Του Γιώργου Δαλιάνη, με τη συνεργασία της Νίκης Χατζοπούλου (δικηγόρου της Artion A.E.)*
www.artion.gr
Ως γνωστόν, οι ιδιωτικές δανειακές συμβάσεις, οι συμβάσεις δηλαδή που συνάπτονται μεταξύ ιδιωτών και όχι με πιστωτικά ιδρύματα, μπορούν να καταρτίζονται εγγράφως, μπορεί όμως να είναι και άτυπες, χωρίς τήρηση του έγγραφου τύπου.
Με βάση τον Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου (άρθρο 13) ορίζεται ότι σε τέλος χαρτοσήμου υπόκειται: «Πάσα σύμβασις, οιουδήποτε αντικειμένου, συναπτόμενη είτε απ' ευθείας, είτε διά δημοσίου συναγωνισμού, ή πάσα εξόφλησις συμβάσεως ή σχετική προς την σύμβασιν απόδειξις, εφόσον καταρτίζονται εγγράφως και δη είτε διά δημοσίου, είτε δι ιδιωτικού καθ' οιονδήποτε τύπον συντεταγμένου εγγράφου». Συνεπώς, προκειμένου να καταλογισθούν τέλη χαρτοσήμου, θα πρέπει να έχει τηρηθεί ο έγγραφος τύπος, ενώ αντίθετα στο άτυπο δάνειο δεν επιβάλλονται τέλη χαρτοσήμου, με βάση τη σχετική νομοθεσία.
Περαιτέρω, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 12 του Ν.Δ. 3717/1957 (ΦΕΚ Α’ 131) ορίζεται ότι «η αληθής έννοια των διατάξεων της περί τελών χαρτοσήμου νομοθεσίας, καθ` όσον αφορά την υπαγωγήν των εν αυτή αναφερομένων συμβάσεων, πράξεων κλπ. εις τέλη χαρτοσήμου, είναι ότι ως έγγραφον αποδεικνύον την σύμβασιν, πράξιν κλπ. λογίζεται και πάσα σχετική εγγραφή εις τα βιβλία των επιτηδευματιών, ήτις και υποβάλλεται εις το οικείον δια την ούτω αποδεικνυομένην δικαιοπραξίαν τέλος χαρτοσήμου».
Όπως έχει κριθεί παγίως από την νομολογία, σε περίπτωση που το δάνειο δεν καταρτίσθηκε εγγράφως, σε τέλος χαρτοσήμου θα υπαχθεί ή η εγγραφή του δανείου αυτού στα βιβλία των συμβαλλόμενων επιτηδευματιών, η οποία (εγγραφή) εξομοιώνεται με έγγραφο (ΣτΕ 2699/1972, ΣτΕ 3013/1984, ΣτΕ 1802/1993, ΣτΕ 1927/1994 κ.λπ), ή η σχετική περί του δανείου αυτού εξοφλητική απόδειξη, επειδή και η απόδειξη αυτή αποτελεί έγγραφο, κατά την έννοια του νόμου (άρθρα 13 παρ. 1β ή 15 παρ. 1β Κ.Τ.Χ. και ΣτΕ 3914/1977). Περαιτέρω, η κατά τα ανωτέρω εγγραφή στα βιβλία πρέπει να προκύπτει από τα βιβλία της επιχείρησης και όχι από τα βιβλία τρίτων (ΣτΕ 600/1973). Συνεπώς, τα στοιχεία της σύμβασης δανείου πρέπει να προκύπτουν είτε από τη σχετική σύμβαση είτε από την εγγραφή στα βιβλία, η οποία λογίζεται ως έγγραφο που αποδεικνύει την σύμβαση (ΣτΕ 190/2009, ΣτΕ 2911/1993, ΣτΕ 2134/1987). Σε περίπτωση, λοιπόν, που δεν συντάχθηκε έγγραφο κατά τη σύσταση ή την εξόφληση του δανείου, ούτε υπάρχει σχετική εγγραφή στα βιβλία των επιτηδευματιών, δεν συντρέχει περίπτωση καταβολής τέλους χαρτοσήμου, έστω και αν η παράλειψη αυτή έγινε σκόπιμα προς αποφυγή της καταβολής του οφειλόμενου τέλους χαρτοσήμου (ΣτΕ 1514/1956, ΣτΕ 578/1957).
Πρόσφατα, εκδόθηκε μία απόφαση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών Θεσσαλονίκης (υπ’ αριθ. 259/2019 ΔΕΔ Θεσ/νικης), με βάση την οποία κρίθηκε νόμιμος ο καταλογισμός τελών χαρτοσήμου σε ποσά που καταβλήθηκαν σε τραπεζικό λογαριασμό προσώπου, τα οποία ο έλεγχος έκρινε ότι δόθηκαν στα πλαίσια άτυπου δανείου.
Με την εν λόγω απόφαση γίνεται μία διασταλτική ερμηνεία ως προς το τι συνιστά τήρηση έγγραφου τύπου για την κατάρτιση σύμβασης δανείου και για την εντεύθεν επιβολή τελών χαρτοσήμου. Πιο συγκεκριμένα, στην περίπτωση αυτή με την ενδικοφανή προσφυγή ο προσφεύγων ζήτησε την ακύρωση των πράξεων διορθωτικού προσδιορισμού τελών χαρτοσήμου, βάσει των οποίων επιβλήθηκε χαρτόσημο 3,6% για δάνεια μεταξύ ιδιωτών, για τον λόγο ότι ούτε στην έκθεση ελέγχου, ούτε στις προσβαλλόμενες πράξεις έγινε μνεία περί ύπαρξης έγγραφης σύμβασης δανείου ή εγγραφής στα βιβλία η οποία να περιέχει τα απαραίτητα στοιχεία, ώστε από την εγγραφή αυτή και μόνο να προκύπτει η συνομολόγηση της υποκείμενης σε τέλος χαρτοσήμου σύμβασης, αλλά αντιθέτως χαρακτηρίσθηκε ρητώς υπό του ελέγχου ως άτυπο το εν λόγω δάνειο («ο έλεγχος κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι πιστώσεις σε λογαριασμό του προσφεύγοντα αφορούν την αποπληρωμή άτυπου δανείου») και ως εκ τούτου, ελλείπει το στοιχείο του έγγραφου τύπου που απαιτείται για τον καταλογισμό τελών χαρτοσήμου, με βάση τη σχετική νομοθεσία.
Ωστόσο, με την ως άνω απόφαση κρίθηκε ότι «Επειδή, το βιβλιάριο καταθέσεων ταμιευτηρίου, το οποίο εκδίδει και παραδίδει στον καταθέτη η ανώνυμη τραπεζική εταιρεία και στο οποίο απεικονίζονται, από τον Η/Υ της, τόσο η αρχική κατάθεση, όσο και οι μεταγενέστερες καταθέσεις ή αναλήψεις χρημάτων που ο ίδιος υπογράφει και που τηρούνται στο αρχείο της τράπεζας και στην μνήμη του Η/Υ. Το βιβλιάριο καταθέσεων, μόλις προσκομισθεί, εξομοιώνεται με ιδιωτικό έγγραφο, κατά την έννοια της ΚΠολΔ 444 αριθ. 3 και αποτελεί πλήρη απόδειξη, κατ' άρθρο 448 παρ. 2 ΚΠολΔ, για όσα γεγονότα και πράγματα αναγράφει με μηχανική απεικόνιση, επιτρεπομένης μόνο της ανταποδείξεως κατά της αληθείας των εγγραφών (6812/2003 ΕφΑθ)».
Με βάση την ως άνω απόφαση, λοιπόν, η έννοια του άτυπου δανείου, για το οποίο δεν καταλογίζονται τέλη χαρτοσήμου, περιορίζεται στην καταβολή αυτού με μετρητά και χωρίς έγγραφη συμφωνία, διότι εάν η κατάθεση του ποσού γίνει σε τραπεζικό λογαριασμό και κριθεί υπό του ελέγχου ότι πρόκειται για δάνειο τότε θεωρείται ότι έχει τηρηθεί ο έγγραφος τύπος και συνεπώς καταλογίζονται τέλη χαρτοσήμου.
Η απόφαση αυτή εισάγει νέα δεδομένα για τα τέλη χαρτοσήμου σε δάνειο, καθώς μέχρι στιγμής έχουν η προσέγγιση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών ήταν διαφορετική. Συγκεκριμένα, με την υπ’ αριθ. 1957/2016 απόφαση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών έχει κριθεί ότι «μόνο το γεγονός της μεταφοράς χρημάτων από τον έναν λογαριασμό προς τον άλλο, δεν δύναται να αποδείξει ότι η αιτία των ως άνω κινήσεων ήταν υφιστάμενη δανειακή σύμβαση», καθώς «η φορολογική Αρχή, η οποία φέρει το σχετικό βάρος απόδειξης, δεν επικαλείται κάποιο άλλο ουσιαστικό στοιχείο (εγγραφή στα βιβλία ή έγγραφο), από το οποίο να προκύπτει η σύναψη τέτοιας συμβάσεως, προκειμένου να πληρούνται οι προϋποθέσεις που ο νόμος ορίζει ώστε να καταλογίσει επ' αυτής τέλη χαρτοσήμου» και με το σκεπτικό αυτό έγινε δεκτή ενδικοφανής προσφυγή φορολογούμενου με αίτημα την ακύρωση των οριστικών Πράξεων Διορθωτικού Προσδιορισμού Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου. Την ίδια θέση έχει πάρει και μάλιστα πολύ πρόσφατα η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών και με την υπ’ αριθ. 155/2019 απόφασή της με την οποία έκανε δεκτή ενδικοφανή προσφυγή και έκρινε ότι μόνη η κατάθεση του προϊόντος του δανείου σε τραπεζικό λογαριασμό δεν αρκεί για την υπαγωγή του σε τέλος χαρτοσήμου, καθώς για «κριθέντα ως δάνεια μεταξύ ιδιωτών προκειμένου να υπαχθούν σε τέλος χαρτοσήμου απαιτείται η ύπαρξη εγγράφου ή εγγραφή στα βιβλία των επιτηδευματιών. Σε περίπτωση δε, που δεν συντάχθηκε έγγραφο κατά τη σύσταση ή την εξόφληση του δανείου, ούτε υπάρχει σχετική εγγραφή στα βιβλία επιτηδευματιών, δεν συντρέχει περίπτωση καταβολής τέλους χαρτοσήμου». Στο σημείο δε αυτό θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε ότι οι κινήσεις τραπεζικών λογαριασμών αποτελούν καταρχήν μέσο πραγματοποίησης πληρωμών (όπως τα μετρητά, η επιταγή, η συναλλαγματική κ.ο.κ.) ασχέτως γίνεται χρήση-αξιοποίηση του τραπεζικού συστήματος και για άλλους σκοπούς.
Κατόπιν των ανωτέρω, φαίνεται ότι το συγκεκριμένο ζήτημα που μας απασχόλησε στο παρόν άρθρο (άτυπο δάνειο – τέλη χαρτοσήμου) δεν έτυχε ενιαίας αντιμετώπισης με αφορμή τις φορολογικές υποθέσεις που εισήχθησαν προς επίλυση ενώπιον της Δ.Ε.Δ.. Και ναι μεν η ορθότητα-νομιμότητα των αποφάσεων της Δ.Ε.Δ. - ως αποφάσεων διοικητικού οργάνου - τελεί υπό την αίρεση του δικαστικού ελέγχου των δικαστηρίων, ωστόσο οι αποφάσεις αυτές πολύ συχνά λαμβάνονται υπόψιν στην πράξη από τις φορολογικές αρχές (και όχι μόνο) και σε περιπτώσεις εκτός του ρυθμιστικού πλαισίου τους, δηλαδή και πέρα από τη συγκεκριμένη υπόθεση επί της οποίας εκδόθηκαν. Άλλωστε, η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών διαθέτει τα απαραίτητα εργαλεία για την ορθή εφαρμογή του νόμου, καθώς έχει τη δυνατότητα να υποβάλλει γραπτά ερωτήματα σε άλλες καθ` ύλην αρμόδιες υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε., οι οποίες, εφόσον κρίνουν σκόπιμο, μπορούν να προωθούν στον Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. την υποβολή ερωτημάτων προς έκδοση γνωμοδότησης στο Ειδικό Νομικό Γραφείο Δημοσίων Εσόδων του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, σύμφωνα με τις διατάξεις που το διέπουν (ΠΟΛ.1064/2017).
Συμπερασματικά, η ορθότητα των αποφάσεων Δ.Ε.Δ. είναι ιδιαίτερα σημαντική όχι μόνο για την επίλυση των διαφορών σε διοικητικό επίπεδο χωρίς την προσφυγή στη δικαιοσύνη, αλλά και για την διασφάλιση της αποτελεσματικότητας και του κύρους του θεσμού της διοικητικής επανεξέτασης των φορολογικών υποθέσεων.
*O κ. Γιώργος Δαλιάνης είναι Διευθύνων Σύμβουλος της Artion Α.Ε. & Ιδρυτής του Ομίλου Artion, Οικονομολόγος – Φοροτεχνικός.
*H κα Νίκη Χατζοπούλου είναι Δικηγόρος LL.M. & Διαμεσολαβήτρια, συνεργάτης της Artion Α.Ε.
Άρθρα Νέα προσέγγιση για τα τέλη χαρτοσήμου άτυπου δανείου από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών
Άρθρα Η εορτή της 25ης Μαρτίου
Ανδρέας Κ. Σακελλαριάδης
Λογιστής – Φοροτέχνης
Η ημέρα της 25ης Μαρτίου ανήκει στις υποχρεωτικές εξαιρετέες εορτές (αργίες).
Συνεπώς κατά την ημέρα αυτή και σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 3 του ΒΔ 748/1966 «1. Κατά τον χρόνον της εβδομαδιαίας αναπαύσεως και κατά τας ημέρας αργίας απαγορεύεται η καθ΄ οιονδήποτε τρόπον απασχόλησις του μισθωτού.», απαγορεύεται η απασχόληση των μισθωτών και η λειτουργία των επιχειρήσεων, εκτός εκείνων που λειτουργούν νομίμως τις Κυριακές.
Η αμοιβή του εργαζόμενου-υπαλλήλου κατά την εορτή αργία, που δεν απασχολείται λόγω της απαγόρευσης δεν μειώνεται ούτε αυξάνεται , επειδή ο μισθός που δίνεται ως αντάλλαγμα της απασχόλησης του κατά τις εργάσιμες ημέρες του μήνα (ΑΠ 96/1977).
Αντίθετα αν ο αμειβόμενος με μηνιαίο μισθό εργαζόμενος-υπάλληλος κατά την εορτή αργία- που από το Νόμο επιτρέπεται η εργασία – απουσιάζει αδικαιολόγητα οι αποδοχές μειώνονται κατά 1/25.
Οι αμειβόμενοι με ημερομίσθιο αν κατά την εορτή αργία που επιτρέπεται η εργασία, δεν εργασθούν από δική τους υπαιτιότητα δεν δικαιούνται το ημερομίσθιο, αν όμως δεν απασχοληθούν για λόγους που δεν οφείλεται σε αυτούς δικαιούνται να λάβουν το ημερομίσθιο τους.
Εάν η εορτή- αργία συμπίπτει με την πρώτη ή την τελευταία ημέρα αυθαίρετης απουσίας του ημερομισθίου μισθωτού, οπότε είναι δύσκολο να διαγνωσθεί αν θα απουσίαζε και κατ΄ αυτήν, αυτός δικαιούται το ημερομίσθιο (Ν.Σ.Κρ 24/1966), ενώ αν η εορτή περιλαμβάνεται μεταξύ δύο ημερών αυθαίρετης απουσίας του, δεν δικαιούται το ημερομίσθιο της αργίας (Ν.Σ.Κρ 919/62).
Στην περίπτωση που η εορτή αργία συμπέσει με Κυριακή, οι εργαζόμενοι ημερομίσθιοι δικαιούνται να λάβουν το συνηθισμένο ημερομίσθιο τους (ΑΠ 303/1961- ΑΠ 469/1960). Αν την ημέρα αυτή συμπίπτουν δύο εορτές αργίες (π.χ Δευτέρα του Πάσχα και Πρωτομαγιά), οι ημερομίσθιοι εργαζόμενοι δικαιούνται δύο (2) ημερομίσθια (NΣΚ 239/1978).
Αν η εξαιρέσιμη εορτή συμπέσει σε χρόνο ασθένειας του εργάτη, θα πρέπει και πάλι να καταβληθεί το ημερομίσθιο για την ημέρα αυτή, σαν να εργαζόταν ο εργάτης αυτός κανονικά, από το οποίο όμως θα αφαιρεθεί ότι λάβει αυτός από το Ι.Κ.Α για τη συγκεκριμένη ημέρα. Αν ο εργάτης ήταν με άδεια κανονική τον καιρό που συμπίπτει και η εξαιρέσιμη εορτή, τότε στην άδεια αυτή δεν μετριέται και η ημέρα της εξαιρέσιμης εορτής, ενώ αν η άδεια αυτή είναι χωρίς αποδοχές ή την ημέρα αυτή γίνεται απεργία, τότε δεν καταβάλλεται στον εργάτη το ημερομίσθιο.
1) Τα νομοθετημένα κατώτατα όρια του νόμου 4093/2012 εφόσον δεν υπάρχει ειδικότερη συλλογική ρύθμιση για τον μισθωτό.
2) Τα θεσπιζόμενα κατώτατα όρια με τους κανονιστικούς όρους ΣΣΕ-ΔΑ που βρίσκονται σε ισχύ.
3) Τα νομίμως κατώτατα όρια ΣΣΕ-ΔΑ που έχει λήξει ή καταγγελθεί και ισχύουν βάση της ΠΥΣ 6/2012 (βασικός μισθός ή βασικό ημερομίσθιο- τα επιδόματα ωρίμανσης-τέκνων-σπουδών-επικίνδυνης εργασίας)
Σε περίπτωση υπερεργασίας ή υπερωριακής απασχόλησης ο υπολογισμός της προσαύξησης γίνεται επί του καταβαλλομένου ωρομισθίου στο οποίο προηγουμένως έχει προστεθεί το 75%. Έγγραφο 1331/83 Υπ.Εργασίας & παράγ. 10 του άρθρου 74 του νόμου 3863/2010, το ίδιο ισχύει και σε περίπτωση πρόσθετης απασχόλησης.
Οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό στο 1/25 του μισθού τους προσαύξηση 75% και οι αμειβόμενοι με ημερομίσθιο το νόμιμο ημερομίσθιο τους με προσαύξηση 75%. Συνεπώς οι ημερομίσθιοι θα λάβουν το ημερομίσθιο τους για την εορτή αργία με προσαύξηση 75%, ενώ οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό, αν η επιχείρηση στην οποία εργάζονται εξαιρείται της Κυριακής αργίας, θα λάβουν μόνο προσαύξηση 75% που θα υπολογιστή στο 1/25 του μηνιαίου μισθού τους. Αντιθέτως οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό που εργάζονται σε επιχ/σεις στις οποίες δεν επιτρέπεται η Κυριακή εργασία και εργάζονται κατά την εορτή αργία, θα λάβουν πέρα από την προσαύξηση του 75% και το 1/25 ( συγκεκριμένα τόσα ωρομίσθια όσες ώρες εργασθούν, αφού το 1/25 του μισθού αντιστοιχεί σε 6,66 ώρες ) του μηνιαίου μισθού τους, γιατί ο μισθός τους αντιστοιχεί στις εργάσιμες ημέρες του μήνα και κατά συνέπεια δεν περιλαμβάνει και την αμοιβή της εργασίας σε ημέρες αργίας. Εάν η υποχρεωτική αργία συμπέσει με Κυριακή, τότε ο εργοδότης πρέπει να χορηγήσει σε όλους τους απασχοληθέντες μισθωτούς αναπληρωματική ανάπαυση σε άλλη ημέρα της εβδομάδας.
Για να θεμελιώσουν δικαίωμα της αναπληρωματικής εβδομαδιαίας αναπαύσεως 24 συνεχών ωρών σε άλλη ημέρα της εβδομάδας οι μισθωτοί αυτοί πρέπει να απασχοληθούν την Κυριακή για χρόνο άνω των πέντε (5) ωρών. Απασχόληση την Κυριακή μέχρι πέντε ώρες δεν θεμελιώνει δικαίωμα λήψεως αναπληρωματικής ημέρας ανάπαυσης. (άρθρο 10 του ΒΔ 748/1966)
Σε περίπτωση που η ημέρα αναπαύσεως συμπέσει με ημέρα εξαιρέσιμης εορτής δεν προβλέπεται για τον ιδιωτικό τομέα υποχρέωση του εργοδότη να χορηγήσει άλλη ημέρα ανάπαυσης.
ΠΡΟΣΟΧΗ!!!
Υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες οφείλεται η προσαύξηση 75% ακόμα και όταν ο μισθωτός δεν απασχοληθεί πραγματικά:
Σύμφωνα με τα άρθρα 657 & 658 του Α.Κ «λόγω ανυπαίτιου κωλύματος του μισθωτού διατηρεί την αξίωση αυτού επί τον μισθόν», στο μισθό περιλαμβάνονται οι κατά τον νόμο ή την σύμβαση οφειλόμενες πρόσθετες παροχές, όπως και οι πρόσθετες αμοιβές για εργασία κατά την Κυριακή, αργία και νύχτα. ΑΠ 308/59, Πρωτ.ΑΘ. 1951/1960
Σύμφωνα με το άρθρο 3 του ΑΝ 539/1945, κατά την διάρκεια της άδειας ο µισθωτός δικαιούται, των συνήθων αποδοχών, ως θα εδικαιούτο, εάν απησχολείτο παρά τη υπόχρεη επιχειρήσει κατά τον αντίστοιχον χρόνον, κατά την διάρκεια της άδειας οφείλεται στον μισθωτό ότι θα κατεβάλλετο αν κατά τον αντίστοιχο χρόνο παρείχε εργασία.
Σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 4 του Β.Δ 748/1966 η οποία αναφέρει:
1. Καθορίζονται ως ημέραι υποχρεωτικής αργίας αι κάτωθι:
α) Η 25η Μαρτίου.
β) Η Δευτέρα του Πάσχα.
γ) Η εορτή της Κοιμήσεως του Θεοτόκου, και
δ) Η εορτή της Γεννήσεως του Χριστού.
ε) Η 26η Δεκεμβρίου. «Προστέθηκε με την παράγραφο 1 του άρθρου 4554/2018 και με την απόφαση 59635/1063/2017 η οποία προηγείτο»
«Απόφ. 8900/46 Υπ. Οικονομικών και Εργασίας «περί του καθορισμού ηυξημένης αμοιβής είς τους εργαζόμενους έν γένει κατά Κυριακάς και εορτάς».
Είς το εν γένει προσωπικών πασών εν γένει των εν τη χώρα επιχειρήσεων και εργασιών, περιλαμβανομένων και των ξενοδοχείων ύπνου, όπερ, λόγω της φύσεως της εργασίας του, απασχολείται κατά τας Κυριακάς και τας εκ του Νόμου καθιερωμένας ως μη εργάσιμους εορτάς του έτους, καταβάλλεται, δια τας ημέρας ταύτας το κεκανονισμένον εκάσοτε ημερομίσθιον, ηυξημένον κατά εβδομήκοντα πέντε τοις εκατόν (75%).
Αι διατάξεις της παρούσης δεν αφορούν τους επί ποσοστοίς αμειβόμενους σερβιτόρους εστιατορίων, καφενείων, ζαχαροπλαστείων και συναφών καταστημάτων.
Η παρούσα ης η ισχύς άρχεται από της υπογραφής της, εκτείνεται καθ΄ άπασαν την χώραν και περιλαμβάνει και τους μισθωτούς τους υπό των συμμαχικών Αρχών απασχολουμένους είς ξενοδοχεία ύπνου και τα λοιπάς εργασίας αυτών.
«Απόφ. 25825/51 ΥΠ. Οικονομικών και Εργασίας «περί ερμηνείας των ύπ’ αρ’ιθμ. 8900/46 και 18310/46 αποφάσεων, περί προσαυξήσεως αποδοχών κατά Κυριακάς και ωυκτερινάς ώρας».
Άρθρο 1.- Ι. Ερμηνεύοντες την ύπ’ αρίθμ. 8900/46 απόφασιν ημών ορίζομεν της δι’ αυτής καθορισθείσης κατά 75% προσαυξήσεως των ημερομισθίων ή του 1/25 του μηνιαίου μισθού των ασχολουμένων μισθωτών κατά τας Κυριακάς και λοιπάς εκ του νόμου καθιερωμένας, ως μη εργασίμους εορτάς του έτους, των επιχειρήσεων και των εργασιών εν γένει, συνεχούς ή μη λειτουργίας, δικαιούται οι απασχολούμενοι από του μεσονυκτίου του αγόντος προς τας ως άνω ημέρας μέχρι του επομένου μεσονυκτίου, είναι δε αυτή ανεξαρτήτος προς παρεχόμενην πάσαν ετέραν προσαύξησιν δια την κατά τας νυκτερινάς ώρας εργασίαν.
ΙΙ. Η κατά τα ανωτέρω 75% προσαύξησηις των μισθών και ημερομισθίων υπολογίζεται πάντοτε επί των υποχρεωτικώς τεθεσπισμένων ελαχίστων ορίων μισθών και ημερομισθίων, δεν συμψηφίζεται προς τυχόν, καταβαλλόμενας ανωτέρας τούτων αποδοχάς, μειύται δε αναλογως δια την επί ελάττον του κεκανονισμένου ωραρίου απασχόλισην.
Άρθρο 2 του Ν.435/76 και των αποφάσεων με αριθμ. 8900/46 και 25825/51 των Υπουργείων Εργασίας και Οικονομικών
«Μισθωτοί απασχολούμενοι κατά τας Κυριακάς και τας κατωτέρω αναφερομένας εορτάς δικαιούνται, ανεξαρτήτως του κύρους της συμφωνίας περί της απασχολήσεως ταύτης και των άλλων ενδεχομένων συνεπειών, της υπό της υπ. αριθμ. 8900/1946 Κοινής Αποφάσεως των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, ως αυθεντικώς ηρμηνεύθη διά της υπ. αριθ. 25825/1951 τοιαύτης, προβλεπομένης προσαυξήσεως εξ 75% κατά τα υπό των εν λόγω αποφάσεων, ως αύται ισχύουν σήμερον, οριζόμενα»,
Ε.2046/2019 Παροχή οδηγιών για την εφαρμογή των διατάξεων της παρ.1 του άρθρου 58 του ν.4172/2013, όπως αυτές ισχύουν μετά την αντικατάστασή τους με το άρθρο 23 του ν.4579/2018

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Β'
Ταχ. Κώδικας : 101 84 ΑΘΗΝΑ
Τηλέφωνο : 210 3375312
Fax : 210 3375001
E-Mail : d12.b@yo.syzefxis.gov.gr
d12.b@yo.syzefxis.gov.gr
Url : www.aade.gr
1. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 58 του ΚΦΕ (ν.4172/2013), όπως ισχύουν μετά την αντικατάστασή τους με το άρθρο 23 του ν.4579/2018, «Τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα που αποκτούν τα νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες που τηρούν διπλογραφικά βιβλία, εξαιρουμένων των πιστωτικών ιδρυμάτων της περίπτωσης β' της παρούσας παραγράφου, καθώς και οι υπόχρεοι των περιπτώσεων β', γ', δ', ε', στ' και ζ' του άρθρου 45 που τηρούν απλογραφικά βιβλία, φορολογούνται με συντελεστή είκοσι εννέα τοις εκατό (29%) για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2018, ο οποίος μειώνεται σταδιακά σε είκοσι οκτώ τοις εκατό (28%) για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2019, σε είκοσι επτά τοις εκατό (27%) για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2020, σε είκοσι έξι τοις εκατό (26%) για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2021 και σε είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2022 και επομένων».
Ε.2047/2019 Κοινοποίηση των διατάξεων του άρθρου 65 του ν.4603/2019 (ΦΕΚ Α' 48) - Μειωμένος συντελεστής φορολογίας μερισμάτων
Αρ. Πρωτ: Ε.2047/21-03-2019

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Β'
Ταχ. Κώδικας : 101 84 ΑΘΗΝΑ
Τηλέφωνο : 210 3375312
Fax : 210 3375001
E-Mail : d12.b@yo.syzefxis.gov.gr
d12.b@yo.syzefxis.gov.gr
Url : www.aade.gr
Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 65 του ν. 4603/2019 (ΦΕΚ Α' 48) αναφορικά με τροποποιήσεις των άρθρων 40 και 64 του ν. 4172/2013 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος).
Με την παρ.1 του άρθρου 65 του νόμου αυτού αντικαταστάθηκε η παρ.1 του άρθρου 40 του ν. 4172/2013 (ΚΦΕ) με την οποία καθορίζεται ο φορολογικός συντελεστής για το εισόδημα από κεφάλαιο. Με τη διάταξη αυτή τα μερίσματα φορολογούνται με συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%).
Με την παρ. 2 του άρθρου 65 του νόμου αυτού αντικαταστάθηκε η περ. α' της παρ.1 του άρθρου 64 του ν. 4172/2013 (ΚΦΕ). Με τη διάταξη αυτή ο συντελεστής παρακράτησης φόρου στα μερίσματα ορίζεται σε δέκα τοις εκατό (10%)
Με την παρ.3 του άρθρου 65 του νόμου αυτού ορίζεται ότι οι ως άνω διατάξεις έχουν εφαρμογή για τα εισοδήματα που αποκτώνται κατά τα φορολογικά έτη που αρχίζουν από 1.1.2019 και μετά.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ
Ε.2048/2019 Κοινοποίηση διατάξεων του ν.4601/2019 «Εταιρικοί μετασχηματισμοί και εναρμόνιση του νομοθετικού πλαισίου με τις διατάξεις της Οδηγίας 2014/55/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Απριλίου 2014 για την έκδοση ηλεκτρονικών τιμολογίων στο πλαίσιο δημόσιων συμβάσεων και λοιπές διατάξεις...» (ΦΕΚ Α' 44/9.3.2019)

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Β'
Ταχ. Κώδικας : 101 84 ΑΘΗΝΑ
Τηλέφωνο : 210 3375312
Fax : 210 3375001
E-Mail : d12.b@yo.syzefxis.gov.gr
d12.b@yo.syzefxis.gov.gr
Url : www.aade.gr
Κοινοποίηση διατάξεων του ν.4601/2019 «Εταιρικοί μετασχηματισμοί και εναρμόνιση του νομοθετικού πλαισίου με τις διατάξεις της Οδηγίας 2014/55/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Απριλίου 2014 για την έκδοση ηλεκτρονικών τιμολογίων στο πλαίσιο δημόσιων συμβάσεων και λοιπές διατάξεις...» (ΦΕΚ Α' 44/9.3.2019)
Α. Γενικά
1. Με την παρούσα σας κοινοποιούμε τις διατάξεις φορολογικού ενδιαφέροντος του προσφάτως ψηφισθέντος ν.4601/2019 με τις οποίες ρυθμίζονται ζητήματα εταιρικού δικαίου των μετασχηματισμών. Με τις εν λόγω διατάξεις αναμορφώθηκε το δίκαιο των εταιρικών μετασχηματισμών συστηματοποιώντας τις εταιρικές ρυθμίσεις του συνόλου αυτών σε ένα ενιαίο νομοθετικό κείμενο. Οι διατάξεις του ν. 4601/2019 που αφορούν τους εταιρικούς μετασχηματισμούς περιλαμβάνονται στο Μέρος Α' (άρθρα 1-147), με έναρξη ισχύος την 15.4.2019, σύμφωνα με το άρθρο 157 του ιδίου νόμου.
2. Ως προς τα φορολογικά ζητήματα που θίγονται με τον ν. 4601/2019, επισημαίνονται οι ακόλουθες διατάξεις:
(α) Άρθρο 4 (Σχέση με φορολογικές διατάξεις)
(β) Άρθρα 54-57 και 70 (Διάσπαση)
(γ) Άρθρο 140 (Διατηρούμενες σε ισχύ διατάξεις)
(δ) Άρθρο 141 (Μεταβατικές διατάξεις)
(ε) Άρθρο 142 (Παραπομπές)
(στ) Άρθρο 147 (Καταργούμενες διατάξεις)
3. Ως προς το πεδίο εφαρμογής και τα είδη μετασχηματισμών που καταλαμβάνονται, με τις διατάξεις του κοινοποιούμενου νόμου, όπως προκύπτει και από την αιτιολογική έκθεση αυτού (σχετ. οι παρ. 7 και 24 του γενικού μέρους της αιτιολογικής έκθεσης), πλέον ρυθμίζονται οι μετασχηματισμοί (συγχώνευση, διάσπαση και μετατροπή) στους οποίους μπορούν να μετάσχουν, με οποιαδήποτε ιδιότητα (ως απορροφώμενες, απορροφώσες, συγχωνευόμενες, διασπώμενες, εισφέρουσες, επωφελούμενες, συνιστώμενες ή μετατρεπόμενες), όλες οι εταιρικές μορφές (Α.Ε., Ε.Π.Ε., Ι.Κ.Ε., Ο.Ε., Ε.Ε., αλλά και αστικοί συνεταιρισμοί, ετερόρρυθμες εταιρίες κατά μετοχές, κοινοπραξίες, ευρωπαϊκές εταιρείες και ευρωπαϊκές συνεταιριστικές εταιρείες), ενώ γίνεται σαφές ότι σε έναν μετασχηματισμό μπορούν να συμμετάσχουν εταιρείες διαφορετικού τύπου.
Περαιτέρω, στον εταιρικό μετασχηματισμό που συντελείται με τη μορφή της διάσπασης (άρθρο 54) περιλαμβάνεται πλέον και η μερική διάσπαση (άρθρο 56) καθώς και η απόσχιση κλάδου (άρθρο 57).
Συνεπώς, το επιτρεπτό, οι προϋποθέσεις, η διαδικασία πραγματοποίησης και τα αποτελέσματα των μετασχηματισμών οι οποίοι λαμβάνουν χώρα, μεταξύ άλλων, με τις μορφές της απόσχισης κλάδου, της μερικής διάσπασης και της μετατροπής υποκαταστήματος σε θυγατρική εταιρεία, για τους οποίους μέχρι σήμερα υπήρχαν σχετικές προβλέψεις στα αναπτυξιακά ή φορολογικά νομοθετήματα, ρυθμίζεται πλέον από το εταιρικό δίκαιο (βλ. και ρυθμίσεις του άρθρου 4, κατωτέρω).
Β. Άρθρο 4 ν. 4601/2019 (Σχέση με φορολογικές διατάξεις)
1. Με το άρθρο 4 του ν. 4601/2019 ρυθμίζονται ζητήματα της σχέσης των εταιρικών μετασχηματισμών του νόμου αυτού με τις διατάξεις άλλων νόμων, φορολογικού ή αναπτυξιακού περιεχομένου.
Συγκεκριμένα, με τις διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 1 του νόμου αυτού ορίζεται ότι οι διατάξεις του ν.δ. 1297/1972, των ν. 2166/1993, 4172/2013 και άλλων νόμων, ιδίως φορολογικού ή αναπτυξιακού περιεχομένου, οι οποίες αναφέρονται σε μετασχηματισμούς που αποτελούν αντικείμενο του παρόντος, διατηρούνται σε ισχύ ως προς τις φορολογικές τους ρυθμίσεις και τα παρεχόμενα πλεονεκτήματα ή κίνητρα.
Κατά τα λοιπά, οι αναφερόμενοι στα νομοθετήματα αυτά μετασχηματισμοί διέπονται από τις διατάξεις του νόμου αυτού, ιδίως όσον αφορά το επιτρεπτό, τις προϋποθέσεις, τη διαδικασία πραγματοποίησης και τα αποτελέσματά τους.
2. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της παρ.2 του ίδιου άρθρου και νόμου ορίζεται ότι εφόσον στις διατάξεις των παραπάνω αναφερομένων αναπτυξιακών νόμων και του ΚΦΕ προβλέπονται μορφές ή υποκείμενα μετασχηματισμών που δεν αναφέρονται στα άρθρα 1 και 2 του νέου νόμου ή δεν καταλαμβάνονται από τα άρθρα αυτά, οι μετασχηματισμοί αυτοί διέπονται, όσον αφορά ιδίως το επιτρεπτό, τις προϋποθέσεις, τη διαδικασία και τα αποτελέσματά τους, από τις διατάξεις της οικείας εταιρικής νομοθεσίας.
Ειδικά οι περιπτώσεις εισφοράς ή απόσχισης κλάδου ή κλάδων από λειτουργούσα επιχείρηση ή εταιρεία, σε άλλη εταιρεία, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.δ. 1297/1972 και του ν. 2166/1993, καθώς και της μετατροπής υποκαταστήματος σε νεοσυσταθείσα εταιρεία που αποτελεί θυγατρική της εισφέρουσας εταιρείας κατά την έννοια της παρ. 2 του άρθρου 52 του ν. 4172/2013, συνιστούν αποσχίσεις κλάδου κατά το άρθρο 57 του ν. 4601/2019 και διέπονται από τις διατάξεις του νόμου αυτού, ιδίως, όσον αφορά το επιτρεπτό, τις προϋποθέσεις, τις διαδικασίες και τα αποτελέσματά τους.
3. Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση επί του άρθρου 4, οι διατάξεις των ως άνω φορολογικών ή αναπτυξιακών νομοθετημάτων εξακολουθούν να διατηρούνται σε ισχύ, όσον αφορά τις φορολογικού χαρακτήρα ρυθμίσεις. Σε σχέση, όμως, με τα εταιρικού δικαίου ζητήματα που αφορούν τις προϋποθέσεις, τη διαδικασία και τα αποτελέσματα των μετασχηματισμών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν.4601/2019, κατισχύουν οι διατάξεις αυτού.
4. Κατόπιν των ανωτέρω, διευκρινίζεται ότι προκειμένου να τύχουν εφαρμογής τα προβλεπόμενα από τους αναπτυξιακούς νόμους (ν.δ.1297/1972, ν.2166/1993 κλπ.) ή τον ν.4172/2013 φορολογικά ευεργετήματα, θα πρέπει να συντρέχουν οι ειδικότερα οριζόμενες στους νόμους αυτούς προϋποθέσεις, π.χ. ελάχιστο ύψος κεφαλαίου, νομική μορφή των μετασχηματιζόμενων εταιρειών, υποχρέωση αμεταβίβαστου των μετοχών (ν.δ. 1297/1972) κ.λπ.
5. Επισημαίνεται ότι οι διατάξεις των αναπτυξιακών νομοθετημάτων συνεχίζουν να ισχύουν για όσους μετασχηματισμούς δεν καταλαμβάνονται από το πεδίο εφαρμογής του ν. 4601/2019, π.χ. για την μετατροπή ατομικής επιχείρησης σε ΕΠΕ/ΑΕ κ.λπ., η οποία αποτελεί κατ' ουσίαν σύσταση νέου νομικού προσώπου με εισφορά σε είδος και όχι μετατροπή κατά την έννοια των διατάξεων των άρθρων 118-133 του ν. 4601/2019, οι οποίες ρυθμίζουν τα της μετατροπής προσωπικών και κεφαλαιουχικών εταιρειών.
6. Ειδικότερα, όσον αφορά στο ν.2166/1993, με τον οποίο προβλέπεται απλή λογιστική ενοποίηση των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων, υπό το πρίσμα των διατάξεων της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του ν.4601/2019, η λογιστική ενοποίηση των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων, σύμφωνα με τον ν. 2166/1993, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση επί του άρθρου 4 του ν. 4601/2019, θα παραμένει δυνατή στις ακόλουθες περιπτώσεις:
(α) εφόσον όλοι οι εταίροι των μετασχηματιζόμενων εταιρειών συμφώνησαν να μην εξετασθεί το σχέδιο σύμβασης συγχώνευσης ή διάσπασης από ανεξάρτητο εμπειρογνώμονα και να μην συνταχθεί σχετική έκθεση (άρθρα 10 παρ. 7 και 62 ν.4601/2019), και
(β) στην περίπτωση που στη συγχώνευση ή στη διάσπαση μετέχουν προσωπικές εταιρείες, υπό την προϋπόθεση ότι κανένας εταίρος δεν ζήτησε την εξέταση του σχεδίου από εμπειρογνώμονες (άρθρα 28 παρ. 1 και 81 παρ. 1 ν.4601/2019).
7. Περαιτέρω, με τις διατάξεις του άρθρου 4 προβλέπεται και η μετατροπή υποκαταστήματος σε νεοσυσταθείσα εταιρεία που αποτελεί θυγατρική της εισφέρουσας εταιρείας κατά την έννοια της παρ. 2 του άρθρου 52 του ν. 4172/2013, ως απόσχιση κλάδου κατά το άρθρο 57 του ν. 4601/2019.
Γ. Άρθρα 54-57 και 70 ν. 4601/2019 (Διάσπαση)
1. Σύμφωνα με το άρθρο 54 παρ. 1 του ν. 4601/2019, η διάσπαση διακρίνεται σε κοινή διάσπαση, μερική διάσπαση και απόσχιση κλάδου, οι οποίες ρυθμίζονται ειδικότερα από τα άρθρα 55, 56 και 57 του ιδίου νόμου, αντίστοιχα. Στο άρθρο 70 ορίζονται τα αποτελέσματα της διάσπασης και ειδικότερα (άρθρο 70 παρ. 2) ότι στην περίπτωση της διάσπασης οι επωφελούμενες εταιρείες υποκαθίστανται καθολικές διάδοχοι στη μεταβιβαζόμενη σε αυτές περιουσία καθώς και ότι στις περιπτώσεις της μερικής διάσπασης και της απόσχισης κλάδου η καθολική διαδοχή καταλαμβάνει τον κλάδο δραστηριότητας που καθορίζεται στη σύμβαση διάσπασης.
2. Ειδικότερα ως προς τη μερική διάσπαση επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση επί του άρθρου 56, στο πλαίσιο της συμμόρφωσης της εταιρείας με τις διατάξεις της νομοθεσίας που διέπουν τα στοιχεία της καθαρής της θέσης, η συνέλευση των εταίρων, ή οι εταίροι της διασπώμενης εταιρείας που καλούνται να εγκρίνουν τη διάσπαση, αποφασίζουν για τη λήψη των απαιτούμενων μέτρων, στα οποία μπορεί, μεταξύ άλλων, να περιλαμβάνεται και η μείωση κεφαλαίου.
Υπενθυμίζεται ότι το φορολογικό πλαίσιο της μερικής διάσπασης διέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 54 του ν. 4172/2013.
Δ. Άρθρο 140 ν. 4601/2019 (Διατηρούμενες σε ισχύ διατάξεις)
Με το άρθρο 140 του ν.4601/2019, ορίζονται τα ακόλουθα:
(α) Ειδικές διατάξεις εταιρικού δικαίου που ρυθμίζουν θέματα μετασχηματισμών άλλων εταιρικών μορφών από εκείνες της παραγράφου 1 του άρθρου 2, ιδίως όσον αφορά το επιτρεπτό, τις προϋποθέσεις, τη διαδικασία πραγματοποίησης και τα αποτελέσματά τους, παραμένουν σε ισχύ (παρ.1).
(β) Ειδικές διατάξεις που ρυθμίζουν ζητήματα μετασχηματισμών, για συγκεκριμένες κατηγορίες επιχειρήσεων ή για επιχειρήσεις που υπόκεινται σε ειδική εποπτεία ή προβλέπουν μεταξύ άλλων την έκδοση ειδικής εγκριτικής απόφασης, παραμένουν σε ισχύ. Για όσα θέματα δεν ρυθμίζονται από τις διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου, εφαρμόζονται οι διατάξεις του ν. 4601/2019 (παρ.2).
(γ) Εταιρικοί μετασχηματισμοί του εν λόγω νόμου, οι οποίοι πραγματοποιούνται ή στους οποίους μετέχει πιστωτικό ίδρυμα ή άλλο νομικό πρόσωπο που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 16 του ν. 2515/1997 διέπονται από τις διατάξεις του ν. 4601/2019 συμπληρωματικά προς τις διατάξεις του άρθρου 16 του ν. 2515/1997 (παρ.3).
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση επί της παρ. 3 του άρθρου 140, διασφαλίζεται αφενός η διατήρηση των ειδικών ρυθμίσεων που προβλέπει το άρθρο 16 του ν. 2515/1997 (εγκριτική απόφαση της εποπτικής αρχής, ειδικές φορολογικές ρυθμίσεις ή θέματα μεταγραφών, τρόπος ενοποίησης στοιχείων ενεργητικού-παθητικού, κοκ) και αφετέρου η δυνατότητα και των νομικών αυτών προσώπων να προβούν σε εταιρικούς μετασχηματισμούς του παρόντος νόμου οι οποίοι δεν περιγράφονται ρητά στον ν. 2515/1997.
Ε. Άρθρο 141 ν. 4601/2019 (Μεταβατικές διατάξεις)
1. Με τις διατάξεις του άρθρου 141 ορίζεται ότι ο ν. 4601/2019 εφαρμόζεται σε:
α) συγχωνεύσεις στις οποίες η ημερομηνία του σχεδίου του άρθρου 7 είναι μεταγενέστερη της ενάρξεως ισχύος του, για οποιαδήποτε από τις εταιρείες που μετέχουν στη συγχώνευση,
β) διασπάσεις στις οποίες η ημερομηνία του σχεδίου του άρθρου 59 είναι μεταγενέστερη της ενάρξεως ισχύος του, για οποιαδήποτε από τις εταιρείες που μετέχουν στη διάσπαση,
γ) μετατροπές στις οποίες η απόφαση του άρθρου 108 λαμβάνεται μετά την έναρξη ισχύος του.
2. Κατά συνέπεια, μετασχηματισμοί διενεργούμενοι με τις διατάξεις των αναπτυξιακών νομοθετημάτων στους οποίους οι ανωτέρω προβλεπόμενες από τις περ. α'-γ' του άρθρου 141 ημερομηνίες είναι προγενέστερες της έναρξης ισχύος του ν. 4601/2019 (15.4.2019, σχετ. το άρθρο 157 ν. 4601/2019) δεν θίγονται από την εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4601/2019.
ΣΤ. Άρθρο 142 ν. 4601/2019 (Παραπομπές)
Με τις διατάξεις του άρθρου 142 ορίζεται ότι όπου διάταξη νόμου παραπέμπει στις περί συγχωνεύσεων, διασπάσεων ή μετατροπών διατάξεις του κ.ν. 2190/1920, των νόμων 3190/1955, 4072/2012 και 1667/1986 ή άλλων νομοθετημάτων, όσον αφορά εταιρικές μορφές που εμπίπτουν στην παράγραφο 1 του άρθρου 2, από την έναρξη ισχύος του παρόντος η παραπομπή αυτή νοείται ότι αναφέρεται στις αντίστοιχες διατάξεις του ν. 4601/2019.
Ζ. Άρθρο 147 ν. 4601/2019 (Καταργούμενες διατάξεις)
Επισημαίνεται ότι με τις διατάξεις της περ. ε' του άρθρου 147 καταργείται ρητά η παρ.3 του άρθρου 4 του ν.2166/1993 με την οποία οριζόταν ότι η πράξη με την οποία μία ανώνυμη εταιρεία χωρίς να λυθεί εισφέρει το σύνολο ή έναν ή περισσότερους κλάδους της δραστηριότητάς της σε μία άλλη ανώνυμη εταιρεία έναντι μετοχών της λήπτριας εταιρείας δεν αποτελεί διάσπαση και δεν διέπεται από τα άρθρα 81 έως 89 του καταργηθέντος του κ.ν.2190/1920, καθόσον πλέον η απόσχιση κλάδου προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 57 του κοινοποιούμενου νόμου.
Αναλυτικότερες οδηγίες για την αντιμετώπιση ειδικότερων φορολογικών ζητημάτων μετασχηματισμών που άπτονται της εφαρμογής των διατάξεων του ν. 4601/2019 θα ακολουθήσουν με νεότερη εγκύκλιό μας.
Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ Α.Α.Δ.Ε.
Ε.2049/2019 Κοινοποίηση των διατάξεων των άρθρων 14-17 του ν. 4591/2019 (Α' 19/12.02.2019) αναφορικά με την παροχή τηλεπικοινωνιακών, ραδιοτηλεοπτικών και ηλεκτρονικών υπηρεσιών προς μη υποκείμενους στον φόρο λήπτες και παροχή οδηγιών

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Β'
Ταχ. Κώδικας : 101 84 ΑΘΗΝΑ
Τηλέφωνο : 210 3375312
Fax : 210 3375001
E-Mail : d12.b@yo.syzefxis.gov.gr
d12.b@yo.syzefxis.gov.gr
Url : www.aade.gr
Κοινοποιούνται οι διατάξεις των άρθρων 14 - 17 του ν. 4591/2019 (Α' 19/12.02.2019), με τις οποίες, όπως ορίζεται στο άρθρο 14 του νόμου αυτού, ενσωματώνονται στο εσωτερικό μας δίκαιο οι διατάξεις του άρθρου 1 της Οδηγίας (Ε.Ε.) 2017/2455 του Συμβουλίου "για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ και της οδηγίας 2009/132/ΕΚ όσον αφορά ορισμένες υποχρεώσεις που απορρέουν από τον φόρο προστιθέμενης αξίας για παροχές υπηρεσιών και πωλήσεις αγαθών εξ αποστάσεως".
Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις τροποποιούνται από 01.01.2019 διατάξεις του Κώδικα ΦΠΑ (ν.2859/2000) και του ν.4308/2014 (ΕΛΠ), όπως ισχύουν, σε σχέση με τις οποίες παρέχονται διευκρινίσεις και οδηγίες για λόγους ορθής και ομοιόμορφης εφαρμογής τους, ως ακολούθως:
1. Με την παράγραφο 1 του άρθρου 15 επέρχονται τροποποιήσεις στην παράγραφο 13 του άρθρου 14 του Κώδικα ΦΠΑ που αφορούν στον προσδιορισμό του τόπου παροχής των τηλεπικοινωνιακών, ραδιοφωνικών, τηλεοπτικών και ηλεκτρονικά παρεχόμενων υπηρεσιών, στην περίπτωση που οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται προς μη υποκείμενους στον φόρο λήπτες.
α. Νέος κανόνας περί φορολόγησης στον τόπο εγκατάστασης του παρέχοντος τις υπηρεσίες
Σε γενικές γραμμές, σύμφωνα με τις ισχύουσες έως 31.12.2018 διατάξεις περί του τόπου παροχής, οι ανωτέρω υπηρεσίες υπάγονταν σε ΦΠΑ στον τόπο εγκατάστασης ή μόνιμης κατοικίας ή συνήθους διαμονής του μη υποκείμενου λήπτη των υπηρεσιών αυτών σε κάθε περίπτωση (αρχή του τόπου προορισμού).
Από 01.01.2019, ο τόπος παροχής των υπηρεσιών αυτών εξακολουθεί να θεωρείται ότι βρίσκεται στον τόπο του λήπτη, εκτός αν συντρέχουν οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
· ο παρέχων την υπηρεσία έχει την εγκατάστασή του ή, ελλείψει εγκατάστασης, την κατοικία του ή τη συνήθη διαμονή του μόνο σε ένα κράτος μέλος,
· οι υπηρεσίες παρέχονται σε μη υποκειμένους στον φόρο που είναι εγκατεστημένοι, έχουν τη μόνιμη κατοικία ή τη συνήθη διαμονή τους σε οποιοδήποτε άλλο κράτος μέλος και
· η συνολική αξία, χωρίς ΦΠΑ, των παροχών αυτών δεν υπερβαίνει κατά τη διάρκεια του τρέχοντος ημερολογιακού έτους το ποσό των 10.000 ευρώ, ούτε υπερέβη το ποσό αυτό κατά τη διάρκεια του προηγούμενου ημερολογιακού έτους.
Στην περίπτωση που οι ανωτέρω όροι πληρούνται σωρευτικά, ο τόπος παροχής είναι υποχρεωτικά ο τόπος εγκατάστασης του παρέχοντος τις υπηρεσίες αυτές (αρχή του τόπου προέλευσης), εκτός αν ο εν λόγω παρέχων επιλέξει οι υπηρεσίες του να υπάγονται σε ΦΠΑ στον τόπο όπου είναι εγκατεστημένοι οι μη υποκείμενοι λήπτες αυτών (αρχή του τόπου προορισμού).
Η ανωτέρω μεταβολή του κανόνα προσδιορισμού του τόπου παροχής και, συνεπώς, φορολόγησης των υπηρεσιών αυτών, τρία χρόνια μετά την από 01.01.2015 υιοθέτηση των διατάξεων περί φορολόγησης των τηλεπικοινωνιακών, ραδιοτηλεοπτικών και ηλεκτρονικών υπηρεσιών στον τόπο του μη υποκείμενου στον φόρο λήπτη και των ειδικών καθεστώτων της Μικρής Μονοαπευθυντικής Θυρίδας των άρθρων 47α, 47β και 47γ του Κώδικα ΦΠΑ, προέκυψε για λόγους απλούστευσης και μείωσης των διοικητικών βαρών για τις επιχειρήσεις που προβαίνουν σε περιστασιακή παροχή των ανωτέρω υπηρεσιών.
Συγκεκριμένα, έγινε αντιληπτό, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, ότι η φορολόγηση των υπηρεσιών αυτών στον τόπο του μη υποκείμενου στον φόρο λήπτη επιφέρει δυσανάλογα διοικητικά βάρη στις εν λόγω μικρές επιχειρήσεις που καλούνται, στο πλαίσιο της φορολογικής συμμόρφωσης, να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις για τον ΦΠΑ που απορρέουν στα άλλα κράτη μέλη, πλέον του κράτους μέλους εγκατάστασης αυτών.
Ως εκ τούτου, σύμφωνα με τις νέες διατάξεις της περίπτωσης β' της παραγράφου 13 του άρθρου 14 του Κώδικα ΦΠΑ, επιχείρηση εγκατεστημένη στο εσωτερικό της χώρας μας, η οποία δεν διαθέτει εγκατάσταση και σε κάποιο άλλο κράτος μέλος και η οποία έχει ως αντικείμενο δραστηριότητας την παροχή τηλεπικοινωνιακών, ραδιοτηλεοπτικών ή ηλεκτρονικών υπηρεσιών, οφείλει να υπολογίζει ΦΠΑ με τον κανονικό συντελεστή στην αμοιβή που χρεώνει, όχι μόνο προς τους λήπτες, υποκείμενους ή μη στον φόρο, που είναι εγκατεστημένοι εντός Ελλάδος, αλλά και προς τους λήπτες των υπηρεσιών της, οι οποίοι είναι μη υποκείμενοι στον ΦΠΑ και εγκατεστημένοι σε άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής Ε.Ε.), εφόσον η συνολική αξία των εν λόγω υπηρεσιών προς τους μη υποκείμενους λήπτες που είναι εγκατεστημένοι σε άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε. δεν υπερβαίνει το ποσό των 10.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος, ούτε υπερβαίνει το ποσό αυτό κατά το τρέχον έτος.
Ως προς το θέμα της μη ύπαρξης άλλης εγκατάστασης, σημειώνεται ότι ο περιορισμός αυτός ισχύει μόνο για το εσωτερικό της Ε.Ε. και ως εκ τούτου η ύπαρξη εγκατάστασης/εγκαταστάσεων εκτός της Ε.Ε. δεν επηρεάζει την εφαρμογή του ανωτέρω κανόνα. Επίσης, διευκρινίζεται ότι το όριο των 10.000 ευρώ καταλαμβάνει τη συνολική αξία των ανωτέρω υπηρεσιών προς μη υποκείμενους λήπτες εγκατεστημένους σε άλλα κράτη μέλη, και δεν εξετάζεται μεμονωμένα ανά κράτος μέλος.
Από την άλλη, δεν συμπεριλαμβάνεται στο όριο αυτό η αξία των εν λόγω υπηρεσιών σε οποιουσδήποτε λήπτες εντός Ελλάδος ή εντός τρίτων χωρών ή προς υποκείμενους λήπτες εγκατεστημένους σε άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε..
Αν η παροχή των υπηρεσιών έχει πραγματοποιηθεί σε άλλα νομίσματα, οι διατάξεις ορίζουν ότι για τον υπολογισμό του ποσού σε ευρώ λαμβάνεται υπόψη η συναλλαγματική ισοτιμία που έχει δημοσιευτεί από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα της 5ης Δεκεμβρίου 2017.
Στην περίπτωση υπέρβασης του ορίου των 10.000 ευρώ, χωρίς στο ποσό αυτό να συμπεριλαμβάνεται ο ΦΠΑ, από το χρονικό σημείο αυτό, συγκεκριμένα από τη συναλλαγή με την οποία πραγματοποιείται η υπέρβαση του ορίου, και μέχρι το τέλος του επόμενου ημερολογιακού έτους από αυτό κατά το οποίο σημειώθηκε η υπέρβαση, ο τόπος παροχής των εν λόγω υπηρεσιών είναι υποχρεωτικά ο τόπος του μη υποκείμενου στον φόρο λήπτη, επομένως δεν θα οφείλεται για τις υπηρεσίες αυτές ΦΠΑ στην Ελλάδα από μέρους του παρέχοντος, αλλά στο κράτος μέλος του εκάστοτε μη υποκείμενου στον φόρο λήπτη.
