Περίληψη

Το ποσό τραπεζικού λογαριασμού που τροφοδότησε έμβασμα και λογίζεται ως φορολογητέο εισόδημα από ελευθέριο επάγγελμα του δικαιούχου του λογαριασμού φορολογείται ως εισόδημα της διαχειριστικής περιόδου κατά την οποία προκύπτει ότι εισήχθη το ποσό αυτό στην περιουσία του δικαιούχου του λογαριασμού, η δε μεταφορά (με έμβασμα) χρηματικού ποσού από τραπεζικό λογαριασμό του φορολογούμενου, στον οποίο δεν υπάρχει συνδικαιούχος, σε άλλο τραπεζικό λογαριασμό του ίδιου προσώπου δεν ενέχει προσαύξηση της περιουσίας του. Συνεπώς, κρίσιμος είναι, κατ' αρχήν, όχι ο χρόνος διενέργειας του εμβάσματος, με αφορμή το οποίο έγινε ο έλεγχος και διαπιστώθηκε η περιουσιακή προσαύξηση, αλλά είτε ο χρόνος της κατάθεσης του επίμαχου ποσού (ή, σε περίπτωση τμηματικής κατάθεσής του, ο χρόνος που κατατέθηκε καθένα από τα τμήματά του) στον τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου, μέσω του οποίου έγινε το έμβασμα, είτε ο προγενέστερος αυτού χρόνος κατά τον οποίο προκύπτει ότι επήλθε η αντίστοιχη προσαύξηση της περιουσίας του. Η καταλογιστική πράξη της φορολογικής αρχής η οποία φορολογεί το (άγνωστης πηγής ή αιτίας) ποσό τραπεζικού λογαριασμού, που τροφοδότησε έμβασμα, ως εισόδημα της χρήσης/διαχειριστικής περιόδου κατά την οποία πραγματοποιήθηκε το έμβασμα, χωρίς να εξετάζεται ο κατά τα προεκτεθέντα κρίσιμος χρόνος της επέλευσης της αντίστοιχης περιουσιακής προσαύξησης, αιτιολογείται (κατ' αρχήν) ελλιπώς, η πλημμέλεια όμως αυτή δεν άγει κατ' ανάγκη στην ακύρωση της πράξης από το διοικητικό δικαστήριο, το οποίο αποφαίνεται επί ένδικης προσφυγής κατά του κύρους της.

Αριθμός Απόφασης 2128/2016

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΦΕΤΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Τμήμα 20ο Τριμελές

Αποτελούμενο από τους: Μηνά Μηναδάκη Πρόεδρο Εφετών Δ.Δ., Κυριακή Μεσαριτάκη και Κωνσταντίνα Κλουτσινιώτη (Εισηγήτρια), Εφέτες Διοικητικών Δικαστηρίων, και Γραμματέα την Χαρίκλεια Τσαπακίδου, δικαστική υπάλληλο,

σ υ ν ε δ ρ ί α σ ε  δημόσια στο ακροατήριό του, στις 25 Μαΐου 2016, για να δικάσει την υπ’ αριθ. καταχώρισης ΠΡΦ1636/18.12.2014 προσφυγή τ ο υ ………, κατοίκου ……… (………) ο οποίος παρέστη με την δικηγόρο Ευαγγελία Μάντζου, που την διόρισε με προφορική δήλωση στο ακροατήριο, κ α τ ά  του Ελληνικού Δημοσίου που εκπροσωπείται από τον προϊστάμενο της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών, για το οποίο παρέστη, σύμφωνα με την από 20.5.2016 έγγραφη δήλωσή του (άρθρου 133 παρ. 2 ΚΔΔ), την οποία κατέθεσε στη γραμματεία του Δικαστηρίου, ο δικαστικός πληρεξούσιος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους Δημήτριος Λιακόπουλος.

Το Δικαστήριο, μετά τη συνεδρίαση, συνήλθε σε διάσκεψη,

μ ε λ έ τ η σ ε  τη δικογραφία και σ κ έ φ τ η κ ε  σύμφωνα με το νόμο.

1. Επειδή, νόμιμα επαναφέρεται σε συζήτηση η κρινόμενη προσφυγή, μετά την έκδοση της 884/2016 παραπεμπτικής απόφασης του Β΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την οποία επιλύθηκαν τα υποβληθέντα σε αυτό, με την 5/2016 αναβλητική απόφαση του Δικαστηρίου τούτου και κατʼ εφαρμογή του άρθρου 1 παρ. 2 του ν. 3900/2010 (Α΄ 213), προδικαστικά ερωτήματα. Με την προσφυγή αυτή, όπως συμπληρώθηκε με το από 10.9.2015 δικόγραφο των προσθέτων λόγων, ζητείται η ακύρωση της 1642/14.11.2014 απόφασης της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της Γενικής Γραμματείας Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών, περί απόρριψης της υπʼ αριθ. πρωτ. 20207/19.9.2014 ενδικοφανούς προσφυγής του και εδώ προσφεύγοντος κατά των κατωτέρω πράξεων διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος και εισφοράς αλληλεγγύης του ν. 3986/2011, του Προϊσταμένου του Κέντρου Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου του Υπουργείου Οικονομικών: 1) 2067/30.6.2014, οικ. έτους 2011 και 2)2068/30.6.2014, οικ. έτους 2012.

2. Επειδή, το δικόγραφο των προσθέτων λόγων που κατατέθηκε στο Δικαστήριο τούτο στις 6.5.2016 (αρ. κατ.ΠΛ 6900/6.5.2016), μετά την έκδοση της ανωτέρω αναβλητικής του απόφασης αλλά και μετά την έκδοση της ανωτέρω παραπεμπτικής απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, πρέπει να απορριφθεί ως υποβληθέν, απαραδέκτως, μετά την πρώτη συζήτηση της υπόθεσης στο Δικαστήριο τούτο, σύμφωνα με το άρθρο 131 παρ. 1 του Κ.Δ.Δ. Κατά το μέρος όμως που με το δικόγραφο αυτό αναπτύσσονται οι λόγοι που έχουν προβληθεί με την προσφυγή καθώς και με το από 10.9.2015 δικόγραφο προσθέτων λόγων, αυτό εκτιμάται από το Δικαστήριο ως νομίμως υποβληθέν υπόμνημα.

3. Επειδή, με τις διατάξεις του ν. 2238/1994 (Α΄ 151) ορίζεται, με το άρθρο 1 «Επιβάλλεται φόρος στο συνολικό καθαρό εισόδημα που προκύπτει είτε στην ημεδαπή είτε στην αλλοδαπή και αποκτάται από κάθε φυσικό πρόσωπο για το οποίο συντρέχουν οι προϋποθέσεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 2», με το άρθρο 2 «Σε φόρο υπόκειται κάθε φυσικό πρόσωπο, το οποίο αποκτά εισόδημα που προκύπτει στην Ελλάδα ανεξάρτητα από την ιθαγένεια και τον τόπο κατοικίας ή διαμονής του. Επίσης, ανεξάρτητα από την ιθαγένειά του, σε φόρο υπόκειται κάθε φυσικό πρόσωπο για τα εισοδήματά του που προκύπτουν στην αλλοδαπή, εφόσον έχει την κατοικία του στην Ελλάδα», με το άρθρο 3 ότι, «Ο φόρος επιβάλλεται κάθε οικονομικό έτος στο εισόδημα που αποκτάται μέσα στο αμέσως προηγούμενο οικονομικό έτος, κατά τις διακρίσεις που ορίζει αυτός ο νόμος (...…)», με το άρθρο 4 ότι, «1. Εισόδημα στο οποίο επιβάλλεται ο φόρος είναι το εισόδημα που προέρχεται από κάθε πηγή ύστερα από την αφαίρεση των δαπανών για την απόκτησή του, όπως αυτό προσδιορίζεται ειδικότερα στα άρθρα 20 έως 51…2. Το εισόδημα ανάλογα με την πηγή της προσέλευσής του διακρίνεται κατά τις επόμενες κατηγορίες ως εξής: Α-Β. Εισόδημα από ακίνητα. Γ. Εισόδημα από κινητές αξίες. Δ. Εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις. Ε. Εισόδημα από γεωργικές επιχειρήσεις. ΣΤ. Εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες. Ζ. Εισόδημα από υπηρεσίες ελευθέριων επαγγελμάτων και από κάθε άλλη πηγή. 3. Για να βρεθεί το συνολικό εισόδημα, αθροίζονται τα επί μέρους εισοδήματα των κατηγοριών Α` έως Ζ` της προηγούμενης παραγράφου τα οποία αποκτώνται από κάθε φυσικό πρόσωπο είτε κατά το οικονομικό έτος το προηγούμενο από τη φορολογία, είτε κατά το ημερολογιακό ή διαχειριστικό ή γεωργικό έτος το οποίο έληξε μέσα στο προηγούμενο από τη φορολογία οικονομικό έτος. Κατά την άθροιση αυτή συμψηφίζονται τα θετικά και αρνητικά στοιχεία των επί μέρους εισοδημάτων». Ακολούθως, με το άρθρο 48 παρ.3 του ίδιου νόμου, όπως η παράγραφος αυτή ισχύει μετά την προσθήκη σʼ αυτήν νέου-δεύτερου εδαφίου, με το άρθρο 15 § 3 του ν. 3888/2010 (Α΄ 175), ορίζεται ότι, «3. Ως εισόδημα από υπηρεσίες ελευθερίων επαγγελμάτων λογίζεται και κάθε εισόδημα που δεν μπορεί να υπαχθεί σε κάποια από τις κατηγορίες A' έως Z της παρ. 2 του άρθρου 4. Σε προσαύξηση περιουσίας που προέρχεται από άγνωστη ή μη διαρκή ή μη σταθερή πηγή ή αιτία, ο φορολογούμενος μπορεί να κληθεί να αποδείξει είτε την πραγματική πηγή ή αιτία προέλευσής της είτε φορολογείται από άλλες διατάξεις είτε ότι απαλλάσσεται από το φόρο με ειδική διάταξη, προκειμένου αυτό να μην φορολογηθεί ως εισόδημα από υπηρεσίες ελευθερίων επαγγελμάτων της χρήσης κατά την οποία επήλθε η προσαύξηση».

4. Επειδή, στην προκειμένη υπόθεση από τα στοιχεία του φακέλου της δικογραφίας, μεταξύ των οποίων και η από 20.6.2014 έκθεση μερικού ελέγχου προσδιορισμού φόρου εισοδήματος των ελεγκτών υπαλλήλων του ΚΕΦΟΜΕΠ ........., προκύπτουν τα ακόλουθα: Με βάση την 165/03-2-2014 εντολή ελέγχου του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων (Γ.Γ.Δ.Ε.) διενεργήθηκε από τις ανωτέρω υπαλλήλους έλεγχος στον προσφεύγοντα, για την διαπίστωση της ορθής εφαρμογής των διατάξεων των άρθρων 15 έως 19 και 48 παρ. 3 του ν.2238/1994, κατά τις διαχειριστικές περιόδους 1/1-31/12/2009, 1/1-31/12/2010 και 1/1-31/12/2011, για τις οποίες ο προσφεύγων είχε υποβάλει αρχικές και συμπληρωματικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος. Κατά τα οικονομικά αυτά έτη ο προσφεύγων, που άσκησε ατομική επιχείρηση με αντικείμενο εργασιών υπηρεσίες τραγουδιστή, δήλωσε φορολογητέα εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες, εμπορικές επιχειρήσεις (επιχειρηματική αμοιβή), ατομικό επάγγελμα, εκμίσθωση ακινήτων καθώς και εισοδήματα από τόκους καταθέσεων και κέρδη από εταιρείες που φορολογήθηκαν με το άρθρο 10 του ΚΦΕ. Ως αιτία του ανωτέρω ελέγχου αναφέρεται στην έκθεση ελέγχου η αποστολή εμβασμάτων στο εξωτερικό. Ειδικότερα, με βάση τα στοιχεία που είχε στην διάθεσή του το Υπουργείο Οικονομικών προέκυψε ότι ο προσφεύγων μετέφερε στο εξωτερικό (.....) χρηματικά ποσά (εμβάσματα) κατά τα έτη 2010 και 2011 ως ακολούθως: κατά το έτος 2010, από την Τράπεζα ...……. τα ποσά των 2.415.000€ και 600.000€ (την 20/4/2010 και 6/11/2010 αντίστοιχα) και από την Τράπεζα .....το ποσό των 1.940.643,41€ (την 29.4.2010), κατά το έτος δε 2011 το ποσό των 330.000€ (την 25/7/2011), από την Τράπεζα ....... Στα πλαίσια της σχετικής εντολής ελέγχου οι ανωτέρω ελεγκτές παρέλαβαν: από την Δ.Ο.Υ. Γλυφάδας «φάκελο τεκμηρίωσης» που υπέβαλε ο ελεγχόμενος κατόπιν της αρ. πρωτ. 1976/2012 πρόσκλησης της Γενικής Γραμματείας Εσόδων, καθώς και τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος (αρχική και συμπληρωματική), οικ. ετών 2009 και 2010, και από την Δ.Ο.Υ. ΙΒ Αθηνών δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, οικ. έτους 2008 (αρχική και συμπληρωματική) και συμπληρωματικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, οικ. ετών 2003, 2004 και 2005. Με τις συμπληρωματικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος οικ. ετών 2008, 2009 και 2010 δηλώθηκαν από τον προσφεύγοντα, στον κωδικό 781 (χρηματικά ποσά που προέρχονται από διάθεση περιουσιακών στοιχείων, εισαγωγή χρηματικών κεφαλαίων αλλοδαπής, δάνεια δωρεές κ.λ.π.), αντίστοιχα, τα ποσά των 1.317.000 ευρώ, 1.400.000 ευρώ και 1.200.000 ευρώ. Τα ποσά αυτά απορρίφθηκαν από την Δ.Ο.Υ. Γλυφάδας για τον λόγο ότι τα σχετικώς προσκομισθέντα δικαιολογητικά (από 8.1.2007, 7.1.2008 και 12.1.2009 επενδυτικές συμβάσεις μεταξύ του προσφεύγοντος και ορισμένης κυπριακής εταιρείας και βεβαιώσεις της τράπεζας ........... περί εισαγωγής χρηματικών κεφαλαίων στην Ελλάδα από την ......, με δικαιούχο τον προσφεύγοντα) δεν ήταν νόμιμα και επαρκή. Στην συνέχεια, κοινοποιήθηκε στον προσφεύγοντα το αρ. πρωτ. 3163/5.2.2014 αίτημα παροχής πληροφοριών με το οποίο καλείτο να θέσει στην διάθεση του ελέγχου οποιοδήποτε στοιχείο από το οποίο να προκύπτει ότι τα ποσά των εμβασμάτων έχουν φορολογηθεί ή έχουν απαλλαγεί νομίμως της φορολογίας, καθώς και τα συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά των δηλώσεων φορολογίας των ελεγχόμενων διαχειριστικών περιόδων. Ο προσφεύγων απάντησε στον έλεγχο με το αρ. πρωτ. 12322/10.6.2014 υπόμνημά του, με το οποίο επικαλέστηκε και πάλι τα ίδια δικαιολογητικά (προαναφερόμενες επενδυτικές συμβάσεις), χωρίς να προσκομίσει νέα στοιχεία. Ακολούθως, οι ελεγκτές συνέταξαν οριστικό πίνακα «ανάλωσης κεφαλαίου που αποδειγμένα έχει φορολογηθεί κατά τα προηγούμενα έτη ή νόμιμα έχει απαλλαγεί από το φόρο», επικαλούμενοι τα άρθρα 19 και 48 παρ. 3 του ν. 2238/1994, για τα οικ. έτη 2000 έως 2012, βάσει των δηλώσεων (αρχικών και συμπληρωματικών) φορολογίας εισοδήματος και των αντίστοιχων εκκαθαριστικών σημειωμάτων που υπέβαλε ο ελεγχόμενος, καθώς και βάσει του ηλεκτρονικού αρχείου της φορολογικής αρχής και των λοιπών στοιχείων που προσκόμισε ο φορολογούμενος (συμβόλαια αγοράς ακινήτων κ.λπ.). Κατόπιν των ανωτέρω, οι ελεγκτές προσδιόρισαν το διαθέσιμο υπόλοιπο κατά την 31.12.2009, από την ανάλωση κεφαλαίου προηγούμενων χρήσεων (1999-2009), σε 1.449.225,03€. Για τον υπολογισμό του διαθεσίμου προς ανάλωση κεφαλαίου η φορολογική αρχή εφάρμοσε το άρθρο 19 του ΚΦΕ και έλαβε υπʼ όψιν της τα συνολικά δηλωθέντα εισοδήματος του προσφεύγοντος εκάστου οικ. έτους, από το 2000 και εφεξής, από τα οποία αφαίρεσε την τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης εκάστου έτους, σύμφωνα με τα άρθρα 16 και 17 του ν.2238/1994. Από την άθροιση του ανωτέρω τελικώς διαθεσίμου ποσού κεφαλαίου με τα δηλωθέντα εισοδήματα της διαχειριστικής περιόδου 1/1-31/12/2010, ποσού 406.392 €, προέκυψε για την χρήση αυτή συνολικό διαθέσιμο υπόλοιπο ποσού 1.855.617,37€. Από αυτό αφαιρέθηκε ποσό 1.150.278€, που αντιστοιχεί στις δαπάνες τεκμηρίων άρθρων 16 και 17 του ν.2238/1994, της ίδιας διαχειριστικής περιόδου. Κατόπιν αυτού, απέμεινε συνολικό διαθέσιμο κεφάλαιο, οικ. έτους 2011, ποσού 705.339,37€. Με βάση τα στοιχεία αυτά προέκυψε ότι το ποσό του εμβάσματος που μεταφέρθηκε σε τράπεζα του εξωτερικού (4.955.643,41 ευρώ) κατά το έτος 2010 δεν καλύπτεται από τα εισοδήματα που έχουν φορολογηθεί ή έχουν νομίμως απαλλαχθεί από το φόρο. Η φορολογική αρχή θεώρησε ότι η διαφορά, ποσού 4.250.304,04 ευρώ, μεταξύ του ποσού του εμβάσματος στο εξωτερικό, έτους 2010, και του συνολικού διαθέσιμου κεφαλαίου κατά το έτος αυτό (4.955.643,41-705.339,37), αποτελεί προσαύξηση περιουσίας και φορολογείται ως εισόδημα από υπηρεσίες ελευθερίων επαγγελμάτων της χρήσης κατά την οποία επήλθε η προσαύξηση (2010, δηλαδή ο χρόνος διενέργειας του εμβάσματος), σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 48 του ν.2238/1994, όπως η παράγραφος αυτή ισχύει μετά την συμπλήρωσή της με το άρθρο 15 παρ.3 του ν.3888/2010. Ομοίως, και για το οικ. έτος 2012 (χρήση 2011), κατά το οποίο τα εισοδήματα του προσφεύγοντος ανέρχονταν σε 625.565€, ενώ δεν υπήρχε διαθέσιμο κεφάλαιο προηγούμενων χρήσεων, αφαιρέθηκε ποσό 370.353,33€, που αντιστοιχεί στις δαπάνες τεκμηρίων άρθρων 16 και 17 του ν.2238/1994, της ίδιας διαχειριστικής περιόδου. Κατόπιν αυτού, απέμεινε συνολικό διαθέσιμο κεφάλαιο οικ. έτους 2012 ποσού 255.211,67€. Με βάση τα στοιχεία αυτά προέκυψε διαφορά, ποσού 74.788,33 ευρώ, μεταξύ του ποσού του αποσταλέντος εμβάσματος στο εξωτερικό (330.000 ευρώ) και του διαθεσίμου κεφαλαίου (255.211,67 ευρώ) κατά το έτος αυτό. Η διαφορά αυτή θεωρήθηκε από την φορολογική αρχή ότι αποτελεί προσαύξηση περιουσίας και φορολογείται ως εισόδημα από υπηρεσίες ελευθερίων επαγγελμάτων της χρήσης κατά την οποία επήλθε η προσαύξηση (2011, δηλαδή ο χρόνος διενέργειας του εμβάσματος), σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 48 του ν.2238/1994, όπως αυτή κατά τα ανωτέρω ισχύει. Ακολούθως, εκδόθηκαν σε βάρος του προσφεύγοντος: 1)η 2067/30.6.2014 και 2) η 2068/30.6.2014 οριστικές πράξεις διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος, οικ. ετών 2011 και 2012 αντίστοιχα, με τις οποίες, αφού προστέθηκε στο δηλωθέν κατά τα οικονομικά αυτά έτη εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα, ύψους 190.524,88 ευρώ και 38.831,23 ευρώ αντίστοιχα, η κατά τα ανωτέρω ποσά προσαύξηση της περιουσίας του, προσδιορίστηκε το συνολικό εισόδημα αυτού από ελευθέρια επαγγέλματα σε 4.440.828,92 ευρώ και 443.303,38 ευρώ αντίστοιχα και του καταλογίστηκαν τα αναλογούντα ποσά του κύριου και πρόσθετου φόρου, καθώς και της, εισφοράς αλληλεγγύης και πρόσθετης εισφοράς (για το οικ. έτος 2011: κύριος φόρος 1.912.636,82€, πρόσθετος 1.453.603,98€, εισφορά αλληλεγγύης 292.420,93€ και για το οικ. έτος 2012: κύριος φόρος 33.654,75€, πρόσθετος 16.827,38€, εισφορά αλληλεγγύης 4.487,31€). Κατά των πράξεων αυτών ο προσφεύγων άσκησε ενδικοφανή προσφυγή, ενώπιον της Υπηρεσίας Εσωτερικής Επανεξέτασης της Φορολογικής Διοίκησης, η οποία απορρίφθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση. Με την κρινόμενη προσφυγή και τους παραδεκτώς υποβληθέντες προσθέτους λόγους της προβάλλονται, μεταξύ των άλλων, ότι: α) η απλή προσαύξηση περιουσίας, όπως είναι τα εμβάσματα ή οι τραπεζικές καταθέσεις, δεν συγκεντρώνει τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος, ώστε να υπόκειται σε φορολόγηση, συνεπώς, τα ποσά των επίμαχων εμβασμάτων δεν αποτελούν εισόδημα βάσει του άρθρου 48 παρ. 3 εδ. β΄ του ν.2238/1994, όπως το εδάφιο αυτό προστέθηκε με το άρθρο 15 παρ. 3 του ν.3888/2010, το οποίο είναι διαδικαστική και όχι ουσιαστική διάταξη, σε κάθε δε περίπτωση δεν είναι νόμιμη η φορολόγηση των ενδίκων εμβασμάτων που εστάλησαν στο εξωτερικό, στις 20.4.2010 (2.415.000 ευρώ) και στις 29.4.2010 (1.940.643,41 ευρώ), ενόψει της έναρξης ισχύος της διάταξης του άρθρου 15 παρ.3 του ν.3888/2010 (30.9.2010), β) ότι οι ανωτέρω πράξεις διορθωτικού προσδιορισμού εισοδήματος είναι ακυρωτέες, εφόσον δεν προκύπτει από αυτές ο προσδιορισμός του πραγματικού χρόνου απόκτησης του φερόμενου ως φορολογητέου εισοδήματος, αφού δεν προσδιορίζονται τα έτη σχηματισμού του επίμαχου κεφαλαίου, αλλά θεωρείται, μη νομίμως, ως κρίσιμος χρόνος αυτός της μεταφοράς των εμβασμάτων στο εξωτερικό, γ) ότι εσφαλμένα για τον υπολογισμό του διαθέσιμου κεφαλαίου των ελεγχόμενων ετών, για την κάλυψη των επίμαχων εμβασμάτων, αφαιρέθηκαν από το φορολογητέο και νόμιμα απαλλασσόμενο εισόδημα των ετών αυτών, οι τεκμαρτές δαπάνες διαβίωσης, με βάση την χρήση ακινήτων και οχημάτων, αλλά και την αγορά και ανέγερση ακινήτων. Με την 5/2016 αναβλητική του απόφαση το Δικαστήριο τούτο, ενόψει του ανωτέρω πραγματικού και των προβληθέντων λόγων της προσφυγής, υπέβαλε στο Συμβούλιο της Επικρατείας τα ακόλουθα προδικαστικά ερωτήματα: Α) Εάν μπορεί να υπαχθεί στην παρ. 3, εδ. α΄ του άρθρου 48 του ν. 2238/1994, όπως η παράγραφος αυτή ίσχυε πριν από την προσθήκη σʼ αυτήν του εδαφίου β΄ με το άρθρο 15 παρ. 3 του ν. 3888/2010, και να λογισθεί ως εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα, το ποσό των εμβασμάτων που απεστάλησαν [εν προκειμένω] στο εξωτερικό, η δε διάταξη του εδ. β΄, της ίδιας παραγράφου, όπως το εδάφιο αυτό προστέθηκε με τον ν. 3888/2010, εάν είναι διαδικαστική διάταξη, που μεταφέρει απλώς στον φορολογούμενο το βάρος απόδειξης της πηγής προέλευσης του ποσού του εμβάσματος και της φορολόγησής του ή της νόμιμης απαλλαγής του από τον φόρο και ως τέτοια, εάν μπορεί να καταλάβει και τα εμβάσματα τα προγενέστερα της έναρξης ισχύος της και εν προκειμένω τα εμβάσματα που απεστάλησαν στο εξωτερικό στις 20.4.2010 και 29.4.2010, χωρίς, στην τελευταία αυτή περίπτωση, να αντίκειται στο άρθρο 78 παρ. 2 του Συντάγματος. Β) Εάν, αντιθέτως, η ως άνω διάταξη του εδ. β΄ της παρ. 3 του άρθρου 48 του ν. 2238/1994, όπως προστέθηκε με το άρθρο 15 παρ. 3 του ν. 3888/2010, είναι ουσιαστική διάταξη και εάν μπορούν να φορολογηθούν αυτοτελώς με βάση τη διάταξη αυτή, ως εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα, τα εμβάσματα που απεστάλησαν στο εξωτερικό, θεωρούμενα ως προσαύξηση περιουσίας που προέρχεται από άγνωστη ή μη διαρκή ή μη σταθερή πηγή ή αιτία, εφαρμοζόμενη δε ειδικότερα η διάταξη αυτή και για τα εμβάσματα της 20.4.2010 και 29.4.2010, εάν αντίκειται, κατά το μέρος αυτό, στο άρθρο 78 παρ. 2 του Συντάγματος. Γ) Στην περίπτωση που τα εμβάσματα υπόκεινται σε φορολόγηση ως εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα, ποίος πρέπει να θεωρηθεί ως κρίσιμος χρόνος για την φορολόγησή τους, αυτός της αποστολής του εμβάσματος ή ο χρόνος σχηματισμού της τραπεζικής κατάθεσης, από την οποία προήλθε το έμβασμα. Δ) Στην περίπτωση που η πρόσοδος από εμβάσματα υπόκειται σε φορολόγηση, ως εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα, με βάση την παρ. 3 του άρθρου 48 του ν.2238/1994, εάν, προκειμένου να κριθεί αν καλύπτεται εν όλω ή εν μέρει από τα δηλωθέντα εισοδήματα των κρινόμενων οικονομικών ετών (φορολογούμενα και απαλλασσόμενα), πρέπει να χρησιμοποιηθεί ολόκληρο το δηλωθέν κεφάλαιο, ή να αφαιρεθούν από το κεφάλαιο αυτό οι ως άνω τεκμαρτές δαπάνες των άρθρων 16 και 17 και ειδικότερα, στην συγκεκριμένη περίπτωση, αν πρέπει να αφαιρεθεί η ως άνω δαπάνη των 1.150.278 ευρώ για το οικ. έτος 2011 και των 370.353 ευρώ για το οικ. έτος 2012.

5. Επειδή, με την ΣτΕ 884/2016 απόφασή του το Συμβούλιο της Επικρατείας απάντησε ως εξής επί των υποβληθέντων ανωτέρω ερωτημάτων: (Α) Κατά την αρκούντως σαφή και προβλέψιμη έννοια της διάταξης (του εδαφίου α΄) της παραγράφου 3 του άρθρου 48 του ΚΦΕ (όπως η παράγραφος αυτή ίσχυε πριν από την προσθήκη σε αυτήν εδαφίου β΄ με το άρθρο 15 παρ. 3 του ν. 3888/2010), ερμηνευόμενης σε συνδυασμό, αφενός, με τις διατάξεις του άρθρου 66 (παρ. 1) του ίδιου νόμου και ήδη των άρθρων 14 (παρ. 1), 15 (παρ. 3) και 27 (παρ. 1) του ν. 4174/2013 και, αφετέρου, με τον κανόνα περί δυνατότητας έμμεσης απόδειξης ύπαρξης μη δηλωθέντος φορολογητέου εισοδήματος και αντίστοιχης φορολογικής παράβασης, ποσό τραπεζικού λογαριασμού και αντίστοιχου εμβάσματος μπορεί να λογισθεί και να φορολογηθεί ως εισόδημα από ελευθέριο επάγγελμα του δικαιούχου του λογαριασμού και χορηγήσαντος την εντολή διενέργειας του εμβάσματος, εφόσον δεν καλύπτεται από τα δηλωθέντα εισοδήματά του ούτε από άλλη συγκεκριμένη και αρκούντως τεκμηριωμένη, ενόψει των συνθηκών, πηγή ή αιτία, την οποία είτε αυτός επικαλείται, κατόπιν κλήσης του από τη Διοίκηση για παροχή σχετικών πληροφοριών ή προηγούμενη ακρόαση, είτε εντοπίζει η φορολογική αρχή, στο πλαίσιο της λήψης των προβλεπόμενων στο νόμο, αναγκαίων, κατάλληλων και εύλογων μέτρων ελέγχου. (Β) Η (προστεθείσα με το άρθρο 15 παρ. 3 του ν. 3888/2010) διάταξη του εδαφίου β΄ της παραγράφου 3 του άρθρου 48 του ν. 2238/1994 έχει την έννοια ότι εφαρμόζεται, κατʼ αρχήν (εφόσον, βέβαια, δεν έχει παρέλθει ο προβλεπόμενος στην κείμενη νομοθεσία χρόνος παραγραφής της εξουσίας του Δημοσίου για καταλογισμό του φόρου), και σε υπόθεση στην οποία η επίμαχη περιουσιακή προσαύξηση (κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό), άγνωστης πηγής ή αιτίας, που λογίζεται ως φορολογητέο εισόδημα από ελευθέριο επάγγελμα, προκύπτει σε χρόνο προγενέστερο της 30.9.2010, η έννοια δε αυτή δεν δημιουργεί ζήτημα αντίθεσης της διάταξης προς την παράγραφο 2 του άρθρου 78 του Συντάγματος ούτε προς τη θεμελιώδη αρχή της ασφάλειας δικαίου. Ενόψει των ανωτέρω απαντήσεων στα δύο πρώτα προδικαστικά ερωτήματα το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε με την ανωτέρω απόφασή του ότι πρέπει να απορριφθούν τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από τον προσφεύγοντα. Περαιτέρω, έκρινε το ΣτΕ ως προς τα άλλα δύο προδικαστικά ερωτήματα ότι, (Γ) οι διατάξεις των εδαφίων α΄ και β΄ της παραγράφου 3 του άρθρου 48 του ν. 2238/1994, έχουν την έννοια ότι, σε περίπτωση όπως η επίδικη, το ποσό τραπεζικού λογαριασμού που τροφοδότησε έμβασμα και λογίζεται ως φορολογητέο εισόδημα από ελευθέριο επάγγελμα του δικαιούχου του λογαριασμού φορολογείται ως εισόδημα της διαχειριστικής περιόδου κατά την οποία προκύπτει ότι εισήχθη το ποσό αυτό στην περιουσία του δικαιούχου του λογαριασμού, η δε μεταφορά (με έμβασμα) χρηματικού ποσού από τραπεζικό λογαριασμό του φορολογούμενου, στον οποίο δεν υπάρχει συνδικαιούχος, σε άλλο τραπεζικό λογαριασμό του ίδιου προσώπου δεν εν έχει προσαύξηση της περιουσίας του. Συνεπώς, κρίσιμος είναι, κατʼ αρχήν, όχι ο χρόνος διενέργειας του εμβάσματος, με αφορμή το οποίο έγινε ο έλεγχος και διαπιστώθηκε η περιουσιακή προσαύξηση, αλλά είτε ο χρόνος της κατάθεσης του επίμαχου ποσού (ή, σε περίπτωση τμηματικής κατάθεσής του, ο χρόνος που κατατέθηκε καθένα από τα τμήματά του) στον τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου, μέσω του οποίου έγινε το έμβασμα, είτε ο προγενέστερος αυτού χρόνος κατά τον οποίο προκύπτει ότι επήλθε η αντίστοιχη προσαύξηση της περιουσίας του, και (Δ) οι διατάξεις των εδαφίων α΄ και β΄ της παραγράφου 3 του άρθρου 48 του ν. 2238/1994, ερμηνευόμενες υπό το φως των επιταγών των άρθρων 4 παρ. 5 και 78 παρ. 1 του Συντάγματος, έχουν την έννοια ότι, σε υπόθεση όπως η κρινόμενη, τα ποσά των οριζόμενων στα άρθρα 16 (παρ. 1 περιπτ. α, β, γ και θ) και 17 (περιπτ. γ) του ΚΦΕ τεκμαρτών δαπανών διαβίωσης και κτήσης περιουσιακών στοιχείων αφαιρούνται, κατʼ αρχήν, από το δηλωθέν εισόδημα του αντίστοιχου οικονομικού έτους και επιπλέον, στο μέτρο που το υπερβαίνουν, από το κεφάλαιο που προέρχεται από οποιαδήποτε άλλη νόμιμη πηγή ή αιτία, το οποίο (εισόδημα ή κεφάλαιο) λαμβάνεται υπόψη για να δικαιολογήσει, εν όλω ή εν μέρει, την επίμαχη περιουσιακή προσαύξηση (ποσό τραπεζικής κατάθεσης)». Ειδικότερα, όσον αφορά την ανωτέρω υπό στοιχείο Γ απάντηση, το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ότι, καταλογιστική πράξη της φορολογικής αρχής η οποία, σε υπόθεση όπως η παρούσα, φορολογεί το (άγνωστης πηγής ή αιτίας) ποσό τραπεζικού λογαριασμού, που τροφοδότησε έμβασμα, ως εισόδημα της χρήσης/διαχειριστικής περιόδου κατά την οποία πραγματοποιήθηκε το έμβασμα, χωρίς να εξετάζεται ο κατά τα προεκτεθέντα κρίσιμος χρόνος της επέλευσης της αντίστοιχης περιουσιακής προσαύξησης, αιτιολογείται (κατʼ αρχήν) ελλιπώς, η πλημμέλεια όμως αυτή δεν άγει κατʼ ανάγκη στην ακύρωση της πράξης από το διοικητικό δικαστήριο, το οποίο αποφαίνεται επί ένδικης προσφυγής κατά του κύρους της. Έκρινε, περαιτέρω, σχετικώς το ΣτΕ ότι η πραγματική βάση της προσβαλλόμενης πράξης συνίσταται, κατά τούτο, στο ότι η επίμαχη, άγνωστης προέλευσης, περιουσιακή προσαύξηση, που φορολογείται ως εισόδημα, επήλθε σε χρονικό σημείο ευρισκόμενο εντός της διαχειριστικής περιόδου κατά τη διάρκεια της οποίας διενεργήθηκε το αντίστοιχο έμβασμα, η εν λόγω δε πραγματική βάση είναι (κατ’ αποτέλεσμα) ορθή, αν το έτος της γένεσης της περιουσιακής προσαύξησης συμπίπτει με εκείνο της πραγματοποίησης του εμβάσματος. Συναφώς, έκρινε το ΣτΕ, ότι το διοικητικό δικαστήριο που εκδικάζει την προσφυγή κατά της εν λόγω πράξης έχει εξουσία πλήρους ελέγχου της ουσιαστικής ορθότητας της ανωτέρω πραγματικής βάσης της, δηλαδή της επέλευσης της επίμαχης, άγνωστης προέλευσης, περιουσιακής προσαύξησης σε χρονικό σημείο ευρισκόμενο εντός της διαχειριστικής περιόδου κατά τη διάρκεια της οποίας διενεργήθηκε το αντίστοιχο έμβασμα, στο πλαίσιο δε αυτό, προκειμένου να σχηματίσει πλήρη δικανική πεποίθηση για το ζήτημα εάν η περιουσιακή αυτή προσαύξηση επήλθε πράγματι εν όλω ή εν μέρει εντός της ανωτέρω διαχειριστικής περιόδου, μπορεί και να διατάξει συμπλήρωση των αποδείξεων, κατά τα άρθρα 152 επ. του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας. Τέλος, σε περίπτωση που κρίνει ότι η επίμαχη περιουσιακή προσαύξηση, στο σύνολό της, δεν επήλθε κατά τη διαχειριστική περίοδο εντός της οποίας πραγματοποιήθηκε το οικείο έμβασμα, το δικαστήριο προβαίνει στην ακύρωση της προσβαλλόμενης καταλογιστικής πράξης. Αντίθετα, αν κρίνει ότι η εν λόγω προσαύξηση επήλθε εν μέρει μόνο στην ανωτέρω διαχειριστική περίοδο, το δικαστήριο προβαίνει, κατά τούτο, στη μεταρρύθμιση της επίδικης πράξης.

