Αριθμ. 102763/ΕΥΘΥ 739

(ΦΕΚ Β' 3652/17-10-2017)

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΚΑΙ Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Έχοντας υπόψη:

1. Το άρθρο 90 του «Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα» που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (Α΄ 98).

2. Το ν. 4314/2014 (Α΄ 265) «Α) Για τη διαχείριση, τον έλεγχο και την εφαρμογή αναπτυξιακών παρεμβάσεων για την προγραμματική περίοδο 2014-2020, Β) Ενσωμάτωση της Οδηγίας 2012/17 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 13ης Ιουνίου 2012 (ΕΕ L 156/16.6.2012) στο ελληνικό δίκαιο, τροποποίηση του ν. 3419/2005 (Α΄ 297) και άλλες διατάξεις» και ειδικότερα τα άρθρα 4, 5, 8, 16, 34, 37, 39 και 53Α.

3. Το π.δ. 116/2014 (A΄ 185) «Οργανισμός Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας».

4. Το π.δ. 123/2016 (Α΄ 208) «Ανασύσταση και μετονομασία του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, ανασύσταση του Υπουργείου Τουρισμού, σύσταση Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, μετονομασία Υπουργείων Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων».

5. Το π.δ. 125 /2016 (Α΄ 210) «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών».

6. Την υπ’αριθμ. Υ197/16-11-2016 απόφαση του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης, Αλέξανδρο Χαρίτση (Β΄ 3722), όπως τροποποιήθηκε με την Υ226/27-12-2016 όμοια (Β΄ 4233).

7. Την υπ’αριθ. 134453/28-12-2015 (Β΄ 2857) «Ρυθμίσεις για τις πληρωμές των δαπανών του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων ΠΔΕ (Τροποποίηση και αντικατάσταση της κοινής υπουργικής απόφασης 46274/26.09.2014 (Β΄ 2573)» κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και Οικονομικών.

8. Την από Ιουνίου 2016 μελέτη ανάπτυξης μεθοδολογίας εφαρμογής για την εναλλαγή προσωπικού των Υπηρεσιών του ΕΣΠΑ 2014-2020 σε ευαίσθητες θέσεις εργασίας, που εκπονήθηκε από την ΕΥΘΥ και τη ΜΟΔ ΑΕ.

9. Το γεγονός ότι από την παρούσα δεν προκύπτει επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού,

αποφασίζουμε:

Τον καθορισμό της διαδικασίας εφαρμογής της κινητικότητας των στελεχών που υπηρετούν σε Ειδικές Υπηρεσίες του ν. 4314/2014 και στην Κεντρική Υπηρεσία της ΜΟΔ Α.Ε. καθώς και της εναλλαγής σε ευαίσθητες θέσεις ως εξής:

Άρθρο 1
Ορισμοί Πεδίο εφαρμογής

Για την εφαρμογή της παρούσας ισχύουν οι εξής ορισμοί:

1. Κινητικότητα: ως κινητικότητα ορίζεται κάθε μετακίνηση στελεχών μεταξύ Ειδικών Υπηρεσιών ή μεταξύ Ειδικών Υπηρεσιών και Κεντρικής Υπηρεσίας της ΜΟΔ ΑΕ, η οποία αποσκοπεί στην οργανωμένη και διαφανή διαδικασία κάλυψης των αναγκών στελέχωσης των Υπηρεσιών, καθώς και στη βέλτιστη αξιοποίηση του υφιστάμενου ανθρώπινου δυναμικού, με την κατάλληλη σύζευξη μεταξύ των προς κάλυψη κενών θέσεων εργασίας και του προσωπικού που αιτείται μετακίνηση.

Η κινητικότητα εφαρμόζεται για τα στελέχη που υπηρετούν στις Ειδικές Υπηρεσίες του ν. 4314/2014 (Ειδικές Υπηρεσίες Εθνικής Αρχής Συντονισμού, Διαχειριστικές Αρχές, Αρχή Πιστοποίησης, Επιτελικές Δομές, Ειδική Υπηρεσία Προγραμματισμού, Συντονισμού και Παρακολούθησης της υλοποίησης των Χρηματοδοτικών Μηχανισμών Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, λοιπές Ειδικές Υπηρεσίες) και στην Κεντρική Υπηρεσία της ΜΟΔ Α.Ε. (Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε.), εφεξής Υπηρεσίες, εξαιρουμένων των υπαλλήλων ορισμένου χρόνου των Κοινών Γραμματειών των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του στόχου Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία.

2. Ευαίσθητη θέση εργασίας: Ως ευαίσθητη ορίζεται η θέση εργασίας, που σχετίζεται με αξιολόγηση και επαλήθευση πράξεων, επιθεώρηση/έλεγχο πράξεων και πληρωμές.

Ειδικότερα για τις πληρωμές, ευαίσθητες θέσεις εργασίας είναι αυτές που σχετίζονται με τη διαδικασία πληρωμής της κοινής υπουργικής απόφασης 134453/ 23-12-2015 (Β΄ 2857) και αφορούν την ιδιότητα του εκκαθαριστή, του υπεύθυνου λογαριασμού και του εισηγητή εκκαθάρισης. Ως ευαίσθητη θέση θεωρείται και η θέση στελέχους Τεχνικής Βοήθειας εφόσον στο πλαίσιο των καθηκόντων της θέσης αυτής ασκούνται αρμοδιότητες υπεύθυνου λογαριασμού ή εισηγητή εκκαθάρισης.

3. Εναλλαγή σε ευαίσθητες θέσεις εργασίας: Ως εναλλαγή σε ευαίσθητες θέσεις εργασίας ορίζεται η μετακίνηση του στελέχους που κατέχει ευαίσθητη θέση σε νέα θέση (ευαίσθητη ή μη) εντός της ίδιας Υπηρεσίας είτε σε άλλη Υπηρεσία. Η μετακίνηση αυτή γίνεται μετά από συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

4. Περίγραμμα Θέσης Εργασίας (Π.Θ.Ε.): ως Περιγράμματα θέσεων Εργασίας στην παρούσα απόφαση, νοούνται τα Π.Θ.Ε. των Διαχειριστικών Αρχών και της Αρχής Πιστοποίησης, τα οποία έχουν συμπεριληφθεί στο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου για τα ΕΠ του ΕΣΠΑ 2014-2020.

Άρθρο 2
Όργανα και αρμοδιότητες

Στη διαδικασία εφαρμογής της κινητικότητας και της εναλλαγής σε ευαίσθητες θέσεις συμμετέχουν:

1. Η Επιτροπή Κινητικότητας, η οποία συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, είναι τριμελής και απαρτίζεται από τον Προϊστάμενο της Εθνικής Αρχής Συντονισμού και δύο (2) εκπροσώπους της Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε. Η Επιτροπή Κινητικότητας είναι υπεύθυνη για την εποπτεία και την ορθή εφαρμογή της διαδικασίας.

2. Oι Επιτροπές Συνεντεύξεων, οι οποίες διενεργούν τις συνεντεύξεις, μέσω των οποίων επιλέγεται το προσωπικό σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 5 της παρούσας. Οι ανωτέρω Επιτροπές ορίζονται από τη ΜΟΔ Α.Ε. για κάθε Υπηρεσία υποδοχής προσωπικού, είναι τριμελείς και απαρτίζονται από τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας υποδοχής, τον Προϊστάμενο της Μονάδας υποδοχής και έναν εκπρόσωπο του Τομέα Υπηρεσιών Διοίκησης/ Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού (Τ.Υ.Δ.Α.Α.Δ.) της ΜΟΔ Α.Ε.

3. Η Κεντρική Υπηρεσία (Κ.Υ.) της ΜΟΔ Α.Ε., η οποία έχει τη συνολική ευθύνη για τον επιχειρησιακό σχεδιασμό και την εφαρμογή της διαδικασίας.

4. Η Ειδική Υπηρεσία θεσμικής Υποστήριξης (Ε.Υ.Ο.Υ.), η οποία αναλαμβάνει τη διοικητική διεκπεραίωση των υπουργικών αποφάσεων μετά από τη σχετική εισήγηση του Προέδρου της ΜΟΔ Α.Ε.

5. Οι Υπηρεσίες οι οποίες έχουν την ευθύνη εκτέλεσης των απαραίτητων ενεργειών για την ορθή εφαρμογή της διαδικασίας κινητικότητας και εναλλαγής σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρούσα.

Άρθρο 3
Κανόνες εφαρμογής διαδικασίας κινητικότητας

1. Η κινητικότητα προσωπικού εφαρμόζεται σε δύο (2) κύκλους, μετά από δημοσιοποίηση σχετικής πρόσκλησης, κατά τους μήνες Απρίλιο και Οκτώβριο κάθε έτους. Η πρόσκληση κάθε κύκλου αποτυπώνει τις διαπιστωμένες ανάγκες σε προσωπικό ανά Υπηρεσία και Μονάδα και απευθύνεται σε όλο το προσωπικό των Υπηρεσιών. Η εφαρμογή της διαδικασίας γίνεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 1 του άρθρου 5.

2. Για την κάλυψη επειγουσών αναγκών:

α) σε περίπτωση αιφνίδιας αποχώρησης υπαλλήλων από Υπηρεσίες

β) σε περίπτωση άρσης ή λήξης της απόσπασης υπαλλήλων της ΜΟΔ Α.Ε. που υπηρετούσαν σε θέσεις εκτός των Υπηρεσιών και για την κατάλληλη τοποθέτηση τους και

γ) σε περίπτωση έκτακτου αιτήματος μετακίνησης υπαλλήλου για σοβαρούς προσωπικούς ή οικογενειακούς λόγους ή λόγω συνυπηρέτησης με σύζυγο, που συνοδεύεται από επαρκή τεκμηρίωση και το οποίο εγκρίνεται από την Επιτροπή Κινητικότητας, μπορεί να εφαρμοστεί έκτακτη διαδικασία εφόσον δεν είναι δυνατόν λόγω των περιορισμών των κύκλων κινητικότητας να ενταχθούν στην κανονική διαδικασία. Στις περιπτώσεις αυτές εφαρμόζονται τα οριζόμενα στις παρ. 2 και 3 του άρθρου 5.

3. Στη διαδικασία κινητικότητας δύναται να εκδηλώσει ενδιαφέρον το προσωπικό που υπηρετεί στις Υπηρεσίες, εφόσον:

α) Έχει παραμείνει για συνεχόμενο διάστημα τουλάχιστον δύο (2) ετών στην τελευταία Υπηρεσία.

β) Δεν βαρύνεται με πειθαρχικές ποινές, των οποίων εκκρεμεί έκτιση.

Η προϋπόθεση της περ. α) δεν απαιτείται κατά την πρώτη εφαρμογή της διαδικασίας κινητικότητας (τον πρώτο κύκλο κινητικότητας).

4. Η μετακίνηση προσωπικού μπορεί να πραγματοποιηθεί, εφόσον:

α) Το ποσοστό των μετακινούμενων από την Υπηρεσία προέλευσης δεν υπερβαίνει το 10% του υπηρετούντος προσωπικού της ανά κύκλο εφαρμογής και

β) Στην περίπτωση των Διαχειριστικών Αρχών και της Αρχής Πιστοποίησης, διατηρούν τουλάχιστον το 80% της προβλεπόμενης δυναμικότητας τους.

5. Κατ’ εξαίρεση, για στελέχη υψηλής εξειδίκευσης (π.χ. προγραμματιστές), σε περίπτωση αντίρρησης του φορέα προέλευσης, για το αίτημα μετακίνησης αποφασίζει η Επιτροπή Κινητικότητας.

Άρθρο 4
Κανόνες εφαρμογής διαδικασίας εναλλαγής σε ευαίσθητες θέσεις εργασίας

1. Για την εφαρμογή της διαδικασίας εναλλαγής σε ευαίσθητες θέσεις εργασίας απαιτείται η αντιστοίχιση κάθε στελέχους με συγκεκριμένο Περίγραμμα Θέσης Εργασίας (Π.Θ.Ε.) ή με την άσκηση συγκεκριμένων αρμοδιοτήτων/καθηκόντων, εφόσον δεν υπάρχει Π.Θ.Ε. και ο εντοπισμός των κατόχων ευαίσθητης θέσης, με ευθύνη του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας.

2. Ως έναρξη του χρόνου παραμονής σε ευαίσθητη θέση εργασίας λογίζεται κάθε φορά η ημερομηνία ανάληψης καθηκόντων σε θέση εργασίας που αντιστοιχεί στο συγκεκριμένο Π.Θ.Ε. ή σε συγκεκριμένες αρμοδιότητες σε μία Υπηρεσία, για την προγραμματική περίοδο 2014-2020, όπως βεβαιώνεται από τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας.

3. Ως χρόνος παραμονής στην ίδια ευαίσθητη θέση ορίζονται τα πέντε (5) έτη. Ως λήξη του χρόνου παραμονής λογίζεται το τέλος του ημερολογιακού έτους κατά το οποίο συμπληρώνονται τα πέντε (5) έτη από την ημερομηνία ανάληψης καθηκόντων σε θέση εργασίας που αντιστοιχεί στο συγκεκριμένο Π.Θ.Ε. ή στις συγκεκριμένες αρμοδιότητες στην ίδια Υπηρεσία.

4. Εφόσον δεν προκύψει η απαιτούμενη εναλλαγή σε ευαίσθητες θέσεις εργασίας στο πλαίσιο των κύκλων της κινητικότητας με τη μετακίνηση του προσωπικού σε άλλη Υπηρεσία, η εναλλαγή πραγματοποιείται σε οποιαδήποτε νέα θέση στην ίδια Υπηρεσία ως εξής:

α) Η μετακίνηση από ευαίσθητη θέση σε μη ευαίσθητη θέση και το αντίστροφο πραγματοποιείται χωρίς περιορισμούς.

β) Η εναλλαγή μεταξύ ευαίσθητων θέσεων πραγματοποιείται με τους εξής περιορισμούς:

αα) Το στέλεχος μπορεί να μετακινηθεί από θέση με καθήκοντα αξιολόγησης πράξεων σε θέση με καθήκοντα επαλήθευσης πράξεων, εφόσον οι επαληθεύσεις δεν θα αφορούν τις ίδιες πράξεις που ο μετακινούμενος έχει αξιολογήσει.

ββ) Το στέλεχος που κατέχει θέση που αντιστοιχεί σε Π.Θ.Ε. με αντικείμενο την παρακολούθηση πράξεων σε Υπηρεσία με διαχειριστικές αρμοδιότητες ή σε Π.Θ.Ε. με αντικείμενο τον έλεγχο στην Αρχή Πιστοποίησης, στο πλαίσιο της οποίας ασκεί καθήκοντα επαλήθευσης/ επιθεώρησης/ελέγχου πράξεων, μπορεί να αναλάβει εκ νέου τη θέση που αντιστοιχεί στο συγκεκριμένο ΠΘΕ/ συγκεκριμένα καθήκοντα, εφόσον δεν αφορά πράξεις των ίδιων Δικαιούχων. Δύναται, ωστόσο, να συμμετέχει, ως μέλος, σε Όργανα επιτόπιας επαλήθευσης/επιθεώρησης/ελέγχου σε πράξεις οποιουδήποτε Δικαιούχου.

γγ) Σε περίπτωση που το στέλεχος κατείχε θέση που αντιστοιχεί σε Π.Θ.Ε. ή σε καθήκοντα αξιολόγησης πράξεων μπορεί να αναλάβει εκ νέου τη θέση που αντιστοιχεί στο συγκεκριμένο ΠΘΕ/καθήκοντα, εφόσον δεν θα αναλάβει την αξιολόγηση πράξεων ίδιων Δικαιούχων.

δδ) Το στέλεχος δύναται να επιστρέψει σε προηγούμενη ευαίσθητη θέση, εφόσον έχουν συμπληρωθεί δυο (2) έτη από την ημερομηνία μετακίνησής του από την εν λόγω θέση.

5. Η υποχρεωτική εναλλαγή δύναται να εφαρμόζεται σταδιακά με ευθύνη του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας, πριν τη λήξη του χρόνου παραμονής όπως προσδιορίζεται στην παράγραφο 3 του παρόντος άρθρου, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η αποτελεσματική και αποδοτική υλοποίηση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων σε όλη τη διάρκεια της προγραμματικής περιόδου 2014-2020 μέχρι και την ολοκλήρωσή τους.

6. Για κάθε εναλλαγή που γίνεται εντός Υπηρεσίας, εκδίδεται πράξη από τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας, αφού ληφθούν υπόψη οι ανάγκες της Υπηρεσίας, η συνεργασία με τους Προϊσταμένους των Μονάδων, οι γνώσεις/εμπειρία και η επιθυμία του στελέχους, καθώς και οι περιορισμοί της παραγράφου -4 του παρόντος άρθρου. Η απόφαση του Προϊστάμενου καταχωρίζεται στην ηλεκτρονική εφαρμογή του άρθρου 6.

7. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις ο Προϊστάμενος δύναται να υποβάλει για έγκριση προς την Επιτροπή Κινητικότητας, τεκμηριωμένο αίτημα για παράταση του χρόνου παραμονής ενός στελέχους στην ίδια ευαίσθητη θέση εργασίας. Το αίτημα πρέπει να υποβάλλεται έγκαιρα και τουλάχιστον έξι (6) μήνες πριν τη λήξη του χρόνου παραμονής στη θέση αυτή.

Άρθρο 5
Διαδικασία κινητικότητας

1. Η διενέργεια της διαδικασίας κινητικότητας σύμφωνα με το άρθρο 3, πραγματοποιείται ως εξής:

α) Κατά την πρώτη εφαρμογή της διαδικασίας, η Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε. αποτυπώνει σε συνεργασία με τις Υπηρεσίες, την τρέχουσα στελέχωση των Υπηρεσιών και τους κοινοποιεί τα αποτελέσματα της αποτύπωσης στελέχωσης και τις κενές θέσεις εργασίας.

β) Στο πλαίσιο της κινητικότητας, η Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε. εκπονεί την αναλυτική μεθοδολογία αξιολόγησης, τα κριτήρια επιλογής των αιτούμενων μετακίνησης και το συντελεστή βαρύτητάς τους. Μεταξύ των κριτηρίων περιλαμβάνονται, ενδεικτικά, η γνώση και η εμπειρία στο αντικείμενο της θέσης, η γνώση πρώτης και δεύτερης κοινοτικής γλώσσας, η ικανότητα επικοινωνίας, συνεργασίας, ανάληψης πρωτοβουλιών και ευθυνών, οι μεταπτυχιακές σπουδές κ.λπ.

γ) Η Επιτροπή Κινητικότητας εγκρίνει τη μεθοδολογία αξιολόγησης και τα κριτήρια επιλογής.

δ) Σε κάθε κύκλο κινητικότητας, η Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε. καλεί τις Υπηρεσίες να υποβάλουν τις ανάγκες στελέχωσης τους. ε) Πριν την έναρξη του κάθε κύκλου κινητικότητας (Μάρτιο και Σεπτέμβριο κάθε έτους), οι Υπηρεσίες καταρτίζουν κατάλογο με τον αριθμό και την περιγραφή των προς κάλυψη θέσεων εργασίας ανά Μονάδα και τον αποστέλλουν στην Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε.

στ) Η Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε. συντάσσει εισήγηση για την πρόσκληση κινητικότητας, η οποία εγκρίνεται από την Επιτροπή Κινητικότητας.

ζ) Η Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε. δημοσιεύει την πρόσκληση προκειμένου να ενημερωθεί το σύνολο του προσωπικού.

η) Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλουν ηλεκτρονικά αίτηση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για μία (1) μόνο θέση εντός δέκα (10) ημερών από τη δημοσίευση της πρόσκλησης. Η ηλεκτρονική αίτηση περιλαμβάνει βιογραφικό σημείωμα του ενδιαφερόμενου και τα απαραίτητα πεδία στα οποία δηλώνει ότι πληροί τις τυπικές προϋποθέσεις για τη συμμετοχή του στην πρόσκληση.

θ) Για κάθε αίτημα μετακίνησης η Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε. πραγματοποιεί έλεγχο της πλήρωσης τόσο των τυπικών προϋποθέσεων συμμετοχής όσο και της προϋπόθεσης του ελάχιστου διαστήματος παραμονής στην Υπηρεσία και επικυρώνει την αποδοχή ή την απόρριψη της αίτησης. Σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης, η Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε. ενημερώνει τον υποψήφιο.

ι) Η σύζευξη των υποψηφιοτήτων με τις προς πλήρωση κενές θέσεις εργασίας πραγματοποιείται με ευθύνη της Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε. Η σύζευξη πραγματοποιείται με αντιστοίχηση μεταξύ αιτημάτων μετακίνησης και θέσεων προς κάλυψη και προκαταρκτικό έλεγχο των κριτηρίων της παρ. 4 του άρθρου 3. Αν από τον προκαταρκτικό έλεγχο προκύψει ότι ο αιτών δεν μπορεί να μετακινηθεί το αίτημα μετακίνησης δεν γίνεται αποδεκτό και η Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε. ενημερώνει τον υποψήφιο. Αν η αίτηση μετακίνησης γίνει κατ’ αρχήν αποδεκτή ακολουθείται διαδικασία συνέντευξης.

ια) Η συνέντευξη είναι ατομική και διενεργείται από τις Επιτροπές Συνεντεύξεων του άρθρου 2 στη βάση της εγκεκριμένης μεθοδολογίας αξιολόγησης και των κριτηρίων επιλογής. Τα αποτελέσματα των συνεντεύξεων κοινοποιούνται στην Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε., η οποία καταρτίζει πίνακα κατάταξης των υποψηφίων.

ιβ) Ο πίνακας κατάταξης των υποψηφίων προς μετακίνηση ελέγχεται συνδυαστικά από την Κ.Υ. Μ.Ο.Δ Α.Ε, ως προς τα κριτήρια της παρ. 4 του άρθρου 3. Σε περίπτωση μη εκπλήρωσης έστω και ενός εκ των κριτηρίων για μια Υπηρεσία προέλευσης, δίνεται προτεραιότητα για μετακίνηση στους αιτούντες που έχουν το μεγαλύτερο χρόνο παραμονής στην Υπηρεσία προέλευσης.

ιγ) Η Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε. καταρτίζει οριστικό πίνακα κατάταξης και τον υποβάλλει για έγκριση στην Επιτροπή Κινητικότητας.

ιδ) Ο εγκεκριμένος πίνακας κοινοποιείται σε όλες τις Υπηρεσίες και αναρτάται ηλεκτρονικά με ευθύνη της Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε.

ιε) Οι υποψήφιοι μπορούν να υποβάλουν, εντός αποκλειστικής προθεσμίας πέντε (5) ημερών, αιτιολογημένη ένσταση κατά του πίνακα, για την οποία αποφαίνεται η Επιτροπή Κινητικότητας, εντός προθεσμίας δέκα (10) ημερών.

ιστ) Η Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε. καταχωρίζει στην ηλεκτρονική εφαρμογή του άρθρου 6 τα στοιχεία του οριστικού πίνακα μετακινούμενου προσωπικού βάσει των οποίων συντάσσει τα σχέδια των σχετικών διοικητικών πράξεων για την απόσπαση του προσωπικού.

ιζ) Η Ε.Υ.Θ.Υ. προωθεί τα σχέδια των αποφάσεων για υπογραφή στον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης και αναλαμβάνει τη διαδικασία διεκπεραίωσης των εγγράφων και την ενημέρωση της ηλεκτρονικής εφαρμογής του άρθρου 6. Όλα τα σχετικά έγγραφα αποστέλλονται στην Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε, η οποία είναι αρμόδια για την τήρηση του σχετικού αρχείου.

ιη) Η Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε. ενημερώνει τις Υπηρεσίες για την έκδοση των διοικητικών πράξεων που τις αφορούν προκειμένου να προβούν στις απαιτούμενες διοικητικές ενέργειες (ανάληψης υπηρεσίας/τοποθέτησης ή αποχώρησης προσωπικού) και ενημερώνουν την ηλεκτρονική εφαρμογή του άρθρου 6. Οι ανωτέρω διοικητικές ενέργειες ολοκληρώνονται εντός δύο (2) μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης απόσπασης, προκειμένου να μην υπάρξει κενό στην κάλυψη των υπηρεσιακών αναγκών της Υπηρεσίας προέλευσης.

ιθ) Η Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε. παρακολουθεί τη συνολική ροή της κινητικότητας του προσωπικού, εποπτεύει τη διαδικασία ενημέρωσης της ηλεκτρονικής εφαρμογής του άρθρου 6, παράγει επικαιροποιημένες αναφορές κινητικότητας και στελέχωσης των Υπηρεσιών και τηρεί τα σχετικά φυσικά αρχεία.

κ) Η Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε. κοινοποιεί τον επικαιροποιημένο κατάλογο του δυναμικού κάθε Υπηρεσίας, κάθε φορά που αυτός τροποποιείται, στον Υπουργό ή Γενικό ή Ειδικό Γραμματέα ή Περιφερειάρχη, στον οποίο υπάγεται η Υπηρεσία.

2. Στην περίπτωση της έκτακτης διαδικασίας της παρ. 2 του άρθρου 3, η Υπηρεσία από την οποία αποχωρούν αιφνιδίως υπάλληλοι, δημιουργώντας επείγουσες ανάγκες στελέχωσης, αιτείται την έκτακτη διαδικασία στην Επιτροπή Κινητικότητας. Εφόσον η διαδικασία εγκριθεί από την Επιτροπή Κινητικότητας, ενημερώνεται η Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε., η οποία αναζητά υποψηφίους καταρχήν μεταξύ των στελεχών που δεν προκρίθηκαν για μετακίνηση κατά τον προηγούμενο κύκλο. Με κριτήριο τη βέλτιστη σύζευξη μεταξύ των χαρακτηριστικών της προς κάλυψη θέσης και εκείνων των στελεχών:

α) η Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε. προτείνει τη θέση στον υποψήφιο.

β) Αν ο υποψήφιος αποδεχθεί διενεργείται συνέντευξη από την Επιτροπή Συνεντεύξεων της Υπηρεσίας υποδοχής και το αποτέλεσμα κοινοποιείται στην Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε. και στην Επιτροπή Κινητικότητας.

γ) Εφόσον το αποτέλεσμα είναι θετικό, η Επιτροπή Κινητικότητας εγκρίνει τη μετακίνηση του υπαλλήλου και εφαρμόζονται αναλογικά τα οριζόμενα στις περ. ιστ) έως κ) της παρ. 1.

δ) Σε περίπτωση αρνητικής ανταπόκρισης του υποψηφίου για την προτεινόμενη θέση ή αρνητικού αποτελέσματος της συνέντευξης, η Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε. προτείνει τη θέση σε επόμενο υποψήφιο και εφαρμόζεται εκ νέου η διαδικασία.

ε) Εάν προταθεί η θέση σε τρεις υποψηφίους και δεν επιτευχθεί η πλήρωση της, δημοσιοποιείται έκτακτη πρόσκληση και εφαρμόζονται αναλογικά τα βήματα στ) έως ιε) της παρ. 1.

3. Η διενέργεια της έκτακτης διαδικασίας κινητικότητας προσωπικού της περ. β) της παρ. 2 του άρθρου 3 πραγματοποιείται ως εξής:

α) Η Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε. προτείνει στον υπάλληλο που επιστρέφει, με βάση το προφίλ του και τις δηλωμένες ανάγκες στελέχωσης των Υπηρεσιών που δεν καλύφθηκαν στον προηγούμενο κύκλο, να επιλέξει Υπηρεσία υποδοχής, με προτεραιότητα στις Διαχειριστικές Αρχές και στην Αρχή Πιστοποίησης συνεκτιμώντας τον αριθμό των κενών θέσεων στις Υπηρεσίες αυτές.

β) Στη συνέχεια, η Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε ενημερώνει την Υπηρεσία υποδοχής που επέλεξε ο υπάλληλος.

γ) Διενεργείται συνέντευξη από την Επιτροπή Συνεντεύξεων της Υπηρεσίας υποδοχής και το αποτέλεσμα κοινοποιείται στην Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε. και στην Επιτροπή Κινητικότητας.

δ) Σε περίπτωση επιτυχούς έκβασης της συνέντευξης η Επιτροπή Κινητικότητας εγκρίνει τη μετακίνηση του υπαλλήλου.

ε) Στη συνέχεια εφαρμόζονται αναλογικά τα οριζόμενα στις περ. ιστ) έως κ) της παρ. 1.

Άρθρο 6
Ηλεκτρονική εφαρμογή διαχείρισης κινητικότητας και εναλλαγής σε ευαίσθητες θέσεις εργασίας

1. Για την υποστήριξη της εφαρμογής της διαδικασίας κινητικότητας του προσωπικού και της εναλλαγής σε ευαίσθητες θέσεις εργασίας, η Κ.Υ. ΜΟΔ ΑΕ δημιουργεί ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή, για την οποία έχει την ευθύνη διαχείρισης και συντήρησης. Η εφαρμογή λειτουργεί ως βάση δεδομένων με τα υπηρεσιακά/διοικητικά στοιχεία όλου του προσωπικού των Υπηρεσιών, ενώ περιλαμβάνει τη δυνατότητα παραγωγής των απαιτούμενων διοικητικών εγγράφων και αναφορών.

2. Η πρόσβαση στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων είναι ελεγχόμενη και διαβαθμισμένη. Ενημερώνεται αρμοδίως από την Κ.Υ. ΜΟΔ Α.Ε., την Ειδική Υπηρεσία θεσμικής Υποστήριξης και τις Υπηρεσίες.

3. Στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων εισάγονται όλα τα απαραίτητα στοιχεία για κάθε εργαζόμενο και επικαιροποιούνται ανελλιπώς, προκειμένου να είναι δυνατή η παροχή της πληροφόρησης για την τρέχουσα κατάσταση στελέχωσης των Υπηρεσιών, ενώ ενσωματώνονται λειτουργίες έγκαιρης προειδοποίησης ως προς τη λήξη των πράξεων απόσπασης-τοποθέτησης και του χρόνου παραμονής σε ευαίσθητη θέση εργασίας στην ίδια Υπηρεσία.

4. Μεταξύ των στοιχείων που τηρούνται, συμπεριλαμβάνονται και αυτά που απαιτούνται προκειμένου να υπάρξει αποτελεσματική διαχείριση και για την εναλλαγή του προσωπικού σχετικά με τις ευαίσθητες θέσεις εργασίας σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 4 της παρούσας. Πλέον των γενικών στοιχείων σχετικά με την εκπαιδευτική βαθμίδα, την ειδικότητα, το επιστημονικό πεδίο μεταπτυχιακού τίτλου, την εξειδίκευση βάσει εμπειρίας, την Υπηρεσία στην οποία υπηρετεί, τη σχέση εργασίας και την ημερομηνία απόσπασης, τον κωδικό και τον τύπο Μονάδας/Τμήματος καθώς και τη θέση εργασίας συμπεριλαμβάνονται και τα παρακάτω στοιχεία: α) Το Περίγραμμα Θέσης Εργασίας (Π.Θ.Ε.) ή τα συγκεκριμένα καθήκοντα/ αρμοδιότητες που του έχουν ανατεθεί.

β) Επισήμανση αν ο εργαζόμενος είναι κάτοχος ευαίσθητης θέσης εργασίας.

γ) Χρόνος παραμονής στην ίδια Υπηρεσία.

δ) Ημερομηνία ανάληψης θέσης εργασίας που αντιστοιχεί στο συγκεκριμένο Π.Θ.Ε. ή των συγκεκριμένων καθηκόντων/αρμοδιοτήτων και διάρκεια άσκησης των σχετικών καθηκόντων στην ίδια Υπηρεσία (χρόνος παραμονής).

ε) Τόπος εργασίας.

στ) Τυχόν παράλληλα καθήκοντα που έχει αναλάβει ο εργαζόμενος, και τα οποία αντιστοιχούν σε άλλο Π.Θ.Ε./ καθήκοντα.

ζ) Για τις θέσεις εργασίας με αντικείμενο την αξιολόγηση και επαλήθευση πράξεων απαιτούνται επιπλέον στοιχεία όπως οι Δικαιούχοι και οι κωδικοί MIS των Πράξεων που έχει αναλάβει ο εργαζόμενος στο πλαίσιο των παραπάνω καθηκόντων.

Άρθρο 7
Μεταβατικές διατάξεις και έναρξη ισχύος

Ο πρώτος κύκλος εφαρμογής της διαδικασίας κινητικότητας σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας θα πραγματοποιηθεί τον Απρίλιο του 2018. Από την έναρξη εφαρμογής της παρούσας καταργείται κάθε άλλη γενική ή ειδική αντίθετη διάταξη.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.


Αθήνα, 26 Σεπτεμβρίου 2017

Ο Υπουργός
ΔΗΜΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Ο Αναπληρωτής Υπουργός
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΧΑΡΙΤΣΗΣ

Αριθμ. οικ. 110285/ΔΤΒΝ 1851/Τμ. A/Φ.15

(ΦΕΚ Β' 3656/17-10-2017)

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΚΑΙ Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Έχοντας υπόψη τις διατάξεις:

1. Του άρθρου 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (Α΄ 98) «Κωδικοποίηση της νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα».

2. Του π.δ. 116/2014 (Α΄ 185) «Οργανισμός του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας».

3. Του π.δ. 70/22.9.2015 (Α΄ 114) «Ανασύσταση των Υπουργείων Πολιτισμού και Αθλητισμού, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Ανασύσταση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου και μετονομασία του σε Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Μετονομασία του Υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων σε Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού σε Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Μεταφορά Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας στο Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού».

4. Του π.δ. 123/2016 (A΄ 208) «Ανασύσταση και μετονομασία του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, ανασύσταση του Υπουργείου Τουρισμού, σύσταση Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, μετονομασία Υπουργείων Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων».

5. Του π.δ. 125/2016 (Α΄ 210) «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών».

6. Της υπ’αριθμ. Υ197/16.11.2016 (Β΄ 3722) απόφασης του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης, Αλέξανδρο Χαρίτση» όπως τροποποιήθηκε με την υπ’ αριθμ. Υ226/28.12.2016 (Β΄ 4233).

7. Του άρθρου 54 του ν. 4472/2017 «Συνταξιοδοτικές διατάξεις Δημοσίου και τροποποίηση διατάξεων του ν. 4387/2016, μέτρα εφαρμογής των δημοσιονομικών στόχων και μεταρρυθμίσεων, μέτρα κοινωνικής στήριξης και εργασιακές ρυθμίσεις, Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-2021 και λοιπές διατάξεις» (Α΄ 74) και ειδικότερα της παραγράφου 2 αυτού.

8. Του ν. 4072/2012 «Βελτίωση επιχειρηματικού περιβάλλοντος Νέα εταιρική μορφή Σήματα Μεσίτες Ακινήτων Ρύθμιση θεμάτων ναυτιλίας, λιμένων και αλιείας και άλλες διατάξεις» (Α΄ 86) και ειδικότερα του άρθρου 27 του Κεφαλαίου Ε΄Εποπτεία αγοράς βιομηχανικών προϊόντων και υπηρεσιών ποιότητας αυτού.

9. Της υπ’αριθμ. 529/11.1.2000 υπουργικής απόφασης (Β΄ 67) «Διάθεση στην αγορά και εγκατάσταση ρευματοδοτών και ρευματοληπτών», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.

10. Της υπ’ αριθμ. Φ.40.4/1/989/2012 υπουργικής απόφασης «Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης» (Β΄ 1301), όπως ισχύει.

11. Της υπ’ αριθμ. Φ.40.4/3/1031/2012 υπουργικής απόφασης «Ρυθμίσεις για το Ηλεκτρονικό Δημόσιο Έγγραφο» (Β΄ 1317), όπως ισχύει.

12. Της υπ’ αριθμ. Φ.40.4/163/2013 υπουργικής απόφασης «Ρυθμίσεις για α) τη διαδικασία και τον τρόπο ηλεκτρονικής επιβεβαίωσης της λήψης και της ασφαλούς χρονοσήμανσης, β) τις προδιαγραφές και τα πρότυπα του συστήματος για τη γνωστοποίηση, εγγράφων σε φυσικά πρόσωπα ή ΝΠΙΔ με χρήση ΤΠΕ και γ) την ηλεκτρονική διακίνηση εγγράφων μεταξύ φορέων του δημοσίου τομέα και των φυσικών προσώπων ή ΝΠΙΔ» (Β΄ 401).

13. Το γεγονός ότι από την παρούσα απόφαση δεν προκαλείται πρόσθετη δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,

αποφασίζουμε:

Άρθρο 1 Σκοπός

Με την παρούσα απόφαση, ρυθμίζεται η δημιουργία, οργάνωση, λειτουργία καθώς και τα ειδικότερα θέματα διαχείρισης και τεχνικών προδιαγραφών της ηλεκτρονικής πλατφόρμας Μητρώου Ρευματοδοτών Ρευματοληπτών (ΗΜΡΡ) για τη διαδικασία ηλεκτρονικής καταχώρησης και έκδοσης του αριθμού καταχώρισης αυτών, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 54 του ν. 4472/2017 (Α΄ 74).

Άρθρο 2
Οργάνωση και λειτουργία του Ηλεκτρονικού Μητρώου Ρευματοδοτών Ρευματοληπτών

1. Στη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης εγκαθίσταται η Ηλεκτρονική πλατφόρμα Μητρώο Ρευματοδοτών Ρευματοληπτών εφεξής αποκαλούμενη ως «ΗΜΡΡ», η οποία αποτελεί ένα πληροφοριακό σύστημα σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 54 του ν. 4472/2017. Το ΗΜΡΡ συμμορφώνεται πλήρως με τους κανόνες και τα πρότυπα σχεδιασμού, ανάπτυξης και λειτουργίας διαδικτυακών τόπων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα της ΥΑ/Φ.40.4/1/989/2012 (Β΄ 1301) «Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης».

2. Το ΗΜΡΡ αναλύεται σε ένα σύνολο διακριτών λειτουργιών και περιλαμβάνει κατ’ελάχιστον τις ακόλουθες λειτουργίες:

α) Διαδικτυακή πύλη

β) Σύστημα εγγραφής, καταχώρισης και πρόσβασης χρηστών

γ) Υποσύστημα υποβολής και επεξεργασίας στοιχείων για την καταχώρηση και την ανανέωση καταχώρησης ρευματοδοτών ρευματοληπτών ηλεκτρικού ρεύματος του άρθρου 2 της υπουργικής απόφασης 529/11.1.2000, από τον κατασκευαστή ή εισαγωγέα ή έμπορο των προϊόντων, κατά την προβλεπόμενη διαδικασία του άρθρου 6.

Ειδικότερα καθίσταται υποχρεωτική από τις επιχειρήσεις του προηγούμενου εδαφίου η ηλεκτρονική καταχώριση ρευματοδοτών ρευματοληπτών, δια συνδέσεως των ενδιαφερομένων στην διαδικτυακή πύλη του ΗΜΡΡ, η οποία θα είναι προσβάσιμη μέσω της ηλεκτρονικής διεύθυνσης http://www.ggb.gr/κατά τους όρους του άρθρου 4 και του Παραρτήματος Ι που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παρούσας απόφασης. Για τον σκοπό αυτό παρέχονται επιπλέον οι εξής λειτουργίες:

αα) έκδοση νέας Δήλωσης Καταχώρισης,

ββ) έκδοση ανανέωσης Δήλωσης Καταχώρισης,

γγ) προσθήκη πιστοποιητικού χορήγησης σήματος ποιότητας σε υφιστάμενη Δήλωση Καταχώρισης,

δδ) αναζήτηση υπαρχουσών Δηλώσεων Καταχώρισης της επιχείρησης,

εε) απόδοση αριθμού πρωτοκόλλου αίτησης κατά την υποβολή οριστικών στοιχείων στις ανωτέρω αα), ββ) και γγ) υποπεριπτώσεις, μέσω του συστήματος ηλεκτρονικού πρωτοκόλλου του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης.

