήξη της προθεσμίας δεν είναι δυνατή η υποβολή ενστάσεων. Οι λεπτομέρειες για την υποβολή και την εξέταση των ενστάσεων καθορίζονται στην οικεία πρόσκληση του ΟΑΕΔ.
16. Κατόπιν εξέτασης των ενστάσεων από το Δ.Σ. του ΟΑΕΔ εντός δέκα (10) εργάσιμων ημερών, ο Διοικητής του ΟΑΕΔ ή άλλο όργανο που ορίζεται με απόφαση του, εγκρίνει τον οριστικό πίνακα κατάταξης ανέργων, ο οποίος αναρτάται στο διαδικτυακό τόπο του ΟΑΕΔ και ανακοινώνεται η έκδοση του στον πίνακα ανακοινώσεων της αρμόδιας υπηρεσίας (ΚΠΑ2) του ΟΑΕΔ.
17. Οι άνεργοι που περιλαμβάνονται στον οριστικό πίνακα κατάταξης ανέργων πρέπει να είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ κατά την ημερομηνία υπόδειξης τους στους φορείς υποδοχής. Όσοι από την επόμενη ημέρα της προθεσμίας λήξης υποβολής των αιτήσεων τους απώλεσαν προσωρινά την ιδιότητα του ανέργου λόγω απασχόλησης ή ασθένειας και την επανακτούν μέχρι την ημερομηνία υπόδειξης τους στους φορείς υποδοχής, επανεγγράφονται στον οριστικό πίνακα κατάταξης ανέργων με τα ίδια αρχικά κριτήρια εγγραφής. Τα ανωτέρω δεν ισχύουν για όσους απώλεσαν προσωρινά την ιδιότητα του ανέργου λόγω μη ανανέωσης του δελτίου ανεργίας τους.
Άρθρο 19
Επιλογή προσωπικού-Πρόσληψη σε Φορείς Υποδοχής
1. Δικαίωμα τοποθέτησης σε θέσεις απασχόλησης στους φορείς υποδοχής έχουν οι υποψήφιοι που έχουν ενταχθεί στον οριστικό πίνακα κατάταξης ανέργων, υπό την προϋπόθεση ότι διαθέτουν δελτίο ανεργίας σε ισχύ, τόσο κατά την υπόδειξη τους από τα αρμόδια ΚΠΑ2 της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας όσο και κατά την ημερομηνία έναρξης της απασχόλησης τους από τον φορέα υποδοχής ή και την υπηρεσία τοποθέτησης και υπό την προϋπόθεση ότι πληρούν τα τυπικά προσόντα που προβλέπονται στην πρόσκληση.
2. Η επιλογή πραγματοποιείται από τον ΟΑΕΔ, σύμφωνα με τον οριστικό πίνακα κατάταξης ανέργων, ανά κλάδο και ειδικότητα, με βάση τη συνολική βαθμολογία των υποψηφίων και τις προτιμήσεις τους, σύμφωνα με την πρόσκληση. Σε περίπτωση ισοβαθμίας στη συνολική βαθμολογία, προηγείται ο άνεργος που συγκεντρώνει τις περισσότερες μονάδες από το πρώτο κριτήριο κατάταξης και αν αυτές συμπίπτουν, από το δεύτερο κριτήριο και ούτω καθεξής από τα κριτήρια της παρ.2 του άρθρου
17. Αν και πάλι δεν καταστεί δυνατός ο καθορισμός της σειράς κατάταξης βάσει όλων των ανωτέρω, αυτή καθορίζεται σύμφωνα με το χρόνο υποβολής της ηλεκτρονικής αίτησης.
3. Οι υποψήφιοι, μετά την επιλογή τους, υποβάλλουν αυτοπροσώπως όλα τα προβλεπόμενα από την οικεία πρόσκληση δικαιολογητικά στον φορέα υποδοχής στον οποίο θα απασχοληθούν. Η μη υποβολή των απαιτούμενων δικαιολογητικών επιφέρει τον αποκλεισμό τους.
4. Ο φορέας υποδοχής υποβάλλει στο Πληροφοριακό Σύστημα (ΠΣ) ΕΡΓΑΝΗ το έντυπο Ε.3 για τους υποδειχθέντες από τα ΚΠΑ2 επιλεγέντες ανέργους, εντός εξήντα (60) ημερών από την ημερομηνία κατά την οποία ο ωφελούμενος θα προσκομίσει στον φορέα το συστατικό σημείωμα και στη συνέχεια ενημερώνει τον ΟΑΕΔ για την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
5. Ο φορέας υποδοχής, για τις περιπτώσεις των υποδειχθέντων ανέργων οι οποίοι δεν αποδέχονται την πρόσληψη τους στον φορέα Υποδοχής ή δεν προσκομίζουν τα αιτούμενα δικαιολογητικά ή δεν διαθέτουν τα τυπικά και τυχόν ειδικά προσόντα, ή αποχωρούν οικειοθελώς, ενημερώνει σχετικά το ΚΠΑ2 του ΟΑΕΔ και δύναται να ζητήσει την αντικατάσταση τους. Οι υποδειχθέντες άνεργοι οι οποίοι δεν αποδέχονται τη θέση απασχόλησης, διαγράφονται οριστικά από τον ισχύοντα οριστικό πίνακα κατάταξης ανέργων.
6. Εάν ο φορέας υποδοχής δεν αποδεχθεί τον υποδειχθέντα από το ΚΠΑ2 άνεργο, δεν καλύπτεται η συγκεκριμένη θέση. Οι υποδειχθέντες άνεργοι οι οποίοι δεν τοποθετούνται στις προβλεπόμενες θέσεις απασχόλησης με ευθύνη των φορέων υποδοχής, τοποθετούνται με απόφαση του Δ.Σ. του ΟΑΕΔ σε αντίστοιχη θέση άλλου φορέα υποδοχής, βάσει της αίτησης τους ή άλλης επιλογής τους, καθ' υπέρβαση του εγκεκριμένου σε αυτόν αριθμού θέσεων και με σύμφωνη γνώμη του φορέα υποδοχής.
7. Με απόφαση του Δ.Σ. του ΟΑΕΔ επιλύεται οποιαδήποτε διαφορά προκύπτει σχετικά με τη μοριοδότηση, την υπόδειξη και την τοποθέτηση των ωφελουμένων σε φορείς υποδοχής μετά την κατάρτιση του οριστικού πίνακα κατάταξης.
8. Πρόωρη διακοπή του προγράμματος ωφελουμένου δύναται, με αιτιολογημένη έκθεση του φορέα υποδοχής, να πραγματοποιηθεί σε περιπτώσεις που συντρέχει σπουδαίος υπηρεσιακός λόγος (όπως απιστία στην υπηρεσία, ανάρμοστη συμπεριφορά) κοινοποιούμενη στον ΟΑΕΔ.
9. Με την παρέλευση του προβλεπόμενου χρόνου του προγράμματος, η σύμβαση εκάστου ωφελουμένου λύεται αυτοδικαίως, χωρίς καμία αποζημίωση και χωρίς να απαιτείται η έκδοση διαπιστωτικής πράξης. Οι φορείς υποδοχής, με τη λήξη του προγράμματος, χορηγούν στους ωφελούμενους βεβαίωση χρόνου απασχόλησης.
10. Το ΑΣΕΠ εποπτεύει την τήρηση των αρχών της αντικειμενικότητας και της διαφάνειας και ελέγχει την νομιμότητα των διαδικασιών επιλογής των ανέργων. Αν κατά τον έλεγχο διαπιστωθεί ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις επιλογής ή δεν αποδεικνύονται τα κριτήρια βάσει των οποίων ο υποψήφιος κατατάχτηκε στον οριστικό πίνακα κατάταξης, η ένταξη του ανακαλείται υποχρεωτικά με απόφαση του αρμόδιου οργάνου του φορέα υποδοχής και ενημερώνεται σχετικά ο ΟΑΕΔ. Για τυχόν διαφορές που αφορούν θέματα αμφισβήτησης τυπικών προσόντων, αρμόδιο όργανο είναι το ΑΣΕΠ.
11. Οποιαδήποτε τυχόν διαφορά προκύψει μεταξύ των φορέων υποδοχής, των ωφελούμενων και των υπηρεσιών απασχόλησης του ΟΑΕΔ, επιλύεται με απόφαση του Δ.Σ του ΟΑΕΔ.
12. Εάν διαπιστωθεί παράβαση όρου ή όρων ή προϋποθέσεων, μετά από οποιαδήποτε καταβολή ποσού της επιχορήγησης εφαρμόζονται τα άρθρα 121 και 123 του ν. 4270/2014 (Α' 143) και το άρθρο 91 παρ. 1 εδ. 1ο του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων (ν.δ. 356/1974), όπως ισχύει.
Άρθρο 20
Διαδικασία καταβολής των αποδοχών σε Ωφελούμενους και των ασφαλιστικών εισφορών στους Φορείς Υποδοχής
1. Μετά τη λήξη κάθε μήνα απασχόλησης, οι φορείς υποδοχής υποβάλλουν στο αρμόδιο ΚΠΑ2 τα παρακάτω δικαιολογητικά:
α) βεβαίωση υπογεγραμμένη από τον νόμιμο εκπρόσωπο του φορέα υποδοχής, στην οποία δηλώνεται ότι το πρόγραμμα υλοποιείται σύμφωνα με τους όρους της παρούσας,
β) μηνιαία κατάσταση, υπογεγραμμένη από τον νόμιμο εκπρόσωπο του φορέα υποδοχής, στην οποία αναφέρονται τα ακόλουθα στοιχεία του ωφελούμενου:
αα. ονοματεπώνυμο και ονόματα πατέρα και μητέρας
ββ. Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ)
γγ. Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ)
δδ. A.M. πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, νυν ΕΦΚΑ
εε. A.M. ETAA (όπου και εάν απαιτείται)
στ. ημερομηνία αναγγελίας πρόσληψης
ζζ. αριθμός καταθετικού λογαριασμού σε μορφή ΙΒΑΝ οποιασδήποτε εμπορικής τράπεζας δραστηριοποιείται στον ελληνικό χώρο συμπεριλαμβανομένου και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, με υποχρεωτικά πρώτο δικαιούχο τον ωφελούμενο
ηη. αριθμός ημερών ασφάλισης
θθ. ακαθάριστες μηνιαίες αποδοχές
ιι. μηνιαίες εισφορές ασφαλισμένου
κκ. Φόρος Μισθωτών Υπηρεσιών (Φ.Μ.Υ.)
λλ. καθαρές μηνιαίες αποδοχές
μμ. μηνιαίες ασφαλιστικές εισφορές φορέα υποδοχής
νν. συνολικές μηνιαίες ασφαλιστικές εισφορές (ωφελουμένου και φορέα υποδοχής).
Το περιεχόμενο της ανωτέρω μηνιαίας κατάστασης συμπληρώνεται, εφόσον χρειαστεί, στη δημόσια πρόσκληση.
γ) μηνιαίες ηλεκτρονικές αναλυτικές περιοδικές δηλώσεις (ΑΠΔ) οι οποίες μπορούν να υποβληθούν με τη μορφή οπτικού (CD) ή μαγνητικού (δισκέτα) μέσου αποθήκευσης αρχείων,
δ) αριθμός λογαριασμού ΙΒΑΝ οποιασδήποτε εμπορικής τράπεζας δραστηριοποιείται στον ελληνικό χώρο συμπεριλαμβανομένου και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, του εμπλεκόμενου φορέα υποδοχής,
ε) αριθμός λογαριασμού σε μορφή ΙΒΑΝ του πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, νυν ΕΦΚΑ ή των τομέων του ΕΤΑΑ στην περίπτωση που ο εμπλεκόμενος φορέας υποδοχής είναι φορέας κεντρικής διοίκησης,
2. Μετά τη διαδικασία της έγκρισης της πληρωμής, όπως αυτή εξειδικεύεται στη δημόσια πρόσκληση, ο ΟΑΕΔ πιστώνει άμεσα τους λογαριασμούς των ωφελουμένων με τα ποσά που αντιστοιχούν στις καθαρές αμοιβές τους, βάσει της μηνιαίας κατάστασης, και τους λογαριασμούς των φορέων υποδοχής ή λογαριασμό ΙΒΑΝ του πρώην ΙΚΑΕΤΑΜ, νυν ΕΦΚΑ, ή των τομέων του ΕΤΑΑ στην περίπτωση που ο εμπλεκόμενος φορέας υποδοχής είναι φορέας κεντρικής διοίκησης, με το ποσό που αντιστοιχεί α) στις συνολικές ασφαλιστικές εισφορές (ωφελουμένων και φορέων υποδοχής) και β) στον Φ.Μ.Υ., προκειμένου να αποδοθούν από τους φορείς υποδοχής στα οικεία ασφαλιστικά ταμεία και στη Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (ΔΟΥ), αντίστοιχα.
3. Η πίστωση των λογαριασμών των φορέων υποδοχής γίνεται μετά την προσκόμιση των μηνιαίων ηλεκτρονικών ΑΠΔ. Η υποχρέωση υποβολής των ΑΠΔ από τους φορείς υποδοχής της κεντρικής διοίκησης παραμένει.
4. Προκειμένου για την παρακολούθηση και την αξιολόγηση του προγράμματος, ο ΟΑΕΔ συλλέγει και συγκεντρώνει δεδομένα (microdata) που αφορούν στοιχεία των ωφελουμένων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα.
5. Οι ωφελούμενοι υποχρεούνται στη συμπλήρωση των απαιτούμενων στοιχείων και δεδομένων, στις σχετικές φόρμες (απογραφικά δελτία) κατά την είσοδο (πρόσληψη) και τη λήξη ή την αποχώρηση από το πρόγραμμα (έως 4 εβδομάδες από την ημερομηνία λήξεως), οι οποίες συμπληρώνονται ηλεκτρονικά μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του ΟΑΕΔ από τους ίδιους ωφελούμενους με τους κωδικούς πρόσβασης που διέθεταν ως άνεργοι.
6. Τα στατιστικά στοιχεία συλλέγονται μέσω των δελτίων εισόδου και των δελτίων εξόδου, τα οποία συμπληρώνονται ηλεκτρονικά από τον ίδιο τον ωφελούμενο με τους κωδικούς πρόσβασης που διέθετε ως άνεργος.
7. Το δελτίο εισόδου πρέπει να έχει συμπληρωθεί προκειμένου να καταβληθεί η πρώτη πληρωμή του ωφελούμενου, με δική του ευθύνη. Αντίστοιχα και το δελτίο εξόδου προκειμένου να καταβληθεί η τελευταία πληρωμή. Σε διαφορετική περίπτωση δεν θα καταβάλλεται στον ωφελούμενο το ποσό της μηνιαίας αποζημίωσης που αντιστοιχεί στον πρώτο ή τον τελευταίο μήνα απασχόλησης, αντίστοιχα.
8. Στην περίπτωση εξόδου του ωφελούμενου νωρίτερα από την λήξη του προγράμματος, το δελτίο εξόδου συμπληρώνεται σε χρονικό διάστημα έως 4 εβδομάδες μετά την αποχώρηση του, προκειμένου να καταβληθεί στον ωφελούμενο το ποσό της αποζημίωσης που αντιστοιχεί στο τελευταίο διάστημα απασχόλησης.
9. Η υποχρέωση συμπλήρωσης των απογραφικών δελτίων ισχύει και για τους τυχόν αντικαταστάτες.
10. Απαραίτητη προϋπόθεση για την πληρωμή των ωφελουμένων για τον τελευταίο μήνα απασχόλησης τους είναι η συλλογή των απογραφικών δελτίων (microdata) ΕΞΟΔΟΥ των ωφελουμένων από τον φορέα υποδοχής.
Άρθρο 21
Υποχρεώσεις Φορέα Υποδοχής
1. Ο φορέας υποδοχής διασφαλίζει την ασφάλεια και υγεία των ωφελουμένων στον τόπο απασχόλησης τους ως προς όλες τις πτυχές και στο ίδιο επίπεδο προστασίας που παρέχεται και στους άλλους εργαζομένους του, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Κώδικα Νόμων για την Υγεία και την Ασφάλεια των Εργαζομένων (ΚΝΥΑΕ), που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3850/2010 (Α' 84), καθώς και τις ειδικότερες σχετικές διατάξεις.
2. Ο φορέας υποδοχής απασχολεί τους ωφελούμενους στους κλάδους και τις ειδικότητες για τις οποίες έχουν προσληφθεί και εφόσον εξασφαλίσει ότι είναι κατάλληλοι για τη θέση στην οποία θα τοποθετηθούν.
3. Ο φορέας υποδοχής παρέχει στους ωφελούμενους επαρκή και κατάλληλη εκπαίδευση για την εκτέλεση των καθηκόντων τους, καθώς και τις κατάλληλες οδηγίες όσον αφορά τους κινδύνους για την ασφάλεια και την υγεία τους.