6. Επειδή, ο προσφεύγων, αναπτύσσοντας με τα υπομνήματά του τον ανωτέρω υπό στοιχείο (β) σχετικό λόγο της προσφυγής και των παραδεκτώς υποβληθέντων προσθέτων λόγων της (μεταξύ των οποίων και ο λόγος ότι η επίμαχη αποστολή εμβασμάτων δεν προέρχεται από άγνωστη πηγή ή αιτία, αλλά από νόμιμη αιτία και δη συλλογή καταθέσεων, όπως ορθά εκτιμάται), ισχυρίζεται ότι η επίμαχη περιουσιακή προσαύξηση επήλθε σε διαχειριστικές περιόδους προγενέστερες αυτών της αποστολής των εμβασμάτων, δεδομένου ότι τα εμβασθέντα ποσά προήλθαν αποκλειστικά από τραπεζικές καταθέσεις του προϋφιστάμενες του έτους 2010. Ειδικότερα, ως προς τα εμβάσματα από την Τράπεζα .......... ισχυρίζεται ότι είχε ανοίξει σε αυτήν τον υπ’ αρ. ..... λογαριασμό, από τον οποίο εμβάστηκαν ποσά 2.415.000 και 600.000 ευρώ το έτος 2010 και 330.000 ευρώ το έτος 2011 και στον οποίο διέθετε προθεσμιακές καταθέσεις που ανέρχονταν, στις 31.12.2009, σε 1.400.000 ευρώ και 2.400.000 ευρώ, και υπόλοιπο ποσό 139.178,77 ευρώ. Ακόμη ότι όσα ποσά εισήχθησαν πρωτογενώς στον ανωτέρω λογαριασμό κατά την κρίσιμη περίοδο (2010-2011) δεν μπορεί να θεωρηθούν ως αδικαιολόγητη προσαύξηση, αφού αφορούσαν καταθέσεις ποσών τρίτων για συνήθεις αμοιβές και δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας (π.χ. ΑΕΠΙ) ή τρέχουσες συναλλαγές του, π.χ. λήψη μερισμάτων-επιχειρηματικής αμοιβής ή μισθωμάτων. Περαιτέρω, όσον αφορά την τράπεζα .......... (ήδη ......), από την οποία εμβάστηκε το έτος 2010 ποσό 1.940.748,41 ευρώ, ότι διέθετε σε αυτήν ήδη από το έτος 2008 προθεσμιακή κατάθεση (αρ. λογαριασμού ............) ποσού 1.924.358,19 ευρώ, έναρξης στις 3.1.2008 και λήξης στις 29.4.2010, οπότε το κεφάλαιο αυτό, συμποσούμενο με τους τόκους εμβάστηκε στην............. Προς απόδειξη των ανωτέρω ισχυρισμών του ο προσφεύγων προσκομίζει και επικαλείται τα εξής στοιχεία:1)την πλήρη κίνηση του λογαριασμού ...... της τράπεζας ...... (Υποκαταστήματος ..........), διαδόχου της τράπεζας ........., αναλυτικά κατά μήνα, από 1.1.2010 έως 31.12.2010 και από 1.1.2011 έως 31.7.2011, καθώς και για τα έτη 2007, 2008 και 2009, 2)τις από 20.5.2016 τρείς (3) επιστολές της τράπεζας .......... προς τον προσφεύγοντα, στις οποίες βεβαιώνεται ότι το ποσό ύψους 2.415.000 ευρώ που πιστώθηκε στον λογαριασμό με αρ. ............, στις 20.4.2010, προκύπτει από πρόωρη λήξη προθεσμιακής κατάθεσης, που άρχισε στις 17.3.2010 και έληξε στις 8.5.2010, αλλά κατόπιν οδηγιών του προσφεύγοντος διεκόπη στις 20.4.2010, ότι το ποσό των 2.400.000 ευρώ που πιστώθηκε στον ανωτέρω λογαριασμό στις 17.3.2010 προκύπτει από προθεσμιακή κατάθεση έναρξης στις 15.12.2009 και λήξης στις 17.3.2010, ενώ τα ποσά που πιστώθηκαν στον ίδιο ανωτέρω λογαριασμό ύψους 781.947 ευρώ, στις 21.1.2010, και 623.050,22 ευρώ, στις 25.1.2010, προκύπτουν από προθεσμιακή κατάθεση που ξεκίνησε στις 20.11.2009 και έληξε στις 21.1.2010, αρχικού ποσού 1.400.000 ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των τόκων ποσού 5.545,56 ευρώ, μείον φόρους ποσού 554,56 ευρώ, 3) την από 18.5.2016 βεβαίωση της τράπεζας ........ ότι τηρούσε στην πρώην τράπεζα .......... λογαριασμό με αρ. ......., ο οποίος ανοίχθηκε στις 24.11.1998, 4)την από 15.4.2016 βεβαίωση υπολοίπων της τράπεζας ........, στην οποία βεβαιώνεται ότι στο όνομα του προσφεύγοντα υφίσταντο στην τράπεζα αυτή, στις 30.12.2009: Λογαριασμός ταμιευτηρίου ........... (πρώην .) 139.178,77 ευρώ, Λογαριασμός ταμιευτηρίου ..... (πρώην ............) μηδέν (0) ευρώ, Προθεσμιακή κατάθεση έναρξης 20.11.2009 και λήξης 21.1.2010 1.400.000 ευρώ, Προθεσμιακή κατάθεση έναρξης 15.12.2009 λήξης 17.3.2010 (πρώην ..) 2.400.000 ευρώ, Προθεσμιακή κατάθεση έναρξης 28.3.2007 λήξης 29.4.2010, 1.940.748,41 ευρώ και ότι εκτός των ανωτέρω δεν υπήρχε καμία άλλη υποχρέωση, 5)την πλήρη κίνηση του λογαριασμού ........... της τράπεζας ........, από 26.7.2007 έως 17.12.2012, από την οποία προκύπτει ότι το υπόλοιπο του λογαριασμού στις 31.12.2009 ανερχόταν σε 1.940.748,41 ευρώ, ποσό το οποίο συμπίπτει με το ποσό που εμβάστηκε στις 29.4.2010, ενώ ουδέν περαιτέρω ποσό εισήχθη πρωτογενώς μετά την 31.12.2009 και μέχρι την ανωτέρω ημερομηνία του σχετικού εμβάσματος (29.4.2009), 6) το με αρ. 2947/9.4.2002 συμβόλαιο σύστασης μονοπρόσωπης εταιρείας περιορισμένης ευθύνης με την επωνυμία «.......» της Συμ/φου Αθηνών ........ συζύγου ......... με το καταστατικό και τις σχετικές τροποποιήσεις του νόμιμα δημοσιευμένα, από τα οποία προκύπτει ότι ο προσφεύγων κατέχει το 99/100 των εταιρικών μεριδίων της εν λόγω εταιρείας, 7)τους ισολογισμούς της εν λόγω εταιρείας των χρήσεων 2009, 2010 και 2011 τους οποίους υπογράφει ο λογιστής Α΄ τάξης ......, από τους οποίους προκύπτει ότι τα κέρδη προς απόδοση στους εταίρους ανήλθαν για τις ίδιες χρήσεις σε 223.171,55€, 164.417,65€ και 575.967,99€ αντίστοιχα, 8)σημείωμα του ανωτέρω λογιστή με επεξήγηση σχετικά με την αιτιολογία των καταθέσεων που αποτυπώνονται στην κίνηση του λογαριασμού του προσφεύγοντα της τράπεζας ............ με αρ. ........ και για το χρονικό διάστημα από 8.1.2010 έως 28.7.2011, 9)αναλυτική κατάσταση κινήσεων λογαριασμού όψεως της τράπεζας ....... με αρ. .......... που ανήκει στην εταιρεία ......, από 31.3.2011 έως 29.4.2011, από την οποία προκύπτει η μεταφορά από τον λογαριασμό αυτό ποσού 100.000 ευρώ, στις 26.4.2011 στον ανωτέρω ........ ατομικό λογαριασμό του προσφεύγοντα, 10)τις αποδείξεις πληρωμής της εταιρείας ........ προς τον προσφεύγοντα α) από 21.1.2010, 4.2.2010, 15.3.2010, 17.3.2010, για καταβολή κερδών χρήσης 2009, ποσών 100.000€, 35.000€, 17.000€, 23.000€ αντίστοιχα, β) από 19.8.2010 και 14.10.2010, για καταβολή έναντι κερδών χρήσης 2010, ποσού 15.000€ και 18.000€ αντίστοιχα, γ) από 26.4.2011 για καταβολή κερδών χρήσης 2010, ποσού 100.000€ και δ) από 30.5.2011, 22.7.2011 και 25.7.2011, για καταβολή έναντι κερδών χρήσης 2011, ποσού 100.000€, 100.000€ και 200.000€ αντίστοιχα, 11)τα τιμολόγια παροχής υπηρεσιών εκδόσεως της εταιρείας ....... ΕΕ, με ημερομηνία 30.7.2010, 3.6.2010, 27.2.2010, 30.1.2010, 30.11.2010, 31.10.2010, 25.10.2010 (τρία τιμολόγια), 30.9.2010, 31.8.2010 και 31.9.2009 και αντίστοιχα ποσά 11.070€, 30.250€, 32.130€, 42.840€, 149.430€, 18.450€, 244.473,31€, 10.884,68€, 21.525€, 18.450€, 18.450€ και 83.300€ και 11)τις τριπλότυπες αποδείξεις παροχής υπηρεσιών, εκδόσεως του προσφεύγοντα, από 17.12.2010, 21.6.2010 και 17.6.2011, ποσού 82.966,02€, 91.106€ και 63.431,06€ αντίστοιχα, που πληρώθηκαν από .......... για δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, και από 19.11.2010, ποσού 24.086,34€ που πληρώθηκε από τον Οργανισμό Συγγενικών Δικαιωμάτων «..........».

7. Επειδή, από τα ανωτέρω προσκομισθέντα από τον προσφεύγοντα στοιχεία και ειδικότερα την αναλυτική κίνηση του λογαριασμού με αρ. ........της τράπεζας .........., χρονικής περιόδου 1.1.2010 έως 11.6.2010, από τον οποίο εξήλθαν τα επίμαχα εμβάσματα της 20.4.2010 και της 11.6.2010, ποσού 2.415.000€ και 600.000€ αντίστοιχα, σε συνδυασμό με τις ανωτέρω υπό στοιχεία (2) και (4) βεβαιώσεις της ίδιας τράπεζας, προκύπτει, 1)όσον αφορά το έμβασμα των 2.415.000€, ότι αυτό προέρχεται από κλειστή προθεσμιακή κατάθεση που έγινε το έτος 2009, ύψους 2.400.000€, που έληγε στις 17.3.2010, οπότε γίνεται νέα προθεσμιακή ύψους 2.415.000€ (2.400.000 πλέον μέρους τόκων 17.173,33€), από την οποία πραγματοποιείται στις 20.4.2010 το επίμαχο έμβασμα, ενώ 2)όσον αφορά το έμβασμα των 600.000€, αυτό προέρχεται από εξάμηνη προθεσμιακή κατάθεση ύψους 598.000€ που έληξε στις 28.4.2010, την ίδια ημέρα γίνεται νέα προθεσμιακή ύψους 602.057,43 € (η αρχική με τους τόκους των 4.508,26€), η προθεσμιακή δε αυτή «σπάει» στις 11.6.2010, οπότε πραγματοποιείται το εξερχόμενο έμβασμα των 600.000€. Περαιτέρω, όσον αφορά το έμβασμα της 29.4.2010, ύψους 1.940.748,41€, από την τότε τράπεζα ....., από την αναλυτική κίνηση του ανωτέρω προσκομισθέντος λογαριασμού με αρ. ........ καθώς και την ανωτέρω υπό στοιχείο (4) βεβαίωση της τράπεζας ..... προκύπτει ότι το ποσό αυτό προέρχεται από προθεσμιακή κατάθεση έναρξης την 28.3.2007, με λήξη την 29.4.2010, οπότε και πραγματοποιείται στο σύνολό του εξερχόμενο έμβασμα. Κατόπιν αυτών και λαμβάνοντας υπʼ όψιν όσα κρίθηκαν με την ανωτέρω 884/2016 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, επί του υποβληθέντος σε αυτό υπό στοιχείο Γ προδικαστικού ερωτήματος, και τα οποία παρατίθενται στην ανωτέρω 5η σκέψη, κρίνεται ότι η φερόμενη ως άγνωστης προέλευσης περιουσιακή προσαύξηση που θεωρήθηκε ότι προέκυψε από την αποστολή, κατά το έτος 2010, των ανωτέρω εμβασμάτων, ποσού 2.415.000€, 600.000€ και 1.940.643,41€, δεν επήλθε κατά την διαχειριστική περίοδο εντός της οποίας πραγματοποιήθηκαν τα εμβάσματα αυτά, όπως εσφαλμένα έκρινε η φορολογική αρχή, αλλά σε προγενέστερη αυτής διαχειριστική περίοδο, αφού τα ανωτέρω ποσά προήλθαν από προθεσμιακές τραπεζικές καταθέσεις, έναρξης σε χρόνο προγενέστερο του έτους 2010. Συνεπώς, είναι μη νόμιμη η 2067/30.6.2014 οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος και εισφοράς αλληλεγγύης του Προϊσταμένου του Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π., οικ. έτους 2011, με την οποία κρίθηκε ως κρίσιμος χρόνος δημιουργίας της επίμαχης, φερόμενης ως άγνωστης προέλευσης περιουσιακής προσαύξησης, ο χρόνος αποστολής των σχετικών εμβασμάτων.

8. Επειδή, περαιτέρω, όσον αφορά το έμβασμα της 25.7.2011, ποσού 330.000€, λαμβάνοντας υπʼ όψιν τα ανωτέρω προσκομισθέντα στοιχεία και ειδικότερα, 1) την αναλυτική κίνηση του λογαριασμού με αρ. ........ της τράπεζας ........, χρονικής περιόδου από 1.1.2011 έως 25.7.2011 (ημερομηνία που εξήλθε το επίμαχο έμβασμα), 2)τα καταστατικά της εταιρείας «.......», 3)τους ισολογισμούς της εν λόγω εταιρείας, χρήσεων 2009, 2010 και 2011 και τα ανωτέρω προκύπτοντα από αυτούς προς διανομή κέρδη 4)τις ανωτέρω για το έτος 2011 αποδείξεις πληρωμής της εταιρείας ......., προς τον προσφεύγοντα, του συνολικού ποσού των 500.000€ για καταβολή κερδών 2010 και έναντι κερδών 2011 (οι οποίες ταυτίζονται ως προς την ημερομηνία έκδοσης και τα αναγραφόμενα ποσά με την αντίστοιχη εγγραφή στην κίνηση του λογαριασμού), 5)την από 17.6.2011 απόδειξη παροχής υπηρεσιών, εκδόσεως του προσφεύγοντα, προς την ......., ποσού 63.431,06€ και την αντίστοιχη εγγραφή στον ανωτέρω λογαριασμό, καθώς και το γεγονός ότι τα εν λόγω ποσά (500.000+63.431,06) υπερκαλύπτουν το ανωτέρω ποσό του σχετικού εμβάσματος, πλήρως αποδεικνύεται ότι η επίμαχη προσαύξηση που προέκυψε από την αποστολή του εμβάσματος αυτού δεν είναι άγνωστης προέλευσης, όπως εσφαλμένα έκρινε η φορολογική αρχή και εφάρμοσε την διάταξη του άρθρου 48 παρ. 3 του ν.2238/1994, αλλά προέρχεται από την κατά τα ανωτέρω προκύπτουσα αιτία (πληρωμή κερδών από την εταιρεία ..... και πνευματικών δικαιωμάτων από την .....Α.Ε.). Συνεπώς, είναι για τον λόγο αυτό, βασίμως προβαλλόμενο, μη νόμιμη και η 2068/30.6.2014 οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος και εισφοράς αλληλεγγύης του Προϊσταμένου του Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π., οικ. έτους 2012.

9. Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η προσφυγή και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη απόφαση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της Γενικής Γραμματείας Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών, που απέρριψε την ενδικοφανή προσφυγή του και εδώ προσφεύγοντος κατά των 1)2067/30.6.2014, και 2)2068/30.6.2014 πράξεων διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος και εισφοράς αλληλεγγύης ν.3986/2011, του Προϊσταμένου του Κέντρου Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου του Υπουργείου Οικονομικών, οικ. ετών 2011 και 2012 αντίστοιχα, παρέλκει δε η εξέταση των λοιπών λόγων της προσφυγής και πρόσθετων λόγων. Το καταβληθέν παράβολο πρέπει να επιστραφεί στον προσφεύγοντα, ενώ το καθʼ ου πρέπει να καταδικαστεί στην δικαστική του δαπάνη, ποσού 491 ευρώ (άρθρο 275 παρ. 1 Κ.Δ.Δ.).

ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ

Δέχεται την προσφυγή.

Διατάσσει την επιστροφή του καταβληθέντος παραβόλου.

Ακυρώνει την 3642/14.11.2014 απόφαση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών, που απέρριψε την ενδικοφανή προσφυγή του και εδώ προσφεύγοντος κατά των 1) 2067/30.6.2014, και 2) 2068/30.6.2014 πράξεων διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος και εισφοράς αλληλεγγύης του ν. 3986/2011, του Προϊσταμένου του Κέντρου Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου του Υπουργείου Οικονομικών, οικ. ετών 2011 και 2012 αντίστοιχα.

Καταδικάζει το καθʼ ου στα δικαστικά έξοδα του προσφεύγοντος, ποσού τετρακοσίων ενενήντα ενός (491) ευρώ.

Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα, στις 22 Ιουνίου 2016.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ                            

Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ

Δημοσιεύθηκε στην ίδια πόλη, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου, στις 31 Αυγούστου 2016.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ                                  

Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Περίληψη
Από τα άρθρα 914 και 932 του ΑΚ προκύπτει ότι χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη ή ψυχική οδύνη οφείλεται και επί εργατικού ατυχήματος όταν συντρέχουν οι όροι της αδικοπραξίας.

Οι διατάξεις του άρθρου 16 παρ. 1 του κ.ν. 551/1915, κατά τις οποίες ο παθών σε εργατικό ατύχημα δικαιούται να εγείρει την αγωγή του κοινού αστικού δικαίου και να ζητήσει πλήρη αποζημίωση μόνο όταν το ατύχημα μπορεί να αποδοθεί σε δόλο του εργοδότη ή των προστηθέντων του ή όταν επήλθε σε εργασία στην οποία δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις νόμων, διαταγμάτων ή κανονισμών για τους όρους ασφαλείας των εργαζομένων και εξαιτίας της μη τηρήσεως των διατάξεων αυτών, αναφέρονται στην επιδίκαση αποζημιώσεως για περιουσιακή ζημία και όχι στη χρηματική ικανοποίηση, για την οποία δεν υπάρχει πρόβλεψη στον ανωτέρω νόμο και εφαρμόζονται γι’ αυτή μόνο οι γενικές διατάξεις.

Επομένως, για να δικαιούται ο παθών σε εργατικό ατύχημα χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης ή, σε περίπτωση θανάτου του, οι συγγενείς του χρηματική ικανοποίηση, λόγω ψυχικής οδύνης, αρκεί να συντέλεσε στην επέλευση του ατυχήματος πταίσμα του εργοδότη ή των προστηθέντων από αυτόν, με την έννοια του άρθρου 914 του ΑΚ, δηλαδή αρκεί να συντρέχει οποιαδήποτε αμέλεια αυτών και όχι μόνο η ειδική αμέλεια ως προς την τήρηση των όρων ασφαλείας του άρθρου 16 παρ. 1 του κ.ν. 551/1915 .
Πταίσμα του εργοδότη ή των προστηθέντων από αυτόν μπορεί να θεμελιωθεί και στο ότι δεν τηρήθηκαν απ' αυτούς οι διατάξεις νόμων, διαταγμάτων ή κανονισμών, που επιβάλλουν τους όρους ασφαλείας για τη διαφύλαξη της υγείας, της σωματικής ακεραιότητας και της ζωής των εργαζομένων, σύμφωνα με το άρθρο 662 Α.Κ.



ΑΠ  80/2016

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ

Β2’ Πολιτικό Τμήμα

Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Νικόλαο Πάσσο Προεδρεύοντα Αρεοπαγίτη, (λόγω μη υπάρξεως Αντιπροέδρου στο τμήμα), Ασπασία Καρέλλου, Απόστολο Παπαγεωργίου, Παναγιώτη Κατσιρούμπα και Δήμητρα Κοκοτίνη, Αρεοπαγίτες.
Συνεδρίασε δημόσια στο Κατάστημά του, στις 29 Σεπτεμβρίου 2015, με την παρουσία και της γραμματέως Αγγελικής Ανυφαντή, για να δικάσει την εξής υπόθεση μεταξύ:
Των αναιρεσειόντων: 1)ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία "............" που εδρεύει στο ... Δήμου ... και εκπροσωπείται νόμιμα, και 2)Ε. Τ. του Ε., κατοίκου ..., οι οποίοι εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Κωνσταντίνο Σαρρή, που κατέθεσε προτάσεις.
Των αναιρεσιβλήτων: 1) Δ. Μ. του Χ., 2) Μ. συζ. Δ. Μ., το γένος Γ. Κ., 3) Χ. Μ. του Δ., 4) Ε. Μ. του Δ., 5) Ά. Μ. του Δ. και 6) Γ. Μ. του Δ., όλων κατοίκων ..., οι οποίοι εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Μηνά Τσέρκη, με δήλωση κατ’ άρθρο 242 παρ. 2 του Κ.Πολ.Δ., που κατέθεσε προτάσεις.

Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 30/3/2009 αγωγή των ήδη αναιρεσιβλήτων και την από 18/2/2010 ανακοίνωση δίκης - προσεπίκληση σε αναγκαστική παρέμβαση - αγωγή της ήδη 1ης αναιρεσείουσας, που κατατέθηκαν στο Μονομελές Πρωτοδικείο Ρόδου και συνεκδικάστηκαν. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 20/2011 του ίδιου Δικαστηρίου και 49/2012 του Εφετείου Δωδεκανήσου. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζητούν οι αναιρεσείοντες με την από 9/4/2012 αίτησή τους. Κατά τη συζήτηση της αίτησης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο Εισηγητής Αρεοπαγίτης Παναγιώτης Κατσιρούμπας ανέγνωσε την από 1/2/2013 έκθεση του ήδη αποχωρήσαντος από την υπηρεσία Αρεοπαγίτη Νικολάου Τρούσα, με την οποία εισηγήθηκε την απόρριψη της αίτησης αναίρεσης. Ο πληρεξούσιος των αναιρεσειόντων ζήτησε την παραδοχή της αίτησης και την καταδίκη των αντιδίκων τους στη δικαστική δαπάνη τους.

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Από τα άρθρα 914 και 932 του ΑΚ και 1 και 16 του ν. 551/1915, που κωδικοποιήθηκε με το β.δ. της 24.7/25.8.1920 και διατηρήθηκε σε ισχύ και μετά την εισαγωγή του ΑΚ (άρθρο 38 παρ. 1 ΕισΝΑΚ), προκύπτει ότι χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη ή ψυχική οδύνη οφείλεται και επί εργατικού ατυχήματος όταν συντρέχουν οι όροι της αδικοπραξίας.

Οι διατάξεις του άρθρου 16 παρ. 1 του κ.ν. 551/1915, κατά τις οποίες ο παθών σε εργατικό ατύχημα δικαιούται να εγείρει την αγωγή του κοινού αστικού δικαίου και να ζητήσει πλήρη αποζημίωση μόνο όταν το ατύχημα μπορεί να αποδοθεί σε δόλο του εργοδότη ή των προστηθέντων του ή όταν επήλθε σε εργασία στην οποία δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις νόμων, διαταγμάτων ή κανονισμών για τους όρους ασφαλείας των εργαζομένων και εξαιτίας της μη τηρήσεως των διατάξεων αυτών, αναφέρονται στην επιδίκαση αποζημιώσεως για περιουσιακή ζημία και όχι στη χρηματική ικανοποίηση, για την οποία δεν υπάρχει πρόβλεψη στον ανωτέρω νόμο και εφαρμόζονται γι’ αυτή μόνο οι γενικές διατάξεις (oλ ΑΠ 1117/1986, ΑΠ 876/2014, ΑΠ 938/2013).

Επομένως, για να δικαιούται ο παθών σε εργατικό ατύχημα χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης ή, σε περίπτωση θανάτου του, οι συγγενείς του χρηματική ικανοποίηση, λόγω ψυχικής οδύνης, αρκεί να συντέλεσε στην επέλευση του ατυχήματος πταίσμα του εργοδότη ή των προστηθέντων από αυτόν, με την έννοια του άρθρου 914 του ΑΚ, δηλαδή αρκεί να συντρέχει οποιαδήποτε αμέλεια αυτών και όχι μόνο η ειδική αμέλεια ως προς την τήρηση των όρων ασφαλείας του άρθρου 16 παρ. 1 του κ.ν. 551/1915 (ΑΠ 876/2014, ΑΠ 19/2014, ΑΠ 412/2008).

Πταίσμα του εργοδότη ή των προστηθέντων από αυτόν μπορεί να θεμελιωθεί και στο ότι δεν τηρήθηκαν απ' αυτούς οι διατάξεις νόμων, διαταγμάτων ή κανονισμών, που επιβάλλουν τους όρους ασφαλείας για τη διαφύλαξη της υγείας, της σωματικής ακεραιότητας και της ζωής των εργαζομένων, σύμφωνα με το άρθρο 662 Α.Κ (ΑΠ 1577/2014, 906/2012).

Τέτοιες διατάξεις είναι και αυτές του ν.1568/1985 "Υγιεινή- Ασφάλεια εργαζομένων" που εφαρμόζονται, σε όλες τις επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες, εκτός των αναφερομένων στο άρθρο 1 παρ. 2 αυτού εξαιρέσεων, για τις οποίες δεν πρόκειται στην εξεταζόμενη περίπτωση και των π.δ. 395/1994 και 396/1994. Ειδικότερα στο νόμο 1568/1985 ορίζονται και τα εξής: α) ο εργοδότης οφείλει να μεριμνά, όπως οι ηλεκτρικές μηχανές, συσκευές και εργαλεία, που χρησιμοποιούνται στον τόπο εργασίας, να είναι κατασκευασμένα έτσι ώστε κατά τη χρήση τους να υπάρχει επαρκής προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους ηλεκτρικής ενέργειας (άρθρο 23 παρ. 7), β) ο εργοδότης υποχρεούται να λαμβάνει κάθε μέτρο που απαιτείται, ώστε να εξασφαλίζονται οι εργαζόμενοι και οι τρίτοι που παραβρίσκονται στους τόπους εργασίας από κάθε κίνδυνο που μπορεί να απειλήσει την υγεία ή τη σωματική τους ακεραιότητα, καθώς επίσης και να επιβλέπει την ορθή εφαρμογή των μέτρων υγιεινής και ασφάλειας της εργασίας (άρθρο 32 αρ. 1 και 3).

Ενώ στο π.δ. 395/1994 ορίζεται, μεταξύ άλλων και ότι "
1. Ο εργοδότης λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα ώστε ο εξοπλισμός εργασίας που τίθεται στη διάθεση των εργαζομένων μέσα στην επιχείρηση ή/και την εγκατάσταση να είναι κατάλληλος για την προς εκτέλεση εργασία ή κατάλληλα προσαρμοσμένος προς το σκοπό αυτό, ούτως ώστε να διασφαλίζεται η ασφάλεια και η υγεία των εργαζομένων κατά τη χρησιμοποίησή του.
2. Κατά την επιλογή του εξοπλισμού εργασίας που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί, ο εργοδότης λαμβάνει υπ` όψη τις ειδικές συνθήκες και τα χαρακτηριστικά της εργασίας, τους κινδύνους που υπάρχουν στην επιχείρηση ή/και την εγκατάσταση, ιδίως στις θέσεις εργασίας, για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων, τους κινδύνους που ενδέχεται να προστεθούν λόγω της χρησιμοποίησης του εν λόγω εξοπλισμού εργασίας καθώς και έγγραφη γνώμη του τεχνικού ασφάλειας.
3. Όταν δεν είναι δυνατό να εξασφαλιστεί πλήρως, κατά τον τρόπο αυτό η ασφάλεια και η υγεία των εργαζομένων κατά τη χρησιμοποίηση του εξοπλισμού εργασίας, ο εργοδότης λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα, ώστε να περιορίσει τους κινδύνους στο ελάχιστο" (άρθρο 3) και "κάθε εξοπλισμός εργασίας πρέπει να είναι κατάλληλος ώστε να προστατεύονται οι εκτιθέμενοι εργαζόμενοι από τους κινδύνους άμεσης ή έμμεσης επαφής με το ηλεκτρικό ρεύμα" (παράγραφος 2.26 του παραρτήματος του άρθρου 9).

Τέλος στο π.δ. 396/994 ορίζονται μεταξύ άλλων τα εξής: "1. Οι εξοπλισμοί ατομικής προστασίας πρέπει να είναι σύμφωνοι προς τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις σχετικά με το σχεδιασμό και την κατασκευή τους, από πλευράς ασφάλειας και υγείας.
Σε κάθε περίπτωση οι εξοπλισμοί ατομικής προστασίας πρέπει:
α) Να είναι κατάλληλοι για τους κινδύνους που πρέπει να προλαμβάνονται και να μη συνεπάγεται η χρήση τους νέους κινδύνους.
β) Να ανταποκρίνονται στις συνθήκες που επικρατούν στο χώρο εργασίας.
γ) Να έχουν επιλεγεί με πρόνοια για τις εργονομικές ανάγκες και τις ανάγκες προστασίας της υγείας των εργαζομένων.
δ) Να έχουν υποστεί τις απαραίτητες προσαρμογές ώστε να ταιριάζουν στο χρήστη" (άρθρο 4), στον εξοπλισμό δε ατομικής προστασίας, κατά το παράρτημα 1 πιν. ΙΙ παράγραφο 6.9 του άρθρου 10 του προεδρικού αυτού διατάγματος, περιλαμβάνονται και τα υποδήματα ή μπότες με ηλεκτρική μόνωση.
Η αμέλεια, κατά την έννοια του άρθρου 914 ΑΚ συνίσταται στη μη καταβολή της δέουσας προσοχής και επιμέλειας, που κάθε συνετός άνθρωπος, κατά κρίση αντικειμενική, όφειλε και μπορούσε, κάτω από τις συγκεκριμένες περιστάσεις να καταβάλει. Εξάλλου κατά την διάταξη του άρθ. 559 αριθ.1 ΚΠολΔ αναίρεση επιτρέπεται και εάν παραβιάσθηκε κανόνας του ουσιαστικού δικαίου, στον οποίο περιλαμβάνονται και οι ερμηνευτικοί κανόνες των δικαιοπραξιών. Κατά την έννοια της διάταξης αυτής ο ως άνω λόγος αναίρεσης για παραβίαση κανόνα ουσιαστικού δικαίου ιδρύεται αν αυτός εφαρμοσθεί, αν και κατά τις παραδοχές της απόφασης του δικαστηρίου της ουσίας δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής του ή αντίθετα, όταν αυτός δεν εφαρμοσθεί, μολονότι κατά τις ίδιες παραδοχές συντρέχουν οι προϋποθέσεις αυτές ή εφαρμοσθεί εσφαλμένα, η δε παραβίαση εκδηλώνεται είτε με ψευδή ερμηνεία είτε με κακή εφαρμογή, δηλ. με εσφαλμένη εφαρμογή (oλ ΑΠ 31/2009, ΑΠ 7/2006, ΑΠ 939/2013).
Κατά δε τη διάταξη του άρθρου 559 αριθ. 19 του ΚΠολΔ, αναίρεση επιτρέπεται, αν η απόφαση δεν έχει νόμιμη βάση και ιδίως αν δεν έχει καθόλου αιτιολογίες, ή έχει αιτιολογίες αντιφατικές ή ανεπαρκείς σε ζητήματα που ασκούν ουσιώδη επίδραση στην έκβαση της δίκης. Από την υπόψη διάταξη, που αποτελεί κύρωση της παράβασης του άρθρου 93 παρ. 3 του Συντάγματος προκύπτει ότι ο προβλεπόμενος απ` αυτή λόγος αναίρεσης ιδρύεται όταν στην ελάσσονα πρόταση του νομικού συλλογισμού δεν εκτίθενται καθόλου πραγματικά περιστατικά (έλλειψη αιτιολογίας), ή όταν τα εκτιθέμενα δεν καλύπτουν όλα τα στοιχεία που απαιτούνται βάσει του πραγματικού του εφαρμοστέου κανόνα δικαίου για την επέλευση της έννομης συνέπειας που απαγγέλθηκε ή την άρνηση του (ανεπαρκής αιτιολογία), ή όταν αντιφάσκουν μεταξύ τους (αντιφατική αιτιολογία).
Δεν υπάρχει όμως ανεπάρκεια αιτιολογιών, όταν η απόφαση περιέχει συνοπτικές αλλά πλήρεις αιτιολογίες (ολ. ΑΠ 1/1999, AΠ 200/2014, 11/2014). Στην προκειμένη περίπτωση το Εφετείο με την προσβαλλομένη απόφασή του δέχθηκε ότι αποδείχθηκαν τα εξής πραγματικά περιστατικά: "Ο Χ. Μ. του Δημητρίου γιος των δύο πρώτων εναγόντων και αδελφός των λοιπών, ο οποίος διέθετε πτυχίο ηλεκτρονικού είχε προσληφθεί από την πρώτη εναγόμενη τον Μάιο του έτους 2008, όντας σε ηλικία 28 ετών, με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου, προκειμένου να απασχοληθεί με την ειδικότητα του συντηρητή - ηλεκτρολόγου στο ξενοδοχείο ......................... που εκμεταλλευόταν η ίδια, στο οποίο είχε εργαστεί με αυτή την ειδικότητα και κατά της δύο προηγούμενες τουριστικές περιόδους. Ο προαναφερόμενος, ο οποίος εργαζόταν σε βάρδιες με άλλους δύο συναδέλφους του είχε αναλάβει την συντήρηση των συσκευών του εν λόγω ξενοδοχείου δηλ. των κλιματιστικών, μικροσυσκευών, τηλεοράσεων, τηλεφωνικών συσκευών κτλ., την επισκευή των υδραυλικών και ενίοτε την άντληση των υδάτων από το φρεάτιο του ανελκυστήρα μεταφοράς πρώτων υλών, όταν αυτό υπερχείλιζε.

Συγκεκριμένα, ο εν λόγω ανελκυστήρας βρίσκεται στο ημιυπόγειο αποθηκευτικό χώρο του ξενοδοχείου, στον οποίο υπάρχουν ψυγεία, καταψύκτες, αποθήκες φρούτων - λαχανικών και ιματιοθήκες, χρησιμοποιείτο δε κατά το παρελθόν, όπως προαναφέρθηκε, για τη μεταφορά πρώτων υλών από το ημιυπόγειο στην κουζίνα του ξενοδοχείου, ενώ πλησίον του ανελκυστήρα διέρχεται αγωγός απορροής υδάτων από το πλύσιμο των μαγειρικών συσκευών στο λιποσυλλέκτη. Όμως, δεδομένου ότι ο αγωγός αυτός είχε εν μέρει αποφραχθεί και σπάσει σε κάποιο σημείο, τα ακάθαρτα ύδατα από το πλύσιμο των μαγειρικών σκευών διοχετεύονταν στο φρεάτιο του ανωτέρω ανελκυστήρα, βάθους περίπου 20 εκατοστών, με συνέπεια αυτό να υπερχειλίζει και να πλημμυρίζει το δάπεδο του ημιυπογείου αποθηκευτικού χώρου και επειδή για τον προαναφερόμενο λόγο η κίνηση των ξενοδοχοϋπαλλήλων στο ημιυπόγειο καθώς και η μεταφορά τροφίμων και άλλων αντικειμένων (σεντονιών και πετσετών από την ιματιοθήκη) καθίσταντο δυσχερής ήταν αναγκαία η άμεση απάντληση των υδάτων από το φρεάτιο του ανελκυστήρα, εργασία την οποία έκανε ο Χ. Μ. μία δύο φορές την εβδομάδα και ως εκ τούτου, ως συχνά επαναλαμβανόμενη εργασία, εντάσσεται στο πλαίσιο των γενικότερων καθηκόντων του, όπως αυτά έχουν διαμορφωθεί κατόπιν εντολών του δεύτερου εναγόμενου. Την 13.8.2008 και περί ώρα 17:55 ο εν λόγω εργαζόμενος ήταν σε ώρα υπηρεσίας και αφού είχε ειδοποιηθεί σχετικά από την διεύθυνση του ξενοδοχείου, μετέβη στον ημιυπόγειο αποθηκευτικό χώρο του, το δάπεδο του οποίου είχε καλυφθεί με ύδατα από την κουζίνα ύψους 2 - 3 εκατοστών, προκειμένου να απαντλήσει από το φρεάτιο του ανωτέρω ανελκυστήρα, τα υπερχειλή ύδατα. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποίησε μια εμβαπτιζόμενη αντλία και ένα προβολέα - ιδιοκατασκευή, του οποίου το πλαίσιο ήταν συγκολλημένο πάνω σε μεταλλικό σωλήνα, έφερε καλώδιο 75 εκατοστών ενώ ο μεταλλικός σωλήνας ήταν συγκολλημένος σε τρίποδο με ρόδες, ώστε να μετακυλίεται εύκολα, διότι εντός του φρεατίου δεν υπήρχε φωτισμός, πάνω δε στο σωλήνα ήταν προσδεδεμένο ακάλυπτο (ήτοι μη στεγανό) πολύμπριζο με πέντε ρευματοδότες και μήκος καλωδίου 8 μέτρων. Κατά την ανωτέρω εργασία του ο Χ. Μ. συνέδεσε τον ρευματοδότη του πολύπριζου στον ρευματοδότη που βρισκόταν στο ημιυπόγειο ωστόσο για αδιευκρίνιστους λόγους, σταγόνες νερού ήλθαν σε επαφή με το πολύμπριζο, με συνέπεια να διαρρεύσει ρεύμα στον μεταλλικό σωλήνα που κρατούσε. Λόγω δε της χαμηλής αντίστασης που παρουσίαζε το σώμα του, αφού βρισκόταν σε άμεση επαφή με το νερό (λιμνάζοντα ύδατα), χωρίς να φέρει υποδήματα με ηλεκτρική μόνωση, ποσότητα ρεύματος διαπέρασε το σώμα του προς τη γη, με αποτέλεσμα να υποστεί ηλεκτροπληξία και να επέλθει αιτιωδώς ο ακαριαίος θάνατος του.