Μετά το πέρας της ανωτέρω χρονικής περιόδου και εφόσον κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος η εγκατεστημένη εντός Ελλάδος επιχείρηση δεν υπερέβη το όριο των 10.000 ευρώ, ο τόπος παροχής θεωρείται ότι βρίσκεται υποχρεωτικά εντός Ελλάδος.
β. Δικαίωμα επιλογής φορολόγησης στο κράτος - μέλος του μη υποκείμενου στον φόρο λήπτη
Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις της περίπτωσης γ' της παραγράφου 13 του άρθρου 14, σε κάθε περίπτωση που υποχρεωτικά, κατά τα ανωτέρω, ο τόπος παροχής των τηλεπικοινωνιακών, ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών ή ηλεκτρονικών υπηρεσιών προς μη υποκείμενους στον φόρο πελάτες, εγκατεστημένους σε άλλα κράτη μέλη, βρίσκεται στην Ελλάδα ως τόπο εγκατάστασης της επιχείρησης που παρέχει τις υπηρεσίες, η εν λόγω επιχείρηση δύναται να επιλέξει τη φορολόγηση των υπηρεσιών της στα κράτη μέλη των πελατών της.
Προς τον σκοπό αυτό υποβάλλεται δήλωση σύμφωνα με το άρθρο 10 του Κ.Φ.Δ. (έντυπο Μ12). Η επιλογή αυτή δεσμεύει την επιχείρηση τουλάχιστον για δύο πλήρη ημερολογιακά έτη, από την άποψη ότι μπορεί να ανακληθεί μετά το πέρας αυτών, ώστε ο τόπος φορολόγησης των υπηρεσιών της επιχείρησης να βρίσκεται στο εσωτερικό της χώρας από την έναρξη του ημερολογιακού έτους που ακολουθεί τη διετία.
Σημειώνεται πως η ανωτέρω δηλωτική υποχρέωση για την επιλογή φορολόγησης στον τόπο του λήπτη καταλαμβάνει και τις επιχειρήσεις που βάσει των ισχυουσών έως 31.12.2018 διατάξεων της παραγράφου 13 του άρθρου 14 υπάγονταν σε ΦΠΑ στον τόπο εγκατάστασης των μη υποκείμενων στον φόρο πελατών τους και καθίσταντο υπόχρεες για απόδοση του φόρου αυτού στο οικείο κράτος μέλος για τις υπηρεσίες τους.
Στην περίπτωση, δηλαδή, που πρόκειται για επιχειρήσεις που πληρούν τους όρους της περίπτωσης β' της παραγράφου 13 του άρθρου 14 του Κώδικα ΦΠΑ, οι υπηρεσίες των εν λόγω επιχειρήσεων υπάγονται από 01.01.2019 υποχρεωτικά σε ΦΠΑ εντός της Ελλάδας, εκτός αν δηλώσουν ότι επιλέγουν ως τόπο παροχής και άρα φορολόγησης των υπηρεσιών τους τον τόπο εγκατάστασης των πελατών τους, διατηρώντας κατά αυτόν τον τρόπο το καθεστώς φορολόγησης που εφάρμοζαν έως 31.12.2018.
Διευκρινίζεται ότι οι εγκατεστημένοι εντός Ελλάδος υποκείμενοι στον φόρο που υποχρεούνται ή επιλέγουν να υπάγονται για τις υπηρεσίες τους στον ΦΠΑ του τόπου εγκατάστασης των μη υποκείμενων πελατών τους, δύνανται να εκπληρώνουν τις φορολογικές ως προς τον ΦΠΑ υποχρεώσεις τους στα λοιπά κράτη μέλη μέσω του ειδικού καθεστώτος της Μικρής Μονοαπευθυντικής Θυρίδας του άρθρου 47γ του Κώδικα ΦΠΑ.
γ. Λοιπά Θέματα
Όσον αφορά σε παροχές τηλεπικοινωνιακών, ραδιοτηλεοπτικών ή ηλεκτρονικών υπηρεσιών προς πρόσωπα μη υποκείμενα στον φόρο, εγκατεστημένα εκτός της Ε.Ε., πρόκειται για υπηρεσίες οι οποίες εμπίπτουν στην περίπτωση α' (ββ) της παραγράφου 13 του άρθρου 14 του Κώδικα ΦΠΑ, οπότε δεν φορολογούνται εντός Ελλάδας, με την επιφύλαξη των διατάξεων της παραγράφου 15.α' του άρθρου 14 του Κώδικα ΦΠΑ (χρήση και εκμετάλλευση), και ο πάροχος οφείλει να διερευνά τυχόν φορολογική υποχρέωσή του στις χώρες αυτές, ανεξαρτήτως της αξίας των παροχών αυτών.
Επίσης, ο τόπος παροχής των υπηρεσιών αυτού του είδους προς υποκείμενους στον φόρο λήπτες, εγκατεστημένους εντός ή εκτός της Ε.Ε., θεωρείται ότι βρίσκεται στον τόπο του λήπτη βάσει της περίπτωσης α' της παραγράφου 2 του άρθρου 14 του Κώδικα ΦΠΑ.
Τέλος, με την περίπτωση δ' της παραγράφου 13 ορίζεται ότι κατά παρέκκλιση από την υποπερίπτ. αα' της περ. α' της παραγράφου 13, βάσει της οποίας οι τηλεπικοινωνιακές, ραδιοτηλεοπτικές ή ηλεκτρονικές υπηρεσίες φορολογούνται στο εσωτερικό της χώρας, ο τόπος παροχής των εν λόγω υπηρεσιών δεν βρίσκεται στο εσωτερικό της χώρας, παρόλο που παρέχονται προς μη υποκείμενους λήπτες εγκατεστημένους εντός Ελλάδος, εφόσον ο εγκατεστημένος σε άλλο κράτος μέλος παρέχων τις υπηρεσίες αυτές πληροί τους όρους, κατά τα ανωτέρω, για τη φορολόγησή του στο κράτος μέλος εγκατάστασής του, εκτός αν επιλέξει ως τόπο παροχής των υπηρεσιών του την Ελλάδα.
Η διάταξη αυτή έχει στόχο να ενισχύσει την ασφάλεια δικαίου για την αποφυγή προβλημάτων διπλής φορολόγησης.
Για την κατανόηση των ανωτέρω, παρατίθεται το ακόλουθο παράδειγμα:
Παράδειγμα
Η «Β» Ι.Κ.Ε., η οποία συστάθηκε το 2019 με έδρα την Καβάλα, χωρίς υποκαταστήματα σε άλλα κράτη - μέλη της Ε.Ε., δραστηριοποιείται στην πώληση και το service ηλεκτρονικών υπολογιστών, καθώς και στη φιλοξενία ιστοτόπων και ιστοσελίδων. Πελάτες της είναι λήπτες υποκείμενοι και μη-υποκείμενοι στον φόρο σε Ελλάδα και Βουλγαρία.
Ο συνολικός της κύκλος εργασιών για σκοπούς Φ.Π.Α. κατά το 2019 είναι 300.000 ευρώ εκ των οποίων 700 ευρώ προέρχονται από παροχή υπηρεσιών φιλοξενίας ιστοτόπων και ιστοσελίδων προς λήπτες μη - υποκείμενους στον φόρο μόνιμους κατοίκους Βουλγαρίας.
Ελλείψει υποβολής δήλωσης, οι ανωτέρω υπηρεσίες φορολογούνται στην Ελλάδα. Από την 01.01.2020 η «Β» Ι.Κ.Ε. θα συνεχίσει να φορολογείται για τις ανωτέρω υπηρεσίες στην Ελλάδα, εκτός εάν επιλέξει τη φορολόγηση αυτών στη Βουλγαρία, υποβάλλοντας στην Ελλάδα δήλωση επιλογής φορολόγησης.
2. Με τις παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 15 του ν. 4591/2019, τροποποιούνται οι διατάξεις του άρθρου 47β του Κώδικα ΦΠΑ για το μη ενωσιακό ειδικό καθεστώς της Μικρής Μονοαπευθυντικής Θυρίδας ως προς τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία εγγραφής των μη εγκατεστημένων εντός της Ε.Ε. υποκειμένων στον φόρο στο εν λόγω ειδικό καθεστώς.
Ειδικότερα, με τις τροποποιούμενες διατάξεις αίρεται ο περιορισμός που ίσχυε έως και 31.12.2018 περί της μη δυνατότητας εγγραφής στο καθεστώς αυτό των εγκατεστημένων σε τρίτες χώρες επιχειρήσεων που διέθεταν σε κάποιο κράτος μέλος της Ε.Ε. αριθμό φορολογικού μητρώου για σκοπούς ΦΠΑ.
Από 01.01.2019 επιτρέπεται η χρησιμοποίηση του ειδικού καθεστώτος της Μικρής Μονοαπευθυντικής Θυρίδας του άρθρου 47β του Κώδικα ΦΠΑ από τα προαναφερθέντα πρόσωπα, ακόμη κι αν διαθέτουν ΑΦΜ/ΦΠΑ σε κράτος μέλος, π.χ. για τη διενέργεια περιστασιακών συναλλαγών που υπάγονται στον ΦΠΑ σε αυτό το κράτος μέλος, και οι οποίοι έως σήμερα δεν μπορούσαν εξ αυτού του λόγου να χρησιμοποιήσουν το εν λόγω ειδικό καθεστώς.
3. Με το άρθρο 16 του ν. 4591/2019 προστίθεται νέα παράγραφος 1α μετά την παράγραφο 1 του άρθρου 8 του ν.4308/2014 (ΕΛΠ), σύμφωνα με την οποία, από 01.01.2019, οι οντότητες που είναι εγγεγραμμένες σε ένα από τα ειδικά καθεστώτα της Μικρής Μονοαπευθυντικής Θυρίδας των άρθρων 47β και 47γ του Κώδικα ΦΠΑ εκδίδουν τιμολόγιο σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4308/2014.
Δηλαδή, στις ρυθμίσεις περί τιμολογίου των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων υπάγονται τόσο οι ελληνικές επιχειρήσεις που εγγράφονται στο καθεστώς της Μικρής Μονοαπευθυντικής Θυρίδας για τις υπηρεσίες που παρέχουν προς μη υποκείμενους λήπτες εγκατεστημένους σε άλλα κράτη μέλη, όσο και οι μη εγκατεστημένες εντός Ε.Ε. οντότητες που είναι εγγεγραμμένες στο ειδικό καθεστώς της Μικρής Μονοαπευθυντικής Θυρίδας του άρθρου 47β του Κώδικα ΦΠΑ και έχουν επιλέξει την Ελλάδα ως κράτος μέλος εγγραφής τους στο εν λόγω καθεστώς.
Επομένως, ακόμη κι αν πρόκειται για περιπτώσεις υπηρεσιών των οποίων ο τόπος παροχής και, άρα, φορολόγησης δεν βρίσκεται στην Ελλάδα, αλλά σε άλλο κράτος μέλος, οι εγγεγραμμένες στα εν λόγω ειδικά καθεστώτα επιχειρήσεις, εγκατεστημένες και μη κατά περίπτωση, ακολουθούν τους κανόνες τιμολόγησης που ισχύουν σύμφωνα με τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα για την από μέρους τους παροχή υπηρεσιών στο πλαίσιο των εν λόγω ειδικών καθεστώτων.
4. Στο άρθρο 17 του ν. 4591/2019 ορίζεται ως χρόνος έναρξης ισχύος των νέων διατάξεων η 1η Ιανουαρίου 2019.
ΔΕΔ Α 743/2019 Εάν η σύμβαση δανείου καταρτίσθηκε στην αλλοδαπή, αυτή υπόκειται σε τέλος χαρτοσήμου στην Ελλάδα μόνο εφόσον το προϊόν του δανείου μεταφέρθηκε στην Ελλάδα
Καλλιθέα, 27/02/2019
Αριθμός απόφασης: 743
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ Α1
Ταχ. Δ/νση : Αριστογείτονος 19
Ταχ. Κώδικας : 176 71 -
Καλλιθέα Τηλέφωνο : 2131604534
ΦΑΞ : 2131604567
ΑΠΟΦΑΣΗ
Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Έχοντας υπ' όψη:
1. Τις διατάξεις :
α. Του άρθρου 63 του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ Α' 170).
β. Του άρθρου 11 της Δ.ΟΡΓ. Α 1036960 ΕΞ 2017/10.03.2017 Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. (ΦΕΚ 968 Β'/22.03.2017) με θέμα «Οργανισμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.)».
γ. Της παρ.3 του άρθρου 47 του ν.4331/2015 (ΦΕΚ Α' 69).
δ. Την ΠΟΛ 1069/4-3-2014 Εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών.
ε. Την ΠΟΛ 1064/12-04-2017 Εγκύκλιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.).
2. Την αριθμ. Δ.Ε.Δ. 1126366 ΕΞ 2016/30.08.2016 (ΦΕΚ 2759 / τ. Β’ / 01.09.2016) Απόφαση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών.
3. Τη με ημερομηνία κατάθεσης 30/10/2018 και αριθμό πρωτοκόλλου ενδικοφανή προσφυγή της εταιρείας « ............» ΑΦΜ , με έδρα στο ............, επί της οδού ............, κατά της υπ’ αριθμ /2018 οριστικής πράξης διορθωτικού προσδιορισμού τελών χαρτοσήμου, φορολογικού έτους 2015 του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. ΦΑΕ ΑΘΗΝΩΝ, και τα προσκομιζόμενα με την υπό κρίση προσφυγή σχετικά έγγραφα.
4. Την ως άνω προσβαλλόμενη πράξη και την οικεία έκθεση ελέγχου των οποίων ζητείται η ακύρωση.
5. Τις απόψεις της Δ.Ο.Υ. ΦΑΕ ΑΘΗΝΩΝ.
6. Την εισήγηση του ορισθέντος υπαλλήλου του Τμήματος Α1 όπως αποτυπώνεται στο σχέδιο της απόφασης.
Επί της με ημερομηνία κατάθεσης 30/10/2018 και αριθμό πρωτοκόλλου ενδικοφανούς προσφυγής της εταιρείας «............ » ΑΦΜ............ , η οποία κατατέθηκε εμπρόθεσμα και μετά την μελέτη και την αξιολόγηση όλων των υφιστάμενων στο σχετικό φάκελο εγγράφων και των προβαλλόμενων λόγων της ενδικοφανούς προσφυγής, επαγόμαστε τα ακόλουθα:
Με την υπ' αριθμ /2018 Οριστική Πράξη Διορθωτικού Προσδιορισμού τελών χαρτοσήμου, φορολογικού έτους 2015 του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. ΦΑΕ ΑΘΗΝΩΝ, καταλογίσθηκαν σε βάρος της προσφεύγουσας εταιρείας τέλη χαρτοσήμου 260.000,00€, ΟΓΑ χαρτοσήμου 52.000,00€ ευρώ, προσαυξήσεις χαρτοσήμου άρθρου 58 ν.4174/2013 ποσού 130.000,00€ ευρώ, , προσαυξήσεις ΟΓΑ χαρτοσήμου άρθρου 58 ν.4174/2013 ποσού 26.000,00 ευρώ, , ήτοι συνολικό ποσό 468.000,00 ευρώ.
Η ως άνω διαφορά τελών χαρτοσήμου καταλογίσθηκε κατόπιν των διαπιστώσεων ελέγχου της από 6/10/2017 έκθεσης ελέγχου εφαρμογής των διατάξεων των άρθρων 13 και 15 του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου της Α' Υποδιεύθυνσης της Υ.Ε.Δ.Δ.Ε.
Σύμφωνα με το πόρισμα της ως άνω έκθεσης το πόσο των 13.000.000 ευρώ που μεταφέρθηκε από τους τραπεζικούς λογαριασμούς της προσφεύγουσας προς τους τραπεζικούς λογαριασμούς της Αγγλικής εταιρείας με την επωνυμία αποτελεί προϊόν δανεισμού και ως εκ
τούτου η προσφεύγουσα όφειλε στη χρήση 2015 να υποβάλει δήλωση απόδοσης τελών χαρτοσήμου πλέον ΟΓΑ χαρτ/μου, συνολικού ποσού 312.000,00€, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 α, δ του άρθρου 13 και της παρ. 1 α του άρθρου 15 του ΚΤΧ, το οποίο δεν έπραξε.
Η προσφεύγουσα εταιρεία με την υπό κρίση προσφυγή και με τα με αριθμ. πρωτ. ΔΕΔ ΕΙ 2019/2019 και ΔΕΔ ΕΙ 2019/2019 υπομνήματα της ζητά να γίνει δεκτή η εν λόγω προσφυγή και να ακυρωθεί η ως άνω προσβαλλόμενη πράξη, προβάλλοντας τον ισχυρισμό ότι δεν είναι νόμιμη η έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης για τους παρακάτω λόγους:
• Βασική προϋπόθεση για την επιβολή του τέλους χαρτοσήμου, κατά άρθρο 15 παρ 1α ΚΝΤΧ, είναι η ύπαρξη εγγράφου ή εγγραφής στα βιβλία της επιχείρησης που περιέχει όλα τα απαραίτητα στοιχεία της συμβάσεως δανείου, ώστε από την εγγραφή αυτή και μόνο να προκύπτει συνομολόγηση της συμβάσεως αυτής, χωρίς να επιτρέπεται να συναχθεί ότι συνομολογήθηκε σύμβαση δανείου από εγγραφές στα βιβλία που αναφέρονται σε άλλες σχέσεις. (ΣτΕ 2286/90, 190/09 και 3178/2013 και όλες όσες αποφάσεις αναφέρονται σε αυτές). Εν προκειμένω, ο λογαριασμός με αριθμό του αναλυτικού καθολικού του ΕΓΛΣ τον οποίο επικαλείται ο έλεγχος, έχει ως αιτιολογία της μεταφοράς των χρημάτων, όχι τη μεταβίβαση αυτών κατά κυριότητα στην , μια εκ των προϋποθέσεων για να έχουμε σύμβαση δανείου, αλλά μεταφορά σύμφωνα με την από 23.06.2015 Σύμβαση Διαχείρισης Κεφαλαίων και Επενδύσεων που έχει συναφθεί μεταξύ των δύο εταιρειών.
• Το άρθρο 806 Α.Κ. για την έννοια της σύμβασης δανείου ορίζει ότι «...Με τη σύμβαση του δανείου ο ένας από τους συμβαλλομένους μεταβιβάζει στον άλλο κατά κυριότητα χρήματα ή
άλλα αντικαταστατά πράγματα, και αυτός έχει υποχρέωση να αποδώσει άλλα πράγματα της ίδιας ποσότητα και ποιότητας». Εν προκειμένω, Ο λογαριασμός με αριθμό , προσδιορίζοντας το σκοπό της κατάθεσης, χαρακτηρίζεται ως λογαριασμός «ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ» και επομένως μόνο από τον τίτλο του προκύπτει η αιτία της κατάθεσης των 2 χρημάτων, η οποία είναι διαχείριση αυτών για λογαριασμό της καταθέτουσας εταιρείας προκειμένου να επενδυθούν για λογαριασμό της ( ), στην κυριότητα της οποίας παραμένουν τα χρήματα και δεν έχουν μεταφερθεί στην κυριότητα της
• Ο Κώδικας Τελών Χαρτοσήμου είναι τυπικός νόμος και εφόσον οι διαπιστώσεις του ελέγχου δεν εδράζονται σε πράξεις που ανάγονται σε έγγραφη σύμβαση δανείου ή σε εγγραφή στα βιβλία της εταιρείας η οποία παραπέμπει σε δανειακή σύμβαση, δεν δύναται να επιβληθεί τέλος χαρτοσήμου επί δανείου. (απόφαση ΔΕΔ /2018). Εν προκειμένω, δεν υφίσταται έγγραφο
που να συνομολογεί δάνειο της προσφεύγουσας εταιρείας προς την θυγατρική αυτής, κατά 100%, αλλοδαπή εταιρεία , ούτε έχει γίνει σχετική εγγραφή στα βιβλία, τόσο της Ελληνικής Εταιρείας , μητρική εταιρεία κατά ποσοστό 100%, όσο και της αλλοδαπής εταιρείας, θυγατρικής κατά ποσοστό 100%, , που να αναφέρεται σε σύμβαση δανείου.
• Τα χρήματα που κατατέθηκαν είναι 12.000.000,00 ευρώ και όχι 13.000.000,00 δεδομένου ότι, υπάρχει αντιλογισμός των εγγραφών κατά 1.000.000,00 ευρώ (500.000,00 € στις 17/07/2015 + 500.000,00 € στις 03/08/2015). Τους αντιλογισμούς αυτούς των εγγραφών ο έλεγχος, αυθαίρετα χαρακτηρίζει «επιστροφή χρημάτων».
• Η αμφισβήτηση του ποσοστού της συμφωνημένης αμοιβής διαχείρισης εκ μέρους του ελέγχου είναι αλυσιτελής διότι δεν ήταν στην αρμοδιότητά του να αμφισβητήσει μια αμοιβή που έχει προσδιορισθεί συμβατικά, η οποία έχει καθοριστεί ελευθέρως μέσα στα πλαίσια της πηγάζουσας, από το άρθρο 361 ΑΚ, ελευθερίας των συμβάσεων.
• Ο έλεγχος προκειμένου να καταλήξει στο αυθαίρετο συμπέρασμα «περί υπάρξεως δανείου», στη σελίδα 5 της εκθέσεως ελέγχου αναφέρει κάποιους συλλογισμούς ως προς τον τρόπο διαχείρισης των χρημάτων αγνοώντας ότι και η παρακολούθηση του υπό διαχείριση κεφαλαίου σε τραπεζικούς λογαριασμούς ψάχνοντας για την ευκαιρία της διαφορετικής επένδυσης, αποτελεί και αυτή μια μορφή επένδυσης, όταν μάλιστα, είναι γεγονός γνωστό τοις πάσι, ότι την επίδικη περίοδο (2015-2016) χρειαζόταν αυξημένη προσοχή στα ανοίγματα σε επενδύσεις πέραν των τραπεζικών καταθέσεων, οι οποίες (επενδύσεις) είχαν αυξημένο κίνδυνο λόγω της οικονομικής αστάθειας παγκοσμίως.
• Η εταιρεία , με την πάροδο του χρόνου και την έρευνα της αγοράς, έκανε προτάσεις για επενδύσεις σε εταιρικά ομόλογα και αμοιβαία χαμηλού ρίσκου. Για την παρακολούθηση των νέων επενδυτικών προϊόντων, η εταιρεία δημιούργησε νέους λογαριασμούς στα δικά της βιβλία με αριθμούς, «μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων εξωτερικού» και «ΛΟΙΠΑ ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ».
• Όλες οι επιμέρους καταθέσεις και αναλήψεις του τηρούμενου τρεχούμενου δοσοληπτικού λογαριασμού πραγματοποιούνται στην αλλοδαπή και σε τραπεζικούς λογαριασμούς αυτών, που τηρούνται επίσης στην αλλοδαπή δεν οφείλεται τέλος χαρτοσήμου στην Ελλάδα για τις περί των καταθέσεων και αναλήψεων αυτών σχετικές εγγραφές στα τηρούμενα στην Ελλάδα
λογιστικά βιβλία της ελληνικής εταιρείας (ίδετε πλείονα Παναγιώτη Θ. Ρέππα τ. Διευθυντή Υπουργείου Οικονομικών στο ΔΦΝ 2009 σελ. 538 επ.).
Επειδή, στο Π.Δ. της 28-7-1931 «Περί κώδικος των νόμων περί τελών χαρτοσήμου» (φ. Α ' 239), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο πρώτο παρ 1 του β.δ/τος 6/7-6-1951 και τροποποιήθηκε με το άρθρο 20 παρ 1 του ν 12/1975, και συγκεκριμένα στα παρακάτω άρθρα ορίζεται ότι:
στο Άρθρο 1 :
«Φόρος, υπό το όνομα τέλος χαρτοσήμου, επιβάλλεται, κατά τα εν τω παρόντι νόμω οριζόμενα, επί των εν αυτώ καθοριζομένων εγγράφων.»
στο Άρθρο 3 :
«επί δανείων συναπτομένων μεταξύ εμπόρων ή μεταξύ εμπορικών εταιριών ή μεταξύ εμπόρων και εμπορικών εταιριών ως και μεταξύ εμπόρων ή εμπορικών εταιριών και οιουδήποτε τρίτου τα οφειλόμενα τέλη χαρτοσήμου καταβάλλονται εντός του πρώτου δεκαπενθημέρου του μηνός του επομένου της εις τα λογιστικά βιβλία εγγραφής των πράξεων τούτων.».
στο Άρθρο 8:
« Έγγραφα έχοντα αντικείμενον κινητήν η ακίνητον περιουσίαν κειμένην εν Ελλάδι ή υποχρεώσεις εκτελεστέας εν αυτή, συνταχθέντα δε εν τη αλλοδαπή, αλλ' ουχί ενώπιον ελληνικής αρχής επί πληρωμή του οικείου τέλους, υποβάλλονται εις τα κατά τον παρόντα νόμον τέλη υπό τας κατωτέρω διακρίσεις: α) Εάν μέν τα έγγραφα ταύτα συνετάγησαν εν Ευρώπη, Τουρκία και Αιγύπτω, χαρτοσημαίνονται διά του απλού τέλους εντός προθεσμίας τριών ετών από της εκδόσεως αυτών, προσαγόμενα είς οιονδήποτε εν Ελλάδι Οικονομικόν Εφορον, άλλως υπόκεινται εις τας εν άρθρ. 40 παρ. 3 ποινάς. β) Εάν τα αυτά έγγραφα συνετάγησαν εν τη αλλοδαπή, πλην ουχί εν Ευρώπη, Τουρκία η Αίγύπτω, υπόκεινται εις το απλούν κατά τον παρόντα νόμον τέλος και μόνον εφ' όσον προσάγονται ενώπιον δικαστηρίων ή άλλης του Κράτους Αρχής.»
στο Άρθρο 13
1.α. Πάσα σύμβασις, οιουδήποτε αντικειμένου, συναπτομένη είτε απ'ευθείας, είτε διά δημοσίου συναγωνισμού ή πάσα εξόφλησις συμβάσεως ή σχετική πρός την σύμβασιν απόδειξις, εφ' όσον καταρτίζονται εγγράφως και δη είτε διά δημοσίου, είτε δι' ιδιωτικού καθ' οιονδήποτε τύπον συντεταγμένου εγγράφου. Εξαιρούνται:
Α'. (Αι εξοφλητικαί αποδείξεις των μισθών και άλλων αποδοχών των ιδιωτικών υπαλλήλων εν γένει, των δημοτικών, κοινοτικών, εκκλησιστικών και άλλων υπαλλήλων νομικών προσώπων και ιδρυμάτων, αίτινες, μόνον εφ' όσον πρόκειται περί ποσού μη υπερβαίνοντος τάς δραχμάς τέσσαρας χιλιάδας μηνιαίως υπόκεινται είς το ήμισυ του τέλους της κλίμακος του ανωτέρω άρθρ. 12, επί ποσού όμως υπερβαίνοντας τάς δραχμάς 4.000 μηνιαίως καταβάλλεται ολόκληρον το τέλος του άρθρ. 12 και επί ολοκλήρου
του ποσού).
Β'. Αι συμβάσεις, εξοφλήσεις και αποδείξεις, αίτινες κατά τας ρητάς διατάξεις του παρόντος νόμου υπόκεινται εις ελαφρότερον τέλος χαρτοσήμου.
στο Άρθρο 14:
«Επί των εμπορικών και λοιπών εγγράφων και πράξεων των κατονομαζομένων εν τω επομένω άρθρω 15 το τέλος ορίζεται εις δύο επί τοις εκατόν (2%) της εν αυτοίς διαλαμβανομένης αξίας εις δραχμάς».
Περαιτέρω στην παρ. 1α του άρθρου 15 του Κώδικα, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 4 παρ 1 του ν 2246/1952 ορίζεται ότι:
«Εις το κατά την παράγραφον 1 του προηγουμένου άρθρου 14 τέλος υπόκεινται:
Πάσα σύμβασις, οιουδήποτε αντικειμένου, συναπτόμενη είτε απ' ευθείας, είτε δια δημοσίου συναγωνισμού μεταξύ εμπόρων, μεταξύ εμπόρου και εμπορικής εταιρείας πάσης φύσεως, μεταξύ εμπορικών εταιρειών πάσης φύσεως, αφορώσα αποκλειστικώς εις την ασκουμένην υπ' αυτών εμπορίαν, και μεταξύ τρίτου εν γένει και ανωνύμου εταιρείας, ή πάσα εξόφλησις συμβάσεως ή σχετική προς την σύμβασιν απόδειξις, εφόσον καταρτίζονται εγγράφως και δη είτε δια δημοσίου, είτε δι' ιδιωτικού καθ' οιονδήποτε τύπον συντεταγμένου εγγράφου.
Στην παρ. 5 περίπτωση γ ' εδάφιο τέταρτο του ίδιου άρθρου, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 43 του ν. 1041/1980 (φ. Α ' 75), ορίζεται ότι:
«Πάσα εν γένει εγγραφή εις τα βιβλία περί καταθέσεως ή αναλήψεως χρημάτων υπό εταίρων ή μετόχων ή άλλων προσώπων προς ή από εμπορικάς εν γένει εταιρείας ή επιχειρήσεις, ήτις δεν ανάγεται εις σύμβασιν, πράξιν κ.λπ., υποβληθείσαν εις τα οικεία τέλη χαρτοσήμου ή απαλλαγείσαν νομίμως των τελών τούτων, υπόκεινται εις αναλογικόν τέλος χαρτοσήμου εν επί τοις εκατόν (1%). Εις ην περίπτωσιν, εκ της εγγραφής ή εξ ετέρου εγγράφου, αποδεικνύεται ότι η κατάθεσις ή ανάληψις αφορά σύμβασιν, πράξιν κ.λπ. υποκειμένην εις μεγαλύτερον ή μικρότερον τέλος χαρτοσήμου, οφείλεται το δια την σύμβασιν, πράξιν κ.λπ. προβλεπόμενον τέλος.
και στο έκτο εδάφιο της άνω παραγράφου ορίζεται ότι:
Επί δανείων κινουμένων ως τρεχούμενων δοσοληπτικών λογαριασμών το προσήκον τέλος χαρτοσήμου υπολογίζεται δι' εκάστην διαχειριστικήν περίοδον επί του μεγαλυτέρου ύψους του χρεωστικού ή πιστωτικού αυτών υπολοίπου, κατά περίπτωσιν. Το χρεωστικόν ή πιστωτικόν υπόλοιπο2ν λογαριασμού τινός μεταφερόμενον εις την επομένην διαχειριστικήν περίοδον θεωρείται ως νέα κατάθεσις (δάνειον) δια την εξεύρεσιν του μεγαλυτέρου ύψους της περιόδου ταύτης.».
Επειδή στην παρ.2γ της ΠΟΛ1027/1990 αναφέρεται:
«Ως "εκτελεστέα υποχρέωση" στην Ελλάδα, κατά την εύνοια της ανωτέρω διάταξης του άρθρου 8 παρ. 1 του Κώδικα Χαρτοσήμου, νοείται η πράξη ή η ενέργεια ή η συμπεριφορά εν γένει του οφειλέτη (υπόχρεου) με την οποία αποσβέννυται υποχρέωση του (ή οφειλή του). Επομένως, σε κάθε περίπτωση, κατά την οποία η πράξη, με την οποία εκδηλούται η πραγματούται η "εκτέλεση" υποχρέωσης, γίνεται στην Ελλάδα συντρέχει, ειδικά από άποψη τόπου εκτέλεσης της υποχρέωσης, η προϋπόθεση εφαρμογής της ως άνω διάταξης. Αυτά βεβαίως ισχύουν για τις πράξεις και των δύο συμβαλλόμενων αρκεί οι πράξεις αυτές να συνιστούν "εκτέλεση" υποχρέωσης, δηλαδή εκπλήρωση βαρύνουσας αυτούς παροχής.».
Επειδή από τις διατάξεις του άρθρου 12 του ν. 3717/1957 ορίζεται ότι: «Η αληθής έννοια των διατάξεων της περί τελών χαρτοσήμου νομοθεσίας, καθ' όσον αφορά την υπαγωγήν των εν αυτή αναφερομένων συμβάσεων, πράξεων κλπ. εις τέλη χαρτοσήμου, είναι ότι ως έγγραφον αποδεικνύον την σύμβασιν, πράξιν κλπ. λογίζεται και πάσα σχετική εγγραφή εις τα βιβλία των επιτηδευματιών, ήτις και υποβάλλεται εις το οικείον δια την ούτω αποδεικνυομένην δικαιοπραξίαν τέλος χαρτοσήμου. Κατ' εξαίρεσιν απαλλάσσονται των τελών χαρτοσήμου τα μέχρι της ενάρξεως της ισχύος του ν. 3300/1955 εξοφληθέντα ποσά δανείων αποδεικνυομένων δια μόνης της εγγραφής των εις τα βιβλία τίνος των συμβαλλομένων.»
Επειδή ο Κώδικας Τελών Χαρτοσήμου είναι τυπικός νόμος και εφόσον οι διαπιστώσεις του ελέγχου δεν εδράζονται σε πράξεις που ανάγονται σε έγγραφη σύμβαση ή σε εγγραφή στα βιβλία της εταιρείας η οποία παραπέμπει σε δανειακή σύμβαση, δεν δύναται να επιβληθεί τέλος χαρτοσήμου επί δανείου.
Επειδή, το ΣτΕ με αποφάσεις (ΣτΕ 2699/1972, ΣτΕ 2660/1973, ΣτΕ 317/1974, ΣτΕ 2483/1975, ΣτΕ 770/1977, ΣτΕ 575/1978, ΣτΕ 283/1979, ΣτΕ 368/1980, ΣτΕ 1169/1980, ΣτΕ 1219/1982, ΣτΕ 3013/1984, ΣτΕ 314/1987, ΣτΕ 703/1988, ΣτΕ 3402/1988 ) έκρινε, ότι η σύμβαση του δανείου θεωρείται αποδεικνυόμενη από τα βιβλία, όταν από τη σχετική εγγραφή προκύπτουν όλα τα κατά τον νόμο στοιχεία, που είναι απαραίτητα, ώστε από αυτά και μόνο να συνάγεται η συνομολόγηση της σύμβασης του δανείου, δηλαδή από τη σχετική εγγραφή να προκύπτουν όλα τα πραγματικά στοιχεία, που συνιστούν κατά νόμο την έννοια της σύμβασης αυτής, χωρίς να απαιτείται όπως η εγγραφή αυτή αναφέρεται ρητά στην εν λόγω σύμβαση.
Σύμφωνη με την ανωτέρω άποψη του ΣτΕ είναι και η Διοίκηση (Υπ. Οικ. Ν. 6/5/ΠΟΛ 19/1978 κατόπιν της υπ' αριθ. 960/1977 γνωμοδότησης του Ν.Σ.Κ.).
Το ΣτΕ όμως με νεώτερη απόφασή του ΣτΕ 3402/1988 εξέφρασε και τρίτη άποψη, σύμφωνα με την οποία η σύμβαση του δανείου θεωρείται αποδεικνυόμενη από τα βιβλία, εφόσον η σχετική σ' αυτά εγγραφή είτε αναφέρεται ρητά σε σύμβαση δανείου, είτε περιέχει τα πραγματικά στοιχεία, που συγκροτούν κατά νόμο την έννοια της δανειακής σύμβασης.
Σημειώνεται ότι η κατά τα ανωτέρω εγγραφή στα βιβλία της σύμβασης του δανείου πρέπει να προκύπτει από τα βιβλία της επιχείρησης και όχι από τα βιβλία τρίτων (ΣτΕ 600/1973).
Επειδή η κρίση περί ύπαρξης δανειακής σύμβασης βασιζόμενη σε σχετικές εγγραφές στα βιβλία θεωρείται ανεπαρκώς αιτιολογημένη στην περίπτωση που δεν παρατίθενται στοιχεία από τα οποία να προκύπτει ότι υφίσταται σύμβαση δανείου, και να υπάρχει σαφής διαχωρισμός των συγκεκριμένων εγγραφών-συναλλαγών ώστε να μην μπορεί να θεωρηθεί ότι αφορούν και άλλες έννομες σχέσεις (ΣΤΕ 190/2009)
Επειδή, για τη σύσταση του δανείου απαιτείται να συντρέχουν, οι εξής προϋποθέσεις:
1) συμφωνία δανειστή και οφειλέτη, σχετικά με την αιτία, για την οποία μεταβιβάζεται η κυριότητα των αντικαταστατών πραγμάτων
2) παράδοση του πράγματος από τον δανειστή στον οφειλέτη, και
3) απόδοση του πράγματος από τον οφειλέτη στον δανειστή.
Εφόσον πληρούνται οι ανωτέρω προϋποθέσεις, υπάρχει δάνειο κατά την έννοια του άρθρου 806 του ΑΚ, έστω και αν η σύμβαση δεν χαρακτηρίστηκε ως δάνειο από τα συμβαλλόμενα μέρη (Α.Π. 137/1968, Εφ.Αθ. 2447/1962).
Επειδή, το συναπτόμενο στην αλλοδαπή με ιδιωτικό έγγραφο δάνειο δεν υπόκειται σε τέλη χαρτοσήμου στην Ελλάδα όταν και η εκτέλεση του δανείου αυτού γίνεται, επίσης, στην αλλοδαπή. Εκτέλεση, δε, του δανείου αυτού στην αλλοδαπή υπάρχει όταν και η παράδοση του δανείσματος από τον δανειστή στον οφειλέτη γίνεται, επίσης στην αλλοδαπή, μη αρκούσης μόνο της συμφωνίας περί καταρτίσεως της δανειακής σύμβασης στην αλλοδαπή. Παράδοση , δε, του δανείσματος από τον δανειστή στον οφειλέτη στην αλλοδαπή συντελείται όταν το δάνεισμα (προϊόν δανείου): (α) παραδίδεται από τον αλλοδαπό δανειστή στον οφειλέτη ή στον εκπρόσωπο του στην αλλοδαπή ή (β) καταβάλλεται από τον αλλοδαπό δανειστή στην αλλοδαπή, δια καταθέσεως αυτού (του δανείσματος) σε λογαριασμό του οφειλέτη, τον οποίο αυτός έχει ανοίξει σε αλλοδαπή τράπεζα στην αλλοδαπή. [...] Η μη υπαγωγή σε τέλος χαρτοσήμου των ανωτέρω δανείων δικαιολογείται εκ του ότι, τα δάνεια αυτά, συναπτόμενα και εκτελούμενα στην αλλοδαπή δεν έχουν υποχρεώσεις εκτελεστέες στην Ελλάδα, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 8§1 του Κώδικα Χαρτοσήμου, προϋπόθεση απαραίτητη, για την επιβολή τέλους χαρτοσήμου επ' αυτών. Επίσης και η εγγραφή των παραπάνω δανείων, δηλαδή, των συναφθέντων και εκτελεσθέντων στην αλλοδαπή, στα βιβλία του επιτηδευματία οφειλέτη στην Ελλάδα, κατ' άρθρο 12 του Ν.Δ. 3717/1957, δεν δημιουργεί υποχρέωση, για καταβολή τέλους χαρτοσήμου στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις διατάξεις του ανωτέρω άρθρου 8§1 του του Κώδικα Χαρτοσήμου. (σελ 200-201 Π. Ρέππας).
Επειδή, όπως συνάγεται από τον συνδυασμό των διατάξεων, που περιέχονται στα άρθρα 361, 874 ΑΚ, 112 ΕισΝΑΚ, 669 ΕμπΝ, 47 και 64 έως 67 του ΝΔ της 17.7/13.8.1923 «περί ειδικών διατάξεων επί ανωνύμων εταιριών», αλληλόχρεος λογαριασμός υφίσταται, όταν δύο συμβαλλόμενα μέρη, από τα οποία, το ένα, τουλάχιστον, έχει την εμπορική ιδιότητα, συμφωνούν, ότι οι μεταξύ τους δοσοληψίες και απαιτήσεις, που θα προκύπτουν (και από τις δύο πλευρές) από τις μεταξύ τους συναλλαγές, δεν θα επιδιώκονται χωριστά και μεμονωμένα, αλλά θα καταχωρούνται σε έναν κοινό χρεοπιστωτικό λογαριασμό, με τον τύπο και τη μορφή χρεοπιστωτικών κονδυλίων (ΑΠ Ολ 31/1997 ΝοΒ 46,193, ΑΠ 857/2006 ΝοΒ 2007,705, ΑΠ 192/2005 ΕλλΔνη 47,458, ΑΠ 1217/1995 ΕλλΔνη 39,817, ΑΠ 1524/1991 ΕλλΔνη 34,313). Οι αμοιβαίες πιστώσεις και οφειλές οι οποίες θα προκύψουν από τις συναλλαγές μεταξύ τους, χάνουν την ατομικότητά τους και αντικαθίστανται από τα κονδύλια των πιστώσεων ή των οφειλών για να καταλήξουν, κατά το κλείσιμο του λογαριασμού σε ένα μόνο απαιτητό και δικαστικά επιδιώξιμο υπόλοιπο. (ΕφΑθ 2147/2013, 1607/2007, Α.Π. 225/1926, Εφ. Αθ. 193/1926, Εφ. Πατρ. 170/1926).
Επειδή, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθ. 15 του ΚΝΤΧ, ερμηνευόμενη σε συνδυασμό με τις διατάξεις των άρθρων 1 και 15 παρ. 1α του ΚΝΤΧ και του άρθρου 12 του Ν.Δ 3717/1957 συνάγεται ότι σε τέλος χαρτοσήμου δεν υπόκειται ο οποιοσδήποτε "τρεχούμενος δοσοληπτικός λογαριασμός, δηλαδή οπωσδήποτε αλληλόχρεος λογαριασμός που κινείται εκ διαφόρων αιτιών με χρεωπιστώσεις μεταξύ δύο προσώπων αλλα μόνο ο "τρεχούμενος δοσοληπτικός λογαριασμός", που έχει ως αιτία δανειακή σύμβαση, δηλαδή αυτός που εμφανίζει την κίνηση συμβάσεως δανείου. Για την υποβολή του δε σε τέλος χαρτοσήμου απαιτείται, οι σχετικές εγγραφές στα βιβλία του επιτηδευματία
να περιέχουν τα απαιτούμενα εκάστοτε στοιχεία, ώστε από τις εγγραφές αυτές και μόνο να προκύπτει η συνομολόγηση του δανείου, χωρίς να επιτρέπεται πάντως να συναχθεί η συνομολόγηση τέτοιας συμβάσεως από εγγραφή που αναφέρεται σε άλλες έννομες σχέσεις. (ΣτΕ 3313/1987, 3088/1985, ΣΤΕ1701/1990, ΣτΕ 2911/1993 ΕφΑθ 1794/2014, ΣΤΕ 132/2016).
Ο δανειακός τρεχούμενος δοσοληπτικός λογαριασμός, για να χαρακτηρισθεί ως τέτοιος, θα πρέπει να εμφανίζει συνεχώς κίνηση όχι μόνο προς μία κατεύθυνση (χρέωση ή πίστωση), αλλά και προς τις δύο, ήτοι, πρέπει να παρουσιάζει όχι μόνο καταβολές μετρητών, αλλά και αναλήψεις. Συντρεχούσης της ανωτέρω προϋπόθεσης, τα συμβαλλόμενα μέρη, από τα οποία το ένα, τουλάχιστον, πρέπει να είναι έμπορος, θα τελούν, για κάθε καταχωριζόμενη στον λογαριασμό πράξη, σε αντίστοιχη εναλλασσόμενη εκάστοτε θέση δανειστή και οφειλέτη (Σ.τ.Ε. 264/1975, 4112/1076, 2968/1979). Συνεπώς, λογαριασμός συνεχώς πιστούμενος ή συνεχώς χρεούμενος κατά την διάρκεια της χρήσης, δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ως δανειακός τρεχούμενος δοσοληπτικός.
Ενώ επίσης δεν θεωρείται ως δανειακός τρεχούμενος δοσοληπτικός λογαριασμός εκείνος που από το περιεχόμενό του προκύπτει ότι το ένα από τα συμβαλλόμενα μέρη είναι πάντοτε πιστωτής και ουδέποτε οφειλέτης (ΑΠ 2/2012, Εφ. Αθ. 3222/1979).
Απαιτείται δηλαδή, για να υπάρχει αλληλόχρεος λογαριασμός, να υφίσταται η δυνατότητα της δημιουργίας από κάθε μέρος απαιτήσεων και οφειλών, οι οποίες όμως πρέπει να προκύπτουν κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να μην καθορίζουν από την αρχή, ποιο από τα μέρη τη σύμβασης θα είναι οφειλέτης ή πιστωτής του άλλου, όταν θα γίνει η τελική εκκαθάριση των δοσοληψιών τους (ΑΠ 79/1995, ΜΠρΘεσ 1610/2016).
Επειδή, ως δανειακός τρεχούμενος δοσοληπτικός λογαριασμός χαρακτηρίζεται αυτός, που περιέχει μόνο χρηματικές πιστωτικές συναλλαγές, ήτοι, χρηματικές δοσοληψίες από δάνεια και καταθέσεις χρημάτων. Ο λογαριασμός αυτός δεν πρέπει να περιέχει εμπορικές συναλλαγές, όπως, για παράδειγμα, συναλλαγές από πώληση αγαθών με πίστωση του τιμήματος, από προκαταβολή μετρητών μέλλουσας αγοραπωλησίας, κ.λπ. O ανωτέρω λογαριασμός, παρότι δεν ταυτίζεται απόλυτα με τη σύμβαση του δανείου, κατά το άρθρο 806 του Αστικού Κώδικα, εντούτοις συνιστά σύμβαση συγγενή με αυτή του δανείου, επειδή τα συμβαλλόμενα μέρη συμφώνησαν να καταγράψουν υποχρεωτικά τα κονδύλιά τους στον ως άνω λογαριασμό σε εκτέλεση σύμβασης δανείου. Διά του τρόπου, όμως, αυτού ο τρεχούμενος δοσοληπτικός λογαριασμός αποκτά αιτία από δανειακή σύμβαση, κατά την έννοια του άρθρου 806 του Αστικού Κώδικα, επειδή εμφανίζει κίνηση δανείου, το οποίο αποδεικνύεται από τη σχετική εγγραφή και εξαιτίας αυτής στον ανωτέρω λογαριασμό, ο οποίος τηρείται στα υπό του εμπόρου τηρούμενα λογιστικά βιβλία (και Σ.τΈ. 2968/1979, 356/1981, 205/1982, 4566/1983, 2047/1984, κ.λπ.).
Επειδή εν προκειμένω, διενεργήθηκε μερικός έλεγχος στην προσφεύγουσα εταιρεία, δυνάμει της με αριθ /2017 εντολής ελέγχου του Προϊσταμένου της Υ.Ε.Δ.Δ.Ε.
Επειδή, το πόρισμα του ως άνω ελέγχου καταγράφεται στην από 06/10/2017 έκθεση ελέγχου εφαρμογής των διατάξεων των άρθρων 13 και 15 του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου της Υ.Ε.Δ.Δ.Ε. σύμφωνα με το οποίο ο έλεγχος έκρινε ότι το πόσο των 13.000.000 ευρώ που μεταφέρθηκε από τους τραπεζικούς λογαριασμούς της προσφεύγουσας προς τους τραπεζικούς λογαριασμούς της Αγγλικής εταιρείας με την επωνυμία αποτελεί προϊόν δανεισμού και ότι η προσφεύγουσα όφειλε στη χρήση 2015 να υποβάλει δήλωση απόδοσης τελών χαρτοσήμου πλέον ΟΓΑ χαρτ/μου, συνολικού ποσού 312.000,00€, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 α, δ του άρθρου 13 και της παρ. 1 α του άρθρου 15 του ΚΤΧ, το οποίο δεν έπραξε.
Επειδή, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι η προσφεύγουσα (μητρική) κατέχει το 100% των μετοχών της Αγγλικής εταιρείας με την επωνυμία (θυγατρική) και έδρα στο
Επειδή, από τις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών προκύπτει ότι η προσφεύγουσα:
Στις 29/06/2015 από τον υπ' αριθ τραπεζικό λογαριασμό που τηρεί η προσφεύγουσα στην Ελβετία και ειδικότερα στην τράπεζα μετέφερε ποσό 6.000.000 € στον υπ' αριθ τραπεζικό λογαριασμό της ίδιας τράπεζας στην Ελβετία που τηρεί η ως άνω Αγγλική θυγατρική της εταιρεία και από τον υπ' αριθ τραπεζικό λογαριασμό που τηρεί η προσφεύγουσα στην Ελβετία και ειδικότερα στην τράπεζα μετέφερε ποσό 3.000.000 € στον υπ' αριθ τραπεζικό λογαριασμό της ίδιας τράπεζας στην Ελβετία που τηρεί η ως άνω Αγγλική θυγατρική της εταιρεία και Στις 01/07/2015 από τον υπ' αριθ τραπεζικό λογαριασμό που τηρεί η προσφεύγουσα στην Ελβετία και ειδικότερα στην τράπεζα μετέφερε ποσό 4.000.000 € στον υπ' αριθ τραπεζικό λογαριασμό της ίδιας τράπεζας στην Ελβετία που τηρεί η ως άνω Αγγλική θυγατρική της εταιρεία.
Στη συνέχεια, στις 20/07/2015 μεταφέρθηκε από τον ως άνω τραπεζικό λογαριασμό της που τηρεί η Αγγλική θυγατρική εταιρεία το ποσό των 500.000 € στον ως άνω τραπεζικό λογαριασμό της ίδιας τράπεζας που τηρεί η προσφεύγουσα και στις 03/08/2015 μεταφέρθηκε από τον ως άνω τραπεζικό λογαριασμό της που τηρεί η Αγγλική θυγατρική εταιρεία το ποσό των 500.000 € στον ως άνω τραπεζικό λογαριασμό της ίδιας τράπεζας που τηρεί η προσφεύγουσα.
Επομένως, βάσει των ως άνω τραπεζικών κινήσεων προκύπτει ότι τη χρήση 2015, μεταφέρθηκε συνολικά το ποσό των 12.000.000 € από τους τραπεζικούς λογαριασμούς της προσφεύγουσας προς τους τραπεζικούς λογαριασμούς της Αγγλικής εταιρείας.
Επειδή, η προσφεύγουσα επικαλείται (τόσο στον έλεγχο όσο και με την υπό κρίση προσφυγή) ότι οι ως άνω μεταφορές εδράζονται στην από 23/06/2015 σύμβαση διαχείρισης κεφαλαίων και επενδύσεων, που έχει συναφθεί στην Αθήνα μεταξύ της προσφεύγουσας και της ως άνω θυγατρικής της εταιρείας, σύμφωνα με την οποία στην Αγγλική εταιρεία ανατίθεται το έργο της διαχείρισης ενός επενδυτικού χαρτοφυλακίου για λογαριασμό της προσφεύγουσας και ότι κακώς ο έλεγχος έκρινε ότι το ποσό των 13.000.000€ μου μεταφέρθηκε σύμφωνα με τα ως άνω ότι αποτελεί προϊόν δανεισμού της προσφεύγουσας προς την θυγατρική εταιρεία.
Επειδή, συγκεκριμένα από την ως άνω σύμβαση διαχείρισης κεφαλαίων και επενδύσεων προκύπτει ότι συμφωνήθηκαν και έγιναν αμοιβαία αποδεκτά μεταξύ άλλων τα εξής: «1. Διορισμός:
Με την παρούσα ανατίθεται στον Σύμβουλο ( ) του έργου της διαχείρισης ενός επενδυτικού χαρτοφυλακίου, το οποίο θα τεθεί σε ισχύ όταν θα έχει υπογραφεί η παρούσα και από τα δύο μέρη. [...]
2 Υπηρεσίες:
Ο Σύμβουλος θα αναλαμβάνει όλες τις αποφάσεις για την αγορά, πώληση ή διακράτηση χρηματοοικονομικών τίτλων, μετρητών ή άλλων επενδύσεων για λογαριασμό του Πελάτη
( ) κατά την απόλυτη διακριτική του ευχέρεια και χωρίς την προηγούμενη διαβούλευση μαζί του[...] Ο Σύμβουλος εξουσιοδοτείται πλήρως να εκπληρώνει τις εν λόγω αποφάσεις παρέχοντας εξ ονόματος και για λογαριασμό του Πελάτη σχετικές οδηγίες σε μεσίτες και διαπραγματευτές. [...] Οι επενδυτικοί στόχοι του Πελάτη καθώς και τυχόν ειδικές οδηγίες ή τυχόν περιορισμοί που επιθυμεί να ληφθούν υπόψη στη διαχείριση του λογαριασμού του αναφέρονται, σε επιστολή οδηγία αυτού προς τον Σύμβουλο η οποία είναι συνημμένη στην παρούσα ως Παράρτημα Α.[...]
4. Φύλαξη των στοιχείων του ενεργητικού του λογαριασμού του Πελάτη
Τα περιουσιακά στοιχεία τίτλων του λογαριασμού του πελάτη θα τηρούνται από ανεξάρτητο Θεματοφύλακα που θα έχει επιλέξει ο Σύμβουλος...] Ο Πελάτης διατηρεί το δικαίωμα να εκτελεί εμβάσματα και να μεταφέρει χρήματα από λογαριασμούς του Πελάτη προς τους λογαριασμούς του Συμβούλου που αναφέρονται στο Παράρτημα Β της παρούσας οι οποίοι θα χρησιμοποιούνται για λογαριασμό του πελάτη. Επίσης ο πελάτης διατηρεί το δικαίωμα οποτεδήποτε να ζητήσει την ρευστοποίηση τίτλων ή και την μεταφορά τμήματος ή του συνόλου των διαθεσίμων από τραπεζικού
λογαριασμούς του συμβούλου σε τραπεζικούς λογαριασμούς του πελάτη. Όλα τα τραπεζικά έξοδα, και οι δαπάνες για την εκτέλεση των συναλλαγών, εμβασμάτων ή μεταφορών θα βαρύνουν τον πελάτη.[...] 6. Αμοιβή του συμβούλου:
Η αμοιβή του συμβούλου συμφωνείται σε σταθερό ποσό των 3.000,00 λίρες Αγγλίας ανά τρίμηνο ή 1.000 λίρες Αγγλίας ανά μήνα, όταν η αξία του προς επένδυση κεφαλαίου ανέρχεται μέχρι του ποσού των 20.000.000,00€.[...]
9. Κίνδυνος
[...] Ο Σύμβουλος δεν θα ευθύνεται απέναντι στο Πελάτη για οποιαδήποτε απώλεια ι) τυχόν υποστείως αποτέλεσμα καλόπιστων αποφάσεων ή ενεργειών κατά την πραγματοποίηση των οποίων επιδείχτηκε ο βαθμός προσοχής, επιμέλειας και σύνεσης που θα επιδείκνυε υπό τις συνθήκες αυτέ ο μέσος συνετός άνθρωπος που ενεργεί υπό την ιδιότητα του διαχειριστή κατά την άσκηση επιχείρησης ανάλογου χαρακτήρα και με αντίστοιχους στόχους,[...]»
Επειδή, από το παράρτημα Α της ως άνω σύμβασης προκύπτουν τα κάτωθι:
Επενδυτικό Προφίλ/ Βασικές Επενδυτικές Επιλογές Πελάτη
Κατηγορία Κινδύνου Επενδύσεων: Πολύ χαμηλός Κίνδυνος
Επενδυτικός Ορίζοντας: Βραχυχρόνιος - Μεσοπρόθεσμος (Ιμήνας - 36 Μήνες)
Βασικές Επιλογές Τίτλων/ Επενδύσεων: Μετρητά και αμοιβαία διαθεσίμων
Νομίσματα: Ευρώ
Ρευστότητα: Άμεση Ρευστότητα
Επειδή, η ως άνω σύμβαση έχει κατατεθεί ηλεκτρονικά την 20/07/2015 με αριθ. καταχ. με την κατάσταση συμφωνητικών παραγράφου 16, άρθρου 8 ν.1882/1990 β' τριμήνου έτους 2015.
Επειδή, τις ως άνω περιγραφόμενες τραπεζικές κινήσεις η προσφεύγουσα τις παρακολουθεί / αποτυπώνει στον με αριθμ λογαριασμό του Ε.Γ.Λ.Σ. με ονομασία «............ ». Η αιτιολογία των ως άνω κινήσεων όπως προκύπτει από το προσκομισθέν αναλυτικό καθολικό του εν λόγω λογαριασμού είναι «ΚΤΘ ποσού για επενδυτική διαχείριση».
Επίσης από το εν λόγω αναλυτικό καθολικό προκύπτει ότι καταχωρούνται εγγραφές τόσο στη χρέωση όσο και στη πίστωση ίσου ποσού που αφορούν έξοδα τραπέζης των ελβετικών τραπεζικών λογαριασμών της θυγατρικής εταιρείας. Το υπόλοιπο του αναλυτικού καθολικού παρέμεινε αμετάβλητο από 03/08/2015 ως την 15/05/2017 στο ποσό των 12.000.000€.
Επειδή, ομοίως, η προσφεύγουσα τηρεί τον με αριθ λογαριασμό της Ε.Γ.Λ.Σ. με ονομασία «............ », ο οποίος όπως προκύπτει από το προσκομισθέν αναλυτικό καθολικό πιστώνεται με τα τιμολόγια που εκδίδει η εταιρεία για τις συμφωνημένες αμοιβές διαχείρισης και χρεώνεται με τις πληρωμές σε εξόφληση των αμοιβών που προβαίνει η προσφεύγουσα.