4. Ο φορέας υποδοχής δεν αναθέτει σε ωφελούμενους καθήκοντα τα οποία απαιτούν εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία η οποία δεν προκύπτει από τον κλάδο και την ειδικότητα τους.
Άρθρο 22
Διαδικασία παρακολούθησης και ελέγχου
1. Τα αρμόδια όργανα λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα με στόχο:
α) τη χρηστή και αποτελεσματική διαχείριση των πόρων,
β) την τήρηση των εθνικών και ενωσιακών διατάξεων,
γ) την ορθή υλοποίηση του φυσικού αντικειμένου,
δ) την πρόληψη ή τη διαπίστωση τυχόν παραβάσεων και την επιβολή κυρώσεων,
ε) την εξασφάλιση επαρκούς διαδρομής ελέγχου.
2. Στο πλαίσιο του προγράμματος, ο ΟΑΕΔ διενεργεί επιτόπιους ελέγχους/επαληθεύσεις προς τους φορείς υποδοχής για την πιστοποίηση της απασχόλησης των ωφελουμένων και την ορθή καταβολή του μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστους.
3. Ο ΟΑΕΔ διενεργεί διοικητικές επαληθεύσεις προκειμένου να καταβληθεί το μισθολογικό και μη μισθολογικό κόστος του προγράμματος.
4. Εφόσον ολοκληρωθεί ο έλεγχος, τα ελεγκτικά όργανα του ΟΑΕΔ συντάσσουν έκθεση επιτόπιας ή/και διοικητικής επαλήθευσης και ενημερώνεται σχετικά ο φορέας υποδοχής, στον οποίο παρέχεται η δυνατότητα υποβολής τυχόν αντιρρήσεων αναφορικά με τα ευρήματα της έκθεσης, εντός προβλεπόμενων προθεσμιών. Αντίγραφο της ανωτέρω έκθεσης διατηρείται στον φάκελο του προγράμματος.
5. Οι επιτόπιοι έλεγχοι του προγράμματος διενεργούνται από υπάλληλους του ΟΑΕΔ σύμφωνα με τα οριζόμενα στην κείμενη νομοθεσία.
ΚΟΙΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 23
Τήρηση κανόνων πληροφόρησης και δημοσιότητας
1. Οι προσκλήσεις των δράσεων δημοσιεύονται στο Πρόγραμμα ΔΙΑΥΓΕΙΑ και αναρτώνται στην ιστοσελίδα ΟΑΕΔ. Επίσης συντάσσεται Δελτίο Τύπου, το οποίο αναρτάται στην επίσημη ιστοσελίδα του ΟΑΕΔ στο διαδίκτυο (www.oaed.gr), αποστέλλεται μέσω του Γραφείου Τύπου του ΟΑΕΔ στον ημερήσιο τύπο.
2. Ο ΟΑΕΔ υποχρεούται να ενημερώσει τον ωφελούμενο ότι τοποθετείται μέσω των προγραμμάτων.
3. Η ανωτέρω υποχρέωση, εκπληρώνεται μέσω του συστατικού σημειώματος που δίνει η αρμόδια Υπηρεσία ΚΠΑ2 της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, στον ωφελούμενο, κατά την υπόδειξη του στην επιχείρηση/πάροχο ή φορέα υποδοχής, στο οποίο αναφέρεται ρητά ότι:
«Η τοποθέτηση γίνεται στο πλαίσιο του προγράμματος
«Πρόγραμμα προεργασίας για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας» ή στο πλαίσιο του προγράμματος «Ειδικό πρόγραμμα Απασχόλησης για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας».
Άρθρο 24
Τελικές διατάξεις
1. Μετά τη δημοσίευση της παρούσας στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως εκδίδονται οι Δημόσιες Προσκλήσεις των προγραμμάτων: α) πρόγραμμα προεργασίας για 300 ανέργους νέους, ηλικίας 18-30 σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα και σε επιχειρήσεις, φορείς και οργανισμούς του δημοσίου τομέα, όπως αυτός ορίζεται από το άρθρο 51 του ν. 1892/1990 (Α' 101), όπως ισχύει, και επιχειρήσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού που ασκούν τακτικά οικονομική δραστηριότητα στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και β) ειδικό πρόγραμμα απασχόλησης 250 ανέργων νέων ηλικίας 22-39 στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου αυτής που δεν ασκούν οικονομική δραστηριότητα.
2. Στις σχετικές Δημόσιες Προσκλήσεις που εκδίδονται με απόφαση της Διοίκησης του Οργανισμού εξειδικεύεται οτιδήποτε δεν αναφέρεται στους όρους της απόφασης αυτής, στη βάση της εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας.
Η ισχύς της απόφασης αυτής αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 28 Ιουνίου 2019
Οι Υπουργοί
Εσωτερικών
ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΡΟΥΠΑΚΙΩΤΗΣ
Υφυπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης
ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΙΔΗΣ
Υφυπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΑΡΚΑΣ
Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΚΗΣ
Διοικητικής Ανασυγκρότησης
ΜΑΡΙΑ ΕΛΙΖΑ ΞΕΝΟΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
2/55677/ΔΠΓΚ/2019 Κατάρτιση Προϋπολογισμού Γενικής Κυβέρνησης οικ. έτους 2020
Αθήνα, 5/7/2019
Αρ. πρωτ.: 2/55677/ΔΠΓΚ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
Ταχ. Δ/νση : Πανεπιστημίου 37,
101 65 Αθήνα
Fax : 210 3338 206
Ηλεκτρ. Δ/νση: dpgk@glk.gr
ΕΞ. ΕΠΕΙΓΟΝ
ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2020
Α. ΓΕΝΙΚΑ
1. Γενικές Αρχές
Η γενική διαχείριση των δημόσιων οικονομικών της Κεντρικής Διοίκησης, καθώς και ο συντονισμός και η εποπτεία των οικονομικών των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης ασκούνται από τον Υπουργό Οικονομικών. Στο συνολικό αυτό πλαίσιο εντάσσεται η εποπτεία στην κατάρτιση των ετήσιων προϋπολογισμών όλων των φορέων που ανήκουν στη Γενική Κυβέρνηση, με την υποχρέωση υποβολής στη Βουλή προσχεδίου και σχεδίου του ετήσιου Κρατικού Προϋπολογισμού, καθώς και σύνοψης των προϋπολογισμών των λοιπών υποτομέων της Γενικής Κυβέρνησης.
Η κατάρτιση των προϋπολογισμών των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης διέπεται από βασικές αρχές (άρθρα 49, 51 και 62 του ν.4270/2014, Α' 143), σύμφωνα με τις οποίες τα δημοσιονομικά γεγονότα του προϋπολογισμού κάθε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης αναφέρονται σε ένα οικονομικό έτος που αρχίζει την 1η Ιανουαρίου και λήγει την 31η Δεκεμβρίου του ίδιου ημερολογιακού έτους (αρχή της ετήσιας διάρκειας), με την εμφάνιση όλων των εσόδων και δαπανών σε έναν ενιαίο προϋπολογισμό (αρχή της ενότητας και της καθολικότητας). Ειδικότερα, τα έσοδα και οι δαπάνες του προϋπολογισμού δεν δύνανται να πραγματοποιηθούν παρά μόνο αν αντιστοιχούν σε κωδικούς/ λογαριασμούς εσόδων και εξόδων στον προϋπολογισμό τους, ενώ καμία δαπάνη δεν δύναται να αναληφθεί ή και να πραγματοποιηθεί, αν υπερβαίνει, για μεν την Κεντρική Διοίκηση και τα ΝΠΔΔ τις εγκεκριμένες πιστώσεις, για δε τα ΝΠΙΔ τον προϋπολογισμό τους.
Η συμμόρφωση με την αρχή της ενότητας και καθολικότητας κατά την κατάρτιση του Κρατικού Προϋπολογισμού προϋποθέτει την τήρηση των κανόνων περί μη ειδικού προορισμού των εσόδων και μη συμψηφισμού των δαπανών με έσοδα. Σύμφωνα δε με την αρχή της ειδίκευσης του προϋπολογισμού και της ειδικότητας των πιστώσεων, τα έσοδα και οι δαπάνες των προϋπολογισμών προσδιορίζονται με βάση την προκαθορισμένη αναλυτική κωδικοποιημένη ταξινόμηση, ενώ οι πιστώσεις δεν δύνανται να χρησιμοποιηθούν για να εκπληρώσουν άλλη ανάγκη από αυτήν που προσδιορίζεται στον Προϋπολογισμό, εκτός αν η ανακατανομή πιστώσεων επιτρέπεται βάσει των διατάξεων του ν.4270/2014.
Στόχος των αρχών αυτών είναι η επίτευξη της ακριβέστερης και σαφέστερης απεικόνισης συνολικά των εσόδων και των δαπανών, η ευχερής εξαγωγή συμπερασμάτων για την οικονομική κατάσταση των φορέων, καθώς και ο αποτελεσματικότερος έλεγχος των συνθηκών υπό τις οποίες χρησιμοποιούνται οι πόροι.
Η μη τήρηση των αρχών αυτών κατά την κατάρτιση και εκτέλεση του Προϋπολογισμού συνιστά ουσιώδη παραβίαση της δημοσιονομικής πειθαρχίας.
2. Οικονομική και Διοικητική Ταξινόμηση του Προϋπολογισμού
Για την καλύτερη και ενιαία κωδικοποίηση και ταξινόμηση των εξόδων και εσόδων όλων των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, σχεδιάζεται και πρόκειται να υλοποιηθεί το επόμενο διάστημα νέο ενιαίο σχέδιο λογαριασμών. Στόχος της μεταρρύθμισης αυτής είναι η μετάβαση από την υφιστάμενη πολυμορφία, δηλαδή από τα πέντε υφιστάμενα επιμέρους κλαδικά λογιστικά σχέδια που εφαρμόζονται σήμερα (π.δ. 80/1997, 205/1998, 315/1999, 146/2003 και 15/2011), σε ένα ενιαίο λογιστικό σχέδιο που θα βελτιώσει την εξαγωγή των δημοσιονομικών στοιχείων και αναφορών, βασισμένων στα πρότυπα του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών (ESA).
Με το Π.Δ.54/2018 (Α'103) καθορίζεται το κοινό σχέδιο λογαριασμών των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, το οποίο εξυπηρετεί την οικονομική, τη διοικητική και τη λειτουργική ταξινόμηση, καθώς και λοιπές ταξινομήσεις.
Οι διατάξεις του π.δ/τος, εκτός συγκεκριμένων εξαιρέσεων, εφαρμόζονται για την Κεντρική Διοίκηση από την 1.1.2019, ενώ σε επόμενο στάδιο θα επεκταθούν στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης. Κατά συνέπεια, για την κατάρτιση του Κρατικού Προϋπολογισμού χρησιμοποιείται το νέο σχέδιο λογαριασμών και η αναλυτική οικονομική και η διοικητική ταξινόμηση όπως καθορίστηκαν με την αριθ. 2/58493/ΔΠΓΚ/31.07.2018 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών «Οικονομική και Διοικητική Ταξινόμηση του Κρατικού Προϋπολογισμού», όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει. Η οικονομική ταξινόμηση αντανακλά τη φύση των λογαριασμών και το απαιτούμενο επίπεδο ανάλυσης και συγκέντρωσης των πληροφοριών. Η ανάλυση ακολουθεί τα πρότυπα του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών (ESA) και συμπληρωματικά του συστήματος Χρηματοοικονομικής Στατιστικής Κυβερνήσεων (GFS). Η οικονομική ταξινόμηση αποτελεί τη βάση σύνταξης των δημοσιονομικών αναφορών.
H οικονομική ταξινόμηση αναπτύσσεται σε έξι βαθμούς ανάλυσης, εκ των οποίων ο πρώτος δηλώνει την ομάδα λογαριασμών. Από το σύνολο των ομάδων λογαριασμών που καθορίζονται στο π.δ., για τις ανάγκες του προϋπολογισμού χρησιμοποιούνται οι παρακάτω:
• ομάδα λογαριασμών 1: Έσοδα,
• ομάδα λογαριασμών 2: Δαπάνες,
• ομάδα λογαριασμών 3: Ενσώματα Πάγια, Άυλα Πάγια (αγορές - πωλήσεις),
• ομάδα λογαριασμών 4: Χρηματοοικονομικά Περιουσιακά Στοιχεία (αγορές - πωλήσεις),
• ομάδα λογαριασμών 5: Χρηματοοικονομικές Υποχρεώσεις (εισροές - εκροές).
Οι επόμενοι βαθμοί μέχρι και τον έκτο αναλύουν σε περαιτέρω κατηγορίες τον εκάστοτε προηγούμενο βαθμό, ανάλογα με τη φύση τους και το απαιτούμενο επίπεδο συγκέντρωσης των πληροφοριών. Ο έκτος βαθμός καλύπτει τις ανάγκες προϋπολογισμού. Ο πρώτος, δεύτερος και τρίτος βαθμός έχουν από ένα (1) ψηφίο. Ο τέταρτος και ο πέμπτος βαθμός έχουν από δύο (2) ψηφία (01 - 89), ενώ ο έκτος αναπτύσσεται σε τρία (3) ψηφία. Σημειώνεται ότι ο δεύτερος βαθμός ανάλυσης αντιστοιχεί στις μείζονες κατηγορίες εσόδων και εξόδων του προϋπολογισμού.
Η διοικητική ταξινόμηση αντανακλά κυρίως την οργανωτική και ιεραρχική δομή των φορέων της Κεντρικής Διοίκησης και αναπτύσσεται σε τρία επίπεδα πληροφοριών. Για τους σκοπούς του προϋπολογισμού του οικονομικού έτους 2020, η διοικητική ταξινόμηση έχει αναπτυχθεί μέχρι το δεύτερο επίπεδο (10ΧΧ-ΧΧΧ-0000000) και σε κάποιες περιπτώσεις (π.χ. περιφερειακές υπηρεσίες, υπηρεσίες χωρίς υπερκείμενη οργανική μονάδα) μέχρι και το τρίτο επίπεδο (10ΧΧ-ΧΧΧ-ΧΧΧΧΧΧΧ).
Στο Παράρτημα του Π.Δ.54/2018 αναπτύσσονται οι λογαριασμοί της οικονομικής ταξινόμησης μέχρι και τον τέταρτο βαθμό. Οι περαιτέρω βαθμοί ανάλυσης των λογαριασμών (πέμπτος και έκτος βαθμός), καθώς και η διοικητική ταξινόμηση, καθορίζονται με την αριθ. 2/58493/ΔΠΓΚ/31.07.2018 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών «Οικονομική και Διοικητική Ταξινόμηση του Κρατικού Προϋπολογισμού», όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει. Τα Παραρτήματα της απόφασης, όπως τροποποιούνται κάθε φορά, βρίσκονται αναρτημένα και ενημερωμένα στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών και στη διαδρομή Εκδόσεις / Αναφορές - Οικονομικά στοιχεία - Προϋπολογισμός - Οικονομική και Διοικητική Ταξινόμηση Κρατικού Προϋπολογισμού.
Β. ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΩΝ
1. Γενικά
Με την παρούσα εγκύκλιο δίνονται οι κατευθύνσεις για την κατάρτιση του Κρατικού Προϋπολογισμού και των προϋπολογισμών των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης οικονομικού έτους 2020.
Η κατάρτιση των προϋπολογισμών των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης γίνεται σύμφωνα με τους στόχους δημοσιονομικού αποτελέσματος και τα συνολικά όρια δαπανών, όπως εμφανίζονται στους πίνακες Ι ως VII του Παραρτήματος Α, σύμφωνα με το υποβληθέν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Πρόγραμμα Σταθερότητας και τις δημοσιονομικές παρεμβάσεις που νομοθετήθηκαν στη συνέχεια. Ως εκ τούτου, οι δαπάνες των φορέων της Κεντρικής Διοίκησης πρέπει να κατανεμηθούν εντός των ανώτατων ορίων δαπανών, όπως αυτά προσδιορίζονται στον πίνακα I του Παραρτήματος Α, ενώ οι λοιποί φορείς της Γενικής Κυβέρνησης πρέπει να φροντίσουν για την επίτευξη κατ' ελάχιστον του δημοσιονομικού αποτελέσματος που περιγράφεται στους πίνακες II, III, IV, V, VI και VII του Παραρτήματος Α.
Επισημαίνεται ότι τα προαναφερόμενα ανώτατα όρια δαπανών, συμπεριλαμβανομένων και των μεταβιβάσεων, καθώς και οι στόχοι δημοσιονομικού αποτελέσματος, ενδέχεται να αναμορφωθούν σε περίπτωση που προκύψουν μεταβολές μετά την ολοκλήρωση της επισκόπησης δαπανών η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη ή σε περίπτωση που προκύψουν μεταβολές στις βασικές παραμέτρους εκτιμήσεων ή υιοθετηθούν νέες πολιτικές στο υπό κατάρτιση Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ) 2020-2023.
Σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 14 του ν.4270/2014, η Γενική Κυβέρνηση περιλαμβάνει τρεις (3) υποτομείς:
α) την Κεντρική Κυβέρνηση που αποτελείται από:
- τους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης (Προεδρία της Δημοκρατίας, Βουλή των Ελλήνων, Υπουργεία, Αποκεντρωμένες Διοικήσεις και Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές - ΑΔΑ που δεν έχουν νομική προσωπικότητα και αποτελούν ειδικούς φορείς του Κρατικού Προϋπολογισμού), για τους οποίους παρέχονται αναλυτικές οδηγίες κατάρτισης των προϋπολογισμών τους στις ενότητες 2 και 3 του Μέρους Β' και στην ενότητα 1 του Μέρους Γ',
- τους λοιπούς φορείς της Γενικής Κυβέρνησης (ΝΠΔΔ, ΔΕΚΟ, ΝΠΙΔ) που εποπτεύονται από τους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, καθώς και τις ΑΔΑ που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς του προϋπολογισμού, για τους οποίους παρέχονται αναλυτικές οδηγίες κατάρτισης των προϋπολογισμών τους στην ενότητα 4 του Μέρους Β' και στις ενότητες 2 και 3 του Μέρους Γ' (ΝΠΔΔ, ΔΕΚΟ και ΝΠΙΔ, ΑΔΑ), καθώς και στην ενότητα 4 του Μέρους Γ' (νοσοκομεία, Σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας - ΠΦΥ),
β) τους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ), για τους οποίους παρέχονται αναλυτικές οδηγίες κατάρτισης των προϋπολογισμών τους στην ενότητα 4 του Μέρους Γ', γ) τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), για τους οποίους παρέχονται αναλυτικές οδηγίες κατάρτισης των προϋπολογισμών τους στην ενότητα 5 του Μέρους Γ'.
Οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης προσδιορίζονται αναλυτικά ανά υποτομέα σε σχετικό μητρώο που τηρείται με ευθύνη της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα της (www.statistics.gr).
Κατά τη συμπλήρωση των πινάκων του Παραρτήματος Β της παρούσας εγκυκλίου, τα ποσά των εκτιμήσεων του έτους 2019, καθώς και τα ποσά των προβλέψεων για το έτος 2020 καταχωρούνται σε ευρώ. Για την Κεντρική Διοίκηση επισημαίνεται ότι η συμπλήρωση των πινάκων πραγματοποιείται με βάση την οικονομική ταξινόμηση του προϋπολογισμού, όπως προαναφέρθηκε, στο πλαίσιο του νέου σχεδίου λογαριασμών, σύμφωνα με το Π.Δ.54/2018 και την αριθ. 2/58493/ΔΠΓΚ/31.07.2018 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.
2. Κεντρική Διοίκηση - Τακτικός Προϋπολογισμός
Τα ανώτατα όρια δαπανών των φορέων της Κεντρικής Διοίκησης, συμπεριλαμβανομένων και των ΑΔΑ που ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς του προϋπολογισμού, εμφανίζονται στον πίνακα I του Παραρτήματος Α.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να κατανεμηθούν ορθά οι πιστώσεις των φορέων με βάση τις πραγματικές ανάγκες και κατά προτεραιότητα, ώστε να προληφθούν ενδεχόμενες αστοχίες προβλέψεων, ειδικά στις ανελαστικές δαπάνες, να ελαχιστοποιηθούν οι τροποποιήσεις του προϋπολογισμού κατά την εκτέλεσή του και να διασφαλιστεί ότι θα καλυφθούν κατά προτεραιότητα συγκεκριμένες κατηγορίες υποχρεώσεων του φορέα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην αριθ. 2/58493/ΔΠΓΚ/31.07.2018 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών.
Πιστώσεις για την εξόφληση απλήρωτων υποχρεώσεων προηγούμενων οικονομικών ετών, δεδομένου ότι πλέον δεν προβλέπεται σχετική διακριτή μείζονα κατηγορία εξόδων, κατανέμονται
στις αντίστοιχες μείζονες κατηγορίες εξόδων και οι σχετικές υποχρεώσεις εξοφλούνται κατά προτεραιότητα σε βάρος των πιστώσεων αυτών.
Πιστώσεις για δαπάνες μεταναστευτικών ροών έχουν προβλεφθεί στα ανώτατα όρια δαπανών έτους 2020 των φορέων που εκτελούν δαπάνες αυτού του σκοπού, όπως το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Επιπλέον, πιστώσεις για δαπάνες μεταναστευτικών ροών έχουν προβλεφθεί και στα ανώτατα όρια δαπανών του Υπουργείου Οικονομικών - Γενικές Κρατικές Δαπάνες, με τις οποίες θα ενισχύονται οι προϋπολογισμοί των Υπουργείων στους συγκεκριμένους ειδικούς φορείς που έχουν συσταθεί για το σκοπό αυτό.
Ειδικότερα, για τις παρακάτω κατηγορίες εξόδων, πρέπει να ληφθούν υπόψη τα εξής:
2.1 Παροχές σε εργαζομένους (Μείζονα κατηγορία εξόδων 21)
Δεδομένου ότι οι αποδοχές αποτελούν κρίσιμο μέγεθος, λόγω του σημαντικού ύψους των σχετικών δαπανών επί του συνόλου του Προϋπολογισμού και της ανελαστικότητας που τις χαρακτηρίζει, είναι απαραίτητη η ακριβής εκτίμησή τους. Με την έγκαιρη, πλήρη και ορθή συμπλήρωση όλων των απαιτούμενων στοιχείων και πινάκων σχετικά με το προσωπικό, θα επιτευχθεί ορθότερη κατανομή πόρων μεταξύ των φορέων.
Στα ανώτατα όρια που έχουν τεθεί για το οικονομικό έτος 2020 έχουν ληφθεί υπόψη, μεμονωμένα ανά Υπουργείο / φορέα, τυχόν εξοικονομήσεις ή / και δαπάνες από τις υλοποιηθείσες μέχρι την 31.12.2018 μετατάξεις και αποσπάσεις, από τις υλοποιηθείσες μέχρι την 28.2.2019 προσλήψεις, από τις προβλεπόμενες για το 2019 και το 2020 αποχωρήσεις προσωπικού, καθώς και οι δαπάνες για παραγωγικές σχολές (ενστόλων, δικαστικών, διπλωματών).
Πιστώσεις για νέες προσλήψεις προσωπικού προβλέπονται συνολικά για όλους τους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Οικονομικών - Γενικές Κρατικές Δαπάνες.
Για τον προσδιορισμό των δαπανών για αποδοχές προσωπικού, τόσο για τις εκτιμήσεις του 2019, όσο και για τις προβλέψεις του 2020, πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ισχύουσες διατάξεις της μισθολογικής νομοθεσίας.
Στο πλαίσιο της σταδιακής αναπροσαρμογής των ασφαλιστικών εισφορών, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2.γ του άρθρου 5 του ν.4387/2016, οι εργοδοτικές εισφορές για τους υπαλλήλους που μέχρι την ημερομηνία έναρξης λειτουργίας (31.12.2016) του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) υπάγονταν στο ασφαλιστικό - συνταξιοδοτικό καθεστώς του Δημοσίου, έχουν προβλεφθεί για το 2020 με ποσοστό 13,33%, προσαυξημένες κατά 3,33 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2019.
Σε κάθε περίπτωση, οι φορείς οφείλουν να θέσουν υπόψη της Διεύθυνσης Προϋπολογισμού Γενικής Κυβέρνησης (ΔΠΓΚ) τυχόν νέα δεδομένα που σχετίζονται με τις προβλέψεις αποδοχών του φορέα τους, προσκομίζοντας σχετική επαρκή τεκμηρίωση.
2.2 Μεταβιβάσεις (Μείζονα κατηγορία εξόδων 23)
Στον πίνακα I του Παραρτήματος Α περιλαμβάνονται τα ανώτατα όρια δαπανών για τις μεταβιβάσεις σε εποπτευόμενους, εντός και εκτός Γενικής Κυβέρνησης, φορείς.
Στον εν λόγω πίνακα οι μεταβιβάσεις διαχωρίζονται σε φορείς εντός και εκτός Γενικής Κυβέρνησης, ανά φορέα Κεντρικής Διοίκησης. Ο κάθε φορέας της Κεντρικής Διοίκησης, τηρώντας το ανώτατο όριο μεταβιβάσεων που προσδιορίζεται για αυτόν, δύναται να τροποποιήσει την κατανομή του μεταξύ των εποπτευόμενων φορέων (πλην ΑΔΑ που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση και ΟΤΑ). Τυχόν τροποποίηση της κατανομής πρέπει να διασφαλίζει ότι δεν επηρεάζεται δυσμενώς το προβλεπόμενο δημοσιονομικό αποτέλεσμα των υποτομέων της Γενικής Κυβέρνησης και των φορέων που εποπτεύει, όπως αυτό αποτυπώνεται στους σχετικούς πίνακες II, III, V και VI του Παραρτήματος Α.
Ειδικότερα, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί κατά την εκτίμηση του ύψους των επιχορηγήσεων / αποδόσεων Τακτικού Προϋπολογισμού που προγραμματίζουν να μεταβιβάσουν τα Υπουργεία στους εποπτευόμενους φορείς τους, αφού βάσει αυτών οι τελευταίοι διενεργούν τις προβλέψεις τους για τον προϋπολογισμό τους. Οι Γενικές Διευθύνσεις Οικονομικών Υπηρεσιών (ΓΔΟΥ) μεριμνούν για τον έλεγχο της ταύτισης του συνόλου των εσόδων από μεταβιβάσεις από τον Τακτικό Προϋπολογισμό όλων των φορέων Γενικής Κυβέρνησης εποπτείας τους, με την αντίστοιχη πρόβλεψη για μεταβιβάσεις του φορέα της Κεντρικής Διοίκησης (τα έσοδα από τις ανωτέρω μεταβιβάσεις δύναται να είναι μεγαλύτερα από την αντίστοιχη πρόβλεψη για μεταβιβάσεις του φορέα της Κεντρικής Διοίκησης, μόνο σε περίπτωση φορέων που επιχορηγούνται από περισσότερους του ενός φορέα Κεντρικής Διοίκησης). Οι προβλέψεις πρέπει να στηρίζονται σε πραγματικά στοιχεία και να αποφεύγονται υπερεκτιμήσεις ή υποεκτιμήσεις των μεγεθών.
Η κατανομή των ανωτέρω πιστώσεων πρέπει να γίνει με τέτοιο τρόπο, ώστε να καλύπτονται κατά σειρά προτεραιότητας οι ανάγκες λειτουργίας των φορέων, όπως αποδοχές, τοκοχρεολυτικές δόσεις δανείων, πάγιες δαπάνες και λοιπές λειτουργικές δαπάνες, δεδομένου ότι οι μεταβιβάσεις αυτές για τους περισσότερους εποπτευόμενους φορείς αποτελούν βασική πηγή των εσόδων τους.
Με την έγκαιρη, πλήρη και ορθή συμπλήρωση όλων των απαιτούμενων στοιχείων και πινάκων σχετικά με το προσωπικό, θα επιτευχθεί ορθότερη κατανομή πόρων μεταξύ των υποτομέων της Γενικής Κυβέρνησης και των φορέων που υπάγονται σε κάθε υποτομέα.
2.3 Λοιπές δαπάνες και Πιστώσεις υπό κατανομή (Μείζονα κατηγορία εξόδων 29)
Στον πίνακα I του Παραρτήματος Α αναφέρονται μεταξύ άλλων και τα ανώτατα όρια δαπανών για τις λοιπές δαπάνες, ανά φορέα.
Στα ανώτατα όρια δαπανών για τις λοιπές δαπάνες, περιλαμβάνονται και οι «Πιστώσεις υπό κατανομή» (μείζονα κατηγορία 29). Στη μείζονα κατηγορία αυτή προβλέπονται πιστώσεις για δαπάνες που δεν είναι δυνατόν να εξειδικευτούν κατά το στάδιο της κατάρτισης του προϋπολογισμού. Οι πιστώσεις αυτές κατά την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, μετά την εξειδίκευση των δαπανών που πρόκειται να καλυφθούν, ανάλογα με την αιτία και τη φύση της δαπάνης που αφορούν, θα μεταφερθούν στις λοιπές μείζονες κατηγορίες εξόδων (σε Αναλυτικούς Λογαριασμούς Εξόδων - Α.Λ.Ε.), προκειμένου να πραγματοποιηθούν οι σχετικές δαπάνες (ανάληψη υποχρεώσεων - έκδοση χρηματικών ενταλμάτων).
Στην κατηγορία αυτή, με βάση την οικονομική ταξινόμηση, περιλαμβάνονται και οι πιστώσεις για την υλοποίηση προγραμμάτων που συγχρηματοδοτούνται από την Ε.Ε. και συνδέονται με την εισροή αντίστοιχων πόρων από την Ε.Ε., καθώς και δαπάνες σύνθετου περιεχομένου που αφορούν σε συγκεκριμένα προγράμματα (πρώην κατηγορία Κωδικών Αριθμών Εξόδων - Κ.Α.Ε. 5000).
Επισημαίνεται ότι κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού του τρέχοντος οικονομικού έτους 2019 είχαν προβλεφθεί πιστώσεις στη μείζονα κατηγορία 29, οι οποίες όμως κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του προϋπολογισμού εξειδικεύτηκαν περαιτέρω και μεταφέρθηκαν σε Α.Λ.Ε. των λοιπών μειζόνων κατηγοριών, είτε σε υφιστάμενους είτε σε Α.Λ.Ε. που δημιουργήθηκαν για το σκοπό αυτό, ανάλογα με τη φύση της δαπάνης. Στις περιπτώσεις που πλέον έχει διευκρινιστεί η ταξινόμηση της δαπάνης ανάλογα με τη φύση της, σε Α.Λ.Ε. των λοιπών, πλην της 29, μειζόνων κατηγοριών, οι σχετικές πιστώσεις για το οικονομικό έτος 2020 πρέπει να προβλεφθούν στις μείζονες κατηγορίες αυτές που αντιστοιχούν στη φύση της δαπάνης.
3. Κεντρική Διοίκηση - Προϋπολογισμός Δημοσίων Επενδύσεων
Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων υλοποιεί την αναπτυξιακή πολιτική της χώρας και χρηματοδοτείται από τον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Για τον προϋπολογισμό των δαπανών της Κεντρικής Διοίκησης του οικονομικού έτους 2020, στο πλαίσιο της εκτέλεσης του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, οι φορείς της Κεντρικής Διοίκησης πρέπει να λάβουν υπόψη τους τα ανώτατα όρια, όπως αυτά εμφανίζονται στον πίνακα Ι του Παραρτήματος Α, διακριτά για το εθνικό και το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του ΠΔΕ.
Τα όρια αυτά περιλαμβάνουν τόσο άμεσες δαπάνες του φορέα, όσο και μεταβιβάσεις σε φορείς εντός ή εκτός της Γενικής Κυβέρνησης και πρέπει να κατανεμηθούν κατά ειδικό φορέα στους Α.Λ.Ε. του προϋπολογισμού, στις οικείες μείζονες κατηγορίες εξόδων, ανάλογα με τη φύση της δαπάνης .
Επισημαίνεται ότι η ειδική πρόβλεψη των διατάξεων του άρθρου 55 του ν.4270/2014 για ψήφιση του ΠΔΕ συγκεντρωτικά στη μείζονα κατηγορία εξόδων 29 «Πιστώσεις υπό κατανομή» αφορούσε αποκλειστικά και μόνο τον προϋπολογισμό του έτους 2019. Κατά συνέπεια, από τον προϋπολογισμό του έτους 2020 και εφεξής οι πιστώσεις του ΠΔΕ ψηφίζονται κατά μείζονα κατηγορία, σε επίπεδο φορέα και ειδικού φορέα, σύμφωνα με την ισχύουσα ενιαία οικονομική και διοικητική ταξινόμηση. Επομένως, το σύνολο των πιστώσεων του ΠΔΕ οικονομικού έτους 2020 θα κατανεμηθεί αναλυτικά σε Α.Λ.Ε. των λοιπών μειζόνων κατηγοριών εξόδων, πλην της μείζονος κατηγορίας εξόδων 29.
Ειδικότερα, οι πιστώσεις που αφορούν δαπάνες μεταναστευτικών ροών προβλέπονται στους ειδικούς φορείς που υφίστανται για το σκοπό αυτό (10ΧΧ-701-0000000) σε όλα τα Υπουργεία, πλην του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής.