Πρέπει να σημειωθεί στο σημείο αυτό ότι ο προαναφερόμενος προβολέας ιδιοκατασκευή δεν αποδείχθηκε ότι είχε κατασκευαστεί από τον ίδιο τον θανόντα όπως αβάσιμα ισχυρίζονται οι εναγόμενοι... Το ανωτέρω θανατηφόρο συμβάν οφείλεται στο ότι: α) ο προβολέας ήταν ιδιοκατασκευή, χωρίς προδιαγραφές ασφαλείας και μονωτική λαβή, με λανθασμένη τοποθέτηση του μη στεγανού πολύπριζου, πάνω στο μεταλλικό σωλήνα, β) ο ηλεκτρικός πίνακας δεν έφερε αυτόματο διακόπτη διαφυγής έντασης (ρελέ), ο οποίος θα διέκοπτε την παροχή ρεύματος σε περίπτωση διαρροής του προς την γη έντασης μεγαλύτερης των 30mΑ, γ) χρησιμοποιήθηκε φορητός φωτισμός υψηλής τάσης άνω των 42 Volt και δ) ο θανών δεν έφερε, κατά τα ανωτέρω υποδήματα με ηλεκτρική μόνωση. Με βάση τα ανωτέρω κρίνεται ότι το εν λόγω εργατικό ατύχημα οφείλεται σε υπαιτιότητα (αμέλεια των εναγομένων) και τούτο διότι: α) η πρώτη εναγομένη δεν έλαβε τα αναγκαία μέτρα ασφαλείας και ειδικότερα οι ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις του ξενοδοχείου δεν είχαν εναρμονιστεί με τα ισχύοντα πρότυπα, ήτοι με την τοποθέτηση αντιηλεκροπληξιακών ρελέ, δεν παρείχε φωτιστικά σώματα που να πληρούν τις προϋποθέσεις ασφαλείας και ανεχόταν την χρήση του ανωτέρω φωτιστικού ιδιοκατασκευής, χωρίς η χειρολαβή να είναι μονωμένη και χωρίς το μη στεγανό πολύπριζο να είναι σωστά τοποθετημένο στο μεταλλικό σωλήνα, ενώ τέλος, δεν παρείχε στον θανόντα κατάλληλα υποδήματα που θα επέτρεπαν τη διέλευση του ρεύματος μέσω του σώματος του προς τη γη και β) ο δεύτερος εναγόμενος παρά την ανωτέρω επικινδυνότητα των ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων και των ηλεκτρικών συσκευών εξέθεσε σε κίνδυνο τον Χρήστο Μανωλά, αναθέτοντας του την απάντληση των προαναφερθέντων υδάτων, χωρίς να του παράσχει τα κατάλληλα υποδήματα και ανεχόμενος τη χρήση του μη ορθά μονωμένου προβολέα. Ο ισχυρισμός του δεύτερου εναγομένου, ότι κατά τον χρόνο του επίδικου ατυχήματος δεν έχει δώσει εντολή στον θανόντα για την απάντληση των υδάτων στο φρεάτιο δεν αποδείχθηκε". Με βάση τα περιστατικά αυτά το Εφετείο έκρινε ότι βαρύνει τους νομίμους εκπροσώπους της πρώτης αναιρεσείουσας και τον δεύτερο αναιρεσείοντα πταίσμα για τον θάνατο του συγγενούς των αναιρεσιβλήτων Χ. Μ. και αφού περαιτέρω δέχθηκε ότι συνυπαίτιος για το ατύχημα κατά ποσοστό 25% ήταν και ο αποβιώσας, απέρριψε ως αβάσιμους τους σχετικούς λόγους εφέσεως που αναφέρονταν στην υπαιτιότητα, επικυρώνοντας ως προς το κεφάλαιο αυτό την πρωτόδικη απόφαση που είχε δεχθεί τα ίδια. Με την κρίση του αυτή το Εφετείο δεν παραβίασε τη διάταξη του άρθρου 662 ΑΚ , ούτε κάποια άλλη από τις ανωτέρω αναφερόμενες διατάξεις και επομένως ο από τον αριθμό 1 του άρθρου 559 ΚΠολΔ πέμπτος κατά την αρίθμηση του αναιρετηρίου, τέταρτος όμως στην πραγματικότητα (παραλείπεται κατά την αρίθμηση των λόγων αναιρέσεως ο αριθμός 3) λόγος αναιρέσεως με τον οποίο υποστηρίζονται τα αντίθετα είναι απορριπτέος ως αβάσιμος. Οι στον ίδιο λόγο περαιτέρω αιτιάσεις κατά τις οποίες "το ότι οι ηλεκτρικές εγκαταστάσεις δεν είχαν εναρμονιστεί, η χειρολαβή της ιδιοκατασκευής δεν ήταν μονωμένη, το στεγανό πολύπριζο δεν ήταν σωστά τοποθετημένο στο μεταλλικό σωλήνα και το ότι δεν είχαν παρασχεθεί στον θανόντα κατάλληλα υποδήματα, ήταν αποκλειστικό έργο και ευθύνη του ηλεκτρολόγου, θέση την οποία κατείχε επί τρία έτη ο θανών, ο οποίος και θα έπρεπε να υποδείξει τις όποιες ατέλειες υπήρχαν προκειμένου να εκλείψουν, και μόνο σε αντίθετη περίπτωση θα θεμελιωνόταν η αμελής συμπεριφορά των αναιρεσειόντων" και "ότι την θεμελίωση της αμελούς συμπεριφοράς του δευτέρου αναιρεσείοντος στηρίζει η προσβαλλομένη στο ότι γνωρίζοντας την επικινδυνότητα των ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων και των ηλεκτρικών συσκευών εξέθεσε σε κίνδυνο τον Χρήστο Μανωλά αναθέτοντάς του την άντληση των υδάτων χωρίς να του παράσχει τα κατάλληλα υποδήματα και ανεχόμενος την χρήση του μη ορθά μονωμένου προβολέα, ενώ δεν υπήρχε η γνώση του και η κατ’ επέκταση αμελής του συμπεριφορά αφού ο Χ. Μ. ως προστηθείς από την εργοδότρια εταιρεία και μάλιστα υπό την ειδικότητα του συντηρητή ηλεκτρολόγου ήταν εκείνος που όφειλε να γνωρίζει ποια θα ήταν στην συγκεκριμένη περίπτωση τα μέτρα τα οποία θα έπρεπε να ληφθούν να τα γνωστοποιήσει στον δεύτερο αναιρεσείοντα και μόνο σε αντίθετη περίπτωση θα υπήρχε πεδίο αμελούς συμπεριφοράς του" είναι απαράδεκτες διότι αναφέρονται στην εκτίμηση των αποδείξεων, που δεν ελέγχεται αναιρετικά (άρθρο 561 παρ. 1 ΚΠολΔ).
Με τις ανωτέρω παραδοχές του το Εφετείο περιέλαβε στην προσβαλλομένη απόφασή του, πλήρεις σαφείς και χωρίς αντιφάσεις αιτιολογίες ως προς την υπαιτιότητα των αναιρεσειόντων για το θάνατο του Χ. Μ.. Ειδικότερα: α) δεν υπάρχει αντίφαση μεταξύ της παραδοχής της αποφάσεως "ότι την απάντληση των υδάτων από το φρεάτιο του ανελκυστήρα την έκανε ο θανών Χ. Μ. μια- δύο φορές την εβδομάδα, ως εργασία που εντασσόταν στο πλαίσιο των γενικότερων καθηκόντων του, όπως αυτά έχουν διαμορφωθεί κατόπιν εντολής του δεύτερου των εναγομένων" αφενός μεν με την παραδοχή " ότι ο Χ. Μ. ο οποίος εργαζόταν σε βάρδιες με άλλους δύο συναδέλφους του είχε αναλάβει την συντήρηση των συσκευών του εν λόγω ξενοδοχείου", αφού η μία παραδοχή δεν αποκλείει την άλλη, δηλαδή και την συντήρηση των συσκευών του ξενοδοχείου μπορούσε να έχει αναλάβει ως καθήκον ο παθών και την υποχρέωση να αντλήσει τα υπερχειλίζοντα ύδατα του φρεατίου, αφετέρου δε με την παραδοχή ότι "την 13.8.2008 και περί ώρα 17:55 ο εν λόγω εργαζόμενος ήταν σε ώρα υπηρεσίας και αφού είχε ειδοποιηθεί σχετικά από την διεύθυνση του ξενοδοχείου μετέβη στον ημιυπόγειο αποθηκευτικό χώρο προκειμένου να απαντλήσει από το φρεάτιο τα υπερχειλή ύδατα", αφού το γεγονός ότι η απάντληση των υπερχειλιζόντων υδάτων εντασσόταν στα καθήκοντα του παθόντος, δεν αποκλείει το γεγονός ο διευθυντής του ξενοδοχείου είτε προσωπικώς ο ίδιος είτε μέσω άλλου εργαζομένου να πληροφορηθεί πρώτος ότι είχε συντελεστεί η υπερχείλιση των υδάτων στο φρεάτιο και να δώσει την εντολή στον παθόντα, στα καθήκοντα του οποίου αναγόταν η απάντλησή τους, να προβεί σε αυτήν. β) Δεν υπάρχει έλλειψη αιτιολογίας με τον μη προσδιορισμό από την προσβαλλομένη του χρόνου της απόφραξης και ρήξης ακολούθως του αποχετευτικού σωλήνα που αποτελούσε την αιτία υπερχειλίσεως του φρεατίου του ανελκυστήρα, αφού το κρίσιμο για την κρίση του Εφετείου δεν ήταν το περιστατικό αυτό αλλά το ότι συντελείτο η υπερχείλιση των υδάτων, την άντληση των οποίων πραγματοποιούσε ο παθών ως εκ των καθηκόντων του στα πλαίσια της συμβάσεως εργασίας που τον συνέδεε με την πρώτη αναιρεσείουσα κατά το χρόνο του ατυχήματος, περιστατικό για το οποίο η προσβαλλομένη απόφαση περιέχει, συνοπτική μεν αλλά πλήρη αιτιολογία. Επομένως οι δεύτερος και τρίτος (τέταρτος κατά την εσφαλμένη αρίθμηση του αναιρετηρίου), από τον αριθμό 19 του άρθρου 559 ΚΠολΔ λόγοι αναιρέσεως είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι Ο προβλεπόμενος από το άρθρο 559 αριθ. 20 Κ.Πολ.Δ. λόγος αναίρεσης για παραμόρφωση του περιεχομένου εγγράφου ιδρύεται, όταν το δικαστήριο της ουσίας υπέπεσε σε διαγνωστικό λάθος, αναγόμενο δηλαδή στην ανάγνωση του εγγράφου με την παραδοχή ότι περιέχει περιστατικά προδήλως διαφορετικά από εκείνα που πράγματι περιλαμβάνει. Για να θεμελιωθεί ο προαναφερόμενος λόγος αναίρεσης θα πρέπει το δικαστήριο της ουσίας να έχει στηρίξει το αποδεικτικό του πόρισμα αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο στο έγγραφο, το περιεχόμενο του οποίου φέρεται ότι παραμορφώθηκε, όχι δε όταν το έχει συνεκτιμήσει απλώς, μαζί με άλλα αποδεικτικά μέσα, χωρίς να εξαίρει το έγγραφο, αναφορικά με το πόρισμα στο οποίο κατέληξε για την ύπαρξη ή μη του αποδεικτέου γεγονότος (ολ. ΑΠ 2/2008, ΑΠ 205/2015, ΑΠ 152/2015, ΑΠ 26/2014). Στην προκειμένη περίπτωση με τον πρώτο λόγο αναιρέσεως αποδίδεται στο Εφετείο η πλημμέλεια ότι με την προσβαλλομένη απόφασή του, για να θεμελιώσει την κρίση του ότι ο θανών προσλήφθηκε από την πρώτη αναιρεσείουσα ως συντηρητής - ηλεκτρολόγος, δηλαδή υπό την διπλή ειδικότητα του συντηρητή γενικώς, στα καθήκοντα του οποίου αναγόταν και η συντήρηση των υδραυλικών εγκαταστάσεων ενίοτε δε και η άντληση των υδάτων από το φρεάτιο του ανελκυστήρα μεταφοράς πρώτων υλών, όταν αυτό υπερχείλιζε και του ηλεκτρολόγου και όχι ως συντηρητής ηλεκτρολόγος, δηλαδή συντηρητής των ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων και μόνον, όπως οι αναιρεσείοντες υποστηρίζουν, ειδικότητα που τον επιφόρτιζε με αυξημένη επιμέλεια στην διαχείριση ηλεκτολογικών εγκαταστάσεων και εργαλείων, παραμόρφωσε το περιεχόμενο της από 4.5.2008 έγγραφης αναγγελίας πρόσληψης του παθόντος, την οποία είχαν επικαλεστεί και προσκομίσει. Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος προεχόντως ως απαράδεκτος, αφού το Δικαστήριο, προκειμένου να καταλήξει στην κρίση του ότι ο αποβιώσας Χ. Μ. είχε προσληφθεί από τη πρώτη αναιρεσείουσα για να απασχοληθεί με την ειδικότητα του συντηρητή- ηλεκτρολόγου, στηρίχθηκε σε περισσότερα αποδεικτικά μέσα, δηλαδή στις ένορκες καταθέσεις των μαρτύρων που εξετάστηκαν στο ακροατήριο του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου όπως αυτές περιέχονταν στα ταυτάριθμα με την εκκαλουμένη απόφαση πρακτικά δημόσιας συνεδρίασής του, όλα χωρίς εξαίρεση τα έγγραφα που επικαλέσθηκαν και προσκόμισαν οι διάδικοι, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονταν και τα δημόσια έγγραφα της προηγηθείσας ποινικής προδικασίας, τα οποία ελήφθησαν υπόψη για την συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων καθώς και στις με αριθμό ... και .../4.10.2010 ένορκες βεβαιώσεις μαρτύρων ενώπιον του συμβολαιογράφου .................... και τη με αριθμό .../4.10.2010 ένορκη βεβαίωση μάρτυρα ενώπιον του συμβολαιογράφου .............................. οι οποίες είχαν ληφθεί νομότυπα κατ’ άρθρο 671 παρ. 1 ΚΠολΔ, χωρίς να στηρίξει στην πιο πάνω αναγγελία πρόσληψης του παθόντος αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο το επί της ουσίας πόρισμά του. Η έλλειψη μείζονος πρότασης, η παράλειψη δηλαδή παράθεσης των διατάξεων στις οποίες βρίσκει έρεισμα το αγωγικό αίτημα, δεν καθιστά την απόφαση αναιρετέα. Τούτο δε, διότι η συνταγματική επιταγή της ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολόγησης των αποφάσεων (άρθρο 93 παρ.3 του Συντάγματος) δεν καθιερώνει ούτε επιβάλλει αντίστοιχο αναιρετικό έλεγχο. Ο δε κοινός νομοθέτης στο πεδίο της πολιτικής δίκης προβλέπει ως λόγο αναίρεσης την έλλειψη νόμιμης βάσης "ιδίως αν (η απόφαση) δεν έχει καθόλου αιτιολογίες ή έχει αιτιολογίες αντιφατικές ή ανεπαρκείς σε ζήτημα που ασκεί ουσιώδη επίδραση στην έκβαση της δίκης" (άρθρο 559 αριθ. 19 ΚΠολΔ).

Ως "αιτιολογίες", όμως, στη διάταξη αυτή νοούνται μόνο οι ουσιαστικές παραδοχές, των οποίων η έλλειψη, αντίφαση ή ανεπάρκεια καθιστά ανέφικτο τον αναιρετικό έλεγχο της ορθής ή μη εφαρμογής του νόμου. Οι διατάξεις που στηρίζουν το αγωγικό αίτημα αρκεί, έστω και αν δεν μνημονεύονται στην αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση, να υφίστανται και να δικαιολογούν, βάσει των ουσιαστικών παραδοχών της, το διατακτικό της, οπότε ο Άρειος Πάγος μπορεί να τις συμπληρώσει, κατά το άρθρο 578 του ΚΠολΔ (ΑΠ 104/2014, 951/2013, 282/2010, ΑΠ 1020/2005). Με τους πέμπτο και έκτο (έκτο και έβδομο κατά την εσφαλμένη αρίθμηση του αναιρετηρίου) λόγους αναιρέσεως αποδίδεται στην προσβαλλομένη απόφασή η από τον αριθμό 19 του άρθρου 559 ΚΠολΔ πλημμέλεια διότι κατά μεν τον πρώτο εξ αυτών δεν αναφέρεται σ’ αυτήν σε ποιες διατάξεις του ουσιαστικού δικαίου στηρίχθηκε προκειμένου να αποδώσει σε αμέλειά των αναιρεσειόντων το επελθόν κατά την 13.8.2008 θανατηφόρο ατύχημα και να επιδικάσει την επιδικασθείσα τελικά αποζημίωση στους αναιρεσιβλήτους, κατά δε τον δεύτερο, διότι ενώ κατά τους αγωγικούς ισχυρισμούς ο δεύτερος αναιρεσείων ενήργησε την 3.8.2008, λόγω της ιδιότητός του ως διευθυντή του ξενοδοχείου για λογαριασμό και κατ’ εντολή του νομίμου εκπροσώπου της πρώτης αναιρεσείουσας προκειμένου ο παθών Χ. Μ. να μεταβεί στον ημιυπόγειο αποθηκευτικό χώρο για την απάντληση των υδάτων, οπότε και συνέβη το ατύχημα, ουδεμία αναφορά γίνεται στις διατάξεις είτε της εντολής είτε της μισθώσεως εργασίας. Οι λόγοι αυτοί είναι απορριπτέοι ως απαράδεκτοι, διότι οι επικαλούμενες για τη στήριξή τους ελλείψεις, δεν ιδρύουν λόγο αναίρεσης, κατά τα προαναφερθέντα στη νομική σκέψη. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και αφού δεν υπάρχει άλλος λόγος αναιρέσεως, πρέπει να απορριφθεί η κρινομένη αίτηση και να καταδικασθούν ο αναιρεσείοντες, ως ηττηθέντες στα δικαστικά έξοδα των αναιρεσιβλήτων, που κατέθεσαν προτάσεις, κατά το νόμιμο και βάσιμο αίτημα των τελευταίων (ΚΠολΔ 176, 183 και 191 παρ.2).

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την από 9.4.2012 αίτηση των: α) ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία ".............. και β) Ε. Τ. του Ε. κατά των Δ. Μ. κ.λ.π., περί αναιρέσεως της 49/2012 αποφάσεως του Εφετείου Δωδεκανήσου. Και
ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ τους αναιρεσείοντες στην πληρωμή χιλίων οκτακοσίων (1.800) ευρώ, για τα δικαστικά έξοδα των αναιρεσιβλήτων.
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε στην Αθήνα, στις 15 Δεκεμβρίου 2015.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στην Αθήνα, στις 21 Ιανουαρίου 2016.
Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ ΑΡΕΟΠΑΓΙΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Αριθμ. Οικ. 43942/4026

(ΦΕΚ Β' 2992/19-09-2016)

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις του Ν. 4042/2012 «Ποινική προστασία του περιβάλλοντος - Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/99/ΕΚ - Πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων -Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/98/ΕΚ - Ρύθμιση θεμάτων Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής» (Α' 24), όπως ισχύει, και, ιδίως, του άρθρου 42 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 157 του Ν. 4389/2016 (Α' 94), και του άρθρου 45 παράγραφος 3.

2. Τις διατάξεις του Ν. 4014/2011 «Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, ρύθμιση αυθαιρέτων σε συνάρτηση με δημιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής» (Α' 209).

3. Τις διατάξεις του άρθρου 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά όργανα, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του Π.δ. 63/2005 (Α' 98).

4. Τις διατάξεις του Π.δ. 85/2012 «Ίδρυση και μετονομασία Υπουργείων, μεταφορά και κατάργηση υπηρεσιών» (Α' 141).

5. Τις διατάξεις του Π.δ. 118/2013 «Τροποποίηση του Π.δ. 85/2012 (Α' 141) Ίδρυση Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και μετονομασία των Υπουργείων Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και Παιδείας και θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού σε Υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και σε Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων αντιστοίχως"» (Α' 152).

6. Τις διατάξεις του Π.δ. 24/2015 «Σύσταση και μετονομασία Υπουργείων, μεταφορά της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων» (Α' 20).

7. Τις διατάξεις του Π.δ. 70/2015 «Ανασύσταση των Υπουργείων Πολιτισμού και Αθλητισμού, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Ανασύσταση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου και μετονομασία του σε Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Μετονομασία του Υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων σε Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού σε Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Μεταφορά Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας στο Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού» (Α' 114).

8. Το Π.δ. 73/2015 «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α' 116), το Π.δ. 46/2014 «Διορισμός
Αναπληρωτών Υπουργών» (Α' 79) και το Π.δ. 89/2014 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α' 134).

9. Την υπ' αριθμ. Υ.2/2015 απόφαση του πρωθυπουργού «Σύσταση θέσεων Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Β' 2076).

10. Την υπ' αριθμ. Υ.31/2015 απόφαση του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ιωάννη Τσιρώνη» (Β' 2183).

11. Την υπ' αριθμ. Υ.21/2015 απόφαση του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Χριστόφορο Βερναρδάκη» (Β' 2144).

12. Την υπ' αριθμ. 1958/13.1.2012 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής «Κατάταξη δημόσιων και ιδιωτικών έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες και υποκατηγορίες σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 4 του Ν. 4014/2011 (ΦΕΚ Α' 209)» (Β' 21), όπως ισχύει.

13. Την υπ' αριθμ. 13588/725/2006 κοινή υπουργική απόφαση «Μέτρα όροι και περιορισμοί για την διαχείριση επικινδύνων αποβλήτων σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας 91/689/ΕΟΚ "για τα επικίνδυνα απόβλητα" του Συμβουλίου της 12ης Δεκεμβρίου 1991. Αντικατάσταση της υπ' αριθμ. 19396/1546/1997 κοινή υπουργική απόφαση «Μέτρα και όροι για τη διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων» (Β' 604)» (Β' 383).

14. Την υπ' αριθμ. 50910/2727/2003 κοινή υπουργική απόφαση «Μέτρα και Όροι για τη Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων. Εθνικός και Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης» (Β' 1909).

15. Την υπ' αριθμ. 8668/2007 κοινή υπουργική απόφαση «Έγκριση Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΕΣΔΕΑ), σύμφωνα με το άρθρο 5 (παρ. Α) της υπ' αριθμ. 13588/725 κοινή υπουργική απόφαση "Μέτρα, όροι και περιορισμοί για τη διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων κλπ." (Β' 338) και σε συμμόρφωση με τις διατάξεις του άρθρου 7 (παρ. 1) της υπ' αριθμ. 91/156/ΕΚ οδηγίας του Συμβουλίου της 18ης Μαρτίου 1991. Τροποποίηση της υπ' αριθμ. 13588/725/2006 κοινή υπουργική απόφαση "Μέτρα όροι και περιορισμοί για την διαχείριση επικινδύνων αποβλήτων ... κλπ." (Β' 383) και της υπ' αριθμ. 24944/1159/206 κοινή υπουργική απόφαση "Έγκριση Γενικών Τεχνικών Προδιαγραφών για την διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων ... κλπ." (Β' 791).» (Β' 287).

16. Την υπ' αριθμ. Η.Π. 24944/1159/2006 κοινή υπουργική απόφαση «Έγκριση Γενικών Τεχνικών Προδιαγραφών για την διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων σύμφωνα με το άρθρο 5 (παρ. Β) της υπ' αριθμ. 13588/725 κοινή υπουργική απόφαση "Μέτρα όροι και περιορισμοί για την διαχείριση επικινδύνων αποβλήτων κ.λπ." (Β' 383) και σε συμμόρφωση με τις διατάξεις του άρθρου 7 (παρ. 1) της οδηγίας 91/156/ΕΚ του Συμβουλίου της 18ης Μαρτίου 1991» (Β' 791).

17. Την υπ' αριθμ. Φ.40.4/1/989/2012 υπουργική απόφαση «Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης» (Β' 1301), όπως ισχύει.

18. Την υπ' αριθμ. Φ.40.4/3/1031/2012 υπουργική απόφαση «Ρυθμίσεις για το Ηλεκτρονικό Δημόσιο Έγγραφο» (Β' 1317),όπως ισχύει.

19. Την υπ' αριθμ. Φ.60/86/1435/2012 υπουργική απόφαση «Καθορισμός διαδικασιών υποβολής αιτήσεων έκδοσης, ανάκλησης, ανανέωσης ψηφιακών πιστοποιητικών καθώς και ανάκτησης του ψηφιακού πιστοποιητικού κρυπτογράφησης μέσω των ΚΕΠ (Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών) ως Εντεταλμένων Γραφείων» (Β' 1876).

20. Την υπ' αριθμ. Φ.40.4/163/2013 υπουργική απόφαση «Ρυθμίσεις για α) τη διαδικασία και τον τρόπο ηλεκτρονικής επιβεβαίωσης της λήψης και της ασφαλούς χρονοσήμανσης, β) τις προδιαγραφές και τα πρότυπα του συστήματος για τη γνωστοποίηση, εγγράφων σε φυσικά πρόσωπα ή ΝΠΙΔ με χρήση ΤΠΕ και γ) την ηλεκτρονική διακίνηση εγγράφων μεταξύ φορέων του δημοσίου τομέα και των φυσικών προσώπων ή ΝΠΙΔ» (Β' 401).

21. Το γεγονός ότι από την παρούσα απόφαση δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,

αποφασίζουμε:

Άρθρο 1
Σκοπός

Με την παρούσα απόφαση, ρυθμίζεται η οργάνωση και η λειτουργία καθώς και τα ειδικότερα θέματα και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια του ηλεκτρονικού Μητρώου Αποβλήτων (ΗΜΑ), σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 42 του Ν. 4042/2012 (Α' 24), όπως ισχύει.

Άρθρο 2
Λειτουργία του Ηλεκτρονικού Μητρώου Αποβλήτων

1. Στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας εγκαθίσταται το Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων, εφεξής αποκαλούμενο ως «ΗΜΑ», το οποίο αποτελεί ένα πληροφοριακό σύστημα σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 42 του Ν. 4042/2012 όπως ισχύει. Το ΗΜΑ συμμορφώνεται πλήρως με τους κανόνες και τα πρότυπα σχεδιασμού, ανάπτυξης και λειτουργίας διαδικτυακών τόπων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα της ΥΑ/Φ.40.4/1/989/2012 (Β' 1301) «Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης».

2. Το ΗΜΑ αναλύεται σε ένα σύνολο διακριτών λειτουργιών και περιλαμβάνει κατ' ελάχιστον τις ακόλουθες:
α) Διαδικτυακή πύλη.
β) Εγγραφή, καταχώριση και πρόσβαση χρηστών.
γ) Υποσύστημα υποβολής και επεξεργασίας στοιχείων παραγωγής και διαχείρισης των αποβλήτων.

Ειδικότερα καθίσταται υποχρεωτική η ηλεκτρονική εγγραφή και καταχώριση για:
αα) Κάθε οργανισμό ή επιχείρηση, οι εγκαταστάσεις των οποίων παράγουν απόβλητα ή πραγματοποιούν εργασίες επεξεργασίας αποβλήτων, εφόσον εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κεφαλαίου Α του Ν. 4014/2011 (Α' 209). Οι οργανισμοί ή επιχειρήσεις του προηγούμενου εδαφίου εγγράφουν ηλεκτρονικά και καταχωρίζουν τις αντίστοιχες εγκαταστάσεις τους.
ββ) Κάθε οργανισμό ή επιχείρηση συμπεριλαμβανομένων των ΟΤΑ που συλλέγει ή μεταφέρει απόβλητα και έχει την υποχρέωση να διαθέτει προς τούτο άδεια συλλογής και μεταφοράς αποβλήτων, σύμφωνα με το άρθρο 36, παράγραφος 4 του Ν. 4042/2012 (Α' 24). Οι οργανισμοί ή επιχειρήσεις εγγράφουν ηλεκτρονικά και καταχωρίζουν τις αντίστοιχες δραστηριότητες τους.
γγ) Κάθε Οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α' Βαθμού για τα δημοτικά απόβλητα που παράγει και διαχειρίζεται, σύμφωνα και με τα προβλεπόμενα στην παρ. αα του παρόντος
δδ) την ετήσια Έκθεση Αποβλήτων σύμφωνα με το άρθρο 42 του ν. 4042/2012 όπως ισχύει, καθώς και εν γένει στοιχείων και πληροφοριών σχετικά με την παραγωγή και διαχείριση αποβλήτων,
δ) Απόδοση σε κάθε οργανισμό, επιχείρηση ή ΟΤΑ καθώς και σε κάθε εγκατάσταση ή δραστηριότητα που εγγράφεται και καταχωρίζεται ηλεκτρονικά στο ΗΜΑ, ενός μοναδικού αριθμού που καλείται "Αριθμός Μητρώου ΗΜΑ" ο οποίος παραμένει αμετάβλητος, και αναγκαίος ιδίως για κάθε συναλλαγή με δημόσιες υπηρεσίες, για την υποβολή ετήσιας Έκθεσης Αποβλήτων, καταχωρίσεις που αφορούν προσθήκες, επικαιροποιήσεις ή τροποποιήσεις στοιχείων.
ε) Απόδοση ηλεκτρονικού πρωτοκόλλου για κάθε υποβολή ετήσιας Έκθεσης Αποβλήτων, καθώς και για κάθε καταχώριση που αφορά προσθήκη, επικαιροποίηση ή τροποποίηση στοιχείων. Πριν την υποβολή της ετήσιας Έκθεσης Αποβλήτων του προηγούμενου εδαφίου, οι χρήστες υποχρεωτικά επικαιροποιούν τα στοιχεία με τα οποία έχουν ηλεκτρονικά εγγραφεί και καταχωρισθεί στο ΗΜΑ.
στ) Μηχανισμό δημιουργίας αναφορών, ειδοποιήσεων προς τους χρήστες και έκδοση σχετικών στατιστικών στοιχείων με πολλαπλά κριτήρια επιλογής. Παράλληλα παρέχεται η δυνατότητα για διασταύρωση των στοιχείων και έλεγχο της ιχνηλασιμότητας των αποβλήτων προς διευκόλυνση των περιβαλλοντικών ελέγχων.
ζ) Διασύνδεση και διαλειτουργικότητα με ηλεκτρονικά μητρώα άλλων δημοσίων αρχών μέσω διαδικτύου, ιδίως δε με το ΗΠΜ του άρθρου 18, παράγραφο 5 του Ν. 4014/2011 (Α' 209).
η) Υπηρεσία ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης με πληροφορίες σχετικά με το ΗΜΑ.
θ) Δυναμική διαχείριση των δεδομένων με πολλαπλά κριτήρια επιλογής από τους χρήστες των παραγράφων 2.α, 2.β, 3.β, 3.γ και 3.δ του άρθρου 4 της παρούσας.

Άρθρο 3
Διαχείριση και δομή

1. Η διαχείριση του ΗΜΑ ασκείται από τη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η εποπτεία λειτουργίας και εφαρμογής είναι αρμοδιότητα της Διεύθυνσης Προστασίας Βιοποικιλότητας, Εδάφους και Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας κατά τις ειδικότερες προβλέψεις του οργανισμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η διαδικτυακή πύλη του ΗΜΑ θα είναι προσβάσιμη από την ηλεκτρονική διεύθυνση http://wrm.ypeka.gr/ υπό τα ειδικότερα προβλεπόμενα στο επόμενο άρθρο της παρούσας απόφασης.

2. Στη διαδικτυακή πύλη του ΗΜΑ η δομή, το περιεχόμενο και οι διαδικασίες διαχείρισης του περιεχομένου αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 5 του Παραρτήματος Ι της ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989/2012 «Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης» (Β' 1301).

Άρθρο 4
Δικαιώματα χρήσης, διαδικασία εγγραφής και τρόπος πρόσβασης

1. Το ΗΜΑ εφαρμόζει συγκεκριμένη πολιτική ασφαλείας και κατάλληλες τεχνικές διαχείρισης των δεδομένων, ώστε να εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη λειτουργία του ως ασφαλούς πληροφοριακού συστήματος, στο οποίο έχουν πρόσβαση οι κατηγορίες χρηστών σύμφωνα με τα αναφερόμενα στις επόμενες παραγράφους του παρόντος άρθρου. Η προσβασιμότητα στη διαδικτυακή πύλη του ΗΜΑ γίνεται σύμφωνα με την παράγραφο 7 του Παραρτήματος Ι της ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989/2012 «Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης» (Β' 1301).

2. Χρήστες του ΗΜΑ είναι:
α) Οι υπόχρεοι για ηλεκτρονική έγγραφη και καταχώριση της παρ.2γ του άρθρου 2 του παρόντος.
β) Οι υπηρεσίες της διοίκησης, στις οποίες περιλαμβάνεται ο Διαχειριστής του ΗΜΑ, καθώς και οι υπηρεσίες και φορείς του δημοσίου, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 3 του παρόντος άρθρου.
γ) Το ενδιαφερόμενο κοινό με ελεγχόμενη πρόσβαση σε στοιχεία ενδιαφέροντος τους, σύμφωνα με τα οριζό-μενα στην παράγραφο 4 του παρόντος άρθρου.

3. Η κατηγοριοποίηση και διαχείριση χρηστών αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τα οριζόμενα
στην παράγραφο 12 του Παραρτήματος Ι και του Παραρτήματος III της ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989/2012 (Β' 1301). Το σύστημα υποστηρίζει διαβαθμισμένη πρόσβαση με την απόδοση διαφορετικών δικαιωμάτων χρήσης στις αντίστοιχες κατηγορίες χρηστών σύμφωνα με τα παρακάτω:
α) Απλοί χρήστες του ΗΜΑ: Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει φυσικά και νομικά πρόσωπα, η πρόσβαση των οποίων στο ΗΜΑ πραγματοποιείται χωρίς να απαιτούνται ειδικές διαδικασίες ταυτοποίησης και αναγνώρισης τους. Οι ανωτέρω χρήστες έχουν πρόσβαση αποκλειστικά και μόνο στον ελεύθερο προσβάσιμο χώρο της παραγράφου 4 του παρόντος άρθρου.
β) Πιστοποιημένοι χρήστες του ΗΜΑ Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει τους ακόλουθους χρήστες, η πρόσβαση των οποίων στο ΗΜΑ πραγματοποιείται κατόπιν ειδικής διαδικασίας εγγραφής, ταυτοποίησης και αναγνώρισης τους και ανάλογα με τα δικαιώματα πρόσβασης που τους έχουν δοθεί από τους διαχειριστές του ΗΜΑ στο πλαίσιο των κανόνων ασφαλείας του.
αα. Πιστοποιημένοι χρήστες των αρμόδιων αρχών για την διεξαγωγή των περιβαλλοντικών επιθεωρήσεων σύμφωνα με το άρθρο 20 του Ν. 4014/2011.
ββ. Πιστοποιημένοι χρήστες της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
γγ. Πιστοποιημένοι χρήστες των Περιφερειών: η ομάδα αυτή περιλαμβάνει υπαλλήλους των αρμόδιων υπηρεσιών των Περιφερειών που μέσω του ΗΜΑ παρακολουθούν την διαχείριση των αποβλήτων σε επίπεδο Περιφέρειας.
δδ. Πιστοποιημένοι χρήστες των υπηρεσιών περιβαλλοντικής αδειοδότησης: η ομάδα αυτή περιλαμβάνει υπαλλήλους των αρμόδιων περιβαλλοντικών αρχών της παρ. 1 του άρθρου 3 και της παρ. 1 του άρθρου 4 του Ν. 4014/2011, όπως ισχύει.
εε. Πιστοποιημένοι χρήστες του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ): η ομάδα αυτή περιλαμβάνει υπαλλήλους του ΕΟΑΝ που μέσω ΗΜΑ παρακολουθούν την διαχείριση των αποβλήτων που εντάσσονται στην εναλλακτική διαχείριση (Ν. 2939/2001 όπως ισχύει).
γ) Διαχειριστής του ΗΜΑ: Στην ομάδα αυτή περιλαμβάνονται υπάλληλοι της Δ/νσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του ΥΠΕΝ που έχουν αυξημένα δικαιώματα πρόσβασης στα υποσυστήματα, στους σχετικούς πόρους του πληροφοριακού συστήματος και στις υποδομές του και ασχολούνται με τον έλεγχο καλής λειτουργίας των συστημάτων και των υπηρεσιών του, την παραμετροποίηση και την εν γένει συντήρηση τους.
δ) Εποπτεύων του ΗΜΑ: Στην ομάδα αυτή περιλαμβάνονται υπάλληλοι της Δ/νσης Προστασίας Βιοποικιλότητας, Εδάφους και Διαχείρισης Αποβλήτων, που έχουν πρόσβαση σε όλες της πληροφορίες, εποπτεύουν το ΗΜΑ και αξιοποιούν τα σχετικά στοιχεία που παρέχονται από αυτό, ιδίως προκειμένου να συνταχθούν οι σχετικές εκθέσεις προς τα αρμόδια όργανα της ΕΕ.

4. Ελεύθερα προσβάσιμος χώρος: πρόκειται για τις σελίδες της διαδικτυακής πύλης στις οποίες η πρόσβαση επιτρέπεται ελεύθερα. Στον χώρο αυτό περιλαμβάνονται ενδεικτικά τα εξής στοιχεία:
α) Οδηγός χρήσης του ΗΜΑ, με πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία πρόσβασης, καθώς και σχετικά με κάθε ηλεκτρονική εγγραφή και καταχώριση που πραγματοποιείται στο ΗΜΑ.
β) Πληροφορίες για τις δυνατότητες διαχείρισης αποβλήτων εκ μέρους των εγγεγραμμένων οργανισμών ή επιχειρήσεων ιδίως σε ότι αφορά στους κωδικούς ΕΚΑ και το είδος των εργασιών ανάκτησης ή διάθεσης (R ή D).
γ) Μηχανή αναζήτησης με κριτήριο τους κωδικούς ΕΚΑ ώστε να δίνεται δυνατότητα πρόσβασης στα στοιχεία επικοινωνίας των αντίστοιχων οργανισμών ή επιχειρήσεων που παράγουν ή διαχειρίζονται απόβλητα, καθώς και των σχετικών περιβαλλοντικών αδειών.
δ) Συγκεντρωτικά στοιχεία για την παραγωγή ή διαχείριση των αποβλήτων.
ε) Υπηρεσία ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης.

5. Για την εκχώρηση των δικαιωμάτων χρήσης του ΗΜΑ, οι χρήστες πραγματοποιούν την εγγραφή ή καταχώριση τους παρέχοντας τις απαραίτητες πληροφορίες και αποδεχόμενοι τους όρους χρήσης του ΗΜΑ. Η ενεργοποίηση του λογαριασμού τους γίνεται με τη λήψη μηνύματος επιβεβαίωσης μέσω του ηλεκτρονικού τους ταχυδρομείου. Οι χρήστες φέρουν την απόλυτη ευθύνη για την ακρίβεια των στοιχείων που δηλώνουν κατά την εγγραφή ή καταχώριση τους στο ΗΜΑ.

Άρθρο 5
Διαφύλαξη εμπιστευτικότητας

Στη διαδικτυακή πύλη του ΗΜΑ τα θέματα ασφαλείας και προστασίας των προσωπικών δεδομένων αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 11 και 13 του Παραρτήματος Ι της ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989/2012 (ΦΕΚ Β'/1301/12-4-2012).

Άρθρο 6
Διαλειτουργικοτητα

Το ΗΜΑ ακολουθεί κανόνες και πρότυπα για τη διαλειτουργικότητα με τρίτα πληροφοριακά συστήματα φορέων, σύμφωνα με το Παράρτημα II της ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989/2012 (ΦΕΚ Β' 1301/12-4-2012).