Επειδή, η προσφεύγουσα έχει ενδεικτικά προσκομίσει τα με αριθ /2015 και /2015 τιμολόγια της αγγλικής εταιρείας που αφορούν «Αμοιβές για συμβουλές για κεφάλαια και διαχείριση επενδύσεων για τις περιόδους 01/07-30/09/2015 και 01/10-31/12/2015, αντίστοιχα, δυνάμει της από 23/06/2015 σύμβασης» ποσού 3.000,00GBP, έκαστο. Τα εν λόγω τιμολόγια έχουν καταχωρηθεί στην πίστωση του λογαριασμού 33.95.09001 την 30/09/2015 και την 31/2/2015, αντίστοιχα και έχει παρακρατηθεί φόρος 20% επί της καθαρής αξίας τους.
Επειδή, επιπλέον, από στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι το έτος 2017, η Αγγλική εταιρεία προέβη σε επενδύσεις σε εταιρικά ομόλογα και αμοιβαία.
Η προσφεύγουσα τις εν λόγω επενδύσεις τις παρακολουθεί στους κάτωθι λογαριασμούς του Ε. Γ.Λ.Σ.
(μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων εξωτερικού ),
(μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων εξωτερικού )
(Λοιπά χρεόγραφα εξωτερικού )
(Λοιπά χρεόγραφα εξωτερικού )
Επειδή, τα έσοδα των εν λόγω επενδύσεων τα εμφανίζει η προσφεύγουσα στη πίστωση των κάτωθι λογαριασμών:
• (Έσοδα από μερίσματα μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων εξωτερικού ),και
• (Έσοδα λοιπών χρεογράφων εξωτερικού Ομολ ).
Επειδή, από τα ως άνω στοιχεία προκύπτει ότι για τα διάστημα από 01/07/2015 έως 13/06/2017 η Αγγλική επιχείρηση δεν πραγματοποίησε επενδύσεις για λογαριασμό της προσφεύγουσας, δυνάμει της από 23/06/2015 σύμβασης διαχείρισης κεφαλαίων και επενδύσεων που έχουν συνάψει και ότι διατήρησε το ποσό των 12.000.000€ που της είχε μεταφερθεί στους ως άνω περιγραφόμενους τρεχούμενους λογαριασμούς στις τράπεζες και
Επειδή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 28 του Ν.4174/2013 ορίζεται ότι:
«1. Η Φορολογική Διοίκηση κοινοποιεί εγγράφως στο φορολογούμενο τα αποτελέσματα του φορολογικού ελέγχου και τον προσωρινό διορθωτικό προσδιορισμό φόρου ο οποίος πρέπει να είναι πλήρως αιτιολογημένος. Ο φορολογούμενος δύναται να ζητά να λαμβάνει αντίγραφα των εγγράφων στα οποία βασίζεται ο διορθωτικός προσδιορισμός φόρου. Ο φορολογούμενος έχει τη δυνατότητα να διατυπώσει εγγράφως τις απόψεις του σχετικά με τον προσωρινό διορθωτικό προσδιορισμό φόρου εντός είκοσι (20) ημερών από την κοινοποίηση της έγγραφης γνωστοποίησης.
2. Η Φορολογική Διοίκηση εκδίδει την οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου, εντός μηνός από την ημερομηνία παραλαβής των απόψεων του φορολογούμενου ή, σε περίπτωση που ο φορολογούμενος δεν υποβάλλει τις απόψεις του, την εκπνοή της προθεσμίας που ορίζεται στην παράγραφο 1. Η οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου εκδίδεται με βάση έκθεση ελέγχου την οποία συντάσσει η Φορολογική Διοίκηση. Η έκθεση ελέγχου περιλαμβάνει εμπεριστατωμένα και αιτιολογημένα τα γεγονότα, τα στοιχεία και τις διατάξεις τις οποίες έλαβε υπόψη της η Φορολογική Διοίκηση για τον προσδιορισμό του φόρου. Η οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου μαζί με την έκθεση ελέγχου κοινοποιούνται στον φορολογούμενο».
Επειδή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 64 του ν. 4174/2013 ορίζεται ότι: «Η Φορολογική Διοίκηση έχει την υποχρέωση να παρέχει σαφή, ειδική και επαρκή αιτιολογία για τη νομική βάση, τα γεγονότα και τις περιστάσεις που θεμελιώνουν την έκδοση πράξεως και τον προσδιορισμό φόρου.» Επειδή, συναφώς, στις διατάξεις του άρθρου 17§§1,2 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (Ν. 2690/1999) με τίτλο «Αιτιολογία» ορίζονται τα ακόλουθα: «1. Η ατομική διοικητική πράξη πρέπει να περιέχει αιτιολογία, η οποία να περιλαμβάνει τη διαπίστωση της συνδρομής των κατά νόμο προϋποθέσεων για την έκδοσή της. 2. Η αιτιολογία πρέπει να είναι σαφής, ειδική, επαρκής και να προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, εκτός αν προβλέπεται ρητώς στο νόμο ότι πρέπει να περιέχεται στο σώμα της πράξης».
Από τον συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει ότι η έκθεση ελέγχου, που συνιστά την αιτιολογία της καταλογιστικής του φόρου πράξεως, πρέπει να είναι σαφής, ειδική και επαρκής. Σκοπός της αιτιολογίας είναι η δημιουργία δυνατότητος ελέγχου τόσο από τον διοικούμενο, όσο και από το Δικαστήριο, κατά πόσο η διοικητική πράξη εκδόθηκε για τη διασφάλιση του διοικουμένου και κατά πόσο είναι σύμφωνη ή βρίσκεται σε αρμονία προς τους κανόνες δικαίου, που καθορίζουν το πλαίσιο της νομιμότητος (βλ. Επαμεινώνδα Σπηλιωτόπουλου, Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου, §5.Αιτιολογία της διοικητικής πράξης).
Επειδή, στην οικεία έκθεση ελέγχου, ο έλεγχος αφού έλαβε υπόψη ότι «το κεφάλαιο των 12.000.000 € δεν κινήθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα στο πλαίσιο μιας ενεργητικής διαχείρισης όπως θα ανέμενε κανείς από τη σύμβαση που υπεγράφη μεταξύ τους» έκρινε ότι «ο σκοπός της από 23/06/2015 σύμβασης δεν ήταν η διαχείριση καθ’ αυτού του κεφαλαίου» και εν συνεχεία χαρακτήρισε τον λογαριασμό « ............». ως δανειακό λογαριασμός μόνο με την αναφορά ότι η μεταφορά του ποσού των 13.000.000 € από τους τραπεζικούς λογαριασμούς της προσφεύγουσας προς τους τραπεζικούς λογαριασμούς της Αγγλικής εταιρείας αποτελεί προϊόν δανεισμού, χωρίς να παραθέτει τα στοιχεία από τα οποία θεωρεί ότι υπάρχει σύμβαση δανείου και όχι άλλη νόμιμη σχέση (ΣΤΕ 190/2009).
Αντιθέτως από το περιεχόμενο της από 23/06/2015 σύμβασης αλλά και από την επισκόπηση των τραπεζικών λογαριασμών και των λογαριασμών του Ε.Γ.Λ.Σ που τηρήθηκαν προκειμένου να απεικονίσουν την εκτέλεση της σύμβασης διαπιστώνεται ότι:
α) Η εν λόγω σύμβαση δεν έχει ως αντικείμενο την δόση ορισμένου ποσού και την συμφωνία απόδοσης του, ήτοι δεν έχει δανειακό χαρακτήρα, αλλά το αντικείμενο αυτής είναι η διαχείριση ενός επενδυτικού χαρτοφυλακίου από την Αγγλική εταιρεία για λογαριασμό της προσφεύγουσας. Η προσφεύγουσα διατηρεί το δικαίωμα οποτεδήποτε να ζητήσει την επιστροφή/ρευστοποίηση του συνόλου των διαθεσίμων της και επωμίζεται τον τυχόν κίνδυνο απωλειών .
β) Η Αγγλική εταιρεία για τα διάστημα από 01/07/2015 έως 13/06/2017 αν και δεν πραγματοποίησε επενδύσεις για λογαριασμό της προσφεύγουσας, το ποσό των 12.000.000€ που της είχε μεταφερθεί, το διατήρησε στους ως άνω περιγραφόμενους τρεχούμενους λογαριασμούς της στις τράπεζες και ήτοι η αγγλική εταιρεία δεν χρησιμοποίησε για ίδιους σκοπούς το ποσό αυτό, ούτε απέκτησε έσοδα από την κατοχή του, περάν της βάσει σύμβασης αμοιβή της.
γ) Το 2017, τα ποσά που η Αγγλική εταιρεία επενδύει σε αμοιβαία κεφάλαια και σε ομόλογα, τα εμφανίζει στο ενεργητικό της η προσφεύγουσα, και συγκεκριμένα στους λ/σμους και ενώ τις αποδόσεις από αυτές τις επενδύσεις τις εμφανίζει στην πίστωση του λ/σμου
δ) Δεν υπάρχει εναλλαγή των συμβαλλόμενων μερών από δανειστή σε οφειλέτη. Αντιθέτως σε κάθε περίπτωση από την συνολική επισκόπηση του λογαριασμού (ως αυτός απεικονίζεται στο προσκομισθέν αναλυτικό καθολικό του λογαριασμού «............ » της υπό κρίση χρήσης αλλά και των επόμενων χρήσεων) εμφανίζεται να έχει συνεχώς χρεωστικό υπόλοιπο, ήτοι απεικονίζεται η προσφεύγουσα εταιρεία να έχει απαίτηση προς την αγγλική εταιρεία και το εν λόγω επιβεβαιώνεται από το περιεχόμενο της σύμβασης σύμφωνα με το οποίο πρόκειται με επενδυτική διαχείριση χαρτοφυλακίου με μόνη παρακράτηση την συμφωνηθείσα αμοιβή. Ως εκ τούτου προκύπτει ότι το ένα από τα συμβαλλόμενα μέρη είναι πάντοτε πιστωτής και ουδέποτε οφειλέτης (ΑΠ 2/2012, Εφ. Αθ. 3222/1979).
Κατόπιν των ανωτέρω ο υπό κρίση λογαριασμός, δεν χαρακτηρίζεται ως "τρεχούμενος δοσοληπτικός λογαριασμός" που έχει ως αιτία δανειακή σύμβαση, καθώς αφενός η υπό κρίση σύμβαση δεν είναι δανειακή αφετέρου η κίνησή του τηρούμενου λογαριασμού δεν έχει τέτοιο περιεχόμενο, αλλά ούτε και από τον έλεγχο αποδείχθηκε ότι ο εν λόγω λογαριασμός έχει τα χαρακτηριστικά της δανειακής σύμβασης πλην της απλής αναφοράς της μεταφοράς ποσού από τους τραπεζικούς λογαριασμούς της προσφεύγουσας στους τραπεζικούς λογαριασμούς της αγγλικής εταιρείας για τις οποίες μεταφορές κρίνει ότι αποτελούν προϊόν δανεισμού.
Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, μόνο το γεγονός της μεταφοράς χρηματικών ποσών από τους ως άνω περιγραφόμενους ελβετικούς τραπεζικούς λογαριασμούς της προσφεύγουσας προς τους τραπεζικούς λογαριασμούς της αγγλικής εταιρείας, δεν δύναται να αποδείξει ότι η αιτία των ως άνω κινήσεων ήταν η ύπαρξη δανειακής σύμβασης.
Επειδή, η φορολογική Αρχή, η οποία φέρει το σχετικό βάρος απόδειξης, δεν επικαλείται κάποιο άλλο ουσιαστικό στοιχείο (έγγραφο εκτός των αναφερόμενων εγγραφών), από το οποίο να προκύπτει ότι υπάρχει σύμβαση μεταξύ της προσφεύγουσας. και της αγγλικής εταιρείας, και ως εκ τούτου δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις σύστασης δανείου ή συνομολόγηση δανείου (άρθρο 806 ΑΚ), προκειμένου να πληρούνται οι προϋποθέσεις που ο νόμος ορίζει ώστε να καταλογίσει επ' αυτής τέλη χαρτοσήμου 2% πλέον ΟΓΑ χαρτοσήμου 20%.
Επειδή, δεν αποδείχθηκε ότι υπάρχει σύμβαση μεταξύ της προσφεύγουσας και της αγγλικής εταιρείας αλλά ούτε και από τις εγγραφές αυτές και μόνο προκύπτει ρητά η συνομολόγηση σύμβασης δανείου, ούτε προκύπτουν όλα τα κατά τον νόμο στοιχεία, που είναι απαραίτητα, ώστε από αυτά και μόνο να συνάγεται η συνομολόγηση της σύμβασης του δανείου, καθώς η φορολογική αρχή, από τις εγγραφές στα βιβλία της προσφεύγουσας, δεν αποδεικνύει ποιά είναι τα πραγματικά στοιχεία, που συγκροτούν, κατά νόμο, την έννοια της δανειακής σύμβασης, ως η ΣτΕ 3402/1988 απόφαση ΣτΕ.
Επειδή, επιπροσθέτως, η προσφεύγουσα, με την υπό κρίση προσφυγή επικαλείται ότι όλες οι επιμέρους καταθέσεις και αναλήψεις του τηρούμενου τρεχούμενου δοσοληπτικού λογαριασμού πραγματοποιούνται στην αλλοδαπή και σε τραπεζικούς λογαριασμούς αυτών, που τηρούνται επίσης στην αλλοδαπή, επομένως δεν οφείλεται τέλος χαρτοσήμου στην Ελλάδα για τις περί των καταθέσεων και αναλήψεων αυτών σχετικές εγγραφές στα τηρούμενα στην Ελλάδα λογιστικά βιβλία της.
Επειδή, για την επιβολή τελών χαρτοσήμου επί δανείων εν γένει απαιτείται η συνδρομή των εξής προϋποθέσεων:
α. Η σύμβαση του δανείου να καταρτίζεται εγγράφως. Ως έγγραφο δε θεωρείται και η εγγραφή του δανείου αυτού στα βιβλία του επιτηδευματία οφειλέτη στην Ελλάδα (άρθρο 12 Ν.Δ. 3717/1957, ΣτΕ 2699/1972, ΣτΕ 3013/1984, ΣτΕ 1802/1993, 1927/1994 κ.λπ.).
β. Σε περίπτωση που το δάνειο δεν καταρτίσθηκε εγγράφως ή περί του δανείου αυτού δεν έγινε εγγραφή στα βιβλία του επιτηδευματία οφειλέτη στην Ελλάδα, στο οικείο τέλος χαρτοσήμου θα υποβληθεί η, περί του δανείου αυτού, εκδιδόμενη στην Ελλάδα σχετική εξοφλητική απόδειξη, επειδή και η απόδειξη αυτή αποτελεί έγγραφο, κατά την έννοια του νόμου (άρθρα 13 παρ. 1β και 15 παρ. 1β Κ.Τ.Χ., ΣτΕ 3914/1977).
γ. Εάν η σύμβαση του δανείου καταρτίσθηκε στην αλλοδαπή, αυτή υπόκειται σε τέλος χαρτοσήμου στην Ελλάδα μόνο εφόσον η εν λόγω δανειακή σύμβαση έχει υποχρεώσεις εκτελεστέες στην Ελλάδα. Και υποχρέωση δε εκτελεστέα στην Ελλάδα υπάρχει όταν η καταβολή των χρημάτων (δηλαδή του προϊόντος του δανείου) στον οφειλέτη, εκ μέρους του δανειστή, έγινε στην Ελλάδα (άρθρο 8 παρ. 1 Κ.Τ.Χ., Σ.τ.Ε. 1716/1980, 3270/1981).
Επειδή, από τα ως άνω αναλυτικά εκτεθέντα προκύπτει ότι στην υπό κρίση περίπτωση δεν υφίσταται σύμβαση δανείου που να έχει καταρτιστεί εγγράφως στην Ελλάδα και όλες οι μεταφορές χρημάτων έχουν εκτελεστεί στην αλλοδαπή, (Ελβετία) και ουδέποτε από τον Ιούνιο του 2015 έως την έκδοση της παρούσας απόφασης έχει μεταφερθεί οποιοδήποτε ποσό από τους κρινόμενους ελβετικούς τραπεζικούς λογαριασμούς στην Ελλάδα. Οπότε για τις εν λόγω μεταφορές χρημάτων (αναλήψεις/καταθέσεις) δεν οφείλεται τέλος χαρτοσήμου στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 8§1 του Κ.Τ.Χ.
Κατόπιν των ανωτέρω ο προβαλλόμενος ισχυρισμός της προσφεύγουσας περί μη υπαγωγής του ποσού των 13.000.000 € που εμφανίζεται στη χρέωση του λογαριασμού «............ », τη χρήση 2015, σε τέλη χαρτοσήμου, βασίμως προβάλλεται.
Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, παρέλκει η εξέταση των λοιπών ισχυρισμών της προσφεύγουσας.
Αποφασίζουμε
Την αποδοχή με ημερομηνία κατάθεσης 30/10/2018 και αριθμό πρωτοκόλλου ............της ενδικοφανούς προσφυγής της εταιρείας «............ » ΑΦΜ , και την ακύρωση της υπ’ αριθμ /2018 οριστικής πράξης διορθωτικού προσδιορισμού τελών χαρτοσήμου, φορολογικού έτους 2015, του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. ΦΑΕ ΑΘΗΝΩΝ.
Οριστική φορολογική υποχρέωση της υπόχρεου εταιρείας - καταλογιζόμενο ποσό με βάση την παρούσα απόφαση :
Χρήση 2015
|
ΒΑΣΕΙ ΔΗΛΩΣΗΣ |
ΒΑΣΕΙ ΕΛΕΓΧΟΥ |
ΒΑΣΕΙ ΔΕΔ |
Αξία υποκείμενη σε τέλη χαρτοσήμου |
|
13.000.000 € |
0,00 |
Χαρτόσημο 2% |
|
260.000€ |
0,00 |
ΟΓΑ Χαρτοσήμου |
|
52.000€ |
0,00 |
Προσαυξήσεις χαρτοσήμου άρθρο 58 ν.4174/2013 50% |
|
130.000€ |
0,00 |
Προσαυξήσεις ΟΓΑ χαρτοσήμου άρθρο 58 ν.4174/2013 50% |
|
26.000€ |
0,00 |
Σύνολο |
|
468.000€ |
0,00 |
Η παρούσα απόφαση να κοινοποιηθεί από αρμόδιο όργανο με τη νόμιμη διαδικασία στον υπόχρεο.
Ακριβές Αντίγραφο ΜΕ ΕΝΤΟΛΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΥ
ΤΗΣ Δ/ΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ
ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ
ΔΕΔ Α 13/2018 Πρόστιμο εκπρόθεσμης υποβολής δήλωσης ΦΣΚ - Καταληκτική ημερομηνία υποβολής ΦΣΚ σε αύξηση κεφαλαίου
Καλλιθέα 20/02/2019
Αριθμός απόφασης: 13
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΑΑΔΕ
Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ Α1
Ταχ. Δ/νση Ταχ. Κώδικας Τηλέφωνο ΦΑΞ
: Αριστογείτονος 19 : 176 71 - Καλλιθέα : 213 1604534 : 213 1604567
Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Έχοντας υπ' όψη:
1. Τις διατάξεις:
α. Του άρθρου 63 του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ Α' 170), όπως ισχύει.
β. Του άρθρου 11 της Δ. ΟΡΓ. Α 1036990 ΕΞ 2017/10.03.2017 Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. (ΦΕΚ 968 Β'/22.03.2017) με θέμα «Οργανισμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε).»
γ. Της ΠΟΛ 1064/12.04.2017 Απόφασης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
2. Την ΠΟΛ 1069/4-3-2014 Εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών.
3. Την υπ’ αριθμ. ΔΕΔ 1126366 ΕΞ 2016/30.08.2016 (ΦΕΚ 2759/ τ. Β’/ 01.09.2016) Απόφαση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών.
4. Τη με ημερομηνία ηλεκτρονικής κατάθεσης 26/10/2018 και με αριθμό πρωτοκόλλου ........ ενδικοφανή προσφυγή της επιχείρησης........ , ΑΦΜ........ , με έδρα την ........, οδός........ , αρ........ , κατά της υπ’ αριθμ /2018 Πράξεως Επιβολής Προστίμου του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. ΨΥΧΙΚΟΥ, και τα προσκομιζόμενα με αυτήν σχετικά έγγραφα.
5. Την υπ’ αριθμ /2018 Πράξη Επιβολής Προστίμου του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. ΨΥΧΙΚΟΥ, της οποίας ζητείται η ακύρωση.
6. Τις απόψεις της Δ.Ο.Υ. ΧΟΛΑΡΓΟΥ .
7. Την εισήγηση του ορισθέντος υπαλλήλου του Τμήματος Α 1 όπως αποτυπώνεται στο σχέδιο της απόφασης.
Επί της με ημερομηνία ηλεκτρονικής κατάθεσης 26/10/2018 και με αριθμό πρωτοκόλλου ενδικοφανούς προσφυγής της επιχείρησης , η οποία κατατέθηκε εμπρόθεσμα και μετά την μελέτη και την αξιολόγηση όλων των υφιστάμενων στο σχετικό φάκελο εγγράφων και των προβαλλόμενων λόγων της ενδικοφανούς προσφυγής, επαγόμαστε τα ακόλουθα:
Με την υπ' αρ ......../2018 Πράξη Επιβολής Προστίμου του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. ΧΑΝΙΩΝ επιβλήθηκε σε βάρος της προσφεύγουσας επιχείρησης πρόστιμο ποσού 500,00 €, διότι στις 27/09/2018, υπέβαλε εκπρόθεσμα την με αριθ........ /2018 δήλωση απόδοσης φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου, για την αύξηση κεφαλαίου, η οποία αποφασίστηκε την 12/06/2018, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 54§1β' του ν. 4174/2013 και του άρθρου 53 του ν.4389/2016, που επισύρει πρόστιμο του άρθρου 54§2 περ'. δ του ν. 4174/2013.
Η προσφεύγουσα επιχείρηση, με την υπό κρίση ενδικοφανή προσφυγή, ζητά την ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξεως, προβάλλοντας τους παρακάτω ισχυρισμούς:
1. Δεν γνώριζε ότι η αύξηση κεφαλαίου στις ΙΚΕ υπόκειται σε φόρο συγκέντρωσης κεφαλαίου.
2. Το επιβληθέν πρόστιμο είναι δυσανάλογο του φόρου που προέκυψε από την υποβολή της δήλωσης φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου.
Επειδή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 20 του Ν. 1676/1986: «Η φορολογική υποχρέωση γεννάται: α) στη σύσταση των προσώπων του άρθρου 17, στην αύξηση του κεφαλαίου ή του ενεργητικού τους, στη συγχώνευση, στη μετατροπή και στα δάνεια των περιπτώσεων ε’ και στ’ της παραγράφου 1 του άρθρου 18, κατά το χρόνο της σύνταξης του οικείου εγγράφου και σε περίπτωση μη σύνταξης εγγράφου κατά το χρόνο της σχετικής εγγραφής στα οικεία βιβλία...»
Επειδή, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 23 του Ν. 1676/1986:
«Η δήλωση υποβάλλεται: α Στην αύξηση του κεφαλαίου των προσώπων του άρθρου 17, μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες από την ημερομηνία σύνταξης του, κατά το νόμο, διαπιστωτικού της αύξησης του κεφαλαίου οικείου εγγράφου ή από τη σχετική εγγραφή στα επίσημα βιβλία των προσώπων αυτών, σε περίπτωση που δεν συντάσσεται έγγραφο. Όπου από το νόμο προβλέπεται δημοσίευση της πράξης αυτής, η δήλωση υποβάλλεται πριν από τη δημοσίευση.»
Επειδή, στην με αρ. πρωτ.Σ2163/328 εγκύκλιο ΠΟΛ. 217/1987 αναφέρεται ότι:
«B) Αύξηση του κεφαλαίου A.E. που γίνεται με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης (καταστατικής ή συνήθους).
α. Έγγραφο που αποδεικνύει την αύξηση του κεφαλαίου.
Σε αντίθεση με την αύξηση του κεφαλαίου της Ε.Π.Ε., η οποία (αύξηση) αποδεικνύεται από το συντασσόμενο σχετικό συμβολαιογραφικό έγγραφο, η αύξηση του κεφαλαίου της A.E. αποδεικνύεται με ιδιωτικό έγγραφο, παρότι το καταστατικό της καταρτίζεται με συμβολαιογραφικό έγγραφο. Το ιδιωτικό αυτό έγγραφο είναι το πρακτικό της Γενικής Συνέλευσης, στο οποίο καταχωρείται η απόφαση αυτής για αύξηση του κεφαλαίου, χωρίς να απαιτείται από το νόμο και επανάληψη αυτού ενώπιον συμβολαιογράφου (και Υπ.Οικ. Σ.1787/277/1987).
β. Πότε γεννάται η υποχρέωση για την καταβολή του φόρου.
Χρόνος γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης για την καταβολή του φόρου είναι μόνο η ημερομηνία του κατά του ανωτέρω συντασσόμενου πρακτικού της Γενικής Συνέλευσης (Υπ.Οικ. Σ. 1787/277/1987) όχι όμως και η ημερομηνία του πρακτικού του Διοικητικού Συμβουλίου, με το οποίο πιστοποιείται απλώς η ανάληψη της υποχρέωσης για την κάλυψη του ποσού της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου, που αποφασίστηκε από τη Γενική Συνέλευση. Σημειώνεται, ότι η ημερομηνία του κατά του ανωτέρω πρακτικού της Γενικής Συνέλευσης αποτελεί αφετηρία για το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης και στην περίπτωση ακόμη, που το πρακτικό αυτό επαναλαμβανόταν ενώπιον συμβολαιογράφου, κατόπιν επιθυμίας των ενδιαφερομένων, παρ' ότι, όπως προαναφέρθηκε, δεν υπάρχει τέτοια υποχρέωση από το νόμο.
γ. Πότε υποβάλλεται η δήλωση για την καταβολή του φόρου.
H δήλωση για την καταβολή του φόρου υποβάλλεται μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες από την ημερομηνία σύνταξης του κατά του ανωτέρω πρακτικού της Γενικής Συνέλευσης και πάντως πριν από τη δημοσίευση αυτού (και Υπ.Οικ. Σ.1963/302/ΠΟΛ. 192/1987)....»
Επειδή όπως αναφέρεται στην ΠΟΛ. 1081/2013 με θέμα « Επιβολή Φ.Σ.Κ. στο εισφερόμενο κεφάλαιο της “ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρείας” που συστήνεται με τις διατάξεις του ν. 4072/2012 (86Α711.4.2012)»:
«Κατά τα λοιπά, όπως προαναφέρθηκε, από άποψη επιβολής Φ.Σ.Κ. επί αυξήσεως κεφαλαίου με νέες εισφορές των εταίρων, κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 90 του ν. 4072/2012, εφαρμόζονται οι οικείες διατάξεις του ν. 1676/1986, όπως ισχύει και επιβάλλεται Φ.Σ.Κ. επί της αξίας των νέων εισφερομένων στοιχείων, οποιουδήποτε είδους.»
Επειδή, με τις διατάξεις του άρθρου 54 του ν. 4174/2013 ορίζεται ότι: «1. Για καθεμία από τις παρακάτω παραβάσεις επιβάλλεται πρόστιμο στον φορολογούμενο ή οποιοδήποτε πρόσωπο, εφόσον υπέχει αντίστοιχη υποχρέωση από τον Κώδικα ή τη φορολογική νομοθεσία που αναφέρεται στο πεδίο εφαρμογής του: . β) δεν υποβάλλει ή υποβάλλει εκπρόθεσμα φορολογική
δήλωση, 2. Τα πρόστιμα για τις παραβάσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 καθορίζονται ως εξής: «δ) πεντακόσια (500) ευρώ, για κάθε παράβαση των περιπτώσεων β', γ, δ' και στ' της παραγράφου 1, σε περίπτωση που ο φορολογούμενος είναι υπόχρεος τήρησης βιβλίων και στοιχείων με βάση πλήρη λογιστικά πρότυπα. ...»
Επειδή, η διοίκηση κατά την εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4174/2013, για τον καταλογισμό των προστίμων, ενεργεί κατά δέσμια αρμοδιότητα, λόγω της αντικειμενικής υπόστασης των φορολογικών παραβάσεων και δεν απαιτείται υπαιτιότητα ή πρόθεση του φορολογούμενου.
Επειδή, εν προκειμένω, την 27/09/2018, η προσφεύγουσα επιχείρηση υπέβαλε, εκπρόθεσμα, την με αριθ. ... /2018 δήλωση απόδοσης φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου, για την αύξηση κεφαλαίου, η οποία αποφασίστηκε την 12/06/2018. Σύμφωνα με τις ανωτέρω ισχύουσες διατάξεις, στην περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής φορολογικής δήλωσης για φορολογούμενο που είναι υπόχρεος τήρησης βιβλίων και στοιχείων με βάση πλήρη λογιστικά πρότυπα επιβάλλεται πρόστιμο 500,00 ευρώ, και συνεπώς ορθώς επιβλήθηκε στην προσφεύγουσα με την προσβαλλόμενη πράξη το υπό κρίση πρόστιμο.
Αποφασίζουμε
Την απόρριψη της με ημερομηνία ηλεκτρονικής κατάθεσης 26/10/2018 και με αριθμό πρωτοκόλλου............. ενδικοφανούς προσφυγής της επιχείρησης ,
ΑΦΜ
Οριστική φορολογική υποχρέωση της υπόχρεου- καταλογιζόμενο ποσό με βάση την παρούσα απόφαση:
Φορολογική περίοδος 19/06-30/06/2018:
Πρόστιμο άρθρου 54§2 περ. δ': 500,00 €
Εντελλόμεθα όπως αρμόδιο όργανο κοινοποιήσει με τη νόμιμη διαδικασία την παρούσα απόφαση στον υπόχρεο.
Ακριβές Αντίγραφο ΜΕ ΕΝΤΟΛΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΥ
ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Η Υπάλληλος του Τμήματος Ο ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ
Διοικητικής Υποστήριξης
Σ22/4/2019 Κοινοποίηση του μέσου ετήσιου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή έτους 2018
Αριθ. Πρωτ Σ22/4
ΓΕΝΙΚΟ ΕΓΓΡΑΦΟ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ
Δ/ΝΣΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΔΙΑΔΟΧΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Ταχ. Δ/νση: Ακαδημίας 22 10671 Αθήνα
Πληροφορίες: Μ. Πολυχρονοπούλου
Αριθ. Τηλεφώνου: 210 3666322
FAX: 210 3666010
e-mail: d.sintaxeon@efka.gov.gr
ΘΕΜΑ: «Κοινοποίηση του μέσου ετήσιου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή έτους 2018».
Σας γνωρίζουμε ότι ο Μέσος Ετήσιος Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) για το έτος 2018 (με 'Έτος βάσης : 2005 = 100,0) είναι ίσος με 119,190.
Ακριβές Αντίγραφο
Η Προϊσταμένη Του Αυτοτελούς Τμήματος Διοικητικής Μέριμνας
Π. Κατωπόδη
Η ΠΡΟΙΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΑΤΤΑΛΙΑΛΗ
3785/Δ1/1367/2019 Τροποποίηση της αριθμ. 49480/Δ1/17035/ 3-10-2018 απόφασης του Υφυπουργού Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «Σύσταση Κλιμακίων Ομάδων, Υποομάδων Εργασίας στον Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ)» (Β΄ 4488)
Αριθμ. 3785/Δ1/1367/06-03-2019
(ΦΕΚ Β' 972/21-03-2019)
Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις:
α) του άρθρου 8 του ν. 2042/1992 «Αύξηση των συντάξεων και άλλες ασφαλιστικές διατάξεις» (Α’ 75),
β) του άρθρου 16 του ν. 3144/2003 «Κοινωνικός Διάλογος για την προώθηση της απασχόλησης και την κοινωνική προστασία και άλλες διατάξεις» (Α΄ 111),
γ) του άρθρου 6 του ν. 4281/2014 «Μέτρα στήριξης και ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, οργανωτικά θέματα Υπουργείου Οικονομικών και άλλες διατάξεις» (Α' 160), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 57 του ν. 4438/2016 «Ενιαίο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλειας Μεταρρύθμιση ασφαλιστικού συνταξιοδοτικού συστήματος Ρυθμίσεις φορολογίας εισοδήματος και τυχερών παιγνίων και άλλες διατάξεις» (Α' 85),
δ) των άρθρων 35-48 του κεφαλαίου ΙΑ του ν. 4052/2012 (Νόμος αρμοδιότητας Υπουργείων Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για εφαρμογή του νόμου «Έγκριση των Σχεδίων Συμβάσεων Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης μεταξύ του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (Ε.Τ.Χ.Σ.), της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Τράπεζας της Ελλάδος, του Σχεδίου του Μνημονίου Συνεννόησης μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Τράπεζας της Ελλάδος και άλλες επείγουσες διατάξεις για τη μείωση του δημοσίου χρέους και τη διάσωση της εθνικής οικονομίας» και άλλες διατάξεις) (Α' 41),
ε) της παρ. 2 του άρθρου 21 του ν. 4354/2015 «Διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, μισθολογικές ρυθμίσεις και άλλες επείγουσες διατάξεις εφαρμογής της συμφωνίας δημοσιονομικών στόχων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων» (Α' 176),
στ) του άρθρου 80 ν. 4387/2016 «Ενιαίο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλειας Μεταρρύθμιση ασφαλιστικού - συνταξιοδοτικού συστήματος Ρυθμίσεις φορολογίας εισοδήματος και τυχερών παιγνίων και άλλες διατάξεις» (Α' 85),
ζ) του π.δ/τος 134/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας» (Α' 168),
η) του π. δ/τος 73/2015 «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α' 116),
θ) του π.δ/τος 125/2016 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α' 210).
2. Την αριθμ. οικ. 44549/Δ9.12193/8-10-2015 απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Αναστάσιο Πετρόπουλο» (Β' 2169), όπως τροποποιήθηκε με την αριθμ. οικ. 59285/18416-12/12/2017 (Β' 4503), όμοια.
3. Το γεγονός ότι η χορήγηση επικουρικής σύνταξης και εφάπαξ βοηθήματος αποτελούν έναν εκ των δύο πυλών του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης της χώρας και επομένως θεσμούς απαραίτητους για το κοινωνικό σύνολο και τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής. Ως εκ τούτου η βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών απονομής αποτελεί έναν από τους πρωταρχικούς στρατηγικούς στόχους του Ταμείου.
4. Την ανάγκη εκκαθάρισης των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης και απονομής εφάπαξ παροχής του ΕΤΕΑΕΠ.
5. Το γεγονός ότι η δαπάνη που προκαλείται από την αποζημίωση των μελών των Κλιμακίων Ομάδων, Υποομάδων Εργασίας, θα καθορισθεί με κοινή υπουργική απόφαση που θα εκδοθεί σε μεταγενέστερο χρόνο.
6. Την αριθμ. 49480/Δ1/17035/2018 απόφαση του Υφυπουργού Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «Σύσταση Κλιμακίων Ομάδων, Υποομάδων Εργασίας στον Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ)» (Β΄ 4488).
7. Το αριθμ. 18156-28/01/2019 έγγραφο του ΕΤΕΑΕΠ με το οποίο διαβιβάσθηκε το απόσπασμα του πρακτικού της αριθμ. 101/23-01-2019 συνεδρίασης του ΔΣ του ΕΤΕΑΕΠ με την αριθμ. 82 απόφαση,
αποφασίζουμε:
Την παράταση του χρόνου λειτουργίας των Κλιμακίων Ομάδων, Υποομάδων Εργασίας για την εκκαθάριση των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης και απονομής εφάπαξ παροχής στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ), τα οποία συστάθηκαν με την αριθμ. 49480/Δ1/17035/2018 απόφαση του Υφυπουργού Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, έως 30-06-2019.
Την ένταξη στις εργασίες των Κλιμακίων Ομάδων, Υποομάδων Εργασίας των αιτημάτων για παράταση συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας, μετατροπής σύνταξης από αναπηρίας σε γήρατος, καθορισμού χρόνου και ποσού συμμετοχής, αναθεώρησης και γενικά όλων των ενεργειών που αποσκοπούν στην ολοκλήρωση του έργου της εφαρμογής των διατάξεων του ν. 4387/2016.
Κατά τα λοιπά ισχύει η 49480/Δ1/17035/2018 απόφαση.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 6 Μαρτίου 2019
Ο Υφυπουργός
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
30/003/000/1229/2019 Βεβαιώσεις - πιστοποιητικά για τις εξαγωγές αλκοολούχων ποτών, οίνων και ζύθου
Αθήνα 21/03/2019
Αρ. πρωτ.: 30/003/000/1229
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΧΗΜΕΙΟΥ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
Δ/ΝΣΗ ΑΛΚΟΟΛΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
ΤΜΗΜΑ (Α’) ΑΛΚΟΟΛΗΣ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ ΜΕ ΑΛΚΟΟΛΗ
Ταχ. Δ/νση : Αν. Τσόχα 16
Ταχ. Κώδικας: 11521 - Αθήνα
Πληροφορίες: Στ. Καραγιάννης
Τηλέφωνο: 210 6479231
Fax: 210 6468272
e-mail: alcohol_food@gcsl.gr
ΘΕΜΑ: Βεβαιώσεις – πιστοποιητικά για τις εξαγωγές αλκοολούχων ποτών, οίνων και ζύθου.
ΣΧΕΤ: Η υπ’ αριθ. 3008514/1460/00290/04-05-2010 εγκύκλιος της Διεύθυνσης Αλκοόλης, Αλκοολούχων Ποτών, Οίνου και Ζύθου.
Κατόπιν ερωτημάτων Χημικών Υπηρεσιών σχετικά με τις βεβαιώσεις που χορηγεί το Γ.Χ.Κ. κατά τις εξαγωγές (σε τρίτες χώρες) αλκοολούχων ποτών, οίνων και ζύθου, σύμφωνα με την ανωτέρω σχετική εγκύκλιο, παρέχονται οι ακόλουθες διευκρινίσεις:
1. Όπως είναι γνωστό, σύμφωνα με την ισχύουσα εθνική νομοθεσία για την αιθυλική αλκοόλη, τα αλκοολούχα ποτά και τον ζύθο (ν. 2969/2001, Α.Υ.Ο. 30/077/2131/23-08-2011, Α.Υ.Ο. 3002475/383/0029/02-02-2010, Νόμοι περί φορολογίας του ζύθου), αλλά και όπως ρητά αναφέρεται στη ανωτέρω σχετική εγκύκλιο, οι μονάδες παραγωγής αλκοολούχων ποτών (αποσταγματοποιεία, ποτοποιεία) και ζύθου (ζυθοποιεία) βρίσκονται υπό τον διαρκή και συστηματικό έλεγχο και εποπτεία των Χημικών Υπηρεσιών του Γ.Χ.Κ. οι οποίες, στο πλαίσιο ακριβώς αυτού του ελέγχου και εποπτείας, προβαίνουν στις εν λόγω μονάδες, μεταξύ των άλλων, και σε επιθεωρήσεις και για την τήρηση ή μη των διατάξεων της ενωσιακής νομοθεσίας για την υγιεινή και ασφάλεια των τροφίμων [κανονισμοί (ΕΚ) 852/2004 και 178/2002, αντίστοιχα]. Ιδιαίτερα σε ότι αφορά την υγιεινή και ασφάλεια της εξαγομένης αιθυλικής αλκοόλης, αλκοολούχων ποτών και ζύθων, υπενθυμίζεται ότι εφαρμόζονται οι ειδικότερες διατάξεις του άρθρου 11 του καν. (ΕΚ) 852/2004 και του άρθρου 12 του καν. (ΕΚ) 178/2002, ενώ σε ότι αφορά την τήρηση των ειδικών προδιαγραφών ποιότητας και ασφάλειας των εν λόγω προϊόντων εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις της, κατά περίπτωση, ειδικής νομοθεσίας [καν. (ΕΚ) 110/2008, καν.(ΕΚ) 1333/2008, καν.(ΕΚ) 1334/2008, καν. (ΕΚ) 1935/2004, Α.Υ.Ο. 30/077/2131/23-08-2011, Α.Υ.Ο. 3002475/383/0029/02-02-2010, Κώδικας νόμων περί φορολογίας του ζύθου, κλπ].
Οι προαναφερθέντες έλεγχοι και επιθεωρήσεις στις μονάδες παραγωγής αιθυλικής αλκοόλης, αλκοολούχων ποτών και ζύθου αποτελούν, ως γνωστόν, αντικείμενο της αποκλειστικής αρμοδιότητας του Γ.Χ.Κ. και ως εκ τούτου μόνο οι Χημικές Υπηρεσίες του Γ.Χ.Κ. είναι αρμόδιες για την έκδοση των σχετικών βεβαιώσεων προκειμένου για τις εξαγωγές αλκοολούχων ποτών ως και ζύθου.
Συνεπώς, θα πρέπει να επισημανθεί στους οικείους επιτηδευματίες (αποσταγματοποιούς, ποτοποιούς, ζυθοποιούς) ότι, προκειμένου για τη χορήγηση έγκυρων βεβαιώσεων εξαγωγής για τα οικεία προϊόντα τους, θα πρέπει να απευθύνονται αποκλειστικά και μόνο στις κατά τόπους αρμόδιες Χημικές Υπηρεσίες του Γ.Χ.Κ.
2. Σε ότι αφορά τον τομέα του οίνου, μετά την κατάργηση των άρθρων 12, 13, 14 και 15 του ν. 396/1976, από το άρθρο 64 (παρ. 8) του ν. 4235/2014, καθώς και της Απόφασης Α.Χ.Σ. 54/2012, από το άρθρο 2 (υποπαρ. Δ.11, σημείο 6) του ν. 4336/2015, οι Χημικές Υπηρεσίες δεν πραγματοποιούν, πλέον, επιθεωρήσεις στα οινοποιεία και στα εμφιαλωτήρια οίνων με σκοπό τον έλεγχο της τήρησης των διατάξεων για την υγιεινή των τροφίμων [καν. (ΕΚ) 852/2004 κλπ]. Συνεπώς, η χορήγηση βεβαιώσεων, από τις Χημικές Υπηρεσίες του Γ.Χ.Κ., για εξαγόμενους οίνους, υπαγόμενους στις διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013, θα πρέπει να γίνεται μόνο κατόπιν διενέργειας χημικής εξέτασης αντιπροσωπευτικών δειγμάτων των συγκεκριμένων προς εξαγωγή προϊόντων, όπως προβλέπεται στο σημείο (β) της παραγράφου Β της ανωτέρω σχετικής εγκυκλίου, ενώ δεν εφαρμόζονται πλέον τα οριζόμενα στο σημείο (α) της παραγράφου Β αυτής.
3. Με την ανωτέρω σχετική εγκύκλιο υπ’ αριθ. 3008514/1460/00290/04-05-2010, είχαν αποσταλεί υποδείγματα των βεβαιώσεων προκειμένου για τις εξαγωγές αλκοολούχων ποτών (παράρτημα Ι της εγκυκλίου), οίνων (παράρτημα ΙΙ της εγκυκλίου) και ζύθου (παράρτημα ΙΙΙ της εγκυκλίου). Εφ’ όσον, όπως προαναφέρθηκε, αλλά και όπως ρητά αναφέρεται στην εν λόγω εγκύκλιο, ο ασκούμενος έλεγχος και εποπτεία των αρμοδίων Χημικών Υπηρεσιών, σύμφωνα με την προαναφερθείσα ισχύουσα νομοθεσία, περιλαμβάνει και καλύπτει, μεταξύ των άλλων, τους ελέγχους για την τήρηση των κανονισμών (ΕΚ) 852/2004 και 178/2002, ως και της λοιπής σχετικής νομοθεσίας [καν.(ΕΚ) 1333/2008, καν.(ΕΚ) 1334/2008, καν. (ΕΚ) 1935/2004 κλπ], στα αποσταγματοποιεία, στα ποτοποιεία και στα ζυθοποιεία, οι σχετικές βεβαιώσεις εξαγωγής αιθυλικής αλκοόλης, αλκοολούχων ποτών και ζύθου (παραρτήματα Ι και ΙΙΙ της εγκυκλίου) κατ’ ουσίαν συνιστούν το απαιτούμενο από ορισμένες τρίτες χώρες «Πιστοποιητικό Υγείας» («Health Certificate») και συνεπώς, στην περίπτωση αυτή, μπορούν να φέρουν αυτόν τον τίτλο.
Σημειώνεται, γενικότερα, ότι οι σχετικές βεβαιώσεις εξαγωγής που χορηγούνται από τις Χημικές Υπηρεσίες μπορούν, εφ’ όσον απαιτείται από τις αρμόδιες αρχές των τρίτων χωρών, να διαφοροποιούνται, σε ένα βαθμό, σε σχέση με τα αποσταλέντα σχετικά υποδείγματα, αλλά, σε κάθε περίπτωση, το περιεχόμενο των σχετικών βεβαιώσεων – πιστοποιητικών θα πρέπει να βασίζεται στα σχετικά υποδείγματα ως και στην ισχύουσα νομοθεσία και, στην περίπτωση αυτή, κατόπιν της προηγούμενης σχετικής συνεννόησης με τη Διεύθυνσή μας.
4. Τέλος, σημειώνεται ότι, κατόπιν της έκδοσης της Α.Υ.Ο. 30/003/000/2030/18-05-2018 σχετικά με την παραγωγή και διάθεση ποτών από ζύμωση του κωδικού Σ.Ο. 2206, οι Χημικές Υπηρεσίες του Γ.Χ.Κ. είναι αρμόδιες, μεταξύ των άλλων, για τον έλεγχο της τήρησης της ισχύουσας ενωσιακής νομοθεσίας για την υγιεινή και την ασφάλεια των τροφίμων, σε ότι αφορά και τα ποτά από ζύμωση του κωδικού Σ.Ο. 2206 και τις μονάδες παραγωγής αυτών.
Συνεπώς, μπορούν να χορηγούν, κατόπιν αιτημάτων των ενδιαφερομένων παραγωγών, βεβαιώσεις - πιστοποιητικά εξαγωγής για ποτά από ζύμωση του κωδικού Σ.Ο. 2206, με βάση τα προαναφερθέντα υποδείγματα που χρησιμοποιούνται για τις περιπτώσεις των εξαγωγών αλκοολούχων ποτών και ζύθων, σύμφωνα με τη σχετική εγκύκλιο υπ’ αριθ. 3008514/1460/00290/04-05-2010.
Συνημμένως, αποστέλλονται, εκ νέου, τα υποδείγματα των, κατά τα ανωτέρω, βεβαιώσεων εξαγωγής (παρ. Ι, ΙΙ, ΙΙΙ της εγκυκλίου υπ’ αριθ. 3008514/1460/00290/04-05-2010), τροποποιημένα ως προς τον λογότυπο των Υπηρεσιών δεδομένης της εν τω μεταξύ σύστασης της Α.Α.Δ.Ε. Για κάθε σχετική διευκρίνιση ή περαιτέρω πληροφορία, παρακαλούμε να απευθύνεστε στη Διεύθυνσή μας.
Ο Προϊστάμενος της Δ/νσης
ΣΤ. ΣΑΜΙΟΣ
Άρθρα Η νέα νομοθεσία (ν. 4601/2019) για τους εταιρικούς μετασχηματισμούς - 32 θέματα που πρέπει να γνωρίζουμε
Η νέα νομοθεσία (ν. 4601/2019) για τους εταιρικούς μετασχηματισμούς - 32 θέματα
που πρέπει να γνωρίζουμε
[Επικαιροποίηση με την εγκύκλιο Ε.2048/21-3-2019]
Κωνσταντίνος Ιωαν. Νιφορόπουλος
Ορκωτός ελεγκτής λογιστής – «ΩΡΙΩΝ Α.Ε.Ο.Ε.Λ».
Επιστημονικός Συνεργάτης Taxheaven
Περιεχόμενα
1) Επιδιώξεις, αντικείμενο και τα περιεχόμενα του ν. 4601/2019.
2) Διατάξεις που καταργούνται (Άρθρο 147).
3) Διατάξεις που διατηρούνται σε ισχύ (Άρθρο 140).
4) Παραπομπές - Διασύνδεση με άλλους Νόμους (Άρθρο 142)
5) Διασυνοριακές συγχωνεύσεις κεφαλαιουχικών εταιρειών (Άρθρο 1).
6) Εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων (Άρθρο 1).
7) Μετασχηματισμοί εταιρειών που έχουν λυθεί ή κηρύχθηκαν σε πτώχευση (Άρθρο 3).
8) Έναρξη ισχύος του ν. 4601/2019 και μεταβατικές διατάξεις (Άρθρο 157 και 141).
9) Η σχέση του ν. 4601/2019 με τις αντίστοιχες Φορολογικές διατάξεις (Άρθρο 4).
10) Μορφές εταιρικών μετασχηματισμών που αφορά ο ν. 4601/2019 (Άρθρο 1).
11) Νομικές Μορφές Εταιρειών που αφορά (Άρθρο 2.)
12) «Ρόλος» με τον οποίο μπορούν να συμμετάσχουν στον μετασχηματισμό οι
Εταιρείες ( Άρθρο 2.)
13) Εμπειρογνώμονες (Άρθρο 10)
14) Προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων (Άρθρο 12)
15) Τα βήματα των Μετασχηματισμών κατά χρονική σειρά
16) Τι είναι «Συγχώνευση» και μορφές της (Άρθρο 6)
17) Τα στάδια και τα θέματα της «Συγχώνευσης» (Άρθρα 7 - 21)
18) Ειδικές Διατάξεις για τις Συγχωνεύσεις (Άρθρα 23 - 53.)
19) Τι είναι «Διάσπαση» και μορφές της (Άρθρα 54-57.)
20) Τα στάδια και τα θέματα της «Διάσπασης» με απορρόφηση (Άρθρα 58 - 73.)
21) Τα στάδια της «Διάσπασης» με Σύστασή Νέας Εταιρείας ή Νέων Εταιρειών (Άρθρο
74.)
22) Τα στάδια της «Διάσπασης» με απορρόφηση και με Σύστασή Νέας Εταιρείας ή Νέων
Εταιρειών (Άρθρο 75.)
23) Ειδικές Διατάξεις για τις Διασπάσεις (Άρθρα 76 - 103.)
24) Τι είναι «Μετατροπή» (Άρθρο 104.)
25) Τα στάδια και τα θέματα της «Μετατροπής» (Άρθρα 106 - 117.)
26) Ειδικές Διατάξεις για Μετατροπή Προσωπικών Εταιρειών (Άρθρα 118 - 127.)
27) Αυτοδίκαιη μετατροπή ετερόρρυθμης εταιρείας σε ομόρρυθμη εταιρεία και
αντίστροφα (Άρθρα 125 - 126.)
28) Ειδικές Διατάξεις για Μετατροπή Κεφαλαιουχικών Εταιρειών (Άρθρα 128 - 133.)
29) Ειδικές Διατάξεις για Μετατροπή ευρωπαϊκής εταιρείας (SE) σε ανώνυμη
εταιρεία και αντίστροφα (Άρθρο 134.)
30) Ειδικές Διατάξεις για Μετατροπή Αστικών Συνεταιρισμών (Άρθρα 135-138.)
31) Ειδικές Διατάξεις για Μετατροπή Συνεταιριστικής Εταιρείας (ΕΣΕτ) σε Αστικό
Συνεταιρισμό και αντίστροφα (Άρθρο 134.)
32) Αρμόδιο όργανο επίλυσης διαφορών (Άρθρο 5.)
1) Επιδιώξεις, αντικείμενο και τα
περιεχόμενα του ν. 4601/2019.
α) Επιδιώξεις, αντικείμενο του ν. 4601/2019
«Με το ν. 4601/2019, επιδιώκεται η αναμόρφωση του δικαίου των εταιρικών
μετασχηματισμών και η συστηματοποίησή του για πρώτη φορά σε ένα ενιαίο
νομοθετικό κείμενο και διευρύνεται το φάσμα των επιτρεπτών μετασχηματισμών..
Παράλληλα, τίθενται πλέον σαφή όρια ανάμεσα στην εταιρική διαδικασία συντέλεσης
των μετασχηματισμών και τη φορολογική μεταχείρισή τους. ……
Επιχειρούνται : .. δ) η αποφυγή και εξάλειψη φαινομένων δυσαρμονίας και
αξιολογικών αντινομιών μεταξύ του εν λόγω νομικού πλαισίου και αφενός του
ισχύοντος ενωσιακού δικαίου περί συγχωνεύσεων και διασπάσεων κεφαλαιουχικών
εταιριών (Οδηγία [ΕΕ] 2017/1132, Τίτλος ΙΙ: «Συγχωνεύσεις και Διασπάσεις
Κεφαλαιουχικών Εταιριών»),
[https://www.taxheaven.gr/laws/circular/view/id/28384] καθώς και η λήψη υπόψη
αντίστοιχων ενωσιακών πρωτοβουλιών (όπως η Πρόταση Οδηγίας της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής, της 25.4.2018, για την τροποποίηση της ανωτέρω Οδηγίας, όσον αφορά
τις διασυνοριακές μετατροπές, συγχωνεύσεις και διασπάσεις, COM(2018) 241
τελικό),» (αιτιολογική).
«Με δεδομένη την υπάρχουσα κατάσταση του δικαίου των εταιρικών μετασχηματισμών,
τρία (3) είναι τα μείζονα ζητήματα νομοθετικής πολιτικής τα οποία καλείται να
αντιμετωπίσει το προτεινόμενο νομοσχέδιο: (α) διευκόλυνση ή μη των
μετασχηματισμών με τα χαρακτηριστικά της καθολικής διαδοχής και της συνέχισης
της νομικής προσωπικότητας, (β) αντιμετώπιση των διαδικασιών μετασχηματισμού με
ενιαίο τρόπο, ανεξάρτητα από το είδος μετασχηματισμού ή τις εταιρικές μορφές που
συμμετέχουν σε αυτόν ή κατά περίπτωση προσέγγιση και (γ) εξισορρόπηση των
συμφερόντων των μετόχων ή εταίρων μειοψηφίας και των πιστωτών των
μετασχηματιζόμενων εταιριών με το συμφέρον ασφαλούς επέλευσης του αποτελέσματος
των μετασχηματισμών ή πρόταξη ορισμένων κατηγοριών συμφερόντων έναντι άλλων …
Οι εταιρικοί μετασχηματισμοί συντελούνται με τα μέσα που προβλέπει το εταιρικό
δίκαιο, τα δε νομικά αποτελέσματά τους είναι σύνθετα και επέρχονται ταυτοχρόνως
και αυτοδικαίως (unoactu) με την καταχώρισή τους στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο
(Γ.Ε.ΜΗ.): σε αυτό το χρονικό σημείο, πράγματι, οι μετασχηματιζόμενοι εταιρικοί
φορείς ενοποιούνται, διαιρούνται ή μεταβάλλουν, κατά περίπτωση, τη νομική μορφή
τους, χωρίς να προηγηθούν οι οχληρές διατυπώσεις της λύσης και εκκαθάρισής τους,
οι εταίροι τους καθίστανται αυτομάτως εταίροι των εταιρικών φορέων που
προέρχονται από τον μετασχηματισμό, ενώ η μεταβίβαση της περιουσίας των
μετασχηματιζόμενων φορέων πραγματοποιείται χωρίς εκκαθάριση, διανομή και
εισφορά, αλλά (πλην της περίπτωσης της μετατροπής) με καθολική διαδοχή, δηλαδή,
μεταβίβαση του συνόλου του ενεργητικού και παθητικού τους στον διάδοχο ή στους
διάδοχους εταιρικούς φορείς, χωρίς την ανάγκη μεταβίβασης καθενός περιουσιακού
στοιχείου χωριστά ……
Αντικείμενο του νόμου είναι κυρίως οι προϋποθέσεις, η διαδικασία και τα
αποτελέσματα των προβλεπόμενων κατηγοριών μετασχηματισμού, δηλαδή τα ζητήματα
εταιρικού δικαίου που ανακύπτουν από τους μετασχηματισμούς αυτούς.» (αιτιολογική).
Βασικό νομοθετικό πρότυπο του σχεδίου νόμου αποτέλεσε το υψηλής νομοτεχνικής
ποιότητας, σύγχρονο και λεπτομερές γερμανικό δίκαιο των μετασχηματισμών (άνω των
300 άρθρων), όπως ισχύει σήμερα, το οποίο ρυθμίζει όλες τις μορφές
μετασχηματισμών για όλους τους εταιρικούς τύπους (Umwandlungsgesetz της
28-10-1994, όπως ισχύει).
β) Περιεχόμενα του ν. 4601/2019
Ο νόμος ( μόνο το τμήμα, που αναφέρεται στους «Εταιρικούς Μετασχηματισμούς» )
αποτελείται 147 άρθρα, χωρισμένα σε πέντε (5) μέρη, ένα για καθεμία από τις
βασικές μορφές μετασχηματισμών, πλέον το εισαγωγικό μέρος και το μέρος με τις
τελικές και μεταβατικές διατάξεις.