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί κατά την εκτίμηση του ύψους των επιχορηγήσεων του ΠΔΕ που προγραμματίζουν να μεταβιβάσουν τα Υπουργεία στους εποπτευόμενους φορείς εντός και εκτός της Γενικής Κυβέρνησης (μείζονα κατηγορία εξόδων 23 «Μεταβιβάσεις»), αφού βάσει αυτών οι φορείς διενεργούν τις προβλέψεις τους για τον προϋπολογισμό. Οι ΓΔΟΥ των Υπουργείων μεριμνούν για τον έλεγχο της ταύτισης του συνόλου των εσόδων από μεταβιβάσεις από το ΠΔΕ όλων των φορέων Γενικής Κυβέρνησης εποπτείας τους, με την αντίστοιχη πρόβλεψη για μεταβιβάσεις του Υπουργείου (τα έσοδα από τις ανωτέρω μεταβιβάσεις δύναται να είναι μεγαλύτερα από την αντίστοιχη πρόβλεψη για μεταβιβάσεις του Υπουργείου, μόνο σε περίπτωση φορέων που επιχορηγούνται από περισσότερα του ενός Υπουργεία).
Τα σχετικά με τις επιχορηγήσεις στοιχεία στον πίνακα 2 του Παραρτήματος Β της παρούσας εγκυκλίου, πρέπει να συμφωνούν με το ποσό της μείζονος κατηγορίας εξόδων 23 για κάθε φορέα της Κεντρικής Διοίκησης, καταγράφοντας σε χωριστή γραμμή τις επιχορηγήσεις ανά φορέα. Στο σχετικό υπόδειγμα του Παραρτήματος Β έχουν αναφερθεί ενδεικτικά ορισμένοι φορείς εκτός Γενικής Κυβέρνησης που λαμβάνουν σημαντικά ποσά επιχορήγησης από φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, καθώς επίσης και φορείς της Γενικής Κυβέρνησης. Επισημαίνεται ότι κάθε φορέας πρέπει να προσαρμόζει τον πίνακα ανάλογα με τους επιχορηγούμενους φορείς του.
Σε περιπτώσεις που λόγω μεγάλου αριθμού επιχορηγούμενων φορέων δεν καθίσταται δυνατό να συμπληρωθούν οι επιχορηγήσεις ανά φορέα σε διακριτές γραμμές στον πίνακα, μπορεί να γίνεται ομαδοποίησή τους σε κατηγορίες (π.χ. επιχορηγήσεις σε ερευνητικά κέντρα, βιβλιοθήκες, πολιτιστικά ιδρύματα, σωματεία, μη κερδοσκοπικές εταιρίες, ενδιάμεσους φορείς Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, κ.λπ.). Σε κάθε περίπτωση, λόγω του σημαντικού ύψους τους οι επιχορηγήσεις προς τους φορείς που ανήκουν στο Κεφάλαιο Α' του ν.3429/2005 (Α' 314), πρέπει να καταγραφούν διακριτά ανά φορέα.
4. ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ, επαναταξινομημένες ΔΕΚΟ και ΑΔΑ φορείς της Γενικής Κυβέρνησης
4.1 Γενικά
Κατά την κατάρτιση των συνοπτικών προϋπολογισμών των φορέων, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στις προβλέψεις των εσόδων και δαπανών (όπως για μισθώματα και λοιπές λειτουργικές δαπάνες), ώστε να βασίζονται σε ρεαλιστικές εκτιμήσεις με ταυτόχρονη προσπάθεια συγκράτησης των δαπανών και εξέταση των δυνατοτήτων αύξησης των ιδίων εσόδων.
Ειδικότερα, στο σκέλος των εσόδων πρέπει να περιλαμβάνονται ρεαλιστικές εκτιμήσεις, καθώς τυχόν υπερεκτίμηση μπορεί να οδηγήσει σε ανάληψη επιπλέον υποχρεώσεων, με επίπτωση στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης. Επίσης, στο σκέλος των εσόδων πρέπει μεταξύ άλλων να περιλαμβάνονται και τα ποσά των επιχορηγήσεων και των αποδόσεων από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Στο σκέλος των δαπανών πρέπει να περιλαμβάνεται το σύνολο των εξόδων του φορέα.
Εφόσον από το συνοπτικό σχέδιο του προϋπολογισμού των φορέων προκύπτει συνολική απόκλιση των μεγεθών του (έσοδα ή δαπάνες) άνω του 5% από τα πραγματοποιηθέντα ετήσια οικονομικά στοιχεία της χρήσης έτους 2018, τα συνοπτικά σχέδια προϋπολογισμών πρέπει να συνοδεύονται από έκθεση του οικείου Προϊσταμένου Οικονομικών Υπηρεσιών, στην οποία αιτιολογούνται οι λόγοι της απόκλισης.
Κατά τη συμπλήρωση των πινάκων του Παραρτήματος Β πρέπει να ληφθούν υπόψη οι διατάξεις του άρθρου 43 του ν.4484/2017 περί μη μισθολογικών παροχών, της υποπαρ. Δ9 της παρ. Δ του άρθρου 2 του Μέρους Β' του ν.4336/2015, όπως ισχύει, περί δαπανών μετακινούμενων εντός και εκτός επικράτειας, καθώς και οι διατάξεις του Μέρους ΣΤ' του ν.4472/2017 περί μισθολογικών ρυθμίσεων ειδικών κατηγοριών λειτουργών και υπαλλήλων του Δημοσίου, ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ, καθώς και των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και αντιστοίχων της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού και Λιμενικού Σώματος- Ελληνικής Ακτοφυλακής και οι σχετικές εγκύκλιοι της Διεύθυνσης Εισοδηματικής Πολιτικής.
Τέλος, επισημαίνεται ότι στο πλαίσιο της σταδιακής αναπροσαρμογής των ασφαλιστικών εισφορών, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2.γ του άρθρου 5 του ν.4387/2016, οι προβλέψεις των εργοδοτικών εισφορών για τους υπαλλήλους που μέχρι την ημερομηνία έναρξης λειτουργίας (31.12.2016) του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) υπάγονταν στο ασφαλιστικό - συνταξιοδοτικό καθεστώς του Δημοσίου, για το 2020 πρέπει να υπολογιστούν με ποσοστό 13,33%, προσαυξημένες κατά 3,33 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2019.
4.1.1 ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ και επαναταξινομημένες ΔΕΚΟ
Στον πίνακα II του Παραρτήματος Α παρατίθεται το κατ' ελάχιστο δημοσιονομικό αποτέλεσμα των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης (ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ και Ειδικών Λογαριασμών, πλην επαναταξινομημένων ΔΕΚΟ και ΑΔΑ) και στον πίνακα III παρατίθεται το κατ' ελάχιστο δημοσιονομικό αποτέλεσμα των επαναταξινομημένων ΔΕΚΟ που ανήκουν στην αρμοδιότητα του κάθε Υπουργείου.
Οι συνοπτικοί προϋπολογισμοί των εποπτευόμενων φορέων της Γενικής Κυβέρνησης (ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ και επαναταξινομημένων ΔΕΚΟ), όπως θα διαμορφωθούν ως προς το δημοσιονομικό αποτέλεσμα, σύμφωνα με τους πίνακες ΙΙ και ΙΙΙ του Παραρτήματος Α, είναι δεσμευτικοί για το αρμόδιο όργανο διοίκησης των φορέων και για το εποπτεύον Υπουργείο, καθώς θα αποτελέσουν τη βάση για την κατάρτιση των αναλυτικών προϋπολογισμών των φορέων.
Επισημαίνεται ότι για τους φορείς για τους οποίους δεν προσδιορίζεται στην παρούσα εγκύκλιο συγκεκριμένο δημοσιονομικό αποτέλεσμα, το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του συνοπτικού προϋπολογισμού τους, όπως αυτό θα διαμορφωθεί σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραγράφους 4.1, 4.3 και 4.4, πρέπει, για τεχνικούς λόγους, να μην είναι ακριβώς ίσο με μηδέν (0), προκειμένου κατά την εκτέλεση του προϋπολογισμού τους να είναι εφικτός ο ποσοστιαίος υπολογισμός τυχόν αποκλίσεων έναντι των δημοσιονομικών στόχων.
4.1.2 ΑΔΑ που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς του Τακτικού Προϋπολογισμού
Στον πίνακα IV του Παραρτήματος Α παρατίθεται το δημοσιονομικό αποτέλεσμα ανά ΑΔΑ για εκείνες που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς του Τακτικού Προϋπολογισμού.
Για τις ανωτέρω ΑΔΑ, ακολουθούνται τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 54 του ν.4270/2014 και ιδιαίτερα των παραγράφων 5 και 9. Ειδικότερα, υποβάλλουν το σχέδιο συνοπτικού προϋπολογισμού τους απευθείας στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (ΓΛΚ) και εάν αυτό δεν είναι συμβατό με το δημοσιονομικό αποτέλεσμα της παρούσας εγκυκλίου, κατ' αρχήν επιδιώκεται συμφωνία με το ΓΛΚ. Σε περίπτωση μη επίτευξης συμφωνίας μέχρι την 1.9.2019, ο συνοπτικός προϋπολογισμός διαμορφώνεται από το ΓΛΚ.
Οι αναλυτικοί προϋπολογισμοί των ΑΔΑ που είναι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης αλλά δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς, υιοθετούνται και εγκρίνονται από το αρμόδιο όργανο διοίκησης του φορέα έως την 31η Δεκεμβρίου, μετά από εισήγηση του οικείου προϊσταμένου οικονομικών υπηρεσιών και είναι συνεπείς με το συνοπτικό προϋπολογισμό, όπως αυτός έχει διαμορφωθεί κατά την ολοκλήρωση των διαδικασιών του άρθρου 54 του ν.4270/2014. Το αρμόδιο όργανο διοίκησης δεν υιοθετεί και δεν εγκρίνει τους προϋπολογισμούς, παρά μόνον αν είναι συνεπείς με τους συνοπτικούς προϋπολογισμούς που διαμορφώθηκαν σύμφωνα με το άρθρο 54 και συμμορφώνονται με τους δεσμευτικούς στόχους και τα επιδιωκόμενα δημοσιονομικά αποτελέσματα.
Για την κατάρτιση των προϋπολογισμών τους οι ανωτέρω ΑΔΑ, εφόσον εφαρμόζουν την κωδική κατάταξη εσόδων - εξόδων ΝΠΔΔ ή / και το π.δ. 205/1998 (προϋπολογισμός σε ταμειακή βάση), ακολουθούν τα αναφερόμενα στην ενότητα 4.3 της παρούσας εγκυκλίου, ενώ εφόσον τηρούν λογιστικά βιβλία σε δεδουλευμένη βάση ακολουθούν τα αναφερόμενα στην ενότητα 4.4.
4.2 Διάκριση εσόδων - εξόδων από χρηματοοικονομικές συναλλαγές
Για τον προσδιορισμό του δημοσιονομικού αποτελέσματος, όπως αυτό ορίζεται στους πίνακες II, III, IV, V, VI και VII του Παραρτήματος Α δεν λαμβάνονται υπόψη τα έσοδα και τα έξοδα από χρηματοοικονομικές συναλλαγές, σύμφωνα με τις οδηγίες που ακολουθούν.
Ως έσοδα από χρηματοοικονομικές συναλλαγές νοούνται τα έσοδα που προέρχονται από δανεισμό, από πώληση μετοχών ή ομολόγων, από εξόφληση ομολόγων στη λήξη τους, από πράξεις repos κ.λπ.
Τα έσοδα από τόκους ή μερίσματα από τις ανωτέρω πράξεις δεν αποτελούν έσοδα από χρηματοοικονομικές συναλλαγές, αλλά καταχωρούνται στις ειδικές για αυτά κατηγορίες εσόδων.
Ως έξοδα από χρηματοοικονομικές συναλλαγές νοούνται οι πληρωμές για χρεολύσια, οι αγορές μετοχών ή ομολόγων, οι πράξεις «reverse repos» κ.λπ. Οι πληρωμές για τόκους δεν αποτελούν έξοδα από χρηματοοικονομικές συναλλαγές, αλλά καταχωρούνται σε ειδική κατηγορία εξόδων.
4.3 Κατάρτιση προϋπολογισμών Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου
4.3.1 Συνοπτικοί προϋπολογισμοί - Προσδιορισμός του δημοσιονομικού αποτελέσματος
Από το σύνολο των συνοπτικών προϋπολογισμών των ΝΠΔΔ που είναι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, πρέπει να προκύπτει τουλάχιστον το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του πίνακα ΙΙ του Παραρτήματος Α της παρούσας εγκυκλίου.
Το δημοσιονομικό αποτέλεσμα προκύπτει ως διαφορά των εσόδων-εξόδων (ταμειακό ισοζύγιο), χωρίς τα έσοδα και τις δαπάνες από χρηματοοικονομικές συναλλαγές, πλέον / μείον (+/-) τη μεταβολή του ύψους των απλήρωτων υποχρεώσεων προς φορείς εκτός Γενικής Κυβέρνησης (τρίτους), εντός του οικονομικού έτους στο οποίο αναφέρεται ο προϋπολογισμός.
Στο σκέλος των εσόδων που προσδιορίζουν το δημοσιονομικό αποτέλεσμα δεν περιλαμβάνεται η χρήση ταμειακών διαθεσίμων. Τα ταμειακά διαθέσιμα θεωρούνται περιουσιακό στοιχείο των νομικών προσώπων και όχι στοιχείο εσόδων του προϋπολογισμού τους και δύναται να χρησιμοποιηθούν σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην αριθ. 2/84027/ΔΠΓΚ/15.11.2018 (Β'5171) απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών.
Αναφορικά με την αποτύπωση των επιχορηγήσεων του Κρατικού Προϋπολογισμού, ισχύουν οι βασικές αρχές που αναφέρονται στην ενότητα 4.4 του Μέρους Β' για τα ΝΠΙΔ.
Τα ΝΠΔΔ και οι ειδικοί λογαριασμοί που εφαρμόζουν την κωδική κατάταξη εσόδων - εξόδων ΝΠΔΔ ή / και το π.δ. 205/1998 (Προϋπολογισμός ταμειακής βάσης) συμπληρώνουν τον πίνακα 6 του Παραρτήματος Β.
4.3.2 Αναλυτικοί Προϋπολογισμοί ΝΠΔΔ
Αναλυτικός προϋπολογισμός είναι η αναλυτική πρόβλεψη κατά κωδικό αριθμό (ΚΑΕ) των εσόδων και δαπανών για το επόμενο οικονομικό έτος, η οποία πρέπει να είναι εντός των στόχων που έχουν προσδιοριστεί. Στον αναλυτικό προϋπολογισμό περιλαμβάνονται τα έσοδα λειτουργικής, επενδυτικής και χρηματοοικονομικής φύσεως και τα λειτουργικά, επενδυτικά και χρηματοοικονομικά έξοδα.
Σύμφωνα με το άρθρο 63 του ν.4270/2014, οι αναλυτικοί προϋπολογισμοί των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης υιοθετούνται από το αρμόδιο όργανο διοίκησης του φορέα και εγκρίνονται από τον εποπτεύοντα Υπουργό έως την 31η Δεκεμβρίου του τρέχοντος έτους, μετά από εισήγηση του οικείου ΓΔΟΥ και είναι συνεπείς με τα σχέδια των συνοπτικών προϋπολογισμών που έχουν ήδη υποβληθεί κατά την ολοκλήρωση των διαδικασιών του άρθρου 54 του ν.4270/2014. Το αρμόδιο όργανο διοίκησης δεν υιοθετεί και το εποπτεύον Υπουργείο δεν εγκρίνει τους αναλυτικούς προϋπολογισμούς παρά μόνον αν είναι συνεπείς με τα σχέδια των συνοπτικών προϋπολογισμών που διαμορφώθηκαν και είναι σύμφωνοι με τους δεσμευτικούς στόχους και το επιδιωκόμενο δημοσιονομικό αποτέλεσμα.
Ειδικότερα, επισημαίνονται τα εξής:
Ο αναλυτικός προϋπολογισμός κάθε φορέα περιλαμβάνει το σύνολο των εσόδων του και το σύνολο των εξόδων του. Η διαφορά «συνολικά έσοδα μείον συνολικά έξοδα» προσδιορίζει το ταμειακό ισοζύγιο.
Παράλληλα, από τα στοιχεία του αναλυτικού προϋπολογισμού προκύπτει και το δημοσιονομικό αποτέλεσμα, το οποίο προσδιορίζεται σύμφωνα και με τα οριζόμενα στην ενότητα 4.3.1 του Μέρους
Για λόγους επαλήθευσης, κατά την υποβολή του αναλυτικού προϋπολογισμού του φορέα για έγκριση, πρέπει να αποτυπώνεται το δημοσιονομικό αποτέλεσμα σε ιδιαίτερο πίνακα, καθώς και ο τρόπος υπολογισμού του.