Άρθρο 7
Κυρώσεις

Σε όσους δεν συμμορφώνονται με τους όρους της παρούσας απόφασης ή τους όρους λειτουργίας του ΗΜΑ, επιβάλλονται οι κυρώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 30 του Ν. 1650/1986 (Α' 160).

Άρθρο 8
Μεταβατικές διατάξεις

1. Μετά την έναρξη λειτουργίας του ΗΜΑ, σύμφωνα με το άρθρο 9 της παρούσας απόφασης, δεν συνιστά εκπλήρωση των σχετικών τους υποχρεώσεων, η υποβολή εντύπων με ετήσιες απολογιστικές εκθέσεις της παραγράφου 2 του άρθρου 12 της κοινής υπουργικής απόφασης 50910/2727/2003, ούτε η υποβολή εντύπων ετήσιων εκθέσεων του εδαφίου γ' της παραγράφου 4 του άρθρου 11 της κοινής υπουργικής απόφασης 13588/725/2006, όπως τροποποιήθηκε με την παράγραφο 2 του άρθρου 3 της κοινής υπουργικής απόφασης 8668/2007.

2. Με τη δημοσίευση της παρούσας και μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2016 ολοκληρώνεται υποχρεωτικά η ηλεκτρονική εγγραφή και καταχώριση, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 2 της παρούσας. Με την έναρξη της υποχρεωτικής λειτουργίας του ΗΜΑ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 7 της παρούσας, υποβάλλονται ηλεκτρονικά οι ετήσιες Εκθέσεις Αποβλήτων κάθε έτους μέχρι το τέλος Μαρτίου του επόμενου έτους.

3. Από την έναρξη λειτουργίας του ΗΜΑ και ειδικά για το πρώτο έτος λειτουργίας του, είναι υποχρεωτική η ηλεκτρονική υποβολή της έκθεσης αποβλήτων για τα έτη 2015 και 2016 μέχρι την 31η Μαρτίου 2017.

Άρθρο 9
Έναρξη λειτουργίας ΗΜΑ

Το ΗΜΑ τίθεται σε υποχρεωτική λειτουργία την 1η Ιανουαρίου 2017.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 14 Σεπτεμβρίου 2016

Οι Υπουργοί

Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης
ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗΣ

Περιβάλλοντος και Ενέργειας
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΚΟΥΡΛΕΤΗΣ

Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΙΡΩΝΗΣ

Αθήνα, 15 Σεπτεμβρίου 2016
ΑΡΙΘ. ΠΡΩΤ.: ΠΟΛ. 1142

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Δ/ΝΣΗ ΕΛΕΓΧΩΝ
ΤΜΗΜΑ Β'

Ταχ. Δ/νση : Κ. Σερβίας 10
Ταχ. Κωδ. : 101 84 Αθήνα
Τηλέφωνο : 210 3375248, 207, 888
FAX : 210 3375354

ΠΟΛ 1142/2016

ΘΕΜΑ: Κοινοποίηση ορισμένων διατάξεων του νέου Κεφαλαίου Δωδέκατου «ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗΣ - ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ» (άρθρα 66-71) του ν.4174/2013 (Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας - Κ.Φ.Δ.), όπως αυτό προστέθηκε στον Κ.Φ.Δ., με το άρθρο 8 του ν.4337/2015 (Φ.Ε.Κ. Α' 129/17.10.2015).

Σας κοινοποιούμε για ενημέρωση και ομοιόμορφη εφαρμογή, διατάξεις των άρθρων 66 (Εγκλήματα Φοροδιαφυγής), 67 (Αυτουργοί και συνεργοί), 68 και 71 του Κ.Φ.Δ., όπως προστέθηκαν ως νέα άρθρα στον Κ.Φ.Δ. σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 8 του ν.4337/2015.

1. Κατάργηση αδικημάτων φοροδιαφυγής του ν.2523/1997 (άρθρο 71 του Κ.Φ.Δ.)

Με τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 71 του Κ.Φ.Δ., ορίζεται ότι τα άρθρα 17, 18, 19, 20 και 21 του ν.2523/1997, καταργούνται.

Επισημαίνεται ότι, με τις παραπάνω καταργηθείσες διατάξεις ορίζονταν τα αδικήματα της φοροδιαφυγής (άρθρα 17-19), οι αυτουργοί, συνεργοί των αδικημάτων φοροδιαφυγής (άρθρο 20), καθώς και, μεταξύ άλλων, τα σχετικά με την ποινική δίωξη, την παραγραφή και την προβλεπόμενη διαδικασία για την υποβολή των μηνυτήριων αναφορών προς τις αρμόδιες Εισαγγελικές Αρχές (άρθρο 21).

Περαιτέρω, με το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 71 του Κ.Φ.Δ. ορίζεται ότι, όπου στην κείμενη νομοθεσία γίνεται παραπομπή στις ρυθμίσεις του ν.2523/1997 (άρθρα 17-21), εννοούνται στο εξής οι αντίστοιχες διατάξεις των νέων άρθρων 66 έως 70 του Κ.Φ.Δ..

2. Εγκλήματα φοροδιαφυγής (άρθρο 66 του Κ.Φ.Δ.)

Α. Εγκλήματα φοροδιαφυγής στους φόρους, τέλη και εισφορές

i. Σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης α της παραγράφου 1 του άρθρου 66 του Κ.Φ.Δ., έγκλημα φοροδιαφυγής στο φόρο εισοδήματος, στον ενιαίο φόρο ιδιοκτησίας ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) ή στον ειδικό φόρο ακινήτων (Ε.Φ.Α.), διαπράττει όποιος με πρόθεση, προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή των παραπάνω φόρων, αποκρύπτει από τα όργανα της Φορολογικής Διοίκησης, φορολογητέα εισοδήματα από οποιαδήποτε πηγή ή περιουσιακά στοιχεία, ιδίως παραλείποντας να υποβάλει δήλωση ή υποβάλλοντας ανακριβή δήλωση ή καταχωρίζοντας στα λογιστικά αρχεία εικονικές (ολικά ή μερικά) δαπάνες ή επικαλούμενος στη φορολογική δήλωση τέτοιες δαπάνες, ώστε να μην εμφανίζεται φορολογητέα ύλη ή να εμφανίζεται αυτή μειωμένη.

Τα ως άνω εγκλήματα φοροδιαφυγής τιμωρούνται, ανά είδος φόρου, ως εξής:

- με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο (2) ετών, εφόσον ο φόρος που αναλογεί στα φορολογητέα εισοδήματα ή στα περιουσιακά στοιχεία που έχουν αποκρυβεί, υπερβαίνει, ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος, τις εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ (περ. α της παρ. 3 του άρθρου 66 του Κ.Φ.Δ.) και

- με ποινή κάθειρξης, εφόσον, κατά τα ως άνω, το ποσό του φόρου υπερβαίνει, τις εκατό πενήντα χιλιάδες (150.000) ευρώ (παρ. 4 του ως άνω άρθρου).

ii. Σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης β της παραγράφου 1 του άρθρου 66 του Κ.Φ.Δ., έγκλημα φοροδιαφυγής στο φόρο προστιθέμενης αξίας, στο φόρο κύκλου εργασιών, στο φόρο ασφαλίστρων και στους παρακρατούμενους και επιρριπτόμενους φόρους, τέλη ή εισφορές διαπράττει όποιος με πρόθεση, προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή αυτών, δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς ή συμψηφίζει ή εκπίπτει ανακριβώς τους παραπάνω φόρους, τέλη ή εισφορές, καθώς και όποιος παραπλανά τη Φορολογική Διοίκηση με την παράσταση ψευδών γεγονότων ως αληθινών, ή με την αθέμιτη παρασιώπηση ή απόκρυψη αληθινών γεγονότων και δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς ή συμψηφίζει ή εκπίπτει ανακριβώς αυτούς ή λαμβάνει επιστροφή, καθώς και όποιος διακρατεί τέτοιους φόρους, τέλη ή εισφορές.

Συγκεκριμένα, το έγκλημα φοροδιαφυγής στο Φ.Π.Α., τιμωρείται:

- με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο (2) ετών, αν το προς απόδοση ποσό του κύριου φόρου που δεν αποδόθηκε ή αποδόθηκε ανακριβώς ή επεστράφη ή συμψηφίστηκε ή εξέπεσε ή διακρατείται, υπερβαίνει ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος τις πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ (υποπερ. αα της περ. β της παρ. 3 του άρθρου 66 του Κ.Φ.Δ.) και

-με ποινή κάθειρξης, εφόσον κατά τις ως άνω ίδιες προϋποθέσεις, το ποσό του φόρου υπερβαίνει τις εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ (παρ. 4 του άρθρου 66 του Κ.Φ.Δ.).

Περαιτέρω, τα εγκλήματα φοροδιαφυγής στο φόρο κύκλου εργασιών, στο φόρο ασφαλίστρων και στους παρακρατούμενους και επιρριπτόμενους φόρους, τέλη ή εισφορές, τιμωρούνται, ανά είδος φόρου, ως εξής :

- με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο (2) ετών, εφόσον το προς απόδοση ποσό του κύριου φόρου, τέλους ή εισφοράς, σύμφωνα με τα ανωτέρω και κατά περίπτωση, ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος υπερβαίνει τις εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ (υποπερ. ββ της περ. β της παρ. 3 του άρθρου 66 του Κ.Φ.Δ.) και

- με ποινή κάθειρξης εφόσον, κατά τις ανωτέρω ίδιες προϋποθέσεις, το ποσό του φόρου, τέλους ή εισφοράς, υπερβαίνει τις εκατόν πενήντα χιλιάδες (150.000) ευρώ (παρ.4 του άρθρου 66 του Κ.Φ.Δ).

iii. Σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης γ της παραγράφου 1 του άρθρου 66 του Κ.Φ.Δ., έγκλημα φοροδιαφυγής στο φόρο πλοίων, διαπράττει όποιος με πρόθεση προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή φόρου πλοίων δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς στο Δημόσιο φόρο πλοίων και τιμωρείται:

- με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο (2) ετών, εφόσον, κατά τις ως άνω προϋποθέσεις, το εν λόγω ποσό φόρου υπερβαίνει, ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος, τις εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ, (υποπερ. ββ της περ. β της παρ. 3 του άρθρου 66 του Κ.Φ.Δ.) και

- με ποινή κάθειρξης, εφόσον, κατά τις ίδιες ως άνω προϋποθέσεις, το εν λόγω ποσό φόρου υπερβαίνει, ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος, τις εκατό πενήντα χιλιάδες (150.000) ευρώ (παρ. 4 του ιδίου ως άνω άρθρου).

Β. Εγκλήματα φοροδιαφυγής για περιπτώσεις έκδοσης, αποδοχής, φορολογικών στοιχείων και για τη νόθευση φορολογικών στοιχείων

i. Σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 5 του άρθρου 66 του Κ.Φ.Δ., έγκλημα φοροδιαφυγής διαπράττει όποιος εκδίδει πλαστά ή εικονικά φορολογικά στοιχεία και όποιος αποδέχεται εικονικά φορολογικά στοιχεία, ή νοθεύει τέτοια στοιχεία, ανεξάρτητα από το εάν διαφεύγει ή μη την πληρωμή φόρου.

Τα ως άνω εγκλήματα τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών (3) μηνών (ανεξαρτήτως της αναγραφόμενης αξίας συναλλαγής).

ii. Ειδικά, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 5 του άρθρου 66 του Κ.Φ.Δ. έγκλημα φοροδιαφυγής διαπράττει όποιος εκδίδει ή αποδέχεται εικονικά φορολογικά στοιχεία για ανύπαρκτη συναλλαγή στο σύνολό της ή για μέρος αυτής.

Τα παραπάνω εγκλήματα τιμωρούνται :

- με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός (1) έτους, εφόσον η συνολική αξία των εικονικών φορολογικών στοιχείων υπερβαίνει το ποσό των εβδομήντα πέντε χιλιάδων (75.000) ευρώ, (περ. α του β' εδαφίου της παρ. 5 του άρθρου 66 του Κ.Φ.Δ.) και

- με ποινή κάθειρξης έως δέκα (10) έτη, εφόσον το ως άνω ποσό υπερβαίνει τις διακόσιες χιλιάδες (200.000) ευρώ (περ. β του β' εδαφίου της παρ. 5 του άρθρου 66 του Κ.Φ.Δ.).

Αναφορικά με τις παραπάνω περιπτώσεις, επισημαίνεται ότι, η έκδοση πλαστών ή εικονικών φορολογικών στοιχείων, η αποδοχή εικονικών φορολογικών στοιχείων ή η νόθευση τέτοιων στοιχείων, τιμωρείται σύμφωνα με τις ανωτέρω διακρίσεις και ανεξάρτητα από την διαφυγή ή μη της πληρωμής φόρου, εκτός εάν τα στοιχεία αυτά χρησιμοποιήθηκαν για τη διάπραξη ή την υποστήριξη κάποιας από τις πράξεις των παραγράφων 1 έως 4 του άρθρου 66 του Κ.Φ.Δ., με αποτέλεσμα στις περιπτώσεις αυτές, ο δράστης να τιμωρείται μόνο για την τέλεση εγκλήματος φοροδιαφυγής των περιπτώσεων 1 έως 4 ως αυτουργός ή συμμέτοχος (σχετ. το πρώτο εδάφ. της παρ. 5 του άρθρου 66 του Κ.Φ.Δ. και το τρίτο εδάφιο της παρ. 5 του ίδιου άρθρου).

Εν προκειμένω και όσον αφορά τις περιπτώσεις της παραγράφου 5 του άρθρου 66 του Κ.Φ.Δ., σημειώνεται ότι η τέλεση του εγκλήματος φοροδιαφυγής, τιμωρείται με κριτήριο την συμπλήρωση ή μη του οριζόμενου, για κάθε φορολογικό ή διαχειριστικό έτος, ορίου ως προς τους κατά περίπτωση καταλογιζόμενους φόρους, τέλη ή εισφορές, συνεπεία των προαναφερόμενων πράξεων (δηλ. της κατά τα ως άνω έκδοσης ή λήψης κ.λπ., φορολογικών στοιχείων).

Επισημαίνεται ότι, στα επόμενα εδάφια της παραγράφου 5 του άρθρου 66 του Κ.Φ.Δ., δίδονται οι ορισμοί του πλαστού, εικονικού και ανακριβούς φορολογικού στοιχείου (όπως και ειδικές περιπτώσεις εξαίρεσης από την έννοια του εικονικού), ενώ με το προτελευταίο εδάφιο της ως άνω παραγράφου, ορίζεται ότι δε θεωρείται εικονικό για τον λήπτη το φορολογικό στοιχείο το οποίο αφορά πραγματική συναλλαγή, αν το πρόσωπο του εκδότη είναι διαφορετικό από αυτό που αναγράφεται στο στοιχείο.

Τέλος, με την παρ. 6 του άρθρου 66 του Κ.Φ.Δ., ορίζεται ότι οι ως άνω ποινές εξαρτώνται από το ύψος του φόρου που αποκρύφτηκε ή δεν αποδόθηκε, καθώς και από τη διάρκεια της απόκρυψης ή μη απόδοσης ή ανακριβούς απόδοσης ή διακράτησης και επίσης ότι συνιστά επιβαρυντική περίσταση για τον δράστη η μεταχείριση ιδιαίτερων τεχνασμάτων.

3. Αυτουργοί, συνεργοί, συμμέτοχοι (άρθρο 67 του Κ.Φ.Δ.)

Με τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 67 του Κ.Φ.Δ. προσδιορίζονται τα πρόσωπα που θεωρούνται αυτουργοί των εγκλημάτων φοροδιαφυγής στα νομικά πρόσωπα ή στις νομικές οντότητες, ανάλογα με τη νομική μορφή αυτών, κατά περίπτωση και με βάση την ιδιότητα που αυτοί κατείχαν, εφόσον με οποιαδήποτε πράξη ή παράλειψη συντέλεσαν στην τέλεση των εν λόγω εγκλημάτων.

Περαιτέρω, με την παράγραφο 3 του άρθρου αυτού θεμελιώνεται η ποινική ευθύνη του άμεσου συνεργού για τον εν γνώσει υπογράφοντα ανακριβή φορολογική δήλωση ως πληρεξούσιος, ή για όποιον με οποιονδήποτε άλλο τρόπο εν γνώσει συμπράττει ή προσφέρει άμεση συνδρομή στην τέλεση των παραπάνω εγκλημάτων, ενώ με την παράγραφο 4, ορίζεται ότι ως αυτουργοί ή συμμέτοχοι των εγκλημάτων φοροδιαφυγής θεωρούνται σε κάθε περίπτωση και όσοι ασκούν εν τοις πράγμασι τις εξουσίες και αρμοδιότητες που αντιστοιχούν στις ιδιότητες και θέσεις της παραγράφου 1.

4. Ποινική δίωξη, παραγραφή, αρμόδιο δικαστήριο, παράσταση πολιτικής αγωγής, μάρτυρες, υποχρεώσεις των οργάνων της Φορολογικής Διοίκησης (άρθρο 68 του Κ.Φ.Δ.)

Με την παράγραφο 1 του άρθρου 68 του Κ.Φ.Δ., ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι εάν συντρέχει περίπτωση τέλεσης ή απόπειρας τέλεσης εγκλήματος φοροδιαφυγής υποβάλλεται μηνυτήρια αναφορά αμελλητί, η δε ποινική δίωξη ασκείται αυτεπαγγέλτως .

Εν προκειμένω, επισημαίνεται ότι, με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 55Α του Κ.Φ.Δ., όπως αυτό προστέθηκε στον Κ.Φ.Δ. με την παρ. 5 του άρθρου 3 του ν.4337/2015, μεταξύ άλλων, προβλέπεται ότι η διαπίστωση της συνδρομής του εγκλήματος φοροδιαφυγής, γίνεται με βάση την οριστική πράξη του διορθωτικού προσδιορισμού φόρου.

Επίσης, με την παράγραφο 2 του άρθρου 68 του Κ.Φ.Δ., προσδιορίζεται ως χρόνος έναρξης παραγραφής των εγκλημάτων φοροδιαφυγής, η τελεσιδικία της απόφασης επί της προσφυγής που ασκήθηκε, ή σε περίπτωση μη άσκησης προσφυγής, η οριστικοποίηση της φορολογικής εγγραφής λόγω παρόδου της προθεσμίας άσκησής της.

Με την παράγραφο 3 του άρθρου 68 του Κ.Φ.Δ., τίθεται ρητή πρόβλεψη για τον μη επηρεασμό της ποινικής διαδικασίας από την άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής και την άσκηση προσφυγής στο αρμόδιο δικαστήριο, ενώ περαιτέρω, καθορίζεται το πλαίσιο επίδρασης της διοικητικής στην ποινική δίκη, η οποία, δυνητικά, μπορεί να αναστέλλεται μέχρι την τελεσίδικη κρίση του διοικητικού δικαστηρίου.

Συνεπώς, η μηνυτήρια αναφορά από τα όργανα της Φορολογικής Διοίκησης υποβάλλεται ανεξάρτητα από την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής του άρθρου 63 του Κ.Φ.Δ., ή από την άσκηση προσφυγής ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου, ή από την καταβολή εκ μέρους του φορολογούμενου μέρους ή του συνόλου της οικείας οφειλής.

Με την παράγραφο 4 του ως άνω άρθρου καθορίζεται το αρμόδιο δικαστήριο για την εκδίκαση των εγκλημάτων της φοροδιαφυγής, με κριτήριο την έδρα της αρμόδιας για τη φορολόγηση Δ.Ο.Υ. (Δ.Ο.Υ. υποβολής της δήλωσης).

Με την παράγραφο 5 του ως άνω άρθρου ορίζεται ότι το Δημόσιο μπορεί να παρίσταται ως πολιτικώς ενάγων ενώπιον των ποινικών δικαστηρίων για τις αξιώσεις του που απορρέουν από τα εγκλήματα του παρόντος νόμου και ότι η διάταξη του άρθρου 5 του ν.δ. 2711/1953 (Α'323) εφαρμόζεται και στην περίπτωση αυτή. Επίσης, σε περίπτωση που η δίωξη ασκείται σε βαθμό πλημμελήματος το Δημόσιο μπορεί να εκπροσωπείται στην ποινική δίκη και από τον προϊστάμενο της αρμόδιας φορολογικής αρχής ή τον οριζόμενο από αυτόν υπάλληλο.

Σε εφαρμογή των ανωτέρω, για τη διασφάλιση του Δημοσίου συμφέροντος σε υποθέσεις φοροδιαφυγής στις οποίες τα τελούμενα εγκλήματα τιμωρούνται ως πλημμελήματα (ήτοι με ποινή φυλάκισης) και κρίνονται ως σοβαρές με βάση, μεταξύ άλλων και το ύψος της διαφοράς, επιβάλλεται η προβολή των αξιώσεων του Δημοσίου από τον Προϊστάμενο της αρμόδιας φορολογικής αρχής, ή από τον αρμόδιο υπάλληλο κατόπιν εντολής του προϊσταμένου της αρμόδιας Αρχής προκειμένου να εκπροσωπηθεί το Δημόσιο σε παράσταση πολιτικής αγωγής.

Στις περιπτώσεις αυτές θα ζητείται από το Δικαστήριο να επιδικάζεται σε βάρος του δράστη και υπέρ του Δημοσίου, ένα εύλογο ποσό ως χρηματική ικανοποίηση από την ηθική βλάβη που υπέστη το Δημόσιο (ενδεικτικώς, η αξίωση χρηματικής ικανοποίησης του Δημοσίου μπορεί να εκκινεί από το 1/10 του ύψους της φορολογικής διαφοράς, ανάλογα με την περίπτωση), λόγω της προσβολής του κύρους του από τη συμπεριφορά του φορολογουμένου (σχετ. και το με αρ.πρωτ.ΔΝΥΑ1168770/ΕΞ2012/6.12.2012 έγγραφο).

Περαιτέρω, σε περίπτωση που διαπιστώνονται από τον ίδιο φορολογικό έλεγχο εγκλήματα φοροδιαφυγής κακουργηματικής φύσης (τιμωρούμενα με ποινή κάθειρξης), η μηνυτήρια αναφορά θα υποβάλλεται χωριστά για κάθε ένα από αυτά, ενώ στις περιπτώσεις διαπίστωσης εγκλημάτων φοροδιαφυγής πλημμεληματικής φύσης, αρκεί η υποβολή μίας μηνυτήριας αναφοράς για όλα τα διαπιστωθέντα πλημμελήματα, ανά είδος φόρου, τέλους, εισφοράς, ή προστίμου, ή με βάση τις διαπιστούμενες από τον φορολογικό έλεγχο πράξεις.

5. Περιπτώσεις διαπίστωσης αδικημάτων φοροδιαφυγής που τελέσθηκαν έως 31-12-2013 (σχετ. η με αριθ. 4/2015 Γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου).

Με την αριθ.4/2015 Γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου (αναρτημένη στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.eisap.gr) μεταξύ άλλων, διατυπώνεται στα πλαίσια μιας επιτρεπτής διασταλτικής ερμηνείας η άποψη ότι και μετά την κατάργηση της διαδικασίας διοικητικής επίλυσης της διαφοράς, η ρύθμιση του άρθρου 24 παρ.2 Ν.2523/1997 δεν έχει απενεργοποιηθεί εντελώς, τουλάχιστον επί υποθέσεων αδικημάτων φοροδιαφυγής (άρθρα 17, 18 και 19 του Ν.2523/1997) που έχουν τελεσθεί μέχρι 31-12-2013 και ότι η τελευταία μπορεί να τύχει εφαρμογής στο πεδίο των φορολογικών εγκλημάτων, ακόμα και όταν αυτά διαπιστώνονται ή οριστικοποιούνται μετά την 1-1-2014.

Συνεπώς, σε διευκρίνιση των ανωτέρω, κάθε φορά που ο φορολογούμενος αποδέχεται ανεπιφύλακτα την αρχική απόφαση επιβολής φόρου ή προστίμου που εκδίδεται σε βάρος του με οποιοδήποτε σήμερα προβλεπόμενη διαδικασία, τα όργανα της φορολογικής διοίκησης, σε εφαρμογή της παραπάνω Γνωμοδότησης του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και των τιθέμενων σε αυτήν προϋποθέσεων (χρόνος τέλεσης του αδικήματος μέχρι 31-12-2013), θα υποβάλλουν μηνυτήριες αναφορές μόνο στις περιπτώσεις που η οικεία οφειλή δεν καταβληθεί από τον φορολογούμενο μέσα στην προβλεπόμενη από τον Κ.Φ.Δ. προθεσμία.

Στις συγκεκριμένες ως άνω περιπτώσεις που ο φορολογούμενος υποβάλει ενδικοφανή προσφυγή ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών (Δ.Ε.Δ.), η μηνυτήρια αναφορά θα υποβάλλεται αμελλητί, αμέσως δηλαδή μετά την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής και πάντως αμέσως μετά την παρέλευση της νόμιμης προθεσμίας άσκησής της, σε περίπτωση μη άσκησης αυτής.

Στο πλαίσιο αυτό και ανεξάρτητα από την υποχρέωση για αμελλητί υποβολή μηνυτήριας αναφοράς στις εν λόγω περιπτώσεις, λαμβάνοντας υπόψη την κατάργηση του διοικητικού συμβιβασμού και την ισχύ με τον Κ.Φ.Δ. της ειδικής διοικητικής διαδικασίας της ενδικοφανούς προσφυγής, η υπόθεση θεωρείται ότι περατώνεται οριστικά για τη Φορολογική Διοίκηση εφόσον ο φορολογούμενος εξοφλήσει τη συνολική οφειλή του, όπως αυτή θα προκύψει μετά την ολοκλήρωση του σταδίου ενώπιον της Δ.Ε.Δ. και παρέλθει άπρακτη η προθεσμία άσκησης προσφυγής ενώπιον του διοικητικού δικαστηρίου.

Για την καλύτερη κατανόηση των ανωτέρω, ακολουθεί πίνακας με παραδείγματα.

Έστω ότι η πράξη επιβολής φόρου ή προστίμου κοινοποιείται στον φορολογούμενο την 30/5/2016, τότε την 30/6/2016 υπάρχουν οι εξής περιπτώσεις :

Σε περίπτωση άσκησης ενδικοφανούς προσφυγής, η μηνυτήρια αναφορά υποβάλλεται αμελλητί μετά την άσκηση αυτής.

6. Λοιπές επισημάνσεις

Με την επιφύλαξη των όσων προαναφέρθηκαν, οι διατάξεις των άρθρων 55Α και 68 του Κ.Φ.Δ., αναφορικά με τις περιπτώσεις φοροδιαφυγής που διαπιστώνονται εφεξής και τιμωρούνται πλέον κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 66 του Κ.Φ.Δ., ως δικονομικές διατάξεις, εφαρμόζονται αναδρομικά.

Ως προς την έννοια δε της φοροδιαφυγής στον Κ.Φ.Δ., μετά την κατάργηση της παραγράφου 1 του άρθρου 55 του Κ.Φ.Δ. (σχετ. οι διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 3 και της παρ. 9 του άρθρου 7 του Ν.4337/2015, όπως αυτές τροποποιήθηκαν και αντικαταστάθηκαν μεταγενεστέρως), ισχύουν τα οριζόμενα στο άρθρο 66 του Κ.Φ.Δ., για τα αναφερόμενα σε αυτό εγκλήματα φοροδιαφυγής.

Τέλος, για την αποφυγή της άσκοπης διακίνησης αλληλογραφίας, δεν θα κοινοποιούνται στη Διεύθυνση Ελέγχων τα σώματα των υποβαλλόμενων στον αρμόδιο εισαγγελέα μηνυτήριων αναφορών, ούτε τα συνημμένα σε αυτές έγγραφα, ενώ για την καταχώρηση των στοιχείων μηνυτηρίων αναφορών, ισχύουν τα οριζόμενα στο ΔΕΛ Β 1109213/ΕΞ2016/18.7.2016 έγγραφό μας.



Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ

Αθήνα, 16/9/2016
 
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Δ/ΝΣΗ ΕΙΣΠΡΑΞΕΩΝ
ΤΜΗΜΑ Α'

Ταχ. Δ/νση :Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας :101 84 Αθήνα
Τηλέφωνα :210 3635963, 3630573, 3605159
Fax: 210 3635077

ΠΟΛ 1141/2016

ΘΕΜΑ: Διευκρινίσεις για τη διαδικασία χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας/βεβαίωσης οφειλής.

Σχετ: 1. Άρθρο 12 ν. 4174/2013, ΦΕΚ 170 Α, όπως ισχύει.
2. Απόφαση ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1274/27.12.2013 (ΦΕΚ 3398 Β), όπως ισχύει.
3. Απόφαση ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1275/27.12.2013 (ΦΕΚ 3398 β), όπως ισχύει.
4. Εγκύκλιοι ΠΟΛ.1124/29.4.2014 και ΠΟΛ.1022/24.1.2012

Αναφορικά με τη διαδικασία χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας και βεβαίωσης οφειλής όπως ορίζουν οι διατάξεις του άρθρου 12 του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ Α 170), Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας (ΚΦΔ) και οι κατ' εξουσιοδότηση αυτών εκδοθείσες Αποφάσεις ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1274/27.12.2013 και ΠΟΛ.1275/27.12.2013 (ΦΕΚ Β 3398), μετά την συμπλήρωση-τροποποίησή τους με τις Αποφάσεις ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1065/26.2.2014, ΠΟΛ.1265/18.12.2015 και ΠΟΛ.1038/28.3.2016, όπως ισχύουν και λόγω ερωτημάτων σχετικά με την ανωτέρω διαδικασία, παρέχονται επιπρόσθετες διευκρινίσεις για την ενιαία και ομοιόμορφη εφαρμογή αυτής.

Ειδικότερα διευκρινίζονται θέματα που αφορούν:
α. στις οφειλές που λαμβάνονται υπόψη για τη χορήγηση αποδεικτικού,
β. στα ποσοστά/ποσά παρακράτησης που τίθενται επί του αποδεικτικού,
γ. στην παρακολούθηση αποδοτέων ποσών.

Α. Οφειλές που λαμβάνονται υπόψη για τη χορήγηση αποδεικτικού.

1. Για τη χορήγηση του αποδεικτικού ενημερότητας κατ' άρθ. 12 ΚΦΔ και την Απόφαση ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1274/27.12.2013, όπως ισχύουν, λαμβάνονται υπόψη οι ληξιπρόθεσμες, άνω των 30€, βεβαιωμένες οφειλές στη Φορολογική Διοίκηση (Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες, Ελεγκτικά Κέντρα, Τελωνεία) - τόσο προς το Δημόσιο όσο και υπέρ τρίτων (Ν.Π.Δ.Δ., κλπ) - για τις οποίες έχει ευθύνη καταβολής ο φορολογούμενος, σύμφωνα με τις ισχύουσες φορολογικές και άλλες διατάξεις.

2. Μόνη η ύπαρξη βεβαιωμένων μη ληξιπρόθεσμων οφειλών στη Φορολογική Διοίκηση, δεν εμποδίζει τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας, με την επιφύλαξη των διατάξεων περί συμψηφισμού.

3. Κατά την εξόφληση τίτλων πληρωμής, ανεξαρτήτως ύψους ποσού (ακόμη και στις περιπτώσεις κάτω των χιλίων πεντακοσίων -1.500- ευρώ κατά τις οποίες δεν απαιτείται η προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας) πρέπει να ελέγχεται η τυχόν συνδρομή των προϋποθέσεων του συμψηφισμού (άρθ. 83 ν.δ. 356/1974 ΦΕΚ 90α', Κ.Ε.Δ.Ε. όπως ισχύει -σχετ. εγκύκλιος ΠΟΛ.1022/24.1.2012, άρθ. 42 και 48 ν. 4174/2013 Κ.Φ.Δ.). Προς υποστήριξη της εφαρμογής των διατάξεων περί συμψηφισμού, έχει γίνει διάκριση της αιτίας χορήγησης του αποδεικτικού ενημερότητας όταν αυτό ζητείται για είσπραξη χρημάτων.

Ειδικότερα : α. στις περιπτώσεις είσπραξης από το Δημόσιο (εν στενή εννοία, όπως Υπουργεία, Στρατιωτικά Νοσοκομεία) το αποδεικτικό χορηγείται «για είσπραξη χρημάτων από φορείς Κεντρικής Διοίκησης» και β. στις περιπτώσεις είσπραξης από τον ευρύτερο Δημόσιο τομέα, ήτοι από φορείς/υπηρεσίες του Δημοσίου Τομέα εκτός Κεντρικής Διοίκησης (Δημόσιο εν ευρεία εννοία, όπως Ν.Π.Δ.Δ., Ο.Τ.Α., κλπ), το αποδεικτικό χορηγείται «για είσπραξη χρημάτων από φορείς του Δημοσίου τομέα (πλην Κεντρικής Διοίκησης)».

Εφόσον εισπράττονται ποσά, ανεξαρτήτως ύψους, από φορείς της Κεντρικής Διοίκησης πρέπει, κατ' αρχήν, να ελέγχεται η τυχόν εφαρμογή των διατάξεων περί συμψηφισμού (άρθρο 83 ΚΕΔΕ και εγκύκλιος ΠΟΛ.1022/24.1.2012).

Β. Περιεχόμενο αίτησης

Η αίτηση χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας πρέπει να είναι πλήρης σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 5 της Απόφασης ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1274/27.12.2013, όπως ισχύει.

1. Στις περιπτώσεις που ζητείται αποδεικτικό ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ' αυτού, και υφίσταται συνολική βεβαιωμένη οφειλή άνω των τριάντα (30) ευρώ, στην αίτηση και επί του αποδεικτικού ενημερότητας αναγράφεται ο αριθμός ταυτότητας ακινήτου (ΑΤΑΚ), ή εφόσον δεν υφίσταται, οποιοδήποτε άλλο στοιχείο που ταυτοποιεί το ακίνητο το οποίο θα μεταβιβαστεί ή επί του οποίου θα συσταθεί εμπράγματο δικαίωμα.

2. Στις περιπτώσεις που ζητείται αποδεικτικό ενημερότητας για είσπραξη χρημάτων και υφίσταται συνολική βεβαιωμένη οφειλή άνω των τριάντα (30) ευρώ, στην αίτηση αναγράφεται το στοιχείο του τίτλου πληρωμής ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο ταυτοποιεί την συγκεκριμένη πληρωμή (αριθμός τιμολογίου ή άλλου παραστατικού, πράξη διατάκτη, αριθμός απόφασης, αριθμός λογαριασμού κτλ- άρθ. 5 και 6 Απόφαση ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1274/27.12.2013, όπως ισχύουν).

3. Στις περιπτώσεις που το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται με τον όρο της παρακράτησης για είσπραξη χρημάτων, το στοιχείο του τίτλου πληρωμής/ ταυτοποίησης αυτού, αναγράφεται επί του αποδεικτικού ενημερότητας.

Γ. Ποσοστά/ποσά παρακράτησης που τίθενται επί του αποδεικτικού

1. Στην περίπτωση κατά την οποία χορηγείται αποδεικτικό ενημερότητας για είσπραξη χρημάτων ή για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπραγμάτου δικαιώματος επ'αυτού και υφίστανται βεβαιωμένα ληξιπρόθεσμα χρέη που έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής, τίθεται υποχρεωτικά ο όρος της παρακράτησης, με την επιφύλαξη τυχόν ειδικών διατάξεων που ορίζουν διαφορετικά (π.χ. παρ. 4 άρθ. 242 Ν. 4072/2012 και παρ. 1 άρθ. 32 ν.4314/2014 κατόπιν βεβαίωσης διατάκτη πληρωμής για προκαταβολή - ενδιάμεσες πληρωμές ΕΣΠΑ όπου χορηγείται αποδεικτικό ενημερότητας, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις των διατάξεων άρ. 12 ΚΦΔ και της Απόφασης ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1274/27.12.2013, όπως ισχύουν, χωρίς τον όρο της παρακράτησης). Όρος παρακράτησης δεν τίθεται, εάν το αποδεικτικό χορηγείται λόγω προσκόμισης εγγυητικής επιστολής, κατά τα οριζόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 3 της Απόφασης ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1274/27.12.2013, όπως ισχύει.

2. Κατά τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας με τον όρο της παρακράτησης (παρ. 4 άρθ. 7 Απόφαση ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1274/27.12.2013), το συνολικό ποσό της παρακράτησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το σύνολο των ληξιπροθέσμων οφειλών. Συνεπώς, τυχόν μη ληξιπρόθεσμη οφειλή που τελεί σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής δεν συμπεριλαμβάνεται σε τυχόν παρακράτηση επί του αποδεικτικού. Σημειώνεται ότι οι βεβαιωμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές σε καθεστώς αναστολής είσπραξης δύναται να παρακρατηθούν, μόνο εάν ζητηθεί από τον οφειλέτη.

3. Στις περιπτώσεις που το αποδεικτικό ενημερότητας ζητείται για είσπραξη χρημάτων από φορείς της Κεντρικής Διοίκησης και συντρέχουν οι προϋποθέσεις του συμψηφισμού (άρθ. 83 Κ.Ε.Δ.Ε., κτλ), το συνολικό ποσοστό παρακράτησης είναι υποχρεωτικά 100% επί της είσπραξης και μέχρι του ύψους των βεβαιωμένων προς στη Φορολογική Διοίκηση οφειλών του δικαιούχου των απαιτήσεων κατά του Δημοσίου (ληξιπροθέσμων και μη, καθώς και σε καθεστώς αναστολής είσπραξης).

4. Για την εξεύρεση του ελάχιστου ποσοστού παρακράτησης, υπολογίζεται το ελάχιστο ποσοστό επί της εισπραττόμενης απαίτησης (10%, 30%, 70%, κατά περίπτωση) και ταυτόχρονα υπολογίζεται το ελάχιστο ποσό που αντιστοιχεί σε δόσεις ρύθμισης (3 ή 5 δόσεις ρύθμισης από την ημ/νία κατάθεσης της αίτησης), προκειμένου να γίνει σύγκριση αυτών. Μετά τον ανωτέρω υπολογισμό, το ελάχιστο, δυνητικά, ποσοστό/ποσό παρακράτησης επί του αποδεικτικού ενημερότητας, είναι αυτό που αντιστοιχεί στο μεγαλύτερο ποσό εκ των δύο.

