Καλλιθέα 12/10/2018
Αριθμός απόφασης: 4394
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ Α1
Ταχ. Δ/νση: Αριστογείτονος 19
Ταχ. Κώδικας: 176 71 - Καλλιθέα
Τηλέφωνο: 213 1604534
ΦΑΞ: 213 1604567
ΑΠΟΦΑΣΗ
Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Έχοντας υπ' όψη:
1. Τις διατάξεις:
α. Του άρθρου 63 του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ Α' 170), όπως ισχύει.
β. Του άρθρου 11 της Δ. ΟΡΓ. Α 1036990 ΕΞ 2017/10.03.2017 Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. (ΦΕΚ 968 Β'/22.03.2017) με θέμα «Οργανισμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε).»
γ. Της ΠΟΛ 1064/12.4.2017 Απόφασης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
2. Την ΠΟΛ.1069/4.3.2014 Εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών.
3. Την υπ' αριθμ. ΔΕΔ 1126366 ΕΞ 2016/30.8.2016 (ΦΕΚ 2759/ τ. Β'/ 01.09.2016) Απόφαση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών.
4. Τη με ημερομηνία κατάθεσης 01/06/2018 και με αριθμό πρωτοκόλλου ενδικοφανή προσφυγή της του , ΑΦΜ , κατοίκου ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ, οδός , αρ., κατά της υπ' αριθμ /2018 Πράξεως Επιβολής Προστίμου του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. ΝΙΚΑΙΑΣ, φορολογικού έτους 2014, και τα προσκομιζόμενα με αυτήν σχετικά έγγραφα.
5. Την υπ' αριθμ /2018 Πράξη Επιβολής Προστίμου του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. ΝΙΚΑΙΑΣ, φορολογικού έτους 2014, των οποίων ζητείται η ακύρωση.
6. Τις απόψεις της Δ.Ο.Υ. Ε' ΠΕΙΡΑΙΑ.
7. Την εισήγηση του ορισθέντος υπαλλήλου του Τμήματος Α1 όπως αποτυπώνεται στο σχέδιο της απόφασης.
Επί της με ημερομηνία κατάθεσης 01/06/2018 και με αριθμό πρωτοκόλλου ενδικοφανούς προσφυγής της , η οποία κατατέθηκε εμπρόθεσμα και μετά την μελέτη και την αξιολόγηση όλων των υφιστάμενων στο σχετικό φάκελο εγγράφων και των προβαλλόμενων λόγων της ενδικοφανούς προσφυγής, επαγόμαστε τα ακόλουθα:
Με την υπ' αριθμ /2018 Πράξη Επιβολής Προστίμου του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. ΝΙΚΑΙΑΣ επιβλήθηκε σε βάρος της προσφεύγουσας πρόστιμο ποσού 100,00 € (πλέον τέλη χαρτοσήμου και εισφορά υπέρ ΟΓΑ 2,4%), σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 54§2 περ. α' του ν. 4174/2013 (ΚΦΔ), καθόσον υπέβαλε εκπρόθεσμα, την 10/11/2015, την υπ' αριθμ τροποποιητική δήλωση φορολογίας εισοδήματος για το φορολογικό έτος 2014.
Η προσφεύγουσα προέβη στην υποβολή τροποποιητικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος για το φορολογικό έτος 2014, με σκοπό να τροποποιηθεί στο έντυπο Ε2 (αναλυτική κατάσταση για μισθώματα ακινήτων) της εμπρόθεσμης αρχικής δήλωσης, ο κωδικός αριθμός 17 {είδος μίσθωσης χρήσης ακινήτου }, στα υπ' αριθμ. 2 και 3 δηλούμενα ακίνητα, από εκμίσθωση αποθηκών κλπ και εκμίσθωση καταστημάτων, σε ΚΕΝΟ αντίστοιχα, διότι τη περίοδο από 01.01 - 31.12.2014 παρέμειναν κενά -και δεν υπήρχε μίσθωμα. Σημειώνεται, ότι στην αρχική υποβληθείσα δήλωση Ε2 στο Κ.Α. 6 {ονοματεπώνυμο ενοικιαστή}, είχε καταχωρηθεί κενό πεδίο και στα δύο ακίνητα.
Η προσφεύγουσα, με την υπό κρίση ενδικοφανή προσφυγή, ζητά την ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξεως, ισχυριζόμενη ότι:
1. υπέβαλε τροποποιητική δήλωση μόνο για το Ε2 με σκοπό να τροποποιηθεί ΜΟΝΟ ο κωδικός ''είδος μίσθωσης και χρήσης'' δύο ακινήτων, από εκμίσθωση καταστημάτων σε ΚΕΝΟ και από εκμίσθωση αποθηκών σε ΚΕΝΟ.
2. δεν υπήρχε καμία οικονομική αλλαγή σε κανένα αριθμητικό ποσό ούτε στη δήλωση Ε1 ούτε στη δήλωση Ε2.
3. το ποσό οφειλής τόσο της αρχικής όσο και της τροποποιητικής είναι το ίδιο.
Επειδή με την παρ. 1 του άρθρου 18 του ν. 4174/2013 ορίζεται, ότι: «Ο υπόχρεος σε υποβολή φορολογικών δηλώσεων υποβάλλει τις φορολογικές δηλώσεις στη Φορολογική Διοίκηση κατά το χρόνο που προβλέπεται από την οικεία φορολογική νομοθεσία. Εκπρόθεσμη φορολογική δήλωση υποβάλλεται οποτεδήποτε μέχρι την έκδοση εντολής ελέγχου από τη Φορολογική Διοίκηση ή μέχρι την παραγραφή του δικαιώματος της Φορολογικής Διοίκησης για έλεγχο της αρχικής δήλωσης με όλες τις συνέπειες περί εκπρόθεσμης δήλωσης».
Επειδή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 19 του ν.4174/2013 ορίζεται ότι: «1. Αν ο φορολογούμενος διαπιστώσει, ότι η φορολογική δήλωση που υπέβαλε στη Φορολογική Διοίκηση περιέχει λάθος ή παράλειψη, υποχρεούται να υποβάλει τροποποιητική φορολογική δήλωση. 2. Αν ο φορολογούμενος υποβάλει τροποποιητική φορολογική δήλωση εντός της προθεσμίας υποβολής της αρχικής φορολογικής δήλωσης, τότε και η τροποποιητική φορολογική δήλωση επέχει θέση αρχικής δήλωσης και θεωρείται ότι και οι δύο, αρχική και τροποποιητική έχουν υποβληθεί εμπρόθεσμα. 3. Τροποποιητική φορολογική δήλωση υποβάλλεται οποτεδήποτε μέχρι την έκδοση εντολής ελέγχου από τη Φορολογική Διοίκηση ή μέχρι την παραγραφή του δικαιώματος της Φορολογικής Διοίκησης για έλεγχο της αρχικής δήλωσης με όλες τις συνέπειες περί εκπρόθεσμης δήλωσης».
Επειδή, με βάση τις παραπάνω διατάξεις, οι δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, όταν διαπιστωθεί από τον φορολογούμενο ότι περιέχουν λάθη ή παραλείψεις, πρέπει από 1-1-2014 και μετά να τροποποιούνται με την υποβολή τροποποιητικής φορολογικής δήλωσης (σχετ. η εγκ. ΠΟΛ.1174/2014 της Γ.Γ.Δ.Ε.).
Επειδή με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 67 του ν. 4172/2013, όπως ίσχυε για το κρινόμενο φορολογικό έτος, ορίζεται, ότι: «Η δήλωση υποβάλλεται μέχρι και την 30ή Απριλίου του αμέσως επόμενου φορολογικού έτους.», ενώ με την παρ. 7 του ίδιου ως άνω άρθρου: «Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών καθορίζονται ειδικότερα ο τρόπος και ο χρόνος υποβολής, ο τύπος και το περιεχόμενο της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, οι εξαιρετικές περιπτώσεις για τις οποίες επιτρέπεται η μη ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης, καθώς και τα δικαιολογητικά ή άλλα στοιχεία τα οποία συνυποβάλλονται με αυτήν.»
Επειδή σύμφωνα με την ΑΥΟ ΠΟΛ.1130/25.6.2015 «Παράταση προθεσμίας υποβολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2014 φυσικών προσώπων, νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων των άρθρων 3 και 45 του ν. 4172/2013» προβλέπεται ότι: «1. Η προθεσμία υποβολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2014 των φυσικών προσώπων του άρθρου 3 του ν. 4172/2013 παρατείνεται μέχρι την 27η Ιουλίου 2015 »
Επειδή ακολούθως σύμφωνα με την ΠΟΛ.1151/14.7.2015: «1. Η παράγραφος 1 της υπ' αριθ. ΠΟΛ.1130/25.6.2015 (ΦΕΚ Β' 1257) απόφαση της Αναπληρώτριας Υπουργού Οικονομικών αντικαθίσταται ως εξής: 1. Η προθεσμία υποβολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2014 των φυσικών προσώπων του άρθρου 3 του Ν. 4172/2013 παρατείνεται μέχρι την 26η Αυγούστου 2015.».
Επειδή περαιτέρω με την ΠΟΛ.1184/21.8.2015: «1. Η παράγραφος 1 της αριθμ. ΠΟΛ.1130/25.6.2015 (ΦΕΚ Β'1257) όπως ισχύει μετά την τροποποίηση της από την αριθμ. ΠΟΛ.1151/14.7.2015 (ΦΕΚ Β' 1500) αντικαθίσταται ως εξής: 1. Η προθεσμία υποβολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2014 των φυσικών προσώπων του άρθρου 3 του ν.4172/2013 παρατείνεται μέχρι την 30ή Αυγούστου 2015.».
Επειδή τέλος με την ΠΟΛ.1198/3.9.2015 αποφασίστηκε ότι: «1. Στην παράγραφο 1 της αριθμ. απόφασης της Αναπληρώτριας Υπουργού ΠΟΛ.1130/25.6.2015 (ΦΕΚ Β'/1257) προστίθενται εδάφια ως εξής: Για όσες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2014 φυσικών προσώπων του άρθρου 3 του Ν .4172/2013 υποβληθούν μέχρι και την 4η Σεπτεμβρίου 2015 δεν θα επιβάλλονται τα πρόστιμα του άρθρου 54 του Ν. 4174/2013. Αντιθέτως, θα επιβάλλεται ο τόκος εκπρόθεσμης καταβολής 0,73%, όπως ορίζεται στο άρθρο 53 του ίδιου νόμου και δεν θα ισχύει η έκπτωση 2% σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής».
Επειδή, οι διατάξεις του Ν. 4174/2013 (ΚΦΔ), ορίζουν, ότι: Αρθρο 54 Διαδικαστικές παραβάσεις
"1. Για καθεμία από τις παρακάτω παραβάσεις επιβάλλεται πρόστιμο στον φορολογούμενο ή οποιοδήποτε πρόσωπο, εφόσον υπέχει αντίστοιχη υποχρέωση από τον Κώδικα ή τη φορολογική νομοθεσία που αναφέρεται στο πεδίο εφαρμογής του: α) δεν υποβάλλει ή υποβάλλει εκπρόθεσμα ή υποβάλει ελλιπή δήλωση πληροφοριακού χαρακτήρα ή φορολογική δήλωση από την οποία δεν προκύπτει φορολογική υποχρέωση καταβολής φόρου,
β) δεν υποβάλλει ή υποβάλλει εκπρόθεσμα φορολογική δήλωση,
2. Τα πρόστιμα για τις παραβάσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 καθορίζονται ως εξής:
α) εκατό (100) ευρώ, σε περίπτωση μη υποβολής ή εκπρόθεσμης υποβολής σχετικά με την περίπτωση α' της παραγράφου 1 και, στις φορολογίες κεφαλαίου, για κάθε παράβαση των περιπτώσεων α', β', γ', δ' στ' και ιγ' της παραγράφου 1,
β) εκατό (100) ευρώ, για κάθε παράβαση των περιπτώσεων β', γ', δ' της παραγράφου 1 που ο φορολογούμενος δεν είναι υπόχρεος τήρησης λογιστικών βιβλίων,
γ) διακόσια πενήντα (250) ευρώ, για κάθε παράβαση των περιπτώσεων β', γ', δ' και στ' της παραγράφου 1, , σε περίπτωση που ο φορολογούμενος είναι υπόχρεος τήρησης βιβλίων και στοιχείων με βάση απλοποιημένα λογιστικά πρότυπα και ''
Επειδή περαιτέρω, σύμφωνα με την ΠΟΛ.1252/20.11.2015 Παροχή διευκρινίσεων για την εφαρμογή των διατάξεων του Δέκατου Κεφαλαίου του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4174/2013, άρθρα 53-62) ΙΙ. ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 53-62 2. Διαδικαστικές παραβάσεις (άρθρο 54)
β) Εκπρόθεσμη υποβολή ή μη υποβολή δηλώσεων από τις οποίες προκύπτει φόρος για καταβολή (παρ. 1 περ. β' και γ') Για την εκπρόθεσμη υποβολή ή τη μη υποβολή δηλώσεων από τις οποίες προκύπτει φόρος για καταβολή (άρθρο 54 παρ. 1 περ. β'), καθώς και δηλώσεων απόδοσης παρακρατούμενων φόρων (άρθρο 54 παρ. 1 περ. γ' ), επιβάλλεται, κατά περίπτωση, πρόστιμο εκατό (100) ευρώ, όταν ο φορολογούμενος δεν είναι υπόχρεος τήρησης λογιστικών βιβλίων, διακοσίων πενήντα (250) ευρώ όταν ο φορολογούμενος είναι υπόχρεος τήρησης βιβλίων και στοιχείων με βάση απλοποιημένα λογιστικά πρότυπα,
Δεν επιβάλλεται πρόστιμο σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής δήλωσης χωρίς να υπάρχει αντίστοιχη φορολογική υποχρέωση (εκ παραδρομής).
Επειδή, κατά το αληθές νόημά της, η έννοια της τροποποιητικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος καταλαμβάνει την τροποποίηση στοιχείων που άπτονται άμεσα της φορολογητέας ύλης. Τούτο διευκρινίζεται και από τη με αριθ. πρωτοκόλλου Δ12Α 1164337 ΕΞ 2014 Εγκύκλιο του Υπουργείου Οικονομικών, σύμφωνα με την οποία «3. . .. τροποποιητικές δηλώσεις πρέπει να υποβάλλονται όταν γίνεται μεταβολή στη δηλούμενη φορολογητέα ύλη ή δηλώνεται νέα φορολογητέα ύλη ή τροποποιούνται ή συμπληρώνονται ουσιαστικά στοιχεία της δήλωσης, σύμφωνα με την οικεία απόφαση που καθιερώνει τον τύπο και το περιεχόμενό της. 4. Όμως, δεν απαιτείται η υποβολή τροποποιητικής δήλωσης όταν στα πλαίσια και κατά τη διάρκεια του διενεργούμενου ελέγχου παρέχονται από τον φορολογούμενο διευκρινίσεις ή προσκομίζονται από τον φορολογούμενο υποστηρικτικά έγγραφα ή άλλα στοιχεία ή υποβάλλονται έγγραφα τα οποία παραλαμβάνει η φορολογική αρχή με απλή αίτηση του φορολογούμενου».
Επειδή στην ως άνω ερμηνεία του περιεχομένου της τροποποιητικής δήλωσης συνηγορεί και η υπ' αριθ. 14/2016 Γνωμοδότηση Ν.Σ.Κ., η οποία έγινε αποδεκτή από τον Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων με την ΠΟΛ.1114/22.7.2016 «Διευκρινίσεις σχετικά με την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων με βάση τις διατάξεις του άρθρου 19 του ν. 4174/2013 (Κ.Φ.Δ.)» και στην οποία υπογραμμίζεται ότι στην έννοια της προβλεπόμενης κατ' άρθρο 19 του ν. 4174/2013 τροποποιητικής δήλωσης στεγάζεται πλέον τόσο η υπό την ισχύ της παραγράφου 1 του άρθρου 62 του ν.2238/1994 συμπληρωματική δήλωση, με την οποία ο φορολογούμενος επαύξανε τις φορολογικές υποχρεώσεις του, όσο και η κατά την παραγράφου 4 του άρθρου 61 του ίδιου νόμου ανακλητική δήλωση, με την οποία ο φορολογούμενος απέβλεπε στη μείωση των υποχρεώσεών του που προέκυπταν από την αρχική του δήλωση. Αμφότερες δε οι κατηγορίες αυτές δηλώσεων (συμπληρωματική και ανακλητική) συνδέονταν, υπό το καθεστώς του ν.2238/1994, με την επαύξηση ή μείωση της φορολογητέας ύλης και όχι με την τροποποίηση λοιπών πληροφοριακών στοιχείων της δήλωσης, με την οποία, μάλιστα, δεν παραβιάζεται καμία φορολογική διάταξη.
Επειδή, η συμπλήρωση του Κ.Α. 17 στο έντυπο Ε2 συγκαταλέγεται στα κατά το άρθρο 4 της ΠΟΛ.1088/17.4.2015 Απόφασης του Υπουργείου Οικονομικών (σχετικά με το περιεχόμενο της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων φορολογικού έτους 2014) υποχρεωτικώς αναγραφόμενα στοιχεία της δήλωσης.
Αρθρο 4 Περιεχόμενο της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος "4. Ηλεκτρονική υποβολή αναλυτικής κατάστασης για τα μισθώματα ακίνητης περιουσίας (έντυπο Ε2) Στη στήλη 17 συμπληρώνεται το είδος μίσθωσης και η χρήση του ακινήτου όπως αυτά προκύπτουν από την κατηγοριοποίηση των στηλών 13, 14,15 και 16 . "
Επισημαίνεται, ότι, η διαγραφή από τον Κ.Α. 17, εκμίσθωση αποθηκών κλπ και εκμίσθωση καταστημάτων, που η προσφεύγουσα ανέγραψε στην αρχική εμπρόθεσμη δήλωση του εντύπου Ε2 (αντί της λέξης ΚΕΝΟ που ανέγραψε στον ίδιο κωδικό 17 στην τροποποιητική δήλωση Ε2 που υπέβαλλε εκ νέου), δεν συγκαταλέγεται στην τροποποίηση στοιχείων που άπτονται άμεσα της φορολογητέας ύλης.
Επειδή, εν προκειμένω για να διορθώσει το εν λόγω σφάλμα, υπέβαλλε την από 10.11.2015 και με αριθμό τροποποιητική φορολογική δήλωση φορολογικού έτους 2014 από την οποία δεν μεταβλήθηκε το αποτέλεσμα της αρχικής εκκαθάρισης.
Επειδή, το συγκεκριμένο σφάλμα ουδόλως επηρεάζει την φορολογητέα υλη και την φορολογική υποχρέωση της προσφεύγουσας.
Επειδή, εξαιρετικά στην παρούσα περίπτωση, η τροποποιητική δήλωση φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2014, δεν δύναται, υπό το φως των αρχών της χρηστής διοίκησης και της νομιμότητας, να επισύρει επιβολή προστίμου, καθώς δεν στοιχειοθετείται η διαδικαστική παράβαση των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 54 του ν.4174/2013.
Αποφασίζουμε
Την αποδοχή της με ημερομηνία κατάθεσης 01/06/2018 και με αριθμό πρωτοκόλλου ενδικοφανούς προσφυγής της του , ΑΦΜ , και την ακύρωση της υπ' αριθμ. /2018 Πράξεως Επιβολής Προστίμου του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. ΝΙΚΑΙΑΣ, φορολογικού έτους 2014.
Οριστική φορολογική υποχρέωση της υπόχρεου- καταλογιζόμενο ποσό με βάση την παρούσα απόφαση:
Φορολογικό έτος 2014:
Πρόστιμο άρθρου 54§2 περ. α' του ν. 4174/2013: 00,00 €
Εντελλόμεθα όπως αρμόδιο όργανο κοινοποιήσει με τη νόμιμη διαδικασία την παρούσα απόφαση στον υπόχρεο.
Ακριβές Αντίγραφο
Η Υπάλληλος του Τμήματος Διοικητικής Υποστήριξης
ΜΕ ΕΝΤΟΛΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΥ ΤΗΣ Δ/ΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΦΑΚΟΣ
Σ η μ ε ί ω σ η : Κατά της απόφασης αυτής επιτρέπεται η άσκηση προσφυγής ενώπιον των αρμόδιων Διοικητικών Δικαστηρίων εντός τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίηση της.
ΔΕΔ 4394/2018 Μη επιβολή προστίμου Ε2 για διόρθωση κωδικού 17
ΣτΕ 1524/2018 Στην περίπτωση που ο φόρος που προκύπτει για το φορολογούμενο βάσει των γενικών διατάξεων εισόδημα των τραπεζικών ανωνύμων εταιρειών δεν επαρκεί για την έκπτωση του φόρου που παρακρατήθηκε για τα επίμαχα αυτοτελώς φορολογούμενα εισοδήματα αυτών, το πιστωτικό υπόλοιπο του παρακρατηθέντος φόρου δεν επιστρέφεται μεν, παραμένει όμως προς έκπτωση στον χρόνο της διανομής των κερδών που αναλογούν στα κατ' ειδικό τρόπο φορολογηθέντα εισοδήματα, όπως παραμένει προς έκπτωση για τον ίδιο χρόνο της διανομής το σύνολο του παρακρατηθέντος φόρου σε περίπτωση ζημίας
Αριθμός 1524/2018
Περίληψη
Επειδή, όπως συνάγεται από τις διατάξεις του ΚΦΕ (2238/1994) όπως ίσχυε , στην
περίπτωση των λοιπών, πλην των τραπεζικών και ασφαλιστικών, εταιρειών, ο
φόρος που καταβλήθηκε/παρακρατήθηκε για όλα γενικώς τα εισοδήματα τα
φορολογηθέντα κατ' ειδικό τρόπο με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης,
μεταξύ των οποίων τα φορολογηθέντα αυτοτελώς κατ' άρθρο 12 του Κ.Φ.Ε.,
εκπίπτει από το συνολικό ποσό του φόρου που αναλογεί στο φορολογούμενο
εισόδημα και του συμπληρωματικού φόρου της εταιρείας κατά το ποσό που
αναλογεί στο διανεμόμενο μέρος των ως άνω κατ' ειδικό τρόπο
φορολογηθέντων εισοδημάτων, με τα οποία έχουν προσαυξηθεί τα υποκείμενα
σε φόρο κέρδη της ανώνυμης εταιρείας κατά τα οριζόμενα στην παρ. 3 του
άρθρου 106 του Κώδικα.
Ειδικά, όμως, στην περίπτωση των τραπεζικών
εταιρειών το δεύτερο εδάφιο της περίπτωσης β' της παραγράφου 4 του
άρθρου 109 του Κώδικα εισάγει διάφορη ρύθμιση ορίζοντας ότι από τον
συνολικό φόρο που αναλογεί στο φορολογούμενο εισόδημα της εταιρείας
εκπίπτει, κατ' αρχήν, ολόκληρο το ποσό του φόρου που
καταβλήθηκε/παρακρατήθηκε για εισοδήματα φορολογηθέντα κατ' ειδικό τρόπο
στην ίδια χρήση με συνέπεια σε περίπτωση διανομής των εν λόγω
εισοδημάτων σε μεταγενέστερη χρήση να μην υπάρχει υπόλοιπο
(καταβληθέντος/παρακρατηθέντος) φόρου προς έκπτωση.
Όμως, από τη
διατύπωση της τελευταίας αυτής διάταξης, ρητώς αναφερόμενης μόνο σε
"έκπτωση φόρου" από τον συνολικώς αναλογούντα στο φορολογούμενο εισόδημα
των τραπεζικών εταιρειών φόρο και ενόψει της φύσεως της επιβαλλόμενης
κατά το άρθρο 12 του Κ.Φ.Ε. φορολογίας ως αυτοτελούς, μη συνιστώσης,
κατ' αρχήν, μέρος του φορολογούμενου κατά τις γενικές διατάξεις
εισοδήματος των ως άνω εταιρειών, συνάγεται ότι η έκπτωση του φόρου 10%
που καταβλήθηκε/παρακρατήθηκε κατά το άρθρο 12 παρ. 8 του εν λόγω Κώδικα
τελεί κατά νόμο υπό την προϋπόθεση της ύπαρξης φορολογούμενου κατά τις
γενικές διατάξεις εισοδήματος της τραπεζικής εταιρείας και, συνακόλουθα,
προκύπτοντος προς βεβαίωση φόρου και δη ποσού επαρκούς για να χωρήσει
έκπτωση του νομίμως παρακρατηθέντος κατά τα ανωτέρω φόρου, ενώ στην
περίπτωση ανεπαρκών φορολογητέων κερδών ή μη ύπαρξης φορολογητέων κερδών
αλλά ζημίας δεν χωρεί μερική ή ολική, αντιστοίχως, επιστροφή του ως άνω
καταβληθέντος φόρου 10%, διότι η επιστροφή του φόρου αυτού θα σήμαινε
εν τοις πράγμασι ανατροπή της κατ' άρθρο 12 του Κ.Φ.Ε. αυτοτελούς
φορολογίας και επιστροφή νομίμως οφειλόμενου φόρου, το οποίο ουδόλως
προβλέπεται, ενώ αντιθέτως αυτό που προβλέπεται είναι η αναβολή της
πλήρους φορολόγησης των καθαρών κερδών που αναλογούν στα εν λόγω -κατ'
ειδικό τρόπο φορολογηθέντα- εισοδήματα μέχρι τη διανομή τους (βλ. άρθρο
99 παρ. 1 περ. α, πρβλ. άρθρο 106 παρ. 5 Κ.Φ.Ε.), οπότε και θα χωρήσει η
έκπτωση του καταβληθέντος φόρου 10% από τον τελικώς οφειλόμενο για τα
εν λόγω κέρδη φόρο.
Άρα, κατά την αληθή έννοια των διατάξεων αυτών, στην περίπτωση που ο φόρος που προκύπτει για το φορολογούμενο βάσει των γενικών διατάξεων εισόδημα των τραπεζικών ανωνύμων εταιρειών δεν επαρκεί για την έκπτωση του φόρου που παρακρατήθηκε για τα επίμαχα αυτοτελώς φορολογούμενα εισοδήματα αυτών, το πιστωτικό υπόλοιπο του παρακρατηθέντος φόρου δεν επιστρέφεται μεν, παραμένει όμως προς έκπτωση στον χρόνο της διανομής των κερδών που αναλογούν στα κατ' ειδικό τρόπο φορολογηθέντα εισοδήματα, όπως παραμένει προς έκπτωση για τον ίδιο χρόνο της διανομής το σύνολο του παρακρατηθέντος φόρου σε περίπτωση ζημίας. Η ερμηνευτική αυτή εκδοχή επιρρωνύεται άλλωστε και από τη διατύπωση της παρ. 5 του άρθρου 109 του Κ.Φ.Ε., που ορίζει ότι όταν το ποσό του φόρου που προκαταβλήθηκε ή παρακρατήθηκε είναι μεγαλύτερο από τον φόρο που αναλογεί, η επιπλέον διαφορά συμψηφίζεται στο υπόλοιπο ποσό που προκύπτει για βεβαίωση. Διάφορο άλλωστε είναι το ζήτημα της επιστροφής τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντος φόρου - επιστροφής, η οποία αποτελεί συνέπεια της συνταγματικής αρχής της νομιμότητας του φόρου (άρθρ. 78 του Συντάγματος), ανεξαρτήτως ρητής πρόβλεψης του φορολογικού νόμου, ζήτημα πάντως που δεν τίθεται εν προκειμένω.
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Β'
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του στις 3 Μαΐου 2017, με την εξής σύνθεση: Ε. Σάρπ, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Β' Τμήματος, Ε. Νίκα, Σ. Βιτάλη, Κ. Νικολάου, Α. Γαλενιανού-Χαλκιαδάκη, Σύμβουλοι, Κ. Λαζαράκη, I. Δημητρακόπουλος, Πάρεδροι. Γραμματέας ο I. Μητροτάσιος, Γραμματέας του Β' Τμήματος.
Για να δικάσει την από 11 Ιανουαρίου 2016 αίτηση: των : 1) Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων και 2) Προϊσταμένου Δ.Ο.Υ. Φ.Α.Ε. Αθηνών, οι οποίοι παρέστησαν με τους: α) Χρήστο Κοραντζάνη και β) Δημήτριο Φαρμάκη, Παρέδρους του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους,
κατά της ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία "......................" και ήδη «...........................», που εδρεύει στην Αθήνα (.................. με τον δικηγόρο Ιωάννη Δρυλλεράκη (A.M. 2279), που τον διόρισε με ειδικό πληρεξούσιο.
Με την αίτηση αυτή οι αναιρεσείοντες Γενικός Γραμματέας και Προϊστάμενος επιδιώκουν να αναιρεθεί η υπ' αριθμ. 2528/2015 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως της εισηγήτριας, Παρέδρου Κ. Λαζαράκη.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τους εκπροσώπους των αναιρεσειόντων Γενικού Γραμματέα και Προϊσταμένου, οι οποίοι ανέπτυξαν και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους αναιρέσεως και ζήτησαν να γίνει δεκτή η αίτηση και τον πληρεξούσιο της αναιρεσίβλητης τραπεζικής εταιρείας, ο οποίος ζήτησε την απόρριψή της.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου κ α ι
1. Επειδή, η κρινόμενη αίτηση ασκήθηκε κατά τον νόμο χωρίς καταβολή παραβόλου.
2. Επειδή, με την αίτηση αυτή, η οποία εισάγεται προς συζήτηση ενώπιον της επταμελούς σύνθεσης του Β' Τμήματος με την από 11-1- 2017 πράξη της Προέδρου του λόγω σπουδαιότητας, ζητείται η αναίρεση της 2528/2015 απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, με την οποία έγινε δεκτή προσφυγή της αναιρεσίβλητης (πρώην "..................................."), ακυρώθηκε η σιωπηρή απόρριψη από τον Προϊστάμενο της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας ΦΑΕΕ Αθηνών της επιφύλαξης που είχε διατυπώσει η αναιρεσίβλητη στην από 23-7-2009 ανακλητική-τροποποιητική δήλωση φορολογίας εισοδήματος οικονομικού έτους 2009 ως προς την επιστροφή πιστωτικού υπολοίπου που προέκυπτε μετά την έκπτωση, από τον συνολικό φόρο που αντιστοιχούσε στο εισόδημά της, του φόρου που είχε παρακρατηθεί επί του εισοδήματος της από τόκους ομολόγων, διατάχθηκε νέα εκκαθάριση και επιστροφή τυχόν τέτοιου πιστωτικού υπολοίπου εντόκως από την κατάθεση της προσφυγής έως την εξόφληση.
4. Επειδή, το ποσό της διαφοράς που άγεται με την κρινόμενη αίτηση ενώπιον του Δικαστηρίου υπερβαίνει τις 40.000 ευρώ (βλ. το συνημμένο στην αίτηση ΔΥ/27-11-2015 έγγραφο του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Φ.Α.Ε. Αθηνών προς το Συμβούλιο της Επικρατείας).
5. Επειδή, η παράγραφος 8 του άρθρου 12 («Αυτοτελής φορολόγηση εισοδήματος από κινητές αξίες») του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Κ.Φ.Ε., ν. 2238/1994, Α' 151), όπως ίσχυε κατά την κρινόμενη χρήση 2008 (οικονομικό έτος 2009), μετά την αντικατάστασή της με το άρθρο 3 παρ. 2 του ν. 3091/2002 (Α' 330), προβλέπει, πλην άλλων, τα εξής : «[...] [Ε]πιβάλλεται φόρος εισοδήματος στους τόκους, οι οποίοι αποκτώνται από φυσικά ή νομικά πρόσωπα [...] και προκύπτουν από εθνικά δάνεια που εκδίδονται με έντοκα γραμμάτια ή ομολογίες από την 1η Ιανουαρίου 1997 και μετά. Ο φόρος υπολογίζεται [...] με συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%) στο ποσό των τόκων που προκύπτουν από τους πιο πάνω τίτλους οι οποίοι εκδίδονται από τις 3 Ιανουαρίου 1998 και μετά [...] για τα ομόλογα ο φόρος παρακρατείται κατά το χρόνο εξαργύρωσης των τοκομεριδίων τους ή κατά τη λήξη τους, όταν πρόκειται για ομόλογα χωρίς τοκομερίδια [...] Με την [...] παρακράτηση του φόρου της παραγράφου αυτής εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση των [...] ημεδαπών [...] τραπεζικών [...] επιχειρήσεων [...], με την επιφύλαξη των οριζομένων από τις διατάξεις των άρθρων 99 και 106 [...]». Στο άρθρο 99 του Κ.Φ.Ε. («Αντικείμενο του φόρου»), όπως ίσχυε κατά την αυτή χρήση, ορίζεται ότι «1. Αντικείμενο του φόρου είναι: α) [...] Ειδικά, σε ημεδαπές τραπεζικές και ασφαλιστικές ανώνυμες εταιρείες, το συνολικό καθαρό εισόδημα ή κέρδος, που προκύπτει στην ημεδαπή ή αλλοδαπή μετά την αφαίρεση του μέρους αυτών, που αναλογεί στα αφορολόγητα έσοδα ή στα εισοδήματα που φορολογούνται κατά ειδικό τρόπο με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης. Για τον προσδιορισμό του μέρους των κερδών που αναλογούν στα αφορολόγητα έσοδα ή στα εισοδήματα που φορολογούνται κατά ειδικό τρόπο με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης γίνεται επιμερισμός των συνολικών καθαρών κερδών, ανάλογα με το ύψος των φορολογούμενων εσόδων και των αφορολόγητων ή των φορολογηθέντων κατά ειδικό τρόπο με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης εσόδων. Περαιτέρω, σε περίπτωση διανομής στα ανωτέρω προκύψαντα φορολογούμενα κέρδη, προστίθεται το μέρος των αφορολόγητων κερδών ή των φορολογούμενων κατά ειδικό τρόπο με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης, που αναλογούν στα διανεμόμενα κέρδη με οποιαδήποτε μορφή, μετά την αναγωγή του εξευρισκόμενου αυτού ποσού σε μικτό ποσό με την προσθήκη του αναλογούντος σε αυτό φόρου. [...]». Εξ άλλου, οι παράγραφοι 4 και 5 του άρθρου 109 ("Υπολογισμός του φόρου") του Κ.Φ.Ε., όπως ίσχυαν κατά την κρινόμενη χρήση (μετά την αντικατάσταση του τελευταίου εδαφίου της περίπτωσης β' της παραγράφου 4 με το άρθρο 13 παρ. 12 του ν. 2459/1997, Α' 17), προβλέπουν τα εξής : «4. Από το συνολικό ποσό του φόρου που αναλογεί στο φορολογούμενο εισόδημα και του συμπληρωματικού φόρου εκπίπτουν: α) [...] β) Ο φόρος που αναλογεί στο μέρος των φορολογηθέντων κατά ειδικό τρόπο με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης εισοδημάτων, που διανέμονται και με τα οποία έχουν προσαυξηθεί τα υποκείμενα σε φορολογία κέρδη του νομικού προσώπου, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 106 του παρόντος. Ειδικά για τις τραπεζικές και ασφαλιστικές εταιρείες εκπίπτει από το συνολικό φόρο του νομικού προσώπου το ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε ή προεισπράχθηκε για εισοδήματα φορολογηθέντα με ειδικό τρόπο με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης και το οποίο αναλογεί στη χρονική περίοδο που τα ως άνω νομικά πρόσωπα είχαν στο χαρτοφυλάκιο κυριότητάς τους τίτλους επενδύσεων που παράγουν τα εισοδήματα αυτά. γ. [...] 5. Όταν το ποσό του φόρου που προκαταβλήθηκε ή παρακρατήθηκε είναι μεγαλύτερο από το φόρο που αναλογεί, η επιπλέον διαφορά συμψηφίζεται στο υπόλοιπο ποσό που προκύπτει για βεβαίωση». Εξάλλου, με το άρθρο 26 παρ. 8 του ν. 2789/2000 (Α' 21), όπως τροποποιήθηκε με τα άρθρα 6 του ν. 3522/2006 (Α1 276) και 19 του ν. 3610/2007 (Α' 258), ορίσθηκε ότι: «Οι τόκοι, οι οποίοι προκύπτουν από ομολογίες που εκδίδουν στην ημεδαπή επιχειρήσεις που εδρεύουν στην Ελλάδα έχουν την ίδια φορολογική μεταχείριση με τους τόκους που προκύπτουν από ομολογίες τις οποίες εκδίδει το Ελληνικό Δημόσιο στην Ελλάδα [...]».
6. Επειδή, σε διατάξεις, που αφορούσαν διάφορα του κρινόμενου οικονομικά έτη, υπήρχε ρητή πρόβλεψη περί του δεν ήταν επιτρεπτή επιστροφή πιστωτικού υπολοίπου που τυχόν προέκυπτε μετά την έκπτωση του φόρου που παρακρατήθηκε για εισόδημα τραπεζικής εταιρείας από τόκους ομολόγων, από τον συνολικό φόρο της τραπεζικής εταιρείας. Ειδικότερα, η διάταξη του άρθρου 17 παρ. 1 του ν. 2819/2000 (Α' 84) όριζε τα εξής : «[,..] οι τόκοι ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου, οι οποίοι καταβάλλονται από 1.1.2000 μέχρι και 31.7.2001 σε κατοίκους της ημεδαπής, φορολογούνται αυτοτελώς στο σύνολο τους σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παράγραφο 8 του [άρθρου 12 του ν. 2238/1994]. Σε αυτήν την περίπτωση, όταν δικαιούχοι των τόκων είναι τράπεζες [...] που λειτουργούν στην Ελλάδα, ο φόρος που παρακρατείται εκπίπτει εξ ολοκλήρου από το φόρο που αναλογεί στο φορολογούμενο εισόδημα αυτών των νομικών προσώπων. Τυχόν πιστωτικό υπόλοιπο δεν επιστρέφεται». Η ισχύς της διάταξης αυτής παρατάθηκε διαδοχικά μέχρι τις 31.12.2007 (άρθρα 2 παρ. 3 του ν. 2954/2001, Α' 255, 13 παρ. 20 του ν. 2992/2002, Α' 54, 30 παρ. 9 του ν. 3220/2004, Α' 15, 8 του ν. 3470/2006, Α' 132 και 10 του ν. 3670/2008, Α' 117), ενώ, στο μεταξύ, η διάταξη του άρθρου 10 παρ. 1 του ν. 3513/2006 (Α' 265), υπό τον τίτλο "Αυτοτελής φορολογία αποθεματικών", όρισε τα εξής: «1. Επιβάλλεται αυτοτελής φορολογία εισοδήματος στα πιο κάτω αποθεματικά που έχουν σχηματίσει ημεδαπές τραπεζικές ανώνυμες εταιρείες, καθώς και τα εγκατεστημένα στη χώρα μας υποκαταστήματα αλλοδαπών τραπεζών και τα οποία εμφανίζονται στον τελευταίο ισολογισμό που έκλεισαν πριν από την 1η Ιανουαρίου 2006 και δεν έχουν διανεμηθεί ή κεφαλαιοποιηθεί μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος νόμου: α) στα αποθεματικά, τα οποία προέρχονται από κέρδη που δεν φορολογήθηκαν κατά το χρόνο που προέκυψαν, λόγω απαλλαγής αυτών κατ' εφαρμογή διατάξεων νόμων ή εγκυκλίων διαταγών, β) στα αποθεματικά που προέρχονται από εισοδήματα φορολογηθέντα κατ' ειδικό τρόπο με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης και για τα οποία ο παρακρατηθείς φόρος έχει εκπέσει εξ ολοκλήρου από τον αναλογούντα φόρο με την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, και γ) στα αποθεματικά που προέρχονται από εισοδήματα φορολογηθέντα κατ' ειδικό τρόπο με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης και νια τα οποία ο παρακρατηθείς φόρος δεν έχει εκπέσει εξ ολοκλήρου από τον αναλογούντα φόρο με την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. 2. Ο συντελεστής φορολογίας των αποθεματικών, τα οποία αναφέρονται στις περιπτώσεις α' και β' της παραγράφου 1 ορίζεται σε δεκαπέντε τοις εκατό (15%) και των αποθεματικών που αναφέρονται στην περίπτωση γ' της ίδιας παραγράφου, σε δέκα τοις εκατό (10%). Ειδικά για τα αποθεματικά της περίπτωσης γ', ο φόρος που έχει καταβληθεί ή παρακρατηθεί για τα εισοδήματα αυτά δεν εκπίπτει από το φόρο ο οποίος προκύπτει με βάση την παράγραφο αυτή. 3. Για την απόδοση του φόρου που οφείλεται με βάση την παράγραφο 2, υποβάλλεται δήλωση στην αρμόδια για τη φορολογία του υπόχρεου νομικού προσώπου Δ.Ο.Υ., μέχρι την 30ή Νοεμβρίου του τρέχοντος έτους. Ο φόρος που προκύπτει με βάση τη δήλωση καταβάλλεται σε δύο (2) ίσες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη με την υποβολή της εμπρόθεσμης δήλωσης και η δεύτερη δόση μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Δεκεμβρίου 2006. Με την καταβολή του φόρου αυτού εξαντλείται κάθε φορολογική υποχρέωση του νομικού προσώπου, καθώς και των μετόχων του. Το ποσό των αποθεματικών που φορολογήθηκε με αυτόν τον τρόπο, μετά την αφαίρεση του φόρου που καταβάλλεται, εμφανίζεται σε ειδικούς λογαριασμούς στα τηρούμενα βιβλία της επιχείρησης και δύναται, μετά την καταβολή του συνολικά οφειλόμενου φόρου, να διανεμηθεί ή να κεφαλαιοποιηθεί ή να εξαχθεί στο εξωτερικό, όταν πρόκειται για αλλοδαπές επιχειρήσεις, χωρίς καμία άλλη φορολογική επιβάρυνση. 4. [...]» (η εν λόγω διάταξη, καθ' ο μέρος η θεσπιζόμενη με αυτήν φορολογική υποχρέωση εκτείνεται πέραν του προηγουμένου της επιβολής της έτους, κρίθηκε μη εφαρμοστέα ως αντικείμενη στο άρθρο 78 παρ. 2 του Συντάγματος με την ΣτΕ 112/2016 7μ.). Περαιτέρω, η διάταξη του άρθρου 10 παρ. 3 του ν. 3842/2010 (Α1 58) που περιείχε ανάλογη ρύθμιση προς εκείνη του άρθρου 17 παρ. 1 του ν. 2819/2000 για το -επόμενο του ήδη κρισιολογούμενου- οικονομικό έτος
2010, όριζε τα εξής : «Το πιστωτικό υπόλοιπο που προκύπτει από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος οικονομικού έτους 2010 των τραπεζών [...] δεν επιστρέφεται κατά το μέρος που οφείλεται σε φόρο που έχει παρακρατηθεί επί τόκων ομολόγων πάσης φύσεως». Εξάλλου, με τη διάταξη του άρθρου 3 παρ. 6 του ν. 4046/2012 (Α' 28) ορίσθηκε ότι «Το πιστωτικό υπόλοιπο που προκύπτει από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος οικονομικού έτους 2011 και μετά των τραπεζών [...] κατά το μέρος που οφείλεται σε φόρο που έχει παρακρατηθεί επί τόκων ομολόγων ή εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου και ομολόγων ημεδαπών επιχειρήσεων, με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου συμψηφίζεται με το φόρο εισοδήματος διαδοχικώς στα πέντε (5) επόμενα οικονομικά έτη από τη δημιουργία του πιστωτικού υπολοίπου, κατά το υπόλοιπο που απομένει κάθε φορά».
7. Επειδή, εν προκειμένω, όπως προκύπτει από την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση σε συνδυασμό προς τα λοιπά διαδικαστικά έγγραφα της υπόθεσης, η αναιρεσίβλητη τραπεζική εταιρεία υπέβαλε στη Δ.Ο.Υ. ΦΑΕΕ Αθηνών την από 22.5.2009, περιγραφόμενη κατά περιεχόμενο στην αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση, αρχική δήλωση φόρου εισοδήματος οικονομικού έτους 2009 (χρήση 1.1/31.12.2008) με επιφύλαξη περί του επιστρεπτέου πιστωτικού ποσού, η οποία απορρίφθηκε σιωπηρώς από τη φορολογική αρχή. Αργότερα, η αναιρεσίβλητη υπέβαλε στην αυτή Δ.Ο.Υ. την 12463/23.7.2009 «Ανακλητική - Τροποποιητική» δήλωση φορολογίας εισοδήματος του αυτού ως άνω οικονομικού έτους (2009), με την οποία δήλωσε φορολογητέα κέρδη 228.877.300,43 ευρώ (αντί 228.043.630,68 ευρώ, που είχε δηλώσει με την αρχική δήλωσή της) και τον αναλογούντα επ' αυτών φόρο 50.704.291,63 ευρώ, τον δε συμπληρωματικό φόρο επί των εισοδημάτων της από ακίνητα σε 23,1.665,44 ευρώ, ανερχομένου του συνολικού φόρου σε 51.144.374,50 ευρώ (αντί 50.935.957,07 ευρώ της αρχικής δήλωσης), ανεγράφη δε το ποσό αυτό στον Κ.Α. 700 της ανακλητικής - τροποποιητικής δήλωσης. Το ποσό αυτό ανεγράφη επίσης και στον ΚΑ 410 της δήλωσης αυτής «Μείον φόρος που παρακρατήθηκε στα φορολογηθέντα κατά ειδικό τρόπο εισοδήματα ...» παρά το γεγονός ότι στη σελίδα 3 της δήλωσης και στην ένδειξη «β) Τόκοι μερίσματα αλλοδαπής κ.λ.π.» ως παρακρατηθείς φόρος στα έσοδα φορολογηθέντα κατ' ειδικό τρόπο ανεγράφη το ποσό των 61.923.630,95 ευρώ (αντί του αναγραφόμενου στην αντίστοιχη ένδειξη της αρχικής δήλωσης ποσού των 61.842.789,04 ευρώ). Αποτέλεσμα ήταν, κατά την εκκαθάριση της τελευταίας αυτής δήλωσης (ανακλητικής - τροποποιητικής), μετά την έκπτωση του φόρου που προκαταβλήθηκε (84.749.839,73 ευρώ, Κ.Α. 008), του φόρου που παρακρατήθηκε (7.311.095,69 ευρώ, ΚΑ 009), του φόρου που παρακρατήθηκε στα φορολογηθέντα κατά ειδικό τρόπο εισοδήματα (51.144.374,50 ευρώ, ΚΑ 410), και του φόρου αλλοδαπής (19.172.585,13 ευρώ, ΚΑ 600) και την προσθήκη προκαταβολής φόρου τρέχουσας χρήσης (43.833.278,81 ευρώ, ΚΑ 014), τελών χαρτοσήμου (146.266,78 ευρώ ΚΑ 006) και της εισφοράς ΟΓΑ στα τέλη χαρτοσήμου (29.253,36 ευρώ, ΚΑ 007), να προκύψει πιστωτικό ποσό φόρου για επιστροφή 67.224.721,60 ευρώ (ΚΑ 703) αντί 67.433.139,03 ευρώ με βάση την αρχική. Ταυτόχρονα, η αναιρεσίβλητη υπέβαλε και την 26291/23.7.2009 επιφύλαξη, στην οποία ανέφερε ότι στον ΚΑ 410 της δήλωσής της αυτής (ανακλητικής - τροποποιητικής) ανέγραψε τον εκπεστέο φόρο που παρακρατήθηκε στα φορολογηθέντα κατά ειδικό τρόπο εισοδήματά της στο ποσό των 51.144.374,50 ευρώ, συμμορφούμενη με τις υποδείξεις της φορολογικής αρχής, αν και το ποσό του εν λόγω παρακρατηθέντος φόρου ανερχόταν σε 61.923.630,95 ευρώ. Ανέφερε ακόμη ότι το εν λόγω ποσό των 61.923.630,95 ευρώ «έπρεπε να θεωρηθεί ως αφορών κέρδη τα οποία δεν φορολογούνται αυτοτελώς», και, επομένως, «δεν είναι μόνο εκπεστέο αλλά και επιστρεπτέο» και ότι «το ποσό αυτό έπρεπε να προστεθεί στο ποσό των 7.311.095,69 ευρώ του κωδικού της δήλωσης 009, δηλαδή στους παρακρατηθέντες φόρους από πλή ρ ως (και όχι κατά ειδικό τρόπο με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης) φορολογούμενα εισοδήματα, έτσι ώστε στον κωδικό της δήλωσης 009 να τεθεί το ποσό των 61.923.630,95 + 7.311.095,69 = 69.234.726,64 ευρώ, δηλαδή να εκπεσθεί ποσό φόρου κατά 10.779.256,45 ευρώ μεγαλύτερο του εκπεσθέντος, με αποτέλεσμα το πιστωτικό ποσό για επιστροφή «να διαμορφωθεί σε 121.837.256,86 ευρώ, δηλαδή κατά ποσό 10.779.256,45 ευρώ μεγαλύτερο του δηλωθέντος ως επιστρεπτέου φόρου χρήσεως 2008 και κατά ποσό 43.833.278,81 μεγαλύτερο του δηλωθέντος ως επιστρεπτέου φόρου λόγω του μηδενισμού της προκαταβολής τρέχουσας χρήσεως». Ζήτησε δε να γίνει δεκτή η ανωτέρω επιφύλαξή της και να της επιστραφεί το ως άνω ποσό των 121.837.256,86 ευρώ. Κατά της σιωπηρής απόρριψης της επιφύλαξης η αναιρεσίβλητη άσκησε προσφυγή, με την οποία, όπως το οικείο αίτημα περιορίσθηκε με το από 2-10-2014 υπόμνημα της αναιρεσίβλητης, ζήτησε να της επιστραφεί εντόκως ποσό πιστωτικού υπολοίπου 4.253.738,34 ευρώ. Ειδικότερα, κατά τα αναφερόμενα στο υπόμνημά της, α) η αναιρεσίβλητη κατά την ένδικη χρήση 1.1.2008 έως 31.12.2008 απέκτησε εισοδήματα (τόκους) του άρθρου 12 του ΚΦΕ ύψους 619.236.309,50 ευρώ και κατέβαλε φόρους ύψους 61.825.238,82 ευρώ πλέον 107.250 ευρώ από εγγραφές τακτοποίησης εντός της χρήσης 2009 που αφορούσαν τη χρήση 2008, αφού δε αφαιρέθηκαν φόροι ύψους 8.857,87 ευρώ των οποίων η Τράπεζα δεν ζήτησε τον συμψηφισμό και οι οποίοι επιβάρυναν τα αποτελέσματα αυτά γιατί δεν προσκομίστηκαν βεβαιώσεις παρακράτησης φόρου από τους πελάτες/εκδότες ομολογιακών δανείων, αυτή ζήτησε τον συμψηφισμό φόρου ποσού 61.923.630,95 ευρώ, β) από το άνω ποσό (των 61.923.630,95 ευρώ) η Τράπεζα συμψήφισε με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος, οικονομικού έτους 2009, το ποσό των 51.144.374,50 ευρώ λόγω ύπαρξης κυρίου και συμπληρωματικού φόρου της εν λόγω χρήσης, ενώ το ποσό των 10.779.256,45 ευρώ (61.923.630,95 - 51.144.374,50 ευρώ) ζήτησε προς επιστροφή μέσω της ένδικης προσφυγής και γ) το ως άνω αιτούμενο ποσό (των 10.779.256,45 ευρώ) μειώθηκε κατά ποσό 6.526.518,11 ευρώ, το οποίο αφορά φόρο 25% επί λογιστικών διαφορών που της καταλογίσθηκαν με τον φορολογικό έλεγχο της χρήσης 2008, με αποτέλεσμα το συνολικό πιστωτικό υπόλοιπο φόρου που προκύπτει προς επιστροφή να ανέρχεται σε 4.253.738,34 ευρώ. Με την προσφυγή της η αναιρεσίβλητη προέβαλε ότι τα κατά τη χρήση 2008 εισοδήματά της (τόκοι αναλογούντες στον χρόνο διακράτησης των αντίστοιχων τίτλων 616.516.123,10 ευρώ και μη αναλογούντες στον χρόνο διακράτησης των αντίστοιχων τίτλων 2.720.186,40 ευρώ, για τους οποίους κατέβαλε φόρο 10% ύψους 61.651.612,31 ευρώ και 272.018,64 ευρώ, αντιστοίχως, συνολικά, δε, 61.923.630,95 ευρώ) φορολογούνται, μετά την ισχύ του άρθρου 26 του ν. 3634/2008, πλήρως και όχι κατ' ειδικό τρόπο με αποτέλεσμα οι παρακρατηθέντες φόροι να είναι επιστρεπτέοι σύμφωνα με την περ. α' της παραγράφου 4 του άρθρου 109 του Κ.Φ.Ε., σε κάθε δε περίπτωση οι παρακρατηθέντες φόροι στους τόκους που αναλογούν στον χρόνο διακράτησης των αντίστοιχων τίτλων, να είναι επιστρεπτέοι σύμφωνα με την περ. β' της ίδιας παραγράφου, ελλείψει ρητής νομοθετικής απαγόρευσης επιστροφής του φόρου για την ένδικη χρήση. Περαιτέρω, με το από 2-10-2014 υπόμνημά της η αναιρεσίβλητη υποστήριξε ότι το ζήτημα της επιστροφής του πιστωτικού υπολοίπου παρακρατηθέντος φόρου επί εισοδημάτων φορολογηθέντων κατ' ειδικό τρόπο επιλύθηκε με την 1463/2014 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, σε περίπτωση έλλειψης ρητής νομοθετικής απαγόρευσης, όπως αυτή της ένδικης χρήσης, καταφατικά. Με την έκθεση απόψεών της επί της προσφυγής η φορολογική αρχή υποστήριξε ότι «συνέπεια της αυτοτέλειας του ειδικού συστήματος φορολόγησης του άρθρου 12 ΚΦΕ είναι, ότι ο φόρος που παρακρατείται από τη διάταξη αυτή, δεν εκπίπτει από τον καταβαλλόμενο κατά τις γενικές διατάξεις φόρο, ούτε επιστρέφεται, εκτός αν αυτό προβλέπεται με ρητή διάταξη νόμου ... χωρίς ρη τή νομοθετική πρόβλεψη δεν επιτρέπεται η επιστροφή του παρακρατηθέντος φόρου σε περίπτωση ύπαρξης πιστωτικού υπολοίπου κατά την εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης. Τέτοια πρόβλεψη δεν υπάρχει στη διάταξη του άρθρου 109 παρ. 5, η οποία παρέχει απλώς τη δυνατότητα συμψηφισμού του ως άνω φόρου με το χρεωστικό υπόλοιπο που προκύπτει από τη δήλωση προς βεβαίωση ... ».
8. Επειδή, με την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση, ερμηνεύθηκαν οι προεκτεθείσες διατάξεις των άρθρων 12 παρ. 8, 109 παρ. 4 και 5 του Κ.Φ.Ε., 26 παρ. 8 του ν. 2789/2000, 17 παρ. 1 του ν. 2819/2000 και 10 παρ. 3 του ν. 3842/2010 σύμφωνα με την 1463/2014 απόφαση της επταμελούς σύνθεσης του Συμβουλίου της Επικρατείας. Με την εν λόγω απόφαση κρίθηκε ότι από τις διατάξεις αυτές συνάγεται πως όποτε ο νομοθέτης θέλησε να αποκλείσει την επιστροφή τυχόν προκύπτοντος πιστωτικού υπολοίπου μετά την έκπτωση του φόρου, που παρακρατήθηκε για εισόδημα τραπεζικής εταιρείας από τόκους ομολόγων, από τον συνολικό φόρο και τον συμπληρωματικό φόρο της τραπεζικής εταιρείας αυτής, το όρισε ρητώς, επομένως, εφόσον κατά το κρινόμενο οικονομικό έτος [επρόκειτο για το οικ. έτος 2011 (χρήση 2010)], δεν περιέλαβε σχετική απαγόρευση, το πιστωτικό αυτό υπόλοιπο μετά την εφαρμογή των προβλεπομένων στο άρθρο 109 παρ. 4 και 5 του Κ.Φ.Ε. ήταν επιστρεπτέο. Έτσι και με την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση, η οποία παραπέμπει στην ΣτΕ 1463/2014, κρίθηκε ότι, αφού κατά το οικονομικό έτος 2009 ο νομοθέτης δεν περιέλαβε απαγόρευση επιστροφής τυχόν προκύπτοντος πιστωτικού υπολοίπου μετά την έκπτωση του φόρου που παρακρατήθηκε για εισόδημα τραπεζικής εταιρείας από τόκους ομολόγων από τον συνολικό φόρο και τον συμπληρωματικό της τραπεζικής αυτής εταιρείας, μη νομίμως απορρίφθηκε σιωπηρώς η επιφύλαξη που διατύπωσε η αναιρεσίβλητη στην από 23-7-2009 ανακλητική τροποποιητική δήλωσή της φορολογίας εισοδήματος οικονομικού έτους 2009, κατά το μέρος της που αφορούσε στην επιστροφή πιστωτικού υπολοίπου που προέκυπτε βάσει της δήλωσης αυτής, μετά την έκπτωση, από τον συνολικό φόρο που αντιστοιχούσε στο εισόδημα της του εν λόγω οικονομικού έτους, του φόρου που είχε παρακρατηθεί επί του εισοδήματος της από τόκους ομολόγων, ακυρώθηκε η σιωπηρή αυτή απόρριψη κατά το ως άνω μέρος της, διατάχθηκε νέα εκκαθάριση και επιστροφή του τυχόν προκύπτοντος από τον κατά το άρθρο 109 παρ. 4 και 5 του Κ.Φ.Ε. συμψηφισμό, πιστωτικού υπολοίπου.
9. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση προβάλλεται ότι η εν λόγω κρίση του δικάσαντος διοικητικού εφετείου στηρίζεται σε εσφαλμένη ερμηνεία των ανωτέρω διατάξεων. Ειδικότερα, προβάλλεται ότι, ως εκ της αυτοτελούς φορολόγησης των επίμαχων εισοδημάτων (φορολόγηση συγκεκριμένης κατηγορίας εισοδημάτων, με συντελεστή μικρότερο του γενικώς ισχύοντος, με ειδικές εξαιρέσεις και απαλλαγές και με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης για τα εισοδήματα αυτά, τα οποία δεν προσαυξάνουν τα γενικά κέρδη της τράπεζας αλλά αντιθέτως αφαιρούνται από αυτά κατά το άρθρο 99 παρ. 1 του Κ.Φ.Ε.), ο επ' αυτών φόρος δεν εκπίπτει από τον κατά τις γενικές διατάξεις φόρο επί των λοιπών εισοδημάτων ούτε συμψηφίζεται ούτε επιστρέφεται παρά μόνον εφόσον αυτό προβλέπεται ρητώς, από δε τον συνδυασμό των άρθρων 12, 99 παρ. 1 περ. α και 109 παρ. 4-5 του Κ.Φ.Ε. συνάγεται πως η έκπτωση του ένδικου φόρου προϋποθέτει ότι προκύπτει φόρος προς βεβαίωση, καθώς η προβλεπόμενη φορολογική ελάφρυνση των τραπεζών με τη μορφή της έκπτωσης εξικνείται έως τον συμψηφισμό του ένδικου φόρου με τον οφειλόμενο κατά τις γενικές διατάξεις φόρο, δεν προβλέπεται δηλαδή επιστροφή πέραν του συμψηφιζόμενου με τον φόρο που προκύπτει προς βεβαίωση, ποσού, ενώ, ακόμη και αν γινόταν δεκτό ότι ο νόμος σιωπά επί του ζητήματος της επιστροφής ή μη τυχόν πιστωτικού υπολοίπου, η άποψη περί επιστροφής αυτού θα αντέκειτο στην αρχή της νομιμότητας των ενεργειών της Διοίκησης, στην αρχή της στενής γραμματικής ερμηνείας της διάταξης της παρ. 4 του άρθρου 109 του Κ.Φ.Ε. που περιορίζει τη φορολογική υποχρέωση των τραπεζών από την αυτοτελή φορολόγηση των εισοδημάτων τους από κινητές αξίες με τον ολικό ή μερικό συμψηφισμό του παρακρατηθέντος φόρου αναλόγως του ποσού του φόρου που προκύπτει προς βεβαίωση κατά τις γενικές διατάξεις, καθώς και στο άρθρο 12 του Κ.Φ.Ε. που προβλέπει περιοριστικά περιπτώσεις εξαίρεσης ή απαλλαγής από την αυτοτελή φορολόγηση. Τέλος, προβάλλεται πως υπέρ της υποστηριζόμενης από το Δημόσιο ερμηνείας συνηγορεί και η διάταξη του άρθρου 3 παρ. 6 του ν. 4046/2012. Ως προς το παραδεκτό του λόγου, ενόψει της παραγράφου 3 του άρθρου 53 του π.δ. 18/1989, διατυπώνεται ο ισχυρισμός ότι με τους παραπάνω λόγους τίθεται το ευρύτερο νομικό ζήτημα, το οποίο δεν έχει αντιμετωπισθεί ειδικώς από τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας (ούτε από τις αποφάσεις ΣτΕ 1463/2014 και τη μεταγενέστερη 1833/2015, η οποία επανέλαβε την αυτή κρίση για το οικονομικό έτος 2000), εάν, σε περίπτωση αυτοτελούς φορολόγησης ορισμένης κατηγορίας εισοδήματος, όπως, εν προκειμένω, το εισόδημα από τόκους ομολόγων, με παράλληλη πρόβλεψη περί έκπτωσης του παρακρατηθέντος για αυτό το εισόδημα τραπεζικής επιχείρησης φόρου από τον αναλογούντα κατά τις γενικές διατάξεις και τον συμπληρωματικό φόρο του εισοδήματος αυτής, χωρεί επιστροφή τυχόν πιστωτικού υπολοίπου που προκύπτει από την εν λόγω έκπτωση. Ο ισχυρισμός αυτός είναι βάσιμος και, συνεπώς, ο λόγος αναιρέσεως προβάλλεται παραδεκτώς.
11. Επειδή, όπως συνάγεται από τις προπαραταθείσες διατάξεις, στην περίπτωση των λοιπών, πλην των τραπεζικών και ασφαλιστικών, εταιρειών, ο φόρος που καταβλήθηκε/παρακρατήθηκε για όλα γενικώς τα εισοδήματα τα φορολογηθέντα κατ' ειδικό τρόπο με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης, μεταξύ των οποίων τα φορολογηθέντα αυτοτελώς κατ' άρθρο 12 του Κ.Φ.Ε., εκπίπτει από το συνολικό ποσό του φόρου που αναλογεί στο φορολογούμενο εισόδημα και του συμπληρωματικού φόρου της εταιρείας κατά το ποσό που αναλογεί στο διανεμόμενο μέρος των ως άνω κατ' ειδικό τρόπο φορολογηθέντων εισοδημάτων, με τα οποία έχουν προσαυξηθεί τα υποκείμενα σε φόρο κέρδη της ανώνυμης εταιρείας κατά τα οριζόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 106 του Κώδικα. Ειδικά, όμως, στην περίπτωση των τραπεζικών εταιρειών το δεύτερο εδάφιο της περίπτωσης β' της παραγράφου 4 του άρθρου 109 του Κώδικα εισάγει διάφορη ρύθμιση ορίζοντας ότι από τον συνολικό φόρο που αναλογεί στο φορολογούμενο εισόδημα της εταιρείας εκπίπτει, κατ' αρχήν, ολόκληρο το ποσό του φόρου που καταβλήθηκε/παρακρατήθηκε για εισοδήματα φορολογηθέντα κατ' ειδικό τρόπο στην ίδια χρήση με συνέπεια σε περίπτωση διανομής των εν λόγω εισοδημάτων σε μεταγενέστερη χρήση να μην υπάρχει υπόλοιπο (καταβληθέντος/παρακρατηθέντος) φόρου προς έκπτωση. Όμως, από τη διατύπωση της τελευταίας αυτής διάταξης, ρητώς αναφερόμενης μόνο σε "έκπτωση φόρου" από τον συνολικώς αναλογούντα στο φορολογούμενο εισόδημα των τραπεζικών εταιρειών φόρο και ενόψει της φύσεως της επιβαλλόμενης κατά το άρθρο 12 του Κ.Φ.Ε. φορολογίας ως αυτοτελούς, μη συνιστώσης, κατ' αρχήν, μέρος του φορολογούμενου κατά τις γενικές διατάξεις εισοδήματος των ως άνω εταιρειών, συνάγεται ότι η έκπτωση του φόρου 10% που καταβλήθηκε/παρακρατήθηκε κατά το άρθρο 12 παρ. 8 του εν λόγω Κώδικα τελεί κατά νόμο υπό την προϋπόθεση της ύπαρξης φορολογούμενου κατά τις γενικές διατάξεις εισοδήματος της τραπεζικής εταιρείας και, συνακόλουθα, προκύπτοντος προς βεβαίωση φόρου και δη ποσού επαρκούς για να χωρήσει έκπτωση του νομίμως παρακρατηθέντος κατά τα ανωτέρω φόρου, ενώ στην περίπτωση ανεπαρκών φορολογητέων κερδών ή μη ύπαρξης φορολογητέων κερδών αλλά ζημίας δεν χωρεί μερική ή ολική, αντιστοίχως, επιστροφή του ως άνω καταβληθέντος φόρου 10%, διότι η επιστροφή του φόρου αυτού θα σήμαινε εν τοις πράγμασι ανατροπή της κατ' άρθρο 12 του Κ.Φ.Ε. αυτοτελούς φορολογίας και επιστροφή νομίμως οφειλόμενου φόρου, το οποίο ουδόλως προβλέπεται, ενώ αντιθέτως αυτό που προβλέπεται είναι η αναβολή της πλήρους φορολόγησης των καθαρών κερδών που αναλογούν στα εν λόγω -κατ' ειδικό τρόπο φορολογηθέντα- εισοδήματα μέχρι τη διανομή τους (βλ. άρθρο 99 παρ. 1 περ. α, πρβλ. άρθρο 106 παρ. 5 Κ.Φ.Ε.), οπότε και θα χωρήσει η έκπτωση του καταβληθέντος φόρου 10% από τον τελικώς οφειλόμενο για τα εν λόγω κέρδη φόρο. Άρα, κατά την αληθή έννοια των διατάξεων αυτών, στην περίπτωση που ο φόρος που προκύπτει για το φορολογούμενο βάσει των γενικών διατάξεων εισόδημα των τραπεζικών ανωνύμων εταιρειών δεν επαρκεί για την έκπτωση του φόρου που παρακρατήθηκε για τα επίμαχα αυτοτελώς φορολογούμενα εισοδήματα αυτών, το πιστωτικό υπόλοιπο του παρακρατηθέντος φόρου δεν επιστρέφεται μεν, παραμένει όμως προς έκπτωση στον χρόνο της διανομής των κερδών που αναλογούν στα κατ' ειδικό τρόπο φορολογηθέντα εισοδήματα, όπως παραμένει προς έκπτωση για τον ίδιο χρόνο της διανομής το σύνολο του παρακρατηθέντος φόρου σε περίπτωση ζημίας. Η ερμηνευτική αυτή εκδοχή επιρρωνύεται άλλωστε και από τη διατύπωση της παρ. 5 του άρθρου 109 του Κ.Φ.Ε., που ορίζει ότι όταν το ποσό του φόρου που προκαταβλήθηκε ή παρακρατήθηκε είναι μεγαλύτερο από τον φόρο που αναλογεί, η επιπλέον διαφορά συμψηφίζεται στο υπόλοιπο ποσό που προκύπτει για βεβαίωση. Διάφορο άλλωστε είναι το ζήτημα της επιστροφής τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντος φόρου - επιστροφής, η οποία αποτελεί συνέπεια της συνταγματικής αρχής της νομιμότητας του φόρου (άρθρ. 78 του Συντάγματος), ανεξαρτήτως ρητής πρόβλεψης του φορολογικού νόμου, ζήτημα πάντως που δεν τίθεται εν προκειμένω.
13. Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, η προπαρατεθείσα κρίση της αναιρεσιβαλλομένης ότι μη νομίμως απορρίφθηκε σιωπηρώς η επιφύλαξη που διατύπωσε η αναιρεσίβλητη στην από 23-7-2009 ανακλητική- τροποποιητική δήλωσή της φορολογίας εισοδήματος οικονομικού έτους 2009, κατά το μέρος της που αφορούσε στην επιστροφή πιστωτικού υπολοίπου που προέκυπτε βάσει της δήλωσης αυτής, μετά την έκπτωση, από τον συνολικό φόρο που αντιστοιχούσε στο εισόδημά της του εν λόγω οικονομικού έτους, του φόρου που είχε παρακρατηθεί επί του εισοδήματος της από τόκους ομολόγων, καθώς και ότι έπρεπε να ακυρωθεί η σιωπηρή αυτή απόρριψη κατά το ως άνω μέρος της, δεν είναι νόμιμη, όπως βασίμως προβάλλεται, ενώ είναι απορριπτέα ως αβάσιμα τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με το υπόμνημα της αναιρεσίβλητης. Πρέπει, συνεπώς, να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση, η έρευνα των λοιπών λόγων της οποίας παρέλκει, και να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση.
14. Επειδή, η υπόθεση δεν χρειάζεται διευκρίνιση κατά το πραγματικό και, κατά συνέπεια, το Δικαστήριο την κρατεί και δικάζει την προσφυγή της αναιρεσίβλητης, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 57 του π.δ. 18/1989.
15. Επειδή, για την άσκηση της προσφυγής καταβλήθηκε παράβολο 175 ευρώ (2243590, 4649011 γραμμάτια παραβόλου Α σειράς, 2662832, 3189957, 4885379/2013 όμοια, 2739614, 3607160, 4302880/2014 όμοια) αντί του οφειλομένου των 100 ευρώ [άρθρο 277 παρ. 2 Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (ν. 2717/1999, Α' 97), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 45 παρ. 1 του ν. 3900/2010 (Α' 213) και εφαρμόζεται στις εκκρεμείς κατά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού διαφορές, βλ. άρθρο 45 παρ. 2 ν. 3900/2010, ΣτΕ 601/2012 Ολομ., 509/2017]. Ως εκ τούτου, πρέπει να επιστραφεί στην προσφεύγουσα το επιπλέον καταβληθέν ποσό των 75 ευρώ, ανεξάρτητα από την έκβαση της δίκης, σύμφωνα με την παρ. 11 του άρθρου 277 του Κ.Δ.Δ..
16. Επειδή, περαιτέρω, το Δικαστήριο απορρίπτει τους λόγους της προσφυγής (βλ. σκέψη 7) καθώς και την προσφυγή στο σύνολο της, σύμφωνα με όσα εκτίθενται στις σκέψεις 10-12 της παρούσας απόφασης.
17. Επειδή, το Δικαστήριο, εκτιμώντας τις περιστάσεις, κρίνει ότι η προσφεύγουσα εταιρεία πρέπει να απαλλαγεί από τη δικαστική δαπάνη για την επί της προσφυγής δίκη, σύμφωνα με το άρθρο 275 παρ. 1 του Κ.Δ.Δ.
Δια ταύτα
Δέχεται την αίτηση.
Αναιρεί την 2528/2015 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, σύμφωνα με το σκεπτικό.
Επιβάλλει στην αναιρεσίβλητη τη δικαστική δαπάνη του Δημοσίου, η οποία ανέρχεται σε εννιακόσια είκοσι (920) ευρώ.
Κρατεί την υπόθεση, δικάζει και απορρίπτει την προσφυγή. Διατάσσει την απόδοση παραβόλου 75 ευρώ που καταβλήθηκε για την προσφυγή.
Διατάσσει την κατάπτωση του υπολοίπου παραβόλου των 100 ευρώ που καταβλήθηκε για την προσφυγή.
Απαλλάσσει την προσφεύγουσα εταιρεία από τη δικαστική δαπάνη για την επί της προσφυγής δίκη, σύμφωνα με το σκεπτικό.
78337/224/2018 Τροποποίηση της αριθμ. Δ5-ΗΛ/Β/Φ.1.21/οικ. 12112/20-06-2013 απόφασης του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής «Κατηγορίες, κριτήρια και διαδικασία ένταξης Πελατών στους Ευάλωτους Πελάτες ηλεκτρικής ενέργειας» (Β’ 1521/2013) όπως ισχύει
Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΗΕ/78337/224/06-11-2018
(ΦΕΚ Β' 5030/13-11-2018)
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις του αρ. 90 του «Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα» που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 «Κωδικοποίηση της νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα» (Α’ 98).
2. Το π.δ. 132/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Υ.Π.ΕΝ).» (Α’ 160).
3. Το π.δ. 70/2015 «Ανασύσταση των Υπουργείων... και του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας…» (Α΄ 114).
4. Το π.δ. 125/2016 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α΄ 210).
5. Τις διατάξεις του άρθρου 52 του ν.4001/2011 (Α΄179).
6. Τον Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας σε Πελάτες (Β΄ 832/09.04.2013), όπως ισχύει.
7. Την υπ’ αριθμ. Δ5-ΗΛ/Β/Φ29/16027/6.8.2010 απόφαση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής «Εφαρμογή Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου» (Β’ 1403), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.
8. Την υπ΄αριθμ. Δ5−ΗΛ/Β/Φ.1.21/οικ. 12112/20.6.2013 απόφαση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής «Κατηγορίες, κριτήρια και διαδικασία ένταξης Πελατών στους Ευάλωτους Πελάτες ηλεκτρικής ενέργειας» (Β’ 1521).
9. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας δεν προκαλείται δαπάνη στον κρατικό προϋπολογισμό,
αποφασίζουμε
την τροποποίηση της αριθμ. Δ5−ΗΛ/Β/Φ.1.21/οικ. 12112/20.6.2013 απόφασης του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής «Κατηγορίες, κριτήρια και διαδικασία ένταξης Πελατών στους Ευάλωτους Πελάτες ηλεκτρικής ενέργειας» (Β’ 1521/2013) ως ακολούθως:
Άρθρο 1
1. Η παράγραφος 1 του άρθρου 2 αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης, ως Ευάλωτοι Πελάτες νοούνται οι Οικιακοί Πελάτες ηλεκτρικής ενέργειας, κατά την έννοια της περίπτωσης (ιζ) της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του ν. 4001/2011 (εφεξής καλούμενοι «Πελάτες»), και αποκλειστικά σε σχέση με την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας που αφορά σε κάλυψη αναγκών της κύριας κατοικίας τους, εφ’ όσον εντάσσονται σε μία από τις κάτωθι κατηγορίες.
α) Α’ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ:
Πελάτες που έχουν ενταχθεί στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (Κ.Ο.Τ), σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην υπ’αριθμ. Δ5-ΗΛ/Β/Φ29/16027/6.8.2010 απόφαση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής «Εφαρμογή Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου» (Β’ 1403), όπως εκάστοτε ισχύει.
β) Β’ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
Πελάτες που στην σύνθεση του νοικοκυριού τους περιλαμβάνεται και άτομο ή άτομα που έχουν ανάγκη μηχανικής υποστήριξης με χρήση ιατρικών συσκευών, η οποία παρέχεται κατ’ οίκον και είναι απαραίτητη για τη ζωή τους και έχουν οι ίδιοι και τα μέλη του νοικοκυριού τους με βάση τους ορισμούς του άρθρου 2 της Γ.Δ.5οικ.2961-10/24.1.2017 απόφασης «Καθορισμός των όρων και των προϋποθέσεων εφαρμογής του προγράμματος Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης», ετήσιο συνολικό πραγματικό (φορολογητέο, αυτοτελώς φορολογούμενο ή ειδικώς φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο φόρου) ή τεκμαρτό εισόδημα, όπως αυτό προκύπτει από τις τελευταίες εκκαθαρισμένες δηλώσεις φόρου εισοδήματος των μελών του νοικοκυριού για τις οποίες έχει λήξει η οριζόμενη από τις κείμενες διατάξεις ή η παραταθείσα με οποιονδήποτε τρόπο προθεσμία υποβολής, έως τα όρια που προβλέπονται στην υπ’ αριθμ. Δ5-ΗΛ/Β/Φ29/16027/6.8.2010 απόφαση «Εφαρμογή Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου», όπως εκάστοτε ισχύει.
γ) Γ’ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
Πελάτες, οι οποίοι έχουν συμπληρώσει το εβδομηκοστό (70ό) έτος της ηλικίας τους, υπό την προϋπόθεση ότι δεν υπάρχει άλλο ενήλικο μέλος του νοικοκυριού το οποίο δεν έχει συμπληρώσει το ως άνω όριο ηλικίας και επιπροσθέτως να έχουν οι ίδιοι και τα μέλη του νοικοκυριού τους με βάση τους ορισμούς του άρθρου 2 της Γ.Δ.5οικ.2961-10/24.1.2017 απόφασης «Καθορισμός των όρων και των προϋποθέσεων εφαρμογής του προγράμματος Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης», ετήσιο συνολικό πραγματικό (φορολογητέο, αυτοτελώς φορολογούμενο ή ειδικώς φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο φόρου) ή τεκμαρτό εισόδημα, όπως αυτό προκύπτει από τις τελευταίες εκκαθαρισμένες δηλώσεις φόρου εισοδήματος των μελών του νοικοκυριού για τις οποίες έχει λήξει η οριζόμενη από τις κείμενες διατάξεις ή η παραταθείσα με οποιονδήποτε τρόπο προθεσμία υποβολής έως τα όρια που προβλέπονται στην υπ’αριθμ. Δ5-ΗΛ/Β/Φ29/16027/6.8.2010 απόφαση «Εφαρμογή Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου», όπως εκάστοτε ισχύει, προσαυξανόμενα κατά οκτώ χιλιάδες (8.000) ευρώ.»
2. Η παράγραφος 2 του άρθρου 2 διαγράφεται.
Άρθρο 2
Το άρθρο 3 αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 3»
Διαδικασία ένταξης στο Μητρώο
1. Ο Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε) τηρεί ενιαίο Μητρώο Ευάλωτων Πελατών, στο οποίο εντάσσονται, είτε αυτόματα, Πελάτες που έχουν ενταχθεί στο Κ.Ο.Τ, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην υπ` αριθ Δ5-ΗΛ/Β/Φ29/16027/6.8.2010 απόφαση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, όπως εκάστοτε ισχύει, είτε κατόπιν αιτήσεως τους, Πελάτες που εμπίπτουν σε κάποια από τις υποκατηγορίες Β’ και Γ’ του άρθρου 2 της παρούσας υπουργικής.
2. Οι αιτήσεις για την ένταξη στο Μητρώο Ευάλωτων Πελατών υποβάλλονται οποτεδήποτε εντός του έτους, ηλεκτρονικά μέσω του διαδικτυακού ιστότοπου του προγράμματος με τη χρήση των προσωπικών κωδικών πρόσβασης του πληροφοριακού συστήματος TAXISnet της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.). Για τη μηχανογραφική διαδικασία υποβολής αιτήσεων για ένταξη στο Μητρώο Ευάλωτων Πελατών, ορίζεται ως αρμόδιος φορέας η Ανώνυμη Εταιρεία με την επωνυμία «Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης Α.Ε.» (εφεξής Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.). Η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων (Γ.Γ.Π.Σ.) του Υπουργείου Οικονομικών και η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) υποστηρίζουν τις μηχανογραφικές διαδικασίες που αναπτύσσονται για την ηλεκτρονική διασταύρωση των δηλωθέντων στοιχείων της αίτησης με όλα τα στοιχεία που διαθέτει το Υπουργείο Οικονομικών. O Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε. υποστηρίζει τις μηχανογραφικές διαδικασίες που αναπτύσσονται για την ηλεκτρονική διασταύρωση των δηλωθέντων στοιχείων της αίτησης με όλα τα στοιχεία που διαθέτει για τον δικαιούχο της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας.
3. Η αίτηση υποβάλλεται από τον/την ενήλικο/ενήλικη υπόχρεο ή το/τη σύζυγο του/της υπόχρεου υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του νοικοκυριού, με την πρόσθετη προϋπόθεση η παροχή ηλεκτρικής ενέργειας για την οποία αιτείται την ένταξη στο Μητρώο Ευάλωτων Πελατών να είναι στο όνομά του/της ή του/ της συζύγου του/της. Σε περίπτωση που η παροχή δεν αντιστοιχεί στον/στην αιτούντα/αιτούσα ή το/τη σύζυγο του/της, πρέπει πριν από την υποβολή της αίτησης για την ένταξη στο Μητρώο Ευάλωτων Πελατών να ολοκληρωθούν οι απαιτούμενες κάθε φορά διαδικασίες, ώστε ο λογαριασμός να εκδίδεται στο όνομά του/της ή του/ της συζύγου του/της και να αναγράφει τη διεύθυνση της κύριας κατοικίας του.
4. Με την αίτηση ο αιτών παρέχει εξουσιοδότηση για αναζήτηση από τους αρμόδιους φορείς για όλα τα μέλη του νοικοκυριού των στοιχείων που δηλώνονται και πιστοποιούν την ένταξη σε κατηγορία δικαιούχου.
5. Ο αιτών συμπληρώνει υποχρεωτικά στα αντίστοιχα πεδία της αίτησης τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.), τον Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (Α.Μ.Κ.Α.). και τον αριθμό της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας για την οποία αιτείται την ένταξη. Όσα στοιχεία είναι διαθέσιμα από τις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων εμφανίζονται προσυμπληρωμένα στα αντίστοιχα πεδία της αίτησης και ο αιτών συμπληρώνει αυτά που λείπουν.
6. Ειδικά, για νοικοκυριά που στη σύνθεσή τους περιλαμβάνουν και άτομο ή άτομα που έχουν ανάγκη μηχανικής υποστήριξης πρέπει επιπλέον να δηλώνεται ο αριθμός πρωτοκόλλου βεβαίωσης του ασφαλιστικού φορέα, στον οποίο υπάγεται ο ασθενής, με την οποία πιστοποιείται η ανάγκη κατ’οίκον χρήσης συσκευής μηχανικής υποστήριξης απαραίτητης για τη ζωή του ασθενούς ή ο αριθμός πρωτοκόλλου βεβαίωσης αντίστοιχου περιεχομένου από κρατικό νοσοκομείο, στην περίπτωση που ο ασθενής είναι ανασφάλιστος. Οι δικαιούχοι οφείλουν να διατηρούν το πρωτότυπο της σχετικής βεβαίωσης και όλων των λοιπών σχετικών εγγράφων για όσο διάστημα είναι ενταγμένοι στο Μητρώο και να τα προσκομίζουν σε περίπτωση σχετικού ελέγχου. Η ύπαρξη και η ακρίβεια του περιεχομένου της βεβαίωσης και η ακρίβεια των δηλούμενων στοιχείων μπορεί να ελεγχθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες με βάση το αρχείο άλλων υπηρεσιών.
7. Σε περίπτωση νοικοκυριού που απαρτίζεται και από φιλοξενούμενα μέλη, η αίτηση υποβάλλεται αποκλειστικά από τον/την υπόχρεο ή τον/τη σύζυγο του υπόχρεου υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος της φιλοξενούσας μονάδας, για το σύνολο των μελών του νοικοκυριού. Σε αυτήν την περίπτωση, κατά την επεξεργασία της αίτησης, θα ζητηθεί η συναίνεση των φιλοξενούμενων ατόμων μέσω των κωδικών τους TAXISnet για αναζήτηση των στοιχείων που δηλώνονται από τους αρμόδιους φορείς. Η υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος από όλα τα μέλη του νοικοκυριού που έχουν τέτοια υποχρέωση και η συναίνεση όλων των φιλοξενούμενων ενηλίκων είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της υποβολής της αίτησης.
8. Μετά την ολοκλήρωση συμπλήρωσης της αίτησης και σε περίπτωση που δεν προκύπτει αναντιστοιχία μεταξύ των δηλωθέντων στοιχείων και του αποτελέσματος των διασταυρώσεων, ο αιτών δύναται να υποβάλλει οριστικά την αίτηση.
9. Αφού εξεταστούν τα σχετικά στοιχεία, ο αιτών εντάσσεται στο Μητρώο Ευάλωτων Πελατών από την επομένη της ημερομηνίας ολοκλήρωσης του ελέγχου και της αποστολής στον Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε. από τους αρμόδιους φορείς των στοιχείων του δικαιούχου και ενημέρωσης για την κατηγορία ένταξης. Εάν έχει προκύψει από τον έλεγχο ότι δεν πληροί τα κριτήρια τότε ο αιτών ενημερώνεται για τους λόγους απόρριψης της αίτησής του. Κάθε νοικοκυριό εντάσσεται στο Μητρώο για μία μόνο παροχή.
10. Όσοι έχουν ενταχθεί στο Μητρώο Ευάλωτων Πελατών είτε απαιτείται να υποβάλουν εκ νέου αίτηση εντός ενός (1) μηνός από τη λήξη της οριζόμενης από τις κείμενες διατάξεις ή της παραταθείσας με οποιονδήποτε τρόπο προθεσμίας υποβολής των δηλώσεων φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, οπότε και διενεργείται επανέλεγχος των προϋποθέσεων ένταξης στο Μητρώο είτε εντάσσονται αυτόματα στην περίπτωση που έχουν ήδη ενταχθεί στο Κ.Ο.Τ. Για την πρώτη περίπτωση, όπου απαιτείται η υποβολή νέας αίτησης, ο Πελάτης απεντάσσεται από το Μητρώο Ευάλωτων Πελατών εάν προκύψει ότι δεν πληρούνται πλέον οι προϋποθέσεις ένταξης σε καμία κατηγορία ή δεν υποβάλλεται αίτηση μέχρι την επόμενη ημέρα της λήξης της προθεσμίας του πρώτου εδαφίου. Υποβολή τροποποιητικής αίτησης λόγω μεταβολής των στοιχείων που έχουν δηλωθεί μπορεί να υποβληθεί οποτεδήποτε εντός του έτους.
Άρθρο 3
Μεταβατικές διατάξεις
Πελάτες που είναι ήδη ενταγμένοι στο Μητρώο Ευάλωτων Πελατών, υποχρεούνται να υποβάλλουν αίτηση με βάση τα κριτήρια και τις διαδικασίες που ορίζονται με την παρούσα εκτός και αν έχουν ήδη ενταχθεί στο Κ.Ο.Τ. Για την πρώτη εφαρμογή της παρούσας, οι Πελάτες αν δεν πληρούν τα κριτήρια ή δεν υποβάλλουν αίτηση απεντάσσονται αυτόματα την 31η Δεκεμβρίου 2018.
Άρθρο 4
Καταργούμενες διατάξεις
Το άρθρο 4 καταργείται.
Άρθρο 5
Έναρξη ισχύος
Η απόφαση αυτή ισχύει από τη δημοσίευσή της για τους Πελάτες που εντάσσονται στις Β΄ και Γ΄ κατηγορίες της παρούσας και από την ημερομηνία ένταξής τους στο Κ.Ο.Τ. για τους Πελάτες που εντάσσονται στην Α΄ κατηγορία της παρούσας.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 6 Νοεμβρίου 2018
Ο Υπουργός
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΑΘΑΚΗΣ
ΠΟΛ.1211/2018 Παροχή οδηγιών για την εκπρόθεσμη υποβολή της προβλεπόμενης στην παρ. 16 του άρθρου 8 του ν. 1882/90 κατάστασης συμφωνητικών, λόγω συντήρησης βλάβης και στη συνέχεια της υποδομής του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος ΤaxisNet κατά τις ημερομηνίες 20, 21 και 22.10.2018.
«ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ-ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΛΑΒΕΙ Α.Δ.Α.»
Αθήνα, 8 Νοεμβρίου 2018
ΠΟΛ.1211/08.11.2018
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
1.ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΛΕΓΧΩΝ
ΤΜΗΜΑΤΑ Β', Γ'
Ταχ. Δ/νση: Καρ. Σερβίας 8
Τ.Κ.: 10184 Αθήνα
Τηλέφωνο: 2103375204
Fax: 2103375354
E-Mail: d.eleg@aade.gr
2.ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ (Δ.ΗΛΕ.Δ.)
ΤΜΗΜΑ Ζ'
Ταχ. Δ/νση: Χανδρή 1 και Θεσσαλονίκης
Τ.Κ.: 18346 Καλλιθέα
Τηλέφωνο: 2104802112
Fax: 2104802209
E-Mail: diled@aade.gr
ΘΕΜΑ: Παροχή οδηγιών για την εκπρόθεσμη υποβολή της προβλεπόμενης στην παρ. 16 του άρθρου 8 του ν. 1882/90 κατάστασης συμφωνητικών, λόγω συντήρησης βλάβης και στη συνέχεια της υποδομής του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος TaxisNet κατά τις ημερομηνίες 20, 21 και 22.10.2018.
Με αφορμή προβλήματα που δημιουργήθηκαν κατά την ηλεκτρονική υποβολή της προβλεπόμενης στην παρ. 16 του άρθρου 8 του ν. 1882/1990 κατάστασης συμφωνητικών του Γ' τριμήνου 2018, λόγω βλάβης της υποδομής του Ο.Π.Σ. TaxisNet στις 20, 21 και 22.10.2018, με συνέπεια την αδυναμία υποβολής των ως άνω καταστάσεων, σας γνωρίζουμε ότι δεν επιβάλλονται τα προβλεπόμενα πρόστιμα, εφόσον οι καταστάσεις αυτές υποβληθούν έως 30.11.2018, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 6 του άρθρου 10 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας περί ανωτέρας βίας (ν. 2690/1999 ΦΕΚ Α'45) και στο πλαίσιο τήρησης των αρχών της χρηστής διοίκησης και της προστατευόμενης εμπιστοσύνης του διοικούμενου που διέπουν τη λειτουργία των υπηρεσιών της Α.Α.Δ.Ε.
Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ Α.Α.Δ.Ε.
Γ. ΠΙΤΣΙΛΗΣ
ΔΕΔ 1950/2017 ΦΠΑ - Δωρεάν διάθεση και μη υποχρέωση αυτοπαράδοσης
Θεσσαλονίκη, 19.09.2017
Αριθμός απόφασης: 1950
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ
ΤΜΗΜΑ Α8 - ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ
Ταχ. Δ/νση: Εγνατία 45
Ταχ. Κώδικας: 54630 - Θεσσαλονίκη
Τηλέφωνο: 2313-333254
ΦΑΞ: 2313-333258
E-Mail: ded.thess1@n3.syzefxis.gov.gr
ΑΠΟΦΑΣΗ
Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Έχοντας υπ' όψη:
1. Τις διατάξεις:
α. Του άρθρου 63 του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ Α' 170).
β. Του άρθρου 11 της Δ. ΟΡΓ. Α 1036960 ΕΞ 2017/10.03.2017 Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. (ΦΕΚ 968 Β'/22.03.2017) με θέμα «Οργανισμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.)»
γ. Της ΠΟΛ 1064/12.04.2017 Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. (ΦΕΚ Β' 1440/27-04-2017).
2. Την ΠΟΛ 1069/4-3-2014 Εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών.
3. Την Δ.Ε.Δ. 1126366 ΕΞ 2016/30.08.2016 (ΦΕΚ Β' 2759/1.9.2016) Απόφαση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών «Παροχή εξουσιοδότησης υπογραφής».
4. Την από και με αριθμό πρωτοκόλλου ενδικοφανή προσφυγή της λυθείσης εταιρίας με την επωνυμία « » ΑΦΜ νομίμως εκπροσωπούμενης από τον τότε διαχειριστή αυτής με Α.Φ.Μ κατά των κάτωθι πράξεων του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ :
α) υπ' αρ -3-2017 πράξης επιβολής προστίμου Κ.Β.Σ. διαχειριστικής περιόδου 01/01/2010-31/12/2010
β) υπ' αρ -03-2017 οριστικής πράξης διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος οικ. έτους 2011 (διαχειριστικής περιόδου 01/01/2010-31/12/2010)
γ) υπ' αρ -03-2017 πράξης διορθωτικού προσδιορισμού Φ.Π.Α. διαχειριστικής περιόδου 01/01/2010-31/12/2010.
5. Τις ανωτέρω πράξεις του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ των οποίων ζητείται η ακύρωση.
6. Το με αρ. πρωτ ΕΙ 2017/ 09-2017 συμπληρωματικό υπόμνημα της προσφεύγουσας εταιρίας.
7. Τις απόψεις της Δ.Ο.Υ
8. Την εισήγηση του ορισθέντος υπαλλήλου του Τμήματος Α8 - Επανεξέτασης όπως αποτυπώνεται στο σχέδιο της απόφασης.
Επί της από και με αριθμό πρωτοκόλλου ενδικοφανούς προσφυγής της λυθείσης εταιρίας με την επωνυμία « » ΑΦΜ η οποία κατατέθηκε εμπρόθεσμα και μετά την μελέτη και την αξιολόγηση όλων των υφιστάμενων στο σχετικό φάκελο εγγράφων και των προβαλλόμενων λόγων της ενδικοφανούς προσφυγής, επαγόμαστε τα ακόλουθα:
Με την με αριθμό -2017 πράξη επιβολής προστίμου Κ.Β.Σ., διαχειριστικής περιόδου 01/01/2010 - 31/12/2010, του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ επιβλήθηκε σε βάρος της προσφεύγουσας εταιρίας πρόστιμο ύψους 4.195,33€, λόγω:
α) Μη εξόφλησης φορολογικών στοιχείων > 15.000€ με τον προσήκοντα τρόπο, ήτοι μέσω τραπεζικού λογαριασμού ή με δίγραμμη επιταγή (ύψος προστίμου 195,33€)
β) Μη έκδοσης φορολογικών στοιχείων και συγκεκριμένα αποδείξεων αυτοπαράδοσης του άρθρου 14 του Κ.Β.Σ. συνολικής αξίας 61.676,09€, χωρίς να προσδιορίζεται το πλήθος των συναλλαγών, καθώς και η αξία καθεμιάς ξεχωριστά (ύψος προστίμου 4.000€)
Με την με αριθμό -2017 οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος καταλογίστηκε σε βάρος της προσφεύγουσας εταιρίας φόρος εισοδήματος ύψους 2.713,74€ πλέον πρόσθετου φόρου λόγω ανακρίβειας 3.256,49€, ήτοι συνολικό ποσό 5.970,23€, για την διαχειριστική περίοδο 01/01/2010-31/12/2010 (οικονομικό έτος 2011), λόγω προσθήκης λογιστικών διαφορών, βάσει ελέγχου, στα δηλωθέντα αποτελέσματα.
Με την με αριθμό -2017 πράξη διορθωτικού προσδιορισμού φόρου προστιθέμενης αξίας καταλογίστηκε σε βάρος της προσφεύγουσας εταιρίας φόρος ύψους 18.179,31€ πλέον πρόσθετου φόρου λόγω ανακρίβειας 21.815,17€, ήτοι συνολικό ποσό 39.994,48€, για την διαχειριστική περίοδο 01/01/2010-31/12/2010, λόγω: α) καταλογισμού Φ.Π.Α. για εμπορεύματα της προσφεύγουσας (περιοδικά με θέμα το γάμο και τη βάπτιση) που διανεμήθηκαν δωρεάν και για τα οποία όφειλε να εκδώσει στοιχεία αυτοπαράδοσης, αποδίδοντας τον αναλογούντα Φ.Π.Α. και β) εφαρμογής του κανονικού συντελεστή Φ.Π.Α. (και όχι του υπερμειωμένου που είχε υπολογισθεί) στα έσοδα από τις χονδρικές πωλήσεις περιοδικού τύπου στο εσωτερικό της χώρας.
Οι ανωτέρω προσβαλλόμενες πράξεις εκδόθηκαν κατόπιν μερικού ελέγχου που διενήργησε η Δ.Ο.Υ δυνάμει της υπ' αρ 7-2016 εντολής του Προϊσταμένου της, η οποία εκδόθηκε σε αντικατάσταση της υπ' αρ /2015 εντολής. Από τις διενεργηθείσες ελεγκτικές επαληθεύσεις προέκυψε ότι η προσφεύγουσα εταιρία την διαχειριστική περίοδο 01/01/2010¬31/12/2010 δεν εξέδωσε αποδείξεις αυτοπαράδοσης συνολικής αξίας 61.676,09€ για την δωρεάν διάθεση 13.144 τεμαχίων περιοδικών που εξέδιδε με τίτλο « » και « ».
Η προσφεύγουσα εταιρία, με την υπό κρίση ενδικοφανή, ζητά την ακύρωση των ανωτέρω πράξεων προβάλλοντας τους ακόλουθους λόγους:
Είναι εσφαλμένη η υπαγωγή της υπό κρίση δωρεάν διανομής των περιοδικών στην εξαίρεση που θεσπίστηκε με την διάταξη του άρθρου 7 του Ν. 2859/2000 και την ερμηνευτική εγκύκλιο με αριθμό 7015/690/1986. Ολόκληρο το ποσό που αφορά το σύνολο των περιοδικών που εκδόθηκαν και δεν διακινήθηκαν σε σημεία πώλησης μέσω της εταιρίας διακίνησης « » καταλογίστηκε ως εισόδημα και υπολογίσθηκε και ο αναλογούν Φ.Π.Α., μολονότι από τα προσκομιζόμενα έγγραφα προκύπτει με βεβαιότητα ότι κανένα απολύτως εισόδημα έλαβε η προσφεύγουσα εταιρία. Τα έντυπα που εκδόθηκαν, πλην αυτών που διακινήθηκαν μέσω της εταιρίας διακίνησης « » φέρουν την ένδειξη «Διανέμεται δωρεάν» και κατά συνέπεια δεν απαιτείτο δελτίο αποστολής (σχετ. εγκ. 1113950/929/27-12-1992). Επιπλέον διακινούνταν έντυπα προς τις διαφημιζόμενες εταιρείες για αποστολή - απόδειξη του μέσου προσφοράς των υπηρεσιών, για τα οποία επίσης δεν απαιτείτο έκδοση δελτίου αποστολής (εγκύκλιος 1074908/531/9-10-2002 και εγκύκλιος 1019916/1176/25-3-1991).
Αβάσιμη ανακόλουθη και αντιφατική η αιτίαση του ελέγχου ότι δήθεν τα περιοδικά που επεστράφησαν μέσω της εταιρίας διανομής « » διακινήθηκαν και αυτά, καθώς δεν υπήρχε τέτοια δυνατότητα, δεδομένου ότι τη χρονική στιγμή που γινόταν η επιστροφή τους ξεκινούσε η διανομή του νέου περιοδικού.
Επειδή, στο άρθρο 7§2 του Ν. 2859/2000 ορίζεται ότι: « ως Παράδοση αγαθών θεωρούνται οι ακόλουθες πράξεις, εφόσον η απόκτηση των αγαθών ή κατά περίπτωση των υλικών ή των υπηρεσιών από τα οποία έχουν παραχθεί αυτά παρέχει στον υποκείμενο δικαίωμα έκπτωσης του φόρου: β) η ανάληψη από υποκείμενο στο φόρο αγαθών της επιχείρησής του για την ικανοποίηση αναγκών του ή του προσωπικού της επιχείρησης και γενικά η δωρεάν διάθεση αγαθών για σκοπούς ξένους προς την άσκηση της επιχείρησης. Εξαιρούνται τα δώρα μέχρις αξίας δέκα (10) ευρώ και τα δείγματα που διαθέτει ο υποκείμενος στο φόρο για την εκπλήρωση των σκοπών της επιχείρησής του».
Επειδή, στο άρθρο 30§1 του Ν. 2859/2000 ορίζεται ότι: «1. Ο υποκείμενος δικαιούται να εκπέσει, από το φόρο που αναλογεί στις ενεργούμενες από αυτόν πράξεις παράδοσης αγαθών, παροχής υπηρεσιών και ενδοκοινοτικής απόκτησης αγαθών, το φόρο με τον οποίο έχουν επιβαρυνθεί η παράδοση αγαθών και η παροχή υπηρεσιών που έγιναν σε αυτόν και η εισαγωγή αγαθών, που πραγματοποιήθηκε από αυτόν, καθώς και το φόρο που οφείλεται για τις ενδοκοινοτικές αποκτήσεις αγαθών που πραγματοποιήθηκαν από αυτόν Η έκπτωση αυτή παρέχεται κατά το μέρος που
τα αγαθά και οι υπηρεσίες χρησιμοποιούνται για την πραγματοποίηση πράξεων που υπάγονται στο φόρο».
Επειδή, στο άρθρο 2§1 του Ν. 2859/2000 ορίζεται ότι: «1. Αντικείμενο του φόρου είναι: α) η παράδοση αγαθών και η παροχή υπηρεσιών, εφόσον πραγματοποιούνται από επαχθή αιτία στο εσωτερικό της χώρας από υποκείμενο στο φόρο που ενεργεί με αυτή την ιδιότητα....»
Επειδή, στο άρθρο 8§1 του Ν. 2859/2000 ορίζεται ότι: «1. Παροχή υπηρεσιών, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 2, θεωρείται κάθε πράξη που δε συνιστά παράδοση αγαθών, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 5 έως 7 »
Επειδή, είναι γνωστό ότι κυκλοφορούν και διανέμονται δωρεάν εφημερίδες, περιοδικά απευθείας στο καταναλωτικό κοινό με σκοπό την απόκτηση εσόδων μέσω των διαφημιστικών καταχωρήσεων. Η δωρεάν αυτή διάθεση δεν πραγματοποιείται για σκοπούς ξένους από την επιχειρηματική δραστηριότητα, αλλά ακριβώς ο τρόπος της διάθεσης σε συνδυασμό με τον αριθμό των διανεμόμενων εντύπων ή του αναγνωστικού κοινού είναι τα στοιχεία που φέρνουν τα έσοδα στην επιχείρηση μέσω των διαφημιστικών καταχωρήσεων. Ομοίως σε συγκεκριμένη ερώτηση, η διοίκηση με το εγγ. 1071019/6490/910/Β0014/1.10.2007 απάντησε ότι η δωρεάν διάθεση τουριστικού χάρτη σε τουρίστες, ο οποίος περιλαμβάνει και διαφημιστικές καταχωρήσεις δεν απαιτεί αυτοπαράδοση, καθώς η δωρεάν αυτή διάθεση αποτελεί προϋπόθεση πραγματοποίησης της διαφήμισης για την οποία καταβάλλεται αντιπαροχή από τις διαφημιζόμενες επιχειρήσεις (Δημήτρης Σταματόπουλος- Άννα Κλώνη, Φ.Π.Α. Ανάλυση και ερμηνεία, Εκδόσεις Σταματόπουλου, σελ. 199)
Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση σύμφωνα με τις διαπιστώσεις του ελέγχου μια από τις κύριες δραστηριότητες της προσφεύγουσας επιχείρησης ήταν η έκδοση των περιοδικών με τίτλο « » και « », τα απούλητα τεύχη των οποίων τα διένειμε δωρεάν σε κομμωτήρια, ξενοδοχεία, στούντιο αισθητικής και γενικά επιχειρήσεις που συνδέονταν με το γάμο. Περαιτέρω από το συνδυασμό των προσκομισθέντων στοιχείων (εκκαθαρίσεις πωλήσεων του πρακτορείου διανομής φωτογραφικό υλικό, προσφορά για εκτύπωση εντύπων από την ) προκύπτει ότι η πλειοψηφία των εκδοθέντων τεμαχίων, τα οποία περιείχαν διαφημιστικές καταχωρήσεις, εκδίδονταν με σκοπό την δωρεάν διανομή και όχι την πώληση, αφενός διότι εκδίδονταν άνευ τιμής (με την ένδειξη "δωρεάν"), αφετέρου δε διότι μόνο μέρος των παραχθέντων εντύπων διακινείτο μέσω του πρακτορείου διανομής. Χαρακτηριστικό ως προς αυτό αποτελεί το γεγονός ότι ενώ το 2010 παρήχθησαν συνολικά 6.500 τεμάχια του περιοδικού « » μόνο τα 1.057 διακινήθηκαν μέσω του πρακτορείου διανομής « » με σκοπό την πώληση.
Επειδή, από τα δεδομένα των βιβλίων της προσφεύγουσας, όπως αποτυπώνονται στην έκθεση ελέγχου φόρου εισοδήματος, προκύπτει ότι τα κύρια έσοδα της επιχείρησης προέρχονταν από την παροχή υπηρεσίας και όχι από την εμπορία (267.484,81€ από παροχή υπηρεσίας- 23.638,07€ από εμπορία). Από τα προσκομισθέντα δε στοιχεία επιβεβαιώνεται ότι ποσό 149.201,40€ αφορούσε την παροχή υπηρεσίας - διαφήμιση μέσω των επίμαχων περιοδικών. Κατόπιν των ανωτέρω, συνάγεται με βεβαιότητα ότι η δωρεάν διάθεση των περιοδικών δε διενεργείτο για σκοπούς ξένους προς την επιχείρηση, έτσι ώστε να τυγχάνει εφαρμογής το άρθρο 7§2 του ν. 2859/2000 αλλά πραγματοποιείτο με σκοπό την αύξηση των κύριων εσόδων της επιχείρησης, που προέρχονταν από τη διαφήμιση και την προώθηση των επιχειρήσεων που προβάλλονταν μέσω αυτής.
Κατά συνέπεια, η προσφεύγουσα επιχείρηση ορθώς εξέπεσε τον Φ.Π.Α. των εισροών της και δεν εξέδωσε φορολογικό στοιχείο αυτοπαράδοσης, καθώς οι εν λόγω εισροές (κόστος έκδοσης περιοδικών) χρησιμοποιήθηκαν αποκλειστικά σε φορολογητέες πράξεις (έσοδα από διαφημιστικές καταχωρήσεις).
Ως εκ τούτου, ο ισχυρισμός της προσφεύγουσας εταιρείας περί εσφαλμένης υπαγωγής της υπό κρίση δωρεάν διανομής περιοδικών στις διατάξεις του άρθρου 7 του Ν. 2859/00 γίνεται αποδεκτός.
Επειδή, από τον φορολογικό έλεγχο για την αξία των κρινόμενων ως αυτοπαραδόσεων ύψους 61.676,09€, προσδιορίστηκε Φ.Π.Α. προς απόδοση ύψους 13.413,82€, το οποίο αναλύεται ανά συντελεστή Φ.Π.Α. ως ακολούθως:
Αξία Στοιχείου Αυτοπαράδοσης | Συντελεστής Φ.Π.Α. | Φ.Π.Α. |
14.773,86€ | 19% | 2.807,03€ |
9.036,16€ | 21% | 1.897,59€ |
37.866,07€ | 23% | 8.709,20€ |
61.676,09€ | 13.413,82€ |
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω και συγκεκριμένα ότι για την υπό κρίση δωρεάν διάθεση περιοδικών δεν απαιτείτο να εκδοθεί στοιχείο αυτοπαράδοσης, ενώ εκπίπτει κανονικά ο Φ.Π.Α. των σχετικών εισροών, η εκκαθάριση του φόρου διαμορφώνεται δια της παρούσας απόφασης ως εξής:
Διαχειριστική περίοδος 01/01/2010-31/12/2010 | ||||
Εκκαθάριση ΦΠΑ | ||||
ΦΟΡΟΛΟΓΗΤΕΕΣ ΕΚΡΟΕΣ | ΑΞΙΑ | ΣΥΝΤΕΛ. | ΦΠΑ | |
Εκροές φορολογητέες | 112.992,00 | 19% | 21.468,48 | |
Εκροές φορολογητέες | 57.321,34 | 21% | 12.037,48 | |
Εκροές φορολογητέες | 118.362,57 | 23% | 27.223,40 | |
ΣΥΝΟΛΟ ΦΟΡΟΛΟΓΗΤΕΩΝ ΕΚΡΟΩΝ | 288.675,91 | 60.729,36 | ||
ΦΟΡΟΛΟΓΗΤΕΕΣ ΕΙΣΡΟΕΣ | ΑΞΙΑ | ΣΥΝΤΕΛ. | ΦΠΑ | |
Φορολογητέες εισροές | 37.450,00 | 19% | 7.115,50 | |
Φορολογητέες εισροές | 25.035,00 | 5,5 % | 1.376,93 | |
Φορολογητέες εισροές | 8.848,74 | 23% | 2.035,21 | |
Δαπάνες φορολογητέες | 60.057,21 | 12.920,33 | ||
ΣΥΝΟΛΟ ΦΟΡΟΛΟΓΗΤΕΩΝ ΕΙΣΡΟΩΝ | 131.390,95 | 23.447,97 | ||
ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΑ ΠΟΣΑ ΣΤΟ ΦΟΡΟ ΕΙΣΡΟΩΝ | ||||
Φ.Π.Α. που καταβλήθηκε με προσωρινές ή έκτακτες δηλώσεις | 31.346,86 | |||
Πιστωτικό υπόλοιπο προηγούμενης περιόδου | 1.169,04 | 32.515,90 | ||
Λοιπά προστιθέμενα ποσά | ||||
ΑΦΑΙΡΟΥΜΕΝΑ ΠΟΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΦΟΡΟ ΕΙΣΡΟΩΝ | ||||
Λοιπά αφαιρούμενα ποσά | 0,00 | 0,00 | ||
ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΦΟΡΟΥ ΕΙΣΡΟΩΝ | 55.963,87 | |||
ΣΥΝΟΛΟ ΦΟΡΟΥ ΕΚΡΟΩΝ | 60.729,36 | |||
ΧΡΕΩΣΤΙΚΟ ΥΠΟΛΟΙΠΟ | 4.765,49 | |||
ΠΡΟΣΘΕΤΟΣ ΦΟΡΟΣ ΛΟΓΩ ΑΝΑΚΡΙΒΕΙΑΣ 120% | 5.718,59 | |||
ΣΥΝΟΛΟ | 10.484,08 |
Επειδή, η προσδιορισθείσα από τον έλεγχο αξία των δωρεάν διανεμηθέντων δεν προσαύξησε το φορολογητέο εισόδημα, όπως αναιτιολόγητα υποστηρίζει η προσφεύγουσα επιχείρηση. Η διαφορά του προσδιορισθέντος φόρου εισοδήματος προήλθε αποκλειστικά από λογιστικές διαφορές που προέκυψαν στο στάδιο του ελέγχου, τις οποίες η επιχείρηση δεν προσβάλει με την παρούσα προσφυγή.
Αποφασίζουμε
Την εν μέρει αποδοχή της υπ' αριθ -2017 ενδικοφανούς προσφυγής της λυθείσης εταιρίας με την επωνυμία « » ΑΦΜ και συγκεκριμένα
α) την τροποποίηση της υπ' αρ 03-2017 πράξης επιβολής προστίμου Κ.Β.Σ. ως προς το πρόστιμο μη έκδοσης στοιχείων αυτοπαράδοσης,
β) την επικύρωση της υπ' αρ 03-2017 οριστικής πράξης διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος
και γ) την τροποποίηση της υπ' αρ 03-2017 πράξης διορθωτικού προσδιορισμού φόρου Φ.Π.Α. ως προς τον καταλογισμό του αναλογούντος στις κρινόμενες βάσει ελέγχου ως αυτοπαραδόσεις Φ.Π.Α.
Οριστική φορολογική υποχρέωση της υπόχρεης επιχείρησης - καταλογιζόμενα ποσά με βάση την παρούσα απόφαση:
Υπ' αρ 03-2017 πράξη επιβολής προστίμου Κ.Β.Σ.
Βάσει ελέγχου | Βάσει απόφασης Δ.Ε.Δ. | |
Πρόστιμο μη εξόφλησης φορολογικών στοιχείων με τον προσήκοντα τρόπο | 195,33€ | 195,33€ |
Πρόστιμο μη έκδοσης στοιχείων αυτοπαράδοσης συν. αξίας 61.676,09€ | 4.000,00€ | 0,00€ |
Συνολικό ύψος προστίμου | 4.195,33€ | 195,33€ |
Υπ' αρ -03-2017 οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού Φόρου Εισοδήματος
Βάσει ελέγχου | Βάσει απόφασης Δ.Ε.Δ. | |
Διαφορά Φόρου Εισοδήματος προς καταβολή | 2.713,74€ | 2.713,74€ |
Πρόσθετος Φόρος λόγω ανακρίβειας | 3.256,49€ | 3.256,49€ |
Συνολικό ποσό φόρου προς καταβολή | 5.970,23€ | 5.970,23€ |
Υπ' αρ -03-2017 πράξη διορθωτικού προσδιορισμού Φ.Π.Α.
Βάσει ελέγχου | Βάσει απόφασης Δ.Ε.Δ. | |
Διαφορά Φόρου προστιθέμενης αξίας προς καταβολή | 18.179,31€ | 4.765,49€ |
Πρόσθετος Φόρος λόγω ανακρίβειας | 21.815,17€ | 5.718,59€ |
Συνολικό ποσό φόρου προς καταβολή | 39.994,48€ | 10.484,08€ |
Εντελλόμεθα όπως αρμόδιο όργανο κοινοποιήσει με τη νόμιμη διαδικασία την παρούσα απόφαση στην υπόχρεη επιχείρηση.
Ακριβές αντίγραφο
Η υπάλληλος του Αυτοτελούς Γραφείου Διοικητικής Υποστήριξης
ΜΕ ΕΝΤΟΛΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΤΣΙΟΥΡΗΣ
Σ η μ ε ί ω σ η : Κατά της απόφασης αυτής επιτρέπεται η άσκηση προσφυγής ενώπιον των αρμόδιων Διοικητικών Δικαστηρίων εντός τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίησή της.
Yπόθεση C-495/17 Οδηγία 2006/112/ΕΚ – Απαλλαγές – Άρθρο 146, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, και άρθρο 153 – Πράξεις οδικών μεταφορών άμεσα συνδεδεμένες με την εξαγωγή αγαθών – Παροχές υπηρεσιών από μεσάζοντες στο πλαίσιο τέτοιων πράξεων – Σύστημα απόδειξης για τις εξαγωγές αγαθών – Τελωνειακή διασάφηση – Δελτία TIR
Στην υπόθεση C‑495/17,
με αντικείμενο αίτηση προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, που υπέβαλε το Tribunalul Prahova (πρωτοδικείο Prahova, Ρουμανία) με απόφαση της 14ης Φεβρουαρίου 2017, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο στις 14 Αυγούστου 2017, στο πλαίσιο της δίκης
Cartrans Spedition SRL
κατά
Direcţia Generală Regională a Finanţelor Publice Ploieşti – Administraţia Judeţeană a Finanţelor Publice Prahova,
Direcţia Regională a Finanţelor Publice Bucureşti – Administraţia Fiscală pentru Contribuabili Mijlocii,
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (έβδομο τμήμα),
συγκείμενο από τους A. Prechal (εισηγήτρια), πρόεδρο του τρίτου τμήματος, προεδρεύουσα του εβδόμου τμήματος, C. Toader και A. Rosas, δικαστές,
γενική εισαγγελέας: E. Sharpston
γραμματέας: A. Calot Escobar
έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία,
λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που υπέβαλαν:
– η Cartrans Spedition SRL, εκπροσωπούμενη από την R. Ioniţă και τον R. Popescu,
– η Ρουμανική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη αρχικώς από τον R. Η. Radu, στη συνέχεια από τον C.‑R. Canţăr, καθώς και από τις C.‑M. Florescu και O.‑C. Ichim,
– η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από τις L. Lozano Palacios και L. Radu Bouyon,
αφού άκουσε τη γενική εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις της κατά τη συνεδρίαση της 12ης Ιουλίου 2018,
εκδίδει την ακόλουθη
Απόφαση
1 H αίτηση προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία του άρθρου 146, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, και του άρθρου 153 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας (ΕΕ 2006, L 347, σ. 1, στο εξής: οδηγία ΦΠΑ).
2 Η αίτηση αυτή υποβλήθηκε στο πλαίσιο ένδικης διαφοράς μεταξύ, αφενός, της Cartrans Spedition SRL (στο εξής: Cartrans) και, αφετέρου, της Direcția Generală Regională a Finanțelor Publice Ploiești – Administrația Județeană a Finanțelor Publice Prahova (Γενικής Περιφερειακής Διεύθυνσης Δημοσίων Οικονομικών Ploiești – Νομαρχιακής Διοίκησης Δημοσίων Οικονομικών Prahova, Ρουμανία) και της Direcția Generală Regională a Finanțelor Publice București – Administrația Fiscală pentru Contribuabili Mijlocii (Γενικής Περιφερειακής Διεύθυνσης Δημοσίων Οικονομικών Βουκουρεστίου – Φορολογικής Διοίκησης Μεσαίων Φορολογουμένων, Ρουμανία) σχετικά με την άρνηση των φορολογικών αρχών να απαλλάξουν από τον φόρο προστιθεμένης αξίας (ΦΠΑ) πλείονες πράξεις μεταφοράς που πραγματοποιήθηκαν με σκοπό την εξαγωγή αγαθών σε τρίτες χώρες, στις οποίες συμμετείχε η Cartrans.
Το νομικό πλαίσιο
Το δίκαιο της Ένωσης
Η οδηγία ΦΠΑ
3 Το άρθρο 131, που περιλαμβάνεται στο κεφάλαιο 1 («Γενικές διατάξεις») του τίτλου IX («Απαλλαγές») της οδηγίας ΦΠΑ, ορίζει τα εξής:
«Οι απαλλαγές που προβλέπονται στα κεφάλαια 2 έως 9 εφαρμόζονται με την επιφύλαξη άλλων κοινοτικών διατάξεων και με τις προϋποθέσεις που καθορίζουν τα κράτη μέλη για να διασφαλίζουν την ορθή και απλή εφαρμογή των εν λόγω απαλλαγών και να προλαμβάνουν κάθε ενδεχόμενη φοροδιαφυγή, φοροαποφυγή ή κατάχρηση.»
4 Το άρθρο 146, παράγραφος 1, που περιέχεται στο κεφάλαιο 6 («Απαλλαγές κατά την εξαγωγή») του τίτλου IX της οδηγίας ΦΠΑ, προβλέπει τα εξής:
«Τα κράτη μέλη απαλλάσσουν τις ακόλουθες πράξεις:
α) τις παραδόσεις αγαθών, που αποστέλλονται ή μεταφέρονται από τον πωλητή ή για λογαριασμό του εκτός της [Ευρωπαϊκής Ένωσης],
[...]
ε) τις παροχές υπηρεσιών, περιλαμβανομένων των μεταφορών και των παρεπόμενων πράξεων, εκτός των παροχών που απαλλάσσονται σύμφωνα με τα άρθρα 132 και 135, όταν είναι άμεσα συνδεδεμένες με τις εξαγωγές ή με τις εισαγωγές αγαθών [...]».
5 Το άρθρο 153, πρώτο εδάφιο, της οδηγίας ΦΠΑ, εντασσόμενο στο κεφάλαιο 9, το οποίο επιγράφεται «Απαλλαγές των παροχών υπηρεσιών που εκτελούνται από μεσάζοντες», του τίτλου IX της εν λόγω οδηγίας, ορίζει τα ακόλουθα:
«Τα κράτη μέλη απαλλάσσουν τις παροχές υπηρεσιών οι οποίες πραγματοποιούνται από μεσάζοντες που ενεργούν στο όνομα και για λογαριασμό τρίτων, σχετικά με τις πράξεις που αναφέρονται στα κεφάλαια 6, 7 και 8 ή με πράξεις πραγματοποιούμενες εκτός της [Ένωσης].»
Ο τελωνειακός κώδικας
6 Κατά το άρθρο 4, σημεία 16 και 17, του κανονισμού (ΕΟΚ) 2913/92 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 1992, περί θεσπίσεως κοινοτικού τελωνειακού κώδικα (ΕΕ 1992, L 302, σ. 1), όπως έχει τροποποιηθεί με τον κανονισμό (ΕΚ) 648/2005 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Απριλίου 2005 (ΕΕ 2005, L 117, σ. 13, στο εξής: τελωνειακός κώδικας):
«Κατά την έννοια του παρόντος κώδικα, νοούνται ως:
[...]
16) Τελωνειακό καθεστώς:
[...]
β) η διαμετακόμιση·
[...]
θ) η εξαγωγή.
17) Διασάφηση: πράξη με την οποία ένα πρόσωπο δηλώνει, με τους απαιτούμενους τύπους και διαδικασίες, τη βούλησή του να υπαγάγει ένα εμπόρευμα σε συγκεκριμένο τελωνειακό καθεστώς».
7 Το άρθρο 59, το οποίο περιλαμβάνεται στο τμήμα 1 («Υπαγωγή των εμπορευμάτων σε τελωνειακό καθεστώς») του κεφαλαίου 2 («Τελωνειακά καθεστώτα») του τίτλου IV («Τελωνειακοί προορισμοί») του τελωνειακού κώδικα, προβλέπει τα ακόλουθα:
«1. Κάθε εμπόρευμα που προορίζεται να υπαχθεί σε τελωνειακό καθεστώς πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο διασάφησης για το τελωνειακό αυτό καθεστώς.
2. Τα κοινοτικά εμπορεύματα που αποτελούν αντικείμενο διασάφησης για το καθεστώς της εξαγωγής, της τελειοποίησης προς επανεισαγωγή, της διαμετακόμισης ή της τελωνειακής αποταμίευσης βρίσκονται υπό τελωνειακή επιτήρηση από τη στιγμή της αποδοχής της διασάφησης και έως τη στιγμή που εξέρχονται από το τελωνειακό έδαφος της [Ένωσης] ή καταστρέφονται ή μέχρις ότου ακυρωθεί η διασάφηση.»
8 Το άρθρο 91 του τελωνειακού κώδικα, το οποίο περιλαμβάνεται στο σημείο I («Γενικές διατάξεις») του μέρους Β («Εξωτερική διαμετακόμιση») του τμήματος 3 («Καθεστώτα αναστολής και οικονομικά τελωνειακά καθεστώτα») του ως άνω κεφαλαίου 2, ορίζει τα εξής:
«1. Το καθεστώς της εξωτερικής διαμετακόμισης επιτρέπει την κυκλοφορία μεταξύ δύο σημείων του τελωνειακού εδάφους της [Ένωσης]:
[...]
β) κοινοτικών εμπορευμάτων, στις περιπτώσεις και υπό τις προϋποθέσεις που καθορίζονται με τη διαδικασία της επιτροπής, προκειμένου να αποφευχθεί τα προϊόντα που αποτελούν το αντικείμενο μέτρων κατά την εξαγωγή ή επωφελούνται από τέτοια μέτρα να μπορούν να μην υπάγονται στα μέτρα αυτά ή να επωφελούνται αντικανονικά απ’ αυτά, ανάλογα με την περίπτωση.
2. Η κυκλοφορία που προβλέπεται στην παράγραφο 1 πραγματοποιείται:
[...]
β) είτε βάσει δελτίων TIR (σύμβασης TIR), υπό τον όρο ότι:
1) η μεταφορά έχει αρχίσει ή πρόκειται να περατωθεί εκτός της [Ένωσης]
[...]».
9 Το άρθρο 161, παράγραφοι 1 και 2, του τελωνειακού κώδικα, το οποίο περιλαμβάνεται στο τμήμα 4 («Εξαγωγή») του ως άνω κεφαλαίου 2, ορίζει:
«1. Το καθεστώς εξαγωγής επιτρέπει την έξοδο κοινοτικού εμπορεύματος από το τελωνειακό έδαφος της [Ένωσης].
Η εξαγωγή συνεπάγεται την επιβολή των εξαγωγικών δασμών και την εφαρμογή των μέτρων εμπορικής πολιτικής και των λοιπών διατυπώσεων που προβλέπονται για την έξοδο αυτή.
2. [...] κάθε κοινοτικό εμπόρευμα που προορίζεται να εξαχθεί πρέπει να τεθεί υπό το καθεστώς εξαγωγής.»
10 Το άρθρο 182α, παράγραφος 1, του τελωνειακού κώδικα, το οποίο περιλαμβάνεται στον τίτλο V, επιγραφόμενο «Εμπορεύματα που εξέρχονται από το τελωνειακό έδαφος της [Ένωσης]», ορίζει:
«Τα εμπορεύματα που εξέρχονται από το τελωνειακό έδαφος της [Ένωσης], με εξαίρεση τα εμπορεύματα που μεταφέρονται από μεταφορικά μέσα τα οποία απλώς διέρχονται από τα χωρικά ύδατα ή τον εναέριο χώρο του τελωνειακού εδάφους της [Ένωσης] δίχως στάση εντός του εν λόγω εδάφους, καλύπτονται είτε από τελωνειακή διασάφηση είτε, οσάκις δεν απαιτείται τελωνειακή διασάφηση, από συνοπτική διασάφηση.»
11 Κατά το άρθρο 182β, παράγραφοι 1 και 2, του τελωνειακού κώδικα:
«1. Όταν τα εμπορεύματα που εξέρχονται από το τελωνειακό έδαφος της [Ένωσης] λαμβάνουν τελωνειακό προορισμό ή χρήση για τα οποία απαιτείται τελωνειακή διασάφηση βάσει των τελωνειακών κανόνων, η τελωνειακή αυτή διασάφηση κατατίθεται στο τελωνείο εξαγωγής πριν από την έξοδο των εμπορευμάτων από το τελωνειακό έδαφος της [Ένωσης].
2. Όταν το τελωνείο εξαγωγής είναι διαφορετικό από το τελωνείο εξόδου, το τελωνείο εξαγωγής κοινοποιεί πάραυτα, ή θέτει στη διάθεση του τελωνείου εξόδου ηλεκτρονικώς τα απαραίτητα στοιχεία.»
Η Σύμβαση TIR
12 Η τελωνειακή σύμβαση περί της διεθνούς μεταφοράς εμπορευμάτων βάσει των δελτίων TIR, που υπεγράφη στη Γενεύη στις 14 Νοεμβρίου 1975 και εγκρίθηκε εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας με τον κανονισμό (ΕΟΚ) 2112/78 του Συμβουλίου, της 25ης Ιουλίου 1978 (Ediție specială, 02/vol. 1, p. 197), άρχισε να ισχύει στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα στις 20 Ιουνίου 1983 (ΕΕ 1983, L 31, σ. 13). Όλα τα κράτη μέλη είναι επίσης συμβαλλόμενα στην εν λόγω σύμβαση.
13 Η Σύμβαση TIR, όπως τροποποιήθηκε και ενοποιήθηκε με την απόφαση 2009/477/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Μαΐου 2009 (ΕΕ 2009, L 165, σ. 1) (στο εξής: Σύμβαση TIR), προβλέπει στο άρθρο 1:
«Για τους σκοπούς της παρούσας σύμβασης:
α) Με τον όρο “μεταφορά TIR” νοείται η μεταφορά εμπορευμάτων από τελωνείο αναχώρησης σε τελωνείο προορισμού, στο πλαίσιο καθεστώτος που καθιερώνεται με την παρούσα σύμβαση και αποκαλείται “καθεστώς TIR”·
β) με τον όρο “πράξη μεταφοράς με δελτίο TIR” νοείται το τμήμα μεταφοράς TIR, το οποίο πραγματοποιείται σε συμβαλλόμενο μέρος από το τελωνείο αναχώρησης ή εισόδου (διέλευσης) στο τελωνείο προορισμού ή εξόδου (διέλευσης)·
[...]
ε) με τον όρο “εξόφληση πράξης μεταφοράς με δελτίο TIR” νοείται η βεβαίωση από τις τελωνειακές αρχές ότι η πράξη μεταφοράς με δελτίο TIR περατώθηκε ορθώς σε συμβαλλόμενο μέρος. Η βεβαίωση αυτή πραγματοποιείται από τις τελωνειακές αρχές μετά από σύγκριση των δεδομένων ή των πληροφοριών που διατίθενται στο τελωνείο προορισμού ή εξόδου (διέλευσης) και αυτών που διατίθενται στο τελωνείο αναχώρησης ή εισόδου (διέλευσης)·
[...]
ιδ) με τον όρο “κάτοχος” δελτίου TIR νοείται το πρόσωπο στο οποίο χορηγείται δελτίο TIR σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της σύμβασης και εξ ονόματος του οποίου κατατίθεται τελωνειακή δήλωση με τη μορφή δελτίου TIR, η οποία καταδεικνύει την επιθυμία αυτού να υπαχθούν τα εμπορεύματα σε καθεστώς TIR στο τελωνείο αναχώρησης. Ο κάτοχος είναι υπεύθυνος για την προσκόμιση του οδικού οχήματος, του συνόλου οχημάτων ή του εμπορευματοκιβωτίου με το σχετικό φορτίο και το δελτίο TIR στο τελωνείο αναχώρησης, στο τελωνείο διέλευσης και στο τελωνείο προορισμού, τηρουμένων των σχετικών διατάξεων της σύμβασης·
[...]»
14 Το άρθρο 4 της Σύμβασης TIR προβλέπει ότι τα εμπορεύματα που μεταφέρονται στο πλαίσιο του καθεστώτος TIR το οποίο αυτή θεσπίζει δεν υπόκεινται σε πληρωμή ή παρακαταθήκη των εισαγωγικών ή εξαγωγικών δασμών και φόρων στα τελωνεία διέλευσης.
15 Για την υλοποίηση των διευκολύνσεων αυτών, η Σύμβαση TIR επιβάλλει, όπως προκύπτει ιδίως από το άρθρο 3, στοιχείο βʹ, να συνοδεύονται τα εμπορεύματα, καθ’ όλη τη διάρκεια της μεταφοράς τους, από ομοιόμορφο έγγραφο, ήτοι το δελτίο TIR, που χρησιμεύει για τον έλεγχο του νομότυπου της πράξης μεταφοράς.
16 Το δελτίο TIR αποτελείται από σειρά φύλλων που περιλαμβάνουν το αντίτυπο υπ’ αριθ. 1 και το αντίτυπο υπ’ αριθ. 2, με τα αντίστοιχα στελέχη, επί των οποίων αναγράφονται όλες οι απαραίτητες πληροφορίες, χρησιμοποιείται δε ένα ζεύγος αντιτύπων για κάθε έδαφος από το οποίο διέρχεται το εμπόρευμα. Κατά την έναρξη της πράξης μεταφοράς, το στέλεχος υπ’ αριθ. 1 κατατίθεται στο τελωνείο αναχώρησης. Η εξόφληση πραγματοποιείται μόλις επιστραφεί το στέλεχος υπ’ αριθ. 2 από το τελωνείο εξόδου που βρίσκεται στο ίδιο τελωνειακό έδαφος. Η διαδικασία αυτή επαναλαμβάνεται για κάθε έδαφος από το οποίο διέρχεται το εμπόρευμα, με τη χρησιμοποίηση των διαφόρων ζευγών φύλλων του ίδιου δελτίου.