Οι φορείς πρέπει να φροντίσουν να συμπίπτει το δημοσιονομικό αποτέλεσμα (σύμφωνα με το κάτωθι παράδειγμα), όπως προκύπτει κατά την υποβολή των συνοπτικών προϋπολογισμών, με το δημοσιονομικό αποτέλεσμα κατά την κατάρτιση και έγκριση του αναλυτικού τους προϋπολογισμού.
Για την κατανόηση της διαφοράς μεταξύ ταμειακού και δημοσιονομικού αποτελέσματος παρατίθεται το κάτωθι παράδειγμα.
Έστω ότι ένα ΝΠΔΔ υποβάλλει τον συνοπτικό προϋπολογισμό με τα εξής οικονομικά στοιχεία:
Ο υπολογισμός του ταμειακού και του δημοσιονομικού αποτελέσματος προκύπτει ως εξής:
Σημειώνεται ότι το ανωτέρω παράδειγμα ισχύει και για τους ΟΤΑ.
4.4 Συνοπτικοί προϋπολογισμοί Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου - Ανωνύμων Εταιριών
Το δημοσιονομικό αποτέλεσμα ενός νομικού προσώπου που τηρεί τα λογιστικά του βιβλία σε δεδουλευμένη βάση είναι το αποτέλεσμα, όπως αυτό προκύπτει στον πίνακα 7 του Παραρτήματος Β, ο οποίος συμπληρώνεται από τα ΝΠΙΔ και τις Ανώνυμες Εταιρίες, σύμφωνα με τα λογιστικά τους βιβλία.
Ειδικότερα:
• Οι προβλέψεις των ιδίων εσόδων πρέπει να είναι ρεαλιστικές και να περιλαμβάνουν τα εκτιμώμενα δεδουλευμένα έσοδα.
• Στη γραμμή «επιχορηγήσεις από Τακτικό Προϋπολογισμό» καταχωρούνται οι προβλέψεις για την τακτική επιχορήγηση και οι προβλέψεις για τυχόν αποδόσεις εσόδων προς το φορέα, μέσω του τακτικού προϋπολογισμού των Υπουργείων. Τέλος, στην ίδια γραμμή καταχωρούνται από το φορέα και οι προβλέψεις για ποσά που τυχόν αναμένεται να εισπραχθούν μέσω του τακτικού προϋπολογισμού ως αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, τα οποία αναγράφονται επίσης και στα πρόσθετα πληροφοριακά στοιχεία (γραμμή 10) στον πίνακα του προϋπολογισμού.
• Στη γραμμή «επιχορηγήσεις από ΠΔΕ» καταχωρούνται οι προβλέψεις επιχορηγήσεων από το ΠΔΕ, είτε από το εθνικό σκέλος, είτε από το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος, ανεξάρτητα αν στα βιβλία του φορέα λογιστικοποιούνται ως αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ή όχι.
• Στη γραμμή «επιχορηγήσεις από ΕΕ» καταχωρούνται οι προβλέψεις για ποσά που ο φορέας αναμένεται να εισπράξει απευθείας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και όχι τα ποσά του συγχρηματοδοτούμενου σκέλους του ΠΔΕ.
• Στη γραμμή «λοιπές επιχορηγήσεις» καταχωρούνται οι προβλέψεις για ποσά από τυχόν επιχορηγήσεις άλλων νομικών προσώπων της Γενικής Κυβέρνησης, καθώς και τυχόν άλλες επιχορηγήσεις ή αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου που όμως δεν προέρχονται από τον Τακτικό Προϋπολογισμό ή το ΠΔΕ.
Επίσης, στη γραμμή αυτή καταχωρούνται και τυχόν προβλέψεις πληρωμών τοκοχρεολυσίων (σε ακαθάριστη βάση) από το κράτος για λογαριασμό του φορέα λόγω καταπτώσεων εγγυήσεων, αναλήψεις δανειακών και λοιπών υποχρεώσεων από το κράτος, καθώς και ταμειακές διευκολύνσεις από το κράτος.
Από το ποσό των καταπτώσεων, οι προβλέψεις για τους τόκους καταχωρούνται στα έξοδα του πίνακα 7 του Παραρτήματος Β, ενώ για τις αποπληρωμές χρεολυσίων καταχωρούνται μόνο στα «πρόσθετα χρηματοοικονομικά στοιχεία» του πίνακα 7 του Παραρτήματος Β. Ο προϊστάμενος της οικείας ΓΔΟΥ οφείλει να επιβεβαιώσει με την αρμόδια Διεύθυνση Κρατικών Εγγυήσεων και Κίνησης Κεφαλαίων, της Γενικής Διεύθυνσης Θησαυροφυλακίου και Δημοσιονομικών Κανόνων του ΓΛΚ, ότι τα εν λόγω αναφερόμενα ποσά (απολογιστικά και προϋπολογιστικά στοιχεία), έχουν αποτυπωθεί ορθά στις προβλέψεις για τον προϋπολογισμό του οικείου έτους.
• Οι προβλεπόμενες μεταβιβάσεις από τον Κρατικό Προϋπολογισμό πρέπει να λογίζονται στις αντίστοιχες γραμμές επιχορηγήσεων του πίνακα και όχι σε άλλη γραμμή εσόδου (π.χ. λοιπά έσοδα), ανεξάρτητα από το σκοπό για τον οποίο δίνονται, ώστε να μπορεί να γίνει αξιόπιστα η ενοποίηση των οικονομικών καταστάσεων σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης, διαφορετικά θα προκύπτουν σημαντικές διαφορές.
• Σημειώνεται ότι τα ταμειακά διαθέσιμα θεωρούνται περιουσιακό στοιχείο των νομικών προσώπων και όχι στοιχείο εσόδων του προϋπολογισμού τους και δύναται να χρησιμοποιηθούν σύμφωνα με την αριθ. 2/26549/ΔΠΓΚ/27.03.2018 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, προκειμένου περί φορέων του κεφαλαίου Α' του ν.3429/2005 (Β'1288) και την αριθ. 2/52342/ΔΠΓΚ/04.07.2018 (Β'2677) όμοια απόφαση, προκειμένου περί λοιπών ΝΠΙΔ.
• Τα ΝΠΙΔ δεν εγγράφουν στις προβλέψεις δαπανών του προϋπολογισμού τους τις απλήρωτες υποχρεώσεις του προηγούμενου έτους, δεδομένου ότι έχουν περιληφθεί στο οικονομικό έτος που δημιουργήθηκαν.
• Οι λειτουργικές και οι επενδυτικές δαπάνες, πρέπει να καταχωρούνται στο έτος κατά το οποίο αναμένεται να πραγματοποιηθούν. Επίσης, στις προβλεπόμενες δαπάνες πρέπει να περιληφθούν και τυχόν αποδιδόμενα μερίσματα.
Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το άρθρο 63 του ν.4270/2014 οι αναλυτικοί προϋπολογισμοί των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης υιοθετούνται από το αρμόδιο όργανο διοίκησης του φορέα και εγκρίνονται από τον εποπτεύοντα Υπουργό έως την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου από το έτος προϋπολογισμού, μετά από εισήγηση του οικείου ΓΔΟΥ και πρέπει να είναι συνεπείς με το σχέδιο του συνοπτικού προϋπολογισμού που έχει ήδη υποβληθεί κατά την ολοκλήρωση των διαδικασιών του άρθρου 54 του ν.4270/2014.
Ειδικά, οι προϋπολογισμοί των φορέων του Κεφαλαίου Α' του ν.3429/2005, εφόσον υπερβαίνουν το όριο των 10 εκατ. ευρώ, εγκρίνονται με κοινή απόφαση του εποπτεύοντος Υπουργού και του Υπουργού Οικονομικών, μετά από εισήγηση του ΓΔΟΥ του εποπτεύοντος Υπουργείου, έως και την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου από το έτος του προϋπολογισμού και είναι συνεπείς με το σχέδιο του προϋπολογισμού που έχει ήδη υποβληθεί κατά την ολοκλήρωση των διαδικασιών του άρθρου 54 του ν.4270/2014.
Το αρμόδιο όργανο διοίκησης των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης δεν υιοθετεί και το εποπτεύον Υπουργείο δεν εγκρίνει τους προϋπολογισμούς των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, παρά μόνον αν είναι συνεπείς με τα σχέδια των συνοπτικών προϋπολογισμών που διαμορφώθηκαν σύμφωνα με το άρθρο 54 του ν.4270/2014 και είναι συμβατοί με τους δεσμευτικούς στόχους και το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.
Γ. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ - ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΩΝ
1. Φορείς Κεντρικής Διοίκησης
Στον πίνακα Ι του Παραρτήματος Α περιλαμβάνονται τα ανώτατα όρια δαπανών για κάθε φορέα της Κεντρικής Διοίκησης (Προεδρία της Δημοκρατίας, Βουλή των Ελλήνων, Υπουργεία, Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, ΑΔΑ που ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς), τόσο για τον Τακτικό Προϋπολογισμό, όσο και για το ΠΔΕ. Στα ανωτέρω όρια περιλαμβάνονται και οι δαπάνες μισθοδοσίας του προσωπικού των νομικών προσώπων οι οποίες καλύπτονται άμεσα από τον Τακτικό Προϋπολογισμό, όπως νοσοκομεία, πανεπιστήμια, κ.λπ.
Τα όρια αυτά έχουν διαμορφωθεί σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στις ενότητες 1 και 2 του Μέρους Β' της παρούσας εγκυκλίου.
Οι φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, αφού λάβουν υπόψη τους τα ανώτατα όρια δαπανών για το οικονομικό έτος 2020, πρέπει να κατανείμουν τα ποσά αυτά στους επιμέρους ειδικούς φορείς και αναλυτικούς λογαριασμούς του προϋπολογισμού με βάση την οικονομική και διοικητική ταξινόμηση.
Οι ΓΔΟΥ οφείλουν να κατανείμουν στους φορείς εποπτείας τους τα ποσά των επιχορηγήσεων και αποδόσεων που προβλέπονται στον πίνακα Ι του Παραρτήματος Α και να τους τα γνωστοποιήσουν εγκαίρως και το αργότερο μέχρι τις 12.7.2019, ώστε να συντάξουν τους δικούς τους συνοπτικούς προϋπολογισμούς, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 54 του ν.4270/2014. Η εν λόγω κατανομή κοινοποιείται και στην αρμόδια Δημοσιονομική Υπηρεσία Εποπτείας και Ελέγχου (ΔΥΕΕ) του ΓΛΚ.
Με βάση όσα αναφέρονται στην ενότητα 2 του Μέρους Β', οι φορείς της Κεντρικής Διοίκησης συμπληρώνουν τους επισυναπτόμενους πίνακες 1, 1α, 1β και 1γ του Παραρτήματος Β, κατανέμοντας κατά περίπτωση, τα όρια για τις αμοιβές προσωπικού, τις μεταβιβάσεις και τις λοιπές δαπάνες του πίνακα 1 του Παραρτήματος Α, στις μείζονες κατηγορίες εξόδων, ανά ειδικό φορέα και συνολικά για τον φορέα. Για πρώτη φορά ζητείται η συμπλήρωση του πίνακα 1γ, ο οποίος έχει μεγαλύτερη ανάλυση για τις μείζονες κατηγορίες 24 «Αγορές αγαθών και υπηρεσιών», 31 «Ενσώματα πάγια, άυλα πάγια και αποθέματα» και 33 «Τιμαλφή».
Ο πίνακας 2 του Παραρτήματος Β αφορά στην ανάλυση της κατανομής των πιστώσεων του ΠΔΕ μεταξύ επιχορηγήσεων σε φορείς εντός ή εκτός Γενικής Κυβέρνησης και λοιπών δαπανών και συμπληρώνεται από τους αρμόδιους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην ενότητα 3 του Μέρους Β'.
Για την παρακολούθηση των μεταβολών του προσωπικού, οι φορείς της Κεντρικής Διοίκησης συμπληρώνουν τους επισυναπτόμενους πίνακες 3 και 5 του Παραρτήματος Β. Ειδικότερα:
• Ο πίνακας 3 του Παραρτήματος Β συμπληρώνεται ανά ειδικό φορέα, για τις μεταβολές του προσωπικού (μόνιμοι υπάλληλοι και προσωπικό με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου: υπηρετούντες, προσλήψεις, αποχωρήσεις κ.λπ.) που έχουν πραγματοποιηθεί το α' εξάμηνο του τρέχοντος έτους (δαπάνη τρέχοντος έτους και δαπάνη σε 12μηνη βάση). Η συμπλήρωση του εν λόγω πίνακα αφορά στο προσωπικό που περιλαμβάνεται στις δαπάνες μισθοδοσίας του εκάστοτε φορέα και ως εκ τούτου πρέπει να συμπίπτει με τα στοιχεία των
μισθοδοτικών καταστάσεων για τον αριθμό του μισθοδοτούμενου προσωπικού στην αρχή και στο τέλος της υπό εξέταση περιόδου.
• Ο πίνακας 5 του Παραρτήματος Β αφορά στο προσωπικό με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου και συμπληρώνεται από την οικεία ΓΔΟΥ, όσον αφορά τους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, για τα έτη 2018 έως και 2020. Τα στοιχεία του πίνακα πρέπει να συμφωνούν με τα στοιχεία των μισθοδοτικών καταστάσεων, τόσο για τον αριθμό του μισθοδοτούμενου προσωπικού, όσο και για τη δαπάνη της υπό εξέταση περιόδου.
Οι προβλέψεις του Κρατικού Προϋπολογισμού (αναλυτικά κατά ειδικό φορέα και αναλυτικό λογαριασμό εξόδου - Α.Λ.Ε.) θα καταχωρηθούν μέσω e-portal. Ειδικότερα, οι φορείς της Κεντρικής Διοίκησης θα υποβάλουν τις προτάσεις για τον προϋπολογισμό τους, κάνοντας χρήση της λειτουργικότητας που παρέχεται στο e-portal του ΓΛΚ (https://portal-md.glk.gr). Οι υπεύθυνοι των ΓΔΟΥ των φορέων, πρέπει - σε περίπτωση αντικατάστασης των αρμοδίων υπαλλήλων - να αποστείλουν άμεσα, στην ηλεκτρονική διεύθυνση opsdp-gdoy@gsis.gr, τα επικαιροποιημένα στοιχεία των αρμοδίων για την καταχώρηση των προτάσεων. Τα στοιχεία των υπαλλήλων πρέπει να περιλαμβάνουν το ονοματεπώνυμο, το τηλέφωνο επικοινωνίας, την ηλεκτρονική διεύθυνση (e-mail), το φορέα και τον ειδικό φορέα για τον οποίο εξουσιοδοτούνται να καταχωρήσουν προτάσεις του Κρατικού Προϋπολογισμού.
Με ευθύνη των Προϊσταμένων των ΓΔΟΥ πρέπει να συγκεντρωθούν όλοι οι ανωτέρω πίνακες του Παραρτήματος Β (1, 2, 3 και 5) και να αποσταλούν στη ΔΠΓΚ του ΓΛΚ, σε επεξεργάσιμη μορφή (excel) στην ηλεκτρονική διεύθυνση dpgk@glk.gr μέχρι την 31.7.2019.
2. Λοιποί φορείς Γενικής Κυβέρνησης (ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ, επαναταξινομημένες ΔΕΚΟ, ΑΔΑ που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς)
Οι εποπτευόμενοι φορείς που περιλαμβάνονται στο Μητρώο Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, θα καταρτίσουν συνοπτικό σχέδιο προϋπολογισμού για το οικονομικό έτος 2020, το οποίο θα υποβάλουν στις ΓΔΟΥ των αρμόδιων Υπουργείων μέχρι την 31.7.2019.
Με ευθύνη των Προϊσταμένων των ΓΔΟΥ συγκεντρώνονται οι συνοπτικοί προϋπολογισμοί των εποπτευόμενων φορέων, μαζί με τους λοιπούς σχετικούς πίνακες του Παραρτήματος Β και ελέγχονται ως προς τη συμβατότητά τους με τα δημοσιονομικά αποτελέσματα, όπως αυτά τίθενται με την παρούσα εγκύκλιο και σε περίπτωση μη συμβατότητας, επιστρέφονται στους φορείς, παρέχοντας οδηγίες για τη διόρθωσή τους.
Κατόπιν, οι συνοπτικοί προϋπολογισμοί των εποπτευόμενων φορέων, μαζί με τους λοιπούς σχετικούς πίνακες του Παραρτήματος Β, αποστέλλονται στη ΔΠΓΚ σε ηλεκτρονική μορφή στην ηλεκτρονική διεύθυνση dpgk@glk.gr, ενώ για τις ΔΕΚΟ και τα ΝΠΙΔ του Κεφαλαίου Α' του ν.3429/2005 και στην ηλεκτρονική διεύθυνση deko@glk.gr, μέχρι την 1.9.2019.