5. Επισημαίνεται ότι το κατώτατο ποσοστό παρακράτησης (30%, 70%) που τίθεται υποχρεωτικά επί του αποδεικτικού ενημερότητας για είσπραξη χρημάτων δύναται να περιορισθεί στο 10% του εισπραττόμενου ποσού, εφόσον:

i) ο αιτών το αποδεικτικό ενημερότητας έχει περιοδικές αποδεδειγμένες απαιτήσεις ή τουλάχιστον μία ακόμα απαίτηση κατά φορέων όπου είναι υποχρεωτική η προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας (όπως ΕΟΠΠΥ, νοσοκομεία κλπ), είναι ενήμερος σε ρύθμιση, και ο αρμόδιος Προϊστάμενος για την επιδίωξη της είσπραξης της οφειλής, αξιολογήσει τα ποσά είσπραξης της απαίτησης / απαιτήσεων αυτών ως
αξιόλογα σε σχέση με την οφειλή. Προς απόδειξη των ανωτέρω, ο αιτών προσκομίζει οποιοδήποτε διαθέσιμο στοιχείο, όπως δημόσια έγγραφα, συμβάσεις κτλ. ή / και

ii) ο αιτών έχει υπόλοιπο συνολικής βασικής βεβαιωμένης ρυθμισμένης οφειλής μικρότερο των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ. Για τον προσδιορισμό του ορίου των 5.000 ευρώ συνυπολογίζονται τυχόν ρυθμισμένες οφειλές συνυπευθυνότητας και συνυποχρέωσης, για τις οποίες ο αιτών το αποδεικτικό έχει ευθύνη για την καταβολή τους.

Οι παραπάνω προϋποθέσεις μπορούν να συντρέχουν είτε σωρευτικά είτε διαζευκτικά.

Επισημαίνεται ότι το ποσοστό 10% επί της εισπραττόμενης απαίτησης, (σε συνδυασμό με το ελάχιστο ποσό που αντιστοιχεί σε δόσεις ρύθμισης - 3 ή 5 δόσεις ρύθμισης από την ημ/νία κατάθεσης της αίτησης - κατά τα ως άνω) ορίζεται ως το κατώτατο όριο παρακράτησης και όχι το υποχρεωτικά οριζόμενο και συνεπώς ο αρμόδιος προϊστάμενος δύναται να ορίσει και μεγαλύτερο ποσοστό παρακράτησης (σύμφωνα με τα ανώτατα όρια, κατά περίπτωση), κατόπιν αξιολόγησης των πραγματικών δεδομένων.

6. Σε περίπτωση τήρησης άνω της μίας ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής, το ελάχιστο προς παρακράτηση ποσό πρέπει να αντιστοιχεί στην κάλυψη τουλάχιστον των αντίστοιχων δόσεων κάθε μίας ρύθμισης, (3 ή 5 δόσεις ρύθμισης από την ημ/νία κατάθεσης της αίτησης - άρθ. 7 Απόφαση ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1274/27.12.2013, όπως ισχύει).

7. Παρατίθενται ενδεικτικά παραδείγματα υπολογισμού του ποσοστού παρακράτησης:

i) Παράδειγμα ποσοστού παρακράτησης κατά την έκδοση αποδεικτικού για είσπραξη χρημάτων από φορείς του Δημοσίου πλην Κεντρικής Διοίκησης που αφορά σε οφειλέτες που τηρούν ρύθμιση τμηματικής καταβολής και είναι ενήμεροι σ' αυτή και πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις χορήγησης αυτού.

• Ο αιτών το αποδεικτικό έχει απαίτηση είσπραξης ύψους 7.000 ευρώ από φορείς Δημοσίου πλην Κεντρικής Διοίκησης και βεβαιωμένες εναπομείνασες ρυθμισμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές ύψους 3.000 ευρώ με εναπομένουσες 10 δόσεις ρύθμισης που έπονται από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης.

• Ο αιτών έχει περιοδικές απαιτήσεις από φορείς του Δημοσίου πλην Κεντρικής Διοίκησης.

• Το κατώτατο όριο παρακράτησης είναι 10% επί του εισπραττόμενου ποσού, το οποίο πρέπει να καλύψει τουλάχιστον τρεις δόσεις της ρύθμισης που έπονται από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης, δηλαδή στην ανωτέρω περίπτωση, το κατώτατο ποσό παρακράτησης αναπροσαρμόζεται από 700 ευρώ σε 900 ευρώ.

• Τον επόμενο μήνα που θα αιτηθεί ο οφειλέτης αποδεικτικό ενημερότητας για είσπραξη χρημάτων από φορέα του ευρύτερου Δημοσίου, το κατώτατο δυνητικά όριο παρακράτησης είναι το 10%, με την προϋπόθεση ότι καλύπτεται τουλάχιστον μία επιπλέον δόση ρύθμισης εφόσον οι υπόλοιπες δύο από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης έχουν ήδη αποδοθεί/πιστωθεί από την προηγούμενη παρακράτηση και επιπλέον στοιχειοθετείται η ύπαρξη μίας ακόμη απαίτησης (αξιόλογης σε σχέση με την οφειλή) για την οποία απαιτείται η προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας.

ii) Παράδειγμα ποσοστού παρακράτησης κατά την έκδοση αποδεικτικού για μεταβίβαση ακίνητου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ' αυτού, που αφορά σε οφειλέτες που τηρούν ρύθμιση τμηματικής καταβολής, είναι ενήμεροι σ' αυτή και πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις χορήγησης αυτού.

• Ο αιτών έχει βεβαιωμένες ρυθμισμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές ύψους 13.000 ευρώ.

• Η αντικειμενική αξία του ακινήτου είναι 12.000 ευρώ και το τίμημα ανέρχεται στο ποσό των 10.000 ευρώ. Το 70% του τιμήματος είναι 7.000 ευρώ και το 70% της αντικειμενικής αξίας είναι 8.400 ευρώ. Συνεπώς, εν προκειμένω, τα όρια των ποσοστών παρακράτησης (ήτοι από 70% έως 100%) επί του τιμήματος, όχι όμως σε αξία μικρότερης της αντικειμενικής, υπολογίζονται από 8.400 ευρώ έως 10.000 ευρώ.

• Στην περίπτωση που είναι διασφαλισμένη η είσπραξη της οφειλής, τα όρια των ποσοστών παρακράτησης (ήτοι από 50% έως 100%) επί του τιμήματος όχι όμως σε αξία μικρότερης της αντικειμενικής, υπολογίζονται από 6.000 ευρώ έως 10.000 ευρώ.

Δ. Παρακολούθηση αποδοτέων ποσών

1. Η απόδοση των παρακρατηθέντων ποσών διενεργείται από τους υπόχρεους, στους φορείς είσπραξης (Πιστωτικά Ιδρύματα-ΕΛ.ΤΑ), δηλώνοντας τον κατά περίπτωση κωδικό (ΤΟΠ, ΤΒΟ) που αναγράφεται στο αποδεικτικό ενημερότητας/βεβαίωση οφειλής.

2. Σε κάθε περίπτωση που τίθεται ποσό προς παρακράτηση και απόδοση στη Φορολογική Διοίκηση, πρέπει να ενημερώνεται/παρακολουθείται σχετικό βιβλίο παρακρατήσεων, προκειμένου να ελέγχεται η απόδοση των ποσών. Για την αποτελεσματική παρακολούθηση του εν λόγω βιβλίου παρακρατήσεων, σε περίπτωση που για τον οποιοδήποτε λόγο δεν χρησιμοποιείται το χορηγηθέν αποδεικτικό ενημερότητας με όρο παρακράτησης, προτείνεται η επιστροφή του στην εκδούσα Υπηρεσία. Άλλως ενδείκνυται επικοινωνία με την Υπηρεσία ή φορέα, προς τους οποίους προσκομίζεται (ή επρόκειτο να προσκομιστεί) το αποδεικτικό με όρο παρακράτησης, προκειμένου να διαπιστωθούν τα πραγματικά περιστατικά. Η ίδια αντιμετώπιση ακολουθείται και για τη βεβαίωση οφειλής που έχει χορηγηθεί.

Ε. Αποδεικτικό ενημερότητας/βεβαίωση οφειλής για μεταβίβαση ακινήτου/είσπραξη χρημάτων

1. Διασφάλιση της οφειλής απαιτείται ως προϋπόθεση χορήγησης του αποδεικτικού ενημερότητας ή βεβαίωσης οφειλής «για μεταβίβαση ακινήτου» στις περιπτώσεις :

i) έκδοσης αποδεικτικού ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ' αυτού, με οριζόμενο από το αρμόδιο όργανο, ποσοστό παρακράτησης από 50% έως 69,99% επί του τιμήματος, το οποίο υπολογίζεται επί της πραγματικής αξίας του ακινήτου, όχι όμως σε αξία μικρότερης της αντικειμενικής και στην περίπτωση που δεν εξοφλούνται πλήρως οι ληξιπρόθεσμες οφειλές.

ii) μεταβίβασης ακινήτου ή σύστασης εμπραγμάτου δικαιώματος επ' αυτού χωρίς τίμημα (όπως δωρεά ακινήτου),

iii) βεβαίωσης οφειλής για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπραγμάτου δικαιώματος επ' αυτού, όταν το σύνολο του προϊόντος του τιμήματος, το οποίο και αναγράφεται επί της βεβαίωσης οφειλής, υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου ή του δικαιώματος που συστήνεται επ' αυτού και δεν εξοφλεί το σύνολο της οφειλής.

2. Επισημαίνεται ότι, όταν ζητείται αποδεικτικό ενημερότητας για είσπραξη χρημάτων και δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις συμψηφισμού ούτε χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας, εκδίδεται βεβαίωση οφειλής, η οποία συμπεριλαμβάνει τις βεβαιωμένες, ληξιπρόθεσμες και μη ληξιπρόθεσμες (ρυθμισμένες και μη), στη Φορολογική Διοίκηση, οφειλές για τις οποίες ο αιτών το αποδεικτικό έχει ευθύνη καταβολής κατά τις κείμενες διατάξεις, ανεξαρτήτως τυχόν καταχωρημένης δέσμευσης αποδεικτικού ενημερότητας κατά το ισχύον θεσμικό πλαίσιο (όπως δέσμευση αποδεικτικού ενημερότητας από ΟΤΑ κτλ), και της τυχόν μη υποβολής των εκ του νόμου οριζομένων δηλώσεων. Σημειώνεται ότι οι οφειλές σε καθεστώς αναστολής είσπραξης αναγράφονται μόνον, εάν ζητηθεί από τον οφειλέτη στην αίτησή του.

3. Η υπηρεσία ή ο οργανισμός που παραλαμβάνει τη βεβαίωση οφειλής αποδίδει στην υπηρεσία που εξέδωσε τη βεβαίωση, το προς είσπραξη ποσό και μέχρι του ύψους του συνόλου των βεβαιωμένων οφειλών. Για την απόδοση τυχόν εναπομείναντος ποσού στο δικαιούχο από την υπηρεσία ή τον οργανισμό πληρωμής, απαιτείται προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας.

4. Βεβαίωση οφειλής για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπραγμάτου δικαιώματος επ' αυτού, δεν χορηγείται εάν συντρέχουν και άλλοι λόγοι μη έκδοσης αποδεικτικού ενημερότητας πέραν από τις βεβαιωμένες - μη τακτοποιημένες κατά νόμιμο τρόπο - οφειλές στη Φορολογική Διοίκηση, όπως ύπαρξη τυχόν εντολής δέσμευσης από ΟΤΑ ή τυχόν μη υποβολή των εκ του νόμου οριζομένων δηλώσεων κτλ..

5. Στις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 8 της Απόφασης ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1274/27.12.2013 και της παρ. 2 του άρθρου 4 της Απόφασης ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1275/27.12.2013, όπως ισχύουν ορίζεται η διαδικασία κατά την οποία χορηγούνται τα σχετικά πιστοποιητικά στις περιπτώσεις που αγοραστής είναι Αρχή του Δημοσίου Τομέα ή το τίμημα καταβάλλεται με χορήγηση δανείου από αναγνωρισμένη στην Ελλάδα Τράπεζα ή άλλο Πιστωτικό Ίδρυμα.

6. Στην περίπτωση β του άρθρου 8 της Απόφασης ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1274/27.12.2013 ορίζεται η διαδικασία χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας στην περίπτωση τμηματικής εξόφλησης του τιμήματος με εκχώρηση του συνόλου του τιμήματος και μέχρι του ύψους του παρακρατούμενου ποσού στο Δημόσιο και παρακράτηση της κυριότητας του ακινήτου στον πωλητή μέχρι την συνολική απόδοση του παρακρατούμενου ποσού στο Δημόσιο.

ΣΤ. Λοιπά θέματα

1. Έγκριση από τον αρμόδιο προϊστάμενο για την επιδίωξη της είσπραξης της οφειλής (ο οποίος ορίζει το ποσοστό παρακράτησης όπου απαιτείται κατά περίπτωση) απαιτείται μόνο όταν:

i) ο αιτών το αποδεικτικό έχει οφειλές σε αναστολή είσπραξης ή

ii) το αποδεικτικό εκδίδεται με τον όρο της παρακράτησης για είσπραξη χρημάτων και υφίστανται ληξιπρόθεσμες ρυθμισμένες οφειλές ή

iii) το αποδεικτικό εκδίδεται για μεταβίβαση ακινήτου και υφίστανται ληξιπρόθεσμες ρυθμισμένες οφειλές.

2. Επισημαίνεται ότι η παρακράτηση επί αποδεικτικού ενημερότητας ή βεβαίωσης οφειλής κατά τις διατάξεις του άρθρου 12 του ν.4174/2013 (Κ.Φ.Δ.), όπως ισχύουν, αλλά και ο συμψηφισμός κατά τις διατάξεις του άρθρου 83 του ν.δ. 356/1974 (Κ.Ε.Δ.Ε.), όπως ισχύουν, δεν εξομοιώνονται με καταβολή πρώτης δόσης ρύθμισης καθώς τούτο δεν προβλέπεται στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο περί ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής βεβαιωμένων οφειλών στη Φορολογική Διοίκηση, αλλά τα ως άνω αποδιδόμενα ποσά καλύπτουν δόση ή δόσεις της ήδη υφιστάμενης ρύθμισης, με τα τυχόν ευεργετήματα της πρόωρης εξόφλησης αυτής, εφόσον δεν πιστώνονται διαφορετικά κατά τις κείμενες διατάξεις.

Σε κάθε περίπτωση για την έκδοση του αποδεικτικού ενημερότητας/βεβαίωσης οφειλής, πρέπει να ελέγχεται η συνδρομή του συνόλου των προϋποθέσεων χορήγησης αυτών.



Ο Αν. Γενικός Δ/ντής Φορολογικής Διοίκησης
Ευθ. Σαΐτης

Αθήνα, 19 Σεπτεμβρίου 2016
ΑΡΙΘ. ΠΡΩΤ.:ΔΕΦΚΦ Γ 1136196 ΕΞ 2016

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ ΚΑΙ Ε.Φ.Κ.
Δ/ΝΣΗ ΕΙΔΙΚΩΝ ΦΟΡΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΚΑΙ Φ.Π.Α.
ΤΜΗΜΑ Γ'

Ταχ. Δ/νση: Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας: 101 84 Αθήνα
Πληροφορίες:
Τηλέφωνο: 210 6987462
Fax: 210 6987408
e-mail: finexcis@otenet.gr

ΘΕΜΑ: Εφαρμογή της αρ. πρωτ. Φ.1208/662/31.07.2006 Ε.Δ.Υ.Ο.Ο.- άμεση παραλαβή επιβατικών αυτοκινήτων.

ΣΧΕΤ: α) Το αρ. πρωτ. 20572/12.9.2016 έγγραφο της Τελωνειακής Περιφέρειας Θεσ/νικης.

β) Η αρ. πρωτ. Φ.1208/662/31.7.2006 Ε.Δ.Υ.Ο.Ο.

γ) Η αρ. πρωτ. Φ.1252/648/18.9.2008 Ε.Δ.Υ.Ο.Ο.

δ) Η αρ. πρωτ. ΔΕΦΚΦ Γ 5011545 ΕΞ 2015/22.5.2015 Ε.Δ.Υ.Ο.

Κατόπιν του ανωτέρω (α) σχετικού εγγράφου της Τελωνειακής Περιφέρειας Θεσσαλονίκης, αναφορικά, μεταξύ άλλων, με τη δυνατότητα εφαρμογής από τα Τελωνεία Νομού Θεσσαλονίκης της (β) σχετικής Ε.Δ.Υ.Ο.Ο., για την αντιμετώπιση της συσσώρευσης εκκρεμοτήτων που παρατηρούνται κατά τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας των αυτοκινήτων οχημάτων από την εν λόγω αρμόδια υπηρεσία, για σκοπούς επιβολής τέλους ταξινόμησης, λόγω μη υποβολής όλων των τιμοκαταλόγων με τις τιμές λιανικής πώλησης, σας γνωρίζουμε ότι, για την ταχύτερη εξυπηρέτηση των συναλλασσομένων, η αρ. πρωτ. Φ.1208/662/31.7.2006 Ε.Δ.Υ.Ο.Ο. δύναται να εφαρμόζεται μέχρι και 31.12.2016 και από τα Τελωνεία Νομού Θεσσαλονίκης. 

Κατά τα λοιπά, εξακολουθούν να ισχύουν ως προς τη διαδικασία, τα διαλαμβανόμενα στις ως άνω (β), (γ) και (δ) σχετικές Ε.Δ.Υ.Ο.Ο. και παρακαλούμε για την πιστή τήρησή τους, προς διασφάλιση των εσόδων του Δημοσίου από όλα τα αρμόδια Τελωνεία της χώρας, εκτός των Τελωνείων Αττικής.


Η ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ και Ε.Φ.Κ.
E. ΓΙΑΛΟΥΡΗ

Αθήνα 19/09/2016
Αριθμ. Πρωτ. Ε40/667
 
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΙΔΡΥΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ
ΕΝΙΑΙΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
Δ Ι Ο Ι Κ Η Σ Η
ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΑΣΦ/ΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ - ΕΣΟΔΩΝ
ΤΜΗΜΑΤΑ:ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΟΙΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
:ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ

Ταχ. Διεύθυνση :Αγ. Κων/νου 8
10241 ΑΘΗΝΑ
Αριθ. τηλεφώνου :210 52 15 242,
210 52 15 237
FAX:210 52 23 228
E - mail:asfika@otenet.gr

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΑΡ. : 32

ΘΕΜΑ : «Εταιρείες Προσωρινής Απασχόλησης (Ε.Π.Α.)»

ΣΧΕΤ. : εγκύκλιο 75/10 ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.

Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 124 του Κεφαλαίου ΙΣΤ' του Ν.4052/2012 (ΦΕΚ A 41), όπως αντικαταστάθηκαν με την υποπαράγραφο ΙΑ.8 του Ν.4093/2012 (ΦΕΚ Α 222) και το άρθρο 24, παρ.7 του Ν.4144/2013 (ΦΕΚ Α 88) και την υποπαράγραφο ΙΑ.4 του Ν.4254/2014 (ΦΕΚ Α 85), καθώς και την Υπουργική Απόφαση 1517/34/18.1.2013 (ΦΕΚ Β 155/2013), που αφορούν τις Εταιρείες Προσωρινής Απασχόλησης βάσει των οποίων εισάγονται νέες ρυθμίσεις και θέτουμε υπόψη σας τα εξής:

ΕΝΝΟΙΑ - ΣΥΣΤΑΣΗ - ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ (Ε.Π.Α.)

Όπως έχει αναφερθεί και στη σχετική εγκύκλιο 75/10, Εταιρεία Προσωρινής Απασχόλησης (Ε.Π.Α.) είναι η εταιρεία που έχει ως κύριο αντικείμενο την παροχή εργατικού δυναμικού σε άλλον εργοδότη (έμμεσο εργοδότη) με τη μορφή προσωρινής απασχόλησης.

Ως προσωρινή απασχόληση νοείται η εργασία, η οποία παρέχεται σε άλλον εργοδότη (έμμεσος εργοδότης) για περιορισμένο χρονικό διάστημα από μισθωτό, ο οποίος συνδέεται με τον εργοδότη του (άμεσος εργοδότης) με σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας αορίστου ή ορισμένου χρόνου.

Σύμφωνα με τις ως άνω ισχύουσες διατάξεις, η Επιχείρηση Προσωρινής Απασχόλησης μπορεί να συσταθεί από φυσικό ή νομικό πρόσωπο, ενώ έχει καταργηθεί το ελάχιστο κεφάλαιο για τη σύστασή της, καθώς ακολουθούνται, ως προς το κεφάλαιο, οι γενικές διατάξεις του Εμπορικού Κώδικα ανάλογα με τη μορφή της επιχείρησης. 

Απαιτείται αναγγελία έναρξης της εν λόγω δραστηριότητας στη Διεύθυνση Απασχόλησης του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, η οποία συνοδεύεται από τα νόμιμα δικαιολογητικά για την πιστοποίηση της συνδρομής των νόμιμων προϋποθέσεων για τη σύσταση και λειτουργία των Ε.Π.Α.

Οι Ε.Π.Α. δεν επιτρέπεται να ασκούν άλλη δραστηριότητα πέραν της σύναψης συμβάσεων εργασίας ή σχέσεις εξαρτημένης εργασίας με προσωρινά απασχολούμενους, με σκοπό να τους τοποθετεί σε έμμεσους εργοδότες για να εργασθούν προσωρινά υπό την επίβλεψη και τη διεύθυνσή τους, υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις οικείες διατάξεις.

Κατ' εξαίρεση οι επιχειρήσεις αυτές μπορούν να ασκούν και τις ακόλουθες δραστηριότητες:

α) Μεσολάβηση για εξεύρεση θέσεως εργασίας, για την οποία έχει γίνει αναγγελία έναρξής της στη Διεύθυνση Απασχόλησης και δεν έχει απαγορευτεί η άσκηση της εν λόγω δραστηριότητας,

β) Αξιολόγηση ή και κατάρτιση ανθρώπινου δυναμικού, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις,

γ) Συμβουλευτική και επαγγελματικό προσανατολισμό, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.

Κάθε επιχείρηση προκειμένου να ασκήσει τη δραστηριότητα της προσωρινής απασχόλησης, υποχρεούται να καταθέσει δύο (2) εγγυητικές επιστολές Τράπεζας.

Η πρώτη δίδεται ως εγγύηση για τη διασφάλιση των αποδοχών των προσωρινά απασχολούμενων μισθωτών της Επιχείρησης Προσωρινής Απασχόλησης και πρέπει να έχει απεριόριστη ισχύ. Το ύψος αυτής της εγγυητικής πρέπει να ανέρχεται στο ποσό των 60.000 ευρώ. Η εγγυητική επιστολή κατατίθεται στη Διεύθυνση Απασχόλησης του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας.

Η δεύτερη δίδεται ως εγγύηση για τη διασφάλιση των πάσης φύσεως ασφαλιστικών εισφορών των προσωρινά απασχολούμενων μισθωτών της Επιχείρησης Προσωρινής Απασχόλησης και πρέπει να έχει απεριόριστη ισχύ. Το ύψος αυτής της εγγυητικής επιστολής πρέπει να ανέρχεται στο ποσό των 30.000 ευρώ. Η εγγυητική επιστολή κατατίθεται στη Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, η οποία υποχρεούται να ενημερώσει την αρμόδια Διεύθυνση Ασφάλισης και Εσόδων.

ΥΠΟΧΡΕΟΣ ΕΡΓΟΔΟΤΗΣ - ΕΥΘΥΝΗ

Η Ε.Π.Α. και ο έμμεσος εργοδότης είναι αλληλεγγύως και εις ολόκληρον έκαστος υπεύθυνοι έναντι του προσωρινά απασχολούμενου μισθωτού με σύμβαση ή σχέση εργασίας για την ικανοποίηση των μισθολογικών δικαιωμάτων του και για την καταβολή των ασφαλιστικών του εισφορών. Η ευθύνη αυτή του έμμεσου εργοδότη αναστέλλεται, εφόσον με τη σύμβαση προβλέπεται ότι υπόχρεος για την καταβολή των αποδοχών και των ασφαλιστικών εισφορών είναι ο άμεσος εργοδότης και τα μισθολογικά και ασφαλιστικά δικαιώματα του προσωρινά απασχολούμενου μισθωτού, μπορούν να ικανοποιηθούν από την κατάπτωση των κατά το νόμο προβλεπόμενων εγγυητικών επιστολών (επικουρική ευθύνη έμμεσου εργοδότη).

ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ

Η Επιχείρηση Προσωρινής Απασχόλησης απογράφεται στο Μητρώο Εργοδοτών του αρμοδίου Υποκ/τος Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. της έδρας της, με την υποβολή των δικαιολογητικών που απαιτούνται για την απογραφή εργοδότη, αναλόγως της Νομικής μορφής, καθώς και αντίγραφο του εγγράφου της έγκρισης άσκησης της δραστηριότητας της προσωρινής απασχόλησης και αντίγραφα των εκάστοτε συμβάσεων, που καταρτίζονται τόσο με τους προσωρινά απασχολούμενους, όσο και με τους έμμεσους εργοδότες.

Επιπλέον, κατά την απογραφή Επιχείρησης Προσωρινής Απασχόλησης θα πρέπει το Υποκατάστημα να αποστέλλει με φαξ ενημερωτικό σημείωμα αναφορικά με την απογραφή της επιχείρησης στη Διεύθυνση Ασφάλισης και Εσόδων, Τμήμα Ελέγχου Κοινών Επιχειρήσεων στο fax:210 5223228, προκειμένου να ενημερώνεται το Αρχείο Εργοδοτών Ε.Π.Α. (συνημμένος πίνακας).

ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΡΟΣΩΡΙΝΑ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ - ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΠΔ - ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΕΡΓΟΔΟΤΗ

Οι προσωρινά απασχολούμενοι μισθωτοί, για όσο χρόνο παραμένουν στη διάθεσή της Επιχείρησης Προσωρινής Απασχόλησης, καθώς και κατά τη διάρκεια της απασχόλησής τους σε έμμεσο εργοδότη υπάγονται στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.

Η Ε.Π.Α. έχει υποχρέωση υποβολής Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (Α.Π.Δ.) για το μόνιμο προσωπικό της και για τους προσωρινά απασχολούμενους για όσο χρονικό διάστημα δεν παρέχουν εργασία σε συγκεκριμένο έμμεσο εργοδότη και για το διάστημα που παρέχουν εργασία προσωρινά σε έμμεσο εργοδότη.

Οι Ε.Π.Α. υποχρεούνται να γνωστοποιούν εγγράφως στο αρμόδιο Υποκατάστημα Ι.Κ.Α.-ΕΤΑΜ της έδρας τους, τις βασικές μεταβολές των στοιχείων τους (αλλαγή έδρας, υπευθύνων, επωνυμίας, κ.λ.π.). Εξυπακούεται ότι θα δηλώνονται και τυχόν Παραρτήματα που διατηρούν και απασχολείται σ' αυτά μόνιμο προσωπικό.

ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΩΡΙΝΑ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ στο Ε.Τ.Ε.Α.(τ.ΕΤΕΑΜ)

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 22 παρ. 12 του ν.3846/2010, όπως αυτές αντικαταστάθηκαν με το άρθρο 124 παρ. 5 περ. α του Κεφ. ΙΣΤ' του ν.4052/2012, οι προσωρινά απασχολούμενοι μισθωτοί, για το χρονικό διάστημα που παραμένουν στην διάθεση της Ε.Π.Α., καθώς και της απασχόλησης τους σε έμμεσο εργοδότη, για την επικουρική τους ασφάλιση υπάγονται στον κλάδο Ε.Τ.Ε.Α.(τ.ΕΤΕΑΜ), με εξαίρεση τα πρόσωπα που λόγω της ιδιότητας τους ασφαλίζονται σε κλάδους άλλου Επικουρικού Φορέα.

Πρόσωπα που εξαιρούνται από την ασφάλιση του Ε.Τ.Ε.Α. (τ.ΕΤΕΑΜ) και λόγω ιδιότητας ασφαλίζονται σε άλλο Επικουρικό Φορέα είναι:

α) Μηχανικοί που ασφαλίζονται στον Τομέα Επικουρικής Ασφάλισης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων έργων του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του Ε.Τ.Α.Α., σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας του (άρθρο 12 του ν.3518/2006). Στα πρόσωπα αυτά περιλαμβάνονται οι μηχανικοί που απασχολούνται ως μισθωτοί και ασφαλίζονται στον Τομέα Σύνταξης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων έργων του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης του Ε.Τ.Α.Α.

β) Δικηγόροι που ασφαλίζονται στον Τομέα Επικουρικής Ασφάλισης Δικηγόρων του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του Ε.Τ.Α.Α., σύμφωνα με τις καταστατικές του διατάξεις (άρθρο 30 του Ν.Δ. 4114/1960). Στα πρόσωπα αυτά περιλαμβάνονται οι Δικηγόροι που ασφαλίζονται στον Τομέα Ασφάλισης Νομικών του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης του Ε.Τ.Α.Α. (Εγκ. 80000/οικ.13750/458/2.6.2010 της Γ.Γ.Κ.Α.)

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΩΡΙΝΑ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ

Για την παροχή εργασίας με τη μορφή της προσωρινής απασχόλησης, απαιτείται η προηγούμενη έγγραφη σύμβαση εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου. Η σύμβαση καταρτίζεται μεταξύ της Ε.Π.Α. (άμεσος εργοδότης) και του μισθωτού και σε αυτή πρέπει απαραιτήτως να αναφέρονται οι όροι εργασίας και η διάρκειά της, οι όροι παροχής της εργασίας στον ή στους έμμεσους εργοδότες, οι όροι αμοιβής και ασφάλισης του μισθωτού, καθώς και κάθε άλλο στοιχείο το οποίο, κατά την καλή πίστη και τις περιστάσεις, πρέπει να γνωρίζει ο μισθωτός αναφορικά με την παροχή εργασίας του.

Επιπλέον, θα πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός πρωτοκόλλου της Βεβαίωσης περί δυνατότητας άσκησης δραστηριότητας της Επιχείρησης Προσωρινής Απασχόλησης, τα στοιχεία των Τραπεζικών εγγυητικών επιστολών, που κατατέθηκαν από την Ε.Π.Α. ως οικονομική εγγύηση αποδοχών και ασφαλιστικών εισφορών, καθώς θα πρέπει να υπάρχει μνεία της υποχρέωσης του εργοδότη (Ε.Π.Α.) για τη λήψη και τήρηση όρων υγιεινής και ασφάλειας.

Οι αποδοχές του μισθωτού που παρέχει εργασία σε έμμεσο εργοδότη, δεν μπορεί να είναι κατώτερες από τις προβλεπόμενες στον εκάστοτε νομοθετικά καθορισμένο κατώτατο μισθό και κατώτατο ημερομίσθιο για τους εργαζόμενους Ιδιωτικού Δικαίου όλης της χώρας.

Εάν κατά το χρόνο κατάρτισης της σύμβασης αυτής δεν είναι δυνατή η μνεία του συγκεκριμένου έμμεσου εργοδότη ή ο προσδιορισμός του χρόνου, που θα προσφέρει σε αυτόν την εργασία του, θα πρέπει να αναφέρεται στη σύμβαση, το πλαίσιο των όρων και των συνθηκών για την παροχή εργασίας σε έμμεσο εργοδότη.

Στη σύμβαση που καταρτίζεται εγγράφως μεταξύ της ΕΠΑ και του έμμεσου εργοδότη, ορίζονται ειδικότερα τα του τρόπου αμοιβής και ασφάλισης του εργαζόμενου, για το χρόνο που ο μισθωτός προσφέρει τις υπηρεσίες του στον έμμεσο εργοδότη.

Η διάρκεια τοποθέτησης του μισθωτού στον έμμεσο εργοδότη, στην οποία περιλαμβάνονται και οι ενδεχόμενες ανανεώσεις που γίνονται εγγράφως, δεν επιτρέπεται να είναι μεγαλύτερη από τους τριάντα έξι (36) μήνες.

Σε περίπτωση υπέρβασης των χρονικών ορίων, επέρχεται μετατροπή της υπάρχουσας σύμβασης σε σύμβαση αορίστου χρόνου με τον έμμεσο εργοδότη. Αν συνεχίζεται η απασχόληση του μισθωτού από τον έμμεσο εργοδότη μετά τη λήξη της διάρκειας της αρχικής τοποθέτησης και της τυχόν νομίμου ανανέωσης της ακόμα και με νέα τοποθέτηση, χωρίς να μεσολαβεί διάστημα είκοσι τριών (23) ημερολογιακών ημερών, θεωρείται ότι πρόκειται για σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου μεταξύ του μισθωτού και του έμμεσου εργοδότη (από τη συγκεκριμένη διάταξη εξαιρούνται οι εργαζόμενοι σε ξενοδοχειακές και επισιτιστικές επιχειρήσεις όταν απασχολούνται σε ολιγοήμερες κοινωνικές εκδηλώσεις).

Η Ε.Π.Α. υποχρεούται να αποστέλλει στον έμμεσο εργοδότη και αντίγραφα των συμβάσεων με τους εργαζόμενους της που παρέχουν τις υπηρεσίες τους καθώς και στοιχεία που αποδεικνύουν την ασφαλιστική τους κάλυψη, εφόσον δεν έχει αναλάβει ο έμμεσος εργοδότης την υποχρέωση αυτής.

Οι προσωρινά απασχολούμενοι καταχωρούνται στον πίνακα προσωπικού (ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ) της Ε.Π.Α., ο οποίος υποβάλλεται στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας του ΣΕΠΕ (ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ) της έδρας της. Αντίγραφο του ως άνω πίνακα προσωπικού, αποστέλλεται από την Ε.Π.Α. στον έμμεσο εργοδότη, κατά το μέρος που αφορά τους παραχωρηθέντες σε αυτόν εργαζόμενους. Ο ανωτέρω πίνακας αναρτάται στο χώρο εργασίας του έμμεσου εργοδότη.

Ο έμμεσος εργοδότης στην κατάσταση προσωπικού που καταθέτει στην οικεία επιθεώρηση εργασίας, έχει την υποχρέωση να περιλαμβάνει σε «ειδικό κεφάλαιο» τους προσωρινά απασχολούμενους αναγράφοντας και την Ε.Π.Α., της οποίας οι προσωρινά απασχολούμενοι αποτελούν προσωπικό.

Κατά συνέπεια, στους επιτόπιους ελέγχους των αρμοδίων οργάνων του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ θα πρέπει να επιδεικνύονται τα αντίστοιχα έγγραφα στοιχεία από τα οποία προκύπτει ότι τα συγκεκριμένα πρόσωπα είναι προσωρινά απασχολούμενοι και έχουν διατεθεί στον έμμεσο εργοδότη από Ε.Π.Α.

Παράλληλα, οι Ε.Π.Α. θα πρέπει να κοινοποιούν τις συμβάσεις που καταρτίζουν με τους έμμεσους εργοδότες στο Υποκατάστημα Ι.Κ.Α.-ΕΤΑΜ της έδρας τους. Επιπλέον, οι έμμεσοι εργοδότες θα κοινοποιούν στο Υποκατάστημα ΙΚΑ-ΕΤΑΜ της έδρας τους τις συμβάσεις που έχουν συνάψει με την Ε.Π.Α., καθώς και τις συμβάσεις εργασίας των προσωρινά απασχολούμενων, οι οποίοι εργάζονται στην επιχείρησή τους.

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΛΕΓΧΩΝ ΑΠΟ ΤΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ

Το Υποκατάστημα Ι.Κ.Α.-ΕΤΑΜ στο οποίο πραγματοποιείται η απασχόληση είναι υπεύθυνο για τον έλεγχο της ασφάλισης των προσωρινά απασχολούμενων (υπό την έννοια του ελέγχου πραγματικού της απασχόλησης και όχι του καταλογισμού) σύμφωνα με τα προσκομισθέντα στοιχεία (συμβάσεις των προσωρινά απασχολούμενων), όπως παραπάνω αναφέρθηκε και έχουν υποχρέωση οι έμμεσοι εργοδότες να προσκομίζουν στο Υποκ/μα έδρας τους. Σε περίπτωση απασχόλησης εργαζόμενου σε παράρτημα έμμεσου εργοδότη τα εν λόγω στοιχεία θα διαβιβάζονται αρμοδίως.

Το Υποκατάστημα απασχόλησης μετά τη διενέργεια του ελέγχου θα διαβιβάζει στο Υποκ/μα έδρας της Ε.Π.Α. την Έκθεση Επιτόπιου Ελέγχου και την αναλυτική Έκθεση Ελέγχου από τα αποτελέσματα των συλλεγχθέντων στοιχείων, συμβάσεις, Υπεύθυνες Δηλώσεις, Δηλώσεις Απασχολούμενων κ.λ.π. από τα οποία θα προκύπτει ή όχι ασφαλιστέα ύλη.

Πάντως σε κάθε περίπτωση διαφορών ελέγχου θα διαβιβάζεται και αναλυτική έκθεση ελέγχου στο αρμόδιο Υποκ/μα έδρας της Ε.Π.Α. για την ολοκλήρωση της καταχώρησης του ελέγχου.

Το εν λόγω Υποκατάστημα έχει υποχρέωση, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, να διενεργεί τόσο επιτόπιους όσο και τακτικούς ελέγχους για τη διαπίστωση της ορθής ασφαλιστικής τακτοποίησης των εργαζόμενων.

Για το λόγο αυτό και για τη διακριτή και επιλεκτική διαδικασία ελέγχου θα πρέπει, τα εκάστοτε αρμόδια Υποκ/ματα της έδρας της Ε.Π.Α. και απασχόλησης των δανειζόμενων από Ε.Π.Α. να δημιουργήσουν:

α) Αρχείο εργοδοτών Ε.Π.Α. (άμεσος εργοδότης), με τα στοιχεία της Ε.Π.Α. : Α.Μ.Ε., Επωνυμία, Αρμόδιο Υποκ/μα, Στοιχεία δανειζόμενου Εργοδότη (έμμεσος), Α.Μ.Ε., Αρμόδιο Υποκ/μα.

β) Αρχείο εργοδοτών με δανειζόμενο προσωπικό από Ε.Π.Α. (έμμεσος εργοδότης) με τα στοιχεία του εργοδότη: Α.Μ.Ε., Επωνυμία, Αρμόδιο Υποκ/μα και στοιχεία της Ε.Π.Α. (άμεσος), ΑΜΕ, Επωνυμία και Αρμόδιο Υποκ/μα.