Στους Εταιρικούς Μετασχηματισμούς αναφέρεται το Πρώτο Τμήμα του ν. 4601/2018,
ενώ το Δεύτερο Τμήμα αναφέρεται στην «Εναρμόνιση του Νομοθετικού πλαισίου με τις
διατάξεις της Οδηγίας 2014/55/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου
της 16ης Απρίλιου 2014 για την έκδοση Ηλεκτρονικών Τιμολογίων στο πλαίσιο
Δημοσίων Συμβάσεων (Εε L 133)».
Ειδικότερα τα περιεχόμενα έχουν ως εξής :
TMHMA ΠΡΩΤΟ ΕΤΑΙΡΙΚΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ
Τα ανωτέρω αναλύονται στα επόμενα κεφάλαια:
ΜΕΡΟΣ Α΄ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ - ΚΟΙΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
ΜΕΡΟΣ Β΄ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΜΕ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΜΕ ΣΥΣΤΑΣΗ ΝΕΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΜΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΜΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΑΝΩΝΥΜΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΜΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ
ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ΄ ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΜΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η΄ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΜΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ
(SE)
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θ΄ ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΜΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΑΣΤΙΚΩΝ
ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι΄ ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΜΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ
ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ (ΕΣΕτ)
ΜΕΡΟΣ Γ΄ΔΙΑΣΠΑΣΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΜΕ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΜΕ ΣΥΣΤΑΣΗ ΝΕΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Η ΝΕΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄ ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΜΕ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΚΑΙ ΜΕ ΣΥΣΤΑΣΗ ΝΕΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Η ΝΕΩΝ
ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄ ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΜΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄ ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΜΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΑΝΩΝΥΜΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ΄ ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΜΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ
ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η΄ ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΜΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θ΄ ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΜΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ
(SE)
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι΄ ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΜΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΑ΄ ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΜΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ
ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ (ΕΣΕτ)
ΜΕΡΟΣ Δ΄ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄ ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ (SE) ΣΕ
ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄ ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄ ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗΣ
ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ (ΕΣΕτ) ΣΕ ΑΣΤΙΚΟ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΑ
ΜΕΡΟΣ Ε΄ ΤΕΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
2) Διατάξεις που καταργούνται (Άρθρο
147).
Με την επιφύλαξη της παραγράφου 2 του άρθρου 141 (Μεταβατικές Διατάξεις), από
την 15η Απριλίου 2019 καταργούνται (Ισχύουν μόνο για τις περιπτώσεις
μετασχηματισμών, που βρίσκονται σε εξέλιξη):
α) τα άρθρα 66 έως 89 του κ.ν. 2190/1920,
β) τα άρθρα 51 και 53-55 του ν. 3190/1955,
γ) το δεύτερο εδάφιο του άρθρου 87, τα άρθρα 106 έως 115 και τα άρθρα 282, 282Α
και 283 του ν. 4072/2012,
δ) οι παράγραφοι 4 και 5 του άρθρου 10 και το άρθρο 16 του ν. 1667/1986,
ε) η παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 2166/1993 [ Το κείμενο του δεύτερου εδαφίου που
ισχύει μέχρι την 15η Απριλίου 2019 είναι : "3.Η πράξη με την οποία μία ανώνυμη
εταιρεία χωρίς να λυθεί εισφέρει το σύνολο ή έναν ή περισσότερους κλάδους της
δραστηριότητας της σε μίαν άλλη ανώνυμη εταιρεία έναντι μετοχών της λήπτριας
εταιρείας δεν αποτελεί διάσπαση ανώνυμης εταιρείας και δεν διέπεται από τα άρθρα
81 έως 89 του κ.ν. 2190/1920."] ,
στ) κάθε άλλη γενική ή ειδική διάταξη, η οποία αντίκειται στις διατάξεις του
παρόντος.
……………………
Στην φορολογική εγκύκλιο Ε.2048/21-3-2019, σχετικά με τα ανωτέρω θέματα
ορίζονται τα εξής:
Ζ. Άρθρο 147 ν. 4601/2019 (Καταργούμενες διατάξεις)
Επισημαίνεται ότι με τις διατάξεις της περ. ε' του άρθρου 147 καταργείται ρητά η
παρ.3 του άρθρου 4 του ν.2166/1993 με την οποία οριζόταν ότι η πράξη με την
οποία μία ανώνυμη εταιρεία χωρίς να λυθεί εισφέρει το σύνολο ή έναν ή
περισσότερους κλάδους της δραστηριότητάς της σε μία άλλη ανώνυμη εταιρεία έναντι
μετοχών της λήπτριας εταιρείας δεν αποτελεί διάσπαση και δεν διέπεται από τα
άρθρα 81 έως 89 του καταργηθέντος του κ.ν.2190/1920, καθόσον πλέον η απόσχιση
κλάδου προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 57 του κοινοποιούμενου νόμου.
3) Διατάξεις που διατηρούνται σε ισχύ
(Άρθρο 140).
α) Ειδικές διατάξεις εταιρικού δικαίου που ρυθμίζουν θέματα μετασχηματισμών
άλλων εταιρικών μορφών, ιδίως όσον αφορά το επιτρεπτό, τις προϋποθέσεις, τη
διαδικασία πραγματοποίησης και τα αποτελέσματά τους, παραμένουν σε ισχύ.
β) Ειδικές διατάξεις που ρυθμίζουν ζητήματα μετασχηματισμών, για συγκεκριμένες
κατηγορίες επιχειρήσεων ή για επιχειρήσεις που υπόκεινται σε ειδική εποπτεία ή
προβλέπουν μεταξύ άλλων την έκδοση ειδικής εγκριτικής απόφασης, παραμένουν σε
ισχύ. Για όσα θέματα δεν ρυθμίζονται από τις διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου,
εφαρμόζονται οι διατάξεις του παρόντος.
γ) Εταιρικοί μετασχηματισμοί του παρόντος, οι οποίοι πραγματοποιούνται από ή
στους οποίους μετέχει πιστωτικό ίδρυμα ή άλλο νομικό πρόσωπο που εμπίπτει στο
πεδίο εφαρμογής του άρθρου 16 του ν. 2515/1997 (Α΄154) διέπονται από τις
διατάξεις του παρόντος συμπληρωματικά προς τις διατάξεις του άρθρου 16 του ν.
2515/1997, οι οποίες παραμένουν σε ισχύ.
……………………
Στην φορολογική εγκύκλιο Ε.2048/21-3-2019, σχετικά με τα ανωτέρω θέματα
ορίζονται τα εξής:
Δ. Άρθρο 140 ν. 4601/2019 (Διατηρούμενες σε ισχύ διατάξεις)
Με το άρθρο 140 του ν.4601/2019, ορίζονται τα ακόλουθα:
(α) Ειδικές διατάξεις εταιρικού δικαίου που ρυθμίζουν θέματα μετασχηματισμών
άλλων εταιρικών μορφών από εκείνες της παραγράφου 1 του άρθρου 2, ιδίως όσον
αφορά το επιτρεπτό, τις προϋποθέσεις, τη διαδικασία πραγματοποίησης και τα
αποτελέσματά τους, παραμένουν σε ισχύ (παρ.1).
(β) Ειδικές διατάξεις που ρυθμίζουν ζητήματα μετασχηματισμών, για συγκεκριμένες
κατηγορίες επιχειρήσεων ή για επιχειρήσεις που υπόκεινται σε ειδική εποπτεία ή
προβλέπουν μεταξύ άλλων την έκδοση ειδικής εγκριτικής απόφασης, παραμένουν σε
ισχύ. Για όσα θέματα δεν ρυθμίζονται από τις διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου,
εφαρμόζονται οι διατάξεις του ν. 4601/2019 (παρ.2).
(γ) Εταιρικοί μετασχηματισμοί του εν λόγω νόμου, οι οποίοι πραγματοποιούνται ή
στους οποίους μετέχει πιστωτικό ίδρυμα ή άλλο νομικό πρόσωπο που εμπίπτει στο
πεδίο εφαρμογής του άρθρου 16 του ν. 2515/1997 διέπονται από τις διατάξεις του
ν. 4601/2019 συμπληρωματικά προς τις διατάξεις του άρθρου 16 του ν. 2515/1997
(παρ.3).
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση επί της παρ. 3 του άρθρου 140, διασφαλίζεται
αφενός η διατήρηση των ειδικών ρυθμίσεων που προβλέπει το άρθρο 16 του ν.
2515/1997 (εγκριτική απόφαση της εποπτικής αρχής, ειδικές φορολογικές ρυθμίσεις
ή θέματα μεταγραφών, τρόπος ενοποίησης στοιχείων ενεργητικού-παθητικού, κοκ) και
αφετέρου η δυνατότητα και των νομικών αυτών προσώπων να προβούν σε εταιρικούς
μετασχηματισμούς του παρόντος νόμου οι οποίοι δεν περιγράφονται ρητά στον ν.
2515/1997.
4) Παραπομπές - Διασύνδεση με άλλους
Νόμους (Άρθρο 142)
Όπου διάταξη νόμου παραπέμπει στις περί συγχωνεύσεων, διασπάσεων ή μετατροπών
διατάξεις του κ.ν. 2190/1920, των νόμων 3190/1955, 4072/2012 και 1667/1986 ή
άλλων νομοθετημάτων, όσον αφορά εταιρικές μορφές, από την έναρξη ισχύος του
παρόντος η παραπομπή αυτή νοείται ότι αναφέρεται στις αντίστοιχες διατάξεις του
παρόντος.
……………………
Στην φορολογική εγκύκλιο Ε.2048/21-3-2019, σχετικά με τα ανωτέρω θέματα
ορίζονται τα εξής:
ΣΤ. Άρθρο 142 ν. 4601/2019 (Παραπομπές)
Με τις διατάξεις του άρθρου 142 ορίζεται ότι όπου διάταξη νόμου παραπέμπει στις
περί συγχωνεύσεων, διασπάσεων ή μετατροπών διατάξεις του κ.ν. 2190/1920, των
νόμων 3190/1955, 4072/2012 και 1667/1986 ή άλλων νομοθετημάτων, όσον αφορά
εταιρικές μορφές που εμπίπτουν στην παράγραφο 1 του άρθρου 2, από την έναρξη
ισχύος του παρόντος η παραπομπή αυτή νοείται ότι αναφέρεται στις αντίστοιχες
διατάξεις του ν. 4601/2019.
5) Διασυνοριακές συγχωνεύσεις
κεφαλαιουχικών εταιρειών (Άρθρο 1).
Οι διασυνοριακές συγχωνεύσεις κεφαλαιουχικών εταιρειών, σύμφωνα με τις διατάξεις
του ν. 3777/2009 (Α΄127) δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Νόμου 4601/2019.
Και τούτο για τον λόγο ότι, ενόψει της υφιστάμενης Πρότασης Οδηγίας της
Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 25.4.2018, για την τροποποίηση της Οδηγίας (ΕΕ)
2017/1132 όσον αφορά τις διασυνοριακές μετατροπές, συγχωνεύσεις και διασπάσεις
(COM[2018] 241 τελικό), οποιαδήποτε παρέμβαση του εσωτερικού νομοθέτη στο πεδίο
αυτό θα προκαταλάμβανε ανεπίτρεπτα την ενωσιακή νομοθετική πρωτοβουλία.
6) Εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων
(Άρθρο 1).
Οι διατάξεις του ν. 4601/2019, δεν εφαρμόζονται κατά τη χρήση των εργαλείων, των
εξουσιών και των μηχανισμών εξυγίανσης που προβλέπονται στο άρθρο 2 του ν.
4335/2015 Ανάκαμψη και εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων
επενδύσεων (ενσωμάτωση οδηγίας 2014/59/ΕΕ, ΕΕ L 173) και άλλες διατάξεις.
7) Μετασχηματισμοί εταιρειών που
έχουν λυθεί ή κηρύχθηκαν σε πτώχευση (Άρθρο 3).
Σε εταιρικό μετασχηματισμό, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος μπορεί να
μετάσχουν και εταιρείες που έχουν λυθεί λόγω παρόδου του χρόνου διάρκειας ή με
απόφαση της συνέλευσης ή των εταίρων τους, καθώς επίσης και εταιρείες που
κηρύχθηκαν σε πτώχευση, εφόσον μετά την κήρυξη της πτώχευσης επικυρώθηκε
τελεσίδικα το σχέδιο αναδιοργάνωσης ή εξοφλήθηκαν όλοι οι πτωχευτικοί πιστωτές,
σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 164 του Πτωχευτικού Κώδικα (ν. 3588/2007,). Η
διάταξη του προηγούμενου εδαφίου δεν εφαρμόζεται, εφόσον έχει αρχίσει η διανομή
του προϊόντος της εκκαθάρισης.
8) Έναρξη ισχύος του ν. 4601/2019 και
μεταβατικές διατάξεις (Άρθρο 157 και 141).
Η ισχύς του Τμήματος Α΄[ΕΤΑΙΡΙΚΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ] (άρθρα 1-147) αρχίζει την 15η
Απριλίου 2019.
Για τον προσδιορισμό του χρονικού πεδίου εφαρμογής των διατάξεων του νόμου,
λαμβάνονται υπόψη: η ημερομηνία του σχεδίου της σύμβασης συγχώνευσης και
διάσπασης και ο χρόνος λήψης απόφασης για τη μετατροπή .
Ειδικότερα, ο νόμος εφαρμόζεται σε:
α) συγχωνεύσεις στις οποίες η ημερομηνία του σχεδίου του άρθρου 7 είναι
μεταγενέστερη της ενάρξεως ισχύος του, για οποιαδήποτε από τις εταιρείες που
μετέχουν στη συγχώνευση,
β) διασπάσεις στις οποίες η ημερομηνία του σχεδίου του άρθρου 59 είναι
μεταγενέστερη της ενάρξεως ισχύος του, για οποιαδήποτε από τις εταιρείες που
μετέχουν στη διάσπαση,
γ) μετατροπές στις οποίες η απόφαση του άρθρου 108 λαμβάνεται μετά την έναρξης
ισχύος του.
Μετασχηματισμοί οι οποίοι δεν εμπίπτουν στις διατάξεις των περιπτώσεων α έως γ,
συνεχίζουν να διέπονται από τις προϊσχύουσες διατάξεις.
……………………
Στην φορολογική εγκύκλιο
Ε.2048/21-3-2019, σχετικά με τα ανωτέρω θέματα ορίζονται τα εξής:
Ε. Άρθρο 141 ν. 4601/2019 (Μεταβατικές διατάξεις)
1. Με τις διατάξεις του άρθρου 141 ορίζεται ότι ο ν. 4601/2019 εφαρμόζεται σε:
α) συγχωνεύσεις στις οποίες η ημερομηνία του σχεδίου του άρθρου 7 είναι
μεταγενέστερη της ενάρξεως ισχύος του, για οποιαδήποτε από τις εταιρείες που
μετέχουν στη συγχώνευση,
β) διασπάσεις στις οποίες η ημερομηνία του σχεδίου του άρθρου 59 είναι
μεταγενέστερη της ενάρξεως ισχύος του, για οποιαδήποτε από τις εταιρείες που
μετέχουν στη διάσπαση,
γ) μετατροπές στις οποίες η απόφαση του άρθρου 108 λαμβάνεται μετά την έναρξη
ισχύος του.
2. Κατά συνέπεια, μετασχηματισμοί διενεργούμενοι με τις διατάξεις των
αναπτυξιακών νομοθετημάτων στους οποίους οι ανωτέρω προβλεπόμενες από τις περ.
α'-γ' του άρθρου 141 ημερομηνίες είναι προγενέστερες της έναρξης ισχύος του ν.
4601/2019 (15.4.2019, σχετ. το άρθρο 157 ν. 4601/2019) δεν θίγονται από την
εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4601/2019.
9) Η σχέση του ν. 4601/2019 με τις
αντίστοιχες Φορολογικές διατάξεις (Άρθρο 4).
«Το άρθρο 4 ρυθμίζει το νευραλγικό ζήτημα της σχέσης με τις διατάξεις άλλων
νόμων, φορολογικού ή αναπτυξιακού περιεχομένου, οι οποίες αναφέρονται επίσης σε
μετασχηματισμούς. Οι συγκεκριμένες διατάξεις διατηρούνται σε ισχύ όσον αφορά τις
φορολογικού χαρακτήρα ρυθμίσεις τους. Σε σχέση, όμως, με τα εταιρικού δικαίου
ζητήματα που αφορούν τις προϋποθέσεις, τη διαδικασία και τα αποτελέσματα των
μετασχηματισμών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του νομου, κατισχύουν οι
διατάξεις του τελευταίου.
Η παροχή φορολογικών κινήτρων στο πλαίσιο της διενέργειας μετασχηματισμών μεταξύ
εταιριών αποτελεί καίριας σημασίας δικαιοπολιτική επιλογή, μέσω της οποίας
προάγεται η πρωτοβουλία δημιουργίας ισχυρότερων οικονομικών μονάδων. Ωστόσο, η
παρέμβαση της φορολογικής νομοθεσίας στο πεδίο αυτό πρέπει να τελεί σε αρμονία
με τις αρχές και το σύστημα των κανόνων του εταιρικού δικαίου, ενωσιακών και
εθνικών.
Ειδικότερα, ο φορολογικός νομοθέτης υπεισέρχεται ορισμένες φορές στο κανονιστικό
πεδίο της εταιρικής νομοθεσίας και μεταβάλλει ουσιώδεις αξιολογήσεις της. Τούτο
συμβαίνει ιδίως με τις διατάξεις του άρθρου 2 παράγραφοι 1, 2 και 4 του ν.
2166/1993.
Προς τον σκοπό διευκόλυνσης του μετασχηματισμού, συγκεκριμένα, οι εν λόγω
διατάξεις υπαγορεύουν την απλή λογιστική ενοποίηση των στοιχείων ενεργητικού και
παθητικού των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων, καθιστώντας, έτσι, μη αναγκαία
μία σειρά εγγυήσεων, οι οποίες θεσπίζονται από τον νομοθέτη του εταιρικού
δικαίου για την ενημέρωση των εταίρων των μετασχηματιζόμενων εταιριών, αλλά και
για την ουσιαστική δικαιολόγηση της απόφασής τους για πραγματοποίηση του
μετασχηματισμού, στον βαθμό που αυτός συνδέεται πάντοτε με ουσιώδεις μεταβολές
στη νομική θέση και στα δικαιώματά τους (ιδίως εκείνα των μειοψηφούντων
εταίρων). Τέτοιου είδους εγγυήσεις είναι η υποχρεωτική επιστράτευση μίας ή
περισσότερων επιστημονικά αποδεκτών μεθόδων προσδιορισμού της προτεινόμενης
σχέσης ανταλλαγής, ο προσδιορισμός των αξιών που προκύπτουν από την εφαρμογή
κάθε τέτοιας μεθόδου, η εξειδίκευση της καταλληλότητας και της βαρύτητας κάθε
μεθόδου, όπως επίσης και των τυχόν δυσκολιών που προέκυψαν κατά την αποτίμηση,
δηλαδή, κατά τον καθορισμό των αξιών που χρησιμοποιήθηκαν ως βάση για την
προτεινόμενη σχέση ανταλλαγής (άρθρο 10 παρ. 5 και 62 του νομού). Εφόσον οι
εγγυήσεις αυτές απουσιάζουν, ο καθορισμός των δικαιωμάτων των εταίρων, μετά τη
συντέλεση του μετασχηματισμού, επαφίεται μόνο στην απόφαση της πλειοψηφίας
(πρβλ. άρθρο 2 παρ. 4 του ν. 2166/1993) και, έτσι, ενδέχεται να στερείται
ουσιαστικού ερείσματος. Εξάλλου, στο πεδίο ειδικά των μετασχηματισμών μεταξύ
ανωνύμων εταιριών, οι πιο πάνω αναφερόμενες εγγυήσεις επιβάλλονται ευθέως και
από το ενωσιακό δίκαιο (βλ. άρθρο 96 παρ. 2 και 142 παρ. 2 της Οδηγίας [ΕΕ]
2017/1132), του οποίου οι διατάξεις υπερέχουν του εσωτερικού δικαίου. Θα ήταν
ευκταίο, συνεπώς, στο πλαίσιο μιας μελλοντικής νομοθετικής πρωτοβουλίας, να
επανεκτιμηθεί από τον φορολογικό νομοθέτη το σημερινό καθεστώς παροχής
φορολογικών κινήτρων σε εταιρικούς μετασχηματισμούς, μέσω αφενός του
εξορθολογισμού τους και αφετέρου της πλήρους ευθυγράμμισής τους με το σύστημα
του νόμου. Μέχρι την ανάληψη της νομοθετικής αυτής πρωτοβουλίας, οι παραπάνω
αναφερθείσες διατάξεις του ν. 2166/1993 θα είναι ερμηνευτέες (εν μέρει και για
λόγους σύμφωνης με την Οδηγία [ΕΕ] 2017/1132 ερμηνείας) υπό το πρίσμα του κανόνα
της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, το οποίο, σε ζητήματα εταιρικού δικαίου
δίνει το προβάδισμα στις διατάξεις του παρόντος νομοσχεδίου. Με αυτήν την
έννοια, η λογιστική ενοποίηση των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού των
μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων, σύμφωνα με τον ν. 2166/1993, θα παραμένει
δυνατή στις ακόλουθες περιπτώσεις:
(α) εφόσον όλοι οι εταίροι των μετασχηματιζόμενων εταιριών συμφώνησαν να μην
εξετασθεί το σχέδιο σύμβασης συγχώνευσης ή διάσπασης από ανεξάρτητο
εμπειρογνώμονα και να μην συνταχθεί σχετική έκθεση (άρθρο 10 παρ. 7 και 62 του
παρόντος νομοσχεδίου) και
(β) στην περίπτωση που στη συγχώνευση ή στη διάσπαση μετέχουν προσωπικές
εταιρίες, υπό την προϋπόθεση ότι κανένας εταίρος δεν ζήτησε την εξέταση του
σχεδίου από εμπειρογνώμονες (άρθρο 28 παρ. 1 και 81παρ. 1 του παρόντος
νομοσχεδίου)» (Αιτιολογική).
Ειδικότερα:
α) Οι φορολογικοί και αναπτυξιακοί νόμοι που αφορούν τους Μετασχηματισμούς
διατηρούνται σε ισχύ.
Oι διατάξεις του ν.δ. 1297/1972 (Α΄217), των νόμων 2166/1993 (Α΄137), 4172/2013
(Α΄167) [ άρθρα 51-56 ] και άλλων νόμων, ιδίως φορολογικού ή αναπτυξιακού
περιεχομένου, οι οποίες αναφέρονται σε μετασχηματισμούς που αποτελούν
αντικείμενο του παρόντος, διατηρούνται σε ισχύ ως προς τις φορολογικές τους
ρυθμίσεις και τα παρεχόμενα πλεονεκτήματα ή κίνητρα. Κατά τα λοιπά, οι
αναφερόμενοι στα νομοθετήματα αυτά μετασχηματισμοί διέπονται από τις διατάξεις
του παρόντος, ιδίως όσον αφορά το επιτρεπτό, τις προϋποθέσεις, τη διαδικασία
πραγματοποίησης και τα αποτελέσματά τους.
Σημειώνεται ότι:
(1) Οι διατάξεις του ν.δ. 1297/1972 εφαρμόζονται επί συγχωνεύσεως ή μετατροπής
επιχειρήσεων, οποιασδήποτε μορφής [ άρα και Ατομικής ] , σε ανώνυμη εταιρεία ή
προς το σκοπό ίδρυσης ανώνυμης εταιρείας, καθώς και επί συγχωνεύσεως ή
μετατροπής επιχειρήσεων, οποιασδήποτε μορφής, εφόσον σε αυτές δεν περιλαμβάνεται
ανώνυμη εταιρεία, σε εταιρεία περιορισμένης ευθύνης ή προς το σκοπό ίδρυσης
εταιρείας περιορισμένης ευθύνης.
(2) Οι διατάξεις του 2166/1993 εφαρμόζονται στις ακόλουθες περιπτώσεις:
α. Μετατροπής ή συγχώνευσης επιχειρήσεων [άρα και Ατομικής] εγκατεστημένων στην
Ελλάδα οιασδήποτε μορφής, σε ημεδαπή ανώνυμη εταιρία ή εταιρία περιορισμένης
ευθύνης.
β. Απορροφήσεως επιχειρήσεων οιασδήποτε μορφής από υφιστάμενη ημεδαπή ανώνυμη
εταιρία ή εταιρία περιορισμένης ευθύνης.
γ. Συγχωνεύσεως ανωνύμων εταιριών κατά την έννοια των άρθρων 68 παρ.1 και 79 του
κ.ν. 2190/1920.
δ. Διασπάσεως ανωνύμων εταιριών κατά την έννοια του άρθρου 81 παράγραφος 1 του
κ.ν. 2190/1920 (ΦΕΚ 144 Α'), με την προϋπόθεση ότι οι διασπώμενες απορροφούνται
από υφιστάμενες ανώνυμες εταιρείες.
ε. Εισφοράς από λειτουργούσα επιχείρηση ενός ή περισσότερων κλάδων ή τμημάτων
της σε λειτουργούσα ανώνυμη εταιρία.
στ. Συγχώνευσης αστικών συνεταιρισμών του ν. 1667/1986 (ΦΕΚ 204 Α') με σκοπό την
ίδρυση νέου αστικού συνεταιρισμού του νόμου αυτού.
Οι μετασχηματιζόμενες επιχειρήσεις πρέπει να τηρούν βιβλία τρίτης (Γ) κατηγορίας
του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων Π.Δ.186/1992 (ΦΕΚ 84 Α') και να έχουν συντάξει
τουλάχιστον έναν ισολογισμό για δωδεκάμηνο ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
«Το μεγαλύτερο μέρος των παραπάνω αναφερόμενων (αριθμ. 1 και 2 ) κατηγοριών
μετασχηματισμών κινείται στα όρια του ισχύοντος εταιρικού δικαίου και αυτό όχι
μόνον εξαιτίας των εταιρικών μορφών που μπορούν να συμμετάσχουν σε αυτούς, αλλά
και εξαιτίας της ίδιας της δομής ορισμένων από αυτούς. Η παρέμβαση του
φορολογικού δικαίου δημιουργεί ασάφεια όχι μόνον ως προς το ποιος
μετασχηματισμός επιτρέπεται, αλλά και ως προς το πώς υλοποιείται ένας τέτοιος
μετασχηματισμός». (αιτιολογική)
β) Οι «Φορολογικοί» μετασχηματισμοί διέπονται, από τις διατάξεις της οικείας
εταιρικής νομοθεσίας.
Εφόσον στις διατάξεις των ανωτέρω φορολογικών νόμων προβλέπονται μορφές ή
υποκείμενα μετασχηματισμών που δεν αναφέρονται στον ν. 4601/2019, οι
μετασχηματισμοί αυτοί διέπονται, όσον αφορά ιδίως το επιτρεπτό, τις
προϋποθέσεις, τη διαδικασία και τα αποτελέσματά τους, από τις διατάξεις της
οικείας εταιρικής νομοθεσίας.
Ειδικά οι περιπτώσεις εισφοράς ή απόσχισης κλάδου ή κλάδων από λειτουργούσα
επιχείρηση ή εταιρεία, σε άλλη εταιρεία, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.δ.
1297/1972 και του ν. 2166/1993, καθώς και της μετατροπής υποκαταστήματος σε
νεοσυσταθείσα εταιρεία που αποτελεί θυγατρική της εισφέρουσας εταιρείας κατά την
έννοια της παρ. 2 του άρθρου 52 του ν. 4172/2013, συνιστούν αποσχίσεις κλάδου
κατά το άρθρο 57 και διέπονται από τις διατάξεις του παρόντος, ιδίως, όσον αφορά
το επιτρεπτό, τις προϋποθέσεις, τις διαδικασίες και τα αποτελέσματά τους.
«Η κύρια αδυναμία του σχεδίου νόμου για τους εταιρικούς μετασχηματισμούς
εντοπίζεται στη σχέση του με το φορολογικό πλαίσιο. Καθώς οι εταιρικοί
μετασχηματισμοί έχουν σημαντικές φορολογικές προεκτάσεις που επηρεάζουν άμεσα τη
λήψη επιχειρηματικών αποφάσεων, οι νέες δυνατότητες που παρέχονται θα ακυρωθούν
στην πράξη, εάν δεν ακολουθήσει άμεσα η τροποποίηση των αντίστοιχων φορολογικών
διατάξεων, με τρόπο που να εξασφαλιστεί η εναρμόνιση των δύο πλαισίων. Δίχως
κάποια αντιμετώπιση των φορολογικών θεμάτων, αντίστοιχη με το εταιρικό δίκαιο, ο
νέος νόμος θα είναι ένα ατελές βήμα, εξαιτίας των πολλών φορολογικών κενών και
των δυνατοτήτων για αμφισβητήσιμες ερμηνείες ως προς τη φορολογική αντιμετώπιση
των μετασχηματισμών. Για αυτό το λόγο, επιβάλλεται η άμεση αναθεώρηση του
θεσμικού πλαισίου των αποδιδόμενων φορολογικών κινήτρων για τους
μετασχηματισμούς, ώστε να εναρμονίζεται με το νέο εταιρικό δίκαιο και να
ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες….» (Σ.Ε.Β - Θετικό αλλά μισό βήμα το
νέο πλαίσιο εταιρικών μετασχηματισμών αν δεν ακολουθήσει άμεσα αντιστοίχιση με
φορολογία και ειδικά κίνητρα - 11 Δεκεμβρίου 2018)
http://www.sev.org.gr/Uploads/Documents/51741/etairikoi_metasximatismoi.pdf
…………………….
Στην φορολογική εγκύκλιο Ε.2048/21-3-2019, σχετικά με τα ανωτέρω θέματα
ορίζονται τα εξής:
«Β. Άρθρο 4 ν. 4601/2019 (Σχέση με φορολογικές διατάξεις)
1. Με το άρθρο 4 του ν. 4601/2019 ρυθμίζονται ζητήματα της σχέσης των εταιρικών
μετασχηματισμών του νόμου αυτού με τις διατάξεις άλλων νόμων, φορολογικού ή
αναπτυξιακού περιεχομένου.
Συγκεκριμένα, με τις διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 1 του νόμου αυτού ορίζεται ότι
οι διατάξεις του ν.δ. 1297/1972, των ν. 2166/1993, 4172/2013 και άλλων νόμων,
ιδίως φορολογικού ή αναπτυξιακού περιεχομένου, οι οποίες αναφέρονται σε
μετασχηματισμούς που αποτελούν αντικείμενο του παρόντος, διατηρούνται σε ισχύ ως
προς τις φορολογικές τους ρυθμίσεις και τα παρεχόμενα πλεονεκτήματα ή κίνητρα.
Κατά τα λοιπά, οι αναφερόμενοι στα νομοθετήματα αυτά μετασχηματισμοί διέπονται
από τις διατάξεις του νόμου αυτού, ιδίως όσον αφορά το επιτρεπτό, τις
προϋποθέσεις, τη διαδικασία πραγματοποίησης και τα αποτελέσματά τους.
2. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της παρ.2 του ίδιου άρθρου και νόμου ορίζεται ότι
εφόσον στις διατάξεις των παραπάνω αναφερομένων αναπτυξιακών νόμων και του ΚΦΕ
προβλέπονται μορφές ή υποκείμενα μετασχηματισμών που δεν αναφέρονται στα άρθρα 1
και 2 του νέου νόμου ή δεν καταλαμβάνονται από τα άρθρα αυτά, οι μετασχηματισμοί
αυτοί διέπονται, όσον αφορά ιδίως το επιτρεπτό, τις προϋποθέσεις, τη διαδικασία
και τα αποτελέσματά τους, από τις διατάξεις της οικείας εταιρικής νομοθεσίας.
Ειδικά οι περιπτώσεις εισφοράς ή απόσχισης κλάδου ή κλάδων από λειτουργούσα
επιχείρηση ή εταιρεία, σε άλλη εταιρεία, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.δ.
1297/1972 και του ν. 2166/1993, καθώς και της μετατροπής υποκαταστήματος σε
νεοσυσταθείσα εταιρεία που αποτελεί θυγατρική της εισφέρουσας εταιρείας κατά την
έννοια της παρ. 2 του άρθρου 52 του ν. 4172/2013, συνιστούν αποσχίσεις κλάδου
κατά το άρθρο 57 του ν. 4601/2019 και διέπονται από τις διατάξεις του νόμου
αυτού, ιδίως, όσον αφορά το επιτρεπτό, τις προϋποθέσεις, τις διαδικασίες και τα
αποτελέσματά τους.
3. Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση επί του άρθρου 4, οι διατάξεις των ως άνω
φορολογικών ή αναπτυξιακών νομοθετημάτων εξακολουθούν να διατηρούνται σε ισχύ,
όσον αφορά τις φορολογικού χαρακτήρα ρυθμίσεις. Σε σχέση, όμως, με τα εταιρικού
δικαίου ζητήματα που αφορούν τις προϋποθέσεις, τη διαδικασία και τα αποτελέσματα
των μετασχηματισμών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν.4601/2019,
κατισχύουν οι διατάξεις αυτού.
4. Κατόπιν των ανωτέρω, διευκρινίζεται ότι προκειμένου να τύχουν εφαρμογής τα
προβλεπόμενα από τους αναπτυξιακούς νόμους (ν.δ.1297/1972, ν.2166/1993 κλπ.) ή
τον ν.4172/2013 φορολογικά ευεργετήματα, θα πρέπει να συντρέχουν οι ειδικότερα
οριζόμενες στους νόμους αυτούς προϋποθέσεις, π.χ. ελάχιστο ύψος κεφαλαίου,
νομική μορφή των μετασχηματιζόμενων εταιρειών, υποχρέωση αμεταβίβαστου των
μετοχών (ν.δ. 1297/1972) κ.λπ.
5. Επισημαίνεται ότι οι διατάξεις των αναπτυξιακών νομοθετημάτων συνεχίζουν να
ισχύουν για όσους μετασχηματισμούς δεν καταλαμβάνονται από το πεδίο εφαρμογής
του ν. 4601/2019, π.χ. για την μετατροπή ατομικής επιχείρησης σε ΕΠΕ/ΑΕ κ.λπ., η
οποία αποτελεί κατ' ουσίαν σύσταση νέου νομικού προσώπου με εισφορά σε είδος και
όχι μετατροπή κατά την έννοια των διατάξεων των άρθρων 118-133 του ν. 4601/2019,
οι οποίες ρυθμίζουν τα της μετατροπής προσωπικών και κεφαλαιουχικών εταιρειών.
6. Ειδικότερα, όσον αφορά στο ν.2166/1993, με τον οποίο προβλέπεται απλή
λογιστική ενοποίηση των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού των
μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων, υπό το πρίσμα των διατάξεων της παραγράφου 1
του άρθρου 4 του ν.4601/2019, η λογιστική ενοποίηση των στοιχείων ενεργητικού
και παθητικού των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων, σύμφωνα με τον ν. 2166/1993,
σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση επί του άρθρου 4 του ν. 4601/2019, θα
παραμένει δυνατή στις ακόλουθες περιπτώσεις:
(α) εφόσον όλοι οι εταίροι των μετασχηματιζόμενων εταιρειών συμφώνησαν να μην
εξετασθεί το σχέδιο σύμβασης συγχώνευσης ή διάσπασης από ανεξάρτητο
εμπειρογνώμονα και να μην συνταχθεί σχετική έκθεση (άρθρα 10 παρ. 7 και 62
ν.4601/2019), και
(β) στην περίπτωση που στη συγχώνευση ή στη διάσπαση μετέχουν προσωπικές
εταιρείες, υπό την προϋπόθεση ότι κανένας εταίρος δεν ζήτησε την εξέταση του
σχεδίου από εμπειρογνώμονες (άρθρα 28 παρ. 1 και 81 παρ. 1 ν.4601/2019).
7. Περαιτέρω, με τις διατάξεις του άρθρου 4 προβλέπεται και η μετατροπή
υποκαταστήματος σε νεοσυσταθείσα εταιρεία που αποτελεί θυγατρική της εισφέρουσας
εταιρείας κατά την έννοια της παρ. 2 του άρθρου 52 του ν. 4172/2013, ως απόσχιση
κλάδου κατά το άρθρο 57 του ν. 4601/2019.»
10) Μορφές εταιρικών μετασχηματισμών
που αφορά ο ν. 4601/2019 (Άρθρο 1).
Η έννοια του εταιρικού μετασχηματισμού είναι έννοια γένους, που καλύπτει κάθε
περίπτωση μεταβολής του φορέα επιχείρησης. Οι βασικές κατηγορίες μετασχηματισμών
είναι τρεις (3):
α. συγχώνευση, β. διάσπαση, γ. μετατροπή.
Επισήμανση:
Πέραν των ανωτέρω μορφών μετασχηματισμών, άλλες μορφές μετασχηματισμών
επιτρέπονται εφόσον προβλέπονται από άλλη διάταξη νόμου.
11) Νομικές Μορφές Εταιρειών που
αφορά (Άρθρο 2.)
Καταλαμβάνει αποκλειστικά νομικά πρόσωπα με εμπορική ιδιότητα, όπως αυτά
περιοριστικώς απαριθμούνται κατωτέρω (στοιχείο α΄ έως ι΄).
Επομένως, στο πεδίο εφαρμογής του νόμου δεν εμπίπτουν ούτε εταιρικές μορφές που
στερούνται νομικής προσωπικότητας, όπως λ.χ. η συμπλοιοκτησία (άρθρο 10 επ.
ΚΙΝΔ), ούτε και η ατομική (εμπορική) επιχείρηση ενός φυσικού προσώπου. Η
πρόβλεψη συνεπειών καθολικής διαδοχής στο πλαίσιο απλής μεταβίβασης επιχείρησης
από ένωση προσώπων χωρίς νομική προσωπικότητα ή από ατομικά εμπορευόμενο-φυσικό
πρόσωπο είναι απολύτως ξένη προς το σύστημα του ιδιωτικού δικαίου, το οποίο δεν
διαχωρίζει την επιχείρηση από τα λοιπά περιουσιακά στοιχεία των προσώπων που
συγκροτούν την ένωση προσώπων ή του ατομικώς εμπορευομένου, αλλά την
αντιμετωπίζει ως αντικείμενο κοινών περιουσιακών διαθέσεων με τα γνωρίσματα της
ειδικής διαδοχής.
Σε διαδικασία εταιρικού μετασχηματισμού, μπορεί να υποβληθούν ή να μετάσχουν οι
ακόλουθες εταιρικές μορφές:
α. Ανώνυμες Εταιρείες.
β. Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης.
γ. Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες.
δ. Ομόρρυθμες Εταιρείες.
ε. Ετερόρρυθμες Εταιρείες.
στ. Ετερόρρυθμες Εταιρείες κατά μετοχές.
ζ. κοινοπραξίες που προβλέπονται στην παρ. 3 του άρθρου 293 του ν. 4072/2012
(Α΄86).
η. Ευρωπαϊκές Εταιρείες (SE) που προβλέπονται στον Κανονισμό (ΕΚ) 2157/2001 του
Συμβουλίου της 8ης Οκτωβρίου 2001 (ΕΕ L 294).
θ. Αστικοί Συνεταιρισμοί.
ι. Ευρωπαϊκές Συνεταιριστικές Εταιρείες (ΕΣΕτ) που προβλέπονται στον Κανονισμό
(ΕΚ) 1435/2003 της 22ής Ιουλίου 2003 (ΕΕ L 207).
Σημειώνουμε ότι επιτρέπονται πλέον όλα τα είδη μετασχηματισμών, μεταξύ κάθε
νομικής μορφής, από τις ανωτέρω (α-ι) .
Προσοχή:
(1) Δεν περιλαμβάνεται η «Ατομική Επιχείρηση», όπως άλλωστε και στο προηγούμενο
νομοθετικό πλαίσιο. Η μετατροπή αυτών μπορεί να γίνει «καταχρηστικά», με βάση
τις διατάξεις των φορολογικών και αναπτυξιακών νόμων που αφορούν τους
Μετασχηματισμούς.
Υπό το καθεστώς του ν.δ. 1297/1972 και του ν. 2166/1993, η καταχρηστικά
αποκαλούμενη «μετατροπή» ή «συγχώνευση ατομικής επιχείρησης» σε Ε.Π.Ε. ή
Α.Ε. δεν αποτελεί γνήσιο μετασχηματισμό παρά κοινή εισφορά επιχείρησης (υπό
μορφή εισφοράς σε είδος) στο πλαίσιο, αντίστοιχα, της ίδρυσης ή της αύξησης του
κεφαλαίου της Ε.Π.Ε. ή της Α.Ε.
Επίσης δεν περιλαμβάνονται:
• Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (ΑΣ) - N. 4384/2016 [ αν και αποτελούν νομικά
πρόσωπα με εμπορική ιδιότητα. Οι διατάξεις των άρθρων 24 και 32 του ν. 4384/2016
ρυθμίζουν τις συγκεκριμένες περιπτώσεις μετασχηματισμών που προσιδιάζουν σε
αγροτικούς συνεταιρισμούς. Και σε αυτές τις περιπτώσεις, πάντως, οι διατάξεις
του νόμου θα μπορούν να εφαρμόζονται αναλογικά, για όσα θέματα δεν ρυθμίζονται.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, οι διατάξεις του νόμου θα εφαρμόζονται ευθέως στις
αγροτικές εταιρικές συμπράξεις του άρθρου 33 του ν. 4384/2016 ως ανώνυμες
εταιρίες. (αιτιολογική)]
• Αστική Εταιρεία ( άρθρο 741 του Α.Κ)
• Σωματεία και Ιδρύματα
• «Κοινωνία» του Αστικού Κώδικα
• Ναυτική εταιρία (ν. 959/1979, Α΄ 192) και η ναυτιλιακή εταιρία πλοίων
αναψυχής (ν. 3182/2003,) [Κατ’ εξαίρεση, η ειδική νομοθεσία για τις εν λόγω
εταιρικές μορφές προβλέπει τη δυνατότητα μετατροπής Α.Ε. και Ε.Π.Ε. σε ναυτική
εταιρία (άρθρο 57 παρ. 1-3 του ν. 959/1979) ή ναυτιλιακή εταιρία πλοίων αναψυχής
(άρθρο 36 παρ. 1-3 του ν. 3182/2003), περιπτώσεις κατά τις οποίες οι διατάξεις
του παρόντος νομοσχεδίου θα μπορούν να εφαρμόζονται αναλογικά, εφόσον συντρέχει
ανάγκη.]
(2) Οι «Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας» - Φορείς Κ.Αλ.Ο [Ν.
4430/2016] καθόσον είναι αστικοί συνεταιρισμοί, εντάσσονται επίσης στο πεδίο
εφαρμογής του νόμου και μπορούν να συμμετέχουν σε κάθε είδους μετασχηματισμούς.
( αιτιολογική )
12) «Ρόλος» με τον οποίο μπορούν να
συμμετάσχουν στον μετασχηματισμό οι Εταιρείες ( Άρθρο 2)
Οι εταιρείες μπορεί να μετάσχουν σε εταιρικό μετασχηματισμό με οποιαδήποτε από
τις ιδιότητες που προσιδιάζουν σε αυτόν, δηλαδή ως απορροφώμενες, απορροφώσες,
συγχωνευόμενες, διασπώμενες, εισφέρουσες, επωφελούμενες, συνιστώμενες (νέες) ή
μετατρεπόμενες, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στις διατάξεις του παρόντος νόμου.
Όπου στον ν. 4601/2019 γίνεται αναφορά σε εταιρικές συμμετοχές, νοούνται, κατά
περίπτωση, εταιρικές συμμετοχές, εταιρικά μερίδια ή μετοχές ή συνεταιριστικές
μερίδες της εταιρείας που μετέχει στον μετασχηματισμό.
Οι εταιρικοί μετασχηματισμοί μπορεί να πραγματοποιηθούν με τη συμμετοχή
εταιρειών της ίδιας ή και διαφορετικής μορφής, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά
στις διατάξεις του παρόντος.
…………………….
Στην φορολογική εγκύκλιο Ε.2048/21-3-2019, σχετικά με τα ανωτέρω θέματα
ορίζονται τα εξής :
3. Ως προς το πεδίο εφαρμογής και τα είδη μετασχηματισμών που καταλαμβάνονται,
με τις διατάξεις του κοινοποιούμενου νόμου, όπως προκύπτει και από την
αιτιολογική έκθεση αυτού (σχετ. οι παρ. 7 και 24 του γενικού μέρους της
αιτιολογικής έκθεσης), πλέον ρυθμίζονται οι μετασχηματισμοί (συγχώνευση,
διάσπαση και μετατροπή) στους οποίους μπορούν να μετάσχουν, με οποιαδήποτε
ιδιότητα (ως απορροφώμενες, απορροφώσες, συγχωνευόμενες, διασπώμενες,
εισφέρουσες, επωφελούμενες, συνιστώμενες ή μετατρεπόμενες), όλες οι εταιρικές
μορφές (Α.Ε., Ε.Π.Ε., Ι.Κ.Ε., Ο.Ε., Ε.Ε., αλλά και αστικοί συνεταιρισμοί,
ετερόρρυθμες εταιρίες κατά μετοχές, κοινοπραξίες, ευρωπαϊκές εταιρείες και
ευρωπαϊκές συνεταιριστικές εταιρείες), ενώ γίνεται σαφές ότι σε έναν
μετασχηματισμό μπορούν να συμμετάσχουν εταιρείες διαφορετικού τύπου.
Περαιτέρω, στον εταιρικό μετασχηματισμό που συντελείται με τη μορφή της
διάσπασης (άρθρο 54) περιλαμβάνεται πλέον και η μερική διάσπαση (άρθρο 56) καθώς
και η απόσχιση κλάδου (άρθρο 57).
Συνεπώς, το επιτρεπτό, οι προϋποθέσεις, η διαδικασία πραγματοποίησης και τα
αποτελέσματα των μετασχηματισμών οι οποίοι λαμβάνουν χώρα, μεταξύ άλλων, με τις
μορφές της απόσχισης κλάδου, της μερικής διάσπασης και της μετατροπής
υποκαταστήματος σε θυγατρική εταιρεία, για τους οποίους μέχρι σήμερα υπήρχαν
σχετικές προβλέψεις στα αναπτυξιακά ή φορολογικά νομοθετήματα, ρυθμίζεται πλέον
από το εταιρικό δίκαιο.
13) Εμπειρογνώμονες ( Άρθρο 10)
(1) Ποια πρόσωπα μπορούν να διοριστούν ως «Εμπειρογνώμονες»:
Γενικά ως Εμπειρογνώμονες μπορεί, κατ’ επιλογή των εταιρειών που μετέχουν στη
συγχώνευση, να είναι:
α) είτε ορκωτοί ελεγκτές λογιστές και ελεγκτικές εταιρείες που έχουν εγγραφεί
στο δημόσιο μητρώο της Επιτροπής Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων, σύμφωνα με
τον ν. 4449/2017, οι οποίοι παρέχουν νόμιμα υπηρεσίες στην Ελλάδα
β) είτε πιστοποιημένοι εκτιμητές σύμφωνα με την υποπαράγραφο Γ.1 του άρθρου
πρώτου του ν. 4152/2013, λογιστές φοροτεχνικοί κάτοχοι επαγγελματικής ταυτότητας
Α΄ Τάξης ( «Πιστοποιημένος εκτιμητής»: Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο οποιασδήποτε
μορφής, το οποίο διενεργεί εκτιμήσεις, έχει λάβει την πιστοποίηση της
υποπαραγράφου Γ.2. και έχει καταχωρηθεί στο Μητρώο Πιστοποιημένων Εκτιμητών του
Υπουργείου Οικονομικών. )
γ) είτε οικονομολόγοι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο του Οικονομικού Επιμελητηρίου
Ελλάδος του άρθρου 3 του ν. 1100/1980 (Α΄ 295).
Προσοχή:
Ειδικά, εφόσον στη συγχώνευση μετέχει κάποια από τις εταιρείες των περιπτώσεων
α΄, β΄, γ΄, στ΄, η΄, θ΄ και ι΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 2 (α. Ανώνυμες
Εταιρείες,
β. Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης,
γ. Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες,
στ. Ετερόρρυθμες Εταιρείες κατά μετοχές,
η. Ευρωπαϊκές Εταιρείες (SE) που προβλέπονται στον Κανονισμό (ΕΚ) 2157/2001 του
Συμβουλίου της 8ης Οκτωβρίου 2001 (ΕΕ L 294),
θ. Αστικοί Συνεταιρισμοί,
ι. Ευρωπαϊκές Συνεταιριστικές Εταιρείες (ΕΣΕτ) που προβλέπονται στον Κανονισμό
(ΕΚ) 1435/2003 της 22ής Ιουλίου 2003 (ΕΕ L 207) ) , εμπειρογνώμονες διορίζονται
μόνα τα πρόσωπα της παρ. 3 του άρθρου 17 του ν. 4548/2018. ( 3. Για την
εξακρίβωση της αξίας των εισφορών σε είδος κατά τη σύσταση της εταιρείας, καθώς
και σε κάθε αύξηση του κεφαλαίου της, συντάσσεται έκθεση αποτίμησης από δύο
ορκωτούς ελεγκτές λογιστές ή ελεγκτική εταιρεία ή, κατά περίπτωση, από δύο
ανεξάρτητους πιστοποιημένους εκτιμητές. Επιτρέπεται η πρόσληψη από τους ελεγκτές
ή τους πιστοποιημένους εκτιμητές ειδικών εκτιμητών, ημεδαπών ή αλλοδαπών, για
την εκτίμηση περιουσιακών στοιχείων που απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις ή διεθνή
εμπειρία.)
(2) Διορισμός εμπειρογνώμονα
Ο διορισμός εμπειρογνώμονα γίνεται ως εξής:
α) Εφόσον πρόκειται για εμπειρογνώμονα επίσημα εγγεγραμμένο σε δημόσιο μητρώο,
αρκεί για το διορισμό του απόφαση καθεμίας από τις εταιρείες που μετέχουν στη
συγχώνευση. Με κοινή απόφαση των εταιρειών που μετέχουν στη συγχώνευση, είναι
δυνατή στην περίπτωση αυτή η επιλογή ενός ή περισσότερων εμπειρογνωμόνων, κοινών
για όλες τις εταιρείες.
β) Σε κάθε άλλη περίπτωση, οι ενδιαφερόμενες εταιρείες υποβάλλουν πρόταση για
τον διορισμό ενός ή περισσότερων εμπειρογνωμόνων προς την αρμόδια υπηρεσία
Γ.Ε.ΜΗ.. Στην αίτηση αναφέρονται το όνομα ή η επωνυμία, η ιδιότητα, τα
επαγγελματικά προσόντα, η εμπειρία και η συμμόρφωση με τις απαιτήσεις
ανεξαρτησίας των προτεινόμενων εμπειρογνωμόνων. Η αρμόδια υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ.
υποχρεούται να απαντήσει αν αποδέχεται τον διορισμό, μέσα σε πέντε (5) εργάσιμες
ημέρες από τη λήψη της αίτησης. Σε περίπτωση παρέλευσης άπρακτης της προθεσμίας
του προηγούμενου εδαφίου, ο διορισμός θεωρείται ότι έγινε. Σε περίπτωση
αρνητικής απάντησης, η αρμόδια υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. αιτιολογεί την απόρριψη της
πρότασης και η διαδικασία επαναλαμβάνεται με την υποβολή νέας πρότασης των
ενδιαφερόμενων εταιρειών.
(3) Ανεξαρτησία του εμπειρογνώμονα
Οι εμπειρογνώμονες θεωρούνται ανεξάρτητοι έναντι των εταιρειών που μετέχουν στη
συγχώνευση, εφόσον συνέτρεχαν στο πρόσωπό τους, για τρία (3) τουλάχιστον
συνεχόμενα έτη πριν από την ημερομηνία του σχεδίου σύμβασης συγχώνευσης, οι
απαιτήσεις ανεξαρτησίας του άρθρου 21 του ν. 4449/2017 (…. είναι ανεξάρτητοι από
την ελεγχόμενη από αυτούς οντότητα, τηρώντας τις ισχύουσες διατάξεις και δεν
επιτρέπεται να συμμετέχουν με οποιονδήποτε άμεσο ή έμμεσο τρόπο, στη διαδικασία
λήψης αποφάσεων της ελεγχόμενης οντότητας, τόσο κατά την περίοδο που καλύπτεται
από τις υπό έλεγχο οικονομικές καταστάσεις, όσο και κατά την περίοδο διενέργειας
του υποχρεωτικού ελέγχου και φέρουν το βάρος της απόδειξης της ανεξαρτησίας
τους. ….. Οι ορκωτοί ελεγκτές λογιστές και οι ελεγκτικές εταιρείες λαμβάνουν όλα
τα εύλογα μέτρα για να διασφαλίσουν ότι κατά τη διενέργεια του υποχρεωτικού
ελέγχου η ανεξαρτησία τους δεν επηρεάζεται από οποιαδήποτε υφιστάμενη ή δυνητική
σύγκρουση συμφερόντων ή επιχειρηματική ή άλλη άμεση ή έμμεση σχέση … ), καθώς
και της παρ. 4 του άρθρου 17 του ν. 4548/2018 ( …. δεν μπορούν να είναι τα
πρόσωπα που προβαίνουν στην εισφορά σε είδος, μέλη του διοικητικού συμβουλίου
της εταιρείας, πρόσωπα που διατηρούν επιχειρηματική ή άλλη επαγγελματική σχέση
με την εταιρεία ή τον εισφέροντα ή είναι συγγενείς με τα πρόσωπα αυτά μέχρι
δεύτερου βαθμού ή σύζυγοι τούτων. Επιπλέον για τους ορκωτούς ελεγκτές λογιστές
και για τις ελεγκτικές εταιρείες, των οποίων είναι μέλη, δεν πρέπει να
συντρέχουν κωλύματα ή ασυμβίβαστα, που θα απέκλειαν τη διενέργεια τακτικού
ελέγχου από τα πρόσωπα αυτά, ούτε τα τελευταία θα πρέπει να έχουν αναλάβει τον
τακτικό έλεγχο της εταιρείας ή συνδεδεμένης με αυτήν εταιρείας κατά την έννοια
του άρθρου 32 του ν. 4308/2014 κατά την τελευταία τριετία.).
14) Προστασία των δικαιωμάτων των
εργαζομένων (Άρθρο 12.)
Σε κάθε περίπτωση μετασχηματισμού που διέπεται από τον ν. 4601/2109, οι
εργαζόμενοι προστατεύονται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις για τη μεταβολή στο
πρόσωπο του εργοδότη.
Η ελληνική νομοθεσία (π.δ. 178/2002) ακολουθεί συναφώς τις κατευθύνσεις της
προστατευτικής για τους εργαζόμενους ενωσιακής νομοθεσίας, προς αποφυγή της
χειροτέρευσης της θέσης τους εξαιτίας της μεταβίβασης επιχείρησης με τη μορφή
της συγχώνευσης (βλ. Οδηγία 98/50/ΕΚ). Κρίθηκε σκόπιμο να περιληφθεί η διάταξη
αυτή στον παρόντα νόμο κατά το υπόδειγμα του άρθρου 98 της Οδηγίας.
15) Τα βήματα των Μετασχηματισμών
κατά χρονική σειρά
Συνοπτικά η πραγματοποίηση του μετασχηματισμού περιλαμβάνει κατά χρονική σειρά
τα ακόλουθα βήματα:
Ειδικότερα:
(α) σύνταξη σχεδίου σύμβασης συγχώνευσης ή διάσπασης από τα Διοικητικά
Συμβούλια ή τους διαχειριστές των εταιριών που συμμετέχουν (εναρκτήρια πράξη της
συγχώνευσης και της διάσπασης),
(β) καταχώριση και δημοσίευσή του σχεδίου στο Γ.Ε.ΜΗ., έναν (1) μήνα πριν
από τη λήψη απόφασης, με δυνατότητα απαλλαγής σε περίπτωση ανάρτησης στην
ιστοσελίδα κάθε συμμετέχουσας εταιρίας,
(γ) σύνταξη λεπτομερούς επεξηγηματικής έκθεσης επί του σχεδίου συγχώνευσης ή
διάσπασης και επί της προτεινόμενης σχέσης ανταλλαγής ή, κατά περίπτωση, επί
της επικείμενης απόφασης των μετόχων ή των εταίρων για τη μετατροπή (εναρκτήρια
πράξη της μετατροπής), από το Διοικητικό Συμβούλιο ή τους διαχειριστές των
εταιριών που συμμετέχουν ή της υπό μετατροπή εταιρίας και υποβολή της έκθεσης
στη γενική συνέλευση ή στους εταίρους, εκτός εάν όλοι οι μέτοχοι ή οι εταίροι
συμφωνούν εγγράφως να μην συνταχθεί έκθεση,
(δ) εξέταση του σχεδίου σύμβασης συγχώνευσης ή διάσπασης από ανεξάρτητους
εμπειρογνώμονες και σύνταξη σχετικής έκθεσης προς τη συνέλευση ή τους
εταίρους των οικείων εταιριών, η οποία δεν απαιτείται εφόσον όλοι οι μέτοχοι ή
οι εταίροι συμφωνούν εγγράφως στη μη εξέταση του σχεδίου, στην περίπτωση της
μετατροπής σε κεφαλαιουχική εταιρία, προηγούμενη εξακρίβωση της αξίας της
περιουσίας της από τα πρόσωπα της παρ. 3 του άρθρου 17 του ν. 4548/2018,
(ε) λήψη απόφασης από τη γενική συνέλευση ή τους εταίρους για τη συγχώνευση,
τη διάσπαση ή τη μετατροπή.