Οι ΑΔΑ που περιλαμβάνονται στο Μητρώο Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης και δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς, θα καταρτίσουν συνοπτικό σχέδιο προϋπολογισμού για το έτος 2020, το οποίο θα υποβάλουν, μαζί με τους λοιπούς σχετικούς πίνακες του Παραρτήματος Β, στη ΔΠΓΚ σε ηλεκτρονική μορφή στην ηλεκτρονική διεύθυνση dpgk@glk.gr, το αργότερο μέχρι την 31.7.2019.
Για την παρακολούθηση των μεταβολών του προσωπικού, παρακαλούνται οι εποπτευόμενοι φορείς και οι ΑΔΑ να συμπληρώσουν τους πίνακες 4 και 5 του Παραρτήματος Β. Ειδικότερα:
• Ο πίνακας 4 συμπληρώνεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του εποπτευόμενου νομικού προσώπου ή της ΑΔΑ για τις μεταβολές του προσωπικού (μόνιμο προσωπικό και προσωπικό με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου: υπηρετούντες, προσλήψεις, αποχωρήσεις κ.λπ.) σε αριθμό προσωπικού και δαπάνη. Η συμπλήρωσή του αφορά στο προσωπικό που περιλαμβάνεται στις δαπάνες μισθοδοσίας του εκάστοτε φορέα. Ως εκ τούτου, τα στοιχεία του πίνακα πρέπει να συμφωνούν με τα στοιχεία των μισθοδοτικών καταστάσεων για τον αριθμό και τη δαπάνη του μισθοδοτούμενου προσωπικού, στην αρχή και στο τέλος της υπό εξέταση περιόδου, καθώς και με το λογαριασμό 60 «Αμοιβές και Έξοδα Προσωπικού» του Ελληνικού Γενικού Λογιστικού Σχεδίου (ΕΓΛΣ), εφόσον τηρείται. Σημειώνεται επίσης ότι απαραίτητη προϋπόθεση για τις εν λόγω προσλήψεις αποτελεί η έγκρισή τους από την επιτροπή της παρ. 1 του άρθρου 2 της ΠΥΣ 33/2006, όπως ισχύει. Δεδομένου ότι οι προτεινόμενες προσλήψεις του έτους 2020 θα εγκριθούν από το Υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης το Νοέμβριο του τρέχοντος έτους (αριθ. ΔΙΠΠ/Φ.2.9/οικ.9816/28.2.2019 εγκύκλιος του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης, ΑΔΑ: 97ΖΒ465ΧΘΨ-ΖΓ5), το κόστος αυτών δεν λαμβάνεται υπόψη στις πιστώσεις του υπό κατάρτιση προϋπολογισμού του έτους 2020. Η αποστολή του εν λόγω πίνακα γίνεται με ευθύνη του οικείου ΓΔΟΥ ή της οικονομικής υπηρεσίας της ΑΔΑ.
• Ο πίνακας 5 αφορά στο εποχικό προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου και συμπληρώνεται με την παραδοχή ότι παραμένει στο έτος 2020 κατ' ανώτατο όριο στο επίπεδο απασχόλησης του έτους 2018, χωρίς να ληφθούν υπόψη ενδεχόμενες υπερκαλύψεις που τυχόν προέκυψαν εντός του έτους αυτού, λόγω διατάξεων προσωρινού χαρακτήρα, παρατάσεων συμβάσεων κλπ. Αρμόδια για την εφαρμογή και την αξιολόγηση των ανωτέρω είναι η ΓΔΟΥ του εποπτεύοντος Υπουργείου.
3. Συγκέντρωση και ομαδοποίηση προϋπολογισμών νομικών προσώπων
3.1 ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ
Η ΓΔΟΥ κάθε Υπουργείου θα συγκεντρώσει και θα ομαδοποιήσει τους συνοπτικούς προϋπολογισμούς των φορέων που ανήκουν στην αρμοδιότητά του, εμφανίζοντας διακριτά τα ΝΠΔΔ, τα ΝΠΙΔ του Κεφαλαίου Α' του ν.3429/2005 και τα λοιπά ΝΠΙΔ.
Στον πίνακα ΙΙ του Παραρτήματος Α περιλαμβάνονται οι προβλέψεις για το έτος 2020, κατά Υπουργείο και για το σύνολο των εποπτευόμενων από αυτό φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, εκτός των επαναταξινομημένων ΔΕΚΟ και των ΑΔΑ που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς, για:
• τις επιχορηγήσεις και αποδόσεις από τον Τακτικό Προϋπολογισμό και
• το δημοσιονομικό αποτέλεσμα.
Αναλυτικότερα, από το σύνολο των συνοπτικών προϋπολογισμών των εποπτευόμενων φορέων (ΝΠ πλην των επαναταξινομημένων ΔΕΚΟ και των ΑΔΑ, καθώς και των ειδικών λογαριασμών) κάθε Υπουργείου, πρέπει να προκύπτει κατ' ελάχιστο το συγκεκριμένο δημοσιονομικό αποτέλεσμα.
3.2 Επαναταξινομημένες ΔΕΚΟ (εντός και εκτός του Κεφαλαίου Α' του ν.3429/2005)
Η ΓΔΟΥ κάθε Υπουργείου θα συγκεντρώσει και θα ομαδοποιήσει τους συνοπτικούς προϋπολογισμούς (πίνακας 7 του Παραρτήματος Β) των επαναταξινομημένων ΔΕΚΟ εποπτείας του, εμφανίζοντας αυτές διακριτά.
Στον πίνακα ΙΙΙ του Παραρτήματος Α περιλαμβάνονται οι προβλέψεις για το έτος 2020 κατά εποπτεύον Υπουργείο και ΔΕΚΟ, για:
• τις επιχορηγήσεις και αποδόσεις από τον Τακτικό Προϋπολογισμό και
• το δημοσιονομικό αποτέλεσμα.
Οι φορείς οφείλουν να προσαρμόσουν τα μεγέθη του υποβαλλόμενου σχεδίου προϋπολογισμού τους σε τέτοιο ύψος, ώστε να προκύπτει κατ' ελάχιστο το προβλεπόμενο δημοσιονομικό αποτέλεσμα.
3.3 ΑΔΑ που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς
Οι ΑΔΑ που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς, υποβάλλουν το σχέδιο συνοπτικού προϋπολογισμού τους απευθείας στο ΓΛΚ.
Στον πίνακα IV του Παραρτήματος Α περιλαμβάνονται οι προβλέψεις για το έτος 2020, κατά ΑΔΑ, για:
• τις επιχορηγήσεις και αποδόσεις από τον Τακτικό Προϋπολογισμό και
• το δημοσιονομικό αποτέλεσμα.
Συνεπώς, από τους συνοπτικούς προϋπολογισμούς, πρέπει να προκύπτει κατ' ελάχιστο το συγκεκριμένο δημοσιονομικό αποτέλεσμα.
4. Κοινωνικός προϋπολογισμός (ΟΚΑ) - Νοσοκομεία και ΠΦΥ
Για την κατάρτιση του Κοινωνικού Προϋπολογισμού και των προϋπολογισμών των Νοσοκομείων και των φορέων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ), τα Υπουργεία Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, και Υγείας, σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία (Προστασίας του Πολίτη, Εθνικής Άμυνας, Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής) και τη Βουλή των Ελλήνων, θα προβούν στις παρακάτω ενέργειες:
• Θα συγκεντρώσουν μέχρι την 31.7.2019 τους συνοπτικούς προϋπολογισμούς όλων των νομικών προσώπων (πίνακες 8, 9 και 10 του Παραρτήματος Β), τα οποία ανήκουν στον υποτομέα των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης ή είναι δημόσια νοσοκομεία ή ανήκουν στους φορείς ΠΦΥ, σύμφωνα με το Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης της ΕΛΣΤΑΤ, δηλαδή του συνόλου των ασφαλιστικών ταμείων, του ΟΑΕΔ, του ΕΟΠΥΥ, του ΟΠΕΚΑ και ΝΑΤ, των νοσοκομείων του ΕΣΥ, των πανεπιστημιακών και λοιπών νοσηλευτικών ιδρυμάτων, ανεξάρτητα από το Υπουργείο που τα εποπτεύει, καθώς και των φορέων ΠΦΥ.
• Αφού επεξεργασθούν τους συνοπτικούς προϋπολογισμούς των ανωτέρω νομικών προσώπων, οι οποίοι πρέπει σε κάθε περίπτωση να κυμαίνονται εντός των ορίων που προβλέπονται για το έτος 2020, αποστέλλουν:
1. Τους συγκεντρωτικούς πίνακες 8, 9 και 10 του Παραρτήματος Β που αφορούν στους συνοπτικούς προϋπολογισμούς των εν λόγω νομικών προσώπων.
Επισημαίνεται ότι στους πίνακες 9 (Νοσοκομεία) και 10 (ΠΦΥ), στη στήλη «Προϋπολογισμός 2020», στο σκέλος των εξόδων θα αποτυπωθεί το σύνολο των προϋπολογιζόμενων πληρωμών (για νέες και παρελθούσες υποχρεώσεις) του οικονομικού έτους 2020, ενώ στη στήλη «2020: Όρια νέων αγορών» θα εμφανιστούν αποκλειστικώς τα όρια νέων αγορών για τα Νοσοκομεία και τους φορείς ΠΦΥ αντίστοιχα.
2. Τους συγκεντρωτικούς πίνακες 11 και 12 του Παραρτήματος Β. Σε κάθε περίπτωση υπενθυμίζεται ότι οι πίνακες 11 και 12 πρέπει να απορρέουν και να συμφωνούν με τους επιμέρους συγκεντρωτικούς πίνακες των συνοπτικών προϋπολογισμών των ΟΚΑ, καθώς και των νοσοκομείων - φορέων ΠΦΥ, αντίστοιχα.
3. Όλους τους προαναφερόμενους πίνακες (8, 9, 10, 11 και 12), αναλυτικά και συγκεντρωτικά, όπως περιγράφεται παραπάνω, για όλους τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, τα νοσοκομεία, καθώς και τους φορείς ΠΦΥ, που ελήφθησαν υπόψη για την κατάρτιση του Κοινωνικού Προϋπολογισμού και των ως άνω φορέων.
4. Τον πίνακα 13 του Παραρτήματος Β που αφορά τις εκτιμήσεις για τα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ) αναλυτικά ανά ταμείο και συγκεντρωτικά ανά Υπουργείο και υποτομέα ΟΚΑ.
• Τα ως άνω στοιχεία, τα οποία πρέπει να συμφωνούν με τα μεγέθη των συγκεντρωτικών πινάκων V και VI και των συνοπτικών προϋπολογισμών, αποστέλλονται στη ΔΠΓΚ σε επεξεργάσιμη μορφή στην ηλεκτρονική διεύθυνση dpgk@glk.gr από τα Υπουργεία Υγείας, καθώς και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης έως 1.9.2019.
• Τέλος, σημειώνεται ότι: α) τα όρια των συνοπτικών προϋπολογισμών των ασφαλιστικών ταμείων πρέπει πρώτα να συμφωνηθούν με το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, β) οι αναλυτικοί πίνακες 8 και 13 του Παραρτήματος Β ανά ασφαλιστικό ταμείο, καθώς και οι συγκεντρωτικοί πίνακες 8, 11 και 13 του Παραρτήματος Β ανά Υπουργείο, αποστέλλονται από τα εποπτεύοντα Υπουργεία στην ΔΠΓΚ και γ) το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης αποστέλλει τον συγκεντρωτικό πίνακα 11 για το σύνολο των Ασφαλιστικών Ταμείων, ανεξαρτήτως εποπτεύοντος Υπουργείου.
Σε κάθε περίπτωση, ισχύουν οι γενικές οδηγίες κατάρτισης προϋπολογισμών των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης που αναφέρονται στην ενότητα 4 του Μέρους Β', καθώς και η ενότητα 2 του Μέρους Γ'.
Η διαμόρφωση των προϋπολογισμών των Νοσοκομείων και των φορέων ΠΦΥ περιλαμβάνεται στον πίνακα V του Παραρτήματος Α, ενώ η διαμόρφωση του κοινωνικού προϋπολογισμού περιλαμβάνεται στον πίνακα V! του Παραρτήματος Α.
5. ΟΤΑ
Το Υπουργείο Εσωτερικών, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 77 και 78 του ν.4172/2013, πρέπει να προωθήσει την έκδοση δύο κοινών υπουργικών αποφάσεων, με τις οποίες παρέχονται οδηγίες για την κατάρτιση των προϋπολογισμών δήμων και περιφερειών, εγκαίρως.
Τα σχέδια των ενοποιημένων προϋπολογισμών των Δήμων, των Περιφερειών και των εποπτευόμενων νομικών προσώπων των ΟΤΑ (πίνακες 14α, 14β και 14γ του Παραρτήματος Β), καθώς και ο συγκεντρωτικός ενοποιημένος προϋπολογισμός των ΟΤΑ (πίνακας 13 του Παραρτήματος Β) πρέπει να αποσταλούν το αργότερο μέχρι 1.9.2019 στη ΔΠΓΚ.
Οι ΟΤΑ αποτελούν βασικό υποτομέα της Γενικής Κυβέρνησης, το δημοσιονομικό αποτέλεσμα των οποίων επηρεάζει καθοριστικά το αποτέλεσμά της. Το δημοσιονομικό αποτέλεσμα προκύπτει ως διαφορά των εσόδων - εξόδων (ταμειακό ισοζύγιο), χωρίς τα έσοδα και τα έξοδα από χρηματοοικονομικές συναλλαγές, πλέον / μείον (+/-) τη μεταβολή του ύψους των απλήρωτων υποχρεώσεων προς φορείς εκτός Γενικής Κυβέρνησης (τρίτους), εντός του οικονομικού έτους στο οποίο αναφέρεται ο προϋπολογισμός.
Στον πίνακα VII του Παραρτήματος Α προσδιορίζεται το δημοσιονομικό αποτέλεσμα για το έτος 2020 του ενοποιημένου προϋπολογισμού των ΟΤΑ.
Δ. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ
Ι. Οι φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, καθώς και οι ΑΔΑ που ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς, αφού λάβουν υπόψη τους τα ανώτατα όρια του πίνακα 1 του Παραρτήματος Α, οφείλουν να:
α) κατανείμουν τα ανώτατα όρια δαπανών του Κρατικού Προϋπολογισμού κατά ειδικό φορέα και αναλυτικό λογαριασμό εξόδων του προϋπολογισμού,
β) κατανείμουν αναλυτικά τα ποσά των επιχορηγήσεων ή / και αποδόσεων, τόσο για τον Τακτικό Προϋπολογισμό όσο και για το ΠΔΕ, ανά φορέα εντός και εκτός Γενικής Κυβέρνησης,
γ) γνωστοποιήσουν μέχρι 12.7.2019 τα προβλεπόμενα παραπάνω ποσά επιχορηγήσεων ή / και αποδόσεων στους εντός και εκτός Γενικής Κυβέρνησης φορείς, προκειμένου αυτοί με τη σειρά τους να τα εντάξουν στους προϋπολογισμούς τους,
δ) συμπληρώσουν τους πίνακες του Παραρτήματος Β μαζί με σχετική εισηγητική έκθεση τεκμηρίωσης των οικονομικών τους μεγεθών για το έτος 2020 και να τους αποστείλουν στην ηλεκτρονική διεύθυνση dpgk@glk.gr μέχρι τις 31.7.2019.
Επισημαίνεται ότι τα αναφερόμενα στοιχεία των πινάκων πρέπει να είναι πλήρως συμπληρωμένα, ώστε κατά την εξέτασή τους να μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα.
ΙΙ. Οι ΑΔΑ που ανήκουν στη Γενική Κυβέρνηση αλλά δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς, αφού λάβουν υπόψη τους τον πίνακα IV του Παραρτήματος Α, πρέπει να καταρτίσουν συνοπτικούς προϋπολογισμούς για το έτος 2020 και να τους διαβιβάσουν, μαζί με τους λοιπούς σχετικούς πίνακες του Παραρτήματος Β στη ΔΠΓΚ, μέχρι την 31.7.2019.
ΙΙΙ. Οι λοιποί φορείς που ανήκουν στη Γενική Κυβέρνηση, εκτός των ΟΤΑ για τους οποίους ισχύουν τα διαλαμβανόμενα στην ενότητα 5 του Μέρους Γ', αφού λάβουν υπόψη τους τα προβλεπόμενα ποσά επιχορηγήσεων ή / και αποδόσεων, όπως αυτά κατανεμηθούν και τους κοινοποιηθούν από τους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, πρέπει να καταρτίσουν συνοπτικούς προϋπολογισμούς για το έτος 2020 και να τους διαβιβάσουν στη ΓΔΟΥ του εποπτεύοντος Υπουργείου μέχρι τις 31.7.2019.