Τα στοιχεία των εν λόγω αρχείων θα πρέπει να συμπληρωθούν σε εύλογο χρονικό διάστημα σύμφωνα με τους συνημμένους πίνακες και οι πίνακες να διαβιβαστούν στη Δ/νση Ασφάλισης και Εσόδων, από τα στοιχεία που τηρούνται στα Υποκαταστήματα με τους ήδη απογεγραμμένους εργοδότες (fax:210 5223228).

Ενώ σε περιπτώσεις νέας απογραφής ή αναγγελιών έμμεσων εργοδοτών- συμβάσεις, τα στοιχεία (πίνακας) θα διαβιβάζονται και στη Δ/νση Ασφάλισης και Εσόδων για τη συμπλήρωση των τηρούμενων αρχείων.

Ευνόητο είναι ότι όποτε κρίνεται απαραίτητο, καθώς δεν θα είναι εφικτός ο επιτόπιος έλεγχος από τους ελεγκτές του Υποκαταστήματος για διάφορους λόγους, όπως πλήθος των απασχολούμενων, απασχόληση εκτός ωραρίου, μπορεί να ζητηθεί η συνδρομή της Ε.ΥΠ.Ε.Α..

Κατά συνέπεια σε κάθε περίπτωση απασχολούμενων σύμφωνα με τα ανωτέρω (προσωρινά από Ε.Π.Α.), το Υποκατάστημα απασχόλησης, εφόσον διενεργείται έλεγχος (ασχέτως ύπαρξης ασφαλιστέας ύλης προς καταλογισμό) θα πρέπει να διαβιβάζει την Έκθεση Ελέγχου στο αρμόδιο Υποκατάστημα έδρας της Ε.Π.Α. με συνημμένα τυχόν αποδεικτικά στοιχεία τα οποία θα λαμβάνονται υπόψη για τον ουσιαστικό έλεγχο της Ε.Π.Α. .

Το αρμόδιο Υποκατάστημα της έδρας της Ε.Π.Α. θα πρέπει να φροντίζει ώστε αφενός μεν να συγκεντρώνει και να υλοποιεί άμεσα τις Εκθέσεις Ελέγχου από το Υποκατάστημα απασχόλησης των προσωρινά απασχολούμενων (πιθανές διαφορές ελέγχου, καταγγελίες, κ.λ.π.) και αφετέρου να αναζητά από τα στοιχεία που δόθηκαν ως αρμόδιο Υποκατάστημα έδρας της Ε.Π.Α. και από τις συμβάσεις που προσκομίσθηκαν από την Ε.Π.Α. τον έλεγχο της απασχόλησης και την Έκθεση Ελέγχου από το αρμόδιο Υποκατάστημα, όπως παραπάνω αναφέρθηκε.

Εξυπακούεται ότι η καλή συνεργασία των αρμοδίων οργάνων (απασχόλησης έμμεσου εργοδότη και έδρας Ε.Π.Α.) θα επιφέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα της ορθής ασφαλιστικής τακτοποίησης σύμφωνα με τον Κανονισμό Ασφάλισης και τις κείμενες διατάξεις.

Επιπροσθέτως, υποχρέωση του αρμόδιου Υποκαταστήματος έδρας της Ε.Π.Α. είναι η συγκέντρωση των συμβάσεων (απασχολούμενων και εργοδοτών) όχι μόνο για τις Ε.Π.Α. που θα απογραφούν αλλά και τις ήδη απογεγραμμένες Ε.Π.Α. (εταιρείες με έγκριση άσκησης δραστηριότητας Ε.Π.Α.) οι οποίες θα πρέπει να αναζητηθούν από τα στοιχεία που διαθέτουν τα Υποκαταστήματα, τα οποία θα πρέπει να αποστέλλονται με Υπηρεσιακό Σημείωμα στα Υποκατάστημα απασχόλησης (συμβάσεις), όπως περιγράφεται για την ελεγκτική διαδικασία.

Συνεπώς, η ανωτέρω περιγραφόμενη ελεγκτική διαδικασία θα εφαρμόζεται και για τις ήδη απογεγραμμένες Ε.Π.Α., αναζητώντας και τις αντίστοιχες Εκθέσεις Ελέγχου από τα Υποκαταστήματα απασχόλησης.

Εφιστούμε την προσοχή στα Υποκαταστήματα έδρας των Ε.Π.Α., καθώς η εγγυητική επιστολή που δίδεται στο Ι.Κ.Α., καταπίπτει υπέρ του ΙΚΑ, αν καθυστερείται η καταβολή στον οργανισμό αυτό ασφαλιστικών εισφορών πάσης φύσεως τουλάχιστον (3) μηνών οι οποίες αφορούν στους προσωρινά απασχολούμενους μισθωτούς από Επιχείρηση Προσωρινής Απασχόλησης.

Εφόσον οι καθυστερούμενες ασφαλιστικές εισφορές έχουν βεβαιωθεί ταμειακά σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, η αρμόδια υπηρεσία του Ι.Κ.Α. εκδίδει τη σχετική πράξη, την προωθεί στο Διοικητή του Ι.Κ.Α. για την έκδοση από αυτόν της πράξης (ολικής ή μερικής) κατάπτωσης της εγγυητικής επιστολής και στη συνέχεια καλείται η Τράπεζα να καταβάλει στο Ι.Κ.Α. το αντίστοιχο ποσό.

Εντός τριμήνου από την κοινοποίηση των πράξεων κατάπτωσης των εγγυητικών επιστολών, οι ΕΠΑ, σε βάρος των οποίων κατέπεσαν οι εγγυητικές επιστολές υποχρεούνται να καταθέσουν αντίστοιχες εγγυητικές επιστολές ισόποσες με το συνολικό ποσό κατάπτωσης.

Κατά συνέπεια το Υποκ/μα έδρας της Ε.Π.Α. θα κάνει χρήση των στοιχείων που θα συγκεντρωθούν από τη δημιουργία των ανωτέρω αρχείων και πρέπει να προβαίνει σε έλεγχο εκπλήρωσης των υποχρεώσεών τους, όπως περιγράφεται παραπάνω (συλλογή συμβάσεων, καταβολή ασφαλιστικών εισφορών, έλεγχος ασφαλιστικής τακτοποίησης).

ΒΕΒΑΙΩΣΕΙΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΟΤΗΤΑΣ

Όπως είχε αναφερθεί και στην εγκύκλιο 75/10, αποδεικτικά ασφαλιστικής ενημερότητας χορηγούνται στις Ε.Π.Α., κατά τα γνωστά (εγκύκλιο 97/11, εγκύκλιο 45/01), χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τυχόν οφειλές του έμμεσου εργοδότη με τον οποίο έχει συνάψει σύμβαση παραχώρησης προσωρινά απασχολούμενου προσωπικού, εφόσον δεν προκύπτει διαφορετικά (συσχέτιση).




Η ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΡΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΙΩΑΝΝΑ ΓΑΤΗ - ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ και ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ

Αθήνα, 19.9.2016
Αριθμ. Πρωτ. : 95625
Σχετ.: 88113/29.8.2016, 90246/5.9.2016

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΑΓΟΡΑΣ
Δ/ΝΣΗ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ και ΓΕΜΗ
Τμήμα Θεσμικών Ρυθμίσεων και ΓΕΜΗ

Ταχ. Δ/νση: Πλ. Κάνιγγος
Ταχ. Κώδικας: 101 81
Πληροφορίες: Α, Οικονομάκη
Τηλέφωνο: 210 38 93 461
FAX: 210 38 38 981

Θέμα : Ορισμός Ελεγκτών Χρήσης 2016

Επειδή η Υπηρεσία μας έχει γίνει δέκτης πολλών ερωτημάτων σχετικά με το εν θέματι αντικείμενο και πιο συγκεκριμένα σχετικά με τα κριτήρια υπαγωγής σε υποχρεωτικό έλεγχο της χρήσης 2016, θέτουμε υπόψη σας τα εξής:

1. Οι διατάξεις που ρυθμίζουν τον τακτικό έλεγχο των χρηματοοικονομικών καταστάσεων είναι πλέον αυτές της Υποπαραγράφου Α1 του ν. 4336/2015, η οποία έχει ισχύ από 1.1.2016¹, επομένως αφορά τις χρήσεις που εκκινούν από 1.1.2016.

Επομένως οι οικονομικές καταστάσεις της χρήσης 1.1.2016 έως 31.12.2016 και εφεξής υπόκεινται σε τακτικό έλεγχο εφόσον πληρούν τα κριτήρια της ως άνω Υποπαραγράφου Α1, ήτοι εφόσον συντάσσονται από οντότητες οι οποίες για τις δύο προηγούμενες χρήσεις (2014, 2015) ανήκαν στις κατηγορίες των μεσαίων ή μεγάλων οντοτήτων βάσει των κριτηρίων του άρθρου 2 του ν. 4308/2014 (Ε.Λ.Π.).

Αναλόγως εφαρμόζονται τα ανωτέρω και για τυχόν «ενδιάμεσες» χρήσεις.

Έτσι πχ μια μεσαία οντότητα με χρήση από 1.7.2015 έως 30.6.2016 δεν υπάγεται στις διατάξεις του ν. 4336/2015 περί τακτικού ελέγχου για τη συγκεκριμένη χρήση, υπάγεται όμως για την επόμενη (1.7.2016 έως 30.6.2017).

2. Ακόμα και στην περίπτωση II των μεταβατικών διατάξεων της ως άνω Υποπαραγράφου του ν. 4336/2015², στην οποία ορίζεται ότι από την ημερομηνία ισχύος του εν λόγω νόμου καταργούνται οι περί τακτικού ελέγχου επιμέρους διατάξεις των εταιρικών νόμων (κ.ν. 2190/1920, ν. 3190/1955 και ν. 4072/2012), σκοπός του νομοθέτη, όπως προκύπτει και από τις σχετικές μεταβατικές διατάξεις³, είναι κατά την άποψή μας η κατάργηση αυτή να ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2016.

3. Σε κάθε περίπτωση, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα κριτήρια της, καταργηθείσας πλέον, διάταξης του άρθρου 42α του κ.ν. 2190/1920 προκειμένου να κριθεί αν υπάγονται σε τακτικό έλεγχο οι οικονομικές καταστάσεις του 2016.

Τα κριτήρια τα οποία πρέπει να ληφθούν υπόψη για την υπαγωγή σε υποχρεωτικό έλεγχο από ελεγκτές του ν. 4336/2015 είναι αυτά που ορίζει ο νόμος αυτός, σε συνδυασμό με τον νόμο 4308/2014.

Συνεπώς, οντότητες οι οποίες βάσει των οικονομικών αποτελεσμάτων των ετών 2014 και 2015 θεωρούνται μικρές ή πολύ μικρές δεν υποχρεούνται να εκλέξουν τακτικούς ελεγκτές για τη χρήση του 2016.

Βέβαια, οι μικρές οντότητες έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν προαιρετικά⁴.


Ο Διευθυντής
Σ. Μασγανάς


------------

¹ Όπως μεταξύ άλλων αναφέρεται στις Μεταβατικές Διατάξεις της Υποπαράγραφου Α1 του ν. 4336/2015:
«6.1) Η έναρξη ισχύος της παρούσας υποπαραγράφου ορίζεται από 1η Ιανουάριου 2016. ...»

² Συγκεκριμένα αναφέρεται μεταξύ άλλων στις μεταβατικές διατάξεις της Υποπαράγραφου Α1 του ν. 4336/2015 ότι:
«... II) Από την ημερομηνία ισχύος του παρόντος νόμου καταργούνται:
α) τα άρθρα 36 έως 38, η παρ. 4 του άρθρου 43α του κ.ν. 2190/1920,
β) η παρ. 6 του άρθρου 42α του κ.ν. 2190/1920, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 38 του ν.4308/2014,
γ) το άρθρο 108 του κ.ν. 2190/1920,
δ) το άρθρο 23 του ν. 3190/1955,
ε) το άρθρο 99 του ν. 4072/2012,
καθώς και κάθε άλλη διάταξη που αντίκειται στις παραπάνω ρυθμίσεις. ...»,
Συμπληρωματικά δε, στο άρθρο 4 του ίδιου νόμου ορίζεται ως ημερομηνία έναρξης ισχύος του η «υπογραφή από τα συμβαλλόμενα μέρη της Σύμβασης Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης της ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ Β' του άρθρου 3, ...», ήτοι η 19.8.2015.
Ωστόσο, στην αιτιολογική έκθεση του εν λόγω νόμου καθίσταται σαφές ότι ο σκοπός του νομοθέτη είναι ενιαίος και αφορά στην ενσωμάτωση της Οδηγίας 2013/34/ΕΕ και στην ελάφρυνση των επιχειρήσεων από διοικητικά βάρη, σκοπός ο οποίος διατρέχει όλη την Υποπαράγραφο και όχι τμήματα αυτής. Το πλήρες κείμενο της αιτιολογικής έκθεσης ως προς την Υποπαράγραφο Α1 έχει ως εξής:
«ΥΠΟΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ Α.1: ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ
Με την προτεινόμενη ρύθμιση ενσωματώνεται στην ελληνική έννομη τάξη το πλαίσιο τακτικού ελέγχου των επιχειρήσεων, όπως προβλέπεται στην Οδηγία 2013/34/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Ιουνίου 2013 σχετικά με τις ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις, τις ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις και συναφείς εκθέσεις επιχειρήσεων ορισμένων μορφών, την τροποποίηση της Οδηγίας 2006/43/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και την κατάργηση των Οδηγιών 78/660/ΕΟΚ του Συμβουλίου. Άξονας της προτεινόμενης ρύθμισης είναι η ελάφρυνση των μικρών επιχειρήσεων από δυσανάλογες διοικητικές επιβαρύνσεις, καθιστώντας ως προς αυτές προαιρετικό τον τακτικό έλεγχο, ενώ ταυτόχρονα, προβλέπεται αναμόρφωση του ελεγκτικού πλαισίου, θεσπίζοντας κανόνες που εγγυώνται τη διαφάνεια και την έγκυρη πληροφόρηση.»

³.βλέπε και ανωτέρω υποσημείωση υπ’ αριθμ. 1.

^4. Όπως μεταξύ άλλων αναφέρεται στην Υποπαράγραφο Α1 του ν. 4336/2015:
«... 2. Προαιρετικός τακτικός έλεγχος
Μικρές οντότητες κατά την έννοια του άρθρου 2 του ν. 4308/2014 (Α' 251) μπορούν να προβλέπουν στο καταστατικό τους ή, εάν δεν προβλέπεται σε αυτό, να αποφασίζουν δια της γενικής συνέλευσης των μετόχων ή της συνέλευσης των εταίρων, την υποβολή των ετήσιων χρηματοοικονομικών καταστάσεων σε έλεγχο, σύμφωνα με τα ισχύοντα ελεγκτικά πρότυπα. ...»

Στις συνεκδικαζόμενες υποθέσεις C‑105/15 P έως C‑109/15 P,

με αντικείμενο πέντε αιτήσεις αναιρέσεως δυνάμει του άρθρου 56 του Οργανισμού του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ασκήθηκαν στις 27 Φεβρουαρίου 2015,

Κωνσταντίνος Μαλλής, κάτοικος Λάρνακας (Κύπρος) (C-105/15 P),

Έλλη Κωνσταντίνου Μαλλή, κάτοικος Λάρνακας (C-105/15 P),

Ταμείο Προνοίας Προσωπικού Τραπέζης Κύπρου, με έδρα τη Λευκωσία (Κύπρος) (C-106/15 P),

Πέτρος Χατζηθωμά, κάτοικος Μακεδονίτισσας (Κύπρος) (C‑107/15 P),

Ελενίτσα Χατζηθωμά, κάτοικος Μακεδονίτισσας (C-107/15 P),

Λέλλα Χατζηιωάννου, κάτοικος Λευκωσίας (C-108/15 P),

Μαρίνος Νικολάου, κάτοικος Στροβόλου (Κύπρος) (C-109/15 P),

εκπροσωπούμενοι από τους Ε. Ευσταθίου, Κ. Ευσταθίου και Κ. Λιασίδου, δικηγόρους,

αναιρεσείοντες,

όπου οι λοιποί διάδικοι είναι:

η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από τους J.-P. Keppenne και Μ. Κωνσταντινίδη, με τόπο επιδόσεων στο Λουξεμβούργο,

η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), εκπροσωπούμενη από την Α. Κουτσούκου, καθώς και από τους O. Heinz και K. Laurinavičius, επικουρούμενους από τον H.‑G. Kamann, Rechtsanwalt,

καθών πρωτοδίκως,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (τμήμα μείζονος συνθέσεως),

συγκείμενο από τους K. Lenaerts, Πρόεδρο, A. Tizzano, αντιπρόεδρο, R. Silva de Lapuerta, T. von Danwitz, J. L. da Cruz Vilaça, A. Arabadjiev (εισηγητή) και D. Šváby, προέδρους τμήματος, A. Rosas, E. Juhász, M. Berger, A. Prechal, E. Jarašiūnas, C. G. Fernlund, Μ. Βηλαρά και E. Regan, δικαστές,

γενικός εισαγγελέας: M. Wathelet

γραμματέας: I. Illéssy, υπάλληλος διοικήσεως,

έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία και κατόπιν της επ’ ακροατηρίου συζητήσεως της 2ας Φεβρουαρίου 2016,

αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις του κατά τη συνεδρίαση της 21ης Απριλίου 2016,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

1        Με τις αιτήσεις τους αναιρέσεως, ο Κωνσταντίνος Μαλλής και η Έλλη Κωνσταντίνου Μαλλή στην υπόθεση C-105/15 P, το Ταμείο Προνοίας Προσωπικού Τραπέζης Κύπρου στην υπόθεση C-106/15 P, ο Πέτρος Χατζηθωμά και η Ελενίτσα Χατζηθωμά στην υπόθεση C-107/15 P, η Λέλλα Χατζηιωάννου στην υπόθεση C-108/15 P και ο Μαρίνος Νικολάου στην υπόθεση C-109/15 P ζητούν, αντιστοίχως, την αναίρεση των διατάξεων του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 16ης Οκτωβρίου 2014, Μαλλής και Μαλλή κατά Επιτροπής και ΕΚΤ (T‑327/13, EU:T:2014:909), της 16ης Οκτωβρίου 2014, Ταμείο Προνοίας Προσωπικού Τραπέζης Κύπρου κατά Επιτροπής και ΕΚΤ (T‑328/13, EU:T:2014:906), της 16ης Οκτωβρίου 2014, Χατζηθωμά κατά Επιτροπής και ΕΚΤ (T‑329/13, EU:T:2014:908), της 16ης Οκτωβρίου 2014, Χατζηιωάννου κατά Επιτροπής και ΕΚΤ (T‑330/13, EU:T:2014:904), καθώς και της 16ης Οκτωβρίου 2014, Νικολάου κατά Επιτροπής και ΕΚΤ (T‑331/13, EU:T:2014:905) (στο εξής, από κοινού: αναιρεσιβαλλόμενες διατάξεις), με τις οποίες το Γενικό Δικαστήριο απέρριψε τις προσφυγές τους με αίτημα την ακύρωση της δηλώσεως της Ευρωομάδας της 25ης Μαρτίου 2013 σχετικά, μεταξύ άλλων, με την αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα της Κύπρου (στο εξής: επίδικη δήλωση).

 Το νομικό πλαίσιο

 Η Συνθήκη για τον ΕΜΣ

2        Στις 2 Φεβρουαρίου 2012 υπογράφηκε στις Βρυξέλλες (Βέλγιο) η Συνθήκη για τη θέσπιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας από το Βασίλειο του Βελγίου, την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, τη Δημοκρατία της Εσθονίας, την Ιρλανδία, την Ελληνική Δημοκρατία, το Βασίλειο της Ισπανίας, τη Γαλλική Δημοκρατία, την Ιταλική Δημοκρατία, την Κυπριακή Δημοκρατία, το Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου, τη Μάλτα, το Βασίλειο των Κάτω Χωρών, τη Δημοκρατία της Αυστρίας, την Πορτογαλική Δημοκρατία, τη Δημοκρατία της Σλοβενίας, τη Σλοβακική Δημοκρατία και τη Δημοκρατία της Φινλανδίας (στο εξής: Συνθήκη για τον ΕΜΣ). Η Συνθήκη αυτή τέθηκε σε ισχύ στις 27 Σεπτεμβρίου 2012.

3        Η αιτιολογική σκέψη 1 της Συνθήκης για τον ΕΜΣ έχει ως εξής:

«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε στις 17 Δεκεμβρίου 2010 για την ανάγκη θέσπισης μόνιμου μηχανισμού σταθερότητας από τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ. Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (“ΕΜΣ”) θα αναλάβει το έργο το οποίο διεκπεραιώνουν επί του παρόντος η Ευρωπαϊκή Διευκόλυνση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (“ΕΔΧΣ”) και ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοοικονομικής Σταθεροποίησης (“ΕΜΧΣ”) παρέχοντας, όπου είναι αναγκαίο, χρηματοπιστωτική συνδρομή σε κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ.»

4        Κατά τα άρθρα 1 και 2, καθώς και κατά το άρθρο 32, παράγραφος 2, της εν λόγω Συνθήκης, τα συμβαλλόμενα μέρη, ήτοι τα κράτη μέλη με νόμισμα το ευρώ, συστήνουν μεταξύ τους διεθνή χρηματοδοτικό οργανισμό, τον ΕΜΣ, ο οποίος διαθέτει νομική προσωπικότητα.

5        Το άρθρο 3 της εν λόγω Συνθήκης περιγράφει τον σκοπό του ως εξής:

«Ο σκοπός του ΕΜΣ είναι η κινητοποίηση της χρηματοδότησης και η παροχή στήριξης σταθερότητας, υπό αυστηρούς όρους, κατάλληλους για το επιλεγμένο μέσο χρηματοδοτικής συνδρομής, προς όφελος των μελών του ΕΜΣ που αντιμετωπίζουν ή απειλούνται από σοβαρά προβλήματα χρηματοδότησης, εφόσον είναι απαραίτητη για τη διαφύλαξη της χρηματοοικονομικής σταθερότητας της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της και των κρατών μελών της. Προς τον σκοπό αυτό, ο ΕΜΣ έχει το δικαίωμα να αντλεί κεφάλαια με την έκδοση χρηματοπιστωτικών τίτλων ή με τη σύναψη χρηματοοικονομικών ή λοιπών συμφωνιών ή ρυθμίσεων με μέλη του ΕΜΣ, χρηματοοικονομικά ιδρύματα ή άλλα τρίτα μέρη.»

6        Το άρθρο 4, παράγραφοι 1, 3 και 4, πρώτο εδάφιο, της Συνθήκης για τον ΕΜΣ ορίζει:

«1.      Ο ΕΜΣ διαθέτει συμβούλιο διοικητών και συμβούλιο διευθυντών, καθώς και διευθύνοντα σύμβουλο και λοιπό ειδικό προσωπικό, ανάλογα με τις ανάγκες. 

[...]

3.      Η έγκριση μιας απόφασης με αμοιβαία συμφωνία απαιτεί την ομοφωνία των μελών που συμμετέχουν στην ψηφοφορία. Οι αποχές δεν εμποδίζουν τη λήψη απόφασης με αμοιβαία συμφωνία.

4.      Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 3, ενεργοποιείται διαδικασία έκτακτης ψηφοφορίας εφόσον τόσο η Επιτροπή όσο και η [Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ)] συμπεραίνουν ότι η μη επείγουσα έκδοση μιας απόφασης για τη χορήγηση ή την υλοποίηση χρηματοπιστωτικής συνδρομής, όπως καθορίζεται στα άρθρα 13 έως 18, θα απειλούσε την οικονομική και χρηματοπιστωτική βιωσιμότητα της ζώνης του ευρώ. [...]»

7        Το άρθρο 12 της εν λόγω Συνθήκης ορίζει τις αρχές που διέπουν τη στήριξη σταθερότητας και προβλέπει στην παράγραφο 1 τα εξής:

«Εφόσον είναι απαραίτητο για τη διασφάλιση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της και των κρατών μελών της, ο ΕΜΣ δύναται να παρέχει στήριξη σταθερότητας σε μέλος του ΕΜΣ, κάτω από αυστηρούς όρους, κατάλληλους για το επιλεγμένο μέσο χρηματοπιστωτικής συνδρομής. Οι εν λόγω όροι μπορούν να καλύπτουν το φάσμα από ένα πρόγραμμα μακροοικονομικής προσαρμογής έως τη συνεχή τήρηση προκαθορισμένων όρων επιλεξιμότητας.»

8        Η διαδικασία για τη χορήγηση στήριξης σταθερότητας προς μέλος του ΕΜΣ ορίζεται στο άρθρο 13 της Συνθήκης για τον ΕΜΣ ως εξής:

«1.      Μέλος του ΕΜΣ μπορεί να ζητήσει στήριξη σταθερότητας με αίτηση προς τον πρόεδρο του συμβουλίου διοικητών. Η εν λόγω αίτηση αναφέρει τα μέσα χρηματοπιστωτικής συνδρομής που πρέπει να εξεταστούν. Με την παραλαβή της αίτησης, ο πρόεδρος του συμβουλίου διοικητών αναθέτει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συνεργασία με την ΕΚΤ, τα ακόλουθα:

α)      να εκτιμήσει την ύπαρξη κινδύνου για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της ή των κρατών μελών της, εκτός εάν η ΕΚΤ έχει ήδη υποβάλει σχετική ανάλυση βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 2,

β)      να εκτιμήσει εάν το δημόσιο χρέος είναι βιώσιμο. Εφόσον κρίνεται χρήσιμο και εφικτό, η εν λόγω εκτίμηση αναμένεται να διενεργείται από κοινού με το [Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ)],

γ)      να εκτιμήσει τις πραγματικές ή δυνητικές ανάγκες χρηματοδότησης του συγκεκριμένου μέλους του ΕΜΣ.

2.      Βάσει της αίτησης του κράτους μέλους του ΕΜΣ και της κατά την παράγραφο 1 εκτίμησης, το συμβούλιο διοικητών δύναται να αποφασίσει να χορηγήσει, κατ’ αρχήν, στήριξη σταθερότητας στο ενδιαφερόμενο μέλος του ΕΜΣ με τη μορφή διευκόλυνσης χρηματοπιστωτικής συνδρομής.

3.      Εάν εκδοθεί απόφαση σύμφωνα με την παράγραφο 2, το συμβούλιο διοικητών αναθέτει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή –σε συνεργασία με την ΕΚΤ και, εφόσον είναι εφικτό, από κοινού με το ΔΝΤ– να διαπραγματευθεί με το ενδιαφερόμενο μέλος του ΕΜΣ μνημόνιο κατανόησης (“ΜΚ”) όπου θα περιγράφονται αναλυτικά οι όροι που θα συνδέονται με τη διευκόλυνση χρηματοπιστωτικής συνδρομής. Το περιεχόμενο του ΜΚ αντικατοπτρίζει τις αδυναμίες που πρέπει να αντιμετωπιστούν και το μέσο χρηματοπιστωτικής συνδρομής που έχει επιλεγεί. Παράλληλα, ο διευθύνων σύμβουλος του ΕΜΣ καταρτίζει πρόταση συμφωνίας για διευκόλυνση χρηματοπιστωτικής συνδρομής, περιλαμβάνουσα τους όρους και τις προϋποθέσεις χρηματοδότησης, καθώς και την επιλογή των μέσων, που υποβάλλεται στο συμβούλιο διοικητών προς έγκριση.

Το ΜΚ συνάδει πλήρως με τα μέτρα συντονισμού των οικονομικών πολιτικών που προβλέπονται στη [Συνθήκη ΛΕΕ], ιδίως με τυχόν πράξεις του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης οποιασδήποτε γνώμης, προειδοποίησης, σύστασης ή απόφασης απευθυνόμενης στο ενδιαφερόμενο μέλος του ΕΜΣ.

4.      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπογράφει το ΜΚ εξ ονόματος του ΕΜΣ, υπό τον όρο της προηγούμενης τήρησης των προϋποθέσεων που καθορίζονται στην παράγραφο 3 και της προηγούμενης έγκρισης από το συμβούλιο διοικητών.

5.      Το συμβούλιο διευθυντών εγκρίνει τη συμφωνία για διευκόλυνση χρηματοπιστωτικής συνδρομής στην οποία παρουσιάζονται αναλυτικά οι χρηματοοικονομικές πτυχές της στήριξης σταθερότητας που πρόκειται να χορηγηθεί και, κατά περίπτωση, την εκταμίευση της πρώτης δόσης της συνδρομής.

[...]

7.      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή –σε συνεργασία με την ΕΚΤ και, εφόσον είναι εφικτό, από κοινού με το ΔΝΤ– επιφορτίζεται με την παρακολούθηση της συμμόρφωσης προς τους όρους που συνοδεύουν τη διευκόλυνση χρηματοπιστωτικής συνδρομής.»

 Η επίδικη δήλωση

9        Με την επίδικη δήλωση, η Ευρωομάδα ανακοίνωσε την επίτευξη συμφωνίας με τις κυπριακές αρχές επί των ουσιωδών στοιχείων μελλοντικού προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής το οποίο είχε την υποστήριξη όλων των κρατών μελών με νόμισμα το ευρώ, καθώς και της Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ. Επιπλέον, η Ευρωομάδα χαιρέτισε τα σχεδιαζόμενα μέτρα αναδιαρθρώσεως του χρηματοπιστωτικού τομέα για τα οποία γινόταν λόγος στο παράρτημα της δηλώσεως αυτής.

 Τα διατάγματα 103 και 104 που εκδόθηκαν βάσει του νόμου της 22ας Μαρτίου 2013

10      Δυνάμει του άρθρου 3(1) και του άρθρου 5(1) του περί εξυγίανσης πιστωτικών και άλλων ιδρυμάτων νόμου της 22ας Μαρτίου 2013 [ΕΕ, παράρτημα I(I), αριθ. 4379, 22.3.2013, στο εξής: νόμος της 22ας Μαρτίου 2013], η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (στο εξής: ΚΤΚ), από κοινού με το Υπουργείο Οικονομικών, επιφορτίστηκε με τη λήψη μέτρων για την εξυγίανση των ιδρυμάτων που εμπίπτουν στον εν λόγω νόμο. Προς τον σκοπό αυτό, το άρθρο 12(1) του νόμου της 22ας Μαρτίου 2013 προβλέπει, αφενός, ότι η ΚΤΚ μπορεί, μέσω διατάγματος, να απαιτεί την αναδιάρθρωση των χρεών και υποχρεώσεων, υφιστάμενων ή μελλοντικών, οποιουδήποτε τύπου, του ιδρύματος που υπόκειται σε εξυγίανση, συμπεριλαμβανομένης της μειώσεως, τροποποιήσεως, διευθετήσεως ή αντικαταστάσεως του αρχικού κεφαλαίου ή του υπολειπόμενου ποσού, ή ακόμη να απαιτεί την ολική ή μερική μετατροπή χρεωστικών τίτλων ή υποχρεώσεων σε μετοχικό κεφάλαιο. Το άρθρο αυτό προβλέπει, αφετέρου, ότι οι «εγγυημένες καταθέσεις», κατά την έννοια του άρθρου 2, πέμπτο εδάφιο, του νόμου της 22ας Μαρτίου 2013, εξαιρούνται από τα μέτρα αυτά. Δεν αμφισβητείται μεταξύ των διαδίκων ότι πρόκειται για τις καταθέσεις ποσού κατώτερου των 100 000 ευρώ.

11      Το Περί Διάσωσης με Ίδια Μέσα της Τράπεζας Κύπρου Δημόσιας Εταιρείας Λτδ Διάταγμα του 2013, Κανονιστική Διοικητική Πράξη αριθ. 103 [ΕΕ, παράρτημα III(I), αριθ. 4645, 29.3.2013, σ. 769, στο εξής: διάταγμα 103] προβλέπει την ανακεφαλαιοποίηση της Τράπεζας Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ (στο εξής: Bank of Cyprus) με επιβάρυνση των μη εξασφαλισμένων καταθετών, των μετόχων και των ομολογιούχων της, προκειμένου να καταστεί δυνατή η συνέχιση της παροχής τραπεζικών υπηρεσιών από αυτή. Έτσι, οι μη εξασφαλισμένες καταθέσεις μετατράπηκαν σε μετοχές της Bank of Cyprus (ποσοστό 37,5 % των μη εξασφαλισμένων καταθέσεων), σε τίτλους μετατρέψιμους από την Bank of Cyprus σε μετοχές ή σε καταθέσεις (ποσοστό 22,5 % των μη εξασφαλισμένων καταθέσεων), και σε τίτλους μετατρέψιμους από την ΚΤΚ σε καταθέσεις (ποσοστό 40 % των μη εξασφαλισμένων καταθέσεων). Το εν λόγω διάταγμα άρχισε να ισχύει, σύμφωνα με το άρθρο του 10, στις 06:00 της 29ης Μαρτίου 2013.

12      Οι συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 2 και 5 του Περί της Πώλησης Ορισμένων Εργασιών της Cyprus Popular Bank Public Co. Ltd Διατάγματος του 2013, Κανονιστική Διοικητική Πράξη αριθ. 104 [EE, παράρτημα III(I), αριθ. 4645, 29.3.2013, σ. 781, στο εξής: διάταγμα 104] προβλέπουν τη μεταβίβαση, την 29η Μαρτίου 2013, στις 06:10, ορισμένων στοιχείων ενεργητικού και παθητικού της Cyprus Popular Bank Public Co. Ltd (στο εξής: Cyprus Popular Bank) προς την Bank of Cyprus, συμπεριλαμβανομένων των καταθέσεων ποσού κάτω των 100 000 ευρώ. Οι καταθέσεις ποσού άνω των 100 000 ευρώ παρέμειναν στη Cyprus Popular Bank, εν αναμονή της εκκαθαρίσεώς της.

 Το ιστορικό των διαφορών

13      Κατά τους πρώτους μήνες του 2012, ορισμένες τράπεζες εγκατεστημένες στην Κύπρο, μεταξύ των οποίων η Cyprus Popular Bank και η Bank of Cyprus, αντιμετώπισαν οικονομικές δυσχέρειες. Στο πλαίσιο αυτό, η Κυπριακή Δημοκρατία έκρινε αναγκαία την ανακεφαλαιοποίησή τους και υπέβαλε στον πρόεδρο της Ευρωομάδας σχετικό αίτημα χρηματοδοτικής συνδρομής από την ΕΔΧΣ ή από τον ΕΜΣ.

14      Με δήλωση της 27ης Ιουνίου 2012, η Ευρωομάδα επισήμανε ότι η ζητηθείσα χρηματοδοτική συνδρομή θα χορηγούνταν είτε από την ΕΔΧΣ είτε από τον ΕΜΣ, στο πλαίσιο προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής το οποίο θα συγκεκριμενοποιούνταν από μνημόνιο κατανόησης για το οποίο θα διεξάγονταν διαπραγματεύσεις μεταξύ, αφενός, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, από κοινού με την ΕΚΤ και το ΔΝΤ, και, αφετέρου, των κυπριακών αρχών.

15      Η Κυπριακή Δημοκρατία και τα λοιπά κράτη μέλη με νόμισμα το ευρώ κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία επί σχεδίου μνημονίου κατανόησης τον Μάρτιο του 2013. Με δήλωση της 16ης Μαρτίου 2013, η Ευρωομάδα χαιρέτισε τη συμφωνία αυτή και αναφέρθηκε σε ορισμένα από τα προβλεπόμενα μέτρα προσαρμογής, μεταξύ των οποίων και η θέσπιση εισφοράς επί των τραπεζικών καταθέσεων. Η Ευρωομάδα επισήμανε ότι, λαμβανομένου υπόψη του πλαισίου αυτού, εκτιμούσε ότι ήταν κατ’ αρχήν δικαιολογημένη η χορήγηση χρηματοδοτικής συνδρομής ικανής να εξασφαλίσει την οικονομική σταθερότητα της Κύπρου και της ζώνης του ευρώ και κάλεσε τα ενδιαφερόμενα μέρη να επιταχύνουν τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις.

16      Στις 18 Μαρτίου 2013, η Κυπριακή Δημοκρατία προέβλεψε ειδική αργία των τραπεζών για τις 19 και 20 Μαρτίου 2013. Με δήλωση της ίδιας ημέρας, ο πρόεδρος της Ευρωομάδας επισήμανε ότι η εισφορά επί των τραπεζικών καταθέσεων, σε συνδυασμό με τη ζητηθείσα χρηματοδοτική συνδρομή, θα χρησιμοποιούνταν για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας του κυπριακού τραπεζικού τομέα και, άρα, για τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της Κύπρου. Επισήμανε, εντούτοις, ότι κατά την άποψη της Ευρωομάδας οι μικροκαταθέτες θα έπρεπε να τύχουν διαφορετικής μεταχειρίσεως σε σχέση με τους μεγαλοκαταθέτες και τόνισε ότι ήταν σημαντικό να υπάρξει πλήρης διασφάλιση των καταθέσεων κάτω των 100 000 ευρώ. Τέλος, ο πρόεδρος της Ευρωομάδας παρότρυνε, εξ ονόματος αυτής, τις κυπριακές αρχές και την κυπριακή Βουλή των Αντιπροσώπων να θέσουν άμεσα σε εφαρμογή τα συμφωνηθέντα μέτρα.

17      Οι κυπριακές αρχές αποφάσισαν να παρατείνουν την αργία των τραπεζών έως τις 28 Μαρτίου 2013 προκειμένου να αποφευχθούν μαζικές αναλήψεις από τους καταθέτες.

18      Στις 19 Μαρτίου 2013, η κυπριακή Βουλή των Αντιπροσώπων καταψήφισε το σχέδιο νόμου της Κυπριακής Κυβερνήσεως για τη θέσπιση εισφοράς επί όλων των τραπεζικών καταθέσεων στην Κύπρο. Εν συνεχεία, η κυπριακή Βουλή των Αντιπροσώπων ψήφισε τον νόμο της 22ας Μαρτίου 2013.

19      Στις 25 Μαρτίου 2013, η Ευρωομάδα προέβη στην επίδικη δήλωση. Την ίδια ημέρα, ο διοικητής της ΚΤΚ αποφάσισε να κινήσει διαδικασία εξυγιάνσεως για την Bank of Cyprus και τη Cyprus Popular Bank. Προς τον σκοπό αυτό εκδόθηκαν στις 29 Μαρτίου 2013 τα διατάγματα 103 και 104 βάσει του νόμου της 22ας Μαρτίου 2013. Κατόπιν τούτου, η Επιτροπή προχώρησε σε περαιτέρω συζητήσεις με τις κυπριακές αρχές με σκοπό την οριστικοποίηση του μνημονίου κατανόησης.