δ) Υποσύστημα εξέτασης υποβληθέντων στοιχείων των υποπεριπτώσεων αα), ββ) και γγ) της ως άνω περίπτωσης γ) από την αρμόδια υπηρεσία όπως προβλέπεται στο άρθρο 4 και απόδοση στο ρευματοδότη ρευματολήπτη ηλεκτρικού ρεύματος που καταχωρίζεται ηλεκτρονικά στο ΗΜΡΡ, ενός μοναδικού ηλεκτρονικού αριθμού μητρώου, ο οποίος παραμένει αμετάβλητος και υποχρεωτικός βάσει των προβλεπομένων στην υπουργική απόφαση 529/11.1.2000.

Για τον σκοπό αυτό, υπό τα ειδικότερα προβλεπόμενα στο άρθρο 4 της παρούσας απόφασης, παρέχονται ενδεικτικά και όχι περιοριστικά οι εξής λειτουργίες:

αα) κατάλογος εκκρεμών αιτήσεων,

ββ) επιβεβαίωση παραλαβής δείγματος του προϊόντος και καταβολής του προβλεπομένου παραβόλου από τον ενδιαφερόμενο κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 6 της υπουργικής απόφασης 529/11.1.2000 όπως ισχύει, γγ) προκαταρκτική εξέταση στοιχείων αίτησης, καταγραφή παρατηρήσεων για τη διόρθωση ή συμπλήρωση στοιχείων αυτής από τον αιτούντα και δυνατότητα αποστολής σχετικού ηλεκτρονικού μηνύματος,

δδ) δυναμική αναζήτηση δεδομένων του ΗΜΡΡ και πρόσβαση σε αναφορές σχετικές με την υπό εξέταση αίτηση,

εε) εξαγωγή της υπό έγκρισης Δήλωσης Καταχώρισης σε αρχείο που περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον τα στοιχεία του Παραρτήματος Ι της υπουργικής απόφασης 529/11.1.2000, δυνατότητα προσθήκης τυχόν περιοριστικών όρων υπό τους οποίους παρέχεται η καταχώρηση, ψηφιακή υπογραφή αυτής, αυτόματη χορήγηση μοναδικού «Ηλεκτρονικού Αριθμού Μητρώου ΗΜΡΡ» και αποστολή της μέσω ηλεκτρονικού μηνύματος.

ε) Δυναμική διαχείριση των δεδομένων του ΗΜΡΡ με πολλαπλά κριτήρια επιλογής από τους χρήστες της υποπερίπτωσης ββ) της περίπτωσης
β) και των περιπτώσεων γ) και δ) της παραγράφου 3 του άρθρου 4 της παρούσας απόφασης. Για τους σκοπούς εποπτείας της αγοράς, στον Εποπτεύοντα του ΗΜΡΡ όπως ορίζεται στο άρθρο 4 παρ. 3 περ. δ) του παρόντος, παρέχονται στατιστικά στοιχεία ώστε με συγκεκριμένα κριτήρια να επιλέγεται η πραγματοποίηση εργαστηριακών ελέγχων σε προϊόντα.

στ) Μηχανισμός δημιουργίας αναφορών, ειδοποιήσεων προς τους χρήστες και έκδοση σχετικών στατιστικών στοιχείων με πολλαπλά κριτήρια επιλογής.

ζ) Διασύνδεση και διαλειτουργικότητα με ηλεκτρονικά μητρώα άλλων δημοσίων αρχών μέσω διαδικτύου.

η) Υπηρεσία ηλεκτρονικής πληροφόρησης σχετικά με το ΗΜΡΡ κατά τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 4 του άρθρου 4 της παρούσας απόφασης.

Άρθρο 3
Διαχείριση και δομή

1. Η διαχείριση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας (πληροφοριακού συστήματος) του ΗΜΡΡ ασκείται από τη Γενική Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης τουΥπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, η εποπτεία λειτουργίας και εφαρμογής είναι αρμοδιότητα της Διεύθυνσης Τεχνικής Βιομηχανικής Νομοθεσίας της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας του ιδίου Υπουργείου κατά τις ειδικότερες προβλέψεις του οργανισμού του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης. Η διαδικτυακή πύλη του ΗΜΡΡ θα είναι προσβάσιμη μέσω της ηλεκτρονικής διεύθυνσης http://www.ggb.gr/υπό τα ειδικότερα προβλεπόμενα στο άρθρο 4 της παρούσας απόφασης.

2. Στη διαδικτυακή πύλη του ΗΜΡΡ η δομή, το περιεχόμενο και οι διαδικασίες διαχείρισης του περιεχομένου αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 5 του Παραρτήματος Ι της ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989/2012 «Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης» (Β΄ 1301).

Άρθρο 4
Δικαιώματα χρήσης, διαδικασία εγγραφής και τρόπος πρόσβασης

1. Το ΗΜΡΡ διαθέτει συγκεκριμένη πολιτική ασφαλείας και κατάλληλες τεχνικές διαχείρισης των δεδομένων, ώστε να εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη λειτουργία του ως ασφαλούς πληροφοριακού συστήματος. Η διαδικτυακή πύλη του ΗΜΡΡ στην οποία έχουν πρόσβαση οι κατηγορίες χρηστών του παρόντος άρθρου, γίνεται σύμφωνα με την παράγραφο 7 του Παραρτήματος Ι της ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989/2012 «Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης» (Β΄ 1301).

2. Χρήστες του ΗΜΡΡ είναι:

α) Οι υπόχρεοι για ηλεκτρονική καταχώριση ρευματοδοτών ρευματοληπτών της περίπτωσης γ) της παραγράφου 2 του άρθρου 2 της παρούσας απόφασης.

β) Οι υπηρεσίες της διοίκησης, στις οποίες περιλαμβάνεται ο Διαχειριστής του ΗΜΡΡ, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 3 του παρόντος άρθρου.

γ) Οι ενδιαφερόμενοι με ελεγχόμενη πρόσβαση σε στοιχεία ενδιαφέροντός τους, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 4 του παρόντος άρθρου.

3. Η κατηγοριοποίηση και διαχείριση χρηστών αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 12 του Παραρτήματος Ι και του Παραρτήματος III της ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989/2012 (Β΄ 1301). Το σύστημα υποστηρίζει διαβαθμισμένη πρόσβαση με την απόδοση διαφορετικών δικαιωμάτων χρήσης στις αντίστοιχες κατηγορίες χρηστών σύμφωνα με τα παρακάτω:

α) Απλοί χρήστες του ΗΜΡΡ: Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει φυσικά και νομικά πρόσωπα, η πρόσβαση των οποίων στο ΗΜΡΡ πραγματοποιείται χωρίς να απαιτούνται ειδικές διαδικασίες ταυτοποίησης και αναγνώρισής τους. Οι ανωτέρω χρήστες έχουν πρόσβαση αποκλειστικά και μόνο στον ελεύθερο προσβάσιμο χώρο της παραγράφου 4 του παρόντος άρθρου.

β) Πιστοποιημένοι χρήστες του ΗΜΡΡ: Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει τους χρήστες, η πρόσβαση των οποίων στο ΗΜΡΡ πραγματοποιείται κατόπιν ειδικής διαδικασίας εγγραφής, ταυτοποίησης και αναγνώρισής τους και ανάλογα με τα δικαιώματα πρόσβασης που τους έχουν δοθεί από τους διαχειριστές του ΗΜΡΡ στο πλαίσιο των κανόνων ασφαλείας του.

αα) Πιστοποιημένοι χρήστες της περίπτωσης α) μέσω σύνδεσης και εγγραφής των ενδιαφερομένων επιχειρήσεων στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.ggb. gr/με εισαγωγή του αναγνωριστικού (Username) και κωδικού πρόσβασης (Password), όπως ισχύουν στον λογαριασμό χρήστη της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων του Υπουργείου Οικονομικών στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.gsis.gr/gsis/ info/gsis_site/index.html. Στους εν λόγω χρήστες παρέχεται η δυνατότητα πρόσβασης στις λειτουργίες των περιπτώσεων β) και γ).

ββ) Πιστοποιημένοι χρήστες υπάλληλοι της αρμόδιας Διεύθυνσης Τεχνικής Βιομηχανικής Νομοθεσίας της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, στο πλαίσιο άσκησης των αρμοδιοτήτων τους όπως προβλέπονται στις οικίες διατάξεις, μέσω χορήγησης αναγνωριστικού (Username) και κωδικού πρόσβασης (Password), από τον Διαχειριστή του ΗΜΡΡ της κατωτέρω περίπτωσης γ). Στους εν λόγω χρήστες παρέχεται η δυνατότητα πρόσβασης στις λειτουργίες των περιπτώσεων δ), ε), στ), και ζ) της παραγράφου 2 του άρθρου 2 της παρούσας απόφασης.

γγ) Πιστοποιημένοι χρήστες μέλη του αρμοδίου οργάνου ελέγχου του άρθρου 7 της υπουργικής απόφασης 529.11.1.2000 ή/και του άρθρου 27 του ν. 4072/2012, μέσω χορήγησης αναγνωριστικού (Username) και κωδικού πρόσβασης (Password), από τον Διαχειριστή του ΗΜΡΡ της κατωτέρω περίπτωσης γ). Στους εν λόγω χρήστες παρέχεται η δυνατότητα πρόσβασης, αποκλειστικά για ανάγνωση των στοιχείων των Δηλώσεων Καταχώρισης για τις οποίες έχει χορηγηθεί μοναδικός «Ηλεκτρονικός Αριθμός Μητρώου ΗΜΡΡ», σύμφωνα με τη διαδικασία της υποπερίπτωσης εε) της περίπτωσης δ) της παραγράφου 2 του άρθρου 2 της παρούσας απόφασης. Τα στοιχεία στα οποία παρέχεται πρόσβαση καθορίζονται από τον Διαχειριστή του ΗΜΡΡ και τον Εποπτεύων του ΗΜΡΡ των κατωτέρω περιπτώσεων γ) και δ) αντίστοιχα.

γ) Διαχειριστής της ηλεκτρονικής πλατφόρμας (πληροφοριακού συστήματος) του ΗΜΡΡ: Στην ομάδα αυτή περιλαμβάνονται υπάλληλοι της Γενικής Δ/νσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης που έχουν αυξημένα δικαιώματα πρόσβασης στα υποσυστήματα, στους σχετικούς πόρους του πληροφοριακού συστήματος και στις υποδομές του και ασχολούνται με τον έλεγχο καλής λειτουργίας των συστημάτων και των υπηρεσιών του, την παραμετροποίηση και την εν γένει συντήρησή τους.

δ) Εποπτεύων του ΗΜΡΡ: Στην ομάδα αυτή περιλαμβάνονται εξουσιοδοτημένοι υπάλληλοι της Διεύθυνσης Τεχνικής Βιομηχανικής Νομοθεσίας της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, που έχουν πρόσβαση σε όλες της πληροφορίες, εποπτεύουν το ΗΜΡΡ, αξιοποιούν τα σχετικά στοιχεία που παρέχονται από αυτό, προσδιορίζουν τις τιμές που λαμβάνουν τα πεδία του Παραρτήματος Ι της παρούσας με διάκριση σε υποχρεωτικά ή μη και παρέχουν το δικαίωμα σε μέλη της να ενημερώνουν τα εν λόγω πεδία.

4. Ελεύθερα προσβάσιμος χώρος: νοούνται σελίδες της διαδικτυακής πύλης στις οποίες η πρόσβαση επιτρέπεται ελεύθερα. Στον χώρο αυτό περιλαμβάνονται ενδεικτικά τα εξής στοιχεία:

α) Ισχύον θεσμικό πλαίσιο.

β) Οδηγός χρήσης του ΗΜΡΡ, με πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία πρόσβασης και λειτουργίας αυτού.

γ) Υπηρεσία ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης.

5. Για την εκχώρηση των δικαιωμάτων χρήσης του ΗΜΡΡ, οι πιστοποιημένοι χρήστες της ανωτέρω περίπτωσης β) της παραγράφου 3 πραγματοποιούν την εγγραφή ή καταχώρισή τους παρέχοντας τις απαραίτητες πληροφορίες και αποδεχόμενοι τους όρους χρήσης του ΗΜΡΡ. Η ενεργοποίηση του λογαριασμού των πιστοποιημένων χρηστών των ανωτέρω υποπεριπτώσεων ββ) , γγ) και δδ) της περίπτωσης β και των περιπτώσεων γ) και δ) της παραγράφου 3 του παρόντος γίνεται με τη λήψη μηνύματος επιβεβαίωσης μέσω του ηλεκτρονικού τους ταχυδρομείου. Οι χρήστες φέρουν την απόλυτη ευθύνη για την ακρίβεια των στοιχείων που δηλώνουν κατά την εγγραφή ή την καταχώρισή τους στο ΗΜΡΡ.

Άρθρο 5
Διαφύλαξη εμπιστευτικότητας

Στη διαδικτυακή πύλη του ΗΜΡΡ τα θέματα ασφαλείας και προστασίας των προσωπικών δεδομένων αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραγράφους 11 και 13 του Παραρτήματος Ι της ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989/2012 (Β΄ 1301).

Άρθρο 6 Διαλειτουργικότητα

Το ΗΜΡΡ ακολουθεί κανόνες και πρότυπα για τη διαλειτουργικότητα με τρίτα πληροφοριακά συστήματα φορέων, σύμφωνα με το Παράρτημα II της ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989/2012 (Β΄ 1301).

Άρθρο 7
Μεταβατικές διατάξεις

1. Για χρονικό διάστημα έξι (6) μηνών από την έναρξη λειτουργίας του ΗΜΡΡ, παρέχεται στις επιχειρήσεις της παραγράφου 1 του άρθρου 6 της υπουργικής απόφασης 529/11.1.2000 δυνατότητα καταχώρησης των προϊόντων είτε μέσω του ΗΜΡΡ είτε κατά την διαδικασία του άρθρου 6 της υπουργικής απόφασης 529/11.1.2000.

2. Μετά την παρέλευση του χρονικού διαστήματος της ανωτέρω παρ. 1 η διαδικασία καταχώρησης πραγματοποιείται αποκλειστικά μέσω του ΗΜΡΡ.

3. Αιτήσεις Δηλώσεων Καταχώρισης προϊόντων με ημερομηνία υποβολής έως τις 31.12.2017 καταχωρούνται κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 6 της υπουργικής απόφασης 529/11.1.2000.

Άρθρο 8
Έναρξη λειτουργίας ΗΜΡΡ Δημοσίευση Έναρξη Ισχύος

1. Το ΗΜΡΡ τίθεται σε λειτουργία από τις 2 Ιανουαρίου 2018.

2. Οι διατάξεις της παρούσας απόφασης ισχύουν από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I

Στοιχεία και δικαιολογητικά υποσυστήματος καταχώρησης ρευματοδοτών - ρευματοληπτών ΗΜΡΡ (Άρθρο 2, παράγραφος 2, περίπτωση γ)

Τα στοιχεία και τα δικαιολογητικά που συμπληρώνονται και υποβάλλονται αντίστοιχα από τις επιχειρήσεις στο υποσύστημα υποβολής και επεξεργασίας στοιχείων για την καταχώρηση και την ανανέωση καταχώρησης ρευματοδοτών - ρευματοληπτών ηλεκτρικού ρεύματος, της περίπτωσης γ) της παραγράφου 2 του άρθρου 2, κατά περίπτωση καθορίζονται ως υποχρεωτικά ή προαιρετικά και δύναται να λαμβάνουν τιμή από λίστα ή/και δυνατότητα εισαγωγής ελεύθερου κειμένου καθώς και να παρέχουν τη δυνατότητα επισύναψης συγκεκριμένων δικαιολογητικών.

Διευκρινίζεται ότι για τις ανάγκες του παρόντος Παραρτήματος το "Χ" αντιστοιχεί σε ακέραιο αριθμό που λαμβάνει τιμή από 0 έως 9.

Το υποσύστημα περιλαμβάνει τις ακόλουθες ενότητες:

Ι.1 Είδος αίτησης

(Π.01) Η συμπλήρωση του πεδίου είναι υποχρεωτική και λαμβάνει τιμή από λίστα:

α) Έκδοση νέας Δήλωσης Καταχώρησης
β) Έκδοση ανανέωσης Δήλωσης Καταχώρησης
γ) Προσθήκη πιστοποιητικού χορήγησης σήματος ποιότητας σε υφιστάμενη Δήλωση Καταχώρησης

Ι.2 Στοιχεία επιχείρησης

α) Η συμπλήρωση των ακολούθων πεδίων (Π.ΧΧ) που προβλέπονται στην υ.α 529/2000 είναι υποχρεωτική και η συμπλήρωσή τους πραγματοποιείται αυτόματα σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν καταχωρηθεί στον λογαριασμό χρήστη της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων του Υπουργείου Οικονομικών:
(Π.02) Τίτλος επιχείρησης
(Π.03) Οδός
(Π.04) Αριθμός
(Π.05) Πόλη
(Π.06) Ταχυδρομικός Κώδικας
(Π.07) Α.Φ.Μ
(Π.08) Τηλέφωνο
(Π.09) Φαξ

β) Περαιτέρω για τη λειτουργία του ΗΜΡΡ είναι υποχρεωτική η συμπλήρωση του πεδίου:
(Π.10) Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο
Ομοίως η συμπλήρωσή του δύναται να πραγματοποιείται αυτόματα σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν καταχωρηθεί στον λογαριασμό χρήστη της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων του Υπουργείου Οικονομικών.

Ι.3 Είδος υλικού

Η συμπλήρωση των ενδεικτικών πεδίων (Π.ΧΧ)που αναφέρονται παρακάτω και τα οποία προβλέπονται στην υ.α 529/2000 είναι υποχρεωτική στο βαθμό που τυγχάνουν εφαρμογής.

(Π.11) Βασική κατηγορία προϊόντος
Λαμβάνει τιμή από λίστα:
α) Σταθερός Ρευματοδότης,
β) Φορητός Ρευματοδότης,
γ) Φορητός ρευματολήπτης,
δ) Προσαρμογέας,
ε) Πολύπριζο,
στ) Προέκταση,
ζ) Άλλο

Ι.3.1.Για την περίπτωση σταθερού ρευματοδότη
(Π.12) Τρόπος σύνδεσης στο δίκτυο
Λαμβάνει τιμή από λίστα:
α) Σούκο (2Π+Γ),
β) Διπολικός (2Π)
(Π.13) Τρόπος τοποθέτησης
Λαμβάνει τιμή από λίστα:
α) Χωνευτός,
β) Επίτοιχος,
γ) Ράγας,
δ) Άλλο
(Π.14) Πολλαπλός
Αριθμητική τιμή: XX θέσεων
(Π.15) Βαθμός προστασίας IP
Αριθμητική τιμή: XX
(Π.16) Τρόπος σύνδεσης κλεμμών
Λαμβάνει τιμή από λίστα:
α) Βίδες,
β) Ταχείας Σύνδεσης,
γ) Άλλο
(Π.17) Προστασία επαφών
Λαμβάνει τιμή από λίστα:
α) Ναι,
β) Όχι
(Π.18) Χρώμα πλάκας κάλυψης
Πεδίο εισαγωγής ελεύθερου κειμένου
(Π.19) Περίβλημα
Λαμβάνει τιμή από λίστα:
α) Ναι,
β) Όχι
(Π.20) Καπάκι
Λαμβάνει τιμή από λίστα:
α) Ναι,
β) Όχι
(Π.21) Συμπληρωματικά στοιχεία: Πεδίο εισαγωγής ελεύθερου κειμένου

1.3.2 Για την περίπτωση φορητού ρευματοδότη
(Π.22) Τρόπος σύνδεσης
Λαμβάνει τιμή από λίστα:
α) Σούκο (2Π+Γ),
β) Διπολικός (2Π)
(Π.23) Πολλαπλός Αριθμητική τιμή: XX θέσεων
(Π.24) Βαθμός προστασίας IP Αριθμητική τιμή: XX
(Π.25) Προστασία επαφών Λαμβάνει τιμή από λίστα: α) Ναι, β) Όχι
(Π.26) Χρώμα
Πεδίο εισαγωγής ελεύθερου κειμένου
(Π.27) Καπάκι
Λαμβάνει τιμή από λίστα: α) Ναι, β) Όχι
(Π.28) Συμπληρωματικά στοιχεία: Πεδίο εισαγωγής ελεύθερου κειμένου
1.3.3 Για την περίπτωση φορητού ρευματολήπτη
(Π.29) Τρόπος σύνδεσης
Λαμβάνει τιμή από λίστα:
α) Σούκο (2Π+Γ),
β) Διπολικός (2Π)
(Π.30) Βαθμός προστασίας IP Αριθμητική τιμή: XX
(Π.31) Χρώμα
Πεδίο εισαγωγής ελεύθερου κειμένου
(Π.32) Ύπαρξη καλωδίου
Λαμβάνει τιμή από λίστα: α) Ναι, β) Όχι
(Π.33) Διατομή καλωδίου σε mm
Αριθμητική τιμή εντός ορίων: από Χ,ΧΧ έως Χ,ΧΧ
(Π.34) Μήκος καλωδίου σε μέτρα
Αριθμητική τιμή: Χ,ΧΧ
(Π.35) Συμπληρωματικά στοιχεία:
Πεδίο εισαγωγής ελεύθερου κειμένου

Ι.3.4 Για την περίπτωση προσαρμογέα (adaptor)
(Π.36) Τρόπος σύνδεσης (είσοδος)
Λαμβάνει τιμή από λίστα:
α) Σούκο (2Π+Γ),
β) Διπολικός (2Π)
(Π.37) Στοιχεία διπολικών εξόδων
Αριθμητική τιμή: Χ
(Π.38) Στοιχεία σούκο εξόδων
Αριθμητική τιμή: Χ
(Π.39) Βαθμός προστασίας IP
Αριθμητική τιμή: XX
(Π.40) Διακόπτης
Λαμβάνει τιμή από λίστα: α) Ναι, β) Όχι
(Π.41) Προστασία επαφών Λαμβάνει τιμή από λίστα: α) Ναι, β) Όχι
(Π.42) Προστασία από υπερτάσεις
Λαμβάνει τιμή από λίατα: α) Ναι, β) Όχι (Π.43) Χρώμα
Πεδίο εισαγωγής ελεύθερου κειμένου
(Π.44) Ταξιδιωτικός
Λαμβάνει τιμή από λίστα: α) Ναι, β) Όχι
(Π.45) Συμπληρωματικά στοιχεία: Πεδίο εισαγωγής ελεύθερου κειμένου

Ι.3.5 Για την περίπτωση πολύπριζου
(Π.46) Στοιχεία διπολικών εξόδων Αριθμητική τιμή: Χ
(Π.47) Στοιχεία σούκο εξόδων Αριθμητική τιμή: Χ
(Π.48) Βαθμός προστασίας IP Αριθμητική τιμή: XX
(Π.49) Διακόπτης
Λαμβάνει τιμή από λίστα: α) Ναι, β) Όχι
(Π.50) Προστασία επαφών Λαμβάνει τιμή από λίστα: α) Ναι, β) Όχι
(Π.51) Προστασία από υπερτάσεις Λαμβάνει τιμή από λίστα: α) Ναι, β) Όχι
(Π.52) Ύπαρξη καλωδίου Λαμβάνει τιμή από λίστα: α) Ναι, β) Όχι
(Π.53) Διατομή καλωδίου σε mm Αριθμητική τιμή εντός ορίων (από .. έως): Χ,ΧΧ
(Π.54) Μήκος καλωδίου σε μέτρα Αριθμητική τιμήμε κάτω όριο: Χ,ΧΧ
(Π.55) Χρώμα
Πεδίο εισαγωγής ελεύθερου κειμένου
(Π.56) Συμπληρωματικά στοιχεία: Πεδίο εισαγωγής ελεύθερου κειμένου
1.3.6 Για την περίπτωση προέκτασης
(Π.57) Τρόπος σύνδεσης (είσοδος)
Λαμβάνει τιμή από λίστα: α) Σούκο (2Π+Γ), β) Διπολικός (2Π)
(Π.58) Βαθμός προστασίας IP
Αριθμητική τιμή: XX
(Π.59) Προστασία επαφών
Λαμβάνει τιμή από λίστα: α) Ναι, β) Όχι
(Π.60) Διατομή καλωδίου σε mm
Αριθμητική τιμή εντός ορίων (από .. έως): Χ,ΧΧ
(Π.61) Μήκος καλωδίου σε μέτρα Αριθμητική τιμή: Χ,ΧΧ (Π.62) Χρώμα
Πεδίο εισαγωγής ελεύθερου κειμένου (Π.63) Συμπληρωματικά στοιχεία: Πεδίο εισαγωγής ελεύθερου κειμένου

Ι.3.7 Λοιπές περιπτώσεις
Το ακόλουθο πεδίο δύναται να συμπληρωθεί εφόσον το προϊόν δεν δύναται να καταχωρηθεί σε καμία από τις ανωτέρω περιπτώσεις 1.3.1 έως και Ι.3.6:
(Π.64) Πεδίο εισαγωγής ελεύθερου κειμένου

Ι.4 Τεχνικά Χαρακτηριστικά

Η συμπλήρωση των ακολούθων πεδίων (Π.ΧΧ) τα οποία προβλέπονται στην υ.α 529/2000 είναι υποχρεωτική, εφόσον προκύπτουν από το πιστοποιητικό χορήγησης σήματος ποιότητας:
(Π.65) Ονομαστική τάση σε V Αριθμητική τιμή: XXX
(Π.66) Ονομαστικό ρεύμα σε Α Αριθμητική τιμή: XX
 (Π.65) Ονομαστική ισχύ σε Watt Αριθμητική τιμή: XXXX

Ι.5 Τύπος υλικού

α) Η συμπλήρωση των ενδεικτικών πεδίων (Π.ΧΧ) που αναφέρονται παρακάτω και τα οποία προβλέπονται στην υ.α 529/2000 είναι υποχρεωτική, στο βαθμό που τυγχάνουν εφαρμογής, σε άμεση συνάρτηση με τα στοιχεία που συμπληρώνονται στην ενότητα Ι.3 Είδος υλικού. Το σύνολο των πεδίων λαμβάνει τιμή με εισαγωγή ελεύθερου κειμένου.
(Π.66) Κωδικός μηχανισμού
(Π.67) Κωδικός πλάκας κάλυψης
(Π.68) Κωδικός περιβλήματος
(Π.69) Κωδικός ρευματοδότη
(Π.70) Κωδικός ρευματολήπτη
(Π.71) Κωδικός προσαρμογέα
(Π.72) Κωδικός πολύπριζου
β) Η συμπλήρωση των ακόλουθων πεδίων είναι προαιρετική
(Π.73) Εμπορικός κωδικός κατασκευαστή Πεδίο εισαγωγής ελεύθερου κειμένου
(Π.74) Εμπορικός κωδικός εισαγωγέα
Πεδίο εισαγωγής ελεύθερου κειμένου

Ι.6 Στοιχεία κατασκευαστή

Η συμπλήρωση των ενδεικτικών πεδίων (Π.ΧΧ) που αναφέρονται παρακάτω και τα οποία προβλέπονται στην υ.α 529/2000 είναι υποχρεωτική.
(Π.75) Επωνυμία κατασκευαστή
Πεδίο επιλογής από λίστα που ενημερώνεται από τον εποπτεύοντα του ΗΜΡΡ
(Π.76) Διεύθυνση κατασκευαστή
Πεδίο εισαγωγής ελεύθερου κειμένου
(Π.77) Χώρα κατασκευής
Πεδίο επιλογής από λίστα

Ι.7 Επιβεβαίωση τήρησης ισχύοντος πλαισίου

Η συμπλήρωση του πεδίου που προβλέπεται στην υ.α 529/2000 είναι υποχρεωτική και επέχει θέση Υπεύθυνης Δήλωσης του άρθρου 8 του ν.1599/1986 για το ΗΜΡΡ.
(Π.76) Το είδος είναι σύμφωνο με τις διατάξεις της Υ.Α 529/2000
Λαμβάνει τιμή από λίστα: α) Ναι, β) Όχι

Ι.8 Στοιχεία και δικαιολογητικά πιστοποιητικού χορήγησης σήματος ποιότητας

Ι.8.1 Στοιγεία πιστοποιητικού

Η συμπλήρωση των ενδεικτικών πεδίων (Π.ΧΧ) που αναφέρονται παρακάτω είναι υποχρεωτική για το ΗΜΡΡ.
(Π.77) Φορέας πιστοποίησης
Πεδίο επιλογής από λίστα που ενημερώνεται από τον εποπτεύοντα του ΗΜΡΡ
(Π.78) Χώρα φορέα πιστοποίησης
Πεδίο επιλογής από λίστα
(Π.79) Αριθμός πιστοποιητικού
Πεδίο εισαγωγής ελεύθερου κειμένου
(Π.80) Κάτοχος πιστοποιητικού (Holder - Applicant)
(Π.81) Πρότυπα βάσει των οποίων χορηγείται το πιστοποιητικό
Πεδίο εισαγωγής ελεύθερου κειμένου
(Π.82) Διεθνή πρότυπα IEC πρότυπα βάσει των οποίων εκδίδεται το πιστοποιητικό
Πεδίο επιλογής από λίστα που ενημερώνεται από τον εποπτεύοντα του ΗΜΡΡ βάσει των Διεθνών προτύπων του άρθρου 3 της υ.α. 529/2000, σε άμεση συνάρτηση με τα στοιχεία που συμπληρώνονται στην ενότητα Ι.3 Είδος υλικού.
(Π.83) Ημερομηνία έκδοσης πιστοποιητικού
Ημερολογιακή τιμή
(Π.84) Ημερομηνία ισχύος πιστοποιητικού
Ημερολογιακή τιμή. Σημειώνεται ότι οε περίπτωση μη αναφοράς ημερομηνίας ισχύος στο πιστοποιητικό προσδιορίζεται σε πέντε έτη από την ημερομηνία έκδοσής του
(Π.85) Η επιχείρηση έχει το δικαίωμα για νόμιμη χρήση του πιστοποιητικού χορήγησης σήματος ποιότητας από τον κάτοχο του πιστοποιητικού με ειδική ένδειξη ότι η συμπλήρωση του πεδίου επέχει θέση Υπεύθυνης Δήλωσης του άρθρου 8 του ν.1599/1986 από το νόμιμο εκπρόσωπο της επιχείρησης για το ΗΜΡΡ.
Λαμβάνει τιμή από λίστα: αα) Ναι, ββ) Όχι
(Π.86) Αριθμός έκθεσης δοκιμών βάσει της οποίας εκδίδεται το πιστοποιητικό Πεδίο εισαγωγής ελεύθερου κειμένου
(Π.87) Ημερομηνία έκθεσης δοκιμών βάσει της οποίας εκδίδεται το πιστοποιητικό Ημερολογιακή τιμή
(Π.88) Αριθμός και ημερομηνία άλλου τεχνικού εγγράφου βάσει του οποίου εκδίδεται το πιστοποιητικό
Πεδίο εισαγωγής ελεύθερου κειμένου
(Π.89) Ημερομηνία άλλου τεχνικού εγγράφου βάσει του οποίου εκδίδεται το πιστοποιητικό Ημερολογιακή τιμή

Ι.8.2 Δικαιολογητικά πιστοποιητικού

α) Η επισύναψη των ακολούθων δικαιολογητικών (Δ.ΧΧ) σε μορφή PDF και τα οποία προβλέπονται στην υ.α 529/2000 είναι υποχρεωτική εφόσον εφαρμόζεται, ώστε να επιβεβαιώνεται η ορθότητα της συμπλήρωσης των στοιχείων των ενοτήτων 1.3 έως και 1.6 και 1.8:
(Δ.01) Πιστοποιητικό χορήγησης σήματος ποιότητας
(Δ.02) Παραρτήματα πιστοποιητικού σήματος ποιότητας, εφόσον εφαρμόζεται
(Δ.03) Επικαιροποιημένο πιστοποιητικό χορήγησης σήματος ποιότητας, εφόσον εφαρμόζεται
(Δ.04) Παραρτήματα επικαιροποιημένου πιστοποιητικού σήματος ποιότητας, εφόσον εφαρμόζεται
(Δ.05) Έκθεση δοκιμών βάσει της οποίας εκδίδεται το πιστοποιητικό
(Δ.06) Άλλο τεχνικό έγγραφο (π.χ. άδεια κοινής χρήσης πιστοποιητικού σήματος ποιότητας)

β) Η επισύναψη των ενδεικτικών ακολούθων δικαιολογητικών (Δ.ΧΧ) σε μορφή PDF που αναφέρονται παρακάτω είναι υποχρεωτική εφόσον κρίνονται απαραίτητα για την επιβεβαίωση της ορθότητας της συμπλήρωσης των στοιχείων των ενοτήτων 1.3 έως και 1.6 και 1.8, στην περίπτωση που δεν καθίσταται εφικτή από τα ανωτέρω δικαιολογητικά (Δ.01) έως και (Δ.04) της παραγράφου Ι.8.2.α.
(Δ.07) Λοιπά τεχνικά έγγραφα όπως "Constructional Data Form" "Data form for electrical equipment and machinery" ή/και αντίστοιχα αυτών
(Δ.08) CB Test Certificate

1.9 Λοιπά δικαιολογητικά

Η επισύναψη των παρακάτω δικαιολογητικών που προβλέπονται στην υ.α 529/2000 είναι υποχρεωτική. Το όριο της μέγιστης χορηγούμενης μνήμης καθορίζεται κατά τη θέση σε λειτουργία του ΗΜΡΡ.

(Δ.09) Εικονογραφημένο έντυπο του υλικού
(Δ.10) Φωτογραφίες για την ιχνηλασιμότητα του προϊόντος

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 12 Oκτωβρίου 2017


Ο Υπουργός
ΔΗΜΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Ο Αναπληρωτής Υπουργός
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΧΑΡΙΤΣΗΣ

Αθήνα 18/ 10/ 2017
Α.Π. : Δ.ΑΣΦ.1010/1372291/2017/18-10-2017

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ



ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ

Ταχ. Δ/νση: ΣΑΤΩΒΡΙΑΝΔΟΥ 18
104 32 Αθήνα
Τηλ.: 210 5285573, 2105285641
E-mail: d.asfalisis@efka.gov.gr

ΓΕΝΙΚΟ ΕΓΓΡΑΦΟ

ΘΕΜΑ: «Ασφαλιστική Τακτοποίηση κατά την Επίσχεση Εργασίας»

ΣΧΕΤ.: Το με αριθμ. Α23/268/8/15-11-16 Γενικό Έγγραφο της Δ/νσης Ασφάλισης - Εσόδων τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ

1. ΕΠΙΣΧΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΕΝΝΟΙΑ

Σύμφωνα με το άρθρο 325 του Α.Κ., το οποίο εφαρμόζεται και στη σύμβαση εργασίας, αν ο εργαζόμενος έχει κατά του εργοδότη του ληξιπρόθεσμη αξίωση συναφή με την οφειλή του, δηλαδή σχετική με την παρεχόμενη από τον εργαζόμενο προς τον εργοδότη εργασία, έχει δικαίωμα, εφόσον δεν προκύπτει άλλο τι, να αρνηθεί την εκπλήρωση της παροχής έως ότου ο εργοδότης εκπληρώσει την υποχρέωση που τον βαρύνει. Η ληξιπρόθεσμη αξίωση που έχει συνήθως ο εργαζόμενος κατά του εργοδότη είναι η μη καταβολή ή καθυστέρηση καταβολής αποδοχών, επιδομάτων εορτών, αμοιβών από υπερεργασία, υπερωρίες κ.ο.κ., ή μη λήψη των αναγκαίων μέτρων ασφαλείας και υγιεινής κ.α.

Με την άσκηση του δικαιώματος επισχέσεως ο εργαζόμενος απαλλάσσεται από την υποχρέωση παροχής εργασίας. Επειδή για τη μη παροχή εργασίας κατά τη διάρκεια της επισχέσεως υπαίτιος είναι ο εργοδότης, για το λόγο αυτό περιέρχεται ο εργοδότης σε υπερημερία και οφείλει αποδοχές υπερημερίας. Η υπερημερία του εργοδότη μπορεί να διακοπεί με καταγγελία της συμβάσεως.

Το δικαίωμα αυτό ασκείται με σαφή δήλωση του μισθωτού προς τον εργοδότη. Μπορεί μάλιστα να ασκείται ομαδικώς από περισσότερους μισθωτούς, με κοινή δήλωση, οι οποίοι έχουν ληξιπρόθεσμες αξιώσεις κατά του εργοδότη. Η ομαδική άσκηση του δικαιώματος επισχέσεως διαφέρει από την άσκηση του δικαιώματος απεργίας.

2. ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΥΠΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗ

Όπως είναι γνωστό, σύμφωνα με τις διατάξεις του εδ. α' της παρ. 1 του άρθρου 2 του Α.Ν. 1846/1951, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 2 παρ.1 του Ν. 4476/1965, όπως ισχύει σήμερα, στην ασφάλιση του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ υπάγονται υποχρεωτικά και αυτοδίκαια τα πρόσωπα, τα οποία παρέχουν μέσα στα όρια της χώρας κατά κύριο επάγγελμα εξαρτημένη εργασία έναντι αμοιβής.

Περαιτέρω, κατά την παρ. 2 του ίδιου άρθρου 2, τα ασφαλιζόμενα πρόσωπα συνεχίζουν την υπαγωγή τους στην ασφάλιση και κατά τη διάρκεια του χρόνου, κατά τον οποίο κατ' ενάσκηση δικαιώματος ή για λόγους ανεξάρτητους από τη θέλησή τους (άδεια, στράτευση κλπ.) δεν προσφέρουν εξαρτημένη εργασία, πλην όμως λαμβάνουν όλες ή μερικές από τις αποδοχές τους από τον εργοδότη.

Σύμφωνα με τη παρ. 2 του άρθρου 8 του ίδιου νόμου, ως ημέρες εργασίας νοούνται και οι ημέρες κατά τις οποίες οι ασφαλισμένοι, δικαιούνται αμοιβής, σε χρήμα ή σε είδος, για εργασία που παρέχεται κατά τους ορισμούς του ανωτέρω άρθρου 2, κατά τις οποίες δικαιούνται, κατά την κείμενη νομοθεσία, αμοιβής, χωρίς πραγματική παροχή υπηρεσιών.

Βασική προϋπόθεση δηλαδή, που τίθεται από την ασφαλιστική νομοθεσία, για την κατά τα παραπάνω συνέχιση της ασφάλισης των μισθωτών, είναι η διατήρηση της αξίωσής τους για καταβολή από τον εργοδότη τους ολόκληρων ή μέρος των αποδοχών τους.

3. ΙΣΤΟΡΙΚΟ

3.1. Σύμφωνα με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (3307/71) είχε γίνει δεκτό ότι, οι περιπτώσεις που αναφέρονται στις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 8 (η μη προσφορά εργασίας να προκύπτει από άσκηση δικαιώματος του ασφαλισμένου ή να οφείλεται σε λόγους ανεξάρτητους από τη θέλησή του) δεν είναι περιοριστικές, αλλά ενδεικτικές και κατά συνέπεια μπορούν στον κανόνα αυτό να υπαχθούν και άλλες περιπτώσεις, αρκεί κατά τον επίμαχο χρόνο, να οφείλονται αποδοχές, από τις οποίες θα προκύψουν οι ανταποδοτικές της ασφάλισης εισφορές.

Τέτοιες περιπτώσεις συνιστούν, μεταξύ άλλων, η υπερημερία του εργοδότη να αποδεχθεί την προσφερόμενη πράγματι εργασία για λόγους που αφορούν αυτόν και δεν οφείλονται σε ανώτερη βία (π.χ. πτώχευση) και η άσκηση του δικαιώματος επίσχεσης εργασίας που προκύπτει από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 325, 329, 353 και 656 του Αστικού Κώδικα.

Σύμφωνα με αυτές ο εργαζόμενος έχει τη δυνατότητα να επισχέσει την παροχή που οφείλει στον εργοδότη δηλ. να αρνηθεί να εκτελέσει την εργασία που συμφωνήθηκε για να εξασφαλίσει με αυτόν τον τρόπο την ικανοποίηση των ληξιπρόθεσμων απαιτήσεών του κατά του εργοδότη και ιδιαίτερα τη πληρωμή των οφειλόμενων και καθυστερούμενων μισθών.