IV. Οι προϊστάμενοι των ΓΔΟΥ πρέπει να συγκεντρώσουν όλους τους πίνακες (1 ως και 14 και 14α, 14β, 14γ) του Παραρτήματος Β που αφορούν στον προϋπολογισμό του οικονομικού έτους 2020 και τις σχετικές εκθέσεις τεκμηρίωσης, από τους φορείς εποπτείας τους.
Σε περίπτωση μη συμβατότητας των υποβληθέντων από τους φορείς συνοπτικών προϋπολογισμών με τα καθοριζόμενα στην παρούσα εγκύκλιο δημοσιονομικά αποτελέσματα, με ευθύνη των Προϊσταμένων των αρμοδίων ΓΔΟΥ, τα σχέδια των συνοπτικών προϋπολογισμών επιστρέφονται στους φορείς με οδηγίες για τη διόρθωσή τους.
Οι συνοπτικοί προϋπολογισμοί, μαζί με τους πίνακες και τις εκθέσεις τεκμηρίωσης ως ανωτέρω, αποστέλλονται στη ΔΠΓΚ μέχρι την 1.9.2019 στην ηλεκτρονική διεύθυνση dpgk@glk.gr, καθώς και στην ηλεκτρονική διεύθυνση deko@glk.gr για τις ΔΕΚΟ και τα ΝΠΙΔ του Κεφαλαίου Α' του ν.3429/2005 και κοινοποιούνται στην αρμόδια ΔΥΕΕ.
Επιπλέον, για τους φορείς του Κεφαλαίου Α' του ν.3429/2005 συμπληρώνονται οι πίνακες 7α και 7β του Παραρτήματος Β, σύμφωνα και με τα οριζόμενα στις σχετικές εγκυκλίους του ΓΛΚ, με τις οποίες παρέχονται οδηγίες ως προς την εφαρμογή της υποπαρ. Δ9 της παρ. Δ του άρθρου 2 του ν.4336/2015 και του άρθρου 43 του ν.4484/2017 αντίστοιχα, ενώ αποστέλλονται και τα ισοζύγια γενικής λογιστικής του έτους 2018, εφόσον αυτά δεν έχουν αποσταλεί, καθώς και του 1ου εξαμήνου του έτους 2019.
Για τα Υπουργεία τα οποία διέπονται από τις διατάξεις της περίπτωσης β' της παραγράφου 7 του άρθρου 24 του ν.4270/2014, τα σχέδια των προϋπολογισμών τους και οι συνοπτικοί προϋπολογισμοί των φορέων Γενικής Κυβέρνησης αρμοδιότητάς τους, συγκεντρώνονται και αποστέλλονται στο ΓΛΚ από την Κύρια Κεντρική Οικονομική Υπηρεσία του Υπουργείου.
V. Όσον αφορά στα νομικά πρόσωπα που δεν ανήκουν στη Γενική Κυβέρνηση, οδηγίες κατάρτισης και εκτέλεσης του προϋπολογισμού τους παρέχουν τα εποπτεύοντα Υπουργεία, λαμβάνοντας υπόψη τις βασικές αρχές, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες του ΓΛΚ και τα οριζόμενα στην παρούσα εγκύκλιο για τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης.
Ειδικότερα, όσον αφορά στους φορείς του Κεφαλαίου Α' του ν.3429/2005 που δεν ανήκουν στη Γενική Κυβέρνηση, για την κατάρτιση του προϋπολογισμού και την υποβολή των στοιχείων τους, ισχύουν αντίστοιχα τα αναφερόμενα στην ενότητα 4.4 του Μέρους Β' και την ενότητα 2 του Μέρους Γ' της παρούσας εγκυκλίου.
Στο πλαίσιο αυτό, παρακαλούνται οι προϊστάμενοι των ΓΔΟΥ, όπως προβούν στις ανωτέρω περιγραφείσες ενέργειες των παραγράφων Δ.Ι, Δ.ΙΙΙ και Δ.Μ και για τους εκτός Γενικής Κυβέρνησης εποπτευόμενους φορείς τους, που υπάγονται στις διατάξεις του Κεφαλαίου Α' του ν.3429/2005, εντός των ανωτέρω προθεσμιών.
Ε. ΠΙΝΑΚΕΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ Α
Πίνακας Ι Ανώτατα όρια δαπανών Κρατικού Προϋπολογισμού 2020
Πίνακας ΙΙ Προβλεπόμενο δημοσιονομικό αποτέλεσμα 2020 - Νομικά Πρόσωπα Γενικής Κυβέρνησης, πλην επαναταξινομημένων ΔΕΚΟ και ΑΔΑ
Πίνακας ΙΙΙ Προβλεπόμενο δημοσιονομικό αποτέλεσμα 2020 -
Επαναταξινομημένες ΔΕΚΟ Γενικής Κυβέρνησης
Πίνακας IV Προβλεπόμενο δημοσιονομικό αποτέλεσμα 2020 - ΑΔΑ που δεν ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση ως ειδικοί φορείς
Πίνακας V Όρια Νοσοκομείων και φορέων ΠΦΥ 2020
Πίνακας VI Όρια Κοινωνικού προϋπολογισμού - ΟΚΑ 2020
Πίνακας VII Προβλεπόμενο δημοσιονομικό αποτέλεσμα 2020 - Ενοποιημένος προϋπολογισμός τοπικής αυτοδιοίκησης (δήμοι, περιφέρειες και ΝΠ)
ΣΤ. ΠΙΝΑΚΕΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ Β ΠΡΟΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ
Πίνακας 1 Δαπάνες Κρατικού Προϋπολογισμού κατά μείζονα κατηγορία έτους 2020
Πίνακας 1α Δαπάνες Τακτικού Προϋπολογισμού κατά μείζονα κατηγορία έτους 2020
Πίνακας 1β Δαπάνες Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων κατά μείζονα κατηγορία έτους 2020
Πίνακας 1γ Δαπάνες Τακτικού Προϋπολογισμού κατά μείζονα κατηγορία (Αγορές - Πάγια - Τιμαλφή)
Πίνακας 2 Δαπάνες Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (κατανομή σε φορείς)
Πίνακας 3 Μεταβολές προσωπικού (μονίμων και ΙΔΑΧ) Φορέων Κεντρικής Διοίκησης
Πίνακας 4 Μεταβολές προσωπικού (μονίμων και ΙΔΑΧ) Φορέων Γενικής Κυβέρνησης
Πίνακας 5 Μεταβολές προσωπικού ΙΔΟΧ Φορέων Κεντρικής Διοίκησης και Γενικής Κυβέρνησης
Πίνακας 6 Έσοδα - Έξοδα ΝΠΔΔ και ειδικών λογαριασμών που εφαρμόζουν την κωδική κατάταξη εσόδων - εξόδων ΝΠΔΔ
Πίνακας 7 Έσοδα - Έξοδα ΔΕΚΟ, ΝΠΙΔ και ειδικών λογαριασμών
Πίνακας 7α Προϋπολογισθείσες μη μισθολογικές παροχές
Πίνακας 7β Προϋπολογισθείσες δαπάνες μετακίνησης
Πίνακας 8 Έσοδα - Έξοδα ΟΚΑ (Ασφαλιστικά Ταμεία, ΟΑΕΔ, ΕΟΠΥΥ)
Πίνακας 9 Έσοδα - Έξοδα Νοσοκομείων που εφαρμόζουν την κωδική κατάταξη εσόδων - εξόδων ΝΠΔΔ
Πίνακας 10 Έσοδα - Έξοδα φορέων ΠΦΥ που εφαρμόζουν την κωδική κατάταξη εσόδων - εξόδων ΝΠΔΔ
Πίνακας 11 Κοινωνικός Προϋπολογισμός
Πίνακας 12 Νοσοκομεία και φορείς ΠΦΥ
Πίνακας 13 Έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές ΟΚΑ (Ασφαλιστικά Ταμεία, ΟΑΕΔ, ΕΟΠΥΥ)
Πίνακας 14 Έσοδα - Έξοδα ΟΤΑ
Πίνακας 14α Έσοδα - Έξοδα Δήμων
Πίνακας 14β Έσοδα - Έξοδα Περιφερειών
Πίνακας 14γ Έσοδα - Έξοδα Νομικών Προσώπων ΟΤΑ.
Παρακαλούμε για την άμεση και αποτελεσματική συνεργασία σας και αναμένουμε να καταβάλετε κάθε προσπάθεια για την ορθή κατάρτιση των προϋπολογισμών, τη διαμόρφωση τουλάχιστον των ανωτέρω καθοριζόμενων δημοσιονομικών αποτελεσμάτων και την καλύτερη δυνατή τεκμηρίωση των προτάσεών σας.
Η παρούσα εγκύκλιος είναι διαθέσιμη στο διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου Οικονομικών (www.minfin.gr → Νομικό Πλαίσιο → Εγκύκλιοι).
Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΚΗΣ
2/55695/ΔΕΠ/2019 Παροχή οδηγιών για την εφαρμογή των διατάξεων του αρ. 124 του Ν. 4611/2019
Αθήνα, 5/7/2019
Αρ. πρωτ. οικ.2/55695/ΔΕΠ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜ. ΔΗΜΟΣΙΟΝ. ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Πανεπιστημίου 37
101 65 Αθήνα
Τηλέφωνο:
Α΄ ΤΜΗΜΑ: 210 33 38 244, 351, 402
477, 415, 350
Γ΄ ΤΜΗΜΑ: 210 33 38 388, 404, 218
422, 403, 478, 392, 418
Θέμα: Παροχή οδηγιών για την εφαρμογή των διατάξεων του αρ. 124 του Ν. 4611/2019
Αναφορικά με ζητήματα που έχουν προκύψει σε σχέση με τον τρόπο καταβολής μισθοδοσίας των υπαλλήλων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, οι οποίοι μετέχουν στις προβλεπόμενες, κατά τις διατάξεις του αρ. 124 του ν. 4611/2019, ομάδες εργασίας επισημαίνονται τα ακόλουθα:
Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.5α του άρθρου 395 του ν.4512/2018, όπως τροποποιήθηκαν και ισχύουν με τις διατάξεις του άρθρου 10 του ν.4533/2018, ορίζεται ότι για τη διασφάλιση της άμεσης λειτουργίας της αρμόδιας Διεύθυνσης του Ε.Φ.Κ.Α., για τη χορήγηση συντάξεων του Δημοσίου Τομέα, αποσπώνται σε θέσεις ευθύνης ίδιου ή ανωτέρου επιπέδου των οργανικών μονάδων αυτής, με κοινή απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και του Υπουργού Οικονομικών, προϊστάμενοι που έχουν υπηρετήσει σε θέση ευθύνης στη Γενική Διεύθυνση Χορήγησης Συντάξεων Δημόσιου Τομέα της Γενικής Γραμματείας Δημοσιονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών, κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων.
Κατά εξουσιοδότηση των ανωτέρω διατάξεων εκδόθηκε η αριθμ.24546/Δ1/8497/30-4-2018 κ.υ.α. (ΑΔΑ: ΩΑ7Α465Θ1Ω-6Η4), με την οποία προϊστάμενοι που έχουν υπηρετήσει στη Γενική Διεύθυνση Χορήγησης Συντάξεων Δημόσιου Τομέα της Γενικής Γραμματείας Δημοσιονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών αποσπάστηκαν, για ένα έτος, σε θέσεις ευθύνης ίδιου επιπέδου, στη Διεύθυνση Χορήγησης Συντάξεων του Δημοσίου Τομέα του Ε.Φ.Κ.Α. Με την ίδια απόφαση ορίστηκε ότι ο μισθός, οι λοιπές αποδοχές και τα επιδόματα καταβάλλονται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Η διάρκεια των παραπάνω αποσπάσεων παρατάθηκε, εξ αρχής έως την 31η Μαΐου 2019, με τις ρυθμίσεις της αριθμ.21602/Δ17643/14-5-2019 (ΑΔΑ:6ΨΩΖ465Θ1Ω-3ΧΟ) κ.υ.α. και στη συνέχεια, έως την 30η Απριλίου 2020, με τις ρυθμίσεις της αριθμ.26027/Δ1/9185/10-6-2019 (ΑΔΑ: ΩΔΕ5465Θ1ΩΥΣ4) όμοιας.
Σημειώνεται ότι με τις διατάξεις του άρθρου 23 του ν.4354/2015 «1. Οι υπάλληλοι που αποσπώνται ή μετακινούνται από το φορέα τους σε άλλο φορέα λαμβάνουν τις μηνιαίες τακτικές αποδοχές της οργανικής τους θέσης σύμφωνα με τις προϋποθέσεις χορήγησής τους. 2. Η καταβολή των αποδοχών των αποσπασμένων ή μετακινούμενων υπαλλήλων διενεργείται από την υπηρεσία στην οποία τοποθετούνται, εκτός εάν διαφορετικά ορίζεται σε ειδικές διατάξεις.»
Κατόπιν όλων των ανωτέρω, το σύνολο των αποδοχών, συμπεριλαμβανομένων των πρόσθετων αποδοχών (υπερωρίες αποζημιώσεις κλπ), των αποσπασμένων υπαλλήλων σε θέσεις ευθύνης στη Διεύθυνση Χορήγησης Συντάξεων του Δημοσίου Τομέα του Ε.Φ.Κ.Α., καταβάλλεται από τον φορέα υποδοχής.
Πέραν αυτών, με τις διατάξεις του άρθρου 124 του ν.4611/2019, για την επιτάχυνση του έργου κανονισμού και πληρωμής των συντάξεων του Δημόσιου Τομέα, συστάθηκαν κοινές ομάδες εργασίας, στις οποίες συμμετέχουν υπάλληλοι του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) και υπάλληλοι του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (Γ.Λ.Κ.). Με τις ίδιες ρυθμίσεις καθορίστηκε ότι η συμμετοχή των υπαλλήλων στις συνιστώμενες ομάδες εργασίας είναι υποχρεωτική και η απασχόληση σε αυτές αποκλειστική. Επίσης, χορηγήθηκε νομοθετική εξουσιοδότηση προς έκδοση κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, για την εξειδίκευση του έργου της κάθε ομάδας, τον καθορισμό της χρονικής διάρκειας λειτουργίας, τον αριθμό και την Υπηρεσία προέλευσης των μελών που θα συμμετέχουν, τον ορισμό του συντονιστή και γραμματέα αυτών, καθώς επίσης και για τον προσδιορισμό ποσοτικών στόχων και κάθε άλλης αναγκαίας λεπτομέρειας.
Επιπροσθέτως, με τις ίδιες διατάξεις, προβλέφθηκε η καταβολή υπερωριακής αποζημίωσης σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 20 του ν.4354/2015, η καταβολή επιδόματος στους συντονιστές των ομάδων εργασίας, καθώς επίσης και αποζημίωση επίτευξης στόχων.
Κατά εξουσιοδότηση, των διατάξεων του άρθρου 124 του ν.4611/2019 εκδόθηκε η αριθμ. 25599/Δ1/8959/5-6-2019 (ΦΕΚ/ΥΟΔΔ, 362/19), με την οποία συγκροτήθηκαν ομάδες εργασίας και τέθηκε η στοχοθεσία τους.
Για την εφαρμογή των ανωτέρω και όσον αφορά τις αποδοχές (συμπεριλαμβανομένης της υπερωριακής αποζημίωσης και της καταβολής του επιδόματος της παρ.4 του άρθρου 124 του ν.4611/2019) των υπαλλήλων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, που μετέχουν στις ανωτέρω ομάδες εργασίας, αυτές συνεχίζουν να καταβάλλονται από το φορέα προέλευσης, δεδομένου ότι δεν επέρχεται στο πρόσωπό των υπαλλήλων κάποιου είδους υπηρεσιακή μεταβολή και συνεχίζουν να κατέχουν τη θέση τους στο φορέα που ανήκουν οργανικά.
Ειδικά για την έγκριση υπερωριακής εργασίας των εν λόγω υπαλλήλων θα πρέπει να εκδίδεται απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ.3 της παρ.Γ του άρθρου 20 του ν.4354/2015, μετά από εισήγηση της Διεύθυνσης Εισοδηματικής Πολιτικής και αίτημα της Αυτοτελούς Διεύθυνσης Ανθρώπινου Δυναμικού & Οργάνωσης. Επίσης, σημειώνεται ότι η προβλεπόμενη από τις ρυθμίσεις της περ.1α της παρ. Α της αριθμ.2/1757/0026/10-1-17 (ΦΕΚ, 17/Β) κατάσταση πληρωμής θεωρείται από τον προϊστάμενο της Διεύθυνσης Χορήγησης Συντάξεων Δημοσίου Τομέα της Γενικής Διεύθυνσης Συντάξεων του Ε.Φ.Κ.Α., ο οποίος εκδίδει και την απόφαση συγκρότησης συνεργείου της περ.3α της παρ. Α της ίδιας απόφασης.