(στ) κατάρτιση της σύμβασης ή, κατά περίπτωση, μονομερούς πράξης
συγχώνευσης ή διάσπασης με ιδιωτικό έγγραφο, εκτός αν πρόκειται για Α.Ε.,
Ε.Π.Ε., Ευρωπαϊκές Εταιρίες, Αστικούς Συνεταιρισμούς και Ευρωπαϊκές
Συνεταιριστικές Εταιρίες ή αν συντρέχουν άλλοι λόγοι που προβλέπονται στον νόμο,
οπότε απαιτείται συμβολαιογραφικό έγγραφο (το διαδικαστικό αυτό βήμα απουσιάζει
στη μετατροπή),
(ζ) προληπτικό έλεγχο νομιμότητας όλων των προπαρασκευαστικών πράξεων και
διατυπώσεων της συγχώνευσης, της διάσπασης και της μετατροπής από το αρμόδιο
κατά περίπτωση διοικητικό όργανο (Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης,
Περιφερειάρχη ή Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ.) και πραγματοποίηση συστατικής δημοσιότητας της
συγχώνευσης, της διάσπασης ή της μετατροπής στο ΓΕ.ΜΗ., καθώς και πρόσθετης
(δηλωτικής) δημοσιότητας, όπου συντρέχει περίπτωση (λ.χ. ενημέρωση του μητρώου
συνεταιρισμών),
(η) επέλευση των αποτελεσμάτων της συγχώνευσης, διάσπασης ή της μετατροπής.
16) Τι είναι «Συγχώνευση» και μορφές
της (Άρθρο 6)
Συγχώνευση είναι η πράξη με την οποία επιτυγχάνεται η απόκτηση, με καθολική
διαδοχή, από υφιστάμενη ή νεοϊδρυόμενη εταιρία, των περιουσιακών στοιχείων άλλων
εταιριών που λύονται χωρίς εκκαθάριση.
Η συγχώνευση πραγματοποιείται είτε α) με απορρόφηση είτε β) με σύσταση νέας
εταιρείας.
α) «Συγχώνευση με απορρόφηση» είναι η πράξη με την οποία μία ή
περισσότερες εταιρείες (απορροφώμενες) μεταβιβάζουν σε μία άλλη υφιστάμενη
εταιρεία (απορροφώσα), ύστερα από λύση τους, χωρίς να τεθούν σε εκκαθάριση, το
σύνολο των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεών τους, με τη διάθεση στους
μετόχους ή στους εταίρους των απορροφώμενων εταιρειών εταιρικών συμμετοχών της
απορροφώσας εταιρείας και ενδεχομένως με καταβολή χρηματικού ποσού, το οποίο δεν
υπερβαίνει το δέκα τοις εκατό (10%) της ονομαστικής αξίας των εταιρικών
συμμετοχών που διατίθενται ή, σε περίπτωση έλλειψης ονομαστικής αξίας, της
λογιστικής τους αξίας.
Η συγχώνευση με απορρόφηση διέπεται από τα άρθρα 7 έως 21.
β) «Συγχώνευση με σύσταση νέας εταιρείας» είναι η πράξη με την οποία δύο
ή περισσότερες εταιρείες (συγχωνευόμενες) μεταβιβάζουν σε μία νέα εταιρεία, την
οποία συνιστούν, ύστερα από λύση τους, χωρίς να τεθούν σε εκκαθάριση, το σύνολο
των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεών τους, με τη διάθεση στους
μετόχους ή στους εταίρους των συγχωνευόμενων εταιρειών εταιρικών συμμετοχών της
νέας εταιρείας και ενδεχομένως με καταβολή χρηματικού ποσού, το οποίο δεν
υπερβαίνει το δέκα τοις εκατό (10%) της ονομαστικής αξίας των εταιρικών
συμμετοχών που διατίθενται ή, σε περίπτωση έλλειψης ονομαστικής αξίας, της
λογιστικής τους αξίας.
Με την επιφύλαξη των διατάξεων για την ελαττωματική ίδρυση, οι γενικές και
ειδικές διατάξεις που διέπουν τη συγχώνευση με απορρόφηση εφαρμόζονται ανάλογα
στη συγχώνευση με σύσταση νέας εταιρείας. Ως απορροφώμενες εταιρείες νοούνται οι
εταιρείες που παύουν να υφίστανται και απορροφώσα εταιρεία νοείται η νέα
εταιρεία (άρθρο 22 ).
Τα χαρακτηριστικά είναι τα ακόλουθα:
(α) μεταβίβαση της περιουσίας της απορροφώμενης εταιρίας στην εταιρία που
προκύπτει από τη συγχώνευση, απορροφώσα ή νέα,
(β) λύση χωρίς εκκαθάριση της απορροφώμενης εταιρίας και
(γ) απόδοση στους εταίρους ή μετόχους της απορροφώμενης, εταιρικών συμμετοχών
στην εταιρία που προκύπτει από τη συγχώνευση - ενδεχομένως δε και ποσούσε
μετρητά - σε αντάλλαγμα των συμμετοχών τους στην πρώτη. Η μεταβίβαση της
περιουσίας της απορροφώμενης εταιρίας, περιλαμβάνει τόσο τα στοιχεία του
ενεργητικού όσο και τις υποχρεώσεις της και ισοδυναμεί από
λογιστική άποψη με εισφορά της καθαρής της θέσης στην προκύπτουσα από τη
συγχώνευση εταιρία.
17) Τα στάδια και τα θέματα της
«Συγχώνευσης» ( Άρθρα 7 - 21 )
Για την κατάστρωση κάθε είδους μετασχηματισμού (συγχώνευσης, διάσπασης και
μετατροπής) ακολουθήθηκε η φυσιολογική χρονική ακολουθία εκτύλιξης της όλης
διαδικασίας, η οποία αναδεικνύει και την ομοιογένεια των προς ρύθμιση ζητημάτων
σε όλες τις μορφές μετασχηματισμών.
α) Σύνταξη Σχέδιου σύμβασης συγχώνευσης (άρθρο 7).
Τα διοικητικά συμβούλια ή οι διαχειριστές των εταιρειών που μετέχουν στη
συγχώνευση συντάσσουν σχέδιο σύμβασης συγχώνευσης.
Το σχέδιο σύμβασης συγχώνευσης αναφέρει τουλάχιστον:
α. τη νομική μορφή, την επωνυμία, την έδρα, καθώς και τον αριθμό Γ.Ε.ΜΗ. των
εταιρειών που μετέχουν στη συγχώνευση,
β. την προτεινόμενη σχέση ανταλλαγής των εταιρικών συμμετοχών και το ποσό
μετρητών που προβλέπεται,
γ. εφόσον συντρέχει περίπτωση, τον τρόπο διάθεσης των εταιρικών συμμετοχών στην
απορροφώσα εταιρεία,
δ. την ημερομηνία από την οποία οι εταιρικές συμμετοχές που αποκτούν οι μέτοχοι
ή οι εταίροι της απορροφώμενης ή των απορροφώμενων εταιρειών παρέχουν δικαίωμα
στα κέρδη της απορροφώσας εταιρείας, καθώς και ειδικές συνθήκες σχετικά με αυτό
το δικαίωμα,
ε. την ημερομηνία από την οποία οι πράξεις της απορροφώμενης εταιρείας ή των
απορροφώμενων εταιρειών θεωρούνται, από λογιστική άποψη, ότι έχουν διενεργηθεί
για λογαριασμό της απορροφώσας εταιρείας,
στ. τα δικαιώματα που παρέχονται από την απορροφώσα εταιρεία στους μετόχους ή
στους εταίρους που έχουν ειδικά δικαιώματα, καθώς και στους δικαιούχους άλλων
δικαιωμάτων ή τα μέτρα που προτείνονται γι' αυτούς,
ζ. τα ιδιαίτερα πλεονεκτήματα που παρέχονται στους εμπειρογνώμονες σύμφωνα με το
άρθρο 10 και στα μέλη των διοικητικών συμβουλίων ή στους διαχειριστές ή στους
εσωτερικούς ελεγκτές των εταιρειών που μετέχουν στη συγχώνευση.
β) Δημοσίευση του σχεδίου σύμβασης συγχώνευσης (άρθρο 8).
Το σχέδιο σύμβασης συγχώνευσης καταχωρίζεται στο Γ.Ε.ΜΗ. για καθεμία από τις
εταιρείες που μετέχουν στη συγχώνευση και δημοσιεύεται στον διαδικτυακό του
τόπο, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3419/2005, ένα (1) μήνα τουλάχιστον πριν
από την ημερομηνία συνεδρίασης της συνέλευσης για τη λήψη απόφασης για το σχέδιο
σύμβασης συγχώνευσης ή πριν από την ημερομηνία απόφασης των εταίρων γι’ αυτό.
Καθεμία από τις εταιρείες που μετέχουν στη συγχώνευση απαλλάσσεται από την
υποχρέωση της παραγράφου 1, εφόσον, για συνεχή περίοδο που αρχίζει ένα (1) μήνα
πριν από την ημερομηνία συνεδρίασης της συνέλευσης για τη λήψη απόφασης για το
σχέδιο σύμβασης συγχώνευσης ή, κατά περίπτωση, για συνεχή περίοδο που αρχίζει
ένα (1) μήνα πριν από την ημερομηνία της απόφασης των εταίρων για το σχέδιο
σύμβασης συγχώνευσης, διατηρεί αναρτημένο το σχέδιο σύμβασης συγχώνευσης στην
ιστοσελίδα της χωρίς επιβάρυνση για το κοινό.
Το σχέδιο διατηρείται δημοσιευμένο στον διαδικτυακό τόπο του Γ.Ε.ΜΗ., καθώς και,
κατά περίπτωση, στην ιστοσελίδα της απορροφώσας εταιρείας για χρονικό διάστημα
ενός (1) έτους από την ημερομηνία λήψης απόφασης για το σχέδιο σύμβασης
συγχώνευσης από τη συνέλευση ή τους εταίρους των εταιρειών που μετέχουν στη
συγχώνευση.
γ) Λεπτομερής γραπτή έκθεση και ενημέρωση για τη συγχώνευση (άρθρο 9).
Το διοικητικό συμβούλιο ή οι διαχειριστές καθεμίας από τις εταιρείες που
μετέχουν στη συγχώνευση, συντάσσουν λεπτομερή έκθεση, στην οποία επεξηγούν και
δικαιολογούν, από νομική και οικονομική άποψη, το σχέδιο σύμβασης συγχώνευσης
και ειδικότερα τη σχέση ανταλλαγής των εταιρικών συμμετοχών στην απορροφώμενη ή
στις απορροφώμενες εταιρείες προς τις εταιρικές συμμετοχές στην απορροφώσα
εταιρεία.
Εφόσον συμμετέχουσα στη συγχώνευση εταιρεία ανήκει σε όμιλο σύμφωνα με το
Παράρτημα Α΄ του ν. 4308/2014 (Α΄251), το διοικητικό συμβούλιο ή οι διαχειριστές
παρέχουν πληροφορίες και για τις άλλες εταιρείες του ομίλου, η νομική και
οικονομική θέση των οποίων είναι απαραίτητη για την εξήγηση και τη δικαιολόγηση
του σχεδίου σύμβασης συγχώνευσης. Η έκθεση αναφέρει επίσης, τις ειδικές
δυσχέρειες που προέκυψαν κατά την αποτίμηση.
Η έκθεση της παραγράφου 1 καταχωρίζεται στο Γ.Ε.ΜΗ, δημοσιεύεται στον
διαδικτυακό του τόπο και υποβάλλεται στη συνέλευση ή στους εταίρους καθεμίας από
τις εταιρείες που μετέχουν στη συγχώνευση.
Το διοικητικό συμβούλιο ή οι διαχειριστές καθεμίας από τις εταιρείες που
μετέχουν στη συγχώνευση υποχρεούνται να ενημερώνουν τη συνέλευση ή τους
εταίρους, συμπεριλαμβανομένων σε κάθε περίπτωση των μετόχων ή των εταίρων που
αποφασίζουν, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 14, καθώς και τα διοικητικά
συμβούλια ή τους διαχειριστές των άλλων εταιρειών που μετέχουν στη συγχώνευση,
ώστε τα τελευταία να είναι σε θέση να ενημερώσουν τις οικείες συνελεύσεις των
εταιρειών τους ή τους εταίρους, για κάθε σημαντική μεταβολή των περιουσιακών
στοιχείων και των υποχρεώσεών τους, που σημειώθηκε ανάμεσα στην ημερομηνία
κατάρτισης του σχεδίου σύμβασης συγχώνευσης και στην ημερομηνία λήψης της
απόφασης του άρθρου 14.
Η έκθεση δεν είναι απαραίτητο να περιλαμβάνει πληροφορίες και στοιχεία, η
δημοσιοποίηση των οποίων μπορεί να προκαλέσει σημαντική βλάβη σε μία ή
περισσότερες από τις εταιρείες που μετέχουν στη συγχώνευση ή, στην περίπτωση του
δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 1, σε άλλη εταιρεία του ομίλου. Στην περίπτωση
αυτή, η έκθεση εξηγεί τους λόγους για τους οποίους οι οικείες πληροφορίες και τα
στοιχεία παραλείπονται.
Δεν απαιτείται έκθεση του διοικητικού συμβουλίου ή των διαχειριστών σύμφωνα με
την παράγραφο 1 ούτε ενημέρωση των συνελεύσεων ή των εταίρων και των άλλων
εταιρειών που μετέχουν στη συγχώνευση, σύμφωνα με την παράγραφο 3, εφόσον όλοι
οι μέτοχοι ή οι εταίροι και οι κάτοχοι άλλων τίτλων που παρέχουν δικαίωμα ψήφου
σε καθεμία από τις εταιρείες που μετέχουν στη συγχώνευση, συμφωνούν εγγράφως να
μην καταρτιστεί έκθεση ή να μην γίνει ενημέρωση. Το σχετικό έγγραφο πρέπει να
έχει θεωρηθεί από τα πρόσωπα που προβλέπονται στο άρθρο 446 του Κώδικα Πολιτικής
Δικονομίας ή από δικηγόρο.
δ) Εξέταση του σχεδίου σύμβασης συγχώνευσης από εμπειρογνώμονες (άρθρο 10).
Για καθεμία από τις εταιρείες που μετέχουν στη συγχώνευση, ένας ή περισσότεροι
ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες [Δείτε ανωτέρω αρ. 13] εξετάζουν το σχέδιο σύμβασης
συγχώνευσης και συντάσσουν γραπτή έκθεση που απευθύνεται στη συνέλευση ή στους
εταίρους της, καταχωρίζεται στο Γ.Ε.ΜΗ. και δημοσιεύεται στον διαδικτυακό του
τόπο.
Στην έκθεση, οι εμπειρογνώμονες δηλώνουν σε κάθε περίπτωση αν, κατά τη γνώμη
τους, η προτεινόμενη σχέση ανταλλαγής των εταιρικών συμμετοχών είναι δίκαιη και
λογική. Στην ίδια έκθεση, εφαρμόζεται ανάλογα η παράγραφος 4 του άρθρου 9,
περιλαμβάνονται δε τουλάχιστον οι ακόλουθες πληροφορίες:
α. η μέθοδος ή οι μέθοδοι αποτίμησης που υιοθετήθηκαν για τον καθορισμό της
προτεινομένης σχέσης ανταλλαγής,
β. γνώμη για το αν η μέθοδος ή οι μέθοδοι αυτές είναι κατάλληλες για τη
συγκεκριμένη περίπτωση,
γ. γνώμη για τις αξίες που προέκυψαν από την εφαρμογή κάθε μεθόδου,
δ. γνώμη για τη βαρύτητα που αποδόθηκε σε ορισμένη ή ορισμένες μεθόδους για τον
προσδιορισμό των παραπάνω αξιών, καθώς και περιγραφή των δυσκολιών που προέκυψαν
κατά την αποτίμηση.
Κάθε εμπειρογνώμονας έχει το δικαίωμα να ζητεί από τις εταιρείες που μετέχουν
στη συγχώνευση κάθε χρήσιμη πληροφορία και έγγραφο, καθώς και να προβαίνει σε
κάθε απαραίτητη εξέταση.
Προσοχή:
Δεν απαιτείται εξέταση του σχεδίου σύμβασης συγχώνευσης ούτε έκθεση
εμπειρογνώμονα, εφόσον όλοι οι μέτοχοι και οι κάτοχοι άλλων τίτλων που παρέχουν
δικαίωμα ψήφου σε καθεμία από τις εταιρείες που μετέχουν στη συγχώνευση ή οι
εταίροι αυτών, συμφωνούν εγγράφως επ’ αυτού. Το σχετικό έγγραφο πρέπει να έχει
θεωρηθεί από τα πρόσωπα που προβλέπονται στο άρθρο 446 του Κώδικα Πολιτικής
Δικονομίας ή από δικηγόρο.
ε) Διαθεσιμότητα των εγγράφων για εξέταση από τους μετόχους ή τους εταίρους
(άρθρο 11).
Κάθε μέτοχος ή εταίρος έχει το δικαίωμα να λαμβάνει γνώση στην έδρα της
εταιρείας, κατά τη χρονική περίοδο που ορίζεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 26,
στο άρθρο 31, στην παράγραφο 2 του άρθρου 41, στο άρθρο 44 και στην παράγραφο 2
του άρθρου 49, κατά περίπτωση, των εξής τουλάχιστον εγγράφων:
α. του σχεδίου σύμβασης συγχώνευσης,
β. των ετήσιων χρηματοοικονομικών καταστάσεων και των ετήσιων εκθέσεων
διαχείρισης του διοικητικού συμβουλίου ή των διαχειριστών καθεμίας από τις
εταιρείες που μετέχουν στη συγχώνευση των τριών (3) τελευταίων ετών,
γ. της λογιστικής κατάστασης που έχει συνταχθεί σε ημερομηνία που δεν είναι
προγενέστερη από την πρώτη ημέρα του τρίτου μήνα πριν από την ημερομηνία του
σχεδίου σύμβασης συγχώνευσης, αν οι τελευταίες ετήσιες χρηματοοικονομικές
καταστάσεις αναφέρονται σε χρήση που έχει λήξει έξι (6) μήνες τουλάχιστον πριν
από την ημερομηνία του σχεδίου σύμβασης συγχώνευσης. Η λογιστική κατάσταση
περιλαμβάνει τουλάχιστον ισολογισμό, κατάσταση αποτελεσμάτων και περίληψη των
λογιστικών μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν για τη σύνταξή τους,
Η λογιστική κατάσταση συντάσσεται, σύμφωνα με τις ίδιες μεθόδους και την ίδια
διάταξη και εμφάνιση όπως οι τελευταίες ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις.
Για την κατάρτιση της λογιστικής αυτής κατάστασης ισχύουν τα εξής:
(α). δεν είναι απαραίτητο να γίνει νέα φυσική απογραφή των αποθεμάτων,
(β). οι επιμετρήσεις που εμφανίζονται στον τελευταίο ετήσιο ισολογισμό πρέπει να
προσαρμόζονται προς τις λογιστικές εγγραφές της ενδιάμεσης περιόδου, χωρίς να
απαιτούνται νέες επιμετρήσεις. Σε κάθε περίπτωση στην λογιστική κατάσταση
αναγνωρίζονται:
(αα) οι αποσβέσεις και οι προβλέψεις της ενδιάμεσης περιόδου,
(ββ) οι σημαντικές αλλαγές πραγματικής αξίας που δεν εμφανίζονται στα λογιστικά
βιβλία.
Προσοχή:
Δεν απαιτείται λογιστική κατάσταση, εφόσον:
(α) Η εταιρεία δημοσιεύει εξαμηνιαία οικονομική έκθεση, σύμφωνα με τις διατάξεις
που αφορούν τις υποχρεώσεις διαρκούς και περιοδικής πληροφόρησης των εκδοτών
κινητών αξιών, οι οποίες έχουν εισαχθεί προς διαπραγμάτευση σε οργανωμένη αγορά
ή σε Πολυμερή Μηχανισμό Διαπραγμάτευσης (ΠΜΔ), και την καθιστά διαθέσιμη στους
μετόχους, ή
(β) Όλοι οι μέτοχοι και οι κάτοχοι άλλων τίτλων που παρέχουν δικαίωμα ψήφου σε
καθεμία από τις εταιρείες που μετέχουν στη συγχώνευση ή οι εταίροι αυτών έχουν
συμφωνήσει ότι δεν απαιτείται η σύνταξη λογιστικής κατάστασης. Το σχετικό
έγγραφο πρέπει να έχει θεωρηθεί από τα πρόσωπα που προβλέπονται στο άρθρο 446
του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας ή από δικηγόρο.
δ. των προβλεπόμενων στο άρθρο 9 εκθέσεων των διοικητικών συμβουλίων ή των
διαχειριστών καθεμίας από τις εταιρείες που μετέχουν στη συγχώνευση,
ε. της έκθεσης που προβλέπεται στο άρθρο 10.
στ) Προστασία των πιστωτών των εταιρειών που μετέχουν στη συγχώνευση (άρθρο
13).
(1 ) Μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από την ολοκλήρωση των διατυπώσεων του άρθρου 8
(Δημοσίευση του σχεδίου σύμβασης συγχώνευσης), οι πιστωτές των εταιρειών που
μετέχουν στη συγχώνευση, των οποίων οι απαιτήσεις είχαν γεννηθεί πριν από τον
χρόνο αυτόν, χωρίς να έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες, έχουν το δικαίωμα να
ζητήσουν, οι δε εταιρείες έχουν υποχρέωση να τους παράσχουν κατάλληλες
εγγυήσεις, εφόσον αποδεικνύουν επαρκώς ότι, η οικονομική κατάσταση των εταιρειών
εξαιτίας της συγχώνευσης, καθιστά απαραίτητη την παροχή τέτοιων εγγυήσεων και
εφόσον δεν έχουν λάβει τέτοιες εγγυήσεις.
(2) Οι εγγυήσεις που χορηγούνται στους πιστωτές της απορροφώσας εταιρείας μπορεί
να είναι διαφορετικές από αυτές που χορηγούνται στους πιστωτές της απορροφώμενης
ή των απορροφώμενων εταιρειών.
(3) Κάθε διαφορά που προκύπτει από την εφαρμογή της παραγράφου 1 επιλύεται από
το δικαστήριο
ζ) Έγκριση από τη συνέλευση ή τους εταίρους καθεμιάς από τις εταιρίες που
μετέχουν στη συγχώνευση (άρθρο 14).
(1). Για τη συγχώνευση απαιτείται απόφαση της συνέλευσης ή των εταίρων καθεμιάς
από τις εταιρείες που μετέχουν στη συγχώνευση, η οποία λαμβάνεται όπως ορίζεται
στον νόμο και το καταστατικό της.
(2). Εφόσον υπάρχουν πολλές κατηγορίες εταιρικών συμμετοχών, η απόφαση για τη
συγχώνευση υποβάλλεται σε έγκριση από κάθε κατηγορία μετόχων ή εταίρων, τα
δικαιώματα των οποίων επηρεάζει η συγχώνευση.
η) Σύμβαση συγχώνευσης - Τύπος (άρθρο 15).
(1) Μετά τη λήψη αποφάσεων για έγκριση της συγχώνευσης από τις γενικές
συνελεύσεις ή από τους εταίρους όλων των εταιρειών που μετέχουν σ’ αυτήν,
σύμφωνα με το άρθρο 14, καταρτίζεται από τους εκπροσώπους των οικείων εταιρειών
σύμβαση συγχώνευσης, η οποία υποβάλλεται στον τύπο του ιδιωτικού εγγράφου,
θεωρημένου από τα πρόσωπα που προβλέπονται στο άρθρο 446 ΚΠολΔ ή από δικηγόρο.
(2) Εφόσον στη συγχώνευση μετέχει εταιρεία των περιπτώσεων α΄, β΄, η΄, θ΄ και ι΄
( α. Ανώνυμες Εταιρείες, β. Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης, η. Ευρωπαϊκές
Εταιρείες (SE) που προβλέπονται στον Κανονισμό (ΕΚ) 2157/2001 του Συμβουλίου της
8ης Οκτωβρίου 2001 (ΕΕ L 294), θ. Αστικοί Συνεταιρισμοί, ι. Ευρωπαϊκές
Συνεταιριστικές Εταιρείες (ΕΣΕτ) που προβλέπονται στον Κανονισμό (ΕΚ) 1435/2003
της 22ής Ιουλίου 2003 (ΕΕ L 207) ) της παραγράφου 1 του άρθρου 2, καθώς και σε
κάθε άλλη περίπτωση που προβλέπεται από τον νόμο, η σύμβαση συγχώνευσης
υποβάλλεται στον τύπο του συμβολαιογραφικού εγγράφου.
θ) Διατυπώσεις δημοσιότητας - Πράξεις και στοιχεία που υποβάλλονται σε
δημοσιότητα (άρθρο 16).
(1) Η συγχώνευση υποβάλλεται στις διατυπώσεις δημοσιότητας του ν. 3419/2005 για
καθεμία από τις εταιρείες που μετέχουν σε αυτή.
(2) Σε περίπτωση συγχώνευσης, στην οποία μετέχει μία τουλάχιστον ανώνυμη
εταιρεία ή ευρωπαϊκή εταιρεία (SE), στη δημοσιότητα της παραγράφου 1
υποβάλλονται για καθεμία εταιρεία που μετέχει στη συγχώνευση, η απόφαση της
γενικής συνέλευσης ή των εταίρων, η οποία λαμβάνεται σύμφωνα με το άρθρο 14,
μαζί με τη σχετική σύμβαση συγχώνευσης, καθώς και την εγκριτική απόφαση που
προβλέπεται στις περιπτώσεις β΄ ή γ΄ στην παράγραφο 2 του άρθρου 17.
(3) Σε κάθε άλλη περίπτωση, στη δημοσιότητα υποβάλλεται για καθεμία εταιρεία που
μετέχει στη συγχώνευση, η απόφαση της συνέλευσης των εταίρων ή η απόφαση των
εταίρων τους για τη συγχώνευση, η οποία λαμβάνεται σύμφωνα με το άρθρο 14, μαζί
με τη σχετική σύμβαση συγχώνευσης.
ι) Προληπτικός έλεγχος νομιμότητας (άρθρο 17) .
(1) Με την επιφύλαξη της παρ. 5 του άρθρου 9 του ν. 4548/2018, η δημοσιότητα
προϋποθέτει σε κάθε περίπτωση προηγούμενο έλεγχο της νομιμότητας όλων των
πράξεων και διατυπώσεων που επιβάλλει ο παρών στις εταιρείες, οι οποίες μετέχουν
στη συγχώνευση. Ο έλεγχος νομιμότητας του προηγούμενου εδαφίου περιορίζεται στην
τήρηση των διατάξεων του παρόντος και της εταιρικής νομοθεσίας που διέπει τις
εταιρείες που μετέχουν στη συγχώνευση, του καταστατικού και των διατάξεων του ν.
3419/2005.
(2) Εφόσον στη συγχώνευση μετέχει Ανώνυμη Εταιρεία ή ευρωπαϊκή εταιρεία (SE), ως
απορροφώμενη ή ως απορροφώσα, η δημοσιότητα προϋποθέτει προηγούμενη εγκριτική
απόφαση του Περιφερειάρχη του οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης δεύτερου βαθμού,
στην περιφέρεια του οποίου έχει την έδρα της η απορροφώσα εταιρεία.
(3) Εφόσον στη συγχώνευση δεν μετέχει Ανώνυμη Εταιρεία ή ευρωπαϊκή εταιρεία
(SE), η δημοσιότητα στο Γ.Ε.ΜΗ. ενεργείται από τις αρμόδιες υπηρεσίες Γ.Ε.ΜΗ. ,
χωρίς την έκδοση προηγούμενης εγκριτικής απόφασης. Η υποβολή σε δημοσιότητα
πραγματοποιείται μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου νομιμότητας, για τη διενέργεια
του οποίου μόνη αρμόδια είναι η Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ., στην περιφέρεια της οποίας
έχει την έδρα της η απορροφώσα εταιρεία.
(4) Εφόσον στη συγχώνευση μετέχει, ως απορροφώμενη ή απορροφώσα μία τουλάχιστον
από τις εταιρείες που αναφέρονται στην παρ. 3 του άρθρου 9 του ν. 4548/2018, (
α) των εταιρειών δημόσιου ενδιαφέροντος κατά την έννοια της περίπτωσης ιβ΄ του
άρθρου 2 του παρόντος, β) των μεγάλων οντοτήτων της παρ. 6 του άρθρου 2 του ν.
4308/2014 (Α΄ 251), καθώς και κάθε άλλης ανώνυμης εταιρείας, εφόσον αυτό
προβλέπεται ρητά από διάταξη νόμου, γ) των εταιρειών που λαμβάνουν άδεια
λειτουργίας από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. ) η εγκριτική απόφαση εκδίδεται από
τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης.
ια) Αποτελέσματα της συγχώνευσης (άρθρο 18).
(1) Η συγχώνευση συντελείται με μόνη την καταχώριση, της σύμβασης συγχώνευσης ως
προς την απορροφώσα εταιρεία, ακόμα και πριν από τη διαγραφή από το Γ.Ε.ΜΗ. της
απορροφώμενης εταιρείας.
(2) Από την ημερομηνία καταχώρισης στο Γ.Ε.ΜΗ. επέρχονται αυτοδίκαια και
ταυτόχρονα τόσο μεταξύ της απορροφώσας και της απορροφώμενης εταιρείας όσο και
έναντι τρίτων, τα εξής αποτελέσματα:
(α) η απορροφώσα εταιρεία υποκαθίσταται ως καθολική διάδοχος στο σύνολο της
περιουσίας, δηλαδή στο σύνολο των δικαιωμάτων, των υποχρεώσεων και γενικά των
έννομων σχέσεων της απορροφώμενης ή των απορροφώμενων εταιρειών,
συμπεριλαμβανομένων των διοικητικών αδειών που έχουν εκδοθεί υπέρ της
απορροφώμενης ή των απορροφώμενων εταιρειών,
(β) οι μέτοχοι ή οι εταίροι της απορροφώμενης ή των απορροφώμενων εταιρειών
γίνονται μέτοχοι ή εταίροι της απορροφώσας εταιρείας,
(γ) η απορροφώμενη ή οι απορροφώμενες εταιρείες παύουν να υπάρχουν.
(3) Οι εκκρεμείς δίκες συνεχίζονται αυτοδίκαια και χωρίς άλλη διατύπωση από την
απορροφώσα εταιρεία.
(4) Οι προβλεπόμενες στον νόμο ιδιαίτερες διατυπώσεις για τη μεταβίβαση
ορισμένων περιουσιακών στοιχείων ισχύουν και στην περίπτωση συγχώνευσης.
(5) Οι εταιρικές συμμετοχές της απορροφώσας εταιρείας δεν ανταλλάσσονται με
εταιρικές συμμετοχές της απορροφώμενης εταιρείας που κατέχονται:
(α) είτε από την ίδια την απορροφώσα εταιρεία είτε από πρόσωπο που ενεργεί στο
όνομά του αλλά για λογαριασμό της,
(β) είτε από την ίδια την απορροφώμενη εταιρεία, είτε από πρόσωπο που ενεργεί
στο όνομά του αλλά για λογαριασμό της.
(6) Η περίπτωση δ΄της παρ. 4 του άρθρου 49 του ν. 4548/2018 ( δ) στις μετοχές
που αποκτήθηκαν με βάση υποχρέωση που προκύπτει από το νόμο ή δικαστική απόφαση
με σκοπό την προστασία των μειοψηφούντων μετόχων, κυρίως σε περίπτωση
συγχώνευσης με την επιφύλαξη της παρ. 4 του άρθρου 75 του κ.ν. 2190/1920
(Α΄37/1963) εφαρμόζεται σε περίπτωση διάσπασης με την επιφύλαξη της παραγράφου
5.
ιβ) Ευθύνη μελών του διοικητικού συμβουλίου ή των διαχειριστών και του
εμπειρογνώμονα (άρθρο 19).
(1) Τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου ή οι διαχειριστές της απορροφώσας και της
απορροφώμενης εταιρείας ευθύνονται έναντι των μετόχων ή των εταίρων της
εταιρείας τους για κάθε ζημία που οι τελευταίοι υπέστησαν λόγω υπαίτιας πράξης ή
παράλειψης των πρώτων, η οποία συνιστά παράβαση των καθηκόντων τους κατά την
προετοιμασία και την πραγματοποίηση της συγχώνευσης.
(2) Κάθε εμπειρογνώμονας του άρθρου 10 ευθύνεται έναντι των μετόχων ή των
εταίρων των εταιρειών που μετέχουν στη συγχώνευση για κάθε ζημία που αυτοί
υπέστησαν λόγω υπαίτιας πράξης ή παράλειψής του, που συνιστά παράβαση των
καθηκόντων του.
(3) Δεν θίγεται η ευθύνη των προσώπων που αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 2
για ζημία τρίτων κατά τις γενικές διατάξεις.
(4) Οι αξιώσεις εισάγονται στο καθ’ ύλην αρμόδιο δικαστήριο, σύμφωνα με τον
Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (Κ.Πολ.Δ.), και μπορεί να ασκούνται από ειδικό
εκπρόσωπο, ο οποίος διορίζεται από το δικαστήριο του άρθρου 5, που δικάζει κατά
την εκούσια δικαιοδοσία, με αίτηση κάθε διαδίκου ή, ειδικά αν πρόκειται για
Ανώνυμη Εταιρεία, με αίτηση μετόχου ή μετόχων που κατά τη συντέλεση της
συγχώνευσης σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 18 κατείχαν το ένα πεντηκοστό
(1/50) τουλάχιστον του μετοχικού κεφαλαίου. Για τον ορισμό ειδικού εκπροσώπου,
το δικαστήριο πρέπει να πιθανολογήσει την ύπαρξη της αξίωσης των αιτούντων. Η
απόφαση του δικαστηρίου δεν υπόκειται σε ένδικα μέσα. Σε περίπτωση άσκησης
αξιώσεων κατά περισσότερων υπόχρεων, είναι δυνατό να οριστεί ο ίδιος ή
διαφορετικοί ειδικοί εκπρόσωποι.
ιγ) Ακύρωση της συγχώνευσης (άρθρο 20).
(1) Η συγχώνευση που συντελέστηκε κηρύσσεται άκυρη με δικαστική απόφαση εφόσον:
α. παραλείφθηκε η έγκριση της συγχώνευσης έστω από μία από τις εταιρείες που
μετέχουν σ’ αυτή, με απόφαση της συνέλευσης ή των εταίρων, ή η απόφαση με την
οποία εγκρίθηκε η συγχώνευση είναι ανυπόστατη,
β. έστω μία από τις αποφάσεις της περίπτωσης α΄ είναι άκυρη ή ακυρώσιμη.
(2) Εφόσον το ελάττωμα εξαλειφθεί ή ιαθεί με οποιονδήποτε τρόπο μέχρι τη
συζήτηση της αίτησης για την κήρυξη της ακυρότητας της συγχώνευσης, η συγχώνευση
δεν κηρύσσεται άκυρη.
(3) Η αίτηση για την κήρυξη της ακυρότητας της συγχώνευσης ασκείται μέσα σε
τρεις (3) μήνες από την καταχώριση στο Γ.Ε.ΜΗ. και υπάγεται στη διαδικασία της
εκούσιας δικαιοδοσίας.
(4). Το δικαστήριο μπορεί να μην κηρύξει την ακυρότητα της συγχώνευσης, εφόσον
κρίνει ότι αυτή είναι δυσανάλογη σε σχέση με το ελάττωμα της απόφασης της
συνέλευσης ή των εταίρων. Σε αυτή την περίπτωση, ο αιτών έχει χρηματική αξίωση
κατά της απορροφώσας εταιρείας προς αποκατάσταση της ζημίας που του προκάλεσε το
συγκεκριμένο ελάττωμα, η οποία πρέπει να ασκηθεί μέσα σε αποκλειστική προθεσμία
ενός (1) έτους από το αμετάκλητο της δικαστικής απόφασης.
(5) Ακύρωση, με δικαστική απόφαση, της διοικητικής πράξης, με την οποία
εγκρίθηκε η συγχώνευση, δεν επιφέρει ανατροπή των αποτελεσμάτων της συγχώνευσης
ούτε αποτελεί λόγο κήρυξης της ακυρότητάς της. Αξιώσεις αποζημίωσης κατά τις
γενικές διατάξεις ή τις διατάξεις του παρόντος δεν θίγονται.
(6) Η αίτηση για την κήρυξη της ακυρότητας της συγχώνευσης και η απόφαση που
κηρύσσει την ακυρότητα δημοσιεύονται στο Γ.Ε.ΜΗ.
(7) Τριτανακοπή κατά της απόφασης που κηρύσσει την ακυρότητα της συγχώνευσης,
μπορεί να ασκηθεί μέσα σε προθεσμία τριών (3) μηνών από τη δημοσίευση.
(8) Η απόφαση που κηρύσσει την ακυρότητα της συγχώνευσης δεν θίγει το κύρος των
συναλλαγών της απορροφώσας εταιρείας, που έγιναν μετά την καταχώριση της
συγχώνευσης στο Γ.Ε.ΜΗ.
ιδ) Μη δίκαιη σχέση ανταλλαγής (άρθρο 21).
(1) Η συγχώνευση που συντελέστηκε σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 18 δεν
μπορεί να κηρυχθεί άκυρη για το λόγο ότι η σχέση ανταλλαγής των εταιρικών
συμμετοχών δεν είναι δίκαιη και λογική.
(2) Σε αυτή την περίπτωση, κάθε θιγόμενος μέτοχος ή εταίρος μπορεί να αξιώσει
από την απορροφώσα εταιρεία την καταβολή αποζημίωσης.
Η σχετική αξίωση παραγράφεται μέσα σε προθεσμία δώδεκα (12) μηνών από τη
συντέλεση της συγχώνευσης.
18) Ειδικές Διατάξεις για τις
Συγχωνεύσεις (Άρθρα 23 - 53.)
α) Με Συμμετοχή Προσωπικών Εταιρειών (Καθορίζονται στα άρθρα 23-29 του ν.
4601/2019 )
β) Με Συμμετοχή Ανωνύμων Εταιρειών (Καθορίζονται στα άρθρα 30 -38 του ν.
4601/2019 )
γ) Με Συμμετοχή Εταιρειών Περιορισμένης Ευθύνης (Καθορίζονται στα άρθρα 39 -41
του ν. 4601/2019 )
δ) Με Συμμετοχή Ιδιωτικών Κεφαλαιουχικών Εταιρειών (Καθορίζονται στα άρθρα 42
-45 του ν. 4601/2019 )
ε) Με Συμμετοχή Ευρωπαϊκής Εταιρείας (SE) (Καθορίζονται στο άρθρο 46 του ν.
4601/2019 )
στ) Με Συμμετοχή Αστικών Συνεταιρισμών (Καθορίζονται στα άρθρα 47 -52 του ν.
4601/2019 )
ζ) Με Συμμετοχή Ευρωπαϊκής Συνεταιριστικής Εταιρείας (ΕΣΕτ) (Καθορίζονται στο
άρθρο 53 του ν. 4601/2019 )
19) Τι είναι «Διάσπαση» και μορφές
της ( Άρθρα 54-57 )
(1) Διάσπαση είναι η πράξη μεταβίβασης, με καθολική διαδοχή, της περιουσίας μιας
εταιρίας που λύεται χωρίς εκκαθάριση, σε δύο τουλάχιστον υφιστάμενες ή
νεοϊδρυόμενες εταιρίες.
(2) Όπου οι διατάξεις του παρόντος παραπέμπουν στα άρθρα 6 έως και 22, εταιρείες
που συγχωνεύονται ή εταιρείες που μετέχουν στη συγχώνευση νοούνται οι μετέχουσες
στη διάσπαση εταιρείες, απορροφώσα εταιρεία νοείται καθεμία από τις
επωφελούμενες από τη διάσπαση εταιρείες, απορροφώμενη εταιρεία νοείται η
διασπώμενη εταιρεία, συγχώνευση νοείται η διάσπαση και σχέδιο σύμβασης
συγχώνευσης νοείται το σχέδιο σύμβασης διάσπασης ή, κατά περίπτωση, το σχέδιο
διάσπασης.
(3) Κλάδος δραστηριότητας είναι το σύνολο των στοιχείων τόσο του
ενεργητικού όσο και του παθητικού, τα οποία συνιστούν, από οργανωτική άποψη,
αυτόνομη εκμετάλλευση, δηλαδή, σύνολο ικανό να λειτουργήσει αυτοδύναμα.
Ο εν λόγω ορισμός εναρμονίζεται με τον αντίστοιχο της Οδηγίας 2009/133/ΕΚ (άρθρο
2 στοιχείο ι΄) σχετικά με το κοινό φορολογικό καθεστώς στις συγχωνεύσεις και
διασπάσεις.
Η έννοια του «κλάδου δραστηριότητας», η οποία αποκτά σημασία στο πλαίσιο τόσο
της μερικής διάσπασης όσο και της απόσχισης κλάδου δραστηριότητας, εξαιτίας του
γεγονότος ότι, στις δύο αυτές μορφές διάσπασης, η διασπώμενη εταιρία διατηρεί τη
νομική της προσωπικότητα κι έτσι καθίσταται εφικτή η εκ μέρους της μεταβίβαση
μόνον ενός ή περισσότερων κλάδων δραστηριότητάς της .
(4) Η διάσπαση διακρίνεται σε : α) κοινή διάσπαση, β) μερική διάσπαση και γ)
απόσχιση κλάδου.
α) Κοινή διάσπαση (άρθρο 55)
Η κοινή διάσπαση πραγματοποιείται είτε α1) με απορρόφηση, είτε α2) με σύσταση
νέων εταιρειών, α3) είτε με απορρόφηση και με σύσταση μίας ή περισσότερων νέων
εταιρειών.
α1) Κοινή διάσπαση με απορρόφηση είναι η πράξη με την οποία μία εταιρεία
(διασπώμενη), ύστερα από λύση της, χωρίς να τεθεί σε εκκαθάριση, μεταβιβάζει σε
άλλες υφιστάμενες εταιρείες (επωφελούμενες) το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων
και των υποχρεώσεών της έναντι απόδοσης στους μετόχους ή στους εταίρους της,
εταιρικών συμμετοχών των επωφελούμενων εταιρειών και ενδεχομένως χρηματικού
ποσού, το οποίο δεν υπερβαίνει το δέκα τοις εκατό (10 %) της ονομαστικής αξίας
των εταιρικών συμμετοχών που αποδίδονται στους μετόχους ή στους εταίρους της
διασπώμενης εταιρείας ή, σε περίπτωση έλλειψης ονομαστικής αξίας, της λογιστικής
τους αξίας.
α2) Κοινή διάσπαση με σύσταση νέων εταιρειών είναι η πράξη με την οποία μία
εταιρεία (διασπώμενη), η οποία ύστερα από λύση της, χωρίς να τεθεί σε
εκκαθάριση, μεταβιβάζει σε άλλες εταιρείες που συνιστώνται ταυτόχρονα
(επωφελούμενες), το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεών της
έναντι απόδοσης στους μετόχους ή στους εταίρους της, εταιρικών συμμετοχών των
επωφελούμενων εταιρειών και ενδεχομένως χρηματικού ποσού, το οποίο δεν
υπερβαίνει το δέκα τοις εκατό (10%) της ονομαστικής αξίας των εταιρικών
συμμετοχών που αποδίδονται στους μετόχους ή στους εταίρους της διασπώμενης
εταιρείας ή, σε περίπτωση έλλειψης ονομαστικής αξίας, της λογιστικής τους αξίας.
α3) Κοινή διάσπαση με απορρόφηση και με σύσταση μίας ή περισσότερων νέων
εταιρειών είναι η πράξη με την οποία μία εταιρεία (διασπώμενη), η οποία ύστερα
από λύση της, χωρίς να τεθεί σε εκκαθάριση, μεταβιβάζει εν μέρει σε μία ή
περισσότερες υφιστάμενες εταιρείες (επωφελούμενες με απορρόφηση) και εν μέρει σε
μία ή περισσότερες εταιρείες που συνιστώνται ταυτόχρονα (επωφελούμενες με
σύσταση), το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεών της έναντι
απόδοσης στους μετόχους ή στους εταίρους της, εταιρικών συμμετοχών των
επωφελούμενων εταιρειών και ενδεχομένως χρηματικού ποσού, το οποίο δεν
υπερβαίνει το δέκα τοις εκατό (10%) της ονομαστικής αξίας των εταιρικών
συμμετοχών που αποδίδονται στους μετόχους ή στους εταίρους της διασπώμενης
εταιρείας ή, σε περίπτωση έλλειψης ονομαστικής αξίας, της λογιστικής τους αξίας.
β) Μερική διάσπαση (άρθρο 56)
Η μερική διάσπαση πραγματοποιείται είτε β1) με απορρόφηση είτε β2) με σύσταση
μίας ή περισσότερων νέων εταιρειών είτε β3) με απορρόφηση και με σύσταση μίας ή
περισσότερων νέων εταιρειών.
β1) Μερική διάσπαση με απορρόφηση είναι η πράξη με την οποία μία εταιρεία
(διασπώμενη) χωρίς να λυθεί, μεταβιβάζει σε μία ή περισσότερες υφιστάμενες
εταιρείες (επωφελούμενες), τον καθοριζόμενο ή τους καθοριζόμενους στο σχέδιο
σύμβασης μερικής διάσπασης κλάδο ή κλάδους δραστηριότητας, με τη διάθεση στους
μετόχους ή στους εταίρους της διασπώμενης εταιρείας εταιρικών συμμετοχών της
επωφελούμενης ή των επωφελούμενων εταιρειών και ενδεχομένως χρηματικού ποσού, το
οποίο δεν υπερβαίνει το δέκα τοις εκατό (10%) της ονομαστικής αξίας των
εταιρικών συμμετοχών που αποδίδονται στους μετόχους ή στους εταίρους της
διασπώμενης εταιρείας ή, σε περίπτωση έλλειψης ονομαστικής αξίας, της λογιστικής
τους αξίας.
β2) Μερική διάσπαση με σύσταση νέας εταιρείας ή νέων εταιρειών είναι η πράξη, με
την οποία μία εταιρεία (διασπώμενη), χωρίς να λυθεί, μεταβιβάζει σε μία ή
περισσότερες εταιρείες που συνιστώνται ταυτόχρονα (επωφελούμενες) τον
καθοριζόμενο ή τους καθοριζόμενους στο σχέδιο διάσπασης κλάδο ή κλάδους
δραστηριότητας, με τη διάθεση στους μετόχους ή στους εταίρους της διασπώμενης
εταιρείας εταιρικών συμμετοχών της επωφελούμενης ή των επωφελούμενων εταιρειών
και ενδεχομένως χρηματικού ποσού, το οποίο δεν υπερβαίνει το δέκα τοις εκατό
(10%) της ονομαστικής αξίας των εταιρικών συμμετοχών που αποδίδονται στους
μετόχους ή στους εταίρους της διασπώμενης εταιρείας ή, σε περίπτωση έλλειψης
ονομαστικής αξίας, της λογιστικής τους αξίας.
β3) Μερική διάσπαση με απορρόφηση και με σύσταση νέας εταιρείας ή νέων εταιρειών
είναι η πράξη, με την οποία μία εταιρεία (διασπώμενη) χωρίς να λυθεί,
μεταβιβάζει, εν μέρει σε μία ή περισσότερες υφιστάμενες εταιρείες (επωφελούμενες
με απορρόφηση) και εν μέρει σε μία ή περισσότερες εταιρείες που συνιστώνται
ταυτόχρονα (επωφελούμενες με σύσταση) τον καθοριζόμενο ή τους καθοριζόμενους στο
σχέδιο σύμβασης διάσπασης κλάδο ή κλάδους δραστηριότητας, με τη διάθεση στους
μετόχους ή εταίρους της διασπώμενης εταιρείας, εταιρικών συμμετοχών των
επωφελούμενων εταιρειών και ενδεχομένως ποσού σε μετρητά, το οποίο δεν
υπερβαίνει το 10% της ονομαστικής αξίας των εταιρικών συμμετοχών που αποδίδονται
στους μετόχους ή στους εταίρους της διασπώμενης εταιρείας ή, σε περίπτωση
έλλειψης ονομαστικής αξίας, της λογιστικής τους αξίας.
Προσοχή:
Σε περίπτωση μερικής διάσπασης, η διασπώμενη εταιρεία οφείλει να συμμορφώνεται
με τις διατάξεις της νομοθεσίας που διέπουν τα στοιχεία της καθαρής θέσης της.
Εφόσον, ως αποτέλεσμα της μεταβίβασης ενός ή περισσότερων κλάδων της διασπώμενης
εταιρείας, η καθαρή της θέση δεν απεικονίζεται πλέον σύμφωνα με τις ανωτέρω
διατάξεις ή, κατά περίπτωση, γίνεται κατώτερη από το όριο του νόμου, η απόφαση
της συνέλευσης ή των εταίρων της διασπώμενης εταιρείας σύμφωνα με το άρθρο 66
περιλαμβάνει και τα απαιτούμενα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των απαραίτητων
τροποποιήσεων του καταστατικού της, για την πραγματοποίηση της μερικής
διάσπασης. Στα μέτρα αυτά μπορεί να περιλαμβάνεται και η μείωση του κεφαλαίου
της διασπώμενης εταιρείας, η οποία γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις που διέπουν
την οικεία εταιρική μορφή και με την επιφύλαξη της εφαρμογής του άρθρου 65.
γ) Απόσχιση κλάδου (άρθρο 57 )
Η απόσχιση κλάδου πραγματοποιείται είτε γ1) με απορρόφηση, είτε γ2) με σύσταση
μίας ή περισσότερων νέων εταιρειών, είτε γ3) με απορρόφηση και με σύσταση μίας ή
περισσότερων νέων εταιρειών.
γ1) Απόσχιση κλάδου με απορρόφηση είναι η πράξη, με την οποία μία εταιρεία
(διασπώμενη) χωρίς να λυθεί, μεταβιβάζει σε μία ή περισσότερες υφιστάμενες
εταιρείες (επωφελούμενες) τον καθοριζόμενο ή τους καθοριζόμενους στο σχέδιο
σύμβασης διάσπασης κλάδο ή κλάδους δραστηριότητας, με τη διάθεση σ’ αυτήν
εταιρικών συμμετοχών της επωφελούμενης ή των επωφελούμενων εταιρειών και
ενδεχομένως χρηματικού ποσού, το οποίο δεν υπερβαίνει το δέκα τοις εκατό (10%)
της ονομαστικής αξίας των εταιρικών συμμετοχών που αποδίδονται στη διασπώμενη
εταιρεία ή, σε περίπτωση έλλειψης ονομαστικής αξίας, της λογιστικής τους αξίας.
γ2) Απόσχιση κλάδου με σύσταση νέας εταιρείας ή νέων εταιρειών είναι η πράξη, με
την οποία μία εταιρεία (διασπώμενη) χωρίς να λυθεί, μεταβιβάζει, σε μία ή
περισσότερες εταιρείες που συνιστώνται ταυτόχρονα (επωφελούμενες) τον
καθοριζόμενο ή τους καθοριζόμενους στο σχέδιο διάσπασης κλάδο ή κλάδους
δραστηριότητας, με τη διάθεση σε αυτήν εταιρικών συμμετοχών της επωφελούμενης ή
των επωφελούμενων εταιρειών και ενδεχομένως χρηματικού ποσού, το οποίο δεν
υπερβαίνει το δέκα τοις εκατό (10%) της ονομαστικής αξίας των εταιρικών
συμμετοχών που αποδίδονται στη διασπώμενη εταιρεία ή, σε περίπτωση έλλειψης
ονομαστικής αξίας, της λογιστικής τους αξίας.
γ3) Απόσχιση κλάδου με απορρόφηση και με σύσταση νέας εταιρείας ή νέων εταιρειών
είναι η πράξη, με την οποία μία εταιρεία (διασπώμενη) χωρίς να λυθεί,
μεταβιβάζει εν μέρει σε μία ή περισσότερες υφιστάμενες εταιρείες (επωφελούμενες
με απορρόφηση) και εν μέρει σε μία ή περισσότερες εταιρείες που συνιστώνται
ταυτόχρονα (επωφελούμενες με σύσταση) τον καθοριζόμενο ή τους καθοριζόμενους στο
σχέδιο σύμβασης διάσπασης κλάδο ή κλάδους δραστηριότητας, με τη διάθεση σε αυτήν
εταιρικών συμμετοχών των επωφελούμενων εταιρειών και ενδεχομένως χρηματικού
ποσού, το οποίο δεν υπερβαίνει το δέκα τοις εκατό (10%) της ονομαστικής αξίας
των εταιρικών συμμετοχών που αποδίδονται στη διασπώμενη εταιρεία ή, σε περίπτωση
έλλειψης ονομαστικής αξίας, της λογιστικής τους αξίας.
…………………
Στην φορολογική εγκύκλιο Ε.2048/21-3-2019, σχετικά με τα ανωτέρω θέματα
ορίζονται τα εξής:
Γ. Άρθρα 54-57 και 70 ν. 4601/2019 (Διάσπαση)
1. Σύμφωνα με το άρθρο 54 παρ. 1 του ν. 4601/2019, η διάσπαση διακρίνεται σε
κοινή διάσπαση, μερική διάσπαση και απόσχιση κλάδου, οι οποίες ρυθμίζονται
ειδικότερα από τα άρθρα 55, 56 και 57 του ιδίου νόμου, αντίστοιχα. Στο άρθρο 70
ορίζονται τα αποτελέσματα της διάσπασης και ειδικότερα (άρθρο 70 παρ. 2) ότι
στην περίπτωση της διάσπασης οι επωφελούμενες εταιρείες υποκαθίστανται καθολικές
διάδοχοι στη μεταβιβαζόμενη σε αυτές περιουσία καθώς και ότι στις περιπτώσεις
της μερικής διάσπασης και της απόσχισης κλάδου η καθολική διαδοχή καταλαμβάνει
τον κλάδο δραστηριότητας που καθορίζεται στη σύμβαση διάσπασης.
2. Ειδικότερα ως προς τη μερική διάσπαση επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με την
αιτιολογική έκθεση επί του άρθρου 56, στο πλαίσιο της συμμόρφωσης της εταιρείας
με τις διατάξεις της νομοθεσίας που διέπουν τα στοιχεία της καθαρής της θέσης, η
συνέλευση των εταίρων, ή οι εταίροι της διασπώμενης εταιρείας που καλούνται να
εγκρίνουν τη διάσπαση, αποφασίζουν για τη λήψη των απαιτούμενων μέτρων, στα
οποία μπορεί, μεταξύ άλλων, να περιλαμβάνεται και η μείωση κεφαλαίου.
Υπενθυμίζεται ότι το φορολογικό πλαίσιο της μερικής διάσπασης διέπεται από τις
διατάξεις του άρθρου 54 του ν. 4172/2013.
20) Τα στάδια και τα θέματα της
«Διάσπασης» με απορρόφηση (Άρθρα 58 - 73.)
Οι διατάξεις του Κεφαλαίου Β΄(άρθρα 58-73) εφαρμόζονται στις πράξεις της
παραγράφου 2 του άρθρου 55, της παραγράφου 2 του άρθρου 56 και της παραγράφου 2
του άρθρου 57 (άρθρο 58) .
Ισχύουν τα κάτωθι, κατ΄ αναλογία αυτών που ισχύουν για τις Συγχωνεύσεις.
Συνοπτικά έχουμε:
α) Σχέδιο σύμβασης διάσπασης (άρθρο 59).
β) Δημοσίευση του σχεδίου σύμβασης διάσπασης (άρθρο 60).
γ) Λεπτομερής γραπτή έκθεση και ενημέρωση για τη διάσπαση ( άρθρο 61 ).
δ) Εξέταση του σχεδίου σύμβασης διάσπασης από εμπειρογνώμονες ( άρθρο 62 ).
ε) Διαθεσιμότητα των εγγράφων για εξέταση από τους μετόχους ή τους εταίρους
(άρθρο 63).
στ) Προστασία των πιστωτών των εταιρειών που μετέχουν στη διάσπαση (άρθρο 65).
ζ) Έγκριση από τη συνέλευση ή τους εταίρους καθεμιάς από τις εταιρείες που
μετέχουν στη διάσπαση (άρθρο 66) .
η) Σύμβαση διάσπασης - Τύπος (άρθρο 67).
θ) Διατυπώσεις δημοσιότητας Πράξεις και στοιχεία που υποβάλλονται σε δημοσιότητα
(άρθρο 68).
ι) Προληπτικός έλεγχος νομιμότητας (άρθρο 69).
ια ) Αποτελέσματα της διάσπασης (άρθρο 70).
ιβ) Ευθύνη μελών του διοικητικού συμβουλίου ή των διαχειριστών και του
εμπειρογνώμονα (άρθρο 71).
ιγ) Ακύρωση της διάσπασης (άρθρο 72).
ιδ) Μη δίκαιη σχέση ανταλλαγής (άρθρο 73).
21) Τα στάδια της «Διάσπασης» με
Σύστασή Νέας Εταιρείας ή Νέων Εταιρειών ( Άρθρο 74 .)