Το εγχειρίδιο διαμετακόμισης (για το καθεστώς TIR)
17 Το εγχειρίδιο διαμετακόμισης για το καθεστώς TIR (έγγραφο TAXUD/1873/2007) εκπονήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο της επιτροπής τελωνειακού κώδικα (τμήμα διαμετακόμισης – TIR). Στο μέρος IX του εγχειριδίου αυτού περιλαμβάνεται το άρθρο 1 που προβλέπει, στην παράγραφο 2, τα εξής:
«[...] το δελτίο TIR […] αποτελεί τελωνειακή διασάφηση για τη μεταφορά εμπορευμάτων και […] αποτελεί απόδειξη ύπαρξης της εγγύησης. [...] Το δελτίο TIR χρησιμοποιείται το πρώτον στη χώρα αναχώρησης και αποτελεί έγγραφο που εξυπηρετεί τον τελωνειακό έλεγχο στα συμβαλλόμενα μέρη αναχώρησης, διέλευσης και προορισμού.»
Το ρουμανικό δίκαιο
18 Το άρθρο 143, παράγραφος 1, στοιχείο c, του Legea nr. 571/2003 privind Codul fiscal (νόμου 571/2003 περί φορολογικού κώδικα), της 22ας Δεκεμβρίου 2003 (Monitorul Oficial al României, μέρος I, αριθ. 927 της 23ης Δεκεμβρίου 2003), όπως ίσχυε κατά τον χρόνο των πραγματικών περιστατικών της κύριας δίκης (στο εξής: φορολογικός κώδικας), προβλέπει τα εξής:
«Από τον φόρο απαλλάσσονται:
[...]
c) οι παροχές υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων της μεταφοράς και των παρεπόμενων της μεταφοράς υπηρεσιών, πλην εκείνων που αφορά το άρθρο 141, οι οποίες συνδέονται άμεσα με την εξαγωγή αγαθών».
19 Κατά το άρθρο 144 του φορολογικού κώδικα:
«Απαλλάσσονται από τον φόρο οι υπηρεσίες που παρέχονται από μεσάζοντες οι οποίοι ενεργούν στο όνομα και για λογαριασμό τρίτων, όταν οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται στο πλαίσιο των απαλλασσόμενων πράξεων που αναφέρονται στα άρθρα 143 και 144 [...].»
20 Κατά το άρθρο 4, παράγραφος 2, της Ordinul nr. 2222/2006 al ministrului finanțelor publice privind aprobarea Instrucțiunilor de aplicare a scutirii de taxă pe valoarea adăugată pentru operațiunile prevăzute la articolul 143 alineatul (1) literele a)-i), articolul 143 alineatul (2) și articolul 144 din Legea nr. 571/2003 privind Codul fiscal (απόφασης αριθ. 2222/2006 του Υπουργού Οικονομικών σχετικά με την έγκριση των μέτρων εφαρμογής για την απαλλαγή από τον φόρο προστιθέμενης αξίας των πράξεων τις οποίες αφορούν το άρθρο 143, παράγραφος 1, στοιχεία a έως i, το άρθρο 143, παράγραφος 2, και το άρθρο 144 bis του νόμου 571/2003 περί φορολογικού κώδικα, στο εξής: υπουργική απόφαση 2222/2006):
«Η απαλλαγή από τον φόρο που προβλέπει το άρθρο 143, παράγραφος 1, στοιχείο c, του φορολογικού κώδικα, για την παροχή υπηρεσιών μεταφοράς που συνδέονται άμεσα με την εξαγωγή αγαθών, αποδεικνύεται από τον παρέχοντα τις υπηρεσίες [...]. Τα έγγραφα που δικαιολογούν την απαλλαγή από τον φόρο είναι:
a) το τιμολόγιο [...] ή, κατά περίπτωση, όσον αφορά τα πρόσωπα που πράγματι παρέχουν την υπηρεσία μεταφοράς, το ειδικό έγγραφο μεταφοράς [...]
b) η σύμβαση που συνάπτεται με τον αποδέκτη της υπηρεσίας·
c) τα κατά την παράγραφο 4 ειδικά έγγραφα μεταφοράς, αναλόγως του είδους μεταφοράς, ή, ενδεχομένως, αντίγραφα αυτών των εγγράφων·
d) έγγραφα από τα οποία προκύπτει η εξαγωγή των μεταφερομένων αγαθών.»
21 Με τις γραπτές παρατηρήσεις τους, τόσο η Ρουμανική Κυβέρνηση όσο και η Επιτροπή επισημαίνουν ότι το άρθρο 4, παράγραφος 4, της υπουργικής απόφασης 2222/2006, στο οποίο παραπέμπει το άρθρο 4, παράγραφος 2, στοιχείο c, αυτής, αναφέρει, μεταξύ άλλων, το «δελτίο TIR» ως το ειδικό έγγραφο μεταφοράς σε περίπτωση οδικής μεταφοράς.
Η διαφορά της κύριας δίκης και τα προδικαστικά ερωτήματα
22 Η Cartrans, εταιρία με έδρα τη Ρουμανία, είναι μεσάζων για υπηρεσίες οδικών εμπορευματικών μεταφορών. Κατόπιν φορολογικού ελέγχου, της κοινοποιήθηκε πράξη επιβολής φόρου που εκδόθηκε στις 13 Αυγούστου 2014, για πρόσθετο ΦΠΑ ύψους 16 203 ρουμανικών λέι (RON) (περίπου 3 650 ευρώ) για επτά περιπτώσεις παροχής υπηρεσιών οδικών μεταφορών που σχετίζονταν με εξαγωγές εμπορευμάτων, συνολικού ποσού 67 512 RON (περίπου 15 160 ευρώ), εκ των οποίων οι τρεις πραγματοποιήθηκαν κατά την περίοδο μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου 2012 προς την Τουρκία, οι δύο τον Αύγουστο του 2012 προς τη Γεωργία, η έκτη τον Φεβρουάριο του 2013 προς το Ιράκ και η τελευταία τον Απρίλιο του 2014 προς την Ουκρανία.
23 Σύμφωνα με την έκθεση που συντάχθηκε μετά το πέρας αυτού του φορολογικού ελέγχου και την εν λόγω πράξη επιβολής φόρου, η Cartrans δεν μπορούσε να τύχει απαλλαγής από τον ΦΠΑ όσον αφορά τις επίμαχες υπηρεσίες μεταφοράς, καθόσον δεν ήταν σε θέση να προσκομίσει, κατά τον εν λόγω έλεγχο, τις τελωνειακές διασαφήσεις εξαγωγής που θα αποδείκνυαν ότι τα εμπορεύματα είχαν πράγματι εξαχθεί.
24 Η Cartrans άσκησε προσφυγή ενώπιον του Tribunalul Prahova (πρωτοδικείου Prahova, Ρουμανία) κατά της πράξης επιβολής φόρου. Προς στήριξη της προσφυγής της, υποστηρίζει ότι τα έγγραφα που κατέχει, εν προκειμένω τα δελτία TIR και οι φορτωτικές CMR (που καταρτίζονται βάσει της Σύμβασης περί του συμβολαίου για τη διεθνή οδική μεταφορά εμπορευμάτων, που υπεγράφη στη Γενεύη στις 19 Μαΐου 1956, όπως τροποποιήθηκε με το πρωτόκολλο της 5ης Ιουλίου 1978), τα οποία είχαν θεωρηθεί από τις τελωνειακές υπηρεσίες των τρίτων χωρών προς τις οποίες πραγματοποιήθηκαν οι εξαγωγές, αποδεικνύουν ότι όντως πραγματοποιήθηκαν οι εν λόγω εξαγωγές και δικαιολογούν, κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 4, παράγραφος 2, στοιχείο d, της υπουργικής απόφασης 2222/2006, την απαλλαγή τους από τον ΦΠΑ. Η Cartrans διευκρινίζει ειδικότερα ότι τα δελτία TIR περιλαμβάνουν συγχρόνως μνεία των οικείων εμπορευμάτων και πιστοποίηση τελωνειακής διαμετακόμισης από το τελωνείο αναχώρησης μέχρι το τελωνείο προορισμού.
25 Προς αντίκρουση των ισχυρισμών αυτών, η φορολογική αρχή ισχυρίζεται ότι οι επίμαχες στην κύρια δίκη μεταφορές δεν αποτελούν παροχές υπηρεσιών που απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ, καθόσον, μολονότι τα έγγραφα που προσκόμισε η Cartrans παρέχουν τη δυνατότητα να αποδειχθεί η παροχή προς τους εξαγωγείς υπηρεσιών μεταφοράς στο εξωτερικό, δεν αποδεικνύουν ότι τα αγαθά όντως εξήχθησαν. Μια τέτοια απόδειξη θα απαιτούσε, βάσει της ισχύουσας φορολογικής νομοθεσίας, την προσκόμιση της τελωνειακής διασάφησης εξαγωγής.
26 Συναφώς, το αιτούν δικαστήριο επισημαίνει εντούτοις, μεταξύ άλλων, ότι στο εθνικό δίκαιο δεν υπάρχει νομική διάταξη που να προβλέπει ρητώς ποιο είδος εγγράφου αποτελεί απόδειξη της εξαγωγής των μεταφερόμενων εμπορευμάτων.
27 Υπό τις συνθήκες αυτές, το Tribunalul Prahova (πρωτοδικείο Prahova) αποφάσισε να αναστείλει την ενώπιόν του διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο τα ακόλουθα προδικαστικά ερωτήματα:
«1) Αποτελεί έγγραφο αποδεικτικό της εξαγωγής των μεταφερθέντων αγαθών, για τους σκοπούς απαλλαγής από τον ΦΠΑ για τις πράξεις και παροχές υπηρεσιών μεταφοράς σχετικών με την εξαγωγή αγαθών, σύμφωνα με την [οδηγία ΦΠΑ], δελτίο TIR με θεώρηση από την τελωνειακή αρχή της χώρας προορισμού, λαμβανομένου υπόψη του καθεστώτος του εν λόγω εγγράφου τελωνειακής διαμετακόμισης που καθορίζεται μέσω του [Εγχειριδίου Διαμετακόμισης για το καθεστώς TIR] της Ευρωπαϊκής Επιτροπής;
2) Αντιβαίνει στο άρθρο 153 της [οδηγίας ΦΠΑ] φορολογική πρακτική που υποχρεώνει τον φορολογούμενο να αποδείξει την εξαγωγή των μεταφερθέντων εμπορευμάτων αποκλειστικά μέσω τελωνειακής διασάφησης εξαγωγής, αποκλείοντας τη χορήγηση του δικαιώματος έκπτωσης του ΦΠΑ για την παροχή υπηρεσιών μεταφοράς των εξαχθέντων αγαθών ελλείψει της εν λόγω διασάφησης, μολονότι υπάρχει δελτίο TIR θεωρημένο από το τελωνείο της χώρας προορισμού;»
Επί των προδικαστικών ερωτημάτων
28 Προκαταρκτικώς, πρέπει να υπομνησθεί ότι, κατά το άρθρο 153, πρώτο εδάφιο, της οδηγίας ΦΠΑ, τα κράτη μέλη υποχρεούνται να απαλλάσσουν τις παροχές υπηρεσιών οι οποίες πραγματοποιούνται από μεσάζοντες που ενεργούν στο όνομα και για λογαριασμό τρίτων σχετικά με τις πράξεις που αναφέρονται, μεταξύ άλλων, στο κεφάλαιο 6 του τίτλου ΙΧ της οδηγίας αυτής.
29 Κατά το άρθρο 146, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, της οδηγίας ΦΠΑ, το οποίο περιλαμβάνεται στο κεφάλαιο 6 του τίτλου ΙΧ αυτής, τα κράτη μέλη υποχρεούνται να απαλλάσσουν από τον ΦΠΑ τις παροχές υπηρεσιών, περιλαμβανομένων των μεταφορών και των παρεπόμενων πράξεων, όταν είναι άμεσα συνδεδεμένες με τις εξαγωγές αγαθών εκτός Ένωσης (βλ., συναφώς, απόφαση της 29ης Ιουνίου 2017, L.Č., C‑288/16, EU:C:2017:502, σκέψη 20).
30 Εν προκειμένω, μολονότι τα προδικαστικά ερωτήματα που υποβλήθηκαν στο Δικαστήριο αναφέρονται στο άρθρο 153 της οδηγίας ΦΠΑ, η απόφαση περί παραπομπής δεν περιέχει, πλην της διευκρίνισης ότι η Cartrans είναι μεσάζων για οδικές μεταφορές, καμία άλλη συγκεκριμένη ένδειξη βάσει της οποίας μπορεί να καθοριστεί ποιες παροχές υπηρεσιών πραγματοποιήθηκαν, εν προκειμένω, από την εταιρία αυτή που ενεργούσε υπό την ιδιότητα του μεσάζοντος στο όνομα και για λογαριασμό τρίτων. Επιπλέον, όπως φαίνεται να προκύπτει από το περιεχόμενο της ως άνω απόφασης, η επίμαχη στην κύρια δίκη πράξη επιβολής φόρου αφορά τον ΦΠΑ που οφείλεται άμεσα επί παροχών υπηρεσιών μεταφοράς για την εξαγωγή εμπορευμάτων.
31 Υπό τις συνθήκες αυτές, και λαμβάνοντας υπόψη την ανεπάρκεια των πληροφοριών που έχει στη διάθεσή του το Δικαστήριο, στο αιτούν δικαστήριο εναπόκειται να εξακριβώσει, βάσει των πραγματικών περιστατικών που χαρακτηρίζουν την επίμαχη στην κύρια δίκη περίπτωση, αν το άρθρο 153 της οδηγίας ΦΠΑ, σε συνδυασμό με το άρθρο 146, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, της οδηγίας αυτής, τυγχάνει πράγματι εφαρμογής στην εν λόγω περίπτωση, ή αν εφαρμόζεται μόνον η τελευταία αυτή διάταξη.
32 Εξάλλου, μολονότι το δεύτερο ερώτημα αναφέρεται στο ενδεχόμενο άρνησης της χορήγησης του δικαιώματος έκπτωσης του ΦΠΑ, από το σκεπτικό της απόφασης περί παραπομπής προκύπτει ότι, όπως άλλωστε επισήμανε η γενική εισαγγελέας στο σημείο 20 των προτάσεών της, τα ερωτήματα του αιτούντος δικαστηρίου αφορούν, κατ’ ουσίαν, τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται για να χορηγηθεί απαλλαγή από τον ΦΠΑ.
33 Λαμβανομένων υπόψη των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτό ότι, με τα δύο ερωτήματά του, τα οποία πρέπει να εξεταστούν από κοινού, το αιτούν δικαστήριο ερωτά, κατ’ ουσίαν, αν το άρθρο 146, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, της οδηγίας ΦΠΑ και, κατά περίπτωση, η εν λόγω διάταξη σε συνδυασμό με το άρθρο 153 της ίδιας οδηγίας αντιτίθενται σε φορολογική πρακτική κράτους μέλους δυνάμει της οποίας αποκλείεται η απαλλαγή από τον ΦΠΑ, αντιστοίχως, για τις παροχές υπηρεσιών μεταφοράς που είναι άμεσα συνδεδεμένες με εξαγωγές αγαθών και για τις παροχές υπηρεσιών που πραγματοποιούνται από μεσάζοντες στο πλαίσιο των υπηρεσιών αυτών μεταφοράς, στην περίπτωση που ο υπόχρεος δεν είναι σε θέση να αποδείξει την εξαγωγή των οικείων αγαθών, συγκεκριμένα και αποκλειστικά μέσω τελωνειακής διασάφησης εξαγωγής. Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, το αιτούν δικαστήριο διερωτάται αν οι ως άνω διατάξεις πρέπει να ερμηνευθούν υπό την έννοια ότι δελτίο TIR, θεωρημένο από τις τελωνειακές αρχές της τρίτης χώρας προς την οποία τα αγαθά έχουν μεταφερθεί, το οποίο προσκομίζει ο υπόχρεος, είναι ικανό, αφ’ εαυτού και σε κάθε περίπτωση, να αποδείξει ότι πράγματι εξήχθησαν τα αγαθά αυτά.
34 Πρώτον, όσον αφορά την απαλλαγή που προβλέπεται στο άρθρο 146, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, της οδηγίας ΦΠΑ, πρέπει να υπομνησθεί εξαρχής ότι η απαλλαγή αυτή λειτουργεί συμπληρωματικά προς εκείνη του άρθρου 146, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, της οδηγίας αυτής και αποσκοπεί, όπως και η τελευταία αυτή απαλλαγή, στο να διασφαλίσει τη φορολόγηση της παροχής των οικείων υπηρεσιών στον τόπο προορισμού τους, ήτοι στον τόπο κατανάλωσης των εξαγόμενων προϊόντων (απόφαση της 29ης Ιουνίου 2017, L.Č., C‑288/16, EU:C:2017:502, σκέψη 19).
35 Το Δικαστήριο, αναφερόμενο, συναφώς, στην πάγια νομολογία του, κατά την οποία οι απαλλαγές από τον ΦΠΑ πρέπει να ερμηνεύονται στενά, καθόσον αποτελούν εξαιρέσεις από τη γενική αρχή κατά την οποία ο φόρος αυτός εισπράττεται επί κάθε παράδοσης αγαθών και επί κάθε παροχής υπηρεσιών που πραγματοποιούνται εξ επαχθούς αιτίας από υποκείμενο στον φόρο, έχει κρίνει ότι, όπως προκύπτει από το γράμμα και τον σκοπό του άρθρου 146, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, της οδηγίας ΦΠΑ, κατά το οποίο απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ οι παροχές υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των μεταφορών και των παρεπόμενων πράξεων, όταν είναι άμεσα συνδεδεμένες με την εξαγωγή αγαθών, η εν λόγω διάταξη πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι η ύπαρξη άμεσου δεσμού προϋποθέτει όχι μόνον ότι, εκ του αντικειμένου τους, οι παροχές των οικείων υπηρεσιών συμβάλλουν στην πραγματική εκτέλεση της πράξης εξαγωγής, αλλά επίσης ότι οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται απευθείας, κατά περίπτωση, στον εξαγωγέα ή στον παραλήπτη των αγαθών τα οποία αφορά η ίδια αυτή διάταξη (βλ., συναφώς, απόφαση της 29ης Ιουνίου 2017, L.Č., C‑288/16, EU:C:2017:502, σκέψεις 22 και 23).
36 Δεύτερον, εφόσον το αιτούν δικαστήριο καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο άμεσος δεσμός που απαιτείται βάσει της νομολογίας που υπομνήσθηκε στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας απόφασης όντως υφίσταται στην υπόθεση της κύριας δίκης, τίθεται το ζήτημα κατά πόσον οι φορολογικές αρχές μπορούν να μην χορηγήσουν την απαλλαγή αυτή με την αιτιολογία ότι ο μεταφορέας ή ο μεσάζων δεν είναι σε θέση να αποδείξει, συγκεκριμένα και αποκλειστικά μέσω τελωνειακής διασάφησης εξαγωγής, ότι τα εμπορεύματα έχουν πράγματι εξαχθεί εκτός της Ένωσης.
37 Συναφώς, υπενθυμίζεται ότι, ελλείψει συγκεκριμένης διάταξης στην οδηγία για τον ΦΠΑ όσον αφορά τα αποδεικτικά στοιχεία που οι υποκείμενοι στον φόρο οφείλουν να προσκομίζουν προκειμένου να τους χορηγηθεί απαλλαγή από τον ΦΠΑ, εναπόκειται στα κράτη μέλη να καθορίζουν, σύμφωνα με το άρθρο 131 της οδηγίας αυτής, τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες απαλλάσσουν από τον φόρο τις πράξεις εξαγωγής, προς εξασφάλιση της ορθής και απλής εφαρμογής των εν λόγω απαλλαγών και προς αποτροπή τυχόν περιπτώσεων φοροδιαφυγής, φοροαποφυγής και κατάχρησης. Εντούτοις, κατά την άσκηση των εξουσιών τους, τα κράτη μέλη οφείλουν να τηρούν τις γενικές αρχές του δικαίου οι οποίες αποτελούν μέρος της έννομης τάξης της Ένωσης και μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται οι αρχές της ασφάλειας δικαίου και της αναλογικότητας (βλ., συναφώς, απόφαση της 9ης Οκτωβρίου 2014, Traum, C‑492/13, EU:C:2014:2267, σκέψη 27 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).
38 Όσον αφορά την αρχή της αναλογικότητας, εθνικό μέτρο υπερβαίνει το όριο που είναι αναγκαίο για την εξασφάλιση της ορθής είσπραξης του φόρου εφόσον εξαρτά, κατά το ουσιώδες μέρος, το δικαίωμα απαλλαγής από τον ΦΠΑ από την τήρηση τυπικών υποχρεώσεων, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι ουσιαστικές προϋποθέσεις και, ιδίως, χωρίς να εξετάζεται το κατά πόσον πληρούνταν οι προϋποθέσεις αυτές. Πράγματι, οι πράξεις πρέπει να φορολογούνται λαμβανομένων υπόψη των αντικειμενικών χαρακτηριστικών τους (απόφαση της 9ης Φεβρουαρίου 2017, Euro Tyre, C‑21/16, EU:C:2017:106, σκέψη 34 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).
39 Εφόσον πληρούνται οι εν λόγω ουσιαστικές προϋποθέσεις, η αρχή της φορολογικής ουδετερότητας επιτάσσει τη χορήγηση απαλλαγής από τον ΦΠΑ ακόμη και αν οι υποκείμενοι στον φόρο παρέλειψαν ορισμένες τυπικές προϋποθέσεις (βλ., συναφώς, απόφαση της 9ης Φεβρουαρίου 2017, Euro Tyre, C‑21/16, EU:C:2017:106, σκέψη 35 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).
40 Κατά τη νομολογία του Δικαστηρίου, υφίστανται μόνον δύο περιπτώσεις κατά τις οποίες η μη τήρηση τυπικής απαίτησης μπορεί να συνεπάγεται την απώλεια του δικαιώματος απαλλαγής από τον ΦΠΑ (απόφαση της 9ης Φεβρουαρίου 2017, Euro Tyre, C‑21/16, EU:C:2017:106, σκέψη 38 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).
41 Αφενός, δεν μπορεί να προβάλλεται η αρχή της φορολογικής ουδετερότητας, με σκοπό τη απαλλαγή από τον ΦΠΑ, εκ μέρους υποκειμένου στον φόρο ο οποίος εκ προθέσεως μετέσχε σε φοροδιαφυγή, διακυβεύοντας τη λειτουργία του κοινού συστήματος ΦΠΑ (απόφαση της 9ης Φεβρουαρίου 2017, Euro Tyre, C‑21/16, EU:C:2017:106, σκέψη 39 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία). Κατά τη νομολογία του Δικαστηρίου, δεν αντίκειται στο δίκαιο της Ένωσης το να απαιτείται από τον επιχειρηματία να ενεργεί καλόπιστα και να λαμβάνει κάθε μέτρο που μπορεί εύλογα να απαιτηθεί από αυτόν προκειμένου να βεβαιωθεί ότι η πράξη που πραγματοποιεί δεν έχει ως αποτέλεσμα τη συμμετοχή του σε φοροδιαφυγή. Σε περίπτωση που ο συγκεκριμένος υποκείμενος στον φόρο γνώριζε ή όφειλε να γνωρίζει ότι η πράξη που διενήργησε αποτελούσε μέρος απάτης την οποία διέπραξε ο αποκτών και δεν έλαβε όλα τα μέτρα που μπορούσε ευλόγως να λάβει ώστε να την αποφύγει, δεν πρέπει να του αναγνωρισθεί το δικαίωμα απαλλαγής από τον ΦΠΑ (απόφαση της 9ης Φεβρουαρίου 2017, Euro Tyre, C‑21/16, EU:C:2017:106, σκέψη 40 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).
42 Αφετέρου, η μη τήρηση μιας τυπικής προϋπόθεσης μπορεί να καταλήξει σε άρνηση απαλλαγής από τον ΦΠΑ εάν έχει ως αποτέλεσμα να εμποδίζεται η μετά βεβαιότητας απόδειξη της τήρησης των ουσιαστικών προϋποθέσεων (απόφαση της 9ης Φεβρουαρίου 2017, Euro Tyre, C‑21/16, EU:C:2017:106, σκέψη 42 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).
43 Όσον αφορά, όπως εν προκειμένω, τα αντικειμενικά χαρακτηριστικά μιας παροχής υπηρεσιών μεταφοράς, όπως αυτής την οποία αφορά το άρθρο 146, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, της οδηγίας ΦΠΑ, από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι η παροχή αυτή πρέπει να απαλλάσσεται από τον ΦΠΑ όταν συνδέεται άμεσα με εξαγωγή αγαθών.
44 Μεταξύ των εν λόγω ουσιαστικών προϋποθέσεων περιλαμβάνονται επομένως, όπως υπομνήσθηκε και στη σκέψη 35 της παρούσας απόφασης, η ύπαρξη άμεσου δεσμού μεταξύ της οικείας παροχής και εξαγωγής αγαθών, η δε εξαγωγή αυτή νοείται ιδίως, όπως προκύπτει από το άρθρο 146, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, της οδηγίας ΦΠΑ, ως παράδοση αγαθών που αποστέλλονται ή μεταφέρονται από τον πωλητή ή για λογαριασμό του εκτός της Ένωσης.
45 Ασφαλώς, η παροχή υπηρεσιών μεταφοράς που απαλλάσσεται από τον φόρο δυνάμει του άρθρου 146, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, της οδηγίας ΦΠΑ πρέπει να διακρίνεται από την πράξη εξαγωγής αυτή καθεαυτήν, η οποία συνιστά άλλη φορολογητέα πράξη, υποκείμενη σε ειδικό φορολογικό και τελωνειακό καθεστώς, και στην οποία, ενδεχομένως, εμπλέκονται άλλοι υπόχρεοι, της οποίας η απαλλαγή εμπίπτει εξάλλου στο άρθρο 146, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, της οδηγίας αυτής.
46 Εντούτοις, δεν αμφισβητείται, όπως υπομνήσθηκε στις σκέψεις 34 και 35 της παρούσας απόφασης, ότι η παροχή υπηρεσιών μεταφοράς που απαλλάσσεται κατ’ αυτόν τον τρόπο τυγχάνει ακριβώς απαλλαγής μόνον διότι είναι παρεπόμενη μιας τέτοιας πράξης εξαγωγής αγαθών την οποία συμπληρώνει και στης οποίας την πραγματική εκτέλεση συμβάλλει, αποσκοπώντας, όπως και η απαλλαγή που χορηγείται στην τελευταία αυτή πράξη, στη διασφάλιση της φορολόγησης των εν λόγω παραδόσεων αγαθών και παροχών υπηρεσιών στον τόπο προορισμού τους, ήτοι στον τόπο κατανάλωσης των εξαγόμενων προϊόντων.
47 Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι όλες οι απαλλαγές που προβλέπονται στο άρθρο 146, παράγραφος 1, της οδηγίας περί ΦΠΑ αποτελούν, όπως προκύπτει από τον τίτλο του εν λόγω άρθρου, «απαλλαγές κατά την εξαγωγή».
48 Υπό τις συνθήκες αυτές, προκειμένου μια παροχή υπηρεσίας μεταφοράς να μπορεί να απαλλαγεί από τον ΦΠΑ βάσει του άρθρου 146, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, της οδηγίας ΦΠΑ καθώς και, στις περιπτώσεις που η παροχή αυτή πραγματοποιείται από μεσάζοντα που ενεργεί στο όνομα και για λογαριασμό τρίτων, βάσει του άρθρου 153 της εν λόγω οδηγίας, είναι κατ’ αρχήν αναγκαίο τα επίμαχα αγαθά να έχουν πράγματι εξαχθεί, ήτοι παραδοθεί εκτός της Ένωσης, και η πραγματοποίηση αυτής της εξαγωγής πρέπει να αποδεικνύεται κατά τρόπο ικανοποιητικό για τις αρμόδιες φορολογικές αρχές. Μια τέτοια απαίτηση η οποία, ως εκ τούτου, αφορά τις ουσιαστικές προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται ώστε να χορηγηθεί η απαλλαγή δεν μπορεί, συνεπώς, να θεωρηθεί αμιγώς τυπική υποχρέωση κατά την έννοια της νομολογίας που υπομνήσθηκε στη σκέψη 38 της παρούσας απόφασης.
49 Εντούτοις, αυτό δεν σημαίνει ότι η χορήγηση μιας τέτοιας απαλλαγής υπόκειται στην αναγκαία προϋπόθεση ότι ο ενδιαφερόμενος μεταφορέας ή μεσάζων, προκειμένου να αποδείξει την πραγματοποίηση της εξαγωγής, πρέπει να προσκομίσει διασάφηση εξαγωγής, αποκλειομένου κατ’ αυτόν τον τρόπο κάθε άλλου αποδεικτικού στοιχείου που παρέχει στην αρμόδια φορολογική αρχή το έρεισμα που απαιτείται για να διαμορφώσει τη θέση της συναφώς.
50 Πράγματι, η επιβολή μιας τέτοιας αποκλειστικής μεθόδου απόδειξης θα ισοδυναμούσε με την εξάρτηση του δικαιώματος απαλλαγής από την τήρηση τυπικών προϋποθέσεων, κατά την έννοια της νομολογίας που υπομνήσθηκε στις σκέψεις 38 και 39 της παρούσας απόφασης, χωρίς να εξετάζεται το ζήτημα κατά πόσον πληρούνταν πράγματι οι ουσιαστικές απαιτήσεις που θέτει το δίκαιο της Ένωσης. Το γεγονός και μόνον ότι μεταφορέας ή μεσάζων που συμμετέχει σε πράξη μεταφοράς δεν είναι σε θέση να προσκομίσει διασάφηση εξαγωγής δεν συνεπάγεται ότι η εξαγωγή αυτή δεν πραγματοποιήθηκε όντως.
51 Συναφώς, η υποχρέωση κατάθεσης μιας τέτοιας διασάφησης εξαγωγής απορρέει, όπως προκύπτει ιδίως από τα άρθρα 59, 161 και 182α του τελωνειακού κώδικα, από το τελωνειακό καθεστώς που εφαρμόζεται ειδικά στην πράξη εξαγωγής αυτή καθεαυτήν και όχι στην παροχή υπηρεσιών μεταφοράς υπό την κάλυψη δελτίου TIR, η οποία άλλωστε υπάγεται σε καθεστώς διαμετακόμισης. Ειδικότερα, η υποχρέωση αυτή δεν βαρύνει, κατ’ αρχήν, τον μεταφορέα ή τον μεσάζοντα που μνημονεύονται στο άρθρο 153 της οδηγίας ΦΠΑ, οι οποίοι, από την πλευρά τους, αναλαμβάνουν την ευθύνη της μεταφοράς των αγαθών μέσω της διέλευσης των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης και της διακίνησης των αγαθών προς τον προορισμό τους σε τρίτη χώρα, και, κατά συνέπεια, δεν οφείλουν κατ’ ανάγκη να διαθέτουν την εν λόγω διασάφηση.
52 Προκειμένου να προβούν στους οφειλόμενους ελέγχους για να διαπιστώσουν αν πληρούνται οι ουσιαστικές προϋποθέσεις από τις οποίες εξαρτάται η χορήγηση της απαλλαγής που προβλέπεται στο άρθρο 146, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, οι αρμόδιες φορολογικές αρχές πρέπει, όπως επισήμανε και η γενική εισαγγελέας στο σημείο 39 των προτάσεών της, να εξετάσουν το σύνολο των στοιχείων που διαθέτουν, για να προσδιορίσουν αν από τα στοιχεία αυτά μπορεί να συναχθεί ότι είναι αρκούντως πιθανό ότι τα μεταφερθέντα προς τρίτη χώρα αγαθά παραδόθηκαν στη χώρα αυτή. Αντιθέτως, οι εν λόγω αρχές δεν μπορούν να συναγάγουν ότι δεν έγινε η παράδοση αυτή από το γεγονός και μόνον ότι ο μεταφορέας ή ο μεσάζων δεν μπορεί να προσκομίσει διασάφηση εξαγωγής για τα εν λόγω αγαθά.
53 Εξάλλου, όπως επίσης τόνισε η γενική εισαγγελέας στο σημείο 40 των προτάσεών της, η δικογραφία που έχει στη διάθεσή του το Δικαστήριο δεν περιέχει καμία ένδειξη περί του ότι ο μεταφορέας ή ο μεσάζων μετέσχε εν προκειμένω εκ προθέσεως σε φοροδιαφυγή, διακυβεύοντας τη λειτουργία του κοινού συστήματος ΦΠΑ, ή ότι, σε περίπτωση που αυτοί οι υποκείμενοι στον φόρο δεν πληρούσαν την εν λόγω τυπική προϋπόθεση, οι αρμόδιες αρχές θα αδυνατούσαν να προσδιορίσουν κατά πόσον πληρούνται οι ουσιαστικές προϋποθέσεις απαλλαγής.
54 Από τα προεκτεθέντα προκύπτει ότι φορολογική πρακτική κράτους μέλους που αποκλείει τη χορήγηση απαλλαγής από τον ΦΠΑ για τις υπηρεσίες μεταφοράς αγαθών που είναι άμεσα συνδεδεμένες με την εξαγωγή αγαθών εκτός της Ένωσης, η οποία προβλέπεται στο άρθρο 146, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, της οδηγίας ΦΠΑ, ή για τις παροχές σχετικών υπηρεσιών που πραγματοποιούνται από μεσάζοντες, που μνημονεύονται στο άρθρο 153 της οδηγίας αυτής, για τον λόγο και μόνον ότι ο ενδιαφερόμενος μεταφορέας ή μεσάζων δεν είναι σε θέση να προσκομίσει τελωνειακή διασάφηση εξαγωγής των εν λόγω αγαθών δεν συνάδει με τη νομολογία που υπομνήσθηκε στη σκέψη 38 της παρούσας απόφασης.
55 Πρέπει να υπομνησθεί ότι η αρχή της ασφάλειας δικαίου, της οποίας αναγκαίο συμπλήρωμα συνιστά η αρχή της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης και την οποία οφείλουν να τηρούν, όπως υπομνήσθηκε στη σκέψη 37 της παρούσας απόφασης, τα κράτη μέλη όταν καθορίζουν τις προϋποθέσεις απαλλαγής, επιτάσσει, αφενός, να είναι σαφείς και ακριβείς οι κανόνες δικαίου και, αφετέρου, να είναι η εφαρμογή τους προβλέψιμη για τους πολίτες (απόφαση της 9ης Οκτωβρίου 2014, Traum, C‑492/13, EU:C:2014:2267, σκέψη 28 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).
56 Η αρχή αυτή πρέπει να τηρείται με ιδιαίτερη αυστηρότητα, οσάκις πρόκειται για διατάξεις που μπορούν να έχουν οικονομικές επιπτώσεις, ώστε να μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να γνωρίζουν με ακρίβεια την έκταση των υποχρεώσεων που τους επιβάλλουν. Επομένως, οι υποκείμενοι στον φόρο πρέπει να γνωρίζουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις προτού προβούν σε συναλλαγή (βλ. απόφαση της 9ης Οκτωβρίου 2014, Traum, C‑492/13, EU:C:2014:2267, σκέψη 29 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).
57 Εξάλλου, το Δικαστήριο έχει διευκρινίσει ότι οι σχετικές με την απόδειξη υποχρεώσεις τις οποίες υπέχει ο υποκείμενος στον φόρο πρέπει να καθορίζονται βάσει των προϋποθέσεων που προβλέπονται ρητώς προς τούτο από το εθνικό δίκαιο και της συνήθους πρακτικής που ακολουθείται για παρόμοιες συναλλαγές (απόφαση της 9ης Οκτωβρίου 2014, Traum, C‑492/13, EU:C:2014:2267, σκέψη 30 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).
58 Εν προκειμένω, όπως υπογραμμίζει το αιτούν δικαστήριο, η απαίτηση προσκόμισης τελωνειακής διασάφησης εξαγωγής δεν προκύπτει από το κείμενο της επίμαχης στην κύρια δίκη εθνικής ρύθμισης, η οποία προβλέπει, στο πλαίσιο αυτό, μόνον την προσκόμιση εγγράφων τα οποία δεν εξειδικεύονται άλλως και τα οποία παρέχουν τη δυνατότητα να αποδειχθεί η εξαγωγή των μεταφερόμενων αγαθών.
59 Υπό τις συνθήκες αυτές, η επίμαχη στην κύρια δίκη φορολογική πρακτική δεν είναι σύμφωνη προς τις απαιτήσεις που απορρέουν από την αρχή της ασφάλειας δικαίου οι οποίες υπομνήσθηκαν στις σκέψεις 55 έως 57 της παρούσας απόφασης.
60 Τρίτον, όσον αφορά την αποδεικτική αξία που μπορεί να διαθέτει το δελτίο TIR, προκειμένου να τεκμηριωθεί ότι πληρούται η προϋπόθεση που αφορά την εξαγωγή αγαθών με την οποία πρέπει να είναι άμεσα συνδεδεμένη μια παροχή υπηρεσιών μεταφοράς προκειμένου να χορηγηθεί η απαλλαγή από τον ΦΠΑ που προβλέπεται στο άρθρο 146, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, της οδηγίας ΦΠΑ, πρέπει να υπομνησθεί ότι το εν λόγω έγγραφο, που έχει ομοιόμορφο χαρακτήρα, εκδίδεται σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της Σύμβασης TIR, στην οποία είναι συμβαλλόμενα μέρη τόσο η Ένωση όσο και τα κράτη μέλη της.
61 Το άρθρο 91, παράγραφοι 1, στοιχείο βʹ, και 2, στοιχείο βʹ, του τελωνειακού κώδικα διευκρινίζει ότι η κυκλοφορία εμπορευμάτων εντός του τελωνειακού εδάφους της Ένωσης η οποία πρόκειται να περατωθεί εκτός της Ένωσης εμπίπτει, σε ορισμένες περιπτώσεις που καθορίζονται σύμφωνα με τη διαδικασία της επιτροπής, στο καθεστώς της εξωτερικής διαμετακόμισης, ιδίως όταν η κυκλοφορία αυτή πραγματοποιείται υπό την κάλυψη ενός τέτοιου δελτίου TIR.
62 Το δελτίο TIR πρέπει, όπως προκύπτει από τις διατάξεις της Σύμβασης TIR, ιδίως από το άρθρο 1, στοιχεία εʹ και ιδʹ, να προσκομίζεται μαζί με το όχημα που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά των οικείων εμπορευμάτων στα τελωνεία αναχώρησης, διέλευσης και προορισμού, πρέπει δε να θεωρείται από τα τελωνεία αυτά, επί των φύλλων, αντιτύπων και στελεχών του μνεία των οποίων γίνεται στη σκέψη 16 της παρούσας απόφασης, προκειμένου να καταστεί δυνατή η εκκαθάριση των διαφόρων σχετικών πράξεων TIR εφόσον αποδειχθεί ότι ολοκληρώθηκαν σύμφωνα με τους κανόνες.
63 Από τα προεκτεθέντα προκύπτει ότι ένα δελτίο TIR δεόντως θεωρημένο, ιδίως από τις τελωνειακές αρχές της τρίτης χώρας προορισμού, αποτελεί επίσημο έγγραφο που καθιστά κατ’ αρχήν δυνατό να βεβαιωθεί ότι τα εν λόγω αγαθά διακινήθηκαν υλικώς πέραν των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης προς τρίτη χώρα και ότι έφτασαν στη χώρα αυτή.
64 Ειδικότερα, μια τέτοια διέλευση συνόρων και η άφιξη των αγαθών στην τρίτη χώρα προορισμού την οποία αποδεικνύει κατά τα ως άνω το σχετικό δελτίο TIR αποτελεί συστατικό στοιχείο της πράξεως εξαγωγής που τη διακρίνει από την πράξη που διενεργείται εντός της Ένωσης (βλ., κατ’ αναλογίαν, απόφαση της 27ης Σεπτεμβρίου 2007, Teleos κ.λπ., C‑409/04, EU:C:2007:548, σκέψη 37).
65 Επομένως, όταν μια τέτοια παροχή υπηρεσιών μεταφοράς πραγματοποιείται υπό την κάλυψη δελτίου TIR, το δελτίο αυτό δύναται, αν δεν υπάρχουν λόγοι που να εγείρουν αμφιβολίες ως προς την αυθεντικότητα ή την αξιοπιστία του εν λόγω δελτίου και των στοιχείων του, να έχει ιδιαίτερη σημασία στο συγκεκριμένο πλαίσιο της αναγνώρισης δικαιώματος απαλλαγής όσον αφορά την εν λόγω παροχή υπηρεσιών μεταφοράς.
66 Οι φορολογικές αρχές πρέπει επομένως να λαμβάνουν δεόντως υπόψη το εν λόγω έγγραφο, όπως εξάλλου, καθώς υπομνήσθηκε και στη σκέψη 52 της παρούσας απόφασης, και όλα τα άλλα στοιχεία που έχουν στην κατοχή τους.
67 Συναφώς, εναπόκειται στις εν λόγω αρχές να λαμβάνουν επίσης υπόψη τα έγγραφα που εκδίδονται στο πλαίσιο της Σύμβασης CMR, όπως αυτά τα οποία αναφέρει το αιτούν δικαστήριο, προκειμένου να εξετάζουν αν τα έγγραφα αυτά μπορούν, κατά περίπτωση, να τεκμηριώσουν, κατά πιθανολόγηση, την πραγματική εξαγωγή των μεταφερθέντων εμπορευμάτων.
68 Λαμβανομένου υπόψη του συνόλου των ανωτέρω σκέψεων, στα προδικαστικά ερωτήματα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι, αφενός, το άρθρο 146, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, της οδηγίας ΦΠΑ και, αφετέρου, η εν λόγω διάταξη σε συνδυασμό με το άρθρο 153 της ίδιας οδηγίας πρέπει να ερμηνευθούν υπό την έννοια ότι αντιτίθενται σε φορολογική πρακτική κράτους μέλους δυνάμει της οποίας η απαλλαγή από τον ΦΠΑ, αντιστοίχως, για τις παροχές υπηρεσιών μεταφοράς που είναι άμεσα συνδεδεμένες με εξαγωγές αγαθών και για τις παροχές υπηρεσιών που πραγματοποιούνται από μεσάζοντες στο πλαίσιο των υπηρεσιών αυτών μεταφοράς εξαρτάται από την προσκόμιση από τον υποκείμενο στον φόρο της τελωνειακής διασάφησης εξαγωγής των οικείων αγαθών. Συναφώς, στις αρμόδιες αρχές εναπόκειται, προκειμένου να χορηγήσουν τις εν λόγω απαλλαγές, να εξετάσουν κατά πόσον από το σύνολο των στοιχείων που διαθέτουν μπορεί να συναχθεί ότι είναι αρκούντως πιθανή η πλήρωση της προϋπόθεσης που αφορά την εξαγωγή των σχετικών αγαθών. Στο πλαίσιο αυτό, δελτίο TIR θεωρημένο από τις τελωνειακές αρχές της τρίτης χώρας προορισμού των αγαθών και προσκομισθέν από τον υποκείμενο στον φόρο, συνιστά στοιχείο το οποίο οι εν λόγω αρχές οφείλουν κατ’ αρχήν να λαμβάνουν δεόντως υπόψη, εκτός αν έχουν συγκεκριμένους λόγους να αμφιβάλλουν για την αυθεντικότητα ή την αξιοπιστία του εγγράφου αυτού.
Επί των δικαστικών εξόδων
69 Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται.
Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (έβδομο τμήμα) αποφαίνεται:
Το άρθρο 146, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, της οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας, αφενός, και η εν λόγω διάταξη σε συνδυασμό με το άρθρο 153 της ίδιας οδηγίας, αφετέρου, πρέπει να ερμηνευθούν υπό την έννοια ότι αντιτίθενται σε φορολογική πρακτική κράτους μέλους δυνάμει της οποίας η απαλλαγή από τον φόρο προστιθέμενης αξίας, αντιστοίχως, για τις παροχές υπηρεσιών μεταφοράς που είναι άμεσα συνδεδεμένες με εξαγωγές αγαθών και για τις παροχές υπηρεσιών που πραγματοποιούνται από μεσάζοντες στο πλαίσιο των υπηρεσιών αυτών μεταφοράς εξαρτάται από την προσκόμιση από τον υποκείμενο στον φόρο της τελωνειακής διασάφησης εξαγωγής των οικείων αγαθών. Συναφώς, στις αρμόδιες αρχές εναπόκειται, προκειμένου να χορηγήσουν τις εν λόγω απαλλαγές, να εξετάσουν κατά πόσον από το σύνολο των στοιχείων που διαθέτουν μπορεί να συναχθεί ότι είναι αρκούντως πιθανή η πλήρωση της προϋπόθεσης που αφορά την εξαγωγή των σχετικών αγαθών. Στο πλαίσιο αυτό, δελτίο TIR θεωρημένο από τις τελωνειακές αρχές της τρίτης χώρας προορισμού των αγαθών και προσκομισθέν από τον υποκείμενο στον φόρο συνιστά στοιχείο το οποίο οι εν λόγω αρχές οφείλουν κατ’ αρχήν να λαμβάνουν δεόντως υπόψη, εκτός αν έχουν συγκεκριμένους λόγους να αμφιβάλλουν για την αυθεντικότητα ή την αξιοπιστία του εγγράφου αυτού.
(υπογραφές)
Άρθρα Το ζήτημα των συγχωνεύσεων και διασπάσεων - Άρθρο 54 Ν. 4172/2013
Το ζήτημα των Συγχωνεύσεων και διασπάσεων Άρθρο 54 Ν.4172/2013
ΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ Α. ΑΝΤΩΝΙΟΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ – ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΟΣ
Εισηγητής Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων Σπουδών
«Master» στο ΕΚΠΑ και I.Ε.Σ.Ο.Ε.Λ. με κατεύθυνση
στην «Εφαρμοσμένη Λογιστική και Ελεγκτική»
Πρόλογος
Η εταιρική νομοθεσία με τα άρθρα 66 έως 89 του κ.ν. 2190/1920,τα άρθρα 51 και 53-55 του ν. 3190/1955, όπως ισχύουν, το δεύτερο εδάφιο του άρθρου 87, τα άρθρα 106 έως 115 και τα άρθρα 282, 282Α και 283 του ν. 4072/2012,ρυθμίζουν ζητήματα εταιρικών μετασχηματισμών όπως Συγχωνεύσεων, Διασπάσεων, Μετατροπών.
Μία οντότητα μπορεί να επιλέξει να κάνει χρήση για ζητήματα εταιρικών μετασχηματισμών :
• των γενικών διατάξεων της εταιρικής νομοθεσίας χωρίς καμία αναφορά σε διατάξεις φορολογικής νομοθεσίας,
• των διατάξεων των αναπτυξιακών νόμων ν.δ. 1297/1972**, ν. 2166/1993*.
Με τις διατάξεις του άρθρου 11 του ν.δ.1297/1972 ορίζεται ότι δεν θίγονται οι διατάξεις των παρ. 1, 2, 3, 5 και 7 του άρθρου 51 και των άρθρων 53 του ν. 3190/1955 και των παραγράφων 2, 3 και 4 του άρθρου 4 του ν.δ. 4237/1962.
Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του ν.2166/1993 ορίζεται ότι κατά την εφαρμογή του νόμου αυτού δεν θίγονται οι διατάξεις των παρ. 1, 2, 3, 5 και 7 του άρθρου 51 και των άρθρων 53 - 55 του ν. 3190/1955 και των παρ. 2, 3 και 4 του άρθρου 8, του άρθρου 9 και των άρθρων 69 έως 89 του κ.ν. 2190/1920.
Στις 11/10/2018, τέθηκε σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση όπου και ολοκληρώθηκε στις 25/10/2018, το σχέδιο νόμου «Περί εταιρικών μετασχηματισμών» ,ένα ενιαίο νομοθέτημα για το σύνολο των εταιρικών μετασχηματισμών. Αυτό έγινε διότι υπήρχε ανάγκη επικαιροποίησης -τροποποίησης των διατάξεων του εταιρικού δικαίου και ειδικότερα των Κ.Ν.2190/1920, Ν.3190/1955 και Ν.4072/2012 ως προς τα θέματα μετασχηματισμού των εταιρειών και η ανάγκη σύγκλισης / εναρμόνισης των διατάξεων των φορολογικών / αναπτυξιακών νόμων όπως ενδεικτικά του Ν.Δ.1297/1972 και των Ν.2166/1993 και Ν.4172/2013 με το εταιρικό δίκαιο.
Συγχώνευση με απορρόφηση είναι πράξη με την οποία μία ή περισσότερες εταιρείες (εισφέρουσες), κατά τη διάλυσή τους χωρίς να ακολουθήσει εκκαθάριση, μεταβιβάζουν όλα τα περιουσιακά τους στοιχεία (ενεργητικού και παθητικού) σε άλλη υφιστάμενη εταιρεία (λήπτρια) με αντάλλαγμα την απόδοση στους μετόχους ή εταίρους της εισφέρουσας εταιρείας τίτλων του κεφαλαίου της λήπτριας εταιρείας.
Συγχώνευση με σύσταση νέας εταιρείας είναι πράξη, με την οποία δύο ή περισσότερες εταιρείες (εισφέρουσες), κατά τη διάλυσή τους χωρίς να ακολουθήσει εκκαθάριση, μεταβιβάζουν όλα τα περιουσιακά τους στοιχεία (ενεργητικού και παθητικού) σε εταιρεία που συστήνουν (λήπτρια) με αντάλλαγμα την απόδοση στους μετόχους ή εταίρους της κάθε εισφέρουσας εταιρείας τίτλων του κεφαλαίου της λήπτριας εταιρείας.
Διάσπαση με απορρόφηση ή με σύσταση νέων εταιρειών είναι η πράξη, με την οποία μία εταιρεία (εισφέρουσα), κατά τη διάλυσή της χωρίς, να ακολουθήσει εκκαθάριση, μεταβιβάζει όλα τα περιουσιακά της στοιχεία (ενεργητικού και παθητικού) σε άλλες υφιστάμενες ή σε νέες εταιρείες που συνιστώνται ταυτόχρονα (λήπτριες) με αντάλλαγμα την απόδοση κατ’ αναλογία (pro rata) στους μετόχους ή εταίρους της τίτλων του κεφαλαίου των ληπτριών εταιρειών.
Μερική διάσπαση
Είναι δυνατόν μία εταιρεία (εισφέρουσα) να μεταβιβάζει χωρίς να λυθεί έναν ή περισσότερους κλάδους δραστηριότητας σε μία ή περισσότερες υφιστάμενες ή νέες εταιρείες (λήπτριες), με την προϋπόθεση να μείνει ένας τουλάχιστον κλάδος δραστηριότητας στην εισφέρουσα εταιρεία, με αντάλλαγμα την απόδοση κατ’ αναλογία (pro rata) στους μετόχους ή εταίρους της τίτλων του κεφαλαίου των ληπτριών εταιρειών. Η περίπτωση αυτή αφορά σε μερική διάσπαση της εισφέρουσας εταιρείας.
Σημείωση:
Η μερική διάσπαση, η οποία δεν προβλέπεται από την εταιρική νομοθεσία (Κ.Ν. 2190/1920), διαφέρει από την εισφορά του ενεργητικού στο γεγονός ότι στη μερική διάσπαση τους τίτλους που εκδίδει η λήπτρια εταιρεία τους λαμβάνουν οι μέτοχοι ή οι εταίροι της εισφέρουσας εταιρείας, ενώ στην εισφορά του ενεργητικού τους αντίστοιχους τίτλους τους λαμβάνει η εισφέρουσα εταιρεία.
Με τις διατάξεις του άρθρου 54 του ν. 4172/2013 παρέχονται φορολογικά ευεργετήματα τα οποία ισχύουν επί Συγχωνεύσεων και διασπάσεων. Σύμφωνα με την παράγραφο 10 του άρθρου 72 του ίδιου νόμου, για μετασχηματισμούς των οποίων η διαδικασία αρχίζει από την 1η Ιανουαρίου 2014 και μετά.
Η υπαγωγή στις διατάξεις του άρθρου 54 του ν. 4172/2013 δεν είναι υποχρεωτική, καθόσον μία επιχείρηση μπορεί να επιλέξει να κάνει χρήση είτε μόνο των γενικών διατάξεων της εταιρικής νομοθεσίας χωρίς καμία αναφορά σε διατάξεις φορολογικής νομοθεσίας, είτε των διατάξεων των αναπτυξιακών νόμων ν.δ. 1297/1972, ν. 2166/1993.
Αν μια επιχείρηση έχει επιλέξει την υπαγωγή της στις διατάξεις του άρθρου 54 του ν. 4172/2013, θα τύχει των φορολογικών ελαφρύνσεων των διατάξεων αυτών, οι οποίες αφορούν στη φορολογία εισοδήματος και των διατάξεων του άρθρου 61 του ν. 4438/2016 (ΦΕΚ Α'220), που ισχύουν για μετασχηματισμούς των οποίων η διαδικασία έχει αρχίσει μετά την ημερομηνία δημοσίευσης του ανωτέρω νόμου (28.11.2016), για τις λοιπές φορολογίες.
Συγκεκριμένα το Άρθρο 61 Ν. 4438/28.11.2016 «Κίνητρα για μετασχηματισμούς επιχειρήσεων με το Ν. 4172/2013» αφορά σε μετασχηματισμούς κατά τα άρθρα 52, 53, 54 και 55 του Ν. 4172/2013 (ΦΕΚ Α΄ 167),ορίζει ότι: «η σύμβαση, η εισφορά και η μεταβίβαση των περιουσιακών στοιχείων των μετασχηματιζόμενων 204 Κ.Φ.Ε. Ν. 4172/2013 Άρθρο 53 επιχειρήσεων, κάθε σχετική πράξη ή συμφωνία που αφορά την εισφορά ή μεταβίβαση στοιχείων ενεργητικού ή παθητικού ή άλλων δικαιωμάτων και υποχρεώσεων και κάθε εμπράγματου ή ενοχικού δικαιώματος, οι αποφάσεις των κατά νόμο οργάνων των μετασχηματιζόμενων εταιριών, η σχέση συμμετοχής στο κεφάλαιο της νέας εταιρίας, καθώς και κάθε άλλη συμφωνία ή πράξη που απαιτείται για το μετασχηματισμό ή τη σύσταση νέας εταιρίας, η δημοσίευση αυτών στο ΓΕΜΗ και η μεταγραφή των σχετικών πράξεων απαλλάσσονται από κάθε φόρο, τέλος χαρτοσήμου ή οποιοδήποτε άλλο τέλος υπέρ του Δημοσίου, καθώς και από κάθε τέλος, εισφορά ή δικαίωμα υπέρ οποιουδήποτε τρίτου, με την επιφύλαξη του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίων.»
Επισημάνσεις:
- Αναφορικά με το ΦΠΑ και το φόρο εισοδήματος, εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κώδικα ΦΠΑ (Ν. 2859/2000) και του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Ν. 4172/2013), όπως ισχύουν, αντίστοιχα. Οι διατάξεις του παρόντος ισχύουν για μετασχηματισμούς των οποίων η διαδικασία αρχίζει μετά τη δημοσίευση του παρόντος.
- Στον κωδικό 463 αναγράφεται το ποσό της υπεραξίας σε περίπτωση εισφοράς ενεργητικού ή συγχώνευσης με τις διατάξεις του άρθρου 53 του ν.4172/2013, αντίστοιχα, η οποία με βάση τις ίδιες διατάξεις δεν φορολογείται κατά τον χρόνο του μετασχηματισμού. ΠΙΝΑΚΑΣ Ι ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 7 ΚΩΔΙΚΟΣ 463
Το άρθρο 54 μπορούμε να το διαχωρίσουμε σε 2 κατηγορίες ,
α) Προϋποθέσεις υπαγωγής (Πίνακας 1) και β) Φορολογικά ευεργετήματα (Πίνακας 2).
Στην πρώτη κατηγορία (Προϋποθέσεις υπαγωγής) ανήκουν οι εξής παράγραφοι του άρθρου 54 Ν.4172/2013:
- Παράγραφος 1, που αποσαφηνίζει το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο όσον αφορά την εφαρμογή της Οδηγίας 2009/133 ΕΚ.
- Παράγραφος 2,3, όπου καθορίζεται η έννοια της πράξης της συγχώνευσης και η έννοια της πράξης της διάσπασης
- Παράγραφος 4, όπου καθορίζονται οι προϋποθέσεις προκειμένου η λήπτρια εταιρεία ή εταιρείες να προβαίνουν σε χρηματική καταβολή πέραν της έκδοσης ή μεταβίβασης τίτλων. Παράγραφος 6, όπου καθορίζεται η νομική μορφή των νομικών προσώπων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος άρθρου, καθώς και το είδος του φόρου αυτών.
- Παράγραφος 13, όπου διευκρινίζεται ότι οι διατάξεις του παρόντος άρθρου μπορούν να εφαρμοστούν κατά τη μεταβίβαση στοιχείων ενεργητικού και παθητικού και περαιτέρω καθορίζεται το πεδίο εφαρμογής του παρόντος άρθρου ως προς την ύπαρξη ή μη φορολογικής κατοικίας στην Ελλάδα της εισφέρουσας ή της λήπτριας εταιρείας με την προϋπόθεση ότι σε περίπτωση που η εισφέρουσα είναι φορολογικός κάτοικος άλλου κράτους - μέλους της Ε.Ε. και η λήπτρια φορολογικός κάτοικος Ελλάδος, τότε τα στοιχεία που μεταβιβάζονται δεν συνδέονται με μόνιμη εγκατάσταση της λήπτριας εκτός Ελλάδος, ενώ σε περίπτωση που η λήπτρια είναι κάτοικος άλλου κράτους - μέλους της Ε. Ε. και η εισφέρουσα φορολογικός κάτοικος Ελλάδος ή άλλου κράτους - μέλους της Ε. Ε. με μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, τότε η μεταβίβαση συνιστά μόνιμη εγκατάσταση της λήπτριας στην Ελλάδα.
- Παράγραφος 14, όπου καθορίζεται ότι το άρθρο αυτό έχει εφαρμογή όταν φορολογικός κάτοικος Ελλάδος εισφέρει τον ευρισκόμενο σε άλλο κράτος - μέλος της Ε. Ε. κλάδο ο οποίος συνιστά μόνιμη εγκατάστασή της. Ωστόσο στην περίπτωση αυτή η προκύπτουσα υπεραξία φορολογείται και από τον προκύπτοντα φόρο αφαιρείται ο φόρος που θα είχε επιβληθεί στο κράτος - μέλος στο οποίο ευρίσκεται η εισφερόμενη μόνιμη εγκατάσταση, αν δεν ίσχυαν οι διατάξεις της Οδηγίας 2009/133/ΕΚ.
- Παράγραφος 17, όπου διευκρινίζονται οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληροί ο μέτοχος που ανταλλάσσει τίτλους της εισφέρουσας με αυτούς της λήπτριας εταιρείας.
Στην δεύτερη κατηγορία (Φορολογικά ευεργετήματα) ανήκουν οι εξής παράγραφοι του άρθρου 54 Ν.4172/2013 :
- Παράγραφος 8, όπου ορίζει ότι η συγχώνευση ή η διάσπαση δεν συνεπάγεται φορολόγηση της προκύπτουσας υπεραξίας
- Παράγραφοι 9,10,11, όπου ρυθμίζονται θέματα που προκύπτουν λόγω της υπόψη μεταβίβασης, όπως διενέργεια αποσβέσεων από τη λήπτρια, η φορολογική μεταχείριση των αποθεματικών και προβλέψεων της εισφέρουσας εταιρείας από τη λήπτρια καθώς και η φορολογική μεταχείριση της ζημίας της εισφέρουσας, αντίστοιχα.
- Παράγραφος 12, όπου διευκρινίζεται ότι η υπεραξία που δημιουργείται υπέρ της λήπτριας εταιρείας κατά τη συγχώνευση ή διάσπαση, η οποία οφείλεται στην ακύρωση της συμμετοχής της στο κεφάλαιο της εισφέρουσας εταιρείας απαλλάσσεται από το φόρο.
- Παράγραφος 16, όπου προκειμένου για την μη ύπαρξη υπεραξίας ο μέτοχος ή εταίρος αποδίδει στους τίτλους που λαμβάνει την αξία που είχαν οι ανταλλασσόμενοι τίτλοι αμέσως πριν την ανταλλαγή μετοχών.
Πίνακας 1
Προϋποθέσεις Υπαγωγής (Βλέπε ΠΟΛ.1057/2017 & ΠΟΛ.1185/2018)
Προϋποθέσεις υπαγωγής |
Επισημάνσεις |
Σε συγχωνεύσεις και διασπάσεις, όπως ορίζονται στις παραγράφους 2, 3 και 4 του ίδιου άρθρου και εφόσον επιλεγεί από την εισφέρουσα και τη λήπτρια εταιρεία ή εταιρείες και πληρούνται οι οριζόμενες στις επόμενες παραγράφους προϋποθέσεις. |
Σημεί.1: Ως «τίτλοι» νοούνται οι μετοχές ή τα εταιρικά μερίδια. Ως συγχώνευση θεωρείται κάθε πράξη με την οποία: Σημεί.2: Ως διάσπαση θεωρείται κάθε πράξη με την οποία: α)μία εταιρεία (εισφέρουσα), κατά τη διάλυσή της χωρίς να τεθεί σε καθεστώς εκκαθάρισης, μεταβιβάζει όλα τα στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού της σε δύο ή περισσότερες υφιστάμενες ή νέες εταιρείες (λήπτριες) με αντάλλαγμα την κατ' αναλογία (pro rata) έκδοση ή μεταβίβαση στους μετόχους ή εταίρους της τίτλων του κεφαλαίου των ληπτριών εταιρειών, |
Με την περίπτωση α' της παραγράφου 3 προβλέπεται η περίπτωση της διάσπασης κατά την οποία, μετά την ολοκλήρωση της πράξης, η εισφέρουσα παύει να υφίσταται και όλα τα στοιχεία της, ανεξάρτητα αν αποτελούν κλάδο/τμήμα κλάδου ή όχι, εισφέρονται σε δύο ή περισσότερες υφιστάμενες ή νέες εταιρείες (λήπτριες). |
Η διαφορά της μερικής διάσπασης από την προβλεπόμενη με τις διατάξεις του άρθρου 52 εισφορά ενεργητικού είναι ότι στη μερική διάσπαση τους τίτλους της λήπτριας εταιρείας λαμβάνουν οι μέτοχοι της εισφέρουσας εταιρείας (διασπώμενης) ενώ στην εισφορά ενεργητικού τους τίτλους της λήπτριας εταιρείας λαμβάνει η εισφέρουσα εταιρεία. Όσον αφορά στην έννοια του κλάδου, ισχύουν όσα αναφέρθηκαν στο Κεφάλαιο Β' της παρούσας.(παράγραφος 3) |
Σε περίπτωση συγχώνευσης ή διάσπασης, σύμφωνα με τις παραγράφους 2 και 3, μπορεί να λάβει χώρα πρόσθετη χρηματική καταβολή από τη λήπτρια εταιρεία ή εταιρείες πέραν της έκδοσης ή μεταβίβασης τίτλων, με την προϋπόθεση ότι η χρηματική καταβολή δεν υπερβαίνει το δέκα τοις εκατό (10%) της ονομαστικής αξίας, ή αν δεν υπάρχει ονομαστική αξία, το δέκα τοις εκατό (10%) της φορολογητέας αξίας των τίτλων. |
|
Εμπίπτουν οι εταιρείες που: α)περιλαμβάνονται στους τύπους που απαριθμούνται στο Παράρτημα Ι Μέρος Α' της Οδηγίας 2009/133/ΕΚ, όπως ισχύει, |
Σημει.2: Οι παραπάνω προϋποθέσεις πρέπει να πληρούνται σωρευτικά, καθόσον αν έστω και μία από αυτές δεν πληρείται τότε δεν είναι δυνατή η υπαγωγή στο υπόψη καθεστώς. |
Οι διατάξεις του άρθρου αυτού εφαρμόζονται για τη μεταβίβαση στοιχείων ενεργητικού και παθητικού: α)στη μεταβίβαση κλάδου ή κλάδων δραστηριότητας που βρίσκονται στην Ελλάδα ή σε άλλο κράτος - μέλος της Ε.Ε., εφόσον η εισφέρουσα και η λήπτρια εταιρεία είναι και οι δύο φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος. β)εφόσον η εισφέρουσα εταιρεία είναι φορολογικός κάτοικος άλλου κράτους - μέλους της Ε.Ε. και η λήπτρια εταιρεία είναι κάτοικος Ελλάδος, στον βαθμό που μετά τη συγχώνευση ή τη διάσπαση τα στοιχεία του ενεργητικού, οι υποχρεώσεις, τα αποθεματικά, οι προβλέψεις και οι ζημίες που μεταβιβάζονται δεν συνδέονται με εκτός Ελλάδος μόνιμη εγκατάσταση της λήπτριας εταιρείας. γ) εφόσον η λήπτρια εταιρεία είναι φορολογικός κάτοικος άλλου κράτους - μέλους της Ε.Ε. και η εισφέρουσα εταιρεία είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδος ή άλλου κράτους - μέλους της Ε.Ε. με μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, στον βαθμό που μετά τη συγχώνευση ή τη διάσπαση τα στοιχεία του ενεργητικού, οι υποχρεώσεις, τα αποθεματικά, οι προβλέψεις και οι ζημίες που μεταβιβάζονται συνδέονται με μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα της λήπτριας εταιρείας. |
Σημεί.3: Στην περίπτωση α), η εισφέρουσα και λήπτρια είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος και η εισφέρουσα μεταβιβάζει κλάδο ή κλάδους δραστηριότητας που βρίσκονται στην Ελλάδα ή σε κράτος μέλος της Ε.Ε., σε αντίθεση με τα οριζόμενα στο άρθρο 52 όπου ο εισφερόμενος κλάδος μπορεί να είναι εγκατεστημένος οπουδήποτε στην αλλοδαπή. Επίσης, καταλαμβάνει και τη διάσπαση ημεδαπής εταιρείας που μεταβιβάζει χωρίς να λυθεί όλα τα στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού της σε μία ή περισσότερες ημεδαπές εταιρείες υφιστάμενες ή νέες εταιρείες (λήπτριες). Διευκρινίζεται ότι στην έννοια της μεταβίβασης του συνόλου των κλάδων των δραστηριοτήτων μίας εταιρείας περιλαμβάνονται και οι περιπτώσεις απορρόφησης μίας ή περισσοτέρων εταιρειών από άλλη υφιστάμενη ή νεοϊδρυόμενη εταιρεία. Σημεί.4: Η περίπτωση β) καταλαμβάνει τη συγχώνευση ή διάσπαση εισφέρουσας εταιρείας που είναι φορολογικός κάτοικος άλλου κράτους μέλους της Ε.Ε. προς ημεδαπή λήπτρια με την προϋπόθεση ότι μετά την ολοκλήρωση του μετασχηματισμού τα στοιχεία που μεταβιβάζονται συνδέονται με την ημεδαπή λήπτρια εταιρεία και όχι με μόνιμη εγκατάσταση αυτής εκτός Ελλάδος. Τα ίδια ισχύουν και στις περιπτώσεις σύστασης νέας ημεδαπής εταιρείας. Σημεί.5: Η περίπτωση γ) αναφέρεται στη συγχώνευση ή διάσπαση ημεδαπής εταιρείας ή εταιρείας άλλου κράτους μέλους της Ε.Ε. με μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα προς αλλοδαπή λήπτρια φορολογικό κάτοικο Ε.Ε., με την προϋπόθεση ότι τα στοιχεία που μεταβιβάζονται θα συνδέονται με μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα της λήπτριας (η οποία προκύπτει είτε εξαιτίας του μετασχηματισμού είτε προϋπήρχε).(παράγραφος 13) |
Εφόσον η εισφέρουσα εταιρεία είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδος και η λήπτρια εταιρεία είναι κάτοικος άλλου κράτους - μέλους της Ε.Ε., στον βαθμό που η συγχώνευση ή η διάσπαση επιφέρει τη μεταβίβαση κλάδου δραστηριότητας που συνιστά μόνιμη εγκατάσταση σε άλλο κράτος - μέλος της Ε.Ε |
Σε αυτή την περίπτωση, δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις των παραγράφων 5, 6, 7 και 8, αλλά η εισφέρουσα εταιρεία δικαιούται πίστωσης έναντι του ποσού του φόρου που προκύπτει ως αποτέλεσμα της συγχώνευσης ή διάσπασης σε σχέση με κάθε φόρο που θα επιβαλλόταν στο εν λόγω κράτος - μέλος της Ε.Ε. στο οποίο βρίσκεται η μόνιμη εγκατάσταση ως αποτέλεσμα της συγχώνευσης ή διάσπασης, εάν δεν ετύγχαναν εφαρμογής οι διατάξεις της Οδηγίας 2009/133/ΕΚ όπως ισχύει.(παράγραφος 14) (Βλέπε παράδειγμα 1 ΠΟΛ.1057/2017) |
Οι διατάξεις του άρθρου 54 εφαρμόζονται σε μέτοχο ή εταίρο ο οποίος, σε περίπτωση συγχώνευσης ή διάσπασης, ανταλλάσσει τίτλους της εισφέρουσας εταιρείας με τίτλους της λήπτριας εταιρείας, υπό την προϋπόθεση ότι: α) ο μέτοχος ή εταίρος είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδος ή β) ο μέτοχος ή εταίρος, ο οποίος δεν είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδος, κατείχε τους τίτλους της εισφέρουσας και κατέχει τους τίτλους της λήπτριας εταιρείας μέσω μόνιμης εγκατάστασης που διατηρεί στην Ελλάδα.(παράγραφος 17) |
|
Παράδειγμα 1 (ΠΟΛ.1057/2017) |
Για παράδειγμα, ελληνική Α.Ε. απορροφάται από γερμανική εταιρεία. Η ελληνική εταιρεία διατηρεί κλάδο δραστηριότητας που συνιστά μόνιμη εγκατάσταση στη Γερμανία. Η υπεραξία για την εισφέρουσα ημεδαπή εταιρεία φορολογείται αλλά εκπίπτει ο φόρος ο οποίος θα είχε πληρωθεί στη Γερμανία εάν δεν ετύγχαναν εφαρμογής οι διατάξεις της Οδηγίας 2009/133/ΕΚ. |
Πίνακας 2
Φορολογικά Ευεργετήματα (Βλέπε ΠΟΛ.1057/2017 & ΠΟΛ.1185/2018)
Φορολογικά ευεργετήματα |
Επισημάνσεις |
Η συγχώνευση ή η διάσπαση δεν συνεπάγεται, κατά τον χρόνο της συγχώνευσης ή της διάσπασης, καμία φορολογία των υπεραξιών οι οποίες υπολογίζονται βάσει της διαφοράς μεταξύ της αγοραίας αξίας των μεταβιβαζομένων στοιχείων ενεργητικού και παθητικού και της φορολογητέας αξίας που είχαν πριν από τον μετασχηματισμό. |
Σημεί.1: Για τον προσδιορισμό της προκύπτουσας υπεραξίας, τη φορολογική μεταχείριση αυτής, καθώς και την απεικόνιση για τη λήπτρια (απορροφώσα) εταιρεία, έχουν ανάλογη εφαρμογή τα όσα αναφέρονται στην ενότητα β) του Κεφαλαίου Β' της παρούσας (ανάλυση άρθρου 52 - φορολογικά ευεργετήματα).(παράγραφος 8) |
Η λήπτρια εταιρεία διενεργεί αποσβέσεις των στοιχείων του ενεργητικού σύμφωνα με τους κανόνες που θα ίσχυαν για την εισφέρουσα εταιρεία, εάν δεν είχε λάβει χώρα η συγχώνευση ή η διάσπαση. |
Σημεί.2: Όπως ισχύει και στην περίπτωση εισφοράς κλάδου με το άρθρο 52 του ίδιου νόμου, θα πρέπει να τηρούνται οι ίδιοι κανόνες αποσβέσεων που τηρούσε και η εισφέρουσα, ήτοι ο συντελεστής απόσβεσης θα είναι ο ίδιος και οι αποσβέσεις θα διενεργούνται επί της αξίας και με τη μέθοδο που εφήρμοζε η εισφέρουσα, ως εάν δεν είχε λάβει χώρα η συγχώνευση ή η διάσπαση.(παράγραφος 9) |
Η λήπτρια εταιρεία μπορεί να μεταφέρει τα αποθεματικά και τις προβλέψεις που σχηματίστηκαν από την εισφέρουσα εταιρεία, με τις φορολογικές απαλλαγές και τους όρους που θα ίσχυαν για την εισφέρουσα εταιρεία, εάν η μεταβίβαση δεν είχε λάβει χώρα. |
Σημεί.3: Η λήπτρια εταιρεία αναλαμβάνει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της εισφέρουσας εταιρείας ως προς τα εν λόγω αποθεματικά και προβλέψεις. Για την περίπτωση αυτή έχουν ανάλογη εφαρμογή τα αναφερόμενα στην παράγραφο 4 του Κεφαλαίου Β' της παρούσας.(παράγραφος 10) |
Όταν η λήπτρια είναι νεοσυσταθείσα εταιρεία (περιπτώσεις συγχώνευσης/διάσπασης όταν η λήπτρια είναι νεοσυσταθείσα εταιρεία), το πρώτο φορολογικό έτος της έχει έναρξη την ημερομηνία ολοκλήρωσης του μετασχηματισμού (ημερομηνία καταχώρησης στο ΓΕΜΗ). |
Σημεί.4: Ομοίως, σε περίπτωση συγχώνευσης με απορρόφηση, κρίσιμος χρόνος για την υποβολή της δήλωσης της εισφέρουσας εταιρείας (απορροφώμενης) είναι ο χρόνος ολοκλήρωσης της συγχώνευσης (καταχώρηση στο ΓΕΜΗ). |
Η λήπτρια εταιρεία μεταφέρει τις ζημίες της εισφέρουσας εταιρείας, υπό τους ίδιους όρους που θα ίσχυαν για την εισφέρουσα εταιρεία, εάν η συγχώνευση ή η διάσπαση δεν είχε λάβει χώρα. |
Σημεί.5: Για τη φορολογική μεταχείριση των ζημιών αυτών εφαρμόζονται ανάλογα τα αναφερόμενα στην παράγραφο 6 της ενότητας β' του Κεφαλαίου Β' της παρούσας.(παράγραφος 11) |
Η λήπτρια εταιρεία συμμετέχει στο κεφάλαιο της εισφέρουσας εταιρείας απαλλάσσεται από τον φόρο για κάθε υπεραξία που προκύπτει λόγω της ακύρωσης αυτής της συμμετοχής. Στην περίπτωση αυτή αποσβένεται η αξία των συμμετοχών που εμφανίζεται στα βιβλία της απορροφώσας (λήπτριας) με το εισφερόμενο κεφάλαιο της εισφέρουσας. Τυχόν ζημία δεν αναγνωρίζεται φορολογικά, καθόσον η υπεραξία από την ίδια αιτία δεν φορολογείται. |
Σημεί.6: Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση που θυγατρική (λήπτρια) απορροφά τη μητρική της εταιρεία (εισφέρουσα), επέρχεται ακύρωση, στα βιβλία της θυγατρικής εταιρείας, της αξίας των ιδίων μετοχών της και τυχόν χρεωστική διαφορά (ζημία) από την ακύρωση αυτή δεν αναγνωρίζεται φορολογικά.(παράγραφος 12) |
Ο μέτοχος ή εταίρος δεν αποδίδει στους τίτλους της λήπτριας που λαμβάνει ως αντάλλαγμα μεγαλύτερη φορολογητέα αξία από την αξία που είχαν οι τίτλοι της εισφέρουσας που κατείχε πριν τη συγχώνευση/διάσπαση. |
Σημεί.7: Δεν προκύπτει καμία υπεραξία για τον μέτοχο ή εταίρο της απορροφώμενης ή διασπώμενης εταιρείας, με εξαίρεση το τμήμα που αντιστοιχεί αναλογικά σε κάθε μετοχή, σε τυχόν χρηματική καταβολή για την οποία αυτός υπόκειται σε φόρο με βάση την παράγραφο 4 του ίδιου άρθρου. Για τον μέτοχο (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) της απορροφώμενης/διασπώμενης εταιρείας εφαρμόζονται όσα αναφέρονται στην παράγραφο 2 της ενότητας β) του κεφαλαίου Γ' της παρούσας (ανάλυση άρθρου 53 - φορολογικά ευεργετήματα).(παράγραφος 16) |
Με τις διατάξεις της παραγράφου 18 του ίδιου άρθρου, όπως προστέθηκαν με την παράγραφο 3 του άρθρου 60 του ν. 4438/2016, παρέχεται η δυνατότητα στη Φορολογική Διοίκηση να επιβάλλει προϋποθέσεις προκειμένου να αποφεύγεται η καταστρατήγηση των σχετικών διατάξεων. Περιπτώσεις καταστρατήγησης αναφέρονται στο Κεφάλαιο Β' της παρούσας. |
|
Η φορολογική διοίκηση με την ΠΟΛ.1185/2018 έδωσε διευκρινήσεις σε ειδικά θέματα που προκύπτουν κατά τη μεταφορά στοιχείων του ενεργητικού και του παθητικού σε υφιστάμενες ή νεοσυσταθείσες εταιρείες σε περίπτωση μετασχηματισμού.
Συγκεκριμένα τα ειδικά θέματα αφορούν :
- Χρεωστική διαφορά από την ανταλλαγή ΟΕΔ κατ' εφαρμογή του προγράμματος συμμετοχής στην αναδιάταξη του Ελληνικού χρέους (PSI)
Με βάση τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου 27 του ν.4172/2013,
«2. Η χρεωστική διαφορά που προκύπτει σε βάρος των νομικών προσώπων των περιπτώσεων α', γ' και δ' του άρθρου 45 από την ανταλλαγή ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου ή εταιρικών ομολόγων με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, κατ' εφαρμογή προγράμματος συμμετοχής στην αναδιάταξη του ελληνικού χρέους, εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα σε τριάντα (30) ισόποσες ετήσιες δόσεις, αρχής γενόμενης από τη χρήση μέσα στην οποία πραγματοποιείται η ανταλλαγή των τίτλων και ανεξάρτητα από το χρόνο διακράτησης των ομολόγων. Για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου, ως χρεωστική διαφορά λαμβάνεται η διαφορά μεταξύ της ονομαστικής αξίας των τίτλων που εκδόθηκαν σε ανταλλαγή και του κόστους απόκτησης των αρχικών τίτλων. Ειδικά, σε περίπτωση που μετά την απόκτηση των αρχικών τίτλων προέκυψε ζημία από την αποτίμησή τους η οποία δεν έχει συμψηφιστεί με αποθεματικό, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 38 του ν. 2238/1994, όπως ισχύει κατά τη δημοσίευση του Κ.Φ.Ε. λαμβάνεται το αρχικό κόστος απόκτησης..»
Σημείωση :
Οι διατάξεις αυτές ισχύουν, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 72 του ν. 4172/2013, από την έναρξη ισχύος του ν. 4046/2012, δηλαδή από τις 14.2.2012 και μετά.
Με την εγκύκλιο ΠΟΛ.1088/24.6.2016 διευκρινίσθηκε ότι όσον αφορά στον προσδιορισμό των φορολογητέων αποτελεσμάτων των νομικών προσώπων που συμμετείχαν στο πρόγραμμα του PSI, η ανωτέρω έκπτωση θα πραγματοποιείται εξωλογιστικά κατ' έτος με βάση την ετήσια δήλωση φορολογίας εισοδήματος αυτών. Περαιτέρω, δεδομένου ότι η χρεωστική διαφορά εκπίπτει σε 30 ισόποσες ετήσιες δόσεις, αρχής γενόμενης από τη χρήση μέσα στην οποία πραγματοποιείται η ανταλλαγή των τίτλων, διευκρινίστηκε ότι για το φορολογικό έτος 2014 και επόμενα η χρεωστική διαφορά για το PSI αποσβένεται σε 28 ισόποσες ετήσιες δόσεις, καθόσον για κάθε μία από τις χρήσεις 2012 και 2013 έχει ήδη εκπέσει το 1/30 αυτής.
Σημείωση:
Βάσει τις ΠΟΛ.1069/2018, το ποσό αυτό καταχωρείται στον κωδικό 752 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Έντυπο Ν), με βάση τις σχετικές οδηγίες που δίδονται για τη συμπλήρωση των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων.
Επομένως, σε περίπτωση συγχώνευσης ή διάσπασης (πράξεις που εξομοιώνονται με καθολική διαδοχή), με τις γενικές διατάξεις ν.4172/2013 ή του εταιρικού δικαίου ( ν.δ. 1297/1972, ν. 2166/1993, ν. 2578/1998 ), επιχειρήσεων που έκαναν χρήση των διατάξεων του ν. 4046/2012, το υπόλοιπο ποσό της χρεωστικής διαφοράς προς έκπτωση θα πρέπει να μεταφερθεί στην προερχόμενη από τον μετασχηματισμό εταιρεία, η οποία υπεισέρχεται στο δικαίωμα της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης από την απόσβεση της ως άνω χρεωστικής διαφοράς και συνεχίζει να εκπίπτει την πραγματοποιηθείσα δαπάνη στα υπολειπόμενα χρόνια.
Σημείωση:
Σε περίπτωση διάσπασης επιχειρήσεων, το αναπόσβεστο υπόλοιπο της χρεωστικής διαφοράς του PSI θα μεταφερθεί στην λήπτρια εταιρεία με βάση τα οριζόμενα στο σχέδιο σύμβασης διάσπασης.
Με τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 63 του ν.4172/2013 ορίζεται ότι:
«1. Ανεξάρτητα από το άρθρο 61, δεν παρακρατείται καθόλου φόρος από μερίσματα και παρόμοιες πληρωμές που διανέμονται σε νομικό πρόσωπο το οποίο περιλαμβάνεται στο Παράρτημα Ι Μέρος Α' της Οδηγίας 2011/96/Ε.Ε. σχετικά με το κοινό φορολογικό καθεστώς το οποίο ισχύει για τις μητρικές και τις θυγατρικές εταιρείες διαφορετικών κρατών - μελών, όπως αυτή ισχύει, εφόσον:
α) το νομικό πρόσωπο που εισπράττει κατέχει μετοχές, μερίδια ή συμμετοχή τουλάχιστον δέκα τοις εκατό (10%), βάσει αξίας ή αριθμού, στο μετοχικό κεφάλαιο ή δικαιώματα σε κέρδη, δικαιώματα ψήφου του φορολογούμενου που προβαίνει στη διανομή,
β) το ελάχιστο ποσοστό κατοχής μετοχών ή μεριδίων ή συμμετοχής διακρατείται για τουλάχιστον είκοσι τέσσερις (24) μήνες, και
γ) το νομικό πρόσωπο που εισπράττει:
αα) περιλαμβάνεται στους τύπους απαριθμούνται στο Παράρτημα Ι Μέρος Α της Οδηγίας 2011/96/ΕΕ, όπως ισχύει, και
ββ) είναι φορολογικός κάτοικος κράτους - μέλους της Ε.Ε. σύμφωνα με τη νομοθεσία του κράτους αυτού και δεν θεωρείται φορολογικός κάτοικος τρίτου κράτους εκτός Ε.Ε. κατ' εφαρμογή όρων σύμβασης αποφυγής διπλής φορολογίας που έχει συναφθεί με αυτό το τρίτο κράτος, και
γγ) υπόκειται, χωρίς τη δυνατότητα επιλογής ή απαλλαγής, σε έναν από τους φόρους που αναφέρονται στο Παράρτημα Ι Μέρος Β της Οδηγίας 2011/96/ΕΕ ή σε οποιονδήποτε άλλο φόρο ενδεχομένως στο μέλλον αντικαταστήσει έναν από τους φόρους αυτούς.»
Με τις διατάξεις της παρ.3 του ίδιου ως άνω άρθρου και νόμου ορίζεται :
«3. Εάν ένας φορολογούμενος που έχει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα διανείμει μέρισμα, καταβάλλει τόκους ή δικαιώματα σε νομικό πρόσωπο που δεν έχει συμπληρώσει είκοσι τέσσερις (24) μήνες διακράτησης του ελάχιστου ποσοστού κατοχής μετοχών ή μεριδίων ή συμμετοχής, αλλά κατά τα λοιπά πληροί τους όρους των παραγράφων 1 και 2, ο υπόχρεος σε παρακράτηση που έχει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα μπορεί προσωρινά να μην προβεί σε παρακράτηση φόρου, εφόσον καταθέσει (τραπεζική) εγγύηση στη Φορολογική Διοίκηση ποσού ίσου προς:
συντελεστής παρακράτησης
−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−− x διανεμηθέν ή καταβληθέν ποσό
1 −/− συντελεστής παρακράτησης
Η απαλλαγή καθίσταται οριστική και η εγγύηση λήγει κατά την ημερομηνία που συμπληρώνονται είκοσι τέσσερεις (24) μήνες διακράτησης του ελάχιστου ποσοστού συμμετοχής. Εάν ο φορολογούμενος παύει να διακρατεί το ελάχιστο ποσοστό συμμετοχής πριν τη συμπλήρωση των είκοσι τεσσάρων (24) μηνών, η εγγύηση καταπίπτει υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου κατά την ημερομηνία αυτή.»
Με την ΠΟΛ.1039/26.1.2015 ερμηνευτική εγκύκλιο εφαρμογής των διατάξεων των άρθρων 48 και 63 του ν.4172/2013, αναφορικά με τον χρόνο χορήγησης του φορολογικού πλεονεκτήματος, αυτός θεωρείται ότι είναι ο χρόνος λήψης της απόφασης διανομής των μερισμάτων από τα αρμόδια όργανα του καταβάλλοντος νομικού προσώπου ή προκειμένου για τα μερίσματα που διανέμουν οι προσωπικές εταιρίες ο χρόνος απόκτησης αυτών από τα μέλη τους.
Επομένως σε περίπτωση μετασχηματισμού με τον οποίο επέρχεται οιονεί καθολική διαδοχή της μετασχηματιζόμενης εταιρείας, δεν επηρεάζεται η αφετηρία του χρόνου διακράτησης (24 μήνες) του ελάχιστου ποσοστού κατοχής συμμετοχών, όπως είχε τεθεί για τη μετασχηματιζόμενη εταιρεία (λήπτρια των μερισμάτων). Τα ανωτέρω ισχύουν και σε περίπτωση καταβολής τόκων και δικαιωμάτων με βάση τις διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 63 του ν.4172/2013 καθώς επίσης και στις περιπτώσεις εισπραττόμενων μερισμάτων του άρθρου 48 του ν.4172/2013.
- Μεταφορά αχρησιμοποίητων προβλέψεων επισφαλών απαιτήσεων
Σε περιπτώση διάσπασης ή εισφοράς κλάδου με βάση τις διατάξεις των άρθρων 54 και 52 του ν.4172/2013, δεδομένου ότι η λήπτρια εταιρεία αναλαμβάνει τις προβλέψεις που σχημάτισε η εισφέρουσα εταιρεία και οι οποίες σχετίζονται με τον κλάδο ή τους κλάδους δραστηριότητας που μεταβιβάζονται υπό τις προϋποθέσεις που θα ίσχυαν για την εισφέρουσα εταιρεία, εάν δεν είχε γίνει η μεταβίβαση (παρ. 5 άρθρου 52 και παρ.10 άρθρου 54 του ν.4172/2013).
Σημείωση:
Το τυχόν αχρησιμοποίητο ποσό των προβλέψεων το οποίο επιβαρύνει τα αποτελέσματα του τρέχοντος φορολογικού έτους της προερχόμενης από τη διάσπαση εταιρείας ή της λήπτριας εταιρείας σε περίπτωση απόσχισης κλάδου αναμορφώνεται με την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του έτους αυτού (ως αρνητική λογιστική διαφορά).
- Μεταφορά αποθεματικών
Σε περίπτωση διάσπασης ή εισφοράς κλάδου επιχειρήσεων με τις διατάξεις του ν.4172/2013, θα πρέπει υποχρεωτικά να εισφερθεί σε κάθε επιχείρηση και το τμήμα της αφορολόγητης έκπτωσης που αντιστοιχεί στα πάγια στοιχεία του κλάδου που εισφέρεται, καθόσον με βάση τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 52 και παρ. 10 του άρθρου 54 του ν.4172/2013, η λήπτρια εταιρεία αναλαμβάνει τα αποθεματικά που σχημάτισε η εισφέρουσα εταιρεία και τα οποία σχετίζονται με τον κλάδο ή τους κλάδους δραστηριότητας.
Σημείωση:
Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η αντιστοίχιση κάποιας επένδυσης με αποθεματικά του συγκεκριμένου αναπτυξιακού νόμου ή τμήματος αυτού, κατά περίπτωση, το αποθεματικό αυτό ή το τμήμα του θα παραμείνει στην εισφέρουσα εταιρεία.
Κλείνοντας θα ήθελα να τονίσω ότι με το παρών άρθρο εκφράζω τις προσωπικές μου απόψεις που στηρίζονται στη δική μου ερμηνευτική προσέγγιση. Σε καμία περίπτωση δεν διεκδικώ το αλάθητο και θα δεχθώ τις όποιες επισημάνσεις ή παρατηρήσεις σας.
Πηγές: |
•Εφηµερίς της Κυβερνήσεως της Ελληνικής ∆ηµοκρατίας, Νόµος υπ’ αριθµ. 4172,Φορολογία εισοδήµατος, επείγοντα µέτρα εφαρµογής του ν. 4046/2012, του ν. 4093/2012 και του ν. 4172/2013 και άλλες διατάξεις, Αριθµός φύλλου 167, 23 Ιουλίου 2013 |
ΠΟΛ.1057/2017 |
ΠΟΛ.1185/2018 - Παροχή οδηγιών επί ειδικών ζητημάτων που προκύπτουν κατά τη μεταφορά στοιχείων του ενεργητικού και του παθητικού σε υφιστάμενες ή νεοσυσταθείσες εταιρείες σε περίπτωση μετασχηματισμού |
•Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος Ν.4172/2013 /Ανάλυση - Ερμηνεία Ν. 4172/2013, Νασόπουλος Α. Αντώνιος ,Αθήνα 2016, Β έκδοση . |
71099/67/2018 Καθορισμός των ειδών και των ποσών των παραβόλων που απαιτούνται για τη χορήγηση οποιασδήποτε έγκρισης που προβλέπεται από τις διατάξεις του ν. 4512/2018 ή γενικότερα τη μεταλλευτική και λατομική νομοθεσία καθώς και την άσκηση οποιασδήποτε προσφυγής ενώπιον του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας
(ΦΕΚ Β' 5018/12.11.2018)
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Έχοντας υπόψη τις διατάξεις:
1. Της παρ. 1 του άρθρου 62 του ν. 4512/2018 (Α΄ 5) «Ρυθμίσεις για την εφαρμογή των Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής και άλλες διατάξεις».
2. Της απόφασης του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής με αριθμό Δ7/Α/ οικ.12050/2223/23.5.2011 (Β΄ 1227) «Κανονισμός Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών» (Κ.Μ.Λ.Ε.), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 51 του ν. 4409/2016 (Α΄ 136).
3. Του Μεταλλευτικού Κώδικα (ν.δ. 210/1973 ΦΕΚ Α΄ 277) όπως ισχύει.
4. Του Π.Δ. 132/2017 (Α΄ 160) «Οργανισμός του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας».
5. Του Π.Δ. 70/2015 (Α΄ 114) «Ανασύσταση των Υπουργείων Πολιτισμού και Αθλητισμού, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Ανασύσταση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου και μετονομασία του σε Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Μετονομασία του Υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και θρησκευμάτων σε Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και θρησκευμάτων, του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού σε Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Μεταφορά Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας στο Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού».
6. Του Π.Δ. 125/2016 (Α΄ 210) «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών».
7. Του Π.Δ. 111/2014 «Οργανισμός του Υπουργείου Οικονομικών» (Α΄ 178), όπως αυτό ισχύει.
8. Της αριθμ. Υ29/8.10.2015 απόφασης του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών Γεώργιο Χουλιαράκη» (Β΄ 2168).
9. Το γεγονός ότι από την παρούσα δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,
αποφασίζουμε:
Άρθρο 1
Καθορίζουμε τα είδη και τα ποσά των παραβόλων που απαιτούνται για τη χορήγηση οποιασδήποτε έγκρισης που προβλέπεται από τις διατάξεις του ν. 4512/2018 ή γενικότερα τη μεταλλευτική και λατομική νομοθεσία καθώς και την άσκηση οποιασδήποτε προσφυγής ενώπιον του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, πλην των περιπτώσεων που προβλέπονται από τις διατάξεις των κεφαλαίων IB και ΙΓ του ν. 4442/2016 και δεν έχουν περιληφθεί στις σχετικές κοινές υπουργικές αποφάσεις, ως εξής:
1. Για την έγκριση τεχνικών μελετών ποσό υπολογιζόμενο σε ποσοστό 2‰ επί του προϋπολογισμού της προβλεπόμενης επένδυσης (εκτός της δαπάνης αυτοκινούμενου εξοπλισμού), με ελάχιστο 300 ευρώ και μέγιστο 6.000 ευρώ.
2. Για την τροποποίηση επικαιροποίηση τεχνικών μελετών ποσό 300 ευρώ. Σε περίπτωση που η τροποποίηση επικαιροποίηση περιλαμβάνει και αύξηση του αρχικού προϋπολογισμού της επένδυσης, εφαρμόζεται η παρ. 1 επί του ποσού που δεν είχε συμπεριληφθεί στην αρχική μελέτη.
3. Για την έγκριση εκχώρησης μεταβίβασης ή οποιασδήποτε τροποποίησης μεταλλευτικών δικαιωμάτων ποσό 300 ευρώ.
4. Για τη χορήγηση ετήσιας παράτασης άδειας μεταλλευτικών ερευνών ποσό 500 ευρώ.
5. Για την χορήγηση άδειας εγκατάστασης για ίδια χρήση ενεργειακών συστημάτων θέρμανσης ψύξης (άρθρο 11 του ν. 3175/2003) ποσό 300 ευρώ.
6. Για την χορήγηση άδειας κατασκευής αποθηκών εκρηκτικών υλών ποσό 500 ευρώ.
7. Για την χορήγηση άδειας λειτουργίας αποθηκών εκρηκτικών υλών καθώς και για την ανανέωση τους ποσό 500 ευρώ.
8. Για την έγκριση ειδικών κανονισμών ασφάλειας σε μεταλλεία και λατομεία ποσό 150 ευρώ.
9. Για την έγκριση σχεδίων οργανωτικής διάρθρωσης σε μεταλλεία και λατομεία ποσό 100 ευρώ.
10. Για την έγκριση ειδικών κανονισμών ασφάλειας κινητών εγκαταστάσεων παρασκευής εκρηκτικών υλών ποσό 300 ευρώ.
11. Για την έγκριση του αριθμού των περιοδικά επιβλεπομένων έργων από Μεταλλειολόγο Μηχανικό ποσό 200 ευρώ.
12. Για την χορήγηση των προβλεπομένων από τις διατάξεις του ΚΜΛΕ επαγγελματικών αδειών γομωτών πυροδοτών ποσό 200 ευρώ.
13. Για την ανανέωση των προβλεπομένων από τις διατάξεις του ΚΜΛΕ επαγγελματικών αδειών γομωτών πυροδοτών ποσό 100 ευρώ.
14. Για την έκδοση αποφάσεων επί προσφυγών ασκουμένων ενώπιον του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας ποσό 100 ευρώ.
15. Για την έγκριση μίσθωσης Μεταλλευτικών Δικαιωμάτων του Δημοσίου με απ' ευθείας σύμβαση ποσό
10.1 ευρώ.
16. Για την έκδοση αποφάσεων του Υπουργού ΠΕΝ για τον περιορισμό των 500 μ. από τα όρια λατομικών περιοχών, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 48 του ν. 4512/2018, ποσό 200 ευρώ.
17. Για την υποβολή αίτησης διενέργειας ερευνητικών εργασιών για τη διαπίστωση κοιτασμάτων μαρμάρων, φυσικών λίθων ή βιομηχανικών ορυκτών των περιπτώσεων α΄ και γ΄ της παρ. 3 του άρθρου 43 του ν. 4512/2018, καθώς και αδρανών υλικών ειδικών χρήσεων, πλην της μαρμαρόσκονης, μαρμαροψηφίδας και των ασβεστολιθικών αντιολισθηρών, σε δημόσιες και δημοτικές εκτάσεις, ποσό τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 66 του ν. 4442/2016.
18. Για την υποβολή αίτησης για τον καθορισμό περιοχής προσφερόμενης ως λατομικής, παράβολο πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 8 του άρθρου 47 του ν. 4512/2018.
19. Για την υποβολή αίτησης για τροποποίηση, επέκταση ή περιορισμό των ορίων ενεργοποιημένης λατομικής περιοχής ή της χωροταξικής κατανομής εντός αυτής, παράβολο τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 9 του άρθρου 48 του ν. 4512/2018.
Τα ανωτέρω ποσά, πλην των προβλεπομένων με τις παρ. 17, 18 και 19, καταβάλλονται στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ., το 50 % του ποσού στον ΚΑΕ 3741 και το υπόλοιπο 50% στον ΚΑΕ 3753, με την έκδοση διπλοτύπων είσπραξης ή και τη χορήγηση εντύπων παραβόλων, όταν τα ποσά ανέρχονται μέχρι του ύψους των καθορισμένων ορίων πληρωμής, με έντυπα παράβολα. Επιπλέον στην τελευταία περίπτωση στρογγυλοποιούνται σύμφωνα με τα ισχύοντα για τα έντυπα παράβολα. Τέλος καταβάλλονται και με τη διαδικασία του ηλεκτρονικού παραβόλου.
Το προβλεπόμενο παράβολο της παρ. 17 καταβάλλεται κατά 100% στον ΚΑΕ 3741, εφόσον πρόκειται για δημόσιες εκτάσεις ή υπέρ του οικείου Δήμου, εφόσον πρόκειται για δημοτικές εκτάσεις.
Τα προβλεπόμενα παράβολα των παρ. 18 και 19 καταβάλλονται υπέρ της οικείας Περιφέρειας.
Επιπλέον των ανωτέρω παραβόλων, προβλέπονται και παράβολα στις κοινές υπουργικές αποφάσεις που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση του ν. 4442/2016 (Κεφάλαια IB και ΙΓ). Ειδικότερα, το παράβολο της παρ. 12 του άρθρου 53 του ν. 4512/2018 «για την έκδοση απόφασης για την έγκριση μίσθωσης» που προβλεπόταν στην 1264/19.1.2012 κοινή απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών και του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (Β΄ 230)» έχει αντικατασταθεί με τα παράβολα των παρ. 1β και 1γ του άρθρου 6 της κοινής υπουργικής απόφασης ΔΑΠ/Α/Φ.4.2/οικ.171313/428/14.2.2018 (Β΄ 479) περί «Καθορισμού διαδικασίας άσκησης δραστηριοτήτων έρευνας και εκμετάλλευσης λατομείων σε δημόσιες και δημοτικές εκτάσεις».
Άρθρο 2 Έναρξη ισχύος
Με την παρούσα καταργείται η κοινή υπουργική απόφαση Δ7/Β/Οικ.13803/Γ.Δ.ΦΠ4213 /2004 (ΦΕΚ Β΄ 1228), όπως τροποποιήθηκε με την κοινή υπουργική απόφαση Δ7/19488/22-8-2011 (ΦΕΚ Β΄ 1986) και την κοινή υπουργική απόφαση 1264/19.1.2012 (ΦΕΚ Β΄ 230).
Η ισχύς της παρούσας αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 17 Οκτωβρίου 2018
Οι Υπουργοί
Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΚΗΣ
Περιβάλλοντος και Ενέργειας
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΑΘΑΚΗΣ
73705/670/2018 Λειτουργία, τήρηση, επικαιροποίηση και περαιτέρω ανάπτυξη του πληροφοριακού συστήματος «Ηλεκτρονική Πολεοδομία»
Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΕΣΕΔΠ/73705/670/22-10-2018
(ΦΕΚ Β' 5045/13-11-2018
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Έχοντας υπόψη:
1) Τις διατάξεις του άρθρου 90 του Κώδικα νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (Α΄ 98).
2) Τις διατάξεις του π.δ. 70/2015 "Ανασύσταση των Υπουργείων Πολιτισμού και Αθλητισμού, ... Μετονομασία... του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας,..." (Α΄ 114).
3) Τις διατάξεις του π.δ. 125/2016 "Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών" (Α΄ 210).
4) Τις διατάξεις του π.δ. 132/2017 "Οργανισμός Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Υ.Π.ΕΝ.)" (Α΄ 160).
5) Την αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΝΕΠ/18877/1096/29.03.2018 απόφαση του Υπουργού και του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας "Εξουσιοδότηση υπογραφής "Με εντολή Υπουργού", του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και "Με εντολή Αναπληρωτή Υπουργού" του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας ... στο Γενικό Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, ..., στους Προϊσταμένους των Γενικών Διευθύνσεων, στους Προϊσταμένους των Διευθύνσεων και στους Προϊσταμένους τμημάτων και των Αυτοτελών τμημάτων και τους Προϊσταμένους Μονάδων των Επιτελικών Δομών ΕΣΠΑΥΠΕΝ" (Β΄ 1228).
6) Τις διατάξεις του ν. 4280/2014 "Περιβαλλοντική αναβάθμιση και ιδιωτική πολεοδόμηση Βιώσιμη ανάπτυξη οικισμών Ρυθμίσεις δασικής νομοθεσίας και άλλες διατάξεις." (Α΄ 159).
7) Τις διατάξεις του ν. 4447/2016 "Χωρικός σχεδιασμός Βιώσιμη ανάπτυξη και άλλες διατάξεις" (Α΄ 241).
8) Τις διατάξεις του ν. 4495/2017 'Έλεγχος και προστασία του Δομημένου Περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις." (Α΄ 167) και ιδίως το άρθρο 124 αυτού, όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 7 του άρθρου 45 του ν. 4546/2018 (Α΄ 101).
9) Την αριθμ. 73813/6630/Β606/05.08.1994 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων "Καθορισμός αμοιβών και προδιαγραφών πολεοδομικών μελετών επέκτασης αναθεώρησης Α΄ και Β΄ κατοικίας οικισμών με πληθυσμό περισσότερο από 2.000 κατοίκους, ειδικών αμιγών επαγγελματικών χρήσεων, καθώς και οικισμών με πληθυσμό λιγότερο από 2.000 κατοίκους" (Β΄ 606).
10) Την αριθμ. 5731/1146/23.02.2000 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων "Τεχνικές προδιαγραφές εκπόνησης πολεοδομικών μελετών και αμοιβές μηχανικών για την εκπόνηση αυτών" (Β΄ 329).
11) Την αριθμ. 9572/1845/06.04.2000 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων "Τεχνικές προδιαγραφές μελετών Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΓΠΣ) και Σχεδίων Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης (ΣΧΟΟΑΠ) και αμοιβές μηχανικών για την εκπόνηση μελετών" (Δ΄ 209).
12) Την αριθμ. 12707/22.04.2016 κοινή απόφαση του Υπουργού και του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας "Δικαιολογητικά και διαδικασία έκδοσης βεβαίωσης καταλληλότητας του άρθρου 4 του ν. 4280/2014 ...." (Β΄ 1308).
13) Την αριθμ. 27016/06.06.2017 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας "Τεχνικές προδιαγραφές μελετών Τοπικών Χωρικών Σχεδίων (Τ.Χ.Σ.) του ν. 4447/2016 (ΦΕΚ Α΄ 241)" (Β΄ 1975).
14) Την αριθμ. 27022/06.06.2017 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας "Τεχνικές προδιαγραφές μελετών Ειδικών Χωρικών Σχεδίων (Ε.Χ.Σ.) του ν. 4447/2016 (ΦΕΚ Α΄ 241)" (Β΄ 1976).
15) Την αριθμ. πρωτ. ΔΤΕ/β/οικ.28601/1152/28.06.2004 εγκύκλιο 47 της ΔΤΕ-ΥΠΕΧΩΔΕ "Οδηγίες και Επισημάνσεις για την πληρότητα των εγκρινόμενων πολεοδομικών μελετών προκειμένου να αποσταλούν προς Δημοσίευση".
16) Τις διατάξεις του ν. 3882/2010 "Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών Εναρμόνιση με την Οδηγία 2007/2/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 14ης Μαρτίου 2007 και άλλες διατάξεις. ..." και ιδίως τις παρ. 1-4 του άρθρου 32 "Ψηφιακή αποτύπωση εγγράφων" αυτού (Α΄ 166).
17) Τις διατάξεις του ν. 4305/2014 "Ανοικτή διάθεση και περαιτέρω χρήση εγγράφων, πληροφοριών και δεδομένων του δημόσιου τομέα" (Α΄ 237).
18) Την αριθμ. ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989/10.4.2012 απόφαση του Υφυπουργού Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης "Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης" (Β΄ 1301).
19) Την αριθμ. ΥΑΠ/Φ.40.4/3/1031/23.4.2012 απόφαση του Υφυπουργού Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης "Ρυθμίσεις για το Ηλεκτρονικό Δημόσιο Έγγραφο" (Β΄ 1317).
20) Την αριθμ. ΥΑΠ/Φ.60/86/1435/13.6.2012 απόφαση του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης "Καθορισμός διαδικασιών υποβολής αιτήσεων έκδοσης, ανάκλησης, ανανέωσης ψηφιακών πιστοποιητικών καθώς και ανάκτησης του ψηφιακού πιστοποιητικού κρυπτογράφησης μέσω των ΚΕΠ (Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών) ως Εντεταλμένων Γραφείων" (Β΄ 1876).
21) Την αριθμ. ΥΑΠ/Φ.40.4/163/7.2.2013 απόφαση του Υφυπουργού Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης "Ρυθμίσεις για α) τη διαδικασία και τον τρόπο ηλεκτρονικής επιβεβαίωσης της λήψης και της ασφαλούς χρονοσήμανσης, β) τις προδιαγραφές και τα πρότυπα του συστήματος για τη γνωστοποίηση, εγγράφων σε φυσικά πρόσωπα ή ΝΠΙΔ με χρήση ΤΠΕ και γ) την ηλεκτρονική διακίνηση εγγράφων μεταξύ φορέων του δημοσίου τομέα και των φυσικών προσώπων ή ΝΠΙΔ" (Β΄ 401).
22) Το από 28.12.2016 Κείμενο Στρατηγικής της Γ.Γ. Ψηφιακής Πολιτικής του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης.
23) Την "Εθνική Ψηφιακή Στρατηγική 2016 2021".
24) Το από 18.01.2018 μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ του ΥΠ.Ε.Ν. και του ΥΠ.ΕΣ. για τη λειτουργία του έργου «Ηλεκτρονική Πολεοδομία».
25) Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,
αποφασίζουμε:
Άρθρο 1
Σκοπός
1. Με την απόφαση αυτή καθορίζονται οι αναγκαίες λεπτομέρειες για τη λειτουργία, τήρηση, επικαιροποίηση και περαιτέρω ανάπτυξη πληροφοριακού συστήματος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Υ.Π.ΕΝ.) υπό τον τίτλο "Ηλεκτρονική Πολεοδομία", το οποίο αφορά στα πολεοδομικά δεδομένα της χώρας και περιλαμβάνει τα δημόσια γεωχωρικά δεδομένα που παράγονται από τις διαδικασίες του ρυθμιστικού χωρικού σχεδιασμού (πολεοδομικού σχεδιασμού) και της εφαρμογής του και έχουν θεσμική και κανονιστική ισχύ γενικά, ειδικά ή τοπικά στην ελληνική επικράτεια.
2. Για τους σκοπούς της προηγούμενης παραγράφου:
α) καθορίζεται μια πάγια και ενιαία διαδικασία συντήρησης και ενημέρωσης του πληροφοριακού συστήματος,
β) ορίζονται οι φορείς που συμμετέχουν στην ως άνω διαδικασία, το υποχρεωτικό της συμμετοχής τους και ο τρόπος συνεργασίας τους,
γ) ορίζεται το υποχρεωτικό της χρήσης και αξιοποίησης των πληροφοριακών εργαλείων που προκύπτουν από την λειτουργία του πληροφοριακού συστήματος και
δ) ρυθμίζεται κάθε άλλο ζήτημα που αφορά την πλήρη αξιοποίηση και τη λειτουργία του πληροφοριακού συστήματος και των εφαρμογών του ώστε να διασφαλίζεται ιχνηλασιμότητα και διαφάνεια.
3. Για την εφαρμογή των σκοπών της παρούσας εκδίδονται, με μέριμνα της καθ' ύλην αρμόδιας υπηρεσίας του Υ.Π.ΕΝ., τεχνικές εγκύκλιοι, οδηγίες και εγχειρίδια, οι οποίες ρυθμίζουν ειδικότερα θέματα όπως αυτά αναλύονται στην παρούσα και επικαιροποιούνται κατά περίπτωση σύμφωνα με τις εθνικές και διεθνείς απαιτήσεις και εξελίξεις.
Άρθρο 2
Πεδίο εφαρμογής
1. Η παρούσα απόφαση εφαρμόζεται στα γεωχωρικά και λοιπά δεδομένα που παράγονται από τις διαδικασίες του ρυθμιστικού χωρικού σχεδιασμού και της εφαρμογής του και αφορά στον έλεγχο και τη ψηφιακή απόδοση σε διαθέσιμα ψηφιακά υπόβαθρα των δικαιολογητικών και στοιχείων για την έκδοση των σχετικών διοικητικών πράξεων από φορείς της Κεντρικής και Αποκεντρωμένης Διοίκησης, καθώς και από φορείς της Αυτοδιοίκησης, όπως:
α) Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια (Γ.Π.Σ.), Σχέδια Χωρικής Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.), Σχέδια Ολοκληρωμένων Αστικών Παρεμβάσεων (Σ.Ο.Α.Π.), Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.) και Σχέδια άλλων Ζωνών (π.χ. Ζ.Ε.Π., Ζ.Α.Α., Ζ.Ε.Ε., Ζ.Υ.Σ. κτλ).
β) Εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια ή σχέδια πόλης ή πολεοδομικά σχέδια ή εγκεκριμένες πολεοδομικές μελέτες και λοιπές πολεοδομικές ρυθμίσεις (π.χ. Περιοχές Ειδικά Ρυθμιζόμενης Πολεοδόμησης Π.Ε.Ρ.ΠΟ., Περιοχές Περιβαλλοντικής Αναβάθμισης και Ιδιωτικής Πολεοδόμησης Π.Π.Α.Ι.Π., τοπικά ρυμοτομικά, πολεοδομικά σχέδια στο πλαίσιο ειδικών νομοθετικών ρυθμίσεων όπως Ε.Σ.Χ.Α.Δ.Α. Ε.Σ.Χ.Α.Σ.Ε. κτλ), οριοθετήσεις οικισμών.
γ) Πράξεις καθορισμού χρήσεων γης, όρων και περιορισμών δόμησης.
δ) Πράξεις αναγνώρισης οδού ως προϋφισταμένης του έτους 1923 σε εντός σχεδίου περιοχές και κύρωσης δικτύου κοινόχρηστων χώρων οικισμών.
ε) Τοπικά Χωρικά Σχέδια (Τ.Χ.Σ.), Ειδικά Χωρικά Σχέδια (Ε.Χ.Σ.) και Πολεοδομικά Σχέδια Εφαρμογής του ν. 4447/2016.
στ) Τροποποιήσεις, αναθεωρήσεις και διορθωτικές πράξεις όλων των παραπάνω.
2. Η παρούσα απόφαση εφαρμόζεται σε όλα τα διακριτά στάδια υποβολής, απόφασης συλλογικού οργάνου ή γνωμοδότησης τεχνικού συμβουλίου, έκδοσης και δημοσίευσης διοικητικής πράξης που αφορά στο ρυθμιστικό χωρικό σχεδιασμό.
Άρθρο 3
Ορισμοί και Λειτουργίες
1. Το "Ηλεκτρονική Πολεοδομία", εφεξής το "Σύστημα", αποτελεί ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα για την τήρηση των δεδομένων που παράγονται από τις διαδικασίες του ρυθμιστικού χωρικού σχεδιασμού και της εφαρμογής του και έχουν θεσμική και κανονιστική ισχύ γενικά, ειδικά ή τοπικά στην ελληνική επικράτεια.
2. Το Σύστημα συμμορφώνεται με τους υποχρεωτικούς κανόνες και πρότυπα σχεδιασμού, ανάπτυξης και λειτουργίας πληροφοριακών συστημάτων και διαδικτυακών τόπων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα του Παραρτήματος Ι της ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989/10.4.2012 (Β΄ 1301) "Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης» και του Π.Δ. 25/2014 (Α΄ 44) «Ηλεκτρονικό Αρχείο και Ψηφιοποίηση εγγράφων".
3. Το Σύστημα αξιοποιεί τις δημόσιες υποδομές υπολογιστικού νέφους (Cloud) και αντίστοιχες υπηρεσίες "Cloud computing" του Κυβερνητικού Υπολογιστικού Νέφους (Government Cloud ή G-Cloud) για την φιλοξενία των απαραίτητων δεδομένων και εφαρμογών και για την παροχή των προβλεπόμενων στην παρούσα απόφαση ηλεκτρονικών υπηρεσιών.
4. Το Σύστημα αναλύεται σε ένα σύνολο διακριτών λειτουργιών στις οποίες περιλαμβάνονται κατ' ελάχιστον οι ακόλουθες:
α) Χωρική Βάση Πολεοδομικών Δεδομένων, έως το επίπεδο του Οικοδομικού Τετραγώνου για τις εντός σχεδίου περιοχές και κατάλληλων πολυγώνων για τις εντός ορίων οικισμών περιοχές και τις εκτός σχεδίου περιοχές, σύμφωνα με την κείμενη πολεοδομική νομοθεσία.
β) Εφαρμογές για την αναζήτηση, απεικόνιση, τηλεφόρτωση, μετασχηματισμό και επίκληση των πολεοδομικών δεδομένων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο ν. 3882/2010.
γ) Εφαρμογή για την καταχώρηση και επικαιροποίηση των γεωχωρικών δεδομένων των πράξεων του ρυθμιστικού χωρικού σχεδιασμού.
δ) Εφαρμογή για την υποστήριξη των διαδικασιών διόρθωσης και συμπλήρωσης των ήδη καταχωρημένων στο Σύστημα γεωχωρικών δεδομένων των πράξεων του ρυθμιστικού χωρικού σχεδιασμού.
ε) Εφαρμογή για τη διαβαθμισμένη πρόσβαση των χρηστών, σύμφωνα με τους προβλεπόμενους ρόλους και αρμοδιότητες τους, σε υπηρεσίες και σε υποσυστήματα του Συστήματος.
στ) Εφαρμογή για τη μετατροπή των γεωχωρικών δεδομένων σε ψηφιακό αρχείο μορφής GML (Geography Markup Language), σύμφωνα με ανοικτά πρότυπα ανταλλαγής και με προκαθορισμένη δομή.
5. Το σύστημα επεκτείνεται προκειμένου να περιλαμβάνει τις διαδικασίες καταχώρισης όλων των ενεργειών και πληροφοριών για όλα τα διακριτά στάδια υποβολής, απόφασης συλλογικού οργάνου ή γνωμοδότησης τεχνικού συμβουλίου, έκδοσης και δημοσίευσης διοικητικής πράξης που αφορά στο ρυθμιστικό χωρικό σχεδιασμό. Η ανωτέρω επέκταση του Συστήματος αποτελεί το υποσύστημα διαχείρισης των ροών εργασίας (workflows), εφεξής το "Υποσύστημα".
6. Το Υποσύστημα αναλύεται σε ένα σύνολο διακριτών λειτουργιών και περιλαμβάνει κατ' ελάχιστον τις ακόλουθες εφαρμογές:
α) Εφαρμογή για την ηλεκτρονική υποβολή, διακίνηση και διαχείριση των παραγόμενων από τις μελέτες του ρυθμιστικού χωρικού σχεδιασμού γεωχωρικών δεδομένων.
β) Εφαρμογή για τη θέαση της ροής των εργασιών για την έγκριση των σχετικών διοικητικών πράξεων, ώστε ανά πάσα χρονική στιγμή το στάδιο προόδου της διαδικασίας, ο αρμόδιος χειριστής (φυσικό πρόσωπο) και οι τυχόν εγκριτικές αποφάσεις να είναι διαθέσιμες μέσω του διαδικτύου προς κάθε ενδιαφερόμενο.
γ) Εφαρμογή για την χρονοσήμανση με σχετική ηλεκτρονική επιβεβαίωση, η οποία διαβιβάζεται στον χρήστη μέσω του Συστήματος και η οποία επέχει θέση εγγράφου βέβαιης χρονολογίας για την τήρηση τυχόν προθεσμιών.
Οι ως άνω εφαρμογές (α) έως (γ) δύναται να υλοποιούνται και να αποδίδονται σε χρήση σταδιακά και, σε κάθε περίπτωση, αρχής γενομένης από την (α).
7. Με πράξη της Προϊσταμένης της Γενικής Διεύθυνσης Χωρικού Σχεδιασμού του Υ.Π.ΕΝ. διαπιστώνεται η ολοκλήρωση και η έναρξη λειτουργίας των εφαρμογών του Υποσυστήματος.
8. Τα τηρούμενα δεδομένα στο Σύστημα, από κοινού με τα μεταδεδομένα και τις υπηρεσίες επεξεργασίας τους, διασυνδέονται με όρους διαλειτουργικότητας, με τα πληροφοριακά συστήματα του Υ.Π.ΕΝ. και άλλων δημόσιων φορέων μέσω διαδικτύου για την παροχή γεωχωρικής πληροφορίας, ιδίως ως προς:
α) τις περιοχές που υπάγονται σε ειδικά νομικά καθεστώτα προστασίας (εκτάσεις χαρακτηρισμένες ή υποκείμενες σε διαχείριση σε ένα πλαίσιο διεθνούς, κοινοτικού και εθνικού δικαίου για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων διατήρησης, όπως χώροι αρχαιολογικού ή ιστορικού ενδιαφέροντος, περιοχές υπαγόμενες στο εθνικό σύστημα προστατευόμενων περιοχών του ν. 3937/2011, δάση και δασικές εκτάσεις, αιγιαλός και παραλία, ποταμοί λίμνες υδατορέματα),
β) τα χαρτογραφικά υπόβαθρα, τα γεωαναφερόμενα δεδομένα από εικόνες της επιφάνειας της γης και τα γεωτεμάχια κτηματολογίου,
γ) τα όρια των διοικητικών ενοτήτων,
δ) τα υδρογραφικά και γεωλογικά στοιχεία,
ε) τα εγκεκριμένα δίκτυα οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών,
στ) τα ενεργειακά δίκτυα ηλεκτρισμού και αερίου,
ζ) τα γεωχωρικά δεδομένα που παράγονται από τις διαδικασίες του στρατηγικού χωρικού σχεδιασμού (χωροταξικού σχεδιασμού) και έχουν θεσμική και κανονιστική ισχύ.
9. Στην εφαρμογή της περίπτωσης (γ) της παραγράφου 4 του παρόντος, δύναται να αναπτυχθεί μηχανισμός διασύνδεσης με το σύστημα δημοσίευσης των φύλλων Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) του Εθνικού Τυπογραφείου (Ε.Τ.) ώστε να είναι εφικτή η αυτόματη ανάρτηση των πράξεων.
Άρθρο 4
Ηλεκτρονικές υπηρεσίες
1. Το Σύστημα παρέχει:
α) Διαδικτυακή πύλη, προσβάσιμη από την ηλεκτρονική διεύθυνση www.epoleodomia.gov.gr, για την πληροφόρηση του ενδιαφερόμενου κοινού, στην οποία υπάρχει διακριτή περιοχή για την πρόσβαση των εμπλεκόμενων στις διαδικασίες του ρυθμιστικού χωρικού σχεδιασμού φορέων σε υπηρεσίες και σε υποσυστήματα του Συστήματος.
β) Δικτυακές υπηρεσίες αναζήτησης, απεικόνισης, τηλεφόρτωσης, μετασχηματισμού και επίκλησης των πολεοδομικών δεδομένων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 8 του ν. 3882/2010.
γ) Ενημερωτικό υλικό, εγχειρίδια χρήσης, απαντήσεις σε συχνές ερωτήσεις φορέων και πολιτών και κάθε απαραίτητη πληροφορία για τη διευκόλυνση των φορέων κατά την ένταξή τους στο σύστημα και στις εφαρμογές του.
2. Στις αρμόδιες για την προώθηση και έκδοση των σχετικών διοικητικών πράξεων δημόσιες αρχές, παρέχεται μέσω του Συστήματος η δυνατότητα:
α) Ελέγχου της συμβατότητας και ορθότητας της δομής και του περιεχόμενου και γεωμετρίας των δεδομένων των υποβαλλόμενων ψηφιακών GML αρχείων,
β) Χορήγησης σχετικών αποδεικτικών (αναφορών και ειδοποιήσεων), μέσω αυτοματοποιημένων διαδικασιών και εργαλείων του πληροφοριακού συστήματος, περί συμμόρφωσης των υποβαλλόμενων γεωχωρικών δεδομένων και μεταδεδομένων με τις ισχύουσες προδιαγραφές, ασφαλούς ενημέρωσης της βάσης δεδομένων και έγκυρης και έγκαιρης δημοσίευσης των δεδομένων κάθε πράξης σε κοινή θέαση και χρήση.
Άρθρο 5
Διαδικασίες συντήρησης και ενημέρωσης του Συστήματος
1. Για την τήρηση του Συστήματος, απαιτείται η αμελλητί επικαιροποίηση του Συστήματος με την εισαγωγή κάθε διοικητικής πράξης που εκδίδεται και θεσμοθετεί πολεοδομική πληροφορία, με ευθύνη της υπηρεσίας που μεριμνά για την έγκριση της πράξης. Η επικαιροποίηση του Συστήματος επιτυγχάνεται:
α) με την καταχώριση της νέας πράξης και των συνοδευτικών αυτής ψηφιακών δεδομένων στη βάση δεδομένων του Συστήματος και
β) με την ενημέρωση της βάσης δεδομένων του Συστήματος λόγω των νέων δεδομένων που τυχόν εισάγει ή λόγω των τροποποιήσεων που τυχόν επιφέρει η νέα πράξη στα υφιστάμενα δεδομένα.
2. Η επικαιροποίηση του Συστήματος αποδεικνύεται με σχετική βεβαίωση, εκδιδόμενη από την υπηρεσία που μεριμνά για την έγκριση της πράξης, η οποία συνοδεύει υποχρεωτικά την πράξη κατά την αποστολή της για δημοσίευση στο Εθνικό Τυπογραφείο.
3. Το Σύστημα ενημερώνεται για τη δημοσίευση της πράξης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και τότε μόνο η πράξη τίθεται σε κοινή θέαση.
Άρθρο 6
Χρήση και αξιοποίηση των εργαλείων του Συστήματος
Τα εργαλεία που παρέχει το Σύστημα χρησιμοποιούνται υποχρεωτικά για τη συντήρηση και ενημέρωση του σε όλα τα στάδια από την εκκίνηση της διαδικασίας για την έκδοση διοικητικής πράξης που αφορά στο ρυθμιστικό χωρικό σχεδιασμό έως τη δημοσίευσή της ως ακολούθως:
1. Οι αναθέτουσες Αρχές (φορείς της Κεντρικής και Αποκεντρωμένης Διοίκησης και της Αυτοδιοίκησης) προβαίνουν, κατόπιν έγκρισης σχετικού αιτήματος προς τη Διεύθυνση Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος, σε μεταφόρτωση των πολεοδομικών δεδομένων από το Σύστημα σε ψηφιακό αρχείο μορφής GML και τα διαθέτουν στον ανάδοχο μελετητή για την εκπόνηση μελέτης που αφορά στο ρυθμιστικό χωρικό σχεδιασμό και την προετοιμασία των νέων ψηφιακών αρχείων.
2. Με την υποβολή της μελέτης, η αρμόδια για την εισήγηση της πράξης σε συλλογικό όργανο (π.χ. Δημοτικό Συμβούλιο) ή τεχνικό συμβούλιο (π.χ. ΣΥΠΟΘΑ) υπηρεσία προβαίνει αμελλητί σε υποβολή του ψηφιακού αρχείου μορφής GML της μελέτης στο Σύστημα με σκοπό τη διενέργεια τυποποιημένων αυτοματοποιημένων ελέγχων μέσω κατάλληλων διαδικασιών και την έκδοσης αναφοράς.
α) Εάν η αναφορά ελέγχου είναι αρνητική, η μελέτη επιστρέφεται συνοδευόμενη από την αναφορά για περαιτέρω διορθώσεις από το μελετητή.
β) Εάν η αναφορά ελέγχου είναι θετική, η μελέτη προωθείται στο επόμενο στάδιο.
3. Μετά τη λήψη της απόφασης συλλογικού οργάνου ή τη γνωμοδότηση τεχνικού συμβουλίου, η αρμόδια για την εισήγηση της πράξης υπηρεσία δύναται:
α) να προωθήσει τη μελέτη σε επόμενο στάδιο,
β) να προβεί σε ενέργειες και μεταβολές στο ψηφιακό αρχείο της μελέτης, να το οριστικοποιήσει και έπειτα να προωθήσει τη μελέτη σε επόμενο στάδιο,
γ) να διατυπώσει παρατηρήσεις και να επιστρέψει τη μελέτη σε προηγούμενο στάδιο.
4. Όταν εγκριθεί η πράξη, η υπηρεσία που μερίμνησε για την έγκριση προβαίνει:
α) στην καταχώριση της πράξης και των συνοδών αυτής ψηφιακών αρχείων στο Σύστημα,
β) στην ενημέρωση του Συστήματος λόγω των τροποποιήσεων που τυχόν επιφέρει ή των νέων δεδομένων που τυχόν εισάγει και
γ) στην ολοκλήρωση της υποβολής της πράξης στο Σύστημα και την έκδοση σχετικής βεβαίωσης για την αποστολή του στο Εθνικό Τυπογραφείο.
5. Στις περιπτώσεις που προβλέπεται έλεγχος της νομιμότητας της πράξης από το ΣτΕ, η υπηρεσία που μεριμνά για την έγκριση:
α) ακολουθεί τη διαδικασία των περιπτώσεων (α) και (β) της παραγράφου 4 του παρόντος πριν την αποστολή της πράξης στο ΣτΕ,
β) μεριμνά για την αποστολή της και
γ) ενημερώνει αμελλητί το Σύστημα με τα στοιχεία αποστολής και επιστροφής της πράξης από το ΣτΕ.
6. Η αρμόδια για τη δημοσίευση της πράξης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως υπηρεσία μεριμνά για την αποστολή της στο Εθνικό Τυπογραφείο και ενημερώνει αμελλητί σχετικά το Σύστημα για την αποστολή, την επιστροφή ή τη δημοσίευσή της.
7. Μετά τη δημοσίευση της πράξης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, η υπηρεσία που μεριμνά για την έγκριση της πράξης προβαίνει:
α) σε ενημέρωση της βάσης δεδομένων με τα στοιχεία της δημοσίευσης και
β) στην ανάρτηση των δεδομένων της πράξης σε κοινή θέαση και χρήση.
Άρθρο 7
Διαδικασίες διόρθωσης και συμπλήρωσης της βάσης δεδομένων
1. Διαπιστωμένες ελλείψεις σε συνοδά των πράξεων διαγράμματα βεβαιώνονται από τις Υ.ΔΟΜ. επί καταλόγου, ο οποίος περιλαμβάνει τους αριθμούς των σχετικών με την περιοχή χωρικής τους αρμοδιότητας ΦΕΚ και αποστέλλεται σε αυτές με μέριμνα της Διεύθυνσης Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος, εντός έξι (6) μηνών από την ημερομηνία αποστολής του.
2. Τυχόν σφάλματα και ελλείψεις στα γεωχωρικά δεδομένα (γεωγραφικά και περιγραφικά), όπως αυτά παρουσιάζονται στη διαδικτυακή πύλη του Συστήματος, δύναται να αποκαθίστανται ως εξής:
α) Κάθε φορά που απαιτείται η θεώρηση αποσπάσματος περιοχής ως προς τους όρους και περιορισμούς δόμησης για τη σύνταξη μελέτης που αφορά στο ρυθμιστικό χωρικό σχεδιασμό, η αρμόδια Υ.ΔΟΜ. αντιπαραβάλλει το απόσπασμα με την περιοχή ενδιαφέροντος ως προς τα γεωγραφικά και τα περιγραφικά γεωχωρικά δεδομένα, όπως αυτή αναρτάται σε κοινή θέαση στη διαδικτυακή πύλη του Συστήματος και προβαίνει:
αα) Σε περίπτωση ταύτισης των τηρούμενων στο αρχείο της δεδομένων με εκείνα του Συστήματος, στην έκδοση της σχετικής βεβαίωσης ή θεώρηση, η οποία φέρει υποχρεωτικά σήμανση περί ταύτισης.
ββ) Σε περίπτωση μη ταύτισης, στην έκδοση της βεβαίωσης ή θεώρηση, η οποία φέρει υποχρεωτικά σήμανση περί μη ταύτισης, τη σύνταξη σχετικής έκθεσης και την υποβολή της μαζί με το σχετικό απόσπασμα στο Σύστημα.
γγ) Σε περίπτωση σφάλματος στη δημοσιευμένη πράξη, σε εκκίνηση της διαδικασίας επανέγκρισης σχεδίου κατά τις κείμενες διατάξεις.
β) Σε περίπτωση μη ταύτισης, η Διεύθυνση Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος του Υ.Π.ΕΝ. ελέγχει τα υποβληθέντα στοιχεία σε συνεργασία με τις αρμόδιες Διευθύνσεις του Υ.Π.ΕΝ. κατά τις ειδικότερες προβλέψεις του οργανισμού του Υπουργείου και της κείμενης νομοθεσίας και ενημερώνει τη βάση δεδομένων του Συστήματος.
Άρθρο 8
Δικαιώματα χρήσης, διαδικασία εγγραφής και τρόπος πρόσβασης
1. Χρήστες του Συστήματος είναι οι ενδιαφερόμενοι πολίτες και φορείς της Κεντρικής και Αποκεντρωμένης Διοίκησης, καθώς και φορείς της Αυτοδιοίκησης. Ειδικά για το σύνολο των φορέων του δημόσιου τομέα, χρήστες είναι οι εμπλεκόμενοι με τις διαδικασίες του πολεοδομικού (ρυθμιστικού) σχεδιασμού υπάλληλοι των φορέων αυτών, οι οποίοι χρησιμοποιούν το Σύστημα στο πλαίσιο άσκησης των καθηκόντων τους.
2. Το Σύστημα υποστηρίζει διαβαθμισμένη πρόσβαση με την απόδοση διαφορετικών δικαιωμάτων χρήσης στις αντίστοιχες κατηγορίες χρηστών σύμφωνα με τα παρακάτω:
α) Απλοί χρήστες: Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει φυσικά και νομικά πρόσωπα που επιθυμούν να πληροφορηθούν για το ρυθμιστικό χωρικό σχεδιασμό. Η πρόσβαση τους στο Σύστημα πραγματοποιείται χωρίς να απαιτείται αυθεντικοποίηση. Οι ανωτέρω χρήστες έχουν πρόσβαση αποκλειστικά και μόνο στον ελεύθερα προσβάσιμο χώρο της διαδικτυακής πύλης, στον οποίο παρέχονται υπηρεσίες αναζήτησης και επισκόπησης των γεωχωρικών δεδομένων των πράξεων του ρυθμιστικού χωρικού σχεδιασμού, ενημερωτικό υλικό, κάθε πληροφορία που κρίνεται απαραίτητη για την πρόσβαση και χρήση του Συστήματος, καθώς και απαντήσεις σε συχνές ερωτήσεις φορέων και πολιτών.
β) Πιστοποιημένοι χρήστες: Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει τους εμπλεκόμενους με τις διαδικασίες του πολεοδομικού (ρυθμιστικού) σχεδιασμού υπαλλήλους των φορέων της Κεντρικής και Αποκεντρωμένης Διοίκησης και της Αυτοδιοίκησης, οι οποίοι χρησιμοποιούν το Σύστημα στο πλαίσιο άσκησης των καθηκόντων τους ως υπαλλήλων σε:
αα) Διευθύνσεις Τεχνικών Υπηρεσιών και Υ.ΔΟΜ. των Δήμων.
ββ) Διευθύνσεις Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού (Τμήματα Χωρικού Σχεδιασμού των Περιφερειών).
γγ) Διευθύνσεις Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού (Τμήματα Πολεοδομικού Σχεδιασμού και Εφαρμογών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων).
δδ) Διευθύνσεις ή τμήματα χωρικού σχεδιασμού του Υ.Π.ΕΝ.
εε) Διευθύνσεις ή τμήματα χωρικού σχεδιασμού του Υπουργείου Εσωτερικών (Τομέας Μακεδονίας Θράκης).
στστ) Διευθύνσεις ή τμήματα χωρικού σχεδιασμού του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Οι ανωτέρω χρήστες έχουν διαβαθμισμένη πρόσβαση στις διαδικασίες των άρθρων 6 και 7 της παρούσας, αντίστοιχη της περιοχής αρμοδιότητας και του ρόλου τους.
γ) Διαχειριστές: Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει υπαλλήλους του Υ.Π.ΕΝ., οι οποίοι έχουν αυξημένα δικαιώματα πρόσβασης στα δεδομένα, τους πόρους και στις υποδομές του Συστήματος κατά τις ειδικότερες προβλέψεις του οργανισμού του Υπουργείου και της κείμενης νομοθεσίας και είναι στελέχη:
αα) της Διεύθυνσης Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος,
ββ) της Διεύθυνσης Γεωχωρικών Πληροφοριών,
γγ) της Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.
3. Για την εκχώρηση των ανωτέρω δικαιωμάτων, τα στελέχη των αρμόδιων Υπηρεσιών ταυτοποιούνται τουλάχιστον με επίπεδο εμπιστοσύνης 2, όπως αυτό ορίζεται στο παράρτημα III της ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989/10.4.2012 (Β΄ 1301). Ειδικότερα, η πρόσβαση γίνεται με συνδυασμό κωδικών πρόσβασης (user name password) που εκχωρεί η Διεύθυνση Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος, κατόπιν έγγραφου αιτήματος του προϊστάμενου κάθε υπηρεσίας, παρέχοντας τις απαραίτητες πληροφορίες και αποδεχόμενος τους όρους
χρήσης του Συστήματος.
4. Οι υπάλληλοι στους οποίους έχουν εκχωρηθεί τα ανωτέρω δικαιώματα ενημερώνουν αμελλητί τη Διεύθυνση Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος του Υ.Π.ΕΝ. σε περίπτωση μεταβολής της υπηρεσιακής τους κατάστασης, η οποία συνεπάγεται απώλεια της σχετικής αρμοδιότητας, προκειμένου να διακοπούν τα σχετικά δικαιώματα πρόσβασής τους στο Σύστημα.
Άρθρο 9
Εκπαίδευση Χρηστών
Η εκπαίδευση των χρηστών της περίπτωσης (β) της παραγράφου 2 του άρθρου 8 της παρούσας, παρέχεται:
1. Από το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΚΔΔΑ) μέσω σχετικού πιστοποιημένου προγράμματος. Τα αιτήματα των χρηστών για συμμετοχή τους στα προαναφερόμενο πρόγραμμα υποβάλλονται προς το ΕΚΔΔΑ.
2. Μέσω προγραμμάτων εκπαίδευσης και επιμόρφωσης που διοργανώνουν οι Διαχειριστές του Συστήματος. Η εκπαίδευση παρέχεται είτε στις εγκαταστάσεις των Διαχειριστών του Συστήματος, είτε απομακρυσμένα μέσω ηλεκτρονικής τηλεδιάσκεψης ή άλλου ηλεκτρονικού μέσου.
Άρθρο 10
Μεταβατικές διατάξεις
1. Από τη δημοσίευση της παρούσας έως και την 31η Δεκεμβρίου 2018:
α) Οι προϊστάμενοι των υπηρεσιών της περίπτωσης (β) της παραγράφου 2 του άρθρου 8 της παρούσας μεριμνούν για την αυθεντικοποίησή τους, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 3 του άρθρου 8 της παρούσας.
β) Οι προϊστάμενοι των υπηρεσιών της περίπτωσης (β) της παραγράφου 2 του άρθρου 8 της παρούσας εκπαιδεύονται, μετά την αυθεντικοποίησή τους, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 2 του άρθρου 9 της παρούσας.
2. Από την 1η Ιανουαρίου 2019 έως και την 31η Αυγούστου 2019:
α) Δικαιώματα πιστοποιημένου χρήστη του Συστήματος, της περίπτωση (β) της παραγράφου 2 του άρθρου 8 της παρούσας, εκχωρούνται αποκλειστικά στους προϊστάμενους των αρμόδιων υπηρεσιών.
β) Η ενημέρωση του Συστήματος, του άρθρου 5 της παρούσας, διεκπεραιώνεται με ευθύνη του προϊστάμενου της αρμόδιας για την έγκριση της πράξης υπηρεσίας.
γ) Οι πράξεις που εκδίδονται έως και την 31η Δεκεμβρίου 2018 και δεν έχουν συμπεριληφθεί στην βάση δεδομένων του Συστήματος, καταχωρούνται με ευθύνη του προϊστάμενου της αρμόδιας για την έγκριση της πράξης υπηρεσίας.
3. Από την 1η Ιανουαρίου 2019, πράξεις που δε συνοδεύονται από τη βεβαίωση της παραγράφου 2 του άρθρου 5 της παρούσας δε δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
4. Από την 1η Ιανουαρίου 2019 και έως την έκδοση της διαπιστωτικής πράξης για την ολοκλήρωση και έναρξη λειτουργίας της εφαρμογής της περίπτωσης (α) της παραγράφου 6 του άρθρου 3 της παρούσας, τα στοιχεία των μελετών του ρυθμιστικού χωρικού σχεδιασμού που περιλαμβάνουν γεωχωρικά δεδομένα υποβάλλονται σε έντυπη και σε ηλεκτρονική μορφή.
5. Από την έκδοση της διαπιστωτικής πράξης για την ολοκλήρωση και έναρξη λειτουργίας της εφαρμογής της περίπτωσης (α) της παραγράφου 6 του άρθρου 3 της παρούσας, η διεκπεραίωση των διαδικασιών του άρθρου 6 της παρούσας εκτελείται αποκλειστικά ηλεκτρονικά μέσω του Συστήματος.
6. Από την έκδοση της διαπιστωτικής πράξης για την ολοκλήρωση και έναρξη λειτουργίας των εφαρμογών των περιπτώσεων (β) και (γ) της παραγράφου 6 του άρθρου 3 της παρούσας, το στάδιο προόδου των διαδικασιών του άρθρου 6 της παρούσας και ο αρμόδιος χειριστής (φυσικό πρόσωπο) είναι ανά πάσα χρονική στιγμή διαθέσιμες μέσω της διαδικτυακής πύλης του Συστήματος προς κάθε ενδιαφερόμενο.
Άρθρο 11
Έναρξη λειτουργίας του Συστήματος
Το Σύστημα τίθεται σε υποχρεωτική λειτουργία την 1η Ιανουαρίου 2019.
Άρθρο 12
Έναρξη ισχύος
1. Η ισχύς της παρούσας αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 22 Οκτωβρίου 2018
Ο Υπουργός
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΑΘΑΚΗΣ
58444/2979/2018 Κήρυξη γενικώς υποχρεωτικής της από 21.3.2017 Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας «Για τους όρους αμοιβής και εργασίας ξενοδοχοϋπαλλήλων Νήσου Ρόδου»
(ΦΕΚ Β' 5060/13-11-2018)
Η ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις των παρ. 2 και 3 του άρθρου 11 του ν. 1876/1990 (Α’ 27) «Ελεύθερες συλλογικές διαπραγματεύσεις και άλλες διατάξεις».
2. Τις διατάξεις του π.δ. 63/2005 (Α’98) «Κωδικοποίηση της νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα».
3. Το άρθρο 27 του ν. 4320/2015 (Α’ 29) «Ρυθμίσεις για τη λήψη έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, την οργάνωση της Κυβέρνησης και των κυβερνητικών οργάνων και λοιπές διατάξεις».
4. Το π.δ. 125/2016 (Α’210) «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών».
5. Το άρθρο 20 του π.δ. 134/2017 (Α’168) «Οργανισμός Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης».
6. Την αριθμ. οίκ. 32921/2175/2018 εγκύκλιο με θέμα: «Έλεγχος συνδρομής των προϋποθέσεων του άρθρου 11 παρ. 2 του ν. 1876/1990» (ΑΔΑ: ΨΑΩΕ465Θ1Ω9ΚΩ).
7. Το αριθμ. ΕΞ-401190-2018/7.11.2018 έγγραφο του Ειδικού Γραμματέα του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.).
8. Τη γνώμη που εξέφρασε το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας κατά τη συνεδρίασή του της 7.11.2018.
9. Τα στοιχεία του φακέλου, από τα οποία προκύπτει ότι συντρέχουν οι αριθμητικές προϋποθέσεις για την κήρυξη γενικώς υποχρεωτικής της πιο πάνω Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, δηλαδή ότι οι δεσμευόμενοι εργοδότες απασχολούν το 51% των εργαζομένων του κλάδου.
10. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,
αποφασίζουμε:
Κηρύσσουμε γενικώς υποχρεωτική την από 21.3.2017 Συλλογική Σύμβαση Εργασίας «Για τους όρους αμοιβής και εργασίας ξενοδοχοϋπαλλήλων Νήσου Ρόδου», με πράξη κατάθεσης 8/6.4.2017, για όλους τους εργοδότες και εργαζόμενους του κλάδου, που αφορά αυτή.
Η απόφαση αυτή ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 8 Νοεμβρίου 2018
Η Υπουργός
ΕΥΤΥΧΙΑ ΑΧΤΣΙΟΓΛΟΥ
51651/2177/2018 Καθορισμός πίστωσης και κατανομής αυτής σε κάθε ΚΤΕΛ που ανήκει στην Πανελλαδική Ομοσπονδία Αυτοκινητιστών Υπεραστικών Συγκοινωνιών (ΠΟΑΥΣ), για την κάλυψη της δαπάνης που προκαλείται από τη μεταφορά με μειωμένο εισιτήριο των πολυτέκνων οικονομικού έτους 2018
Αριθμ. Δ11/51651/2177
(ΦΕΚ Β’ 5060/13.11.2018)
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 10 του ν. 2963/2001 «Οργάνωση και
λειτουργία των δημόσιων επιβατικών μεταφορών με λεωφορεία, τεχνικός έλεγχος
οχημάτων και ασφάλεια χερσαίων μεταφορών και άλλες διατάξεις» (Α’ 268) όπως
συμπληρώθηκε με την παρ. 10 του άρθρου 17 του ν. 3534/2007 «Σύσταση Αρχής για
την κατανομή του διαθέσιμου χρόνου χρήσης στους ελληνικούς αερολιμένες και άλλες
διατάξεις» (Α’ 40).
2. Τις διατάξεις των παρ. 4 και 5 του δέκατου άρθρου του ν. 1910/1944 «Περί
Κωδικοποιήσεως και συμπληρώσεως της Νομοθεσίας “περί προστασίας πολυτέκνων”» (Α’
229).
3. Τις διατάξεις του ν. 4270/2014 «Αρχές δημοσιονομικής διαχείρισης και
εποπτείας (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2011/85/ΕΕ) δημόσιο λογιστικό και άλλες
διατάξεις» (Α’ 143), όπως ισχύει.
4. Τις διατάξεις του άρθρου 90 του «Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα
κυβερνητικά όργανα», που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (Α’ 98).
5. Το άρθρο 27 του ν. 4320/2015 «Ρυθμίσεις για τη λήψη άμεσων μέτρων για την
αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, την οργάνωση της Κυβέρνησης και των
κυβερνητικών οργάνων και λοιπές διατάξεις» (Α’ 29).
6. Τις διατάξεις του κανονισμού (ΕΚ) 1370/2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και
του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2007, για τις δημόσιες επιβατικές
σιδηροδρομικές και οδικές μεταφορές και την κατάργηση των κανονισμών του
Συμβουλίου (ΕΟΚ) αριθμ. 1191/69 και (ΕΟΚ) αριθμ. 1107/70 (ΕΕ L315 της
3.12.2007).
7. Τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 38 του ν. 4484/2017 «Προσαρμογή της
Ελληνικής Νομοθεσίας στις διατάξεις της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/881 και άλλες
διατάξεις» (Α’ 110).
8. Τις διατάξεις του άρθρου 45 του ν. 4554/2018 «Ασφαλιστικές και
συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις Αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας Ενίσχυση της
προστασίας των εργαζομένων Επιτροπεία ασυνόδευτων ανηλίκων και άλλες διατάξεις»
(Α’ 130).
9. Τις διατάξεις του ν. 4507/2017 «Κύρωση του κρατικού προϋπολογισμού
οικονομικού έτους 2018» (Α’196).
10. Τις διατάξεις του Π.Δ. 80/2016 «Ανάληψη υποχρεώσεων από τους διατάκτες» (Α’
145).
11. Τις διατάξεις του Π.Δ. 123/2017 «Οργανισμός του Υπουργείου Υποδομών και
Μεταφορών» (Α’ 151).
12. Τις διατάξεις του Π.Δ. 134/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής
Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης» (Α’ 168).
13. Τις διατάξεις του Π.Δ. 73/2015 «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης,
Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 116).
14. Τις διατάξεις του Π.Δ. 125/2016 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών
και Υφυπουργών» (Α’210).
15. Την αριθμ. οικ. 4402/88/23.1.2017 κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του
Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών «Καθορισμός αρμοδιοτήτων Υφυπουργού Υποδομών και
Μεταφορών Νικόλαου Μαυραγάνη» (Β’ 127).
16. Την αριθμ. Υ28/8.10.2015 απόφαση του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στην
Αναπληρώτρια Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
Θεανώ Φωτίου (ΦΕΚ 2168 Β’), όπως τροποποιήθηκε με τις αριθμ. Υ70/11.11.2015 (ΦΕΚ
2441 Β’), Υ42/28.4.2017 (ΦΕΚ 1510 Β’), και Υ24/4.5.2018 (ΦΕΚ 1546 Β’) αποφάσεις
του Πρωθυπουργού.
17. Την αριθμ. Δ6/Α/Φ1/οικ. 59287/3727/20.12.2017 απόφαση «Κατανομή πιστώσεων
προϋπολογισμού οικονομικού έτους 2018......» (ΑΔΑ: 7Κ1Α465Θ1Ω-ΠΔΝ).
18. Την αριθμ. 2/9971/9.2.2018 απόφαση Γ.Λ.Κ. «Μεταβολές εκτελούμενου
προϋπολογισμού».
19. Την αριθμ. Β οικ. 69088/4971/2015 απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών
και Δικτύων «Καθορισμός των κομίστρων των αστικών και υπεραστικών ΚΤΕΛ και ΚΤΕΛ
Α.Ε. της χώρας» (Β’ 2498).
20. Τις αριθμ. 6668/1168/7.2.2018 (ΑΔΑ: 7Ζ2Δ465Θ1ΩΧ4Η) και 17475/3224/10.4.2018
(ΑΔΑ: ΨΣΑΛ465Θ1Ω-ΒΘΔ) αποφάσεις ανάληψης δέσμευσης πίστωσης συνολικού ποσού
5.850.000,00 € (5.265.000,00 και 585.000,00 αντίστοιχα) του Ε.Φ. 33-220, ΚΑΕ
2738 του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
που καταχωρήθηκαν με α.α. 14954 και 30876, αντίστοιχα, στο βιβλίο δεσμεύσεων και
εντολών πληρωμής του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής
Αλληλεγγύης.
21. Το αριθμ. οικ. 52929/4514/18.10.2018 έγγραφο του Τμήματος Κρατικών
Ενισχύσεων της Διεύθυνσης Προϋπολογισμού και Δημοσιονομικών Αναφορών του
Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
22. Την αριθμ. 53041/4535/17.10.2018 διατύπωση εισήγησης της Προϊσταμένης της
Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής
Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
23. Το αριθμ. 5983/3.10.2018 έγγραφο της Πανελλαδικής Ομοσπονδίας Αυτοκινητιστών
Υπεραστικών Συγκοινωνιών (ΠΟΑΥΣ).
24. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας προκαλείται για το έτος 2018
δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού ύψους ενός εκατομμυρίου διακοσίων
ενενήντα χιλιάδων ευρώ (1.290.000,00 €), συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α., η οποία
θα καλυφθεί από τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του Υπουργείου Εργασίας,
Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΦ. 33 220, ΚΑΕ 2738).
25. Το γεγονός ότι, το ποσό της δεσμευόμενης πίστωσης είναι εντός του
εγκεκριμένου ποσοστού διάθεσης,
αποφασίζουμε:
1. Καθορίζουμε για το έτος 2018 το ύψος της πίστωσης για την πληρωμή της δαπάνης
που προκαλείται από τη με μειωμένο κατά 50% εισιτήριο μετακίνησης των
πολυτέκνων, μόνο των κατόχων δελτίων τα οποία χορηγεί η Ανώτατη Συνομοσπονδία
Πολυτέκνων Ελλάδος (Α.Σ.Π.Ε.), στα ΚΤΕΛ που ανήκουν στην Πανελλαδική Ομοσπονδία
Αυτοκινητιστών Υπεραστικών Συγκοινωνιών (ΠΟΑΥΣ), σε βάρος του κρατικού
προϋπολογισμού, συνολικού ύψους ενός εκατομμυρίου διακοσίων ενενήντα χιλιάδων
ευρώ ευρώ (1.290.000,00 €), συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.
2. Η παροχή μετακίνησης των πολυτέκνων με μειωμένο κατά 50% εισιτήριο
προσδιορίζεται ως υπηρεσία γενικού οικονομικού συμφέροντος που εξυπηρετεί την
κοινωνική ανάγκη διευκόλυνσης της μετακίνησης και κατ’επέκταση της κοινωνικής
ένταξης των πολυτέκνων.
3. Τα ΚΤΕΛ που ανήκουν στην Πανελλαδική Ομοσπονδία Αυτοκινητιστών Υπεραστικών
Συγκοινωνιών (ΠΟΑΥΣ), δεν θα λαμβάνουν κανένα επιπλέον τίμημα για τη μετακίνηση
των πολυτέκνων και των μελών των οικογενειών τους από αυτό που αντιστοιχεί στο
αντίτιμο της δαπάνης μειωμένης κατά 50% με βάση την ισχύουσα νομοθεσία
καθορισμού των κομίστρων και οφείλουν να τηρούν απολογιστικά στοιχεία
πραγματοποιηθέντων μετακινήσεων για την ανωτέρω κατηγορία πληθυσμού
(πολύτεκνοι).
4. Κατανέμουμε την ανωτέρω πίστωση στα προαναφερόμενα ΚΤΕΛ σύμφωνα με τον
παρακάτω πίνακα:
α/α | ΚΤΕΛ | ΑΦΜ | Δ.Ο.Υ. | Αριθμός Λεωφορείων | Ποσό (με ΦΠΑ) |
1 | Αίγινας | 096101212 | Α’ ΠΕΙΡΑΙΑ | 11 | 3.274,00 |
2 | Αιτωλοακαρνανίας | 097330184 | ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ | 175 | 52.088,00 |
3 | Άνδρου | 097250577 | ΑΝΔΡΟΥ (ΠΑΛΛΗΝΗΣ) | 10 | 2.976,50 |
4 | Αργολίδας | 097048492 | ΝΑΥΠΛΙΟΥ | 87 | 25.895,00 |
5 | Αρκαδίας | 090009433 | ΤΡΙΠΟΛΗΣ | 94 | 27.979,00 |
6 | Άρτας | 097271991 | ΑΡΤΑΣ | 74 | 22.026,00 |
7 | Αττικής | 090009410 | ΦΑΕΕ ΑΘΗΝΩΝ | 141 | 41.968,00 |
8 | Αχαίας | 090025039 | Α’ ΠΑΤΡΩΝ | 148 | 44.052,00 |
9 | Γρεβενών | 097025417 | ΓΡΕΒΕΝΩΝ | 27 | 8.036,50 |
10 | Δράμας | 097270564 | ΔΡΑΜΑΣ | 75 | 22.323,50 |
11 | Έβρου | 097242276 | ΑΛΕΞ/ΠΟΛΗΣ | 84 | 25.002,00 |
12 | Εύβοιας | 097009050 | ΧΑΛΚΙΔΑΣ | 125 | 37.206,00 |
13 | Ευρυτανίας | 097066203 | ΚΑΡΠΕΝΗΣΙΟΥ | 28 | 8.334,00 |
14 | Ζακύνθου | 097027017 | ΖΑΚΥΝΘΟΥ | 34 | 10.120,00 |
15 | Ηλείας | 090023311 | ΠΥΡΓΟΥ | 93 | 27.681,00 |
16 | Ημαθίας | 097232314 | ΒΕΡΟΙΑΣ | 77 | 22.919,00 |
17 | Ηρακλείου-Λασιθίου | 090034097 | Β’ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ | 187 | 55.660,00 |
18 | Θεσπρωτίας | 097288346 | ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑΣ | 46 | 13.691,50 |
19 | Θεσσαλονίκης | 090035266 | ΦΑΕ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ | 110 | 32.741,00 |
20 | Θηβών | 097075605 | ΘΗΒΩΝ | 54 | 16.073,00 |
21 | Θήρας | 097322909 | ΘΗΡΑΣ | 24 | 7.143,50 |
22 | Ίος | 099640993 | ΘΗΡΑΣ | 7 | 2.083,50 |
23 | Ιωαννίνων | 097305789 | ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ | 157 | 46.731,00 |
24 | Καβάλας | 090028816 | ΚΑΒΑΛΑΣ | 151 | 44.945,00 |
25 | Καρδίτσας | 097012735 | ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ | 84 | 25.002,00 |
26 | Καρπάθου | 099686762 | ΡΟΔΟΥ | 7 | 2.083,50 |
27 | Καστοριάς | 096136377 | ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ | 44 | 13.096,50 |
28 | Κέρκυρας | 097224050 | ΚΕΡΚΥΡΑΣ | 62 | 18.454,00 |
29 | Κεφαλλονιάς | 097027078 | ΑΡΓΟΣΤΟΛΙΟΥ | 44 | 13.096,50 |
30 | Κιλκίς | 097208719 | ΚΙΛΚΙΣ | 69 | 20.537,50 |
31 | Κοζάνης | 999563097 | ΚΟΖΑΝΗΣ | 127 | 37.801,00 |
32 | Κορινθίας | 096055946 | ΚΟΡΙΝΘΟΥ | 142 | 42.266,00 |
33 | Κω | 999698152 | ΚΩ | 20 | 5.953,00 |
34 | Λακωνίας | 090080747 | ΣΠΑΡΤΗΣ | 95 | 28.276,00 |
35 | Λάρισας | 096054593 | Β’ ΛΑΡΙΣΑΣ | 118 | 35.122,00 |
36 | Λέσβου | 097108991 | ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ | 32 | 9.524,50 |
37 | Λευκάδας | 096070894 | ΛΕΥΚΑΔΑΣ | 30 | 8.929,50 |
38 | Λήμνου | 097249714 | ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ | 9 | 2.678,50 |
39 | Λιβαδειάς | 097265892 | ΛΙΒΑΔΕΙΑΣ | 50 | 14.882,50 |
40 | Μαγνησίας | 097013812 | ΒΟΛΟΥ | 82 | 24.407,00 |
41 | Μεσσηνίας | 090022720 | ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ | 105 | 31.253,00 |
42 | Μυκόνου | 097077893 | ΜΥΚΟΝΟΥ | 30 | 8.929,50 |
43 | Νάξου | 099562986 | ΝΑΞΟΥ | 18 | 5.357,50 |
44 | Ξάνθης | 096147080 | ΞΑΝΘΗΣ | 63 | 18.751,50 |
45 | Πάρου | 097385619 | ΠΑΡΟΥ | 17 | 5.060,00 |
46 | Πέλλας | 096065706 | ΕΔΕΣΣΑΣ | 74 | 22.026,00 |
47 | Πιερίας | 090028576 | ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ | 59 | 17.561,00 |
48 | Πρέβεζας | 097339050 | ΠΡΕΒΕΖΑΣ | 55 | 16.370,50 |
49 | Ροδόπης | 090028890 | ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ | 56 | 16.668,50 |
50 | Ρόδου | 097428022 | ΡΟΔΟΥ | 28 | 8.334,00 |
51 | Σαλαμίνας | 097366248 | ΦΑΕ ΠΕΙΡΑΙΑ | 17 | 5.060,00 |
52 | Σάμου | 097258968 | ΣΑΜΟΥ | 18 | 5.357,50 |
53 | Σερρών | 097308000 | Α’ ΣΕΡΡΩΝ | 138 | 41.075,00 |
54 | Σύρου | 097078091 | ΣΥΡΟΥ | 13 | 3.869,50 |
55 | Τήνου | 097026371 | ΤΗΝΟΥ | 10 | 2.976,50 |
56 | Τρικάλων | 097309881 | ΤΡΙΚΑΛΩΝ | 101 | 30.062,00 |
57 | Φθιώτιδας | 090009421 | ΛΑΜΙΑΣ | 131 | 38.992,00 |
58 | Φλώρινας | 092418605 | ΦΛΩΡΙΝΑΣ | 31 | 9.227,00 |
59 | Φωκίδας | 096059029 | ΑΜΦΙΣΣΑΣ | 51 | 15.180,00 |
60 | Χαλκιδικής | 097137151 | ΠΟΛΥΓΥΡΟΥ | 64 | 19.049,50 |
61 | Χανίων-Ρεθύμνου | 096149545 | Α’ ΧΑΝΙΩΝ | 205 | 61.018,00 |
62 | Χίου | 094143914 | ΧΙΟΥ | 16 | 4.762,50 |
Σύνολα | 4.334 | 1.290.000,00 |
4. Η πληρωμή της δαπάνης στα επιμέρους ΚΤΕΛ θα καλύπτει το αντίτιμο της δαπάνης,
συμπεριλαμβανομένου του αναλογούντος ΦΠΑ μείον τις νόμιμες κρατήσεις, για τη
μετακίνηση των κατόχων δελτίων που έχει χορηγήσει η Α.Σ.Π.Ε. σύμφωνα με την
παράγραφο 1 της παρούσης.
5. Η πληρωμή της δαπάνης στα επιμέρους ΚΤΕΛ θα γίνεται με την έκδοση χρηματικών
ενταλμάτων στο όνομα κάθε ΚΤΕΛ για το έτος 2018 βάσει τιμολογίων για κάθε ποσό
ξεχωριστά που θα εκδώσει κάθε ΚΤΕΛ και τα οποία θα υποβληθούν συγκεντρωτικά από
την Π.Ο.Α.Υ.Σ. στη Δ/νση Προστασίας Παιδιού και Οικογένειας του Υπουργείου
Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
6. Το συνολικό ποσό των εκδοθέντων τιμολογίων δεν δύναται να υπερβαίνει το
τίμημα της παρούσας απόφασης, ποσό στο οποίο ανέρχεται και εξαντλείται η
υποχρέωση του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής
Αλληλεγγύης για όλες τις μετακινήσεις των δικαιούχων για το έτος 2018.
7. Η καταβολή των ποσών στους δικαιούχους θα πραγματοποιηθεί μέχρι τη λήξη του
τρέχοντος οικονομικού έτους με την έκδοση των σχετικών τιμολογίων.
8. Η ισχύς της απόφασης αυτής αρχίζει από την 1-1-2018. Η απόφαση αυτή να
δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 7 Νοεμβρίου 2018
Οι Υπουργοί
Αναπληρώτρια Υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
ΘΕΑΝΩ ΦΩΤΙΟΥ
Υποδομών και Μεταφορών
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΠΙΡΤΖΗΣ
Υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΑΥΡΑΓΑΝΗΣ
1358076/2018 Εφαρμογή του άρθρου 30 του ν. 4387/2016 για την προσαύξηση σύνταξης όσων κατέβαλλαν αυξημένες εισφορές. Κοινοποίηση διατάξεων και οδηγιών ΥΠΕΚΑΑ
Αθήνα, 14. 11. 2018
Αριθ. Πρωτ.1358076
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ
ΤΜΗΜΑΤΑ: ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΣΥΓΧ/ΤΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ
Ταχ. Δ/νση: Ακαδημίας 22, Τ.Κ. 10671 Αθήνα
FAX: 210/3666010
e-mail : d.sintaxeon@efka.gov.gr
ΕΠΕΙΓΟΝ
ΓΕΝΙΚΟ ΕΓΓΡΑΦΟ
Θ Ε Μ Α : «Εφαρμογή του άρθρου 30 του ν. 4387/2016 για την προσαύξηση σύνταξης όσων κατέβαλλαν αυξημένες εισφορές. Κοινοποίηση διατάξεων και οδηγιών ΥΠΕΚΑΑ».
Σχετ.: Η εγκύκλιος 24/2017
Σας κοινοποιούμε το με αρ. πρωτ. Φ.80000/οικ.51391/1153/2018 έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Κοινωνικών Ασφαλίσεων του ΥΠΕΚΑΑ (ΑΔΑ:Ψ0ΛΓ465Θ1Ω- ΡΝΣ), με το οποίο παρέχονται συμπληρωματικές οδηγίες για την εφαρμογή του άρθρου 30 του ν. 4387/2016 (σχετ. το με αρ. πρωτ. Φ.80000/οικ.60271/2195/23-12-2016-ΑΔΑ:ΨΩΤΤ465Θ1Ω-64Ω έγγραφο του ΥΠΕΚΑΑ, που κοινοποιήθηκε με την εγκύκλιο 24/2017).
1. Προσαύξηση κύριας σύνταξης
α) Όπως είναι γνωστό1, για τους ασφαλισμένους που υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης μετά την έναρξη ισχύος του Ν. 4387/2016 (3.5.2016) και οι οποίοι, σύμφωνα με το προϊσχύον νομοθετικό καθεστώς, κατέβαλλαν εισφορές ανώτερες από αυτές του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, το ανταποδοτικό μέρος της σύνταξης, για κάθε έτος που έχει καταβληθεί επιπλέον εισφορά, θα υπολογίζεται με ετήσιο συντελεστή αναπλήρωσης 0,075% για καθεμία ποσοστιαία μονάδα (1%) επιπλέον εισφοράς. Ο συντάξιμος μισθός σε αυτή την περίπτωση θα προκύπτει λαμβάνοντας υπόψη τη βάση υπολογισμού της επιπλέον εισφοράς, σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 28 του νόμου αυτού.
Εκτός από τις γενικές κατηγορίες ασφαλισμένων που περιγράφονται στην εν λόγω διάταξη, η δυνατότητα αυτή παρέχεται και στις εξής κατηγορίες ασφαλισμένων2:
i. στους παλαιούς ασφαλισμένους (για πρώτη φορά πριν από την 1.1.1993) που υπάγονται στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα του ΤΑΠ-ΔΕΗ, οι οποίοι δικαιούνται την εν λόγω προσαύξηση για καθεμία ποσοστιαία μονάδα (1%) εισφοράς που υπερβαίνει το συνολικό ποσοστό εισφορών ασφαλισμένου και εργοδότη Κλάδου Σύνταξης και επασφαλίστρου βαρέων επαγγελμάτων των αντίστοιχων κατηγοριών εργαζομένων- υπαγομένων στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
ii. Επίσης, η προσαύξηση υπολογίζεται και στις συντάξεις των ασφαλισμένων που δεν συνταξιοδοτούνται με τις διατάξεις του άρθρου 3 της με αριθμ. Φ11321/οικ.47523/1570/23.10.2015 απόφασης του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Β' 2311).
Οι κατηγορίες συνταξιοδότησης που εξαιρούνται της εν λόγω προσαύξησης αναφέρονται και στην εγκύκλιο 24/2017 (σελ. 8). Στις κατηγορίες αυτές περιλαμβάνονται πλέον και τα πρόσωπα που υπάγονται στις διατάξεις των περιπτώσεων ε' και στ' της παρ. 2 του άρθρου 46 του Ν. 2084/1992.3
β) Έχοντας υπόψη ότι ο συντάξιμος μισθός στην περίπτωση εφαρμογής του άρθρου 30 του Ν. 4387/2016 συνδυάζεται με τις διατάξεις του άρθρου 28 του νόμου αυτού, αν κατά την περίοδο αναφοράς μεταξύ του διαστήματος 1.1.2002 και έως την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης δεν προκύπτει χρόνος ασφάλισης τουλάχιστον πέντε (5) ετών (πραγματικός, πλασματικός, χρόνος προαιρετικής ασφάλισης ή άλλος που λογίζεται ως συντάξιμος), τότε για τον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών αναζητείται χρόνος ασφάλισης (πραγματικός, πλασματικός, χρόνος προαιρετικής ή άλλος που λογίζεται ως συντάξιμος) και κατά το πριν την 1.1.2002 χρονικό διάστημα και μέχρι τη συμπλήρωση έως πέντε (5) ετών ασφάλισης4.
2. Προσαύξηση επικουρικής σύνταξης.
Αντίστοιχη προσαύξηση θα υπολογίζεται και στην επικουρική σύνταξη, για την οποία θα ακολουθήσουν αναλυτικές οδηγίες με ξεχωριστό έγγραφο.
Η ΑΝΑΠΛ. ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ
Ι. ΓΑΤΗ-ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ
ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΤΕΛΟΥΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ
Π. ΚΑΤΩΠΟΔΗ
1 Παρ. 1 του άρθρου 30 του Ν. 4387/2016
2 Άρθρο 24 του Ν. 4445/2016 (ΦΕΚ-236Α)
3 Άρθρο 7 του Ν. 4488/2017 (ΦΕΚ-137Α)
4 Άρθρο 6 παρ. 1 Ν. 4488/2017 (Εγκύκλιος 47/2017)
121262/2018 Τροποποίηση των Κανόνων ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ σχετικά με μετρολογικά θέματα
Αθήνα, 13/11/2018
Αριθ. Πρωτ.: 121262 - 13/11/2018
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας
Γεν. Δ/νση Εφαρμογής Κανονισμών, Υποδομών και Ελέγχου
Δ/νση Τεχνικής Βιομηχανικής Νομοθεσίας
Τμήμα Επαλήθευσης Μετρήσεων και Επιθεώρησης Μετρητικών Συστημάτων
Πληροφορίες : Ε. Μακατσώρη
Τηλέφωνο : 210 - 3893256
Fax : 210 3893978
E-mail : emakatsori@qqe.qr
Δ/νση Πολιτικής Ποιότητας
Τμήμα Πολιτικών Ποιότητας και Επιχειρηματικής Αριστείας και Μετρολογικής Πολιτικής
Πληροφορίες: Φ. Ματσούκης
Τηλέφωνο :210 - 3893190
Fax :210 3893999
E-mail:fmatsoukis@qqe.qr
Ταχ. Δ/νση : Πλ. Κάνιγγος
Ταχ. Κώδικας : 10181, Αθήνα
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
Θέμα: «Τροποποίηση των Κανόνων ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ σχετικά με μετρολογικά θέματα»
Σχετ.: 1. Η υπ' αριθμ. 109034/16.10.2018 υ.α. (ΦΕΚ Β' 4913/02.11.2018) με θέμα: «Τροποποίηση της υπ' αριθμ. 91354/24.8.2017 (Β' 2983) απόφασης του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης «Κανόνες Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών (ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ.), η οποία αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του Εθνικού Τυπογραφείου στις 05.11.2018.
2. Η υπ' αριθμ. οικ. ΔΠΠ 2736/18.9.2017 προηγούμενη εγκύκλιός μας με θέμα «Διευκρινήσεις σχετικά με τις διατάξεις των κωδικοποιημένων Κανόνων ΔΙΕΠΠΥ, που αφορούν μετρολογικά θέματα» (ΑΔΑ 7Δ9Ω465ΧΙ8-ΩΒ9).
Με το παρόν σας ενημερώνουμε ότι δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ τ. Β' αριθμ. 4913/02.11.2018 η υπ' αριθμ. 109034/16.10.2018 απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης με την οποία τροποποιείται η υπ' αριθμ. 91354/2017 (Β' 2983) όμοια υ.α., με θέμα «Κωδικοποίηση Κανόνων ΔΙΕΠΠΥ» (σχετ. 1).
Η ως άνω απόφαση τροποποίησης των Κανόνων ΔΙΕΠΠΥ εκδόθηκε, μεταξύ άλλων, για να διορθωθούν τα λάθη εκ παραδρομής σε αρίθμηση παραγράφων και σε παραπομπές σε άρθρα, όπως είχε αναφερθεί στην ως άνω σχετ. 2 εγκύκλιό μας, να γίνουν αναδιατυπώσεις για ευχερέστερη κατανόηση του κειμένου, να τεθούν ρητώς τεθείσες προθεσμίες, αλλά και να ρυθμιστούν περαιτέρω, κρίσιμα μετρολογικά θέματα, κατόπιν διαβούλευσης με οικονομικούς φορείς και συναρμόδιες υπηρεσίες. Προκρίθηκε δε, αντί της τροποποίησης συγκεκριμένων παραγράφων άρθρων, να γίνει αντικατάσταση ολόκληρων άρθρων, προκειμένου να κωδικοποιούνται οι αλλαγές. Τα άρθρα στα οποία σημειώνονται αλλαγές, είναι τα εξής:
1. Άρθρο 81: «Συμμόρφωση οργάνων μέτρησης - Υποχρεώσεις για τους οικονομικούς φορείς (κατασκευαστές, εισαγωγείς, αντιπροσώπους, διανομείς ή όποιους διαθέτουν ή καθιστούν διαθέσιμα ή θέτουν σε λειτουργία τα όργανα στην αγορά) πριν την τελική διάθεση και κατά τη χρήση των οργάνων μέτρησης»
Έγινε αντικατάσταση του άρθρου κατόπιν διόρθωσης λαθών εκ παραδρομής σε αρίθμηση παραγράφων και σε παραπομπές και αναδιατύπωση για ευχερέστερη κατανόηση του κειμένου. Επίσης επικαιροποιήθηκαν οι απαιτήσεις για τη νόμιμη κυκλοφορία οργάνων μέτρησης που δεν καλύπτονται από την ενωσιακή νομοθεσία εναρμόνισης (Οδηγίες NAWI και MID), έτσι ώστε να υπάρχει συμφωνία με την εθνική νομοθεσία των οργάνων μέτρησης (ΠΔ 524/78 και ΥΑ Φ3-2587/78, Β' 70/1979). Τέλος, απαλείφθηκε η μεταβατική διάταξη περί υποχρεωτικής αναγραφής της μετρολογικής σήμανσης «Κόκκινο Μ», καθώς το μεταβατικό διάστημα των 6 μηνών από την έναρξη ισχύος της ΥΑ 91354/24.8.2017 (20/9/2017), ήτοι 20/3/2018, έχει παρέλθει και δεν κρίθηκε σκόπιμο να παραταθεί. Συνεπώς, όλα τα μη αυτόματα όργανα ζύγισης (δηλ. όργανα που απαιτούν την παρέμβαση χειριστή για την εκτέλεση της ζύγισης) και τα οποία διατίθενται από 20.3.2018 προκειμένου να χρησιμοποιούνται για σκοπούς άλλους από εκείνους που αναφέρονται στην παρ. 1α (π.χ. ζυγοί για εργαστηριακή χρήση) πρέπει να φέρουν τη μετρολογική ένδειξη με το σύμβολο «κόκκινο Μ».
2. Άρθρο 82: «Απαιτήσεις για την ορθή λειτουργία οργάνων μέτρησης, πλην των συστημάτων μέτρησης ποσότητας καυσίμων, κατά τη χρήση τους».
Έγινε αντικατάσταση του άρθρου, κατόπιν διόρθωσης λαθών εκ παραδρομής σε αρίθμηση παραγράφων και σε παραπομπές και αναδιατύπωση για ευχερέστερη κατανόηση του κειμένου και έγινε διατύπωση με εύληπτο και σαφή τρόπο, τεθεισών προθεσμιών. Ειδικότερα, απαλείφθηκε η μεταβατική διάταξη περί υποχρέωσης τήρησης φακέλων τεκμηρίωσης στα ταξί, καθώς το μεταβατικό διάστημα των 9 μηνών από την έναρξη ισχύος της ΥΑ 91354/24.8.2017 (20.9.2017), ήτοι 20.6.2018, για τα ήδη εγκατασταθέντα συστήματα ταξιμέτρων - ΦΗΜ έχει παρέλθει και δεν κρίθηκε σκόπιμο να παραταθεί. Συνεπώς από 20.6.2018 έχει τεθεί σε ισχύ η υποχρέωση διατήρησης Φακέλου Τεκμηρίωσης για όλα τα ήδη εγκατασταθέντα συστήματα ταξιμέτρου-ΦΗΜ, εντός κάθε οχήματος ταξί. Επίσης έγινε σαφής διατύπωση της μεταβατικής διάταξης περί υποχρέωσης δημιουργίας φακέλων τεκμηρίωσης για τις ήδη εγκατεστημένες γεφυροπλάστιγγες, καθώς το μεταβατικό διάστημα των 18 μηνών από την έναρξη ισχύος της ΥΑ 91354/24.8.2017 (20.9.2017), ήτοι 20.3.2019, για τις ήδη εγκατεστημένες γεφυροπλάστιγγες λήγει τότε και παρατάθηκε για ένα δεκαήμερο. Συνεπώς για όλες τις ήδη εγκατεστημένες γεφυροπλάστιγγες, η προθεσμία για τη δημιουργία φακέλων τεκμηρίωσης για τις ήδη εγκατεστημένες γεφυροπλάστιγγες λήγει στις 31.3.2019.
3. Άρθρο 84: «Σφράγιση των κρίσιμων μετρολογικά σημείων αντλιών και συστημάτων μέτρησης ποσότητας καυσίμων»
Έγινε αντικατάσταση του άρθρου κατόπιν διόρθωσης λαθών εκ παραδρομής σε αρίθμηση παραγράφων και σε παραπομπές και αναδιατύπωσης για ευχερέστερη κατανόηση του κειμένου, καθώς επίσης έγινε διατύπωση με εύληπτο και σαφή τρόπο, τεθεισών προθεσμιών. Επισημαίνεται ότι η προθεσμία για τη σφράγιση συστημάτων μέτρησης επί βυτιοφόρων μεταφοράς και διανομής υγρών καυσίμων, υγραερίου (LPG), πεπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG) και υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), με όλες τις σφραγίσεις που προβλέπονται στα άρθρα 84 και 85, λήγει στις 15.11.2018. Ειδικά για τα συστήματα μέτρησης επί βυτιοφόρων μεταφοράς και διανομής πετρελαίου για θέρμανση σε τελικούς καταναλωτές, του άρθρου 106, η προθεσμία για την πλήρη σφράγισή τους με τις συμπληρωματικές σφραγίσεις του άρθρου 85, έχει λήξει από 20/9/2018.
Επισημαίνεται επίσης, ότι η προθεσμία για τη σφράγιση των αντλιών υγρών καυσίμων σε πρατήρια, με τις συμπληρωματικές σφραγίσεις του άρθρου 85, καθώς και των αντλιών πεπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG) και υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) σε πρατήρια, με όλες τις σφραγίσεις που προβλέπονται στα άρθρα 84 και 85, λήγει στις 15.11.2018.
Επίσης επισημαίνεται ότι ειδικά για τους διανομείς υγραερίου (LPG) σε πρατήρια, η προθεσμία για τη συμπληρωματική τους σφράγιση, με τις σφραγίσεις που προβλέπονται στο άρθρο 85, έχει λήξει από 20/12/2017.
Τέλος διευκρινίζεται ότι η ως άνω καταληκτική προθεσμία 15.11.2018 αφορά ανανέωση προθεσμιών, που σύμφωνα με την υ.α. 91354/24.8.2017, είχαν ήδη παρέλθει.
4. Άρθρο 87: «Θέση των αντλιών υγρών καυσίμων, διανομέων (dispensers) υγραερίου, ογκομετρητών βυτιοφόρων διανομής υγρών καυσίμων και διανομέων πεπιεσμένου φυσικού αερίου σε κατάσταση «εκτός λειτουργίας» - Δέσμευση»
Έγινε αντικατάσταση της παρ. 4 και της παρ. 5 για σαφέστερη διατύπωση και μνεία στις προβλεπόμενες διοικητικές και ποινικές κυρώσεις, στις περιπτώσεις που εκμεταλλευτής ή τρίτος, παρεμποδίζει τον έλεγχο με οποιονδήποτε τρόπο, ή αρνείται τη συνεργασία με την αρμόδια αρχή, ή αρνείται να χορηγήσει άνευ αντιτίμου, δείγμα οργάνου.
5. Άρθρο 92: «Πιεσόμετρα για ελαστικά αυτοκινήτων»
Το εν λόγω άρθρο καταργήθηκε, καθώς έχει καταργηθεί η σχετική Οδηγία της ΕΕ.
6. Άρθρο 93: «Περιοδικός και έκτακτος έλεγχος οργάνων μέτρησης»
Έγινε αντικατάσταση του άρθρου για σαφέστερο καθορισμό του πεδίου εφαρμογής του Περιοδικού Ελέγχου Μέτρων και Σταθμών. Συγκεκριμένα, ετήσιος Περιοδικός Έλεγχος, με καταβολή των προβλεπόμενων τελών από τους εκμεταλλευτές τους, προβλέπεται μόνο για τα μη αυτόματα όργανα ζύγισης για τις χρήσεις της παρ. 1α του άρθρου 81, τα συστήματα μέτρησης υγρών καυσίμων και υγραερίου κίνησης (LPG) για τις χρήσεις της παρ. 1β του άρθρου 81, τα σταθμά για εμπορικές συναλλαγές και τα όργανα μέτρησης του άρθρου 91 και διενεργείται από τις Δ/νσεις Ανάπτυξης των ΠΕ της χώρας.
Διευκρινίζεται ότι όλα τα ανωτέρω όργανα και συστήματα μέτρησης, αλλά και τα υπόλοιπα όργανα και συστήματα μέτρησης, που αναφέρονται στην παρ. 1 του άρθρου 81, υπόκεινται σε έκτακτους μετρολογικούς ελέγχους καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, ατελώς, βάσει του προγραμματισμού των αρμόδιων αρχών.
7. Άρθρο 98: «Εξοπλισμός βυτιοφόρων οχημάτων μεταφοράς υγρών καυσίμων για την ογκομέτρηση των υγρών καυσίμων»
Έγινε αντικατάσταση του άρθρου με κατάργηση της υποχρέωσης διενέργειας ογκομέτρησης των δεξαμενών κάθε είδους βυτιοφόρου από Τελωνειακή επιτροπή, καθώς, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία της ΑΑΔΕ, η Τελωνειακή αρχή είναι αρμόδια για την ογκομέτρηση μόνο δεξαμενών υποκείμενων καυσίμων (δηλ. καυσίμων που απαλλάσσονται δασμοφορολογικών επιβαρύνσεων), ενώ οι ρυθμίσεις της συγκεκριμένης διάταξης αφορούν ελεύθερο καύσιμο, ήτοι πετρέλαιο για θέρμανση (για το οποίο έχουν ήδη επιβληθεί οι δασμοφορολογικές επιβαρύνσεις). Ωστόσο διευκρινίζουμε ότι παραμένει η υποχρέωση να διατηρείται επί του βυτιοφόρου πρωτόκολλο ογκομέτρησης (ή πιστοποιητικό διακρίβωσης) και ογκομετρικός πίνακας όλων των δεξαμενών, καθώς επίσης και μετρικοί κανόνες (βέργες) μέτρησης, διαθέσιμα στις ελεγκτικές αρχές. Επικείμενη νομοθεσία θα ρυθμίσει περαιτέρω το ζήτημα της διακρίβωσης των δεξαμενών βυτιοφόρων υγρών καυσίμων, οπότε και θα κατισχύσει της παρούσας.
8. Άρθρο 104: «Συνοδευτικά Παραστατικά Διακίνησης Πετρελαίου για Θέρμανση»
Έγινε αντικατάσταση του άρθρου με προσθήκη στοιχείων Δελτίου του συστήματος εισροών εκροών στα παραστατικά διακίνησης πετρελαίου για θέρμανση, προς διευκόλυνση της ελεγκτικής διαδικασίας. Ειδικότερα, προς διευκόλυνση των ελεγκτικών επαληθεύσεων, προβλέφθηκε να αναγράφεται στο Δελτίο Διακίνησης Πετρελαίου για θέρμανση και ο αύξων αριθμός της αυτόματα εκδιδόμενης Απόδειξης Εσόδου από το ολοκληρωμένο σύστημα παρακολούθησης εισροών εκροών, η οποία επισυνάπτεται στο στέλεχος του αντίστοιχου Δελτίου Διακίνησης Πετρελαίου για Θέρμανση που παραμένει στην εγκατάσταση φόρτωσης (πρατήριο). Για τις περιπτώσεις φόρτωσης από εγκαταστάσεις πωλητή πετρελαίου θέρμανσης, την έννοια της Απόδειξης Εσόδου καταλαμβάνει το Δελτίο Παράδοσης.
Επισημαίνεται επίσης, ότι στην περίπτωση που για τη διακίνηση του Πετρελαίου για Θέρμανση έχει εκδοθεί Συγκεντρωτικό Δελτίο Αποστολής, οπότε και δεν απαιτείται η έκδοση Δελτίου Διακίνησης Πετρελαίου για Θέρμανση, στο Συγκεντρωτικό Δελτίο Αποστολής, σύμφωνα με την παρ. IV.7 της ΠΟΛ.1161/26.6.2013 (ΑΔΑ ΒΛ46Η-Ε9Ρ), αναγράφεται υποχρεωτικά και ο αύξων αριθμός της αυτόματα εκδιδόμενης Απόδειξης Εσόδου από το ολοκληρωμένο σύστημα παρακολούθησης εισροών εκροών, η οποία Απόδειξη Εσόδου επισυνάπτεται στο στέλεχος του αντίστοιχου Συγκεντρωτικού Δελτίου Αποστολής, που παραμένει στην εγκατάσταση φόρτωσης.
Για τις περιπτώσεις φόρτωσης από εγκαταστάσεις πωλητή πετρελαίου για θέρμανση, την έννοια της Απόδειξης Εσόδου καταλαμβάνει το Δελτίο Παράδοσης.
Στην περίπτωση που κατά τον έλεγχο, το Συγκεντρωτικό Δελτίο αποστολής δεν αναγράφει τον αύξοντα αριθμό της Απόδειξης Εσόδου ή του Δελτίου Παράδοσης, πέραν του διοικητικού προστίμου της παρ. 10, ενημερώνεται η οικεία φορολογική αρχή, για τις δικές της ενέργειες.
9. Άρθρο 106: «Σωληνώσεις στα βυτιοφόρα οχήματα διανομής πετρελαίου για θέρμανση»
Έγινε αντικατάσταση του άρθρου με προσθήκη μίας επιπλέον επιτρεπόμενης, προαιρετικής διάταξης, για το άδειασμα σωληνώσεων βυτιοφόρων μεταφοράς πετρελαίου για θέρμανση, με χρήση πεπιεσμένου αέρα.
ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
Ο Προϊστάμενος του τμήματος Διοικητικής Υποστήριξης, Οργάνωσης και Τεχνικών Υπηρεσιών Τομέα Ανάπτυξης
Κ.Α.Α.
ΜΑΛΟΥΝΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ
Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΚΡΥΚΩΣΤΑΣ
1078/1360380/2018 Καταβολή Δωροσήμου σε εργατοτεχνίτες οικοδόμους
Αθήνα, 14/11/2018
Α.Π. : Δ.ΑΣΦ. 1078/1360380
ΓΕΝΙΚΟ ΕΓΓΡΑΦΟ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ Η Υ Π Η Ρ Ε Σ Ι Α
ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ και ΕΛΕΓΧΩΝ
Δ/ΝΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Ταχ. Δ/νση: Σατωβριάνδου 18, 104 32, Αθήνα
Πληροφορίες: Ορφανίδου Π.
Τηλ. : 210 5285685
e-mail : d.asfalisis@efka.gov.gr
ΘΕΜΑ: «Καταβολή Δωροσήμου σε εργατοτεχνίτες οικοδόμους»
Ενόψει της καταβολής Δωροσήμου Χριστουγέννων 2018 στους εργατοτεχνίτες οικοδόμους υπενθυμίζουμε ότι, όπως είχε ανακοινωθεί με το υπ'αριθμ. Δ.ΑΣΦ./787/958407/2018 Γενικό Έγγραφο, η πληρωμή του Δωροσήμου θα πραγματοποιείται αποκλειστικά μέσω Τραπεζών με πίστωση του τραπεζικού λογαριασμού του ασφαλισμένου.
Ως εκ τούτου θα πρέπει οι εργατοτεχνίτες οικοδόμοι, οι οποίοι δεν έχουν δηλώσει τραπεζικό λογαριασμό στον ΕΦΚΑ ή έχουν αλλάξει τραπεζικό λογαριασμό, να προσέλθουν στις υπηρεσίες Μητρώου Μισθωτών ΕΦΚΑ έως 30/11/2018 για την δήλωση του τραπεζικού λογαριασμού ή να τον επικαιροποιήσουν αντίστοιχα.
Με ευθύνη των προϊσταμένων Διευθύνσεων και Υποκαταστημάτων να ενημερωθεί το προσωπικό των Υπηρεσιών για την ολοκλήρωση των μεταβολών έως 30/11/2018 και την ενημέρωση των ενδιαφερόμενων εργατοτεχνιτών οικοδόμων μέσω των τοπικών συλλόγων - σωματείων και με σχετική ανακοίνωση στις υπηρεσίες.
Η Ομοσπονδία Οικοδόμων και Συναφών Επαγγελμάτων Ελλάδας στην οποία κοινοποιείται το παρόν έγγραφο παρακαλείται όπως συνδράμει στην ενημέρωση των ενδιαφερομένων για την επικείμενη καταβολή Δωροσήμου αποκλειστικά μέσω τραπεζών και τις ενέργειες των ασφαλισμένων εργατοτεχνιτών οικοδόμων με επικαιροποίηση του ΙΒΑΝ τραπεζικού λογαριασμού για την επιτυχή ολοκλήρωση της διαδικασίας μέσω τραπεζών.
O ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΓΕΝΙΚΟΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΩΝ κ.ε.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΙΑΠΑΚΗΣ
ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
Η ΠΡ/ΝΗ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ
ΕΛΕΝΗ ΤΣΙΟΥΤΣΙΑ
ΠΟΛ.1212/2018 Κοινοποίηση πίνακα περιοχών στις οποίες διενεργήθηκε, με μέριμνα του Δημοσίου, ομαδική καταπολέμηση δάκου της ελιάς κατά το ελαιοκομικό έτος 2018-2019
Αθήνα, 13 Νοεμβρίου 2018
ΠΟΛ.1212/13.11.2018
(ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ - ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΛΑΒΕΙ Α.Δ.Α.)
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΕΜΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Β' ΤΕΛΩΝ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΩΝ ΦΟΡΟΛΟΓΙΩΝ
Ταχ. Δ/νση: Σίνα 2-4
Ταχ. Κώδικας: 106 72 Αθήνα
Τηλέφωνο: 2132122400
Fax: 210 3645413
Url: www.aade.gr
Θέμα: «Κοινοποίηση πίνακα περιοχών στις οποίες διενεργήθηκε, με μέριμνα του Δημοσίου, ομαδική καταπολέμηση δάκου της ελιάς κατά το ελαιοκομικό έτος 2018-2019»
Κοινοποιούμε κατωτέρω πίνακα περιοχών, στις οποίες διενεργήθηκε, με μέριμνα και δαπάνη του Δημοσίου, ομαδική καταπολέμηση του δάκου της ελιάς, κατά το ελαιοκομικό έτος 2018-2019, για να λάβετε γνώση και να ενημερώσετε τους ενδιαφερομένους της περιφέρειάς σας.
Αναλυτικές οδηγίες για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή των διατάξεων του α.ν. 112/1967, με τις οποίες επιβλήθηκε η εισφορά δακοκτονίας, όπως τροποποιήθηκαν με το άρθρο 102 του ν. 1402/1983, σας δόθηκαν με την εγκύκλιο Σ.4309/159/1.12.1983.
Οι ελαιοκαλλιεργητές, οι οποίοι κατά το έτος 2018 άσκησαν τους κανόνες της Βιολογικής Γεωργίας, δεν υποχρεούνται στην καταβολή εισφοράς δακοκτονίας. Οι Περιφερειακές Ενότητες θα αποστείλουν στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ. κατάσταση με τα ονόματα των καλλιεργητών αυτών κατά περιοχή. Αντίγραφο της σχετικής απόφασης θα παραδίδεται από τον βιοκαλλιεργητή στον ελαιοτριβέα ως δικαιολογητικό για την μη είσπραξη από αυτόν εισφοράς δακοκτονίας.
Για τους ελαιώνες που κατ' αρχάς εντάχθηκαν στο πρόγραμμα συλλογικής καταπολέμησης του δάκου της ελιάς, αλλά μέχρι το τέλος της ελαιοκομικής περιόδου 2018 δεν εφαρμόσθηκε το πρόγραμμα της συλλογικής καταπολέμησης, οι αντίστοιχοι ελαιοκαλλιεργητές δεν υποχρεούνται στην καταβολή της εισφοράς δακοκτονίας για το έτος 2018. Οι Περιφερειακές Ενότητες θα αποστείλουν στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ. κατάσταση των πρωτοβάθμιων Ο.Τ.Α. στις περιοχές των οποίων δεν εφαρμόσθηκε πρόγραμμα συλλογικής καταπολέμησης.
Τέλος, με την εγκύκλιό μας ΠΟΛ.1196/2018 (ΑΔΑ:6ΝΚΜ46ΜΠ3Ζ-Ι27) σας γνωστοποιήθηκε η τιμή του ελαιολάδου κατά κιλό (1,524 ευρώ/κιλό), η οποία θα λαμβάνεται υπόψη για την εφαρμογή των διατάξεων της εισφοράς δακοκτονίας για το ελαιοκομικό έτος 2018-2019.
Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ
Οδηγία (ΕΚ) 2018/1673 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2018 σχετικά με την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες μέσω του ποινικού δικαίου
ΟΔΗΓΙΑ (ΕΕ) 2018/1673 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
της 23ης Οκτωβρίου 2018 σχετικά με την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες μέσω του ποινικού δικαίου
ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,
Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής 'Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 83 παράγραφος 1,
Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,
Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία (1),
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
(1) Η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τα συναφή αδικήματα της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος παραμένουν σημαντικά προβλήματα σε επίπεδο Ένωσης, βλάπτοντας την ακεραιότητα, τη σταθερότητα και τη φήμη του χρηματοπιστωτικού τομέα και απειλώντας την εσωτερική αγορά και την εσωτερική ασφάλεια της Ένωσης. Προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα εν λόγω προβλήματα και να συμπληρωθεί και ενισχυθεί η εφαρμογή της οδηγίας (ΕΕ) 2015/849 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2), η παρούσα οδηγία στοχεύει στην καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες μέσω του ποινικού δικαίου, ούτως ώστε να καταστήσει δυνατή την αποτελεσματικότερη και ταχύτερη διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων αρχών.
(2) Τα μέτρα που λαμβάνονται αποκλειστικά σε εθνικό ή ακόμα και σε ενωσιακό επίπεδο, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο διεθνής συντονισμός και η διεθνής συνεργασία, έχουν πολύ περιορισμένα αποτελέσματα. Τα μέτρα που θεσπίζονται από την Ένωση για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες θα πρέπει, συνεπώς, να είναι συμβατά με άλλες δράσεις που αναλαμβάνονται στο πλαίσιο άλλων διεθνών φόρουμ, και τουλάχιστον εξίσου αυστηρά με αυτές.
(3) Η δράση της Ένωσης θα πρέπει να συνεχίσει να λαμβάνει ιδιαίτερα υπόψη τις συστάσεις της ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης (Financial Action Task force - «FATF») καθώς και μέσα άλλων διεθνών οργανισμών και φορέων που δραστηριοποιούνται στην καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Οι σχετικές νομικές πράξεις της Ένωσης θα πρέπει, όπου απαιτείται, να ευθυγραμμίζονται περαιτέρω με τα διεθνή πρότυπα που εγκρίθηκαν από τη FATF, τον Φεβρουάριο του 2012, για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής (οι «αναθεωρημένες συστάσεις της FATF»). Ως συμβαλλόμενο μέρος της σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για το ξέπλυμα, την έρευνα, την κατάσχεση και δήμευση των προϊόντων που προέρχονται από εγκληματικές δραστηριότητες και για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, η Ένωση οφείλει να μεταφέρει τις απαιτήσεις της εν λόγω σύμβασης στην έννομη τάξη της.
(4) Η απόφαση-πλαίσιο 2001/500/ΔΕΥ του Συμβουλίου (3) προβλέπει υποχρεώσεις σχετικά με την ποινικοποίηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Ωστόσο, η εν λόγω απόφαση-πλαίσιο δεν είναι αρκετά περιεκτική και η υφιστάμενη ποινικοποίηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες δεν είναι αρκετά συνεκτική για την αποτελεσματική καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες στην Ένωση και έχει ως αποτέλεσμα την ύπαρξη κενών στην επιβολή και την ύπαρξη εμποδίων στη συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων αρχών στα διάφορα κράτη μέλη.
(5) Ο ορισμός των εγκληματικών δραστηριοτήτων που συνιστούν τα κύρια αδικήματα στον τομέα της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες θα πρέπει να είναι επαρκώς ομοιόμορφος σε όλα τα κράτη μέλη. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι κάθε αδίκημα τιμωρούμενο με ποινή φυλάκισης επιπέδου οριζόμενου στην παρούσα οδηγία θεωρείται αξιόποινη πράξη νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Επιπλέον, κατά το μέτρο που η επιβολή αυτών των ορίων ποινών δεν ισχύει ήδη, τα κράτη μέλη θα πρέπει να συμπεριλάβουν ένα φάσμα αδικημάτων σε καθεμιά από τις κατηγορίες αδικημάτων που κατονομάζονται στην παρούσα οδηγία. Σε αυτή την περίπτωση, τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να αποφασίσουν με ποιο τρόπο θα περιορίσουν το εύρος των εγκλημάτων εντός των αντίστοιχων κατηγοριών. Όταν μία κατηγορία αδικημάτων, όπως η τρομοκρατία ή τα περιβαλλοντικά αδικήματα, περιλαμβάνει αδικήματα που καθορίζονται από νομικές πράξεις της 'Ένωσης, η παρούσα οδηγία θα πρέπει να παραπέμπει στις εν λόγω νομικές πράξεις. Τα κράτη μέλη θα πρέπει ωστόσο να θεωρούν ότι κάθε αδίκημα που καθορίζεται από τις εν λόγω νομικές πράξεις συνιστά κύριο αδίκημα στον τομέα της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Κάθε είδος αξιόποινης συμμετοχής στη διάπραξη κύριου αδικήματος, όπως έχει ποινικοποιηθεί σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο, θα πρέπει επίσης να θεωρείται εγκληματική δραστηριότητα για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας. Στις περιπτώσεις που η νομοθεσία της Ένωσης επιτρέπει στα κράτη μέλη να προβλέπουν κυρώσεις, πέραν των ποινικών κυρώσεων, η παρούσα οδηγία δεν θα πρέπει να απαιτεί από τα κράτη μέλη να κατηγοριοποιούν τα αδικήματα στις εν λόγω περιπτώσεις ως κύρια αδικήματα για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας.
(6) Η χρήση εικονικών νομισμάτων συνεπάγεται νέους κινδύνους και προκλήσεις από τη σκοπιά της καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίσουν την κατάλληλη αντιμετώπιση αυτών των κινδύνων.
(7) Λόγω του αντικτύπου των αδικημάτων νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, που διαπράττονται από κατόχους δημοσίων αξιωμάτων, στη δημόσια σφαίρα και στην ακεραιότητα των δημόσιων θεσμικών οργάνων, τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να εξετάζουν την εισαγωγή αυστηρότερων ποινών για τους κατόχους δημόσιων αξιωμάτων στο εθνικό τους πλαίσιο και σύμφωνα με τις νομικές τους παραδόσεις.
(8) Τα φορολογικά εγκλήματα που αφορούν την άμεση και την έμμεση φορολογία θα πρέπει να καλύπτονται από τον ορισμό της εγκληματικής δραστηριότητας, σύμφωνα με τις αναθεωρημένες συστάσεις της FATF. Δεδομένου ότι τα διάφορα φορολογικά εγκλήματα μπορεί να συνιστούν σε κάθε κράτος μέλος εγκληματική δραστηριότητα που τιμωρείται με τις κυρώσεις που αναφέρονται στην παρούσα οδηγία, οι ορισμοί των φορολογικών εγκλημάτων μπορεί να διαφέρουν στο εθνικό δίκαιο. Ωστόσο, στην παρούσα οδηγία δεν επιδιώκεται η εναρμόνιση των ορισμών των φορολογικών εγκλημάτων στο εθνικό δίκαιο.
(9) Τα κράτη μέλη θα πρέπει, στο πλαίσιο των ποινικών διαδικασιών σχετικών με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, να συνδράμουν αμοιβαίως με τον ευρύτερο δυνατό τρόπο, και να διασφαλίζουν ότι οι πληροφορίες ανταλλάσσονται με αποτελεσματικό και έγκαιρο τρόπο, σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο και το ισχύον νομικό πλαίσιο της Ένωσης. Οι διαφορές μεταξύ των ορισμών των κύριων αδικημάτων σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο δεν θα πρέπει να παρεμποδίζουν τη διεθνή συνεργασία σε ποινικές διαδικασίες που αφορούν τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Η συνεργασία με τρίτες χώρες θα πρέπει να εντατικοποιηθεί, ιδίως με την ενθάρρυνση και υποστήριξη της θέσπισης αποτελεσματικών μέτρων και μηχανισμών για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και με τη διασφάλιση καλύτερης διεθνούς συνεργασίας σε αυτόν τον τομέα.
(10) Η παρούσα οδηγία δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται στη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες όσον αφορά την περιουσία που προέρχεται από ποινικά αδικήματα που επηρεάζουν τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης, καθώς η περίπτωση αυτή διέπεται από ειδικούς κανόνες, όπως αυτοί προβλέπονται στην οδηγία (ΕΕ) 2017/1371 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4). Αυτό ισχύει με την επιφύλαξη της δυνατότητας των κρατών μελών να μεταφέρουν σε εθνικό επίπεδο την παρούσα οδηγία και την οδηγία (ΕΕ) 2017/1371 μέσω ενός ενιαίου ολοκληρωμένου πλαισίου. Σύμφωνα με το άρθρο 325 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), τα κράτη μέλη οφείλουν να λαμβάνουν τα ίδια μέτρα καταπολέμησης της απάτης κατά των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης με εκείνα που λαμβάνουν για την καταπολέμηση της απάτης κατά των ιδίων οικονομικών συμφερόντων.
(11) Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι ορισμένες μορφές δραστηριοτήτων νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες θα είναι επίσης αξιόποινες όταν διαπράττονται από τον δράστη της εγκληματικής δραστηριότητας από την οποία προήλθε αυτή η περιουσία (αυτονομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες). Σε τέτοιες περιπτώσεις, στις οποίες η δραστηριότητα της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες δεν περιορίζεται στην απλή κατοχή ή χρήση, αλλά περιλαμβάνει και τη μεταφορά, μετατροπή, απόκρυψη ή συγκάλυψη περιουσιακών στοιχείων και έχει ως αποτέλεσμα την επέλευση επιπλέον ζημίας, πέρα από αυτή που προκλήθηκε ήδη από την εγκληματική δραστηριότητα, για παράδειγμα τη διάθεση σε τρίτους της περιουσίας που προήλθε από εγκληματική δραστηριότητα και, μέσω της πράξης αυτής, τη συγκάλυψη της παράνομης προέλευσής της, η εν λόγω νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες θα πρέπει να τιμωρείται.
(12) Προκειμένου τα μέτρα του ποινικού δικαίου να είναι αποτελεσματικά ενάντια στην αντιμετώπιση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, η καταδικαστική απόφαση θα πρέπει να είναι δυνατή χωρίς να είναι απαραίτητο να διαπιστωθεί ακριβώς από ποια εγκληματική δραστηριότητα προήλθε η περιουσία ή χωρίς να είναι απαραίτητη προηγούμενη ή παράλληλη καταδίκη για την εν λόγω εγκληματική δραστηριότητα, συνεκτιμώντας όλες τις σχετικές περιστάσεις και αποδείξεις. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν, σύμφωνα με την εθνική τους έννομη τάξη, να μεριμνήσουν προς τούτο με άλλα μέσα εκτός των νομοθετικών διατάξεων. Η δίωξη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες θα πρέπει επίσης να μην εμποδίζεται από το γεγονός ότι η εγκληματική δραστηριότητα διαπράχθηκε σε άλλο κράτος μέλος ή σε τρίτη χώρα, υπό την επιφύλαξη των προϋποθέσεων που ορίζει η παρούσα οδηγία.
(13) Η παρούσα οδηγία αποσκοπεί στην ποινικοποίηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες όταν αυτή διαπράττεται με πρόθεση και εν γνώσει ότι η περιουσία προήλθε από εγκληματική δραστηριότητα. Στο πλαίσιο αυτό, η παρούσα οδηγία δεν θα πρέπει να διακρίνει μεταξύ των περιπτώσεων όπου περιουσία προήλθε άμεσα από εγκληματική δραστηριότητα και των περιπτώσεων όπου αυτή προήλθε έμμεσα από εγκληματική δραστηριότητα, σύμφωνα με τον ευρύ ορισμό των «προϊόντων», όπως ορίζεται στην οδηγία 2014/42/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5). Σε κάθε περίπτωση, όταν εξετάζεται κατά πόσο η περιουσία προέρχεται από εγκληματική δραστηριότητα και κατά πόσο το πρόσωπο το γνώριζε, θα πρέπει να συνεκτιμώνται οι ειδικές περιστάσεις της υπόθεσης, όπως το γεγονός ότι η αξία της περιουσίας είναι δυσανάλογη σε σχέση με το νόμιμο εισόδημα του κατηγορουμένου και ότι η εγκληματική δραστηριότητα και η απόκτηση περιουσίας πραγματοποιήθηκαν μέσα στο ίδιο χρονικό διάστημα. Η πρόθεση τέλεσης και η σχετική γνώση μπορούν να συνάγονται από αντικειμενικά, πραγματικά περιστατικά. Καθώς η παρούσα οδηγία προβλέπει ελάχιστους κανόνες όσον αφορά τον ορισμό των ποινικών αδικημάτων και των κυρώσεων σχετικά με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, τα κράτη μέλη είναι ελεύθερα να θεσπίζουν ή να διατηρούν αυστηρότερους κανόνες ποινικού δικαίου στον εν λόγω τομέα. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν, για παράδειγμα, να προβλέπουν ότι η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες συνιστά ποινικό αδίκημα, εφόσον γίνεται από ελαφρά ή βαρεία αμέλεια. Οι παραπομπές που γίνονται στην παρούσα οδηγία στη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες που διαπράττονται από αμέλεια θα πρέπει να νοούνται ως τέτοιες για τα κράτη μέλη που ποινικοποιούν τέτοιες συμπεριφορές.
(14) Προκειμένου να αποτρέπεται η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες σε όλη την Ένωση, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι τιμωρείται με μέγιστη ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τεσσάρων ετών. Η υποχρέωση αυτή δεν θίγει την εξατομίκευση και την επιβολή ποινών και την εκτέλεση κυρώσεων σύμφωνα με τα συγκεκριμένα περιστατικά κάθε μεμονωμένης υπόθεσης. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να προβλέπουν πρόσθετες κυρώσεις ή μέτρα, όπως είναι η επιβολή προστίμων, ο προσωρινός ή μόνιμος αποκλεισμός από την πρόσβαση σε δημόσια χρηματοδότηση, συμπεριλαμβανομένων διαγωνισμών, επιχορηγήσεων και συμβάσεων παραχώρησης, η προσωρινή στέρηση του δικαιώματος της άσκησης εμπορικών δραστηριοτήτων ή η προσωρινή απαγόρευση άσκησης αιρετού ή δημοσίου λειτουργήματος. Η υποχρέωση αυτή δεν θίγει τη διακριτική ευχέρεια του δικαστή ή του δικαστηρίου να αποφασίζει αν θα επιβάλει πρόσθετες κυρώσεις ή μέτρα, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις περιστάσεις της συγκεκριμένης υπόθεσης.
(15) Ενώ η αύξηση της ποινής δεν είναι υποχρεωτική, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι ο δικαστής ή το δικαστήριο δύναται να λαμβάνει υπόψη τις επιβαρυντικές περιστάσεις που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία κατά την καταδίκη των υπαιτίων. Εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια του δικαστή ή του δικαστηρίου να καθορίσει αν θα αυξήσει την ποινή λόγω της συγκεκριμένης επιβαρυντικής περίστασης, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα γεγονότα της συγκεκριμένης υπόθεσης. Τα κράτη μέλη δεν θα πρέπει να είναι υποχρεωμένα να προβλέπουν επιβαρυντικές περιστάσεις, όταν στο εθνικό τους δίκαιο τα ποινικά αδικήματα που ορίζονται στην απόφαση-πλαίσιο 2008/841/ΔΕΥ του Συμβουλίου (6) ή τα αδικήματα που διαπράττονται από φυσικά πρόσωπα που ενεργούν ως υπόχρεες οντότητες κατά την άσκηση των επαγγελματικών τους δραστηριοτήτων τιμωρούνται ως χωριστά ποινικά αδικήματα και μπορούν να επισύρουν αυστηρότερες κυρώσεις.
(16) Η δέσμευση και δήμευση των οργάνων και των προϊόντων του εγκλήματος αντιμετωπίζουν τα οικονομικά κίνητρα που ωθούν στο έγκλημα. Η οδηγία 2014/42/EE προβλέπει ελάχιστους κανόνες σχετικά με τη δέσμευση και τη δήμευση των οργάνων και των προϊόντων εγκλήματος σε ποινικές υποθέσεις. Η οδηγία αυτή απαιτεί επίσης η Επιτροπή να υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή της και να διατυπώνει κατάλληλες προτάσεις, εφόσον απαιτείται. Τα κράτη μέλη θα πρέπει, κατ' ελάχιστον, να διασφαλίζουν τη δέσμευση και δήμευση των οργάνων και των προϊόντων εγκλήματος σε όλες τις περιπτώσεις που προβλέπει η οδηγία 2014/42/ΕΕ. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να εξετάσουν σοβαρά το ενδεχόμενο να επιτρέπουν τη δήμευση σε όλες τις περιπτώσεις στις οποίες δεν μπορεί να κινηθεί ή να ολοκληρωθεί ποινική διαδικασία, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων στις οποίες ο δράστης έχει αποβιώσει. Όπως ζητήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο στη δήλωση που συνοδεύει την οδηγία 2014/42/ΕΕ, η Επιτροπή θα υποβάλει έκθεση που θα εξετάζει τη σκοπιμότητα και τα πιθανά οφέλη από τη θέσπιση περαιτέρω κοινών κανόνων σχετικά με τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων που προέρχονται από εγκληματικές δραστηριότητες, ακόμη και απουσία ποινικής καταδίκης συγκεκριμένου προσώπου ή προσώπων για τις δραστηριότητες αυτές. Στην ανάλυση αυτή θα συνεκτιμώνται οι διαφορές μεταξύ των νομικών παραδόσεων και συστημάτων των κρατών μελών.
(17) Δεδομένης της κινητικότητας των δραστών και των εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, καθώς και των σύνθετων διασυνοριακών ερευνών που απαιτούνται για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεμελιώσουν τη δικαιοδοσία τους προκειμένου να δοθεί στις αρμόδιες αρχές η δυνατότητα διερεύνησης και δίωξης τέτοιων δραστηριοτήτων. Θα πρέπει επομένως τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι η δικαιοδοσία τους καλύπτει περιπτώσεις που ένα αδίκημα διαπράττεται μέσω της τεχνολογίας της πληροφορίας και των επικοινωνιών από το έδαφός τους, είτε η τεχνολογία αυτή βρίσκεται στο έδαφός τους είτε όχι.
(18) Σύμφωνα με την απόφαση-πλαίσιο 2009/948/ΔΕΥ του Συμβουλίου (7) και την απόφαση 2002/187/ΔΕΥ του Συμβουλίου (8), οι αρμόδιες αρχές δύο ή περισσοτέρων κρατών μελών που διεξάγουν παράλληλες ποινικές διαδικασίες για τα ίδια περιστατικά που αφορούν το ίδιο πρόσωπο πρέπει να αρχίσουν απευθείας διαβουλεύσεις μεταξύ τους, ιδίως προκειμένου να διασφαλιστεί ότι διώκονται όλα τα αδικήματα που καλύπτονται από την παρούσα οδηγία.
(19) Για να εξασφαλιστούν οι επιτυχείς έρευνες και η δίωξη αδικημάτων νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, οι υπεύθυνοι για την έρευνα ή τη δίωξη αυτών των αδικημάτων θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν αποτελεσματικά ερευνητικά μέσα, όπως αυτά που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος ή άλλων σοβαρών εγκλημάτων. Προς τον σκοπό αυτό θα πρέπει να διασφαλίζεται ότι διατίθενται επαρκές προσωπικό και στοχευμένη κατάρτιση, πόροι και επικαιροποιημένη τεχνολογική ικανότητα. Η χρήση των εργαλείων αυτών, σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο, θα πρέπει να είναι στοχευμένη και να λαμβάνει υπόψη την αρχή της αναλογικότητας, καθώς και τη φύση και τη σοβαρότητα των υπό διερεύνηση αδικημάτων και θα πρέπει να σέβεται το δικαίωμα στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
(20) Η παρούσα οδηγία αντικαθιστά ορισμένες διατάξεις της απόφασης-πλαισίου 2001/500/ΔΕΥ στα κράτη μέλη που δεσμεύονται από την οδηγία αυτή.
(21) Η παρούσα οδηγία σέβεται τις αρχές που αναγνωρίζει το άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή 'Ένωση (ΣΕΕ), σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες και τηρεί τις αρχές που αναγνωρίζει ειδικότερα ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ορίζονται στους Τίτλους II, III, V και VI, που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τον σεβασμό της ιδιωτικής και της οικογενειακής ζωής και το δικαίωμα προστασίας των προσωπικών δεδομένων, τις αρχές της νομιμότητας και της αναλογικότητας των ποινικών αδικημάτων και των κυρώσεων, καλύπτοντας επίσης την απαίτηση για ακρίβεια, σαφήνεια και προβλεψιμότητα στο ποινικό δίκαιο, το τεκμήριο αθωότητας, καθώς και τα δικαιώματα των υπόπτων και των κατηγορουμένων να έχουν πρόσβαση σε δικηγόρο, το δικαίωμα της μη αυτοενοχοποίησης και το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη. Η παρούσα οδηγία πρέπει να εφαρμόζεται σύμφωνα με τα εν λόγω δικαιώματα και αρχές, λαμβάνοντας επίσης υπόψη την ευρωπαϊκή σύμβαση για την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών, το διεθνές σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα και άλλες υποχρεώσεις σχετικές με τα ανθρώπινα δικαιώματα δυνάμει του διεθνούς δικαίου.
(22) Δεδομένου ότι ο στόχος της παρούσας οδηγίας, δηλαδή να υπόκειται η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες σε αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές ποινικές κυρώσεις σε όλα τα κράτη μέλη, δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη, μπορεί όμως, λόγω της κλίμακας και των αποτελεσμάτων της παρούσας οδηγίας, να επιτευχθεί καλύτερα σε ενωσιακό επίπεδο, η Ένωση μπορεί να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας που προβλέπεται στο άρθρο 5 ΣΕΕ. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως ορίζεται στο ίδιο άρθρο, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη αυτού του στόχου.
(23) Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του πρωτοκόλλου αριθ. 21 για τη θέση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας όσον αφορά τον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, το οποίο προσαρτάται στη ΣΕΕ και στη ΣΛΕΕ, και με την επιφύλαξη του άρθρου 4 του εν λόγω πρωτοκόλλου, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιρλανδία δεν συμμετέχουν στην έκδοση της παρούσας οδηγίας και δεν δεσμεύονται από αυτήν ούτε υπόκεινται στην εφαρμογή της.
(24) Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του πρωτοκόλλου αριθ. 22 σχετικά με τη θέση της Δανίας, το οποίο προσαρτάται στη ΣΕΕ και στη ΣΛΕΕ, η Δανία δεν συμμετέχει στη θέσπιση της παρούσας οδηγίας και δεν δεσμεύεται από αυτή ούτε υπόκειται στην εφαρμογή της. Η απόφαση-πλαίσιο 2001/500/ΔΕΥ εξακολουθεί να έχει δεσμευτική ισχύ και να ισχύει στη Δανία,
ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:
Άρθρο 1
Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής
1. Η παρούσα οδηγία θεσπίζει ελάχιστους κανόνες σχετικά με τον ορισμό των ποινικών αδικημάτων και των κυρώσεων στον τομέα της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.
2. Η παρούσα οδηγία δεν εφαρμόζεται στη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες όσον αφορά περιουσία που προέρχεται από ποινικά αδικήματα που επηρεάζουν τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης, καθώς η περίπτωση αυτή διέπεται από ειδικούς κανόνες, όπως αυτοί προβλέπονται στην οδηγία (ΕΕ) 2017/1371.
Άρθρο 2
Ορισμοί
Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
1) «εγκληματική δραστηριότητα»: κάθε είδους εγκληματική ανάμειξη στη διάπραξη κάθε αδικήματος που, σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο, τιμωρείται με στερητική της ελευθερίας ποινή ή ένταλμα προσωρινής κράτησης μέγιστης διάρκειας άνω του ενός έτους ή, όσον αφορά τα κράτη μέλη που έχουν ελάχιστο όριο για τα αδικήματα στην έννομη τάξη τους, κάθε αδικήματος που τιμωρείται με στερητική της ελευθερίας ποινή ή ένταλμα προσωρινής κράτησης ελάχιστης διάρκειας τουλάχιστον άνω των έξι μηνών. Σε κάθε περίπτωση, τα αδικήματα στο πλαίσιο των ακόλουθων κατηγοριών θεωρούνται εγκληματική δραστηριότητα:
α) συμμετοχή σε οργανωμένες εγκληματικές ομάδες και παροχή «προστασίας» έναντι χρημάτων, συμπεριλαμβανομένων των αδικημάτων που καθορίζονται στην απόφαση-πλαίσιο 2008/841/ΔΕΥ·
β) τρομοκρατία, συμπεριλαμβανομένων των αδικημάτων που καθορίζονται στην οδηγία (ΕΕ) 2017/541 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (9)·
γ) εμπορία ανθρώπων και παράνομη διακίνηση μεταναστών, συμπεριλαμβανομένων των αδικημάτων που καθορίζονται στην οδηγία 2011/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (10) και την απόφαση-πλαίσιο 2002/946/ΔΕΥ του Συμβουλίου (11)·
δ) σεξουαλική εκμετάλλευση, συμπεριλαμβανομένων των αδικημάτων που καθορίζονται στην οδηγία 2011/93/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (12)·
ε) παράνομη διακίνηση ναρκωτικών φαρμάκων και ψυχοτρόπων ουσιών, συμπεριλαμβανομένου κάθε αδικήματος που καθορίζεται στην απόφαση-πλαίσιο 2004/757/ΔΕΥ του Συμβουλίου (13)·
στ) παράνομη εμπορία και διακίνηση όπλων·
ζ) παράνομη εμπορία και διακίνηση προϊόντων κλοπής και άλλων αγαθών·
η) διαφθορά και δωροδοκία, συμπεριλαμβανομένου κάθε εγκλήματος που καθορίζεται στη σύμβαση για την καταπολέμηση της δωροδοκίας στην οποία ενέχονται υπάλληλοι των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ή των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (14) και στην απόφαση-πλαίσιο 2003/568/ΔΕΥ του Συμβουλίου (15)·
θ) απάτη, συμπεριλαμβανομένου κάθε εγκλήματος που καθορίζεται στην απόφαση-πλαίσιο 2001/413/ΔΕΥ του Συμβουλίου (16)·
ι) παραχάραξη και κιβδηλεία, συμπεριλαμβανομένων των αδικημάτων που καθορίζονται στην οδηγία 2014/62/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (17)·
ια) παράνομη απομίμηση και πειρατεία προϊόντων·
ιβ) περιβαλλοντικό έγκλημα, συμπεριλαμβανομένων των αδικημάτων που καθορίζονται στην οδηγία 2008/99/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (18) ή την οδηγία 2009/123/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (19)·
ιγ) ανθρωποκτονία εκ προθέσεως, βαριά σωματική βλάβη·
ιδ) απαγωγή, παράνομη κατακράτηση και ομηρία·
ιε) ληστεία ή κλοπή·
ιστ) παράνομη διακίνηση ·
ιζ) φορολογικά εγκλήματα που σχετίζονται με άμεσους και έμμεσους φόρους, όπως καθορίζονται στο εθνικό δίκαιο·
ιη) εκβίαση·
ιθ) πλαστογραφία·
κ) πειρατεία·
κα) πράξεις προσώπου που είναι κάτοχος εμπιστευτικών πληροφοριών και χειραγώγηση της αγοράς, συμπεριλαμβανομένων των αδικημάτων που καθορίζονται στην οδηγία 2014/57/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (20)·
κβ) ηλεκτρονικό έγκλημα, συμπεριλαμβανομένων των αδικημάτων που καθορίζονται στην οδηγία 2013/40/ΕΕ (21)·
2) «περιουσία»: τα περιουσιακά στοιχεία κάθε είδους, ενσώματα ή ασώματα, κινητά ή ακίνητα, υλικά ή άυλα, καθώς και τα νομικά έγγραφα ή στοιχεία με οποιαδήποτε μορφή, συμπεριλαμβανόμενης της ηλεκτρονικής ή ψηφιακής, που αποδεικνύουν τίτλο ιδιοκτησίας ή δικαιώματα προς απόκτηση τέτοιων περιουσιακών στοιχείων·
3) «νομικό πρόσωπο»: οποιαδήποτε οντότητα έχει νομική προσωπικότητα σύμφωνα με την εφαρμοστέα νομοθεσία, εξαιρουμένων των κρατών ή των δημόσιων οργανισμών που ασκούν κρατική εξουσία και των δημόσιων διεθνών οργανισμών.
Άρθρο 3
Αδικήματα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες
1. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να διασφαλίσουν ότι η ακόλουθη συμπεριφορά, όταν διαπράττεται με πρόθεση, τιμωρείται ως ποινικό αδίκημα:
α) η μετατροπή ή η μεταβίβαση περιουσίας, εν γνώσει του γεγονότος ότι προέρχεται από εγκληματική δραστηριότητα, με σκοπό την απόκρυψη ή τη συγκάλυψη της παράνομης προέλευσής της περιουσίας, ή την παροχή συνδρομής σε οποιονδήποτε ενέχεται στη δραστηριότητα αυτή, προκειμένου να αποφύγει τις έννομες συνέπειες της δραστηριότητάς του·
β) η απόκρυψη ή η συγκάλυψη της αλήθειας όσον αφορά τη φύση, προέλευση, διάθεση ή διακίνηση περιουσίας ή τον τόπο στον οποίο αυτή ευρίσκεται, ή την κυριότητα επί περιουσίας ή εκ σχετικών με αυτή δικαιωμάτων, εν γνώσει του γεγονότος ότι προέρχεται από εγκληματική δραστηριότητα ·
γ) η απόκτηση, η κατοχή ή η χρήση περιουσίας εν γνώσει, κατά τον χρόνο της κτήσης, του γεγονότος ότι η περιουσία προέρχεται από εγκληματική δραστηριότητα.
2. Τα κράτη μέλη δύνανται να λάβουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να διασφαλίσουν ότι η συμπεριφορά που αναφέρεται στην παράγραφο 1 αποτελεί αξιόποινη πράξη, όταν ο δράστης υποψιαζόταν ή έπρεπε να γνώριζε ότι η περιουσία προήλθε από εγκληματική δραστηριότητα.
3. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να διασφαλίσουν ότι:
α) προηγούμενη ή παράλληλη καταδίκη για την εγκληματική δραστηριότητα από την οποία προήλθε η περιουσία δεν αποτελεί προϋπόθεση καταδίκης για τα αδικήματα που αναφέρονται στην παράγραφο 1 και 2·
β) καταδίκη για τα αδικήματα που αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 2 είναι δυνατή όταν στοιχειοθετείται ότι η περιουσία προήλθε από εγκληματική δραστηριότητα, χωρίς να απαιτείται η στοιχειοθέτηση όλων των πραγματικών στοιχείων ή όλων των περιστάσεων που σχετίζονται με την εν λόγω εγκληματική δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένης της ταυτότητας του δράστη·
γ) τα αδικήματα που αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 2 επεκτείνονται σε περιουσιακά στοιχεία που προέρχονται από συμπεριφορά που έλαβε χώρα στο έδαφος άλλου κράτους μέλους ή στο έδαφος τρίτης χώρας, όταν η σχετική συμπεριφορά θα αποτελούσε εγκληματική δραστηριότητα αν είχε λάβει χώρα σε εγχώριο επίπεδο.
4. Στην περίπτωση της παραγράφου 3 στοιχείο γ) του παρόντος άρθρου, τα κράτη μέλη μπορούν περαιτέρω να απαιτούν όπως η σχετική συμπεριφορά συνιστά ποινικό αδίκημα δυνάμει του εθνικού δικαίου των άλλων κρατών μελών ή της τρίτης χώρας όπου διαπράχθηκε το εν λόγω αδίκημα, εκτός εάν η εν λόγω συμπεριφορά συνιστά ένα εκ των αδικημάτων που αναφέρονται στο άρθρο 2 σημείο 1) στοιχεία α) έως ε) και η) και καθορίζονται στο ισχύον ενωσιακό δίκαιο.
5. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η συμπεριφορά που αναφέρεται στην παράγραφο 1 στοιχεία α) και β) αποτελεί αξιόποινη πράξη όταν διαπράττεται από πρόσωπα που έχουν διαπράξει ή αναμειχθεί στην εγκληματική δραστηριότητα από την οποία προήλθε η περιουσία.
Άρθρο 4
Υποβοήθηση και συνέργεια, ηθική αυτουργία και απόπειρα
Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλιστεί ότι η υποβοήθηση και η συνέργεια, η ηθική αυτουργία και η απόπειρα διάπραξης αδικήματος που αναφέρεται στο άρθρο 3 παράγραφοι 1 και 5 τιμωρείται ως ποινικό αδίκημα.
Άρθρο 5
Ποινές εις βάρος φυσικών προσώπων
1. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλιστεί ότι τα αδικήματα που αναφέρονται στα άρθρα 3 και 4 τιμωρούνται με αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές κυρώσεις.
2. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλιστεί ότι τα αδικήματα που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφοι 1 και 5 τιμωρούνται με στερητική της ελευθερίας ποινή, το ανώτατο όριο της οποίας ανέρχεται σε τουλάχιστον σε τέσσερα έτη.
3. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν επίσης τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλιστεί ότι τα φυσικά πρόσωπα που έχουν διαπράξει τα αδικήματα που αναφέρονται στα άρθρα 3 και 4, υπόκεινται, εφόσον χρειάζεται, σε πρόσθετες κυρώσεις ή μέτρα.
Άρθρο 6
Επιβαρυντικές περιστάσεις
1. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν επίσης τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλιστεί ότι, σε σχέση με τα αδικήματα που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφοι 1 και 5 και στο άρθρο 4, οι παρακάτω περιστάσεις θεωρούνται επιβαρυντικές περιστάσεις:
α) το αδίκημα διαπράχθηκε στο πλαίσιο εγκληματικής οργάνωσης κατά την έννοια της απόφασης-πλαισίου 2008/841/ΔΕΥ, ή
β) ο δράστης είναι υπόχρεη οντότητα κατά την έννοια του άρθρου 2 της οδηγίας (ΕΕ) 2015/849 και έχει διαπράξει το αδίκημα κατά την άσκηση της επαγγελματικής του δραστηριότητας.
2. Τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέψουν ότι σε σχέση με τα αδικήματα που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφοι 1 και 5 και στο άρθρο 4, οι παρακάτω περιστάσεις θεωρούνται επιβαρυντικές περιστάσεις:
α) η περιουσία ή τα χρήματα που είναι αντικείμενο νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες είναι σημαντικής αξίας, ή
β) η περιουσία που είναι αντικείμενο νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες απορρέει από ένα εκ των αδικημάτων που αναφέρονται στο άρθρο 2 σημείο 1) στοιχεία α) έως ε) και η).
Άρθρο 7
Ευθύνη νομικών προσώπων
1. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλιστεί ότι τα νομικά πρόσωπα μπορούν να υπέχουν ευθύνη για οποιοδήποτε από τα αδικήματα που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφοι 1 και 5 και στο άρθρο 4, το οποίο τελείται προς όφελός τους από οποιοδήποτε πρόσωπο που ενεργεί είτε ατομικά είτε ως μέλος οργάνου του νομικού προσώπου και κατέχει διευθυντική θέση εντός του νομικού προσώπου βασιζόμενη σε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα στοιχεία:
α) εξουσία εκπροσώπησης του νομικού προσώπου·
β) εξουσία λήψης αποφάσεων για λογαριασμό του νομικού προσώπου· ή
γ) εξουσία άσκησης ελέγχου εντός του νομικού προσώπου.
2. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν επίσης τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλιστεί ότι τα νομικά πρόσωπα μπορούν να υπέχουν ευθύνη και στις περιπτώσεις όπου η απουσία εποπτείας ή ελέγχου από πρόσωπο που αναφέρεται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου κατέστησε δυνατή τη διάπραξη οποιουδήποτε αδικήματος αναφέρεται στο άρθρο 3 παράγραφοι 1 και 5 και στο άρθρο 4 προς όφελος του συγκεκριμένου νομικού προσώπου από πρόσωπο που ενεργεί υπό τη δικαιοδοσία του.
3. Η ευθύνη των νομικών προσώπων δυνάμει των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος άρθρου δεν αποκλείει την ποινική δίωξη φυσικών προσώπων που είναι αυτουργοί, ηθικοί αυτουργοί ή συνεργοί σε οποιοδήποτε αδίκημα αναφέρεται στο άρθρο 3 παράγραφοι 1 και 5 και στο άρθρο 4.
Άρθρο 8
Κυρώσεις για νομικά πρόσωπα
Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλιστεί ότι το νομικό πρόσωπο το οποίο υπέχει ευθύνη για αδικήματα βάσει του άρθρου 7 υπόκειται σε αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές κυρώσεις, στις οποίες περιλαμβάνονται χρηματικές ποινές ή πρόστιμα, και, ενδεχομένως, άλλες κυρώσεις, όπως:
α) αποκλεισμός από δημόσιες παροχές ή ενισχύσεις·
β) προσωρινός ή μόνιμος αποκλεισμός από την πρόσβαση σε δημόσια χρηματοδότηση, συμπεριλαμβανομένων διαγωνισμών, επιχορηγήσεων και συμβάσεων παραχώρησης·
γ) προσωρινή ή οριστική απαγόρευση της άσκησης εμπορικής δραστηριότητας ·
δ) θέση υπό δικαστική εποπτεία·
ε) δικαστική διαταγή εκκαθάρισης·
στ) προσωρινό ή οριστικό κλείσιμο των εγκαταστάσεων που χρησιμοποιήθηκαν για τη διάπραξη του αδικήματος.
Άρθρο 9
Δήμευση
Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να διασφαλιστεί, ανάλογα με την περίπτωση, ότι οι αρμόδιες αρχές τους δεσμεύουν ή δημεύουν, σύμφωνα με την οδηγία 2014/42/ΕΕ, τα προϊόντα των αδικημάτων και τα όργανα που χρησιμοποιήθηκαν ή προορίζονται να χρησιμοποιηθούν κατά τη διάπραξή του ή τη συμβολή στη διάπραξή του, όπως αναφέρεται στην παρούσα οδηγία.
Άρθρο 10
Δικαιοδοσία
1. Κάθε κράτος μέλος λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα ώστε να θεμελιώσει τη δικαιοδοσία του επί των αδικημάτων που αναφέρονται στα άρθρα 3 και 4 όταν:
α) το αδίκημα διαπράττεται, εξολοκλήρου ή εν μέρει, στο έδαφός του·
β) ο δράστης είναι υπήκοός του.
2. Το κράτος μέλος ενημερώνει την Επιτροπή σχετικά με την απόφασή του να επεκτείνει τη δικαιοδοσία του για τα αδικήματα που αναφέρονται στα άρθρα 3 και 4 που έχουν διαπραχθεί εκτός του εδάφους του, όταν:
α) ο δράστης έχει τη συνήθη διαμονή του στο έδαφός του·
β) το αδίκημα διαπράττεται προς όφελος νομικού προσώπου εγκατεστημένου στο έδαφός του.
3. Όταν ένα αδίκημα που προβλέπεται στα άρθρα 3 και 4 υπάγεται στη δικαιοδοσία περισσοτέρων του ενός κρατών μελών και οποιοδήποτε εκ των συγκεκριμένων κρατών μπορεί εγκύρως να ασκήσει ποινική δίωξη βάσει των ίδιων πραγματικών περιστατικών, τα συγκεκριμένα κράτη μέλη συνεργάζονται προκειμένου να αποφασίσουν ποιο εξ αυτών θα προβεί στη δίωξη του δράστη με σκοπό να συγκεντρωθεί η διαδικασία σε ένα μόνο κράτος μέλος.
Λαμβάνονται υπόψη οι εξής παράγοντες:
α) το κράτος μέλος στο έδαφος του οποίου διεπράχθη το αδίκημα,
β) η υπηκοότητα ή ο τόπος διαμονής του δράστη,
γ) η χώρα καταγωγής του θύματος ή των θυμάτων, και
δ) το κράτος στο έδαφος του οποίου εντοπίστηκε ο δράστης.
Κατά περίπτωση και σύμφωνα με το άρθρο 12 της απόφασης-πλαισίου 2009/948/ΔΕΥ, το ζήτημα παραπέμπεται στην Eurojust.
Άρθρο 11
Ερευνητικά μέσα
Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να εξασφαλίζουν ότι αποτελεσματικά ερευνητικά μέσα, όπως αυτά που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος ή άλλων σοβαρών εγκλημάτων βρίσκονται στη διάθεση των προσώπων, μονάδων ή υπηρεσιών που είναι επιφορτισμένες με την ποινική έρευνα και δίωξη των αδικημάτων που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφοι 1 και 5 και στο άρθρο 4.
Άρθρο 12
Αντικατάσταση ορισμένων διατάξεων της απόφασης-πλαισίου 2001/500/ΔΕΥ
Το άρθρο 1 στοιχείο β) και το άρθρο 2 της απόφασης-πλαισίου 2001/500/ΔΕΥ αντικαθίστανται όσον αφορά τα κράτη μέλη που δεσμεύονται από την παρούσα οδηγία, με την επιφύλαξη των υποχρεώσεων των κρατών μελών ως προς την ημερομηνία μεταφοράς της εν λόγω απόφασης-πλαισίου στο εθνικό δίκαιο.
Όσον αφορά τα κράτη μέλη που δεσμεύονται από την παρούσα οδηγία, οι παραπομπές στις διατάξεις της απόφασης-πλαίσιο 2001/500/ΔΕΥ που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο νοούνται ως παραπομπές στην παρούσα οδηγία.
Άρθρο 13
Μεταφορά στο εθνικό δίκαιο
1. Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις προκειμένου να συμμορφωθούν με την παρούσα οδηγία έως τις 3 Δεκεμβρίου 2020. Ενημερώνουν αμέσως την Επιτροπή σχετικά.
Όταν τα κράτη μέλη θεσπίζουν τα εν λόγω μέτρα, αυτά περιέχουν παραπομπή στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από παρόμοια παραπομπή κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Ο τρόπος της αναφοράς καθορίζεται από τα κράτη μέλη.
2. Τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή το κείμενο των ουσιωδών διατάξεων εθνικού δικαίου τις οποίες θεσπίζουν στον τομέα που διέπεται από την παρούσα οδηγία.
Άρθρο 14
Υποβολή εκθέσεων
Η Επιτροπή υποβάλλει, έως τις 3 Δεκεμβρίου 2022, έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, στην οποία αξιολογεί τον βαθμό στον οποίο τα κράτη μέλη έχουν λάβει τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να συμμορφωθούν με την παρούσα οδηγία.
Η Επιτροπή υποβάλλει επίσης, έως τις 3 Δεκεμβρίου 2023, έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, στην οποία αξιολογεί την προστιθέμενη αξία της παρούσας οδηγίας για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων προερχόμενων από παράνομες δραστηριότητες, καθώς και τον αντίκτυπό της στα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες. Βάσει της έκθεσης αυτής, η Επιτροπή υποβάλλει, εφόσον απαιτηθεί, νομοθετική πρόταση για την τροποποίηση της παρούσας οδηγίας. Η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη τις πληροφορίες που παρέχουν τα κράτη μέλη.
Άρθρο 15
Έναρξη ισχύος
Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Άρθρο 16
Αποδέκτες
Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη σύμφωνα με τις Συνθήκες.
Στρασβούργο, 23 Οκτωβρίου 2018.
Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Ο Πρόεδρος A. TAJANI
Για το Συμβούλιο
Η Πρόεδρος K. EDTSTADLER
( 1 ) Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 12ης Σεπτεμβρίου 2018 (δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα) και απόφαση του Συμβουλίου της 11ης Οκτωβρίου 2018.
( 2 ) Οδηγία (ΕΕ) 2015/849 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Μαΐου 2015, σχετικά με την πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, και την κατάργηση της οδηγίας 2005/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και της οδηγίας 2006/70/ΕΚ της Επιτροπής (ΕΕ L 141 της 5.6.2015, σ. 73).
( 3 ) Απόφαση-πλαίσιο 2001/500/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2001, για το ξέπλυμα χρήματος, τον προσδιορισμό, τον εντοπισμό, τη δέσμευση, την κατάσχεση και τη δήμευση των οργάνων και των προϊόντων του εγκλήματος (ΕΕ L 182 της 5.7.2001, σ. 1).
( 4 ) Οδηγία (ΕΕ) 2017/1371 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2017, σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης μέσω του ποινικού δικαίου (ΕΕ L 198 της 28.7.2017, σ. 29).
( 5 ) Οδηγία 2014/42/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 3ης Απριλίου 2014, σχετικά με τη δέσμευση και τη δήμευση οργάνων και προϊόντων εγκλήματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ L 127 της 29.4.2014, σ. 39).
( 6 ) Απόφαση-πλαίσιο 2008/841/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 24ης Οκτωβρίου 2008, για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος (ΕΕ L 300 της 11.11.2008, σ. 42).
( 7 ) Απόφαση πλαίσιο 2009/948/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 30ής Νοεμβρίου 2009, για την πρόληψη και τον διακανονισμό συγκρούσεων δικαιοδοσίας σε ποινικές υποθέσεις (ΕΕ L 328 της 15.12.2009, σ. 42).
( 8 ) Απόφαση 2002/187/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 28ης Φεβρουαρίου 2002, σχετικά με τη σύσταση της Eurojust προκειμένου να ενισχυθεί η καταπολέμηση των σοβαρών μορφών εγκλήματος (ΕΕ L 63 της 6.3.2002, σ. 1).
( 9 ) Οδηγία (ΕΕ) 2017/541 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαρτίου 2017, για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την αντικατάσταση της απόφασης-πλαισίου 2002/475/ΔΕΥ του Συμβουλίου και για την τροποποίηση της απόφασης 2005/671/ΔΕΥ του Συμβουλίου (ΕΕ L 88 της 31.3.2017, σ. 6.).
( 10 ) Οδηγία 2011/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Απριλίου 2011, για την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και για την προστασία των θυμάτων της, καθώς και για την αντικατάσταση της απόφασης-πλαίσιο 2002/629/ΔΕΥ του Συμβουλίου (ΕΕ L 101 της 15.4.2011, σ. 1).
( 11 ) Απόφαση-πλαίσιο 2002/946/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2002, για την ενίσχυση του ποινικού πλαισίου για την πρόληψη της υποβοήθησης της παράνομης εισόδου, διέλευσης και διαμονής (ΕΕ L 328 της 5.12.2002, σ. 1).
( 12 ) Οδηγία 2011/93/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας και την αντικατάσταση της απόφασης- πλαίσιο 2004/68/ΔΕΥ του Συμβουλίου (ΕΕ L 335 της 17.12.2011, σ. 1).
( 13 ) Απόφαση-πλαίσιο 2004/757/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2004, για τη θέσπιση ελάχιστων διατάξεων σχετικά με τα στοιχεία της αντικειμενικής υπόστασης των εγκλημάτων και τις ποινές που ισχύουν στον τομέα της παράνομης διακίνησης ναρκωτικών (ΕΕ L 335 της 11.11.2004, σ. 8).
( 14 ) Πράξη του Συμβουλίου της 26ης Μαΐου 1997 για την κατάρτιση της σύμβασης περί της καταπολέμησης της δωροδοκίας στην οποία ενέχονται υπάλληλοι των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ή των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καταρτιζόμενη δυνάμει του άρθρου Κ.3 παράγραφος 2 στοιχείο γ) της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ C 195 της 25.6.1997, σ. 1).
( 15 ) Απόφαση-πλαίσιο 2003/568/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 22ας Ιουλίου 2003, για την καταπολέμηση της δωροδοκίας στον ιδιωτικό τομέα (ΕΕ L 192 της 31.7.2003, σ. 54).
( 16 ) Απόφαση-πλαίσιο 2001/413/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 28ης Μαΐου 2001, για την καταπολέμηση της απάτης και της πλαστογραφίας που αφορούν τα μέσα πληρωμής πλην των μετρητών (ΕΕ L 149 της 2.6.2001, σ. 1).
( 17 ) Οδηγία 2014/62/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014, σχετικά με την προστασία του ευρώ και άλλων νομισμάτων από την παραχάραξη και την κιβδηλεία μέσω του ποινικού δικαίου, και για την αντικατάσταση της απόφασης-πλαισίου 2000/383/ΔΕΥ του Συμβουλίου (ΕΕ L 151 της 21.5.2014, σ. 1).
( 18 ) Οδηγία 2008/99/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Νοεμβρίου 2008, σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος μέσω του ποινικού δικαίου (ΕΕ L 328 της 6.12.2008, σ. 28).
( 19 ) Οδηγία 2009/123/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, για τροποποίηση της οδηγίας 2005/35/ΕΚ σχετικά με τη ρύπανση από τα πλοία και τη θέσπιση κυρώσεων για παραβάσεις (ΕΕ L 280 της 27.10.2009, σ. 52).
( 20 ) Οδηγία 2014/57/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Απριλίου 2014, περί ποινικών κυρώσεων για την κατάχρηση αγοράς (οδηγία για την κατάχρηση αγοράς) (ΕΕ L 173 της 12.6.2014, σ. 179).
( 21 ) Οδηγία 2013/40/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Αυγούστου 2013, για τις επιθέσεις κατά συστημάτων πληροφοριών και την αντικατάσταση της απόφασης-πλαισίου 2005/222/ΔΕΥ του Συμβουλίου (ΕΕ L 218 της 14.8.2013, σ. 8).
ΔΕΔ 3924/2018 Χρόνος απόδοσης χαρτοσήμου πώλησης παγίων λυθείσας εταιρείας
Καλλιθέα, 07/09/2018
Αριθμός απόφασης: 3924
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ Α6
Ταχ. Δ/νση: Αριστογείτονος 19
Ταχ. Κώδικας: 176 71 - Καλλιθέα
Τηλέφωνο: 2131604568
ΦΑΞ: 2131604567
ΑΠΟΦΑΣΗ
Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Έχοντας υπ' όψη:
1. Τις διατάξεις:
α. Του άρθρου 63 του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ Α' 170), όπως ισχύει.
β. Της παρ. 3 του άρθρου 47 του ν. 4331/2015 (ΦΕΚ Α' 69).
γ. Του άρθρου 11 της Δ. ΟΡΓ. Α 1036960 ΕΞ 2017/10.03.2017 Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. (ΦΕΚ 968 Β'/22.03.2017) με θέμα «Οργανισμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.)»
δ. Της ΠΟΛ.1064/12.4.2017 Απόφασης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΦΕΚ 1440/τ. Β'/27.04.2017).
2. Την ΠΟΛ.1069/4.3.2014 Εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών.
3. Την αριθμ. Δ.Ε.Δ. 001126366 ΕΞ 2016/30.08.2016 (ΦΕΚ 2759 / τ. Β' / 01.09.2016) Απόφαση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών.
4. Την με ημερομηνία κατάθεσης 20/04/2018 και με αριθμό πρωτοκόλλου ενδικοφανή προσφυγή της εταιρείας με την επωνυμία , ΑΦΜ , εδρευούσης στην κατά της υπ' αριθ /2018 Πράξης Επιβολής Προστίμου άρθ. 54 του ν. 4174/2013 έτους 2014 του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Α' Πατρών και τα προσκομιζόμενα με αυτήν σχετικά έγγραφα.
5. Την υπ' αριθ /21-03-2018 Πράξης Επιβολής Προστίμου άρθ. 54 του ν. 4174/2013 έτους 2014 του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Α' Πατρών της οποίας ζητείται η ακύρωση, καθώς και την από 21/03/2018 οικεία έκθεση ελέγχου επί εκπρόθεσμης υποβολής δήλωσης τελών χαρτοσήμου της ως άνω Δ.Ο.Υ..
6. Τις απόψεις της αρμόδιας Δ.Ο.Υ.
7. Την εισήγηση του ορισθέντος υπαλλήλου του Τμήματος Α6 όπως αποτυπώνεται στο σχέδιο της απόφασης.
Επί της με ημερομηνία κατάθεσης 20/04/2018 και με αριθμό πρωτοκόλλου ενδικοφανούς προσφυγής της εταιρείας , ΑΦΜ , η οποία κατατέθηκε εμπρόθεσμα και μετά την μελέτη και την αξιολόγηση όλων των υφιστάμενων στο σχετικό φάκελο εγγράφων και των προβαλλόμενων λόγων της ενδικοφανούς προσφυγής, επαγόμαστε τα ακόλουθα:
Με την υπ' αριθ /21-03-2018 Πράξη Επιβολής Προστίμου του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Α' Πατρών, χρήσης 2014, επιβλήθηκε σε βάρος της προσφεύγουσας πρόστιμο ύψους 250,00 €, λόγω παράβασης των διατάξεων της παρ. 1β του άρθρου 54 του ν. 4174/2013.
Ειδικότερα, η προσφεύγουσα επιχείρηση την 31/07/2014 πώλησε τα πάγιά της (έπιπλα και λοιπό εξοπλισμό) και επί της αξίας αυτών επέβαλλε χαρτόσημο ποσοστού 3,6%. Στη συνέχεια, λύθηκε και προχώρησε σε διακοπή εργασιών στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. την επόμενη μέρα ήτοι την 01/08/2014. Τέλος, στις 16/10/2014 απέδωσε τα αναλογούντα τέλη χαρτοσήμου και την εισφορά υπέρ ΟΓΑ (συνολικό ποσό 63,79 €), που αφορούσαν την πώληση των παγίων, υποβάλλοντας την 16/10/2014 στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. Α' Πατρών «Δήλωση Απόδοσης Τελών Χαρτοσήμου» Γ' τριμήνου 2014.
Ωστόσο, από το σύστημα Taxis αναρτήθηκε πίνακας εκπρόθεσμης υποβολής και βάσει αυτού η αρμόδια Δ.Ο.Υ. προχώρησε σε έκδοση και κοινοποίηση της προσβαλλόμενης με την παρούσα ενδικοφανή προσφυγή Πράξης Επιβολής Προστίμου.
Η προσφεύγουσα, ζητά την ακύρωση της ως άνω πράξης ισχυριζόμενη ότι δεν υφίσταται παράβαση της περ. β της παρ. 1 του άρ. 54 του ν. 4174/2013, διότι δεν πρόκειται για φορολογική δήλωση, αλλά για δήλωση απόδοσης τελών χαρτοσήμου, όπου η προθεσμία υποβολής είναι τριμηνιαία και υποβάλλεται έως τις 20 του μεθεπόμενου μήνα από το ημερολογιακό τρίμηνο που αφορά. Προς επίρρωση δε των ισχυρισμών της επικαλείται την ΠΟΛ.1029/22.1.2014.
Επειδή σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 54 του ν. 4174/2013 ορίζεται ότι: «1. Για καθεμία από τις παρακάτω παραβάσεις επιβάλλεται πρόστιμο στον φορολογούμενο ή οποιοδήποτε πρόσωπο, εφόσον υπέχει αντίστοιχη υποχρέωση από τον Κώδικα ή τη φορολογική νομοθεσία που αναφέρεται στο πεδίο εφαρμογής του:
α)... β) δεν υποβάλλει ή υποβάλλει εκπρόθεσμα φορολογική δήλωση, γ)...
2. Τα πρόστιμα για τις παραβάσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 καθορίζονται ως εξής:
α).. β).. , γ) διακόσια πενήντα (250) ευρώ, για κάθε παράβαση των περιπτώσεων β', γ', δ' και στ' της παραγράφου 1, σε περίπτωση που ο φορολογούμενος είναι υπόχρεος τήρησης βιβλίων και στοιχείων με βάση απλοποιημένα λογιστικά πρότυπα...»
Επειδή σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ΚΝΤΧ [ΦΕΚ Α' 239/28-07-1931]: «1. Φόρος υπό το όνομα τέλος χαρτοσήμου επιβάλλεται κατά τα εν τω παρόντι νόμω οριζόμενα επί των αυτώ καθοριζομένων εγγράφων»
Επειδή με τις διατάξεις του άρθρου 6 § 1 του Ν.Δ. 4535/1964 ορίζεται ότι «Τα τέλη χαρτοσήμου αναλογικά και πάγια προσαυξάνονται κατά ποσοστό 20% για εισφορά υπέρ ΟΓΑ.»
Επειδή με τις διατάξεις του άρθρου 30 του Π.Δ. 99/1977 σχετικά με τις προθεσμίες για απόδοση τελών χαρτοσήμου ορίζεται ότι: «1. Μέχρι και της εικοστής των μηνών Φεβρουαρίου. Μαΐου, Αυγούστου και Νοεμβρίου εκάστου έτους, οι εκδίδοντες τιμολόγια, αποδείξεως χονδρικής πωλήσεως, αποδείξεως αγοράς, και πωλήσεως αγαθών μη υποκειμένων εις την εισφοράν του Ν. 4169/1961, τιμολόγια, πιστωτικά σημειώματα και αποδείξεις επί παροχής υπηρεσιών, διατακτικάς διανομής αγαθών, εκκαθαρίσεις επεξεργασίας αγαθών δια λογαριασμόν τρίτων, Φορτωτικά έγγραφα, αποδείξεις παροχής υπηρεσιών επί αμοιβών εξ ελευθερίων επαγγελμάτων επί των οποίων δεν παρεκρατήθη ο φόρος και το χαρτόσημον, αποδείξεις παροχής υπηρεσιών δια δίδακτρα, μεταφορικά και λοιπά δικαιώματα δια μεσιτείας, δια νοσήλια, φάρμακα και ειδικάς ιατρικάς περιθάλψεις και δια εκκοκκιστικά, θεριστικά, αλωνιστικά, εκθλιπτικά, αποφλοιωτικά, και λοιπά εξ εκμεταλλεύσεως γεωργικών μηχανημάτων δικαιώματα, αποδείξεις ψυκτικών και αποθηκευτικών δικαιωμάτων. αποδείξεις σταθμεύσεως αυτοκινήτων. αποδείξεις μεταφοράς προσώπων, αποδείξεις ασφαλίστρων, αποδείξεις καταβολής ασφαλιστικών αποζημιώσεων, αποδείξεις ενοικίων αυτοκινήτων. εκσκαφέων. θεριστικών. αλωνιστικών και λοιπών πάσης φύσεως μηχανημάτων ή οιωνδήποτε ετέρων κινητών πραγμάτων, ως και οι δι επαγγελματικήν των εξυπηρέτησιν ή δι εκτέλεσιν του σκοπού των, κατά περίπτωσιν, παρέχοντες εις τρίτους τόκους, προμηθείας, μεσιτείας, αμοιβάς ή άλλας πάσης φύσεως παροχάς μη εμμίσθου υπηρεσίας, ενοίκια αυτοκινήτων μηχανημάτων ή ετέρων κινητών πραγμάτων, εφόσον εις τας περιπτώσεις ταύτας δεν ορίζεται υπό του παρόντος Κώδικος η υποβολή φορολογικών στοιχείων υπό του δικαιούχου ή έκδοσις υπό τούτου θεωρημένου αποδεικτικού, υποβάλλουν εις τον Οικονομικόν Έφορον:
α) Τριπλότυπον δήλωσιν αποδόσεως των αναλογούντων τελών χαρτοσήμου επί της αξίας των κατά το προηγούμενον ημερολογιακόν τρίμηνον εκδοθέντων στοιχείων ή γενομένων παροχών και της εισφοράς δακοκτονίας επί του παραγομένου ελαιολάδου. Εις την δήλωσιν αναγράφονται τα πλήρη στοιχεία του υποχρέου (ονοματεπώνυμον ή επωνυμία, επάγγελμα, διεύθυνσις και αριθμός φορολογικού μητρώου), το τριμηνον το οποίον αφορά αύτη και δι έκαστον είδος στοιχείων ο συνολικός αριθμός αυτών, η αξία των, το ποσόν των τελών χαρτοσήμου και το επΛ αυτού ποσοστόν εξ20 % υπέρ Ο.Γ.Α. κ.λπ., ως και το ποσόν της εισφοράς δακοκτονίας »
Επειδή σύμφωνα με την παρ. 10 του άρθρου 39 του Π.Δ. 186/1992 (ΚΒΣ) ορίζεται: «Οι διατάξεις του άρθρου 30 του Π.Δ. 99/1977, σε ότι αφορά τις ρυθμίσεις που αναφέρονται στο χρόνο, τον τρόπο και τη διαδικασία υποβολής των δηλώσεων τελών χαρτοσήμου και εισφορών και όπως οι διατάξεις αυτές ισχύουν, εφαρμόζονται και μετά την έκδοση και την έναρξη ισχύος του παρόντος Προεδρικού Διατάγματος και μέχρι του χρόνου που με άλλες διατάξεις θα ρυθμιστούν τα θέματα αυτά.»
Επειδή στην ΠΟΛ.1029/22.1.2014 με θέμα «Χρόνος απόδοσης οφειλομένων τελών χαρτοσήμου σε ειδικές περιπτώσεις καθώς και της ειδικής εισφοράς δακοκτονίας», αναφέρονται μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
«1. Με τις διατάξεις του άρθρου 30 του π.δ. 99/1977 «περί τροποποιήσεως, συμπληρώσεως και κωδικοποιήσεως εις ενιαίον κείμενον των διατάξεων περί τηρήσεως βιβλίων και στοιχείων» (34Α'), οριζόταν ότι οι εκδίδοντες τιμολόγια, αποδείξεις κ.α. στοιχεία του Κώδικα αυτού, υποβάλλουν στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. δήλωση απόδοσης των αναλογούντων τελών χαρτοσήμου, επί της αξίας των κατά το προηγούμενο ημερολογιακό τρίμηνο εκδοθέντων στοιχείων, καθώς και της εισφοράς δακοκτονίας, μέχρι και της εικοστής των μηνών Φεβρουαρίου, Μαΐου, Αυγούστου και Νοεμβρίου εκάστου έτους.
2. Με τις διατάξεις της παρ.1 της Υποπαραγράφου Ε1 του άρθρου πρώτου του ν.4093/2012 (ΦΕΚ Α' 222/12.11.2012) καταργήθηκε ο Κώδικας Βιβλίων και Στοιχείων (π.δ. 186/1992, όπως είχε τροποποιηθεί και ίσχυε) και αντικαταστάθηκε με τον Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών, οι διατάξεις του οποίου ισχύουν, από 1.1.2013, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 13 αυτού.
3. Στις διατάξεις του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών δεν υφίσταται αναφορά περί διατηρήσεως των ρυθμίσεων, σχετικά με το χρόνο, τον τρόπο και τη διαδικασία υποβολής των δηλώσεων τελών χαρτοσήμου καθώς και της ειδικής εισφοράς δακοκτονίας, όπως προέβλεπαν οι διατάξεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, αλλά ούτε ρυθμίζονται διαφορετικά στις διατάξεις του τα θέματα αυτά.
4. Ενόψει των ανωτέρω, έως ότου καλυφθεί νομοθετικά το θέμα, οι δηλώσεις απόδοσης των αναλογούντων τελών χαρτοσήμου στις προαναφερόμενες περιπτώσεις, συνεχίζουν να υποβάλλονται, σύμφωνα με τις προϊσχύουσες διατάξεις, ήτοι, μέχρι την 20η των μηνών Φεβρουαρίου, Μαΐου, Αυγούστου και Νοεμβρίου κάθε έτους και αφορά στο σύνολο της αξίας των εκδοθέντων τιμολογίων, αποδείξεων, κ.λ.π., κατά το προηγούμενο ημερολογιακό τρίμηνο.»
Επειδή στην προκειμένη περίπτωση, η προσφεύγουσα, υπέβαλλε την 16/10/2014 (αρ. καταχώρησης /2014) στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. Α' Πατρών «Δήλωση Απόδοσης Τελών Χαρτοσήμου Τιμολογίων, Φορτωτικών κλπ», για οκτώ (8) εκδοθέντα, εντός του Γ' τριμήνου 2014, και συγκεκριμένα την 31/07/2014 φορολογικά στοιχεία, συνολικής αξίας 1.772,00 € επί της οποίας υπολόγισε χαρτόσημο και ΟΓΑ ποσοστού 3,6% και απέδωσε συνολικό ποσό 63,79 €, ήτοι τέλη χαρτοσήμου ύψους 53,16 €, πλέον εισφοράς υπέρ ΟΓΑ ποσού 10,63 €.
Επειδή η με αριθ. καταχώρησης..... /2014 δήλωση απόδοσης τελών χαρτοσήμου υποβλήθηκε από την προσφεύγουσα την 16/10/2014 και αφορούσε το Γ' τρίμηνο, ήτοι τους μήνες Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο και σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις, η ως άνω δήλωση όφειλε να υποβληθεί μέχρι και την 20η Νοεμβρίου 2014, ήτοι εντός πενήντα ημερών από την λήξη του ημερολογιακού τριμήνου που αφορά.
Επειδή ωστόσο, η προσφεύγουσα επιχείρηση, μετά την πώληση των παγίων της με τα ως άνω αναφερόμενα φορολογικά στοιχεία, λύθηκε και διέκοψε τη δραστηριότητά της την 01/08/2014. Η φορολογική αρχή, προχώρησε σε επιβολή προστίμου με την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης, καθόσον έκρινε ότι, η υποβληθείσα την 16/10/2014 δήλωση απόδοσης τελών χαρτοσήμου ήταν εκπρόθεσμη, διότι όφειλε να έχει υποβληθεί εντός πενήντα ημερών, όχι από τη λήξη του ημερολογιακού τριμήνου που αφορά, αλλά από την ημερομηνία διακοπής δραστηριότητας της προσφεύγουσας επιχείρησης.
Επειδή η δημόσια διοίκηση δεσμεύεται από την αρχή της νομιμότητας, όπως αυτή καθιερώνεται με τις διατάξεις των άρθρων 26 παρ. 2, 43, 50, 82, 83 και 95 & 1 του Συντάγματος (ΣτΕ 8721/1992, 2987/1994), και η οποία συνεπάγεται ότι η διοίκηση οφείλει ή μπορεί να προβαίνει μόνο σε ενέργειες που προβλέπονται και επιβάλλονται ή επιτρέπονται από τους κανόνες που θεσπίζουν το Σύνταγμα, οι νομοθετικές πράξεις, οι διοικητικές κανονιστικές πράξεις, που έχουν εκδοθεί βάσει νομοθετικής εξουσιοδότησης, καθώς και από κάθε κανόνα ανώτερης ή ισοδύναμης προς αυτούς τυπικής ισχύος.
Επειδή περαιτέρω, στις διατάξεις του άρθρου 64 του Κ.Φ.Δ. με τίτλο «Επαρκής αιτιολογία» ορίζονται τα ακόλουθα: «Η Φορολογική Διοίκηση έχει την υποχρέωση να παρέχει σαφή, ειδική και επαρκή αιτιολογία για τη νομική βάση. τα γεγονότα και τις περιστάσεις που θεμελιώνουν την έκδοση πράξεως και τον προσδιορισμό φόρου.».
Επειδή συναφώς, στις διατάξεις του άρθρου 17§§1,2 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (Ν. 2690/1999) με τίτλο «Αιτιολογία» ορίζονται τα ακόλουθα: «1. Η ατομική διοικητική πράξη πρέπει να περιέχει αιτιολογία, η οποία να περιλαμβάνει τη διαπίστωση της συνδρομής των κατά νόμο προϋποθέσεων για την έκδοσή της. 2. Η αιτιολογία πρέπει να είναι σαφής, ειδική, επαρκής και να προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, εκτός αν προβλέπεται ρητώς στο νόμο ότι πρέπει να περιέχεται στο σώμα της πράξης».
Επειδή όπως ορίζουν οι διατάξεις του άρθρου 9 ν. 4174/2013: «2. Οι ερμηνευτικές εγκύκλιοι είναι δεσμευτικές για τη Φορολογική Διοίκηση, έως ότου ανακληθούν ρητά ή έως ότου τροποποιηθεί η νομοθεσία την οποία ερμηνεύουν. Η τυχόν μεταβολή της ερμηνευτικής θέσης της Φορολογικής Διοίκησης δεν ισχύει αναδρομικά σε περίπτωση που συνεπάγεται τη χειροτέρευση της θέσης των φορολογουμένων.»
Επειδή όπως ορίζουν οι αρχές της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικούμενου, τα διοικητικά όργανα οφείλουν να ασκούν τις αρμοδιότητές τους με βάση το περί δικαίου αίσθημά τους, με αναλογικότητα και επιείκεια και στο πλαίσιο της αρχής της νομιμότητας της δημόσιας διοίκησης. Σύμφωνα με την αρχή αυτή, η δημόσια διοίκηση οφείλει να διευκολύνει τους διοικούμενους να προστατεύουν τα συμφέροντά τους και να απολαμβάνουν τα δικαιώματά τους, παρεμποδίζοντας τις αντιφατικές δράσεις που συνεπάγονται ανεπιεικείς και άδικες προς τον διοικούμενο λύσεις.
Επειδή η επιβολή προστίμου δεν εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια, αλλά αποτελεί δέσμια ενέργεια, υπό την έννοια ότι η φορολογική αρχή, εφόσον διαπιστώσει τη διάπραξη της παράβασης και την συνδρομή των τασσόμενων υπό του νόμου προϋποθέσεων, είναι υποχρεωμένη να προβεί στην επιβολή του προστίμου και στον καταλογισμό των φόρων που προκύπτουν σε κάθε ελεγχόμενη φορολογία.
Επειδή η δημόσια διοίκηση κατά την έκδοση των διοικητικών πράξεων, δεσμεύεται από το εκάστοτε ισχύον δίκαιο, ενώ κρίσιμο νομικό καθεστώς των διοικητικών πράξεων είναι το ισχύον κατά τον χρόνο εκδόσεως τους. Περαιτέρω, με βάση την απορρέουσα από το άρθρο 78 του Συντάγματος αρχή της νομιμότητας οι φορολογικές διατάξεις είναι στενώς ερμηνευτέες (ΣτΕ 2312/1992, 3113/1989, 192/1983) και ως εκ τούτου, η ορθή και σύννομη εφαρμογή των φορολογικών διατάξεων προϋποθέτει τη στενή γραμματική ερμηνεία αυτών.
Επειδή στην προκειμένη περίπτωση, εν αντιθέσει με τις υφιστάμενες στη φορολογία εισοδήματος (άρ. 68 ν. 4172/2013) και τον ΦΠΑ (αρ. 38 ν. 2859/2000, ΠΟΛ.1108/14.4.2014), διατάξεις που να ορίζουν διαφορετική προθεσμία υποβολής δηλώσεων σε περίπτωση διακοπής δραστηριότητας, στη φορολογία τελών χαρτοσήμου, δεν υφίσταται νομική διάταξη ή εγκύκλιος που να ορίζει ρητώς διαφορετικό χρόνο και προθεσμία υποβολής δήλωσης σε περίπτωση λύσης και διακοπής εργασιών μιας επιχείρησης.
Επειδή βάσει των ανωτέρω, λόγω μη υφιστάμενης διάταξης που να ορίζει διαφορετικά, δεν συντρέχουν οι κατά νόμο προϋποθέσεις για τη στοιχειοθέτηση της παράβασης και κατ' επέκταση την επιβολή προστίμου σε βάρος της προσφεύγουσας για εκπρόθεσμη υποβολή δήλωσης απόδοσης τελών χαρτοσήμου.
Αποφασίζουμε
Την αποδοχή της με ημερομηνία κατάθεσης 20/4/2018 και με αριθ. πρωτ. ενδικοφανούς προσφυγής της εταιρείας , ΑΦΜ και την ακύρωση της υπ' αριθ. /21-03-2018 Πράξης Επιβολής Προστίμου άρθρου 54 του ν. 4174/2013 του Προϊσταμένου της Α' Δ.Ο.Υ. Πατρών.
Οριστική φορολογική υποχρέωση της υπόχρεης - καταλογιζόμενα ποσά με βάση την παρούσα απόφαση:
Πρόστιμο άρ. 54 §1β' ν. 4174/2013: 0,00 €
Η παρούσα απόφαση να κοινοποιηθεί από αρμόδιο όργανο με τη νόμιμη διαδικασία στην υπόχρεη.
Ακριβές Αντίγραφο
Η Υπάλληλος του Τμήματος Διοικητικής Υποστήριξης
Με εντολή του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών
Ο Προϊστάμενος της Υποδιεύθυνσης Επανεξέτασης
ΦΑΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Σ η μ ε ί ω σ η: Κατά της απόφασης αυτής επιτρέπεται η άσκηση προσφυγής ενώπιον των αρμόδιων Διοικητικών Δικαστηρίων εντός τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίησή της.
Yπόθεση C-215/17 Απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων – Κανονισμός (ΕΕ) 575/2013 – Δημοσιοποίηση πληροφοριών από τα πιστωτικά ιδρύματα και τις επιχειρήσεις επενδύσεων – Άρθρο 432, παράγραφος 2 – Εξαιρέσεις από την υποχρέωση δημοσιοποίησης – Εμπορικές πληροφορίες που θεωρούνται αποκλειστικές ή εμπιστευτικές – Δυνατότητα εφαρμογής – Πιστωτικά ιδρύματα που ανήκουν κατά πλειοψηφία στο κράτος – Εθνική κανονιστική ρύθμιση που προβλέπει τον δημόσιο χαρακτήρα ορισμένων εμπορικών πληροφοριών που κατέχουν τα εν λόγω ιδρύματα
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τέταρτο τμήμα) της 14ης Νοεμβρίου 2018 «Προδικαστική παραπομπή – Προσέγγιση των νομοθεσιών – Περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα – Οδηγία 2003/98/ΕΚ – Άρθρο 1, παράγραφος 2, στοιχείο γʹ, τρίτο εδάφιο – Απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων – Κανονισμός (ΕΕ) 575/2013 – Δημοσιοποίηση πληροφοριών από τα πιστωτικά ιδρύματα και τις επιχειρήσεις επενδύσεων – Άρθρο 432, παράγραφος 2 – Εξαιρέσεις από την υποχρέωση δημοσιοποίησης – Εμπορικές πληροφορίες που θεωρούνται αποκλειστικές ή εμπιστευτικές – Δυνατότητα εφαρμογής – Πιστωτικά ιδρύματα που ανήκουν κατά πλειοψηφία στο κράτος – Εθνική κανονιστική ρύθμιση που προβλέπει τον δημόσιο χαρακτήρα ορισμένων εμπορικών πληροφοριών που κατέχουν τα εν λόγω ιδρύματα»
Στην υπόθεση C‑215/17,
με αντικείμενο αίτηση προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, που υπέβαλε το Vrhovno sodišče (Ανώτατο Δικαστήριο, Σλοβενία) με απόφαση της 11ης Απριλίου 2017, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο στις 25 Απριλίου 2017, στο πλαίσιο της δίκης
Nova Kreditna Banka Maribor, d.d.
κατά
Republica Slovenija,
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (τέταρτο τμήμα),
συγκείμενο από τους T. von Danwitz (εισηγητή), πρόεδρο του έβδομου τμήματος, προεδρεύοντος του τέταρτου τμήματος, K. Jürimäe, Κ. Λυκούργο, E. Juhász και C. Vajda, δικαστές,
γενικός εισαγγελέας: M. Bobek
γραμματέας: M. Aleksejev, διοικητικός υπάλληλος,
έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία και κατόπιν της επ’ ακροατηρίου συζήτησης της 7ης Ιουνίου 2018,
λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που υπέβαλαν:
– η Nova Kreditna Banka Maribor d.d., εκπροσωπούμενη από τους D. Miklavčič και M. Menard, odvetnici,
– η Republika Slovenija, εκπροσωπούμενη από τον M. Prelesnik, informacijska pooblaščenka,
– η Σλοβενική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τις T. Mihelič Žitko και V. Klemenc,
– η Ουγγρική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τον M. Z. Fehér,
– η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από τους G. Braun, K.-Ph. Wojcik και M. Žebre,
αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις του κατά τη συνεδρίαση της 5ης Σεπτεμβρίου 2018,
εκδίδει την ακόλουθη
Απόφαση
1 Η αίτηση προδικαστικής απόφασης αφορά την ερμηνεία του άρθρου 1, παράγραφος 2, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2003/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Νοεμβρίου 2003, για την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα (ΕΕ 2003, L 345, σ. 90), όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 2013/37/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013 (ΕΕ 2013, L 175, σ. 1) (στο εξής: οδηγία ΠΔΤ), καθώς και του άρθρου 432, παράγραφος 2, και του άρθρου 446 του κανονισμού (ΕΕ) 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 (ΕΕ 2013, L 176, σ. 1, και διορθωτικά ΕΕ 2013, L 208, σ. 68, και ΕΕ 2013, L 321, σ. 6).
2 Η αίτηση αυτή υποβλήθηκε στο πλαίσιο ένδικης διαφοράς μεταξύ της Nova Kreditna Banka Maribor d.d. (στο εξής: NKBM) και της Republika Slovenija (Δημοκρατίας της Σλοβενίας) σχετικά με απόφαση του Informacijski pooblaščenec (επιτρόπου για την πληροφόρηση, Σλοβενία) με την οποία η NKBM υποχρεώθηκε να γνωστοποιήσει πληροφορίες σε μία δημοσιογράφο.
Το νομικό πλαίσιο
Το δίκαιο της Ένωσης
Η οδηγία ΠΔΤ
3 Οι αιτιολογικές σκέψεις 5, 6, 9 και 10 της οδηγίας ΠΔΤ έχουν ως εξής:
«(5) Μεταξύ των κύριων στόχων της εγκαθίδρυσης της εσωτερικής αγοράς συγκαταλέγεται η δημιουργία όρων για την ανάπτυξη υπηρεσιών κοινοτικής κλίμακας. Οι πληροφορίες του δημόσιου τομέα είναι σημαντική πρώτη ύλη για προϊόντα και υπηρεσίες ψηφιακού περιεχομένου και θα καταστούν ακόμα σημαντικότερος πόρος περιεχομένου ενόψει της εξέλιξης των ασύρματων υπηρεσιών περιεχομένου. Στο πλαίσιο αυτό ουσιαστική σημασία θα έχει και η ευρεία διασυνοριακή γεωγραφική κάλυψη. Οι ευρύτερες δυνατότητες περαιτέρω χρήσης των πληροφοριών του δημόσιου τομέα θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να επιτρέψουν στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να εκμεταλλευτούν το δυναμικό του και να συμβάλουν στην οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης.
(6) Οι κανόνες και οι πρακτικές των κρατών μελών όσον αφορά την εκμετάλλευση πληροφοριακών πόρων του δημόσιου τομέα παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές, οι οποίες συνιστούν φραγμούς για την πλήρη εκμετάλλευση του οικονομικού δυναμικού του καίριου αυτού πληροφοριακού πόρου. Η παραδοσιακή πρακτική των φορέων του δημόσιου τομέα κατά την εκμετάλλευση πληροφοριών του δημόσιου τομέα έχει διαμορφωθεί κατά πολύ διαφορετικό τρόπο. Τούτο θα πρέπει να ληφθεί υπόψη. Ως εκ τούτου θα πρέπει να επιτευχθεί ελάχιστος βαθμός εναρμόνισης των εθνικών κανόνων και πρακτικών όσον αφορά την περαιτέρω χρήση εγγράφων του δημόσιου τομέα, σε περιπτώσεις όπου οι διαφορές εθνικών κανονισμών και πρακτικών ή η απουσία σαφήνειας παρεμποδίζουν την ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και την απρόσκοπτη εξέλιξη της κοινωνίας της πληροφορίας στην Κοινότητα.
[...]
(9) [...] Η οδηγία βασίζεται στα υφιστάμενα καθεστώτα πρόσβασης στα κράτη μέλη και δεν μεταβάλλει τους εθνικούς κανόνες για την πρόσβαση σε έγγραφα. Δεν εφαρμόζεται σε περιπτώσεις κατά τις οποίες πολίτες ή επιχειρήσεις μπορούν, βάσει του οικείου καθεστώτος πρόσβασης, να λάβουν έγγραφο μόνον εάν είναι σε θέση να αποδείξουν ότι έχουν συγκεκριμένο συμφέρον. [...]
(10) Οι ορισμοί του “φορέα του δημόσιου τομέα” και του “οργανισμού δημοσίου δικαίου” λαμβάνονται από τις οδηγίες περί δημοσίων συμβάσεων […]. Οι δημόσιες επιχειρήσεις δεν καλύπτονται από τους ορισμούς αυτούς.»
4 Το άρθρο 1 της οδηγίας αυτής, το οποίο αφορά το αντικείμενο και το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας, έχει ως εξής:
«1. Με την παρούσα οδηγία καθιερώνεται στοιχειώδης δέσμη κανόνων που διέπουν την περαιτέρω χρήση και τους πρακτικούς τρόπους για τη διευκόλυνση της περαιτέρω χρήσης υφιστάμενων εγγράφων που βρίσκονται στην κατοχή φορέων του δημόσιου τομέα των κρατών μελών.
2. Η παρούσα οδηγία δεν εφαρμόζεται:
[...]
γ) σε έγγραφα στα οποία η πρόσβαση αποκλείεται δυνάμει των καθεστώτων πρόσβασης που ισχύουν στα κράτη μέλη, μεταξύ άλλων, για λόγους:
– προστασίας της εθνικής ασφάλειας (π.χ. ασφάλεια του κράτους), άμυνας ή δημόσιας ασφάλειας,
– στατιστικού απορρήτου,
– εμπορικού απορρήτου (π.χ. επιχειρηματικό, επαγγελματικό ή εταιρικό απόρρητο)·
[...]
3. Η παρούσα οδηγία βασίζεται στα υφιστάμενα στα κράτη μέλη καθεστώτα πρόσβασης και δεν θίγει τα καθεστώτα αυτά.
[...]»
5 Το άρθρο 2 της εν λόγω οδηγίας ορίζει τα εξής:
«Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
1) Ως “φορείς του δημόσιου τομέα”: νοούνται οι κρατικές, περιφερειακές ή τοπικές αρχές, οι οργανισμοί δημοσίου δικαίου και οι ενώσεις οι σχηματιζόμενες από μία ή περισσότερες από τις αρχές αυτές ή από έναν ή περισσότερους από τους εν λόγω οργανισμούς δημοσίου δικαίου.
2) Ως “οργανισμός δημοσίου δικαίου”: νοείται κάθε οργανισμός:
α) που έχει συσταθεί με συγκεκριμένο σκοπό την κάλυψη αναγκών γενικού συμφέροντος που δεν έχουν βιομηχανικό ή εμπορικό χαρακτήρα, και
β) που έχει νομική προσωπικότητα, και
γ) του οποίου, είτε η δραστηριότητα χρηματοδοτείται κατά κύριο λόγο από το κράτος, τις περιφερειακές ή τοπικές αρχές ή άλλους οργανισμούς δημοσίου δικαίου· είτε η διαχείρισή του υπόκειται στην εποπτεία των ανωτέρω· είτε διοικείται, διευθύνεται ή εποπτεύεται από όργανο του οποίου περισσότερα από τα μισά μέλη διορίζονται από το κράτος, τις περιφερειακές ή τοπικές αρχές, ή άλλους οργανισμούς δημοσίου δικαίου.
[...]
4) Ως «περαιτέρω χρήση»: νοείται η χρήση, από φυσικά ή νομικά πρόσωπα, εγγράφων που βρίσκονται στην κατοχή φορέων του δημόσιου τομέα, για εμπορικούς ή μη εμπορικούς σκοπούς, εκτός του αρχικού σκοπού στα πλαίσια της δημόσιας αποστολής για τον οποίο παρήχθησαν τα έγγραφα. Η ανταλλαγή εγγράφων μεταξύ φορέων του δημόσιου τομέα αποκλειστικά και μόνο κατά την άσκηση της δημόσιας αποστολής τους δεν συνιστά περαιτέρω χρήση.
[...]»
Ο κανονισμός 575/2013
6 Οι αιτιολογικές σκέψεις 68 και 76 του κανονισμού 575/2013 έχουν ως εξής:
«(68) Με την επιφύλαξη των δημοσιοποιήσεων που απαιτούνται ρητά από τον παρόντα κανονισμό, στόχος των απαιτήσεων δημοσιοποίησης θα πρέπει να είναι η παροχή στους συμμετέχοντες στην αγορά επακριβών και λεπτομερών πληροφοριών όσον αφορά το προφίλ κινδύνου κάθε μεμονωμένου ιδρύματος. Επομένως, τα ιδρύματα θα πρέπει να υποχρεούνται να δημοσιοποιούν πρόσθετες πληροφορίες οι οποίες δεν αναφέρονται ρητά στον παρόντα κανονισμό, όταν η συγκεκριμένη δημοσιοποίηση είναι αναγκαία για την επίτευξη του εν λόγω στόχου. Παράλληλα, οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να προσέχουν ιδιαίτερα τις περιπτώσεις κατά τις οποίες υποπτεύονται ότι ίδρυμα κρίνει πληροφορίες ως αποκλειστικές ή εμπιστευτικές προκειμένου να αποτρέψει τη δημοσιοποίηση των εν λόγω πληροφοριών.
[...]
(76) Προκειμένου να ενισχυθεί η πειθαρχία στην αγορά και η χρηματοπιστωτική σταθερότητα, είναι επιτακτική η εισαγωγή λεπτομερέστερων απαιτήσεων για τη δημοσιοποίηση του είδους και της φύσης των προσαρμογών του εποπτικού κεφαλαίου και των προληπτικών προσαρμογών, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι επενδυτές και οι καταθέτες είναι επαρκώς ενημερωμένοι όσον αφορά τη φερεγγυότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων και των επιχειρήσεων επενδύσεων.»
7 Σύμφωνα με το άρθρο 1, πρώτο εδάφιο, στοιχείο εʹ, του εν λόγω κανονισμού, ο κανονισμός αυτός θεσπίζει ενιαίους κανόνες που αφορούν τις γενικές προληπτικές απαιτήσεις και προς τους οποίους οφείλουν να συμμορφώνονται τα ιδρύματα που εποπτεύονται δυνάμει της οδηγίας 2013/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με την πρόσβαση στη δραστηριότητα πιστωτικών ιδρυμάτων και την προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων, για την τροποποίηση της οδηγίας 2002/87/ΕΚ και για την κατάργηση των οδηγιών 2006/48/ΕΚ και 2006/49/ΕΚ (ΕΕ 2013, L 176, σ. 338), σε σχέση με τις απαιτήσεις δημοσιοποίησης.
8 Κατά το άρθρο 4, παράγραφος 1, σημείο 3, του εν λόγω κανονισμού, ως «ίδρυμα» νοείται πιστωτικό ίδρυμα ή επιχείρηση επενδύσεων.
9 Το άρθρο 431 του ίδιου κανονισμού, το οποίο περιλαμβάνεται στο όγδοο μέρος του κανονισμού, με τίτλο «Δημοσιοποίηση πληροφοριών από τα ιδρύματα», στις παραγράφους 1 και 3 προβλέπει τα εξής:
«1. Τα ιδρύματα δημοσιοποιούν τις πληροφορίες που αναφέρονται στον τίτλο ΙΙ, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 432.
[...]
3. Τα ιδρύματα υιοθετούν επίσημη πολιτική συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις δημοσιοποίησης που θεσπίζονται στο παρόν μέρος και διαθέτουν πολιτικές αξιολόγησης της καταλληλότητας των δημοσιοποιήσεών τους, περιλαμβανομένης της επαλήθευσης και της συχνότητάς τους. Τα ιδρύματα διαθέτουν επίσης πολιτικές αξιολόγησης του κατά πόσον οι δημοσιοποιήσεις τους μεταφέρουν πλήρως το προφίλ κινδύνου τους στους συμμετέχοντες στην αγορά.
Εάν οι εν λόγω δημοσιοποιήσεις δεν μεταφέρουν πλήρως το προφίλ κινδύνου στους συμμετέχοντες στην αγορά, τα ιδρύματα οφείλουν να δημοσιοποιούν τις πληροφορίες που είναι αναγκαίες επιπλέον εκείνων που απαιτούνται βάσει της παραγράφου 1. [...]»
10 Το άρθρο 432, παράγραφος 2, πρώτο εδάφιο, του κανονισμού 575/2013, έχει ως εξής:
«Τα ιδρύματα δύνανται επίσης να παραλείπουν ένα ή περισσότερα πληροφοριακά στοιχεία από αυτά που συμπεριλαμβάνονται στις δημοσιοποιήσεις των τίτλων ΙΙ και ΙΙΙ εφόσον τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνουν πληροφορίες που θεωρούνται αποκλειστικές ή εμπιστευτικές σύμφωνα με το δεύτερο και τρίτο εδάφιο, με εξαίρεση των δημοσιοποιήσεων που αναφέρονται στα άρθρα 437 και 450.»
11 Κατά το άρθρο 433, πρώτο εδάφιο, του κανονισμού αυτού, τα ιδρύματα δημοσιεύουν τις απαιτούμενες βάσει του όγδοου μέρους πληροφορίες τουλάχιστον σε ετήσια βάση.
12 Το άρθρο 446 του εν λόγω κανονισμού προβλέπει τα εξής:
«Τα ιδρύματα δημοσιοποιούν τις μεθόδους αξιολόγησης των απαιτήσεων ιδίων κεφαλαίων για λειτουργικό κίνδυνο που εφαρμόζονται στο ίδρυμα· περιγραφή της μεθόδου του άρθρου 312 παράγραφος 2, εφόσον χρησιμοποιείται από το ίδρυμα, περιλαμβανομένης της ανάλυσης των κατάλληλων εσωτερικών και εξωτερικών παραγόντων που λαμβάνονται υπόψη στη μέθοδο μέτρησης του ιδρύματος, και σε περίπτωση μερικής χρήσης, το πεδίο εφαρμογής των διαφόρων μεθόδων που χρησιμοποιούνται.»
Το σλοβενικό δίκαιο
13 Το άρθρο 1a του Zakon o dostopu do informacij javnega značaja (νόμου περί προσβάσεως σε πληροφορίες δημόσιου χαρακτήρα, στο εξής: ZDIJZ) ορίζει τα εξής:
«(1) Ο παρών νόμος διέπει επίσης τη διαδικασία κατά την οποία παρέχεται σε όλους η δυνατότητα ελεύθερης προσβάσεως σε πληροφορίες δημόσιου ενδιαφέροντος τις οποίες κατέχουν εμπορικές εταιρίες και άλλες οντότητες ιδιωτικού δικαίου που βρίσκονται, άμεσα ή έμμεσα, αυτοτελώς ή από κοινού, υπό τη δεσπόζουσα επιρροή της Δημοκρατίας της Σλοβενίας, αυτόνομων φορέων τοπικής αυτοδιοικήσεως ή λοιπών οργανισμών δημοσίου δικαίου (στο εξής: επιχειρήσεις υπό τη δεσπόζουσα επιρροή οντοτήτων δημοσίου δικαίου), καθώς και η δυνατότητα περαιτέρω χρήσεως των πληροφοριών αυτών.
(2) Θεωρείται ότι υφίσταται δεσπόζουσα επιρροή κατά την έννοια της προηγούμενης παραγράφου, στις περιπτώσεις που η Δημοκρατία της Σλοβενίας, οι αυτόνομοι φορείς τοπικής αυτοδιοικήσεως ή οι λοιποί οργανισμοί δημοσίου δικαίου, αυτοτελώς ή συλλογικώς:
– δύνανται να ασκούν δεσπόζουσα επιρροή επειδή κατέχουν την πλειοψηφία του καλυφθέντος κεφαλαίου, ή έχουν σε εμπορική εταιρία δικαίωμα ελέγχου της πλειοψηφίας ή εξουσία ορισμού άνω του ημίσεος του αριθμού των μελών του διοικητικού ή του εποπτικού οργάνου, άμεσα ή έμμεσα μέσω άλλων εμπορικών εταιριών ή άλλων οντοτήτων ιδιωτικού δικαίου,
[...]
(3) Υπό δεσπόζουσα επιρροή, κατά την έννοια της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, βρίσκονται επίσης οι τράπεζες που αντλούν όφελος από μέτρα που λαμβάνονται δυνάμει της νομοθεσίας που διέπει τα μέτρα που λαμβάνονται από τη Δημοκρατία της Σλοβενίας με σκοπό την ενίσχυση της σταθερότητας των τραπεζών.
(4) Οι επιχειρήσεις εξακολουθούν να υπόκεινται στην υποχρέωση της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου για περίοδο πέντε ετών μετά την παύση της δεσπόζουσας επιρροής, για τις πληροφορίες δημόσιου ενδιαφέροντος που ανατρέχουν στην περίοδο κατά την οποία οι επιχειρήσεις βρίσκονταν υπό δεσπόζουσα επιρροή.
(5) Οι επιχειρήσεις υπό τη δεσπόζουσα επιρροή οντοτήτων δημοσίου δικαίου υπόκεινται σε υποχρέωση παροχής προσβάσεως σε πληροφορίες δημόσιου ενδιαφέροντος κατά την έννοια του άρθρου 4a του παρόντος νόμου οι οποίες αφορούν οποιαδήποτε στιγμή κατά την οποία οι επιχειρήσεις αυτές τελούσαν υπό τη δεσπόζουσα επιρροή οντότητας δημοσίου δικαίου.
(6) Πέραν του καθοριζόμενου στο άρθρο 2, παράγραφος 1, σκοπού, ο παρών νόμος αποβλέπει στη βελτίωση της διαφάνειας και στην υπεύθυνη διαχείριση των δημόσιων πόρων και των οικονομικών των επιχειρήσεων που τελούν υπό τη δεσπόζουσα επιρροή οντοτήτων δημοσίου δικαίου.»
14 Το άρθρο 4a, παράγραφος 1, του ιδίου νόμου ορίζει τα εξής:
«Στις περιπτώσεις επιχειρήσεων που τελούν υπό τη δεσπόζουσα επιρροή οντοτήτων δημοσίου δικαίου, ο όρος “πληροφορίες δημόσιου ενδιαφέροντος” έχει την εξής έννοια:
– πληροφορίες σχετικές με συναφθείσα συναλλαγή η οποία αφορά την κτήση, διάθεση ή διαχείριση των ενσώματων περιουσιακών στοιχείων της επιχειρήσεως ή την έκθεση της επιχειρήσεως σε συνάρτηση με την παραγγελία προμηθειών, έργων, υπηρεσιών πρακτορείας, συμβουλευτικών ή άλλων υπηρεσιών, καθώς και σχετικά με συμφωνίες χρηματοδοτήσεως, χορηγίας και συμφωνίες που αφορούν δικαιώματα του δημιουργού ή άλλες συναλλαγές με παρόμοιο αποτέλεσμα·
[...]»
15 Το άρθρο 6a του εν λόγω νόμου ορίζει τα εξής:
«(1) Κατά παρέκκλιση από τις διατάξεις της παραγράφου 1 του προηγούμενου άρθρου, η ζητούμενη πρόσβαση σε πληροφορίες δημόσιου ενδιαφέροντος σχετικά με επιχειρήσεις υπό τη δεσπόζουσα επιρροή οντοτήτων δημοσίου δικαίου παρέχεται όσον αφορά τα κύρια δεδομένα που αφορούν ολοκληρωμένες συναλλαγές του άρθρου 4a, παράγραφος 1, πρώτη περίπτωση, του παρόντος νόμου, ήτοι όσον αφορά τα εξής:
– πληροφορίες σχετικά με το είδος της συναλλαγής·
– τον αντισυμβαλλόμενο, ήτοι, όταν πρόκειται για νομικά πρόσωπα, την εμπορική ή επιχειρηματική επωνυμία, την καταστατική έδρα, την επαγγελματική διεύθυνση και τον λογαριασμό του νομικού προσώπου, ή, όταν πρόκειται για φυσικά πρόσωπα, το ονοματεπώνυμο του ατόμου και τον τόπο κατοικίας·
– την αξία της συμβάσεως και το ύψος των διαφόρων καταβολών που έχουν πραγματοποιηθεί·
– την ημερομηνία συνάψεως της συμβάσεως και τη διάρκεια της συναλλαγής· και
– ορισμένες πληροφορίες που περιλαμβάνονται στα παραρτήματα των συμβάσεων αυτών.
[...]
(3) Κατά παρέκκλιση από τις διατάξεις της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, στις περιπτώσεις που δεν είναι δυνατή η πρόσβαση στις πληροφορίες δημόσιου ενδιαφέροντος μέσω του διαδικτύου σύμφωνα με το άρθρο 10a, παράγραφος 4, του παρόντος νόμου, ο αποδέκτης αιτήσεως προσβάσεως μπορεί να αρνηθεί την πρόσβαση στα κύρια δεδομένα που αφορούν συναλλαγή της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, εφόσον αποδεικνύει ότι η γνωστοποίησή τους θα προκαλέσει σοβαρή βλάβη στην ανταγωνιστική θέση του στην αγορά, εξαιρουμένων των περιπτώσεων που τα δεδομένα αυτά αφορούν συναλλαγές σχετικές με την παροχή υπηρεσιών από χρηματοδότες, χορηγούς, συμβούλους, δημιουργούς και λοιπές υπηρεσίες διανοητικής φύσεως ή συναλλαγές με παρόμοιο αποτέλεσμα.
[...]»
Η διαφορά της κύριας δίκης και τα προδικαστικά ερωτήματα
16 Η NKBM είναι σλοβενική τράπεζα.
17 Το 2014 μια δημοσιογράφος ζήτησε από τη NKBM πληροφορίες που αφορούσαν συμβάσεις τις οποίες είχε συνάψει το διάστημα μεταξύ 1ης Οκτωβρίου 2012 και 17ης Απριλίου 2014 με εταιρίες παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών, δικηγορικές εταιρίες και εταιρίες που παρέχουν υπηρεσίες διανοητικής φύσης, ειδικότερα δε σχετικά με δεδομένα που περιλαμβάνονταν στις συμβάσεις και τα παραρτήματά τους και αφορούσαν το είδος των συναλλαγών, τους αντισυμβαλλομένους, την αξία των συμβάσεων, το ύψος των καταβολών που πραγματοποιήθηκαν για τις υπηρεσίες αυτές, την ημερομηνία σύναψης των συμβάσεων και τη διάρκεια της επιχειρηματικής σχέσης.
18 Κατά το επίμαχο στην κύρια δίκη διάστημα η NKBM τελούσε υπό τη δεσπόζουσα επιρροή οντότητας δημοσίου δικαίου, κατά την έννοια του άρθρου 1a, παράγραφοι 2 και 3, του ZDIJZ, δεδομένου ότι η Δημοκρατία της Σλοβενίας κατείχε άμεσα ή έμμεσα την πλειοψηφία των μετοχών της NKBM και ότι είχε προηγηθεί ουσιαστική ανακεφαλαιοποίησή της από το κράτος. Στις 21 Απριλίου 2016 η NKBM έγινε ιδιωτική ανώνυμη εταιρία. Σύμφωνα με όσα αναφέρει το αιτούν δικαστήριο, η NKBM υποχρεούται, παρά ταύτα, να παράσχει τις πληροφορίες που ζητήθηκαν, βάσει του άρθρου 1a, παράγραφος 4, του ZDIJZ.
19 Μετά την απόρριψη, από τη NKBM, του αιτήματος πρόσβασης στα επίμαχα στην κύρια δίκη δεδομένα, ο επίτροπος για την πληροφόρηση, στηριζόμενος στον ZDIJZ, υποχρέωσε την τράπεζα να κάνει δεκτό το αίτημα αυτό. Η προσφυγή που άσκησε η NKBM κατά της απόφασης του επιτρόπου απορρίφθηκε από το πρωτοβάθμιο δικαστήριο.
20 Η NKBM άσκησε αίτηση αναιρέσεως ενώπιον του Vrhovno sodišče (Ανωτάτου Δικαστηρίου, Σλοβενία), προβάλλοντας παράβαση τόσο του σλοβενικού Συντάγματος όσο και του δικαίου της Ένωσης. Η NKBM επισήμανε, συναφώς, ότι οι επίμαχες στην κύρια δίκη πληροφορίες περιλάμβαναν δεδομένα τα οποία ενέπιπταν στο επιχειρηματικό απόρρητο. Το Vrhovno sodišče (Ανώτατο Δικαστήριο) υπέβαλε ερώτημα ως προς τη συνταγματικότητα των επίμαχων στην κύρια δίκη διατάξεων του ZDIJZ ενώπιον του Ustavno sodišče (Συνταγματικού Δικαστηρίου, Σλοβενία), το οποίο έκρινε ότι οι διατάξεις αυτές ήταν σύμφωνες προς το Σλοβενικό Σύνταγμα.
21 Το αιτούν δικαστήριο επισημαίνει ότι, κατά τις διατάξεις του ZDIJZ, τα πρόσωπα που τελούν υπό την επιρροή προσώπου δημοσίου δικαίου υποχρεούνται να δίνουν πρόσβαση στις επίμαχες στην κύρια δίκη πληροφορίες, ακόμη και αν το δημόσιο συμφέρον που υπαγορεύει τη γνωστοποίηση των πληροφοριών αυτών δεν είναι υπέρτερο από το συμφέρον των εν λόγω προσώπων να περιορίσουν την πρόσβαση στις εν λόγω πληροφορίες. Διερωτάται, μεταξύ άλλων, κατά πόσον το άρθρο 1, παράγραφος 2, στοιχείο γʹ, τρίτο εδάφιο, της οδηγίας ΠΔΤ, καθώς και το άρθρο 432, παράγραφος 2, του κανονισμού 575/2013 αντιτίθενται σε ένα τέτοιο δικαίωμα πρόσβασης στις εν λόγω πληροφορίες.
22 Στο πλαίσιο αυτό, το αιτούν δικαστήριο αναφέρεται επίσης στο άρθρο 16 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: Χάρτης), καθώς και στις θεμελιώδεις ελευθερίες που κατοχυρώνονται στα άρθρα 49, 56 και 63 ΣΛΕΕ. Συναφώς, μολονότι το δικαστήριο αυτό διατηρεί επιφυλάξεις ως προς τον διασυνοριακό χαρακτήρα της διαφοράς της κύριας δίκης, διερωτάται εντούτοις αν τυγχάνουν εφαρμογής οι εν λόγω θεμελιώδεις ελευθερίες, λόγω, αφενός, του ισχυρισμού της NKBM ότι διαθέτει θυγατρική στην Αυστρία και ότι αφότου ανέκυψε η ένδικη διαφορά εξαγοράσθηκε από επιχείρηση που εδρεύει σε άλλο κράτος μέλος και, αφετέρου, του γεγονότος ότι η αναγνωριζόμενη από τον ZDIJZ πρόσβαση στα δεδομένα των τραπεζών που τελούν υπό τη δεσπόζουσα επιρροή οντότητας δημοσίου δικαίου θα μπορούσε να αποτρέψει ορισμένους παρόχους υπηρεσιών προερχόμενους από άλλα κράτη μέλη να παράσχουν υπηρεσίες σε τράπεζα όπως η NKBM, καθώς και πιθανούς επενδυτές από άλλα κράτη μέλη να αποκτήσουν συμμετοχές σε μια τέτοια τράπεζα.
23 Υπό τις συνθήκες αυτές, το Vrhovno sodišče (Ανώτατο Δικαστήριο) ανέστειλε τη διαδικασία και υπέβαλε στο Δικαστήριο τα ακόλουθα προδικαστικά ερωτήματα:
«1) Έχει το άρθρο 1, παράγραφος 2, στοιχείο γʹ, τρίτη περίπτωση, της οδηγίας [ΠΔΤ], στο πλαίσιο προσεγγίσεως ελάχιστης εναρμονίσεως, την έννοια ότι εθνική ρύθμιση μπορεί να επιτρέπει απεριόριστη (απόλυτη) πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες οι οποίες προκύπτουν από συμβάσεις που αφορούν δικαιώματα δημιουργού και από συμβάσεις παροχής συμβουλών, ακόμη και αν οι εν λόγω συμβάσεις ορίζονται ως επιχειρηματικό απόρρητο και η εν λόγω ρύθμιση προβλέπει κάτι τέτοιο μόνο για οντότητες που τελούν υπό τη δεσπόζουσα επιρροή του κράτους, αλλά όχι για τους λοιπούς υποχρέους, και ασκούν συναφώς επιρροή ως προς την ως άνω ερμηνεία οι ρυθμίσεις του κανονισμού [575/2013] που αφορούν τη δημοσιοποίηση πληροφοριών, ιδίως υπό την έννοια ότι η πρόσβαση σε πληροφορίες του δημόσιου τομέα, κατά την έννοια της οδηγίας [ΠΤΔ], δεν μπορεί να είναι ευρύτερη από την προβλεπόμενη στους ενιαίους κανόνες σχετικά με τη δημοσιοποίηση δεδομένων που θεσπίζονται με τον εν λόγω κανονισμό;
2) Έχει ο κανονισμός [575/2013], εξεταζόμενος από την άποψη των κανόνων περί δημοσιοποιήσεως πληροφοριών σχετικά με την εμπορική δραστηριότητα των τραπεζών, και ειδικότερα το άρθρο 446 και το άρθρο 432, παράγραφος 2, που περιέχονται στο όγδοο μέρος του εν λόγω κανονισμού, την έννοια ότι αντιβαίνει στους εν λόγω κανόνες ρύθμιση κράτους μέλους η οποία επιβάλλει σε τράπεζα που τελεί ή τελούσε υπό τη δεσπόζουσα επιρροή οντότητας δημοσίου δικαίου την υποχρέωση να δημοσιοποιεί πληροφορίες σχετικές με συμβάσεις συναφθείσες για την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών, δικηγορικών υπηρεσιών και υπηρεσιών διανοητικής φύσεως και, ειδικότερα, πληροφορίες σχετικά με το είδος της συναφθείσας συμβάσεως, τον αντισυμβαλλόμενο (για νομικά πρόσωπα: εμπορική ή επιχειρηματική επωνυμία, έδρα, εταιρική διεύθυνση), την αξία της συμβάσεως, το ύψος των επιμέρους πληρωμών, την ημερομηνία συνάψεως της συμβάσεως, τη διάρκεια της συμβατικής σχέσεως και παρόμοια δεδομένα τα οποία προκύπτουν από τα παραρτήματα των συμβάσεων –πληροφορίες οι οποίες ανατρέχουν στην περίοδο που η τράπεζα τελούσε υπό τη δεσπόζουσα επιρροή του κράτους–, χωρίς πρόβλεψη οποιασδήποτε εξαιρέσεως από την εν λόγω υποχρέωση και χωρίς δυνατότητα σταθμίσεως του συμφέροντος του κοινού να έχει πρόσβαση στα δεδομένα και του συμφέροντος της τράπεζας να διαφυλάξει το επιχειρηματικό απόρρητο, όταν δεν πρόκειται για περίπτωση που εμφανίζει διασυνοριακά στοιχεία;»
Επί των προδικαστικών ερωτημάτων
24 Με τα ερωτήματά του, τα οποία πρέπει να εξετασθούν από κοινού, το αιτούν δικαστήριο ερωτά, κατ’ ουσίαν, αν το άρθρο 1, παράγραφος 2, στοιχείο γʹ, τρίτη περίπτωση, της οδηγίας ΠΔΤ και το άρθρο 432, παράγραφος 2, του κανονισμού 575/2013 έχουν την έννοια ότι αντιτίθενται σε εθνική κανονιστική ρύθμιση, όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, η οποία επιβάλλει σε τράπεζα που τέλεσε υπό τη δεσπόζουσα επιρροή προσώπου δημοσίου δικαίου να δημοσιοποιεί δεδομέναπου αφορούν συμβάσεις παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών, δικηγορικών υπηρεσιών και υπηρεσιών διανοητικής φύσεως τις οποίες συνήψε το διάστημα κατά το οποίο τελούσε υπό τη δεσπόζουσα αυτή επιρροή, χωρίς να αναγνωρίζεται καμία εξαίρεση για την προστασία του επιχειρηματικού απορρήτου της τράπεζας αυτής.
25 Προκειμένου να δοθεί απάντηση στα ερωτήματα αυτά, πρέπει να εξετασθεί αν αίτημα πρόσβασης σε πληροφορίες όπως το αίτημα που υποβλήθηκε στη NKBM βάσει του ZDIJZ εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας ΠΔΤ και του κανονισμού 575/2013.
Επί της δυνατότητας εφαρμογής της οδηγίας ΠΔΤ
26 Όσον αφορά το προσωπικό πεδίο εφαρμογής της οδηγίας ΠΔΤ, από το άρθρο 1, παράγραφος 1, της οδηγίας αυτής προκύπτει ότι η εν λόγω οδηγία θεσπίζει ένα ελάχιστο σύνολο κανόνων που διέπουν την περαιτέρω χρήση και τους πρακτικούς τρόπους για τη διευκόλυνση της περαιτέρω χρήσης υφιστάμενων εγγράφων που βρίσκονται στην κατοχή «φορέων του δημόσιου τομέα των κρατών μελών». Η οδηγία ΠΔΤ εφαρμόζεται συνεπώς στους «φορείς του δημόσιου τομέα των κρατών μελών». Κατά το άρθρο 2, σημείο 1, της οδηγίας, στην έννοια αυτή εμπίπτουν οι κρατικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές, οι οργανισμοί δημοσίου δικαίου και οι ενώσεις που σχηματίζονται από μία ή περισσότερες από τις αρχές αυτές ή από έναν ή περισσότερους από τους εν λόγω οργανισμούς δημοσίου δικαίου.
27 Περαιτέρω, κατά το άρθρο 2, σημείο 2, στοιχεία αʹ έως γʹ, της οδηγίας ΠΔΤ, ως «οργανισμός δημοσίου δικαίου» νοείται κάθε οργανισμός ο οποίος, πρώτον, έχει συσταθεί με συγκεκριμένο σκοπό την κάλυψη αναγκών γενικού συμφέροντος που δεν έχουν βιομηχανικό ή εμπορικό χαρακτήρα, δεύτερον, έχει νομική προσωπικότητα και, τρίτον, του οποίου είτε η δραστηριότητα χρηματοδοτείται κατά κύριο λόγο από το κράτος, τις περιφερειακές ή τοπικές αρχές ή άλλους οργανισμούς δημοσίου δικαίου, είτε η διαχείριση υπόκειται στην εποπτεία των ανωτέρω, είτε διοικείται, διευθύνεται ή εποπτεύεται από όργανο του οποίου περισσότερα από τα μισά μέλη διορίζονται από το κράτος, τις περιφερειακές ή τοπικές αρχές, ή άλλους οργανισμούς δημοσίου δικαίου.
28 Όπως επισήμανε ο γενικός εισαγγελέας στη σκέψη 32 των προτάσεών του, οι προϋποθέσεις που θεσπίζονται στη διάταξη αυτή πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά, με αποτέλεσμα ένας οργανισμός να μην μπορεί να θεωρηθεί οργανισμός δημοσίου δικαίου υπό την έννοια της εν λόγω διάταξης αν δεν πληρούται κάποια από τις προϋποθέσεις αυτές. Περαιτέρω, στην αιτιολογική σκέψη 10 της οδηγίας ΠΔΤ διευκρινίζεται ότι η εν λόγω έννοια του «οργανισμού δημοσίου δικαίου» λαμβάνεται από τις οδηγίες περί δημοσίων συμβάσεων και δεν καλύπτει τις δημόσιες επιχειρήσεις. Επομένως, δεν αρκεί μια επιχείρηση να έχει δημιουργηθεί από το κράτος ή από άλλον οργανισμό δημοσίου δικαίου ή οι δραστηριότητές της να χρηματοδοτούνται από πόρους που προέρχονται από τη δραστηριότητα των ανωτέρω προκειμένου η ίδια να θεωρηθεί «οργανισμός δημοσίου δικαίου». Απαιτείται συγχρόνως η επιχείρηση αυτή να έχει συσταθεί με συγκεκριμένο σκοπό την κάλυψη αναγκών γενικού συμφέροντος που δεν εμπίπτουν στον βιομηχανικό ή εμπορικό τομέα (βλ., κατ’ αναλογία, όσον αφορά τις οδηγίες για τις δημόσιες συμβάσεις, απόφαση της 5ης Οκτωβρίου 2017, LitSpecMet, C‑567/15, EU:C:2017:736, σκέψεις 34 και 36 καθώς και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).
29 Εν προκειμένω, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που παρατίθενται στην απόφαση περί παραπομπής, η NKBM είναι εμπορική τράπεζα η οποία παρέχει τραπεζικές υπηρεσίες ιδίως στη σλοβενική τραπεζική αγορά, εντός περιβάλλοντος ανταγωνισμού με άλλες τράπεζες που δραστηριοποιούνται στην ίδια αγορά. Περαιτέρω, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, η NKBM φαίνεται ότι βρέθηκε υπό τη δεσπόζουσα επιρροή προσώπου δημοσίου δικαίου σε προσωρινή μόνο βάση, ήτοι κατά το διάστημα από την ανακεφαλαιοποίησή της από το σλοβενικό κράτος μέχρι τη μετατροπή της σε ιδιωτική ανώνυμη εταιρία. Τέλος, στη δικογραφία ενώπιον του Δικαστηρίου δεν περιλαμβάνεται κανένα στοιχείο το οποίο θα επέτρεπε να θεωρηθεί ότι η NKBM δημιουργήθηκε ειδικά για την ικανοποίηση αναγκών γενικού συμφέροντος που δεν εμπίπτουν στον βιομηχανικό ή εμπορικό τομέα.
30 Υπό τις συνθήκες αυτές, προκύπτει ότι η NKBM δεν πληροί την πρώτη προϋπόθεση της σκέψης 27 της παρούσας απόφασης και ότι, ως εκ τούτου, δεν εμπίπτει στο προσωπικό πεδίο εφαρμογής της οδηγίας ΠΔΤ, κάτι που απόκειται ωστόσο στο αιτούν δικαστήριο να επιβεβαιώσει.
31 Όσον αφορά το κατά πόσον μια αίτηση πρόσβασης σε δεδομένα όπως τα επίμαχα της κύριας δίκης εμπίπτει στο προσωπικό πεδίο εφαρμογής της οδηγίας αυτής, από το άρθρο 1, παράγραφος 1, της εν λόγω οδηγίας προκύπτει ότι, όπως εκτέθηκε στη σκέψη 26 της παρούσας απόφασης, η οδηγία ΠΔΤ αφορά την περαιτέρω χρήση εγγράφων τα οποία βρίσκονται στην κατοχή φορέων του δημοσίου τομέα των κρατών μελών. Κατά το άρθρο 2, σημείο 4, της ίδιας οδηγίας, ως «περαιτέρω χρήση» πρέπει να νοείται η χρήση τέτοιων εγγράφων από φυσικά ή νομικά πρόσωπα για εμπορικούς ή μη εμπορικούς σκοπούς, εκτός του αρχικού σκοπού στο πλαίσιο της δημόσιας αποστολής για τον οποίο παρήχθησαν τα έγγραφα.
32 Αντιθέτως, η οδηγία ΠΔΤ δεν περιλαμβάνει καμία υποχρέωση σχετική με την πρόσβαση στα έγγραφα. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 1, παράγραφος 3, σε συνδυασμό με την αιτιολογική σκέψη 9 της οδηγίας ΠΔΤ, η οδηγία αυτή βασίζεται στα υφιστάμενα καθεστώτα πρόσβασης που ισχύουν στα κράτη μέλη και δεν μεταβάλλει τους εθνικούς κανόνες για την πρόσβαση σε έγγραφα. Περαιτέρω, το άρθρο 1, παράγραφος 2, στοιχείο γʹ, της οδηγίας αυτής ορίζει ότι η εν λόγω οδηγία δεν εφαρμόζεται σε έγγραφα στα οποία η πρόσβαση αποκλείεται δυνάμει των καθεστώτων πρόσβασης που ισχύουν στα κράτη μέλη. Συνεπώς, η οδηγία ΠΔΤ δεν κατοχυρώνει δικαίωμα πρόσβασης στις πληροφορίες του δημοσίου τομέα, αλλά προϋποθέτει την ύπαρξη ενός τέτοιου δικαιώματος στην ισχύουσα νομοθεσία των κρατών μελών, με αποτέλεσμα οι όροι και οι διαδικασίες πρόσβασης στις πληροφορίες αυτές να μην εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω οδηγίας.
33 Κατά συνέπεια, αίτημα πρόσβασης σε πληροφορίες όπως οι επίμαχες στην κύρια δίκη δεν εμπίπτει στο καθ’ ύλην πεδίο εφαρμογής της οδηγίας ΠΔΤ. Ως εκ τούτου, η οδηγία αυτή δεν ασκεί επιρροή επί του επίμαχου στην κύρια δίκη αιτήματος.
Επί της δυνατότητας εφαρμογής του κανονισμού 575/2013
34 Οι επίμαχες στην κύρια δίκη διατάξεις του ZDIJZ κατοχυρώνουν ατομικό δικαίωμα πρόσβασης στις πληροφορίες δημόσιου ενδιαφέροντος που κατέχουν, μεταξύ άλλων, οι επιχειρήσεις που βρίσκονται υπό τη δεσπόζουσα επιρροή προσώπων δημοσίου δικαίου, με στόχο, σύμφωνα με το άρθρο 1a, παράγραφος 6, του ZDIJZ, την ενίσχυση της διαφάνειας και την υπεύθυνη διαχείριση των δημόσιων πόρων και των οικονομικών των επιχειρήσεων αυτών. Όσον αφορά μάλιστα τις υπηρεσίες που αφορούν συναλλαγές σχετικές με την παροχή υπηρεσιών από χρηματοδότες, χορηγούς, συμβούλους, δημιουργούς ή άλλες συναλλαγές με παρόμοιο αποτέλεσμα, το άρθρο 6, παράγραφος 3, υποχρεώνει τις εν λόγω επιχειρήσεις να παρέχουν την πρόσβαση αυτή χωρίς καμία εξαίρεση.
35 Όσον αφορά το ζήτημα αν ο κανονισμός 575/2013, και συγκεκριμένα το άρθρο 432, παράγραφος 2, μπορεί να θεμελιώσει δικαίωμα απορρίψεως αιτήματος πρόσβασης σε πληροφορίες όπως το επίμαχο στην κύρια δίκη, επισημαίνεται ότι οι διατάξεις που περιλαμβάνονται στο όγδοο μέρος του κανονισμού αυτού, μεταξύ των οποίων και το εν λόγω άρθρο 432, παράγραφος 2, δεν κατοχυρώνουν ατομικό δικαίωμα πρόσβασης σε πληροφορίες, αλλά προβλέπουν υποχρέωση δημοσιοποίησης των πληροφοριών του τίτλου ΙΙ του όγδοου αυτού μέρους, ανεξαρτήτως της υποβολής σχετικού αιτήματος.
36 Πράγματι, όπως προκύπτει από τον συνδυασμό των διατάξεων του άρθρου 431, παράγραφος 1, και του άρθρου 433, πρώτο εδάφιο, του κανονισμού 575/2013, τα πιστωτικά ιδρύματα και οι επιχειρήσεις επενδύσεων οφείλουν να δημοσιοποιούν τις πληροφορίες αυτές σε ετήσια τουλάχιστον βάση με δική τους πρωτοβουλία, χωρίς να απαιτείται προηγούμενη υποβολή σχετικού αιτήματος. Περαιτέρω, οι πληροφορίες που πρέπει να δημοσιοποιούνται στο πλαίσιο της υποχρέωσης αυτής προσδιορίζονται από τον ίδιο τον κανονισμό και, σύμφωνα με το άρθρο 431, παράγραφοι 1 και 3, καθώς και το άρθρο 432 του εν λόγω κανονισμού, καλύπτουν κατ’ αρχήν το σύνολο των πληροφοριών του τίτλου ΙΙ του όγδοου μέρους του κανονισμού.
37 Επιβάλλεται να προστεθεί ότι, όπως επισήμανε κατ’ ουσίαν ο γενικός εισαγγελέας στο σημείο 53 των προτάσεών του, το καθεστώς δημοσιοποίησης που θεσπίζεται με τον κανονισμό 575/2013 επιδιώκει σκοπό διαφορετικό από αυτόν τον οποίο υπηρετεί το καθεστώς που κατοχυρώνει ο ZDIJZ για το δικαίωμα πρόσβασης στις πληροφορίες.
38 Πράγματι, σύμφωνα με τις αιτιολογικές σκέψεις 68 και 76, σκοπός του ανωτέρω κανονισμού είναι να ενισχυθεί η πειθαρχία στην αγορά και η χρηματοπιστωτική σταθερότητα, με την παροχή σε όλους τους συμμετέχοντες στην αγορά επακριβών και λεπτομερών πληροφοριών για το προφίλ κινδύνου κάθε μεμονωμένου πιστωτικού ιδρύματος και επιχείρησης επενδύσεων. Αντιθέτως, όπως εκτέθηκε στη σκέψη 34 της παρούσας απόφασης, ο σκοπός του θεσπιζόμενου με τον ZDIJZ καθεστώτος πρόσβασης στις πληροφορίες είναι η ενίσχυση της διαφάνειας και της υπεύθυνης διαχείρισης των δημόσιων πόρων και των οικονομικών των επιχειρήσεων οι οποίες τελούν υπό τη δεσπόζουσα επιρροή προσώπων δημοσίου δικαίου.
39 Συνεπώς, αίτημα πρόσβασης στις πληροφορίες όπως το επίμαχο στην κύρια δίκη δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού 575/2013, με αποτέλεσμα το άρθρο 432, παράγραφος 2, του κανονισμού αυτού να μην μπορεί να θεμελιώσει δικαίωμα απόρριψης ενός τέτοιου αιτήματος. Ως εκ τούτου, ο κανονισμός 575/2013 δεν ασκεί επιρροή επί του επίμαχου στην κύρια δίκη αιτήματος.
Επί της δυνατότητας εφαρμογής του άρθρου 16 του Χάρτη και των θεμελιωδών ελευθεριών
40 Λαμβανομένων υπόψη των συμπερασμάτων που διατυπώθηκαν στις σκέψεις 33 και 39 της παρούσας απόφασης, επιβάλλεται η επισήμανση ότι οι επίμαχες στην κύρια δίκη διατάξεις του ZDIJZ δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας ΠΔΤ ή του κανονισμού 575/2013.
41 Περαιτέρω, σύμφωνα με όσα παραθέτει το αιτούν δικαστήριο, η διαφορά της κύριας δίκης αφορά κατάσταση της οποίας όλα τα στοιχεία περιορίζονται στο εσωτερικό ενός μόνο κράτους μέλους, κατάσταση στην οποία δεν εφαρμόζονται οι θεμελιώδεις ελευθερίες τις οποίες κατοχυρώνει η Συνθήκη ΛΕΕ (βλ., υπ’ αυτή την έννοια, αποφάσεις της 15ης Νοεμβρίου 2016, Ullens de Schooten, C‑268/15, EU:C:2016:874, σκέψη 47 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία, καθώς και της 20ής Σεπτεμβρίου 2018, Fremoluc, C‑343/17, EU:C:2018:754, σκέψη 18).
42 Η διαπίστωση αυτή δεν αναιρείται από το ότι, όπως αναφέρθηκε στην απόφαση περί παραπομπής, η NKBM διατηρεί θυγατρική στην Αυστρία ούτε από το ότι έχει εξαγορασθεί από επιχείρηση εδρεύουσα σε άλλο κράτος μέλος. Συγκεκριμένα, από την απόφαση περί παραπομπής δεν προκύπτει ότι η φύση και το περιεχόμενο των πληροφοριών που ζητούνται με το επίμαχο στην κύρια δίκη αίτημα παροχής πληροφοριών συνδέονται με κάποιον τρόπο με την αυστριακή θυγατρική της NKBM ή με την επιχείρηση που εξαγόρασε την τράπεζα αυτή. Περαιτέρω, όπως υπογράμμισε το αιτούν δικαστήριο, η εξαγορά της NKBM πραγματοποιήθηκε μετά τη γένεση της διαφοράς της κύριας δίκης.
43 Όσον αφορά το ενδεχόμενο η αναγνωριζόμενη από τον ZDIJZ πρόσβαση στα δεδομένα των τραπεζών που τελούν υπό τη δεσπόζουσα επιρροή οντότητας δημοσίου δικαίου να λειτουργήσει αποτρεπτικά σε παρόχους υπηρεσιών ή σε επενδυτές από άλλα κράτη μέλη, αρκεί η επισήμανση ότι, μολονότι η αίτηση προδικαστικής απόφασης αναφέρεται σε ένα τέτοιο αποτέλεσμα της εθνικής νομοθεσίας σε σχέση με «ορισμένους» από αυτούς τους παρόχους υπηρεσιών και «σε πιθανούς επενδυτές», δεν περιλαμβάνει εντούτοις κανένα στοιχείο που θα επέτρεπε να θεωρηθεί ότι κάποια από τις περιπτώσεις αυτές πράγματι συντρέχει στο πλαίσιο της διαφοράς της κύριας δίκης.
44 Ωστόσο, κατά τη νομολογία του Δικαστηρίου, από την αίτηση προδικαστικής απόφασης πρέπει να προκύπτουν συγκεκριμένα στοιχεία, ήτοι ενδείξεις με βέβαιο και όχι απλώς υποθετικό χαρακτήρα, όπως καταγγελίες ή προσφυγές υποβληθείσες από επιχειρηματίες εγκατεστημένους σε άλλα κράτη μέλη ή στο πλαίσιο των οποίων εμπλέκονται υπήκοοι των εν λόγω κρατών, οι οποίες να παρέχουν τη δυνατότητα να αποδειχθεί θετικά η ύπαρξη ενδιαφέροντος εκ μέρους υπηκόων άλλων κρατών μελών να κάνουν χρήση των θεμελιωδών ελευθεριών στην κατάσταση την οποία αφορά η υπόθεση της κύριας δίκης (βλ., υπ’ αυτή την έννοια, αποφάσεις της 15ης Νοεμβρίου 2016, Ullens de Schooten, C‑268/15, EU:C:2016:874, σκέψεις 54 και 55, καθώς και της 20ής Σεπτεμβρίου 2018, Fremoluc, C‑343/17, EU:C:2018:754, σκέψεις 28 και 29).
45 Συνεπώς, οι επίμαχες στην κύρια δίκη διατάξεις του ZDIJZ δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι εφαρμόζουν το δίκαιο της Ένωσης, υπό την έννοια του άρθρου 51, παράγραφος 1, του Χάρτη, με αποτέλεσμα στο πλαίσιο διαφοράς όπως αυτή της κύριας δίκης να μην τυγχάνει εφαρμογής το άρθρο 16 του Χάρτη.
46 Λαμβανομένου υπόψη του συνόλου των ανωτέρω, στα υποβληθέντα ερωτήματα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι το άρθρο 1, παράγραφος 2, στοιχείο γʹ, τρίτη περίπτωση, της οδηγίας ΠΔΤ και το άρθρο 432, παράγραφος 2, του κανονισμού 575/2013 έχουν την έννοια ότι δεν εφαρμόζονται σε εθνική κανονιστική ρύθμιση, όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, η οποία επιβάλλει σε τράπεζα που υπήρξε υπό τη δεσπόζουσα επιρροή προσώπου δημοσίου δικαίου την υποχρέωση να δημοσιοποιεί δεδομέναπου αφορούν συμβάσεις παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών, δικηγορικών υπηρεσιών και υπηρεσιών διανοητικής φύσεως τις οποίες συνήψε το διάστημα κατά το οποίο τελούσε υπό τη δεσπόζουσα αυτή επιρροή, χωρίς να αναγνωρίζεται καμία εξαίρεση για την προστασία του επιχειρηματικού απορρήτου της τράπεζας αυτής, και ότι, ως εκ τούτου, οι ανωτέρω διατάξεις δεν αντιτίθενται σε μια τέτοια εθνική κανονιστική ρύθμιση.
Επί των δικαστικών εξόδων
47 Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται.
Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (τέταρτο τμήμα) αποφαίνεται:
Το άρθρο 1, παράγραφος 2, στοιχείο γʹ, τρίτο εδάφιο, της οδηγίας 2003/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Νοεμβρίου 2003, για την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα, και το άρθρο 432, παράγραφος 2, του κανονισμού (ΕΕ) 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012, έχουν την έννοια ότι δεν εφαρμόζονται σε εθνική κανονιστική ρύθμιση, όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, η οποία επιβάλλει σε τράπεζα που τέλεσε υπό τη δεσπόζουσα επιρροή προσώπου δημοσίου δικαίου την υποχρέωση να δημοσιοποιεί δεδομένα που αφορούν συμβάσεις παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών, δικηγορικών υπηρεσιών και υπηρεσιών διανοητικής φύσεως τις οποίες συνήψε το διάστημα κατά το οποίο τελούσε υπό τη δεσπόζουσα αυτή επιρροή, χωρίς να αναγνωρίζεται καμία εξαίρεση για την προστασία του επιχειρηματικού απορρήτου της τράπεζας αυτής, και, ως εκ τούτου, οι ανωτέρω διατάξεις δεν αντιτίθενται σε μια τέτοια εθνική κανονιστική ρύθμιση.
ΠΟΛ.1209/2018 Καθορισμός διαδικασίας καταχώρισης και μεταβολής των στοιχείων από τα υπόχρεα πρόσωπα για τη λειτουργία του Μητρώου Τουριστικών πλοίων και Μικρών σκαφών του άρθρου 2 του ν.4256/2014 και λοιπά θέματα για την ανάπτυξη και εφαρμογή αυτού.
ΠΟΛ. 1209/2018
Καθορισμός διαδικασίας καταχώρισης και μεταβολής των στοιχείων από τα υπόχρεα πρόσωπα για τη λειτουργία του Μητρώου Τουριστικών πλοίων και Μικρών σκαφών του άρθρου 2 του ν.4256/2014 και λοιπά θέματα για την ανάπτυξη και εφαρμογή αυτού.
ΦΕΚ Β' 5092/14.11.2018
ΠΟΛ 1209/12.111.2018
οι ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ -
ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΝΗΣΙΩΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις του άρθρου 2 του ν. 4256/2014 (Α' 92) «Τουριστικά πλοία και άλλες διατάξεις», όπως ισχύει.
2. Τις λοιπές διατάξεις του ν. 4256/2014 (Α' 92), όπως ισχύουν.
3. Τις διατάξεις του άρ. 99 του ν. 4504/2017 (Α' 184), όπως ισχύει.
4. Τις διατάξεις του άρθρου δέκατου τρίτου του ν. 4211/2013 (Α' 256), όπως αντικαταστάθηκε και ισχύει. 5. Τις διατάξεις του άρθρου 9 του «Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα» που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (Α' 98).
6. Τις διατάξεις του ν. 4389/2016 (ΦΕΚ Α' 94/27.5.2016) «Επείγουσες διατάξεις για την εφαρμογή της συμφωνίας δημοσιονομικών στόχων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και άλλες διατάξεις» και ειδικότερα του άρθρου 37 και της παρ. 11 του άρθρου 41.
7. Τις διατάξεις του π.δ. 70/2015 «Ανασύσταση και μετονομασία Υπουργείων» (Α' 114).
8. Τις διατάξεις του π.δ. 73/2015 «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α' 116).
9. Τις διατάξεις του π.δ. 13/2018 «Οργανισμός Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής» (Α' 26).
1 Ο Τις διατάξεις του π.δ. 111 /2014 «Οργανισμός Υπουργείου Οικονομικών» (Α' 178).
11. Τις διατάξεις του π.δ. 123/2016 «Ανασύσταση και μετονομασία Υπουργείων» (Α' 208).
12. Τις διατάξεις του π.δ. 88/2018 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α' 160).
13. Την αριθμ. Δ.ΟΡΓ.Α 1036960 απόφαση του Διοικητή Α.Α.Δ.Ε. (ΦΕΚ Β'968) «Οργανισμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.)», όπως ισχύει.
14. Την με αριθμ. Δ.ΟΡΓ.Β 1089567 ΕΞ2016/10.6.2016 (ΑΔΑ: Ψ6Ρ2Η-Η 11) απόφαση του Υπουργού Οικονομικών
«Σύσταση, συγκρότηση και ορισμός μελών Ομάδων Εργασίας στο Υπουργείο Οικονομικών, για τη δημιουργία Ηλεκτρονικού Μητρώου Επαγγελματικών και Ιδιωτικών Σκαφών Αναψυχής, Ηλεκτρονικού Ναυλοσύμφωνου, Ηλεκτρονικού Εισιτηρίου και την προώθηση του Τέλους Παραμονής και Πλόων (Τ.Π.Π.) πλοίων αναψυχής και μικρών σκαφών», όπως τροποποιήθηκε με τις αριθμ. Δ.ΟΡΓ.Β. 1138501 ΕΞ 2016/22.9.2016 και Δ.ΟΡΓ.Β. 1085443 ΕΞ2017 /02-6-2017 (ΑΔΑ: 6ΛΟ4Η ΒΩ2) όμοιες αποφάσεις.
15. Την αριθμ. 3133.1 /01 /2015/20-4-2015 υπουργική απόφαση «Καθορισμός τρόπου υπολογισμού της ημερομηνίας από την οποία το επαγγελματικό πλοίο αναψυχής, οφείλει να αποδώσει στις αρμόδιες υπηρεσίες της Φορολογικής ή Τελωνειακής Διοίκησης α) τον ΦΠΑ για την εισαγωγή ή την απόκτηση που του αναλογεί και β) τους αναλογούντες δασμούς και επιβαρύνσεις καθώς και τον ειδικό φόρο κατανάλωσης των καυσίμων, λιπαντικών και λοιπών αγαθών για τους οποίους έτυχε απαλλαγής, λόγω μη εκπλήρωσης της υποχρέωσης εκτέλεσης του ελάχιστου αριθμού ημερών ναύλωσης και κάθε σχετικού θέματος» (Β' 775).
16. Την Α.Υ.Ο ΠΟΛ.1178/7.12.2010 (Β' 1916) «Εγγραφή νέων χρηστών στις ηλεκτρονικές υπηρεσίεςΤΑΧΙSnet».
17. Τις ΠΟΛ.1126/10.8.2017 (Β' 2957 - ΣυμπλήρωσηΤροποποίηση της ΠΟΛ. 1163), ΠΟΛ.1131/24.6.2015 (Β' 1324 - Συμπλήρωση-Τροποποίηση της ΠΟΛ. 1163), ΠΟΛ.1150/15.5.2014 (Β' 1357 - Τροποποίηση της ΠΟΛ. 1163), ΠΟΛ.1163/3.7.2013 (Β' 1675), «Όροι και διαδικασία είσπραξης - επιστροφής για την εφαρμογή του ηλεκτρονικού παράβολου».
18 Τις διατάξεις του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170 Α'), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.
19. Την αριθμ. ΥΠΟΙΚ 0010218 ΕΞ 2016 απόφαση του Πρωθυπουργού και Υπουργού Οικονομικών «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στην Υφυπουργό Οικονομικών Αικατερίνη Παπανάτσιου» (ΦΕΚ Β' 3696).
20. Την ανάγκη ηλεκτρονικής εφαρμογής του Μητρώου τουριστικών πλοίων και μικρών σκαφών.
21. Την από 24.10.2018 εισήγηση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
22. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, αποφασίζουμε:
Τη λειτουργία στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) ηλεκτρονικού Μητρώου τουριστικών πλοίων και μικρών σκαφών με τίτλο «Μητρώο τουριστικών πλοίων και μικρών σκαφών», εφεξής «e - Μητρώο Πλοίων», στο οποίο καταχωρίζονται το σύνολο των στοιχείων που απαιτούνται από τις αρμόδιες φορολογικές, τελωνειακές, ελεγκτικές υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και ορίζονται οι διαδικασίες, όροι και προϋποθέσεις καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή αυτού.
Άρθρο 1
Έναρξη Λειτουργίας του Μητρώου Πλοίων
1. Με την παρούσα ορίζεται ως ημερομηνία ολοκλήρωσης και μερικής λειτουργίας του Μητρώου τουριστικών πλοίων και μικρών σκαφών του άρθρου 2 του ν.4256/2014 (Α' 92), εφεξής «e-Μητρώο Πλοίων», η 15.11.2018.
Ως ημερομηνία ολικής λειτουργίας αυτού ορίζεται η 15.5.2022.
2. Κατά τη μερική λειτουργία του e-Μητρώου Πλοίων καταχωρίζονται, τα ιδιωτικά πλοία αναψυχής υπό ελληνική σημαία, τα επαγγελματικά πλοία αναψυχής ανεξαρτήτως σημαίας καθώς και τα επαγγελματικά τουριστικά ημερόπλοια, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις και τα οριζόμενα στις περιπτώσεις α· έως γ· της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 4256/2014, με μοναδικό αριθμό εγγραφής.
3. Η ολική λειτουργία του e-Μητρώου Πλοίων περιλαμβάνει αναφορές για τους Υπηρεσιακούς χρήστες και προϋποθέτει τη δυνατότητα ηλεκτρονικής παραλαβής και διαχείρισης με εξατομικευμένο τρόπο από τις αρμόδιες υπηρεσίες της φορολογικής και τελωνειακής διοίκησης της Α.Α.Δ.Ε., καθώς και τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, όλων των πληροφοριών που απαιτούνται να καταχωριστούν για την εγγραφή και μεταβολή των στοιχείων των τουριστικών πλοίων και μικρών σκαφών που καταχωρίζονται στο e-Μητρώο Πλοίων, καθώς και τη διασύνδεση αυτού με τις υφιστάμενες ηλεκτρονικές εφαρμογές της φορολογικής και τελωνειακής διοίκησης της Α Α.Δ.Ε., ή ηλεκτρονικές εφαρμογές του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Τα ανωτέρω ισχύουν τουλάχιστον για τα παρακάτω στοιχεία:
ί. Την ημερομηνία και τον αριθμό καταχώρισης στο e-Μητρώο ή απενεργοποίησης από αυτό.
ίί. Το αποτέλεσμα του ελέγχου των ημερών ναύλωσης, ανά τριετία, μετά την καταχώριση στο e-Μητρώο Πλοίων, καθώς και την τυχόν χορηγηθείσα παράταση, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 4 του ν. 4256/2014, όπως ισχύει.
ίίί. Την ημερομηνία έναρξης του παροπλισμού, την ημερομηνία εκούσιας άρσης ή αυτοδίκαιης άρσης του παροπλισμού, καθώς και την πράξη για την αυτοδίκαιη άρση του παροπλισμού, σύμφωνα με το άρθρο 5 του ν. 4256/2014, όπως ισχύει.
ίν. Την ημερομηνία επιβολής και άρσης της κατάσχεσης, σύμφωνα με το άρθρο 6 και την παρ. 2 του άρθρου 15 του ν. 4256/2014, όπως ισχύουν ή η θέση τους σε ακινησία. ν. Την ημερομηνία ή την περίοδο ιδιοχρησιμοποίησης από τον πλοιοκτήτη ή τον εφοπλιστή, σύμφωνα με το άρθρο 9 του ν. 4256/2014, όπως ισχύει.
νί. Την ημερομηνία εκούσιας, ή αυτοδίκαιης μεταβολής του επαγγελματικού χαρακτήρα του πλοίου αναψυχής λόγω μη εκπλήρωσης της υποχρέωσης εκτέλεσης του ελάχιστου αριθμού ημερών ναύλωσης, από επαγγελματικό σε ιδιωτικό, από την οποία οφείλονται ο ΦΠΑ, οι δασμοί, ο ΕΦΚ και οι λοιποί φόροι, σύμφωνα με την παρ. 9 του άρθρου 14 του ν. 4256/2014, όπως ισχύει.
νίί. Την ημερομηνία μεταβολής του επαγγελματικού τουριστικού ημερόπλοιου σε ιδιωτικό ή αντίστροφα.
νίίί. Την μεταβολή του είδους δραστηριότητας του σκάφους/πλοίου, ως επαγγελματικού πλοίου αναψυχής, επαγγελματικού τουριστικού ημερόπλοιου ή ιδιωτικού καθώς και του χαρακτηρισμού του ως παραδοσιακού πλοίου.
ίχ. Την μεταβολή της πλοιοκτησίας ή του εφοπλισμού τους.
χ. Την αιτία της μεταβολής της κυριότητας (ενδεικτικά μεταβίβαση με επαχθή, χαριστική αιτία ή αιτία θανάτου) συμπεριλαμβανομένης της διάκρισης της κυριότητας σε ψιλή κυριότητα και επικαρπία για κάθε ιδιοκτήτη τουριστικού πλοίου και μικρού σκάφους.
4. Έως την ολική λειτουργία του e-Μητρώου Πλοίων οι αρμόδιες Υπηρεσίες της παρ. 1 του άρθρου 3 της παρούσας κοινοποιούν άμεσα και εγγράφως τις κάτωθι πληροφορίες στις αρμόδιες περιφερειακές Υπηρεσίες της Φορολογικής και Τελωνειακής Διοίκησης, Δ.Ο.Υ. ή/και Τελωνεία:
ί. Την ημερομηνία και τον αριθμό καταχώρισης στο e-Μητρώο των επαγγελματικών πλοίων αναψυχής και των επαγγελματικών τουριστικών ημερόπλοιων ή απενεργοποίησης αυτών.
ίί. Την ημερομηνία εκούσιας, ή αυτοδίκαιης μεταβολής του επαγγελματικού χαρακτήρα του πλοίου αναψυχής λόγω μη εκπλήρωσης της υποχρέωσης εκτέλεσης του ελάχιστου αριθμού η μερών ναύλωσης, από επαγγελματικό σε ιδιωτικό, από την οποία οφείλονται ο ΦΠΑ, οι δασμοί και οι λοιποί φόροι, σύμφωνα με την παρ. 9 του άρθρου 14 του ν. 4256/2014, όπως ισχύει.
ίίί. Την ημερομηνία μεταβολής του ιδιωτικού πλοίου αναψυχής σε επαγγελματικό πλοίο αναψυχής ή επαγγελματικό τουριστικό ημερόπλοιο και αντίστροφα.
ίν. Την μεταβολή της πλοιοκτησίας ή του εφοπλισμού τους.
ν. Την αιτία της μεταβολής της κυριότητας (ενδεικτικά μεταβίβαση με επαχθή, χαριστική αιτία ή αιτία θανάτου).
Άρθρο 2 Ορισμοί
Για την εφαρμογή της παρούσας απόφασης νοούνται: 1. e-Μητρώο Πλοίων: Ηλεκτρονική εφαρμογή της Α.Α.Δ.Ε. στην οποία καταχωρίζονται τα στοιχεία των μικρών σκαφών και τουριστικών πλοίων που πληρούν τις προϋποθέσεις που ορίζονται στην παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 4256/2014, προκειμένου το σύνολο των στοιχείων να είναι διαθέσιμα για τις ανάγκες των αρμοδίων υπηρεσιών της Α.Α.Δ.Ε., του Υπουργείου Οικονομικών και του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
2. Εγγραφή στο e-Μητρώο Πλοίων: Η εισαγωγή και αποθήκευση στο e-Μητρώο Πλοίων από τον ιδιοκτήτη, πλοιοκτήτη ή εφοπλιστή του μικρού σκάφους ή τουριστικού πλοίου των απαραίτητων στοιχείων/πληροφοριών, η κατάθεση των δικαιολογητικών που απαιτούνται, καθώς και το σύνολο των υπηρεσιακών ενεργειών που απαιτούνται προκειμένου το μικρό σκάφος ή το τουριστικό πλοίο να καταχωριστεί στην ανωτέρω εφαρμογή, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 5 της παρούσας απόφασης.
3. Αίτηση για καταχώριση στο e-Μητρώο Πλοίων: Η συμπλήρωση και προσωρινή αποθήκευση στο e-Μητρώο Πλοίων, των αντίστοιχων πεδίων που ορίζονται σε αυτή ως υποχρεωτικά, από το υπόχρεο για την εγγραφή του μικρού σκάφους ή τουριστικού πλοίου πρόσωπο.
4. Έντυπο κατάθεσης δικαιολογητικών για τα επαγγελματικά πλοία αναψυχής ή τουριστικά ημερόπλοια: Το έντυπο του Παραρτήματος I που υποβάλλεται στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής από το υπόχρεο πρόσωπο για την κατάθεση των δικαιολογητικών που απαιτούνται προκειμένου για την ολοκλήρωση της εγγραφής του επαγγελματικού πλοίου αναψυχής ή τουριστικού ημερόπλοιου στο e-Μητρώο Πλοίων.
5. Έντυπο κατάθεσης δικαιολογητικών για τα επαγγελματικά πλοία αναψυχής ή τουριστικά ημερόπλοια υπό ξένη σημαία: Το έντυπο του Παραρτήματος 11 που υποβάλλεται στην Α.Α.Δ.Ε. από το υπόχρεο πρόσωπο για την κατάθεση των δικαιολογητικών που απαιτούνται προκειμένου για την ολοκλήρωση της διαδικασίας εγγραφής του επαγγελματικού πλοίου αναψυχής ή τουριστικού ημερόπλοιου υπό ξένη σημαία στο e-Μητρώο Πλοίων.
6. Καταχώριση στο e-Μητρώο Πλοίων: Η ολοκλήρωση της εγγραφής στο e-Μητρώο Πλοίων του πλοίου/σκάφους από την αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, με αιτόδοση μοναδικού αριθμού, σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 5 της παρούσας απόφασης.
Άρθρο 3
Αρμόδιες Υπηρεσίες
1. Ως Αρμόδιες Υπηρεσίες για τη διαβίβαση στην Α.Α.Δ.Ε. των απαιτούμενων πληροφοριών για την εφαρμογή του e-Μητρώου Πλοίων, ορίζονται οι εξής:
α) Η Διεύθυνση Ναυτιλιακών Επενδύσεων και Θαλάσσιου Τουρισμού της Γενικής Διεύθυνσης Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων, της Γενικής Γραμματείας Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
β) Οι Λιμενικές Αρχές και Έδρες Ναυτιλιακών Ακολούθων του Αρχηγείου Λιμενικού Σώματος -Ελληνικής Ακτοφυλακής του Υ.ΝΑ.Ν.Π, υπό το συντονισμό, την καθοδήγηση και την παροχή οδηγιών της ως άνω Διεύθυνσης.
2. Αρμόδια Υπηρεσία της Α.Α.Δ.Ε. νια την ανάπτυξη, υλοποίηση αλλά και τεχνική υποστήριξη της ηλεκτρονικής εφαρμογής του e-Μητρώου Πλοίων κατά την λειτουργία της, ορίζεται η Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της Α.Α.Δ.Ε. Αρμόδιες Υπηρεσίες για τη σύνταξη, τροποποίηση και επικαιροποίηση των λειτουργικών απαιτήσεων της εφαρμογής του e-Μητρώου Πλοίων ορίζονται, η Διεύθυνση ΕΦΚ και ΦΠΑ κατά το μέρος που αφορά την Τελωνειακή Διοίκηση, οι Διευθύνσεις Εφαρμογής Άμεσης Φορολογίας - Εφαρμογής Έμμεσης Φορολογίας καθώς και η Διεύθυνση Εφαρμογής φορολογίας Κεφαλαίου και Περιουσιολογίου κατά το μέρος που αφορούν τη Φορολογική Διοίκηση, καθώς και η Διεύθυνση Ναυτιλιακών Επενδύσεων και Θαλάσσιου Τουρισμού του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
3. Αρμόδιες Υπηρεσίες για τον έλεγχο, τη βεβαίωση της ορθότητας των καταχωρισμένων στοιχείων και τη μεταβολή των στοιχείων στο e-Μητρώο Πλοίων, ορίζονται οι περιφερειακές Φορολογικές, Τελωνειακές Υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Δ.0.Υ. ή Τελωνεία, καθώς και οι Υπηρεσίες του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, κατά λόγο αρμοδιότητας.
4. Αρμόδιες Υπηρεσίες για την απενεργοποίηση των τουριστικών πλοίων αναψυχής και μικρών σκαφών ορίζονται οι αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
Άρθρο 4
Διαβίβαση πληροφοριών - Εφαρμογή και περαιτέρω ανάπτυξη του e- Μητρώου Πλοίων.
1. Οι αρμόδιες Υπηρεσίες της παρ. 1 του άρθρου 3 της παρούσας καθώς και οι αρμόδιες Υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε. υποχρεούνται κατά λόγο αρμοδιότητας:
α) Να αναπτύσσουν τις λειτουργικές απαιτήσεις για την εφαρμογή και την περαιτέρω ανάπτυξη του e-Μητρώου Πλοίων.
β) Να ελέγχουν τις πληροφορίες που καταχωρούνται στο e-Μητρώο Πλοίων, όπως αυτά περιγράφονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 2 του v. 4256/2014, κατά το λόγο της αρμοδιότητάς τους. Σε περίπτωση που οι απαραίτητες πληροφορίες τηρούνται σε ηλεκτρονικά αρχεία, οι αρμόδιες Υπηρεσίες της παρ. 1 του άρθρου 3 υποχρεούνται όπως τα διαβιβάζουν στην Α.Α.Δ.Ε., προκειμένου οι πληροφορίες να καταχωριστούν στο e-Μητρώο Πλοίων (μετάπτωση δεδομένων).
(γ) Να καταχωρίζουν οποιαδήποτε μεταβολή, κατά το λόγο της αρμοδιότητάς τους, μετά την έναρξη της λειτουργίας του e-Μητρώου Πλοίων.
2. Η διαβίβαση των απαιτούμενων πληροφοριών δύναται να πραγματοποιείται και μέσω διασύνδεσης του e-Μητρώου Πλοίων με άλλα πληροφοριακά συστήματα που λειτουργούν στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και την Α.Α.Δ.Ε.
Άρθρο 5
Καθορισμός της διαδικασίας καταχώρισης των τουριστικών πλοίων και μικρών σκαφών στο e-Μητρώο Πλοίων.
1. Καταχώριση στο e - Μητρώο Πλοίων ιδιωτικού πλοίου αναψυχής υπό ελληνική σημαία.
α) Η εγγραφή στο e - Μητρώο Πλοίων ιδιωτικού πλοίου αναψυχής υπό ελληνική σημαία γίνεται με ευθύνη του ιδιοκτήτη, ο οποίος είναι αποκλειστικά υπεύθυνος για την ορθότητα των καταχαιρισμένιον στοιχείων. Σε περίπτωση σκάφους με περισσότερους του ενός ιδιοκτήτες, η εγγραφή διενεργείται από τον κάθε ιδιοκτήτη ξεχωριστά κατά το μέρος της ιδιοκτησίας του. Στα ιδιωτικά πλοία αναψυχής ανήκουν και τα ναυταθλητικά σκάφη για τον χαρακτηρισμό των οποίων απαιτείται βεβαίωση του οικείου ναυτικού ομίλου ή σωματείου εγκεκριμένη από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
β) Η εγγραφή πραγματοποιείται αποθηκεύοντας προσωρινά στην ηλεκτρονική εφαρμογή του e-Μητρώου Πλοίων, τα αντίστοιχα πεδία. Σε περίπτωση σκάφους με περισσότερους του ενός ιδιοκτήτες προκειμένου να πραγματοποιηθεί η εγγραφή απαιτείται η αποθήκευση από όλους τους ιδιοκτήτες κατά το μέρος της ιδιοκτησίας τους.
γ) Η αίτηση για καταχώριση στο e-Μητρώο Πλοίων πραγματοποιείται αποθηκεύοντας προσωρινά στην ηλεκτρονική εφαρμογή του e-Μητρώου τα αντίστοιχα υποχρεωτικά πεδία εντός προθεσμίας εξήντα (60) ημερολογιακών ημερών από τη νηολόγησή του ή την εγγραφή του στα Βιβλία Εγγραφής Μικρών Σκαφών.
δ) Οι αρμόδιες Υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε. και η αρμόδια Λιμενική Αρχή νηολόγησης ή εγγραφής στα Βιβλία Εγγραφής Μικρών Σκαφών προβαίνουν στους απαραίτητους ελέγχους, κατά λόγο αρμοδιότητάς τους, για τη βεβαίωση της ορθότητας των αποθηκευμένων στοιχείων πραγματοποιώντας τυχόν διορθώσεις που απαιτούνται, βάσει των δικαιολογητικών που απαιτούνται για τη νηολόγηση του ιδιωτικού πλοίου αναψυχής.
ε) Για την καταχώριση στο e-Μητρώο Πλοίων απαιτείται η υποβολή ηλεκτρονικού παραβόλου ποσού εβδομήντα πέντε ευρώ (75 €) υπέρ του Δημοσίου (Κ.Α.Ε. 3741 ). Η αρμόδια Λιμενική Αρχή νηολόγησης ή εγγραφής στα Βιβλία Εγγραφής Μικρών Σκαφών έχει υποχρέωση να δεσμεύει το ηλεκτρονικό παράβολο μέσω της εφαρμογής του e-Μητρώου Πλοίων. Με τη δέσμευση του ηλεκτρονικού παραβόλου ολοκληρώνεται η εγγραφή και αυτό «καταχωρίζεται» στο e-Μητρώο Πλοίων.
2. Καταχώριση στο e - Μητρώο Πλοίων επαγγελματικού πλοίου αναψυχής.
α) Η εγγραφή στο e-Μητρώο Πλοίων επαγγελματικού πλοίου αναψυχής, ανεξαρτήτως σημαίας, γίνεται με ευθύνη του πλοιοκτήτη ή εφοπλιστή πριν την εκμετάλλευση επαγγελματικού πλοίου αναψυχής. Η εκμετάλλευση επαγγελματικού πλοίου αναψυχής προϋποθέτει την υποβολή δήλωσης έναρξης εργασιών στη φορολογική Διοίκηση. Σε περίπτωση συμπλοιοκτησίας η εγγραφή διενεργείται από τον κάθε ιδιοκτήτη ξεχωριστά κατά το μέρος της ιδιοκτησίας του, ενώ τα στοιχεία εκμετάλλευσης καταχωρίζονται από το διαχειριστή αυτής.
β) Η αίτηση για καταχώριση στο e-Μητρώο Πλοίων πραγματοποιείται αποθηκεύοντας προσωρινά στην ηλεκτρονική εφαρμογή του e- Μητρώου Πλοίων, τα αντίστοιχα υποχρεωτικά πεδία.
γ) Για την καταχώριση του επαγγελματικού πλοίου αναψυχής στο e-Μητρώο Πλοίων απαιτείται επιπρόσθετα, ανεξαρτήτως σημαίας, η υποβολή των παρακάτω δικαιολογητικών μέσω του εντύπου κατάθεσης από τον πλοιοκτήτη ή εφοπλιστή, στην αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής:
(ί) Έγγραφο Εθνικότητας του πλοίου.
(ίί) Πρωτόκολλο Γενικής Επιθεώρησης (ΠΓΕ) ή Πιστοποιητικό Ασφαλείας (ΠΑ) προκειμένου για επαγγελματικά πλοία αναψυχής με ελληνική σημαία ή Πιστοποιητικό Ελέγχου Ξένου Επαγγελματικού Πλοίου Αναψυχής (ΠΕΞΕΠΑ) για πλοία με ξένη σημαία.
(ίίί) Ασφαλιστήριο συμβόλαιο.
(ίν) Ηλεκτρονικό παράβολο ποσού πεντακοσίων ευρώ (500€).
δ) Ειδικά για την καταχώριση του επαγγελματικού πλοίου αναψυχής υπό ξένη σημαία στο e-Μητρώο Πλοίων απαιτείται επιπρόσθετα η υποβολή σχετικών δικαιολογητικών μέσω του εντύπου κατάθεσης στην αρμόδια υπηρεσία της Φορολογικής ή Τελωνειακής Διοίκησης, από τα οποία θα αποδεικνύεται η καταβολή ή η νόμιμη μη επιβάρυνση με ΦΠΑ για την απόκτηση του επαγγελματικού πλοίου αναψυχής.
ε) Η αρμόδια Δ/νση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και οι αρμόδιες Υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων προβαίνουν άμεσα στους απαραίτητους ελέγχους, κατά λόγο αρμοδιότητάς τους, για την βεβαίωση της ορθότητας των αποθηκευμένων στοιχείων. Κατόπιν αυτών και των διορθώσεων που τυχόν απαιτηθούν η αρμόδια Δ/vση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής προβαίνει στην δέσμευση του ηλεκτρονικού παραβόλου. Με τη δέσμευση του ηλεκτρονικού παραβόλου ολοκληρώνεται η εγγραφή και αυτό «καταχωρίζεται» στο e-Μητρώο Πλοίων.
στ) Για τα υπό ελληνική σημαία επαγγελματικά πλοία αναψυχής η αίτηση για καταχώριση πραγματοποιείται, αποθηκεύοντας προσωρινά στην ηλεκτρονική εφαρμογή του e-Μητρώου τα αντίστοιχα υποχρεωτικά πεδία, σύμφωνα με την περ. β', εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερολογιακών ημερών και η υποβολή των σχετικών δικαιολογητικών μέσω του εντύπου κατάθεσης στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για την καταχώριση του πλοίου, σύμφωνα με την περ. v·, πραγματοποιείται εντός προθεσμίας είκοσι πέντε (25) ημερολογιακών ημερών, αντίστοιχα από τη νηολόγησή τους.
Για τα υπό ξένη σημαία επαγγελματικά πλοία αναψυχής η αίτηση για καταχώριση πραγματοποιείται, αποθηκεύοντας προσωρινά στην ηλεκτρονική εφαρμογή του e-Μητρώου τα αντίστοιχα υποχρεωτικά πεδία, σύμφωνα με την περ. β', εντός δεκαπέντε (15) ημερολογιακών ημερών και η υποβολή των σχετικών δικαιολογητικών μέσω των εντύπων κατάθεσης στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και της Α.Α.Δ.Ε. για την καταχώριση του πλοίου, σύμφωνα με τις περ. γ' και δ', πραγματοποιείται εντός είκοσι πέντε (25) ημερολογιακών ημερών, αντίστοιχα από την ημερομηνία χορήγησης της τυχόν απαλλαγής για την απόκτηση του σκάφους ή τον εφοπλισμό του, από την Τελωνειακή ή φορολογική Διοίκηση.
3. Καταχώριση στο e - Μητρώο Πλοίων επαγγελματικού τουριστικού ημερόπλοιου.
α) Η εγγραφή στο e - Μητρώο Πλοίων επαγγελματικού τουριστικού ημερόπλοιου, γίνεται με ευθύνη του πλοιοκτήτη ή εφοπλιστή πριν την εκμετάλλευση του επαγγελματικού τουριστικού ημερόπλοιου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις περιπτώσεις α· και β' της παρ. 2 του παρόντος άρθρου. Για την εκμετάλλευση επαγγελματικού τουριστικού ημερόπλοιου απαιτείται η υποβολή δήλωσης έναρξης εργασιών στη Φορολογική Διοίκηση.
β) Για την καταχώριση του επαγγελματικού τουριστικού ημερόπλοιου στο e-Μητρώο Πλοίων απαιτείται επιπρόσθετα, ανεξαρτήτως σημαίας, η υποβολή των παρακάτω δικαιολογητικών μέσω του εντύπου κατάθεσης από τον πλοιοκτήτη ή εφοπλιστή, στην αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής:
(ί) Έγγραφο Εθνικότητας του πλοίου.
(ίί) Πρωτόκολλο Γενικής Επιθεώρησης (ΠΓΕ) ή Πιστοποιητικό Ασφαλείας (ΠΑ).
(ίίί) Ασφαλιστήριο συμβόλαιο.
(ίν) Ηλεκτρονικό παράβολο ποσού πεντακοσίων ευρώ (500 €) για πλοία μήκους επτά μέτρων και άνω και ηλεκτρονικό παράβολο ποσού διακοσίων ευρώ (200 €) για σκάφη κάτω των επτά μέτρων.
(ν) Σε περίπτωση σκάφους εγγεγραμμένου στα Βιβλία Εγγραφής Μικρών Σκαφών, αντί των (ί) και (ίί) δικαιολογητικών κατατίθεται η Άδεια Εκτέλεσης Πλόων Επαγγελματικού Σκάφους.
Τα απαιτούμενα δικαιολογητικά δύνανται να υποβάλλονται σε οποιαδήποτε Λιμενική Αρχή, η οποία τα διαβιβάζει άμεσα στην αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
γ) Ειδικά για την καταχώριση του επαγγελματικού τουριστικού ημερόπλοιου υπό ξένη σημαία στο e-Μητρώο Πλοίων απαιτείται η υποβολή σχετικών δικαιολογητικών μέσω του εντύπου κατάθεσης στην αρμόδια υπηρεσία της Φορολογικής ή Τελωνειακής Διοίκησης, από τα οποία θα αποδεικνύεται η καταβολή ή η νόμιμη μη επιβάρυνση με ΦΠΑ για την απόκτηση του επαγγελματικού τουριστικού ημερόπλοιου.
δ) Η αρμόδια Δ/νση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής προβαίνει στην «καταχώριση» του επαγγελματικού τουριστικού ημερόπλοιου σύμφωνα με την περ. ε' της παρ. 2 του παρόντος άρθρου.
ε) Για τα υπό ελληνική σημαία επαγγελματικά τουριστικά ημερόπλοια η αίτηση για καταχώριση πραγματοποιείται, αποθηκεύοντας προσωρινά στην ηλεκτρονική εφαρμογή του e-Μητρώου τα αντίστοιχα υποχρεωτικά πεδία, εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερολογιακών ημερών και η υποβολή των σχετικών δικαιολογητικών μέσω του εντύπου κατάθεσης στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για την οριστική εγγραφή του πλοίου, σύμφωνα με την περ. β', πραγματοποιείται εντός προθεσμίας είκοσι πέντε (25) ημερολογιακών ημερών, αντίστοιχα από τη νηολόγησή τους.
Για τα υπό ξένη σημαία επαγγελματικά τουριστικά ημερόπλοια η αίτηση για καταχώριση πραγματοποιείται, αποθηκεύοντας προσωρινά στην ηλεκτρονική εφαρμογή του e-Μητρώου τα αντίστοιχα υποχρεωτικά πεδία, εντός δεκαπέντε (15) ημερολογιακών ημερών και η υποβολή των σχετικών δικαιολογητικών μέσω του εντύπου κατάθεσης στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και της Α.Α.Δ.Ε. για την καταχώριση του πλοίου, σύμφωνα με τις περ. β' και γ', πραγματοποιείται εντός είκοσι πέντε (25) ημερολογιακών ημερών, αντίστοιχα από την ημερομηνία χορήγησης της τυχόν απαλλαγής για την απόκτηση του σκάφους ή τον εφοπλισμό του, από την Τελωνειακή ή Φορολογική Διοίκηση.
4. Μεταβατικές διατάξεις.
α) Τα ήδη νηολογημένα ή εγγεγραμμένα στα Βιβλία Εγγραφής Μικρών Σκαφών έως και την 15.11.2018, ιδιωτικά πλοία αναψυχής υπό ελληνική σημαία, καταχωρίζονται στο e-Μητρώο Πλοίων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις περιπτώσεις α', β' και ε' της παρ. 1 του παρόντος άρθρου.
Η αίτηση για καταχώριση, των στοιχείων των ιδιωτικών πλοίων αναψυχής, στην εφαρμογή του e-Μητρώου Πλοίων πραγματοποιείται εντός αποκλειστικής προθεσμίας 6 μηνών από την θέση σε λειτουργία του e-Μητρώου Πλοίων, ήτοι έως και την 15.5.2019 αποθηκεύοντας προσωρινά
στην ηλεκτρονική εφαρμογή του e- Μητρώου τα αντίστοιχα υποχρεωτικά πεδία.
Δεν υπάρχει υποχρέωση άμεσης επιβεβαίωσης των στοιχείων από τις Λιμενικές Αρχές, ωστόσο η ευθύνη της ορθότητας των καταχωρισμένων στοιχείων παραμένει στον ιδιοκτήτη. Στην περίπτωση που οι αρμόδιες Λιμενικές Αρχές προβούν σε επαλήθευση και επιβεβαίωση αυτών των καταχωρισμένων στοιχείων, εκ των υστέρων της καταχώρισης στο e-Μητρώο Πλοίων, η επιβεβαίωση των σχετικών στοιχείων σημαίνεται με εμφανή τρόπο στην εφαρμογή.
β) Ο πλοιοκτήτης ή ο εφοπλιστής επαγγελματικού πλοίου αναψυχής ανεξαρτήτως σημαίας, που διαθέτει προσωρινή άδεια σύμφωνα με την παρ. 8 του άρθρου 15 του ν. 4256/2014 ή άδεια του ν. 2743/1999, σε ισχύ, υποχρεούται:
ί) Να υποβάλλει αίτηση καταχώρισης στο e-Μητρώο Πλοίων αποθηκεύοντας προσωρινά στην ηλεκτρονική εφαρμογή του e- Μητρώου Πλοίων τα αντίστοιχα υποχρεωτικά πεδία.
ίί) Να υποβάλλει τα παρακάτω δικαιολογητικά μέσω του εντύπου κατάθεσης στην αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής:
- Έγγραφο Εθνικότητας του πλοίου.
- Πρωτόκολλο Γενικής Επιθεώρησης (ΠΓΕ) ή Πιστοποιητικό Ασφαλείας (ΠΑ) προκειμένου για επαγγελματικά πλοία αναψυχής με ελληνική σημαία και Πιστοποιητικό Ελέγχου Ξένου Επαγγελματικού Πλοίου Αναψυχής (ΠΕΞΕΠΑ) για πλοία υπό ξένη σημαία.
- Ασφαλιστήριο συμβόλαιο.
- Ηλεκτρονικό παράβολο ποσού πεντακοσίων ευρώ (500 €). Το ηλεκτρονικό παράβολο δεν απαιτείται στην περίπτωση που το πλοίο αναψυχής είναι εφοδιασμένο με προσωρινή επαγγελματική άδεια του άρθρου 1 5 του ν. 4256/2014, η οποία είναι σε ισχύ κατά την έναρξη λειτουργίας του e-Μητρώου Πλοίων.
- Ευκρινή αντίγραφα των Ειδικών Εντύπων Πληροφοριακών Στοιχείων του πλοίου Αναψυχής (Ε.Ε.Π.Σ.Ε.Π.Α.)και
- Πρωτότυπη επαγγελματική άδεια του ν. 2743/1999 ή του άρθρου 1 5 του ν. 4256/2014.
ίίί) Να υποβάλλει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά μέσω του εντύπου κατάθεσης στην αρμόδια υπηρεσία της φορολογικής ή Τελωνειακής Διοίκησης από τα οποία θα αποδεικνύεται η καταβολή ή η νόμιμη μη επιβάρυνση με ΦΠΑ για την απόκτηση του επαγγελματικού πλοίου αναψυχής υπό ξένη σημαία.
ίν) Η αρμόδια Δ/νση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής προβαίνει στους απαραίτητους ελέγχους, κατά λόγο αρμοδιότητάς της, για την βεβαίωση της ορθότητας των αποθηκευμένων στοιχείων. Κατόπιν της έγκρισης των οικονομικών στοιχείων από την Α.Α.Δ.Ε. και των διορθώσεων που τυχόν απαιτηθούν η αρμόδια Δ/νση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής προβαίνει στη δέσμευση του ηλεκτρονικού παραβόλου στις περιπτώσεις που απαιτείται. Με τη δέσμευση του ηλεκτρονικού παραβόλου ολοκληρώνεται η εγγραφή και αυτό «καταχωρίζεται» στο e-Μητρώο Πλοίων.
Η αίτηση για την καταχώριση στο e-Μητρώο Πλοίων, για την εγγραφή του επαγγελματικού πλοίου στο e Μητρώο Πλοίων, πραγματοποιείται εντός αποκλειστικής προθεσμίας 6 μηνών από την θέση σε λειτουργία του e-Μητρώου Πλοίων, ήτοι έως και 15.5.2019.
γ) Ο πλοιοκτήτης ή ο εφοπλιστής επαγγελματικού τουριστικού ημερόπλοιου ανεξαρτήτως σημαίας υποχρεούται:
ί) Να υποβάλλει αίτηση καταχώρισης στο e - Μητρώο Πλοίων, αποθηκεύοντας προσωρινά στην ηλεκτρονική εφαρμογή του e- Μητρώου Πλοίων τα αντίστοιχα υποχρεωτικά πεδία.
ίί) Να υποβάλλει τα παρακάτω δικαιολογητικά μέσω του εντύπου κατάθεσης στην αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής:
- Έγγραφο Εθνικότητας του πλοίου.
- Πρωτόκολλο Γενικής Επιθεώρησης (ΠΓΕ) ή Πιστοποιητικό Ασφαλείας (ΠΑ).
- Ασφαλιστήριο συμβόλαιο.
- Ηλεκτρονικό παράβολο ποσού πεντακοσίων ευρώ (500 €) για πλοία μήκους επτά μέτρων και άνω και ηλεκτρονικό παράβολο ποσού διακοσίων ευρώ (200 €) για σκάφη κάτω των επτά μέτρων.
- Σε περίπτωση σκάφους εγγεγραμμένου στα Βιβλία Εγγραφής Μικρών Σκαφών, αντί του εγγράφου εθνικότητας του πλοίου και του ΠΓΕ ή ΠΑ κατατίθεται η Άδεια Εκτέλεσης Πλόων Επαγγελματικού Σκάφους.
ίίί) Να υποβάλλει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά μέσω του εντύπου κατάθεσης στην αρμόδια υπηρεσία της Φορολογικής ή Τελωνειακής Διοίκησης από τα οποία θα αποδεικνύεται η καταβολή ή η νόμιμη μη επιβάρυνση με ΦΠΑ για την απόκτηση του επαγγελματικού τουριστικού ημερόπλοιου υπό ξένη σημαία.
ίν) Η αρμόδια Δ/νση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής προβαίνει στους απαραίτητους ελέγχους, κατά λόγο αρμοδιότητάς της, για τη βεβαίωση της ορθότητας των αποθηκευμένων στοιχείων. Κατόπιν της έγκρισης των οικονομικών στοιχείων από την Α.Α.Δ.Ε. και των διορθώσεων που τυχόν απαιτηθούν η αρμόδια Δ/νση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής προβαίνει στη δέσμευση του ηλεκτρονικού παραβόλου. Με τη δέσμευση του ηλεκτρονικού παραβόλου ολοκληρώνεται η εγγραφή και αυτό «καταχωρίζεται» στο e-Μητρώο Πλοίων.
Η αίτηση για την καταχώριση στο e-Μητρώο Πλοίων για την εγγραφή του επαγγελματικού τουριστικού ημερόπλοιου στο e-Μητρώο Πλοίων πραγματοποιείται εντός αποκλειστικής προθεσμίας 6 μηνών από την θέση σε λειτουργία του e-Μητρώου Πλοίων, ήτοι έως και 15.5.2019.
δ) Τα στοιχεία αρμοδιότητας των φορολογικών και τελωνειακών Υπηρεσιών της Α.Α.Δ.Ε .. , συμπληρώνονται στην εφαρμογή του e-Μητρώου Πλοίων από τον ιδιοκτήτη, πλοιοκτήτη ή εφοπλιστή, αντίστοιχα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις ανωτέρω περιπτώσεις α·, β' και γ'. Δεν υπάρχει υποχρέωση άμεσης επιβεβαίωσης αυτών από τις αρμόδιες φορολογικές και τελωνειακές αρχές της Α.Α.Δ.Ε. με εξαίρεση τα υπό ξένη σημαία πλοία, ωστόσο η ευθύνη της ορθότητας των καταχωρισμένων στοιχείων παραμένει στον ιδιοκτήτη, πλοιοκτήτη ή εφοπλιστή αντίστοιχα. Στην περίπτωση που οι αρμόδιες φορολογικές, τελωνειακές Υπηρεσίες προβούν σε επαλήθευση και επιβεβαίωση αυτών των καταχωρισμένων στοιχείων, εκ των υστέρων της καταχώρισης στο e-Μητρώο Πλοίων, η επιβεβαίωση των σχετικών στοιχείων σημαίνεται με εμφανή τρόπο στην εφαρμογή. Η επαλήθευση και επιβεβαίωση των καταχωρισμένων στοιχείων των επαγγελματικών πλοίων αναψυχής ή επαγγελματικών τουριστικών ημερόπλοιων, τα οποία υποβάλλουν αίτηση για καταχώριση έως και 15.5.2019 πραγματοποιείται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε., το αργότερο έως και την 15.5.2023.
ε) Σε περίπτωση συμπλοιοκτησίας η εγγραφή των επαγγελματικών πλοίων αναψυχής της περ. β' ή των τουριστικών ημερόπλοιων της περ. γ' πραγματοποιείται από τον κάθε ιδιοκτήτη ξεχωριστά κατά το μέρος της ιδιοκτησίας του, ενώ τα στοιχεία εκμετάλλευσης καταχωρίζονται από το διαχειριστή αυτής.
5. Η «καταχώριση» των σκαφών και πλοίων στο e-Μητρώο Πλοίων πραγματοποιείται κατά απόλυτη προτεραιότητα με βάση την ημερομηνία υποβολής της αίτησής τους, με εξαίρεση τις αιτήσεις που αφορούν μεταβίβαση της πλοιοκτησίας ή μεταβολή του εφοπλισμού του πλοίου/ σκάφους για τα οποία θα ακολουθείται ξεχωριστή προτεραιότητα.
Άρθρο 6
Διαδικασία μεταβολής στοιχείων.
1. Ως μεταβολή στοιχείων του e-Μητρώου Πλοίων ορίζεται οποιαδήποτε τροποποίηση των καταχωρισμένων στην εφαρμογή στοιχείων. Για οποιαδήποτε αλλαγή των στοιχείων που έχουν καταχωρισθεί στο e-Μητρώο πλοίων υποβάλλεται έντυπη αίτηση, από το υπόχρεο για την εγγραφή του πρόσωπο, στις αρμόδιες Υπηρεσίες, με την οποία συνυποβάλλονται τα δικαιολογητικά από τα οποία προκύπτει η μεταβολή, εφόσον αυτά απαιτούνται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, εντός προθεσμίας εξήντα (60) ημερών από την ημερομηνία που έλαβε χώρα η μεταβολή, εκτός και εάν προβλέπεται μικρότερη προθεσμία από τις υφιστάμενες διατάξεις της φορολογικής ή τελωνειακής νομοθεσίας οπότε η μεταβολή πρέπει να δηλώνεται έγκαιρα ώστε να είναι εφικτή η τήρηση της προθεσμίας αυτής.
2. Οποιαδήποτε μεταβολή των στοιχείων του e-Μητρώου Πλοίων ιδιωτικού πλοίου αναψυχής, επαγγελματικού πλοίου αναψυχής και επαγγελματικού τουριστικού ημερόπλοιου, υπό ελληνική σημαία, καταχωρίζεται σε αυτό από τις αρμόδιες Λιμενικές Αρχές και την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, κατά λόγο αρμοδιότητάς τους, μετά την υποβολή σχετικής έντυπης αίτησης, με την επιφύλαξη της παρ. 4.
3. Σε περίπτωση μεταβολής στοιχείων του e-Μητρώου Πλοίων επαγγελματικού πλοίου αναψυχής και επαγγελματικού τουριστικού ημερόπλοιου, υπό ξένη σημαία, αυτή καταχωρίζεται στο e-Μητρώο Πλοίων από την αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, κατά λόγο αρμοδιότητάς τους, μετά την υποβολή σχετικής αίτησης. Σε περίπτωση μεταβολής της πλοιοκτησίας ή του εφοπλισμού απαιτείται η υποβολή των απαιτούμενων δικαιολογητικών μέσω του εντύπου κατάθεσης στην αρμόδια υπηρεσία της Φορολογικής ή Τελωνειακής Διοίκησης από τα οποία θα αποδεικνύεται η καταβολή ή η νόμιμη μη επιβάρυνση με ΦΠΑ για την απόκτηση του επαγγελματικού πλοίου αναψυχής ή επαγγελματικού τουριστικού ημερόπλοιου.
4. Η αίτηση υποβάλλεται στην αρμόδια Δ/vση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής στις κάτωθι περιπτώσεις:
α) Μεταβολής του χαρακτηρισμού του πλοίου από επαγγελματικό τουριστικό ημερόπλοιο σε ιδιωτικό πλοίο αναψυχής. Στην αίτηση επισυνάπτεται αντίγραφο της κατατεθειμένης δήλωσης της παρ. 2 (δ) του άρθρου 12 του v. 4256/2014, όπως ισχύει, με την οποία γνωστοποιήθηκε στη/στις Λιμεvική/ές Αρχή/ές στην αρμοδιότητα της/των οποίας/ων υπάγονταν ο λιμένας έναρξης του ημερήσιου θαλάσσιου ταξιδιού του πλοίου, η παύση της δραστηριοποίησής του.
β) Μεταβολής ιδιωτικού πλοίου αναψυχής σε επαγγελματικό πλοίο αναψυχής ή επαγγελματικό τουριστικό ημερόπλοιο, ή επαγγελματικού πλοίου αναψυχής σε επαγγελματικό τουριστικό ημερόπλοιο ή αντίστροφα. Στην αίτηση επισυνάπτονται τα κατά περίπτωση δικαιολογητικά όπως αυτά ορίζονται στις παρ 2 και 3 του άρθρου 5 της παρούσας, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών παραβόλων με εξαίρεση την περίπτωση μετατροπής από επαγγελματικό πλοίο αναψυχής σε ημερόπλοιο και αντίστροφα.
γ) Μεταβολής του χαρακτηρισμού του πλοίου από επαγγελματικό πλοίο αναψυχής σε ιδιωτικό μετά από σχετική αίτηση του πλοιοκτήτη ή εφοπλιστή (εκούσια παύση). Στην περίπτωση αυτή εξετάζεται από την ως άνω Διεύθυνση η εκπλήρωση της υποχρέωσης εκτέλεσης ελάχιστου αριθμού ημερών ναύλωσης σύμφωνα με τα οριζόμενα στην με αριθμ. 3133.1/01/2015/20-4-2015 απόφαση (ΦΕΚ Β' 775) και εκδίδεται η πράξη της παρ. 9 του άρθρου 14 του v. 4256/2014. Τα ως άνω εφαρμόζονται και σε περίπτωση αυτοδίκαιης παύσης της επαγγελματικής δραστηριότητας λόγω μη τήρησης των όρων και προϋποθέσεων του v. 4256/2014. Για την εκ νέου καταχώριση του πλοίου ως επαγγελματικού εφαρμόζονται τα οριζόμενα στην περ. β' ανωτέρω.
5. Η επικαιροποίηση των στοιχείων του ασφαλιστηρίου συμβολαίου, του Πρωτοκόλλου Γενικής Επιθεώρησης (Π.Γ.Ε.) ή του Πιστοποιητικού Ασφαλείας (Π.Α.) ή του Πιστοποιητικού Ελέγχου Ξένου Επαγγελματικού Πλοίου (ΠΕΞΕΠΑ) και των στοιχείων της ιδιοχρησιμοποίησης που προβλέπονται στην παρ. 2 του άρθρου 9 του v.4256/2014, συνιστούν μεταβολή σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 2 του v. 4256/2014. Τα εν λόγω στοιχεία καταχωρίζονται στην εφαρμογή του e-Μητρώου Πλοίων από το υπόχρεο για την εγγραφή του πλοίου πρόσωπο. Τα εν λόγω στοιχεία δύναται να μεταβάλλονται από τις αρμόδιες Αρχές εφόσον διαπιστώνεται η μη ορθή καταχώρισή τους στην εφαρμογή του e-Μητρώου Πλοίων.
6. Εφόσον ο πλοιοκτήτης ή ο εφοπλιστής πραγματοποιεί παύση εργασιών στη φορολογική διοίκηση ή παύση της δραστηριότητας εκμετάλλευσης επαγγελματικού πλοίου αναψυχής ή επαγγελματικού τουριστικού ημερόπλοιου, συνιστάται αυτοδίκαιη παύση του επαγγελματικού χαρακτήρα του επαγγελματικού πλοίου αναψυχής ή του επαγγελματικού τουριστικού ημερόπλοιου και μεταβάλλεται οίκοθεν ο χαρακτήρας του σε ιδιωτικό από την ημερομηνία της παύσης εργασιών και εφαρμόζονται τα αναφερόμενα στις περ. α· και γ' της παρ. 4 του παρόντος άρθρου, κατ' αναλογία.
7. Το επαγγελματικό πλοίο αναψυχής μεταβάλλεται υποχρεωτικά σε ιδιωτικό πλοίο αναψυχής στην περίπτωση που μεταβάλλεται η πλοιοκτησία ή ο εφοπλισμός του και ο νέος πλοιοκτήτης ή εφοπλιστής δεν διαθέτει εγγραφή για σκοπούς ΦΠΑ στο εσωτερικό της Χώρας για την επαγγελματική του εκμετάλλευση. Στην περίπτωση αυτή εφαρμόζονται κατ' αναλογία τα αναφερόμενα στην περ. γ' της παρ. 4 του παρόντος άρθρου.
8. Σε περίπτωση διαπίστωσης κατόπιν ελέγχου από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, ότι οποιοδήποτε στοιχείο που έχει καταχωρηθεί στο e-Μητρώο Πλοίων έχει μεταβληθεί, οι αρμόδιες Υπηρεσίες έχουν υποχρέωση «οίκοθεν» μεταβολής των στοιχείων αυτών στην εφαρμογή του e-Μητρώου Πλοίων κατά λόγο αρμοδιότητας, ενώ στην περίπτωση αναρμοδιότητας υφίσταται υποχρέωση ενημέρωσης της αρμόδιας Υπηρεσίας εγγράφως.
9. Ειδικά, η αρμόδια Υπηρεσία της φορολογικής διοίκησης της Α.Α.Δ.Ε. ενημερώνει την αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής σε περίπτωση που ο πλοιοκτήτης ή ο εφοπλιστής πραγματοποιεί παύση εργασιών ή παύση της δραστηριότητας εκμετάλλευσης επαγγελματικού πλοίου αναψυχής ή επαγγελματικού τουριστικού ημερόπλοιου και δεν έχει πραγματοποιήσει παύση του επαγγελματικού χαρακτήρα του επαγγελματικού πλοίου αναψυχής ή του επαγγελματικού τουριστικού ημερόπλοιου.
Άρθρο 7
Απενεργοποίηση από το «e-Μητρώο Πλοίων»
1. Η απενεργοποίηση των τουριστικών πλοίων αναψυχής και μικρών σκαφών διενεργείται από την αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής σε περίπτωση επαγγελματικών πλοίων αναψυχής και επαγγελματικών τουριστικών ημερόπλοιωv, ανεξαρτήτως σημαίας, καθώς και από τις Λιμενικές Αρχές, σε περίπτωση ιδιωτικών πλοίων αναψυχής υπό ελληνική σημαία, οίκοθεν ή κατόπιν υποβολής αίτησης από το υπόχρεο για την εγγραφή του πρόσωπο. Τα στοιχεία των απενεργοποιημένων τουριστικών πλοίων αναψυχής και μικρών σκαφών διατηρούνται στην εφαρμογή του e-Μητρώου Πλοίων. Για τα απενεργοποιημένα επαγγελματικά πλοία αναψυχής και επαγγελματικά τουριστικά ημερόπλοια δεν είναι δυνατή η επαγγελματική τους εκμετάλλευση.
2. Η απενεργοποίηση ιδιωτικών πλοίων αναψυχής υπό ελληνική σημαία από το e-Μητρώο Πλοίων πραγματοποιείται στην περίπτωση διαγραφής τους από τα ελληνικά νηολόγια.
3. Η απενεργοποίηση των επαγγελματικών πλοίων αναψυχής από το e-Μητρώο Πλοίων πραγματοποιείται εφόσον:
α) Διαγράφονται από τα ελληνικά νηολόγια και παύει εκούσια, ή αυτοδίκαια ο επαγγελματικός τους χαρακτήρας σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται στο v. 4256/2014.
β) Παύει εκούσια, ή αυτοδίκαια ο επαγγελματικός τους χαρακτήρας σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται στο v. 4256/2014, εφόσον φέρουν σημαία άλλη πλην της ελληνικής.
4. Η απενεργοποίηση των επαγγελματικών τουριστικών ημερόπλοιων από το e-Μητρώο Πλοίων πραγματοποιείται εφόσον:
α) Διαγράφονται από τα ελληνικά νηολόγια και παύει η επαγγελματική τους δραστηριότητα, σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται στο ν. 4256/2014.
β) Παύει η επαγγελματική τους δραστηριότητα σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται στον. 4256/2014, εφόσον φέρουν σημαία άλλη πλην της ελληνικής.
5. Η απενεργοποίηση από το e-Μητρώο Πλοίων πραγματοποιείται κατόπιν υποβολής σχετικής έντυπης αίτησης από το υπόχρεο για την εγγραφή πρόσωπο, στην αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ή τις Λιμενικές Αρχές, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 1 στην περίπτωση διαγραφής τους από τα ελληνικά νηολόγια. Για τα επαγγελματικά πλοία αναψυχής και τα επαγγελματικά τουριστικά ημερόπλοια υπό ελληνική σημαία, εφαρμογή έχουν τα σχετικά των παραγράφων 3α και 4α. Για τα επαγγελματικά πλοία αναψυχής και τα επαγγελματικά τουριστικά ημερόπλοια υπό ξένη σημαία, εφαρμογή έχουν τα σχετικά των παραγράφων 3β και 4β.
6. Η απενεργοποίηση από το e-Μητρώο Πλοίων πραγματοποιείται και σε κάθε άλλη περίπτωση που οι μεταβολές που συντελούνται στην κατάσταση ή στα στοιχεία ήδη καταχωρισμένου πλοίου/σκάφους έχουν ως αποτέλεσμα αυτό να μην εντάσσεται πλέον στις κατηγορίες από α· έως γ' της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 4256/2014.
7. Το τουριστικό πλοίο αναψυχής ή μικρό σκάφος που ενεργοποιείται, εκ νέου λαμβάνει τον ίδιο αριθμό εγγραφής που είχε πριν την απενεργοποίησή του. Η δυνατότητα ενεργοποίησης δεν υφίσταται σε περίπτωση που αιτία απενεργοποίησης ήταν η καταστροφή του πλοίου/ σκάφους.
Η διαδικασία ενεργοποίησης πραγματοποιείται με την καταχώριση των στοιχείων που έχουν μεταβληθεί, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραγράφους 1,2 και 3 του άρθρου 5 της παρούσας.
Άρθρο 8 Λοιπά Θέματα
1.Η είσοδος των χρηστών στην εφαρμογή του e-Μητρώου Πλοίων πραγματοποιείται μέσω του διαδικτυακού τόπου της Α.Α.Δ.Ε. («www.aade.gr»). Η πιστοποίηση των χρηστών διενεργείται με τους όρους και τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για τους χρήστες των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του TAXiSnet. Οι ήδη πιστοποιημένοι χρήστες χρησιμοποιούν τους κωδικούς ασφαλείας που διαθέτουν.
2. Η εκτύπωση της βεβαίωσης καταχώρισης στο e-Μητρώο Πλοίων καθώς και όλα τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την εγγραφή του, τηρούνται στο αρχείο του πλοιοκτήτη, εφοπλιστή, ιδιοκτήτη ή χρήστη και επιδεικνύονται στις αρμόδιες Φορολογικές, Τελωνειακές Υπηρεσίες και Λιμενικές Αρχές, εφόσον ζητηθούν.
3. Η διάθεση των καταχωρισμένων στοιχείων του e-Μητρώου Πλοίων σε τρίτους, εκτός των υπηρεσιών της παρ. 1 του άρθ. 2 του ν. 4256/2014, τελεί υπό τους όρους του άρθρου 17 του ν. 4174/2013 περί απορρήτου.
4. Για την εκμετάλλευση του επαγγελματικού πλοίου αναψυχής στο e- Μητρώο Πλοίων απαιτείται η βεβαίωση της αρμόδιας Υπηρεσίας της Φορολογικής Διοίκησης για την έναρξη εργασιών επαγγελματικής εκμετάλλευσης του πλοιοκτήτη ή εφοπλιστή για τα επαγγελματικά πλοία αναψυχής ή επαγγελματικά τουριστικά ημερόπλοια. Η επιβεβαίωση των εν λόγω στοιχείων πραγματοποιείται μέσω της εφαρμογής του e-Μητρώου Πλοίων και των υφιστάμενων πληροφοριακών εφαρμογών της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
5. Στην περίπτωση μεταβολής της πλοιοκτησίας, εφοπλισμού ή ιδιοκτησίας, ο νέος πλοιοκτήτης, εφοπλιστής ή ιδιοκτήτης έχει πρόσβαση σε όλα τα απαραίτητα στοιχεία του πλοίου/σκάφους από το χρόνο μεταβολής των στοιχείων ή ενεργοποίησης του πλοίου/σκάφους και εφεξής. Ο νέος πλοιοκτήτης, εφοπλιστής ή ιδιοκτήτης δεν έχει πρόσβαση στα προσωπικά δεδομένα του προηγούμενου ή προηγούμενων πλοιοκτητών, εφοπλιστών, ιδιοκτητών.
6. Σε περίπτωση περισσότερων ιδιοκτητών ο κάθε ιδιοκτήτης έχει πρόσβαση μόνο στα στοιχεία που τον αφορούν.
7. Σε περίπτωση καταχώρισης των στοιχείων του πλοίου στην εφαρμογή του e-Μητρώου από τον εφοπλιστή, απαιτείται να καταχωρηθούν και στοιχεία του πλοιοκτήτη. Στην περίπτωση αυτή η επιβεβαίωση των στοιχείων στην εφαρμογή πραγματοποιείται και για τα δύο πρόσωπα. Στην περίπτωση που ο πλοιοκτήτης δεν διαθέτει ελληνικό ΑΦΜ θα πρέπει να συμπληρωθούν στα στοιχεία του πλοιοκτήτη και του εφοπλιστή τα στοιχεία του εφοπλιστή.
8. Η πρώτη αποθήκευση για υπηρεσιακή χρήση προκειμένου για την εγγραφή, ή μεταβολή της πλοιοκτησίας ή του εφοπλισμού, των τουριστικών πλοίων και μικρών σκαφών πραγματοποιείται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για τα υπό ελληνική σημαία πλοία (ιδιωτικά και επαγγελματικά) και από την Α.Α.Δ.Ε. για τα επαγγελματικά πλοία αναψυχής και τα τουριστικά ημερόπλοια υπό ξένη σημαία. Η επικοινωνία των υπηρεσιακών χρηστών προκειμένου για την οριστική εγγραφή των τουριστικών πλοίων και μικρών σκαφών στο e-Μητρώο πραγματοποιείται με μηνύματα τα οποία αποστέλλονται και λαμβάνονται μέσω της εφαρμογής.
9. Σε περίπτωση καταχώρισης των στοιχείων του πλοίου στην εφαρμογή του e-Μητρώου από τον επικαρπωτή, απαιτείται να καταχωρισθούν και στοιχεία του ψιλού κυρίου. Στην περίπτωση αυτή η επιβεβαίωση των στοιχείων στην εφαρμογή πραγματοποιείται και για τα δύο πρόσωπα.
Άρθρο 9
Έναρξη ισχύος
Η ισχύς της παρούσας αρχίζει από την δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 12 Νοεμβρίου 2018
Παραρτήματα

Οι Υπουργοί
Υφυπουργός Οικονομικών
ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΑΠΑΝΑΤΣΙΟΥ
Ναυτιλίας
και Νησιωτικής Πολιτικής
ΦΩΤΙΟΣ- ΦΑΝΟΥΡΙΟΣ ΚΟΥΒΕΛΗΣ
ΣΛΟΤ 1552/2018 Διευκρινίσεις για την σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων ΑΕ που προήλθε από μετατροπή Μ.Ε.Π.Ε. με βάσει τον ν. 2166/1993
Αθήνα, 06.11.2018
Αριθμ. Πρωτ.: 1552 ΕΞ
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΩΝ Ν.Π.Δ.Δ.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)
ΣΛΟΤ 1552/ 2018
ΘΕΜΑ: Διευκρινίσεις για την σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων ΑΕ που προήλθε από μετατροπή Μ.Ε.Π.Ε. με βάσει τον ν. 2166/1993.
Η εταιρία μας Α.Ε. προήλθε από την μετατροπή υφιστάμενης Μ. ΕΠΕ, με βάση τις διατάξεις του ν. 2166/1993 (άρθρα 1-5) (Εγκρ. Απόφαση της Περιφέρειας Αττικής με Αρ. πρωτ. 30126/2016 / 27.12.2016).
Η απόφαση του μοναδικού εταίρου της μετατρεπόμενης Μ.ΕΠΕ λήφθηκε με βάση το σχετικό πρακτικό στις 30/12/2015 όπου και ορίστηκε ως ημερομηνία για την σύνταξη του ισολογισμού μετασχηματισμού η 31η Δεκεμβρίου 2015.
Για την εκτίμηση της περιουσίας της μετατρεπόμενης εταιρίας και την ορθότητα των κονδυλίων του ισολογισμού μετατροπής διορίσθηκε Ορκωτός Ελεγκτής - Λογιστής.
Το καταστατικό της εταιρίας περιβλήθηκε του συμβολαιογραφικού τύπου συντασσόμενου από Συμβολαιογράφο Αθηνών.
Κατόπιν όλων των ανωτέρω θα θέλαμε να θέσουμε υπόψη σας τα εξής ερωτήματα:
1. Αν ορθώς στις οικονομικές καταστάσεις της εταιρίας μας, που συντάξαμε κατά την λήξη της πρώτης διαχειριστικής χρήσης μετά τον μετασχηματισμό της Μ.ΕΠΕ σε ΑΕ, συμπεριλάβαμε συγκριτική περίοδο.
2. Στη Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως της προελθούσας από την μετατροπή Α.Ε. θα πρέπει να περιλαμβάνονται τα έσοδα και τα έξοδα από 1/1/2016 μέχρι 31/12/2016 ή μόνο αυτά που αφορούν το διάστημα από 27/12/2016 έως 31/12/2016.
3. Αν ορθώς, εφόσον δεν συνέτρεξε περίπτωση της παρ. 9 του άρθρου 16 για την εταιρία μας, δεν παρείχαμε σχετική πληροφόρηση στο προσάρτημα ή στον ισολογισμό.
4. Αν ορθώς διατυπώσαμε το προσάρτημα επί των οικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τις πληροφορίες που απαιτούνται βάσει του νόμου περί Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων (άρθρα 29 και 30 ν.4308/2014) κρίνοντας ότι οι πληροφορίες και το περιεχόμενό του καθορίζονται για κάθε μία οντότητα (μικρές, μεσαίες κ.λπ.) περιοριστικά και όχι ενδεικτικά.
και
5. Αν η μετατραπείσα ΕΠΕ έχει υποχρέωση σύνταξης και δημοσίευσης οικονομικών καταστάσεων για την περίοδο 1/1/2016 – 26/12/2016 (ημερομηνία ολοκλήρωσης μετασχηματισμού).
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Με τις διατάξεις των άρθρων 1 έως 5 του ν. 2166/1993, ρυθμίστηκαν θέματα μετασχηματισμών επιχειρήσεων, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η μετατροπή οποιασδήποτε μορφής εταιρείας, ακόμη και ατομικής επιχείρησης, σε ΑΕ ή ΕΠΕ.
Η επιχείρηση που μετατρέπεται θα πρέπει να τηρεί βιβλία κατά την διπλογραφία και να έχει συντάξει τουλάχιστον έναν ισολογισμό για δωδεκάμηνο ή μεγαλύτερο διάστημα, ενώ υποχρεούται να συντάξει απογραφή και ισολογισμό μετασχηματισμού, κατά την ημερομηνία που ορίζεται στην απόφαση της γενικής συνέλευσης των εταίρων. Τα οικονομικά δεδομένα των παραπάνω καταστάσεων θα αποτελέσουν τα στοιχεία ισολογισμού της νέας εταιρείας που θα προέλθει από τον μετασχηματισμό.
Ο όρος «νέα εταιρεία» χρησιμοποιείται μόνο για σκοπούς εφαρμογής του νόμου 2166/1993, δεδομένου ότι στην περίπτωση μετατροπής Ε.Π.Ε σε Α.Ε., δεν προκύπτει νέο νομικό πρόσωπο, σύμφωνα με ρητή διάταξη του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 67 «Μετατροπή Ε.Π.Ε σε Α.Ε,» του κ.ν. 2190/1920, στο οποίο αναφέρεται ότι «Μετά την τήρηση των διατυπώσεων αυτών η από τη μετατροπή προερχόμενη εταιρεία συνεχίζεται ως ανώνυμη εταιρεία». Οι διατάξεις του κ.ν. 2190/1920 εφαρμόζονται και στην περίπτωση μετασχηματισμών που πραγματοποιούνται, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2166/1993, εκτός από αυτές που ρητά αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 2 του νόμου αυτού. Η προαναφερόμενη διάταξη του άρθρου 67 του κ.ν. 2190/1920 δεν περιλαμβάνεται στις διατάξεις, κατά παρέκκλιση των οποίων πραγματοποιείται η μετατροπή.
Η διαπίστωση της λογιστικής αξίας των στοιχείων του ισολογισμού μετασχηματισμού, ενεργείται είτε από τον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΟΥ, ύστερα από υποβολή σχετικής αίτησης, είτε από ορκωτό ελεγκτή. Σημειώνεται ότι δεν απαιτείται η σύσταση εκτιμητικής επιτροπής του άρθρου 9 του κ.ν. 2190/1920, καθότι η μετατροπή γίνεται με βάση τις τρέχουσες λογιστικές αξίες όπως αποτυπώνονται στον ισολογισμό του μετασχηματισμού.
Η μετατρεπόμενη Ε.Π.Ε., μετά την σύνταξη του ισολογισμού μετασχηματισμού, συνεχίζει να υφίσταται ως επιχείρηση και να διενεργεί συναλλαγές επ΄ ονόματι της και να εκδίδει τα προβλεπόμενα παραστατικά στοιχεία, τα οποία καταχωρίζει στα τηρούμενα από αυτήν βιβλία. Με τις διατάξεις της παραγράφου 6 του άρθρου 2 του ν. 2166/1993, αλλά και την ερμηνεία που δόθηκε από την Διοίκηση, με την ΠΟΛ.1080/5.4.1994, ορίζεται ότι, όλες οι πράξεις, που διενεργούνται από τις μετασχηματιζόμενες επιχειρήσεις μέσα στο χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ του χρόνου σύνταξης του ισολογισμού μετασχηματισμού και του χρόνου ολοκλήρωσης της μετατροπής, θεωρούνται ότι ενεργούνται για λογαριασμό της προερχόμενης από την μετατροπή Α.Ε. . Τα ποσά των πιο πάνω πράξεων προβλέπεται ότι θα μεταφέρονται με συγκεντρωτική εγγραφή στα βιβλία της Α.Ε.
Επισημαίνεται ότι η μετατρεπόμενη Ε.Π.Ε. δεν θα προβεί σε κατάρτιση ισολογισμού κατά τον χρόνο που ολοκληρώνεται η διαδικασία του μετασχηματισμού (σύσταση της ανώνυμης εταιρείας) .
Επομένως, ο τελευταίος ισολογισμός που συντάσσει η μετατρεπόμενη Ε.Π.Ε. είναι ο ισολογισμός μετασχηματισμού και ο πρώτος ισολογισμός της προερχόμενης από τη μετατροπή Α.Ε. περιλαμβάνει περίοδο από την ημερομηνία μετασχηματισμού μέχρι τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου.
Συμπερασματικά, σε σχέση με τα στοιχεία του ερωτήματός σας προκύπτει ότι:
1. Σύμφωνα με την διάταξη του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 67 του κ.ν. 2190/1920, ορθώς στις οικονομικές καταστάσεις της Α.Ε. που συντάξατε κατά την λήξη της πρώτης διαχειριστικής περιόδου μετά τον μετασχηματισμό της Ε.Π.Ε. σε ΑΕ, συμπεριλάβαμε συγκριτική περίοδο. Επειδή οι οικονομικές αυτές καταστάσεις θα αναφέρονται σε πρώτη διαχειριστική περίοδο, με κατάλληλη διευκρινιστική σημείωση θα γνωστοποιείται ότι η συγκριτική πληροφόρηση αφορά την μετατραπείσα Ε.Π.Ε.
2. Στη Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως της προελθούσας από τη μετατροπή Α.Ε. θα πρέπει να περιλαμβάνονται τα έσοδα και τα έξοδα της περιόδου από 1/1/2016 μέχρι 31/12/2016.
3. Εφόσον δεν συνέτρεξε η περίπτωση της παραγράφου. 9 του άρθρου 16 για την εταιρεία σας, ορθώς δεν παρείχατε σχετική πληροφόρηση στο προσάρτημα ή στον ισολογισμό.
4. Οι γνωστοποιήσεις που παρέχονται μέσω του προσαρτήματος επί των οικονομικών καταστάσεων, κατ’ ελάχιστο, είναι αυτές που περιλαμβάνονται στα άρθρα 29 και 30 ν. 4308/2014. Η εταιρεία θα πρέπει να παρέχει οποιαδήποτε άλλη πληροφορία που θα βοηθούσε τους χρήστες να κατανοήσουν τις οικονομικές καταστάσεις. Στην περίπτωσή σας, θα έπρεπε να περιλάβετε εκτενή γνωστοποίηση σχετική με το μετασχηματισμό.
5. Ορθώς ο πρώτος ισολογισμός της προερχόμενης από τη μετατροπή Α.Ε. περιλαμβάνει περίοδο από 1/1/2016 έως 31/12/2016. Η μετατραπείσα Ε.Π.Ε. δεν έχει υποχρέωση σύνταξης και δημοσίευσης οικονομικών καταστάσεων για την περίοδο από 1/1/2016 έως 26/12/2016 (ημερομηνία ολοκλήρωσης μετασχηματισμού).
ΤΑ ΜΕΛΗ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ
1: Σε αντίθεση με αυτά που ισχύουν για τις μετατροπές ή συγχωνεύσεις που ενεργούνται βάσει του ν.δ. 1297/1972.
2: Αντιθέτως, αυτό γίνεται, σε περίπτωση εφαρμογής των διατάξεων του ν.δ.1297/1972.