3.2. Με την υπ' αριθμ. 257/20-3-84 Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβούλου του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, σε περίπτωση επίσχεσης εργασίας και εφόσον αυτή ασκήθηκε νόμιμα, συνεχίζεται η ασφάλιση των μισθωτών, όχι όμως για χρονικό διάστημα πέρα του ευλόγου, κατά το οποίο οφείλονται και αποδοχές. Το χρονικό αυτό διάστημα προσδιορίζεται κάθε φορά με βάση τις αρχές της «καλής πίστης» και των «χρηστών συναλλακτικών ηθών » κατά τα άρθρα 200 και 288 του Αστικού Κώδικα και σε κάθε περίπτωση (εφόσον δεν υπάρχει δικαστική απόφαση) δεν μπορεί να επεκταθεί πέρα του μηνός από τη διακοπή της απασχόλησης. Ο μήνας αυτός θεωρείται ως ένας εύλογος χρόνος εξαναγκασμού του εργοδότη να συμμορφωθεί ως προς τις υποχρεώσεις του.

3.3. Με την υπ' αριθμ. 307/2014 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους έγινε δεκτό ότι σε περίπτωση νόμιμης άσκησης από τον μισθωτό του δικαιώματος επίσχεσης παραμένει ενεργός η ασφαλιστική του σχέση εάν υπαγόταν στο καθεστώς των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων.

3.4. Με την υπ' αριθμ. 136/2016 Γνωμοδότηση του Ν.Σ.Κ. έγινε αποδεκτό ότι, κατά τη διάρκεια της επίσχεσης διατηρείται η αξίωση του εργαζόμενου επί του μισθού του καθώς και η ασφαλιστική σχέση αυτού, η οποία συνεχίζει να λειτουργεί υπό τους ίδιους όρους και με όλες τις συνέπειες από την άποψη καταβολής εισφορών που θα ίσχυαν, ως εάν ο εργαζόμενος παρείχε κανονικά την εργασία του, οπότε και ο χρόνος της επίσχεσης των υπακτέων στον ΚΒΑΕ, θεωρείται χρόνος διανυθείς στην ασφάλιση των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων και βεβαιώνεται ως τέτοιος.

Εφόσον η επίσχεση εργασίας είναι νόμιμη, η ασφάλιση συνεχίζεται, προσδιοριζόμενη με βάση τα στοιχεία των ασφαλιστικών οργάνων, όχι όμως πέραν του εύλογου χρόνου διάρκειας αυτής, κατά τον οποίο οφείλονται αποδοχές, ο οποίος (εύλογος χρόνος) δεν είναι δυνατό να υπερβεί τους πέντε μήνες, εκτός εάν προσκομισθεί αντίθετη δικαστική Απόφαση για μη λύση της εργασιακής σχέσης και συνέχιση της επίσχεσης και πέραν του πενταμήνου αυτού.

4. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΝΟΜΙΜΗΣ ΕΠΙΣΧΕΣΗΣ

Τα στοιχεία που αποτελούν τις προϋποθέσεις για τη νομιμότητα της επίσχεσης είναι:
• Η ύπαρξη ενεργούς και έγκυρης εργασιακής σύμβασης εργασίας (δηλ. να μην έχει καταγγελθεί νόμιμα).
• Η ύπαρξη απαιτητής ή ληξιπρόθεσμης αξίωσης του μισθωτού η οποία θα πρέπει να είναι συναφής προς την οφειλή και να στρέφεται κατά του προσώπου του εργοδότη.
• Να δηλώνεται ρητώς και σαφώς (γραπτώς ή προφορικώς, εγκαίρως) ότι ο εργαζόμενος αρνείται να παρέχει τις υπηρεσίες του μέχρι να εκπληρώσει ο εργοδότης την υποχρέωση που τον βαρύνει. Η δήλωση του μισθωτού ότι ασκεί το δικαίωμα της επίσχεσης είναι βασικότατη και πρέπει να είναι σαφής εξώδικη έγγραφη δήλωση επίσχεσης η οποία πρέπει να περιέλθει σε γνώση του εργοδότη.
• Να ασκείται εντός των ορίων της καλής πίστης, των χρηστών και συναλλακτικών ηθών και του κοινωνικοοικονομικού σκοπού του δικαιώματος, διαφορετικά ασκείται καταχρηστικά (άρθρο 281 Α.Κ.).

5. ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΤΑΚΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΤ' ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΥΠ'ΑΡΙΘΜ. 136/2016 ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ - ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ

> ΜΙΣΘΩΤΟΙ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΙ

Τα αρμόδια ασφαλιστικά όργανα του ΕΦΚΑ (υπηρεσίες τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ), σε εφαρμογή όλων των ανωτέρω και ειδικότερα μετά την τελευταία γνωμοδότηση, θα πρέπει να εξετάζουν εφεξής όλες τις περιπτώσεις επίσχεσης εργασίας που θα υποβληθούν στις κατά τόπους υπηρεσίες και να προβαίνουν στην ασφαλιστική τακτοποίηση των ασφαλισμένων, σύμφωνα με το νέο καθεστώς. Η ασφαλιστική τακτοποίηση θα πρέπει να πραγματοποιείται για μισθολογική περίοδο από ενάρξεως της νόμιμης επίσχεσης και για διάστημα πέντε μηνών, με βάση το ασφαλιστικό καθεστώς που αντιστοιχεί στην ειδικότητά του, και ειδικότερα στον κλάδο ασφάλισης, τηρούμενων των ανωτέρω προϋποθέσεων, εφόσον για τις υπ' όψιν εισφορές δεν έχει επέλθει παραγραφή.

Στην περίπτωση που εκκρεμούν αιτήσεις ασφαλισμένων για ασφαλιστική τακτοποίηση κατά το διάστημα επίσχεσης, σε όποιο στάδιο διοικητικής εκτέλεσης και αν βρίσκονται, αυτές θα πρέπει να εξεταστούν από τα αρμόδια κατά περίπτωση όργανα και να κριθούν σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα της υπ' αριθμ. 136/2016 γνωμοδότησης του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, καθώς κρίνεται σύμφωνα με νέο καθεστώς, εκτός βέβαια αν έχει εκδοθεί δεσμευτική δικαστική απόφαση που ορίζει διαφορετικά.

Αυτονόητο είναι ότι στις περιπτώσεις εκείνες που μετά από τον έλεγχο διαπιστωθεί ασφάλιση μέσω υποβολής Α.Π.Δ. εργαζομένων σε επίσχεση, από την ίδια την επιχείρηση, η οποία ξεπερνά τους (5) μήνες, χωρίς να έχει εκδοθεί τελεσίδικη δικαστική απόφαση, θα πρέπει η ασφάλιση αυτή να ακυρωθεί, ως μη νόμιμη.

> ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ

Τα αρμόδια ασφαλιστικά όργανα του ΕΦΚΑ (υπηρεσίες μη μισθωτών), θα πρέπει να ελέγξουν τυχόν υποβληθείσες αιτήσεις συνέχισης εξαίρεσης με βάση τις διατάξεις του άρθρου 39 του Ν.2084/1992 όπως ίσχυε έως 31/12/2016, ύστερα από την ολοκλήρωση της ασφαλιστικής τακτοποίησης των ασφαλισμένων στο τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ως μισθωτών λόγω νόμιμης επίσχεσης εργασίας.

Παρακαλούμε για άμεσες ενέργειες αρμοδιότητας των υπηρεσιών του ΕΦΚΑ και διεκπεραίωση όλων των εκκρεμών αιτημάτων επίσχεσης εργασίας από ασφαλισμένους.

Του παρόντος με ευθύνη των Προϊστάμενων Δ/νσεων και Τμημάτων να λάβει γνώση το προσωπικό των Υπηρεσιών.



O ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΕΦΚΑ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Κ. ΜΠΑΚΑΛΕΞΗΣ

ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΤΕΛΟΥΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ
ΜΑΡΙΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Προσωπική ευθύνη για πληρωμή φορολογικών εσόδων από πρόσωπα που ο νόμιμος τίτλος είσπραξης δεν έχει εκδοθεί στο όνομά τους

Νένα Π. Διονυσοπούλου, ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ

[Α] ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η διαδικασία βεβαίωσης δημοσίων εσόδων γίνεται αυτεπάγγελτα και κατά δέσμια αρμοδιότητα εκ μέρους της Διοίκησης καθώς προκαθορίζεται από το φορολογικό Νόμο τόσο ως προς τον προσδιορισμό της φορολογητέας ύλης και τον τρόπο υπολογισμού αυτής (λογιστικό, μαθηματικό ή βάσει συντελεστών), όσο και ως προς τον προσδιορισμό των υπόχρεων εις φόρο προσώπων (πρωτοφειλετών και αλληλεγγύως συνυπεύθυνων). Κατά την κρατούσα θεωρία πραγματοποιείται σε δύο στάδια.

Στο πρώτο στάδιο (βεβαίωση με την με την ευρεία έννοια), η φορολογική διοίκηση προσδιορίζει βάσει των σχετικών διατάξεων του Νόμου :

- την χρηματική απαίτηση του Δημοσίου,

- το είδος της, (την προέλευσή της),

- την αιτία για την οποία οφείλεται,

- το έτος που αφορά

- και τον υπόχρεο προς πληρωμή (άρθρα 30 και 37 του Ν 4174/2013).

Εκδίδει δηλαδή μία εκτελεστή ατομική διοικητική πράξη (άρθρο 45 παρ. 2 του Ν 4174/2013). Σε αυτή την κατηγορία υπάγονται :

- στην περίπτωση άμεσου προσδιορισμού φόρου, ο προσδιορισμός του φόρου, όπως προκύπτει ταυτόχρονα με την υποβολή της δήλωσης,

- στην περίπτωση διοικητικού προσδιορισμού φόρου, η πράξη προσδιορισμού του φόρου,

- στην περίπτωση εκτιμώμενου προσδιορισμού φόρου, η πράξη εκτιμώμενου προσδιορισμού του φόρου,

- στην περίπτωση διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου, η πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου,

- στην περίπτωση προληπτικού προσδιορισμού φόρου, η πράξη προληπτικού προσδιορισμού του φόρου,

- σε περίπτωση επιβολής προστίμων οι αντίστοιχες πράξεις,

- σε περίπτωση ενδικοφανούς προσφυγής, η απόφαση της Υπηρεσίας Εσωτερικής Επανεξέτασης.

- σε περίπτωση Διαδικασίας Αμοιβαίου Διακανονισμού, η απόφαση Αμοιβαίου Διακανονισμού.

Δίπλα στις προαναφερόμενες διοικητικές πράξεις, θα προσθέσομε και τις οριστικές αποφάσεις των Διοικητικών Δικαστηρίων, που αποδέχονται ή τροποποιούν τις ανωτέρω ατομικές διοικητικές πράξεις, όταν οι τελευταίες αμφισβητούνται από το φορολογούμενο.

Με τον τρόπο αυτό το έσοδο έχει μεν προσδιοριστεί, (έχει αποκτηθεί ο νόμιμος τίτλος είσπραξης), όμως το Δημόσιο δεν έχει ακόμη αποκτήσει τίτλο ενεργοποιήσεως της διαδικασίας εν γένει εισπράξεως του εσόδου. Για να προχωρήσει το Δημόσιο στην επιδίωξη της είσπραξης συγκεκριμένου εσόδου πρέπει το έσοδο αυτό να βεβαιωθεί και με τη στενή έννοια του όρου, ήτοι να βεβαιωθεί ταμειακά και να γνωστοποιηθεί αυτό στον φορολογούμενο κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 5 του 4174/2013. Τότε και μόνο τότε :

α) Το Δημόσιο αποκτά εκτελεστό τίτλο είσπραξης.

β) Το έσοδο (ως βεβαίωση) εμφανίζεται στον Κρατικό Προϋπολογισμό.

γ) Το Δημόσιο υποχρεούται να αποστείλει προς τον υπόχρεο (πρωτοφειλέτη και συνυπόχρεο) ατομική ειδοποίηση για την πληρωμή της οφειλής (σε αντίθετη περίπτωση οι διαδικασίες αναγκαστικής είσπραξης που θ’ ακολουθήσουν πάσχουν από απόλυτη ακυρότητα).

δ) Καθορίζεται η ημερομηνία καταβολής του χρέους.

ε) Προσδιορίζεται η ημερομηνία που το χρέος καθίσταται ληξιπρόθεσμο, καθώς και η ημερομηνία έναρξης επιβάρυνσης του (ανάλογα με τον τρόπο καταβολής του) με προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής (άρθρο 53 Ν 4174/2013 και ΠΟΛ.1252/20.11.2015) .

στ) Προσδιορίζεται η έναρξη του χρόνου παραγραφής του εσόδου κατά τις σχετικές διατάξεις του άρθρου 51 του Ν 4174/2013 και του Δημοσίου Λογιστικού (σχετική η ΠΟΛ.1154/12.10.2016).

ζ) Μόνο μετά την ταμειακή βεβαίωση και εφόσον το χρέος δεν πληρωθεί εμπρόθεσμα το Δημόσιο δικαιούται να λάβει τα προβλεπόμενα αναγκαστικά διοικητικά μέτρα σε βάρος του οφειλέτη ή των συνυποχρέων - συνυπευθύνων για την πληρωμή του εσόδου (άρθρα 45 – 50 Ν 4174/2013), όπως για παράδειγμα η κατάσχεση κινητής (και εις χείρας τρίτου) και ακίνητης περιουσίας, η μη λήψη φορολογικής ενημερότητας κλπ.

Στην παρούσα μελέτη θ΄ αποπειραθούμε να κατονομάσουμε όσους ευθύνονται αλληλέγγυα με τους αρχικούς οφειλέτες, μνημονεύοντας ρητά τις λοιπές προϋποθέσεις που θέτει ο φορολογικός Νόμος - όπου αυτές υπάρχουν - ανά αντικείμενο φορολογίας και δη διαχρονικά.

[Β] ΓΕΝΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ

(α) Το ποιος είναι νόμω υπόχρεως στην καταβολή φόρου, τέλους ή παρακρατούμενου φόρου ορίζεται από τον ειδικό φορολογικό Νόμο που διέπει το εκάστοτε φορολογικό αντικείμενο και ισχύει κατά το χρόνο γένεσης της σχετικής υποχρέωσης (θέμα που θα εξετασθεί αναλυτικά στο κεφάλαιο [Γ] της παρούσης μελέτης).

Σημειώνουμε δε πως τα θέματα που αφορούν την επιβολή προστίμων ή πρόσθετων φόρων ορίζονται πλέον ενιαία στις διατάξεις των άρθρων 54 – 62 του Ν 4174/2013 κι έχουν διεξοδικά ερμηνευτεί στην ΠΟΛ.1252/20.11.2015.

Προ της εφαρμογής του Ν 4174/2013 προβληματική υπήρχε ως προς το ποιος ήταν νόμω υπόχρεως στην καταβολή των προσθέτων φόρων και προστίμων που επιβάλλονταν σε περιπτώσεις υποβολής εκπρόθεσμης ή ανακριβούς δήλωσης. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που, ελλείψει σχετικής ρητής νομοθετικής μνείας θεωρήθηκαν νόμω υπόχρεοι σε καταβολή αυτών και οι συνυπόχρεοι στην καταβολή του κυρίως φόρου. Αυτή η πρακτική δεν ήταν ωστόσο σύννομη καθώς αφενός οι πρόσθετοι φόροι και τα πρόστιμα αποτελούν ταυτόσημες διοικητικές κυρώσεις, οι οποίες επαυξάνουν το ποσό της κύριας οφειλής κι αφετέρου τα πρόστιμα επιβάλλονται σε ρητά κατονομαζόμενα πρόσωπα που παραβαίνουν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη φορολογική νομοθεσία.

(β) Η ρηξικέλευθη διάταξη του άρθρου 60 του Ν 4174/2013 θεωρεί πρωτοφειλέτες και ουχί αλληλέγγυα ευθυνόμενους εις ολόκληρον, επιβάλλοντας αυτοτελή πρόστιμα – όμοια με αυτά στα οποία υπόκειται ο νόμω υπόχρεως στη δήλωση και καταβολή φόρου, τέλους ή παρακρατούμενου φόρου - ΚΑΙ σε όσους (αποδεδειγμένα κατά την άποψη της γράφουσας) παρεμποδίζουν ή αποπειρώνται να παρεμποδίσουν τις ενέργειες και την εκτέλεση καθηκόντων της Φορολογικής Διοίκησης κατά την άσκηση των εξουσιών της σύμφωνα με τον ΚΦΔ ή υποθάλπουν ή υποκινούν άλλο πρόσωπο ή συνεργούν με άλλο πρόσωπο για τη διάπραξη παράβασης του προαναφερθέντος Νόμου υπόκειται στα ίδια πρόστιμα που υπόκειται ο φορολογούμενος.

(γ) Το κύριο χαρακτηριστικό της ευθύνης του συνυπόχρεου προσώπου είναι η έλλειψη ίδιας φορολογικής υποχρέωσης αυτού για καταβολή του οφειλόμενου από τον πρωτοφειλέτη φόρου, τέλους, προστίμου κλπ και η πρόσθετη ευθύνη του προς πληρωμή του βεβαιωθέντος σε βάρος του πρωτοφειλέτη φόρου (τέλους, προστίμου κλπ), η οποία ανάγεται για πρώτη φορά στο στάδιο της είσπραξής του.

Έτσι, συνυπόχρεα είναι τα πρόσωπα που υπέχουν προσωπική ευθύνη συνήθως με το σύνολο της προσωπικής τους περιουσίας χωρίς να έχει εκδοθεί στο όνομά τους νόμιμος τίτλος.

Στην περίπτωση του συνυπόχρεου το Δημόσιο μπορεί να απαιτήσει από αυτόν συγχρόνως ή διαδοχικά ολόκληρη την οφειλή, αλλά θα την εισπράξει μόνο μία φορά (αλληλέγγυα ευθύνη ή ευθύνη εις ολόκληρον).

(δ) Το θέμα της υπεγγυότητας της κινητής και ακίνητης περιουσίας, τόσο ως προς τα φυσικά όσο και ως προς τα νομικά πρόσωπα (συνυπευθυνότητα) δεν ρυθμίζεται ενιαία.

Σημείο αναφοράς είναι οι διατάξεις που βρίσκουμε στον Αστικό Κώδικά (άρθρα 480 – 495). Ακολούθως, διάσπαρτες διατάξεις υφίστανται σε διάφορα νομοθετήματα εμπορικού δικαίου ή και φορολογικού. Τέλος, διαπιστώνουμε πως ανάλογα με την προέλευση του φόρου (προερχόμενος δηλαδή από θετική ενέργεια του φορολογούμενου ή προϊόν μεταγενέστερου καταλογισμού) οι κατονομαζόμενοι ως συνυπεύθυνοι σε καταβολή διαφοροποιούνται .

Σε γενικές γραμμές, όταν δηλαδή ειδικός φορολογικός νόμος δεν ορίζει διαφορετικά, ισχύουν τα ακόλουθα :

1- φυσικά πρόσωπα

Ειδικά σε περιπτώσεις καταλογισμού πρόσθετων φόρων, συνυπόχρεοι για την καταβολή σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 7 του άρθρου 2 του Ν. 2523/1997, κατονομάζονται expressis verbis οι :

- Σε περίπτωση σχολάζουσας κληρονομίας ή επιδικίας ή μεσεγγύησης, κατά περίπτωση, ο κηδεμόνας ή ο προσωρινός διαχειριστής ή ο μεσεγγυούχος

- Σε περίπτωση ανηλίκων ή δικαστικώς ή νομίμως απαγορευμένων ή αυτών που βρίσκονται υπό δικαστική αντίληψη, κατά περίπτωση, ο επίτροπος ή ο κηδεμόνας ή ο αντιλήπτορας,

- Σε περίπτωση αποβιώσαντος φορολογούμενου, οι κληρονόμοι του των οποίων η ευθύνη εκτείνεται μόνο μέχρι το ποσό της κληρονομικής μερίδας του καθενός.

2- νομικά πρόσωπα

(i) Στις ομόρρυθμες εταιρίες (τόσο κατά τις διατάξεις του Εμπορικού Νόμου, όσο και με τις νεότερες διατάξεις των άρθρων 249 – 258 του Ν 4072/2012) και στις κοινοπραξίες (άρθρο 293 του Ν.4072/2012) που ασκούν εμπορικές πράξεις: οι εταίροι ευθύνονται απεριόριστα (δηλαδή με την προσωπική τους περιουσία) και εις ολόκληρο για την εκπλήρωση των εταιρικών υποχρεώσεων. Ο εταίρος ο οποίος αποχωρεί από την εταιρία εξακολουθεί να ευθύνεται για τις εταιρικές υποχρεώσεις που είχαν γεννηθεί μέχρι της δημοσιεύσεως της αποχώρησής του. Ο νέος εταίρος, ο οποίος εισέρχεται στην εταιρία μετά από μεταβίβαση εταιρικών μεριδίων παλαιού εταίρου, ευθύνεται όχι μόνο για τα νέα αλλά και για τα παλαιά εταιρικά χρέη. Συμφωνία, η οποία ρυθμίζει διαφορετικά την ως άνω ευθύνη των εταίρων, ισχύει μόνο στις εσωτερικές τους σχέσεις και όχι για το Δημόσιο.

(ii) Στις ετερόρρυθμες εταιρίες (τόσο κατά τις διατάξεις του Εμπορικού Νόμου, όσο και με τις νεότερες διατάξεις των άρθρων 271-283 του Ν 4072/2012) : η ευθύνη του ετερορρύθμου εταίρου, αν δεν έχει αναμειχθεί στη διαχείριση της Ε.Ε. περιορίζεται στο ποσό της εισφοράς του, όπως αυτό ορίζεται στο καταστατικό της εταιρείας.

(iii) Στις κοινοπραξίες, κοινωνίες αστικού δικαίου και αστικές εταιρείες, σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 1 εδ. β του άρθρου 9 του Ν 2523/1997 το πρόστιμο επιβάλλεται σε βάρος αυτών και κοινοποιείται στα μέλη τους, το καθένα από τα οποία ευθύνεται εις ολόκληρον.

(iv) Κεφαλαιουχικές εταιρίες : Η ex lege, γνήσια και αντικειμενική, αλληλέγγυα και εις ολόκληρον (υπό προϋποθέσεις) ευθύνη με το υπόχρεο νομικό πρόσωπο ως προς την καταβολή βεβαιωμένων φόρων, τόκων, προστίμων και λοιπών παρακρατούμενων φόρων ανεξάρτητα από το χρόνο βεβαίωσής τους όπως αποτυπώνεται στη διάταξη του άρθρου 50 του Ν 4174/2013.

Αφορά πρόσωπα που είναι :

- πρόεδροι,

- διευθυντές,

- διαχειριστές (ΚΑΘΕ τύπου προσωπικής ή κεφαλαιουχικής εταιρίας)

- διευθύνοντες σύμβουλοι,

- εντεταλμένοι στη διοίκηση

- εκκαθαριστές κάθε είδους νομικού προσώπου ή οντότητας κατά το χρόνο της διάλυσης ή συγχώνευσής τους,

οι οποίοι ευθύνονται προσωπικά και αλληλέγγυα με το σύνολο της προσωπικής τους περιουσίας για την πληρωμή του φόρου, τόκων και προστίμων που οφείλονται από αυτά τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες καθώς και του φόρου που παρακρατείται, ανεξάρτητα από το χρόνο βεβαίωσής τους.

Ο νεοτερισμός του Ν 4172/2013 ως προς την προσωπική ευθύνη μετόχων που κατέχουν συγκεκριμένο ποσοστό μετοχικού κεφαλαίου δημιουργεί ωστόσο την ακόλουθη προβληματική : έχει στην πράξη παρατηρηθεί μέτοχοι να θεωρούνται αίφνης συνυπόχρεοι στην καταβολή ληξιπρόθεσμων οφειλών της εταιρίας από την οποία είτε αποχώρησαν εν όσο αυτή λειτουργούσε κανονικά, είτε αυτή διαλύθηκε/μετασχηματίστηκε προ της δημοσιεύσεως του Ν4172/2013. Θεωρούμε δεδομένο πως τα πρόσωπα αυτά έχουν ασκήσει ανακοπές κατά των σχετικών ατομικών βεβαιώσεων και των σε αυτές αναφερόμενων χρηματικών καταλόγων θεωρώντας την ως άνω διάταξη ανίσχυρη ως αντίθετη στην απορρέουσα από την αρχή του κράτους δικαίου αρχή της ασφάλειας δικαίου καθώς τροποποιεί αναδρομικά εις βάρος τους – και δη, με τρόπο επαχθή - το νομοθετικό καθεστώς που ίσχυε κατά τον χρόνο γενέσεως της αντίστοιχης υποχρέωσης της εταιρίας της οποίας υπήρξαν μέτοχοι.

Σε κάθε περίπτωση η προαναφερθείσα διάταξη καταλύει την διαχρονικά τόσο σε θεωρητικό όσο και πρακτικό επίπεδο υποστηριζόμενη αυτοτέλεια της κεφαλαιουχικής εταιρίας. Για την κατάφορη παραβίαση της ασφάλειας δικαίου, της αρχής της αναλογικότητας και της φοροδοτικής ικανότητας της μειοψηφίας μίας κεφαλαιουχικής εταιρίας στην οποία ο Νόμος δίνει ορισμένα δικαιώματα ως προς τον επίκαιρο έλεγχο των πεπραγμένων από την πλειοψηφία εκλεγείσας διοίκησης και μάλιστα υπό προϋποθέσεις (πρακτικά μετά από προσφυγή στη Δικαιοσύνη) δεν θα γράψουμε λέξη παραπάνω. Φρονούμε πως είναι αυτονόητο.

Για τους παρακρατούμενους φόρους, το ΦΠΑ και όλους τους επιρριπτόμενους φόρους η ευθύνη επιμερίζεται διαφορετικά καθώς :

α) Αν έχει γίνει η παρακράτηση φόρου, όλα τα ανωτέρω αναφερόμενα πρόσωπα που είχαν μία από τις ως άνω ιδιότητες από τη λήξη της προθεσμίας απόδοσης του φόρου και μετά ευθύνονται προσωπικά και αλληλέγγυα.

β) Αν δεν έχει γίνει η παρακράτηση φόρου, όλα τα ανωτέρω αναφερόμενα πρόσωπα, που είχαν μία από τις πιο πάνω ιδιότητες κατά το χρόνο που υπήρχε η υποχρέωση παρακράτησης του φόρου ευθύνονται προσωπικά και αλληλέγγυα (στην προκειμένη περίπτωση από το λεκτικό της διάταξης του άρθρου 50 παρ. 2 περ β δεν διαφαίνεται ευθύνη για τους μετέπειτα νόμιμους εκπροσώπους) .

(v) Επί συγχώνευσης και διάσπασης εταιριών ισχύουν τα όσα αναφέρονται στο άρθρο 50 του Ν 4172/2013 (σε συμμόρφωση με όσα αναφέρονται στις διατάξεις του άρθρου 75 παρ. 1α και 2 και του άρθρου 85 του Ν2190/1920). Συγκεκριμένα, καθιερώνεται αλληλέγγυα ευθύνη για την πληρωμή των οφειλόμενων φόρων του διαλυόμενου νομικού προσώπου και για εκείνο που το απορρόφησε ή το νέο νομικό πρόσωπο που συστήθηκε ανεξάρτητα από το χρόνο βεβαίωσής τους. Ταυτόχρονα, αν κατά το χρόνο διάλυσης νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας δεν έχουν εξοφληθεί όλες οι φορολογικές υποχρεώσεις του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, περιλαμβανόμενων των παρακρατούμενων και επιρριπτόμενων φόρων, οι κατά το χρόνο διάλυσης αυτών μέτοχοι ή εταίροι κεφαλαιουχικών εταιρειών με ποσοστό συμμετοχής τουλάχιστον δέκα (10%) τοις εκατό ευθύνονται αλληλεγγύως με το νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα για την καταβολή του οφειλόμενου φόρου, μέχρι του ποσού των αναληφθέντων κερδών ή απολήψεων σε μετρητά ή σε είδος λόγω της ιδιότητας του μετόχου ή εταίρου κατά τα τρία (3) τελευταία έτη προ της λύσης.

(ε) ως προς το περιεχόμενο και τις συνέπειες της ευθύνης συνοπτικά αναφέρουμε τα ακόλουθα :

O αλληλεγγύως (συν)υπεύθυνος προς καταβολή υποχρεούται παράλληλα και αυτοτελώς (δηλαδή ταυτόχρονα με τον πρωτοφειλέτη) στην πλήρη και ολοσχερή αποπληρωμή της βεβαιωθείσας οφειλής. Ιδιωτική συμφωνία μεταξύ πρωτοφειλέτη και συνυπεύθυνου ο Νόμος δεν αναγνωρίζει καθώς πρόκειται για διατάξεις δημοσίας τάξεως. Η Διοίκηση από τη μεριά της κατά δέσμια αρμοδιότητα, βάσει των σχετικών διατάξεων περί αναγκαστικής είσπραξης του ν 4174/2013 ή/και του ΚΕΔΕ (στις περιπτώσεις που δεν καλύπτεται από τον ΚΦΔ), θα προβεί σε μέτρα αναγκαστικής είσπραξης κατά πάντων και δη ταυτόχρονα – όπως μας έχει δείξει πλέον η εμπειρία μας - μέχρι την πλήρη και ολοσχερή εξόφληση της βεβαιωμένης οφειλής μετά των σχετικών τόκων και λοιπών προσαυξήσεων. Πρακτικά δηλαδή θα επιβάλει ταυτόχρονα κατασχέσεις εις χείρας τρίτων ή θα προχωρήσει επίσης ταυτόχρονα σε πλειστηριασμούς κατά της κινητής και ακίνητης περιουσίας αμφοτέρων. Αντίστοιχα, αμφότεροι -πρωτοφειλέτης και συνυπόχρεως- δύνανται να προβούν ταυτόχρονα στη ρύθμιση του ληξιπρόθεσμου χρέους.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε δε, πως σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 46 του ν 4174/2013 η Φορολογική Διοίκηση δύναται, προκειμένου να διασφαλίζει την είσπραξη φόρων σε επείγουσες περιπτώσεις ή για να αποτραπεί επικείμενος κίνδυνος για την είσπραξη των φόρων, να προβαίνει με βάση τον εκτελεστό τίτλο του άρθρου 45 του ΚΦΔ πριν τη λήξη της προθεσμίας καταβολής της οφειλής και χωρίς δικαστική απόφαση στην επιβολή συντηρητικής κατάσχεσης κινητών, ακινήτων, εμπραγμάτων δικαιωμάτων σε αυτά, απαιτήσεων και γενικά όλων των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη του Δημοσίου είτε βρίσκονται στα χέρια του είτε στα χέρια τρίτου. Η συντηρητική κατάσχεση τρέπεται αυτοδίκαια σε αναγκαστική με την πάροδο της νόμιμης προθεσμίας καταβολής της οφειλής και έχει τις συνέπειες της αναγκαστικής κατάσχεσης από το χρόνο της εγγραφής της. Δεδομένου ότι ο όρος «οφειλέτης» χρησιμοποιείται γενικά, θεωρούμε πως οι ανωτέρω περιγραφόμενες ενέργειες καταλαμβάνουν τόσο τους πρωτοφειλέτες όσο και τους κατονομαζόμενους στους οικείους φορολογικούς Νόμους συνυπεύθυνους σε καταβολή.

[Γ] ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ

1. ΥΠΟΧΡΕΟΙ

Φυσικά πρόσωπα :

(i) Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 3 και 67 του Ν 4172/2013 ο φορολογούμενος που έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του και έχει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα υπόκειται ετησίως σε φόρο για το φορολογητέο εισόδημά του που προκύπτει στην ημεδαπή και την αλλοδαπή, ήτοι για το παγκόσμιο εισόδημά του. Εξαίρεση στον κανόνα συνιστά η φορολόγηση του εισοδήματος του αλλοδαπού προσωπικού γραφείων εγκατεστημένων στην Ελλάδα κατά τις διατάξεις του ΑΝ 89/1967, το οποίο φορολογείται στην Ελλάδα μόνο ως προς το εισόδημα εντός της Επικράτειας.

(ii) Η οικονομική μετανάστευση των Ελλήνων που παρατηρήθηκε τα τελευταία χρόνια έχει ρυθμισθεί νομοθετικά ως προς τις φορολογικές της επιπτώσεις αφενός στο άρθρο 4 κι αφετέρου στην παράγραφο 2 του άρθρου 3 του Ν 4172/2013. Έτσι λοιπόν, ο έλληνας φορολογούμενος που δεν έχει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα υπόκειται σε φόρο για το φορολογητέο εισόδημά του που προκύπτει στην Ελλάδα και αποκτάται μέσα σε ορισμένο φορολογικό έτος (για το θέμα αυτό μπορείτε να συμβουλευτείτε στο αρχείο του Κόμβου σχετικά άρθρα καθώς και τις ΣτΕ 1445/2016, ΔΕΑΦ Α 1036150 ΕΞ 2016/2.3.2016 – και ΠΟΛ.1058/18.3.2015).

(iii) Οι σύζυγοι καθώς και τα πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης (οι τελευταίοι δυνητικά), σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 67 παρ. 4 του Ν 4172/2013 κατά τη διάρκεια του γάμου, υποχρεούνται να υποβάλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους στα οποία ο φόρος, τα τέλη και οι εισφορές που αναλογούν υπολογίζονται χωριστά στο εισόδημα καθενός συζύγου. Παρόλο που λεκτικά δεν υπάρχει σχετική μνεία, θεωρούμε πως σε περίπτωση αμφιβολίας νόμω υπόχρεως για καταβολή του αναλογούντος φόρου είναι ο κάθε σύζυγος ξεχωριστά.

ΣΥΝΥΠΟΧΡΕΟΙ

(i) υπενθυμίζουμε πως ο φορολογικός αντιπρόσωπος (άρθρο 8 ν 4174/2013) δε θεωρείται συνυπόχρεως προς πληρωμή εκτός εξαιρετικών περιπτώσεων που απαριθμούνται εξαντλητικά σε διάσπαρτες διατάξεις φορολογικών Νόμων.

(ii) Σύμφωνα με την διάταξη της παραγράφου 3 του άρθρου 77 του Ν. 2238/1994 θεμελιούταν αλληλέγγυα και σε ολόκληρο συνυπευθυνότητα του αγοραστή ακινήτου για την πληρωμή φόρου εισοδήματος που αναλογεί επιμεριστικά στο εισόδημα από μισθώματα των τριών πριν από τη μεταβίβαση ετών, που δεν δηλώθηκαν από τον πωλητή .

Νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες : Σύμφωνα με την διάταξη του άρθρου 45 του Ν 4172/2013, σε φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων υπόκεινται:

α) οι κεφαλαιουχικές εταιρείες που συστήθηκαν στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή,

β) οι προσωπικές εταιρείες που συστήθηκαν στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή,

γ) τα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου που συστήθηκαν στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή και στα οποία περιλαμβάνονται και τα κάθε είδους σωματεία και ιδρύματα, με εξαίρεση μόνο τα κάθε είδους έσοδα που πραγματοποιούνται κατά την επιδίωξη της εκπλήρωσης του σκοπού τους, τα οποία δεν αποτελούν αντικείμενο φόρου,

δ) συνεταιρισμοί και ενώσεις αυτών,

ε) κοινωνίες αστικού δικαίου, αστικές κερδοσκοπικές ή μη κερδοσκοπικές εταιρείες, συμμετοχικές ή αφανείς εφόσον ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα,

στ) κοινοπραξίες,

ζ) οι νομικές οντότητες που ορίζονται στο άρθρο 2 του Κ.Φ.Ε. και δεν περιλαμβάνονται σε μια από τις προηγούμενες περιπτώσεις.

Οι δε εξαιρέσεις από τον ως άνω κανόνα απαριθμούνται αποκλειστικά στο άρθρο 46 του Ν 4172/2013.

2. ΣΥΝΥΠΟΧΡΕΟΙ στην καταβολή φόρου εισοδήματος βάσει των διατάξεων του Ν 4172/2013 λογίζονται τα πρόσωπα που αναφέρονται στο κεφάλαιο [Β].(δ).2 i-iv, ενώ για την περίοδο ισχύος του Ν 2238/1994 ίσχυαν τα οριζόμενα στα άρθρα 101 και 115 του προαναφερθέντος Νόμου.

[Δ] ΦΠΑ

ΥΠΟΧΡΕΟΙ

Το ποιος είναι νόμω υπόχρεως στην καταβολή ΦΠΑ απαριθμείται εξαντλητικά και ανά περίπτωση στις διατάξεις των άρθρων 3, 35, 39 έως και 47γ του Ν 2859/2000.

ΣΥΝΥΠΟΧΡΕΟΙ

Για την καταβολή του οφειλόμενου φόρου ευθύνονται αλληλεγγύως και εις ολόκληρο με τον υπόχρεο τα αναφερόμενα στο άρθρο 55 του Ν 2859/2000 πρόσωπα, και πιο συγκεκριμένα :

α) ο εκκαθαριστής, ο κηδεμόνας, ο προσωρινός διαχειριστής και ο μεσεγγυούχος, στις περιπτώσεις κληρονομιάς και μεσεγγύησης,

β) ο επίτροπος, ο κηδεμόνας και ο αντιλήπτορας, στις περιπτώσεις ανηλίκων, απόντων, δικαστικά ή νόμιμα απαγορευμένων και των προσώπων που βρίσκονται υπό δικαστική αντίληψη,

γ) ο προσωρινός ή οριστικός σύνδικος, σε περίπτωση πτώχευσης του υποκείμενου στο φόρο,

δ) ο φορολογικός αντιπρόσωπος, στις περιπτώσεις που ορίζεται υπόχρεος στο φόρο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 35,

ε) οι κληρονόμοι και οι δωρεοδόχοι του υποκείμενου στο φόρο για τις φορολογικές υποχρεώσεις του, μέχρι το θάνατο του ή τη σύσταση της δωρεάς εν ζωή,

στ) κάθε πρόσωπο το οποίο, με βάση νόμο ή δικαστική απόφαση, υποκαθιστά τον υποκείμενο στο φόρο,

ζ) ο εκπρόσωπος ή μέλος της ένωσης προσώπων, κατ' ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων της φορολογίας εισοδήματος,

η) ο ιδρυτής της επιχείρησης για τις υποχρεώσεις αυτής μέχρι το χρόνο έναρξης της λειτουργίας της επιχείρησης.

θ) οι νόμιμοι εκπρόσωποι των νομικών προσώπων κατά το χρόνο διάλυσης, συγχώνευσης ή μετατροπής τους, ανεξάρτητα από το χρόνο βεβαίωσης του φόρου

ι) το πρόσωπο που μεταβιβάζει, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 5, για το φόρο που οφείλεται μέχρι το χρόνο της μεταβίβασης.

ια) το μη υποκείμενο στο φόρο πρόσωπο, στην περίπτωση λήψης αγαθών ή υπηρεσιών, για τις οποίες υπόχρεος στο φόρο ορίζεται ο εγκατεστημένος εκτός της χώρας υποκείμενος στο φόρο ή ο φορολογικός του αντιπρόσωπος, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 35. 2. Ν. 2859/2000 (ΦΕΚ 248Α΄)

ιβ) ο εκμεταλλευτής φορολογικής αποθήκης όταν δεν είναι ο ίδιος κύριος των αγαθών που εξέρχονται από τη φορολογική αποθήκη (άρθρο 26 παρ. 12)

Υπενθυμίζουμε πως η συνυπευθυνότητα των νόμιμων εκπροσώπων των νομικών προσώπων ορίζεται στο άρθρο 50 παρ. 2 του ν 4174/2013.

[Ε] ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΠΛΟΙΩΝ

ΥΠΟΧΡΕΟΙ

Ο φόρος πλοίων βαρύνει τους πλοιοκτήτες ή πλοιοκτήτριες εταιρείες, τους εγγεγραμμένους στο οικείο νηολόγιο κατά την πρώτη ημέρα κάθε ημερολογιακού έτους, ανεξάρτητα από την κατοικία ή τη διαμονή ή την έδρα αυτών στην ημεδαπή ή στην αλλοδαπή, όπως ορίζεται στη διάταξη του άρθρου 4 του Ν 27/1975

ΣΥΝΥΠΟΧΡΕΟΙ

Από το συνδυασμό των διατάξεων του άρθρου 4 του Ν. 27/1975 και των άρθρων 8 και 50 του Ν. 4174/2013 προκύπτει ότι, αλληλεγγύως υπόχρεος προς καταβολή του φόρου είναι και οποιοσδήποτε με εντολή του πλοιοκτήτη ή οποιασδήποτε Αρχής ή από οποιαδήποτε άλλη αιτία διαχειρίζεται το πλοίο και εισπράττει τους ναύλους, καθώς και ο νόμιμος εκπρόσωπος και εγγυητής του πλοιοκτήτη, αποδεχθείς εγγράφως τον διορισμό του. Σε περίπτωση εκούσιας μεταβίβασης της κυριότητας του πλοίου ο νέος πλοιοκτήτης τυγχάνει εξ ολοκλήρου υπόχρεος μαζί με τους κατά την μεταβίβαση υπόχρεους δικαιοπαρόχους του σε πληρωμή του φόρου που βαρύνει το πλοίο κατά το χρόνο της μεταβίβασης.

[ΣΤ] ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΚΕΦΑΛAΙΟΥ

1. ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΕΣ, ΔΩΡΕΕΣ, ΓΟΝΙΚΕΣ ΠΑΡΟΧΕΣ

ΥΠΟΧΡΕΟΙ

Γενική αρχή στη φορολογία κληρονομιών (άρθρο 61 του Ν 2961/2001), δωρεών και γονικών παροχών (άρθρα 38, 85, 90 του Ν 2961/2001) είναι ότι ο φόρος βαρύνει το δικαιούχο της κτήσης και συνεπώς η βεβαίωση αυτού γίνεται στο όνομα του κληρονόμου, δωρεοδόχου ή του τέκνου αντίστοιχα.

ΣΥΝΥΠΟΧΡΕΟΙ

Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 83 του Ν. 2961/2001 αλληλέγγυα εις ολόκληρον ευθύνη θεσπίζεται και για τον τελευταίο κάτοχο του (αρχικά – αιτία θανάτου ή δυνάμει χαριστικής δικαιοπραξίας εν ζωή) μεταβιβασθέντος ακινήτου σε περίπτωση αδυναμίας είσπραξης του φόρου από τον κυρίως βαρυνόμενο με αυτόν. Η ευθύνη του τρίτου από σύμβαση κατόχου ακινήτου δεν αποτελεί κύρια αυτού φορολογική υποχρέωση, αλλά είναι ενοχικής μορφής και παρακολουθεί τον εκάστοτε κάτοχο του ακινήτου.

Η ευθύνη αυτή ανακύπτει μόλις κατά το στάδιο της πληρωμής και όχι της βεβαίωσης του φόρου και πηγάζει από τον τίτλο που απόκτησε ο κληρονόμος - κληροδόχος, ο δωρεοδόχος ή το τέκνο και βάσει του βεβαιωθέντος φόρου.

Σύμφωνα με την παράγραφο 7 του άρθρου 2 του Ν. 2523/1997 η αλληλέγγυα αυτή ευθύνη του τρίτου κατόχου εκτείνεται και στο ποσό του οφειλόμενου από τον κληρονόμο- κληροδόχο, δωρεοδόχο ή τέκνο πρόσθετου φόρου, περιοριζόμενη όμως μέχρι του ύψους του φόρου που επιμεριστικά αναλογεί στα ακίνητα που κατέχει.

2. ΠΩΛΗΣΗ ΑΚΙΝΗΤΩΝ (ΦΜΑ)

ΥΠΟΧΡΕΟΙ

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1 και 5 του Α.Ν. 1521/1950, σε κάθε μεταβίβαση ακινήτου ή εμπράγματου επί ακινήτου δικαιώματος με επαχθή αιτία, καθώς και σε κάθε μεταβίβαση πλοίου με ελληνική σημαία, επιβάλλεται φόρος επί της αξίας αυτών, ο οποίος βαρύνει τον αγοραστή.

ΣΥΝΥΠΟΧΡΕΟΙ

Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 5 του ΑΝ 1521/1950, για πέντε (5) χρόνια από την υπογραφή του οριστικού συμβολαίου ευθύνεται αλληλέγγυα μαζί με τον αγοραστή και κάθε άλλος κάτοχος του περιουσιακού στοιχείου που μεταβιβάζεται.

Η έννομη συνέπεια της εν λόγω φορολογικής αλληλέγγυας ευθύνης, σε συσχετισμό με την αλληλέγγυα ενοχή του ιδιωτικού δικαίου, συνίσταται στο ότι, κάθε αλληλεγγύως υπεύθυνος ευθύνεται παράλληλα με τον κυρίως υπόχρεο (αρχικό οφειλέτη) για το σύνολο του κύριου και πρόσθετου φόρου που οφείλεται τόσο με βάση τη δήλωση Φ.Μ.Α., όσο και με την καταλογιστική πράξη ή τη σχετική δικαστική απόφαση.
Υπενθυμίζουμε πως με την εγκύκλιο ΥΠ.ΟΙΚ. 46401/111-126/ ΠΟΛ.20/16.3.1969 κατόπιν της 205/1969 γνωμοδότησης του Ν.Σ.Κ. ορίζεται ότι με τον όρο κάτοχος εννοείται ο αγοραστής ή κάθε άλλο πρόσωπο το οποίο μεταγενέστερα απόκτησε το συγκεκριμένο εμπράγματο δικαίωμα και όχι αυτός που έχει με τη στενή έννοια κατοχή (άρθρο 974 Α.Κ.), δηλαδή τη φυσική εξουσία επί του ακινήτου όπως π.χ. μισθωτής, θεματοφύλακας, χρησάμενος κ.λπ.

3. ΦΟΡΟΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ (ΦΜΑΠ)

ΥΠΟΧΡΕΟΙ

Οι υποκείμενοι σε καταβολή ΦΜΑΠ σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 22 του Ν 2459/1997 είναι οι :

- νομείς των ακινήτων σε περίπτωση επιδικίας, οι οποίοι σε περίπτωση που το επιληφθέν δικαστήριο αποφανθεί τελεσιδίκως διαφορετικά έχουν δικαίωμα αναγωγής κατά του κυρίου που αναγνωρίσθηκε δικαστικά.

- Στα ακίνητα για τα οποία έχει συναφθεί σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης, υπόχρεος σε φόρο είναι ο μισθωτής τους για όσο χρόνο διαρκεί η σύμβαση.

- Στα ακίνητα των επιχειρήσεων, που έχουν πωληθεί από τραπεζικά-πιστωτικά ιδρύματα με παρακράτηση της κυριότητας μέχρι της αποπληρωμής του τιμήματος, υπόχρεος σε καταβολή ΦΜΑΠ είναι ο αγοραστής από το χρόνο σύναψης των οριστικών συμβολαίων, εφόσον χρησιμοποιούνται για τη λειτουργία της αγοράστριας επιχείρησης.

- Ο πατέρας ή η μητέρα, για την περιουσία των ανήλικων άγαμων τέκνων, τα οποία φορολογούνται ξεχωριστά.

- Ο κηδεμόνας, για την ακίνητη περιουσία σχολάζουσας κληρονομιάς.

- Ο οικοπεδούχος, για την αξία του οικοπέδου, σε περίπτωση ανέγερσης πολυκατοικίας με αντιπαροχή, μέχρι να μεταβιβασθούν τα διαμερίσματα σε τρίτο ή στον εργολάβο .

ΣΥΝΥΠΟΧΡΕΟΙ

(i) Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθ. 31 του Ν. 2459/1997 καθιερώνεται ευθύνη σε ολόκληρο, μαζί με τους υπόχρεους σε φόρο ακίνητης περιουσίας και των τελευταίων κατόχων ακινήτων από σύμβαση εμπράγματου χαρακτήρα.

Για να θεμελιωθεί η ευθύνη απαιτείται:

-να υπάρχει τίτλος, βάσει του οποίου να βεβαιώθηκε σε βάρος του υπόχρεου ο φόρος, ο οποίος θα αποτελέσει και τον τίτλο για την είσπραξη του φόρου από τον τρίτο διακάτοχο (σχετ. η 106/1995 γνωμοδότηση Δ΄ Τμήματος ΝΣΚ)

-το ακίνητο να αποκτήθηκε με σύμβαση (εμπράγματη δικαιοπραξία) από τον κυρίως υπόχρεο σε φόρο, η οποία καταρτίστηκε μεταξύ αυτού ή των δικαιοδόχων του και του τρίτου διακατόχου (σχετ. η 205/1969 γνωμοδότηση, ΠΟΛ 20/1969 ).

Κατά συνέπεια ο κάτοχος ακινήτου που το απέκτησε με αναγκαστικό πλειστηριασμό, καθώς και οι γενικοί ή ειδικοί διάδοχοί του, δεν ευθύνονται, σύμφωνα με τα παραπάνω, για το φόρο που βεβαιώθηκε σε βάρος του υπόχρεου (του καθ΄ ου ο πλειστηριασμός). Διευκρινίζεται ότι ο τελευταίος κάτοχος από σύμβαση δεν ευθύνεται για ολόκληρο το φόρο που οφείλεται από τον υπόχρεο (δικαιοπάροχό του) αλλά μόνο για το φόρο που επιμεριστικά αναλογεί στο ακίνητο που κατέχει.

Υπενθυμίζουμε πως οι τελευταίοι κάτοχοι έχουν δικαίωμα να ασκήσουν τα δικαιώματα του υπόχρεου μόνο ως προς την ακύρωση ή τροποποίηση των οριστικών πράξεων του προϊσταμένου της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας, ακόμη και μετά την πάροδο της νόμιμης προθεσμίας, οπωσδήποτε όμως μέσα σε ένα έτος από την έγγραφη ειδοποίηση τους για πληρωμή από τη δημόσια οικονομική υπηρεσία.

(ii) παράλληλα με τα ανωτέρω αναφερόμενα πρόσωπα, η διάταξη της παραγράφου 3 του άρθρου 33 κατονομάζει ως συνυπεύθυνους εις ολόκληρον μαζί με τους κυρίους υπόχρεους σε φόρο, για την πληρωμή των πρόσθετων φόρων που γεννήθηκαν και οφείλονται από δικές τους πράξεις ή παραλείψεις τους

- κηδεμόνες σχολάζουσας κληρονομιάς

- νόμιμους αντιπροσώπους των υπόχρεων σε φόρο

(iii) κατά τα λοιπά, εφαρμόζονται αναλογικά αφενός οι γενικές διατάξεις του Αστικού Κώδικα κι αφετέρου οι ειδικές διατάξεις για την επιβολή του φόρου εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων.

4. Έκτακτο Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών (Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε.)

Η διάταξη της παραγράφου 4 του άρθρου 53 του Ν 4021/2011 δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνείας. Νόμω υπόχρεως στην καταβολή του τέλους είναι ο κύριος και ο επικαρπωτής κάθε ηλεκτροδοτούμενης για οικιστική ή εμπορική χρήση δομημένης επιφάνειες ακινήτου που υπάγεται κατά τη 17η Σεπτεμβρίου κάθε έτους στο τέλος ακίνητης περιουσίας που προβλέπεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 24 του ν. 2130/1993. Σε περίπτωση συγκυριότητας γίνεται επιμερισμός ανάλογα με το ποσοστό συνιδιοκτησίας επί του ακινήτου (ΠΟΛ.1035/30.1.2014).

Στην πράξη ωστόσο η διαδικασία παρουσίασε προβλήματα καθώς δεν ήταν ξεκάθαρο το ιδιοκτησιακό καθεστώς των ακινήτων, πολλώ δε μάλλον το εάν αυτά ήταν αδιάλειπτα ηλεκτροδοτούμενα. Χρειάστηκε να εκδοθεί πλειάδα διευκρινιστικών εγκυκλίων προκειμένου να βεβαιωθεί το τέλος στους νόμω υπόχρεους σε καταβολή (ενδεικτικά αναφέρουμε τις ΠΟΛ.1251/20.12.2011, ΠΟΛ.1057/2.3.2012, ΠΟΛ.1244/1.12.2011, ΠΟΛ.1056/2.3.2012 και ΠΟΛ.1272/24.12.2013).

5. ΕΝΙΑΙΟΣ ΦΟΡΟΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

ΥΠΟΧΡΕΟΙ

Oι νόμω υπόχρεοι, ήτοι όσοι διαθέτουν εμπράγματο ή ενοχικό δικαίωμα που περιγράφεται στην διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 1 του Ν 4223/2013 απαριθμούνται αποκλειστικά στις παρ. 1 και 2 του άρθρου 2 του ως άνω Νόμου και είναι οι ακόλουθοι:

(i) Αυτός που αποκτά δικαίωμα σε ακίνητο από οποιαδήποτε αιτία, από την ημερομηνία σύνταξης του οριστικού συμβολαίου κτήσης ή από την ημερομηνία τελεσιδικίας της δικαστικής απόφασης με την οποία αναγνωρίζεται δικαίωμα ή καταδικάζεται ο δικαιοπάροχος σε δήλωση βουλήσεως.

(ii) Ο υπερθεματιστής, από την ημερομηνία σύνταξης της κατακυρωτικής έκθεσης. 

(iii) Ο κληρονόμος και ειδικότερα:

- ο εκ διαθήκης κληρονόμος, εφόσον έχει δημοσιευθεί διαθήκη μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου της φορολογίας έτους.

- Ο εξ αδιαθέτου κληρονόμος, εφόσον δεν έχει δημοσιευθεί διαθήκη μέχρι και την 31 η Δεκεμβρίου του προηγούμενου της φορολογίας έτους.

(iv) Όποιος έχει αποκτήσει δικαίωμα σε ακίνητο με οριστικό συμβόλαιο δωρεάς αιτία θανάτου, εφόσον ο θάνατος επήλθε μέχρι και την 31 η Δεκεμβρίου του προηγούμενου της φορολογίας έτους.

(v) Αυτός που αποκτά δικαίωμα με προσύμφωνο αγοράς, εφόσον σε αυτό προβλέπεται η κατάρτιση της εμπράγματης δικαιοπραξίας με αυτοσύμβαση, με εξαίρεση το εργολαβικό προσύμφωνο.

(vi) Ο δικαιούχος ακινήτου από το Δημόσιο ή τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας ή Οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή Ν.Π.Δ.Δ. και για το χρονικό διάστημα πριν από τη σύνταξη οριστικού παραχωρητηρίου, εφόσον έχει παραλάβει το ακίνητο.

(vii) Ο κηδεμόνας, για την ακίνητη περιουσία σχολάζουσας κληρονομιάς, διαχωρισμένη από την ατομική του περιουσία, για όσο διάστημα τη διαχειρίζεται.

(viii) Ο εκτελεστής διαθήκης ή εκκαθαριστής κληρονομίας για την κληρονομιαία ακίνητη περιουσία, διαχωρισμένη από την ατομική του περιουσία, για όσο διάστημα τη διαχειρίζεται και τη διοικεί.

(ix) Ο μεσεγγυούχος ακίνητης περιουσίας, για την υπό μεσεγγύηση περιουσία, διαχωρισμένη από την ατομική του περιουσία, για όσο διάστημα διαρκεί η μεσεγγύηση.

(x) Ο σύνδικος της πτώχευσης, για την πτωχευτική ακίνητη περιουσία, διαχωρισμένη από την ατομική του περιουσία.

(xi) Ο νομέας επίδικου ακινήτου. Αν το ακίνητο εκνικηθεί με τελεσίδικη απόφαση, ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. που καταβλήθηκε δεν επιστρέφεται.

(xii) Ο εργολάβος, για ακίνητο το οποίο, αν και συμφωνήθηκε να μεταβιβασθεί δεν έχει μεταβιβαστεί από τον γηπεδούχο στον εργολάβο ή σε τρίτα πρόσωπα που αυτός θα είχε υποδείξει, εφόσον έχουν παρέλθει τέσσερα (4) έτη από την ημερομηνία θεώρησης από την Ελληνική Αστυνομία της οικοδομικής άδειας για την έναρξη των εργασιών ή έχουν εκμισθωθεί ή χρησιμοποιηθεί με οποιονδήποτε τρόπο εντός των τεσσάρων (4) αυτών ετών από τον εργολάβο.

(xiii) Ο κάτοχος ακινήτου που ανήκει σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, χωρίς τη συναίνεση του φορέα.

(xiv) Ο Ο.Τ.Α. για ακίνητο που δεσμεύει για οποιονδήποτε λόγο και για το χρονικό διάστημα κατά το οποίο εκκρεμεί η καταβολή σχετικής αποζημίωσης.

ΣΥΝΥΠΟΧΡΕΟΙ

Ειδικά ως προς τα νομικά πρόσωπα και οντότητες, καίτοι δεν αναφέρεται ρητά, ισχύει η συνυπευθυνότητα όπως αυτή αναλύθηκε στο κεφάλαιο [Β].(δ).2 i-iv .

[Ζ] ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ

Σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στην παράγραφο 1β και γ του άρθρου 40 του Π.Δ. της 28.7.1931, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα υπόχρεως στην πληρωμή του τέλους και του προστίμου (σε περίπτωση ελέγχου) είναι τόσο ο εκδότης του εγγράφου (όπως λχ η σύμβαση δανείου), όσο και ο κυκλοφορών/αποδεχθείς/χρησιμοποιών αυτό. Η υποχρέωση πληρωμής του τέλους, όπως και των προσαυξήσεων και προστίμων επί ελλιπούς ή παντελούς έλλειψης σήμανσης είναι μεν αυτοτελής για το καθένα από τα παραπάνω αναφερόμενα πρόσωπα αλλά γεννά την αλληλέγγυα προς πληρωμή ευθύνη των υπολοίπων. Η ως άνω υποχρέωση δεν αίρεται στην περίπτωση που το έγγραφο συντάχθηκε είτε ιδιωτικά, είτε ενώπιον της κατά τόπο αρμόδιας Προξενικής Αρχής αλλά η εκπλήρωση της παροχής (έστω και μερική) που αυτό αφορά λαμβάνει χώρα εντός της ελληνικής Επικράτειας (σχετική η ΠΟΛ.1027/10.1.1990).

Ειδικά για την καταβολή του αναλογούντος χαρτοσήμου επί μεταβίβασης ή ενεχυρίασης ή διαπραγμάτευση στο ελληνικό Χρηματιστήριο τόσο η ευθύνη όσο και η συνυπευθυνότητα βαρύνει τον κύριο του τίτλου, τον συμπράξας χρηματιστή ή μεσίτη ή οιοσδήποτε ιδιώτη ή δημόσιο λειτουργό κατά τα ορίζονται στο άρθρο 46 του ως άνω Νόμου, σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 1 του Ν 2523/1997.

[Η] ΤΕΛΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ

Τίτλος κυριότητας ενός αυτοκινήτου είναι η άδεια κυκλοφορίας αυτού, συνεπώς νόμω υπόχρεως σε καταβολή των σχετικών τελών είναι ο επ΄ αυτής αναγραφόμενος ιδιοκτήτης /κάτοχος. Σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότεροι του ενός κάτοχοι, ευθύνονται όλοι εις ολόκληρον. Οι διατάξεις της υποπαραγράφου Ε7 του άρθρου πρώτου του ν.4093/2012, διευκρινίζουν πως δεν επέρχεται μεταβίβαση της κυριότητας αυτοκινήτου οχήματος, εάν δεν καταβληθούν προηγουμένως τα τέλη κυκλοφορίας του έτους εντός του οποίου λαμβάνει χώρα η μεταβίβαση και τα τέλη κυκλοφορίας προηγουμένων ετών, τα οποία τυχόν οφείλονται για το χρόνο που το όχημα βρισκόταν στην κατοχή του μεταβιβάζοντος, συμπεριλαμβανομένων των προβλεπόμενων από τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις προστίμων.

Υπενθυμίζουμε πως :

- οι ΠΟΛ.1133/25.6.2015 και ΠΟΛ.1147/3.7.2015 δίνουν σαφείς οδηγίες τους ιδιοκτήτες οχημάτων που είτε έπεσαν θύματα κλοπής των οχημάτων τους, είτε καίτοι προχώρησαν σε προφορική συμφωνία μεταβίβασης του οχήματος τους, η τελευταία δεν έλαβε ποτέ τον τύπο δημοσιότητας που απαιτεί ο Νόμος.

- νομολογιακά, επί μεταβίβασης, απαλλάσσονται τη καταβολής των αντιστοίχων τελών χρήσης μηχανημάτων και οι εργολάβοι δημοσίων έργων κατ΄ εφαρμογή του άρθρου 20 του Ν 2052/1992 (ΣτΕ 3382/2014).

- σε περίπτωση κατά την οποία αυτοκίνητο καταληφθεί να κυκλοφορεί άνευ της κατά νόμο άδειας (άρθρο 4 ν. 2367/1953), το πρόστιμο επιβάλλεται εις βάρος του υποχρέου για την καταβολή των τελών, που είναι ο ιδιοκτήτης ή ο κάτοχος στον οποίο έχει παραχωρηθεί η χρήση και εκμετάλλευση του αυτοκινήτου. Δεν είναι δε κάτοχος, κατά την έννοια των ως άνω διατάξεων, και συνεπώς δεν υπόκειται σε τέλη κυκλοφορίας και πρόστιμο, το πρόσωπο που οδηγεί απλώς το αυτοκίνητο, μη κτώμενο την ιδιότητα αυτήν (του "κατόχου") εκ μόνου του λόγου ότι οδηγεί το αυτοκίνητο. Ωστόσο σε περίπτωση που το όχημα που ανήκει κατά κυριότητα σε νομικό ή φυσικό πρόσωπο που βάσει διατάξεων νόμου απαλλάσσεται των τελών κυκλοφορίας παραχωρηθεί προς χρήση ή εκμετάλλευση προς τρίτους, θα πρέπει να καταβληθεί το σύνολο των ετησίων τελών κυκλοφορίας. Στην τελευταία περίπτωση συνυπόχρεοι προς καταβολή θεωρούνται τόσο ο κάτοχος όσο και ο εκμεταλλευτής του οχήματος.

Αθήνα, 17 Οκτωβρίου 2017
ΠΟΛ.1162/17-10-2017

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ


 
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΠΡΑΞΕΩΝ
ΤΜΗΜΑ Ε'

Ταχ. Δ/νση :Πανεπιστημίου 20
Ταχ. Κώδικας :10672, Αθήνα
Πληροφορίες :Δ. Κούλου
Τηλέφωνο:210 3614303, 3613274
Fax :210 3635077
Url:www.aade.gr

ΠΟΛ 1162/2017
 
ΘΕΜΑ: Κοινοποίηση της Γνωμοδότησης 163/2017 του Β' Τμήματος του Ν.Σ.Κ. σχετικά με την επίδραση από την κατάθεση αίτησης για υπαγωγή στον ν. 3869/2010 και την έκδοση προσωρινής διαταγής «περί αναστολής καταδιωκτικών μέτρων κατά του οφειλέτη και διατήρησης της πραγματικής και νομικής κατάστασης της περιουσίας του» σε κατάσχεση εις χείρας τρίτου που είχε νομίμως επιβληθεί πριν από την κατάθεση της αίτησης

Σας κοινοποιούμε συνημμένα, σε ακριβές αντίγραφο, την υπ' αριθ. 163/2017 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (Β' Τμήμα), η οποία εκδόθηκε σε απάντηση ερωτημάτων που διατύπωσε η Υπηρεσία μας με το Δ.ΕΙΣΠΡ.Ε 1055661 ΕΞ/ 6-4-2017 έγγραφό της, σε συνέχεια του υπ' αριθ. 950/9-1-2017 σχετικού ερωτήματος της Δ.Ο.Υ. Κοζάνης, και έγινε εν μέρει δεκτή από το Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. στις 11/10/2017, όπως προκύπτει από την επισημειωματική πράξη αυτού επί του σώματος της γνωμοδότησης.

Με την ανωτέρω γνωμοδότηση, κατά το μέρος που έγινε δεκτή από το Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., κρίθηκαν τα ακόλουθα:

1. Επί του πρώτου ερωτήματος (παράγραφος 24 της γνωμοδότησης) κρίθηκε ότι η υποβολή αίτησης του οφειλέτη - καθ' ου οι επιβληθείσες κατασχέσεις στα χέρια των πιστωτικών ιδρυμάτων ως τρίτων περί υπαγωγής των προς το Δημόσιο χρεών του στο ν. 3869/2010 δεν έχει ως συνέπεια την αυτοδίκαιη αναστολή των κατασχέσεων που επιβλήθηκαν σε βάρος του στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων σε χρόνο πριν από την υποβολή της αίτησης και τούτο διότι από και με την επίδοση του κατασχετηρίου επέρχεται ex lege αναγκαστική εκχώρηση των απαιτήσεων που κατασχέθηκαν στο Ελληνικό Δημόσιο, το οποίο καθίσταται δικαιούχο των εν λόγω απαιτήσεων που είχαν γεννηθεί πριν από την υποβολή της αίτησης. Η λήψη καταδιωκτικών μέτρων το πρώτον μετά την υποβολή της αίτησης για υπαγωγή στο ν. 3869/2010 είναι μη νόμιμη, σε περίπτωση δε κατά την οποία η διοικητική εκτέλεση άρχισε πριν από την υποβολή της αίτησης, οι περαιτέρω πράξεις της διαδικασίας της εκτέλεσης καταλαμβάνονται από την αυτοδίκαιη αναστολή συνεπεία υποβολής της αίτησης, υπό την έννοια ότι η περαιτέρω διαδικασία της εκτέλεσης ηρεμεί. Επομένως, η υποβολή της αίτησης για υπαγωγή στο ν. 3869/2010 συνεπάγεται αναστολή των κατασχέσεων που επιβλήθηκαν στα χέρια των πιστωτικών ιδρυμάτων για τις μέλλουσες απαιτήσεις που ανάγονται (γεννήθηκαν) σε χρόνο μετά την υποβολή της αίτησης, χωρίς ωστόσο το πιστωτικό ίδρυμα να πρέπει να αποδώσει τις εν λόγω απαιτήσεις στον οφειλέτη, δεδομένου ότι για τις απαιτήσεις αυτές καθίσταται οιονεί μεσεγγυούχος (πρβ ΟλΝΣΚ 341/2014).

2. Επί του δεύτερου ερωτήματος (παράγραφος 25 της γνωμοδότησης) κρίθηκε ότι η κατ' άρθρο 5 παρ. 2 του ν. 3869/2010 χορηγηθείσα προσωρινή διαταγή, με γενικό περιεχόμενο την αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων κατά του οφειλέτη και τη διατήρηση της πραγματικής και νομικής κατάστασης της περιουσίας του, δηλαδή χωρίς να έχει περιληφθεί στην προσωρινή διαταγή ρητή διάταξη περί άρσεως και των ήδη επιβληθεισών κατασχέσεων, δεν έχει ως συνέπεια την αναστολή των κατασχέσεων που επιβλήθηκαν σε βάρος του στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων σε χρόνο πριν από την υποβολή της αίτησης υπαγωγής και καθ' όσον αφορά στις κατασχεθείσες απαιτήσεις που είχαν γεννηθεί μέχρι την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, διότι υπό την αντίθετη εκδοχή θα επρόκειτο περί άρσεως κατασχέσεων μετά την επέλευση των εννόμων συνεπειών της, ήτοι της ex lege αναγκαστικής εκχώρησης των απαιτήσεων που κατασχέθηκαν στο Ελληνικό Δημόσιο. Επομένως, περίπτωση άρσεως των κατασχέσεων συντρέχει μόνο εφόσον το δικαστήριο περιέλαβε στην προσωρινή διαταγή σχετική διάταξη και ενόσω κατά νόμο αυτή ισχύει. Η λήψη καταδιωκτικών μέτρων το πρώτον μετά τη χορηγηθείσα προσωρινή διαταγή και κατά παράβαση των διατάξεών της είναι μη νόμιμη, σε περίπτωση δε κατά την οποία η διοικητική εκτέλεση άρχισε νομίμως πριν από την χορηγηθείσα προσωρινή διαταγή, οι περαιτέρω πράξεις της διαδικασίας της εκτέλεσης καταλαμβάνονται από την αναστολή που χορηγήθηκε με την προσωρινή διαταγή, υπό την έννοια ότι η περαιτέρω διαδικασία της εκτέλεσης ηρεμεί. Επομένως, η χορηγηθείσα προσωρινή διαταγή συνεπάγεται αναστολή των κατασχέσεων που επιβλήθηκαν στα χέρια των πιστωτικών ιδρυμάτων νια τις μέλλουσες απαιτήσεις που ανάγονται (γεννήθηκαν) σε χρόνο μετά τη χορήγηση της προσωρινής διαταγής, χωρίς ωστόσο το πιστωτικό ίδρυμα να πρέπει να αποδώσει τις εν λόγω απαιτήσεις στον οφειλέτη, δεδομένου ότι για τις απαιτήσεις αυτές καθίσταται οιονεί μεσεγγυούχος (πρβ ΟλΝΣΚ 341/2014) αλλά και λόγω του ότι με την χορηγηθείσα προσωρινή διαταγή απαγορεύθηκε και η μεταβολή της περιουσιακής κατάστασης του αιτούντος την υπαγωγή στο ν. 3869/2010 οφειλέτη.

Αντίθετα, η γνωμοδότηση δεν έγινε δεκτή ως προς το ερώτημα της Υπηρεσίας που αφορούσε την τύχη των κατασχεθέντων μετά τη λήξη της προσωρινής διαταγής και την έκδοση οριστικής απόφασης -θετικής ή απορριπτικής- κατ' άρθρα 8 και 9 του ν. 3869/2010 (οράτε παράγραφο 26 της γνωμοδότησης). Επί του εν λόγω ζητήματος κρίθηκε σκόπιμο να υποβληθεί εκ νέου ερώτημα στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, σε περίπτωση που προκύψει ερώτημα αρμόδιας Υπηρεσίας βάσει συγκεκριμένου πραγματικού.



Με εντολή Διοικητή

Η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης
ΕΥΑΝΘΙΑ ΧΑΤΖΗΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ

Αθήνα, 18.10.2017
Αρ. Πρωτ. Σ22/3

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ,
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΔΟΧΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ

Πληροφορίες: Μ. Πολυχρονοπούλου
Τηλέφωνο: 210 3666322, 210 3729661
Ταχ. Διεύθυνση: Ακαδημίας 22, 106 71
Fax: 210 3666010
Email: d.sintaxeon@efka.gov.gr

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΑΡ.: 37

ΘΕΜΑ: «Οδηγίες για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 19 του Ν. 4387/2016, που αφορά θέματα Διαδοχικής Ασφάλισης».

Σας κοινοποιούμε προς γνώση και εφαρμογή τις διατάξεις του άρθρου 19 του Ν.4387/2016 (ΦΕΚ 85 Α'), «Ενιαίο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλειας - Μεταρρύθμιση ασφαλιστικού - συνταξιοδοτικού συστήματος - Ρυθμίσεις φορολογίας εισοδήματος και τυχερών παιγνίων και άλλες διατάξεις», διαβιβάζοντας παράλληλα το με αρ. πρωτ.Φ.1500/οικ.1681/119/19.9.2017 έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΑΔΑ: 7Φ3Ζ465Θ1Ω-Κ63), που αναφέρεται στην ερμηνεία των διατάξεων αυτών.

Με τις διατάξεις του άρθρου 19 του Ν.4387/2016 ρυθμίζονται θέματα που αφορούν στην αντιμετώπιση των συνταξιοδοτικών περιπτώσεων ασφαλισμένων με χρόνο διαδοχικής ασφάλισης στους ενταχθέντες φορείς στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.) και το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π.)

Εχοντας υπόψη τις οδηγίες αυτές, επισημαίνουμε τα κυριότερα σημεία και εξειδικεύουμε περαιτέρω τα θέματα που αφορούν τις υπηρεσίες του Ε.Φ.Κ.Α.

Α. Γενικές Αρχές

1. Όπως είναι γνωστό, με τις διατάξεις του Ν.4387/2016 συστάθηκε ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.) ως Ν.Π.Δ.Δ. το οποίο τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, με έναρξη λειτουργίας του την 1/1/2017, στον οποίο εντάσσονται αυτοδίκαια οι φορείς κοινωνικής ασφάλισης και ο Ε.Φ.Κ.Α. καθίσταται οιονεί καθολικός διάδοχος αυτών.

2. Οι γενικές αρχές των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης του Ν.Δ.4202/1961, όπως τροποποιήθηκαν και ισχύουν, θεσπίστηκαν για την προστασία - περιφρούρηση - διατήρηση των ασφαλιστικών δικαιωμάτων, καθώς και τη διευκόλυνση των ασφαλισμένων που υποχρεώνονταν να αλλάξουν επαγγελματική κατεύθυνση βελτιώνοντας σταδιακά το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο και αίροντας όποια εμπόδια υπήρχαν για την πλήρη εφαρμογή των διατάξεων αυτών από όλους τους δικαιούχους ασφαλισμένους.

Οι αρχές αυτές διατηρούνται για τα πρόσωπα με διαδοχικό χρόνο ασφάλισης εντός του Ε.Φ.Κ.Α. και ως εκ τούτου εξακολουθούν να ισχύουν διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης μεταξύ Ε.Φ.Κ.Α. και φορέων που παρέμειναν εκτός (ΤΣΠ-ΤτΕ ) για την εφαρμογή των οποίων θα σας δοθούν οδηγίες με νεότερο έγγραφο, καθώς και μεταξύ Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π. και ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης ή άλλων φορέων επικουρικής ασφάλισης.

3. Από την έναρξη λειτουργίας του Ε.Φ.Κ.Α. και την εφαρμογή των διατάξεων του κοινοποιούμενου άρθρου παύει να ισχύει κάθε αντίθετη διάταξη που αφορά στην εφαρμογή των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης στους ενταχθέντες φορείς.

Β. Επιλογή διαδοχικού χρόνου ασφάλισης (παρ.6 εδάφιο α' άρθρο 19 του Ν.4387/2016)

Ως γνωστόν, η εφαρμογή των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης δεν είναι υποχρεωτική για τους χρόνους που έχουν πραγματοποιηθεί έως 31/12/2016.

Με τις ανωτέρω διατάξεις εξακολουθεί να παρέχεται η δυνατότητα στον ασφαλισμένο να επιλέξει το συνυπολογισμό ή μη του χρόνου διαδοχικής ασφάλισης που έχει διανύσει σε κάποιον από τους ενταχθέντες στον Ε.Φ.Κ.Α. φορείς, υπό την προϋπόθεση ότι μετά την 1/1/2017 δεν ασφαλίζεται στον Ε.Φ.Κ.Α. για δραστηριότητα που υπάγεται στην ασφάλιση του αντίστοιχου πρώην φορέα του οποίου δεν επιθυμεί την προσμέτρηση χρόνου του, και δεν είναι δυνατή η προσμέτρηση μόνο μέρους του χρόνου που διανύθηκε στην ασφάλιση του κάθε εντασσομένου φορέα.

Από τη γραμματική διατύπωση του άρθρου είναι σαφές ότι τα ανωτέρω ισχύουν για τους φορείς με την υφιστάμενη μορφή που έχουν κατά την ένταξή τους στον Ε.Φ.Κ.Α. (π.χ. για τον τ.Ο.Α.Ε.Ε. ως έχει και όχι για τους πρώην φορείς Τ.Ε.Β.Ε, Τ.Α.Ε., Τ.Σ.Α.).

Παράδειγμα: Ασφαλισμένος που έχει χρόνο ασφάλισης στο πρώην Ν.Α.Τ. το έτος 1980 (3 μήνες) καθώς και στον τ.Ο.Α.Ε.Ε. και τ.Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. δύναται να επιλέξει να μη συνυπολογίσει τον χρόνο του τ.Ν.Α.Τ. στην αίτησή του για συνταξιοδότηση που θα υποβάλλει στον Ε.Φ.Κ.Α..

Εάν, όμως, έχει διανύσει και χρόνο ως ναυτικός μετά την 1/1/2017 ασφαλιστέο στον Ε.Φ.Κ.Α. (π.χ. 2 μήνες), δεν δύναται να αποποιηθεί το χρόνο αυτό (των 3 μηνών του έτους 1980) αλλά πρέπει να συνυπολογιστεί όλος ο χρόνος που διένυσε ως ναυτικός πριν και μετά την 1/1/2017.
Ως εκ τούτου, δεν δύναται να γίνει αποποίηση χρόνου ασφάλισης που έχει διανυθεί μετά την 1/1/2017 στον Ε.Φ.Κ.Α..

Γ. Παράλληλος χρόνος ασφάλισης (παρ.6 εδάφιο β' άρθρο 19 του Ν.4387/2016)

Στις περιπτώσεις που έχει διανυθεί παράλληλος χρόνος ασφάλισης σε περισσότερους του ενός ενταχθέντες στον Ε.Φ.Κ.Α. φορείς πριν από την ένταξή τους στον Ε.Φ.Κ.Α. ο ασφαλισμένος δύναται να επιλέξει, για το παράλληλο αυτό διάστημα, το χρόνο ασφάλισης που επιθυμεί να συνυπολογίσει σύμφωνα με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.

Για τον παράλληλο χρόνο ασφάλισης ο οποίος δεν συνυπολογίζεται σύμφωνα με τα ανωτέρω, εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 17 και 36 του Ν.4387/2016 για την εφαρμογή των οποίων θα ακολουθήσουν οδηγίες σε νεώτερο έγγραφο.

Για τον διαδοχικά ασφαλισμένο που κατά τη λήξη της υποχρεωτικής ασφάλισής του μετά την 1/1/2017 προκύπτει πολλαπλή δραστηριότητα και κατά συνέπεια παράλληλη ασφάλιση δύναται να επιλέξει τις προϋποθέσεις του ενταχθέντα φορέα με τις οποίες επιθυμεί να συνταξιοδοτηθεί τηρουμένων των προϋποθέσεων της παρ.1 του άρθρου 19 του Ν.4387/2016.

Παράδειγμα: Διαδοχικά ασφαλισμένος στο τ.Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. έως 2015 και ασφαλισμένος από 2015 έως 2019 παράλληλα στο τ.Ε.Τ.Α.Α. (τ.Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε.) και Δημόσιο. Η λήξη της υποχρεωτικής ασφάλισής του τον βρίσκει μετά την 1/1/2017 σε καθεστώς παράλληλης ασφάλισης.
Ο εν λόγω διαδοχικά ασφαλισμένος δύναται να επιλέξει τις ευνοϊκότερες προϋποθέσεις με τις οποίες θα συνταξιοδοτηθεί τηρουμένων των προϋποθέσεων της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 4387/2017, το δε ανταποδοτικό μέρος της σύνταξης θα υπολογίζεται λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των εισφορών που έχουν καταβληθεί κατά την κρίσιμη περίοδο.

Δ. Κρίση συνταξιοδοτικού δικαιώματος από τον Ε.Φ.Κ.Α.

Αρμοδιότητα (παρ.1 του άρθρου 19 του Ν.4387/2016)

Με την ενοποίηση των φορέων κοινωνικής ασφάλισης και τη δημιουργία του Ε.Φ.Κ.Α. απλοποιείται σταδιακά η διαδικασία έκδοσης των συνταξιοδοτικών αποφάσεων με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.

H έκδοση-οριστικοποίηση συνταξιοδοτικών αποφάσεων διενεργείται πλέον από την Κεντρική Υπηρεσία Απονομής Συντάξεων.

Ως αποτέλεσμα, απλουστεύεται η διαδικασία εξέτασης-έκδοσης των συνταξιοδοτικών αιτημάτων και μειώνεται ο χρόνος έκδοσης των συντάξεων καθώς καταργείται η διαβίβαση απορριπτικών αποφάσεων μεταξύ των ενταχθέντων στον ΕΦΚΑ φορέων.

Με τις ανωτέρω διατάξεις διατηρούνται οι προϋποθέσεις καθορισμού "αρμόδιου φορέα" όσον αφορά την κρίση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, όπως ίσχυε με τις διατάξεις του άρθρου 5 του Ν.3863/2010 και πλέον o ΕΦΚΑ χορηγεί σύνταξη, εφόσον με όλους τους χρόνους των ενταχθέντων στον ΕΦΚΑ φορέων ο ασφαλισμένος πληροί τις προϋποθέσεις της νομοθεσίας του αρμόδιου ενταχθέντα φορέα.