20      Κατά τη συνεδρίαση της 24ης Απριλίου 2013 το συμβούλιο διοικητών του ΕΜΣ:

–        επιβεβαίωσε, αφενός, ότι στην Επιτροπή και την ΕΚΤ είχε ανατεθεί να προβούν στις εκτιμήσεις που προβλέπει το άρθρο 13, παράγραφος 1, της Συνθήκης για τον ΕΜΣ και, αφετέρου, ότι η Επιτροπή, σε συνεργασία με την ΕΚΤ και το ΔΝΤ, είχε επιφορτιστεί με το καθήκον της διαπραγματεύσεως του εν λόγω μνημονίου κατανόησης με την Κυπριακή Δημοκρατία·

–        αποφάσισε να χορηγήσει στήριξη σταθερότητας, με τη μορφή διευκολύνσεως χρηματοπιστωτικής συνδρομής προς την Κυπριακή Δημοκρατία, σύμφωνα με την πρόταση του διευθύνοντος συμβούλου του ΕΜΣ·

–        ενέκρινε το σχέδιο μνημονίου κατανόησης που είχαν διαπραγματευθεί η Επιτροπή, σε συνεργασία με την ΕΚΤ και το ΔΝΤ, και η Κυπριακή Δημοκρατία·

–        ανέθεσε στην Επιτροπή να το υπογράψει εξ ονόματος του ΕΜΣ.

21      Το μνημόνιο κατανόησης υπογράφηκε στις 26 Απριλίου 2013 από τον Υπουργό Οικονομικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, από τον διοικητή της ΚΤΚ και από τον αντιπρόεδρο της Επιτροπής O. Rehn, ο οποίος ενεργούσε εξ ονόματος του ΕΜΣ.

22      Στις 8 Μαΐου 2013 το διοικητικό συμβούλιο του ΕΜΣ ενέκρινε τη συμφωνία για τη διευκόλυνση χρηματοπιστωτικής συνδρομής καθώς και πρόταση για τους όρους καταβολής της πρώτης δόσεως της συνδρομής προς την Κυπριακή Δημοκρατία. Η δόση αυτή έπρεπε να χορηγηθεί σε δύο χωριστές εκταμιεύσεις ποσού περίπου 2 δισεκατομμυρίων ευρώ και 1 δισεκατομμυρίου ευρώ, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν, αντιστοίχως, στις 13 Μαΐου 2013 και στις 26 Ιουνίου 2013. Η δεύτερη δόση, ποσού 1,5 δισεκατομμυρίου ευρώ, εκταμιεύθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2013.

 Οι διαδικασίες ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου και οι αναιρεσιβαλλόμενες διατάξεις

23      Με δικόγραφα που κατέθεσαν στη Γραμματεία του Γενικού Δικαστηρίου στις 4 Ιουνίου 2013, οι νυν αναιρεσείοντες άσκησαν πέντε προσφυγές, ζητώντας από το Γενικό Δικαστήριο:

–        να ακυρώσει την επίδικη δήλωση, «η οποία έλαβε την τελική της μορφή με [το διάταγμα 104] του διοικητή της [ΚΤΚ], ως εκπροσωπούντος και/ή ως αντιπροσώπου του [Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών], με την οποία αποφασίσθηκε η “πώληση ορισμένων εργασιών” της [Cyprus Popular Bank] και η οποία στην ουσία αποτελεί κοινή απόφαση της [ΕΚΤ] αλλά και της […] Επιτροπής»·

–        επικουρικώς, να κηρύξει ότι η επίδικη δήλωση, ανεξαρτήτως της μορφής και του τύπου που περιεβλήθη, αποτελεί κατ’ ουσίαν «απόφαση της [ΕΚΤ] και/ή της […] Επιτροπής από κοινού»·

–        έτι επικουρικότερον, να ακυρώσει την επίδικη δήλωση, «ανεξαρτήτως της μορφής και του τύπου που αυτή περιεβλήθη»·

–        όλως επικουρικότερον, «να ακυρώσει την μέσω της πιο πάνω αποφάσεως [της Ευρωομάδας] κοινή απόφαση της [ΕΚΤ] και/ή της […] Επιτροπής, ανεξαρτήτως της μορφής και του τύπου που αυτή περιεβλήθη», και

–        να καταδικάσει την ΕΚΤ και/ή την Επιτροπή στα δικαστικά έξοδα.

24      Με χωριστά δικόγραφα που κατέθεσαν στη Γραμματεία του Γενικού Δικαστηρίου την 1η και την 9η Οκτωβρίου 2013, αντιστοίχως, η Επιτροπή και η ΕΚΤ προέβαλαν ενστάσεις απαραδέκτου, δυνάμει του άρθρου 114 του Κανονισμού Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου της 2ας Μαΐου 1991, όπως τροποποιήθηκε πλέον πρόσφατα στις 19 Ιουνίου 2013. Ζήτησαν δε από το Γενικό Δικαστήριο:

–        να απορρίψει την προσφυγή ως απαράδεκτη και

–        να καταδικάσει τους προσφεύγοντες στα δικαστικά έξοδα.

25      Με τις αναιρεσιβαλλόμενες διατάξεις, το Γενικό Δικαστήριο απέρριψε τις προσφυγές στο σύνολό τους ως απαράδεκτες.

 Τα αιτήματα των διαδίκων και η διαδικασία ενώπιον του Δικαστηρίου

26      Οι αναιρεσείοντες ζητούν από το Δικαστήριο:

–        να αναιρέσει τις αναιρεσιβαλλόμενες διατάξεις και

–        να αναιρέσει την καταδίκη τους στα δικαστικά έξοδα του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας.

27      Η Επιτροπή και η ΕΚΤ ζητούν από το Δικαστήριο:

–        να απορρίψει τις αιτήσεις αναιρέσεως, και

–        να καταδικάσει τους αναιρεσείοντες στο σύνολο των δικαστικών εξόδων.

28      Με απόφαση του Προέδρου του Δικαστηρίου της 21ης Αυγούστου 2015, οι υποθέσεις C‑105/15 P έως C-109/15 P ενώθηκαν προς διευκόλυνση της προφορικής διαδικασίας και προς έκδοση κοινής αποφάσεως.

 Επί των αιτήσεων αναιρέσεως

29      Προς στήριξη των αιτήσεών τους αναιρέσεως, οι αναιρεσείοντες προβάλλουν τρεις λόγους με τους οποίους σκοπούν να αποδείξουν ότι το Γενικό Δικαστήριο, καθόσον έκρινε ότι η επίδικη δήλωση δεν παρουσίαζε, ως προς αυτούς, τα χαρακτηριστικά πράξεως της οποίας η ακύρωση μπορεί να ζητηθεί βάσει του άρθρου 263 ΣΛΕΕ, υπέπεσε σε πλάνη περί το δίκαιο και παρέβη την υποχρέωση αιτιολογήσεως που υπέχει.

30      Η Επιτροπή και η ΕΚΤ ζητούν να κριθούν απαράδεκτες οι αιτήσεις αναιρέσεως και προσθέτουν ότι, εν πάση περιπτώσει, οι λόγοι που προβάλλονται προς στήριξη των αιτήσεων αναιρέσεως πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι.

 Επί του παραδεκτού των αιτήσεων αναιρέσεως

31      Η Επιτροπή και η ΕΚΤ προβάλλουν ένσταση απαραδέκτου των αιτήσεων αναιρέσεως για τον λόγο ότι οι αναιρεσείοντες περιορίζονται, κατ’ ουσίαν, σε επανάληψη των λόγων και επιχειρημάτων που είχαν ήδη προβάλει ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου και αμφισβητούν τις σχετικές με πραγματικά περιστατικά εκτιμήσεις στις οποίες το Γενικό Δικαστήριο προέβη όσον αφορά τα διάφορα αποδεικτικά στοιχεία που προσκομίστηκαν.

32      Συναφώς, υπενθυμίζεται ότι, κατά τα άρθρα 256 ΣΛΕΕ και 58, πρώτο εδάφιο, του Οργανισμού του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η αίτηση αναιρέσεως περιορίζεται σε νομικά ζητήματα και πρέπει να στηρίζεται σε λόγους που αφορούν αναρμοδιότητα του Γενικού Δικαστηρίου, πλημμέλειες κατά την ενώπιόν του διαδικασία που θίγουν τα συμφέροντα του αναιρεσείοντος ή παραβίαση του δικαίου της Ένωσης από το Γενικό Δικαστήριο (βλ., μεταξύ άλλων, απόφαση της 4ης Σεπτεμβρίου 2014, Ισπανία κατά Επιτροπής, C‑192/13 P, EU:C:2014:2156, σκέψη 42 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

33      Επιπλέον, από τα άρθρα 256 ΣΛΕΕ και 58, πρώτο εδάφιο, του Οργανισμού του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και τα άρθρα 168, παράγραφος 1, στοιχείο δ΄, και 169, παράγραφος 2, του Κανονισμού Διαδικασίας του Δικαστηρίου προκύπτει ότι η αίτηση αναιρέσεως πρέπει να παραθέτει επακριβώς τα επικρινόμενα σημεία της αποφάσεως της οποίας ζητείται η αναίρεση, καθώς και τα νομικά επιχειρήματα που στηρίζουν κατά τρόπο συγκεκριμένο το αίτημα αυτό (βλ., μεταξύ άλλων, αποφάσεις της 4ης Ιουλίου 2000, Bergaderm και Goupil κατά Επιτροπής, C‑352/98 P, EU:C:2000:361, σκέψη 34, και της 4ης Σεπτεμβρίου 2014, Ισπανία κατά Επιτροπής, C‑192/13 P, EU:C:2014:2156, σκέψη 43).

34      Ειδικότερα, στο άρθρο 169, παράγραφος 2, του ως άνω Κανονισμού, ορίζεται ότι οι προβαλλόμενοι λόγοι και τα προβαλλόμενα νομικά επιχειρήματα προσδιορίζουν με ακρίβεια τα σημεία του σκεπτικού της αποφάσεως του Γενικού Δικαστηρίου που αμφισβητούνται.

35      Επομένως, δεν πληροί τις επιταγές περί αιτιολογήσεως που απορρέουν από τις διατάξεις αυτές η αίτηση αναιρέσεως η οποία περιορίζεται στην επανάληψη ή στην κατά γράμμα παράθεση των λόγων και επιχειρημάτων που έχουν ήδη προβληθεί ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου, περιλαμβανομένων και εκείνων που στηρίζονται σε πραγματικούς ισχυρισμούς που έχουν ρητώς απορριφθεί από αυτό. Συγκεκριμένα, μια τέτοια αίτηση αναιρέσεως αποτελεί στην πραγματικότητα αίτηση για απλή επανεξέταση του δικογράφου της προσφυγής που κατατέθηκε ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου, η οποία δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητα του Δικαστηρίου (βλ. απόφαση της 4ης Σεπτεμβρίου 2014, Ισπανία κατά Επιτροπής, C‑192/13 P, EU:C:2014:2156, σκέψη 44 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

36      Εντούτοις, σε περίπτωση που ο αναιρεσείων αμφισβητεί την ερμηνεία ή την εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης από το Γενικό Δικαστήριο, τα νομικά ζητήματα που εξετάστηκαν πρωτοδίκως μπορούν να αποτελέσουν εκ νέου αντικείμενο συζητήσεως κατά την εξέταση αιτήσεως αναιρέσεως. Πράγματι, αν ο αναιρεσείων δεν μπορούσε να στηρίξει, κατά τον τρόπο αυτόν, την αίτησή του αναιρέσεως σε λόγους και επιχειρήματα που είχε ήδη προβάλει ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου, η αναιρετική διαδικασία θα καθίστατο εν μέρει άνευ αντικειμένου (βλ. απόφαση της 4ης Σεπτεμβρίου 2014, Ισπανία κατά Επιτροπής, C‑192/13 P, EU:C:2014:2156, σκέψη 45 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

37      Εν προκειμένω, οι αναιρεσείοντες, με τους λόγους αναιρέσεως που προβάλλουν, σκοπούν να αποδείξουν την έλλειψη αιτιολογίας ή την ανεπαρκή αιτιολογία των αναιρεσιβαλλομένων διατάξεων και αμφισβητούν την απάντηση που το Γενικό Δικαστήριο ρητώς έδωσε σε νομικά ζητήματα τα οποία μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο ελέγχου εκ μέρους του Δικαστηρίου στο πλαίσιο αιτήσεως αναιρέσεως.

38      Επιπροσθέτως, διαπιστώνεται ότι οι αιτήσεις αναιρέσεως, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 169, παράγραφος 2, του Κανονισμού Διαδικασίας του Δικαστηρίου, προσδιορίζουν τα σημεία του σκεπτικού των αναιρεσιβαλλομένων διατάξεων που αμφισβητούνται, καθώς και τους λόγους και τα νομικά επιχειρήματα που παρέχουν στο Δικαστήριο τη δυνατότητα να ασκήσει τον έλεγχο νομιμότητας.

39      Επομένως, οι αιτήσεις αναιρέσεως είναι παραδεκτές.

 Επί του βασίμου των αιτήσεων αναιρέσεως

 Επιχειρήματα των διαδίκων

40      Με τους τρεις λόγους αναιρέσεως που προβάλλουν και οι οποίοι πρέπει να εξεταστούν από κοινού, οι αναιρεσείοντες προσάπτουν στο Γενικό Δικαστήριο ότι υπέπεσε σε πλάνη περί το δίκαιο και παρέβη την υποχρέωσή του αιτιολογήσεως καθόσον έκρινε, με τη σκέψη 45 των αναιρεσιβαλλομένων διατάξεων, ότι η επίδικη δήλωση δεν ήταν δυνατό να αποδοθεί στην Επιτροπή ή την ΕΚΤ. Συναφώς, υποστηρίζουν ότι το Γενικό Δικαστήριο όφειλε να αναγνωρίσει την αρμοδιότητα της Επιτροπής και της ΕΚΤ για τη λήψη αποφάσεων επί θεμάτων που συνδέονται με τον ΕΜΣ και να συναγάγει από τη συμμετοχή τους στις συναντήσεις της Ευρωομάδας ότι η εν λόγω δήλωση πρέπει να τους αποδοθεί.

41      Κατά τους αναιρεσείοντες, το Γενικό Δικαστήριο υπέπεσε σε πλάνη περί το δίκαιο καθόσον χαρακτήρισε, με τη σκέψη 41 των αναιρεσιβαλλομένων διατάξεων, την Ευρωομάδα ως απλό «φόρουμ συζητήσεων». Το Γενικό Δικαστήριο δεν απάντησε στο επιχείρημα των αναιρεσειόντων ότι, καθόσον στην Ευρωομάδα δεν ανατέθηκε ούτε μεταβιβάστηκε καμία από τις αρμοδιότητες της Επιτροπής και της ΕΚΤ, η Ευρωομάδα αποτελεί το μέσο διά του οποίου η Επιτροπή και η ΕΚΤ λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με τα συγκεκριμένα ζητήματα που συνδέονται με τον ΕΜΣ ή με τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Οι αναιρεσείοντες υποστηρίζουν ότι η ΕΚΤ και η Επιτροπή υποχρεούνται να ενεργούν εντός του νομικού πλαισίου που ορίζουν οι Συνθήκες και τα πρωτόκολλα αυτών καθώς και το παράγωγο δίκαιο. Η άσκηση οποιασδήποτε αρμοδιότητας ή εξουσίας εκτός του πλαισίου αυτού θα ισοδυναμούσε με κατάχρηση εξουσίας.

42      Το Γενικό Δικαστήριο παρέλειψε επίσης να απαντήσει στο επιχείρημα των αναιρεσειόντων ότι η ανακεφαλαιοποίηση της Bank of Cyprus ήταν απλώς η συνέπεια των όρων που επέβαλαν στην Κυπριακή Δημοκρατία η Επιτροπή και η ΕΚΤ με τη δήλωση της Ευρωομάδας. Η συνεκτίμηση της περιστάσεως αυτής θα έπρεπε να οδηγήσει το Γενικό Δικαστήριο στο συμπέρασμα ότι, εν προκειμένω, η ζημία που υπέστησαν οι αναιρεσείοντες προκλήθηκε από τις πράξεις και αποφάσεις της Επιτροπής και της ΕΚΤ. Επιπροσθέτως, οι αναιρεσείοντες προσάπτουν στο Γενικό Δικαστήριο ότι, με τη σκέψη 61 των αναιρεσιβαλλομένων διατάξεων, αναγνώρισε ότι η επίδικη δήλωση περιέχει διατυπώσεις οι οποίες φαίνονται κατηγορηματικές, χωρίς να αντλήσει συνέπειες από τη διαπίστωση αυτή ή να εξετάσει το επιχείρημα κατά το οποίο, αφενός, ο διοικητής της ΚΤΚ, εκδίδοντας τα διατάγματα 103 και 104, εφάρμοσε «κατά γράμμα» τις αποφάσεις τις οποίες η Επιτροπή και η ΕΚΤ έλαβαν μέσω της Ευρωομάδας και, αφετέρου, η ιδιότητά του ως μέλους του συμβουλίου διοικητών της ΕΚΤ επέτρεπε τον καταλογισμό των πράξεων και/ή των παραλείψεων του στο εν λόγω θεσμικό όργανο.

43      Οι αναιρεσείοντες προσάπτουν επίσης στο Γενικό Δικαστήριο ότι, με τις σκέψεις 53 και 56 των αναιρεσιβαλλομένων διατάξεων, δεν χαρακτήρισε την επίδικη δήλωση ως πράξη δεκτική προσφυγής και παρέλειψε να απαντήσει στο επιχείρημά τους ότι η εν λόγω δήλωση παρήγαγε αποτελέσματα τόσο επί των δικαιωμάτων τους όσο και επί της περιουσίας τους.

44      Η Επιτροπή και η ΕΚΤ αμφισβητούν τη βασιμότητα των ως άνω λόγων αναιρέσεως.

 Εκτίμηση του Δικαστηρίου

45      Καταρχάς, όσον αφορά το επιχείρημα με το οποίο προβάλλεται έλλειψη αιτιολογίας των αναιρεσιβαλλομένων διατάξεων, πρέπει να υπομνησθεί ότι, κατά πάγια νομολογία, η υποχρέωση αιτιολογήσεως που υπέχει το Γενικό Δικαστήριο από τα άρθρα 36 και 53, πρώτο εδάφιο, του Οργανισμού του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν συνεπάγεται ότι το Γενικό Δικαστήριο οφείλει να αναφέρεται διεξοδικά σε όλους κατά σειράν τους συλλογισμούς που διατύπωσαν ενώπιόν του οι διάδικοι. Συνεπώς, η αιτιολογία μπορεί να είναι έμμεση, υπό τον όρο ότι παρέχει στους μεν ενδιαφερομένους τη δυνατότητα να αντιληφθούν το σκεπτικό στο οποίο στηρίχθηκε το Γενικό Δικαστήριο, στο δε Δικαστήριο επαρκή στοιχεία για την άσκηση του εκ μέρους του αναιρετικού ελέγχου (βλ., μεταξύ άλλων, απόφαση της 8ης Μαρτίου 2016, Ελλάδα κατά Επιτροπής, C‑431/14 P, EU:C:2016:145, σκέψη 38 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

46      Εν προκειμένω, το Γενικό Δικαστήριο, αφού επισήμανε, με τη σκέψη 39 των αναιρεσιβαλλομένων διατάξεων, ότι στην Ευρωομάδα αναφέρεται το άρθρο 137 ΣΛΕΕ, το οποίο προβλέπει ότι η σύνθεση και οι ειδικές ρυθμίσεις για τις συνόδους των υπουργών των κρατών μελών με νόμισμα το ευρώ καθορίζονται στο πρωτόκολλο αριθ. 14 για την Ευρωομάδα, που προσαρτάται στη Συνθήκη ΛΕΕ, υπενθύμισε, με τη σκέψη 40 των εν λόγω διατάξεων, ότι, σύμφωνα με το άρθρο 1 του πρωτοκόλλου αυτού, οι εν λόγω υπουργοί πραγματοποιούν άτυπες συναντήσεις μεταξύ τους, για να συζητούνται τα θέματα που συνδέονται με τις ιδιαίτερες ευθύνες τις οποίες συνυπέχουν στο θέμα του ενιαίου νομίσματος.

47      Με τις σκέψεις 41 έως 45 των αναιρεσιβαλλομένων διατάξεων, το Γενικό Δικαστήριο, στηριζόμενο, μεταξύ άλλων, στην ως άνω διάταξη του εν λόγω πρωτοκόλλου, έκρινε καταρχάς ότι η Ευρωομάδα είναι φόρουμ συζητήσεων, σε υπουργικό επίπεδο, των αντιπροσώπων των κρατών μελών με νόμισμα το ευρώ και όχι όργανο που λαμβάνει αποφάσεις. Εν συνεχεία, το Γενικό Δικαστήριο επισήμανε ότι, μολονότι η συμμετοχή της Επιτροπής και της ΕΚΤ στις συνόδους της Ευρωομάδας προβλέπεται στο άρθρο 1 του ίδιου πρωτοκόλλου, εντούτοις η Ευρωομάδα αποτελεί άτυπη σύνοδο των υπουργών των οικείων κρατών μελών. Τέλος, το Γενικό Δικαστήριο επισήμανε ότι από κανένα στοιχείο δεν μπορούσε να συναχθεί ότι η Ευρωομάδα ελέγχεται από την Επιτροπή ή την ΕΚΤ, ούτε ότι ενεργεί ως εντολοδόχος των θεσμικών αυτών οργάνων. Ως εκ τούτου, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η επίδικη δήλωση δεν ήταν δυνατό να αποδοθεί στην Επιτροπή ή την ΕΚΤ.

48      Με τις σκέψεις 47 έως 49 των εν λόγω διατάξεων, το Γενικό Δικαστήριο απέκλεισε επίσης, υπό το πρίσμα των σχετικών διατάξεων της Συνθήκης για τον ΕΜΣ, το ενδεχόμενο η επίδικη δήλωση, ακόμη και αν υποτεθεί ότι θα μπορούσε να αποδοθεί στον ΕΜΣ και όχι στην Ευρωομάδα, να μπορεί να αποδοθεί στην Επιτροπή ή την ΕΚΤ λόγω του υποτιθέμενου ελέγχου που τα θεσμικά αυτά όργανα ασκούν επί του ΕΜΣ. Ως εκ τούτου, έκρινε ότι η δήλωση αυτή δεν μπορούσε να θεωρηθεί ότι προέρχεται από την Επιτροπή ή την ΕΚΤ.

49      Με τις σκέψεις 51 έως 62 των αναιρεσιβαλλομένων διατάξεων, το Γενικό Δικαστήριο έκρινε επαλλήλως ότι, καθόσον η Ευρωομάδα δεν μπορεί να θεωρηθεί όργανο λήψεως αποφάσεων, η δήλωσή της δεν δύναται να θεωρηθεί πράξη η οποία προορίζεται να παραγάγει έννομα αποτελέσματα έναντι τρίτων. Προσέθεσε δε ότι η εκτίμηση αυτή επιρρωννύεται από την εξέταση του περιεχομένου της επίδικης δηλώσεως στην οποία προέβη κατά τρόπο διεξοδικό στις σκέψεις 54 έως 59 των εν λόγω διατάξεων και κατόπιν της οποίας κατέληξε, με τη σκέψη 60 των διατάξεων αυτών, ότι η επίδικη δήλωση έχει αμιγώς πληροφοριακό χαρακτήρα.

50      Επιβάλλεται η διαπίστωση ότι η αιτιολογία των αναιρεσιβαλλομένων διατάξεων, η οποία υπομνήσθηκε στις σκέψεις 46 έως 49 της παρούσας αποφάσεως, ανταποκρίνεται στις σχετικές με την αιτιολογία απαιτήσεις που αναφέρονται στη σκέψη 45 της παρούσας αποφάσεως.

51      Κατά δεύτερον, πρέπει να υπομνησθεί ότι η προσφυγή ακυρώσεως μπορεί να ασκείται κατά όλων των πράξεων των θεσμικών οργάνων της Ένωσης, ανεξάρτητα από τη φύση ή τη μορφή τους, οι οποίες αποσκοπούν στην παραγωγή δεσμευτικών έννομων αποτελεσμάτων, ικανών να θίξουν τα συμφέροντα του προσφεύγοντος, μεταβάλλοντας ουσιωδώς τη νομική του κατάσταση (βλ., μεταξύ άλλων, αποφάσεις της 11ης Νοεμβρίου 1981, IBM κατά Επιτροπής, 60/81, EU:C:1981:264, σκέψη 9, και της 9ης Σεπτεμβρίου 2015, Λητώ Μαιευτικό Γυναικολογικό και Χειρουργικό Κέντρο κατά Επιτροπής, C-506/13 P, EU:C:2015:562, σκέψη 16).

52      Εν προκειμένω, όσον αφορά το επιχείρημα των αναιρεσειόντων που στηρίζεται σε πλάνη περί το δίκαιο εκ μέρους του Γενικού Δικαστηρίου και κατά το οποίο το πλαίσιο της εκδόσεως της επίδικης δηλώσεως και του τρόπου λειτουργίας της Ευρωομάδας έχει ως συνέπεια η δήλωση αυτή να αντιστοιχεί σε κοινή απόφαση της Επιτροπής και της ΕΚΤ, επισημαίνεται ότι από τη δήλωση της Ευρωομάδας της 27ης Ιουνίου 2012 προκύπτει ότι το συμβούλιο διοικητών ανέθεσε, σύμφωνα με το άρθρο 13, παράγραφος 3, της Συνθήκης για τον ΕΜΣ, στην Επιτροπή και την ΕΚΤ να διαπραγματευθούν με τις κυπριακές αρχές ένα πρόγραμμα μακροοικονομικής προσαρμογής το οποίο θα συγκεκριμενοποιούνταν από μνημόνιο κατανόησης.

53      Επιπροσθέτως, πρέπει να υπογραμμισθεί ότι ο ρόλος της Επιτροπής και της ΕΚΤ, όπως αυτός καθορίζεται από το άρθρο 1 του πρωτοκόλλου αριθ. 14 σχετικά με την Ευρωομάδα, δεν μπορεί να είναι ευρύτερος από αυτόν που ανατίθεται στα εν λόγω θεσμικά όργανα από τη Συνθήκη για τον ΕΜΣ. Όπως όμως επισήμανε το Γενικό Δικαστήριο με τη σκέψη 48 των αναιρεσιβαλλομένων διατάξεων, από τη σκέψη 161 της αποφάσεως της 27ης Νοεμβρίου 2012, Pringle (C-370/12, EU:C:2012:756), προκύπτει ότι, ναι μεν η Συνθήκη για τον ΕΜΣ αναθέτει στην Επιτροπή και την ΕΚΤ ορισμένα καθήκοντα τα οποία σχετίζονται με την εφαρμογή των σκοπών που η εν λόγω Συνθήκη προβλέπει, πλην όμως, αφενός, τα καθήκοντα που ανατίθενται στην Επιτροπή και στην ΕΚΤ στο πλαίσιο της Συνθήκης ΕΜΣ δεν παρέχουν ιδία εξουσία λήψεως αποφάσεων και, αφετέρου, οι ενέργειες των εν λόγω δύο οργάνων στο πλαίσιο της ως άνω Συνθήκης δεσμεύουν μόνον τον ΕΜΣ.

54      Συναφώς, πρέπει να υπομνησθεί ότι τα καθήκοντα που ανατίθενται στην Επιτροπή στο πλαίσιο της Συνθήκης για τον ΕΜΣ συνίστανται στην εκτίμηση των αιτήσεων χορηγήσεως στήριξης σταθερότητας (άρθρο 13, παράγραφος 1), στην εκτίμηση της υπάρξεως εκτάκτου ανάγκης (άρθρο 4, παράγραφος 4), στη διαπραγμάτευση μνημονίου κατανόησης στο οποίο περιγράφονται αναλυτικά οι όροι που θα συνδέονται με τη διευκόλυνση χρηματοπιστωτικής συνδρομής (άρθρο 13, παράγραφος 3), στην παρακολούθηση της συμμόρφωσης προς τους όρους που συνοδεύουν τη διευκόλυνση χρηματοπιστωτικής συνδρομής (άρθρο 13, παράγραφος 7) και στη συμμετοχή στις συνεδριάσεις του συμβουλίου διοικητών και του συμβουλίου διευθυντών υπό την ιδιότητα του παρατηρητή (άρθρα 5, παράγραφος 3, και 6, παράγραφος 2) (απόφαση της 27ης Νοεμβρίου 2012, Pringle, C‑370/12, EU:C:2012:756, σκέψη 156).

55      Δυνάμει του άρθρου 13, παράγραφος 4, της Συνθήκης για τον ΕΜΣ, στην Επιτροπή ανατίθεται επίσης η υπογραφή του μνημονίου κατανόησης εξ ονόματος του ΕΜΣ, υπό τον όρο ότι το μνημόνιο αυτό πληροί τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στην παράγραφο 3 του εν λόγω άρθρου 13 και ότι έχει προηγουμένως εγκριθεί από το συμβούλιο διοικητών του ΕΜΣ.

56      Όσον αφορά την ΕΚΤ, τα καθήκοντα τα οποία ανατέθηκαν σε αυτή στο πλαίσιο της Συνθήκης για τον ΕΜΣ συνίστανται στην εκτίμηση του επείγοντος των αιτήσεων χορηγήσεως στήριξης σταθερότητας (άρθρο 4, παράγραφος 4), στη συμμετοχή στις συνεδριάσεις του συμβουλίου διοικητών και του συμβουλίου διευθυντών υπό την ιδιότητα του παρατηρητή (άρθρο 5, παράγραφος 3, και άρθρο 6, παράγραφος 2) και, σε συνεργασία με την Επιτροπή, στην εκτίμηση των αιτήσεων χορηγήσεως στήριξης σταθερότητας (άρθρο 13, παράγραφος 1), στη διαπραγμάτευση μνημονίου κατανόησης (άρθρο 13, παράγραφος 3) και στην παρακολούθηση της συμμόρφωσης προς τους όρους που συνοδεύουν τη διευκόλυνση χρηματοπιστωτικής συνδρομής (άρθρο 13, παράγραφος 7) (απόφαση της 27ης Νοεμβρίου 2012, Pringle, C‑370/12, EU:C:2012:756, σκέψη 157).

57      Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, το γεγονός ότι η Επιτροπή και η ΕΚΤ συμμετέχουν στις συνεδριάσεις της Ευρωομάδας δεν μεταβάλλει τον χαρακτήρα των δηλώσεων της τελευταίας και ούτε μπορεί να θεωρηθεί ότι, λόγω αυτού, η επίδικη δήλωση αποτελεί έκφραση της εξουσίας λήψεως αποφάσεων των δύο αυτών θεσμικών οργάνων της Ένωσης.

58      Επιπλέον, επισημαίνεται ότι η επίδικη δήλωση δεν περιέχει κανένα στοιχείο το οποίο να συνιστά έκφραση αποφάσεως της Επιτροπής και της ΕΚΤ περί επιβολής στο οικείο κράτος μέλος της νομικής υποχρεώσεως να εφαρμόσει τα μέτρα που η δήλωση αυτή προβλέπει.

59      Όπως το Γενικό Δικαστήριο κατ’ ουσίαν τόνισε με τη σκέψη 60 των αναιρεσιβαλλομένων διατάξεων, η δήλωση αυτή, αμιγώς πληροφοριακού χαρακτήρα, σκοπούσε στην ενημέρωση του κοινού για την ύπαρξη μιας πολιτικής συμφωνίας μεταξύ της Ευρωομάδας και των κυπριακών αρχών η οποία εξέφραζε την κοινή βούληση περί διεξαγωγής διαπραγματεύσεων κατά τους όρους της εν λόγω δηλώσεως.

60      Υπό τις συνθήκες αυτές, η έκδοση από την Κυπριακή Δημοκρατία του νόμου της 22ας Μαρτίου 2013 που δημιούργησε το αναγκαίο νομικό πλαίσιο για την αναδιάρθρωση των οικείων τραπεζικών ιδρυμάτων και παρέσχε στην ΚΤΚ την εξουσία εκδόσεως των διαταγμάτων 103 και 104 δεν είναι δυνατό να θεωρηθεί ως επιβληθείσα από μια υποτιθέμενη κοινή απόφαση της Επιτροπής και της ΕΚΤ η οποία έλαβε τη μορφή της επίδικης δηλώσεως.

61      Τέλος, στο μέτρο που οι αναιρεσείοντες σκοπούσαν, με τις προσφυγές τους, στην ακύρωση της δηλώσεως της Ευρωομάδας, επισημαίνεται ότι όχι μόνον ο χαρακτηρισμός «άτυπη» απαντά στο γράμμα του πρωτοκόλλου αριθ. 14 σχετικά με την Ευρωομάδα που προσαρτάται στη Συνθήκη ΛΕΕ, αλλά επίσης η Ευρωομάδα δεν περιλαμβάνεται μεταξύ των διαφόρων συνθέσεων του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης που παρατίθενται στο παράρτημα I του εσωτερικού κανονισμού αυτού που εγκρίθηκε με την απόφαση του Συμβουλίου 2009/937/ΕΕ, της 1ης Δεκεμβρίου 2009 (ΕΕ 2009, L 325, σ. 35), στον κατάλογο των οποίων παραπέμπει το άρθρο 16, παράγραφος 6, ΣΕΕ. Ως εκ τούτου, όπως επισήμανε ο γενικός εισαγγελέας με τα σημεία 55 έως 65 των προτάσεών του, η Ευρωομάδα δεν είναι δυνατόν ούτε να εξομοιωθεί με σύνθεση του Συμβουλίου ούτε να χαρακτηρισθεί ως όργανο ή οργανισμός της Ένωσης κατά την έννοια του άρθρου 263 ΣΛΕΕ.

62      Λαμβανομένου υπόψη του συνόλου των ανωτέρω σκέψεων, οι αιτήσεις αναιρέσεως πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμες.

 Επί των δικαστικών εξόδων

63      Δυνάμει του άρθρου 184, παράγραφος 2, του Κανονισμού Διαδικασίας του Δικαστηρίου, όταν η αίτηση αναιρέσεως είναι αβάσιμη, το Δικαστήριο αποφαίνεται επί των δικαστικών εξόδων.

64      Κατά το άρθρο 138, παράγραφος 1, του Κανονισμού αυτού, το οποίο εφαρμόζεται στη διαδικασία αναιρέσεως δυνάμει του άρθρου 184, παράγραφος 1, του ίδιου Κανονισμού, ο ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στα δικαστικά έξοδα εφόσον υπήρχε σχετικό αίτημα του νικήσαντος διαδίκου.

65      Δεδομένου ότι οι αναιρεσείοντες ηττήθηκαν, πρέπει να καταδικασθούν στα δικαστικά έξοδα, σύμφωνα με το σχετικό αίτημα της Επιτροπής και της ΕΚΤ.

Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (τμήμα μείζονος συνθέσεως) αποφασίζει:

1)      Απορρίπτει τις αιτήσεις αναιρέσεως στις υποθέσεις C‑105/15 P έως C‑109/15 P.

2)      Καταδικάζει τους Κωνσταντίνο Μαλλή, Έλλη Κωνσταντίνου Μαλλή, Ταμείο Προνοίας Προσωπικού Τραπέζης Κύπρου, Πέτρο Χατζηθωμά, Ελενίτσα Χατζηθωμά, Λέλλα Χατζηιωάννου και Μαρίνο Νικολάου στα δικαστικά έξοδα.

Αθήνα 19 Σεπτεμβρίου 2016
Αριθ. Πρωτ.:28797

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
και ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΟΙΚ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
και Δ.ΥΠ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ
και ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΤΟΠ. ΑΥΤ/ΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΩΝ ΤΟΠ. ΑΥΤ/ΣΗΣ

Ταχ. Δ/νση: Σταδίου 27
Ταχ. Κώδικας: 101 83 ΑΘΗΝΑ
Πληροφορίες: M. Βακλά
Τηλέφωνο: 21313 64703

ΘΕΜΑ: Εκκαθάριση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων των Ο.Τ.Α.

ΣΧΕΤ: α) Η υπ'αριθμ. 15/12.7.2016 εγκύκλιος του Υπουργείου μας.

β) Η υπ' αριθμ. 2/57103/ΔΠΓΚ/23.6.16 απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών.

Με την αριθμ. 2/57103/ΔΠΓΚ/23.6.16 απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών καθώς και την αριθμ. 15/12.7.2016 εγκύκλιο του Υπουργείου μας, παρέχονται οδηγίες για την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων των φορέων της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Δεδομένης της συμβολής της εν λόγω διαδικασίας στην τόνωση της ρευστότητας της οικονομίας και προκειμένου να αξιοποιηθεί το σύνολο των πιστώσεων που έχουν προγραμματισθεί να αποδοθούν στους φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, είναι απαραίτητο να επισπευστεί η διαδικασία προκειμένου να εξοφληθούν άμεσα οι σχετικές υποχρεώσεις. Στο πλαίσιο αυτό παρακαλούνται:

- Οι δικαιούχοι φορείς της αυτοδιοίκησης να υποβάλλουν άμεσα στη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών και Διοικητικής Υποστήριξης του Υπουργείου μας, αίτημα επιχορήγησης, σύμφωνα με τις οδηγίες της ανωτέρω σχετικής εγκυκλίου ή σχετικό έγγραφο, στην περίπτωση κατά την οποία δεν απαιτείται ή δεν δύναται να ληφθεί επιχορήγηση για τον σκοπό αυτό.

- Οι επιχορηγούμενοι φορείς να προβαίνουν άμεσα στις απαραίτητες διαδικασίες για την αναμόρφωση του προϋπολογισμού τους με το ποσό που λαμβάνουν ως έκτακτη επιχορήγηση για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων προς τρίτους, ενώ οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις να ελέγχουν κατά προτεραιότητα τους υποβληθέντες προς έγκριση σχετικούς προϋπολογισμούς, ώστε να αποφεύγονται τυχόν καθυστερήσεις.

- Οι επιχορηγούμενοι έως σήμερα φορείς να εξετάζουν κατά προτεραιότητα τις σχετικές υποθέσεις αποστέλλοντας στην Υπηρεσία μας τις Εντολές Εξόφλησης των υποχρεώσεών τους.

Υπενθυμίζουμε ότι οι φορείς οφείλουν να φροντίσουν για την ταχεία και άμεση ολοκλήρωση της αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών τους προκειμένου να μην απωλεσθούν για την Τοπική Αυτοδιοίκηση πολύτιμες πιστώσεις, λόγω μη απορρόφησής τους.

Παραμένοντας στη διάθεσή σας για κάθε περαιτέρω διευκρίνιση και πληροφορία μπορείτε να απευθύνεστε α) για θέματα που αφορούν στους δικαιούχους, το ανώτατο ποσό επιχορήγησης, τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις, τις προϋποθέσεις επιχορήγησης και τη διαδικασία υποβολής αιτήματος επιχορήγησης στους κ.κ. Κώστα Τρυποσκούφη (213136 4009), Μαρία Χιώτη (213136 4810), Μάρα Γαρίου (213136 4816), Σελήνη Γιουρούκη (213 136 4806) και Μαρίνα Χιώτη (213136 4815), β) για θέματα προϋπολογισμού στις κ.κ. Ευθυμία Μαμούρη (213136 4818) και Γεωργία Παπανικολοπούλου (213136 4801) και γ) για θέματα εξόφλησης ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων στις κ.κ. Δήμητρα Μπιτούνη (213136 4704), Μαρία Τζατζιμάκη (213136 4702) και Μαρία Ρεκλείτη (213136 4734).


Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ
Ι. ΜΠΑΛΑΦΑΣ

Αθήνα 21/ 9 / 2016
Αριθμ. Πρωτ.Α20/251/37

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΙΔΡΥΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ
ΕΝΙΑΙΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
Δ Ι Ο Ι Κ Η Σ Η
ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΑΣΦ/ΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ - ΕΣΟΔΩΝ
ΤΜΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ - ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΟΙΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Ταχ. Διεύθυνση : Αγ. Κων/νου 8
10241 ΑΘΗΝΑ
Πληροφορίες:Ξ. Καρρά Α. Δεμίρης
Αριθ. τηλεφώνου:210 52 15 251
210 52 15 247
FAX:210 52 23 228
E - mail:asfika@otenet.gr

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΑΡ.:33

ΘΕΜΑ : « Σχετικά με την ασφάλιση στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ αντισυμβαλλόμενου συμφώνου συμβίωσης λόγω απασχόλησής του σε ατομική επιχείρηση εργοδότη , σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.1759/88 »

Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 16 του Ν. 4387/2016 (ΦΕΚ 85/12-5-2016 τ. Α') « Ενιαίο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλειας - Μεταρρύθμιση ασφαλιστικού - συνταξιοδοτικού συστήματος - Ρυθμίσεις φορολογίας εισοδήματος και τυχερών παιγνίων και άλλες διατάξεις », σχετικά με τα δικαιώματα αντισυμβαλλόμενου συμφώνου συμβίωσης και σας παρέχουμε τις ακόλουθες οδηγίες για την εφαρμογή τους: 

1. ΚΟΙΝΟΠΟΙΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Με τις διατάξεις του άρθρου 16 του Ν. 4387/2016 ορίζεται ότι :
«Με τους εγγάμους εξομοιώνονται πλήρως οι αντισυμβαλλόμενοι στο σύμφωνο συμβίωσης του Ν.4356/2015 (Α'181) ως προς κάθε κοινωνικοασφαλιστικό δικαίωμα , παροχή, υποχρέωση ή περιορισμό , σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου ή της εν γένει κοινωνικοασφαλιστικής και προνοιακής νομοθεσίας.»

2. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΙΣΧΥΟΣ

Σύμφωνα με το άρθρο 122 του ίδιου νόμου, η ισχύς των διατάξεων του νόμου αυτού αρχίζει από την ημερομηνία δημοσίευσής τους στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά στις επιμέρους διατάξεις του.

Δεδομένου ότι ,από τη σχετική διάταξη του άρθρου 16 του κοινοποιούμενου νόμου δεν ορίζεται ρητά αναδρομική ισχύς , η έναρξη ισχύος της συγκεκριμένης διάταξης είναι η ημερομηνία δημοσίευσης του εν λόγω νόμου, ήτοι η 12/5/2016.

3. ΑΠΟΡΡΕΟΝΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΑΝΤΙΣΥΜΒΑΛΛΟΜΕΝΩΝ ΣΥΜΦΩΝΟΥ ΣΥΜΒΙΩΣΗΣ ΛΟΓΩ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΣΕ ΑΤΟΜΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΕΡΓΟΔΟΤΗ Ν.1759/88

Όπως είναι γνωστό, με τις διατάξεις του άρθρου 1 παρ.1 του Ν.1759/88 (ΦΕΚ 50 / 88 τ. Α') που προστέθηκε στο τέλος του άρθρου 2 του ΑΝ 1846/1951, όπως τροποποιήθηκε μεταγενέστερα από τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 1 του Ν.4075/2012, υπήχθησαν στην υποχρεωτική και όχι αυτοδίκαιη ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ τα πρόσωπα που παρέχουν εργασία εντός των ορίων της χώρας κατά κύριο επάγγελμα σε εργοδότες με τους οποίους είναι σύζυγοι, ή συγγενείς πρώτου και δευτέρου βαθμού συγγένειας, εφόσον για την εργασία τους αυτή δεν υπάγονται υποχρεωτικά ή προαιρετικά στην ασφάλιση άλλου φορέα κύριας ασφάλισης.

Σε εφαρμογή του νόμου εκδόθηκε ο «Κανονισμός Ασφάλισης στο ΙΚΑ προσώπων που απασχολούνται σε επιχειρήσεις μελών της οικογένειάς τους» που εγκρίθηκε με την Φ21/3288/20-12-88 Απόφαση Υπουργού Υγείας Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ( ΦΕΚ4/89 τ.Β') .

Με το άρθρο 1 του Κανονισμού προβλέφθηκε ρητά η υπαγωγή των παραπάνω προσώπων στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ , για όλους τους Κλάδους ασφάλισής του, καθώς και του ΕΤΕΑ, σύμφωνα δε με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 1 του Ν.4075/2012 και για τους κλάδους και λογαριασμούς του ΟΑΕΔ, του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ) και του Οργανισμού Εργατικής Εστίας (ΕΕ).

Με το άρθρο 16 του Ν. 4387/2016 προβλέπεται ρητά ότι, οι αντισυμβαλλόμενοι , δηλ. τα μέρη που έχουν μεταξύ τους συνάψει σύμφωνο συμβίωσης του Ν.4356/2015 , εξομοιώνονται πλήρως με τους εγγάμους ως προς κάθε κοινωνικοασφαλιστικό δικαίωμα , παροχή, υποχρέωση ή περιορισμό που προβλέπει η κοινωνικοασφαλιστική νομοθεσία.

Κατά συνέπεια, πρόσωπα που παρέχουν εργασία εντός των ορίων της χώρας κατά κύριο επάγγελμα σε εργοδότες που έχουν ατομική επιχείρηση και με τους οποίους δεν είναι σύζυγοι εκ γάμου αλλά αποτελούν συμβαλλόμενα μέρη συμφώνου συμβίωσης που έχει συναφθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.4356/2015 , από 12-5-2016 έχουν τη δυνατότητα, εφόσον το επιθυμούν, να υπαχθούν ή να εξαιρεθούν από την ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ σύμφωνα με την ανωτέρω αναφερθείσα νομοθεσία.

Διευκρινίζουμε ότι, κατά τα λοιπά δεν επέρχεται καμιά άλλη αλλαγή στο υπάρχον καθεστώς που διέπει την ασφάλιση των συγγενικών προσώπων ,όσον αφορά τη διαδικασία έναρξης , διακοπής της ασφάλισής τους, κλπ.

Επισημαίνουμε ότι , το σύμφωνο συμβίωσης προκειμένου να ληφθεί υπόψη από τις Υπηρεσίες του Ιδρύματος θα πρέπει να έχει εκδοθεί σύμφωνα με το Ν.4356/2015, να είναι εν ισχύ δηλ. να μην έχει επέλθει η λύση του και να φέρει όλα τα χαρακτηριστικά που προβλέπει η συγκεκριμένη νομοθεσία.

Σύμφωνα συμβίωσης που έχουν εκδοθεί με τις διατάξεις του προγενέστερου Ν. 3719/2008 δεν θα γίνονται αποδεκτά, εφόσον δεν έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του Ν.4356/2015.

Οι ενδιαφερόμενοι που επιθυμούν να υπαχθούν ή να εξαιρεθούν από την ασφάλιση του Ιδρύματος σύμφωνα με τις διατάξεις των συγγενικών προσώπων, θα πρέπει να προσκομίζουν στα κατά τόπους αρμόδια Υποκ/τα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ πρόσφατο απόσπασμα ληξιαρχικής πράξης συμφώνου συμβίωσης με συνημμένο αντίγραφο του συμφώνου αυτού, προκειμένου να διαπιστωθεί η υπαγωγή του στις διατάξεις του Ν.4356/2015.

Ευνόητο είναι ότι ,σε περίπτωση που επέλθει λύση του συμφώνου συμβίωσης θα πρέπει οι συμβαλλόμενοι να το δηλώσουν τούτο άμεσα και εγγράφως στο αρμόδιο Υποκ/μα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.

Οι εργοδότες ( ατομικές επιχειρήσεις) που απασχολούν άτομα υπαγόμενα στην ανωτέρω διάταξη, για τη διαπίστωση των προϋποθέσεων από τα ελεγκτικά όργανα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ θα πρέπει να τηρούν στην επιχείρηση απόσπασμα της ληξιαρχικής πράξης με συνημμένο αντίγραφο του συμφώνου αυτού.

Τα εν λόγω θα αποτελούν και απαραίτητο στοιχείο για τον τακτικό έλεγχο των επιχειρήσεων αυτών από τα αρμόδια Τμήματα Εσόδων του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ τηρουμένων των προϋποθέσεων του Ν.4356/2015.

Επιπρόσθετα ,για λόγους ενημέρωσης των Υπηρεσιών μας και ενιαίας εφαρμογής των διατάξεων διαβιβάζουμε συνημμένα το Ν.4356/2015 «Σύμφωνο συμβίωσης, άσκηση δικαιωμάτων , ποινικές και άλλες διατάξεις » (ΦΕΚ 181/24-12-2015).




Η ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΡΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΓΑΤΗ - ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΙΩΑΝΝΑ

ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ

Αθήνα, 21/9/2016
Αριθμ. Πρωτ. Ε33/1457

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΙΔΡΥΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ
ΕΝΙΑΙΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
Δ Ι Ο Ι Κ Η Σ Η
ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΑΣΦ/ΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ - ΕΣΟΔΩΝ
ΤΜΗΜΑ : ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ
 
Αριθ. τηλεφώνου : 210 52 15 265, 264 και 269
FAX    : 210 52 23 228
E - mail    : asfika@ika.gr
Ταχ. Διεύθυνση : Αγ. Κων/νου 8
10241 ΑΘΗΝΑ

ΘΕΜΑ: «ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ Ν.4152/2013, Ν.4305/2014 ΚΑΙ Ν.4321/2015 - ΙΟΥΛΙΟΥ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016»

Σε συνέχεια του με αριθ. Ε33/9/24.1.2014 εγγράφου μας, σας γνωρίζουμε ότι:

Από την επεξεργασία των στοιχείων, μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος (Ο.Π.Σ./Ι.Κ.Α.), που αφορούν τη πορεία των ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής στο Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., προέκυψαν τα ακόλουθα αποτελέσματα τα οποία αποτυπώνονται στους τέσσερις επισυναπτόμενους πίνακες με συγκεντρωτικά στοιχεία για τη «Πάγια» ρύθμιση της υποπαραγράφου ΙΑ.1 της παραγράφου ΙΑ' του άρθρου πρώτου του Ν. 4152/2013 και τη ρύθμιση «Νέας Αρχής» της υποπαραγράφου ΙΑ.2 της παραγράφου ΙΑ' του άρθρου πρώτου του ιδίου νόμου, των διατάξεων του άρθρου 54 του Ν.4305/2014 (ΦΕΚ 237/τ.Α' /31-10-2014) καθώς και του άρθρου 28 του Ν. 4321/2015 (ΦΕΚ 32/τ. Α'/21-3-2015).

Τα εν λόγω στοιχεία μπορούν να αναζητηθούν από την ιστοσελίδα του Ι.Κ.Α. Ε.Τ.Α.Μ. www.ika.gr στην ενότητα «Ενημερώσεις» με ένδειξη «Δημοσιεύσεις Διεύθυνσης Ασφάλισης και Εσόδων», τα οποία καταχωρούνται στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα.



Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ - ΕΣΟΔΩΝ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ

Αθήνα, 21 Σεπτεμβρίου 2016
ΑΡΙΘ. ΠΡΩΤ. ΕΞ 2016 ΔΔΘΤΟΚ Γ 1137036

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ και Ε.Φ.Κ.
Δ/ΝΣΗ ΔΑΣΜΟΛΟΓΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ και ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΩΝ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΘΕΣΤΩΤΩΝ
ΤΜΗΜΑ Γ' - ΔΑΣΜΟΛΟΓΙΚΩΝ και ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΑΠΑΛΛΑΓΩΝ

Ταχ. Δ/νση: Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας: 101 84 Αθήνα
Πληροφορίες: Α. Κούκουνα
Τηλέφωνο: 210-6987503
Fax: 210-6987506
e-mail: d18a@2001.syzefxis.gov.gr

ΘΕΜΑ: «Κωδικοί ατελείας αναφορικά με τις διατάξεις απαλλαγής από το τέλος ταξινόμησης αυτοκινήτων οχημάτων, ασθενοφόρων και ειδικών κινητών μονάδων που παραλαμβάνονται από δημόσιο και οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης».

ΣΧΕΤ: Η αριθμ. πρωτ. ΔΔΘΤΟΚ Γ 1118044 ΕΞ 2016/5.8.2016 ΕΔΥΟ υπηρεσίας μας (ΑΔΑ: Ψ03ΒΗ-2ΒΨ)

Σε συνέχεια της ως άνω σχετικής ΕΔΥΟ με την οποία κοινοποιήθηκαν οι διατάξεις του άρθρου 55 του ν. 4410/2016, «Τροποποιήσεις του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα προς καταπολέμηση της παράνομης εμπορίας καπνού και βιομηχανοποιημένων καπνών.... και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 141/Α') αναφορικά με την απαλλαγή από το τέλος ταξινόμησης των πάσης φύσεως αυτοκινήτων οχημάτων, καθώς επίσης των ασθενοφόρων και ειδικών κινητών μονάδων, τα οποία παραχωρούνται με δωρεά στα ειδικότερα οριζόμενα δικαιούχα πρόσωπα, κοινοποιούνται για ενημέρωση και εφαρμογή οι κάτωθι νέοι κωδικοί ατελείας, οι οποίοι θα συμπληρώνονται κατά περίπτωση:

1	Α64	ΔΗΜΟΣΙΟ αυτοκίνητα οχήματα, καινούργια ή μεταχειρισμένα, καθώς και ασθενοφόρα και ειδικές κινητές μονάδες, δωρεάν παραχωρούμενα - καταβολή ΦΠΑ, απαλλαγή ΤΤ (ν. 2960/01, άρθρο 132, παρ. 11α).
2	Α65	ΔΗΜΟΣΙΟ αυτοκίνητα οχήματα, μεταχειρισμένα, καθώς και ασθενοφόρα και ειδικές κινητές μονάδες, δωρεάν παραχωρούμενα - ο ΦΠΑ δεν υπολογίζεται, απαλλαγή ΤΤ (ν. 2960/01, άρθρο 132, παρ. 11α)
3	Α66	ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Α'&Β' ΒΑΘΜΟΥ αυτοκίνητα οχήματα, καινούργια ή μεταχειρισμένα, καθώς και ασθενοφόρα και ειδικές κινητές μονάδες, δωρεάν παραχωρούμενα - καταβολή ΦΠΑ, απαλλαγή ΤΤ (ν. 2960/01, άρθρο 132, παρ. 11 β)
4	Α67	ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Α' & Β' ΒΑΘΜΟΥ αυτοκίνητα οχήματα, μεταχειρισμένα, καθώς και ασθενοφόρα και ειδικές κινητές μονάδες, δωρεάν παραχωρούμενα - ο ΦΠΑ δεν υπολογίζεται, απαλλαγή ΤΤ (ν. 2960/01, άρθρο 132, παρ. 11 β)
5	Α68	ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ, ΔΗΜΟΣΙΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ, ΔΙΟΙΚΗΣΕΙΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ (Δ.Υ.Πε), ΕΚΑΒ αυτοκίνητα οχήματα, καινούργια ή μεταχειρισμένα, καθώς και ασθενοφόρα και ειδικές κινητές μονάδες, δωρεάν παραχωρούμενα- καταβολή ΦΠΑ, απαλλαγή ΤΤ (ν. 2960/01 άρθρο 132, παρ. 11 γ)
6	Α69	ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ, ΔΗΜΟΣΙΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ, ΔΙΟΙΚΗΣΕΙΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ (Δ.Υ.Πε), ΕΚΑΒ αυτοκίνητα οχήματα, μεταχειρισμένα, καθώς και ασθενοφόρα και ειδικές κινητές μονάδες, δωρεάν παραχωρούμενα - ο ΦΠΑ δεν υπολογίζεται, απαλλαγή ΤΤ (ν. 2960/01 άρθρο 132, παρ. 11 γ)

Από τις 13/9/2016, ημερομηνία έναρξης των ως άνω νέων κωδικών ατελείας, παύουν να ισχύουν οι κωδικοί ατελείας Α57 έως Α63.


Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΑΔΙΚΗΜΕΝΑΚΗ

ΠΟΛ 1136/2016

(ΦΕΚ Β' 3021/21-09-2016)

Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1.    Τις διατάξεις του άρθρου 8 του Ν. 1284/1982 (ΦΕΚ 114 Α'), όπως ισχύει, με τις οποίες εξουσιοδοτείται ο Υπουργός Οικονομικών να παρατείνει με αποφάσεις του τις προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων χρεών προς το Δημόσιο και Τρίτους που εισπράττονται από τις Δ.Ο.Υ σε εξαιρετικές περιπτώσεις.

2.    Τις διατάξεις της παραγράφου 5 του πέμπτου άρθρου του Ν. 2275/1994 (ΦΕΚ 238 Α'), όπως ισχύει, με τις οποίες ο Υπουργός Οικονομικών με αποφάσεις του που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δύναται σε εξαιρετικές περιπτώσεις σεισμών, πλημμύρων ή άλλων θεομηνιών από τις οποίες προκαλούνται σημαντικές ζημιές σε μεγάλο αριθμό φορολογουμένων
να αναστέλλει την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο.

3.    Τις διατάξεις του Ν.δ. 356/1974 (ΦΕΚ 90 Α' - Κ.Ε.Δ.Ε.), όπως ισχύουν.

4.    Τις διατάξεις του Ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170 Α'-Κ.Φ.Δ.), όπως ισχύουν.

5.    Την υπ' αριθ. Υ14/3.10.2015 (ΦΕΚ 2144 Β') απόφαση του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών Τρύφωνα Αλεξιάδη».

6.    Τη με αρ. πρωτ. 6346/07-09-2016 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας (ΑΔΑ: ΩΨ- ΒΜ465ΦΘΕ-8ΕΟ) με την οποία κηρύχθηκε σε κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας ο Δήμος Θερμαϊκού της Π.Ε. Θεσσαλονίκης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για την αντιμετώπιση των έκτακτων αναγκών που προέκυψαν από την εκδήλωση έντονων βροχοπτώσεων στις 06.09.2016.

7.    Το γεγονός ότι οι εν λόγω βροχοπτώσεις είχαν ως αποτέλεσμα να απορρυθμιστεί η κοινωνική και οικονομική ζωή στην ανωτέρω περιοχή.

8.    Το γεγονός ότι από την απόφαση αυτή δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,

αποφασίζουμε:

1.    Παρατείνονται μέχρι και την 07.03.2017 οι προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων στις Δ.Ο.Υ./Ελεγκτικά Κέντρα οφειλών των φυσικών προσώπων και των νομικών προσώπων και οντοτήτων, που έχουν την κύρια κατοικία ή την κύρια εγκατάσταση (έδρα) στο Δήμο Θερμαϊκού της Π.Ε. Θεσσαλονίκης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας που λήγουν ή έληξαν από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας έως και 07.03.2017. Έως την ίδια ημερομηνία και για τις ίδιες οφειλές και πρόσωπα, παρατείνονται και οι προθεσμίες καταβολής των δόσεων ρυθμίσεων / διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής βεβαιωμένων οφειλών.

2.    Αναστέλλεται μέχρι και την 07.03.2017 η πληρωμή των βεβαιωμένων και ληξιπροθέσμων, από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσης, οφειλών των ανωτέρω προσώπων και οντοτήτων.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 16 Σεπτεμβρίου 2016

Ο Αναπληρωτής Υπουργός
ΤΡΥΦΩΝΑΣ ΑΛΕΞΙΑΔΗΣ

ΠΟΛ 1139/2016

(ΦΕΚ Β' 3021/21-09-2016)

Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις του άρθρου 8 του Ν. 1284/1982 (ΦΕΚ 114 Α'), όπως ισχύει, με τις οποίες εξουσιοδοτείται ο Υπουργός Οικονομικών να παρατείνει με αποφάσεις του τις προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων χρεών προς το Δημόσιο και Τρίτους που εισπράττονται από τις Δ.Ο.Υ σε εξαιρετικές περιπτώσεις.

2.    Τις διατάξεις της παραγράφου 5 του πέμπτου άρθρου του Ν. 2275/1994 (ΦΕΚ 238 Α'), όπως ισχύει, με τις οποίες ο Υπουργός Οικονομικών με αποφάσεις του που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δύναται σε εξαιρετικές περιπτώσεις σεισμών, πλημμύρων ή άλλων θεομηνιών από τις οποίες προκαλούνται σημαντικές ζημιές σε μεγάλο αριθμό φορολογουμένων να αναστέλλει την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο.

3.    Τις διατάξεις του Ν.δ. 356/1974 (ΦΕΚ 90 Α' - Κ.Ε.Δ.Ε.), όπως ισχύουν.

4.    Τις διατάξεις του Ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170 Α'-Κ.Φ.Δ.), όπως ισχύουν.

5.    Την υπ' αριθ. Υ14/3.10.2015 (ΦΕΚ 2144 Β') απόφαση του Πρωθυπουργού « Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών Τρύφωνα Αλεξιάδη».

6.    Τη με αρ. πρωτ. 6418/09.09.2016 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας (ΑΔΑ: ΩΨ- ΓΠ465ΦΘΕ-ΣΨΧ) με την οποία κηρύχθηκε σε κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας ο Δήμο Πηνειού, της Π.Ε. Ηλείας της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας λόγω των έκτακτων αναγκών που προέκυψαν λόγω εκδήλωσης έντονων καιρικών φαινομένων στις 8.09.2016.

7.    Το γεγονός ότι τα εν λόγω καιρικά φαινόμενα είχαν ως αποτέλεσμα να απορρυθμιστεί η κοινωνική και οικονομική ζωή στην ανωτέρω περιοχή.

8.    Το γεγονός ότι από την απόφαση αυτή δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,

αποφασίζουμε:

1.    Παρατείνονται μέχρι και την 08/03/2017 οι προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων στις Δ.Ο.Υ./Ελεγκτικά Κέντρα οφειλών των φυσικών προσώπων και των νομικών προσώπων και οντοτήτων, που έχουν την κύρια κατοικία ή την κύρια εγκατάσταση (έδρα) στον Δήμο Πηνειού, της Π.Ε. Ηλείας της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας που λήγουν ή έληξαν από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας έως και 08/03/2017. Έως την ίδια ημερομηνία και για τις ίδιες οφειλές και πρόσωπα, παρατείνονται και οι προθεσμίες καταβολής των δόσεων ρυθμίσεων / διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής βεβαιωμένων οφειλών.

2.    Αναστέλλεται μέχρι και την 08/03/2017 η πληρωμή των βεβαιωμένων και ληξιπροθέσμων, από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσης, οφειλών των ανωτέρω προσώπων και οντοτήτων.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 16 Σεπτεμβρίου 2016

Ο Αναπληρωτής Υπουργός
ΤΡΥΦΩΝΑΣ ΑΛΕΞΙΑΔΗΣ

ΠΟΛ 1138/2016

(ΦΕΚ Β' 3021/21-09-2016)

Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1.    Τις διατάξεις του άρθρου 8 του Ν. 1284/1982 (ΦΕΚ 114 Α'), όπως ισχύει, με τις οποίες εξουσιοδοτείται ο Υπουργός Οικονομικών να παρατείνει με αποφάσεις του τις προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων χρεών προς το Δημόσιο και Τρίτους που εισπράττονται από τις Δ.Ο.Υ σε εξαιρετικές περιπτώσεις.

2.    Τις διατάξεις της παραγράφου 5 του πέμπτου άρθρου του Ν. 2275/1994 (ΦΕΚ 238 Α'), όπως ισχύει, με τις οποίες ο Υπουργός Οικονομικών με αποφάσεις του που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δύναται σε εξαιρετικές περιπτώσεις σεισμών, πλημμύρων ή άλλων θεομηνιών από τις οποίες προκαλούνται σημαντικές ζημιές σε μεγάλο αριθμό φορολογουμένων να αναστέλλει την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο.

3.    Τις διατάξεις του Ν.δ. 356/74 (ΦΕΚ 90 Α' - Κ.Ε.Δ.Ε.), όπως ισχύουν.

4.    Τις διατάξεις του Ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170 Α'-Κ.Φ.Δ.), όπως ισχύουν.

5.    Την υπ' αριθ. Υ14/3.10.2015 (ΦΕΚ 2144 Β') απόφαση του Πρωθυπουργού « Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών Τρύφωνα Αλεξιάδη».

6.    Τη με αρ. πρωτ. 4115/10.09.2016 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας (ΑΔΑ: 6ΠΞΛ465ΦΘΕ-ΛΛΕ) με την οποία κηρύχθηκε σε κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας η Δημοτική Ενότητα Σταγείρων - Ακάνθου, της Τοπικής Κοινότητας Ουρανούπολης και της Τοπικής Κοινότητας Νέων Ρόδων του Δήμου Αριστοτέλη της Π.Ε. Χαλκιδικής για την αντιμετώπιση των έκτακτων αναγκών που προέκυψαν από την εκδήλωση πυρκαγιάς στις 10.09.2016.

7.    Το γεγονός ότι η εν λόγω πυρκαγιά είχε ως αποτέλεσμα να απορρυθμιστεί η κοινωνική και οικονομική ζωή στην ανωτέρω περιοχή.

8.    Το γεγονός ότι από την απόφαση αυτή δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,

αποφασίζουμε:

1. Παρατείνονται μέχρι και την 10.12.2016 οι προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων στις Δ.Ο.Υ./Ελεγκτικά Κέντρα οφειλών των φυσικών προσώπων και των νομικών προσώπων και οντοτήτων, που έχουν την κύρια κατοικία ή την κύρια εγκατάσταση (έδρα) στη Δημοτική Ενότητα Σταγείρων - Ακάνθου, στην Τοπική Κοινότητα Ουρανούπολης και στην Τοπική Κοινότητα Νέων Ρόδων του Δήμου Αριστοτέλη της Π.Ε. Χαλκιδικής, που λήγουν ή έληξαν από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας έως και 10.12.2016. Έως την ίδια ημερομηνία και για τις ίδιες οφειλές και πρόσωπα, παρατείνονται και οι προθεσμίες καταβολής των δόσεων ρυθμίσεων / διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής βεβαιωμένων οφειλών.

2. Αναστέλλεται μέχρι και την 10.12.2016 η πληρωμή των βεβαιωμένων και ληξιπροθέσμων, από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσης, οφειλών των ανωτέρω προσώπων και οντοτήτων.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 16 Σεπτεμβρίου 2016

Ο Αναπληρωτής Υπουργός
ΤΡΥΦΩΝΑΣ ΑΛΕΞΙΑΔΗΣ

ΠΟΛ 1137/2016

(ΦΕΚ Β' 3021/21-09-2016)

Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1.    Τις διατάξεις του άρθρου 8 του Ν. 1284/1982 (ΦΕΚ 114 Α'), όπως ισχύει, με τις οποίες εξουσιοδοτείται ο Υπουργός Οικονομικών να παρατείνει με αποφάσεις του τις προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων χρεών προς το Δημόσιο και Τρίτους που εισπράττονται από τις Δ.Ο.Υ σε εξαιρετικές περιπτώσεις.

2.    Τις διατάξεις της παραγράφου 5 του πέμπτου άρθρου του Ν. 2275/1994 (ΦΕΚ 238 Α'), όπως ισχύει, με τις οποίες ο Υπουργός Οικονομικών με αποφάσεις του που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δύναται σε εξαιρετικές περιπτώσεις σεισμών, πλημμύρων ή άλλων θεομηνιών από τις οποίες προκαλούνται σημαντικές ζημιές σε μεγάλο αριθμό φορολογουμένων να αναστέλλει την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο.

3.    Τις διατάξεις του Ν.δ. 356/1974 (ΦΕΚ 90 Α' - Κ.Ε.Δ.Ε.), όπως ισχύουν.

4.    Τις διατάξεις του Ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170 Α'-Κ.Φ.Δ.), όπως ισχύουν.

5.    Την υπ' αριθ. Υ14/3.10.2015 (ΦΕΚ 2144 Β') απόφαση του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών Τρύφωνα Αλεξιάδη».

6.    Τη με αρ. πρωτ. 6380/08.09.2016 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας (ΑΔΑ: ΩΗΙΦ- 465ΦΘΕ-99Ο) με την οποία κηρύχθηκαν σε κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας οι Δημοτικές Ενότητες Γυθείου και Σμήνους, η Τοπική Κοινότητα Κοκ-κάλας της Δ.Ε. Ανατολικής Μάνης και η Τοπική Κοινότητα Κρυονερίου της Δ.Ε. Οιτύλου, του Δήμου Ανατολικής Μάνης, της Π.Ε. Λακωνίας της Περιφέρειας Πελοποννήσου λόγω των έντονων βροχοπτώσεων που εκδηλώθηκαν στις 07/09/2016.

7.    Το γεγονός ότι τα έντονα καιρικά φαινόμενα είχαν ως αποτέλεσμα να απορρυθμιστεί η κοινωνική και οικονομική ζωή στις ανωτέρω περιοχές.

8.    Το γεγονός ότι από την απόφαση αυτή δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,

αποφασίζουμε:

1.    Παρατείνονται μέχρι και την 07/03/2017 οι προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων στις Δ.Ο.Υ./Ελεγκτικά Κέντρα οφειλών των φυσικών προσώπων και των νομικών προσώπων και οντοτήτων, που έχουν την κύρια κατοικία ή την κύρια εγκατάσταση (έδρα) στις Δημοτικές Ενότητες Γυθείου και Σμήνους, στην Τοπική Κοινότητα Κοκκάλας της Δ.Ε. Ανατολικής Μάνης και στην Τοπική Κοινότητα Κρυονερίου της Δ.Ε. Οιτύλου, του Δήμου Ανατολικής Μάνης, της Π.Ε. Λακωνίας της Περιφέρειας Πελοποννήσου που λήγουν ή έληξαν από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας έως και 07/03/2017. Έως την ίδια ημερομηνία και για τις ίδιες οφειλές και πρόσωπα, παρατείνονται και οι προθεσμίες καταβολής των δόσεων ρυθμίσεων / διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής βεβαιωμένων οφειλών.

2.    Αναστέλλεται μέχρι και την 07/03/2017 η πληρωμή των βεβαιωμένων και ληξιπροθέσμων, μέχρι την ημερομηνία έκδοσης της παρούσης, οφειλών των ανωτέρω προσώπων και οντοτήτων.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 16 Σεπτεμβρίου 2016

Ο Αναπληρωτής Υπουργός
ΤΡΥΦΩΝΑΣ ΑΛΕΞΙΑΔΗΣ

ΠΟΛ 1135/2016

(ΦΕΚ Β' 3021/21-09-2016)

Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1.    Τις διατάξεις του άρθρου 8 του Ν. 1284/1982 (ΦΕΚ 114 Α'), όπως ισχύει, με τις οποίες εξουσιοδοτείται ο Υπουργός Οικονομικών να παρατείνει με αποφάσεις του τις προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων χρεών προς το Δημόσιο και Τρίτους που εισπράττονται από τις Δ.Ο.Υ σε εξαιρετικές περιπτώσεις.

2.    Τις διατάξεις της παραγράφου 5 του πέμπτου άρθρου του Ν. 2275/1994 (ΦΕΚ 238 Α'), όπως ισχύει, με τις οποίες ο Υπουργός Οικονομικών με αποφάσεις του που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δύναται σε εξαιρετικές περιπτώσεις σεισμών, πλημμύρων ή άλλων θεομηνιών από τις οποίες προκαλούνται σημαντικές ζημιές σε μεγάλο αριθμό φορολογουμένων να αναστέλλει την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο.

3.    Τις διατάξεις του Ν.δ. 356/1974 (ΦΕΚ 90 Α' - Κ.Ε.Δ.Ε.), όπως ισχύουν.

4.    Τις διατάξεις του Ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170 Α'-Κ.Φ.Δ.), όπως ισχύουν.

5.    Την υπ' αριθ. Υ14/3.10.2015 (ΦΕΚ 2144 Β') απόφαση του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών Τρύφωνα Αλεξιάδη».

6.    Τη με αρ. πρωτ. 6121/30.08.2016 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας (ΑΔΑ: 7Φ6Π465ΦΘΕ-Ω8Ο) με την οποία κηρύχθηκαν σε κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας οι Δημοτικές Ενότητες Ομηρούπολης και Αμανής του Δήμου Χίου της Π.Ε. Χίου λόγω των έκτακτων αναγκών που προέκυψαν λόγω εκδήλωσης πυρκαγιάς στις 25.08.2016.

7.    Το γεγονός ότι η εν λόγω πυρκαγιά είχε ως αποτέλεσμα να απορρυθμιστεί η κοινωνική και οικονομική ζωή στις ανωτέρω περιοχές.

8.    Το γεγονός ότι από την απόφαση αυτή δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,

αποφασίζουμε:
   
1. Παρατείνονται μέχρι και την 30/11/2016 οι προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων στις Δ.Ο.Υ./Ελεγκτικά Κέντρα οφειλών των φυσικών προσώπων και των νομικών προσώπων και οντοτήτων, που έχουν την κύρια κατοικία ή την κύρια εγκατάσταση (έδρα) στις Δημοτικές Ενότητες Ομηρούπολης και Αμανής του Δήμου Χίου της Π.Ε. Χίου που λήγουν ή έληξαν από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας έως και 30/11/2016. Έως την ίδια ημερομηνία και για τις ίδιες οφειλές και πρόσωπα, παρατείνονται και οι προθεσμίες καταβολής των δόσεων ρυθμίσεων / διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής βεβαιωμένων οφειλών.

2. Αναστέλλεται μέχρι και την 30/11/2016 η πληρωμή των βεβαιωμένων και ληξιπροθέσμων, από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσης, οφειλών των ανωτέρω προσώπων και οντοτήτων.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 16 Σεπτεμβρίου 2016

Ο Αναπληρωτής Υπουργός
ΤΡΥΦΩΝΑΣ ΑΛΕΞΙΑΔΗΣ

ΠΟΛ 1134/2016

(ΦΕΚ Β' 3021/21-09-2016)

Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις του άρθρου 8 του Ν. 1284/1982 (ΦΕΚ 114 Α'), όπως ισχύει, με τις οποίες εξουσιοδοτείται ο Υπουργός Οικονομικών να παρατείνει με αποφάσεις του τις προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων χρεών προς το Δημόσιο και Τρίτους που εισπράττονται από τις Δ.Ο.Υ σε εξαιρετικές περιπτώσεις.

2.    Τις διατάξεις της παραγράφου 5 του πέμπτου άρθρου του Ν. 2275/1994 (ΦΕΚ 238 Α'), όπως ισχύει, με τις οποίες ο Υπουργός Οικονομικών με αποφάσεις του που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δύναται σε εξαιρετικές περιπτώσεις σεισμών, πλημμύρων ή άλλων θεομηνιών από τις οποίες προκαλούνται σημαντικές ζημιές σε μεγάλο αριθμό φορολογουμένων να αναστέλλει την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο.

3.    Τις διατάξεις του Ν.δ. 356/1974 (ΦΕΚ 90 Α' - Κ.Ε.Δ.Ε.), όπως ισχύουν.

4.    Τις διατάξεις του Ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170 Α'-Κ.Φ.Δ.), όπως ισχύουν.

5.    Την υπ' αριθ. Υ14/3.10.2015 (ΦΕΚ 2144 Β') απόφαση του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών Τρύφωνα Αλεξιάδη».

6.    Τη με αρ. πρωτ. 5417/25.07.2016 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας (ΑΔΑ: ΩΔ- Ψ3465ΦΘΕ-ΠΘΦ) με την οποία κηρύχθηκαν σε κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας οι Τοπικές Κοινότητες Λιθίου, Βέσσας, Ελάτας, Μεστών, Ολύμπων, Πυργίου του Δήμου Χίου της Π.Ε. Χίου λόγω των έκτακτων αναγκών που προέκυψαν λόγω εκδήλωσης πυρκαγιάς στις 25.07.2016.

7.    Το γεγονός ότι η εν λόγω πυρκαγιά είχε ως αποτέλεσμα να απορρυθμιστεί η κοινωνική και οικονομική ζωή στις ανωτέρω περιοχές.

8.    Το γεγονός ότι από την απόφαση αυτή δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,

αποφασίζουμε:

1.    Παρατείνονται μέχρι και την 25/10/2016 οι προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων στις Δ.Ο.Υ./Ελεγκτικά Κέντρα οφειλών των φυσικών προσώπων και των νομικών προσώπων και οντοτήτων, που έχουν την κύρια κατοικία ή την κύρια εγκατάσταση (έδρα) στις Τοπικές Κοινότητες Λιθίου, Βέσσας, Ελάτας, Μεστών, Ολύμπων, Πυργίου του Δήμου Χίου της Π.Ε. Χίου που λήγουν ή έληξαν από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας έως και 25/10/2016. Έως την ίδια ημερομηνία και για τις ίδιες οφειλές και πρόσωπα, παρατείνονται και οι προθεσμίες καταβολής των δόσεων ρυθμίσεων / διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής βεβαιωμένων οφειλών.

2.    Αναστέλλεται μέχρι και την 25/10/2016 η πληρωμή των βεβαιωμένων και ληξιπροθέσμων, από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσης, οφειλών των ανωτέρω προσώπων και οντοτήτων.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 16 Σεπτεμβρίου 2016

Ο Αναπληρωτής Υπουργός
ΤΡΥΦΩΝΑΣ ΑΛΕΞΙΑΔΗΣ