Με την επιφύλαξη των διατάξεων για την ελαττωματική ίδρυση, οι γενικές και
ειδικές διατάξεις που διέπουν τη διάσπαση με απορρόφηση, εφαρμόζονται ανάλογα
στη διάσπαση με σύσταση νέας εταιρείας ή νέων εταιρειών. Ως επωφελούμενες
εταιρείες νοούνται οι νέες εταιρείες.
22) Τα στάδια της «Διάσπασης» με
απορρόφηση και με Σύστασή Νέας Εταιρείας ή Νέων Εταιρειών ( Άρθρο 75 .)
Σε περίπτωση διάσπασης με απορρόφηση και με σύσταση νέας εταιρείας ή νέων
εταιρειών, εφαρμόζονται κατά περίπτωση οι γενικές και ειδικές διατάξεις που
διέπουν τη διάσπαση με απορρόφηση και το άρθρο 74.
23) Ειδικές Διατάξεις για τις
Διασπάσεις ( Άρθρα 76 - 103.)
α) Με Συμμετοχή Προσωπικών Εταιρειών (Καθορίζονται στα άρθρα 76-82 του ν.
4601/2019 )
β) Με Συμμετοχή Ανωνύμων Εταιρειών (Καθορίζονται στα άρθρα 83 -88 του ν.
4601/2019 )
γ) Με Συμμετοχή Εταιρειών Περιορισμένης Ευθύνης (Καθορίζονται στα άρθρα 89 -91
του ν. 4601/2019 )
δ) Με Συμμετοχή Ιδιωτικών Κεφαλαιουχικών Εταιρειών (Καθορίζονται στα άρθρα 92
-95 του ν. 4601/2019 )
ε) Με Συμμετοχή Ευρωπαϊκής Εταιρείας (SE) (Καθορίζονται στο άρθρο 96 του ν.
4601/2019 )
στ) Με Συμμετοχή Αστικών Συνεταιρισμών (Καθορίζονται στα άρθρα 97 -102 του ν.
4601/2019 )
ζ) Με Συμμετοχή Ευρωπαϊκής Συνεταιριστικής Εταιρείας (ΕΣΕτ) (Καθορίζονται στο
άρθρο 103 του ν. 4601/2019 )
24) Τι είναι «Μετατροπή» (Άρθρο 104.)
Η μετατροπή είναι διαδικασία μετασχηματισμού στην οποία μετέχει ένα μόνο από τα
υποκείμενα εταιρικών μετασχηματισμών που προσδιορίζονται στην παράγραφο 1 του
άρθρου 2, το οποίο, χωρίς να λυθεί και να τεθεί υπό εκκαθάριση, μεταβάλλει τη
νομική μορφή του σε άλλη εταιρική μορφή της ίδιας διάταξης, διατηρώντας
συγχρόνως τη νομική του προσωπικότητα, δηλαδή χωρίς αλλαγή της ταυτότητας του
νομικού προσώπου της παλιάς (μετατραπείσας) εταιρίας.
Δηλαδή : Μετατροπή είναι η πράξη μεταβολής της εταιρικής μορφής (του «νομικού
ενδύματος») μιας εταιρίας, χωρίς να προηγηθεί λύση της, όπως στις άλλες
κατηγορίες μετασχηματισμών, και χωρίς να μεσολαβήσει διαδοχή (καθολική ή ειδική)
στην περιουσία της.
25) Τα στάδια και τα θέματα της
«Μετατροπής» ( Άρθρα 106 - 117.)
α) Λεπτομερής γραπτή έκθεση και ενημέρωση για τη μετατροπή (άρθρο 106).
Το διοικητικό συμβούλιο ή οι διαχειριστές της υπό μετατροπή εταιρείας,
συντάσσουν λεπτομερή έκθεση, η οποία περιέχει σχέδιο της απόφασης της συνέλευσης
ή των εταίρων για τη μετατροπή.
Η έκθεση επεξηγεί και δικαιολογεί από νομική και οικονομική άποψη τη μεταβολή
της νομικής μορφής της εταιρείας και ειδικότερα τη θέση των μετόχων ή των
εταίρων στην εταιρεία με τη νέα νομική της μορφή.
Εφόσον η υπό μετατροπή εταιρεία ανήκει σε όμιλο σύμφωνα με το Παράρτημα Α΄ του
ν. 4308/2014, το διοικητικό συμβούλιο ή οι διαχειριστές παρέχουν πληροφορίες
αναφορικά και με τις άλλες εταιρείες του ομίλου, η νομική και οικονομική θέση
των οποίων είναι απαραίτητη για την εξήγηση και τη δικαιολόγηση της μετατροπής.
Η έκθεση καταχωρίζεται στο Γ.Ε.ΜΗ., δημοσιεύεται στο διαδικτυακό του τόπο και
υποβάλλεται στη συνέλευση ή στους εταίρους, συμπεριλαμβανομένων σε κάθε
περίπτωση των μετόχων ή των εταίρων που αποφασίζουν
Προσοχή:
(1) Η έκθεση δεν είναι απαραίτητο να περιλαμβάνει πληροφορίες και στοιχεία η
δημοσιοποίηση των οποίων μπορεί να προκαλέσει σημαντική βλάβη στην υπό μετατροπή
εταιρεία ή, σε άλλη εταιρεία του ομίλου. Στην περίπτωση αυτή, η έκθεση εξηγεί
τους λόγους για τους οποίους οι οικείες πληροφορίες και τα στοιχεία
παραλείπονται.
(2) Δεν απαιτείται έκθεση του διοικητικού συμβουλίου ή των διαχειριστών, εφόσον
οι μέτοχοι ή οι εταίροι και οι κάτοχοι άλλων τίτλων που παρέχουν δικαίωμα ψήφου
συμφωνούν εγγράφως να μην καταρτιστεί έκθεση. Το σχετικό έγγραφο πρέπει να έχει
θεωρηθεί από τα πρόσωπα που προβλέπονται στο άρθρο 446 του Κώδικα Πολιτικής
Δικονομίας ή από δικηγόρο.
β) Διαθεσιμότητα των εγγράφων για εξέταση από τους μετόχους ή τους εταίρους
(άρθρο 107).
Κάθε μέτοχος ή εταίρος έχει το δικαίωμα να λαμβάνει γνώση στην έδρα της υπό
μετατροπή εταιρείας, κατά τη χρονική περίοδο που ορίζεται στο άρθρο 120, στις
παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 129 και στην παράγραφο 4 του άρθρου 136 κατά
περίπτωση, των εξής τουλάχιστον εγγράφων:
α. της έκθεσης της παραγράφου 1 του άρθρου 106,
β. των ετήσιων χρηματοοικονομικών καταστάσεων και των ετήσιων εκθέσεων
διαχείρισης του διοικητικού συμβουλίου ή των διαχειριστών της υπό μετατροπή
εταιρείας των τριών (3) τελευταίων ετών,
γ. κατά περίπτωση, της έκθεσης της παραγράφου 2 του άρθρου 123.
Κάθε μέτοχος ή εταίρος μπορεί να λάβει πλήρες αντίγραφο ή, αν το επιθυμεί,
απόσπασμα των εγγράφων που προβλέπονται στην παράγραφο 1, ατελώς και με απλή
αίτηση προς την εταιρεία. Εφόσον μέτοχος ή εταίρος έχει δώσει τη συγκατάθεσή του
για τη χρήση, από την υπό μετατροπή εταιρεία, των ηλεκτρονικών μέσων για τη
διαβίβαση των πληροφοριών, τα εν λόγω αντίγραφα ή αποσπάσματα μπορεί να
παρασχεθούν στον συγκεκριμένο μέτοχο ή εταίρο μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
H υπό μετατροπή εταιρεία απαλλάσσεται από την υποχρέωση να καταστήσει τα
αναφερόμενα στην παράγραφο 1 έγγραφα διαθέσιμα στην έδρα της, εφόσον, για συνεχή
χρονική περίοδο που είναι η ίδια με εκείνη που αναφέρεται στην παράγραφο 1, τα
καταστήσει διαθέσιμα στην ιστοσελίδα της.
γ) Απόφαση της συνέλευσης των μετόχων ή των εταίρων (άρθρο 108).
Για τη μετατροπή απαιτείται απόφαση της συνέλευσης των μετόχων ή των εταίρων, με
το περιεχόμενο του άρθρου 109 (Ελάχιστο
περιεχόμενο της απόφασης για τη μετατροπή).
Η απόφαση λαμβάνεται όπως ορίζεται στον νόμο και στο καταστατικό της υπό
μετατροπή εταιρείας.
Προσοχή:
Εφόσον υπάρχουν περισσότερες κατηγορίες εταιρικών συμμετοχών, η απόφαση για τη
μετατροπή υποβάλλεται σε έγκριση από κάθε κατηγορία μετόχων ή εταίρων, τα
δικαιώματα των οποίων επηρεάζει η μετατροπή.
δ) Ελάχιστο περιεχόμενο της απόφασης για τη μετατροπή (άρθρο 109).
Η απόφαση της συνέλευσης ή των εταίρων για τη μετατροπή, περιλαμβάνει
τουλάχιστον:
α. τη νομική μορφή και την επωνυμία της εταιρείας με τη νέα νομική της μορφή,
β. το είδος, την αξία και τον τρόπο διάθεσης των εταιρικών συμμετοχών στην
εταιρεία με τη νέα νομική της μορφή,
γ. τους όρους που αποτελούν υποχρεωτικό περιεχόμενο του καταστατικού σύμφωνα με
τις διατάξεις που διέπουν την εταιρεία με τη νέα νομική της μορφή,
δ. εφόσον συντρέχει περίπτωση, τα δικαιώματα που παρέχονται από την εταιρεία με
τη νέα νομική της μορφή στους μετόχους ή στους εταίρους που έχουν ειδικά
δικαιώματα, καθώς και στους δικαιούχους άλλων δικαιωμάτων ή τα μέτρα που
προτείνονται γι’ αυτούς.
ε) Επωνυμία (άρθρο 110).
Εφόσον δεν προκύπτει κάτι διαφορετικό από τις οικείες διατάξεις της εταιρικής
νομοθεσίας, η επωνυμία της εταιρείας μπορεί να διατηρηθεί και με τη νέα νομική
της μορφή με αντίστοιχη προσαρμογή των ενδείξεων που προσδιορίζουν τη μορφή
αυτή.
στ) Διατυπώσεις δημοσιότητας - Πράξεις και στοιχεία που υποβάλλονται σε
δημοσιότητα (άρθρο 1110.
(1) Η μετατροπή υποβάλλεται στις διατυπώσεις δημοσιότητας του ν. 3419/2005.
(2) Στη δημοσιότητα υποβάλλεται η απόφαση της συνέλευσης ή των εταίρων της υπό
μετατροπή εταιρείας και εφόσον συντρέχει περίπτωση, το συμβολαιογραφικό έγγραφο
στον τύπο του οποίου έχει υποβληθεί το καταστατικό της εταιρείας με τη νέα
νομική της μορφή, καθώς και η εγκριτική απόφαση που προβλέπεται στην παράγραφο 2
του άρθρου 112.
ζ) Προληπτικός έλεγχος νομιμότητας (άρθρο 1120.
(1) Με την επιφύλαξη της παρ. 5 του άρθρου 9 του ν. 4548/2018, η δημοσιότητα
προϋποθέτει σε κάθε περίπτωση προηγούμενο έλεγχο της νομιμότητας όλων των
πράξεων και διατυπώσεων που επιβάλλει ο παρών στην υπό μετατροπή εταιρεία.
Ο έλεγχος νομιμότητας του προηγούμενου εδαφίου περιορίζεται στην τήρηση των
διατάξεων του παρόντος, της εταιρικής νομοθεσίας που διέπει την υπό μετατροπή
εταιρεία, του καταστατικού αυτής και των διατάξεων του ν. 3419/2005.
(2) Σε περίπτωση μετατροπής εταιρείας άλλης μορφής σε ανώνυμη εταιρεία ή
ευρωπαϊκή εταιρεία (SE) και αντίστροφα, η δημοσιότητα σύμφωνα με την παράγραφο 1
του άρθρου 111 προϋποθέτει προηγούμενη εγκριτική απόφαση του περιφερειάρχη του
οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης δεύτερου βαθμού, στην περιφέρεια του οποίου
έχει την έδρα της η υπό μετατροπή εταιρεία.
(3 ) Εφόσον δεν πρόκειται για τη μετατροπή εταιρείας άλλης μορφής σε ανώνυμη
εταιρεία ή ευρωπαϊκή εταιρεία (SE) και αντίστροφα, η δημοσιότητα στο Γ.Ε.ΜΗ.
σύμφωνα με την παράγραφο 1, ενεργείται από τις αρμόδιες υπηρεσίες Γ.Ε.ΜΗ. που
προβλέπονται στην παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 3419/2005, χωρίς την έκδοση
προηγούμενης εγκριτικής απόφασης.
η) Αποτελέσματα της μετατροπής (άρθρο 113).
(1) Η μετατροπή συντελείται με μόνη την καταχώριση, σύμφωνα με την υποπερίπτωση
αα΄της περίπτωσης α΄ της παρ. 1 του άρθρου 16 του ν. 3419/2005, της απόφασης της
συνέλευσης ή των εταίρων για τη μετατροπή.
(2) Εφόσον το καταστατικό της εταιρείας με τη νέα νομική της μορφή έχει
υποβληθεί στον τύπο του συμβολαιογραφικού εγγράφου, η μετατροπή συντελείται με
μόνη την καταχώριση, σύμφωνα με την υποπερίπτωση αα΄ της περίπτωσης α΄ της παρ.
1 του άρθρου 16 του ν. 3419/2005, του συμβολαιογραφικού εγγράφου.
(3) Από την ολοκλήρωση των διατυπώσεων δημοσιότητας επέρχονται αυτοδίκαια και
έναντι όλων τα εξής αποτελέσματα:
α. η μετατραπείσα εταιρεία διατηρεί τη νομική της προσωπικότητα και συνεχίζεται
με τη νέα νομική της μορφή χωρίς να πραγματοποιείται μεταβίβαση της περιουσίας
της, με ειδική ή καθολική διαδοχή,
β. οι διοικητικές άδειες που έχουν εκδοθεί υπέρ της μετατραπείσας εταιρείας
συνεχίζουν να υφίστανται,
γ. οι μέτοχοι ή οι εταίροι της μετατραπείσας εταιρείας μετέχουν στην εταιρεία με
τη νέα νομική της μορφή, σύμφωνα με τις διατάξεις που διέπουν αυτή,
δ. δικαιώματα τρίτων στις εταιρικές συμμετοχές της μετατραπείσας εταιρείας
διατηρούνται στις εταιρικές συμμετοχές με τη νέα νομική της μορφή.
(4) Οι εκκρεμείς δίκες συνεχίζονται αυτοδίκαια και χωρίς άλλη διατύπωση στο
όνομα της εταιρείας με τη νέα νομική της μορφή.
θ) Προστασία των πιστωτών και των κατόχων ειδικών προνομίων χωρίς δικαίωμα
ψήφου (άρθρο 114).
(1) Μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από την ολοκλήρωση των διατυπώσεων, οι πιστωτές
της εταιρείας με τη νέα νομική μορφή της, των οποίων οι απαιτήσεις είχαν
γεννηθεί πριν από το χρόνο αυτό, χωρίς να έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες, έχουν το
δικαίωμα να ζητήσουν, η δε εταιρεία έχει υποχρέωση να τους παράσχει κατάλληλες
εγγυήσεις, εφόσον αποδεικνύουν επαρκώς ότι, η οικονομική κατάσταση της εταιρείας
εξαιτίας της μετατροπής καθιστά απαραίτητη την παροχή τέτοιων εγγυήσεων και
εφόσον δεν έχουν λάβει τέτοιες εγγυήσεις.
(2) Κάθε διαφορά που προκύπτει επιλύεται από το μονομελές Πρωτοδικείο της έδρας
της εταιρείας με τη νέα νομική της μορφή. Η αίτηση κατατίθεται μέσα σε προθεσμία
τριάντα (30) ημερών, η οποία αρχίζει από την ολοκλήρωση των διατυπώσεων
δημοσιότητας .
(3) Κάτοχοι ειδικών δικαιωμάτων χωρίς δικαίωμα ψήφου έχουν αξίωση για την παροχή
ανάλογων κατά το δυνατόν δικαιωμάτων στην εταιρεία υπό τη νέα μορφή.
ι) Ευθύνη κάθε μέλους του διοικητικού συμβουλίου ή κάθε διαχειριστή (άρθρο
115).
(1) Κάθε μέλος του διοικητικού συμβουλίου ή κάθε διαχειριστής της υπό μετατροπή
εταιρείας ευθύνεται έναντι των μετόχων ή των εταίρων αυτής για κάθε ζημία που
αυτοί υπέστησαν λόγω υπαίτιας πράξης ή παράλειψης των πρώτων, η οποία συνιστά
παράβαση των καθηκόντων τους κατά την προετοιμασία και την πραγματοποίηση της
μετατροπής.
(2) Δεν θίγεται η ευθύνη των προσώπων για ζημία τρίτων κατά τις γενικές
διατάξεις.
(3 ) Οι αξιώσεις της παραγράφου 1 εισάγονται στο καθ’ ύλην αρμόδιο δικαστήριο,
σύμφωνα με τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (Κ.Πολ.Δ.), και μπορεί να ασκούνται
από ειδικό εκπρόσωπο.
(4) Η απόφαση που διορίζει ειδικό εκπρόσωπο υποβάλλεται σε δημοσιότητα, με
επιμέλειά του, στη μερίδα της εταιρείας στο Γ.Ε.ΜΗ. και, κατά περίπτωση, στην
ιστοσελίδα της εταιρείας, μαζί με πρόσκληση του ειδικού εκπροσώπου προς τους
μετόχους ή τους εταίρους της εταιρείας να δηλώσουν στον ίδιο, αν επιθυμούν να
ασκήσει αξιώσεις για λογαριασμό τους.
(5) Η απόφαση καθορίζει την αμοιβή του ειδικού εκπροσώπου, η οποία του οφείλεται
από τους μετόχους ή τους εταίρους που εκπροσωπεί αναλογικά με το ποσοστό
συμμετοχής καθενός στην υπό μετατροπή εταιρεία. Διαφορετική συμφωνία για αμοιβή
μεταξύ του ειδικού εκπροσώπου και των μετόχων ή των εταίρων που εκπροσωπεί δεν
αποκλείεται.
ια) Ακύρωση της μετατροπής (άρθρο 116).
(1) Η μετατροπή που συντελέστηκε κηρύσσεται άκυρη με δικαστική απόφαση, εφόσον η
απόφαση της συνέλευσης ή των εταίρων, συμπεριλαμβανομένης και της περίπτωσης των
μετόχων ή των εταίρων που αποφασίζουν, είναι άκυρη ή ακυρώσιμη.
(2) Εφόσον το ελάττωμα της παραγράφου 1 εξαλειφθεί ή ιαθεί με οποιονδήποτε τρόπο
μέχρι τη συζήτηση της αίτησης για την κήρυξη της ακυρότητας της μετατροπής, η
μετατροπή δεν κηρύσσεται άκυρη.
(3) Η αίτηση για την κήρυξη της ακυρότητας της μετατροπής ασκείται μέσα σε
προθεσμία τριών (3) μηνών από την καταχώριση στο Γ.Ε.ΜΗ.
(4) Το δικαστήριο μπορεί να μην κηρύξει την ακυρότητα της μετατροπής, εφόσον
κρίνει ότι αυτή είναι δυσανάλογη σε σχέση με το ελάττωμα της απόφασης της
συνέλευσης ή των εταίρων. Σ’ αυτή την περίπτωση, ο αιτών έχει χρηματική αξίωση
κατά της εταιρείας προς αποκατάσταση της ζημίας που του προκάλεσε το
συγκεκριμένο ελάττωμα, η οποία πρέπει να ασκηθεί μέσα σε αποκλειστική προθεσμία
ενός (1) έτους από το αμετάκλητο της δικαστικής απόφασης.
ιβ) Μη δίκαιος καθορισμός των εταιρικών συμμετοχών στην εταιρεία με τη νέα
μορφή (άρθρο 117).
Η μετατροπή που συντελέστηκε δεν μπορεί να κηρυχθεί άκυρη για τον λόγο ότι η
εταιρική συμμετοχή στην εταιρεία με τη νέα νομική της μορφή δεν αποτελεί δίκαιο
και λογικό αντάλλαγμα για την εταιρική συμμετοχή στην εταιρεία πριν τη
μετατροπή.
Σ’ αυτή την περίπτωση, κάθε θιγόμενος μέτοχος ή εταίρος μπορεί να αξιώσει από
την εταιρεία την καταβολή αποζημίωσης. Η αποζημίωση ορίζεται από το δικαστήριο.
Η σχετική αξίωση παραγράφεται μέσα σε προθεσμία δώδεκα (12) μηνών από τη
συντέλεση της μετατροπής.
26) Ειδικές Διατάξεις για Μετατροπή
Προσωπικών Εταιρειών (Άρθρα 118 - 127.)
α) Πεδίο εφαρμογής
Τα άρθρα 119 έως 127 εφαρμόζονται εφόσον η υπό μετατροπή εταιρεία είναι
προσωπική εταιρεία των περιπτώσεων δ΄, ε΄ και ζ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 2
(δ. Ομόρρυθμες Εταιρείες, ε. Ετερόρρυθμες Εταιρείες, ζ. κοινοπραξίες που
προβλέπονται στην παρ. 3 του άρθρου 293 του ν. 4072/2012 (Α΄86)).
Τα ανωτέρω άρθρα εφαρμόζονται και όταν η υπό μετατροπή εταιρεία είναι
ετερόρρυθμη κατά μετοχές εταιρεία , εκτός αν προβλέπεται διαφορετικά στις
διατάξεις που διέπουν αυτή την εταιρική μορφή.
Με την επιφύλαξη ειδικότερης διάταξης του παρόντος στην υπό μετατροπή προσωπική
εταιρεία εφαρμόζονται οι διατάξεις του έβδομου μέρους του ν. 4072/2012.
β) Απόφαση των εταίρων – Απαιτούμενα ποσοστά
Η απόφαση των εταίρων προσωπικής εταιρείας για τη μετατροπή της λαμβάνεται με
ομοφωνία. Η εταιρική σύμβαση μπορεί να προβλέπει τη λήψη της απόφασης με
πλειοψηφία τριών τετάρτων (3/4) τουλάχιστον του όλου αριθμού των εταίρων.
Εφόσον εταίρος της υπό μετατροπή εταιρείας ευθύνεται προσωπικά, μετά τη
μετατροπή, για τα χρέη της εταιρείας με τη νέα της νομική μορφή απαιτείται η
ρητή συναίνεσή του. Το ίδιο ισχύει σε περίπτωση μετατροπής σε ιδιωτική
κεφαλαιουχική εταιρεία, εφόσον εταίρος της υπό μετατροπή εταιρείας πρόκειται να
λάβει μερίδια που αντιστοιχούν σε εξωκεφαλαιακές εισφορές.
γ) Δικαιώματα εταίρου που διαφωνεί
Ο εταίρος που διαφώνησε με την απόφαση, έχει δικαίωμα εξόδου από την εταιρεία.
Το δικαίωμα εξόδου της παρούσας δεν μπορεί να περιοριστεί από την εταιρική
σύμβαση.
δ) Περιεχόμενο και τύπος της απόφασης
(1) Η απόφαση των εταίρων για τη μετατροπή και η εταιρική σύμβαση της εταιρείας
με τη νέα νομική της μορφή πρέπει να περιλαμβάνουν και τους εταίρους που, ως
εταίροι της εταιρείας με τη νέα νομική της μορφή ευθύνονται προσωπικά για τα
χρέη της, εφόσον συντρέχει περίπτωση τέτοιας ευθύνης.
(2) Σε περίπτωση μετατροπής σε ανώνυμη εταιρεία, η απόφαση και το καταστατικό
της εταιρείας με τη νέα νομική της μορφή πρέπει να περιλαμβάνουν και τη σύνθεση
του πρώτου διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας και των ελεγκτών της πρώτης
εταιρικής χρήσης. Στην ίδια απόφαση και στο καταστατικό μπορεί επίσης να
περιλαμβάνεται και ο διορισμός προέδρου, αντιπροέδρου, διευθύνοντος ή
εντεταλμένου συμβούλου ή προσώπων με άλλη ιδιότητα και αρμοδιότητες για το πρώτο
διοικητικό συμβούλιο.
(3) Σε περίπτωση μετατροπής σε ανώνυμη εταιρεία ή σε εταιρεία περιορισμένης
ευθύνης και, με τους όρους του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 2 του άρθρου 49
του ν. 4072/2012, σε περίπτωση μετατροπής σε ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία,
καθώς και σε κάθε άλλη περίπτωση που προβλέπεται από τον νόμο, η απόφαση της
παραγράφου 1 πρέπει να περιβληθεί τον τύπο του συμβολαιογραφικού εγγράφου.
ε) Ελάχιστο κεφάλαιο
Το κεφάλαιο της εταιρείας με τη νέα νομική της μορφή δεν μπορεί να είναι
μεγαλύτερο, χωρίς νέες εισφορές, από το ποσό που προκύπτει, αν από τη συνολική
αξία των περιουσιακών στοιχείων της υπό μετατροπή εταιρείας αφαιρεθούν οι
υποχρεώσεις της.
Εφόσον το κεφάλαιο της εταιρείας με τη νέα νομική της μορφή υπολείπεται από το
ελάχιστο όριο που προβλέπεται από το νόμο ή το καταστατικό για την εταιρεία αυτή
, η διαφορά καλύπτεται με νέες εισφορές.
στ) Εξακρίβωση της αξίας της περιουσίας της υπό μετατροπή εταιρείας
Σε περίπτωση μετατροπής σε κεφαλαιουχική εταιρεία απαιτείται προηγούμενη
εξακρίβωση της αξίας της περιουσίας της υπό μετατροπή εταιρείας από τα πρόσωπα
της παρ. 3 του άρθρου 17 του ν. 4548/2018. (Για την εξακρίβωση της αξίας των
εισφορών σε είδος κατά τη σύσταση της εταιρείας, καθώς και σε κάθε αύξηση του
κεφαλαίου της, συντάσσεται έκθεση αποτίμησης από δύο ορκωτούς ελεγκτές λογιστές
ή ελεγκτική εταιρεία ή, κατά περίπτωση, από δύο ανεξάρτητους πιστοποιημένους
εκτιμητές. Επιτρέπεται η πρόσληψη από τους ελεγκτές ή τους πιστοποιημένους
εκτιμητές ειδικών εκτιμητών, ημεδαπών ή αλλοδαπών, για την εκτίμηση περιουσιακών
στοιχείων που απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις ή διεθνή εμπειρία.)
ζ) Δημοσιότητα της «έκθεσης εξακρίβωσης»
Η έκθεση εξακρίβωσης υποβάλλεται σε δημοσιότητα με ανάλογη εφαρμογή της παρ. 8
του άρθρου 17 του ν. 4548/2018. ( 8. Οι εκθέσεις αποτίμησης των εισφορών σε
είδος υποβάλλονται στη δημοσιότητα του άρθρου 13 με μέριμνα των ενδιαφερομένων.
Επί νέων εταιρειών η δημοσιότητα πραγματοποιείται ταυτόχρονα με την εγγραφή της
εταιρείας στο Γ.Ε.ΜΗ..)
η) Δυνατότητα Εισόδου νέων εταίρων
Στην εταιρεία με τη νέα νομική της μορφή μπορεί να εισέλθουν νέοι μέτοχοι ή
εταίροι, σύμφωνα με τους κανόνες που διέπουν τη λειτουργία της.
θ) Παραγραφή αξιώσεων κατά ομόρρυθμων και ετερόρρυθμων εταίρων
(1) Σε περίπτωση μετατροπής ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρείας σε
κεφαλαιουχική, οι αξιώσεις κατά των ομόρρυθμων και, εφόσον συντρέχει περίπτωση,
κατά των ετερόρρυθμων εταίρων, παραγράφονται ύστερα από πέντε (5) έτη από τη
συντέλεση της μετατροπής, σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 113,
κατά περίπτωση, εκτός αν η αξίωση κατά της ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρείας
υπόκειται σε βραχύτερη παραγραφή.
(2) Σε περίπτωση μετατροπής ομόρρυθμης εταιρείας σε ετερόρρυθμη σύμφωνα με την
περίπτωση β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 126, οι αξιώσεις κατά των ομόρρυθμων
εταίρων που μετατράπηκαν σε ετερόρρυθμους παραγράφονται ύστερα από πέντε (5) έτη
από τη συντέλεση της μετατροπής, εκτός αν η αξίωση κατά της ομόρρυθμης εταιρείας
υπόκειται σε βραχύτερη παραγραφή.
(3) Η ευθύνη των παραγράφων 1 και 2 δεν υφίσταται έναντι δανειστή της
μετατραπείσας εταιρείας, εφόσον αυτός συγκατατέθηκε εγγράφως στη μετατροπή.
27) Αυτοδίκαιη μετατροπή ετερόρρυθμης εταιρείας σε ομόρρυθμη εταιρεία και
αντίστροφα ( Άρθρα 125 - 126.)
α) Ετερόρρυθμη εταιρεία μετατρέπεται αυτοδίκαια σε ομόρρυθμη εταιρεία σε
περίπτωση εξόδου, αποκλεισμού ή θανάτου του μοναδικού ετερόρρυθμου εταίρου.
Οι διαχειριστές υποχρεούνται να αναγγείλουν στο Γ.Ε.ΜΗ. τα περιστατικά της
παραγράφου 1.
β) Ομόρρυθμη εταιρεία μετατρέπεται αυτοδίκαια σε ετερόρρυθμη εταιρεία, στις
περιπτώσεις: α. εισόδου νέου εταίρου με την ιδιότητα του ετερόρρυθμου εταίρου,
β. μετατροπής της ιδιότητας ενός έστω ομόρρυθμου εταίρου σε ετερόρρυθμο εταίρο.
Στην περίπτωση αυτή εφαρμόζονται αναλόγως οι παράγραφοι 1 και 2 του (Αρθρο
114. Προστασία των πιστωτών και των κατόχων ειδικών προνομίων χωρίς δικαίωμα
ψήφου)
28) Ειδικές Διατάξεις για Μετατροπή
Κεφαλαιουχικών Εταιρειών (Άρθρα 128 - 133.)
α) Πεδίο εφαρμογής
Τα άρθρα 129 έως 133 εφαρμόζονται εφόσον η υπό μετατροπή εταιρεία είναι
κεφαλαιουχική εταιρεία των περιπτώσεων α΄, β΄ και γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου
2 (α. Ανώνυμες Εταιρείες. β. Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης, γ. Ιδιωτικές
Κεφαλαιουχικές Εταιρείες).
Εφόσον δεν υπάρχει ειδική ρύθμιση στον παρόντα στην υπό μετατροπή κεφαλαιουχική
εταιρεία εφαρμόζονται οι οικείες διατάξεις της εταιρικής νομοθεσίας.
β) Γραπτή έκθεση
1. Σε περίπτωση μετατροπής εταιρείας περιορισμένης ευθύνης ή ιδιωτικής
κεφαλαιουχικής εταιρείας, δεν απαιτείται γραπτή έκθεση προς τους εταίρους για τη
μετατροπή, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 106
Λεπτομερής γραπτή
έκθεση και ενημέρωση για τη μετατροπή, εφόσον το σύνολο των εταίρων της υπό
μετατροπή εταιρείας είναι συγχρόνως και διαχειριστές της.
γ) Διαθεσιμότητα των εγγράφων για εξέταση από τους μετόχους ή τους εταίρους
(1) Σε περίπτωση μετατροπής ανώνυμης εταιρείας, το δικαίωμα των μετόχων που
προβλέπεται στο άρθρο 107, μπορεί να ασκείται για συνεχή χρονική περίοδο που
αρχίζει έναν (1) τουλάχιστον μήνα πριν από τη συνεδρίαση της συνέλευσης που
καλείται να αποφασίσει για τη μετατροπή και λήγει με το τέλος της συνέλευσης
αυτής.
(2) Σε περίπτωση μετατροπής εταιρείας περιορισμένης ευθύνης ή ιδιωτικής
κεφαλαιουχικής εταιρείας, το δικαίωμα των εταίρων που προβλέπεται στο άρθρο 107
Διαθεσιμότητα των
εγγράφων για εξέταση από τους μετόχους ή τους εταίρους μπορεί να ασκείται
για συνεχή χρονική περίοδο που αρχίζει το αργότερο δέκα (10) ημέρες πριν από τη
συνέλευση των εταίρων που καλείται να αποφασίσει για τη μετατροπή και λήγει με
το τέλος της συνέλευσης αυτής.
δ) Απόφαση των εταίρων
(1) Σε περίπτωση μετατροπής εταιρείας περιορισμένης ευθύνης, η απόφαση της
συνέλευσης των εταίρων λαμβάνεται σύμφωνα με την πλειοψηφία της παρ. 1 του
άρθρου 38 του ν. 3190/1955.
(2) Η μετατροπή οποιασδήποτε κεφαλαιουχικής εταιρείας σε ομόρρυθμη εταιρεία
πραγματοποιείται με ομόφωνη απόφαση του συνόλου των μετόχων ή των εταίρων της.
Μη εμφανισθέντες στη συνέλευση μέτοχοι ή εταίροι μπορούν να εγκρίνουν την
απόφαση για τη μετατροπή εγγράφως. Το σχετικό έγγραφο πρέπει να έχει θεωρηθεί
από τα πρόσωπα που προβλέπονται στο άρθρο 446 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας ή
από δικηγόρο. Όροι του καταστατικού της υπό μετατροπή εταιρείας που επιτρέπουν
τη λήψη απόφασης για μετατροπή της με πλειοψηφία δεν λαμβάνονται υπόψη.
(3) Εφόσον μέτοχος ή εταίρος της υπό μετατροπή εταιρείας ευθύνεται προσωπικά,
μετά τη μετατροπή, για τα χρέη της εταιρείας με τη νέα νομική της μορφή,
απαιτείται η ρητή συναίνεσή του. Το ίδιο ισχύει σε περίπτωση μετατροπής σε
ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία, εφόσον μέτοχος ή εταίρος της υπό μετατροπή
εταιρείας πρόκειται να λάβει μερίδια που αντιστοιχούν σε εξωκεφαλαιακές
εισφορές.
(4) Μέτοχος ή εταίρος που διαφώνησε με τη μετατροπή, δικαιούται να ζητήσει την
εξαγορά των μετοχών ή των μεριδίων του ή, κατά περίπτωση, την έξοδό του από την
υπό μετατροπή εταιρεία, σύμφωνα με τις διατάξεις που διέπουν την οικεία εταιρική
μορφή, που εφαρμόζονται αναλόγως.
Ο ίδιος μέτοχος ή εταίρος δικαιούται επίσης να μεταβιβάσει τις μετοχές ή τα
μερίδιά του σε τρίτους κατά παρέκκλιση καταστατικών όρων που εισάγουν
απαγορεύσεις ή δεσμεύσεις αναφορικά με τη δυνατότητα μεταβίβασης.
ε) Περιεχόμενο και τύπος της απόφασης για τη μετατροπή
Για το περιεχόμενο και τον τύπο της απόφασης της συνέλευσης των μετόχων ή των
εταίρων για τη μετατροπή, εφαρμόζεται αναλόγως το άρθρο 122 (που αφορά τις
προσωπικές εταιρείες).
στ) Εξακρίβωση της αξίας της περιουσίας
Σε περίπτωση μετατροπής σε ανώνυμη εταιρεία, σε εταιρεία περιορισμένης ευθύνης
και σε ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία, για το ελάχιστο κεφάλαιο και την
εξακρίβωση της αξίας της περιουσίας εφαρμόζεται αναλόγως το άρθρο 123 (
εξακρίβωση της αξίας της περιουσίας της υπό μετατροπή εταιρείας από τα πρόσωπα
της παρ. 3 του άρθρου 17 του ν. 4548/2018. - έκθεση αποτίμησης από δύο ορκωτούς
ελεγκτές λογιστές ή ελεγκτική εταιρεία ή, κατά περίπτωση, από δύο ανεξάρτητους
πιστοποιημένους εκτιμητές).
ζ) Είσοδος νέων μετόχων ή εταίρων
Στην εταιρεία με τη νέα της νομική μορφή μπορεί να εισέλθουν νέοι μέτοχοι ή
εταίροι σύμφωνα με τους κανόνες που διέπουν τη λειτουργία της.
η) Παραγραφή αξιώσεων κατά εταίρων ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρείας με
εγγυητικές εισφορές
Σε περίπτωση μετατροπής ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρείας, εφόσον υπάρχουν
μερίδια που αντιστοιχούν σε εγγυητικές εισφορές και οι εταίροι που κατέχουν τα
μερίδια αυτά δεν ευθύνονται προσωπικά για τα χρέη της εταιρείας που γεννώνται
μετά τη μετατροπή της, οι αξιώσεις κατά των εταίρων αυτών για τα χρέη της
ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρείας παραγράφονται ύστερα από τρία (3) έτη από τη
συντέλεση της μετατροπής, εκτός αν η αξίωση κατά της ιδιωτικής κεφαλαιουχικής
εταιρείας υπόκειται σε βραχύτερη παραγραφή.
Η ευθύνη της παραγράφου 1 δεν υφίσταται έναντι δανειστή της μετατραπείσας
ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρείας, εφόσον αυτός συγκατατέθηκε εγγράφως στη
μετατροπή.
Προσοχή:
(άρθρο 156 – Ειδική διάταξη για την μετατροπή Εταιρείας Περιορισμένης Ευθύνης
σε Ανώνυμη Εταιρία).
Στην αρχή του πρώτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 38 του ν. 3190/1955 (Α΄ 91)
προστίθεται το γράμμα α΄ και στο τέλος του πρώτου εδαφίου προστίθεται περίπτωση
β΄ ως εξής:
«β. Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης μπορεί να μετατραπεί σε Ανώνυμη Εταιρία με
απόφαση της συνέλευσης των εταίρων, που λαμβάνεται με πλειοφηφία των τριών
πέμπτων (3/5) του συνολικού αριθμού των εταίρων, οι οποίοι εκπροσωπούν τα τρία
πέμπτα (3/5) του εταιρικού κεφαλαίου, εφόσον με την ίδια απόφαση αποφασίζεται
αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας Περιορισμένης Ευθύνης ύψους
τουλάχιστον διακοσίων χιλιάδων (200.000) ευρώ με αντίστοιχη τροποποίηση του
καταστατικού της εταιρείας με τις ως άνω πλειοψηφίες. Σε αυτή την περίπτωση,
τυχόν δεκαδικός αριθμός που προκύπτει σχετικά με την πλειοφηφία του αριθμού των
εταίρων, στρογγυλοποιείται στην αμέσως επόμενη ακέραιη μονάδα, εφόσον το κλάσμα
είναι τουλάχιστον ίσο με το μισό της ή στην αμέσως προηγούμενη μονάδα, εφόσον το
κλάσμα είναι μικρότερο του μισού της.
29) Ειδικές Διατάξεις για Μετατροπή
ευρωπαϊκής εταιρείας (SE) σε ανώνυμη εταιρεία και αντίστροφα (Άρθρο 134.)
Για τη μετατροπή ευρωπαϊκής εταιρείας (SE) σε ανώνυμη εταιρεία και αντίστροφα
εφαρμόζονται αναλογικά τα άρθρα 128-133, στο μέτρο που αφορούν την ανώνυμη
εταιρεία, σε συνδυασμό με τις διατάξεις του Κανονισμού 2157/2001 και τις
διατάξεις του ν. 3412/2005.
30) Ειδικές Διατάξεις για Μετατροπή
Αστικών Συνεταιρισμών (Άρθρα 135-138.)
α) Πεδίο εφαρμογής
Τα άρθρα 136 έως 139 εφαρμόζονται κατά τη μετατροπή αστικού συνεταιρισμού σε
άλλη εταιρεία.
β) Έγκριση της μετατροπής – δικαίωμα εξόδου
(1) Η απόφαση της γενικής συνέλευσης του συνεταιρισμού, λαμβάνεται με την
απαρτία και την πλειοψηφία που προβλέπονται αντίστοιχα στην παράγραφο 4 και στο
δεύτερο εδάφιο της παρ. 6 του άρθρου 5 του ν. 1667/1986.
(2) Ο συνεταίρος που διαφώνησε με την απόφαση της παραγράφου 1 έχει δικαίωμα
εξόδου από το συνεταιρισμό. Το δικαίωμα εξόδου του προηγούμενου εδαφίου δεν
μπορεί να περιοριστεί από το καταστατικό και ιδίως δεν υπόκειται σε όρο του
καταστατικού για ελάχιστη υποχρεωτική παραμονή στο συνεταιρισμό. Περιορισμός της
αξίωσης του συνεταίρου για απόδοση της αξίας της μερίδας του από ειδικές
διατάξεις του νόμου δεν θίγεται.
(3) Για τη μετατροπή εταιρείας σε συνεταιρισμό απαιτείται ομόφωνη απόφαση του
συνόλου των μετόχων ή των εταίρων, εφόσον το καταστατικό του συνεταιρισμού
προβλέπει ευθύνη των συνεταίρων για τα χρέη του συνεταιρισμού που υπερβαίνει την
αξία κάθε συνεταιριστικής μερίδας. Μη εμφανισθέντες στη συνέλευση μέτοχοι ή
εταίροι μπορούν να εγκρίνουν την απόφαση για τη μετατροπή εγγράφως. Το σχετικό
έγγραφο πρέπει να έχει θεωρηθεί από τα πρόσωπα που προβλέπονται στο άρθρο 446
του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας ή από δικηγόρο. Όροι του καταστατικού της υπό
μετατροπή εταιρείας που επιτρέπουν τη λήψη απόφασης για μετατροπή της με
πλειοψηφία δεν λαμβάνονται υπόψη.
(4 ) Το δικαίωμα των συνεταίρων που προβλέπεται στο άρθρο 107 μπορεί να ασκείται
για συνεχή χρονική περίοδο που αρχίζει το αργότερο δέκα (10) ημέρες πριν από τη
γενική συνέλευση που καλείται να αποφασίσει για τη μετατροπή και λήγει με το
πέρας αυτής.
γ) Αποτελέσματα της μετατροπής
Η μετατροπή συνεταιρισμού συντελείται με την καταχώριση που προβλέπεται στην
παράγραφο 2 του άρθρου 113. Οι λοιπές διατυπώσεις δημοσιότητας που προβλέπονται
από τις διατάξεις του ν. 1667/1986 δεν θίγονται.
δ) Παραγραφή αξιώσεων κατά συνεταίρων
Σε περίπτωση μετατροπής συνεταιρισμού σε εταιρεία, της οποίας οι μέτοχοι ή
εταίροι δεν ευθύνονται προσωπικά για τα χρέη της, οι αξιώσεις κατά των
συνεταίρων για τα χρέη του συνεταιρισμού παραγράφονται ύστερα από ένα (1) έτος
από τη συντέλεση της μετατροπής σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 113, εκτός
αν η αξίωση κατά του συνεταιρισμού υπόκειται σε βραχύτερη παραγραφή. Η ευθύνη
δεν υφίσταται έναντι δανειστή του συνεταιρισμού, εφόσον αυτός συγκατατέθηκε
εγγράφως στη μετατροπή.
31) Ειδικές Διατάξεις για Μετατροπή
Συνεταιριστικής Εταιρείας (ΕΣΕτ) σε Αστικό Συνεταιρισμό και αντίστροφα ( Άρθρο
134.)
Για τη μετατροπή ευρωπαϊκής συνεταιριστικής εταιρείας (ΕΣΕτ) σε αστικό
συνεταιρισμό και αντίστροφα εφαρμόζονται αναλογικά οι διατάξεις του πρώτου
εδαφίου της παραγράφου 3 του άρθρου 130, των άρθρων 135 έως 138 σε συνδυασμό με
τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΚ) 1435/2003 και του Μέρους Δ΄ του ν. 4099/2012.
32) Αρμόδιο όργανο επίλυσης διαφορών
(Άρθρο 5.)
(1) Για την εκδίκαση των υποθέσεων που απορρέουν από την εφαρμογή του παρόντος
αποκλειστικά αρμόδιο είναι το μονομελές πρωτοδικείο, εκτός αν ορίζεται
διαφορετικά σε επιμέρους διατάξεις του. Αν στον μετασχηματισμό μετέχουν
περισσότερες εταιρείες, τοπικά αρμόδιο είναι το δικαστήριο της έδρας
οποιασδήποτε από αυτές.
(2) Οι υποθέσεις μπορούν να υπαχθούν σε διαιτησία ή διαμεσολάβηση.
Εγκύκλιος ΕΦΚΑ 14/2019 Ασφάλιση στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) των προσώπων που αμείβονται με Παραστατικά Παρεχόμενων Υπηρεσιών (τίτλο κτήσης - πρώην απόδειξη επαγγελματικής δαπάνης)
Αθήνα, 27 Μαρτίου 2019
Αρ. Πρωτ.: Δ.ΑΣΦ./56/382818
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
Πληροφορίες: Αργύριος Δεμίρης
Τηλέφωνο: 210 5285666
ΤΜΗΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΜΗ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
Πληροφορίες: Παναγιώτα Προκόπη
Τηλέφωνο: 210 5285577
fax: 210 5229840
e-mail: d.asfalisis@efka.gov.gr
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΜΗ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΣΔ/ΜΟΥ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΜΗ ΜΙΣΘ.
Πληροφορίες: Μαρία Ψάχου
Τηλέφωνο: 210 5285690
e-mail: d.eisf.mmisth@efka.gov.gr
Ταχ. Δ/νση: Σατωβριάνδου 18, 10432 Αθήνα
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ: 14
ΘΕΜΑ: Ασφάλιση στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) των προσώπων που αμείβονται με Παραστατικά Παρεχόμενων Υπηρεσιών (τίτλο κτήσης – πρώην απόδειξη επαγγελματικής δαπάνης)
ΣΧΕΤ: α. Το άρθρο 55 του ν. 4509/2017 (ΦΕΚ 201/τ Α΄/22-12-2017)
β. Η αρ. Δ.15/Γ'/67695/1825/28-12-2018 (ΦΕΚ 6182/τ Β΄/31-12-2018) Υπουργική Απόφαση
γ. Το αρ. Δ.15/ Γ'/οικ.4624/106/2019 έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Με τις διατάξεις του άρθρου 55 του Ν. 4509/2017, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με τις διατάξεις του άρθρου 21 του Ν. 4578/2018, και τις διατάξεις της Υπουργικής Απόφασης Δ.15/Γ'/67695/1825/28-12-2018, ρυθμίζονται θέματα ασφάλισης των αμειβόμενων με Παραστατικά Παρεχόμενων Υπηρεσιών (τίτλο κτήσης – πρώην απόδειξη επαγγελματικής δαπάνης), και ειδικότερα η υπαγωγή στην ασφάλιση, οι ασφαλιστικές εισφορές, η διαδικασία παρακράτησης και απόδοσής τους στον ΕΦΚΑ, καθώς και ο τρόπος υπολογισμού του χρόνου ασφάλισης.
Για ενιαία εφαρμογή των νέων διατάξεων παρέχονται οι ακόλουθες οδηγίες:
Α΄. ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΤΙΤΛΟΥ ΚΤΗΣΗΣ
Ο τίτλος κτήσης, όπως προσδιορίζεται κάθε φορά από τις εκάστοτε φορολογικές διατάξεις, συνιστά τρόπο συναλλαγής μεταξύ προσώπων που έχουν προβεί σε έναρξη εργασιών στη ΔΟΥ, για δραστηριότητα ή δραστηριότητες που ασκούν, και προσώπων που δεν έχουν υποχρέωση απεικόνισης συναλλαγών στη ΔΟΥ και παρέχουν τις υπηρεσίες τους ευκαιριακά στους πρώτους, με την προϋπόθεση ότι το εισόδημα που αποκτούν από τις συναλλαγές αυτές δεν υπερβαίνει στο σύνολό του τις €10.000 ετησίως.
Κατά συνέπεια, ο τίτλος κτήσης εκδίδεται από έναν υπόχρεο απεικόνισης συναλλαγών (ελεύθερο επαγγελματία, ατομική επιχείρηση, εταιρία κ.ο.κ.) προς ένα φυσικό πρόσωπο (ιδιώτη) που παρέχει υπηρεσίες ευκαιριακά και όχι κατά σύστημα, ο οποίος δεν είναι υπόχρεος απεικόνισης συναλλαγών. Ο εν λόγω τίτλος εκδίδεται στο όνομα του ιδιώτη, τις υπηρεσίες του οποίου χρησιμοποίησε ο υπόχρεος απεικόνισης συναλλαγών.
Β΄. ΑΣΦΑΛΙΣΤΕΑ ΠΡΟΣΩΠΑ
Με τις νέες διατάξεις ασφαλίζονται τα φυσικά πρόσωπα (ιδιώτες) για τα οποία νομίμως εκδίδεται τίτλος κτήσης, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, ανεξάρτητα εάν γι’ αυτά προκύπτει υποχρεωτική ασφάλιση στον ΕΦΚΑ λόγω άσκησης άλλης επαγγελματικής δραστηριότητας ή ιδιότητας, μη συναφούς προς τις αμειβόμενες με τίτλο κτήσης υπηρεσίες.
Στο ανωτέρω πεδίο εφαρμογής δεν εντάσσονται τα πρόσωπα που αμείβονται και ασφαλίζονται με παρακράτηση των ασφαλιστικών εισφορών μέσω της διαδικασίας έκδοσης και εξαργύρωσης εργοσήμου του Ν. 3863/2010, όπως ισχύει (π.χ. το κατ’ οίκον απασχολούμενο προσωπικό, απασχολούμενοι στην προώθηση προϊόντων, στη διανομή διαφημιστικών εντύπων, προσωπικό απασχολούμενο σε ΠΑΕ-ΚΑΕ, διαιτητές αγώνων επαγγελματικής κατηγορίας, εργάτες γης κ.λπ.).
Επισημαίνεται ότι η εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 55 του Ν. 4509/2017 περί «Καταβολής ασφαλιστικών εισφορών αμειβόμενων με Παραστατικά Παρεχόμενων Υπηρεσιών» δεν αναιρεί ασφαλιστικά δικαιώματα και υποχρεώσεις απασχολούμενων και εργοδοτών, όπως αυτά προβλέπονται από την κατά περίπτωση ασφαλιστική νομοθεσία και τις εν ισχύ διατάξεις των εντασσόμενων στον ΕΦΚΑ φορέων.
Γ΄. ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΤΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΑΜΕΙΒΟΜΕΝΩΝ ΜΕ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΑ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
→ Κλάδοι ασφάλισης
Με τις ως άνω διατάξεις προβλέπεται ότι τα πρόσωπα που αμείβονται με παραστατικό παρεχόμενων υπηρεσιών καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές στον ΕΦΚΑ για κύρια σύνταξη, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 39 του Ν. 4387/2016, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 του Ν. 4578/2018, και για υγειονομική περίθαλψη (παροχές σε είδος και σε χρήμα), σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 41 παρ. 2 του Ν. 4387/2016, όπως ισχύει.
→ Εισφοροδότηση
Τα ποσοστά ασφαλιστικών εισφορών ανά κλάδο έχουν ως εξής:
- για κύρια σύνταξη: 13,33%
- για υγειονομική περίθαλψη: 6,95%. Αναλυτικά:
- παροχές σε είδος: 6,45%
- παροχές σε χρήμα: 0,50%
Οι ανωτέρω εισφορές υπολογίζονται επί της καθαρής αξίας του παραστατικού, όπως αυτή προκύπτει μετά την αφαίρεση του αναλογούντος φόρου και άλλων τυχόν επιβαρύνσεων (βλ. παράδειγμα 1 του παραρτήματος).
Οι εισφορές των προσώπων που αμείβονται με τίτλο κτήσης βαρύνουν τους ίδιους στο σύνολό τους, ενώ παρακρατούνται και αποδίδονται στον ΕΦΚΑ από τον εκάστοτε υπόχρεο απεικόνισης συναλλαγών (εκδότη του τίτλου κτήσης) μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου της έκδοσης του παραστατικού μήνα.
Για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών υπόχρεος είναι ο εκδότης του παραστατικού.
Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής, οι εισφορές επιβαρύνονται με τις νόμιμες προσαυξήσεις, ενώ σε περίπτωση μη καταβολής τους, αυτές βεβαιώνονται για να εισπραχθούν σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
Εάν οι αμειβόμενοι με τίτλο κτήσης ασκούν ταυτόχρονα και άλλη επαγγελματική δραστηριότητα, μισθωτή ή μη μισθωτή, για την οποία υπάγονται στον ΕΦΚΑ, εφαρμόζονται οι διατάξεις περί εισφοροδότησης παράλληλης ασφάλισης και εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών.
Επισημαίνουμε ότι σε περίπτωση παράλληλης ασφάλισης για υγειονομική περίθαλψη σε φορέα εκτός ΕΦΚΑ, έχουν εφαρμογή οι ρυθμίσεις της παρ. 8 του άρθρου 36 του Ν. 4387/2016 περί εξαίρεσης από την ασφάλιση του κλάδου υγείας του ΕΦΚΑ (εγκ. ΕΦΚΑ 5/2019).
→ Ανώτατο-κατώτατο όριο υπολογισμού ασφαλιστικών εισφορών
Στα πρόσωπα που αμείβονται με τίτλο κτήσης και καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές με τις κοινοποιούμενες διατάξεις δεν έχουν εφαρμογή οι προβλέψεις περί κατώτατου μηνιαίου εισοδήματος των υπαγόμενων στο άρθρο 39 του Ν. 4387/2016, όπως ισχύει. Συνεπώς, οι εισφορές υπολογίζονται σε κάθε περίπτωση επί της καθαρής αξίας του παραστατικού.
Αντίθετα, οι προβλέψεις περί ανώτατου μηνιαίου εισοδήματος που προβλέπονται στο άρθρο 39 του Ν. 4387/2016, όπως ισχύει, εφαρμόζονται και στις περιπτώσεις των αμειβόμενων με παραστατικά παρεχόμενων υπηρεσιών.
Σε περίπτωση που για το ίδιο χρονικό διάστημα εκδίδονται για τον ίδιο ασφαλισμένο περισσότερα του ενός παραστατικά παρεχόμενων υπηρεσιών, από διαφορετικό υπόχρεο απεικόνισης συναλλαγών, τα ανωτέρω εφαρμόζονται αυτοτελώς για κάθε εκδιδόμενο παραστατικό. Ο έλεγχος του ανώτατου μηνιαίου εισοδήματος θα γίνεται απολογιστικά, αφού ολοκληρωθεί ο υπολογισμός του χρόνου ασφάλισης που προκύπτει από αυτά.
Δ΄. ΧΡΟΝΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Ο χρόνος ασφάλισης των ανωτέρω προσώπων λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης στον π. ΟΑΕΕ.
Για τον προσδιορισμό του χρόνου λαμβάνονται υπόψη τα εξής:
- Ως πλήρης μήνας λογίζονται 25 ημέρες ασφάλισης ανά μισθολογική περίοδο, όπως αυτές προκύπτουν μέσω του, κατά περίπτωση, υπολογισμού, ανεξάρτητα της διάρκειας της ημερήσιας απασχόλησης.
- Ο χρόνος ασφάλισης δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 25 ημέρες ασφάλισης ανά μισθολογική περίοδο.
- Ο χρόνος ασφάλισης καθορίζεται, σύμφωνα με τα περιγραφόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 55 του Ν. 4509/2017, για κάθε παραστατικό που εκδίδεται.
→ Έναρξη της ασφάλισης
Ως ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης των εν λόγω προσώπων λαμβάνεται η ημερομηνία έναρξης της απασχόλησης, όπως αυτή προκύπτει από την καταρτισθείσα σύμβαση. Σε περίπτωση μη ύπαρξης σύμβασης ως ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης λογίζεται η ημερομηνία έκδοσης του παραστατικού.
→ Υπολογισμός του χρόνου ασφάλισης
Με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 55 Ν. 4509/2017 και της παρ. 1 του άρθρου 2 της ως άνω Υπουργικής Απόφασης, καθορίζεται ο τρόπος υπολογισμού του χρόνου ασφάλισης στον ΕΦΚΑ των ανωτέρω προσώπων. Ο χρόνος ασφάλισης υπολογίζεται ανάλογα με την ύπαρξη ή όχι σύμβασης μεταξύ των αντισυμβαλλόμενων, για κάθε παραστατικό που εκδίδεται. Στην περίπτωση που από τον υπολογισμό προκύπτει αριθμός ημερών ασφάλισης με δεκαδικό μέρος, στρογγυλοποιείται στην αμέσως επόμενη ακέραιη μονάδα.
→ Είδη συμβάσεων
1. Γραπτή σύμβαση
Διακρίνονται οι εξής περιπτώσεις:
1.1. Σύμβαση διάρκειας μέχρι ένα μήνα, με καθορισμένο αριθμό ημερών ασφάλισης:
- Όταν το ημερήσιο εισόδημα που προκύπτει από το πηλίκο της καθαρής αξίας του παραστατικού διά των ημερών απασχόλησης που αναφέρονται στη σύμβαση είναι μεγαλύτερο ή ίσο με το 1/25 του κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού (€650,00/25=€26,00), ως χρόνος ασφάλισης λαμβάνονται οι προκαθορισμένες από τη σύμβαση ημέρες (βλ. παράδειγμα 2 του παραρτήματος).