Αναλυτικά διακρίνουμε τα εξής :

Κρίση με τις διατάξεις της νομοθεσίας του τελευταίου ενταχθέντα φορέα σε Α' φάση

Το αίτημα ασφαλισμένου ή μελών της οικογένειάς του, που ζητούν την εφαρμογή των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης κρίνεται αρχικά με τις διατάξεις της νομοθεσίας του τελευταίου ενταχθέντα στον Ε.Φ.Κ.Α. φορέα.

Για να χορηγήσει σύνταξη ο Ε.Φ.Κ.Α. πρέπει στην ασφάλιση του τελευταίου ενταχθέντα φορέα:

1. Να πραγματοποιήθηκαν πέντε (5) έτη ή χίλιες πεντακόσιες (1.500) ημέρες εργασίας, εκ των οποίων είκοσι 20 μήνες ή 500 ημέρες αντίστοιχα κατά την τελευταία πενταετία πριν τη διακοπή της απασχόλησης ή την υποβολή της αίτησης για κρίση του δικαιώματος σύνταξης λόγω γήρατος.

Για κρίση του δικαιώματος σύνταξης λόγω αναπηρίας ή θανάτου, να πραγματοποιήθηκαν σαράντα (40) μήνες ή χίλιες (1.000) ημέρες εργασίας εκ των οποίων δώδεκα (12) μήνες ή 300 ημέρες αντίστοιχα κατά την τελευταία πενταετία πριν τη διακοπή της απασχόλησης ή την υποβολή της αίτησης και

2. να πληρούνται οι διατάξεις της νομοθεσίας του τελευταίου ενταχθέντα φορέα με ολόκληρο το χρόνο της διαδοχικής ασφάλισης.

Κρίση με τις διατάξεις της νομοθεσίας του προηγούμενου ενταχθέντα φορέα

Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος δεν πραγματοποίησε τον αριθμό ημερών εργασίας που αναφέρεται παραπάνω ( δηλαδή 1.500 ημέρες, από τις οποίες 500 την τελευταία 5ετία για το γήρας, 1.000 ημέρες από τις οποίες 300 την τελευταία 5ετία για αναπηρία και θάνατο) ή τις έχει πραγματοποιήσει αλλά, δεν πληροί τις προϋποθέσεις που απαιτεί η νομοθεσία του τελευταίου ενταχθέντα φορέα, τότε κρίνεται το αίτημά του ή των μελών της οικογένειάς του από τον ενταχθέντα φορέα στην ασφάλιση του οποίου πραγματοποίησε τον περισσότερο χρόνο ασφάλισης, εκτός από τον τελευταίο.

Απαραίτητη προϋπόθεση για να κριθεί η αίτηση από τον ενταχθέντα φορέα με τις περισσότερες ημέρες εργασίας ή έτη ασφάλισης μετά την κρίση από τον τελευταίο ενταχθέντα φορέα, είναι :

- Ο ασφαλισμένος που ζητά να συνταξιοδοτηθεί λόγω γήρατος να έχει συμπληρώσει ένα από τα όρια ηλικίας που προβλέπει η νομοθεσία του τελευταίου ενταχθέντα φορέα.

- Ο ασφαλισμένος που ζητά να συνταξιοδοτηθεί λόγω αναπηρίας να έχει κριθεί ανάπηρος με το ποσοστό αναπηρίας που προβλέπεται από τη νομοθεσία του τελευταίου ενταχθέντα φορέα .

- Για τη συνταξιοδότηση λόγω θανάτου των μελών της οικογένειας του ασφαλισμένου δεν απαιτείται καμία προϋπόθεση.

Για να δικαιωθεί ο ασφαλισμένος ή τα μέλη της οικογένειάς του από τον Ε.Φ.Κ.Α. με τις διατάξεις της νομοθεσίας του ενταχθέντα φορέα στην ασφάλιση του οποίου πραγματοποίησε τον περισσότερο χρόνο (στον οποίο δεν συμπεριλαμβάνεται ο τελευταίος), πρέπει να πληρούνται οι προϋποθέσεις που προβλέπουν οι διατάξεις της νομοθεσίας του με ολόκληρο το χρόνο της διαδοχικής ασφάλισης.

Κρίση με τις διατάξεις της νομοθεσίας των προηγούμενων ενταχθέντων φορέων κατά φθίνουσα σειρά αριθμού ημερών εργασίας

Αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις της νομοθεσίας του ενταχθέντα φορέα στην ασφάλιση του οποίου πραγματοποιήθηκαν οι περισσότερες ημέρες εργασίας ή έτη ασφάλισης, τότε η αίτηση κρίνεται από τους άλλους ενταχθέντες φορείς που ασφαλίστηκαν κατά φθίνουσα σειρά αριθμού ημερών εργασίας εκτός από τον τελευταίο. Εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις που προβλέπουν οι διατάξεις της νομοθεσίας τους με ολόκληρο το χρόνο της διαδοχικής ασφάλισης, τότε χορηγείται η αιτούμενη σύνταξη από τον Ε.Φ.Κ.Α.

Επισημαίνουμε ότι για να κριθεί η αίτηση του ασφαλισμένου με τις διατάξεις της νομοθεσίας του επόμενου κατά φθίνουσα σειρά αριθμού ημερών εργασίας ενταχθέντα φορέα, μετά την κρίση από τον ενταχθέντα φορέα με τις περισσότερες ημέρες εργασίας δεν είναι απαραίτητο ο ασφαλισμένος να έχει συμπληρώσει ένα από τα όρια ηλικίας που προβλέπονται από την νομοθεσία του ή να έχει κριθεί ανάπηρος με το ποσοστό αναπηρίας που προβλέπεται από τη νομοθεσία του, διότι η προϋπόθεση αυτή απαιτείται να υπάρχει μόνο στον τελευταίο ενταχθέντα φορέα.

Κρίση με τις διατάξεις της νομοθεσίας του τελευταίου ενταχθέντα φορέα σε Β' φάση

Αν τελικά δεν συγκεντρώνει ο ασφαλισμένος τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που προβλέπει η νομοθεσία όλων των ενταχθέντων φορέων που ασφαλίστηκε πριν από τον τελευταίο, τότε καθίσταται αρμόδιος και πάλι ο τελευταίος ενταχθείς φορέας εφόσον ο ασφαλισμένος πραγματοποίησε στην ασφάλιση του:

- 1.000 ημέρες εργασίας ή σαράντα (40) μήνες ασφάλισης, από τις οποίες 300 ημέρες εργασίας ή δώδεκα (12) μήνες ασφάλισης αντίστοιχα, την τελευταία πενταετία πριν τη διακοπή της απασχόλησης ή την υποβολή της αίτησης για κρίση δικαιώματος σύνταξης λόγω γήρατος

- 300 ημέρες εργασίας οποτεδήποτε για κρίση δικαιώματος σύνταξης λόγω αναπηρίας ή θανάτου.

Εφόσον διαπιστωθεί ότι υπάρχουν οι παραπάνω προϋποθέσεις αρμοδιότητας και ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις που προβλέπουν οι διατάξεις της νομοθεσίας του τελευταίου ενταχθέντα φορέα με ολόκληρο το χρόνο της διαδοχικής ασφάλισης τότε χορηγείται η σύνταξη από τον Ε.Φ.Κ.Α.

Εάν στη νομοθεσία των ενταχθέντων φορέων υπάρχουν διατάξεις που θέτουν ειδικές προϋποθέσεις για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, οι προϋποθέσεις αυτές δεν λαμβάνονται υπόψη.

Ενδεικτικά, δεν λαμβάνονται υπόψη οι ειδικές προϋποθέσεις που αφορούν:

- στην ύπαρξη ενεργού ασφαλιστικού δεσμού,

- στην συμπλήρωση του ορίου ηλικίας σε δεδομένο χρόνο σε σχέση με τον χρόνο διακοπής της απασχόλησης,

- στην παραγραφή,

- στην εξέταση της εκ νέου επανασύνδεσης του ασφαλισμένου με τους ενταχθέντες φορείς, προκειμένου να διαπιστωθεί αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που απαιτούνται κατά περίπτωση (εγκύκλιος 68/2013 του τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ), κ.λπ.

Γενικά, περιλαμβάνονται κάθε είδους προϋποθέσεις που περιορίζουν την θεμελίωση του δικαιώματος, όχι όμως χρονικές προϋποθέσεις που είναι θεμελιωτικές του συνταξιοδοτικού δικαιώματος της αναπηρίας και του θανάτου.

Επομένως, οι παραπάνω οδηγίες εφαρμόζονται για συνταξιοδοτικά αιτήματα που υποβάλλονται από την έναρξη ισχύος του Ν.4387/2016 (13/5/2016) και εφεξής, καθώς και για όσα εκκρεμούν σε οποιοδήποτε στάδιο της διοικητικής διαδικασίας των οποίων τα οικονομικά αποτελέσματα θα ανατρέξουν στην ημερομηνία της αρχικής αίτησης συνταξιοδότησης.

Όσα έχουν απορριφθεί θα επανεξετασθούν σύμφωνα με το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο, εφόσον υποβληθεί αίτηση από τους ενδιαφερόμενους και τα οικονομικά αποτελέσματα θα ανατρέξουν στην ημερομηνία της νέας αίτησης.

1ο Παράδειγμα

Ασφαλισμένη πραγματοποίησε στην ασφάλιση:

- του τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 1.100 Η. Α. χρονικής περιόδου 1979-1985

- του τ.Ο.Α.Ε.Ε. 2.700 Η.Α. χρονικής περιόδου 1986-1994

- του τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 2.500 Η.Α. χρονικής περιόδου 1995-2006

- του τ.Ο.Α.Ε.Ε. 1.225 Η.Α. χρονικής περιόδου 2006-2010

- του τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 1.000 Η.Α. χρονικής περιόδου 2010-2014

- Σύνολο: 8.525 Η.Α.

Γεννήθηκε την 5/9/1959 και το τέκνο της την 12/5/1989.

Υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης ως μητέρα ανηλίκου τέκνου την 7/6/2014 στο τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.

Το αίτημά της απορρίπτεται σε εφαρμογή των οδηγιών της εγκ.68/2013 (κατά την επανασύνδεση με το τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ το έτος 2010, δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ως μητέρα ανηλίκου τέκνου, γιατί το τέκνο της ενηλικιώθηκε το έτος 2007 που ήταν σε ασφαλιστικό δεσμό με τον τ.Ο.Α.Ε.Ε.), διαβιβάζεται για κρίση στον τ.Ο.Α.Ε.Ε., όπου απορρίπτεται λόγω έλλειψης χρονικών προϋποθέσεων και στη συνέχεια επαναδιαβιβάζεται στο τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ για να κριθεί σε β' φάση, όπου και απορρίπτεται εκ νέου.

Κατά της απορριπτικής απόφασης του τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ υποβάλλει αίτηση θεραπείας - ένσταση στην Τ.Δ.Ε., η οποία απορρίπτεται και στη συνέχεια προσφεύγει στο Διοικητικό Πρωτοδικείο, όπου και εκκρεμεί.

Επειδή η ανωτέρω αίτηση είναι σε εκκρεμότητα, θα αντιμετωπιστεί με βάση τις ανωτέρω οδηγίες και επομένως θα δικαιωθεί σύμφωνα με τη νομοθεσία του τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ σύνταξης γήρατος ως μητέρα ανηλίκου από 7/6/2014, γιατί ο τελευταίος ενταχθείς φορέας είναι αρμόδιος να κρίνει το αίτημά της σε α φάση και με ολόκληρο το χρόνο της διαδοχικής ασφάλισης πληρούνται οι διατάξεις της νομοθεσίας του, αφού μέχρι το 2010 είχε ανήλικο τέκνο και 5.500 ημέρες ασφάλισης.

2ο Παράδειγμα

Ασφαλισμένος πραγματοποίησε στην ασφάλιση:

- του τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 3.900 Η.Α. χρονικής περιόδου 1981-1994

- του τ.Ο.Α.Ε.Ε. 5.100 Η.Α. χρονικής περιόδου 1995-2012

- του τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 175 Η.Α. χρονικής περιόδου 3/2013-10/2013
470 Η.Α. χρονικής περιόδου 1/2016-10/2017

- Σύνολο: 9.645 Η.Α.

Γεννήθηκε την 26/8/1957. Ο ανωτέρω δικαιούται σύνταξης γήρατος από τον Ε.Φ.Κ.Α., γιατί με ολόκληρο το χρόνο της διαδοχικής ασφάλισης πληροί τις προϋποθέσεις της νομοθεσίας του τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, που είναι αρμόδιος να κρίνει το αίτημά του ως τελευταίος ενταχθείς φορέας, έχει συμπληρώσει το 59ο έτος και 9 μήνες της ηλικίας του και έχει πραγματοποιήσει άνω των 11.100 Η.Α. αφού μέχρι το 2012 με αναγνώριση 1.500 πλασματικών ημερών (σπουδών, τέκνων, στρατιωτικής υπηρεσίας κ.λπ) συμπληρώνει 10.500 Η.Ε.

Ε. Χρόνος Ασφάλισης (εδάφιο 2 παρ.1 του άρθρου 19 του Ν.4387/2016)

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 του Ν.3863/2010 ολόκληρος ο χρόνος της διαδοχικής ασφάλισης υπολογίζεται από τον αρμόδιο για την απονομή της σύνταξης ενταχθέντα φορέα ως χρόνος που διανύθηκε στην ασφάλισή του, τόσο για θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, όσο και για τον καθορισμό του ποσού της σύνταξης και δεν είναι δυνατή η προσμέτρηση μόνο μέρους του χρόνου που διανύθηκε στην ασφάλιση του κάθε ενταχθέντα φορέα.

2. Ο χρόνος που διανύθηκε στους άλλους ενταχθέντες φορείς δεν υπολογίζεται στις ακόλουθες περιπτώσεις (άρθρο 3 Ν.Δ.4202/61):

- Όταν έχουν επιστραφεί οι αντίστοιχες εισφορές.

- Όταν έχει ληφθεί υπόψη για χορήγηση εφάπαξ παροχής.

- Όταν έχει χορηγηθεί σύνταξη την οποία εξακολουθεί να λαμβάνει ο ασφαλισμένος.

- Όταν είναι χρόνος παράλληλης ασφάλισης (ο οποίος αξιοποιείται με τις διατάξεις των άρθρων 17 και 36 του Ν.4387/2016).

3. Χρόνος ασφάλισης στον Ε.Φ.Κ.Α. σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 34 του Ν.4387/2016 είναι:

α) Ο χρόνος πραγματικής ασφάλισης, δηλαδή ο χρόνος ασφαλιστέας απασχόλησης ή ιδιότητας στον Ε.Φ.Κ.Α. ή στους ενταχθέντες στον Ε.Φ.Κ.Α. φορείς, τομείς, κλάδους και λογαριασμούς για τον οποίο έχουν καταβληθεί εισφορές. Για τους μισθωτούς ως χρόνος ασφάλισης αναγνωρίζεται και ο χρόνος για τον οποίο οφείλονται εισφορές.

β) Με τις εγκυκλίους 68/2014, 12/2016 του τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και 23/2015, 25/2014 του τ.Ο.Α.Ε.Ε. δόθηκαν οδηγίες για την αντιμετώπιση των περιπτώσεων καταβολής σύνταξης σε οφειλέτες-συνταξιούχους με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.

Συγκεκριμένα, στους υπό συνταξιοδότηση ασφαλισμένους με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης, που έχουν οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 43 του Ν.3996/2011 όπως ισχύουν για κάθε επιμέρους περίπτωση, η σύνταξη καταβάλλεται από την ημερομηνία που ορίζουν οι καταστατικές διατάξεις κάθε ενταχθέντα φορέα, αν το οφειλόμενο ποσό προσαυξημένο με τα πρόσθετα τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις δεν είναι μεγαλύτερο του ποσού των 15.000 ευρώ ή 20.000 ευρώ εάν συμμετέχων φορέας ήταν ο τ.Ο.Α.Ε.Ε..

Τα ανωτέρω ποσά οφειλής συμψηφίζονται ή παρακρατούνται από τα ποσά των συντάξεων, σε ίσες μηνιαίες δόσεις, που δεν μπορεί να είναι περισσότερες από σαράντα (40). Η πρώτη δόση παρακρατείται από τη σύνταξη του πρώτου μήνα.

Η παρακράτηση των οφειλών γίνεται από τις μηνιαίες καταβαλλόμενες συντάξεις, ο αριθμός των δόσεων παρακράτησης δεν είναι δυνατό να ξεπερνά τον αριθμό των 40 μηνιαίων συντάξεων και εάν προκύπτει υπερβαίνον ποσό θα πρέπει ο ενδιαφερόμενος να το προκαταβάλει.

Επομένως, κατά την εξέταση συνταξιοδοτικών αιτημάτων λόγω αναπηρίας, όταν τα καθαρά ποσά των συντάξεων που θα καταβληθούν κατά το χρονικό διάστημα της χορήγησης σύνταξης αναπηρίας δεν καλύπτουν την εξόφληση της οφειλής, τότε θα προκαταβάλλεται η διαφορά από τον ενδιαφερόμενο στον εντασσόμενο φορέα που οφείλει (οφειλή - καθαρά ποσά συντάξεων αναπηρίας), ώστε κατά τη διάρκεια της χορήγησης της σύνταξης αναπηρίας να εξοφλείται η οφειλή.

γ) Ο λογιζόμενος χρόνος συντάξιμης υπηρεσίας των πολιτικών και στρατιωτικών υπαλλήλων, σύμφωνα με τις διατάξεις της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας του Δημοσίου, όπως ίσχυαν μέχρι την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού.

δ) Οι πλασματικοί χρόνοι ασφάλισης:

- παρ. 18 του άρθρου 10 του Ν.3863/2010 (Α'115)

- των άρθρων 39, 40 και 41 του Ν.3996/2011 (Α' 170)

- παρ. 12 του άρθρου 6 και του άρθρου 17 του Ν.3865/2010 (Α'120)

- του άρθρου 40 του Ν.2084/1992 (Α'165).

Από 13/5/2016 οι ασφαλισμένοι που συνταξιοδοτούνται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.10 του άρθρου 10 του Ν.3863/2010 έχουν δικαίωμα να αναγνωρίζουν τους πλασματικούς χρόνους ασφάλισης των άρθρων 39, 40 και 41 του Ν.3996/2011.

Πλασματικός χρόνος που αναγνωρίζεται χωρίς εξαγορά (χρόνος επιδότησης λόγω ασθένειας, χρόνος επιδότησης λόγω τακτικής ανεργίας ή χρόνιας απουσίας από την εργασία λόγω κύησης/λοχείας) δεν συνυπολογίζεται ούτε στα ποσοστά αναπλήρωσης ούτε στον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών κατά τον υπολογισμό του ποσού της ανταποδοτικής σύνταξης.

ε) Ο χρόνος προαιρετικής ασφάλισης της παρ.2 του άρθρου 34 του Ν.4387/2016. στ) Χρόνος για τον οποίον έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές στους ενταχθέντες στον Ε.Φ.Κ.Α. φορείς, τομείς, κλάδους και λογαριασμούς, ακόμα και αν δεν συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις ασφάλισης.

4. Από 1/1/2017, ο χρόνος που διανύεται στον Ε.Φ.Κ.Α. λογίζεται ως χρόνος που έχει διανυθεί στον ενταχθέντα φορέα που ο ασφαλισμένος, βάσει της απασχόλησής του, είχε υποχρέωση υπαγωγής πριν την ένταξη αυτού στον Ε.Φ.Κ.Α..

5. Χρόνος ασφάλισης που λαμβάνεται υπόψη για την πλήρωση των προϋποθέσεων αρμοδιότητας για την κρίση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης τόσο στην α' όσο και στην β' φάση της διαδικασίας, είναι ο χρόνος υποχρεωτικής ή προαιρετικής ασφάλισης, καθώς και ο χρόνος αναγνώρισης στρατιωτικής υπηρεσίας ο οποίος λαμβάνεται υπόψη μόνο:

- για την συμπλήρωση των 1.500 ή 1.000 ημερών ασφάλισης

- για δε τις 300 της τελευταίας 5ετίας στις περιπτώσεις αναπηρίας και θανάτου μόνο αν συμπίπτει χρονικά.

6. Με την 408/95 γνωμοδότηση του Ν.Σ.Κ (που κοινοποιήθηκε στις υπηρεσίες του τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με την Εγκύκλιο 67/1996), οι χρόνοι επιδότησης λόγω ανεργίας ή ασθενείας ή συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας, υπολογίζονται μεν για την θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος (σε όσους εντασσόμενους φορείς ίσχυαν) αλλά όχι για την συμπλήρωση των προϋποθέσεων αρμοδιότητας για την κρίση συνταξιοδοτικού δικαιώματος με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης και συνεπώς, και οι ανωτέρω πλασματικοί χρόνοι δεν λαμβάνονται υπόψη για την συμπλήρωση των προϋποθέσεων αρμοδιότητας για την κρίση συνταξιοδοτικού δικαιώματος με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης σε α' και β' φάση αντίστοιχα.

ΣΤ. Υπολογισμός Ποσού Σύνταξης (παρ.2 του άρθρου 19 του Ν.4387/2016)

1. Εφαρμόζεται και κατά τη συνταξιοδότηση με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης ο ενιαίος τρόπος υπολογισμού του ποσού της σύνταξης που ισχύει για όλους τους ασφαλισμένους με βάση τις συντάξιμες αποδοχές, το εισόδημα και ίδια ποσοστά αναπλήρωσης για όλους, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 7, 8, 28 και 30 του Ν. 4387/2016, για τις οποίες δόθηκαν οδηγίες με την εγκύκλιο 24/2017 της υπηρεσίας μας (εδάφ.1 παρ.2 του άρθρου 19 του Ν.4387/2016).

2. Ο ενιαίος τρόπος υπολογισμού, ισχύει για όλα τα πρόσωπα ανεξαρτήτως χρόνου υπαγωγής στην ασφάλιση και ανεξαρτήτως χρόνου που υπήχθησαν διαδοχικά για πρώτη φορά στην ασφάλιση οποιουδήποτε ενταχθέντα στον Ε.Φ.Κ.Α. φορέα (εδάφ.3 και 4 παρ.2 του άρθρου 19 του Ν.4387/2016) και επομένως δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 10 και 11 του Ν.1405/1983, του άρθρου 1 του Ν.3232/2004, της παρ. 3 του άρθρου 5 του Ν.3863/2010 ως προς τον τρόπο υπολογισμού του ποσού της σύνταξης.

Ζ. Ασφάλιση στο Δημόσιο (παρ.5 του άρθρου 19 του Ν.4387/2016)

Οι ανωτέρω διατάξεις ορίζουν, ότι εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις των άρθρων 1 έως 6 του Ν.1405/1983, σύμφωνα με τις οποίες για τα πρόσωπα που προσλήφθηκαν για πρώτη φορά στο Δημόσιο πριν από την 1/1/1983 και έχουν πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης σε περισσότερους από έναν από τους ενταχθέντες στον Ε.Φ.Κ.Α. φορείς ασφάλισης, δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης, για αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί ως την έναρξη ισχύος του Ν.4387/2016.

Τα πρόσωπα αυτά δύνανται να αναγνωρίσουν το χρόνο αυτό στους ενταχθέντες στον Ε.Φ.Κ.Α. φορείς ως συντάξιμο, καταβάλλοντας συμπληρωματική εισφορά στο Δημόσιο. Αντίστοιχα, τα ανωτέρω πρόσωπα δύνανται να αναγνωρίζουν με καταβολή εισφοράς χρόνο δημόσιας υπηρεσίας τους ως χρόνο στους φορείς αυτούς.

Από την έναρξη ισχύος του Ν.4387/2016 για τα πρόσωπα που προσλήφθηκαν για πρώτη φορά στο Δημόσιο πριν την 1/1/1983 για το χρόνο ασφάλισης για τον οποίο έχουν καταβάλει τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές σε φορείς που εντάχθηκαν στον Ε.Φ.Κ.Α. δεν απαιτείται πλέον η αναγνώριση του σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1 και 6 του Ν.1405/1983 και δεν καταβάλλεται συμπληρωματική εισφορά. Ο χρόνος αυτός συνυπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης που καθορίζονται στο κοινοποιούμενο άρθρο.

Συγκεκριμένα για τα πρόσωπα που προσλήφθηκαν για πρώτη φορά στο Δημόσιο πριν από την 1/1/1983 και έχουν πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης σε περισσότερους από έναν φορείς που εντάχθηκαν στον Ε.Φ.Κ.Α., ισχύουν τα εξής:

α) Για αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί έως την έναρξη ισχύος του Ν.4387/2016 εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 1 έως 6 του Ν.1405/1983 (Α'180) όπως ισχύουν. Το ίδιο ισχύει και για όσους έχουν αποχωρήσει από το Δημόσιο λόγω συνταξιοδότησης έως την έναρξη ισχύος του Ν.4387/2016.

β) Από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του άρθρου 19 εξακολουθούν να εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 1 έως 6 του Ν.1405/1983 (καταβολή συμπληρωματικής εισφοράς), μόνο για τα πρόσωπα τα οποία δεν έχουν καταβάλει ασφαλιστικές εισφορές για κύρια σύνταξη στο Δημόσιο ή σε άλλους εντασσόμενους φορείς, εφόσον υπήρχε υποχρέωση για αυτό.

Για χρόνο ασφάλισης για τον οποίο έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές, εφόσον υπήρχε υποχρέωση για αυτό, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 19 περί συνυπολογισμού διαδοχικού χρόνου ασφάλισης και δεν απαιτείται αναγνώριση του χρόνου αυτού, εφόσον η αίτηση συνταξιοδότησης υποβληθεί μετά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του κοινοποιούμενου άρθρου και προκειμένου για τους υπαλλήλους - λειτουργούς του Δημοσίου καθώς και τους στρατιωτικούς εφόσον έχουν αποχωρήσει λόγω συνταξιοδότησης μετά την ανωτέρω ημερομηνία.

Τα προαναφερόμενα έχουν εφαρμογή και για τις εκκρεμείς αιτήσεις αναγνώρισης κατά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του άρθρου 19 σε οποιοδήποτε στάδιο έκδοσης της σχετικής πράξης αναγνώρισης, εφόσον η αίτηση συνταξιοδότησης έχει υποβληθεί μετά την έναρξη ισχύος του Ν.4387/2016 και προκειμένου για τους υπαλλήλους-λειτουργούς του Δημοσίου καθώς και τους στρατιωτικούς εφόσον έχουν αποχωρήσει λόγω συνταξιοδότησης μετά την ανωτέρω ημερομηνία.

Πράξεις αναγνώρισης που έχουν εκδοθεί προ της ημερομηνίας έναρξης ισχύος του κοινοποιούμενου άρθρου και αφορούν χρόνο για τον οποίο είχαν καταβληθεί εισφορές, για πρόσωπα που υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων του άρθρου 19, παραμένουν ισχυρές με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 66 του Π.Δ. 169/2007 (Α'210), όπως ισχύουν.

Η. Ισχύς των διατάξεων (παρ.3 του άρθρου 19 του Ν.4387/2016)

1. Αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί πριν από την έναρξη ισχύος του άρθρου 19, εξετάζονται, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.Δ. 4202/1961, (Α'175), όπως ίσχυαν πριν την τροποποίησή τους με τον παρόντα νόμο.

Στις περιπτώσεις που οι ανωτέρω αιτήσεις συνταξιοδότησης υποβάλλονται μετά την έναρξη λειτουργίας του Ε.Φ.Κ.Α., εξετάζονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες κατά τα ανωτέρω.

2. Αιτήσεις συνταξιοδότησης που υποβάλλονται από την έναρξη ισχύος του Ν.4387/2016 (13/5/2016) και εφεξής εξετάζονται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 19 και τις παρούσες οδηγίες.


Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΟΥ ΕΦΚΑ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΜΠΑΚΑΛΕΞΗΣ

Ακριβές Αντίγραφο
Η Προϊσταμένη Του Αυτοτελούς Τμήματος Διοικητικής Μέριμνας
Π. Κατωπόδη

Αθήνα, 25 Απριλίου 2017
Αριθ. Πρωτ.: Δ.ΕΙΣΠΡ. Α 1061061 ΕΞ2017/25-04-2017
Αριθ. Σχετ.: ΑΤΚΕ 0004347 ΕΞ 2017/1200/19.04.2017 (Φ.20)

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ



ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΠΡΑΞΕΩΝ
ΤΜΗΜΑ Α'

Ταχ. Δ/νση: Κ. Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας: 101 84 Αθήνα
Πληροφορίες: Α.Σινογιώργου,
Α. Βοντετσιάνου
Τηλέφωνο: 210 3605159
Fax: 210 3635077
Url: www.aade.gr

ΠΡΟΣ: Αυτοτελές Τμήμα Κοιν/κού Ελέγχου
Λεωχάρους 2
Τ.Κ. 105 62, Αθήνα   

ΘΕΜΑ: Απάντηση στην υπ' αριθμ. 4966/11.4.2017 ερώτηση

Απαντώντας στο υπ' αριθ. ΑΤΚΕ 0004347 ΕΞ 2017/1200 υπηρεσιακό σημείωμά σας, με το οποίο αποστείλατε στην υπηρεσία μας την υπ' αριθ. 4966/11.4.2016 ερώτηση που κατέθεσαν στη Βουλή των Ελλήνων οι βουλευτές κ.κ. Γ. Βαρεμένος και Μ. Τριαντάφυλλου, σας γνωρίζουμε, σχετικά με θέματα αρμοδιότητάς μας, τα ακόλουθα:

Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 5 του πέμπτου άρθρου ν.2275/1994 (ΦΕΚ 238 Α'), όπως ισχύει, σε περιπτώσεις σεισμών, πλημμυρών ή άλλων θεομηνιών, οι οποίες προκαλούν εκτεταμένες καταστροφές σε περιοχές της Ελληνικής Επικράτειας και από τις οποίες πλήττεται μεγάλος αριθμός φορολογουμένων, εξουσιοδοτείται ο Υπουργός Οικονομικών να εκδίδει σχετικές αποφάσεις, με τις οποίες αναστέλλεται η είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο για χρονικό διάστημα μέχρι έξι (6) μηνών και ρυθμίζεται η καταβολή των χρεών αυτών μέχρι 24 μηνιαίες δόσεις.

Ανεξαρτήτως των ανωτέρω, οι εν ισχύ διατάξεις για ρύθμιση βεβαιωμένων χρεών του ν. 4152/2013 αφορούν σε προγράμματα τμηματικής καταβολής έως 12 δόσεων ή έως 24 ισόποσων μηνιαίων δόσεων ανάλογα με το είδος φόρου. Προβλέπονται επίσης παγίως, οι διατάξεις του άρθρου 43 του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170 A'/2013), όπως ισχύουν, και αφορούν ρύθμιση οφειλών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών έως δώδεκα (12) μηνιαίων δόσεων. Κατ' εξαίρεση παρέχεται η δυνατότητα καταβολής σε μηνιαίες δόσεις έως τις εικοσιτέσσερις (24) για οφειλές που καταβάλλονται εφάπαξ. Στην περίπτωση υπαγωγής σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής των οφειλών, αυτές δεν επιβαρύνονται με προσαυξήσεις/τόκους/πρόστιμο εκπρόθεσμης καταβολής (άρθρ. 53 του ΚΦΔ και 6 του ΚΕΔΕ).



ΜΕ ΕΝΤΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΤΗ
Ο ΓΕΝ. Δ/ΝΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΕΥΘ. ΣΑΪΤΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

Αριθμός Γνωμοδότησης : 163/2017

ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
(ΤΜΗΜΑ Β')

Συνεδρίαση της 26ης Ιουνίου 2017

Σύνθεση :

Πρόεδρος: Αλέξανδρος Καραγιάννης, Αντιπρόεδρος Ν.Σ.Κ..

Μέλη: Νικόλαος Μουδάτσος, Αντιπρόεδρος Ν.Σ.Κ., Στέφανος Δέτσης, Κωνσταντίνος Χαραλαμπίδης, Αδαμαντία Καπετανάκη, Ελένη Πασαμιχάλη, Χριστίνα Διβάνη, Διονύσιος Χειμώνας, Νομικοί Σύμβουλοι του Κράτους.

Εισηγήτρια: Σπυριδούλα Ραυτοπούλου, Πάρεδρος Ν.Σ.Κ.

Αριθμ. Ερωτήματος: Το με αριθμ. πρωτ. Δ.ΕΙΣΠΡ. Ε 1055661 ΕΞ 2017/6.4.2017 έγγραφο της Διεύθυνσης Εισπράξεων/Ε' Τμήματος της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογικής Διοίκησης της ΑΑΔΕ.

Ερώτημα: «1. Ασκεί κάποια επίδραση η κατάθεση αίτησης από τον οφειλέτη για υπαγωγή στον ν. 3869/2010, κατ' άρθρο 4 αυτού, στις κατασχέσεις εις χείρας τρίτου κατ' άρθρο 30 επ. του Κ.Ε.Δ.Ε., που έχουν ήδη νομίμως επιβληθεί από το Δημόσιο σε βάρος του οφειλέτη κατά το χρόνο κατάθεσης της αίτησης, και συγκεκριμένα στην απόδοση των κατασχεθέντων στο Δημόσιο, λαμβανομένης υπ' όψιν της σχετικής διάταξης της παραγράφου 5 του άρθρου 4 του ν. 3869/2010 περί «απαγόρευσης λήψης καταδιωκτικών μέτρων κατά του οφειλέτη και μεταβολή της πραγματικής και νομικής κατάστασης της περιουσίας του»; Αν ναι, ποια;

2. Ασκεί κάποια επίδραση στις ανωτέρω νομίμως επιβληθείσες κατασχέσεις εις χείρας τρίτου η έκδοση προσωρινής διαταγής κατ' άρθρο 5 του ν. 3869/2010, με περιεχόμενο την προβλεπόμενη στην παράγραφο 2 αυτού «αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων κατά του οφειλέτη και τη διατήρηση της πραγματικής και νομικής κατάστασης της περιουσίας του», εμπίπτει δηλαδή η απόδοση ποσών από ήδη επιβληθείσες κατασχέσεις στο πεδίο εφαρμογής των ανωτέρω όρων της διάταξης; Αν ναι, πως επιδρά;

3. Ειδικότερα, σε περίπτωση θετικής απάντησης στην προηγούμενη ερώτηση:

α) Καθίσταται η τράπεζα (τρίτος) μεσεγγυούχος των κατασχεθέντων και, αν ναι, πως καθορίζεται η τύχη των κατασχεθέντων μετά τη λήξη της προσωρινής διαταγής και την έκδοση οριστικής απόφασης (θετικής ή απορριπτικής) κατ' άρθρα 8 και 9 του ν. 3869/2010;

β) Υφίσταται νόμιμο έρεισμα για την άρση των κατασχέσεων, και αν ναι, από πότε δημιουργείται υποχρέωση άρσης αυτών και ποια είναι η τύχη των κατασχέσεων μετά τη λήξη της προσωρινής διαταγής και την έκδοση οριστικής απόφασης (θετικής ή απορριπτικής) κατ' άρθρα 8 και 9 του ν. 3869/2010;».

Επί του ανωτέρω ερωτήματος το Β' Τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους γνωμοδότησε ως ακολούθως:

Ιστορικό

Από το έγγραφο της ερωτώσης υπηρεσίας και τα στοιχεία του φακέλου που το συνοδεύουν προκύπτει το ακόλουθο πραγματικό, με βάση το οποίο, λαμβανομένης υπόψη και της με αριθμ. 341/2014 γνωμοδότησης της Ολομέλειας του ΝΣΚ, υποβλήθηκαν τα εξεταζόμενα ερωτήματα:

1. Την 9-9-2016 επιδόθηκαν ηλεκτρονικά από τη Δ.Ο.Υ. Κοζάνης σε πέντε πιστωτικά ιδρύματα, και συγκεκριμένα στις Τράπεζες Αττικής, Άλφα, Εθνική, Eurobank και Πειραιώς, κατασχετήρια εις χείρας τρίτου σε βάρος του οφειλέτη Κ.Ι. για οφειλές αυτού που έχουν βεβαιωθεί στην ανωτέρω Δ.Ο.Υ. με τα τριπλότυπα βεβαίωσης υπ' αριθ. 60041/20-1-2014 (με υπόλοιπο βασικής οφειλής 10.322,79 €), 82110/14-7-2014 (ποσού βασικής οφειλής 26.724,21 €) και 82099/13-7-2016 (ποσού βασικής οφειλής 490,79 €) και προέρχονται από χρεωστικές δηλώσεις Φ.Π.Α. οικονομικού έτους 2013 και φόρο εισοδήματος και ειδική εισφορά ν. 3986/2011 οικονομικών ετών 2014 και 2016, αντίστοιχα. Για τις ανωτέρω κατασχέσεις υποβλήθηκαν εμπρόθεσμα από τα πιστωτικά ιδρύματα-τρίτους θετικές δηλώσεις.

2. Την 24-11-2016 ο οφειλέτης και η σύζυγος αυτού κατέθεσαν στο Ειρηνοδικείο Κοζάνης αίτηση (υπ' αριθ. κατάθεσης 106/24-11-2016) υπαγωγής των οφειλών του πρώτου με Α.Τ.Β. 60041/20-1-2014 και 82110/14-7-2014 στις διατάξεις του ν. 3869/2010 περί «Ρύθμισης των οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων», όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, δυνάμει της μεταβατικής διάταξης της παραγράφου 3 του άρθρου 2 της υποπαραγράφου Α4 Μέρους Β' του ν. 4336/2015 («αίτηση συμπλήρωσης οφειλών»), σε συνέχεια και συμπλήρωση της υπ' αριθ. κατάθεσης 53/2014 αρχικής αίτησης που είχαν ασκήσει οι αιτούντες ενώπιον του ίδιου ως άνω δικαστηρίου για υπαγωγή στον ν. 3869/2010 οφειλών τους έναντι τρίτων πιστωτών. Οι ανωτέρω αιτήσεις (αίτηση συμπλήρωσης οφειλών και αρχική αίτηση) επιδόθηκαν στη Δ.Ο.Υ Κοζάνης στις 28-11-2016 σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 5 του ν. 3869/2016. Δικάσιμος για τη συζήτηση της αρχικής αίτησης έχει οριστεί η 15-9-2021, οπότε θα συνεκδικαστεί και η αίτηση συμπλήρωσης οφειλών.

3. Στην ως άνω υπ' αριθ. κατάθεσης 106/2016 αίτηση περιλαμβάνεται επικουρικό (σε περίπτωση μη επίτευξης προδικαστικού συμβιβασμού) αίτημα χορήγησης προσωρινής διαταγής, με το οποίο - μεταξύ άλλων - ζητείται « να εκδοθεί προσωρινή διαταγή δυνάμει της οποίας να ανασταλεί κάθε ατομικό καταδιωκτικό μέτρο εναντίον μας, υπό τον όρο διατήρησης της πραγματικής και νομικής κατάστασης της περιουσίας μας και ειδικότερα να διαταχθεί η άρση της κατάσχεσης εις χείρας τρίτου, στην οποία προέβη η καθ' ης Δ. Ο. Υ. Κοζάνης κατά των ανωτέρω αναφερομένων λογαριασμών μας και την απαγόρευση κάθε μελλοντικού καταδιωκτικού μέτρου εις βάρος της ακίνητης και κινητής περιουσίας μας και ειδικότερα κατά των αναφερομένων στην παρούσα τραπεζικών λογαριασμών μας και για κάθε ποσό που θα κατατεθεί σ' αυτούς ανεξαρτήτως ύψους μισθοδοσίας ή παροχής υπηρεσιών......

4. Ακολούθως, την 23-12-2016 η Ειρηνοδίκης Κοζάνης εξέδωσε την υπ' αριθ. 288/23-12-2016 προσωρινή διαταγή - η οποία κοινοποιήθηκε στη Δ.Ο.Υ. Κοζάνης στις 3-1-2017- και με την οποία ενέταξε στην κατάσταση πιστωτών του πρώτου αιτούντος (ήτοι του οφειλέτη Κ.Ι.) τις με Α.Τ.Β. 60041/20-1-2014 και 82110/14-7- 2014 οφειλές, διέταξε -μεταξύ άλλων - την «αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων κατά του αιτούντος και τη διατήρηση της πραγματικής και νομικής κατάστασης των περιουσιακών στοιχείων του μέχρι τη συζήτηση της αίτησης και υπό τον όρο αυτής», μεταρρύθμισε την από 6-5-2014 προσωρινή διαταγή, που είχε εκδοθεί επί της αρχικής αιτήσεως ως προς το ύψος των δόσεων που υποχρεούται να καταβάλλει ο πρώτος αιτών-οφειλέτης στους πιστωτές του συμμέτρως από 1-1-2017, (μη εισέτι καταβληθέντος ποσού δόσης προς την Δ.Ο.Υ Κοζάνης, κατά προφορική δήλωση αυτής). Επίσης με την υπ' αριθ. 288/2016 προσωρινή διαταγή ορίστηκε νέα δικάσιμος για τη συζήτηση της προσωρινής διαταγής, προκειμένου να επαναπροσδιοριστούν οι διαταχθείσες καταβολές και να επανεξετασθεί η τυχόν μεταβολή της εισοδηματικής και περιουσιακής κατάστασης του αιτούντος, η 7-6- 2017. (Την 7-6-2017 συζητήθηκε η υπόθεση, πλην όμως δεν έχει εισέτι εκδοθεί προσωρινή διαταγή).

5. Ο καθού οι κατασχέσεις οφειλέτης Κ.Ι., κατ' επίκληση της εκδοθείσας προσωρινής διαταγής, ζήτησε από τη Δ.Ο.Υ Κοζάνης, με την με αριθμ. πρωτ. 4229/24-1-2017 αίτησή του, «να αναστείλει προσωρινά τα καταδιωκτικά μέτρα εναντίον του, όπως διατάσσει η προσωρινή διαταγή, ήτοι να άρει τη δέσμευση όλων των τραπεζικών λογαριασμών του», καθώς από τη δέσμευση αυτών παρεμποδίζεται η εφαρμογή των υποχρεώσεών του από την προσωρινή διαταγή έναντι των λοιπών πιστωτών του, καθώς και να υποδείξει με ποιόν τρόπο και που θα καταβάλλει το ποσό που συμμέτρως αναλογεί στις οφειλές του σε αυτή. Η Δ.Ο.Υ. αρνήθηκε το αίτημα, δεδομένης της επιβολής των κατασχέσεων πριν από την κατάθεση της αίτησης και με το υπ' αριθμ. πρωτ. 950/9-1-2017 έγγραφο της ζήτησε την παροχή οδηγιών από αρμόδια Διεύθυνση Εισπράξεων (ερωτώσα υπηρεσία), λόγω οχλήσεων εκ μέρους του οφειλέτη.

Νομοθετικό πλαίσιο

6. Στα άρθρα 94 παρ. 4 και 95 παρ. 5 του Συντάγματος, ως ισχύει, ορίζεται ότι: «Στα πολιτικά ή διοικητικά δικαστήρια μπορεί να ανατεθεί και κάθε άλλη αρμοδιότητα διοικητικής φύσης, όπως νόμος ορίζει. Στις αρμοδιότητες αυτές περιλαμβάνεται και η λήψη μέτρων για τη συμμόρφωση της διοίκησης με τις δικαστικές αποφάσεις.Οι δικαστικές αποφάσεις εκτελούνται αναγκαστικά και κατά του Δημοσίου... .»(94 παρ. 4). Επίσης ότι: «Η διοίκηση έχει υποχρέωση να συμμορφώνεται προς τις δικαστικές αποφάσεις. ...» (95 παρ. 5).

7. Συναφώς προς τα ανωτέρω, στο άρθρο 1 του ν. 3068/2002 (Α' 274) ορίζεται ότι: «Το Δημόσιο, οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης και τα λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου έχουν υποχρέωση να συμμορφώνονται χωρίς καθυστέρηση προς τις δικαστικές αποφάσεις και να προβαίνουν σε όλες τις ενέργειες που επιβάλλονται για την εκπλήρωση της υποχρέωσης αυτής και για την εκτέλεση των αποφάσεων. Δικαστικές αποφάσεις κατά την έννοια του προηγούμενου εδαφίου είναι όλες οι αποφάσεις των διοικητικών, πολιτικών, ποινικών και ειδικών δικαστηρίων που παράγουν υποχρέωση συμμόρφωσης ή είναι εκτελεστές κατά τις οικείες δικονομικές διατάξεις και τους όρους που κάθε απόφαση τάσσει». 

8. Στις διατάξεις των άρθρων 1, 4 και 5 του ν. 3869/2010 (Α' 130/ 3-8- 2010), ως ισχύουν¹, ορίζονται τα εξής:

- Στο άρθρο 1, με τίτλο Πεδίο εφαρμογής:

«1. Φυσικά πρόσωπα που στερούνται πτωχευτικής ικανότητας υπό την έννοια του άρθρου 2 του ν. 3588/2007 και έχουν περιέλθει, χωρίς δόλο, σε μόνιμη και γενική αδυναμία πληρωμής ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών τους, δικαιούνται να υποβάλουν στο αρμόδιο δικαστήριο αίτηση για την ρύθμιση των οφειλών τους κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου Απαίτηση πιστωτή, η οποία δεν έχει συμπεριληφθεί στην αίτηση δεν επηρεάζεται από τη διαδικασία διευθέτησης των οφειλών του αιτούντος κατά τον παρόντα νόμο.

2. Στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος νόμου εμπίπτει το σύνολο των οφειλών των προσώπων της παραγράφου 1 προς τους ιδιώτες. Στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος νόμου περιλαμβάνονται επίσης: α) οι βεβαιωμένες οφειλές στην Φορολογική Διοίκηση σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (Κ.Φ.Δ.), τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε.) και τον Τελωνειακό Κώδικα, όπως έχουν διαμορφωθεί με βάση τις προσαυξήσεις και τους τόκους εκπρόθεσμης καταβολής που τις επιβαρύνουν, β) .... 3 4 ».

- Στο άρθρο 4 , με τίτλο Κατάθεση αίτησης και εγγράφων:

«1 .Για την έναρξη της διαδικασίας, ο οφειλέτης καταθέτει αίτηση στο γραμματέα του αρμόδιου δικαστηρίου, συνοδευόμενη από τα έγγραφα της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου, 3. ... 4  
5 Με την ολοκλήρωση της κατάθεσης της αίτησης προσδιορίζεται επίσης η ημέρα επικύρωσης, κατά την οποία είτε επικυρώνεται ο ενδεχόμενος προδικαστικός συμβιβασμός από τον Ειρηνοδίκη είτε συζητείται ενδεχόμενο αίτημα για την έκδοση προσωρινής διαταγής και τη λήψη προληπτικών μέτρων κατ' εφαρμογή του άρθρου 781 του ΚΠολΔ

Μέχρι την ημέρα της επικύρωσης ή της συζήτησης της αναστολής ή της συζήτησης της αιτήσεως του άρθρου 5α απαγορεύεται η λήψη καταδιωκτικών μέτρων κατά του οφειλέτη όσον αφορά τις απαιτήσεις των πιστωτών που έχουν περιληφθεί στην αίτηση του και η μεταβολή της πραγματικής και νομικής κατάστασης της περιουσίας του.

6. Από την ολοκλήρωση της κατάθεσης της αίτησης και εφεξής: α) ο οφειλέτης υποχρεούται να προβαίνει συμμέτρως προς τους πιστωτές του στις μηνιαίες καταβολές που ορίζονται στο εδάφιο γ' της παραγράφου 3 του άρθρου 5 του παρόντος νόμου, β) ...και γ)...».

- Στο άρθρο 5, με τίτλο Προδικασία:

« 1. Ο οφειλέτης πρέπει εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την κατάθεση να επιδώσει την αίτηση στους πιστωτές και τους εγγυητές. Εντός μηνός από την επίδοση οι πιστωτές οφείλουν να καταθέσουν στο φάκελο τις απόψεις τους για το σχέδιο ρύθμισης των οφειλών του αιτούντος. ....

2. Με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 5α του παρόντος νόμου αν δεν επέλθει συμβιβασμός και επικύρωση ο ειρηνοδίκης αποφασίζει κατά την ημέρα επικύρωσης, κατόπιν αιτήματος του οφειλέτη ή ενός εκ των πιστωτών που αναφέρονται στην αίτηση ή και αυτεπαγγέλτως για κάθε ζήτημα που χρήζει προσωρινής ρυθμίσεως σύμφωνα με τα άρθρα 745, 751 και 781 ΚΠολΔ, και ιδίως για την αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων κατά του οφειλέτη, τη διατήρηση της πραγματικής και νομικής κατάστασης της περιουσίας του και το ύψος των μηνιαίων δόσεων που ο οφειλέτης υποχρεούται να καταβάλλει προς τους πιστωτές που έχουν συμπεριληφθεί στην αίτηση. Για τη χορήγηση της ανωτέρω προσωρινής διαταγής, ο ειρηνοδίκης πιθανολογεί μεταξύ άλλων: α) - δ) ... Η χρονική ισχύς της ανωτέρω προσωρινής διαταγής δεν μπορεί να υπερβαίνει σε διάρκεια τους έξι (6) μήνες, συνυπολογιζόμενης και της περιόδου αναστολής άσκησης καταδιωκτικών μέτρων, αρχομένης από την ολοκλήρωση της κατάθεσης της αίτησης .... Η προσωρινή διαταγή ανακαλείται ή μεταρρυθμίζεται κατά το άρθρο 781 ΚΠολΔ.».

3. Το ποσό των μηνιαίων δόσεων που διατάσσονται με την προσωρινή διαταγή της παραγράφου 2 καταβάλλεται συμμέτρως προς τους πιστωτές. ... Ο καθορισμός του ποσού των τελευταίων ενήμερων μηνιαίων καταβολών πρέπει να εξασφαλίζει τη δυνατότητα κάλυψης ευλόγων δαπανών διαβίωσης του ιδίου και των προστατευόμενων μελών της οικογένειάς του, ....

4. Σε περίπτωση που ο οφειλέτης καθυστερεί την καταβολή των δόσεων που ορίζονται από τον ειρηνοδίκη, σύμφωνα με την παράγραφο 2, ... ο ειρηνοδίκης ή το κατά περίπτωση αρμόδιο δικαστήριο διατάσσει την ανάκληση της προσωρινής διαταγής με την οποία ορίστηκε η καταβολή των δόσεων ή την ανάκληση κάθε άλλου προληπτικού ή ανασταλτικού μέτρου. Η αίτηση του πιστωτή για την ανάκληση κατατίθεται το αργότερο εντός τεσσάρων (4) μηνών από τη δημιουργία του λόγου ανάκλησης. ....»

9. Στις διατάξεις των άρθρων 30, 30Α, 30Β, 31 και 32 του ν.δ. 356/1974 Κ.Ε.Δ.Ε., ως ισχύουν, ορίζονται τα εξής :

-Στο άρθρο 30, με τίτλο Κατάσχεσις εις χείρας τρίτων:

«1. ... 2. ... 3. Από της ημέρας κοινοποιήσεως του κατασχετηρίου εις τον τρίτον δεν δύναται ούτος να αποδώση προς τον οφειλέτην του Δημοσίου τα κατατεθέντα χρήματα ή πράγματα ουδέ δύναται να συμψηφίση προς ανταπαιτήσεις του μεταγενεστέρας της κατασχέσεως, της κατασχέσεως επιφερούσης τα αποτελέσματα αυτοδικαίως χωρούσης αναγκαστικά εκχωρήσεως.

4. Η κατάσχεση μπορεί να περιοριστεί σε μικρότερο ποσό ή ποσοστό, μετά από αιτιολογημένη απόφαση εκείνου που την επέβαλε.».

- Στο άρθρο 30Β:

«1. Προκειμένου ειδικά για κατασχέσεις απαιτήσεων στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων, οι κοινοποιήσεις τόσο του κατασχετηρίου όσο και της δήλωσης του άρθρου 32 με το πιο πάνω παραστατικό, ενεργούνται μέσω μοναδικών διαμετακομιστικών κόμβων ηλεκτρονικής διασύνδεσης και επικοινωνίας ....

Η κοινοποίηση του κατασχετηρίου θεωρείται ότι συντελέστηκε κατά την ημερομηνία και ώρα αποστολής της ηλεκτρονικής βεβαίωσης παραλαβής του από το πιστωτικό ίδρυμα, μέσω του διαμετακομιστικού κόμβου που δηλώθηκε από αυτό. Η επίδοση της δήλωσης του άρθρου 32 θεωρείται ότι συντελέσθηκε κατά την ημερομηνία και ώρα αποστολής της ηλεκτρονικής βεβαίωσης παραλαβής της, μέσω του διαμετακομιστικού κόμβου που δηλώθηκε από το Ελληνικό Δημόσιο. ...

2. Τα κατασχεθέντα ποσά αποδίδονται είτε στο λογαριασμό του Ελληνικού Δημοσίου που τηρείται στην Τράπεζα της Ελλάδος είτε στην υπηρεσία που επέβαλε την κατάσχεση υποχρεωτικά εντός δέκα (10) ημερών από την υποβολή της δήλωσης του πιστωτικού ιδρύματος, σύμφωνα με διαδικασία που ορίζεται στην απόφαση της προηγούμενης παραγράφου. 3. ...4. ...».

- Στο άρθρο 31, με τίτλο Ακατάσχετα εις χείρας τρίτων: « 1. Εξαιρούνται της κατασχέσεως εις χείρας τρίτων: α)... «ε)² Οι απαιτήσεις από μισθούς, συντάξεις και κάθε είδους ασφαλιστικά βοηθήματα που καταβάλλονται περιοδικά, εφόσον το ποσό αυτών μηνιαίως είναι μικρότερο από χίλια (1.000) ευρώ, στις περιπτώσεις δε που υπερβαίνει το ποσό αυτό επιτρέπεται η κατάσχεση για τα χρέη προς το Δημόσιο επί του 1/2του υπερβάλλοντος ποσού των χιλίων (1.000) ευρώ και μέχρι του ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ, καθώς και επί του συνόλου του υπερβάλλοντος ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ». στ) ... ζ)....

2. Καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα σε ατομικό ή κοινό λογαριασμό είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των χιλίων διακοσίων πενήντα (1.250) ευρώ μηνιαίως για κάθε φυσικό πρόσωπο και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα. Γι α την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου απαιτείται γνωστοποίηση από το φυσικό πρόσωπο ενός μοναδικού λογαριασμού .... Εφόσον υπάρχει λογαριασμός περιοδικής πίστωσης μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων, γνωστοποιείται, αποκλειστικά και μόνο, ο λογαριασμός αυτός. .... Κάθε άλλη διάταξη, που ρυθμίζει αντίθετα προς τις διατάξεις της παρούσας παραγράφου, δεν εφαρμόζεται στις κατασχέσεις που επιβάλλονται στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου.». Στο άρθρο 32, με τίτλο Δήλωσις τρίτου:

«1. Εάν ο τρίτος ουδέν οφείλει ή δεν οφείλει όλα τα αναφερόμενα εις το κατασχετήριον έγγραφον του Δημοσίου Ταμείου χρήματα ως και άλλα πράγματα ή δεν υποχρεούται εις την άμεσον απόδοσιν αυτών, ένεκα των υφισταμένων μεταξύ αυτού και του οφειλέτου συμφωνιών ή εξ άλλου νομίμου λόγου, ο τρίτος οφείλει να δηλώση τούτο εντός οκτώ ημερών από της επιδόσεως του κατασχετηρίου.
Ειδικά για κατασχέσεις απαιτήσεων στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων η δήλωση του προηγούμενου εδαφίου γίνεται εντός οκτώ εργασίμων ημερών από την επίδοση του κατασχετηρίου ».

(Οι εκτιθέμενες στις παραγράφους 6 και 7 της παρούσας διατάξεις είναι οι ισχύουσες βάσει των δεδομένων του παρόντος ερωτήματος).

10. Στο άρθρο 89 του Κ.Ε.Δ.Ε. ορίζεται ότι «Αι διατάξεις του Κώδικος Πολιτικής Δικονομίας εφαρμόζονται εφόσον δεν αντίκεινται εις τας διατάξεις του παρόντος Ν. Διατάγματος τηρουμένης πάντοτε της διατάξεως του παρόντος Ν. Διατάγματος διά πάσαν παράβασιν.» και στο άρθρο 984 παρ. 3 του Κ.Πολ.Δ. ότι «1. ...2. ... 3. Αφότου του κοινοποιηθεί η κατάσχεση, ο τρίτος γίνεται μεσεγγυούχος. 4. ... 5. Οι διατάξεις του άρθρου 956 παρ. 4 έως 6 εφαρμόζονται και στις περιπτώσεις του άρθρου αυτού.».

Ερμηνεία των διατάξεων

Από τις προαναφερόμενες διατάξεις του ν. 3869/2010, προκύπτουν τα εξής:

11. Οι διατάξεις του ν.4336/2015, επομένως και η δυνατότητα υπαγωγής των οφειλών που είναι βεβαιωμένες στη Φορολογική Διοίκηση στο πεδίο εφαρμογής του ν.3869/2010, ισχύουν για αιτήσεις που υποβάλλονται στο Ειρηνοδικείο μετά την έναρξη ισχύος του ν.4336/2015, δηλαδή από 19.8.2015, κατά την παρ. 5 άρθρου 2 υποπαρ. Α.4 Μέρους Β'ν.4336/2015. Παρέχεται όμως από τον νόμο η δυνατότητα και σε οφειλέτες που έχουν ήδη υποβάλει κατά την ανωτέρω ημερομηνία αιτήσεις υπαγωγής στον ν.3869/2010, εφόσον οι αιτήσεις τους δεν έχουν συζητηθεί ή δεν έχει επέλθει συμβιβασμός, να «επανυποβάλλουν αιτήσεις», προκειμένου να υπαχθούν στις διατάξεις του ν.3869/2010, όπως τροποποιήθηκαν με τον ν.4336/2015, εντάσσοντας στις αιτήσεις τους και τις οφειλές τους προς φορείς του δημόσιου τομέα, όπως οι βεβαιωμένες στη Φορολογική Διοίκηση οφειλές (κατά τη παρ. 3 άρθρου 2 υποπαρ. Α.4 Μέρους Β' ν.4336/2015 και ΚΥΑ 8986/14.10.2015 - ΦΕΚ Β' 2208, όπου η νέα αίτηση αναφέρεται ως «αίτηση συμπλήρωσης οφειλών»).

12. Από την ολοκλήρωση της κατάθεσης της αίτησης του οφειλέτη στο αρμόδιο ειρηνοδικείο μέχρι την ημέρα επικύρωσης του προδικαστικού συμβιβασμού, κατά την οποία, είτε θα συζητηθεί τυχόν αίτημα για έκδοση προσωρινής διαταγής, είτε θα επικυρωθεί τυχόν επιτευχθείς συμβιβασμός μεταξύ του αιτούντος οφειλέτη και των πιστωτών αυτού, απαγορεύεται, βάσει των διατάξεων της παρ. 5 του άρθρ. 4 του ν. 3869/2010, η λήψη καταδιωκτικών μέτρων κατά του αιτούντος για απαιτήσεις πιστωτών, οι οποίες συμπεριλαμβάνονται στην αίτηση του, και η μεταβολή της πραγματικής και νομικής κατάστασης της περιουσίας του αιτούντος. Η άσκηση της κυρίας αίτησης υπαγωγής στο ν. 3869/2010 επιφέρει αυτοδίκαιη αναστολή, των ατομικών διώξεων εναντίον του οφειλέτη κατά τη διάρκεια της οποίας (αυτοδίκαιης αναστολής) απαγορεύεται, πλην των άλλων, και κάθε διενέργεια πράξεως της εκτελεστικής διαδικασίας, όπως η κατάσχεση και ο σε υλοποίηση κατάσχεσης πλειστηριασμός ακινήτου. Δηλαδή, υπό την ισχύ του ν. 4336/2015, ο οφειλέτης απολαμβάνει την ex lege αυτοδίκαιη αναστολή των εναντίον του καταδιωκτικών μέτρων, χωρίς να μπορεί να διεξαχθεί σε βάρος του επισπευδόμενος πλειστηριασμός, καθώς αυτός σε περίπτωση διενέργειάς του πάσχει κατ' άρθρ. 175 Α.Κ. απόλυτη ακυρότητα (Ειρ. Λαμ. 300/2016,«Εφαρμογή του ν. 3869/2010 για τα Υπερχρεωμένα Φυσικά Πρόσωπα», I. Βενιέρης- Θ. Κατσάς, 3η έκδοση, σελ. 289 επ.³). Στην απαγόρευση εμπίπτουν όλα τα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης (κατάσχεση κινητών ή ακινήτων, κατάσχεση απαιτήσεων εις χείρας τρίτου, έκδοση προγράμματος πλειστηριασμού κ.λπ.). Σε περίπτωση που η Φορολογική Διοίκηση έχει λάβει μέτρα σε βάρος του οφειλέτη κατά το χρονικό διάστημα από την ολοκλήρωση κατάθεσης της αίτησης έως την επίδοση αυτής, δηλαδή κατά το χρονικό διάστημα που δεν είχε λάβει ακόμα γνώση της απαγόρευσης, οφείλει να τα άρει οίκοθεν, ως μη νομίμως ληφθέντα μέτρα διοικητικής εκτέλεσης, και τούτο ανεξάρτητα από το αν η απαγορευτική διάταξη θεσπίζει ακυρωσία ή ακυρότητα, υπό την εκδοχή δε της ακυρωσίας δεν αποκλείεται η αποζημιωτική αξίωση κατά του Δημοσίου (πρβλ ΑΠ 819/2013). Η απαγόρευση ισχύει μέχρι την ημέρα επικύρωσης προδικαστικού συμβιβασμού ή της συζήτησης για έκδοση προσωρινής διαταγής κατά το άρθρο 5 του νόμου.

13. Η δυνατότητα του οφειλέτη να προβάλλει τον ισχυρισμό της αυτοδίκαιης αναστολής, όπως και όλα τα δικαιώματα, τίθεται υπό την αξιολόγηση της αρχής της καλής πίστης κατά το άρθρο 281 Α.Κ. Υπό το πρίσμα αυτής, αντιμετωπίζονται, ως καταχρηστικές, και δεν λαμβάνονται υπόψη οι αιτήσεις που κατατίθενται από πρόσωπα που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις του ν. 3869/2010 και αποσκοπούν αποκλειστικά στην παρακώλυση αναγκαστικών εκτελέσεων. (Βλ. «Εφαρμ. ν. 3869/2010 για τα Υπερχρ. Φυσ. Πρόσωπα», ανωτ. σελ.292,294). 

Από την ημέρα κατάθεσης της αίτησης ο οφειλέτης υποχρεούται να προβαίνει στις μηνιαίες καταβολές, που ορίζονται στο άρθρο 5 παρ. 3, το οποίο διέπει τις αιτήσεις μετά τις 19-8-2015 (ν.4336/2015). Ουσιαστικά πρόκειται για αντιστάθμισμα του ανασταλτικού αποτελέσματος από την κατάθεση της αίτησης. (Βλ.«Εφαρμ. ν. 3869/2010 για τα Υπερχρ. Φυσ. Πρόσωπα», ανωτ. σελ. 292).Για τις μετά το ν. 4336/2015 αιτήσεις, το ύψος των καταβολών συναρτάται με όσα αναφέρει το άρθρο 5 παρ. 3, περί ύψους ευλόγων δαπανών διαβίωσης. (Περαιτέρω, για τις καταβολές προβλέπεται στο άρθρ. 8 παρ. 2 του ν.3869/2010, οι διατάξεις του οποίου ισχύουν αναλογικώς και για το άρθρο 5 παρ.3). Αν και στη θεωρία ερίζεται το ζήτημα, ως προς το χρονικό σημείο έναρξης της αναστολής του άρθρου 4 παρ. 5 του ν. 3869/2010, ήτοι εάν αυτή ισχύει από την ολοκλήρωση της κατάθεσης, ή από την υποβολή της αίτησης (παραλαβή και πρωτοκόλληση της αίτησης, χωρίς ολοκλήρωση του ελέγχου κατάθεσης), κατ' ορθότερη άποψη, η αναστολή επέρχεται στη δεύτερη περίπτωση. (Βλ. «Εφαρμ. ν. 3869/2010 για τα Υπερχρ. Φυσ. Πρόσωπα», ανωτ. σελ. 294, με επιχειρήματα υπέρ της δεύτερης άποψης).

14. Ακολούθως, από την εξέλιξη της διαδικασίας εξαρτάται η δυνατότητα λήψης μέτρων για την είσπραξη των οφειλών του αιτούντος και η έκταση αυτής. Η σημαντικότερη συνέπεια της αποτυχίας της απόπειρας προδικαστικού συμβιβασμού είναι η εφαρμογή της παρ.2 του άρθρου 5 του ν. 3869/2010. Στην περίπτωση αυτή ο Ειρηνοδίκης, κατά την ημέρα επικύρωσης του προδικαστικού συμβιβασμού, αποφασίζει, κατόπιν αιτήματος του οφειλέτη ή πιστωτή ή και αυτεπαγγέλτως για κάθε ζήτημα που χρήζει προσωρινής ρύθμισης. Τέτοια είναι ιδίως η αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων κατά του οφειλέτη, η διατήρηση της πραγματικής και νομικής κατάστασης της περιουσίας του και το ύψος των μηνιαίων δόσεων που ο οφειλέτης υποχρεούται να καταβάλλει προς τους πιστωτές που έχουν συμπεριληφθεί στην αίτηση. (Βλ. «Εφαρμ. ν. 3869/2010 για τα Υπερχρ. Φυσ. Πρόσωπα», ανωτ. σελ. 372 επ., «Υπερχρεωμένοι Οφειλέτες: Από τις οφειλές προς τις Τράπεζες στις οφειλές προς το Δημόσιο» Επιστημ. Επιμέλεια Ευγ. Τζαννίτη, 2016 σελ. 87 επ.). Οι προϋποθέσεις έκδοσης προσωρινής διαταγής είναι ο κίνδυνος ανεπανόρθωτης βλάβης για το προστατευόμενο ιδιωτικό δικαίωμα της υπαγωγής στο ν. 3869/2010, στην εξασφάλιση του οποίου αποβλέπει η προσωρινή διαταγή, και η επείγουσα περίπτωση (άρθρ. 5 παρ. α ν. 3869/2010, 781 Α.Κ.). Τα αναγκαστικά μέτρα, των οποίων διατάσσεται η αναστολή, καθώς και τα διασφαλιστικά μέτρα, ήτοι τα μέτρα που καταλαμβάνει η προσωρινή διαταγή κατά τη διάρκεια ισχύος της, εξαρτώνται από το περιεχόμενο αυτής. Σκοπός των μέτρων αυτών είναι η προστασία της περιουσίας του οφειλέτη μέχρι την οριστική απόφαση του Δικαστηρίου, δηλ. η διατήρηση της πραγματικής και νομικής κατάστασης της περιουσίας του. Η διαταγή διατήρησης της πραγματικής και νομικής κατάστασης της περιουσίας του οφειλέτη, εκτός από την αναστολή ή απαγόρευση ατομικών διώξεων, επιβάλλει και την απαγόρευση διάθεσης περιουσιακών στοιχείων από τον οφειλέτη. Στα πλαίσια του ν. 3869/2010, η προσωρινή διαταγή καταλαμβάνει την αναστολή ατομικών διώξεων τόσο πριν όσο και μετά την έναρξη αναγκαστικής εκτέλεσης. Συνεπώς, η έκδοση προσωρινής διαταγής κατ' άρθρ. 5 παρ. 2, που θα διατάσσει την διατήρηση της πραγματικής και νομικής κατάστασης της περιουσίας του οφειλέτη, δεν εξαρτάται και δεν επηρεάζεται από την ύπαρξη ή μη αναγκαστικής εκτέλεσης (Βλ. «Εφαρμ. ν. 3869/2010 για τα Υπερχρ. Φυσ. Πρόσωπα», ανωτ. σελ.376 επ.).

15. Σημειώνεται, ότι δημοσιεύονται δικαστικές αποφάσεις, με τις οποίες η διάταξη του άρθρου 1 παρ. 2 εδ. β του ν. 3869/2010, ως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με την παρ. 1 του άρθρου 1 της υποπαρ.Α.4 του άρθρου 2 του ν.4336/2015, κρίνεται ότι αντίκειται στο άρθρο 4 παρ. 5 του ισχύοντος Συντάγματος. Τούτο διότι, με την διάταξη αυτή εντάχθηκαν στο ν. 3869/2010 και οι βεβαιωμένες οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση, με τις τυχόν προσαυξήσεις και πρόστιμα που τις επιβαρύνουν, όπως αυτές προσδιορίστηκαν αντικειμενικά με βάση το εισόδημά τους. Με την ένταξη αυτή παρέχεται η δυνατότητα σε μία κατηγορία φορολογουμένων πολιτών και ειδικότερα σε εκείνους των οποίων οι οφειλές από φορολογία εισοδήματος συντρέχουν με οφειλές προς ιδιώτες πιστωτές, να ζητήσουν και να επιτύχουν ακόμη και την πλήρη διαγραφή των οφειλομένων (ενδεικτ. Ειρ.ΑΘ. 1966/2017).

16. Κατά τις προαναφερόμενες διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 30 του Κ.Ε.Δ.Ε., η κατάσχεση εις χείρας τρίτου ολοκληρώνεται με την κοινοποίηση του κατασχετηρίου στον τρίτο, από της οποίας επέρχεται αναγκαστική εκχώρηση της κατασχεθείσας απαίτησης, δηλαδή η απαίτηση μεταβιβάζεται αυτοδίκαια εκ του νόμου από τον μέχρι τότε δικαιούχο της - καθ' ου η εκτέλεση στον κατασχόντα δανειστή. Το Δημόσιο καθίσταται εκδοχέας της απαίτησης αυτής, ο δε τρίτος λογίζεται ως οφειλέτης το Δημοσίου, υπό την αναβλητική αίρεση της θετικής δήλωσης του τρίτου. Συνεπώς, οι έννομες συνέπειες της κατάσχεσης, δηλαδή η απαγόρευση καταβολής του κατασχεμένου αντικειμένου από τον τρίτο στο δανειστή αυτού και καθ' ου η εκτέλεση οφειλέτη του Δημοσίου, καθώς και η απαγόρευση συμψηφισμού απαιτήσεων του τρίτου προς ανταπαιτήσεις του οφειλέτη του Δημοσίου, αν αυτές προέκυψαν μετά την κοινοποίηση του κατασχετηρίου, παράγονται αυτοδικαίως (Α. Γέροντα-Α. Ψάλτη, Ερμηνεία ΚΕΔΕ, Γ' έκδοση, 2016, σελ. 418, Α.Π. 114/1990, ΕΕΝ 1990, σελ.664). Η δε κατασχεθείσα εις χείρας τρίτου απαίτηση, ακριβώς λόγω της επελθούσας αναγκαστικής εκ του νόμου εκχώρησης, αποχωρίζεται πλέον από την περιουσία του οφειλέτη (Α.Π. 1540/2000, επί σχετ. διατάξεων ΚΠολΔ και ΠτΚ). Εφόσον, δε, η αναγκαστική εκχώρηση επέρχεται από και με την κοινοποίηση του κατασχετηρίου στον τρίτο, έπεται ότι αποκλείεται και η δυνατότητα μεταγενεστέρων κατασχέσεων από άλλους ιδιώτες δανειστές, αφού η κατασχεθείσα απαίτηση μεταβιβάζεται στο κατασχόν Δημόσιο (ΝΣΚ 514/1993).

17. Γίνεται δεκτό, ότι αντικείμενο της κατάσχεσης εις χείρας τρίτου μπορεί να είναι και χρηματική απαίτηση μέλλουσα του καθού η εκτέλεση έναντι του τρίτου, η οποία τελεί υπό αίρεση, όρο ή προθεσμία, ακόμη και αν δεν έχουν συμπληρωθεί κατά το χρόνο της κατάσχεσης οι προϋποθέσεις γένεσής της, μόνον όμως εφόσον κατά το χρόνο της κατάσχεσης υφίσταται η βασική έννομη σχέση, η οποία αποτελεί την παραγωγική αιτία της κατασχόμενης απαίτησης. Συνεπώς επί μελλοντικής απαίτησης αρκεί ο τρίτος με τη δήλωσή του να αποδέχεται την ύπαρξη της στηρίζουσας το κατασχετήριο ως άνω βασικής έννομης σχέσης, η οποία θα του προσδώσει την ιδιότητα του τρίτου-οφειλέτη του καθού, αφού η ύπαρξη της σχέσης αυτής αποτελεί προϋπόθεση για τη δυνατότητα επιβολής της κατάσχεσης. Αν η απαίτηση είναι μέλλουσα κατά την εκπνοή της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης από το τρίτο, ο κατασχών, διά της παρόδου της, υπεισέρχεται απλώς στη θέση του καθού η κατάσχεση και καθίσταται δικαιούχος του οποιουδήποτε κατά το ουσιαστικό δίκαιο δικαιώματός του. Την πλήρη απαίτηση την αποκτά όμως από τη γένεσή της, οπότε και ο οφειλέτης-τρίτος είναι υποχρεωμένος να καταβάλει στον κατασχόντα. (ad hoc ΠΠΘεσσαλ. 10250/2003 επί σχετ. άρθρ. ΚΠολΔ, με τις εκεί παραπομπές, ΟλΝΣΚ 341/2014). Η χρονική διάρκεια της κατάσχεσης, όταν αυτή επιβάλλεται σε μέλλουσες απαιτήσεις δεν ρυθμίζεται από τον ΚΕΔΕ (βλ. Α. Γέροντα-Α. Ψάλτη, σελ.417) και δεν φαίνεται να έχει αντιμετωπισθεί από τη νομολογία, πλην όμως, με βάση τα γενικώς ισχύοντα επί κατάσχεσης στα χέρια τρίτου πρέπει να γίνει δεκτό ότι η επιβληθείσα κατάσχεση αναπτύσσει τις έννομες συνέπειές της μέχρις ολοσχερούς εξόφλησης της απαίτησης του κατασχόντος.

18. Η διάταξη του άρθρ. 30 του ΚΕΔΕ, που προβλέπει τη κοινοποίηση του κατασχετηρίου εγγράφου στον τρίτο και όχι στον οφειλέτη, δεν αφήνει τον οφειλέτη απροστάτευτο, ούτε κατά το στάδιο αυτό, αφού δύναται να ασκεί κατά των πράξεων της διαδικασίας της κατάσχεσης, τις οποίες εκ των υστέρων πληροφορείται, την ανακοπή που προβλέπει το άρθρο 217 του Κ.Δ.Δ. και το άρθρο 73 παρ. 3 του ΚΕΔΕ για την περίπτωση αρξαμένης εκτέλεσης. Επίσης, με το άρθρο 228 του Κ.Δ.Δ. οργανώνεται σύστημα αποτελεσματικής προσωρινής προστασίας στην κατηγορία αυτή διαφορών, αφού παρέχεται, με τις εκτεθείσες στο νόμο δυνατότητα αναστολής εκτέλεσης από το δικαστήριο των πράξεων της εν λόγω διαδικασίας. Έτσι, το όλο αυτό σύστημα διατηρεί μια δίκαιη ισορροπία ανάμεσα στην αξίωση του Δημοσίου να μπορεί να εισπράττει τα οφειλόμενα σε αυτό ποσά με αποτελεσματικό τρόπο και στην αξίωση του οφειλέτη για παροχή έγκαιρης και αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας, τόσο πριν, όσο και μετά την κατάσχεση των οφειλομένων εις χείρας τρίτου, ((ad hoc ΣτΕ 2080/2014, Α. Γέροντα-Α. Ψάλτη, σελ.420επ., περί ανατροπής με την απόφ. αυτή προηγούμενης νομολογίας του ΣτΕ).

19. Εξάλλου, σύμφωνα με το άρθρο 30 Β ΚΕΔΕ, (βλ. επίσης άρθρ.30 Α) και την κατ' εξουσιοδότηση των άρθρων αυτών εκδοθείσα με αριθμ. ΠΟΛ.1257/2013 απόφαση του Υπουργού των Οικονομικών (Β' 3099), ειδικά για κατασχέσεις απαιτήσεων στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων, η κοινοποίηση του κατασχετηρίου θεωρείται ότι συντελέστηκε κατά την ημερομηνία και ώρα αποστολής της ηλεκτρονικής βεβαίωσης παραλαβής του από το πιστωτικό ίδρυμα, μέσω του διαμετακομιστικού κόμβου που δηλώθηκε από αυτό, ενώ η επίδοση της δήλωσης του άρθρου 32 θεωρείται ότι συντελέσθηκε κατά την ημερομηνία και ώρα αποστολής της ηλεκτρονικής βεβαίωσης παραλαβής της, μέσω του διαμετακομιστικού κόμβου που δηλώθηκε από το Ελληνικό Δημόσιο, τα κατασχεθέντα δε ποσά αποδίδονται στο Δημόσιο υποχρεωτικά εντός δέκα (10) ημερών από την υποβολή της δήλωσης του πιστωτικού ιδρύματος. Συνεπώς, από της κατά τα ανωτέρω συντελεσθείσας επίδοσης του κατασχετηρίου επέρχεται αναγκαστική εκχώρηση της κατασχεθείσας απαίτησης και το Δημόσιο καθίσταται δικαιούχο της απαίτησης, η δε προθεσμία απόδοσης των κατασχεθέντων στο Δημόσιο δεν τίθεται ως προϋπόθεση για την επέλευση των συνεπειών της κατάσχεσης, αλλά (τίθεται) στο πλαίσιο της μετά την επέλευση των συνεπειών αυτών υποχρέωσης του πιστωτικού ιδρύματος έναντι του Δημοσίου, ως ακρότατο χρονικό σημείο εκπλήρωσης της εν λόγω υποχρέωσης.

20. Στη συγκεκριμένη περίπτωση προκύπτει ότι ο οφειλέτης του Δημοσίου για τις απαιτήσεις του οποίου επιβλήθηκαν την 9-9-2016 (επιδόθηκαν ηλεκτρονικά τα κατασχετήρια) από τη Δ.Ο.Υ. Κοζάνης σε πέντε πιστωτικά ιδρύματα, κατασχέσεις εις χείρας τούτων, ως τρίτων, δεν άσκησε, ως είχε νόμιμο δικαίωμα, ανακοπή προς ακύρωση των επιβληθεισών κατασχέσεων, ή αίτηση αναστολής κατ' αυτών (ΣτΕ 2080/2014), αλλά το πρώτον, μετά την υποβολή της συμπληρωματικής αίτησης αυτού και της συζύγου του, την 24-11-2016, την οποία κατέθεσαν στο Ειρηνοδικείο Κοζάνης, με αριθμ. κατάθεσης 106/24-11-2016, για την υπαγωγή και των προς το Δημόσιο οφειλών του στο ν. 3869/2010, ζήτησε την αναστολή των εν λόγω κατασχέσεων, στα πλαίσια χορήγησης προσωρινής διαταγής.

21. Περαιτέρω προκύπτει ότι, παρότι στην ως άνω υπ' αριθ. 106/2016 αίτηση ζητείται συγκεκριμένα «να διαταχθεί η άρση της κατάσχεσης εις χείρας τρίτου, στην οποία προέβη η καθ' ης Δ.Ο.Υ. Κοζάνης κατά των ανωτέρω αναφερομένων λογαριασμών μας και η απαγόρευση κάθε μελλοντικού καταδιωκτικού μέτρου εις βάρος των αναφερομένων στην παρούσα τραπεζικών λογαριασμών μας....», η Ειρηνοδίκης Κοζάνης στην υπ' αριθ. 288/23-12-2016 προσωρινή διαταγή της διέταξε κατά τρόπο γενικό, την «αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων κατά του αιτούντος και τη διατήρηση της πραγματικής και νομικής κατάστασης των περιουσιακών στοιχείων του μέχρι τη συζήτηση της αίτησης και υπό τον όρο αυτής». Η Ειρηνοδίκης, παρά το ανωτέρω «ειδικό» αίτημα του οφειλέτη, περιορίστηκε στη συνήθη στις εν λόγω διαταγές διατύπωση της διαταγής της (περί αναστολής), χωρίς να το λάβει υπόψη της και ως εκ τούτου στην 288/2016 προσωρινή διαταγή ουδέν αναφέρεται για άρση των επίμαχων κατασχέσεων. Ο οφειλέτης, δε, δεν υπέβαλε αίτημα ανάκλησης ή μεταρρύθμισης της επίμαχης προσωρινής διαταγής, κατά τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 5 του ν. 3869/2010, που προβλέπουν αυτή τη δυνατότητα υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 781 ΚΠολΔ.

22. Ενόψει των όσων έγιναν ανωτέρω δεκτά επί της ερμηνείας των διατάξεων και υπό το διδόμενο πραγματικό, η υποβολή της συμπληρωματικής αίτησης του οφειλέτη - καθού οι επιβληθείσες κατασχέσεις στα χέρια των πιστωτικών ιδρυμάτων, περί υπαγωγής και των προς το Δημόσιο χρεών του στο ν. 3869/2010, δεν είχε ως συνέπεια την αυτοδίκαιη αναστολή των κατασχέσεων που επιβλήθηκαν σε βάρος του στα χέρια των πιστωτικών ιδρυμάτων και τούτο διότι σε χρόνο πριν από την υποβολή της αίτησης είχε ήδη επέλθει ex lege αναγκαστική εκχώρηση των απαιτήσεων που κατασχέθηκαν στο Ελληνικό Δημόσιο, το οποίο κατέστη δικαιούχο των εν λόγω κατασχεθεισών απαιτήσεων που είχαν γεννηθεί πριν από την υποβολή της αίτησης. Επίσης, και η χορηγηθείσα προσωρινή διαταγή, υπό το προεκτεθέν περιεχόμενο της (παράγραφοι 4 και 21 της παρούσας), δεν είχε ως συνέπεια την αναστολή των αυτών κατασχέσεων, καθόσον αφορά στις κατασχεθείσες απαιτήσεις που είχαν γεννηθεί μέχρι την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, διότι, υπό την αντίθετη εκδοχή, θα είχε ως συνέπεια την άρση κατασχέσεων μετά την επέλευση των εννόμων συνεπειών της, ήτοι της ex lege αναγκαστικής εκχώρησης των απαιτήσεων, που κατασχέθηκαν, στο Ελληνικό Δημόσιο, την οποία, άλλωστε, δεν διέταξε το δικαστήριο. Η υποβολή της αίτησης για υπαγωγή στο ν. 3869/2010 και η χορηγηθείσα προσωρινή διαταγή, συνεπάγονται, κατά περίπτωση, αναστολή των κατασχέσεων που επιβλήθηκαν στα χέρια των πιστωτικών ιδρυμάτων για τις μέλλουσες απαιτήσεις που ανάγονται (γεννήθηκαν) σε χρόνο μετά την υποβολή της αίτησης ή την χορήγηση της προσωρινής διαταγής, χωρίς ωστόσο το πιστωτικό ίδρυμα να πρέπει να αποδώσει τις εν λόγω απαιτήσεις στον οφειλέτη, δεδομένου ότι για τις απαιτήσεις αυτές καθίσταται οιονεί μεσεγγυούχος (πρβλ ΟλΝΣΚ 341/2014), αλλά και λόγω του ότι με την χορηγηθείσα προσωρινή διαταγή απαγορεύθηκε και η μεταβολή της περιουσιακής κατάστασης του αιτούντος την υπαγωγή στο ν. 3869/2010 οφειλέτη.

23. Ενδεχομένως δε, εφόσον κάποιος από τους κατασχεθέντες λογαριασμούς του καθού η κατάσχεση οφειλέτη έχει γνωστοποιηθεί ως μοναδικός λογαριασμός μισθοδοσίας, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 31 του ΚΕΔΕ, για τις ακατάσχετες καταθέσεις εις χείρας πιστωτικών ιδρυμάτων, ως τρίτων.

Απάντηση

Κατόπιν των ανωτέρω, επί των τεθέντων ερωτημάτων το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (Τμήμα Β') γνωμοδοτεί, ομόφωνα, κατά τα ανωτέρω αναλυτικώς αναπτυσσόμενα και εν συμπεράσματι, ως εξής:

24. Επί του πρώτου ερωτήματος: Η υποβολή αίτησης του οφειλέτη - καθού οι επιβληθείσες κατασχέσεις στα χέρια των πιστωτικών ιδρυμάτων ως τρίτων, περί υπαγωγής των προς το Δημόσιο χρεών του στο ν. 3869/2010, δεν έχει ως συνέπεια την αυτοδίκαιη αναστολή των κατασχέσεων που επιβλήθηκαν σε βάρος του στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων σε χρόνο πριν από την υποβολή της αίτησης και τούτο διότι από και με την επίδοση του κατασχετηρίου επέρχεται ex lege αναγκαστική εκχώρηση των απαιτήσεων που κατασχέθηκαν στο Ελληνικό Δημόσιο, το οποίο καθίσταται δικαιούχο των εν λόγω απαιτήσεων που είχαν γεννηθεί πριν από την υποβολή της αίτησης. Η λήψη καταδιωκτικών μέτρων το πρώτον μετά την υποβολή της αίτησης για υπαγωγή στο ν. 3869/2010 είναι μη νόμιμη, σε περίπτωση δε κατά την οποία η διοικητική εκτέλεση άρχισε πριν από την υποβολή της αίτησης, οι περαιτέρω πράξεις της διαδικασίας της εκτέλεσης καταλαμβάνονται από την αυτοδίκαιη αναστολή συνεπεία υποβολής της αίτησης, υπό την έννοια ότι η περαιτέρω διαδικασία της εκτέλεσης ηρεμεί. Παρεπομένως, η υποβολή της αίτησης για υπαγωγή στο ν. 3869/2010 συνεπάγεται αναστολή των κατασχέσεων που επιβλήθηκαν στα χέρια των πιστωτικών ιδρυμάτων για τις μέλλουσες απαιτήσεις που ανάγονται (γεννήθηκαν) σε χρόνο μετά την υποβολή της αίτησης, χωρίς ωστόσο το πιστωτικό ίδρυμα να πρέπει να αποδώσει τις εν λόγω απαιτήσεις στον οφειλέτη, δεδομένου ότι για τις απαιτήσεις αυτές καθίσταται οιονεί μεσεγγυούχος (πρβλ ΟλΝΣΚ 341/2014).

25. Επί του δευτέρου ερωτήματος: Η κατ' άρθρο 5 παρ. 2 του ν. 3869/2010 χορηγηθείσα προσωρινή διαταγή, με γενικό περιεχόμενο την αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων κατά του οφειλέτη και τη διατήρηση της πραγματικής και νομικής κατάστασης της περιουσίας του, δηλαδή χωρίς να περιληφθεί στην προσωρινή διαταγή ρητή διάταξη περί άρσεως και των ήδη επιβληθεισών κατασχέσεων, δεν έχει ως συνέπεια την αναστολή των κατασχέσεων που επιβλήθηκαν σε βάρος του στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων σε χρόνο πριν από την υποβολή της αίτησης υπαγωγής και καθόσον αφορά στις κατασχεθείσες απαιτήσεις που είχαν γεννηθεί μέχρι την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, διότι υπό την αντίθετη εκδοχή θα επρόκειτο περί άρσεως κατασχέσεων μετά την επέλευση των εννόμων συνεπειών της, ήτοι της ex lege αναγκαστικής εκχώρησης των απαιτήσεων που κατασχέθηκαν στο Ελληνικό Δημόσιο. Επομένως, περίπτωση άρσεως των κατασχέσεων συντρέχει μόνον εφόσον το δικαστήριο περιέλαβε στην προσωρινή διαταγή σχετική διάταξη και ενόσω κατά νόμο αυτή ισχύει. Η λήψη καταδιωκτικών μέτρων το πρώτον μετά την χορηγηθείσα προσωρινή διαταγή και κατά παράβαση των διατάξεών της είναι μη νόμιμη, σε περίπτωση δε κατά την οποία η διοικητική εκτέλεση άρχισε νομίμως πριν από την χορηγηθείσα προσωρινή διαταγή, οι περαιτέρω πράξεις της διαδικασίας της εκτέλεσης καταλαμβάνονται από την αναστολή που χορηγήθηκε με την προσωρινή διαταγή, υπό την έννοια ότι η περαιτέρω διαδικασία της εκτέλεσης ηρεμεί. Παρεπομένως, η χορηγηθείσα προσωρινή διαταγή, συνεπάγεται αναστολή των κατασχέσεων που επιβλήθηκαν στα χέρια των πιστωτικών ιδρυμάτων για τις μέλλουσες απαιτήσεις που ανάγονται (γεννήθηκαν) σε χρόνο μετά την χορήγηση της προσωρινής διαταγής, χωρίς ωστόσο το πιστωτικό ίδρυμα να πρέπει να αποδώσει τις εν λόγω απαιτήσεις στον οφειλέτη, δεδομένου ότι για τις απαιτήσεις αυτές καθίσταται οιονεί μεσεγγυούχος (πρβλ ΟλΝΣΚ 341/2014), αλλά και λόγω του ότι με την χορηγηθείσα προσωρινή διαταγή απαγορεύθηκε και η μεταβολή της περιουσιακής κατάστασης του αιτούντος την υπαγωγή στο ν. 3869/2010 οφειλέτη.

26. Επί του τρίτου ερωτήματος: Ως προς το πρώτο σκέλος του υπό στοιχεία 3α υποερωτήματος, ισχύει η απάντηση που δίδεται επί του πρώτου και δευτέρου ερωτήματος. Ως προς το πρώτο σκέλος του υπό στοιχεία 3β υποερωτήματος, περίπτωση άρσεως των επιβληθεισών κατασχέσεων συντρέχει εάν και εφόσον αυτές επιβλήθηκαν μη νομίμως, συμφώνως προς τα προεκτεθέντα. Τα άλλα σκέλη των αυτών υποερωτημάτων δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο γνωμοδότησης, διότι είναι υποθετικά, συναρτώμενα προς το συγκεκριμένο περιεχόμενο των εκδοθησομένων αποφάσεων, το οποίο δεν μπορεί να προδικασθεί. Σε περίπτωση, πάντως, που η απόφαση είναι απορριπτική στο σύνολό της για το Δημόσιο οι επιβληθείσες κατασχέσεις αναπτύσσουν και πάλι την ενέργειά τους.


ΘΕΩΡΗΘΗΚΕ

Αθήνα, 30-6-2017

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ
ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Ν.Σ.Κ.

Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ
ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑ ΡΑΥΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΠΑΡΕΔΡΟΣ Ν.Σ.Κ.

__________________________________
¹ Σημειώνεται, ότι το άρθρο 1, και οι ανωτέρω παράγραφοι 5 του άρθρου 4, καθώς και 2 και 3 του άρθρου 5, ισχύουν ως άνω, μετά την αντικατάστασή τους με τις διατάξεις της υποτταρ.Α.4 του άρθρου 2 του ν. 4336/2015 ( Α' 94/14-8-2015) και καταλαμβάνουν, σύμφωνα με τη τταρ.5 του άρθρου 2 της ως άνω υττοτταρ. Α.4 του νόμου αυτού, τις αιτήσεις ττου υποβάλλονται μετά την έναρξη ισχύος του, δηλαδή μετά από την υπογραφή από τα συμβαλλόμενα μέρη της Σύμβασης Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης της παρ. Β' του άρθρου 3 του Ν. 4336/2015, ήτοι μετά την 19-8-2015. Η δε παρ. 4 ισχύει, ως άνω, μετά την αντικατάστασή της με το άρθρο 14 παρ.3 και 11 του ν. 4346/2015 (Α' 152), από 1-1-2016, σύμφωνα με τη παρ.11 του αυτού άρθρου.
- Επίσης στη παρ.3 του άρθρου 2 της υποπαρ.Α.4 του άρθρου 2 του ν. 4336/2015 ορίζεται ότι: «3. Οφειλέτες που έχουν ήδη υποβάλει αιτήσεις υπαγωγής στις διατάξεις της παρούσας υποπαραγράφου Α.4, οι υποθέσεις των οποίων δεν έχουν συζητηθεί ή για τις οποίες δεν έχει επέλθει συμβιβασμός με τους πιστωτές τους, δύνανται να επανυποβάλλουν αιτήσεις προκειμένου να υπαχθούν στις διατάξεις του ν. 3869/2010, όπως αυτές ισχύουν μετά την τροποποίησή τους με το άρθρο 1 του παρόντος νόμου». Στην αυτή διάταξη προβλέπεται η έκδοση κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας Ναυτιλίας και Τουρισμού και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας. και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, για την ρύθμιση σχετικών με την αίτηση αυτή θεμάτων.
² Η περίπτωση ε' αντικαταστάθηκε ως άνω με τη παρ.8 της υποπαρ. Δ.1 του άρθρου 2 Ν.4336/2015, στην οποία ορίστηκε επίσης ότι η διάταξη αυτή εφαρμόζεται στις κατασχέσεις που επιβάλλονται μετά την έναρξη ισχύος του, ανεξαρτήτως του χρόνου γένεσης των απαιτήσεων του Δημοσίου, σύμφωνα δε με το άρθρο 4 του αυτού νόμου, οι ανωτέρω διατάξεις ισχύουν από 19-8- 2015 (ημερομηνία υπογραφής της Σύμβασης Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης του άρθρου 3 του νόμου αυτού).
³ Κατ' άλλη άποψη, όμως, ακυρότητα κατά την έννοια των διατάξεων του ουσιαστικού δικαίου (174, 180 ΑΚ) δεν νοείται για τις διαδικαστικές πράξεις της αναγκαστικής εκτελέσεως, διότι στο πεδίο αυτής δεν αναγνωρίζεται αυτοδίκαιη ακυρότητα των διαδικαστικών πράξεων και, επομένως, οι πράξεις αυτές υπόκεινται μόνο σε δικαστική ακύρωση με το προσήκον ένδικο βοήθημα της ανακοπής (πρβλ ΑΠ 819/2013 και ΝΣΚ 114/2014).

Του Γιώργου Δαλιάνη, με τη συνεργασία του Φίλιππου Ζήρα (δικηγόρου της Artion A.E.)*
www.artion.gr

Εκτενέστατη έχει υπάρξει η αρθρογραφία τα τελευταία έτη γύρω από τις υποχρεώσεις των φορολογούμενων προσώπων απέναντι στις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες. Ενέργειες όπως υποβολή δηλώσεων, επιστροφές φόρων και δεσμεύσεις ή κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών απασχολούν σε καθημερινό επίπεδο πλήθος συνανθρώπων μας οι οποίοι προβληματίζονται για το πώς μπορούν να λύσουν το ζήτημα που τους απασχολεί γύρω από τα αντικείμενα αυτά. Ενδιαφερόμενος όμως δεν χρειάζεται να είναι απαραίτητα ο οφειλέτης-φορολογούμενος. Εξίσου (ή και περισσότερο μερικές φορές) ενδιαφέρον για τα ζητήματα αυτά δείχνουν και οι σύζυγοι των παραπάνω προσώπων οι οποίοι συχνά αποτελούν τα αθώα θύματα των φορολογικών κυρώσεων που επιβάλλονται στους συζύγους τους. Είναι πολλά τα ζητήματα τα οποία σχετίζονται με τις φορολογικές υποχρεώσεις ενός έγγαμου ζευγαριού και στη συνέχεια θα επικεντρωθούμε σε αυτές που έχουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Μάλιστα ο νόμος εξισώνει την φορολογική αντιμετώπιση των ατόμων που έχουν υπογράψει σύμφωνο συμβίωσης με τους έγγαμους. Συνεπώς, τα παρακάτω ισχύουν και για το σύμφωνο συμβίωσης.

Δυνατότητα ξεχωριστής πληρωμής φόρου εισοδήματος

Γνωρίζουμε πως «…Οι σύζυγοι, κατά τη διάρκεια του γάμου, υποχρεούνται να υποβάλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους στα οποία ο φόρος, τα τέλη και οι εισφορές που αναλογούν υπολογίζονται χωριστά στο εισόδημα καθενός συζύγου τυχόν ζημίες του εισοδήματος του ενός συζύγου ή μέρους συμφώνου συμβίωσης, δεν συμψηφίζονται με τα εισοδήματα του άλλου συζύγου ή του άλλου μέρους συμφώνου συμβίωσης.».

Υπόχρεος υποβολής της κοινής δήλωσης είναι ο σύζυγος (άρθρο 67 ν.4172/2013). Ο φόρος εισοδήματος, που προκύπτει από την εκκαθάριση βεβαιώνεται στο όνομα του συζύγου αφού έχει προηγηθεί η εκκαθάριση κατά την οποία συμψηφίζονται οι φόροι μεταξύ των συζύγων. Με αίτηση του ενός συζύγου μπορεί να ζητηθεί ο χωρισμός των οφειλόμενων ποσών σε δύο ξεχωριστές πράξεις ώστε οι οφειλόμενες δόσεις να αφορούν τα εισοδήματα εκάστου συζύγου και να μην καταβάλλονται από κοινού περιοδικά στον ίδιο κωδικό. Με λίγα λόγια ο κάθε σύζυγος να καταβάλει αυτό που του αναλογεί χωρίς προηγούμενο συμψηφισμό των φορολογικών αποτελεσμάτων.

Η οφειλή του ενός συζύγου δεν επηρεάζει τα περιουσιακά στοιχεία του άλλου συζύγου

Έχει κριθεί από τα δικαστήρια πως η οφειλή του ενός συζύγου δεν αποτελεί οφειλή του έτερου συζύγου βάσει της οποίας μπορούν να κινηθούν διαδικασίες αναγκαστικής είσπραξης και εν γένει εκτέλεσης επί της περιουσίας του. Συγκεκριμένα, «……. δεν θεσπίζεται σε καμία περίπτωση προσωπική ευθύνη του ενός συζύγου για τα εισοδήματα του άλλου και συνακόλουθα η λήψη αναγκαστικών μέτρων σε βάρος της περιουσίας του ενός συζύγου που κατατείνουν στην εξόφληση της οφειλής για τη φορολογική υποχρέωση που υπέχει για τα εισοδήματά του ο άλλος σύζυγος δεν είναι νόμιμη». (Διοικ. Πρωτ. Αθηνών 15693/2005 και ΠΟΛ.1103/12.10.2004). Η διάκριση αυτή των περιουσιακών στοιχείων των συζύγων φαίνεται να τυγχάνει σεβασμού στην πλειονότητα των περιπτώσεων από τις φορολογικές αρχές. Φωτεινή εξαίρεση στον κανόνα αυτόν όμως, μπορούμε να πούμε πως αποτελούν οι λεγόμενοι κοινόχρηστοι τραπεζικοί λογαριασμοί. Όπως έχουμε αναλύσει κατά το παρελθόν με άρθρα μας, στους κοινούς τραπεζικούς λογαριασμούς τεκμαίρεται απέναντι στην εφορία πως το περιεχόμενο των λογαριασμών ανήκει ισομερώς στους συνδικαιούχους του. Π.χ. σε έναν κοινόχρηστο μεταξύ συζύγων, στα μάτια της εφορίας οι καταθέσεις αναλογούν 50% στον κάθε σύζυγο. Αντί λοιπόν να κατασχέσουν το 50% των καταθέσεων, έχουν παρατηρηθεί περιπτώσεις όπου οι φορολογικές αρχές προέβησαν σε κατάσχεση του συνολικού ποσού.   

Φορολογική ενημερότητα συζύγου οφειλέτη και επιστροφή φόρου

Σε περίπτωση που ένας εκ των συζύγων οφείλει στην εφορία χρήματα, φορολογική ενημερότητα εκδίδεται μόνο σε περίπτωση ρύθμισης ή εξόφλησης της οφειλής αυτής. Το ίδιο ισχύει και στον σύζυγο του οφειλέτη. Ο τρόπος για να μπορεί σύζυγος να εξασφαλίσει την άμεση διαθεσιμότητα της φορολογικής ενημερότητάς του εφόσον δεν οφείλει ο ίδιος, είναι η κατάθεση αίτησης διαχωρισμού χρεών, όπως παρουσιάστηκε στην πρώτη ανωτέρω περίπτωση. Με την ίδια διαδικασία υποβολής αίτησης, δίνεται η δυνατότητα, η επιστροφή φόρου που δικαιούται ο ένας εκ των συζύγων, να μην συμψηφιστεί με τις οφειλές του άλλου συζύγου. Θυμίζουμε εδώ, ότι πλέον οι φορολογικές αρχές δεν προχωράνε σε απόδοση επιστρεφόμενου φόρου άμεσα αλλά αναμένουν τον συμψηφισμό αυτού με ενδεχόμενο χρεωστικό εκκαθαριστικό ΕΝΦΙΑ.

Συνέπειες από εκπρόθεσμη ή μη υποβολή φορολογικής δήλωσης εκ μέρους των συζύγων

Σύμφωνα με τις διατάξεις των περιπτώσεων α' και β' της παρ.1 του άρθρου 54 του ν.4174/2013 (ΚΦΔ), μεταξύ των παραβάσεων στις οποίες επιβάλλεται πρόστιμο στον φορολογούμενο ή οποιοδήποτε πρόσωπο, εφόσον υπέχει αντίστοιχη υποχρέωση από τον Κώδικα ή τη φορολογική νομοθεσία που αναφέρεται στο πεδίο εφαρμογής του, είναι και όταν

α) δεν υποβάλλει ή υποβάλλει εκπρόθεσμα δήλωση ή υποβάλει ελλιπή δήλωση πληροφοριακού χαρακτήρα ή φορολογική δήλωση από την οποία δεν προκύπτει φορολογική υποχρέωση καταβολής φόρου και

β) όταν δεν υποβάλλει ή υποβάλλει εκπρόθεσμα φορολογική δήλωση.

Στις περιπτώσεις εκπρόθεσμης υποβολής κοινών αρχικών χρεωστικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1), επιβάλλεται ένα μόνο πρόστιμο, δεδομένου ότι υποβάλλεται μία μόνο δήλωση. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση υποβολής τροποποιητικής φορολογικής δήλωσης με την οποία τροποποιούνται τα εισοδήματα είτε του ενός είτε και των δύο συζύγων (ΠΟΛ.1139/2017).

Σύζυγοι με διαφορετική φορολογική κατοικία

Μετά την απόφαση σταθμό 1445/2016 του ΣτΕ, κρίθηκε ότι σε περίπτωση που ο ένας σύζυγος δεν είναι υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης φόρου εισοδήματος στην Ελλάδα, για τον λόγο ότι δεν έχει τη φορολογική κατοικία του σ’ αυτήν, δεν υποχρεούται να υποβάλει κοινή δήλωση φόρου εισοδήματος με το έτερον ήμισυ εφόσον εκείνο πληροί κριτήρια φορολογικού κατοίκου Ελλάδας. Δυστυχώς, ενώ η απόφαση του ΣτΕ κρίνεται ως δεσμευτική απέναντι στην Διοίκηση, εντούτοις επειδή δεν έχει ακόμη εκδοθεί σχετική εγκύκλιος από την ΑΑΔΕ και το Υπ.Οικονομικών, οι φορολογικές αρχές αρνούνται να την εφαρμόσουν.

*O κ. Γιώργος Δαλιάνης είναι ιδρυτής του Ομίλου Artion Οικονομολόγος – Φοροτεχνικός και ο κ. Φίλιππος Ζήρας είναι συνεργάτης δικηγόρος-διαμεσολαβητής της Artion και Συντονιστής του νόμου 4469/2017 για την Εξωδικαστική Ρύθμιση Οφειλών Επιχειρήσεων.

Αριθ. 108745/ΕΥΘΥ 783/09-10-2017

(ΦΕΚ Β' 3663/18-10-2017)

Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Έχοντας υπόψη:

1. Το άρθρο 90 του «Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα», που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (ΦΕΚ 98/τ.Α΄/22.04.2005).

2. Το ν. 4314/2014 (ΦΕΚ 265/τ.Α΄/23.12.2014) «Α) Για τη διαχείριση, τον έλεγχο και την εφαρμογή αναπτυξιακών παρεμβάσεων για την προγραμματική περίοδο 2014 - 2020, Β) Ενσωμάτωση της Οδηγίας 2012/17 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 13ης Ιουνίου 2012 (ΕΕ L 156/16.6.2012) στο ελληνικό δίκαιο, τροποποίηση του ν. 3419/2005 (ΦΕΚ 297/τ.Α΄) και άλλες διατάξεις», όπως ισχύει και ειδικότερα το άρθρο 33 παρ. 2 αυτού.

3. Το π.δ. 116/2014 (ΦΕΚ 185/τ.Α΄/03.09.2014) «Οργανισμός του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας».

4. Το π.δ. 123/2016 (Α΄ 208) περί ανασύστασης και μετονομασίας υπουργείων.

5. Το π.δ. 125/2016 (Α΄ 210) περί Διορισμού Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών.

6. Την αριθ. Υ197/16.11.2016 απόφαση του πρωθυπουργού περί ανάθεσης αρμοδιοτήτων στον αναπληρωτή υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης, Αλέξη Χαρίτση, όπως ισχύει (Β΄ 3722).

7. Το αριθ. πρωτ. 13443/17.7.2017 έγγραφο της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Τομεακών Ε.Π. του ΕΚΤ.

8. Το γεγονός ότι η παρούσα αφορά σε έργα βαρύνουσας κοινωνικής σημασίας.

9. Το γεγονός ότι η επιβάρυνση του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων που προκαλείται από την παρούσα απόφαση θα προσδιορισθεί από τις σχετικές αποφάσεις ένταξης σε προγράμματα της προγραμματικής περιόδου 2014-2020, τηρουμένων των εκάστοτε ετησίων ορίων του ΠΔΕ,

αποφασίζουμε:

Άρθρο 1

Στις κατηγορίες των μη επιλέξιμων δαπανών, που δύνανται να αυξάνουν την εθνική συμμετοχή του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, της παρ. 2 του άρθρου 33 του ν. 4314/2014, όπως ισχύει, προστίθεται σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της ιδίας παραγράφου και η ακόλουθη:
«ιε. Τα ποσά πέραν της εγκεκριμένης συγχρηματοδοτούμενης δημόσιας δαπάνης για την υλοποίηση της δράσης «Παρεμβάσεις για την ενίσχυση των σχολικών δομών του εκπαιδευτικού συστήματος» για την Προγραμματική Περίοδο 2014-2020.
Ειδικότερα οι μη επιλέξιμες για συγχρηματοδότηση δαπάνες που περιλαμβάνονται στις οικείες αποφάσεις ένταξης των πράξεων που εκδίδονται για τη δράση «Παρεμβάσεις για την ενίσχυση των σχολικών δομών του εκπαιδευτικού συστήματος» για την ΠΠ 2014-2020 στο πλαίσιο του ΕΠ «ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ 2014-2020», θα καλυφθούν με αύξηση της εθνικής συμμετοχής».

Άρθρο 2

Η περ. ια της παρ. 2 του άρθρου 33 του ν. 4314/2014 αντικαθίσταται ως εξής:
«ια. Οι δαπάνες μεγάλων έργων, κατά την έννοια του Κανονισμού, που υπερβαίνουν το ποσό που έχει κοινοποιηθεί στην Επιτροπή, ή υπερβαίνουν τους διαθέσιμους από τα ΕΠ του ΕΣΠΑ 2014-2020 πόρους και κρίνονται απαραίτητες για την λειτουργική τους ολοκλήρωση».

Η ισχύς της παρούσας αρχίζει από τη δημοσίευσή της.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 9 Οκτωβρίου 2017

Ο Αναπληρωτής Υπουργός
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΧΑΡΙΤΣΗΣ

Αθήνα, 18 Οκτωβρίου 2017
Αριθ. Πρωτ.: ΔΔΘΕΚΑ Α 1155460 ΕΞ 2017

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ και ΕΦΚ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΑΣΜΟΛΟΓΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ
ΕΙΔΙΚΩΝ ΚΑΘΕΣΤΩΤΩΝ και ΑΠΑΛΛΑΓΩΝ
ΤΜΗΜΑ Α' ΔΑΣΜΟΛΟΓΙΚΟ και ΔΑΣΜΟΛ. ΑΞΙΑΣ

Ταχ. Δ/νση: Κ. Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας: 101 84
Πληροφορίες: Μ.Λύτρα
Τηλέφωνο: 210-69.87.480
Fax: 210-69.87.506
E-Mail: m.lytra@aade.gr
Url: www.aade.gr

ΘΕΜΑ : «Διαμόρφωση δασμολογητέας αξίας ορισμένων ευπαθών εμπορευμάτων που εισάγονται με το εμπορικό καθεστώς της πώλησης επί παρακαταθήκη»

H με αριθ. πρωτ. Δ.718/446/27.04.2006 Δ.Υ.Ο.Ο.

Αναφορικά με το ανωτέρω θέμα και σύμφωνα με :

- το άρθρο 74 παράγραφος 2γ) του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα ,

- το άρθρο 142 παράγραφος 6 του Εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 2015/2447 της Επιτροπής για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής ορισμένων διατάξεων του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 215/2006 της Επιτροπής , ο οποίος σας κοινοποιήθηκε με την παραπάνω σχετική Δ.Υ.Ο.Ο.,

σας γνωστοποιούμε τις κατά μονάδα αξίες για τη διαμόρφωση της δασμολογητέας αξίας, ορισμένων ευπαθών εμπορευμάτων, που εισάγονται αποκλειστικά με το εμπορικό καθεστώς της πώλησης επί παρακαταθήκη, (χωρίς συναλλακτική αξία και τιμολόγια), και ισχύουν για τη χρονική περίοδο από 20.10.2017 έως και 02.11.2017. Σημειώνεται ότι, οι κατά μονάδα αξίες δεν εφαρμόζονται για τις χρονικές περιόδους και για τα εμπορεύματα για τα οποία θεσπίζονται τιμές εισόδου βάσει του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011 (άρθ. 136 παρ.2 και άρθ.137) της Επιτροπής, όπως τροποποιήθηκε, με τον Καν. (ΕΕ) αριθ. 499/2014 της Επιτροπής, και ισχύει .

Για τα εμπορεύματα για τα οποία δεν καθορίζονται τιμές θα πρέπει να εφαρμόζεται η μέθοδος προσδιορισμού της δασμολογητέας αξίας του άρθρου 74 παράγραφος 2γ του Καν. 952/2013.

Οι Προϊστάμενοι των Τελωνειακών Περιφερειών παρακαλούνται για την άμεση ενημέρωση των Τελωνείων δικαιοδοσίας τους.


Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΑΔΙΚΗΜΕΝΑΚΗ 

Κατάλογος εμπορευμάτων Παραρτήματος Ι του καν. (ΕΚ) αριθ. 215/2006 της Επιτροπής Απλοποιημένη διαδικασία για τον καθορισμό της δασμολογητέας αξίας ορισμένων ευπαθών εμπορευμάτων που εισάγονται με το εμπορικό καθεστώς της πώλησης επί παρακαταθήκη σύμφωνα με το άρθρο 74 παράγραφος 2γ) του Τελωνειακού Κώδικα

Κωδικός ΣΟ (TARIC)	Περιγραφή εμπορευμάτων	Περίοδος ισχύος	Κατά μονάδα
			αξία (EUR/100Kg)
0701 90 50	Πατάτες πρώιμες	01/01 - 30/06	_
0703 10 19	Κρεμμύδια	01/01 - 31/12	_
0703 20 00	Σκόρδα	01/01 - 31/12	163,92
0708 20 00	Φασόλια	01/01 - 31/12	147,72
0709 20 00 10	Σπαράγγια : - πράσινα	01/01 - 31/12	753,59
0709 20 00 90	Σπαράγγια : - άλλα	01/01 - 31/12	558,2
0709 60 10	Γλυκοπιπεριές	01/01 - 31/12	311,38
0714 20 10	Γλυκοπατάτες, νωπές, ολόκληρες, προορισμένες για ανθρώπινη κατανάλωση	01/01 - 31/12	101,72
0804 30 00 90	Ανανάδες	01/01 - 31/12	68,94
0804 40 00 10	Αχλάδια της ποικιλίας avocats	01/01 - 31/12	279,31
0805 10 20	Πορτοκάλια γλυκά	01/06 - 30/11	85,12
0805 20 10 05	Κλημεντίνες ( Clementines )	01/03 - 31/10	151
0805 20 30 05	Monreales και Satsumas	01/03 - 31/10	_
0805 20 50 07 0805 20 50 37	Μανταρίνια και Wilkings	01/03 - 31/10	128,54
0805 20 70 05 0805 20 90 05 0805 20 90 09	Tangerines και άλλα	01/03 - 31/10	127,48
0805 40 00 11 0805 40 00 31	Φράπες και γκρέϊπ - φρουτ : - λευκά	01/01 - 31/12	69,74
0805 40 00 19 0805 40 00 39	Φράπες και γκρέϊπ - φρουτ : - ροδόχροα	01/01 - 31/12	110,13
0805 50 90 11 0805 50 90 19	Γλυκολέμονα(Citrus aurantifolia, citrus latifolia )	01/01 - 31/12	130,01
0806 10 10	Επιτραπέζια σταφύλια	21/11 - 20/07	_
0807 11 00	Καρπούζια	01/01 - 31/12	65,36
0807 19 00 50	Amarillo, Cuper, Honey Dew (συμπεριλαμβανομένων Can- talene), Onteniente, Piel de Sapo (συμπεριλαμβανομένων Verde Liso), Rochet, Tendral, Futuro	01/01 - 31/12	77,94
0807 19 00 90	Άλλα πεπόνια	01/01 - 31/12	113,89
0808 30 90 10	Αχλάδια :	01/05 - 30/06	_
	_ Nashi ( Pyrus pyrifolia ) _ Ya ( Pyrus bretscheideri)
0808 30 90 90	Αχλάδια : - άλλα	01/05 - 30/06	_
0809 10 00	Βερίκοκα	01/01 - 30/05 και	_
		01/08 - 31/12
0809 30 10	Νεκταρίνια	01/01 - 10/06 και
		01/10 - 31/12
0809 30 90	Ροδάκινα	01/01 - 10/06 και
		01/10 - 31/12
0809 40 05	Δαμάσκηνα	01/10 - 10/06	_
0810 10 00	Φράουλες	01/01 - 31/12	318,01
0810 20 10	Σμέουρα	01/01 - 31/12	_
0810 50 00	Ακτινίδια ( κίουι )	01/01 - 31/12	170,9

Αριθμ. ΕΜΠ 1374 ΕΞ 2017/28-09-2017

(ΦΕΚ Β' 3667/18-10-2017)

Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΩΝ ΜΕΓΑΛΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1) Τις διατάξεις:
α) Του Κεφαλαίου Α' «Σύσταση Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων» του ν. 4389/2016 (ΦΕΚ Α' 94) και ειδικότερα του {start}άρθρου 7{end}, της {start}παραγράφου 1{end} και {start}6 του άρθρου 14{end} και του {start}άρθρου 41{end} αυτού.
β) Του ν. 4141/2013, {start}άρθρο 34{end} περί Σύστασης του Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π. (ΦΕΚ 81 Α').
γ) Τις διατάξεις του {start}άρθρου 4{end} του ν. 4174/2013 (Α'170).
δ) Την αριθ. Δ. ΟΡΓ.Α 1036960 ΕΞ 2017 (ΦΕΚ 968 τ. Β') απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων με θέμα «Οργανισμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.)».

2) Την αριθ. Δ. ΟΡΓ. Α 1115805 ΕΞ 2017 απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων «Μεταβίβαση Αρμοδιοτήτων και εξουσιοδότησης υπογραφής "Με εντολή Διοικητή" σε όργανα της Φορολογικής Διοίκησης» και ειδικότερα τις περιπτώσεις 48,68,70,71,78,79,85 και 86 του πίνακα του άρθρου 1.

3) Την αριθ. Δ.ΟΡΓ Α 1119912 ΕΞ 2017/9-8-2017 γνωστοποίηση του ΦΕΚ 2743 τ. Β'/4-8-2017 , στο οποίο δημοσιεύτηκε η αριθ. Δ.ΟΡΓ.Α 1115805 ΕΞ 2017/31-7-2017 απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων «Μεταβίβαση Αρμοδιοτήτων και εξουσιοδότησης υπογραφής "Με εντολή Διοικητή" σε όργανα της Φορολογικής Διοίκησης».

4) Την ανάγκη μείωσης των υπογραφών για την ταχύτερη διεκπεραίωση των διοικητικών πράξεων με σκοπό την αποτελεσματικότερη λειτουργία της Υπηρεσίας.

5) Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης, δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του προϋπολογισμού της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.),

αποφασίζουμε:

Την εκχώρηση εξουσιοδότησης υπογραφής από τον αρμόδιο Προϊστάμενο του Ελεγκτικού Κέντρου Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου στον αρμόδιο Προϊστάμενο του Αυτοτελούς Τμήματος Δικαστικού και Νομικής Υποστήριξης των κατωτέρω περιπτώσεων:

1. Περίπτωση 48: Την έγκριση προγράμματος ρύθμισης του {start}άρθρου 43{end} του ν. 4174/2013 και των {start}υποπαραγράφων Α1 και Α2 της παραγράφου Α'{end} του ν. 4152/2013 (Α'107).

2. Περίπτωση 68: Την ατομική ειδοποίηση καταβολής οφειλής/ υπερημερίας, κατά τις διατάξεις του Κ.Φ.Δ. και του Κ.Ε.Δ.Ε.

3. Περίπτωση 70: Την παραπομπή πινάκων κατάταξης πλειστηριασμού και πινάκων διανομής πτωχευτικής περιουσίας στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους για έλεγχο ορθότητας κατάταξης του Δημοσίου αναφορικά με αναγγελθείσες απαιτήσεις του.

4. Περίπτωση 71:Τις παραγγελίες και την επιβολή κατασχέσεων κινητών ή ακίνητων οφειλετών του Δημοσίου.

5. Περίπτωση 78:Τις κατασχέσεις απαιτήσεων στα χέρια Τρίτων ή πιστωτικών ιδρυμάτων.

6. Περίπτωση 79:Την έκδοση ηλεκτρονικού κατασχετήριου απαιτήσεων στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων.

7. Περίπτωση 85:Την αναγγελία απαιτήσεων του Δημοσίου σε αναγκαστική ή διοικητική εκτέλεση που επισπεύδουν τρίτοι, είτε το Δημόσιο ή άλλο Ν.Π.Δ.Δ. για χρέη οφειλετών του.

8. Περίπτωση 86:Την αναγγελία απαιτήσεων του Δημοσίου σε πτώχευση οφειλέτη του.

Τα εξουσιοδοτημένα όργανα στην παρούσα , για τις περιπτώσεις 71,85 και 86 θα υπογράφουν «Με εντολή Προϊσταμένου του Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π.».

Για τις υπόλοιπες περιπτώσεις 48, 68, 70, 78 και 79 θα υπογράφουν «Με εντολή Διοικητή».

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Μαρούσι, 28 Σεπτεμβρίου 2017

Η Προϊσταμένη του Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ

Γαλάτσι, 18/10/2017
Αριθ. Πρωτ.: 1752/18-10-2017

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ


 
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΛΕΓΧΩΝ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΩΝ (ΔΙ.Π.Α.Ε.Ε.)
ΤΜΗΜΑ Α - Σχεδιασμού, Συντονισμού και Παρακολούθησης Απόδοσης

Ταχ. Δ/νση: Καραϊσκάκη 2
Ταχ. Κώδικας: 11146 Γαλάτσι
Πληροφορίες: N. Παπουτσάς
Τηλέφωνο: 210-2925522,
210-2925616
Fax: 210-2930665
E-Mail: dipaee@1965.syzefxis.gov.gr

ΘΕΜΑ: «Παροχή οδηγιών για την ενιαία και ομοιόμορφη εφαρμογή της με αριθ. ΔΙΠΑΕΕ 1466/19.9.2017 (ΦΕΚ Β' 3326) Απόφασης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων».

Σε συνέχεια της ανωτέρω Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., σας παρέχουμε τις ακόλουθες οδηγίες για την ενιαία και ομοιόμορφη αντιμετώπιση των εκκρεμών προτεραιοποιημένων υποθέσεων ελέγχων ή ερευνών, που θα διενεργηθούν εντός του έτους 2017.

Ως εκκρεμείς υποθέσεις, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ανωτέρω απόφαση, νοούνται οι υποθέσεις για τις οποίες μέχρι την ημερομηνία δημοσίευσης της με αριθμ. ΔΙΠΑΕΕ 1466/19.9.2017 απόφασης του Διοικητή Α.Α.Δ.Ε. (ήτοι 21.9.2017), δεν έχουν θεωρηθεί οι σχετικές με την υπόθεση εκθέσεις ελέγχου ή δεν έχουν υπογραφεί οι πληροφοριακές εκθέσεις από τον αρμόδιο κατά περίπτωση προϊστάμενο των ΥΕΔΔΕ.

1. Υποθέσεις που αφορούν χρήσεις προτεραιοποιημένες σύμφωνα με την αριθμ. ΔΙΠΑΕΕ 1466/19.9.2017 Απόφαση Διοικητή Α.Α.Δ.Ε.

α) Με την αριθμ. ΔΙΠΑΕΕ 1466/19.9.2017 Απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. ορίστηκε ότι για τη φορολογία εισοδήματος, καθώς και για τις φορολογίες για τις οποίες εφαρμόζονται οι διατάξεις της φορολογίας αυτής, ελέγχονται ή ερευνώνται κατά προτεραιότητα και συντάσσονται εκθέσεις ελέγχου ή πληροφοριακές εκθέσεις, ως κατωτέρω: 


Σε κάθε περίπτωση για όλες τις χρήσεις μέχρι 31/12/2013, ισχύουν και οι λοιπές διατάξεις περί παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου για έκδοση πράξεων προσδιορισμού φόρων που προβλέπονται με τα άρθρα 84 του ν. 2238/1994 (Κ.Φ.Ε.) και 57 του ν. 2859/2000 (Φ.Π.Α.), ενώ για τις φορολογίες κεφαλαίου (ΦΜΑ, ΦΜΑΠ, κ.λπ.) και τελών χαρτοσήμου, ισχύουν διαφορετικοί χρόνοι παραγραφής. Ειδικά για τις υποθέσεις του Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών και Κερδών από τυχερά παίγνια, ισχύουν οι διατάξεις περί παραγραφής που προβλέπονται με τον ως άνω Κώδικα (άρθ.102 ν.2961/2001) για χρήσεις μέχρι 31/12/2014.

β) Ειδικά για χρήσεις 2008 και μετά, για την εφαρμογή της διάταξης της παρ. 3 του άρθ. 36 του ν. 4174/2013 σε συνδυασμό με τις διατάξεις της παρ. 11 του άρθ. 72 του ίδιου νόμου, προϋποτίθεται να προκύπτει φοροδιαφυγή κατά την έννοια και τα όρια του άρθρου 66 του ίδιου ως άνω νόμου (σχετ. οι ΠΟΛ.1142/15.9.2016 και ΠΟΛ.1088/2017), η οποία διαπιστώνεται από τον διενεργηθέντα έλεγχο, ύστερα και από την πάροδο της προβλεπόμενης προθεσμίας για τις έγγραφες απόψεις του φορολογούμενου.

γ) Για φορολογίες, πέραν της φορολογίας εισοδήματος (π.χ. φορολογία τελών χαρτοσήμου), που περιλαμβάνονται στην υπόθεση ελέγχου και για τις οποίες, δεν έχει παραγραφεί το δικαίωμα του Δημοσίου για έκδοση πράξεων προσδιορισμού σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, συντάσσονται οι σχετικές εκθέσεις ελέγχου ή οι πληροφοριακές εκθέσεις.

δ) Περαιτέρω, σε κάθε περίπτωση, τα οριζόμενα στις παρ. 1, 2, 3, 4 και 6 της με αριθ. ΔΙΠΑΕΕ 1189600 ΕΞ 2016/29-12-2016 (Φ.Ε.Κ. Β' 4396/ 2016) Απόφασης του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, όπως ισχύει, περί καθορισμού των φορολογικών ελέγχων που θα διενεργηθούν το έτος 2017 από τις ΥΕΔΔΕ και ειδικότερα περί της δυνατότητας ανακατάταξης των υποθέσεων σε σειρά προτεραιότητας, έχουν εφαρμογή και εν προκειμένω.

ε) Στην περίπτωση εκκρεμών υποθέσεων που περιλαμβάνουν αποκλειστικά προτεραιοποιημένες χρήσεις σύμφωνα με την αριθμ. ΔΙΠΑΕΕ 1466/19.9.2017 Απόφαση του Διοικητή Α.Α.Δ.Ε., οι σχετικοί έλεγχοι ή έρευνες ολοκληρώνονται και συντάσσεται η προβλεπόμενη έκθεση ελέγχου ή πληροφοριακή έκθεση, η οποία αποστέλλεται στο συντομότερο δυνατό χρόνο στην αρμόδια για την έκδοση πράξεων υπηρεσία (Δ.Ο.Υ. - Ελεγκτικό Κέντρο).

2. Υποθέσεις που αφορούν μη προτεραιοποιημένες χρήσεις σύμφωνα με την αριθμ. ΔΙΠΑΕΕ 1466/19.9.2017 Απόφαση Διοικητή Α.Α.Δ.Ε.

α) Στην περίπτωση που μέχρι το χρόνο δημοσίευσης της με αριθ. ΔΙΠΑΕΕ 1466/19.9.2017 Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., ήτοι 21.9.2017, ο έλεγχος δεν έχει ξεκινήσει ή έχει ξεκινήσει, αλλά δεν έχει εκδοθεί Σημείωμα Διαπιστώσεων του άρθρου 28 του ΚΦΔ ή δεν έχει επιδοθεί κλήση του άρθρου 14 του ΚΦΔ, συντάσσεται μόνο σχετικό υπηρεσιακό σημείωμα, το οποίο τίθεται στον φάκελο της υπόθεσης ως αναπόσπαστο στοιχείο του.

β) Στην περίπτωση που μέχρι τον χρόνο δημοσίευσης της με αριθ. ΔΙΠΑΕΕ 1466/19.9.2017 Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., ήτοι 21.9.2017, έχει συνταχθεί, αλλά δεν έχει ακόμη θεωρηθεί η έκθεση ελέγχου ή δεν έχει υπογραφεί η πληροφοριακή έκθεση ή έχει εκδοθεί Σημείωμα Διαπιστώσεων του άρθρου 28 του ΚΦΔ ή έχει επιδοθεί κλήση του άρθρου 14 του ΚΦΔ, συντάσσεται σχετική έκθεση με τις διαπιστώσεις του ελέγχου ή της έρευνας, η οποία τίθεται στον φάκελο της υπόθεσης ως αναπόσπαστο στοιχείο του. Στην περίπτωση αυτή η υπόθεση αποστέλλεται στην αρμόδια υπηρεσία (Δ.Ο.Υ., Ελεγκτικό Κέντρο) αποκλειστικά και μόνο για λόγους πληρότητας του φακέλου.

γ) Και στις δύο ως άνω περιπτώσεις, εάν οι ελεγκτικές υπηρεσίες έχουν ενδείξεις ή υπόνοιες απόπειρας ή διάπραξης των αδικημάτων της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες ή της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας ή των βασικών αδικημάτων, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 3 του ν.3691/2008, αποστέλλουν αναφορά απευθείας και χωρίς καθυστέρηση στην Αρχή του άρθρου 7 του ν.3691/2008 (σχετ. ΠΟΛ.1049/24.2.2012 και ΠΟΛ.1180/16.7.2014).

3. Υποθέσεις που αφορούν χρήσεις προτεραιοποιημένες και μη σύμφωνα με την αριθμ. ΔΙΠΑΕΕ 1466/19.9.2017 Απόφαση Διοικητή Α.Α.Δ.Ε.

α) Για τις προτεραιοποιημένες χρήσεις συντάσσεται ξεχωριστή έκθεση ελέγχου ή πληροφοριακή έκθεση και εφαρμόζονται τα αναφερόμενα στην περίπτωση ε) της παραγράφου 1 ανωτέρω.

β) Για τις μη προτεραιοποιημένες χρήσεις συντάσσεται υπηρεσιακό σημείωμα ή σχετική έκθεση με τις διαπιστώσεις του ελέγχου, στην περίπτωση που μέχρι τις 21.9.2017, ημερομηνία δημοσίευσης της αριθμ. ΔΙΠΑΕΕ 1466/2017 απόφασης του Διοικητή Α.Α.Δ.Ε., έχει εκδοθεί Σημείωμα Διαπιστώσεων του άρθρου 28 του ΚΦΔ ή έχει επιδοθεί κλήση του άρθρου 14 του ΚΦΔ και εφαρμόζονται τα αναφερόμενα στην παράγραφο 2 ανωτέρω.

γ) Εφόσον για την υπόθεση μέχρι τον χρόνο δημοσίευσης της με αριθ. ΔΙΠΑΕΕ 1466/19.9.2017 Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., ήτοι 21.9.2017, έχει ήδη συνταχθεί ενιαία έκθεση ελέγχου ή πληροφοριακή έκθεση για το σύνολο των ελεγχόμενων χρήσεων, εφαρμόζονται τα ανωτέρω (α) και (β) και περαιτέρω, η ήδη συνταχθείσα έκθεση τίθεται στον φάκελο της υπόθεσης ως αναπόσπαστο στοιχείο αυτού.

4. Λοιπά θέματα

α) Για υποθέσεις για τις οποίες υποβλήθηκαν δηλώσεις στο πλαίσιο οικειοθελούς αποκάλυψης φορολογητέας ύλης σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 57-61 του ν.4446/2016, σε κάθε περίπτωση, έχουν εφαρμογή οι οδηγίες και οι διευκρινίσεις που έχουν ήδη δοθεί από τη Διοίκηση (σχετ. Αποφ. Διοικητή ΑΑΔΕ ΠΟΛ.1006/2017, ΠΟΛ.1009/19.1.2017, Αποφ. Διοικητή ΑΑΔΕ ΠΟΛ.1110/2017 και ΠΟΛ.1115/2017).

β) Η ολοκλήρωση διενέργειας ελέγχων ή ερευνών και η σύνταξη εκθέσεων ελέγχου ή πληροφοριακών εκθέσεων, κατά περίπτωση, για τις εκκρεμείς υποθέσεις που αφορούν σε Εισαγγελικές Παραγγελίες, αντιμετωπίζονται με την ίδια ως ανωτέρω περιγραφόμενη διαδικασία.




Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ

Ακριβές αντίγραφο
Χριστίνα Πετρίδου

Αθήνα, 19.06.2017
Αριθμ. Πρωτ.: 1268 ΕΞ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΩΝ Ν.Π.Δ.Δ.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)

ΣΛΟΤ 1268/2017

ΘΕΜΑ : Χρόνος έκδοσης τιμολογίου και κύκλος εργασιών

ΕΡΩΤΗΜΑ

Ατομική επιχείρηση με απλογραφικά βιβλία και κύκλο εργασιών το 2016 1.650.000,00€ αναλαμβάνει ιδιωτικό τεχνικό έργο συνολικής αξίας 1.500.000,00€, το οποίο θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου 2017.

Η επιχείρηση τιμολογεί τις εργασίες κάθε μήνα, μετά από επιμέτρηση από μηχανικό, μέχρι την 15η μέρα του επόμενου μήνα. Με τον τρόπο αυτό οι εργασίες του Δεκεμβρίου θα τιμολογηθούν μέχρι τις 15 Ιανουαρίου του 2018. Το έσοδο θα βαρύνει τη χρήση του 2017. Δεδομένου ότι με το τιμολόγιο των εργασιών του Δεκεμβρίου, που θα εκδοθεί τον Ιανουάριο του 2018, η επιχείρηση ξεπερνά το 1.500.000,00€ σε κύκλο εργασιών για δεύτερη συνεχή χρήση, είναι υπόχρεη σε τήρηση διπλογραφικών βιβλίων για το έτος 2018 ή ο χρόνος έκδοσης του τιμολογίου (2018) την απαλλάσσει από την υποχρέωση;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Με βάση την ΠΟΛ.1003/31.12.2014, τα έσοδα που λαμβάνονται υπόψη για την ένταξη των οντοτήτων σε κατηγορίες μεγέθους είναι αυτά που εμφανίζονται στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις.

 

 
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ

ΤΑ ΜΕΛΗ

Αθήνα, 19.06.2017
Αριθμ. Πρωτ.: 1254 ΕΞ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΩΝ Ν.Π.Δ.Δ.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)

ΣΛΟΤ 1254/2017

ΘΕΜΑ : Βάση παρουσίασης χρηματοοικονομικών καταστάσεων ανώνυμης εταιρείας δημοσίων συμφερόντων

ΕΡΩΤΗΜΑ

Ανώνυμη Εταιρεία Ψ, η οποία εντάσσεται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και στο Μητρώο των Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) κατά ESA 2010, αποφάσισε την εφαρμογή των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς με ημερομηνία μετάβασης την 01.01.2015.

Βασικός σκοπός της εταιρείας, βάσει του Ιδρυτικού της Νόμου, είναι η μελέτη, κατασκευή, οργάνωση, διοίκηση, λειτουργία, εκμετάλλευση, και ανάπτυξη του δικτύου υπόγειου σιδηροδρόμου του Νομού Αττικής και Νομού Θεσσαλονίκης, του δικτύου τραμ σε όλη την Επικράτεια καθώς και η σύμπραξη και η συνεργασία με άλλους οργανισμούς και φορείς συγκοινωνιών του Νομού Αττικής.
Λόγω της ιδιαίτερης φύσης της εταιρείας, όντας εταιρεία κοινής ωφέλειας και λαμβάνοντας υπόψη παλαιότερη ανακοίνωση της ΕΛΤΕ 0005/09 της 28.01.2010 αναφορικά με τις «Οδηγίες για την εφαρμογή των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ) στις Μονάδες Υγείας», καθώς και πρακτικές που ακολουθήθηκαν σε παρόμοιες εταιρείες στο εξωτερικό, η Εταιρεία προτείνει τα παρακάτω:

1. Ως πλαίσιο κατάρτισης των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων της εταιρείας Ψ θα αναφέρονται τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση στην έκταση που αυτά μπορούν να εφαρμοσθούν όπως αναλυτικά θα περιγράφονται στη σχετική σημείωση X των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων.

2. Στη σημείωση X των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων θα γίνεται αναλυτική περιγραφή των παρακάτω:

Α. Μη εφαρμογή του Διεθνούς Λογιστικού Προτύπου 36, Απομείωση Περιουσιακών Στοιχείων, καθώς ασκώντας την κρίσης της Διοίκησης αναφορικά με την εφαρμογή κατάλληλων λογιστικών αρχών, κρίνει ότι το Διεθνές Λογιστικό Πρότυπο του Δημοσίου Τομέα 21 «Απομείωση Περιουσιακών Στοιχείων που δε δημιουργούν ταμειακές εισροές» είναι πιο σχετικό και έχει εφαρμογή για τα περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας, από τη στιγμή που πληρούν το σχετικό κριτήριο για την κατηγοριοποίηση τους σαν «περιουσιακά στοιχεία που δεν δημιουργούν ταμειακές εισροές» όπως αυτό καθορίζεται στο Διεθνές Λογιστικό Πρότυπο Δημοσίου Τομέα 21.

B. Μη εφαρμογή του Διεθνούς Προτύπου Χρηματοοικονομικής Αναφοράς 13, «Εύλογες Αξίες», καθώς η εν λόγω γνωστοποίηση δεν προσδίδει ιδιαίτερη αξία στους χρήστες των χρηματοοικονομικών καταστάσεων, ενώ ο προσδιορισμός των εύλογων αξιών δεν είναι αξιόπιστα προσδιορίσιμος από τη στιγμή που αφορά δάνεια εγγυημένα από το Ελληνικό Δημόσιο.

Σημειώνουμε ότι η παλαιότερη ανακοίνωση της ΕΛΤΕ 0005/09 της 28.01.2010 αναφέρει σχετικά:

«4. Μεταβατικά και μέχρι την ολοκλήρωση ενσωμάτωσης των IPSAS στην κοινοτική και εθνική μας νομοθεσία, οι Δημόσιες Μονάδες Υγείας, που προσδιορίζονται από το π.δ.146/2003, όπως αυτό ισχύει, θα εφαρμόζουν τα ισχύοντα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς στην έκταση που αυτά μπορούν να εφαρμοστούν από φορείς του δημοσίου, με κατάλληλη αναφορά στις σημειώσεις επί των οικονομικών καταστάσεων.»
«5. Όπως σε κάθε άλλη περίπτωση, ο ορκωτός ελεγκτής που θα ελέγξει τις οικονομικές καταστάσεις, θα πρέπει να βεβαιωθεί ότι έχουν εφαρμοστεί όλα τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, που έχουν εφαρμογή στη συγκεκριμένη περίπτωση. Το είδος του πιστοποιητικού που θα εκδώσει δεν θα διαφέρει από το πιστοποιητικό που θα εξέδιδε εάν ο φορέας ήταν επιχείρηση.»
Επιπλέον αναφέρουμε ότι, παρόμοια πρακτική έχει εφαρμοστεί από εταιρεία που δραστηριοποιείται στον ίδιο κλάδο στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου γίνεται αναφορά σε κατάρτιση χρηματοοικονομικών καταστάσεων βάσει σχετικού Κώδικα Πρακτικής, για Δημοτικές Αρχές, ο οποίος βασίζεται σε αρχές ΔΠΧΑ όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση με εξαίρεση συγκεκριμένων προτύπων, συμπεριλαμβανομένων και των ανωτέρω.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

1. Σύμφωνα με τις παραγράφους 2(α) και 4 του άρθρου 1 του ν. 4308/2014, η οντότητα του ερωτήματος υποχρεούται από 01.01.2015 να εφαρμόζει είτε τα Ε.Λ.Π. είτε τα Δ.Π.Χ.Α. όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

2. Και τα δύο λογιστικά πλαίσια, ως πλαίσια εύλογης διασφάλισης, παρέχουν τη δυνατότητα για παρεκκλίσεις, καθιέρωση πολιτικών και αναζήτηση καθοδήγησης σε άλλα λογιστικά πλαίσια, σε περιπτώσεις που συναλλαγές ή γεγονότα δεν καλύπτονται από τις υπάρχουσες προβλέψεις.

3. Συγκεκριμένα, σχετικές είναι οι παράγραφοι:
(α) Παράγραφος 9 του άρθρου 17 των ΕΛΠ, αν εφαρμόζονται τα ΕΛΠ.
(β) Παράγραφοι 10, 11 και 12 του ΔΛΠ 8 και παράγραφοι 29, 30 και 31 του ΔΛΠ 1, αν εφαρμόζονται τα ΔΠΧΑ.

Σύμφωνα με τα ανωτέρω, η διοίκηση ασκεί κρίση για την εφαρμογή του επιλεγέντος λογιστικού πλαισίου στα συγκεκριμένα γεγονότα και συνθήκες και παρέχει τις απαιτούμενες γνωστοποιήσεις.

 

 
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ

ΤΑ ΜΕΛΗ

Αθήνα, 19.06.2017
Αριθμ. Πρωτ.: 1180 ΕΞ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΩΝ Ν.Π.Δ.Δ.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)

ΣΛΟΤ 1180/2017

ΘΕΜΑ : Πρακτορεία ταξιδίων

ΕΡΩΤΗΜΑ

Νομικό πρόσωπο με διπλογραφικό λογιστικό σύστημα, πρακτορείο ταξιδιών, πουλάει αεροπορικά και ακτοπλοϊκά εισιτήρια σε ιδιώτες ή εταιρίες. Το πρακτορείο ταξιδιών δεν έχει δικά του εισιτήρια, αλλά τα προμηθεύεται από τις αντίστοιχες αεροπορικές ή ακτοπλοϊκές εταιρίες ή συνήθως από ενδιάμεσα πρακτορεία.

Κατά την προμήθεια των εισιτηρίων ο προμηθευτής (αεροπορική εταιρεία ή ο ενδιάμεσος) εκδίδει στο όνομα του πρακτορείου μας ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΠΩΛΗΣΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΟΥ. Στην συνέχεια το πρακτορείο μας (Νομικό πρόσωπο) πουλάει το εισιτήριο σε πελάτες- ταξιδιώτες εκδίδοντας αντίστοιχη ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΠΩΛΗΣΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΟΥ.
Το πρακτορείο μας κερδίζει από την προμήθεια που εισπράττει από τον πελάτη για την προμήθεια του εισιτηρίου, ενημερώνοντας λογιστικά ένα λογαριασμό (73.00) "έσοδα από προμήθεια εισιτηρίων".

ΕΡΩΤΗΣΗ

1) Επειδή το πρακτορείο δεν έχει δικά του εισιτήρια αλλά τα προμηθεύεται από άλλους, όπως παραπάνω έχω περιγράψει, στην ουσία πουλάει εισιτήρια για λογαριασμό των αεροπορικών εταιρειών;
2) Στην περίπτωση αυτή κατά την αγορά και πώληση των εισιτηρίων χρεώνω και πιστώνω έναν ενδιάμεσο λογαριασμό (35.00) και συνεπώς δεν ενημερώνω κανένα λογαριασμού εξόδου ή εσόδου;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Με βάση τα αναφερόμενα στο ερώτημα, το πρακτορείο λειτουργεί ως ενδιάμεσος και ως εκ τούτου, το έσοδο που πρέπει να εμφανίζεται στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις του αφορά την προμήθεια που λαμβάνει για την πώληση των εισιτηρίων. Συνεπώς το κόστος αγοράς των εισιτηρίων και το αντίτιμο πώλησης αυτών δεν συνιστούν έξοδα και έσοδα του πρακτορείου. Η παρακολούθηση της διαδικασίας στο λογιστικό σύστημα, μπορεί να γίνεται με οποιονδήποτε αξιόπιστο και ελέγξιμο τρόπο κρίνεται από την οντότητα.

Σημειώνεται ότι, σε κάθε περίπτωση, για φορολογικής φύσεως θέματα αρμόδιο είναι το Υπουργείο Οικονομικών.

 

 
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ

ΤΑ ΜΕΛΗ

Αθήνα, 19.06.2017
Αριθμ. Πρωτ.: 1216 ΕΞ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΩΝ Ν.Π.Δ.Δ.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)

ΣΛΟΤ 1216/2017

ΘΕΜΑ : Ένταξη Ν.Π.Δ.Δ. ΟΤΑ στον ν. 4308/2014

ΕΡΩΤΗΜΑ

Θα ήθελα να διατυπώσω ένα ερώτημα σχετικά με ένα Δημοτικό Οργανισμό ΝΠΔΔ ΟΤΑ. Ο Δημοτικός Οργανισμός είναι φορέας γενικής κυβέρνησης, έχει κερδοσκοπικό χαρακτήρα (εισπράττει τροφία για παιδικούς σταθμούς) και τηρεί βιβλία με το κλαδικό σχέδιο του Δημόσιου Τομέα (Π.Δ. 315/99). Θα ήθελα να υπάρξει διευκρίνιση σχετικά με το αν εντάσσονται στον Ν.4308/2014 και αν πρέπει να δημοσιεύσουν τις οικονομικές καταστάσεις 31/12/2015 με βάση τις διατάξεις των ΕΛΠ.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ
 
Εφόσον ο Οργανισμός αποκτά εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, οι οικονομικές καταστάσεις της εν λόγω οντότητας πρέπει να συνταχθούν με τα ΕΛΠ, βάσει της περ. 2(γ) του άρθρου 1 του ν. 4308/14.

 

 

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ

ΤΑ ΜΕΛΗ

Αθήνα, 19.06.2017
Αριθμ. Πρωτ.: 1129 ΕΞ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΩΝ Ν.Π.Δ.Δ.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)

ΣΛΟΤ 1129/2017

ΘΕΜΑ : Κατηγοριοποίηση οντοτήτων βάσει μεγέθους

ΕΡΩΤΗΜΑ

Βάσει των σχετικών προβλέψεων του άρθρου 2 του Ν. 4308/2014 παρακαλούμε όπως μας διευκρινίσετε ή / και επιβεβαιώσετε σε ποια κατηγορία μεγέθους εντάσσονται οι οντότητες που λειτουργούν με την μορφή Ανώνυμης Εταιρείας Ο.Τ.Α. και οι οποίες υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 265 του ν 3463/2006 Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων ενώ συγχρόνως, από 1/1/2016 περιλαμβάνονται στο Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Η ένταξη των εταιρειών που υπάγονται στο ν. 4308/2014, σε κατηγορίες μεγέθους, καθορίζεται από το άρθρο 2 του νόμου, από το οποίο δεν υπάρχουν εξαιρέσεις.

 


Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ

ΤΑ ΜΕΛΗ

Αθήνα, 12.07.2017
Αριθμ. Πρωτ.: 1279 ΕΞ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΩΝ Ν.Π.Δ.Δ.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)

ΣΛΟΤ 1279/2017

ΘΕΜΑ : Λογιστικός χειρισμός ζημίας

ΕΡΩΤΗΜΑ

Εταιρία με διπλογραφικά βιβλία κλείνει με λογιστική ζημιά τη χρήση 2016, ποσό 160.000,00 ευρώ. Κάνοντας φορολογική αναμόρφωση, προκύπτει φορολογική διαφορά 1.000,00 ευρώ (το τέλος επιτηδεύματος), οπότε η ζημιά που θα μεταφερθεί για να συμψηφιστεί με επόμενα κέρδη της εταιρίας είναι 159.000,00 ευρώ στο έντυπο «Ν».

Θα πρέπει στα βιβλία μου να εμφανίσω τη ζημιά βάσει βιβλίων (160.000,00 ευρώ) ή θα πρέπει να εμφανίσω τη ζημιά μετά τη φορολογική αναμόρφωση;

Ποιες οι εγγραφές που πρέπει να γίνουν και ποιοι λογαριασμοί θα χρησιμοποιηθούν;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Σύμφωνα με το νόμο 4308/2014, στο λογιστικό σύστημα (και στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις) μιας οντότητας καταχωρείται το σύνολο των συναλλαγών και γεγονότων μιας περιόδου, βάσει της αρχής του δουλευμένου, συμπεριλαμβανομένου επομένως και του τέλους επιτηδεύματος. Περαιτέρω, η επιχείρηση έχει υποχρέωση να παρακολουθεί τόσο τη λογιστική όσο και τη φορολογική βάση.

 

 
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ

ΤΑ ΜΕΛΗ

Αθήνα: 19/10/2017
Α.Π. : Δ.ΕΙΣΦ.Μ./589/1379602

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ
ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Υ Π Η Ρ Ε Σ Ι Α
ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ και ΕΛΕΓΧΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΜΙΣΘΩΤΩΝ

Ταχ. Διεύθυνση: Σατωβριάνδου 18
104 32 ΑΘΗΝΑ  
Πληροφορίες: Βασιλική Οικονόμου
Αναστασία Κοσμέα
Αριθ. τηλ.:210 52 85 518 - 615
210 52 85 642- 639-536
E - mail: d.eisf.misth@efka.gov.gr

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΑΡ. : 39

ΘΕΜΑ: «Κοινοποίηση των διατάξεων του άρθρου 95 του Ν. 4387/2016 που αφορούν θέματα παραγραφής αξιώσεων του Ε.Φ.Κ.Α. από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές»

Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 95 του Ν. 4387/2016 (Φ.Ε.Κ. 85/τ.Α712-5-2016) με τίτλο «Παραγραφή αξιώσεων Ε.Φ.Κ.Α. - Αναλογική Εφαρμογή διατάξεων - Εξουσιοδοτικές διατάξεις», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με την παράγραφο 2 του άρθρου 29 του Ν. 4445/2016 (Φ.Ε.Κ. 236/τ.Α719-12-2016) και σας παρέχουμε τις ακόλουθες οδηγίες για την εφαρμογή τους:

ΚΟΙΝΟΠΟΙΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις ορίζονται τα ακόλουθα:

«Από την έναρξη ισχύος του παρόντος, οι απαιτήσεις των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης που εντάσσονται στον Ε.Φ.Κ.Α. από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές υπόκεινται σε εικοσαετή παραγραφή, που αρχίζει από την πρώτη μέρα του επόμενου έτους εντός του οποίου παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία. Η ρύθμιση αυτή δεν εφαρμόζεται στις ήδη παραγεγραμμένες, κατά τις ισχύουσες, κατά την έναρξη του παρόντος διατάξεις, απαιτήσεις. Η παραγραφή των απαιτήσεων που έχουν γεννηθεί έως την έναρξη ισχύος της παρούσας διάταξης αλλά δεν έχουν υποπέσει σε παραγραφή κατά την έννοια του προηγούμενου εδαφίου, ορίζεται εικοσαετής και άρχεται από την πρώτη μέρα του επόμενου έτους εντός του οποίου παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία.»

ΠΑΡΑΓΡΑΦΗ ΧΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΕΝΤΑΣΣΟΜΕΝΩΝ ΣΤΟΝ Ε.Φ.Κ.Α. ΦΟΡΕΩΝ

1. ΠΑΡΑΓΡΑΦΗ ΧΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ τ. Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ.

1.1. ΠΡΟΪΣΧΥΟΝ ΚΑΘΕΣΤΩΣ

• Άρθρο 27 παρ. 7 του Α.Ν. 1846/1951

• Άρθρο 44 παρ. 2 του Ν.Δ. 2698/1953

• Άρθρο 2 παρ. 8 του Ν. 2556/1997 (Φ.Ε.Κ. 270/τ.Α'/24-12-1997)

• Άρθρο 15 παρ. 2 του Ν. 2972/2001 (Φ.Ε.Κ. 291/τ.Α'/27-12-2001)

Σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις, το δικαίωμα του Ι.ΚΑ.: 1.1.Α.«Για βεβαίωση σε ευρεία έννοια όλων των χρηματικών απαιτήσεών του, καθώς και των απαιτήσεων των φορέων, κλάδων ή λογαριασμών των οργανισμών κοινωνικής πολιτικής των οποίων τις εισφορές συνεισπράττει το Ι.Κ.Α., υπόκειται σε δεκαετή παραγραφή η οποία αρχίζει από την πρώτη ημέρα του επόμενου έτους από εκείνο εντός του οποίου παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία». 1.1. Β.« Προς είσπραξη όλων των χρηματικών απαιτήσεών του (από ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές εισφορές, πρόσθετα τέλη, προσαυξήσεις, πρόστιμα, τόκους, δικαστικά έξοδα, έξοδα διοικητικής εκτέλεσης και αχρεωστήτως ληφθείσες παροχές), καθώς και των απαιτήσεων των φορέων, κλάδων ή λογαριασμών των οργανισμών κοινωνικής πολιτικής των οποίων τις εισφορές συνεισπράττει το Ι.Κ.Α., παραγράφεται μετά δεκαετία από τη λήξη του οικονομικού έτους εντός του οποίου βεβαιώθηκε υπό στενή έννοια (ταμειακά)».

1.2. ΙΣΧΥΟΝ ΚΑΘΕΣΤΩΣ

Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις, τροποποιείται ο χρόνος παραγραφής των απαιτήσεων από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές.

Ειδικότερα για την παραγραφή των απαιτήσεων από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές ισχύουν τα εξής:

1.2 Α. Οι κάθε είδους χρηματικές απαιτήσεις του Ε.Φ.Κ.Α., καθώς και των οργανισμών, ταμείων και λογαριασμών των οποίων οι εισφορές συνεισπράττονται από τον Ε.Φ.Κ.Α. και που προέρχονται από ασφαλιστικές εισφορές αλλά και αναλογούντα οίκοθεν πρόσθετα τέλη, προσαυξήσεις, αυτοτελή πρόσθετα τέλη, παραγράφονται μετά εικοσαετία, η οποία αρχίζει απο την πρώτη ημέρα του επομενου έτους απο εκείνο μέσα στο οποίο παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία.

Συνεπώς, η δυνατότητα των αρμοδίων ελεγκτικών οργάνων να βεβαιώνουν υπό την ευρεία έννοια, δηλαδή να συντάσσουν νόμιμους τίτλους (Π.Ε.Ε., Π.Ε.Π.Τ., κλπ), ισχύει για είκοσι χρόνια από την πρώτη ημέρα του επόμενου έτους από εκείνο εντός του οποίου παρασχέθηκε ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία.

Παραδείγματα:

1. Μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές μισθολογικών περιόδων απασχόλησης από 1/1/2005 έως 31/12/2005. Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για σύνταξη καταλογιστικών πράξεων ίσχυε μέχρι και 31/12/2015 και παρεγράφη 1/1/2016 (σύμφωνα με το προϊσχύον καθεστώς στο τ. Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ.).

2. Μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές μισθολογικών περιόδων απασχόλησης από 1/1/2006 έως 31/12/2006. Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για σύνταξη καταλογιστικών πράξεων (Π.Ε.Ε., Π.Ε.Π.Τ., κλπ) ισχύει μέχρι και 31/12/2026 (σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς).

3. Μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές μισθολογικών περιόδων απασχόλησης από 1/1/2011 έως 31/12/2011. Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για σύνταξη καταλογιστικών πράξεων (Π.Ε.Ε., Π.Ε.Π.Τ., κλπ) ισχύει μέχρι και 31/12/2031 (σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς).

1.2.Β. Η παραγραφή των κάθε είδους χρηματικών απαιτήσεων του Ε.Φ.Κ.Α., καθώς και των οργανισμών, ταμείων και λογαριασμών των οποίων οι εισφορές συνεισπράττονται από τον Ε.Φ.Κ.Α. και που έχουν δημιουργηθεί έως την έναρξη ισχύος του παρόντος άρθρου, αλλά δεν έχουν υποπέσει για οποιοδήποτε λόγο σε παραγραφή (αναστολή, διακοπή), ορίζεται εικοσαετής και αρχίζει από την πρώτη ημέρα του επόμενου έτους από εκείνο μέσα στο οποίο παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία.

Παραδείγματα:

1. Στις 22/12/2005, βεβαιώθηκε υπό στενή έννοια «ταμειακά», Π.Ε.Ε. που συντάχθηκε στις 04/12/2005, μισθολογικών περιόδων απασχόλησης 1/1/2005 έως 30/9/2005. Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για είσπραξη της οφειλής παρεγράφη στις 31/12/2015. (σύμφωνα με το προϊσχύον καθεστώς στο τ. Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ.).

2. Στις 22/12/2006, βεβαιώθηκε υπό στενή έννοια «ταμειακά», Π.Ε.Ε. που συντάχθηκε στις 04/12/2006, μισθολογικών περιόδων απασχόλησης 1/1/2006 έως 31/10/2006. Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για είσπραξη της οφειλής παραγράφεται στις 31/12/2026. (σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς).

3. Στις 20/05/1999, βεβαιώθηκε υπό στενή έννοια «ταμειακά», Π.Ε.Ε. που συντάχθηκε στις 20/03/1999, μισθολογικών περιόδων απασχόλησης 01/01/1995-31/12/1996. Η τελευταία διακοπή της παραγραφής πραγματοποιήθηκε στις 31/12/2009. Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για είσπραξη της οφειλής εκτείνεται έως 31/12/2029 (σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς).

2. ΠΑΡΑΓΡΑΦΗ ΧΡΗΜΑΤΙΚΏΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΛΟΙΠΩΝ ΕΝΤΑΣΣΟΜΕΝΩΝ ΣΤΟΝ Ε.Φ.Κ.Α. ΦΟΡΕΩΝ (πλην τ. Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ.)

2.1. ΠΡΟΪΣΧΥΟΝ ΚΑΘΕΣΤΩΣ

Για την παραγραφή των χρηματικών απαιτήσεων από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές των φορέων, τομέων και κλάδων που εντάχθηκαν στον Ε.Φ.Κ.Α., εφαρμόζονταν ειδικές καταστατικές διατάξεις.

Σε Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης που δεν υπήρχαν ειδικές καταστατικές διατάξεις, εφαρμόζονταν τα οριζόμενα στο άρθρο 249 του Αστικού Κώδικα, περί εικοσαετούς παραγραφής.

2.2. ΙΣΧΥΟΝ ΚΑΘΕΣΤΩΣ

Από την έναρξη λειτουργίας του Ε.Φ.Κ.Α. (01/01/2017), για όλους τους εντασσόμενους σε αυτόν φορείς, τομείς και κλάδους, οι χρηματικές απαιτήσεις από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές, υπόκεινται σε εικοσαετή παραγραφή που αρχίζει από την πρώτη μέρα του επόμενου έτους εντός του οποίου παρασχέθηκε ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία.

3. ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ Ε.Φ.Κ.Α. ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ

Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις, δεν μεταβάλλεται ο χρόνος παραγραφής των απαιτήσεων του Ε.Φ.Κ.Α. κατά του Δημοσίου - τόσο για τη βεβαίωση όσο και για την είσπραξη - ο οποίος παραμένει πέντε έτη, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 90 του Ν. 2362/1995.

Συγκεκριμένα το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α.:

- Για τη βεβαίωση σε ευρεία έννοια των χρηματικών απαιτήσεων κατά του Δημοσίου, παραγράφεται μετά πενταετία η οποία αρχίζει από την πρώτη ημέρα του επόμενου έτους από εκείνο εντός του οποίου παρασχέθηκε ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία.

- Για την είσπραξη των απαιτήσεών του κατά του Δημοσίου παραγράφεται μετά πενταετία από τη λήξη του οικονομικού έτους εντός του οποίου βεβαιώθηκαν υπό στενή έννοια, δηλ. ταμειακά.

Επισημαίνεται ότι, οι ετήσιες εκτυπώσεις των παραγραφόμενων οφειλών του Δημοσίου, θα αποστέλλονται πλέον στην Κεντρική Υπηρεσία του Κ.Ε.Α.Ο., για τις απαραίτητες ενέργειες «διακοπής» αυτών.

4. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ - ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΕΙΣ

4.1. Οι κοινοποιούμενες με την παρούσα διατάξεις δεν εφαρμόζονται στις ήδη παραγεγραμμένες απαιτήσεις κατά την έναρξη ισχύος της εφαρμογής του Νόμου, ήτοι από 12/05/2016.

4.2. Το δικαίωμα του Ε.Φ.Κ.Α. για τη βεβαίωση σε ευρεία έννοια των παντός είδους χρηματικών απαιτήσεών του, από αχρεωστήτως καταβληθείσες παροχές, υπόκειται σε εικοσαετή παραγραφή, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. 2 της Υποπαραγράφου ΙΑ.6 του άρθρου 1, Ν. 4093/2012 (Εγκ. 80/2012 τ. Ι.Κ.Α.- Ε.Τ.Α.Μ.)

4.3. Στο πεδίο εφαρμογής των κοινοποιούμενων διατάξεων, δεν εμπίπτουν οι χρηματικές απαιτήσεις του Ε.Φ.Κ.Α., από αχρεωστήτως καταβληθείσες παροχές, οι οποίες παραγράφονται μετά δεκαετία από τη λήξη του οικονομικού έτους μέσα στο οποίο βεβαιώθηκαν υπό στενή έννοια (ταμειακά), σύμφωνα με τις διατάξεις παρ. 2 του άρθρου 15, Ν.2972/2001 (Φ.Ε.Κ. 291/τ.Α'/27-12-2001).

Κατόπιν των ανωτέρω, εφιστούμε την προσοχή στις αρμόδιες Υπηρεσίες Εσόδων των Υποκ/των Μισθωτών Ε.Φ.Κ.Α., όπως μεριμνήσουν εγκαίρως για την αναζήτηση και τον καταλογισμό των χρηματικών απαιτήσεών του, που πρόκειται να υποπέσουν σε παραγραφή στις 31/12/2017.

Τέλος, σας γνωρίζουμε ότι για θέματα Αναστολής, Διακοπής και Συνεπειών Παραγραφής, θα ακολουθήσουν νεότερες οδηγίες από την Κεντρική Υπηρεσία του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (Κ.Ε.Α.Ο.).


O ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ Ε.Φ.Κ.Α.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Κ. ΜΠΑΚΑΛΕΞΗΣ