Τέλος, αναφέρεται ότι ο φορέας καταβολής της αποζημίωσης επίτευξης στόχων στους υπαλλήλους του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, που έχουν οριστεί ως μέλη ή συντονιστές στις ανωτέρω ομάδες εργασίας, θα πρέπει να οριστεί με την προβλεπόμενη από τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 124 του ν.4611/2019 κοινή Υπουργική Απόφαση.
Ακριβές Αντίγραφο
Ο Προϊστάμενος Αυτοτ. Γραφείου Γραμματείας και Αρχείου κ.α.α
2/54870/ΔΠΓΚ/2019 Κατάρτιση προϋπολογισμού εσόδων Κρατικού Προϋπολογισμού οικονομικού έτους 2020
Αθήνα, 05/07/2019
Αριθ. Πρωτ.: 2/54870/ΔΠΓΚ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ B'- Προϋπολογισμού Εσόδων
Ταχ. Δ/νση : Πανεπιστημίου 37
101 65 Αθήνα
Πληροφορίες : Αγγ. Καραπατής
Μ. Νικολάρου
Τηλέφωνα : 210 3338383
210 3338370
Fax : 210 3338206
Ηλεκ. Δ/νση (e-mail) : revenues-dbgg@glk.gr
ΘΕΜΑ: «Κατάρτιση προϋπολογισμού εσόδων Κρατικού Προϋπολογισμού οικονομικού έτους 2020».
ΣΧΕΤ: Η εγκύκλιος κατάρτισης προϋπολογισμού Γενικής Κυβέρνησης οικονομικού έτους 2020 με αρ. πρωτ.: 2/55677/ΔΠΓΚ/2019 (ΑΔΑ: Ω1ΒΦΗ-ΨΧΘ).
Εν όψει της κατάρτισης του Κρατικού Προϋπολογισμού οικονομικού έτους 2020 και σε συνέχεια του ανωτέρω σχετικού, σας αποστέλλουμε την παρούσα εγκύκλιο για την κατάρτιση του προϋπολογισμού εσόδων του ιδίου έτους και σας παρακαλούμε για την υποβολή των σχετικών προτάσεών σας έως την Παρασκευή 30.8.2019, σύμφωνα με τις παρακάτω οδηγίες:
Α. ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Με την παρούσα εγκύκλιο δίνονται οι κατευθύνσεις, για την κατάρτιση του Κρατικού Προϋπολογισμού εσόδων οικονομικού έτους 2020.
Η κατάρτιση του κρατικού προϋπολογισμού, μέρος του οποίου αποτελεί ο προϋπολογισμός εσόδων, γίνεται σύμφωνα με τους στόχους δημοσιονομικού αποτελέσματος, βάσει του υποβληθέντος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Προγράμματος Σταθερότητας και των δημοσιονομικών παρεμβάσεων που νομοθετήθηκαν στη συνέχεια.
Στο πλαίσιο αυτό, η κατάρτιση ενός αξιόπιστου προϋπολογισμού εσόδων αποτελεί βασική προϋπόθεση για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων και για το λόγο αυτό είναι απαραίτητη η τεκμηριωμένη πρόβλεψη των προσδοκώμενων δημοσίων εσόδων.
Ως εκ τούτου, θα πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για τον ακριβή προσδιορισμό τόσο του ύψους, όσο και των πηγών των δημοσίων εσόδων σε αναλυτικό επίπεδο, ιδιαίτερα για τα έτη 2019 και 2020, ώστε να διασφαλισθεί η επίτευξη των γενικότερων στόχων του προϋπολογισμού.
Η κατάρτιση του προϋπολογισμού εσόδων για το έτος 2020 καθώς και η διενέργεια προβλέψεων για τα επόμενα έτη 2021-2023, θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τα κατωτέρω:
α. Το Π.Δ.54/2018 (ΦΕΚ Α'103) με το οποίο καθορίστηκε το νέο σχέδιο λογαριασμών που αποτελεί τη βάση για τη νέα οικονομική ταξινόμηση του προϋπολογισμού. Το νέο σχέδιο λογαριασμών, όπως αποτυπώνεται στο Παράρτημα 1 του εν λόγω π.δ., αναπτύσσεται μέχρι τον τέταρτο βαθμό, αλλά για ανάγκες αναλυτικότερης αποτύπωσης του προϋπολογισμού αναπτύχθηκε περαιτέρω σε πέμπτο και έκτο βαθμό με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών που αναρτάται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών (www.minfin.gr ). Ως εκ τούτου, οι σχετικές προβλέψεις θα πραγματοποιηθούν στον ελαχιστοβάθμιο λογαριασμό (6ος βαθμός) της νέας οικονομικής ταξινόμησης.
β. Τις πλέον επικαιροποιημένες μακροοικονομικές προβλέψεις για την περίοδο 2019-2022 (ρυθμός μεγέθυνσης ΑΕΠ, ιδιωτική κατανάλωση, απασχόληση κ.λπ.), όσον αφορά στα στοιχεία των εσόδων που εξαρτώνται από την εξέλιξη των μακροοικονομικών προβλέψεων για την ελληνική οικονομία. Σημειώνεται ότι στο προσφάτως υποβληθέν (Απρίλιος 2019), στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων 2019 αποτυπώνονται τα βασικά μακροοικονομικά μεγέθη και προβλέψεις της ελληνικής οικονομίας για την περίοδο 2015-2022 (Κεφ. 2.1 - Πίνακας 1).
γ. Τις επικαιροποιημένες εκτιμήσεις για τις αποδόσεις των παρεμβάσεων στο σκέλος των εσόδων που ήδη έχουν νομοθετηθεί ή εφαρμοστεί και θα επηρεάσουν τα αντίστοιχα μεγέθη. Οι δημοσιονομικές παρεμβάσεις είναι αυτές που έχουν θεσπισθεί ή εφαρμοστεί μέχρι σήμερα και περιλαμβάνονται σε όλους τους νόμους που έχουν ψηφισθεί από τη Βουλή, καθώς και όποιες άλλες τυχόν πρωτοβουλίες αναληφθούν μέχρι την ημερομηνία υποβολής των προτάσεων των υπηρεσιών για την κατάρτιση του προϋπολογισμού εσόδων οικονομικού έτους 2020. Σε περίπτωση που διαπιστώνεται απόκλιση της απόδοσης συγκεκριμένης παρέμβασης από την αρχικώς εκτιμηθείσα, παρακαλούνται οι αρμόδιες υπηρεσίες να παρέχουν πληροφορίες για τα αίτια της απόκλισης (π.χ. καθυστέρηση στην έκδοση κανονιστικών πράξεων απαραίτητων για την εφαρμογή του μέτρου, μεταβολή της βάσης υπολογισμού κ.λπ.).
Β. ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΕΣΟΔΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ
Σημειώνεται ότι, οι εκτιμήσεις των εσόδων του Κρατικού Προϋπολογισμού θα γίνουν σύμφωνα με τα ακόλουθα:
Φορολογικά έσοδα
Οι αρμόδιες υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), θα πραγματοποιήσουν εκτιμήσεις για τις διάφορες κατηγορίες των φορολογικών εσόδων.
Μη φορολογικά έσοδα
• Οι υπηρεσίες των αρμόδιων υπουργείων θα πραγματοποιήσουν εκτιμήσεις των μη φορολογικών εσόδων, σε συνεργασία με το Τμήμα Προϋπολογισμού Εσόδων (Β') της Διεύθυνσης Προϋπολογισμού Γενικής Κυβέρνησης του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (Γ.Λ.Κ.).
• Οι προτάσεις για τα έσοδα από μερίσματα κερδών ή προσόδων υπέρ του Δημοσίου, επιχειρήσεων και οργανισμών, θα υποβληθούν από τις οικονομικές υπηρεσίες των υπουργείων που τα εποπτεύουν, καθώς επίσης και από τη Μονάδα Αποκρατικοποιήσεων, Διαχείρισης Κινητών Αξιών & Επιχειρησιακού Σχεδιασμού (Μ.Α.Δ.Κ.Α.Ε.Σ.) του Υπουργείου Οικονομικών και την Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε.
• Οι προτάσεις για τα έσοδα από προμήθειες εγγυήσεων που παρέχει το Δημόσιο για την παροχή δανείων σε διάφορους φορείς, συμπεριλαμβανομένων των πιστωτικών ιδρυμάτων, καθώς και τα έσοδα από την έκδοση και κυκλοφορία μεταλλικών κερμάτων θα υποβληθούν από τη Διεύθυνση Κρατικών Εγγυήσεων και Κίνησης Κεφαλαίων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.
• Οι προτάσεις για τα έσοδα από τις αποδόσεις από τη διακράτηση ομολόγων του Ε.Δ. στα χαρτοφυλάκια των κεντρικών Τραπεζών του Ευρωσυστήματος (ANFAs & SMPs), καθώς και για τα εν γένει πιστωτικά έσοδα θα υποβληθούν από τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (Ο.Δ.ΔΗ.Χ.).
• Η Διεύθυνση Ευρωπαϊκής Ένωσης και Διεθνών Σχέσεων (Τμήμα Β') της Γενικής Γραμματείας Οικονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών, θα αποστείλει προτάσεις αναφορικά με τις χρηματοροές Ελλάδας - Ε.Ε.
• Οι προτάσεις για τα έσοδα αποκρατικοποιήσεων θα υποβληθούν από το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ.) Α.Ε.
Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (Π.Δ.Ε.)
Οι προτάσεις για τα πάσης φύσεως έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (Π.Δ.Ε.) θα υποβληθούν από τη Διεύθυνση Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης.
Γ. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ
Οι αρμόδιοι φορείς και υπηρεσίες θα πρέπει να υποβάλουν τις προτάσεις τους με την εξής διαδικασία:
Συμπλήρωση και αποστολή των εντύπων Π1 και Π2 (επισυνάπτονται στο Παράρτημα).
• Έντυπο Π1
Στο έντυπο αυτό, θα πρέπει να περιέχονται τα εξής δεδομένα:
α) Στοιχεία φορέα: Θα αναγραφεί ο τίτλος του φορέα που υποβάλλει την πρόταση και θα συμπληρωθούν απαραιτήτως τα στοιχεία επικοινωνίας των αρμοδίων υπαλλήλων.
β) Λογαριασμός (6ος βαθμός): Θα αναγραφεί ο εκτοβάθμιος (10 ψηφία) λογαριασμός, μέσω του οποίου εισάγονται από 1.1.2019 τα έσοδα στον Κρατικό Προϋπολογισμό.
γ) Περιγραφή εσόδου: Θα αναγραφεί η ονομασία του εκτοβάθμιου λογαριασμού όπως περιλαμβάνεται στην Υπουργική Απόφαση της νέας οικονομικής ταξινόμησης.
δ) Θεσμικό πλαίσιο: Θα αναγραφεί το θεσμικό πλαίσιο (νόμοι, διατάγματα, υπουργικές αποφάσεις, συμβάσεις, εγκύκλιοι κ.λπ.) που ισχύει για κάθε λογαριασμό εσόδου.
ε) Σύντομη περιγραφή του εσόδου: Θα αναγραφεί το αντικείμενο του εσόδου, οι σχετικοί συντελεστές φορολόγησης, ο τρόπος και ο χρόνος βεβαίωσης και είσπραξης (προβλεπόμενες δόσεις και χρόνος καταβολής), καθώς και κάθε άλλο σχετικό διαθέσιμο στοιχείο.
στ) Πρόβλεψη εσόδων: Ο προσδιορισμός του ύφους των προβλεπομένων εσόδων σε κάθε λογαριασμό θα αναφέρεται στις προσδοκώμενες εισπράξεις και όχι στις βεβαιώσεις των εσόδων. Το στοιχείο της βεβαίωσης, σε συνδυασμό με το ποσοστό εισπραξιμότητας, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βάση υπολογισμού των εισπράξεων. Στις προτάσεις των εσόδων του προϋπολογισμού θα πρέπει οι αρμόδιες υπηρεσίες να αναφέρουν και τις εκτιμήσεις τους ως προς το ύψος των επιστροφών ανά λογαριασμό, με σχετική τεκμηρίωση.
ζ) Εκτιμήσεις εσόδων οικονομικού έτους 2019: Θα περιληφθούν οι εκτιμήσεις των φορέων ως προς τη διαμόρφωση του ύψους του εσόδου για το έτος 2019 (εισπράξεις, επιστροφές και καθαρά έσοδα), οι οποίες θα λαμβάνουν υπόψη και την απόδοση τυχόν παρεμβάσεων εσόδων που έχουν νομοθετηθεί και ισχύουν μέχρι την ημερομηνία υποβολής των προτάσεων των φορέων και συνδέονται με τον εκάστοτε λογαριασμό εσόδου.
η) Προβλέψεις εσόδων οικονομικού έτους 2020: Θα αναγραφούν οι προβλέψεις του εσόδου για το επόμενο οικονομικό έτος, λαμβάνοντας υπόψη όλα εκείνα τα στοιχεία (μακροοικονομικές προβλέψεις, εκτιμώμενη απόδοση παρεμβάσεων που συνδέονται με το λογαριασμό εσόδου κλπ) που είναι αναγκαία για τον ακριβή προσδιορισμό του ύψους του. Ακόμη και στις περιπτώσεις που ο ακριβής προσδιορισμός των παραμέτρων που επηρεάζουν τα έσοδα δεν είναι εφικτός, παρακαλούνται οι καθ' ύλην αρμόδιοι φορείς να καταβάλουν κάθε προσπάθεια για την καλύτερη δυνατή προσέγγιση των εσόδων οικονομικού έτους 2020 και να συμπληρώσουν ανάλογα το έντυπο Π1.
θ) Προβλέψεις εσόδων οικονομικού έτους 2021: Θα αναγραφούν οι προβλέψεις του εσόδου για το οικονομικό αυτό έτος.
ι) Προβλέψεις εσόδων οικονομικού έτους 2022: Θα αναγραφούν οι προβλέψεις του εσόδου για το οικονομικό αυτό έτος.
ια) Προβλέψεις εσόδων οικονομικού έτους 2023: Θα αναγραφούν οι προβλέψεις του εσόδου για το οικονομικό αυτό έτος.
Οι παραπάνω προτάσεις θα πρέπει να είναι πλήρως αιτιολογημένες και ρεαλιστικές και να περιλαμβάνουν με κάθε λεπτομέρεια τον τρόπο υπολογισμού του προβλεπόμενου εσόδου.
Ειδικότερα, θα πρέπει να αναφέρονται:
> οι συγκεκριμένες παραδοχές που έγιναν για τον προσδιορισμό των εισπράξεων από κάθε κατηγορία εσόδου
> οι τυχόν μεταβολές του σχετικού θεσμικού πλαισίου ή άλλες ειδικές συνθήκες που επηρεάζουν την απόδοση του εσόδου
> οι σημαντικές αυξήσεις ή μειώσεις.
• Έντυπο Π2
Στον Κρατικό Προϋπολογισμό 2020, θα περιλαμβάνεται και πίνακας με ενδεικτική μηνιαία κατανομή των εσόδων ανά κατηγορία εσόδου. Για το λόγο αυτό, οι προβλέψεις των φορέων για το 2020 είναι αναγκαίο να υποβληθούν και με ανάλυση σε μηνιαία βάση, λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικές διατάξεις, την εποχικότητα ή γεγονότα που επηρεάζουν τη μηνιαία κατανομή έκαστου εσόδου. Τονίζεται η αναγκαιότητα της τεκμηριωμένης μηνιαίας κατανομής, η οποία αποτελεί βασικό στοιχείο για τη διαμόρφωση των μηνιαίων στόχων του προϋπολογισμού, καθώς και για τη λήψη αποφάσεων, αναφορικά με τις δανειακές ανάγκες κ.λπ.
Στο έντυπο Π2 θα πρέπει να κατανεμηθούν οι προβλέψεις εσόδων προ μείωσης επιστροφών, μόνο για το οικονομικό έτος 2020, κατά μήνα και ανά εκτοβάθμιο λογαριασμό, ώστε όπως προαναφέρθηκε, να είναι δυνατή η δημοσίευση με τον προϋπολογισμό του 2020 των προβλεπόμενων μηνιαίων εσόδων ανά κατηγορία.
Το εν λόγω έντυπο θα πρέπει να συμπληρωθεί μόνο για λογαριασμούς με ετήσια έσοδα άνω των 5 εκατ. ευρώ.
Παρακαλούνται οι αρμόδιοι φορείς να αποστείλουν τα έντυπα Π1 και Π2 αποκλειστικά σε ηλεκτρονική μορφή, στην ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση: revenues-dbgg@glk.gr και εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας.
Η παρούσα εγκύκλιος είναι διαθέσιμη στο διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου Οικονομικών (www.minfin.gr Νομικό Πλαίσιο Εγκύκλιοι).
Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΚΗΣ