Αριθ. Α3(γ)/ΓΠ/οικ.25132/4.4. 2016

(ΦΕΚ Β' 908/04-04-2016)

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ-ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ
ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ-ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ-ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ-ΥΓΕΙΑΣ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Έχοντας υπόψη:

Α) τις διατάξεις:

1. του άρθρου 21 παρ. 3 του Συντάγματος της Ελλάδας,

2. του Ν.δ. 2592/1953 «Περί οργανώσεως της Ιατρικής Αντιλήψεως» (Α΄ 254),

3. του Ν.δ. 4017/1959 «Περί κυρώσεως της Ευρωπαϊκής Συμβάσεως περί κοινωνικής και ιατρικής αντιλήψεως» (Α΄ 246),

4. του Ν. 139/1975 «Περί κυρώσεως της εν Ν. Υόρκη την 28η Σεπτεμβρίου 1954 υπογραφείσης Διεθνούς Συμβάσεως περί του καθεστώτος των ανιθαγενών» (Α΄ 176),

5. του Ν. 1426/1984 «Για την κύρωση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη» και του Ν. 4359/2016 «Κύρωση Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη» (Α΄ 5),

6. του Ν. 1599/1986 «Σχέσεις Κράτους Πολίτη, καθιέρωση νέου τύπου δελτίου ταυτότητας και άλλες διατάξεις» (Α΄ 75),

7. του άρθρου 23 Ν. 1076/1980 (Α΄ 224), όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 44 του Ν. 2082/1992 «Αναδιοργάνωση της Κοινωνικής Πρόνοιας και καθιέρωση νέων θεσμών κοινωνικής προστασίας» (Α΄ 158), και ισχύει,

8. του Ν. 2101/1992 «Κύρωση της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού» (Α΄ 192),

9. του άρθρου 22 του Ν. 2362/1995 (Α΄ 247) «Περί Δημοσίου Λογιστικού έλεγχος δαπανών κ.λπ.», όπως αυτό τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 22 του Ν. 3871/2010 (Α΄ 141) και ισχύει,

10. του άρθρου 33 του Ν. 2676/1999 «Οργανωτική και λειτουργική αναδιάρθρωση των φορέων κοινωνικής ασφάλισης και άλλες διατάξεις» (Α΄ 1),

11. του Ν. 2716/1999 «Ανάπτυξη και εκσυγχρονισμός Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας και άλλες διατάξεις» (Α΄ 96),

12. του άρθρου 39 του Ν. 2992/2002 «Μέτρα για την ενίσχυση της κεφαλαιαγοράς και άλλες διατάξεις» (Α΄ 54),

13. του Ν. 3235/2004 «Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας» (Α΄ 53),

14. του Ν. 3242/2004 «Ρυθμίσεις για την Οργάνωση και Λειτουργία της Κυβέρνησης, τη διοικητική διαδικασία και τους ΟΤΑ» (Α΄ 102),

15. του Ν. 3386/2005 «Είσοδος, Διαμονή και κοινωνική ένταξη υπηκόων τρίτων χωρών στην Ελληνική Επικράτεια» (Α΄ 212),

16. του Ν. 3448/2006 «Για την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα και τη ρύθμιση θεμάτων αρμοδιότητας του Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης» (Α΄ 57),

17. του άρθρου 12 του Ν. 3816/2010 «Ρύθμιση επιχειρηματικών και επαγγελματικών οφειλών προς τα πιστωτικά ιδρύματα, διατάξεις για την επεξεργασία δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς και άλλες διατάξεις» (Α΄ 6),

18. των παραγράφων 5 και 6 του άρθρου 2 του Ν. 3867/2010 «Εποπτεία ιδιωτικής ασφάλισης, σύσταση εγγυητικού κεφαλαίου ιδιωτικής ασφάλισης ζωής, οργανισμοί αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Οικονομικών», (Α΄ 128), όπως ισχύουν,

19. του Ν. 3875/2010 «Κύρωση και εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών κατά του Διεθνικού Οργανωμένου Εγκλήματος και των τριών Πρωτοκόλλων αυτής και συναφείς διατάξεις» (Α΄ 158),

20. του άρθρου 24 του Ν. 3907/2011 «Ίδρυση Υπηρεσίας Ασύλου και Υπηρεσίας Πρώτης Υποδοχής, προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2008/115/ΕΚ «σχετικά με τους κοινούς κανόνες και διαδικασίες στα κράτη μέλη για την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών και λοιπές διατάξεις» (Α΄ 7),

21. του Ν. 4093/2012 «Έγκριση Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013−2016 Επείγοντα Μέτρα Εφαρμογής του Ν. 4046/2012 και του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 20132016» (Α΄ 222),

22. του Ν. 4139/2013 «Νόμος περί εξαρτησιογόνων ουσιών και άλλες διατάξεις» (Α΄ 74),

23. του Ν. 4238/2014 «Πρωτοβάθμιο Εθνικό Δίκτυο Υγείας (Π.Ε.Δ.Υ.), αλλαγή σκοπού Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και λοιπές διατάξεις» (Α΄ 38),

24. του Ν. 4251/2014 «Κώδικας Μετανάστευσης και Κοινωνικής Ένταξης και άλλες διατάξεις» (Α΄ 80),

25. του Ν. 4257/2014 «Επείγουσες ρυθμίσεις αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών» (Α΄ 93),

26. του Ν. 4320/2015 «Ρυθμίσεις για τη λήψη άμεσων μέτρων για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, την οργάνωση της Κυβέρνησης και των Κυβερνητικών οργάνων και λοιπές διατάξεις» (Α΄ 29),

27. του άρθρου 33 του Ν. 4368/2016 «Μέτρα για την επιτάχυνση του κυβερνητικού έργου και άλλες διατάξεις» (Α΄ 21), όπως τροποποιήθηκε με την παράγραφο 1 του άρθρου 68 του Ν. 4370/2016 (Α΄ 37) και ισχύει,

28. του Π.δ. 233/2003 «Προστασία και αρωγή κατά το άρθρο 12 του Ν. 3064/2002 (Α΄ 248) στα θύματα των εγκλημάτων των άρθρων 323, 323Α, 323Β, 348Α, 349, 351 και 351Α του Ποινικού Κώδικα και των άρθρων 87 παράγραφοι 5 και 6 και 88 Ν. 3386/2005» (Α΄ 204),

29. του άρθρου 14 του Π.δ. 220/2007 «Προσαρμογή της Ελληνικής Νομοθεσίας προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2003/9/ΕΚ του Συμβουλίου της 27ης Ιανουαρίου 2003, σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις για την υποδοχή των αιτούντων άσυλο στα κράτη μέλη (EEL 31/6.2.2003)» (Α΄ 251),

30. του άρθρου 4 παρ. 2 του Π.δ. 86/2009 «Οργάνωση και λειτουργία του θεσμού της αναδοχής ανηλίκων» (Α΄ 114),

31. του Π.δ. 114/2010 «Καθιέρωση ενιαίας διαδικασίας αναγνώρισης σε αλλοδαπούς και ανιθαγενείς του καθεστώτος του πρόσφυγα ή δικαιούχου επικουρικής προστασίας (σε συμμόρφωση προς την Οδηγία 2005/85/ ΕΚ του Συμβουλίου σχετικά με τις ελάχιστες προδιαγραφές για τις διαδικασίες, με τις οποίες τα κράτη μέλη χορηγούν και ανακαλούν το καθεστώς του πρόσφυγα L 326/13.12.2005)» (Α΄ 195),

32. του άρθρου 31 του Π.δ. 141/2013 «Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2011/95/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 13ης Δεκεμβρίου 2011 (L337) σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση και το καθεστώς των αλλοδαπών ή των ανιθαγενών ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας (αναδιατύπωση)» (Α΄ 226),

33. του Π.δ. 63/2005 «Κωδικοποίηση της νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα» (Α΄ 98),

34. του Π.δ. 105/2014 «Οργανισμός του Υπουργείου Εσωτερικών» (Α΄ 172),

35. του Π.δ. 114/2014 «Οργανισμός Υπουργείου Παιδείας και θρησκευμάτων» (Α΄ 181),

36. του Π.δ. 101/2014 «Οργανισμός του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας, και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων» (Α΄ 168),

37. του Π.δ. 113/2014 «Οργανισμός Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας» (Α΄ 180),

38. του Π.δ. 106/2014 «Οργανισμός του Υπουργείου Υγείας» (Α΄ 173),

39. του Π.Δ. 111/2014 «Οργανισμός του Υπουργείου Οικονομικών» (Α΄ 178),

40. του Π.δ. 24/2015 «Σύσταση και μετονομασία Υπουργείων, μεταφορά της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων» (Α΄ 20),

41. του Π.δ. 73/2015 «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α΄ 116),

42. της υπ’ αριθ. Υ14/2015 απόφασης «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Ιωάννη Μουζάλα». (Β΄ 20109),

43. της υπ’ αριθμ. Υ27/2015 απόφασης του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στην αναπληρώτρια Υπουργό Παιδείας, ΄Ερευνας και Θρησκευμάτων, Αθανασία Αναγνωστοπούλου» (Β΄2168),

44. της υπ’ αριθ. Υ 28/2015 απόφασης του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στην Αναπληρώτρια Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Θεανώ Φωτίου» (Β΄ 2168), όπως αυτή τροποποιήθηκε με την υπ’ αριθμ. Υ70/2015 απόφαση του Πρωθυπουργού (Β΄ 2441),

45. της υπ’ αριθμ. Υ 25/2015 απόφασης του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Υγείας Παύλο Πολάκη» (Β΄2144),

46. της υπ’ αριθ. Υ29/8.10.2015 απόφασης του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών Γεώργιο Χουλιαράκη» (Β΄ 2168),

47. της υπ’ αριθ. οικ. 44549/Δ9. 12193/2015 απόφασης του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Αναστάσιο Πετρόπουλο» (Β΄ 2169),

48. της υπ’ αριθμ. ΔΥΓ3(α) /οικ.104747/26.10.2012 κοινής υπουργικής απόφασης (Β΄ 2883) «Τροποποίηση της υπ’ αριθμ. Φ.42000/οικ.2555/353/28.2.2012 κοινής υπουργικής απόφασης (Β΄497) «κατάλογος παθήσεων τα φάρμακα των οποίων χορηγούνται με μειωμένη ή μηδενική συμμετοχή του ασφαλισμένου», όπως αυτή τροποποιήθηκε με την υπ’ αριθμ. Φ.42000/οικ.12485/1481/6.6.2012 κοινή υπουργική απόφαση (Β΄1814)» και ισχύει,

49. της υπ’ αριθμ. Υ1/Γ.Π./οικ. 16884/2001 «Χαρακτηρισμός δυσίατων νοσημάτων» υπουργική απόφαση (Β΄1386),

50. της υπουργικής απόφασης ΕΜΠ5/17.11.2012 τροποποίηση της υπ’ αριθ. Φ.90380/25916/3294/31.10.2011 (Β΄2456) κοινής υπουργικής απόφασης «Ενιαίος Κανονισμός Παροχών Υγείας (Ε.Κ.Π.Υ.) του Εθνικού Οργανισμού Παροχών Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.)», όπως αυτή τροποποιήθηκε με την υπ’ αριθ. Φ.90380/5383/738/10.4.2012 (Β΄1233) κοινή υπουργική απόφαση και ισχύει,

51. της υπουργικής απόφασης οικ. 91173/2.10.2013 «Τροποποίηση Υπουργικής απόφασης έγκρισης του θετικού καταλόγου του άρθρου 12 παρ. 1 εδάφιο α΄ του Ν. 3816/2010, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει» (Β΄2477).

Β) Την αριθ. Β1α/οικ.24681/31−3−2016 εισήγηση του Προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας για την παρούσα κοινή υπουργική απόφαση.

Γ) Το γεγονός ότι με την παρούσα ρύθμιση λαμβάνεται άμεση μέριμνα για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και την υγειονομική κάλυψη των κατοίκων της χώρας ώστε να απολαμβάνουν ελεύθερης και ισότιμης πρόσβασης στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας, κατ’ επιταγή του άρθρου 21, παρ. 3 του Συντάγματος.

Δ) Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της απόφασης αυτής προκαλείται δαπάνη, η οποία θα βαρύνει τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. το ύψος της οποίας δεν μπορεί να υπολογισθεί, καθότι εξαρτάται από πραγματικά γεγονότα. Ωστόσο, η έγκαιρη παροχή ιατρικής φροντίδας σε όλους τους πολίτες, θα έχει ως αποτέλεσμα εκτός από το άμεσο κοινωνικό όφελος και μακροπρόθεσμο οικονομικό όφελος,

αποφασίζουμε:

Άρθρο 1
Παροχή Υπηρεσιών Υγείας στους ανασφάλιστους και τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες
 

1. Με την παρούσα απόφαση καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία ελεύθερης και ανεμπόδιστης πρόσβασης στις Δημόσιες Δομές Υγείας της παρ. 1 του άρθρου 33 του Ν. 4368/2016 (Α΄ 21) καθώς και παροχής νοσηλευτικής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης στους ανασφάλιστους (μη άμεσα ή μη έμμεσα ασφαλισμένοι σε οποιοδήποτε ασφαλιστικό φορέα, όσοι έχουν απολέσει τις ασφαλιστικές τους καλύψεις και δεν δικαιούνται παροχών υγείας λόγων οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία) και τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες της χώρας, όπως οι δικαιούχοι αυτοί προσδιορίζονται και κατηγοριοποιούνται στην παρ. 2 του άρθρου 33 του Ν. 4368/2016 (Α΄ 21).

Σε περίπτωση ύπαρξης ιδιωτικής ασφάλισης υγείας ή παράτασης της ασφαλιστικής κάλυψης ανέργων και ανασφάλιστων από φορείς κοινωνικής ασφάλισης, μπορεί να γίνει χρήση του παρόντος συστήματος πρόσβασης στις Δημόσιες Δομές Υγείας μόνον εφόσον υπάρχει πρόβλημα υγείας, που χρήζει άμεσης νοσηλευτικής ή συνεχούς ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, ή εγκυμοσύνη, μη καλυπτόμενα από την ασφάλιση, τηρουμένων και των λοιπών προϋποθέσεων που ορίζονται με την παρούσα.

2.α. Η ιατρική περίθαλψη, συμπεριλαμβανόμενων σε αυτήν των εκάστοτε απαιτούμενων κλινικοεργαστηριακών και λοιπών εξετάσεων, των δικαιούχων της παραγράφου 1 του παρόντος παρέχεται σ' αυτούς μέσω των αντίστοιχων ιατρείων και εργαστηρίων όλων των νοσοκομείων του ΕΣΥ, των νοσηλευτικών ιδρυμάτων και των Ν.Π.Ι.Δ. που εποπτεύονται και επιχορηγούνται από το Υπουργείο Υγείας, των Μονάδων Ψυχικής Υγείας του Ν. 2716/1999 (Α΄ 96), των Μονάδων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας του ΕΣΥ, των πανεπιστημιακών νοσοκομείων, των δημοτικών ιατρείων καθώς και των ιδρυμάτων αποκατάστασης και κοινωνικής φροντίδας που εποπτεύονται από το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

β. Η νοσηλευτική περίθαλψη των δικαιούχων της παραγράφου 1 του παρόντος παρέχεται σ' αυτούς μέσω των νοσοκομείων και των λοιπών φορέων παροχής υπηρεσιών υγείας της παραγράφου 2 του παρόντος.

γ. Η φαρμακευτική περίθαλψη των δικαιούχων της παραγράφου 1 του παρόντος παρέχεται σ' αυτούς, κατόπιν αντίστοιχης ιατρικής συνταγής, από τα ιδιωτικά φαρμακεία που είναι συμβεβλημένα με τον ΕΟΠΥΥ, με εξαίρεση τα φάρμακα υψηλού κόστους, που εμπίπτουν στο πλαίσιο της παρ. 2 του άρθρου 12 του Ν. 3816/2010 (Α΄ 6), τα οποία παρέχονται αποκλειστικά από τα φαρμακεία των νοσοκομείων και τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ.

3. Οι δικαιούχοι των παραπάνω παραγράφων δεν υποχρεούνται σε οποιαδήποτε δήλωση αποδοχής χρέους προς τις δομές των προηγούμενων παραγράφων του άρθρου αυτού.

Άρθρο 2
Πιστοποίηση ασφαλιστικής ικανότητας

Οι δικαιούχοι του άρθρου 33 του Ν. 4368/2016 (Α΄ 21) προκειμένου να έχουν πρόσβαση στις παροχές της παρούσας, πρέπει να κατέχουν ή να αποκτούν, εφόσον δεν κατέχουν, Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ). Με τη χρήση του ΑΜΚΑ, μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος της «ΗΔΙΚΑ Α.Ε.», πραγματοποιείται η πιστοποίηση της ασφαλιστικής ή μη ικανότητας και κάλυψης αυτών και των μελών της οικογενείας τους (σύζυγος και ανήλικα ή προστατευόμενα τέκνα) καθώς και κάθε τυχόν μεταβολή της.

Δεν απαιτείται η κατοχή ΑΜΚΑ για όσους από τους δικαιούχους των κατηγοριών της περίπτωσης γ του άρθρου 33 του Ν. 4368/2016 (Α΄ 21) δεν δύνανται να εκδώσουν ή να προσκομίσουν τα απαραίτητα κατά το νόμο δικαιολογητικά για την απόδοση ΑΜΚΑ.

Άρθρο 3
Πρόσβαση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων στο Δημόσιο Σύστημα και τις παροχές Υγείας

1. Τα πρόσωπα των κατηγοριών της περίπτωσης γ της παραγράφου 2 του άρθρου 33 του Ν. 4368/2016 (Α΄ 21), τα οποία δεν διαθέτουν και αδυνατούν να εκδώσουν ΑΜΚΑ, όπως ορίζεται στη δεύτερη παράγραφο του άρθρου 2 της παρούσας, δικαιούνται του συνόλου των παροχών της παρούσας, με την κατοχή και επίδειξη της Κάρτας Υγειονομικής Περίθαλψης Αλλοδαπού (Κ.Υ.Π.Α.). Η Κ.Υ.Π.Α. χορηγείται στους δικαιούχους από τα Γραφεία Προστασίας Δικαιωμάτων Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας ή από τις Κοινωνικές Υπηρεσίες των Δημόσιων Δομών Υγείας της παραγράφου 1 του άρθρου 33 Ν. 4368/2016 (Α΄ 21). Η διάρκεια ισχύος της Κ.Υ.Π.Α. είναι έξι (6) μήνες από την ημερομηνία έκδοσής της, εκτός από την Κ.Υ.Π.Α. των δικαιούχων γυναικών σε κατάσταση εγκυμοσύνης, η οποία ισχύει για ένα έτος. Η προμήθεια Καρτών Υ.Π.Α. θα γίνεται από το Εθνικό Τυπογραφείο και θα διανέμεται στις αρμόδιες για την χορήγησή τους υπηρεσίες μέσω των οικείων Υγειονομικών Περιφερειών.

2. Τα στοιχεία που πρέπει υποχρεωτικά να αναγράφονται στην Κ.Υ.Π.Α. είναι: Ονοματεπώνυμο Δικαιούχου, Αριθμός Υγειονομικής Περίθαλψης Αλλοδαπού (όπως θα χορηγείται από την ΗΔΙΚΑ), Ιθαγένεια, Φύλο, Αρχή Έκδοσης, Ημερομηνία Έκδοσης, Ημερομηνία Λήξης και φωτογραφία του δικαιούχου. Για την κατηγορία xi της περίπτωσης γ της παραγράφου 2 του άρθρου 33 του Ν. 4368/2016 (Α΄ 21) αναγράφονται, επιπλέον, ο αριθμός του Δελτίου Αιτούντος Διεθνούς Προστασίας, Αρχή Έκδοσης, Ημερομηνία Έκδοσης και Ημερομηνία Λήξης αυτού.

3. Για την έκδοση της Κ.Υ.Π.Α., οι αιτούντες οφείλουν να προσκομίσουν στις αρμόδιες Υπηρεσίες έκδοσης:

α) μία (1) φωτογραφία του/της δικαιούχου, με τις εξής προδιαγραφές:
- η φωτογραφία πρέπει να είναι πρόσφατη, έγχρωμη, τύπου διαβατηρίου. Σε περιπτώσεις κάλυψης της κεφαλής, θα πρέπει απαραιτήτως να είναι ευδιάκριτα τα χαρακτηριστικά του προσώπου.
και β) τα ακόλουθα δικαιολογητικά:

i. Για την κατηγορία i της περίπτωσης γ της παραγράφου 2 του άρθρου 33 του Ν. 4368/2016 (Α΄ 21): Μόνο για τις περιπτώσεις παιδιών που φιλοξενούνται σε δομές των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας ή σε άλλα ιδρύματα ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ή είναι ασυνόδευτα, ή τοποθετούνται σε ανάδοχες οικογένειες ή είναι υπό Επιτροπεία ή η επιμέλειά τους έχει ανατεθεί με δικαστική απόφαση σε τρίτους, βεβαίωση του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας ή άλλου ιδρύματος ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που φιλοξενεί ή έχει κάνει την αναδοχή ή η πράξη εισαγγελέα για τον ορισμό Επιτρόπου ή η απόφαση διορισμού Επιτρόπου ή η δικαστική απόφαση ανάθεσης της επιμέλειας ανηλίκου αντίστοιχα. Σε περίπτωση, κατά την οποία, οι διαδικασίες ανάθεσης της επιμέλειας ανηλίκου βρίσκονται σε εξέλιξη ή δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη για οποιονδήποτε λόγο, αλλά διαπιστώνεται από την Κοινωνική Υπηρεσία ότι η πραγματική φροντίδα του ανηλίκου δεν ασκείται από τους γονείς, αλλά από τρίτους (π.χ. πλησιέστερους συγγενείς), απαιτείται έκθεση κοινωνικής έρευνας.

ii. Για την κατηγορία ii της περίπτωσης γ της παραγράφου 2 του άρθρου 33 του Ν. 4368/2016 (Α΄ 21): Ιατρική γνωμάτευση από Δημόσια Δομή Παροχής Υπηρεσιών Υγείας ή Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο.

iii. Για την κατηγορία iii της περίπτωσης γ της παραγράφου 2 του άρθρου 33 του Ν. 4368/2016 (Α΄ 21): Βεβαίωση του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας ή άλλου ιδρύματος ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που τους φιλοξενεί.

iν. Για την κατηγορία iv της περίπτωσης γ της παραγράφου 2 του άρθρου 33 του Ν. 4368/2016 (Α΄ 21): Βεβαίωση της Μονάδας Ψυχικής Υγείας φιλοξενίας..

ν. Για την κατηγορία ν της περίπτωσης γ της παραγράφου 2 του άρθρου 33 του Ν. 4368/2016 (Α΄ 21): Βεβαίωση ή πιστοποιητικό από τον αρμόδιο φορέα που αναπτύσσει τα προγράμματα θεραπείας, για τη συμμετοχή του δικαιούχου σε αυτά.

vi. Για την κατηγορία vi της περίπτωσης γ της παραγράφου 2 του άρθρου 33 του Ν. 4368/2016 (Α΄ 21): Βεβαίωση κράτησης του εκάστοτε οικείου σωφρονιστικού καταστήματος ή βεβαίωση του ιδρύματος αγωγής ή της στέγης φιλοξενίας.

vii. Για την κατηγορία νii της περίπτωσης γ της παραγράφου 2 του άρθρου 33 του Ν. 4368/2016 (Α΄ 21): Σχετική απόφαση Δικαστηρίου.

νiii. Για την κατηγορία viii της περίπτωσης γ της παραγράφου 2 του άρθρου 33 του Ν. 4368/2016 (Α΄ 21): Γνωμάτευση από Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας για ΑμΕΑ 67% και άνω ή Ιατρική γνωμάτευση από Πανεπιστημιακή Κλινική, Νοσηλευτικό Ίδρυμα ή Κέντρο Υγείας του Ε.Σ.Υ. για την ανάγκη νοσηλείας ή συνεχούς ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.

ix. Για τους πολίτες τρίτων χωρών, που είναι κάτοχοι γραπτής βεβαίωσης απόφασης αναβολής απομάκρυνσης κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 4 του άρθρου 24 του Ν. 3907/2011 (Α΄ 7) καθώς και βεβαίωσης του άρθρου 78Α του Ν 3386/2005 (Α΄ 212), όπως ισχύει.: Γραπτή βεβαίωση απόφασης αναβολής απομάκρυνσης κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 4 του άρθρου 24 του Ν 3907/2011 (Α 7).

x. Για την κατηγορία xi της περίπτωσης γ της παραγράφου 2 του άρθρου 33 του Ν. 4368/2016 (Α΄ 21): «Δελτίο Αιτούντος Διεθνούς Προστασίας» ή βεβαίωση αιτήματος χορήγησης ή ανανέωσής του.

4. Η Κ.Υ.Π.Α. δύναται να ανανεώνεται με την προσκόμιση των ίδιων ως άνω δικαιολογητικών ανά κατηγορία δικαιούχων.

Άρθρο 4
Ηλεκτρονικό Μητρώο Ανασφάλιστων οικονομικά αδυνάτων

1. Δημιουργείται Ηλεκτρονικό Μητρώο Ανασφαλίστων οικονομικά αδυνάτων Πολιτών στην Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε. με το συντονισμό και την εποπτεία της Δ/νσης Κοινωνικής Αντίληψης και Αλληλεγγύης του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και της Δ/νσης Ανάπτυξης Μονάδων Υγείας του Υπουργείου Υγείας.

2. Το Ηλεκτρονικό Μητρώο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, στοιχεία για τον αριθμό των δικαιούχων, το σύνολο των παροχών υπηρεσιών υγείας και το κόστος αυτών και συνδέεται με το σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης των δημόσιων υπηρεσιών υγείας. Στο ίδιο Μητρώο περιλαμβάνεται πληροφόρηση για τον αριθμό των ενεργών AMΚΑ ανασφαλίστων.

3. Πρόσβαση στο Μητρώο σε κεντρικό επίπεδο έχει η Δ/νση Κοινωνικής Αντίληψης και Αλληλεγγύης του Υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, η Δ/νση Ανάπτυξης Μονάδων Υγείας του Υπουργείου Υγείας και οι Δ/νσεις των Δήμων που ασκούν αρμοδιότητες κοινωνικής προστασίας, δια των εξουσιοδοτημένων υπαλλήλων τους.

Άρθρο 5

Παροχές

Στους δικαιούχους της παρούσας παρέχεται, με την επίδειξη του Αριθμού Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης ή της Κάρτας Υγειονομικής Περίθαλψης Αλλοδαπού, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια φροντίδα υγείας, κατ’ αναλογία των προβλεπόμενων από τον Ενιαίο κανονισμό Παροχών Υγείας (Ε.Κ.Π.Υ.) του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.) (Β΄ 3054/2012), όπως αυτός συμπληρώνεται, τροποποιείται και ισχύει κάθε φορά. Οι ακόλουθες παροχές χορηγούνται σε όλους τους δικαιούχους της παρούσας από τις δημόσιες δομές της παραγράφου 1 του άρθρου 1:

α) Παροχές σε είδος στο πλαίσιο της προληπτικής ιατρικής για την πρόληψη και την προαγωγή της υγείας (άρθρο 6 του Ε.Κ.Π.Υ.)

β) Ιατρικές κλινικές εξετάσεις, διαγνωστικές εξετάσεις, χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής (σύμφωνα με τον θετικό κατάλογο συνταγογραφούμενων φαρμακευτικών προϊόντων, όπως ορίζονται στην υπουργική απόφαση οικ. 91173/2013 [ΦΕΚ 2477 τ.Β΄], όπως αυτή τροποποιείται, συμπληρώνεται και ισχύει κάθε φορά), όπως περιγράφεται στο άρθρο 9 του Ε.Κ.Π.Υ., και παρακλινικών ή εργαστηριακών εξετάσεων στις δημόσιες δομές του α. 1 της παρούσας.

γ) Παροχή οδοντιατρικής−στοματολογικής περίθαλψης (άρθρο 12 του Ε.Κ.Π.Υ.)

δ) Πλήρης νοσοκομειακή περίθαλψη (άρθρο 10 του Ε.Κ.Π.Υ.)

ε) Χορήγηση εξωνοσοκομειακής φαρμακευτικής περίθαλψης για την αντιμετώπιση ή θεραπεία των χρόνιων παθήσεων, καθώς και άλλων περιπτώσεων που προβλέπονται με απαλλαγή συμμετοχής για χορήγηση φαρμάκων και εμβολίων (κοινή υπουργική απόφαση ΔΥΓ3(α)/οικ. 104747/2012 (Β΄ 2883), όπως τροποποιείται, συμπληρώνεται και ισχύει κάθε φορά).

στ) Παροχές μαιευτικής περίθαλψης (άρθρο 13 Ε.Κ.Π.Υ.). ζ) Πράξεις αποκατάστασης, όπως φυσικοθεραπείες, λογοθεραπείες, εργοθεραπείες, ψυχοθεραπείες (άρθρο 14 Ε.Κ.Π.Υ.) και πράξεις ειδικής αγωγής (άρθρο 17 Ε.Κ.Π.Υ.) η) Πρόσθετη περίθαλψη και θεραπευτικά μέσα (άρθρο
15 Ε.Κ.Π.Υ.)

θ) Διακομιδή ασθενών με πλωτά, εναέρια και λοιπά μηχανοκίνητα μέσα του ΕΚΑΒ.

ι) Χορήγηση ιατρικών βοηθημάτων και αναλωσίμων υλικών ή άλλων αναγκαίων σκευασμάτων για την κατά περίπτωση αντιμετώπιση θεμάτων θεραπείας και απο κατάστασης της βλάβης ή νόσου ή πάθησης του δικαιούχου (όπως προβλέπονται στο άρθρο 15 του Ε.Κ.Π.Υ.) ή άλλως κατόπιν γνώμης του ΚΕ.Σ.Υ και απόφασης του Υπουργού Υγείας.

ια) Μετάβαση για νοσηλεία/ θεραπεία στο εξωτερικό, σύμφωνα με το άρθρο 39. παρ. 6 του Ν. 2992/2002 (Α΄ 54) και το άρθρο 17 του Ν. 3918/2011 (Α΄ 31).

ιβ) Με απόφαση του Υπουργού Υγείας που εκδίδεται κατά περίπτωση και εφόσον υπάρχει αποδεδειγμένη αδυναμία νοσηλείας στα αναφερόμενα στο άρθρο 1 νοσοκομεία και νοσηλευτικά ιδρύματα, παρέχεται νοσηλεία σε ιδιωτικές μονάδες παροχής υπηρεσιών υγείας, σύμφωνα με το άρθρο 23 Ν. 1076/1980 (Α΄ 224), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 44 του Ν. 2082/1992 (Α΄ 158) και ισχύει.

ιγ) Ένταξη σε τακτικά προγράμματα αιμοκάθαρσης για τους νεφροπαθείς τελικού σταδίου.

ιδ) Σε περίπτωση προηγούμενης εισαγωγής για νοσηλεία, παρέχεται η δυνατότητα δωρεάν περίθαλψης με αναδρομική ισχύ από την ημερομηνία εισαγωγής. Ο νοσηλευθείς υποχρεούται να προσκομίσει ΑΜΚΑ ή Κ.Υ.Π.Α. εντός επτά (7) ημερών από την ημερομηνία εισόδου του στο νοσοκομείο, με τη συνδρομή της Κοινωνικής Υπηρεσίας.

Η ευθύνη για την έγκαιρη ενημέρωση των ανασφάλιστων νοσηλευόμενων και των οικείων τους για τις αναφερόμενες στην παρούσα απόφαση διαδικασίες υγειονομικής και φαρμακευτικής κάλυψής τους ανήκει εφεξής στα Γραφεία Προστασίας Δικαιωμάτων Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας και στις Κοινωνικές Υπηρεσίες των Δομών της παραγράφου 1 του άρθρου 1, που υποχρεούνται να παρέχουν κάθε αναγκαία συνδρομή για την επιτυχή διεκπεραίωση των διαδικασιών σε συνεργασία με το γραφείο κίνησης των νοσοκομείων.

Άρθρο 6
Συμμετοχή στη φαρμακευτική δαπάνη

1. Για τη συνταγογράφηση των φαρμάκων της περ. β. του άρθρου 5 της παρούσας στους δικαιούχους που διαθέτουν ΑΜΚΑ και νομιμοποιητικά έγγραφα διαμονής, καθώς και στους δικαιούχους της ΚΥΠΑ του άρθρου 3, ισχύουν οι όροι και οι προϋποθέσεις συνταγογράφησης, ελέγχων και συμμετοχών που ισχύουν κατά τη συνταγογράφηση των φαρμάκων αυτών σε ασφαλισμένους, κατά τα οριζόμενα στην κοινή υπουργική απόφαση αριθμ. Γ.Π./ ΟΙΚ. 56432/28.6.2014 (Β΄ 1753). Στους δικαιούχους της παρούσας παραγράφου, τα φάρμακα χορηγούνται από τα ιδιωτικά φαρμακεία, εκτός από τα Φάρμακα Υψηλού Κόστους που συνεχίζουν να χορηγούνται από τα φαρμακεία των Νοσοκομείων. Η συνταγογράφηση γίνεται αποκλειστικά από τις δημόσιες δομές της παραγράφου 1 του άρθρου 33 του Ν. 4368/2016 (Α΄ 21).

2. Εξαιρούνται από οποιαδήποτε συμμετοχή στις δαπάνες για φαρμακευτική αγωγή:

Α. Άτομα και οικογένειες των οποίων το πραγματικό εισόδημα δεν υπερβαίνει ετησίως το ποσό των 2.400 € για μεμονωμένο άτομο και των 3.600€ για το ζευγάρι ή για το μεμονωμένο άτομο με ένα εξαρτώμενο μέλος (ανήλικο ή προστατευόμενο τέκνο), προσαυξανόμενο κατά 600 € για κάθε περαιτέρω εξαρτώμενο μέλος (ανήλικο ή προστατευόμενο τέκνο) της οικογένειας. Στη μονογονεϊκή οικογένεια (οικογένεια που προστατεύεται από έναν μόνο γονέα, άγαμο, σε χηρεία ή διαζευγμένο ή μετά από καταγγελία του συμφώνου συμβίωσης) το πρώτο εξαρτώμενο ανήλικο μέλος λογίζεται ως ενήλικας. Ενδεικτικά παρατίθεται ο παρακάτω πίνακας

Β. Άτομα με αναπηρία κάτω του 67% ή άτομα που ανήκουν στις κατηγορίες χρονίως πασχόντων όπως αποτυπώνονται στην υπουργική απόφαση Φ. 11321/οικ. 31102/1870/31.10.2013 (Β΄ 2906) και των οποίων το πραγματικό εισόδημα δεν υπερβαίνει ετησίως το ποσό των 6.000 € για μεμονωμένο άτομο, προσαυξανόμενο κατά 1.200 € για τον/ την σύζυγο και για κάθε εξαρτώμενο μέλος της οικογένειας (ανήλικο ή προστατευόμενο τέκνο), με την προσκόμιση της γνωμάτευσης από Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας ή ιατρικής βεβαίωσης από Δημόσια Δομή με την οποία πιστοποιείται η χρονιότητα της πάθησης.

Επίσης, άτομα, τα οποία κατά τη δημοσίευση της παρούσας κατέχουν νόμιμα Ατομικό Βιβλιάριο Οικονομικά Αδυνάτου ή Ανασφάλιστου, μετά τη λήξη της ισχύος του Βιβλιαρίου και χωρίς οποιαδήποτε διατύπωση, εφόσον το πραγματικό εισόδημά τους δεν υπερβαίνει ετησίως το ποσό των 6.000€ για μεμονωμένο άτομο, προσαυξανόμενο κατά 1.200€ για τον/την σύζυγο και για κάθε εξαρτώμενο μέλος της οικογένειας (ανήλικο ή προστατευόμενο τέκνο).

Ενδεικτικά παρατίθεται ο παρακάτω πίνακας:
 

3. Ως πραγματικό εισόδημα, κατά την προηγούμενη παράγραφο, νοείται το συνολικό καθαρό εισόδημα όλων των κατηγοριών (ημεδαπής ή αλλοδαπής προέλευσης), που προκύπτει αφού αφαιρεθούν όλοι οι φόροι, εισφορές για κοινωνική ασφάλιση, κρατήσεις του Ν. 4093/2012 (Α΄ 222) ή υπέρ δημοσίου και εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 29 Ν. 3986/2011 (Α΄ 152). Στο συνολικό καθαρό εισόδημα συμπεριλαμβάνεται και το σύνολο των επιδομάτων και άλλων ενισχύσεων, πλην των εξαιρέσεων που αναφέρονται στην κατωτέρω παρ. 4, καθώς και το εισόδημα που απαλλάσσεται από το φόρο ή φορολογείται με ειδικό τρόπο.

4. Στο συνολικό πραγματικό εισόδημα δεν περιλαμβάνονται το επίδομα ανεργίας, η διατροφή που καταβάλλεται στο ανήλικο τέκνο με δικαστική απόφαση ή με συμβολαιογραφική πράξη ή με ιδιωτικό έγγραφο επικυρωμένο από το Δικαστήριο, το επίδομα αναδοχής, το εξωιδρυματικό επίδομα και τα προνοιακά επιδόματα αναπηρίας που χορηγούνται από το κράτος, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 11 του Ν. 4172/2013 (Α΄ 167), και το Εγγυημένο Κοινωνικό Εισόδημα, κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 11 της κοινής υπουργικής απόφασης 39982/ΓΔ1.2/2014 (Β΄3018).

5. Για την υπαγωγή στις διατάξεις της παρ. 2 του παρόντος άρθρου η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολό της το ποσό των 150.000 ευρώ για μεμονωμένο άτομο, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος.

6. Επιπρόσθετα για την υπαγωγή στις διατάξεις της παρ. 2 του παρόντος άρθρου το συνολικό ύψος των καταθέσεων του ατόμου ή του συνόλου των μελών της οικογένειας σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας και του εξωτερικού ή/και η τρέχουσα αξία μετοχών, ομολόγων κ.λπ. δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το τριπλάσιο του αντίστοιχου ορίου εισοδήματος.

7. Για την πιστοποίηση της πλήρωσης ή μη των οικονομικών κριτηρίων του αιτούντος και της οικογένειάς του και την υπαγωγή στις διατάξεις της παρ. 2 του παρόντος άρθρου απαιτείται η υποβολή φορολογικής δήλωσης κατά το τελευταίο οικονομικό έτος. Η ΗΔΙΚΑ προβαίνει σε διασταυρώσεις μέσω ηλεκτρονικής εφαρμογής που δημιουργείται για το σκοπό αυτό σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων.

8. Οι ακόλουθες κατηγορίες δικαιούχων εξαιρούνται από οποιαδήποτε συμμετοχή στις δαπάνες για φαρμακευτική αγωγή ανεξαρτήτως οικονομικών κριτηρίων;

α. ανήλικοι έως 18 ετών που φιλοξενούνται σε δομές των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας ή άλλα ιδρύματα ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ή είναι ασυνόδευτα παιδιά ή τοποθετούνται σε ανάδοχες οικογένειες ή είναι υπό Επιτροπεία ή η επιμέλειά τους έχει ανατεθεί με δικαστική απόφαση σε τρίτους, με την προσκόμιση της βεβαίωσης του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας ή άλλου ιδρύματος ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που φιλοξενεί ή έχει κάνει την αναδοχή ή της πράξης εισαγγελέα για τον ορισμό Επιτρόπου ή της απόφασης διορισμού Επιτρόπου ή της δικαστικής απόφασης ανάθεσης της επιμέλειας ανηλίκου αντίστοιχα,

β. άτομα που φιλοξενούνται σε όλες τις θεραπευτικές δομές των εγκεκριμένων οργανισμών θεραπείας του Ν. 4139/2013 ή παρακολουθούνται στους ίδιους οργανισμούς ως εξωτερικοί ασθενείς, με την προσκόμιση της βεβαίωσης ή πιστοποιητικού από τον αρμόδιο φορέα που αναπτύσσει τα εν λόγω προγράμματα,

γ. οι κρατούμενοι σε φυλακές και οι φιλοξενούμενοι σε ιδρύματα αγωγής ανηλίκων και σε στέγες φιλοξενίας ανηλίκων των εταιρειών ανηλίκων (ΝΠΔΔ), με την προσκόμιση της βεβαίωσης του εκάστοτε οικείου σωφρονιστικού καταστήματος, του ιδρύματος αγωγής ή της στέγης φιλοξενίας,

δ. οι δικαιούχοι διεθνούς προστασίας (αναγνωρισμένοι πρόσφυγες και δικαιούχοι επικουρικής προστασίας) και οι ανιθαγενείς και τα μέλη των οικογενειών τους (σύζυγος και ανήλικα ή προστατευόμενα τέκνα), είτε είναι κάτοχοι άδειας διαμονής σε ισχύ, είτε εκκρεμεί η έκδοση απόφασης επί αιτήσεως ανανέωσης του καθεστώτος τους διεθνούς προστασίας, ή επί ενδικοφανούς προσφυγής ή ενδίκου μέσου κατά απορριπτικής της αιτήσεως ανανέωσης απόφασης ή κατά τον χρόνο κατά τον οποίον υπάρχει δικαίωμα ενδικοφανούς προσφυγής ή ενδίκου μέσου, με την προσκόμιση της «Άδειας Διαμονής Ενιαίου Τύπου» με την ένδειξη «Δικαιούχος Διεθνούς Προστασίας ή Μέλος Οικογένειας Δικαιούχου Διεθνούς Προστασίας» ή της βεβαίωσης κατάθεσης αιτήματος χορήγησης ή ανανέωσής της,

ε. όσοι διαμένουν στην Ελλάδα με καθεστώς παραμονής για ανθρωπιστικούς ή εξαιρετικούς λόγους και τα μέλη των οικογενειών τους (σύζυγος και ανήλικα ή προστατευόμενα τέκνα), βάσει του άρθρου 28 του Π.δ. 114/2010, είτε του Ν. 3386/2005, είτε του Ν. 4251/2014, είτε αυτοί είναι κάτοχοι άδειας διαμονής σε ισχύ, είτε εκκρεμεί η έκδοση απόφασης επί αιτήσεως ανανέωσης του καθεστώτος τους διεθνούς προστασίας, ή επί ενδικοφανούς προσφυγής ή ενδίκου μέσου κατά απορριπτικής της αιτήσεως ανανέωσης απόφασης ή κατά τον χρόνο κατά τον οποίον υπάρχει δικαίωμα ενδικοφανούς προσφυγής ή ενδίκου μέσου, με την προσκόμιση της «Άδειας διαμονής για ανθρωπιστικούς ή εξαιρετικούς λόγους» ή της βεβαίωσης κατάθεσης αιτήματος χορήγησης ή ανανέωσής της,

στ. θύματα των εγκλημάτων των άρθρων 323, 323Α, 349, 351 και 351Α του Ποινικού Κώδικα (σύμφωνα με το Π.δ. 233/2003), που είναι ανασφάλιστα και για όσο χρονικό διάστημα διαρκούν τα μέτρα προστασίας και αρωγής και αλλοδαποί που εμπίπτουν στις διατάξεις του Ν. 3875/2010 (Α΄ 158) «Κύρωση και εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών κατά του Διεθνικού Οργανωμένου Εγκλήματος» και για όσο διάστημα διαρκούν τα μέτρα προστασίας και αρωγής, με την προσκόμιση σχετικής βεβαίωσης από την οικεία Αστυνομική Διεύθυνση κατά τις διατάξεις του άρθρου 7 Π.δ. 233/2003,

ζ. άτομα με αναπηρία, με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, με την προσκόμιση της γνωμάτευσης από Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας.

9. Εξαιρούνται, επίσης, από οποιαδήποτε συμμετοχή στις δαπάνες για φαρμακευτική αγωγή ανεξαρτήτως οικονομικών κριτηρίων οι δικαιούχοι της παρ. 2., περίπτωση γ, κατηγορία i, του άρθρου 33 του Ν. 4368/2016 (μόνο για τις περιπτώσεις παιδιών που φιλοξενούνται σε δομές των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας ή σε άλλα ιδρύματα ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ή είναι ασυνόδευτα ή τοποθετούνται σε ανάδοχες οικογένειες ή είναι υπό Επιτροπεία ή η επιμέλειά τους έχει ανατεθεί με δικαστική απόφαση σε τρίτους) και κατηγορία x, παρ. 3, (αιτούντες διεθνούς προστασίας και τα μέλη των οικογενειών τους) του άρθρου 3 της παρούσας.

10. Εξακολουθούν να ισχύουν οι εξαιρέσεις από τη συμμετοχή στη φαρμακευτική δαπάνη για ασφαλισμένους και ανασφάλιστους, όπως ορίζονται από ειδικότερες διατάξεις.

Άρθρο 7
Αρμοδιότητα Κοινωνικών Υπηρεσιών

1. Για την υπαγωγή στις διατάξεις των παρ. 2Β και 8 του άρθρου 6 της παρούσας απαιτείται η κατοχή ΑΜΚΑ ή Κ.Υ.Π.Α. και νομιμοποιητικών εγγράφων διαμονής και η υποβολή σχετικής αίτησης από τον ενδιαφερόμενο ή εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπό του (και με τη συνδρομή της Κοινωνικής Υπηρεσίας του Νοσοκομείου σε περίπτωση νοσηλευομένου ή της δομής όπου φιλοξενείται ή του σωφρονιστικού καταστήματος όπου κρατείται) μετά του κατά περίπτωση προβλεπόμενου δικαιολογητικού στη Δ/νση του Δήμου του τόπου κατοικίας του που ασκεί αρμοδιότητες κοινωνικής προστασίας ή της Δομής όπου φιλοξενείται ή του σωφρονιστικού καταστήματος, όπου κρατείται.

2. Στην περίπτωση μη αποδοχής από τον ενδιαφερόμενο της επιβολής συμμετοχής στη φαρμακευτική δαπάνη, είναι δυνατή η υποβολή ένστασης στη Δ/νση του Δήμου του τόπου κατοικίας του που ασκεί αρμοδιότητες κοινωνικής προστασίας, μετά του κατά περίπτωση προβλεπόμενου δικαιολογητικού, μέσα σε προθεσμία 15 ημερών από τη γνώση αυτής. Η ανωτέρω Υπηρεσία προβαίνει στο σχετικό έλεγχο δια της πρόσβασης εξουσιοδοτημένων υπαλλήλων της στην ηλεκτρονική εφαρμογή της παρ. 7 του άρθρου 6.

3. Ο ενδιαφερόμενος ενημερώνεται γραπτώς επί της απόφασης. Σε περίπτωση θετικής απόφασης, αυτή εκδίδεται με ισχύ ενός (1) έτους ή έως την αναγραφόμενη ημερομηνία λήξης του αντίστοιχου δικαιολογητικού εγγράφου και μπορεί να ανανεώνεται με την ίδια διαδικασία.

4. Η Δ/νση του Δήμου που ασκεί αρμοδιότητες κοινωνικής προστασίας καταχωρεί δια των εξουσιοδοτημένων υπαλλήλων της στο σύστημα ΑΤΛΑΣ και στο ηλεκτρονικό μητρώο τον αριθμό της απόφασης, το διάστημα ισχύος αυτής και την κατηγορία δικαιούχου.

5. Οι Δ/νσεις των Δήμων του που ασκούν αρμοδιότητες κοινωνικής προστασίας, τα ΚΕΠ, τα Κέντρα Κοινότητας του άρθρου 4 του Ν. 4368/2016 και οι αναφερόμενοι στο άρθρο 1 δημόσιοι φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας και κοινωνικής φροντίδας αναλαμβάνουν την υποχρέωση ανάρτησης σχετικών ανακοινώσεων σε εμφανές σημείο των χώρων που στεγάζονται, καθώς και των ιστοσελίδων τους, στις οποίες να συμπεριλαμβάνονται οι κατηγορίες δικαιούχων και το σύνολο των προβλεπόμενων δικαιολογητικών. Παρέχεται επιπλέον έγγραφη ενημέρωση (έντυπο αίτησης και έντυπη λίστα δικαιούχων και απαιτούμενων δικαιολογητικών) ή και προφορικές διευκρινήσεις, εφόσον απαιτηθεί, σε κάθε ενδιαφερόμενο. Ιδιαίτερη μέριμνα λαμβάνεται για την παροχή σχετικής πληροφόρησης για τις διαδικασίες και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά σε βασικές γλώσσες μεταναστών και προσφύγων.

6. Τα Γραφεία Προστασίας Δικαιωμάτων Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας και οι Κοινωνικές Υπηρεσίες σε συνεργασία με τα Γραφεία Κίνησης Ασθενών των νοσοκομείων και των λοιπών Φορέων της παραγράφου 1 του άρθρου 1, έχουν την ευθύνη για την έγκαιρη ενημέρωση, παραπομπή και παροχή συνδρομής των ανασφάλιστων νοσηλευόμενων και των οικείων τους για τις αναφερόμενες στην παρούσα απόφαση διαδικασίες υγειονομικής και φαρμακευτικής κάλυψης, καθώς και της εκπροσώπησής τους στις Υπηρεσίες του παρόντος, όπου αυτή απαιτείται.

Άρθρο 8

Τελική διάταξη

1. Η ισχύς της παρούσας αρχίζει από την ημέρα δημοσίευσης του Ν. 4368/2016 «Μέτρα για την επιτάχυνση του κυβερνητικού έργου και άλλες διατάξεις» (Α΄ 21) στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός από τις διατάξεις των άρθρων 6 και 7 της παρούσας, η ισχύς των οποίων άρχεται από 01/06/2016, ώστε να διασφαλιστεί ο απαραίτητος χρόνος προετοιμασίας των πληροφοριακών συστημάτων των συναρμόδιων Υπηρεσιών.

2. Για τους δικαιούχους των παρ. 2, 8 και 9 του άρθρου 6 της παρούσας, μέχρι την 01/06/2016 αναφορικά με τις δαπάνες για φαρμακευτική αγωγή ισχύουν οι όροι και οι προϋποθέσεις ελέγχων και συμμετοχών που ισχύουν κατά τη συνταγογράφηση των φαρμάκων αυτών σε ασφαλισμένους, κατά τα οριζόμενα στην κοινή υπουργική απόφαση υπ’ αριθμ. Γ.Π./ΟΙΚ. 56432/28.6.2014 (Β΄ 1753).

3. Τα βιβλιάρια οικονομικά αδυνάτων και ανασφάλιστων και τα πιστοποιητικά κοινωνικής προστασίας που έχουν εκδοθεί μέχρι τη δημοσίευση της παρούσας διατηρούνται σε ισχύ μέχρι τη λήξη τους. Οι κάτοχοί τους δικαιούνται των παροχών της παρούσας απόφασης, χωρίς να θίγονται τα ήδη θεμελιωμένα δικαιώματά τους. Αιτήσεις που έχουν κατατεθεί μέχρι τη δημοσίευση της παρούσας και για τις οποίες εκκρεμεί η έκδοση απόφασης, εξετάζονται με τη διαδικασία που προβλέπεται στην παρούσα, εφόσον εμπίπτουν στα εισοδηματικά κριτήρια της παραγράφου 2Β του άρθρου 6 της παρούσας.

 5. Η υπ’ αριθ. 139491/2006 κοινή υπουργική απόφαση (Β΄ 1747), όπως αυτή τροποποιήθηκε με την υπ’ αριθ. Υ4α/ ΓΠ/οικ.48985/2014 κοινή υπουργική απόφαση (Β΄ 1465), η υπ’ αριθ. Π2α/ΓΠΟΙΚ 81851/2009 κοινή υπουργική απόφαση (Β΄ 1370), όπως αυτή τροποποιήθηκε με την υπ’ αριθ. Π2α/Γ.Π. οικ. 128027/2009 κοινή υπουργική απόφαση (Β΄ 2081), καθώς και κάθε προηγούμενη απόφαση και εγκύκλιος, σχετική με τα ανωτέρω αναφερόμενα, καταργούνται.

6. Με εγκύκλιο των αρμόδιων Υπουργείων δύνανται να ρυθμίζονται λεπτομερώς θέματα αρμοδιότητάς τους.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 4 Απριλίου 2016

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ

ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΗΣ

ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΟΥΖΑΛΑΣ

ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΡΙΑ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ

ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ

ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΡΙΑ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
ΘΕΑΝΩ ΦΩΤΙΟΥ

ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

ΥΓΕΙΑΣ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΞΑΝΘΟΣ

ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΠΑΥΛΟΣ ΠΟΛΑΚΗΣ

ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΚΗΣ

Αθήνα, 1 Απριλίου 2016
 
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Δ/ΝΣΗ ΕΛΕΓΧΩΝ
Τμήμα Η' Μητρώου και Εγγραφής Φορολογουμένων

Ταχ. Δ/νση:Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κωδ.:101 84 Αθήνα
Τηλέφωνο:2103375885
E-mail:d.eleg8@mofadm.gr

ΠΟΛ 1039/2016
 
ΘΕΜΑ : Παροχή διευκρινίσεων επί ζητημάτων, που αφορούν σε αλλοδαπά φυσικά πρόσωπα υπηκόους τρίτων χωρών, που είναι δικαιούχοι καθεστώτων πρόσφυγα, επικουρικής προστασίας και παραμονής στη χώρα για ανθρωπιστικούς λόγους.

Με αφορμή ερωτήματα που έχουν περιέλθει στην υπηρεσία μας και αφορούν στην αντιμετώπιση των υπηκόων τρίτων χωρών που διαμένουν στη χώρα, με την ιδιότητα του πρόσφυγα και αιτούνται τη χορήγηση ΑΦΜ ή υποβάλλουν δήλωση έναρξης εργασιών, θέτουμε υπόψη σας τα ακόλουθα:

Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, μας ενημέρωσαν ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις των Π.Δ. 114/2010, Π.Δ. 113/2013, Π.Δ. 141/2013, όπως ισχύουν, στους αλλοδαπούς υπηκόους τρίτων χωρών, που αιτούνται διεθνή προστασία ή είναι δικαιούχοι καθεστώτων πρόσφυγα, επικουρικής προστασίας και παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, χορηγούν τα παρακάτω έγγραφα:

1. ΑΔΕΙΑ ΔΙΑΜΟΝΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΤΥΠΟΥ (Α.Δ.Ε.Τ.)

Σε αλλοδαπούς υπηκόους τρίτων χωρών ή ανιθαγενείς οι οποίοι αναγνωρίστηκαν δικαιούχοι διεθνούς προστασίας με απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου ή των Επιτροπών Προσφυγών της Αρχής Προσφυγών, χορηγείται «Άδεια Διαμονής Ενιαίου Τύπου (Α.Δ.Ε.Τ.)», η οποία επέχει και θέση δελτίου ταυτότητας.

2. ΑΔΕΙΑ ΠΑΡΑΜΟΝΗΣ ΑΛΛΟΔΑΠΟΥ

Στους αλλοδαπούς, δικαιούχους, προσφυγικού καθεστώτος, επικουρικής προστασίας και παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, καθώς και στα μέλη των οικογενειών τους, χορηγείται το έντυπο « Άδεια παραμονής αλλοδαπού » (λευκού χρώματος) επί του οποίου, ανάλογα με το καθεστώς παραμονής, εμφανίζονται οι ακόλουθες ενδείξεις:
> Αναγνωρισμένος πρόσφυγας
> Επικουρική προστασία
> Παραμονή για ανθρωπιστικούς λόγους 

Σύμφωνα με την αρ. πρωτ. ΔΙΣΚΠΟ /1.18/10991/27.5.2013, εγκύκλιο της Γενικής Διεύθυνσης Διοικητικής Οργάνωσης και Διαδικασιών του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, το δελτίο αιτήσαντος άσυλο αλλοδαπού καθώς και η άδεια παραμονής αλλοδαπού πρέπει να γίνονται δεκτά από τις Διοικητικές Αρχές και τα ΚΕΠ της χώρας, για την απόδειξη των στοιχείων ταυτότητας των αλλοδαπών πολιτών, κατά τη διεκπεραίωση των διοικητικών διαδικασιών που προβλέπονται από τις διατάξεις του «Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας».

Κατόπιν των ανωτέρω, τα ως άνω πρόσωπα, κατά την υποβολή στον αρμόδιο υπάλληλο του τμήματος ή γραφείου Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της Δ.Ο.Υ., των δηλώσεων « Δήλωση Απόδοσης ΑΦΜ/Μεταβολής Ατομικών Στοιχείων» (έντυπο Μ1), «Δήλωση Έναρξης/Μεταβολής Εργασιών Φυσικού Προσώπου» (έντυπο Μ2), επιδεικνύουν υποχρεωτικά σε πρωτότυπη μορφή, το αντίστοιχο, κατά περίπτωση, έγγραφο σε ισχύ, προσκομίζοντας σε πρωτότυπη μορφή, τα οριζόμενα, κατά περίπτωση, σύμφωνα με την ΠΟΛ.1006/31.12.2013 (ΦΕΚ19 Β'/2014) Απόφαση Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, όπως ισχύει, δικαιολογητικά και καταθέτουν ευκρινή φωτοαντίγραφα αυτών.

Στο σημείο αυτό, υπενθυμίζουμε ότι, στους αλλοδαπούς κατόχους « Δελτίο Αιτήσαντος Άσυλο Αλλοδαπού» ή «Δελτίο Αιτούντος Διεθνή Προστασία», χορηγείται μόνο ΑΦΜ, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην ΠΟΛ.1230/8.10.2013 (ΑΔΑ : ΒΛΛΡΗ-ΒΥ4) εγκύκλιο.




Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ

Ακριβές Αντίγραφο
Η Προϊσταμένη του Αυτοτελούς Τμήματος Διοίκησης

Αθήνα, 29.02.2016
Αριθμ. Πρωτ.: 339 ΕΞ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ και ΕΛΕΓΧΩΝ Ν.Π.Δ.Δ.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)

ΣΛΟΤ 339/2016

ΘΕΜΑ: «ΧΕΙΡΙΣΜΟΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΠΡΟΑΙΡΕΣΗΣ ΕΠΙ ΜΕΤΟΧΩΝ ΒΑΣΕΙ ΤΩΝ Ε.Λ.Π.»

ΕΡΩΤΗΜΑ

Η Εταιρεία XXX, η οποία είναι θυγατρική αλλοδαπής εταιρείας, συντάσσει τις χρηματοοικονομικές της καταστάσεις της 31 Δεκεμβρίου 2015 βάσει του Ν.4308/2014. Ο Όμιλος στον οποίο ανήκει η Εταιρεία XXX έχει εκδώσει δικαιώματα προαίρεσης (stockoptions) σε εργαζομένους της Εταιρείας XXX επί μετοχών της υπερκείμενης μητρικής εταιρείας. Η Εταιρεία καταχωρεί ως έξοδο μισθοδοσίας το κόστος των δικαιωμάτων αυτών κατά τη στιγμή που αυτά εξασκούνται από τους εργαζομένους της, βάσει τιμολογίου που λαμβάνει από τον Όμιλο.

Σύμφωνα με το άρθρο 29, παρ. 12δ του Ν.4308/2014, θα πρέπει να γνωστοποιηθεί για την καθαρή θέση της οντότητας η ύπαρξη δικαιωμάτων προαίρεσης ή παρόμοιων τίτλων με μνεία του αριθμού τους, της αξίας τους και των δικαιωμάτων που παρέχουν. Το ερώτημα μας συνίσταται στα εξής:

α) Θα πρέπει η Εταιρεία XXX να γνωστοποιήσει στο Προσάρτημα (Σημειώσεις) επί των χρηματοοικονομικών καταστάσεων τα δικαιώματα προαίρεσης που έχουν εκδοθεί από άλλη εταιρεία του Ομίλου στον οποίο ανήκει και τα οποία έχουν εκχωρηθεί σε εργαζομένους της; Αν ναι, ποια είναι η αξία στην οποία κάνει αναφορά η ανωτέρω παράγραφος των Ε.Λ.Π.;

β) Εκτός της ανωτέρω γνωστοποίησης, ποια θα πρέπει να είναι η λογιστική αντιμετώπιση των δικαιωμάτων που έχουν εκδοθεί προς εργαζόμενους της Εταιρείας XXX από άλλη εταιρεία του Ομίλου στον οποίο ανήκει και δεν έχουν εξασκηθεί κατά το τέλος χρήσης; Θα πρέπει η Εταιρεία XXX να καταχωρήσει τα εν λόγω δικαιώματα στις χρηματοοικονομικές της καταστάσεις βάσει εύλογης αξίας σύμφωνα με το Δ.Π.Χ.Α.2-Παροχές που εξαρτώνται από την αξία των μετοχών ή να συνεχίσει να καταχωρεί μόνο το έξοδο που αφορά τα δικαιώματα που έχουν εξασκηθεί;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

(α) Τα αναφερόμενα δικαιώματα δεν σχετίζονται με την καθαρή θέση της ΧΧΧ και συνεπώς δεν απαιτείται γνωστοποίησή τους στις σημειώσεις της ΧΧΧ.

(β) Από το Ν. 4308/2014, δεν προβλέπεται ειδικός λογιστικός χειρισμός για τέτοιου είδους συναλλαγές.

Συνεπώς, η υποχρέωση της ΧΧΧ μπορεί να εξαντλείται στην αναγνώριση του εξόδου μισθοδοσίας βάσει του τιμολογίου που λαμβάνει από τον όμιλο.

 

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ

ΤΑ ΜΕΛΗ

Αθήνα, 16 Μαρτίου 2016

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΤΜΗΜΑΤΑ Α', Β'

Ταχ. Δ/νση: Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κωδ.: 101 84 ΑΘΗΝΑ
Πληροφορίες: Β. Δασουράς, Θ. Σαφαρής, Μ. Χαπίδης, Μ. Ηλιοκαύτου
Τηλέφωνο: 210 - 3375314-15-11-12
ΦΑΞ: 210 - 3375001

ΠΟΛ 1042/2016

ΘΕΜΑ: Οδηγίες συμπλήρωσης Ε3 (Κατάσταση οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα) και Κατάστασης Φορολογικής Αναμόρφωσης φορολογικού έτους 2015.

Α) ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΑΠΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ (Ε3).

Στο νέο έντυπο Ε3 προστέθηκαν νέα πεδία, νέοι κωδικοί και επιπλέον δίδονται οι ακόλουθες οδηγίες και επισημάνσεις:

1. Προστέθηκαν τρία νέα πεδία, που αφορούν μόνο φυσικά πρόσωπα - ατομικές επιχειρήσεις, στα οποία, με βάση τα στοιχεία που έχουν δηλωθεί στο μητρώο της Δ.Ο.Υ., εμφανίζονται κατά περίπτωση η ημερομηνία πρώτης έναρξης, η ημερομηνία έναρξης η οποία ισχύει κατά το τρέχον φορολογικό έτος και η ημερομηνία διακοπής εργασιών αν αυτή πραγματοποιήθηκε εντός του τρέχοντος φορολογικού έτους. Τα παραπάνω πεδία συμπληρώνονται αποκλειστικά από την Υπηρεσία και όχι από τους φορολογούμενους.

Ο κωδικός 019 που αφορά κατηγορία βιβλίων και ο κωδικός 705 που αφορά τον Κωδικό Αριθμό Κύριας Δραστηριότητας, συμπληρώνονται με βάση τα αρχεία του μητρώου της Υπηρεσίας.

2. Προστέθηκε νέος κωδικός 598 για τους ασκούντες αγροτική δραστηριότητα και μη υπαγόμενους σε καθεστώς Φ.Π.Α. δηλαδή, οι μη υπαγόμενοι στο κανονικό ή ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α.. Τα πρόσωπα αυτά δηλώνουν εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα (ΠΟΛ.1116/10.6.2015) το οποίο μεταφέρεται από τον κωδ.347 του πίνακα Ζ' στους ανάλογους κωδικούς της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων (Ε1).

Σ' αυτή την περίπτωση δεν συμπληρώνεται ο Κ.Α.Δ. 99999998 όπως στο προηγούμενο φορολογικό έτος.

3. Στον πίνακα Γ' με τα «ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ» καταργήθηκαν οι κωδικοί 063 (Βιβλίο αποθήκης) και 072 (Τήρηση βιβλίων μηχανογραφικά).

4. Ως προς τον προσδιορισμό του κόστους πωληθέντων φορολογικού έτους 2015, ισχύουν τα ακόλουθα:

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του άρθρου 89 του ν.4316/2014 (ΦΕΚ Α' 270) με το οποίο προστέθηκε ως μεταβατική διάταξη νέα παράγραφος 32 στο άρθρο 72 του ν.4172/2013, αποκλειστικά και μόνο για τον προσδιορισμό των αποτελεσμάτων του φορολογικού έτους 2014, οι οντότητες(ατομικές επιχειρήσεις- νομικά πρόσωπα) με απλογραφικά βιβλία που δεν υποχρεούνταν σε διενέργεια απογραφής, ως απογραφή έναρξης μπορούσαν να λάβουν ποσοστό 10% επί των αγορών της χρήσης 2013 (την οποία χρησιμοποίησαν ως απογραφή λήξης για τον προσδιορισμό των αποτελεσμάτων της διαχειριστικής χρήσης 2013) και ως απογραφή λήξης ποσοστό 10% των αγορών φορολογικού έτους 2014. Την 1.1.2015 όμως ως απογραφή έναρξης θα χρησιμοποιήσουν τα δεδομένα πραγματικής απογραφής, εφόσον είχαν υποχρέωση σε πραγματική απογραφή ή προαιρετικά είχαν προβεί σε απογραφή. Οι οντότητες αυτές, σύμφωνα και με τα αναφερόμενα στην αιτιολογική έκθεση των προαναφερόμενων διατάξεων, ως απογραφή έναρξης του φορολογικού έτους 2015, λαμβάνουν τα δεδομένα πραγματικής απογραφής εφόσον διενήργησαν προαιρετικά ή υποχρεωτικά απογραφή και σε διαφορετική περίπτωση μη διενέργειας απογραφής μηδενικό αρχικό απόθεμα. Σαν απογραφή τέλους φορολογικού έτους 2015, λαμβάνουν την πραγματική απογραφή σε περίπτωση προαιρετικής ή υποχρεωτικής απογραφής και μηδενικό τελικό απόθεμα όταν δεν υποχρεούνται σε απογραφή.

Δηλαδή, αν για το φορολογικό έτος 2015, η επιχείρηση δεν είναι υπόχρεη σε σύνταξη απογραφής και δεν έχει προβεί σε προαιρετική απογραφή βάσει των διατάξεων του ν.4308/2014, το κόστος πωληθέντων προσδιορίζεται μόνο από τις αγορές, με μηδενικό απόθεμα αρχής και τέλους. Τέλος, αν η επιχείρηση στο τέλος του φορολογικού έτους 2015, υποχρεούται σε σύνταξη απογραφής ή προαιρετικά συντάξει απογραφή, λαμβάνει τα δεδομένα αυτά, ενώ ως αρχικό απόθεμα φορολογικού έτους 2015, αυτό θεωρείται μηδενικό μόνο αν δεν έχει διενεργηθεί πραγματική απογραφή.

5. ΠΙΝΑΚΑΣ Ζ'. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΦΟΡΟΛΟΓΗΤΕΩΝ ΚΕΡΔΩΝ ΑΤΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΕ ΑΠΛΟΓΡΑΦΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ

Τα φυσικά πρόσωπα με απλογραφικά βιβλία, μετά τον προσδιορισμό του λογιστικού αποτελέσματος στον υποπίνακα ζ' του πίνακα ΣΤ' του εντύπου Ε3, αναμορφώνουν τα κέρδη τους κατά περίπτωση επί του πίνακα αυτού (κωδ.319,318,312,382,324,325,342,592,313) και το τελικό φορολογητέο αποτέλεσμα των κωδ. 346, 347 και 348 κατά περίπτωση, μεταφέρεται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1).

Επισημαίνεται ότι ο κωδ. 319 αφορά τους συγγραφείς, μουσουργούς και καλλιτέχνες ζωγράφους ή γλύπτες ή χαράκτες για τους οποίους βάσει των διατάξεων της παρ.7 του άρθρου 48 του ν.2238/1994 το καθαρό τους εισόδημα κατανέμεται για να φορολογηθεί μέχρις ότου «εξαντληθεί» η ισχύς της διάταξης, δηλαδή φορολογηθεί και το τελευταίο τέταρτο του εισοδήματος στο αντίστοιχο φορολογικό έτος. Ο κωδικός αυτός λειτουργεί συνδυαστικά με τον κωδ.593 (1η σελίδα του εντύπου Ε3).

6. ΠΙΝΑΚΑΣ Ι'. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΚΑΘΑΡΩΝ ΚΕΡΔΩΝ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ.

Ειδικά, για τις οικοδομικές επιχειρήσεις, όπου μέχρι 31.12.2013 ίσχυαν οι διατάξεις του άρθρου 34 του ν.2238/1994, επισημαίνονται τα εξής: Ι) Με βάση τη μεταβατική διάταξη του άρθρου 72 του ν.4172/2013, οι διατάξεις του Κώδικα για τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα των οικοδομικών επιχειρήσεων εφαρμόζονται για ακίνητα για τα οποία η άδεια κατασκευής έχει εκδοθεί από την 1.1.2006 και μετά. Δηλαδή, για πωλήσεις οικοδομών από 1.1.2014 και μετά οι επιχειρήσεις ανέγερσης και πώλησης οικοδομών, εξάγουν λογιστικό αποτέλεσμα όταν η οικοδομική άδεια έχει εκδοθεί από 1.1.2006 και μετά, ενώ για πωληθέντα ακίνητα με ημερομηνία έκδοσης της άδειας μέχρι 31.12.2005 εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 34 του ν.2238/1994.

Τα ανωτέρω δεν ισχύουν για οικοδομές που σύμφωνα με την παράγραφο 2 της 1024543/1717/389/Α0014/ΠΟΛ.1038/9.3.2006 Απόφασης, εξαιρέθηκαν από την εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου 4 του άρθρου 6 του Κώδικα Φ.Π.Α. (ν. 2859/2000), εφόσον είχαν καταθέσει πλήρη φάκελο στην πολεοδομία για την έκδοση ή την αναθεώρηση της άδειας και είχε υπογραφεί προσύμφωνο και εργολαβικό συμβόλαιο κατασκευής μέχρι την 25.11.2005, έστω και αν η άδεια οικοδομής εκδόθηκε μετά την 1.1.2006. Οι ανωτέρω οικοδομές εξακολουθούν να φορολογούνται με τον τεκμαρτό προσδιορισμό του άρθρου 34 του ν.2238/1994, καθόσον για αυτές δεν υπήρχε υποχρέωση προσδιορισμού του κόστους ανέγερσης κατά οικοδομή και δεν απαιτείται συλλογή των στοιχείων κόστους (δαπάνες ανέγερσης για κάθε οικοδομή).

II) Για πωλήσεις ακινήτων από 1.1.2014 (ισχύς ν.4172/2013) και μετά, των οποίων η άδεια οικοδομής εκδόθηκε από 1.1.2006 και μετά, για να εξαχθεί ορθό λογιστικό αποτέλεσμα, σύμφωνα και με την ΠΟΛ.1097/28.4.2015, λαμβάνονται υπόψη οι καταχωρηθείσες δαπάνες που αφορούν τα πωληθέντα ακίνητα, έστω και αν αυτές πραγματοποιήθηκαν και καταχωρήθηκαν σε προηγούμενο φορολογικό έτος, δηλαδή στο έτος ή στα έτη κατασκευής. Ειδικότερα, οι δαπάνες ανέγερσης (κόστος), που πραγματοποιήθηκαν από την έκδοση της άδειας και μέχρι την πώληση ανεξάρτητα εάν πραγματοποιήθηκαν πριν ή μετά την 31.12.2013, για τις οικοδομές που πωλήθηκαν εντός του έτους 2015 λαμβάνονται υπόψη στον προσδιορισμό του αποτελέσματος από πωλήσεις οικοδομών του έτους.

III) Για τις οικοδομικές επιχειρήσεις ανέγερσης και πώλησης οικοδομών που προσδιορίζουν τα κέρδη τους λογιστικά με βάση τις διατάξεις του ν.4172/2013, είτε υποχρεούνται σε σύνταξη απογραφής, είτε συντάσσουν προαιρετικά απογραφή, είτε υπολογίζουν κόστος πωληθέντων χωρίς αρχικό και τελικό απόθεμα έτους (μη υπόχρεοι σε απογραφή), αρχικά το κόστος ανέγερσης από 1.1.2014 (έναρξη λογιστικού προσδιορισμού), όπως αυτό προκύπτει από το βιβλίο κοστολογίου οικοδομής, λαμβάνεται υπόψη για τον προσδιορισμό του αποτελέσματος (κέρδος/ζημία) διαμέσου του υπολογισμού του κόστους πωληθέντων. Ωστόσο, το αποτέλεσμα κάθε φορολογικού έτους (κέρδος ή ζημία) προκύπτει από την αντιστοίχιση του πραγματοποιηθέντος κόστους ανέγερσης του τμήματος της οικοδομής που έχει ανεγερθεί μέχρι και το τέλος του έτους και πωληθεί μέσα σ' αυτό.

Το μικτό (λογιστικό) αποτέλεσμα του φορολογικού έτους προσδιορίζεται από το τμήμα που αναλογεί στο πραγματοποιούμενο μέχρι το τέλος του ίδιου έτους αντίστοιχο κόστος ανέγερσης του πωληθέντος κτιρίου ή τμήματός του. Το κόστος ανέγερσης που αφορά οικοδομές που τελικώς δεν θα πωληθούν μέσα στο κρινόμενο φορολογικό έτος, δεν επηρεάζει το αποτέλεσμα αυτού. Ειδικότερα, το κόστος ανέγερσης-κατασκευής αυτών (μη πωληθέντων), που παρακολουθείται ως «παραγωγή σε εξέλιξη», δεν θα συμπεριληφθεί στον υπολογισμό του κόστους πωληθέντων και κατά συνέπεια δεν επηρεάζει το αποτέλεσμα του φορολογικού έτους που πραγματοποιήθηκε, αλλά θα ληφθεί υπόψη μεταγενέστερα, στο έτος της πώλησης της οικοδομής. Επιπλέον, για τον προσδιορισμό του κόστους πωληθέντων θα ληφθούν υπόψη τα αποθέματα αρχής και τέλους του υπόψη φορολογικού έτους, με αποτίμηση των ημιτελών καθώς και αποπερατωμένων κτισμάτων ή μηδενικά αποθέματα κατά περίπτωση.

Με την πιο πάνω διαδικασία προσδιορισμού του αποτελέσματος, θα υπάρξει τελικώς, με τη σταδιακή πώληση ολόκληρης της οικοδομής, πλήρης αντιστοίχιση - συσχέτιση του συνολικού κόστους ανέγερσης της οικοδομής με το συνολικό έσοδο. Τα παραπάνω εφαρμόζονται ανεξάρτητα αν τηρούνται απλογραφικά ή διπλογραφικά βιβλία.

Επίσης, τα ανωτέρω εφαρμόζονται και για τον προσδιορισμό αποτελέσματος οικοδομικής επιχείρησης από την πώληση ημιτελών οικοδομών, όπου το κόστος αποπεράτωσης βαρύνει τον αγοραστή.

IV) Σε περίπτωση που το κόστος ανέγερσης κτισμάτων που πραγματοποιήθηκε μέχρι 31.12.2013 έχει συμπεριληφθεί στο κόστος πωληθέντων φορολογικού έτους 2014, δεν πρέπει να ληφθεί υπόψη και κατά την πώληση κτισμάτων κατ' εφαρμογή της ΠΟΛ.1097/28.4.2015 εγκυκλίου, όπου από τα ακαθάριστα έσοδα αφαιρούνται οι καταχωρηθείσες δαπάνες που αφορούν τα πωληθέντα ακίνητα, έστω και αν αυτές πραγματοποιήθηκαν και καταχωρήθηκαν σε προηγούμενο φορολογικό έτος, δηλαδή στο έτος ή στα έτη κατασκευής. Έτσι, θα αποφευχθεί το κόστος ανέγερσης να ληφθεί υπόψη δυο φορές στον υπολογισμό του αποτελέσματος (κέρδος/ζημία).

V) Το «έσοδο» που αποκτούν οι οικοδομικές επιχειρήσεις από πώληση ακινήτων (προσύμφωνο, σύνταξη οριστικού συμβολαίου) πριν την αποπεράτωσή τους θα καταχωρηθεί στο έτος που αυτό καθίσταται δεδουλευμένο, δηλαδή στο έτος ολοκλήρωσης και παράδοσης του ακινήτου προκειμένου να αντιστοιχηθεί με το πραγματοποιούμενο κόστος.

Επισημαίνεται, ότι ως έσοδο από την πώληση ακινήτων προκειμένου για τον προσδιορισμό των φορολογητέων αποτελεσμάτων λαμβάνεται υπόψη το πραγματικό αντίτιμο που αναγράφεται στη σύμβαση μεταβίβασης και όχι η αντικειμενική αξία αυτών (ΔΕΑΦ Β 1083058 ΕΞ2015/18-6-2015 έγγραφό μας).

7. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Οι ατομικές επιχειρήσεις (φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα), καθώς και τα πρόσωπα της περ. β' του άρθρου 45 του ν.4172/2013 (Ο.Ε., Ε.Ε., κ.λπ.) και της περ. στ' του ίδιου άρθρου και νόμου (κοινοπραξίες) στα οποία δεν συμμετέχει νομικό πρόσωπο της παρ.1 του άρθρου 101 του ν.2238/1994 (πρώην Κ.Φ.Ε.), όταν αποκτούν εισόδημα από τεχνικά έργα μετά την 1.1.2014, προσδιορίζουν το εισόδημα αυτό σε κάθε περίπτωση λογιστικά, ανεξάρτητα της ημερομηνίας υπογραφής της σύμβασης.

Τα ανωτέρω ισχύουν δεδομένου ότι οι διατάξεις του άρθρου 34 του ν.2238/1994 έχουν πάψει να ισχύουν για εισοδήματα που αποκτώνται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1.1.2014 και μετά και περαιτέρω για τις τεχνικές επιχειρήσεις δεν υφίσταται μεταβατική διάταξη, όπως για τις οικοδομικές επιχειρήσεις (άρθρο 72 ν.4172/2013).

Στις περιπτώσεις αυτές, κατ' ανάλογη εφαρμογή όσων εφαρμόζονται για τις οικοδομικές επιχειρήσεις, οι δαπάνες που αφορούν εισοδήματα από τεχνικά έργα τα οποία θα φορολογηθούν από 1.1.2014 και μετά, και καταχωρήθηκαν σε προγενέστερα έτη, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για την εξαγωγή του λογιστικού αποτελέσματος.

8. Νομικά Πρόσωπα και Νομικές Οντότητες

Τα νομικά πρόσωπα με απλογραφικά βιβλία δεν θα συμπληρώνουν τον πίνακα Ζ' καθόσον η αναμόρφωση των φορολογητέων κερδών τους γίνεται στο έντυπο Ν. Ως εκ τούτου, μετά τη συμπλήρωση των κωδικών 551, 555, 559 και 563 του υποπίνακα ζ' του πίνακα ΣΤ μεταφέρουν το αποτέλεσμα τους (κωδικός 563) στο έντυπο Ν για τυχόν φορολογική αναμόρφωση (δαπάνες μη εκπιπτόμενες, απαλλασσόμενα μερίσματα, κ.λ.π) και φορολόγηση στο έντυπο της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων.

Τα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπα (περιπτ.γ' άρθρου 45), σε περίπτωση που έχουν εισόδημα μόνο από κεφάλαιο και υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου δεν θα αναγράφουν ποσά στο έντυπο Ε3. Στην περίπτωση αυτή εφόσον συμπληρώνουν την κατάσταση φορολογικής αναμόρφωσης (κατάσταση αποδοθέντων και οφειλόμενων φόρων εισοδήματος και έμμεσων φόρων) θα οριστικοποιούν το έντυπο Ε3 χωρίς να αναγράφουν ποσά. Αντίθετα, όταν τα ίδια νομικά πρόσωπα έχουν εισόδημα από επιχειρηματικές συναλλαγές, τότε υποχρεούνται και στη συμπλήρωση του εντύπου Ε3.

Τα νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες με διπλογραφικά βιβλία συμπληρώνουν του πίνακες Η' και Θ', με βάση την σχετική περιγραφή που αναγράφεται στους κατ' είδους κωδικούς προκειμένου να προκύψει το αποτέλεσμα χρήσης (ΚΑ 479) το οποίο μεταφέρεται στο έντυπο Ν για φορολογική αναμόρφωση και φορολόγηση στο έντυπο της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων. 9. Π!ΝΑΚΑΣ Κ'

Στον πίνακα Κ' καταχωρούνται οι προσωρινές διαφορές μεταξύ λογιστικής αξίας, για τις επιχειρήσεις που τηρούν τα βιβλία τους με βάση τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (Δ.Λ.Π) ή τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα (Ε.Λ.Π.) και φορολογικής αξίας όπως αυτές προκύπτουν με βάση τις διατάξεις του ν.4172/2013.

Ειδικότερα, στη στήλη «Λογιστική Βάση» καταχωρείται η συνολική λογιστική αξία των αντίστοιχων λογαριασμών της περιγραφόμενης κατηγορίας (π.χ. ενσώματα πάγια, προβλέψεις κ.ο.κ) όπως προκύπτει από τα τηρούμενα βιβλία (Δ.Λ.Π. ή Ε.Λ.Π) της επιχείρησης στην οποία υφίστανται διαφορές από την αντίστοιχη αξία που προκύπτει με βάση τις διατάξεις του ν.4172/2013 και η οποία καταχωρείται στην στήλη «Φορολογική Βάση».

Στην συνέχεια, στη στήλη «Διαφορές» και ειδικότερα στους κωδικούς 787, 795, υπολογίζονται από το σύστημα οι διαφορές (θετικές-αρνητικές) για τους λογαριασμούς εσόδων με βάση τα δεδομένα που αναγράφονται στους κωδικούς 771 και 779, ενώ στους κωδικούς 788, 796, υπολογίζονται οι αντίστοιχες διαφορές για τους λογαριασμούς εξόδων με βάση τα δεδομένα που αναγράφονται στους κωδικούς 772 και 780, προκειμένου στη συνέχεια να μεταφερθεί το σύνολο των διαφορών (θετικών-αρνητικών) από τους κωδικούς 797 και 798 στους αντίστοιχους κωδικούς 118 και 119 του εντύπου Ν.

Τέλος, στους αντίστοιχους κωδικούς 781, 789, 782, 790, 783, 791, 784,792, 785, 793, 786 και 794 δεν υπολογίζονται διαφορές με βάση τα δεδομένα της λογιστικής-φορολογικής βάσης καθόσον οι διαφορές αυτές αφορούν λογαριασμούς ενεργητικού-παθητικού, οι οποίες δεν λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό των φορολογικών αποτελεσμάτων του τρέχοντος φορολογικού έτους στο έντυπο Ν.

Β) ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗΣ.

Καταργήθηκε ο πίνακας των αυτοκινήτων της επιχείρησης, καθόσον εμφανιζόταν μόνο για πληροφοριακούς λόγους.




Ακριβές Αντίγραφο
Ο Προϊστάμενος του Αυτοτελούς Τμήματος Διοίκησης

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ

ΠΟΛ 1041/2016

(ΦΕΚ Β' 926/05-04-2016)

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 18 του ν.2753/1999 (ΦΕΚ 249 A΄/17.11.1999) σύμφωνα με τις οποίες, «Με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών, που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δύναται να καθορίζονται οι διαδικασίες, οι λεπτομέρειες και ότι άλλο απαιτείται, ώστε οι δηλώσεις οποιουδήποτε φορολογικού αντικειμένου, καθώς και τα τελωνειακά παραστατικά να μπορούν να υποβάλλονται και με τη χρήση σύγχρονων ηλεκτρονικών μεθόδων και δικτυακών υποδομών».

2. Τις διατάξεις του Π.Δ. 111/2014 (ΦΕΚ 178 Α΄) περί οργανισμού του Υπουργείου Οικονομικών.

3. Την πράξη υπουργικού συμβουλίου 1/20.1.2016 που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 18/20.1.2016 του «Τεύχους Υπαλλήλων Ειδικών Θέσεων και Οργάνων Διοίκησης Φορέων του Δημοσίου και Ευρύτερου Δημοσίου Τομέα» για την επιλογή και διορισμό Γενικού Γραμματέα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών.

4. Τις διατάξεις της αριθ. Δ6Α 1015213 ΕΞ 2013/28.1.2013 (ΦΕΚ Β΄ 130 και 372) απόφασης του Υπουργού και του Υφυπουργού Οικονομικών σχετικά με τη «Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στον Γενικό Γραμματέα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών», όπως ισχύει.

5. Τις διατάξεις των άρθρων 5,6,10,11, 18, 19, 32, 37, και 41 του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170 Α΄).

6. Την υπουργική απόφαση ΠΟΛ.1008/19.1.2011 (ΦΕΚ Β΄136/09−02−2011), που αφορά τον καθορισμό ορίων ακαθαρίστων εσόδων επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών, πάνω από τα οποία υφίσταται υποχρέωση υπογραφής των δηλώσεων από λογιστή φοροτεχνικό.

7. Τις διατάξεις των άρθρων 8,9,15,16,17,18,19,20,29,30,31,32,33,34,39,40 και 43,67,69 και 70 του ν.4172/2013 (ΦΕΚ Α΄ 167).

8. Τις διατάξεις των άρθρων 29, 31 του ν. 3986/2011 (ΦΕΚ 152 Α΄).

9. Τις διατάξεις της παραγράφου 9 του άρθρου 17 του ν.3842/2010 (ΦΕΚ 58 Α΄).

10. Τις διατάξεις της παραγράφου 5 και 7 του άρθρου 73 του ν.3842/2010 (ΦΕΚ 58 Α΄).

11. Τις διατάξεις των άρθρων 7 και 8 του ν. 1599/1986 (ΦΕΚ 75 Α΄), όπως τροποποιήθηκαν και ισχύουν με τις διατάξεις του ν.2690/1999 (Α΄ 45).

12. Τις διατάξεις της παραγράφου 10 του άρθρου 4 και της παραγράφου 1 άρθρου 18 του ν.3522/2006 (ΦΕΚ 276 Α΄).

13. Τις διατάξεις του ν.3525/2007 (ΦΕΚ 16 Α΄)

14. Τις διατάξεις της παραγράφου Β2 του άρθρου 43 και της παραγράφου Β2 του άρθρου 44 του ν. 4030/2011 (ΦΕΚ 249 Α΄).

15. Τις διατάξεις του άρθρου 44 του ν. 4141/2013 (ΦΕΚ 81 Α΄).

16. Τις διατάξεις του ν. 1497/1984 (ΦΕΚ 188 Α΄) όπως ισχύουν,

17. Τις διατάξεις του άρθρου 1 του κεφαλαίου Α΄ του ν. 4250/2014 (ΦΕΚ 74 Α΄)

18. Τις ΠΟΛ.1088/17.4.2015 (ΦΕΚ Β΄ 763/2015) και ΠΟΛ.1132/25.6.2015 (ΦΕΚ Β΄ 1286/2015) αποφάσεις της Γενικής Γραμματέως Δημοσίων Εσόδων.

19. Ότι η απόφαση αυτή ρυθμίζει τον τύπο, το περιεχόμενο της δήλωσης φυσικών προσώπων καθώς και τα δικαιολογητικά ή άλλα στοιχεία που συνυποβάλλονται με τη δήλωση, σε περίπτωση που υποβάλλεται σε έντυπη μορφή στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., για την ομοιόμορφη εκπλήρωση των φορολογικών υποχρεώσεων από τους υπόχρεους, όπως ορίζονται στην παρ.1 του άρθρου 67 του ν.4172/2013 (ΦΕΚ Α΄ 167), γι’ αυτό από τις διατάξεις της δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.

20. Το γεγονός ότι με την απόφαση αυτή δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού,

αποφασίζουμε:

Άρθρο 1

Υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων

1. Οι ετήσιες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2015, των υπόχρεων της παραγράφου 1 του άρθρου 67 του ΚΦΕ (ν.4172/2013 ΦΕΚ Α΄ 167 23−07−2013), υποβάλλονται υποχρεωτικά, με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω διαδικτύου, έως την ημερομηνία που ορίζουν οι οικείες διατάξεις.

Οι ίδιες ημερομηνίες ισχύουν και για τις δηλώσεις που θα υποβληθούν σε εξαιρετικές περιπτώσεις σε χειρόγραφη μορφή στις Δ.Ο.Υ..

Οι εκπρόθεσμες αρχικές και τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου έως 30.12.2016.

Μετά την παρέλευση της ημερομηνίας αυτής οι παραπάνω δηλώσεις θα υποβάλλονται αποκλειστικά χειρόγραφα στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ..

2. Τα παραπάνω ισχύουν για δηλώσεις που υποβάλλονται είτε από τους ίδιους τους φορολογούμενους με τους δικούς τους κωδικούς πρόσβασης, είτε από εξουσιοδοτημένο λογιστή φοροτεχνικό με τους προσωπικούς του κωδικούς πρόσβασης.

Η εξουσιοδότηση προς τον λογιστή - φοροτεχνικό θα αφορά στην διαχείριση των εντύπων Ε1, Ε2 (όπως έχουν ενημερωθεί από τα αρχεία της Διεύθυνσης Ηλε κτρονικής Διακυβέρνησης, εφεξής Δ.ΗΛΕ.Δ.) και του Ε3, ανεξάρτητα αν οι υπόχρεοι είναι εγγεγραμμένοι στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες Taxisnet.

Στην περίπτωση αυτή θα βεβαιώνεται το γνήσιο της υπογραφής του φορολογούμενου και της συζύγου του προς το λογιστή, από οποιαδήποτε διοικητική αρχή ή ΚΕΠ (άρθρο 11 παρ. 1 ν. 2690/1999 ΦΕΚ 45 Α΄ όπως ισχύει). Σε περίπτωση που δεν υπάρχει η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής λόγω αποδεδειγμένης τεχνικής αδυναμίας που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ή εφόσον κρίνεται από τον αρμόδιο Προϊστάμενο Δ.Ο.Υ. σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ότι συντρέχει αντικειμενική και πραγματική αδυναμία υποβολής της δήλωσης με ηλεκτρονικό τρόπο, επιτρέπεται να υποβληθούν αυτές σε χειρόγραφη μορφή στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ..

4. Οι σύζυγοι, υποχρεούνται να υποβάλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους εφόσον υφίσταται έγγαμη σχέση κατά το χρόνο υποβολής της δήλωσης. Υπόχρεος υποβολής δήλωσης είναι ο σύζυγος και για τα εισοδήματα της συζύγου του. Ειδικότερα, οι σύζυγοι υποβάλλουν χωριστή φορολογική δήλωση, ο καθένας για τα εισοδήματά του, εφόσον έχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωση κατά το χρόνο υποβολής της δήλωσης ή ο ένας από τους δύο συζύγους είναι σε κατάσταση πτώχευσης ή έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση. Το βάρος της απόδειξης για τη διακοπή φέρει ο φορολογούμενος. Απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η ενημέρωση του Τμήματος−Γραφείου Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της αρμόδιας Δ.Ο.Υ με τις παραπάνω μεταβολές.

5. Τα φυσικά πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, στην περίπτωση που ενημερώσουν το Τμήμα - Γραφείο Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. με δήλωση μεταβολής, δύνανται να υποβάλλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους.

6. Οι δηλώσεις των κατοίκων εξωτερικού υποβάλλονται σύμφωνα με την παρ. 1 του παρόντος άρθρου έως τις 30/4/2016. Σε περίπτωση που φορολογικός κάτοικος Ελλάδας μεταφέρει την κατοικία του στο εξωτερικό, η δήλωση υποβάλλεται καθ’ όλη τη διάρκεια του φορολογικού έτους και το αργότερο έως τις 31/12/2016 (ΠΟΛ.1058/18.3.2015).

7. Οι δηλώσεις των αποβιωσάντων υποβάλλονται αποκλειστικά σε χειρόγραφη μορφή στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. έως 31/12/2016. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται ενημέρωση του Τμήματος ή Γραφείου Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της Δ.Ο.Υ του αποβιώσαντος πριν από την υποβολή της δήλωσης με την ημερομηνία θανάτου και τα στοιχεία των νόμιμων κληρονόμων/ εγγυτέρων συγγενών, προσκομίζοντας τα απαραίτητα δικαιολογητικά.

8. Σε περίπτωση υποβολής εντύπου Ε3 για ανήλικο τέκνο, του οποίου τα εισοδήματα φορολογούνται στο όνομα του γονέα που ασκεί την γονική μέριμνα, η δήλωση του γονέα με το Ε3 του ανήλικου τέκνου θα υποβάλλεται σε χειρόγραφη μορφή στην αρμόδια Δ.Ο.Υ

9. Σε περίπτωση πτώχευσης υποβάλλονται δύο δηλώσεις, μια δήλωση από τον σύνδικο πτώχευσης για την πτωχευτική περιουσία σε χειρόγραφη μορφή στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. και μια δήλωση από τον πτωχό για την τυχόν μη πτωχευτική περιουσία και εισοδήματα ηλεκτρονικά.

10. Οι δηλώσεις με επιφύλαξη υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου και οδηγούνται από τη Δ.ΗΛΕ.Δ για έλεγχο εκκαθάριση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.

11. Κατά την υποβολή της δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου, θα πρέπει πρώτα να καταχωρούνται τα έντυπα Ε2 και Ε3, όταν απαιτούνται και κατόπιν η δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων (Ε1).

Η σειρά καταχώρισης των συνυποβαλλόμενων Εντύπων Ε2 και Ε3 επιλέγεται από το φορολογούμενο.

Άρθρο 2

Ορισμός τύπου και περιεχόμενου της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και συνυποβαλλόμενων εντύπων

1. Ορίζουμε ότι, για το φορολογικό έτος 2015, ο τύπος και το περιεχόμενο της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων (Ε1) (παράρτημα Α), καθώς και των συνυποβαλλόμενων εντύπων.

α) της αναλυτικής κατάστασης για τα μισθώματα ακίνητης περιουσίας (Φ−01.002)−(Ε2) (παράρτημα Β),

β) της κατάστασης οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα (Ε3) (παράρτημα Γ) καθώς και της κατάστασης φορολογικής αναμόρφωσης που τη συνοδεύει και

γ) της δήλωσης κατοχής μηχανημάτων έργων (Ε16) (παράρτημα Δ) που συμπληρώνεται χειρόγραφα και προσκομίζεται στη Δ.Ο.Υ., εφόσον ζητηθεί, έχουν όπως τα σχετικά υποδείγματα τα οποία επισυνάπτονται στην παρούσα, ως παραρτήματα της Α, Β, Γ και Δ αντιστοίχως.

Άρθρο 3
Εκκαθάριση δήλωσης και καταβολή φόρου

1. Η Δ.ΗΛΕ.Δ της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων πραγματοποιεί την εκκαθάριση των δηλώσεων Φ.Π. που υπεβλήθησαν ηλεκτρονικά, εκδίδει τις Πράξεις Διοικητικού Προσδιορισμού Φόρου, με τις οποίες συνιστάται και βεβαιώνεται η οφειλή ή η απαίτηση των φορολογουμένων και τις κοινοποιεί σε αυτούς, σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτ. α΄ της παραγρ. 2 του άρθρου 5 του ν.4174/2013. Οι φορολογούμενοι θα μπορούν να εκτυπώνουν την πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου από το Taxisnet χρησιμοποιώντας τους κωδικούς πρόσβασης που διαθέτουν.

2. Στις περιπτώσεις που κριθεί απαραίτητος ο έλεγχος των δικαιολογητικών των αρχικών ή τροποποιητικών δηλώσεων που υποβάλλονται ηλεκτρονικά, θα οδηγούνται για έλεγχο στη Δ.Ο.Υ. και οι πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου εκδίδονται και αποστέλλονται στους φορολογούμενους από τη Δ.Ο.Υ. εκκαθάρισης της δήλωσης.

3. Κατά την υποβολή των δηλώσεων στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση των δηλούμενων εισοδημάτων και φόρων, τα δικαιολογητικά αποστέλλονται με συστημένη επιστολή στη Δ.ΗΛΕ.Δ ή παραλαμβάνονται από τη Δ.Ο.Υ., κατά περίπτωση. Οι πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου κοινοποιούνται σύμφωνα με τα αναφερόμενα στις παραγράφους 1 και 2.

Για τις τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των οποίων η αρχική δήλωση έχει υποβληθεί μέσω διαδικτύου, τα δικαιολογητικά που θα προσκομίζει ο φορολογούμενος θα είναι μόνο αυτά που αφορούν τον λόγο που επικαλείται για την τροποποίηση της δήλωσης του και όχι όλα τα δικαιολογητικά που αφορούν το σύνολο της δήλωσης.

Για τις τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος που υποβάλλονται από μισθωτούς ή συνταξιούχους με αναδρομικά μισθών ή συντάξεων προηγουμένων ετών, αυτές θα παραλαμβάνονται χωρίς κυρώσεις μέχρι το τέλος του φορολογικού έτους στο οποίο εκδόθηκαν κατά περίπτωση, οι βεβαιώσεις αποδοχών ή συντάξεων. Δεν βεβαιώνεται το ποσό που οφείλεται με βάση την πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου, εφόσον τούτο δεν υπερβαίνει τα τριάντα (30) ευρώ αθροιστικά λαμβανόμενο για τον φορολογούμενο και τη σύζυγό του. (παρ. 1 άρθρο 18 ν.3522/2006 ΦΕΚ276 Α΄).

Δεν επιστρέφεται ποσό φόρου με βάση την πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου μικρότερο των πέντε (5) ευρώ αθροιστικά λαμβανόμενο για τον φορολογούμενο και τη σύζυγο του (παρ. 2 άρθρο 18 ν. 3522/2006 ΦΕΚ 276 Α΄).

Άρθρο 4
Περιεχόμενο της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος

1. Στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος αναγράφεται υποχρεωτικά ο ΑΜΚΑ του υπόχρεου και της συζύγου, με εξαίρεση τις περιπτώσεις που δεν υποχρεούνται σε απόκτηση Α.Μ.Κ.Α. Εξαιρούνται και οι υπόχρεοι, οι οποίοι, για λόγους που άπτονται ευαίσθητων προσωπικών τους δεδομένων, δεν επιθυμούν να αποκτήσουν Α.Μ.Κ.Α., ούτε για τους ίδιους, ούτε για τα εξαρτώμενα μέλη τους, καθώς και οι υπάλληλοι της Τράπεζας Εμπορίου και Ανάπτυξης Ευξείνου Πόντου.

Η αναγραφή του ΑΦΜ είναι υποχρεωτική μόνο για τα εξαρτώμενα μέλη άνω των 18 ετών, ενώ για τα εξαρτώμενα τέκνα κάτω των 18 ετών είναι προαιρετική.

Σε περίπτωση που τα ανήλικα εξαρτώμενα τέκνα είναι υπόχρεα σε υποβολή δήλωσης θα συμπληρώνεται η σχετική ένδειξη στον πίνακα 8 και υποχρεωτικά ο ΑΦΜ τους. Επισημαίνουμε ότι τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ. 1 του άρθρου 11 του ν. 4172/2013 θεωρείται ότι βαρύνουν τον φορολογούμενο εφόσον συνοικούν με αυτόν και το ετήσιο φορολογητέο εισόδημά τους δεν υπερβαίνει το ποσό των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ ή το ποσό των έξι χιλιάδων (6.000) ευρώ αν αυτά παρουσιάζουν αναπηρία εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω.

2. Είναι υποχρεωτική η αναγραφή όλων των εισοδημάτων των υπόχρεων, ανεξάρτητα από τον τρόπο φορολόγησής τους, καθώς και των απαλλασσόμενων από το φόρο εισοδημάτων. Για τα αυτοτελώς ή με ειδικό τρόπο φορολογούμενα εισοδήματα αναγράφεται και ο παρακρατηθείς ή αποδοθείς κατά περίπτωση φόρος.

Με βάση τα ηλεκτρονικά αρχεία που αποστέλλονται στη Δ.ΗΛΕ.Δ, με τις αποφάσεις ΠΟΛ.1274/30.12.2015 και ΠΟΛ.1033/28.1.2014 όπως αυτή τροποποιήθηκε με την ΠΟΛ.1260/3.12.2015, είτε προσυμπληρώνονται ορισμένες κατηγορίες εισοδημάτων (όπως από μισθωτές υπηρεσίες, συντάξεις κλπ) και οι παρακρατηθέντες φόροι στους αντίστοιχους κωδικούς των πινάκων της δήλωσης, είτε οι φορολογούμενοι ενημερώνονται μέσω πίνακα για τα ποσά των εισοδημάτων τους και των παρακρατημένων φόρων, καθώς και λοιπών στοιχείων της δήλωσης (πχ δάνεια).

Όταν συμπληρώνονται κωδικοί της δήλωσης με εισοδήματα φόρους που καταβλήθηκαν στην ημεδαπή ή στην αλλοδαπή χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση, οι φορολογούμενοι ενδέχεται να κληθούν να προσκομίσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. ή στη Δ.ΗΛΕ.Δ. για έλεγχο, προκειμένου να ολοκληρωθεί η εκκαθάριση της δήλωσής τους.

Στις περιπτώσεις κοινών τραπεζικών λογαριασμών σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (κάθε μορφής στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό) υπάρχει υποχρέωση δήλωσης των ποσών των τόκων καταθέσεων που αναλογούν στους πραγματικούς δικαιούχους, οι οποίοι καθορίζονται με βάση τις πραγματικές περιστάσεις.

Ο Προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. έχει, σε κάθε περίπτωση, την διακριτική ευχέρεια να κρίνει διαφορετικά.

Στην περίπτωση αμοιβών ή φόρων που έχουν καταβληθεί στην αλλοδαπή σε άλλο νόμισμα πέραν του ευρώ (π.χ. σε δολάρια Η.Π.Α.), για τη μετατροπή τους σε ευρώ λαμβάνεται υπόψη η ισοτιμία μεταξύ του ευρώ και του ξένου νομίσματος, όπως αυτή προκύπτει κατά την ημερομηνία καταβολής αυτών στην αλλοδαπή. Σε περίπτωση, όμως, αμοιβών ή φόρων που καταβάλλονται περιοδικά, η μετατροπή θα πρέπει να γίνει με βάση τη μέση ετήσια ισοτιμία, όπως αυτή καθορίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος.

3. Για την διαπίστωση των πληθυσμιακών εξαιρέσεων από την επιβολή του τέλους επιτηδεύματος ή την επιβολή μειωμένου τέλους, λαμβάνεται υπόψη η τελευταία επίσημη Απογραφή Μόνιμου Πληθυσμού της Χώρας, η οποία είναι αυτή της 9ης Μαΐου 2011, όπως κυρώθηκε με την υπ’ αριθμ. 11247/28.12.2012 απόφαση της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΦΕΚ 3465 Β΄), όπως αυτή τροποποιήθηκε με την υπ’ αριθμ. 2890/15.3.2013 απόφαση της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΦΕΚ 630 Β΄).

4. Ηλεκτρονική υποβολή αναλυτικής κατάστασης για τα μισθώματα ακίνητης περιουσίας (έντυπο Ε2).

• Για την συμπλήρωση της στήλης 4 θα γίνεται επιλογή της κατηγορίας του δηλούμενου ακινήτου σύμφωνα με την ακόλουθη κατηγοριοποίηση των ακινήτων, που ισχύει για τη συμπλήρωση του εντύπου Ε9:
Κατοικία, Μονοκατοικία, Επαγγελματική Στέγη, Οικόπεδο, Αποθήκη, Θέση Στάθμευσης, Σταθμός Αυτοκινήτων ΔΧ, Βιομηχανικό Κτίριο, Ξενοδοχείο, Νοσηλευτήριο, Εκπαιδευτήριο, Αθλητική Εγκατάσταση, Άλλο Κτίριο (Θέατρο, Κινηματογράφος, Μουσείο κλπ), Αγροτεμάχιο, Άλλη Χρήση, Κενό, Ανείσπρακτα εισοδήματα από την εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας. Αντίστοιχη συμπλήρωση θα γίνεται και σε περίπτωση χειρόγραφης υποβολής της δήλωσης.

• Οι στήλες 13,14 και 15 συμπληρώνονται με το ακαθάριστο εισόδημα των ακινήτων που αναλογεί στον υπόχρεο κατά κατηγορία όπως εμφανίζεται στους τίτλους των στηλών.

• Η στήλη 16 συμπληρώνεται με τα ποσά των ανείσπρακτων εισοδημάτων από την εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας, εφόσον έως την προθεσμία υποβολής της ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος έχει εκδοθεί εις βάρος του μισθωτή διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης μίσθιου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή έχει ασκηθεί εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων (παρ. 4 του αρθ. 39 ν.4172/2013). Επισημαίνεται ότι τα απαραίτητα δικαιολογητικά προσκομίζονται στην αρμόδια Δ.Ο.Υ όπου ελέγχονται και καταχωρούνται πριν από την υποβολή της δήλωσης.

• Στη στήλη 17 συμπληρώνεται το είδος μίσθωσης και η χρήση του ακινήτου, καθώς και τα ανείσπρακτα εισοδήματα όπως αυτά προκύπτουν από την κατηγοριοποίηση των στηλών 13, 14, 15 και 16.

• Κατά τη συμπλήρωση της στήλης 18 «Αριθμός Παροχής Ρεύματος» αναγράφεται υποχρεωτικά ο εννιαψήφιος αριθμός παροχής ρεύματος όλων των ακινήτων, εφόσον υπάρχει παροχή, ανεξάρτητα από τη λειτουργία της ή μη, από την εταιρεία που το παρέχει (ΔΕΗ ή οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση), από το είδος του παρεχόμενου ρεύματος (συμβατικό, εργοταξιακό κλπ) και ανεξάρτητα αν από την ίδια παροχή ηλεκτροδοτούνται περισσότερα ακίνητα (γραφεία, καταστήματα, αποθήκες, χώροι στάθμευσης κλπ).

Σε περίπτωση που δεν υπάρχει παροχή ρεύματος (μετρητής) ή πρόκειται για αποθήκη ή χώρο στάθμευσης που ηλεκτροδοτείται από τη κοινόχρηστη παροχή ρεύματος, η στήλη αυτή συμπληρώνεται με τον αριθμό
«999999999».

• Στην στήλη 19 συμπληρώνεται ο αριθμός της δήλωσης πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης ακίνητης περιουσίας.

Ως αύξων αριθμός του πίνακα Ι «Εκμισθούμενα κτλ Ακίνητα» των «Συμπληρωματικών Στοιχείων Ακίνητης Περιουσίας» αναγράφεται ο αύξων αριθμός του πίνακα της 1ης σελίδας.

Στην «Αναλυτική Κατάσταση Μισθωμάτων» δηλώνεται και η ακίνητη περιουσία των εξαρτώμενων ανηλίκων τέκνων από τον υπόχρεο γονέα. Τα ακίνητα αυτά συ μπληρώνονται και στον πίνακα Ι της δεύτερης σελίδας του εντύπου.

5. Ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων (έντυπο Ε1)

- Πίνακας 2
Οι κωδικοί 023,024 και 049 δεν συμπληρώνονται, διότι για το φορολογικό έτος 2015 δεν υπάρχει υποχρέωση προσκόμισης αποδείξεων του άρθρου 16 του ΚΦΕ.

- Πίνακας 4Α (εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις)

α. Όταν συμπληρώνονται οι κωδικοί 307308 σε συνδυασμό με τους κωδικούς 019-020, απαιτείται η αναγραφή των ΑΦΜ των προσώπων που λαμβάνουν τις υπηρεσίες στην ημεδαπή και σε περίπτωση που αυτοί υπερβαίνουν τους τρεις (3), πρέπει να αναγραφεί οπωσδήποτε ο ΑΦΜ του προσώπου από το οποίο προέρχεται τουλάχιστον το 75% των ακαθαρίστων εσόδων.

β. Όταν συμπληρώνονται εισοδήματα από μισθωτή εργασία και συντάξεις (κωδ.343-344) χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση, πρέπει να καταχωρούνται οι Α.Φ.Μ. εργοδοτών −ασφαλιστικών φορέων με τα αντίστοιχα ποσά, βάσει των βεβαιώσεων αποδοχών. Οι κωδικοί 325-326 έχουν συμπληρωθεί από τη Φορολογική Διοίκηση βάσει του αρχείου βεβαιώσεων που αποστέλλουν ηλε κτρονικά οι εκκαθαριστές (ΠΟΛ.1274/30.12.2015) και αφορούν ακαθάριστες αμοιβές μελών Δ.Σ. για παροχή υπηρεσίας που σύμφωνα με την περ. δ΄ της παρ.2 του άρθρου 12 του ν.4172/2013 αποτελούν εισόδημα από μισθωτή εργασία. Τονίζεται, ότι στους κωδικούς αυτούς δεν αναγράφονται αμοιβές μελών Δ. Σ. που προέρχονται από διανομή κερδών. Οι κωδικοί 351−352 συμπληρώνονται από το φορολογούμενο και αφορούν ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλονται από μισθωτούς ή συνταξιούχους σε ασφαλιστικούς οργανισμούς υποχρεωτικής ασφάλισης εξαιτίας εξαγοράς χρόνου ασφάλισης όπως χρόνου στρατιωτικής θητείας, και οι οποίες μειώνουν το εισόδημα από μισθωτή εργασία ή συντάξεις. Στους ίδιους κωδικούς συμπληρώνονται και οι εισφορές που αποδίδουν τα ίδια τα μέλη Δ.Σ. εξαιτίας υποχρεωτικής ασφάλισης και οι οποίες μειώνουν το εισόδημα από μισθωτή εργασία που αυτοί αποκτούν (περ.δ΄ παρ.2 άρθ.12 ν.4172/2013). Οι εισφορές αυτές αποδεικνύονται βάσει αποδεικτικών εγγράφων ή σχετικών δικαιολογητικών που οι φορολογούμενοι προσκομίζουν στη Φορολογική Διοίκηση.

Δηλώνεται υποχρεωτικά ο ΑΦΜ του φορέα στον οποίο καταβλήθηκαν.

Οι κωδικοί 651-652 συμπληρώνονται από το φορολογούμενο με το ποσό του φόρου που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή για εισόδημα από μισθούς−συντάξεις αλλοδαπής προέλευσης στο οποίο η Ελλάδα έχει δικαίωμα φορολόγησης. Δεν συμπληρώνεται τυχόν ποσό φόρου που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή για εισόδημα από μισθούς - συντάξεις αλλοδαπής προέλευσης όπου η Ελλάδα, βάσει ΣΑΔΦ, έχει αποκλειστικό δικαίωμα φορολόγησης.

Οι κωδικοί 393-394 έχουν συμπληρωθεί από τη Φορολογική Διοίκηση βάσει του αρχείου βεβαιώσεων που αποστέλλουν ηλεκτρονικά οι εκκαθαριστές (ΠΟΛ.1274/30.12.2015) και αφορούν αποδοχές που καταβάλλονται από ημεδαπές εταιρείες για μισθωτές υπηρεσίες που παρέχονται στην αλλοδαπή από φορολογικό κάτοικο Ελλάδας και οι οποίες δεν υπόκεινται σε παρακράτηση φόρου στην Ελλάδα. Οι κωδικοί αυτοί συμπληρώνονται προκειμένου να συμψηφιστούν ποσά φόρου που εκ παραδρομής παρακρατήθηκαν στην Ελλάδα.

- Πίνακας 4Β (εισόδημα αξιωματικών και κατωτέρω πληρώματος Ε.Ν.)

Το εισόδημα που αποκτούν οι αξιωματικοί και το κατώτερο πλήρωμα που υπηρετούν σε πλοία του εμπορικού ναυτικού φορολογείται με φορολογικό συντελεστή 15% και 10% αντίστοιχα και εξαντλείται η φορολογική τους υποχρέωση.

- Πίνακας 4Γ1 (εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα)

Το εισόδημα που αποκτάται από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα φορολογείται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 αρθρ. 21 ν.4172/2013, τα δε κέρδη (λογιστικός προσδιορισμός) από ατομική αγροτική επιχείρηση φορολογούνται με συντελεστή δεκατρία τοις εκατό (13%) (παρ. 3 αρ.29 ν.4172/2013).

Το εισόδημα από ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, προσδιορίζεται με λογιστικό τρόπο (έσοδα μείον έξοδα) ανεξάρτητα από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων. Οι μη υπόχρεοι σε έκδοση στοιχείων που έχουν πραγματοποιήσει και λιανικές πωλήσεις, προσθέτουν στα ακαθάριστα έσοδα τους και τις πωλήσεις αυτές που αποδεικνύονται είτε με απλές αποδείξεις είσπραξης, είτε με οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο μέσο.

Προκειμένου να δηλωθεί εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα για το φορολογικό έτος 2015 είναι απαραίτητη η συμπλήρωση του εντύπου Ε3.

Επιπρόσθετα, για τα εισοδήματα που αποκτούνται από 01.01.2014, έχει γίνει δεκτό ότι ο φορολογικός συντελεστής 13% εφαρμόζεται επί των κερδών από αγροτική δραστηριότητα ανεξάρτητα από τον τόπο και τον τρόπο (λιανικώς ή χονδρικώς) πώλησης των παραγόμενων αγροτικών προϊόντων.

Οι λοιπές (εισοδηματικές) αγροτικές επιδοτήσεις ενισχύσεις που δεν προσαυξάνουν τα ακαθάριστα έσοδα από αγροτική δραστηριότητα θα συμπληρώνονται από το φορολογούμενο στους κωδικούς 659−660 του εντύπου Ε1 (ΠΟΛ.1116/10.6.2015).

- Πίνακας 4Γ2 (εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα)

α. Στον υποπίνακα Γ2 του ΠΙΝΑΚΑ 4, δηλώνονται τα ακαθάριστα έσοδα, καθαρά κέρδη/ζημίες και οι παρακρατηθέντες προκαταβλητέοι φόροι των εισοδημάτων από επιχειρηματική δραστηριότητα για τους επιτηδευματίες που είτε τηρούν βιβλία με βάση τα Ε.Λ.Π. είτε είναι απαλλασσόμενοι/μη υπόχρεοι σε βιβλία με βάση τα Ε.Λ.Π. (κωδ.: 401−402,425−426,413−414,415−416,601−602,605−606).

Περιλαμβάνονται και οι πρώην ελεύθεροι επαγγελματίες (πρώην Ζ΄ πηγή άρθρου 48 του ν.2238/1994), οι οποίοι πλέον θεωρούνται ασκούντες επιχειρηματική δραστηριότητα, αλλά μη έχοντες την εμπορική ιδιότητα.

β. Περιλαμβάνονται τα εισοδήματα ημεδαπής (κωδ.401−402) και αλλοδαπής προέλευσης, (κωδ.: 411−412).

γ. Γίνεται διάκριση του εισοδήματος που δηλώνεται από τους μη επιτηδευματίες και μη υποβάλλοντες Ε3. (κωδ.: 403−404).

δ. Περαιτέρω, προβλέπεται η δήλωση του εισοδήματος όταν ο καταβάλλων τις αμοιβές δεν αποστέλλει ηλεκτρονικά την πληροφορία για το δικαιούχο του ανάλογου εισοδήματος.(κωδ.: 409,410), και του παρακρατηθέντος φόρου (κωδ.: 611−612).

ε. Το καθαρό εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα όσων έχουν την ιδιότητα του επιτηδευματία, ανεξάρτητα της τήρησης απλογραφικών/διπλογραφικών βιβλίων προκύπτει με λογιστικό προσδιορισμό (έντυπο Ε3) ενώ για τους μη επιτηδευματίες φορολογείται εξ΄ ολοκλήρου, καθόσον δεν αναγνωρίζονται δαπάνες.

στ. Για τις περιπτώσεις της παραγράφου 3 του άρθρου 21 του ΚΦΕ συμπληρώνονται οι κωδ. 427−428.

- Πίνακας 4Δ1 (εισόδημα από κεφάλαιο)

Στον Πίνακα Δ1 δηλώνονται τα εισοδήματα αυτής της κατηγορίας, ο φόρος που παρακρατήθηκε στην Ελλάδα όπου προβλεπόταν, ή ο φόρος που παρακρατήθηκε στην αλλοδαπή εφόσον η αλλοδαπή είχε δικαίωμα φορολόγησης.

Στις περιπτώσεις που η Φορολογική Διοίκηση έχει ηλεκτρονική πληροφόρηση για αυτά τα εισοδήματα, θα εμφανίζεται σχετικό μήνυμα στους φορολογούμενους. Στον Πίνακα αυτό θα δηλώνονται τα κέρδη που διανέμουν οι εταιρίες όλων των νομικών μορφών, περιλαμβανομένων και των προσωπικών εταιρειών που τηρούν διπλογραφικά βιβλία.

Ομοίως δηλώνονται και οι τόκοι που εισπράττονται, από κάθε αιτία.

- Πίνακας 4Δ2 (Εισόδημα από ακίνητη περιουσία) Στον υποπίνακα Δ2 του πίνακα 4 δηλώνεται το εισόδημα σε χρήμα ή σε είδος που προκύπτει από την εκμίσθωση ή υπεκμίσθωση ή από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση χρήσης γης και ακινήτων σε τρίτους, εγκαταστάσεων ή κατασκευών, χώρων τοποθέτησης επιγραφών καθώς επίσης και από εκμίσθωση υπεκμίσθωση, ιδιοχρησιμοποίηση, δωρεάν παραχώρηση κοινοχρήστων χώρων που ανήκουν σε ιδιοκτήτες διηρημένων ιδιοκτησιών (κωδ. 131−132, 133−134), από αποζημίωση λόγω πρόωρης λύσης εμπορικής μίσθωσης καταβληθείσα από τον μισθωτή (κωδ. 121−122) και από ανείσπρακτα εισοδήματα (κωδ. 125−126). Περιλαμβάνονται τα ενοίκια, πραγματικά ή τεκμαρτά, καθώς και τα ανείσπρακτα εισοδήματα από την εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας, κατά κατηγορία ακινήτων όπως εμφανίζονται στην δήλωση, μεταφερόμενα στους αντίστοιχους κωδικούς της δήλωσης Ε1 από τα συνολικά ποσά των στηλών του εντύπου Ε2 κατά κατηγορία ακινήτου.

Για όσους ασκούν ατομική αγροτική δραστηριότητα δεν υπολογίζεται τεκμαρτό εισόδημα από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση προς ανιόντες, κατιόντες και συζύγους, αγροτικών εκτάσεων στις οποίες περιλαμβάνονται λιβάδια, καλλιεργήσιμες γαίες, βοσκήσιμες γαίες και κάθε είδους κατασκευές ή εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούνται για την άσκηση της δραστηριότητας αυτής. Το εισόδημα από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση τεκμαίρεται ότι συνίσταται στο τρία τοις εκατό (3%) της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου σύμφωνα με τις ισχύουσες τιμές κατά την 31/12/2015. Αναγνωρίζεται ποσοστό 5% επί του ακαθάριστου εισοδήματος ημεδαπής και αλλοδαπής προέλευσης ως δαπάνες επισκευής συντήρησης ανακαίνισης ή άλλες πάγιες και λειτουργικές δαπάνες όσων ακινήτων αποφέρουν φορολογητέο εισόδημα, ανεξάρτητα από το είδος και τη χρήση αυτών. Σημειώνεται ότι οι δαπάνες για αντιπλημμυρικά έργα και έργα αποξήρανσης (κωδ. 159-160), εκπίπτουν σε ποσοστό 10% επί του ακαθάριστου εισοδήματος από εκμίσθωση, υπεκμίσθωση, δωρεάν παραχώρηση και ιδιόχρηση γαιών. Για την απόδειξη του ποσού της αποζημίωσης που καταβάλλει, βάσει νόμου, ο εκμισθωτής στο μισθωτή (κωδ. 163−164) για τη λύση της μισθωτικής σχέσης ακινήτου, καθώς και του ποσού για τις δαπάνες για αντιπλημμυρικά έργα και έργα αποξήρανσης, τα δικαιολογητικά εκδίδονται σύμφωνα με τις διατάξεις του ΚΦΑΣ όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά.

Επισημαίνεται το τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι 200 τμ προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία προς ανιόντες ή κατιόντες εξ αίματος ή εξ αγχιστείας, δεν υπάγεται σε φόρο.

- Πίνακας 4Ε (Εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου)
Στον υποπίνακα Ε του πίνακα 4 δηλώνεται το εισόδημα που προκύπτει από μεταβιβάσεις τίτλων του άρθρου 42 του ΚΦΕ που πραγματοποιούνται από επαχθή αιτία.

Οι μεταβιβάσεις από χαριστική αιτία δεν αποτελούν αντικείμενο του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος.

Τέλος, έχει ανασταλεί μέχρι τις 31/12/2016, η εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 41 του ΚΦΕ (Μεταβίβαση ακίνητης περιουσίας).

Κωδικοί 829−830: Συμπληρώνεται το κέρδος από την πώληση τίτλων του άρθρου 42 του ν. 4172/2013 (ΚΦΕ), όταν οι τίτλοι έχουν εκδοθεί από ημεδαπή επιχείρηση.

Κωδικοί 865−866: Συμπληρώνεται το κέρδος από την πώληση τίτλων του άρθρου 42 του ν. 4172/2013 (ΚΦΕ), όταν οι τίτλοι έχουν εκδοθεί από αλλοδαπή επιχείρηση. Κωδικοί 867−868: Συμπληρώνεται ο φόρος που τυχόν καταβλήθηκε ή παρακρατήθηκε για μεταβίβαση τίτλων στο εξωτερικό, σε χώρα που είχε δικαίωμα φορολόγησης.

Κωδικοί 871−872: Συμπληρώνεται η ζημιά από την πώληση τίτλων του άρθρου 42 του ν. 4172/2013 (ΚΦΕ), η οποία δύναται να μεταφέρεται για πέντε (5) έτη προκειμένου να συμψηφιστεί με κέρδη από την ίδια αιτία. Ως ζημιά νοείται μόνο αυτή που προκύπτει αποκλειστικά από τίτλους που κατονομάζονται στην παρ. 1 του άρθρου 42 του ΚΦΕ και όχι από τους τίτλους των οποίων η υπεραξία από την μεταβίβαση τους απαλλάσσεται της φορολογίας.

- Πίνακας 5 (Προσδιορισμός ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης)

Η ισχύς των ηλεκτροκίνητων οχημάτων, η οποία μετράται αποκλειστικά με KW, για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 31 του ΚΦΕ, εξομοιώνεται με αυτή των επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης 1200 κ.ε. και η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης ανέρχεται στις τέσσερις χιλιάδες ευρώ (4.000) ευρώ, ανεξαρτήτως ισχύος του οχήματος. Δεν επιβάλλεται στα αυτοκίνητα αυτά φόρος πολυτελούς διαβίωσης.

Πίνακας 6 (Πρόσθετα πληροφοριακά στοιχεία)

α. Στους κωδικούς 659−660 συμπληρώνονται τα εισοδήματα που απαλλάσσονται του φόρου ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο και εμφανίζεται πίνακας στον οποίο αναλύονται ανάλογα με την προέλευσή τους.
- Εισόδημα φορολογικών κατοίκων αλλοδαπής που εργάζονται σε πρεσβείες, προξενεία κλπ.
- Διατροφή συζύγου και τέκνων.
- Συντάξεις αναπήρων πολέμου ή θυμάτων πολέμου ή αναπήρων που υπέστησαν βλάβη κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας τους.
- Εξωϊδρυματικό επίδομα και κάθε συναφές ποσό που καταβάλλεται σε αναπήρους.
- Μισθοί, συντάξεις και πάγια αντιμισθία που χορηγούνται σε αναπήρους με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 80%.
- Επιδόματα αναγνωρισμένων πολιτικών προσφύγων
- Επιδόματα επικίνδυνης εργασίας κατά ποσοστό 65%
- Κέρδη από την διάθεση παραγόμενης ηλεκτρικής ενεργείας μέχρι 10 KW.
- Τόκοι ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου ή έντοκων γραμματίων Ελληνικού Δημοσίου.
- Κέρδη πώλησης εισηγμένων μετοχών με ποσοστό συμμετοχής μικρότερο του 0,5%.
- Κέρδη μεταβίβασης εισηγμένων κινητών αξιών (απόκτηση πριν από 1/1/2009).
- Εισοδήματα αλλοδαπής που φορολογούνται μόνο στην αλλοδαπή βάση Σ.Α.Δ.Φ.
- Αφορολόγητα κέρδη από ημεδαπά ΕΕ/ΕΟΧ/ΕΖΕΖ αμοιβαία κεφάλαια.
- Απαλλασσόμενα μερίσματα ημεδαπών ή αλλοδαπών ναυτιλιακών εταιρειών.
- Εγγυημένο Εισόδημα.
- Κέρδος μεταβίβασης τίτλων φορ. κατοίκου χώρας με την οποία υπάρχει Σ.Α.Δ.Φ.
- Ασφάλισμα ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων.
- Λοιπές αγροτικές επιδοτήσεις ενισχύσεις.
- Λοιπές περιπτώσεις.

β. Στους κωδικούς 657−658 συμπληρώνονται τα εισοδήματα που απαλλάσσονται του φόρου και της ειδικής εισφοράς και εμφανίζεται πίνακας στον οποίο αναλύονται ανάλογα με την προέλευσή τους.
- Μισθοί, συντάξεις κλπ ολικώς τυφλών ή κινητικά αναπήρων 80% και άνω.
- Αποζημίωση λόγω διακοπής εργασιακής σχέσης
- Αμοιβές υπαλλήλων της Ε.Ε. (Διατάξεις Προνομίων
- Ασυλιών της Ε.Ε.)
- Ενιαίο επίδομα στήριξης τέκνων.
- Ειδικό επίδομα τριτέκνων και πολυτέκνων.
- Εκλογική αποζημίωση (παρ. 1.αρ. 108 Π.Δ.26/2012).
- Μερίσματα των εταιρειών της παρ.5 του άρθρου 45 του ν. 4141/2013.

γ. Στους κωδικούς 781−782, συμπληρώνονται τα ποσά που δεν αποτελούν εισόδημα και εμφανίζεται ομοίως πίνακας για την ανάλυσή τους.
- Εφάπαξ ταμείων πρόνοιας και ασφαλιστικών οργανισμών.
- Διάθεση περιουσιακών στοιχείων.
- Εισαγωγή συναλλάγματος από κατοίκους αλλοδαπής.
- Δάνεια.
- Κληρονομιές.
- Δωρεές ή γονικές παροχές χρηματικών ποσών (δωρεοδόχος).
- Κέρδη από λαχεία, ΠΡΟΠΟ, ΛΟΤΤΟ κλπ.
- Επίδομα αλλοδαπής.
- Αποζημίωση για ηθική βλάβη.
- Υποτροφίες.
- Λοιπές περιπτώσεις.

δ. Κατά την υποβολή των αρχικών δηλώσεων για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2015 δεν θα συμπληρώνονται οι κωδικοί 655−656. Οι κωδικοί αυτοί θα συμπληρώνονται μόνο με υποβολή τροποποιητικής δήλωσης στον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. εκκαθάρισης της αρχικής δήλωσης.

ε. ΚΩΔΙΚΟΙ 783−784: Δηλώνεται μόνο το τυχόν υπόλοιπο αχρησιμοποίητο μέρος των ποσών που είχαν ενταχθεί στις διατάξεις του άρθ. 88 του ν. 3259/2004 και άρθ. 18 του ν. 3842/2010, το οποίο χρησιμοποιήθηκε κατά το 2015. Οι φορολογούμενοι που θα δηλώσουν ποσά στους κωδικούς αυτούς, δύνανται να οδηγηθούν στις Δ.Ο.Υ. για έλεγχο.

Άρθρο 5

Δικαιολογητικά που συνυποβάλλονται ή φυλάσσονται για μελλοντικό έλεγχο

Στις περιπτώσεις που η δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων υποβάλλεται χειρόγραφα μέσω Δ.Ο.Υ., συνυποβάλλονται, κατά περίπτωση, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, σε ευκρινή φωτοαντίγραφα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α΄ του ν.4250/2014.

1. Τα έντυπα της αναλυτικής κατάστασης για τα μισθώματα ακίνητης περιουσίας (Ε2), της κατάστασης οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα (Ε3), καθώς και της δήλωσης κατοχής μηχανημάτων έργων (Ε16) συνυποβάλλονται με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, ανάλογα με την κατηγορία των δηλούμενων εισοδημάτων, αποτελούν αδιαίρετη ενότητα με αυτήν και πρέπει να συμπληρώνονται σε όλες τις ενδείξεις τους.

2. Η αναλυτική κατάσταση για τα μισθώματα ακινήτων (Ε2) και η κατάσταση οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα (Ε3), σε περίπτωση υποβολής της δήλωσης σε φυσική μορφή, μπορεί να υποβληθούν σε προεκτυπωμένα έντυπα από τους υπόχρεους που έχουν τη δυνατότητα προεκτύπωσής τους με μηχανογραφικά μέσα, τα οποία, όμως, πρέπει να πληρούν τις τεχνικές προδιαγραφές και να αναφέρουν τα στοιχεία που περιέχονται στα αντίστοιχα έντυπα.

3. Εφόσον κάποια από τα πιο πάνω δικαιολογητικά έχουν ήδη συνυποβληθεί με δηλώσεις προηγούμενων ετών στην ίδια ΔΟΥ ή έχουν διαφυλαχθεί σε περίπτωση ηλεκτρονικής υποβολής και δεν έχει επέλθει κάποια μεταβολή στα στοιχεία που αναγράφονται σ’ αυτά, δεν απαιτείται η έκδοση νέων δικαιολογητικών. Αρκεί να υποβληθεί υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986, στην οποία θα αναγράφεται το οικονομικό έτος που αφορούσε το κάθε συγκεκριμένο δικαιολογητικό που τυχόν υποβλήθηκε, ότι δεν έχει επέλθει μεταβολή στα στοιχεία που αναγράφονται σ’ αυτό και με την προϋπόθεση ότι, αν το συγκεκριμένο δικαιολογητικό είναι ορισμένης χρονικής ισχύος, καλύπτει και το φορολογικό έτος 2015.

4. Οι φορολογούμενοι που ασκούν ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα, με τη δήλωση εισοδήματος υποβάλλουν, σε περίπτωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων, αντίγραφο ισολογισμού νόμιμα υπογραμμένο.

5. Η δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων φορολογικού έτους 2015 συνοδεύεται, κατά περίπτωση, από τις εξής βεβαιώσεις:

α) Ευκρινές φωτοαντίγραφο της οικείας δικαστικής απόφασης, από το πρωτότυπο ή από ακριβές αντίγραφο αυτής, από την οποία να προκύπτει ότι ο γονέας, ο οποίος θεωρείται κατ’ αρχήν υπόχρεος για την υποβολή της δήλωσης, έχει χάσει τη γονική μέριμνα, σε περίπτωση εφαρμογής των διατάξεων της παρ. 4 του άρθρου 11 του Ν.4172/2013.

β) Ευκρινές φωτοαντίγραφο της οικείας δικαστικής απόφασης, από το πρωτότυπο ή από ακριβές αντίγραφο αυτής, από την οποία να προκύπτει ότι ο γονέας με το μεγαλύτερο εισόδημα έχει χάσει τη γονική μέριμνα, σε περίπτωση εφαρμογής των διατάξεων του δέκατου εδαφίου της περ. γ΄ της παρ. 1 του άρθρου 31 του Ν.4172/2013 και της αναλογικής εφαρμογής των περ. στ΄ και ζ΄ της ίδιας παραγράφου.

γ) Για την απαλλαγή από τη φορολογία εισοδήματος των μισθών, συντάξεων και της πάγιας αντιμισθίας, που χορηγούνται σε πρόσωπα που παρουσιάζουν ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον ογδόντα τοις εκατό (80%), οι γνωματεύσεις των οικείων υγειονομικών επιτροπών του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α), το οποίο συστήθηκε και λειτουργεί, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 του ν.3863/2010, με σκοπό την εξασφάλιση ενιαίας υγειονομικής κρίσης, όσον αφορά στον καθορισμό του βαθμού αναπηρίας, όλων των ασφαλισμένων όλων των ασφαλιστικών φορέων, συμπεριλαμβανομένου του Δημοσίου, καθώς και των ανασφάλιστων για τους οποίους απαιτείται η πιστοποίηση της αναπηρίας.

Επιπλέον, ο φορολογούμενος για την πιστοποίηση της ύπαρξης αναπηρίας μπορεί να προσκομίσει και γνωματεύσεις των Ανωτάτων Υγειονομικών Επιτροπών του Στρατού (Α.Σ.Υ.Ε), του Ναυτικού (Α.Ν.Υ.Ε), της Αεροπορίας (Α.Α.Υ.Ε.), της Ελληνικής Αστυνομίας και του Πυροσβεστικού Σώματος, δεδομένου ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 του ν.3863/2010, οι εν λόγω Υγειονομικές Επιτροπές δεν έχουν καταργηθεί και εξακολουθούν να ασκούν τα καθήκοντά τους και μετά την 01.09.2011.

Περαιτέρω, οι ήδη εκδοθείσες γνωματεύσεις πριν την 01.09.2011 (ημερομηνία έναρξης λειτουργίας του ΚΕ.Π.Α) από τις υγειονομικές επιτροπές των Νομαρχιών, οι οποίες έχουν δοθεί για οποιαδήποτε χρήση, μπορούν να χρησιμοποιούνται για την αναγνώριση της υπόψη φορολογικής απαλλαγής επ’ αόριστον, αν πρόκειται για επ’ αόριστον κρίση, ή αλλιώς μέχρι την ημερομηνία που λήγει η ισχύς τους, εφόσον είχαν εκδοθεί σύμφωνα με όσα ίσχυαν στο σχετικό φορολογικό πλαίσιο κατά το χρόνο έκδοσής τους.

Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος δε διαθέτει κάποιες από τις προηγούμενες γνωματεύσεις μπορεί, αν λαμβάνει σύνταξη από ασφαλιστικό φορέα κύριας ασφάλισης, επειδή έχει αναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον ογδόντα τοις εκατό (80%), να προσκομίσει βεβαίωση ή απόφαση συνταξιοδότησης του συνταξιοδοτικού φορέα, από την οποία να προκύπτει ότι, κατόπιν ιατρικής κρίσης από την αρμόδια υγειονομική επιτροπή, συνταξιοδοτήθηκε με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον ογδόντα τοις εκατό (80%), ως και το χρονικό διάστημα που προβλέπεται ότι θα διαρκέσει η αναπηρία αυτή.

Ωστόσο, σε περίπτωση που ο φορολογούμενος προσκομίσει απόφαση από ασφαλιστικό φορέα, με την οποία παρατείνεται η συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας για χρόνο αόριστο, τότε η εν λόγω απόφαση μπορεί να γίνει δεκτή μόνο εφόσον η πιστοποιούμενη από την υγειονομική επιτροπή αναπηρία είναι σε ισχύ το φορολογικό έτος στο οποίο αποκτώνται τα εισοδήματα. Επομένως, εάν στην απόφαση παράτασης της συνταξιοδότησης δεν αναγράφεται η διάρκεια ισχύος της αναπηρίας, θα πρέπει να προσκομίζεται στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ. και η σχετική γνωμάτευση της υγειονομικής επιτροπής του ασφαλιστικού φορέα, από την οποία βεβαιώνεται η χρονική διάρκεια της αναπηρίας.

Τονίζεται ότι εφόσον έχει εκδοθεί γνωμάτευση αναπηρίας από ΚΕΠΑ, ΑΣΥΕ, Α.Υ.Ε. της Ελληνικής Αστυνομίας ή του Πυροσβεστικού Σώματος, Α.Ν.Υ.Ε., Α.Α.Υ.Ε. ή της Νομαρχίας, τότε λαμβάνονται υπόψη οι γνωματεύσεις αυτές και όχι οι βεβαιώσεις ή αποφάσεις των συνταξιοδοτικών φορέων.

Επίσης, εάν ο φορολογούμενος διαθέτει περισσότερες από μία γνωματεύσεις αναπηρίας, του ίδιου ή διαφορετικών φορέων μεταξύ αυτών που αναφέρονται στο προηγούμενο εδάφιο και ισχύουν παράλληλα για το ίδιο φορολογικό έτος, πιστοποιώντας διαφορετικά ποσοστά αναπηρίας, τότε λαμβάνεται υπόψη η τελευταία εκδοθείσα γνωμάτευση.

Επισημαίνεται ότι σε όλες τις ανωτέρω γνωματεύσεις, προκειμένου να γίνουν δεκτές, θα πρέπει να διαπιστώνεται και να βεβαιώνεται ρητά το ποσοστό της αναπηρίας του προσώπου που αφορούν, καθώς και το χρονικό διάστημα που προβλέπεται ότι θα διαρκέσει η εν λόγω αναπηρία, ενώ, σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να είναι σε ισχύ το φορολογικό έτος για το οποίο ο ενδιαφερόμενος αιτείται την εφαρμογή των οικείων διατάξεων.

δ) Για τη μείωση του φόρου κατά διακόσια (200) ευρώ, απαιτούνται τα ακόλουθα δικαιολογητικά, από τα οποία πιστοποιείται η ιδιότητα του φορολογουμένου ή του εξαρτώμενου μέλους του, ως αναπήρου, θύματος πολέμου κλπ, λόγω της οποίας ο φορολογούμενος δικαιούται
την εν λόγω μείωση:

i) Προκειμένου για πρόσωπα με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον εξήντα επτά τοις εκατό (67%), γνωμάτευση των οικείων υγειονομικών επιτροπών του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) ή της Ανωτάτης του Στρατού Υγειονομικής Επιτροπής (Α.Σ.Υ.Ε).

Περαιτέρω, για την ταυτότητα του νομικού λόγου και λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 του ν.3863/2010, από 01.09.2011, καταργήθηκαν όλες οι Επιτροπές πιστοποίησης αναπηρίας που λειτουργούσαν στους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, στις νομαρχίες και το Δημόσιο, με εξαίρεση τις Ανώτατες Υγειονομικές Επιτροπές, Στρατού (Α.Σ.Υ.Ε), Ναυτικού (Α.Ν.Υ.Ε), Αεροπορίας (Α.Α.Υ.Ε.), την Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή της Ελληνικής Αστυνομίας και την Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή του Πυροσβεστικού Σώματος, οι οποίες εξακολουθούν να ασκούν τα καθήκοντά τους, διευκρινίζεται ότι για την πιστοποίηση της αναπηρίας του φορολογουμένου γίνονται δεκτές, πλην των γνωματεύσεων της Α.Σ.Υ.Ε και οι γνωματεύσεις που εκδίδονται από τις τέσσερις τελευταίες προαναφερθείσες υγειονομικές επιτροπές (Α.Ν.Υ.Ε, Α.Α.Υ.Ε., Α.Υ.Ε της Ελληνικής Αστυνομίας, Α.Υ.Ε του Πυροσβεστικού Σώματος).

Επιπλέον, οι ήδη εκδοθείσες γνωματεύσεις πριν την 01.09.2011 (ημερομηνία έναρξης λειτουργίας του ΚΕ.Π.Α) από τις υγειονομικές επιτροπές των νομαρχιών μπορούν να χρησιμοποιούνται για την αναγνώριση της υπόψη φορολογικής ελάφρυνσης επ’ αόριστον, αν πρόκειται για επ’ αόριστον κρίση, ή αλλιώς μέχρι την ημερομηνία που λήγει η ισχύς τους.

Επισημαίνεται ότι σε όλες τις ανωτέρω γνωματεύσεις, προκειμένου να γίνουν δεκτές, θα πρέπει να διαπιστώνεται και να βεβαιώνεται ρητά το ποσοστό της αναπηρίας του προσώπου που αφορούν, καθώς και το χρονικό διάστημα που προβλέπεται ότι θα διαρκέσει η εν λόγω αναπηρία, ενώ, σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να είναι σε ισχύ το φορολογικό έτος για το οποίο ο ενδιαφερόμενος αιτείται την εφαρμογή των οικείων διατάξεων.

Επίσης, εάν ο φορολογούμενος διαθέτει περισσότερες από μία γνωματεύσεις αναπηρίας, του ίδιου ή διαφορετικών φορέων, οι οποίες ισχύουν παράλληλα για το ίδιο φορολογικό έτος και πιστοποιούν διαφορετικά ποσοστά αναπηρίας, τότε λαμβάνεται υπόψη η τελευταία
εκδοθείσα γνωμάτευση.

Δεν λαμβάνεται υπόψη επαγγελματική ή ασφαλιστική αναπηρία.

ii) Προκειμένου για ανάπηρους αξιωματικούς ή οπλίτες, θύματα πολέμου, καθώς και για ανάπηρους ή θύματα εθνικής αντίστασης ή εμφυλίου πολέμου, σχετική βεβαίωση της αρμόδιας Υπηρεσίας του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.

Ειδικά για τους ανάπηρους αξιωματικούς ή οπλίτες από πολεμική αιτία και τα θύματα πολέμου αρκούν τα ενημερωτικά σημειώματα πληρωμής της σύνταξής τους, στα οποία αναγράφεται ο αριθμός Μητρώου της σύνταξης τους, ο οποίος πρέπει να αρχίζει από 3 ή 4.

Για αξιωματικούς οι οποίοι υπέστησαν τραύμα ή νόσημα που επήλθε λόγω κακουχιών σε πολεμική περίοδο, βεβαίωση της αρμόδιας κρατικής υπηρεσίας που τους χορηγεί τις αποδοχές τους.

Τέλος, για τα θύματα τρομοκρατικών ενεργειών βεβαίωση από τον οικείο συνταξιοδοτικό φορέα ότι ο φορολογούμενος έχει αναγνωριστεί ως θύμα τρομοκρατικής ενέργειας και συνταξιοδοτείται για το λόγο αυτό, βάσει του οικείου νομοθετικού πλαισίου, όπως ισχύει κάθε φορά.

6. Επιπρόσθετα συμπληρώνονται τα χρηματικά ποσά που καταβάλατε για πολιτιστικές χορηγίες του ν.3525/2007 (ΦΕΚ 16 Α΄) στο Δημόσιο, τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης α΄ και β΄ βαθμού, τα νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου, τα νομικά πρόσωπα του ευρύτερου δημόσιου τομέα, όπως αυτός οριοθετείται κάθε φορά, καθώς και τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και τις αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες του άρθρου 741 Α.Κ., που επιδιώκουν σκοπούς πολιτιστικούς. Το αφαιρούμενο συνολικό ποσό δεν μπορεί να υπερβαίνει το 10% του συνολικού φορολογούμενου εισοδήματος το οποίο θα αφαιρεθεί από το εισόδημα σας. Για την απόδειξη της καταβολής των ποσών της πολιτιστικής χορηγίας του ν.3525/2007 που αναγράφηκαν στους κωδικούς αριθμούς 061−062, απαιτείται:

α) επικυρωμένο αντίγραφο της απόφασης του Υπουργού Πολιτισμού με την οποία χαρακτηρίζεται η απαιτούμενη από το νόμο έγγραφη σύμβαση χορηγίας μεταξύ χορηγού και αποδέκτη της χορηγίας ως πολιτιστική, β) σε περίπτωση χορηγίας χρηματικών ποσών απαιτούνται και τα πρωτότυπα αποδεικτικά καταβολής των ποσών της χορηγίας και

γ) σε περίπτωση χορηγίας σε είδος ή άυλα αγαθά ή υπηρεσίες, απαιτείται και φωτοαντίγραφο της κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Πολιτισμού για την εκτίμηση της αξίας τους, καθώς και τα αποδεικτικά παράδοσης της χορηγίας από τον χορηγό και παραλαβής της από τον αποδέκτη αυτής.

Επίσης, διευκρινίζεται ότι τα ποσά των δωρεών γενικά, καθώς και των χορηγιών που συμπληρώθηκαν στους παραπάνω κωδικούς αριθμούς, δεν πρέπει να έχουν ληφθεί υπόψη για έκπτωση με βάση άλλη διάταξη νόμου.

7. Προκειμένου να δηλωθούν ως ανείσπρακτα τα εισοδήματα από εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας θα πρέπει να προσκομιστούν στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. και πριν από την υποβολή της δήλωσης ευκρινή φωτοαντίγραφα των διαταγών, δικαστικών αποφάσεων ή αγωγών που κατά περίπτωση υπάρχουν.

Για τα φυσικά πρόσωπα επιχειρήσεις που εμπίπτουν στις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 73 του ν.3842/2010, περί κινήτρων για τη διατήρηση θέσεων εργασίας, τα στοιχεία που αποδεικνύουν, τη μείωση κύκλου εργασιών και τη μη μείωση του αριθμού των εργαζομένων, των διαχειριστικών περιόδων που προϋποθέτουν την υπαγωγή στις διατάξεις αυτές, για μείωση των φορολογητέων εισοδημάτων.

Κατά τα λοιπά, η δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων φορολογικού έτους 2015, συνοδεύεται, κατά περίπτωση, από τα δικαιολογητικά, ήτοι βεβαιώσεις, αποδείξεις καταβολής εξόδων νοσοκομειακής και ιατρικής περίθαλψης και λοιπά δικαιολογητικά έγγραφα και στοιχεία, όπως αυτά προβλέπονται στις ΠΟΛ.1088/17.4.2015  και ΠΟΛ.1132/25.6.2015 αποφάσεις της Γ.Γ.Δ.Ε..

Τα ως άνω δικαιολογητικά των δηλώσεων που υποβάλλονται ηλεκτρονικά, φυλάσσονται από το φορολογούμενο για μελλοντικό έλεγχο.

8. ΔΑΠΑΝΗ ΑΓΟΡΑΣ ΑΓΑΘΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (κωδ.049 Πίνακα 7) Δεν προσκομίζονται για το φορολογικό έτος 2015.

9. ΑΛΛΟΔΑΠΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ α.ν. 89/1967

Τα εισοδήματα του αλλοδαπού προσωπικού των εγκατεστημένων στην Ελλάδα γραφείων σύμφωνα με τις διατάξεις του α.ν. 89/1967(Α΄ 132), που δεν προκύπτουν στην Ελλάδα και βάσει του άρθρου 3 του ν. 4172/2013 δεν υπόκεινται σε φορολογία, δηλώνονται με δικαιολογητικό το παραστατικό εισαγωγής χρηματικών κεφαλαίων σε λογαριασμό Τράπεζας που εδρεύει στην Ελλάδα, στους κωδ. 781-782 του εντύπου Ε1.

Άρθρο 6
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 4 Απριλίου 2016

Ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ

Αθήνα, 5 Απριλίου 2016
Αρ. Πρωτ.: ΔΕΑΦ Α 1054386 ΕΞ2016

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΝ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ:Α΄

Ταχ. Δ/νση : Καρ. Σερβίας 10
Τ.Κ. : 101 84 ΑΘΗΝΑ
Πληροφορίες :
Τηλέφωνο : 210 3375315-7
FAX : 210 3375001

ΘΕΜΑ: Φορολογική μεταχείριση αποζημίωσης απόλυσης.

Σχετ.: Το με Α.Π............. έγγραφο της Δ.Ο.Υ. Χανίων.

Σε συνέχεια του ανωτέρω σχετικού, αναφορικά με το παραπάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα εξής:

1. Με τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παρ.4 του άρθρου 8 του ν.4172/2013 ορίζεται, ότι χρόνος κτήσης του εισοδήματος θεωρείται ο χρόνος που ο δικαιούχος απέκτησε το δικαίωμα είσπραξής του.

2. Με τις διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 74 του ν.3863/2010 ορίζεται, ότι όταν η αποζημίωση λόγω καταγγελίας της σύμβασης εργασίας υπερβαίνει τις αποδοχές δύο (2) μηνών, ο εργοδότης υποχρεούται να καταβάλει κατά την απόλυση μέρος της αποζημίωσης που αντιστοιχεί στις αποδοχές δύο (2) μηνών. Το υπόλοιπο ποσό καταβάλλεται σε διμηνιαίες δόσεις, καθεμία από τις οποίες δεν μπορεί να είναι κατώτερη από τις αποδοχές δύο (2) μηνών, εκτός και αν το ποσό που υπολείπεται για την εξόφληση του συνόλου της αποζημιώσεως είναι μικρότερο. Η πρώτη δόση καταβάλλεται την επομένη της συμπλήρωσης διμήνου από την απόλυση.

3. Με το ανωτέρω σχετικό ερωτάται εάν η αποζημίωση απόλυσης που οφείλεται στο δικαιούχο, δηλώνεται από αυτόν στο σύνολό της κατά το έτος απόλυσης ή τμηματικά στα έτη είσπραξης της αποζημίωσης.

4. Από τα ανωτέρω συνάγεται, ότι η αποζημίωση λόγω καταγγελίας της σύμβασης εργασίας που σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην παρ.2 του παρόντος καταβάλλεται σε δόσεις που αντιστοιχούν σε διαφορετικά φορολογικά έτη, δηλώνεται τμηματικά στα φορολογικά έτη που εισπράχθηκε η κάθε δόση, καθόσον το δικαίωμα είσπραξης του δικαιούχου της αποζημίωσης αντιστοιχεί στο χρόνο είσπραξης της κάθε δόσης που δικαιούται. Στις περιπτώσεις αυτές οι υπόχρεοι για την υποβολή του ηλεκτρονικού αρχείου βεβαιώσεων οφείλουν να αποστέλλουν μόνο το τμήμα της αποζημίωσης που πραγματικά εισπράχθηκε μέσα στο φορολογικό έτος και όχι τη συνολικά οφειλόμενη.




Ακριβές Αντίγραφο
Η Προϊσταμένη του Αυτοτελούς Τμήματος Διοίκησης

Ο Προϊστάμενος της Δ/νσης
Ε. Σαΐτης

Αθήνα, 17 Μαρτίου 2016
Αρ. Πρωτ: ΔΕΑΦΒ 1054893 ΕΞ 2016

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
1. Δ/ΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Β'
2. Δ/ΝΣΗ ΕΛΕΓΧΩΝ
ΤΜΗΜΑ Δ'

Ταχ. Δ/νση: Καρ. Σερβίας 10   
Ταχ. Κωδ.: 101 84, ΑΘΗΝΑ
Πληροφορίες: Κ. Καρακικέ, Μ. Αλεβίζου
Τηλέφωνο: 210 - 3375311, 3375527
ΦΑΞ: 210 - 3375001

ΘΕΜΑ: Διευκρινίσεις ως προς την υποχρέωση τεκμηρίωσης των τιμών ενδοομιλικών συναλλαγών κατ' εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 50 του ν.4172/2013 και του άρθρου 21 του ν.4174/2013.

Με αφορμή ερωτήματα που έχουν υποβληθεί στην υπηρεσία μας αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 50 του ν.4172/2013, οι οποίες εφαρμόζονται για τα εισοδήματα που αποκτώνται και τις δαπάνες που πραγματοποιούνται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από 1.1.2014 και μετά, ορίζεται ότι τα νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες όταν πραγματοποιούν συναλλαγές, μία ή περισσότερες, διεθνείς ή και εγχώριες, με συνδεδεμένα πρόσωπα κατά την έννοια του άρθρου 2 του Κ.Φ.Ε. με οικονομικούς ή εμπορικούς όρους διαφορετικούς από εκείνους που θα ίσχυαν μεταξύ μη συνδεδεμένων προσώπων (ανεξάρτητων επιχειρήσεων) ή μεταξύ συνδεδεμένων προσώπων και τρίτων, οποιαδήποτε κέρδη τα οποία χωρίς τους όρους αυτούς θα είχαν πραγματοποιηθεί από το νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, αλλά τελικά δεν πραγματοποιήθηκαν λόγω των διαφορετικών όρων (αρχή των ίσων αποστάσεων) περιλαμβάνονται στα κέρδη του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας μόνον στο βαθμό που δεν μειώνουν το ποσό του καταβλητέου φόρου (παρ. 1).

Οι ανωτέρω διατάξεις εφαρμόζονται και ερμηνεύονται σύμφωνα με τις γενικές αρχές και τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τις ενδοομιλικές συναλλαγές (παρ. 2).

2. Προκειμένου για την εκπλήρωση τήρησης της «αρχής των ίσων αποστάσεων», τα συνδεδεμένα κατά την έννοια της περ. ζ' του άρθρου 2 του Κ.Φ.Ε. (ν.4172/2013) πρόσωπα, υποχρεούνται, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 21 του ν.4174/2013 (Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας), να τηρούν φάκελο τεκμηρίωσης και να υποβάλουν συνοπτικό πίνακα πληροφοριών, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις που προβλέπονται από τις διατάξεις αυτές.

Συγκεκριμένα, τα ημεδαπά νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες των περιπτώσεων γ' και δ' του άρθρου 2 του ΚΦΕ, για τις συναλλαγές καθώς και τη μεταφορά λειτουργιών που πραγματοποιούν με άλλα συνδεδεμένα πρόσωπα κατά την έννοια της περίπτωσης ζ' του ιδίου άρθρου και οι οποίες εμπίπτουν στο άρθρο 50 και 51 του ΚΦΕ, υποχρεούνται να τηρούν τον Φάκελο Τεκμηρίωσης τιμών ενδοομιλικών συναλλαγών του άρθρου 21 του ΚΦΔ. Την ίδια υποχρέωση τήρησης έχουν και οι μόνιμες εγκαταστάσεις αλλοδαπών επιχειρήσεων στην Ελλάδα για τις συναλλαγές τους και τις μεταφορές λειτουργιών με το κεντρικό ή με τα συνδεδεμένα πρόσωπα του κεντρικού τους στην αλλοδαπή, καθώς και τα ημεδαπά νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες για τις συναλλαγές τους και μεταφορές λειτουργιών με μόνιμες εγκαταστάσεις που διατηρούν στην αλλοδαπή.

Οι ανωτέρω υπόχρεοι απαλλάσσονται από την υποχρέωση τήρησης Φακέλου Τεκμηρίωσης, εφόσον : α) οι παραπάνω συναλλαγές ή μεταφορά λειτουργιών ανέρχονται μέχρι εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ ετησίως και αθροιστικώς όταν ο κύκλος εργασιών του υπόχρεου δεν υπερβαίνει τα πέντε εκατομμύρια (5.000.000) ευρώ «ανά φορολογικό έτος» ή β) οι παραπάνω συναλλαγές ή μεταφορά λειτουργιών ανέρχονται μέχρι διακόσιες χιλιάδες (200.000) ευρώ ετησίως και αθροιστικώς, όταν ο κύκλος εργασιών του υπόχρεου υπερβαίνει τα πέντε εκατομμύρια (5.000.000) ευρώ «ανά φορολογικό έτος».

Το περιεχόμενο του Φακέλου Τεκμηρίωσης και του Συνοπτικού Πίνακα πληροφοριών, οι αποδεκτές μέθοδοι καθορισμού τιμών των συναλλαγών και οι μέθοδοι καθορισμού του αποδεκτού εύρους των τιμών ή του περιθωρίου κέρδους έχουν καθορισθεί με τις ΠΟΛ.1097/9.4.2014 και ΠΟΛ.1144/15.5.2014 Αποφάσεις του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων.

3. Μετά από όλα όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω και δεδομένου ότι αντικείμενο της τεκμηρίωσης ενδοομιλικών συναλλαγών των υπόχρεων ημεδαπών νομικών προσώπων και οι νομικών οντοτήτων των περιπτώσεων γ' και δ' του άρθρου 2 του ΚΦΕ, είναι, κατά ρητή διατύπωση του νόμου, τα κέρδη από συναλλαγές με συνδεδεμένα πρόσωπα στον βαθμό που δεν μειώνουν το ποσό του καταβλητέου φόρου, συνάγεται ότι οι δαπάνες που δεν αναγνωρίζονται φορολογικά για έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων και αναμορφώνονται με την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος της επιχείρησης (δηλούμενες λογιστικές διαφορές) δεν αποτελούν αντικείμενο τεκμηρίωσης σύμφωνα με την αρχή των ίσων αποστάσεων, έστω και αν αφορούν ενδοομιλικές συναλλαγές. Ωστόσο, θα πρέπει να αναφέρονται στον Φάκελο Τεκμηρίωσης καθώς και στον σχετικό κατάλογο ενδοομιλικών συναλλαγών προς τεκμηρίωση του Συνοπτικού Πίνακα Πληροφοριών, με την επισήμανση ότι πρόκειται για δαπάνες που έχουν αναμορφωθεί φορολογικά.

 


Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ

Ακριβές Αντίγραφο
Η Προϊσταμένη του Αυτοτελούς Τμήματος Διοίκησης

Αθήνα, 12 - 10 - 2015
Αρ. Πρωτ. : 104401

ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΜΗΤΡΩΟΥ
Αρ. πρωτ.: 481
Ημερομηνία: 13-10-2015

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ και ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ και ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΑΓΟΡΑΣ Δ/ΝΣΗ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ και ΓΕΜΗ
ΤΜΗΜΑ Γ'

Ταχ. Δ/νση: Πλ. Κάνιγγος
Τ.Κ. : 101 81
Πληροφορίες: Σπ. Περιστέρης
Τηλέφωνο: 213 - 15 14 303
210 - 38 43 391
Fax: 210 - 38 38 981
210 - 38 42 509
E-MAIL: speristeris@gge.gr

ΘΕΜΑ : ΥΠΟΒΟΛΗ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΕΓΓΡΑΦΗΣ Ή ΜΗ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΜΗΤΡΩΟ

Σε απάντηση του από 29/9/2015 ηλεκτρονικού σας μηνύματος με το εν θέματι αντικείμενο, σας ενημερώνουμε ότι κατά την άποψη της Υπηρεσίας μας το επάγγελμα του καθηγητή Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δεν προσδίδει στο φυσικό πρόσωπο την εμπορική ιδιότητα, συνεπώς δεν υπάρχει και υποχρέωση εγγραφής του στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο, άποψη την οποία αιτιολογούμε ως εξής:

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 3419/2005 ως ισχύει, υποχρέωση εγγραφής στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο υφίσταται για τα φυσικό πρόσωπα που είναι έμποροι, ενώ υπάρχει δυνατότητα εγγραφής κατά την κρίση τους (προαιρετική) για όσους ασκούν οικονομική ή επαγγελματική δραστηριότητα τέτοια που δεν τους καθιστά εμπόρους.¹

Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 1 του Εμπορικού Νομού «Έμποροι είναι όσοι μετέρχονται πράξεις εμπορικός και κύριον επάγγελμα έχουν την εμπορία». Όπως έχει ερμηνευθεί η διάταξη, έμπορος είναι αυτός που μετέρχεται εμπορικές πράξεις (οι οποίες ορίζονται από τον νόμο²) κατά σύνηθες επάγγελμα. Συνεπώς εάν φυσικό πρόσωπο ασκεί δραστηριότητες που εμπίπτουν στις εκ του νόμου οριζόμενες ως εμπορικές πράξεις και αποτελούν το κύριο ή σύνηθες επάγγελμά του κτάται την ιδιότητα του εμπόρου. Για δε τα ελευθέρια επαγγέλματα (όπως π.χ. το επάγγελμα του λογιστή όπως ορίζεται στο άρθρο 48 του ν. 2238/1994³), το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους έχει αποφανθεί πως δεν συμπεριλαμβάνονται στις εξ αντικειμένου περιοριστικώς απαριθμούμενες πράξεις του χερσαίου εμπορίου του Β. Δ/τος περί αρμοδιότητος των Εμποροδικείων (υπ.' αριθμό. ΝΣΚ 774/1999 Γνωμοδότηση του).⁴

Όμως γίνεται δεκτό οπό την θεωρία και την νομολογία ότι ακόμα και αν δεν περιλαμβάνεται στο κατάλογο των απαριθμούμενων στο νόμο εμπορικών πράξεων, εμπορική πράξη είναι γενικά κάθε πράξη (συμπεριλαμβανομένης και της παροχής υπηρεσιών) που περιέχει διαμεσολάβηση στην κυκλοφορία των οικονομικών αγαθών, φέρει τα στοιχεία της αβεβαιότητας και του κινδύνου, αλλά και την ελπίδα του κέρδους, στην οποία ο ενεργών την πράξη αμέσως ή εμμέσως προσβλέπει. Με άλλα λόγιο, η άσκηση εμπορίας και κατ' επέκταση η κτήση της εμπορικής ιδιότητας συνιστά πραγματικό γεγονός που προϋποθέτει προηγούμενη έρευνα των επαγγελματικών συνθηκών⁵.

Συνεπώς εάν φυσικό πρόσωπο ασκεί δραστηριότητα με τα ανωτέρω χαρακτηριστικά στα πλαίσια οργανωμένης επιχείρησης (με διάθεση εργατικού ή υπαλληλικού προσωπικού ή/και μηχανημάτων, μίσθωση επαγγελματικής στέγης κλπ) θεωρείται έμπορος.

Ωστόσο, έχει επίσης γίνει δεκτό από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους⁶ ότι πρέπει να γίνεται διάκριση μεταξύ των «πρωτογενών» και των «απλών διαμεσολαβητικών υπηρεσιών». Έτσι υπηρεσίες οι οποίες συνιστούν ουσιαστική παροχή, με την οποία ικανοποιείται άμεσα μία ανθρώπινη ανάγκη, δηλ. αυτές που παραδοσιακά κατηγοριοποιούνται ως υπηρεσίες ελευθέριων επαγγελμάτων, βρίσκονται εκτός εμπορίου και Εμπορικού Δικαίου λόγω του ιδιαίτερα στενού προσωπικού δεσμού των προσώπων αυτών με τους πελάτες τους αλλά και γιατί σε αυτές προέχει το Επιστημονικό ή το καλλιτεχνικό στοιχείο. Από την άλλη ομοίως το ΝΣΚ έχει γνωμοδοτήσει ότι ο αποκλεισμός αυτός δεν μπορεί να είναι απεριόριστος⁷.

Επίσης έχει γίνει δεκτό από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους ότι ακόμα και αν κατά την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος «είναι δυνατόν να διενεργηθούν εμπορικές πράξεις, αυτές δεν προσδίδουν, σ' αυτόν που τις διενεργεί, εμπορική ιδιότητα αφού εν προκειμένω το κύριο στοιχείο των πράξεων αυτών είναι η προσωπική εργασία, το δε κέρδος αποτελεί αμοιβή σωματικής καταπόνησης»⁸.

Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει ότι ο καθηγητής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δεν μπορεί να θεωρηθεί έμπορος, οπότε δεν έχει υποχρέωση εγγραφής στο Γ.Ε.ΜΗ..

Τέλος η ΥΓΕΜΗ του Επιμελητηρίου Κοζάνης που απευθύνεται το παρόν, παρακαλείται όπως μας ενημερώσει σε αποκλειστική προθεσμία 10 ημερών για το εάν έχει προβεί σε εγγραφή στο ΓΕΜΗ και άλλων ανάλογων περιπτώσεων και σε περίπτωση που έχει πράξει κάτι τέτοιο, όπως προβεί στις σχετικές διαγραφές σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 10 του ν.3419/2005



Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ
Σ. ΜΑΣΓΑΝΑΣ


Παραπομπές

¹ Παραθέτουμε σχετικά  εδάφια του πρώτου άρθρου του ν. 3419/2005 όπως  ισχύει
«Άρθρο 1
Γενικό Εμπορικά Μητρώο Υπόχρεοι καταχώρησης
1. Καθιερώνεται Γενικά Εμπορικά Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ), στο οποίο εγγράφονται υποχρεωτικό το κατωτέρω πρόσωπο και ενώσεις προσώπων (εφεξής "οι υπόχρεοι").
α. Τα φυσικά πρόσωπα που είναι έμποροι και διαθέτουν επαγγελματική κατοικία ή εγκατάσταση ή ασκούν εμπορία μέσω κύριας ή δευτερεύουσας εγκατάστασης στην ημεδαπή.
β. Η ένωση προσώπων που ασκεί εμπορία μέσω κύριας ή δευτερεύουσας εγκατάστασης στην ημεδαπή και κάθε εμπορική εταιρεία, εφόσον η σύσταση της έγινε κατά το ελληνικό δίκαιο, ήτοι η ομόρρυθμη και ετερόρρυθμη (απλή ή κατά μετοχές) εταιρεία, ο αστικός συνεταιρισμός, στον οπαίο περιλαμβάνεται ο αλληλοασφαλιστικός και ο πιστωτικός συνεταιρισμός, η ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία, η εταιρεία περιορισμένης ευθύνης και η ανώνυμη εταιρεία ......
(..... )
2. Στο ΓΕΜΗ. εγγράφονται προαιρετικά:
α. οι κοινοπραξίες.
β. οι απτικές εταιρείες που προβλέπονται στα άρθρο 784 ΑΚ.
γ. τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή ενώσεις προσώπων που ασκούν ή προτίθενται να ασκήσουν οικονομική ή επαγγελματική δραστηριότητα, χωρίς να έχουν καταστεί έμποροι από την άσκηση της δραστηριότητας αυτής.»

² Παραθέτουμε σχετικά άρθρα του ΒΔ της 2/14-5-1835 «περί της αρμοδιότητας των Εμποροδικείων»
«Άρθρον 2. Ο νόμος θεωρεί εμπορικάς: τας αγοράς προϊόντων γης ή τέχνης, τας οποίας ήθελε κάμει τις, δια να μεταπωλήση ταύτα ακατέργαστα, ως τα ηγόρασεν, η κατειργασμένα και μεταποιημένα εις χειροτεχνήματα, είτε επι σκοπώ να μισθώση απλώς την χρήσιν αυτών πάσαν επιχείρησιν χειροτεχνιών, παραγγελίας ή μετακομίσεως δια γης ή δι` ύδατος πάσαν επιχείρησιν προμηθείας, πρακτορείας. πλειστηριάσεως και δημοσίων θεαμάτων όλας τας κολλυβιστικάς, τραπεζιτικάς και μεσιτικάς εργασίας όλας τας εργασίας των δημοσίων Τραπεζών όλας τας μεταξύ εμπόρων και τραπεζιτών υποχρεώσεις τας συναλλαγαγματικα και τας απο τόπου εις τόπον αποστολάς χρηματων, οποιοιδήποτε και αν οι συναλλαττόμενοι.
Άρθρον 3. Ο νόμος θεωρεί επίσης πράξεις εμπορικάς: πάσαν επιχείρησιν κατασκευής και πάσαν αγοράν, πώλησιν ή μεταπώλησιν πλοίων, προς την εντός ή εκτός Κράτους ναυτιλίαν χρησίμων όλας τας θαλασσίους αποστολάς πάσαν αγοράν ή ώλησιν αρμένων, εξαρτίων και ζωοτροφιών πάσαν ναύλωσιν παν ναυτικόν δάνειον, όλα τα περί μισθώσεως του πληρώματος συμφωνίας και συμβάσεις όλας τας προς υπηρεσίαν εμπορικών πλοίων μισθώσεις ναυτικών.

³ Παραθέτουμε την παρ. 1 του άρθρου 48 του ν. 2238/1994 ως ισχύει.
1. Εισόδημα από υπηρεσίες ελευθερίων επαγγελμάτων είναι οι αμοιβές από την άσκηση του ελευθέριου επαγγέλματος του ιατρού, οδοντιάτρου, κτηνιάτρου, φυσιοθεραπευτή, βιολόγου, ψυχολόγου, μαίας, δικηγόρου, δικολάβου, συμβολαιογράφου, άμισθου υποθηκοφύλακα, δικαστικού επιμελητή, αρχιτέκτονα, μηχανικού, τοπογράφου, χημικού, γεωπόνου, γεωλόγου, δασολόγου, ωκεανογράφου, σχεδιαστή, δημοσιογράφου, συγγραφέα, διερμηνέα, ξεναγού, μεταφραστή, καθηγητή ή δασκάλου, καλλιτέχνη γλύπτη ή ζωγράφου ή σκιτσογράφου ή χαράκτη, ηθοποιού, εκτελεστή μουσικών έργων ή μουσουργού, καλλιτεχνών των κέντρων διασκέδασης, χορευτή, χορογράφου, σκηνοθέτη, σκηνογράφου, ενδυματολόγου, διακοσμητή, οικονομολόγου, αναλυτή, προγραμματιστή, ερευνητή ή συμβούλου επιχειρήσεων, λογιστή ή φοροτέχνη, αναλογιστή, κοινωνιολόγου, κοινωνικού λειτουργού και εμπειρογνώμονα.

⁴ Παραθέτουμε απόσπασμα της υπ' αριθμό. ΝΣΚ 774/1999 Γνωμοδότησης του ΝΣΚ:
«Τα ελευθέρια επαγγέλματα, όπως ρητώς και περιοριστικώς από απόψεως φορολογικού δικαίου κατανομάζονται στις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 48 του νόμου 2238/1994 - χωρίς αυτό να σημαίνει ότι στα ελευθέρια επαγγέλματα από απόψεως εμπορικού δικαίου δεν μπορούν να υπαχθούν και άλλες μη κατονομαζόμενες στο άρθρο αυτό περιπτώσεις - ανήκουν στα παραδοσιακώς ελευθέρια επαγγέλματα, κυρίως επιστημονικού ή καλλιτεχνικού χαρακτήρα, τα οποία δεν συμπεριλαμβάνονται στις εξ αντικειμένου περιοριστικώς απαριθμούμενες εμπορικές πράξεις του χερσαίου εμπορίου, του άρθρου 2 του Π.Δ/τος  περί αρμοδιότητας των εμποροδικείων.»

⁵ Βλέπε Γνωμοδοτήσεις ΝΣΚ 391/2010 Δ' Τμήματος και ΝΣΚ 368/2005 (Ατομική) σύμφωνα με τις οποίες «Η κτήση της εμπορικής ιδιότητας συνιστά πραγματικό γεγονός κατά το ουσιαστικό κριτήριο, το οποίο χρήζει ανάλογης απόδειξης. Η άσκηση εμπορίας είναι επίσης πραγματικό, κατά βάση, γεγονός, που προϋποθέτει προηγούμενη έρευνα των επαγγελματικών συνθηκών. Συνεπώς η κρίση εάν κάποιο πρόσωπο έχει την εμπορική ιδιότητα, δύναται να  εξαχθεί μόνο μετά  από περιπτωσιολογική  εξέταση της  υπ' αυτού ασκούμενης επαγγελματικής δραστηριότητας, ως και των συνθηκών άσκησης αυτής. Ειδικότερα δε στη Γνωμοδότηση ΝΣΚ 368/2005 επισημαίνεται ότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη αν οι επαγγελματικές δραστηριότητες λαμβάνουν χώρα στα πλαίσια οργανωμένης επιχείρησης (με διάθεση εργατικού προσωπικού, μηχανημάτων κλπ.)»

⁶ βλ. Γνωμοδοτήσεις ΝΣΚ 200/2010 Στ’ Τμήματος ΝΣΚ 774/1999 Γ Τμήματος ΝΣΚ).

⁷ Στην Γνωμοδότηση 391/2010 Δ’ Τμήματος ΝΣΚ αναφέρεται ότι «ο αποκλεισμός, όμως, αυτός της εμπορικότητας δεν μπορεί να είναι απεριόριστος. Τούτο διότι δη' αποκλείεται η μη εμπορική επαγγελματική δράση τον φονικού προσώπου να γίνει εμπορική, εάν αποτελέσει το σκοπό εμπορικής εταιρείας και εν γένει οργανωμένης επιχείρησης,»  

⁸ βλ. Γνωμοδοτήσεις ΝΣΚ 378/2002 Β' Τμήματος ΝΣΚ και ΝΣΚ 948/1987. Οι γνωμοδοτήσεις αυτές και όλες όσες αναφέρονται σε προηγούμενες παραπομπές μπορούν να αναζητηθούν στην ηλεκτρονική διεύθυνση του ΝΣΚ.

Αθήνα, 17-11-2015
Αρ. Πρωτ. : 117375

ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΜΗΤΡΩΟΥ
Αρ. πρωτ.: 545
Ημερομηνία: 26-11-2015

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ και ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΑΓΟΡΑΣ
Δ/ΝΣΗ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ και ΓΕΜΗ
ΤΜΗΜΑ Γ'

Ταχ. Δ/νση: Πλ. Κάνιγγος
Τ.Κ. : 101 81
Πληροφορίες: Σπ. Περιστέρης
Τηλέφωνο: 213 - 15 14 303
210 - 38 43 391
Fax: 210 - 38 38 981
210 - 38 42 509
E-MAIL: speristeris@gge.gr

ΘΕΜΑ : « ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ»

Σε απάντηση του ως άνω σχετικού σας γνωρίζουμε ότι κατά το στάδιο της εκκαθάρισης το νομικό πρόσωπο αυτής εξακολουθεί να υπάρχει για τον σκοπό και τις ανάγκες της εκκαθάρισης, η δε νομική προσωπικότητα μιας εταιρείας, εξακολουθεί να υπάρχει «πλάσματι του νόμου» με όλες τις από αυτήν προκύπτουσες συνέπειες.

Όσον αφορά το πρώτο ερώτημα (είσοδο κληρονόμων σε Ο.Ε.) σας γνωρίζουμε ότι σύμφωνα με την παράγραφο 1, του άρθρου 265 του ν.4072/2012 «Σε περίπτωση συνέχισης της εταιρείας με τους κληρονόμους θανόντος εταίρου κάθε κληρονόμος μπορεί να εξαρτήσει την παραμονή του στην εταιρεία από το αν θα λάβει τη θέση ετερόρρυθμου εταίρου. Εφόσον οι εταίροι δεν κάνουν δεκτή την πρόταση, ο κληρονόμος μπορεί να εξέλθει από την εταιρία».

Επιπρόσθετα η ΠΟΛ.1013/31.1.2005 του Υπουργείου Οικονομικών και Οικονομίας ορίζει ότι «Στην περίπτωση προσωπικής εταιρίας (Ο.Ε. και Ε.Ε.) στο καταστατικό της οποίας προβλέπεται η ρήτρα ότι «αυτή συνεχίζεται και μετά τον θάνατο εταίρου μεταξύ των λοιπών εταίρων και των κληρονόμων του θανόντος» και εφόσον βεβαίως από το καταστατικό δεν συνάγεται άλλο τι, η προσωπική εταιρία για το χρονικό διάστημα από τον θάνατο του εταίρου μέχρι την τροποποίηση του καταστατικού της, υποχρεούται στη δήλωσή μεταβολής  (Μ3) «έναρξης / μεταβολής εργασιών μη φυσικού προσώπου» να αναφέρει ως νέα μέλη της τον καθένα από τους κληρονόμους του αποβιώσαντος με αυτοτελή εταιρική συμμετοχή.

Τέλος σας ενημερώνουμε ότι κατά το στάδιο της εκκαθάρισης δεν είναι δυνατή η μεταβίβαση εταιρικών μεριδίων σε νέους εταίρους, καθώς αυτό δεν αποτελεί αντικειμενικό τρόπο υποβοήθησης της εκκαθάρισης (όπως π.χ. η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου) και δεν εξυπηρετεί τους σκοπούς της.



Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ
Σ. ΜΑΣΓΑΝΑΣ

Αθήνα, 17 Νοεμβρίου 2015
Αρ. Πρωτ.: 118654
Σχετ.: 39271

ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΜΗΤΡΩΟΥ
Αρ. πρωτ.: 547
Ημερομηνία: 26-11-2015
 
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ και ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ και ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΑΓΟΡΑΣ Δ/ΝΣΗ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ και Γ.Ε.ΜΗ.
ΤΜΗΜΑ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΡΥΘΜΙΣΕΩΝ και ΓΕΜΗ

Ταχ. Δ/νση : Πλ. Κάνιγγος
Τ. Κ.: 101 81
Πληροφορίες:Ε. Αθανασάκη
Τηλέφωνο:213 15 14 303
Fax:  210 38 38 981
Mail: eathanasaki@gge.gr
 
Θέμα: Ερώτημα σχετικά με ημερομηνία Ισολογισμού Έναρξης Εκκαθάρισης

Σε απάντηση του από 6-4-2015 ερωτήματος που θέσατε στην υπηρεσία μας σχετικά με το εν θέματι αντικείμενο, καταρχήν θα θέλαμε να ζητήσουμε την κατανόησή σας για την καθυστέρηση, η οποία οφείλεται αφενός στο φόρτο εργασίας της υπηρεσίας μας και αφετέρου, στο γεγονός ότι ήταν σε εξέλιξη έκδοση έγγραφων οδηγιών προς όλες τις ΥΓΕΜΗ, σχετικές με το ερωτήματα που μας θέτετε. Σας επισυνάπτουμε το εν λόγω έγγραφο με Α.Π. 82432/4.8.2015, προς ενημέρωσή σας και είμαστε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε περαιτέρω διευκρίνιση.
 


Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ
ΣΩΤ. ΜΑΣΓΑΝΑΣ

Αθήνα, 12-10-2015
Αρ. Πρωτ. : 104405

ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΜΗΤΡΩΟΥ
Αρ. πρωτ.: 480
Ημερομηνία: 19-10-2015
 
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ και ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ και ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΑΓΟΡΑΣ
Δ/ΝΣΗ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ και ΓΕΜΗ
ΤΜΗΜΑ Γ'

Ταχ. Δ/νση : Πλ. Κάνιγγος
Τ. Κ.: 101 81
Πληροφορίες: Σ. Περιστέρης
Τηλέφωνο:213 15 14 303
210-3843391
Fax:  210 38 38 981
210-3842509

ΘΕΜΑ: «Αναφορά προβλήματος σχετικά με την εταιρεία ............... ΕΕ».

Σε απάντηση στο υπ' αριθ. πρωτ. 37918/29-9-2015 ερώτημα σας, σχετικά με την εταιρεία ............... EE, σας γνωρίζουμε τα παρακάτω:

• Στο από 15/12/10/2010 καταστατικό της Ετερορρύθμου εταιρείας με την επωνυμία «.......... ΕΕ» και με αριθ. ΓΕΜΗ ......................, αναφέρεται ότι:

Α) Άρθρο 9: «Σε περίπτωση Θανάτου ενός των εταίρων η εταιρεία ΔΕΝ ΛΥΕΤΑΙ, αλλά συνεχίζεται από τον άλλο εταίρο και τους κληρονόμους του αποβιώσαντος».
Β) Άρθρο 12: «Η εταιρεία μετά τη λύση της τίθεται σε εκκαθάριση, εκκαθαριστές δε ορίζονται και οι δύο εταίροι, ΕΝΕΡΓΟΥΝΤΕΣ ΑΠΟ ΚΟΙΝΟΥ».
Ως εκ τούτου η δικαστική απόφαση με αριθμό 1159/26-6-2015 του Ειρηνοδικείου Αθηνών περί λύσης και εκκαθάρισης της εν λόγω εταιρείας, με την οποία ορίζονται ως εκκαθαριστές και οι δύο εταίροι, είναι προϊόν πλάνης, καθώς σκοπίμως αποκρύφθηκε το γεγονός του θανάτου του ομορρύθμου εταίρου, κ. .................................., ο οποίος απεβίωσε στις 2/7/2012.

• Επίσης σύμφωνα με την παρ. 1γ του άρθρου 10 του ν.3419/2005 «Οι υπόχρεοι διαγράφονται από το ΓΕΜΗ με το θάνατο τους, Η διαγραφή διενεργείται με την προσκόμιση από οποιονδήποτε έχει έννομο συμφέρον, της ληξιαρχικής πράξης θανάτου» στην ΥΓΕΜΗ. «Αν οι κληρονόμοι του υπόχρεου συνεχίσουν την εμπορική δραστηριότητα του θανόντος, καθένας από αυτούς υποχρεούται, αυτοτελώς, να εγγραφεί στο ΓΕΜΗ από το χρόνο αποδοχής, εκ μέρους του, της κληρονομιάς ή την πάροδο της προθεσμίας για αποποίησή της».

• Επιπρόσθετα, σύμφωνα με την ΠΟΛ.1013/31.1.2005 του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών, η οποία κοινοποιεί την αριθ. ΝΣΚ 633/2004 γνωμοδότηση του ΝΣΚ (ατομική), «στην περίπτωση προσωπικής εταιρίας (Ο.Ε. και Ε.Ε.) στο καταστατικό της οποίας προβλέπεται η ρήτρα ότι «αυτή συνεχίζεται και μετά τον θάνατο εταίρου μεταξύ των λοιπών εταίρων και των κληρονόμων του θανόντος» και εφόσον βεβαίως από το καταστατικό δεν συνάγεται άλλο τι, η προσωπική εταιρία για το χρονικό διάστημα από τον θάνατο του εταίρου μέχρι την τροποποίηση του καταστατικού της, υποχρεούται στη δήλωση μεταβολής (Μ3) «έναρξης / μεταβολής εργασιών μη φυσικού προσώπου» να αναφέρει ως νέα μέλη της τον καθένα από τους κληρονόμους του αποβιώσαντος με αυτοτελή εταιρική συμμετοχή». Ως εκ τούτου για την εν λόγω εταιρεία, οι κληρονόμοι που θα λάβουν τη θέση ετερόρρυθμων εταίρων ορίζονται και Εκκαθαριστές.

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι:

Α) η υπηρεσία σας θα πρέπει να διαβιβάσει αμελλητί το από 26.9.2015 εκδιδόμενο πιστοποιητικό θανάτου στην ΥΓΕΜΗ του ΕΒΕΑ, προκειμένου να προβεί σε αυτεπάγγελτη καταχώριση, σύμφωνα με την παρ. 4β του άρθρου 11 του ν. 3419/2005
 
Β) η ΥΓΕΜΗ του ΕΒΕΑ θα πρέπει να προβεί, σύμφωνα με τις διατάξεις του ιδίου άρθρου (άρθρο 11) σε αυτεπάγγελτη διόρθωση-μεταβολή για την λόγω καταχώρισης



Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ
ΣΩΤ. ΜΑΣΓΑΝΑΣ