- Όταν είναι μικρότερο (δηλαδή κάτω από €26,00), ο υπολογισμός των ημερών ασφάλισης προκύπτει από το πηλίκο της καθαρής αξίας του παραστατικού διά του 1/25 του κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού (€650,00/25=€26,00) και έως 25 Η.Α. (βλ. παράδειγμα 3 του παραρτήματος).
1.2. Σύμβαση διάρκειας μέχρι ένα μήνα χωρίς προκαθορισμένες ημέρες ασφάλισης:
Ως χρόνος ασφάλισης λογίζονται οι ημέρες που προκύπτουν από το πηλίκο της καθαρής αξίας του παραστατικού διά του 1/25 του κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού (€650,00/25=€26,00) και έως 25 Η.Α. (βλ. παράδειγμα 4 του παραρτήματος).
1.3. Σύμβαση διάρκειας μεγαλύτερης του ενός μήνα:
Ως χρόνος ασφάλισης λαμβάνεται το πηλίκο της καθαρής αξίας του παραστατικού διά του ποσού που αντιστοιχεί στον κατώτατο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού (€650,00). Ο χρόνος ασφάλισης που προκύπτει δεν μπορεί να υπερβαίνει τον χρόνο διάρκειας της σύμβασης. Εάν υπερβαίνει, οι μέρες ασφάλισης περιορίζονται σε αυτές της διάρκειας της σύμβασης και οι εισφορές κατανέμονται ισομερώς (βλ. παράδειγμα 5 του παραρτήματος).
2. Μη κατάρτιση γραπτής σύμβασης ή προφορική συμφωνία
Στην περίπτωση που δεν έχει καταρτιστεί γραπτή σύμβαση και συνεπώς η συμφωνία είναι προφορική, ως χρόνος ασφάλισης λαμβάνεται το πηλίκο της καθαρής αξίας του παραστατικού διά του ποσού που αντιστοιχεί στον κατώτατο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού.
Επισημαίνεται ότι ως ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης λαμβάνεται η ημερομηνία έκδοσης του παραστατικού. Ως ημερομηνία λήξης της ασφάλισης λαμβάνεται η ημερομηνία που αντιστοιχεί στην τελευταία ημέρα ασφάλισης, όπως προκύπτει βάσει του υπολογισμού του χρόνου ασφάλισης (βλ. παράδειγμα 6 του παραρτήματος). Δεδομένου ότι ο χρόνος ασφάλισης εκτείνεται μετά την έκδοση του παραστατικού, τα ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα χωρούν μετά την πάροδο των απαιτούμενων χρονικών διαστημάτων.
→ Λήξη της ασφάλισης
Ως ημερομηνία λήξης της ασφάλισης λαμβάνεται η ημερομηνία που αντιστοιχεί στην τελευταία ημέρα ασφάλισης, όπως προκύπτει βάσει του υπολογισμού του χρόνου ασφάλισης, σύμφωνα με τις διατάξεις της ως άνω Υπουργικής Απόφασης, με την επιφύλαξη που αυτές ορίζουν σε περίπτωση που προκύπτει χρόνος ασφάλισης πέραν του προβλεπόμενου από τη σύμβαση.
Ε΄. Διαδικασία απογραφής
Για την εφαρμογή και υλοποίηση των ανωτέρω διατάξεων, την έκδοση τίτλου κτήσης στους παρέχοντες υπηρεσίες, την παρακράτηση και απόδοση των εισφορών από τους αποδέκτες, διευκρινίζονται τα εξής:
- Ασφαλισμένοι
Τα πρόσωπα που θα αμειφθούν με τίτλο κτήσης υποχρεούνται να απογραφούν στο Ενιαίο Μητρώο ΕΦΚΑ με την ιδιότητα του «Αμειβόμενου με παραστατικό παρεχόμενων υπηρεσιών», ανεξάρτητα εάν έχουν ήδη απογραφεί ή όχι για άλλη δραστηριότητα – απασχόληση. Αρμόδια υπηρεσία για την απογραφή είναι η υπηρεσία του τόπου κατοικίας του ασφαλισμένου.
Για την απογραφή απαιτείται η υποβολή αντιγράφου σύμβασης ή, στις περιπτώσεις προφορικής συμφωνίας, Υπεύθυνη Δήλωση με την οποία δηλώνεται η πρόθεση παροχής υπηρεσιών αμειβόμενου με παραστατικό παρεχόμενων υπηρεσιών. Η διαδικασία της απογραφής διενεργείται άπαξ και ο ασφαλισμένος παραλαμβάνει τη σχετική βεβαίωση που εκδίδεται μέσω της Web εφαρμογής του Ενιαίου Μητρώου ΕΦΚΑ.
ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΗ
Αναμένεται η δημιουργία της σχετικής ιδιότητας από την ΗΔΙΚΑ, η οποία θα εμφανίζεται αυτοματοποιημένα στη βεβαίωση.
Μέχρι τότε, θα εκδίδεται η υπάρχουσα βεβαίωση απογραφής και θα συμπληρώνεται χειρόγραφα η λεκτική περιγραφή «Αμειβόμενος με παραστατικό παρεχόμενων υπηρεσιών» στον κενό χώρο.
Οι αιτήσεις θα καταχωριστούν μετά τη δημιουργία της νέας ιδιότητας στο Ενιαίο Μητρώο ΕΦΚΑ.
Ο αμειβόμενος παραδίδει αντίγραφο της βεβαίωσης απογραφής στον εκδότη/ες του παραστατικού/ών για να προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες, όπως περιγράφονται στη συνέχεια.
- Εκδότες παραστατικού
Η απεικόνιση των ασφαλιστικών εισφορών πραγματοποιείται μέσω των αναλυτικών εγγραφών στην ΑΠΔ.
Ως εκ τούτου, οι αποδέκτες των υπηρεσιών των ανωτέρω προσώπων, θα πρέπει να είναι απογεγραμμένοι στο Μητρώο Εργοδοτών του ΕΦΚΑ (π. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) και να τους έχει αποδοθεί Αριθμός Μητρώου Εργοδότη (ΑΜΕ).
Σε περίπτωση που δεν είναι απογεγραμμένοι, θα πρέπει με την υπογραφή της σύμβασης περί απασχόλησης των ανωτέρω προσώπων και το αργότερο πριν από την υποβολή των ΑΠΔ, να προβούν σε απογραφή στο Μητρώο Εργοδοτών του ΕΦΚΑ, κατά τα γνωστά. Για την απογραφή θα πρέπει να υποβάλλουν αντίγραφο της καταρτισθείσας σύμβασης ή του εκδοθέντος παραστατικού.
Οι ήδη απογεγραμμένοι εργοδότες θα συμπεριλαμβάνουν τους αμειβόμενους με τίτλο κτήσης στην ΑΠΔ που υποβάλλουν και για το λοιπό απασχολούμενο προσωπικό.
ΣΤ΄. ΙΣΧΥΣ
Οι κοινοποιούμενες ρυθμίσεις θα έχουν εφαρμογή σε συμβάσεις που καταρτίζονται από 1.2.2019 και μετά, καθώς και σε παραστατικά που εκδίδονται μετά την ημερομηνία αυτή, στις περιπτώσεις προφορικής συμφωνίας.
Αναλυτικές οδηγίες για την απεικόνιση του χρόνου ασφάλισης και των ασφαλιστικών εισφορών των αμειβόμενων με τίτλο κτήσης στην ΑΠΔ θα δοθούν άμεσα με νεότερο έγγραφο.
Με ευθύνη των Προϊστάμενων των Διευθύνσεων, παρακαλούνται όπως λάβει γνώση της παρούσης, ενυπόγραφα το προσωπικό αρμοδιότητάς τους, για την καλύτερη εξυπηρέτηση και ενημέρωση των συναλλασσόμενων.
Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΕΦΚΑ
ΛΑΜΠΡΟΣ ΣΕΜΠΟΣ
ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΤΕΛΟΥΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ
ΕΛΕΝΗ ΤΣΙΟΥΤΣΙΑ
Παράδειγμα 1
Πρόσωπο που αμείβεται με τίτλο κτήσης διενεργεί έρευνα για Εταιρεία με ακαθάριστη αμοιβή €8,00 ανά ερωτηματολόγιο.
Στην διάρκεια ενός μήνα συμπλήρωσε 100 ερωτηματολόγια και το συνολικό ύψος της μηνιαίας αμοιβής ανέρχεται σε €800,00 (100 ερωτ. x €8,00 = €800,00).
Οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται επί της καθαρής αξίας του παραστατικού, δηλαδή επί της καθαρής μηνιαίας αμοιβής, η οποία προκύπτει μετά την αφαίρεση του φόρου (20%) και του χαρτοσήμου (3,60%).
Η καθαρή αξία είναι €800,00 – (€800,00 x 23,60%) ήτοι €800,00 - €188,80 = €611,20
Συνεπώς οι ασφαλιστικές εισφορές είναι:
α) για κύρια σύνταξη €611,20 x 13,33% = €81,47
β) για υγειονομική περίθαλψη €611,20 x 6,95% = €42,48
Σύνολο: €123,95
Παράδειγμα 2
Οι αντισυμβαλλόμενοι του παραδείγματος 1 έχουν υπογράψει σύμβαση διάρκειας 11 ημερών από 18-2-19 έως 28-2-19 για την οποία εκδίδεται τίτλος κτήσης την 1-3-19 με καθαρή αξία παραστατικού, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων φόρων και επιβαρύνσεων, €350,00.
Το ημερήσιο εισόδημα με βάση την καθαρή αξία του παραστατικού ανέρχεται σε €350,00/11=€31,82 το οποίο είναι μεγαλύτερο του 1/25 του κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού (€650,00/25=€26,00).
Συνεπώς οι Η.Α. είναι οι προβλεπόμενες από την σύμβαση, δηλαδή 11.
Ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης είναι η 18-2-19 και ημερομηνία λήξης η 28-2-19.
Παράδειγμα 3
Οι αντισυμβαλλόμενοι του παραδείγματος 1 έχουν υπογράψει σύμβαση διάρκειας 11 ημερών από 18-2-19 έως 28-2-19 για την οποία εκδίδεται τίτλος κτήσης την 1-3-19 με καθαρή αξία παραστατικού, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων φόρων και επιβαρύνσεων, €250,00.
Το ημερήσιο εισόδημα με βάση την καθαρή αξία του παραστατικού ανέρχεται σε €250,00/11=€22,73 το οποίο είναι μικρότερο του 1/25 του κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού (€650,00/25=€26,00).
Συνεπώς οι Η.Α. είναι €250,00/€26,00=9,62 άρα 10 ημέρες.
Ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης είναι η 18-2-19 και ημερομηνία λήξης η 27-2-19.
Παράδειγμα 4
Οι αντισυμβαλλόμενοι του παραδείγματος 1 έχουν υπογράψει σύμβαση διάρκειας 1 μήνα από 01-2-19 έως 28-2-19 για την οποία εκδίδεται τίτλος κτήσης την 1-3-19 με καθαρή αξία παραστατικού, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων φόρων και επιβαρύνσεων, €400,00.
Ο χρόνος ασφάλισης είναι €400,00/€26,00=15,38, δηλαδή 16 Η.Α.
Ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης είναι η 01-2-19 και ημερομηνία λήξης η 16-2-19.
Παράδειγμα 5
Οι αντισυμβαλλόμενοι του παραδείγματος 1 έχουν υπογράψει σύμβαση διάρκειας 3 μηνών από 01-2-19 έως 30-4-19 για την οποία εκδίδεται τίτλος κτήσης την 2-5-19 με καθαρή αξία παραστατικού, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων φόρων και επιβαρύνσεων:
α) €1.250,00
Ο χρόνος ασφάλισης είναι €1.250,00/€650,00=1,92 μήνες και σε Η.Α. €1250,00/€26,00=48,08 δηλαδή 49 ημέρες (1 μήνας και 24 ημέρες)
Ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης είναι η 01-2-19 και ημερομηνία λήξης η 24-3-19.
β) €2.050,00
Ο χρόνος ασφάλισης είναι €2.050,00/€650,00=3,15 μήνες και σε Η.Α. €2.050,00/€26,00=78,85 δηλαδή 79 ημέρες (3 μήνες και 4 ημέρες).
Ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης είναι η 01-2-19 και ημερομηνία λήξης η 30-4-19, καθώς ο χρόνος ασφάλισης δεν μπορεί να υπερβαίνει τον χρόνο διάρκειας της σύμβασης.
Επομένως, σε αυτήν την περίπτωση ,οι εισφορές κατανέμονται ισομερώς στους 3 μήνες και υπολογίζονται ανά μήνα στο 1/3 της καθαρής αξίας του παραστατικού, δηλαδή στο ποσό των €2.050/3=€683,33 (βλέπε και παράδειγμα 1).
Παράδειγμα 6
Την 13-3-19 εκδίδεται τίτλος κτήσης με καθαρή αξία παραστατικού, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων φόρων και επιβαρύνσεων, €5.843,00.
Ο χρόνος ασφάλισης είναι €5843,00/€650,00=8,99 μήνες και σε Η.Α. €1250,00/€26,00=224,73 δηλαδή 225 ημέρες (9 μήνες).
Ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης είναι η 13-3-19 και ημερομηνία λήξης η 13-12-19.
12883/764/2019 Καθορισμός της ημερομηνίας μέχρι την οποία είναι επιτρεπτή η υποβολή εκπρόθεσμων δηλώσεων και η κατάθεση αιτήσεων διόρθωσης προδήλου σφάλματος για τις υπό κτηματογράφηση περιοχές στον Kαλλικρατικό Δήμο Βοΐου, στους προκαποδιστριακούς Δήμους/Κοινότητες Αναρράχης, Ανατολικού, Αρδάσσης, Ασβεστόπετρας, Βλάστης, Γαλατείας, Δροσερού, Εμπορίου, Ερμακιάς, Καρδίας, Καρυοχωρίου, Κομάνου, Κομνηνών, Μαυροπηγής, Μεσοβούνου, Μηλοχωρίου, Πενταβρύσου, Πτελεώνος, Πύργων, Σπηλιάς και Φούφα του Καλλικρατικού Δήμου Εορδαίας, στους προκαποδιστριακούς Δήμους/Κοινότητες Αγίας Παρασκευής, Αγίου Δημητρίου, Αιανής, Ακρινής, Αλωνακίων, Αμυγδαλέας, Ανθοτόπου, Άνω Κώμης, Βατερού, Δρεπάνου, Εξοχής, Καισάρειας, Καλαμιάς, Καπνοχωρίου, Κάτω Κώμης, Κερασέα, Κλείτου, Κοζάνης (τέως κοινότητα Αργίλου και Νέας Νικόπολης), Κοιλάδος, Κοντοβουνίου, Λευκοπηγής, Λιβερών, Λυγερής, Μαυροδενδρίου, Μεταμορφώσεως, Ξηρολίμνης, Οινόης, Πετρανών, Πολυμύλου, Ποντοκώμης, Πρωτοχωρίου, Πτελέας, Ροδιανής, Ρυακίου, Ρυμνίου, Σιδερά, Σκήτης, Σπάρτου, Φιλιππουπόλεως, Χαραυγής και Χρωμίου του Καλλικρατικού Δήμου Κοζάνης και στον Καλλικρατικό Δήμο Σερβίων-Βελβεντού της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας.
Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΝΕΠ/12883/764
(ΦΕΚ Β' 982/22.03.2019)
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις της περίπτ. β της παρ. 8 του άρθρου 2 του ν. 2308/1995, «Κτηματογράφηση για τη δημιουργία Εθνικού Κτηματολογίου. Διαδικασία έως τις πρώτες εγγραφές στα κτηματολογικά βιβλία και άλλες διατάξεις» (Α’114), όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 9 του άρθρου 3 του ν. 4164/2013, και της παρ. 5 του άρθρου 6 καθώς και του άρθρου 13 του ν. 2308/1995 σε συνδυασμό με τις διατάξεις των παρ. 1 και 11 του άρθρου 1 του ν. 4164/2013 «Συμπλήρωση των διατάξεων περί Εθνικού Κτηματολογίου και άλλες ρυθμίσεις» (Α’ 156), όπως ισχύει.
2. Τις διατάξεις των παρ. 1, 3 και 4 του άρθρου 1 του ν. 4512/2018 «Ρυθμίσεις για την εφαρμογή των Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής και άλλες διατάξεις» (Α΄5).
3. Τις διατάξεις του άρθρου 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα (άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005, Α΄ 98).
4. Την υπ’αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΝΕΠ/18877/1096/29-03-2018 εξουσιοδότηση υπογραφής «Με εντολή Υπουργού» του ΥΠΕΝ και «Με εντολή Αναπληρωτή Υπουργού» του ΥΠΕΝ στους Γενικούς Γραμματείς κ.λπ. (Β’ 1228).
5. Το υπ’ αρ 50/9/30.1.2019 Απόσπασμα Πρακτικών του Διοικητικού Συμβουλίου του Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου «Ελληνικό Κτηματολόγιο».
6. Το γεγονός ότι από τις κανονιστικές διατάξεις της παρούσας δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,
Άρθρο Μόνο
Καθορίζεται η 10η Μαρτίου 2020 ως ημερομηνία μέχρι την οποία είναι επιτρεπτή η υποβολή εκπρόθεσμων δηλώσεων και η κατάθεση αίτησης διόρθωσης προδήλου σφάλματος στις υπό κτηματογράφηση περιοχές στον Καλλικρατικό Δήμο Βοΐου, στους προκαποδιστριακούς Δήμους/Κοινότητες Αναρράχης, Ανατολικού, Αρδάσσης, Ασβεστόπετρας, Βλάστης, Γαλατείας, Δροσερού, Εμπορίου, Ερμακιάς, Καρδίας, Καρυοχωρίου, Κομάνου, Κομνηνών, Μαυροπηγής, Μεσοβούνου, Μηλοχωρίου, Πενταβρύσου, Πτελεώνος, Πύργων, Σπηλιάς και Φούφα του Καλλικρατικού Δήμου Εορδαίας, στους προκαποδιστριακούς Δήμους/Κοινότητες Αγίας Παρασκευής, Αγίου Δημητρίου, Αιανής, Ακρινής, Αλωνακίων, Αμυγδαλέας, Ανθοτόπου, Άνω Κώμης, Βατερού, Δρεπάνου, Εξοχής, Καισάρειας, Καλαμιάς, Καπνοχωρίου, Κάτω Κώμης, Κερασέα, Κλείτου, Κοζάνης (τέως κοινότητα Αργίλου και Νέας Νικόπολης), Κοιλάδος, Κοντοβουνίου, Λευκοπηγής, Λιβερών, Λυγερής, Μαυροδενδρίου, Μεταμορφώσεως, Ξηρολίμνης, Οινόης, Πετρανών, Πολυμύλου, Ποντοκώμης, Πρωτοχωρίου, Πτελέας, Ροδιανής, Ρυακίου, Ρυμνίου, Σιδερά, Σκήτης, Σπάρτου, Φιλιππουπόλεως, Χαραυγής και Χρωμίου του Καλλικρατικού Δήμου Κοζάνης και στον Καλλικρατικό Δήμο Σερβίων-Βελβεντού της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 1 Μαρτίου 2019
Με εντολή Υπουργού
Η Γενική Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος
ΕΙΡΗΝΗ ΚΛΑΜΠΑΤΣΕΑ
ΣΛΟΤ 368/2019 Αντιμετώπιση χρηματοδοτικών μισθώσεων (leasing) πολύ μικρών οντοτήτων
Αριθμ. Πρωτ.: 368 ΕΞ
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΩΝ Ν.Π.Δ.Δ.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)
ΣΛΟΤ 368/ 2019
ΘΕΜΑ: Αντιμετώπιση χρηματοδοτικών μισθώσεων (leasing) πολύ μικρών οντοτήτων
ΕΡΩΤΗΜΑ
Στο άρθρο 30 «Απλοποιήσεις και απαλλαγές» του Ν 4308/2014, στην παράγραφο 1, αναφέρεται:
ι) Αντιμετωπίζουν λογιστικά όλες τις συμβάσεις μίσθωσης, σύμφωνα με την φορολογική νομοθεσία.
Μετά τις πρόσφατες τροποποιήσεις του άρθρου 24 του Ν 4172/2013, με τον Ν 4549/2018, ορίζεται πλέον ότι:
1. Κατά τον προσδιορισμό των κερδών από επιχειρηματική δραστηριότητα, οι φορολογικές αποσβέσεις των στοιχείων του ενεργητικού εκπίπτουν από:
α) τον κύριο των παγίων στοιχείων του ενεργητικού της επιχείρησης σε όλες τις περιπτώσεις εκτός της περ. β’,
β) τον μισθωτή, σε περίπτωση χρηματοδοτικής μίσθωσης κατά την έννοια του Ν 4308/2014, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο νόμο αυτόν.
Δεδομένου ότι ο Ν 4308/2014 παραπέμπει για τις πολύ μικρές οντότητες σχετικά με τις χρηματοδοτικές μισθώσεις στον Ν 4172/2013, ο οποίος με την σειρά του παραπέμπει πλέον στον Ν 4308/2014, συμπεραίνει κανείς ότι και οι πολύ μικρές οντότητες αντιμετωπίζουν τις χρηματοδοτικές μισθώσεις όπως και οι λοιπές οντότητες, αφού δεν προβλέπεται κάτι διαφορετικό στη φορολογική νομοθεσία.
Βάσει των ανωτέρω παρακαλούμε όπως διευκρινίσετε ποια είναι τελικά η ορθή αντιμετώπιση των μισθωμάτων από συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης πάγιου εξοπλισμού που συνάπτουν πολύ μικρές οντότητες της παραγράφου 2 (γ) του άρθρου 1 του Ν 4308/2014 που τηρούν απλογραφικό σύστημα.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 24 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Ν 4172/2013), κατά τον προσδιορισμό των κερδών από επιχειρηματική δραστηριότητα, οι φορολογικές αποσβέσεις των πάγιων στοιχείων του ενεργητικού καταχωρίζονται στα τηρούμενα βιβλία της οντότητας και εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδά της, ως εξής:
α) από τον κύριο (ιδιοκτήτη) των πάγιων στοιχείων του ενεργητικού της οντότητας σε όλες τις περιπτώσεις, εκτός από την επόμενη περίπτωση (β),
β) από τον μισθωτή, σε περίπτωση χρηματοδοτικής μίσθωσης κατά την έννοια του Ν 4308/2014 (ΕΛΠ), σύμφωνα με τα οριζόμενα στο νόμο αυτόν.
Σημειώνεται ότι στην περίπτωση (β) της παραγράφου 1 του ως άνω άρθρου 24, αρχικά αναφερόταν η φράση: «χρηματοοικονομικής μίσθωσης», η οποία αντικαταστάθηκε από την φράση «χρηματοδοτικής μίσθωσης» που συνιστά, κατά την γνώμη μας, την ορθή εκδοχή του όρου διεθνώς, αλλά και κατά την έννοια του Ν 4308/2014 (δείτε: άρθρο 115 παράγραφος 5α του Ν 4549/2018, την σχετική διάταξη με την οποία έγινε η αντικατάσταση). Τα ανωτέρω εφαρμόζονται από το φορολογικό έτος 2018 και επόμενα.
Ακολούθως, βάσει της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του Ν 4308/2014: «για την εφαρμογή των ρυθμίσεων αυτού του νόμου λαμβάνονται υποχρεωτικά υπόψη οι ορισμοί του παραρτήματος Α». Συνεπώς, σε συνδυασμό με τις λοιπές διατάξεις του νόμου, γίνεται δεκτός ο ορισμός της έννοιας της χρηματοδοτικής μίσθωσης, όπως διατυπώνεται στο Παράρτημα Α. Τα ΕΛΠ, ορίζουν ότι κατά την χρηματοδοτική μίσθωση, ελέγχεται η ουσιώδης μεταφορά όλων των κινδύνων και των ωφελημάτων, τα οποία προκύπτουν από το, αντιστοίχως, αμιγώς ιδιοκτησιακό καθεστώς του περιουσιακού στοιχείου. Υπογραμμίζεται επίσης, ότι ο τίτλος ιδιοκτησίας του παγίου μπορεί τελικά είτε να μεταβιβάζεται είτε όχι.
Παραδείγματα καταστάσεων και προϋποθέσεων, οι οποίες μεμονωμένα ή σε συνδυασμό θα μπορούσαν να συνεπάγονται την κατάταξη μιας μίσθωσης ως χρηματοδοτικής, είναι τα εξής (Παράρτημα Α του νόμου 4308/2014):
α) Η μίσθωση μεταβιβάζει την κυριότητα του περιουσιακού στοιχείου στο μισθωτή κατά την λήξη της μισθωτικής περιόδου.
β) Ο μισθωτής έχει το δικαίωμα αγοράς του περιουσιακού στοιχείου σε τιμή που αναμένεται να είναι επαρκώς χαμηλότερη από την εύλογη αξία κατά την ημερομηνία άσκησης του δικαιώματος, έτσι ώστε, κατά την έναρξη της μίσθωσης, να θεωρείται ευλόγως βέβαιο ότι το δικαίωμα θα ασκηθεί.
γ) Η διάρκεια της μίσθωσης εκτείνεται στο μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής ζωής του περιουσιακού στοιχείου, έστω και αν ο τίτλος κυριότητας δε μεταβιβάζεται.
δ) Κατά την έναρξη της μίσθωσης, η παρούσα αξία των ελάχιστων καταβολών μισθωμάτων, στα οποία δεν λαμβάνεται υπόψη το κόστος τυχόν προσφερόμενων υπηρεσιών στη διάρκεια της μίσθωσης, καλύπτει ουσιωδώς το σύνολο της εύλογης αξίας του μισθωμένου περιουσιακού στοιχείου.
ε) Τα μισθωμένα περιουσιακά στοιχεία είναι ειδικής φύσης, ώστε μόνον ο μισθωτής να μπορεί να τα χρησιμοποιεί χωρίς να απαιτούνται σοβαρές τροποποιήσεις.
Ενδείξεις καταστάσεων οι οποίες μεμονωμένα ή σε συνδυασμό θα μπορούσαν επίσης να συνεπάγονται την κατάταξη μιας μίσθωσης ως χρηματοδοτικής, είναι οι εξής:
α) Εάν ο μισθωτής έχει το δικαίωμα να ακυρώσει τη μίσθωση, οι ζημίες του εκμισθωτή που συνδέονται με την ακύρωση καλύπτονται από το μισθωτή.
β) Κέρδη και ζημίες από τη διακύμανση της εύλογης αξίας του υπολείμματος ανήκουν στο μισθωτή (για παράδειγμα με τη μορφή έκπτωσης του μισθώματος που ισούται με το μεγαλύτερο μέρος του προϊόντος της πώλησης στη λήξη της μίσθωσης).
γ) Ο μισθωτής έχει τη δυνατότητα να παρατείνει τη μίσθωση με μίσθωμα σημαντικά χαμηλότερο από τα τρέχοντα μισθώματα της αγοράς.
Σχετικώς με το ερώτημά σας, σημειώνεται ότι δεν υφίσταται στον νόμο διάταξη που να ορίζει διαφορετική αντιμετώπιση της χρηματοδοτικής μίσθωσης από οντότητες που εντάσσονται στο απλογραφικό ή στο διπλογραφικό λογιστικό σύστημα. Εξάλλου, μετά την νομοτεχνική προσαρμογή που συντελέστηκε στον ΚΦΕ (άρθρο 115 παράγραφος 5α του Ν 4549/2018), οι φορολογικές διατάξεις σε κάθε περίπτωση τηρούμενου λογιστικού συστήματος, υιοθετούν το λογιστικό πλαίσιο στο ζήτημα της χρηματοδοτικής μίσθωσης. Η αντιμετώπιση συνεπώς, είναι κοινή τόσο στο διπλογραφικό όσο και στο απλογραφικό λογιστικό σύστημα.
Παραθέτουμε παράδειγμα λογιστικής αντιμετώπισης της χρηματοδοτικής μίσθωσης, από οντότητα με απλογραφικά βιβλία:
Παράδειγμα:
Έστω σύμβαση μίσθωσης μηχανήματος αξίας 150.000 ευρώ για 10 έτη με ετήσιες καταβολές μισθωμάτων € 22.500. Η απόσβεση του μηχανήματος θα υπολογιστεί με συντελεστή απόσβεσης 10% σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από την φορολογική νομοθεσία.
Η σύμβαση πληροί τα κριτήρια της χρηματοδοτικής μίσθωσης και το πάγιο παρακολουθείται ως περιουσιακό στοιχείο της οντότητας.
Στα απλογραφικά βιβλία θα γίνουν οι εξής καταχωρίσεις:
Κατά την υπογραφή της σύμβασης σε ειδικό λογαριασμό αγορών παγίων καταχωρίζεται η αξία κτήσης του μηχανήματος. Σημειώνεται ότι εάν δεν ορίζεται αξία κτήσης, θα ληφθεί ως τέτοια η καθαρή παρούσα αξία των μισθωμάτων.
(Α) Σύναψη σύμβασης:
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ | ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΟ | ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ | ΠΑΓΙΑ |
1/1/2019 | Σύμβαση | Χρηματοδοτική Μίσθωση |
150.000,00 |
Στη συνέχεια κάθε ετήσιο μίσθωμα, θα πρέπει να διαχωρίζεται σε τόκο και σε χρεολύσιο, σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα:
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ | ΜΙΣΘΩΜΑ | ΤΟΚΟΣ | ΧΡΕΟΛΥΣΙΟ | ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ |
1/1/2019 | 150.000,00 | |||
31/12/2019 | 22.500,00 | 12.216,25 | 10.283,75 | 139.716,25 |
31/12/2020 | 22.500,00 | 11.378,72 | 11.121,28 | 128.594,97 |
31/12/2021 | 22.500,00 | 10.472,99 | 12.027,01 | 116.567,96 |
31/12/2022 | 22.500,00 | 9.493,49 | 13.006,51 | 103.561,45 |
31/12/2023 | 22.500,00 | 8.434,22 | 14.065,78 | 89.495,66 |
31/12/2024 | 22.500,00 | 7.288,67 | 15.211,33 | 74.284,34 |
31/12/2025 | 22.500,00 | 6.049,84 | 16.450,16 | 57.834,18 |
31/12/2026 | 22.500,00 | 4.710,11 | 17.789,89 | 40.044,29 |
31/12/2027 | 22.500,00 | 3.261,27 | 19.238,73 | 20.805,56 |
31/12/2028 | 22.500,00 | 1.694,44 | 20.805,56 | 0,00 |
225.000,00 | 75.000,00 | 150.000,00 |
Ο τόκος καταχωρίζεται σε λογαριασμό χρηματοοικονομικού εξόδου, το δε χρεολύσιο μειώνει εξωλογιστικά το ποσό της υποχρέωσης.
(Β) Πρώτο μίσθωμα
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ | ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΟ | ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ | ΤΟΚΟΙ ΚΑΙ ΣΥΝΑΦΗ ΕΞΟΔΑ | ΧΡΕΟΛΥΣΙΟ (ΛΟΙΠΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΜΕ ΦΠΑ 24%) | ΦΠΑ
24%
|
31/12/2019 | Τιμολόγιο | Δόση Χρηματοδοτικής Μίσθωσης (22.500) | 12.216,25 | 10.283,75 | 5.400,00* |
Τέλος, στη λήξη κάθε χρήσης θα πρέπει να πραγματοποιείται και η εγγραφή της απόσβεσης σε σχετικό λογαριασμό εξόδου ως εξής:
(Γ) Τέλος χρήσης 2019
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ | ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΟ | ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ | ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΠΑΓΙΩΝ |
31/12/2019 | Αρχείο παγίων | Αποσβέσεις χρήσης |
13.750,00*
|
Στο πρώτο έτος χρήσης του παγίου, η απόσβεση υπολογίζεται για ένδεκα (11) μήνες, καθώς οι φορολογικές αποσβέσεις υπολογίζονται από τον επόμενο μήνα, από εκείνον, εντός του οποίου άρχισε η χρήση του παγίου.
ΤΑ ΜΕΛΗ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ
Α.1106/2019 Σύσταση, συγκρότηση και ορισμός μελών Επιτροπών στο Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων (Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ.), στο Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου (Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π.) και στις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες (Δ.Ο.Υ.) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) για την αξιολόγηση και την καταγραφή των πληροφοριακών δελτίων, τόσο των υφιστάμενων, όσο και αυτών που θα εισέρχονται, στις ανωτέρω Υπηρεσίες, με σκοπό την περαιτέρω ελεγκτική αξιοποίησή τους
Αθήνα, 21-3-2019
ΑΡΙΘ. ΠΡΩΤ.: Α.1106
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Α. ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΛΕΓΧΩΝ
ΤΜΗΜΑΤΑ Α' ΚΑΙ Β'
Ταχ. Δ/νση: Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας: 101 84 Αθήνα
Τηλέφωνο: 210 3375823
Fax: 210 3375354
e-mail: d.eleg@aade.gr
Β. ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ
1. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ Β' - ΣΥΛΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ
Ταχ. Δ/νση: Λεωχάρους 2
Ταχ. Κώδικας: 10184 Αθήνα
2. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ Α' ΚΑΙ Β'
ΤΜΗΜΑΤΑ Δ' ΚΑΙ Θ'
Ταχ. Δ/νση: Χανδρή 1 και Θεσσαλονίκης
Ταχ. Κώδικας: 183 46 Μοσχάτο
ΘΕΜΑ: «Σύσταση, συγκρότηση και ορισμός μελών Επιτροπών στο Κέντρο Ελέγχου
Μεγάλων Επιχειρήσεων (Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ.), στο Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου
Πλούτου (Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π.) και στις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες (Δ.Ο.Υ.) της
Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) για την αξιολόγηση και την
καταγραφή των πληροφοριακών δελτίων, τόσο των υφιστάμενων, όσο και αυτών που θα
εισέρχονται, στις ανωτέρω Υπηρεσίες, με σκοπό την περαιτέρω ελεγκτική αξιοποίησή
τους».
Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις:
α) Του Κεφαλαίου Α' «Σύσταση Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων» του Μέρους
Πρώτου του ν. 4389/2016 (Α' 94) και ειδικότερα της υποπαραγράφου ε' της
παραγράφου 4 και των υποπαραγράφων α' έως γ' της παρ. 6 του άρθρου 14, των
υποπαραγράφων γ' και θ' της παραγράφου 2 του άρθρου 2, του άρθρου 7, καθώς και
των παραγράφων 1 έως 5 του άρθρου 41 αυτού.
β) Του άρθρου 89 του π.δ. 284/1988 (Α' 128) «Οργανισμός του Υπουργείου
Οικονομικών» και του τρίτου εδαφίου της παραγράφου 7 του άρθρου 41 του ν.
4389/2016.
γ) Της αριθ. Δ.ΟΡΓ.Α 1036960ΕΞ2017/10-3-2017 (Β' 968 και 1238) απόφασης του
Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων «Οργανισμός της Ανεξάρτητης Αρχής
Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.)», όπως τροποποιήθηκε, συμπληρώθηκε και ισχύει.
δ) Των άρθρων 13 έως 15 του ν. 2690/1999 (Α' 45) «Κύρωση του Κώδικα Διοικητικής
Διαδικασίας και άλλες διατάξεις», όπως ισχύουν.
ε) Του άρθρου 21 του ν. 4354/2015 (Α' 176) «Διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων
δανείων, μισθολογικές ρυθμίσεις και άλλες επείγουσες διατάξεις εφαρμογής της
συμφωνίας δημοσιονομικών στόχων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων», όπως ισχύει.
2. Την αριθ. 1 της 20-1-2016 Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου (ΥΟΔΔ 18) «Επιλογή
και διορισμός Γενικού Γραμματέα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του
Υπουργείου Οικονομικών», σε συνδυασμό με τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της
παρ. 10 του άρθρου 41 του ν. 4389/2016 και την αριθ. 39/3/30-11-2017 (Υ.Ο.Δ.Δ.
689) απόφαση του Συμβουλίου Διοίκησης της Α.Α.Δ.Ε. «Ανανέωση της θητείας του
Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων».
3. Την αριθμ. Δ6Α 1015213 ΕΞ 2013/28-1-2013 (Β' 130 και 372) απόφαση του
Υπουργού Οικονομικών και του Υφυπουργού Οικονομικών «Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων
στον Γενικό Γραμματέα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου
Οικονομικών», όπως τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε, σε συνδυασμό με τις διατάξεις
της υποπαραγράφου α' της παρ. 3 του άρθρου 41 του 4389/2016.
4. Την ανάγκη καθορισμού ομοιόμορφης διαδικασίας για την αξιολόγηση και την
καταγραφή των πληροφοριακών δελτίων, τόσο των υφιστάμενων, όσο και αυτών που
εισέρχονται στις Φορολογικές Ελεγκτικές Υπηρεσίες, με σκοπό την περαιτέρω
ελεγκτική αξιοποίηση αυτών.
5. Το γεγονός ότι, από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης, δεν προκαλείται
δαπάνη σε βάρος του Προϋπολογισμού της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ
Α. Συνιστούμε στο Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων (Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ.), στο Κέντρο
Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου (Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π.) και σε κάθε Δημόσια
Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.), Α' Τάξεως, της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων
(Α.Α.Δ.Ε.) τριμελείς Επιτροπές για την αξιολόγηση και την καταγραφή των
πληροφοριακών δελτίων, τόσο των υφιστάμενων, όσο και αυτών που εισάγονται, στις
ανωτέρω Υπηρεσίες, με σκοπό την περαιτέρω ελεγκτική αξιοποίηση αυτών.
Β. Συγκροτούμε τις παραπάνω Επιτροπές και ορίζουμε τον Πρόεδρο, τα μέλη, τον
εισηγητή και τον γραμματέα εκάστης Επιτροπής, με τους αναπληρωτές αυτών, ως
εξής: Ι. 1. Τον εκάστοτε Προϊστάμενο της κάθε Υπηρεσίας από τις ανωτέρω, ως
Πρόεδρο, με αναπληρωτή τον νόμιμο αναπληρωτή του στην ίδια Υπηρεσία.
2. Τον εκάστοτε Προϊστάμενο Υποδιεύθυνσης, ως μέλος, με αναπληρωτή τον νόμιμο
αναπληρωτή του στην Υποδιεύθυνση. Σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότερες της
μιας Υποδιευθύνσεις, τον Προϊστάμενο Υποδιεύθυνσης, που ορίζει ο Προϊστάμενος
της Υπηρεσίας.
3. Τον εκάστοτε Προϊστάμενο του Τμήματος Ελέγχου/Ελέγχων, κατά περίπτωση, ως
μέλος, με αναπληρωτή τον νόμιμο αναπληρωτή του στο Τμήμα. Σε περίπτωση που
υπάρχουν περισσότερα του ενός Τμήματα Ελέγχου/Ελέγχων, τον Προϊστάμενο Τμήματος
Ελέγχου/Ελέγχων, κατά περίπτωση, που ορίζει ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας.
ΙΙ. Ως εισηγητές της Επιτροπής, δύνανται να μετέχουν χωρίς δικαίωμα ψήφου,
εφόσον δεν είναι μέλη αυτής, ο Προϊστάμενος της Υποδιεύθυνσης και του Τμήματος
Ελέγχου, στους οποίους έχουν ανατεθεί τα πληροφοριακά δελτία που εξετάζει η
Επιτροπή κατά τη συγκεκριμένη συνεδρίαση.
ΙΙΙ. Χρέη Γραμματέα και αναπληρωτή Γραμματέα της κάθε Επιτροπής εκτελούν
υπάλληλοι που ορίζονται από τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας.
Γ. Ι. Έργο των ανωτέρω Επιτροπών είναι η αξιολόγηση και η μέριμνα για την
καταγραφή των πληροφοριακών δελτίων, τόσο αυτών που εκκρεμούν στις ανωτέρω
ελεγκτικές υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε., όσο και αυτών που θα εισάγονται μετά από την
υπογραφή της παρούσας σε κάθε μία (1) από αυτές, με σκοπό την περαιτέρω
αξιοποίησή τους.
ΙΙ. Ο Προϊστάμενος κάθε Υπηρεσίας και Πρόεδρος της Επιτροπής πριν από τη
συνεδρίαση της Επιτροπής:
1) μεριμνά για τη συγκέντρωση των Πληροφοριακών Δελτίων που θα αξιολογηθούν σε
αυτήν και για την κλήση των μελών/αξιολογητών, σύμφωνα με τις κείμενες
διατάξεις,
2) ελέγχει, κατά το δυνατόν, εάν μεταξύ των πληροφοριακών δελτίων που θα
εξετασθούν, υφίστανται πληροφοριακά δελτία διαφορετικής ελεγκτικής αρμοδιότητας
και, στην περίπτωση αυτή, τα διαβιβάζει αμέσως στην αρμόδια Ελεγκτική Υπηρεσία,
χωρίς αξιολόγηση και καταχώριση αυτών στη σχετική ηλεκτρονική εφαρμογή της
Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (Δ.ΗΛΕ.Δ.).
Σε περίπτωση που διαπιστωθεί αλλαγή ελεγκτικής αρμοδιότητας σε μεταγενέστερο
χρόνο από τη συνεδρίαση της Επιτροπής, το πληροφοριακό δελτίο διαβιβάζεται
αμελλητί στην αρμόδια Ελεγκτική Υπηρεσία, με σχετική ενημέρωση της ηλεκτρονικής
εφαρμογής της Δ.ΗΛΕ.Δ..
ΙΙΙ. Οι ανωτέρω Επιτροπές μεριμνούν για την καταχώρηση σε ηλεκτρονική εφαρμογή
της Δ.ΗΛΕ.Δ. των υφιστάμενων εκκρεμών Πληροφοριακών Δελτίων, όσο και αυτών που
εισέρχονται στην Υπηρεσία μετά από την υπογραφή της παρούσας απόφασης,
εισάγοντας αναλυτικά τα αναφερόμενα στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ στοιχεία ανά πληροφοριακό
δελτίο.
Ειδικότερα, ως προς το ενδιαφέρον τίθενται οι παρακάτω αντίστοιχες τιμές βαθμών
αξιολόγησης:
Αξιολόγηση ως προς το ενδιαφέρον | Βαθμός αξιολόγησης |
Άνευ ενδιαφέροντος | 0 |
Απλό - Μικρού ενδιαφέροντος | 1 |
Ενδιαφέρον - Σημαντικό | 2 |
Άμεση/ Ταχεία επέμβαση | 3 |
IV. Τα υφιστάμενα εκκρεμή πληροφοριακά δελτία ανά Υπηρεσία, αξιολογούνται
και καταχωρούνται σε σχετική ηλεκτρονική εφαρμογή, κατά τα ανωτέρω, αρχής
γενομένης από τα πιο πρόσφατα και κατά φθίνουσα σειρά παλαιότητας,
λαμβανομένων υπόψη των οριζόμενων στις περί παραγραφής διατάξεις.
Στο σώμα εκάστου πληροφοριακού δελτίου τίθεται επισημείωση με την ημερομηνία
αξιολόγησης, τον βαθμό αξιολόγησης κάθε μέλους και τον αυτοτελή αύξοντα
αριθμό αυτού, κατά τη συγκεκριμένη συνεδρίαση της ίδιας ημερομηνίας, η οποία
μονογράφεται από τον Πρόεδρο της Επιτροπής ή τον Αναπληρωτή του, αντίστοιχα
και τον Γραμματέα αυτής.
Ως τελικός βαθμός αξιολόγησης του πληροφοριακού δελτίου, ο οποίος
αναγράφεται διακριτά επί του σώματος αυτού, θεωρείται ο βαθμός που
συγκεντρώνει την πλειοψηφία των εισηγήσεων των μελών της Επιτροπής και σε
περίπτωση διαφωνίας των μελών ο βαθμός που εισηγείται ο Πρόεδρος αυτής.
Μετά το πέρας κάθε συνεδρίασης της Επιτροπής, συντάσσεται από τον Γραμματέα
της Επιτροπής πρακτικό το οποίο υπογράφεται από τον Πρόεδρο και τα μέλη που
συμμετέχουν σε αυτήν, το οποίο περιλαμβάνει, κατ' ελάχιστο, τον τόπο και την
ημερομηνία συνεδρίασης, την ημερομηνία κλήσης των μελών, τους συμμετέχοντες
στη συνεδρίαση, το πλήθος, συγκεντρωτικά, των πληροφοριακών δελτίων που
αξιολογήθηκαν και τα επιμέρους σύνολα αυτών, ανά βαθμό αξιολόγησης, ως
ακολούθως:
Κωδικός Υπηρεσίας | Ημερομηνία αξιολόγησης | Γενικό σύνολο Π. Δ. που αξιολογήθηκαν | Σύνολο Π. Δ. που αξιολογήθηκαν με "0" | Σύνολο Π. Δ. που αξιολογήθηκαν με "1" | Σύνολο Π. Δ. που αξιολογήθηκαν με ''2" | Σύνολο Π. Δ. που αξιολογήθηκαν με "3" |
V. Συγκεντρωτική ενημέρωση για την πορεία του έργου των ως άνω Επιτροπών
καταχωρείται στη σχετική ηλεκτρονική εφαρμογή της Δ.ΗΛΕ.Δ., ανά δέκα πέντε
(15) ημερολογιακές ημέρες, στην οποία έχουν πρόσβαση οι Προϊστάμενοι των
Υπηρεσιών και των Φορολογικών Περιφερειών, κατά λόγο αρμοδιότητας, ο
Προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογικής Διοίκησης και οι
εξουσιοδοτημένοι προς τούτο υπάλληλοι της Διεύθυνσης Ελέγχων.
Τα στοιχεία που αφορούν στη συγκεντρωτική ενημέρωση για την πορεία του έργου
των ως άνω Επιτροπών καταχωρούνται σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
της παρούσας.
Πέραν των πληροφοριακών δελτίων καταγράφεται και αξιολογείται και κάθε
πληροφορία, που κρίνεται ότι άπτεται ενδεχόμενης ελεγκτικής ενέργειας.
Εάν σε πληροφοριακό δελτίο διαλαμβάνονται περισσότερα του ενός εμπλεκόμενα
πρόσωπα αυτά αποτυπώνονται στο αρχείο καταγραφής σε ισάριθμες γραμμές των
αντίστοιχων ταυτοποιημένων προσώπων. Για τεχνικούς λόγους, στην περίπτωση
που σε ένα πληροφοριακό δελτίο υπάρχουν περισσότερα του ενός εμπλεκόμενα
πρόσωπα θα πρέπει στο αρχείο καταγραφής να επαναλαμβάνονται οι πληροφορίες
του Πληροφοριακού Δελτίου σε ισάριθμες γραμμές, μία για κάθε εμπλεκόμενο
πρόσωπο. Ως ταυτοποίηση για τις ανάγκες της παρούσας νοείται η ύπαρξη Α.Φ.Μ.
Επίσης, στο αρχείο καταγραφής αποτυπώνονται σε διακεκριμένες ισάριθμες
γραμμές, πρόσωπα με ικανά προσδιοριστικά στοιχεία για την εύρεση Α.Φ.Μ.
(ονοματεπώνυμο, επωνυμία, πατρώνυμο, ημερομηνία γέννησης, διεύθυνση, αριθ.
ταυτότητας, κλπ.).
Όλα τα ανωτέρω αφορούν και εφαρμόζονται, επίσης, σε κάθε πληροφορία και
πληροφοριακό δελτίο που περιέρχεται στην Υπηρεσία από την υπογραφή της
παρούσας και εφεξής μέχρι τη λειτουργία της εφαρμογής διαχείρισης
πληροφοριακών δελτίων του ELENXIS παραγωγικά. Τα οριζόμενα στην παρούσα δεν
αφορούν σε πληροφοριακά δελτία που ήδη έχουν ληφθεί υπόψη σε υπόθεση ελέγχου
στο Ο.Π.Σ. Elenxis. Η Επιτροπή συνεδριάζει νομίμως και ευρίσκεται σε απαρτία
όταν παρευρίσκονται όλα τα μέλη αυτής.
Ειδικότερα, το έργο κάθε Επιτροπής που αφορά στην αξιολόγηση και καταγραφή,
κατά τα ανωτέρω, των υφιστάμενων εκκρεμών, κατά την ημερομηνία υπογραφής της
παρούσας, στις Υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε., πληροφοριακών δελτίων, ολοκληρώνεται
το αργότερο μέχρι την 30η Σεπτεμβρίου 2019. Η αξιολόγηση και καταγραφή των
πληροφοριακών δελτίων που εισέρχονται στις Υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε., μετά την
ημερομηνία υπογραφής της παρούσας και μέχρι την 13η Σεπτεμβρίου 2019,
ολοκληρώνεται ομοίως το αργότερο μέχρι την 30η Σεπτεμβρίου 2019. Η ως άνω
οριζόμενη διαδικασία διενεργείται εφεξής για τα πληροφοριακά δελτία που
εισέρχονται στις Υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε. μετά την 13η Σεπτεμβρίου 2019, με
τον μέγιστο χρόνο αξιολόγησης και καταγραφής κάθε νέου πληροφοριακού δελτίου
να μην υπερβαίνει τις δέκα (10) εργάσιμές ημέρες από την ημερομηνία
εισαγωγής τους. Ως προς τη διαδικασία αξιολόγησης των πληροφοριακών δελτίων,
τα ως άνω οριζόμενα εφαρμόζονται από την υπογραφή της παρούσας, ενώ όσον
αφορά στην καταχώρηση των πληροφοριακών δελτίων, τα ως άνω οριζόμενα
εφαρμόζονται από την έναρξη της παραγωγικής λειτουργίας της σχετικής
εφαρμογής της Δ.ΗΛΕ.Δ.. Προκειμένου να εφαρμοστεί ΑΜΕΣΩΣ και να τηρηθεί η
παρούσα καλούνται, τόσο οι Προϊστάμενοι των Υπηρεσιών να μεριμνήσουν σχετικά
καταβάλλοντας κάθε δυνατή προσπάθεια, όσο και οι Προϊστάμενοι των Φορολογικών Περιφερειών να
συντονίσουν και να εποπτεύσουν τις Δ.Ο.Υ. αρμοδιότητάς τους για την εφαρμογή
όλων των ως άνω αναφερομένων.
Δ. Οι Επιτροπές, θα συνεδριάζουν εντός του κανονικού ωραρίου λειτουργίας των
υπηρεσιών της Α.Α.Δ.Ε. ή σε χρόνο που καλύπτεται από υπερωριακή απασχόληση.
Ε . Η θητεία των Επιτροπών αυτών είναι διαρκής.
ΣΤ. Κατά τα λοιπά, για τη λειτουργία των Επιτροπών εφαρμόζονται οι διατάξεις
των άρθρων 13 έως 15 του ν. 2690/1999 (Α' 45), όπως ισχύουν.
Ζ. Την παρούσα απόφαση ακολουθεί παράρτημα, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο
μέρος αυτής. Οι παράμετροι αξιολόγησης, καταγραφής και συγκεντρωτικής
ενημέρωσης που αναφέρονται στο παράρτημα της παρούσης δύνανται να
τροποποιούνται ή/και να συμπληρώνονται ανάλογα με τις επιχειρησιακές ανάγκες
και τις δυνατότητες τεχνικής υλοποίησης.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
1. ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΔΕΛΤΙΩΝ
Η καταχώρηση των υφιστάμενων εκκρεμών Πληροφοριακών Δελτίων, όσο και αυτών
που εισέρχονται στην Υπηρεσία μετά την υπογραφή της παρούσας απόφασης
πραγματοποιείται σε ηλεκτρονική εφαρμογή της Δ.ΗΛΕ.Δ., εισάγοντας
τουλάχιστον τα κάτωθι στοιχεία αναλυτικά ανά πληροφοριακό δελτίο σε
αντίστοιχα πεδία της εφαρμογής:
Α/Α ΠΕΔΙΟΥ |
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΕΔΙΟΥ |
ΥΠΑΡΞΗ ΛΙΣΤΑΣ ΤΙΜΩΝ |
1 | Α/Α | ΟΧΙ |
2 | Κωδικός Υπηρεσίας | ΝΑΙ |
3 | Όνομα Υπηρεσίας | ΝΑΙ |
4 | Ημερομηνία αξιολόγησης | ΟΧΙ |
5 | Αριθμός πρωτοκόλλου Υπηρεσίας (εισερχομένου) | ΟΧΙ |
6 | Ημερομηνία πρωτοκόλλου Υπηρεσίας (εισερχομένου) | ΟΧΙ |
7 | Αριθμός πρωτοκόλλου αποστολέα | ΟΧΙ |
8 | Ημερομηνία πρωτοκόλλου αποστολέα | ΟΧΙ |
9 | Πηγή προέλευσης Πληροφοριακού Δελτίου/Καταγγελίας. | ΝΑΙ |
10 | Είδος καταγγελίας | ΝΑΙ |
11 | Ονοματεπώνυμο καταγγέλλοντος | ΟΧΙ |
12 | Α.Φ.Μ. καταγγέλλοντος | ΟΧΙ |
13 | Α. Φ. Μ. Εμπλεκόμενου/Καταγγελόμενου (Διενεργείται έλεγχος ορθότητας Α. Φ. Μ.) | ΟΧΙ |
14 | Ονο ματεπώνυμο Εμπλεκό μενο υ/Καταγγελό μενο υ | ΟΧΙ |
15 | Έτος διάπραξης φορολογικής παράβασης (Από) | ΟΧΙ |
16 | Έτος διάπραξης φορολογικής παράβασης (Έως) | ΟΧΙ |
17 | Τόπος διάπραξης φορολογικής παράβασης | ΟΧΙ |
18 | Είδος φορολογικής παράβασης | ΝΑΙ |
19 | Σύντομη περιγραφή φορολογικής παράβασης | ΟΧΙ |
20 | Εκτίμηση ποσού αποκρυβείσας φορολογητέας ύλης | ΟΧΙ |
21 | Φορολογικό αντικείμενο | ΟΧΙ |
22 | Βαθμός αξιολόγησης Πληροφοριακού Δελτίου/Καταγγελίας ως προς το ενδιαφέρον | ΝΑΙ |
23 | Περιγραφή βαθμού Αξιολόγησης ως προς το ενδιαφέρον | ΝΑΙ |
24 | Αξιολόγηση ως προς την εμπιστευτικότητα | ΝΑΙ |
25 | Διαβίβαση Πληροφοριακού Δελτίου/Καταγγελίας σε άλλη Υπηρεσία | ΝΑΙ |
26 | Υπηρεσία διαβίβασης του Πληροφοριακού Δελτίου/Καταγγελίας | ΟΧΙ |
27 | Δημιουργία/Συσχέτιση Υπόθεσης στο Elenxis | ΟΧΙ |
28 | Id Υπόθεσης Ελέγχου | ΟΧΙ |
29 | Παρατηρήσεις | ΟΧΙ |
2. ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΔΕΛΤΙΩΝ
Τα στοιχεία που αφορούν στη συγκεντρωτική ενημέρωση για την πορεία του έργου
των οριζόμενων με την παρούσα Απόφαση Επιτροπών πραγματοποιείται σε
ηλεκτρονική εφαρμογή της Δ.ΗΛΕ.Δ., εισάγοντας τουλάχιστον τα κάτωθι στοιχεία
σε αντίστοιχα πεδία της εφαρμογής:
Α/Α ΠΕΔΙΟΥ |
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΕΔΙΟΥ |
1 | Κωδικός Υπηρεσίας |
2 | Όνομα Υπηρεσίας |
3 | Περίοδος αξιολόγησης από |
4 | Περίοδος αξιολόγησης έως |
5 | Πλήθος συνεδριάσεων |
6 | Γενικό σύνολο Π.Δ. που αξιολογήθηκαν |
7 | Σύνολο Π.Δ. που αξιολογήθηκαν με "0" |
8 | Σύνολο Π.Δ. που αξιολογήθηκαν με "1" |
9 | Σύνολο Π.Δ. που αξιολογήθηκαν με "2" |
10 | Σύνολο Π.Δ. που αξιολογήθηκαν με "3" |
Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ
1045150 ΕΞ 2019 Αποστολή οδηγιών για την επικείμενη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς συμφωνία και μεταβατική περίοδο, σε σχέση με τα Προτιμησιακά Καθεστώτα
Αθήνα, 22/03/2019
Αριθ. Πρωτ.:Ο ΔΔΘΕΚΑ Β 1045150 ΕΞ2019
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ ΚΑΙ ΕΦΚ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΑΣΜΟΛΟΓΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΙΔΙΚΩΝ ΚΑΘΕΣΤΩΤΩΝ ΚΑΙ ΑΠΑΛΛΑΓΩΝ
ΤΜΗΜΑ Β'
Ταχ. Δ/νση: Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας: 10184 Αθήνα
Πληροφορίες: Γ. Μπουργανού
Τηλέφωνο: 210 69 87 493
Fax: 210 69 87 506
E-Mail: d17-c@2001.syzefxis.gov.gr
Url: www.aade.gr
Θέμα: «Αποστολή οδηγιών για την επικείμενη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς συμφωνία και μεταβατική περίοδο, σε σχέση με τα Προτιμησιακά Καθεστώτα».
Σχετ.: Το από 11-03-2019 έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογίας και Τελωνειακής Ένωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (TAXUD).
Το Ηνωμένο Βασίλειο υπέβαλε στις 29 Μαρτίου 2017 την κοινοποίηση της πρόθεσής του να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση σύμφωνα με το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι κατευθυντήριες οδηγίες της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογίας και Τελωνειακής Ένωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (TAXUD), που κοινοποιούνται με την παρούσα εγκύκλιο αφορούν την περίπτωση που το Ηνωμένο Βασίλειο (εφεξής ΗΒ) αποχωρεί χωρίς συμφωνία αποχώρησης και επομένως χωρίς μεταβατική περίοδο.
Από την ημερομηνία αποχώρησης, θα ισχύουν για το Ηνωμένο Βασίλειο οι κατάλληλοι κανόνες στον τομέα των τελωνείων, συμπεριλαμβανομένου του κοινού δασμολογίου, καθώς και τα μέτρα εμπορικής πολιτικής της ΕΕ.
Το Ηνωμένο Βασίλειο θα αντιμετωπίζεται ως οποιαδήποτε άλλη τρίτη χώρα με την οποία η ΕΕ δεν έχει καμία προτιμησιακή συμφωνία ή άλλες συμφωνίες ή ρυθμίσεις.
Οι προτιμήσεις δεν θα χορηγούνται ούτε σε εμπορεύματα καταγωγής υπερπόντιων χωρών και εδαφών (ΥΧΕ) που έχουν ειδικές σχέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η παρούσα αποτελεί απόδοση (και όχι επίσημη μετάφραση) στην ελληνική γλώσσα του αντίστοιχου κειμένου των κατευθυντήριων οδηγιών της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογίας και Τελωνειακής Ένωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG TAXUD), που είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα της Ε. Επιτροπής (έκδοση: 11 Μαρτίου 2019).
Το πρωτότυπο κείμενο των εν λόγω κατευθυντήριων οδηγιών στην αγγλική γλώσσα βρίσκεται στον ακόλουθο ιστότοπο: https://ec.europa.eu/taxation_customs/uk_withdrawal_en - Guidance on Customs matters in case of no deal.
Τυχόν μελλοντικές τροποποιήσεις/προσθήκες στο κείμενο του οδηγού στην αγγλική γλώσσα δεν συμπεριλαμβάνονται αυτόματα στο αντίστοιχο κείμενο στα ελληνικά.
Σκοπός των κατευθυντήριων οδηγιών είναι να διευκολύνει τόσο τους οικονομικούς φορείς όσο και τους τελωνειακούς υπαλλήλους σε θέματα εφαρμογής Προτιμησιακών Καθεστώτων σχετικά με την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς συμφωνία και μεταβατική περίοδο. Αποσκοπούν να οδηγήσουν σε προσέγγιση των πρακτικών στα κράτη μέλη και κατά συνέπεια, να διασφαλίσουν την ισότιμη μεταχείριση των οικονομικών φορέων.
Θέματα Προτιμησιακής Καταγωγής
Μετά την ημερομηνία αποχώρησης το Ηνωμένο Βασίλειο (εφεξής ΗΒ) θα θεωρείται τρίτη χώρα με την οποία παύουν να εφαρμόζονται καθεστώτα προτιμησιακών συναλλαγών.
1. ΠΡΟΤΙΜΗΣΙΑΚΗ ΚΑΤΑΓΩΓΗ
α) Ύλες Ηνωμένου Βασιλείου
Από την ημερομηνία αποχώρησης οι εισροές Ηνωμένου Βασιλείου (ύλες/επεξεργασίες) θα θεωρούνται μη καταγόμενες στο πλαίσιο των προτιμησιακών συμφωνιών για την απόκτηση της καταγωγής των εμπορευμάτων που ενσωματώνουν αυτές τις εισροές, σύμφωνα με την «Ανακοίνωση προς τους ενδιαφερομένους-αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου και κανόνες της ΕΕ στον τομέα των τελωνείων και του εξωτερικού εμπορίου : Προτιμησιακή Καταγωγή των εμπορευμάτων».
Η ανακοίνωση αυτή βρίσκεται στην ακόλουθη ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής https://ec.europa.eu/taxation_customs/sites/taxation/files/notice-to-stakeholders-brexit-preferential-origin-final_en.pdf καθώς επίσης και στην ιστοσελίδα https://ec.europa.eu/info/brexit/brexit-preparedness/preparedness-notices_en#tradetaxud - preferential rules of origin όπου μπορεί να γίνει επιλογή και στην ελληνική γλώσσα.
β) Εισαγωγές Ευρωπαϊκής Ένωσης από το Ηνωμένο Βασίλειο
Προϊόντα που εισάγονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση (εφεξής ΕΕ) από το Ηνωμένο Βασίλειο από την ημερομηνία αποχώρησης θα θεωρούνται μη καταγόμενα στο πλαίσιο των προτιμησιακών συμφωνιών . Αυτό σημαίνει ότι :
i.Τα προϊόντα που είχαν παραχθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο πριν από την ημερομηνία αποχώρησης, εάν εισαχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση μετά την ημερομηνία αποχώρησης, δεν θα θεωρούνται καταγωγής ΕΕ για τους σκοπούς της άμεσης εξαγωγής ή της εξαγωγής κατόπιν επεξεργασίας σε μία προτιμησιακή χώρα εταίρο.
ii.Τα προϊόντα που είχαν παραχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 Κρατών Μελών (εφεξής ΕΕ27) πριν από την ημερομηνία αποχώρησης, εάν εισαχθούν από το Ηνωμένο Βασίλειο μετά την ημερομηνία αποχώρησης, δεν θα θεωρούνται καταγωγής ΕΕ για τους σκοπούς της άμεσης εξαγωγής ή της εξαγωγής κατόπιν επεξεργασίας σε μία προτιμησιακή χώρα εταίρο.
iii.Τα προϊόντα που κατάγονται από προτιμησιακές χώρες εταίρους τα οποία έχουν εισαχθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο πριν από την ημερομηνία αποχώρησης, με προτίμηση σύμφωνα με την εκάστοτε εφαρμοζόμενη προτιμησιακή συμφωνία, εάν στη συνέχεια εισαχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση μετά την ημερομηνία αποχώρησης δεν θα θεωρούνται καταγόμενα από την προτιμησιακή χώρα εταίρο. Τα προϊόντα αυτά δεν θα μπορούν επομένως να χρησιμοποιηθούν για σκοπούς σώρευσης με τη χώρα εταίρο (διμερής σώρευση) ή με άλλες χώρες εταίρους (διαγώνια σώρευση) στο πλαίσιο των προτιμησιακών συμφωνιών που έχει συνάψει η ΕΕ.
γ) Εξαγωγές ΕΕ προς και εισαγωγές από, χώρες με τις οποίες η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει συνάψει προτιμησιακή συμφωνία μέσω Ηνωμένου Βασιλείου
Για τα προϊόντα που εισάγονται από την ημερομηνία αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση των ΕΕ27 μέσω του Ηνωμένου Βασιλείου σε μία τρίτη χώρα με την οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει συνάψει προτιμησιακή συμφωνία, μπορεί να χορηγηθεί προτίμηση στην τρίτη χώρα, υπό την προϋπόθεση ότι τηρείται ο κανόνας της απευθείας μεταφοράς/μη διενέργειας εργασιών (non manipulation), σύμφωνα με τις διατάξεις της σχετικής προτιμησιακής συμφωνίας.
Ομοίως για προϊόντα που εισάγονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την ημερομηνία αποχώρησης από χώρες με τις οποίες η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει συνάψει προτιμησιακή συμφωνία μέσω Ηνωμένου Βασιλείου, μπορεί να χορηγηθεί προτίμηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, υπό την προϋπόθεση ότι τηρείται ο κανόνας της απευθείας μεταφοράς/ μη διενέργειας εργασιών (non manipulation), σύμφωνα με τις διατάξεις της σχετικής προτιμησιακής συμφωνίας.
δ) Υπερπόντιες Χώρες και εδάφη (ΥΧΕ) που έχουν ειδική σχέση με το Ηνωμένο Βασίλειο
Καταγόμενες ύλες και επεξεργασίες οι οποίες πραγματοποιούνται σε χώρες ΥΧΕ που έχουν ειδική σχέση με το Ηνωμένο Βασίλειο, θα θεωρούνται μη καταγόμενες όταν εισάγονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την ημερομηνία αποχώρησης από άλλες χώρες ΥΧΕ ή χώρες με τις οποίες η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει συνάψει προτιμησιακή συμφωνία. Όλες οι χώρες ΥΧΕ απαριθμούνται στο παράρτημα ΙΙ της Συνθήκης Λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Οι χώρες ΥΧΕ που έχουν ειδική σχέση με το Ηνωμένο Βασίλειο αναφέρονται στο Παράρτημα της παρούσας.
2. ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΑ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ
α) Βασική Αρχή
Κατ 'αρχήν, τα αποδεικτικά καταγωγής μπορούν να εκδίδονται ή να συντάσσονται μόνον εφόσον τα προϊόντα συμμορφώνονται, κατά τη στιγμή της έκδοσης ή της σύνταξης των αποδεικτικών, με τους κανόνες καταγωγής που καθορίζονται στη σχετική προτιμησιακή συμφωνία.
Από την ημερομηνία αποχώρησης, οι ύλες του Ηνωμένου Βασιλείου θα θεωρούνται ως μη καταγόμενες για τους σκοπούς της έκδοσης ή τη σύνταξης αποδεικτικών καταγωγής. Τα δικαιολογητικά έγγραφα (συμπεριλαμβανομένων των αποδεικτικών καταγωγής και των δηλώσεων προμηθευτών) μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την έκδοση αποδεικτικών καταγωγής, υπό την προϋπόθεση ότι δεν περιέχουν ύλες του Ηνωμένου Βασιλείου σε ποσότητα που είναι καθοριστική για την απόκτηση της καταγωγής. Οι εξαγωγείς και τα αρμόδια τελωνεία ή άλλες αρμόδιες αρχές που εκδίδουν ή συντάσσουν τα εν λόγω αποδεικτικά καταγωγής από την ημερομηνία αποχώρησης υποχρεούνται να εξακριβώνουν εάν τα δικαιολογητικά έγγραφα πληρούν τους όρους κατά το χρόνο έκδοσης των αποδεικτικών καταγωγής.
β) Αποδεικτικά καταγωγής που εκδόθηκαν στην ΕΕ
Τα παρακάτω αποδεικτικά καταγωγής που εκδόθηκαν ή συντάχθηκαν πριν την ημερομηνία αποχώρησης στην ΕΕ θα διατηρήσουν την ισχύ τους, όταν η εξαγωγή της αποστολής πραγματοποιήθηκε ή εξασφαλίσθηκε πριν από την ημερομηνία αποχώρησης:
- αποδεικτικά καταγωγής που εκδόθηκαν ή συντάχθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο πριν από την ημερομηνία αποχώρησης,
- αποδεικτικά καταγωγής που εκδόθηκαν ή συντάχθηκαν στην ΕΕ27 πριν από την ημερομηνία αποχώρησης σε σχέση με εμπορεύματα που περιέχουν ύλες Ηνωμένου Βασιλείου,
- πιστοποιητικά καταγωγής που εκδίδουν οι τελωνειακές αρχές της ΕΕ των 27 για τους εξαγωγείς του Ηνωμένου Βασιλείου - δηλώσεις τιμολογίου, δηλώσεις καταγωγής ή βεβαιώσεις καταγωγής, που συντάχθηκαν από εξαγωγείς του Ηνωμένου Βασιλείου και αφορούσαν την εξαγωγή των προϊόντων καταγωγής ΕΕ (της ΕΕ των 27) πριν την ημερομηνία αποχώρησης.
Η ισχύς των αποδεικτικών καταγωγής περιορίζεται στην περίοδο που καθορίζεται στις σχετικές προτιμησιακές συμφωνίες της ΕΕ, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν κατά την εισαγωγή στη χώρα εταίρο σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις των προτιμησιακών συμφωνιών της ΕΕ.
Ωστόσο, οι προτιμησιακές χώρες εταίροι της ΕΕ μπορούν να αμφισβητήσουν τα εν λόγω αποδεικτικά καταγωγής τα οποία συνοδεύουν τα εμπορεύματα που εισάγονται στις προτιμησιακές χώρες εταίρους από την ημερομηνία αποχώρησης και να τα στείλουν για εκ των υστέρων έλεγχο. Στις περιπτώσεις αυτές, οι τελωνειακές αρχές των κρατών μελών της ΕΕ των 27 θα απαντήσουν στα αιτήματα ελέγχου, σύμφωνα με τις δυνατότητες που διαθέτουν για να επιβεβαιώσουν τον χαρακτήρα καταγωγής των εμπορευμάτων ή τη γνησιότητα αυτών των αποδεικτικών. Για τους σκοπούς αυτούς, η καταγωγή από την ΕΕ καθορίζεται από τη στιγμή που εκδόθηκαν τα αποδεικτικά καταγωγής, σύμφωνα με τον τρόπο που περιγράφεται στην πρώτη παράγραφο ανωτέρω.
γ) Αποδεικτικά καταγωγής που εκδόθηκαν σε προτιμησιακές χώρες εταίρους
Τα αποδεικτικά στοιχεία καταγωγής που εκδόθηκαν ή συντάχθηκαν σε προτιμησιακές χώρες εταίρους της ΕΕ πριν από την ημερομηνία αποχώρησης σε σχέση με εμπορεύματα που περιέχουν ύλες Ηνωμένου Βασιλείου που ήταν καθοριστικής σημασίας για την απόκτηση της καταγωγής χώρας-εταίρου, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για σκοπούς εισαγωγής στην ΕΕ κατά τη διάρκεια ισχύος της όπως προβλέπεται στη σχετική προτιμησιακή συμφωνία της ΕΕ, όταν η εξαγωγή της αποστολής πραγματοποιήθηκε ή εξασφαλίστηκε πριν από την ημερομηνία αποχώρησης.
Ωστόσο, οι ύλες Ηνωμένου Βασιλείου που ενσωματώνονται σε προϊόντα καταγωγής ΕΕ που εισάγονται στις προτιμησιακές χώρες εταίρους της ΕΕ και συνοδεύονται από έγκυρο αποδεικτικό καταγωγής της ΕΕ, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις προτιμησιακές χώρες εταίρους της ΕΕ για λόγους σώρευσης από την ημερομηνία αποχώρησης.
3. ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΙΜΗΣΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ
Οι δηλώσεις του προμηθευτή είναι δικαιολογητικά έγγραφα βάσει των οποίων μπορούν να εκδοθούν αποδεικτικά καταγωγής. Από την ημερομηνία αποχώρησης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την έκδοση αποδεικτικών καταγωγής υπό την προϋπόθεση ότι δεν εκδίδονται για προϊόντα που περιέχουν ύλες Ηνωμένου Βασιλείου οι οποίες είναι καθοριστικής σημασίας για την απόκτηση της καταγωγής. Οι εξαγωγείς και τα αρμόδια τελωνεία ή άλλες αρμόδιες αρχές που εκδίδουν ή συντάσσουν τα εν λόγω αποδεικτικά καταγωγής από την ημερομηνία αποχώρησης είναι υποχρεωμένοι να εξακριβώσουν εάν οι δηλώσεις του προμηθευτή πληρούν τους όρους κατά τη στιγμή της έκδοσης των αποδεικτικών καταγωγής. Από την ημερομηνία αποχώρησης:
- Οι δηλώσεις προμηθευτών που συντάχθηκαν από προμηθευτές του Ηνωμένου Βασιλείου πριν από την ημερομηνία αποχώρησης, δεν θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την έκδοση αποδεικτικών καταγωγής στην ΕΕ27 μετά την ημερομηνία αποχώρησης.
- Οι προμηθευτές των ΚΜ της ΕΕ27 που παρέχουν στον εξαγωγέα ή στον έμπορο τις πληροφορίες που είναι απαραίτητες για τον καθορισμό της προτιμησιακής καταγωγής των εμπορευμάτων, μέσω των δηλώσεων των προμηθευτών, θα πρέπει να ενημερώνουν τους εξαγωγείς και τους εμπόρους σχετικά με τις αλλαγές όσον αφορά την καταγωγή των παραδιδόμενων προ της ημερομηνίας αποχώρησης εμπορευμάτων και για τις οποίες παρείχαν αυτές τις δηλώσεις προμηθευτών.
- Στην περίπτωση μακροπρόθεσμων δηλώσεων προμηθευτών, οι προμηθευτές στην ΕΕ27 θα πρέπει να ενημερώσουν τον εξαγωγέα ή τον έμπορο αν η μακροπρόθεσμη δήλωση προμηθευτή δεν ισχύει πλέον από την ημερομηνία αυτή για όλες ή για ορισμένες αποστολές που καλύπτονται από τη μακροπρόθεσμη δήλωση προμηθευτή.
4. ΠΡΟΤΙΜΗΣΙΑΚΗ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΞΑΓΩΓΕΙΣ
Από την ημερομηνία αποχώρησης πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα :
α) Όσον αφορά τους Εγκεκριμένους εξαγωγείς για τους σκοπούς της σύνταξης δηλώσεων τιμολογίου ή δηλώσεων καταγωγής σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις περί προτιμησιακής καταγωγής της Ένωσης:
- Οι άδειες Εγκεκριμένου εξαγωγέα που χορηγήθηκαν από τις τελωνειακές αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου σε εξαγωγείς, δεν ισχύουν πλέον στην ΕΕ27 από την ημερομηνία αποχώρησης.
- Οι άδειες Εγκεκριμένου εξαγωγέα που χορηγούνται από τις τελωνειακές αρχές της ΕΕ27 σε εξαγωγείς εγκατεστημένους στο Ηνωμένο Βασίλειο, δεν ισχύουν πλέον στην ΕΕ27 από την ημερομηνία αποχώρησης.
- Οι άδειες που χορηγούνται από τις τελωνειακές αρχές της ΕΕ27 σε εξαγωγείς με αριθμό EORI του Ηνωμένου Βασιλείου εγκατεστημένους στην ΕΕ των 27, δεν ισχύουν πλέον στην ΕΕ27 από την ημερομηνία αποχώρησης.
- Οι εγκεκριμένοι εξαγωγείς που είναι εγκατεστημένοι στην ΕΕ27 θα πρέπει να ενημερώσουν την αρμόδια τελωνειακή αρχή όσον αφορά τις αλλαγές για την εκπλήρωση των προϋποθέσεων βάσει των οποίων είχαν πάρει άδεια «εγκεκριμένου εξαγωγέα», δεδομένου ότι τα προϊόντα που περιέχουν ύλες Ηνωμένου Βασιλείου θα θεωρούνται μη καταγόμενα από την ημερομηνία αποχώρησης. Πρέπει να εξασφαλιστεί ότι τα προϊόντα για τα οποία έχει εκδοθεί η άδεια εξακολουθούν να πληρούν τους όρους που απαιτούνται από τις σχετικές προτιμησιακές διατάξεις, βάσει των οποίων είχαν αποκτήσει άδεια εγκεκριμένου εξαγωγέα.
Ακολούθως και οι τελωνειακές αρχές της ΕΕ27, οι οποίες έχουν χορηγήσει άδεια εγκεκριμένου εξαγωγέα στους εξαγωγείς που είναι εγκατεστημένοι στα κράτη μέλη της ΕΕ27, θα πρέπει να τροποποιήσουν ανάλογα ή να ανακαλέσουν τις εν λόγω άδειες.
β) Όσον αφορά τους Εγγεγραμμένους εξαγωγείς (REX) για τη σύνταξη βεβαιώσεων καταγωγής ή δηλώσεων καταγωγής σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της Ένωσης σχετικά με την προτιμησιακή καταγωγή:
- Η εγγραφή από τις τελωνειακές αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου των εξαγωγέων και των επαναποστολέων στο REX δεν ισχύει πλέον στην ΕΕ27 από την ημερομηνία αποχώρησης.
- Οι εγγραφές από τις τελωνειακές αρχές της ΕΕ27 σε εξαγωγείς και επαναποστολείς εγκατεστημένους στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν ισχύουν πλέον στην ΕΕ27 από την ημερομηνία αποχώρησης.
- Οι εγγραφές από τις τελωνειακές αρχές της ΕΕ27 σε εξαγωγείς και επαναποστολείς εγκατεστημένους στην ΕΕ των 27 με αριθμό EORI του Ηνωμένου Βασιλείου δεν ισχύουν πλέον στην ΕΕ27 από την ημερομηνία αποχώρησης.
- Οι εγγεγραμμένοι εξαγωγείς και επαναποστολείς της ΕΕ, που είναι εγκατεστημένοι στα κράτη μέλη της ΕΕ των 27, πρέπει να ενημερώσουν άμεσα τις τελωνειακές αρχές της ΕΕ27 που τους έχουν εγγράψει. για οποιαδήποτε αλλαγή που έχει σχέση με τα στοιχεία που είχαν υποβάλλει κατά την εγγραφή τους. Ακολούθως και οι τελωνειακές αρχές της ΕΕ27, οι οποίες είχαν εγγράψει τους εξαγωγείς και επαναποστολείς, θα πρέπει να ανακαλέσουν την εγγραφή σε περίπτωση που δεν πληρούνται πλέον οι όροι εγγραφής.
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΑΔΙΚΗΜΕΝΑΚΗ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Υπερπόντιες χώρες και εδάφη (ΥΧΕ) που έχουν ειδική σχέση με το Ηνωμένο Βασίλειο
• Αγία Ελένη, Νήσος Ασανσιόν, Τρίσταν ντα Κούνια,
• Ανγκουίλα,
• Βερμούδες,
• Βρετανικές Παρθένοι νήσοι,
• Βρετανικό έδαφος Ανταρκτικής,
• Βρετανικό έδαφος Ινδικού Ωκεανού
• Μοντσερράτ,
• Νήσοι Φόκλαντ,
• Νήσοι Τερκς και Κάικος,
• Νήσοι Κέιμαν,
• Νότια Γεωργία και Νότιοι νήσοι Σάντουιτς,
• Πίτκερν
4415/2019 Τροποποίηση της 12868/24-7-2018 απόφασης Υπουργού Τουρισμού «Καθορισμός τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών ενοικιαζόμενων επιπλωμένων δωματίων - διαμερισμάτων (ΕΕΔΔ) και κατάταξη σε κατηγορίες με σύστημα κλειδιών» (Β’ 3119)
Αριθμ. 4415/5-3-2019
(ΦΕΚ Β' 1011/26-03-2019)
Η ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις:
α. Της υποπερίπτωσης γγ της περ. β και της περ. γ της παρ. 2 του άρθρου 1 και της παρ. 2 του άρθρου 5 του ν. 4276/2014 (Α' 155).
β. Του ν. 3861/2010 «Ενίσχυση της διαφάνειας με την υποχρεωτική ανάρτηση νόμων και πράξεων των κυβερνητικών, διοικητικών και αυτοδιοικητικών οργάνων στο διαδίκτυο, Πρόγραμμα Διαύγεια και άλλες διατάξεις» (Α' 112).
γ. Του άρθρου 90 του «Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και κυβερνητικά όργανα», που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (Α' 98).
δ. Του π.δ. 127/2017 (Α’ 157) «Οργανισμός Υπουργείου Τουρισμού».
ε. Του π.δ. 123/2016 (Α’ 208) «Ανασύσταση και μετονομασία του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, ανασύσταση του Υπουργείου Τουρισμού, σύσταση Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, μετονομασία Υπουργείων Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων», όπως ισχύει.
στ. Του π.δ. 125/2016 (Α’ 210) «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών».
2. Την ανάγκη τροποποίησης της 12868/24.7.2018 απόφασης Υπουργού Τουρισμού «Καθορισμός τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών Ενοικιαζόμενων Επιπλωμένων Δωματίων - Διαμερισμάτων (ΕΕΔΔ) και κατάταξη σε κατηγορίες με σύστημα κλειδιών» (Β’ 3119).
3. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, σύμφωνα με την 4250/4-3-2019 εισήγηση της Προϊσταμένης Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών και Διοικητικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Τουρισμού,
αποφασίζουμε:
Η 12868/24.7.2018 απόφαση Υπουργού Τουρισμού «Καθορισμός τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών Ενοικιαζόμενων Επιπλωμένων Δωματίων - Διαμερισμάτων (ΕΕΔΔ) και κατάταξη σε κατηγορίες με σύστημα κλειδιών» (Β’ 3119) τροποποιείται ως ακολούθως.
1. Η παράγραφος 2.2. του άρθρου 2 αντικαθίσταται ως εξής:
«Είναι δυνατή η δημιουργία διαφορετικών επιχειρήσεων ΕΕΔΔ εντός του ίδιου κτιρίου».
2. Στο τέλος του άρθρου 4 προστίθενται παράγραφοι 4.4. και 4.5 ως εξής:
«4.4. Για την κατάταξη στις κατηγορίες κλειδιών επιχειρήσεων που έχουν υποβάλει αίτηση ένταξης σε δράσεις του ΕΣΠΑ 2014 - 2020 για τη δημιουργία ή τον εκσυγχρονισμό ΕΕΔΔ, πριν την έναρξη ισχύος της παρούσας, εφόσον η αίτησή τους εγκριθεί, δεν ελέγχονται οι τεχνικές προδιαγραφές (κριτήρια 1 έως 11 του Παραρτήματος) της παρούσας απόφασης. Η ως άνω διάταξη ισχύει και για επιχειρήσεις ΕΕΔΔ που έχουν εκδώσει οικοδομική άδεια για ανέγερση ΕΕΔΔ πριν την έναρξη ισχύος της παρούσας.
4.5. Πιστοποιητικά κατάταξης τα οποία έχουν εκδοθεί πριν την έναρξη ισχύος της παρούσας παραμένουν σε ισχύ έως τη λήξη τους».
Η απόφαση ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 5 Μαρτίου 2019
H Υπουργός
ΕΛΕΝΑ ΚΟΥΝΤΟΥΡΑ
Σχέδιο νόμου «Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης»
ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Άρθρο 1
Αντικείμενο-Πεδίο εφαρμογής
Αντικείμενο του παρόντος νόμου είναι η θέσπιση των κανόνων που διέπουν την κατάρτιση, τον συντονισμό, τη διαχείριση, τη χρηματοδότηση, τον έλεγχο και την εφαρμογή των αναπτυξιακών παρεμβάσεων του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ) και των επιμέρους προγραμμάτων του, που χρηματοδοτούνται από τους εθνικούς πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).
Άρθρο 2
Ορισμοί
Για τους σκοπούς του παρόντος νόμου, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
1. Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική: Κείμενο αρχών που περιλαμβάνει τις βασικές κατευθύνσεις μεσοπρόθεσμης ανάπτυξης της χώρας, καθώς και τα προβλεπόμενα μέτρα και δράσεις για την υλοποίηση της επιδιωκόμενης ανάπτυξης
2. Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ): Έγγραφο που βασίζεται στην Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική και εγκρίνεται από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης, μετά από διαδικασία διαβούλευσης με τα αρμόδια υπουργεία, τις περιφέρειες και τους κοινωνικούς εταίρους και έχει ως στόχο και περιεχόμενο την αποτύπωση του εθνικού μεσοπρόθεσμου αναπτυξιακού προγραμματισμού, με την αξιοποίηση των εθνικών πόρων του ΠΔΕ.
3. Τομεακό / Περιφερειακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΤΠΑ/ ΠΠΑ): Έγγραφο που καταρτίζεται από το οικείο Υπουργείο /Περιφέρεια μετά από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και εγκρίνεται από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης, το οποίο περιλαμβάνει τους στόχους του μεσοπρόθεσμου αναπτυξιακού προγραμματισμού στον τομέα ευθύνης του οικείου φορέα, με βάση τον αντίστοιχο προγραμματισμό του ΕΠΑ και την κατανομή των πόρων του ΕΠΑ που του αναλογούν.
4. Άξονας Προτεραιότητας: κάθε προτεραιότητα της στρατηγικής στο πλαίσιο του ΕΠ που έχει συγκεκριμένους μετρήσιμους ποσοτικούς και ποιοτικούς στόχους.
5. Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (ΣΔΕ) : Σύνολο κανόνων και διαδικασιών τους οποίους εφαρμόζουν οι διοικητικές αρχές διαχείρισης και ελέγχου του ΕΠΑ με αντικειμενικό σκοπό τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση των πόρων και την αποτελεσματική εφαρμογή του ΕΠΑ και των ΤΠΑ/ΠΠΑ.
6. Υπηρεσία Συντονισμού του ΕΠΑ: Η Γενική Διεύθυνση Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, η οποία υποστηρίζεται από τη Διεύθυνση Διαχείρισης Εθνικού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (εφεξής Δι.Δι.Ε.Π.) που συντονίζει το σχεδιασμό του ΕΠΑ και των Προγραμμάτων του, προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες για την παρακολούθηση της υλοποίησης τους, και τον έλεγχο των ενταγμένων έργων και εισηγείται την αναθεώρησή του.
7. Υπηρεσία Διαχείρισης Προγραμμάτων / Αποθεματικών: η Υπηρεσία ή ο Φορέας, στον οποίο ανατίθεται η διαχείριση του συνόλου ή μέρους των εν λόγω προγραμμάτων ή /και πόρων.
8. Ειδικό Πρόγραμμα: πρόγραμμα αναπτυξιακών / επενδυτικών παρεμβάσεων ή παρεμβάσεων για την αποκατάσταση ζημιών ή την αντιμετώπιση κρίσεων, με χωρική ή τομεακή αναφορά, στο χρηματοδοτικό σχήμα του οποίου μπορεί να συμμετέχουν με πόρους διεθνείς και εθνικοί χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, αναπτυξιακές τράπεζες, δημόσια και ιδιωτικά ιδρύματα ειδικού χρηματοδοτικού σκοπού και επενδυτικά ταμεία, με σύστημα διαχείρισης, συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και πόρους, που καταρτίζεται από τη Δι.Δι.Ε.Π., ή τον οικείο Υπουργό ή Περιφερειάρχη, εγκρίνεται από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης και χρηματοδοτείται στο πλαίσιο του ΕΠΑ, για την αντιμετώπιση ειδικών τομεακών ή περιφερειακών προβλημάτων και αναγκών και την αξιοποίηση αναπτυξιακών ευκαιριών.
Άρθρο 3
Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης
1. Το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης καταρτίζει το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ), αντικείμενο του οποίου αποτελεί ο μεσοπρόθεσμος αναπτυξιακός προγραμματισμός που αφορά στην αξιοποίηση των εθνικών πόρων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (εφεξής ΠΔΕ), με βάση τις κατευθύνσεις και τις εκάστοτε ανάγκες που προκύπτουν από την Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική.
2. Το ΕΠΑ, για κάθε προγραμματική περίοδο, καθορίζει τις προτεραιότητες ανά τομέα πολιτικής στο πλαίσιο των εθνικών αναπτυξιακών στόχων, τους ειδικούς στόχους και δράσεις, τη διάρκεια της εφαρμογής του, τον συνολικό και ανά πρόγραμμα προϋπολογισμό, καθώς και τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα από την εφαρμογή του.
3. Ο αναπτυξιακός προγραμματισμός διέπεται από τις αρχές της συμπληρωματικότητας, της επικουρικότητας, της αναλογικότητας και της αποτελεσματικότητας των πολιτικών, των προγραμμάτων και των δράσεων και λαμβάνει υπόψη του και εξειδικεύει τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί από τη χώρα για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, καθώς και τις ανάγκες που έχουν προκύψει από όλα τα στάδια διαβούλευσης. Στο πλαίσιο των αρχών αυτών, το κάθε επίπεδο προγραμματισμού μεριμνά ώστε να επιτυγχάνεται ο τομεακός και ο χωρικός συντονισμός των παρεμβάσεων του ΕΠΑ με τις ενωσιακές πολιτικές με στόχο την βέλτιστη αξιοποίηση κάθε πηγής πόρων.
4. Αναπόσπαστα τμήματα του ΕΠΑ είναι τα Τομεακά Προγράμματα Ανάπτυξης (ΤΠΑ) και τα Περιφερειακά Προγράμματα Ανάπτυξης (ΠΠΑ).
Άρθρο 4
Διάρκεια Προγραμματικής Περιόδου
Η προγραμματική περίοδος του ΕΠΑ είναι πενταετούς διάρκειας. Με την απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης που εγκρίνει το ΕΠΑ δύναται να ορίζεται μικρότερη ή μεγαλύτερη διάρκεια της προγραμματικής περιόδου, για λόγους σχετικούς με, ενδεικτικά, τον προγραμματισμό των Διαρθρωτικών Ταμείων της ΕΕ, άλλες δεσμεύσεις της χώρας, τις φάσεις του οικονομικού κύκλου και το ύψος των διαθέσιμων πόρων.
Άρθρο 5
Πόροι, επιλέξιμες κατηγορίες και προϋπολογισμός του ΕΠΑ
1. Το ΕΠΑ υλοποιείται με τους εθνικούς πόρους του ΠΔΕ που προσδιορίζονται από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης με την απόφαση έγκρισής του. Για τον προσδιορισμό των πόρων του ΕΠΑ λαμβάνονται υπόψη, ενδεικτικά, οι δεσμεύσεις του εκάστοτε ισχύοντος δημοσιονομικού πλαισίου, οι προοπτικές της οικονομίας για το χρονικό διάστημα προγραμματισμού, η συμπληρωματικότητα με τις συγχρηματοδοτούμενες από την ΕΕ παρεμβάσεις, οι ανάγκες που προκύπτουν από άλλα προγράμματα ανάπτυξης που χρηματοδοτούνται από το ΠΔΕ ή άλλες πηγές χρηματοδότησης, οι ανάγκες που προκύπτουν από έργα της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου που τυχόν δεν ολοκληρώνονται εντός αυτής και οι ανάγκες ωρίμανσης έργων για μελλοντική ένταξη στο ΕΠΑ, στο ΕΣΠΑ, στα προγράμματα του ΧΜ ΕΟΧ ή σε άλλα εθνικά, ευρωπαϊκά ή διεθνή προγράμματα.
2. Για την κατάρτιση του προϋπολογισμού της πρώτης προγραμματικής περιόδου του ΕΠΑ, επιπλέον των προβλεπόμενων στην προηγούμενη παράγραφο, λαμβάνονται υπόψη οι προβλέψεις του εν ισχύ Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ), οι προβλέψεις για τη χρηματοδότηση της επόμενης προγραμματικής περιόδου των ενωσιακών πολιτικών, καθώς και οι δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί από τα υπουργεία και τις περιφέρειες στο πλαίσιο της, μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος, χρηματοδότησης έργων από εθνικούς πόρους.
3. Επιλέξιμες κατηγορίες έργων, μελετών, υπηρεσιών, προμηθειών, ενεργειών και δράσεων για χρηματοδότηση από το ΕΠΑ είναι εκείνες που μπορούν να χρηματοδοτηθούν από το ΠΔΕ, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, οι δράσεις μεταρρύθμισης του δημοσίου τομέα και εκπαίδευσης του προσωπικού του, οι δράσεις ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών και επιστημόνων, οι δράσεις για την ενίσχυση της απασχόλησης και την ανάπτυξη του ανθρωπίνου δυναμικού, όπως, ενδεικτικά οι καταρτίσεις και η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών σε ανέργους και εργαζομένους και οι δράσεις εναρμόνισης της επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, οι επιχορηγήσεις ιδιωτικών και δημόσιων φορέων για τη διαχείριση Υπηρεσιών Γενικού Οικονομικού Συμφέροντος, οι μελέτες, απαλλοτριώσεις και πρόδρομες εργασίες που απαιτούνται για την ωρίμανση έργων των ανωτέρω κατηγοριών, καθώς και οι δράσεις που αφορούν στη χρηματοδότηση πράξεων που υλοποιούνται με την αξιοποίηση χρηματοδοτικών μέσων στα οποία συμμετέχει το δημόσιο, τα οποία προσδιορίζονται με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού. Με την ίδια απόφαση καθορίζεται η διαδικασία και ο τρόπος συμμετοχής και διάθεσης πόρων του ΕΠΑ σε χρηματοδοτικά εργαλεία ή άλλες μορφές χρηματοδότησης. Τέτοια εργαλεία μπορούν, ενδεικτικά, να αφορούν τη χρηματοδοτική μίσθωση, τη συμμετοχή του δημοσίου σε επενδυτικά ταμεία ή άλλα μέσα επιμερισμού κινδύνου, καθεστώτα χορήγησης επιδοτήσεων, δανείων και εγγυήσεων, καθώς και προγράμματα επενδυτικών δανείων που αποπληρώνονται από το ΠΔΕ. Το ΕΠΑ δύναται να χρηματοδοτεί δράσεις και έργα που έχουν ή είχαν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ της τρέχουσας, της προηγούμενης ή και επόμενων προγραμματικών περιόδων, είτε παρέχοντας επιπλέον πόρους κατά την υλοποίηση του συγχρηματοδοτούμενου έργου είτε συνεχίζοντας την χρηματοδότηση μετά τη λήξη της περιόδου επιλεξιμότητας που προβλέπεται για τη συγχρηματοδότηση. Ποσά καταβλητέα δυνάμει εκτελεστών δικαστικών ή διαιτητικών αποφάσεων ή λόγω συμβατικών αποζημιώσεων που αφορούν σε έργα που χρηματοδοτούνται ή χρηματοδοτήθηκαν από το ΕΠΑ, καθώς και σε έργα χρηματοδοτούμενα από άλλα προγράμματα του ΠΔΕ, είναι επιλέξιμα για πληρωμή από το ΕΠΑ.
4. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης κατόπιν αιτιολογημένης εισήγησης του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ μπορεί να συμπληρώνονται οι κατηγορίες επιλέξιμων έργων.
5. Για τα θέματα κρατικών ενισχύσεων εφαρμόζονται οι διατάξεις της παραγράφου Β του ν. 4152/2013 (Α' 107).
6. Το ΕΠΑ δεν χρηματοδοτεί πάγιες λειτουργικές ανάγκες του Δημοσίου.
7. Το ΕΠΑ δύναται να προβλέπει τη σύσταση:
α) αποθεματικού επίδοσης, ποσοστού έως 6%, κάθε Προγράμματος το οποίο διατίθεται μετά την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων και
β) αποθεματικού απροβλέπτων, ποσοστού έως 15% του ΕΠΑ, το οποίο εντάσσεται στο Τομεακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, για την αντιμετώπιση των άμεσων συνεπειών κρίσεων, εκτάκτων αναγκών ή φυσικών καταστροφών. Η διάθεση, η διαχείριση των αποθεματικών και ο ακριβής προϋπολογισμός τους, καθορίζεται με την απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης που εγκρίνει το ΕΠΑ.
8. Όλες οι κατηγορίες δαπανών που περιλαμβάνονται στο ΕΠΑ σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση από το ΠΔΕ.
Άρθρο 6
Κατάρτιση του ΕΠΑ
1. Η Δι.Δι.Ε.Π. του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης καταρτίζει σχέδιο του ΕΠΑ με βάση την Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική, το οποίο περιλαμβάνει κατ' ελάχιστο:
α) την εξειδίκευση των εθνικών στόχων ανάπτυξης που θα καλυφθούν εν όλω ή εν μέρει από το ΕΠΑ σε ειδικούς στόχους και ενδεικτικές προτεραιότητες, καθώς και σε ενδεικτικές κατηγορίες έργων, σε συνδυασμό με την ανάλυση των αντίστοιχων αναπτυξιακών αναγκών και δυνατοτήτων,
β) τα επιμέρους Τομεακά και Περιφερειακά Προγράμματα της περιόδου,
γ) τη συνολική και την ετήσια κατανομή του προϋπολογισμού ανά πρόγραμμα, καθώς και την ενδεικτική κατανομή σε προτεραιότητες,
δ) το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης,
ε) τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα με τους μετρήσιμους προς επίτευξη στόχους και
στ) το σύστημα διοίκησης (διατάξεις εφαρμογής)
2. Το ΕΠΑ δύναται να περιλαμβάνει και Ειδικά Προγράμματα του άρθρου 13, καθώς και συγκεκριμένα έργα και δράσεις στρατηγικής σημασίας. Ομοίως δύναται να προβλέπει τη συγκέντρωση πόρων σε συγκεκριμένες κατηγορίες δράσεων ή σε συγκεκριμένες δράσεις που συνδέονται με την τήρηση δεσμεύσεων, με προτεραιότητα σε διεθνείς δεσμεύσεις ή δεσμεύσεις έναντι της ΕΕ, η μη τήρηση των οποίων μπορεί να έχει δυσμενείς συνέπειες και να συνεπάγεται την επιβολή κυρώσεων για τη χώρα.
3. Το σχέδιο του ΕΠΑ τίθεται σε διαβούλευση με ανάρτηση στον διαδικτυακό τόπο www.opengov.gr, για διάστημα 30 ημερών κατ' ελάχιστον, με στόχο τη διατύπωση απόψεων από τα υπουργεία, τους φορείς της αυτοδιοίκησης α' και β' βαθμού, τους κοινωνικούς και οικονομικούς εταίρους και τους πολίτες.
4. Μετά την ολοκλήρωση της διαβούλευσης, το ΕΠΑ διαμορφώνεται από τη Δι.Δι.Ε.Π. στην τελική του μορφή και εγκρίνεται με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης.
5. Με την απόφαση της προηγούμενης παραγράφου, ο Υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης καλεί τα Υπουργεία και τις Περιφέρειες να υποβάλουν προς έγκριση τα επιμέρους τομεακά και περιφερειακά προγράμματα, ανάλογα με την αρμοδιότητά τους και καθορίζει τη διαδικασία και το χρονοδιάγραμμα κατάρτισης, διαβούλευσης και υποβολής, τις προδιαγραφές και τα κριτήρια αξιολόγησης αυτών, σύμφωνα με το άρθρο 10.
Άρθρο 7
Παρακολούθηση, Αξιολόγηση και Αναθεώρηση του ΕΠΑ
1. Η παρακολούθηση της προόδου υλοποίησης του ΕΠΑ είναι ετήσια. Μέσα σε ένα εξάμηνο από τη λήξη του έτους αναφοράς, η Δι.Δι.Ε.Π. υποβάλλει στον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης έκθεση προόδου για το ΕΠΑ, με βάση τα στοιχεία των ετήσιων εκθέσεων προόδου που υποβάλλονται από τις υπηρεσίες διαχείρισης των ΤΠΑ και ΠΠΑ σύμφωνα με το άρθρο 11, καθώς και τα δεδομένα παρακολούθησης της υλοποίησης του ΕΠΑ, μέσα από τα οικεία Πληροφοριακά Συστήματα. Στην έκθεση περιγράφεται η συμβολή του ΕΠΑ στην επίτευξη των στόχων και προτεραιοτήτων της Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής και παρουσιάζονται στοιχεία που αφορούν στην πρόοδο των επιμέρους προγραμμάτων, καθώς και τυχόν χρονικές ή άλλες αποκλίσεις που διαπιστώνονται κατά την υλοποίηση. Στις εκθέσεις προόδου οι αρμόδιοι φορείς οφείλουν να χρησιμοποιούν δείκτες εκροής ή άλλους δείκτες, οι οποίοι περιλαμβάνονται αντίστοιχα στα κείμενα των οικείων προγραμμάτων και προσκλήσεων για να αποτυπώσουν την πρόοδο της υλοποίησης.
2. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης το ΕΠΑ μπορεί να αναθεωρείται, εάν:
α) αναθεωρείται η Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική, προκειμένου να ληφθούν υπόψη σημαντικές μεταβολές εθνικών ή περιφερειακών προτεραιοτήτων ή β) από τις περιοδικές εκθέσεις προόδου και τα λοιπά δεδομένα της παρακολούθησης του προγράμματος προκύπτει ότι δεν έχει συντελεστεί η προγραμματισμένη πρόοδος της υλοποίησής του και απαιτούνται προσαρμογές ή γ) επιβάλλεται εξαιτίας της μεταβολής των οικονομικών ή άλλων συνθηκών.
Η Δι.Δι.Ε.Π. καταρτίζει σχέδιο του αναθεωρημένου ΕΠΑ, που αναρτάται στον διαδικτυακό τόπο www.opengov.gr για διάστημα 15 ημερών με στόχο τη διατύπωση απόψεων από τα Υπουργεία, τους φορείς της αυτοδιοίκησης α' και β' βαθμού και τους κοινωνικούς και οικονομικούς εταίρους. Το αναθεωρημένο ΕΠΑ εγκρίνεται από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης.
Άρθρο 8
Τομεακά και Περιφερειακά Προγράμματα ΕΠΑ (ΤΠΑ και ΠΠΑ)
1. Τα Υπουργεία και οι Περιφέρειες καταρτίζουν τα ΤΠΑ και ΠΠΑ αντίστοιχα, εξειδικεύοντας τους στόχους του μεσοπρόθεσμου αναπτυξιακού προγραμματισμού στον τομέα ευθύνης τους και κατανέμοντας τους πόρους του ΕΠΑ που τους αναλογούν σε δράσεις και έργα με υψηλή προτεραιότητα και μεριμνούν για την έγκαιρη και αποτελεσματική υλοποίησή τους εντός του πλαισίου του ΕΠΑ. Τα ΤΠΑ, και ΠΠΑ τίθενται σε διαβούλευση από τους φορείς κατάρτισης με τη διαδικασία της παρ. 3 του άρθρου 6.
2. Τα ΤΠΑ και ΠΠΑ περιλαμβάνουν κατ' ελάχιστο:
α) περιγραφή της υπάρχουσας κατάστασης και των σχετικών αναγκών,
β) τους ειδικούς αναπτυξιακούς στόχους του οικείου τομέα / φορέα ή της οικείας περιφέρειας, με τους οποίους προβλέπεται να αντιμετωπισθούν εν όλω ή εν μέρει οι διαπιστωμένες ανάγκες, καθώς και την αντιστοίχιση των αναπτυξιακών στόχων με προτεραιότητες και συγκεκριμένες προτεινόμενες κατηγορίες έργων ή και συγκεκριμένα έργα και την τεκμηρίωση της εκτιμώμενης αναπτυξιακής επίδρασης και συμβολής αυτών στην επίτευξη των τιθέμενων στόχων.
γ) τους δείκτες εκροών και τους δυνητικούς δικαιούχους
δ) τους αναλυτικούς χρηματοδοτικούς πίνακες,
ε) τα γενικά κριτήρια επιλογής των προς ένταξη προτεινόμενων έργων,
στ) τον προσδιορισμό της Υπηρεσίας Διαχείρισης του προγράμματος
ζ) την τεκμηρίωση της συμβατότητας με τις προτεραιότητες του ΕΠΑ και της συνάφειας με άλλες πολιτικές.
3. Τα Προγράμματα διαρθρώνονται εφόσον απαιτείται σε Υποπρογράμματα. Κάθε Πρόγραμμα/Υποπρόγραμμα διαρθρώνεται σε άξονες προτεραιότητας οι οποίοι περιλαμβάνουν τις επιλεγμένες προτεραιότητες του τομέα πολιτικής/της οικείας Περιφέρειας.
4. Τα ΠΠΑ βρίσκονται σε συνάφεια με τα αντίστοιχα Επιχειρησιακά Προγράμματα του άρθρου 268 του ν. 3852/2010.
5. Μετά την οριστικοποίησή τους, τα ΤΠΑ και ΠΠΑ υποβάλλονται στη Δι.Δι.Ε.Π., η οποία αξιολογεί τη συμβατότητά τους με το ΕΠΑ σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 10 κριτήρια και εισηγείται την έγκρισή τους από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης. Τα εγκεκριμένα ΤΠΑ και ΠΠΑ αναρτώνται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης και του φορέα κατάρτισης.
Άρθρο 9
Αρχές που διέπουν τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των ΤΠΑ και ΠΠΑ
Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση των ΤΠΑ και ΠΠΑ διέπεται από τις ακόλουθες αρχές προγραμματισμού:
α) Ο συνολικός προϋπολογισμός κάθε ΤΠΑ και ΠΠΑ δεν μπορεί να υπερβαίνει τον προβλεπόμενο για αυτό στο ΕΠΑ. Οι φορείς σχεδιασμού / κατάρτισης συμπεριλαμβάνουν τον προϋπολογισμό όλων των έργων του φορέα κατάρτισης ή της περιφέρειας που έχουν ήδη ενταχθεί σε συλλογικές αποφάσεις εθνικών πόρων του ΠΔΕ, ή πρόκειται να ενταχθούν μέσα στην προβλεπόμενη προγραμματική περίοδο.
β) Ο προϋπολογισμός περιλαμβάνει κάθε έργο το οποίο υλοποιείται εν όλω ή εν μέρει κατά τη συγκεκριμένη προγραμματική περίοδο.
γ) Το ΣΔΕ δύναται να προβλέπει ειδικότερες ρυθμίσεις στο πλαίσιο των διαδικασιών υλοποίησης των προγραμμάτων, καθώς και ιδιαίτερες προϋποθέσεις ένταξης ειδικών κατηγοριών έργων, όπως τα έργα στρατηγικής σημασίας. Επίσης προβλέπει την επιβολή κυρώσεων για τις περιπτώσεις διαπιστούμενης μη συμμόρφωσης α) με τους όρους και τις προϋποθέσεις χρηματοδότησης των έργων στο πλαίσιο του ΕΠΑ και του ΠΔΕ και β) με τους όρους των αποφάσεων ένταξης.
Άρθρο 10
Κριτήρια αξιολόγησης ΤΠΑ και ΠΠΑ κατά την υποβολή
Η αξιολόγηση των ΤΠΑ και ΠΠΑ κατά την υποβολή τους γίνεται με βάση κριτήρια αναπτυξιακού σχεδιασμού, τα οποία αφορούν το τομεακό ή το περιφερειακό πρόγραμμα συνολικά, βάσει των οποίων αξιολογείται ενδεικτικά αν το πρόγραμμα έχει καταρτισθεί σύμφωνα με τις τεθείσες προδιαγραφές και τους ειδικούς όρους του ΕΠΑ και είναι συμβατό με το χρονοδιάγραμμα και τους κατανεμημένους πόρους αυτού. Έργα και δράσεις που δεν είναι συμβατά με τα ανωτέρω κριτήρια δεν περιλαμβάνονται στα ΤΠΑ και ΠΠΑ. Η Δι.Δι.Ε.Π. προτείνει στα Υπουργεία και τις Περιφέρειες τυχόν απαιτούμενες τροποποιήσεις για την διασφάλιση της συμβατότητας των ΤΠΑ και ΠΠΑ με το ΕΠΑ.
Άρθρο 11
Παρακολούθηση, αξιολόγηση και αναθεώρηση των ΤΠΑ και ΠΠΑ
1. Μέσα στο πρώτο τρίμηνο κάθε έτους, η αρμόδια υπηρεσία διαχείρισης ΤΠΑ / ΠΠΑ συντάσσει και υποβάλλει στη Δι.Δι.Ε.Π. συνοπτική έκθεση προόδου σχετικά με την εφαρμογή και υλοποίηση του προγράμματος κατά το προηγούμενο έτος, με συγκεντρωτικά στοιχεία οικονομικής και φυσικής προόδου των επιμέρους προγραμμάτων. Στην έκθεση αναφέρονται επίσης τυχόν χρονικές ή άλλες αποκλίσεις που διαπιστώνονται κατά την υλοποίηση και ο βαθμός επίτευξης των στόχων του ΕΠΑ.
2. Με πρωτοβουλία του οικείου φορέα ή του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης τα ΤΠΑ και ΠΠΑ μπορούν να επανεξετάζονται και, αν απαιτείται, να αναθεωρούνται, σε μια ή περισσότερες από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) μετά από αναθεώρηση του ΕΠΑ
β) εφόσον από τις ετήσιες εκθέσεις προόδου και τα λοιπά δεδομένα της παρακολούθησης και αξιολόγησης του προγράμματος προκύπτει ότι δεν έχει συντελεστεί η προγραμματισμένη πρόοδος της υλοποίησής του
γ) μετά την κατανομή αποθεματικών
3. Οι υπηρεσίες διαχείρισης των ΤΠΑ και ΠΠΑ συντάσσουν το εκάστοτε αναθεωρημένο πρόγραμμα, το οποίο εγκρίνεται από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης και δημοσιεύεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ΣΔΕ.
Άρθρο 12
Διαχείριση και Έλεγχος των ΤΠΑ και ΠΠΑ και των έργων τους
Η διαχείριση και ο έλεγχος των ΤΠΑ και ΠΠΑ και των έργων τους από τους αρμόδιους φορείς περιλαμβάνει τις ακόλουθες γενικές κατηγορίες ενεργειών, οι οποίες εξειδικεύονται περαιτέρω στο ΣΔΕ:
Α. Ενεργοποίηση ΤΠΑ / ΠΠΑ και ένταξη έργων
1. Για την ένταξη έργων προς χρηματοδότηση από τα ΤΠΑ και ΠΠΑ, εκδίδεται πρόσκληση από τον αρμόδιο Ειδικό ή Γενικό Γραμματέα ή Περιφερειάρχη η οποία περιλαμβάνει όλα τα απαραίτητα στοιχεία ενημέρωσης των δυνητικών δικαιούχων σχετικά με τις δυνατότητες και τους όρους χρηματοδότησης των έργων. Για την ένταξη συγκεκριμένων έργων ή έργων στρατηγικής σημασίας, δεν απαιτείται πρόσκληση, αλλά η δημοσιοποίηση της πρόθεσης χρηματοδότησης προς τον φορέα υλοποίησης του συγκεκριμένου έργου. Οι προτάσεις αξιολογούνται από την αρμόδια προς τούτο Υπηρεσία Διαχείρισης, σύμφωνα με τα κριτήρια επιλογής που ορίζονται στην Πρόσκληση.
2. Η απόφαση ένταξης των έργων στα ΤΠΑ και στα ΠΠΑ εκδίδεται από τον αρμόδιο Ειδικό ή Γενικό Γραμματέα ή Περιφερειάρχη στον οποίο υπάγεται η Υπηρεσία Διαχείρισης σε συνέχεια προηγούμενης θετικής εισήγησης της αρμόδιας για την αξιολόγηση και παρακολούθηση υπηρεσίας, η οποία περιλαμβάνει κατ' ελάχιστο τον τίτλο, τον προϋπολογισμό και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του έργου, συνοπτική περιγραφή του φυσικού αντικειμένου, τις υποχρεώσεις του δικαιούχου και λοιπούς ειδικούς όρους, όταν απαιτείται. Αν η Υπηρεσία Διαχείρισης υπάγεται απευθείας σε Υπουργό, η απόφαση ένταξης εκδίδεται από αυτόν.
3. Η απόφαση ένταξης έργου σε ΤΠΑ ή ΠΠΑ αποτελεί αυτοδίκαια πρόταση εγγραφής στο ΠΔΕ. Η εγγραφή πραγματοποιείται σύμφωνα με τα οριζόμενα στη νομοθεσία του ΠΔΕ.
4. Σε κάθε ΤΠΑ και ΠΠΑ δύνανται να εντάσσονται πράξεις συνολικού προϋπολογισμού δημόσιας δαπάνης, ο οποίος δεν μπορεί να υπερβεί το 120% ανά άξονα προτεραιότητας και το 110% της συνολικής δημόσιας δαπάνης του ΤΠΑ ή ΠΠΑ. Τα παραπάνω ποσοστά μπορούν να τροποποιούνται ανά ΤΠΑ ή ΠΠΑ με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης ύστερα από εισήγηση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ.
5. Τα έργα τα οποία εντάσσονται στα ΤΠΑ και ΠΠΑ έχουν την υποχρέωση απόκτησης νομικών δεσμεύσεων σε διάστημα το αργότερο δέκα οχτώ (18) μηνών από την ένταξή τους. Σε αντίθετη περίπτωση, προκειμένου να μην απενταχθούν, απαιτείται αιτιολογημένη έκθεση του φορέα διαχείρισης και έγκριση της Δι.Δι.Ε.Π. με την οποία παρέχεται εύλογη παράταση.
Β. Παρακολούθηση, Επαλήθευση και Έλεγχος των έργων των ΤΠΑ και ΠΠΑ
1. Η παρακολούθηση της υλοποίησης του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου των ενταγμένων έργων πραγματοποιείται με τη συγκέντρωση και την καταχώρηση των δεδομένων στο πληροφοριακό σύστημα του άρθρου 18 του παρόντος.
2. Η Δι.Δι.Ε.Π. διαμορφώνει σύστημα διοικητικών επαληθεύσεων, επιτόπιων επιθεωρήσεων και ελέγχων που πρέπει να διενεργούνται προκειμένου να επιβεβαιώνεται η πορεία της ορθής υλοποίησης των έργων. Ειδικότερα:
α) διοικητικές επαληθεύσεις διενεργούνται από τις Υπηρεσίες Διαχείρισης με βάση τα στοιχεία των έργων που υποβάλλονται από τους Δικαιούχους, β) επιτόπιες επιθεωρήσεις στα έργα διενεργούνται δειγματοληπτικά από την Δι.Δι.Ε.Π. και από τις Υπηρεσίες Διαχείρισης.
γ) έλεγχοι στα έργα διενεργούνται δειγματοληπτικά με απόφαση του υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης με την οποία συστήνονται όργανα ελέγχου (ad hoc), τα οποία δύνανται να συνεπικουρούνται στο έργο τους από εμπειρογνώμονες που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Εμπειρογνωμόνων σε δημοσιονομικούς ελέγχους και ελέγχους της ΕΔΕΛ. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις δύναται να ανατίθεται, με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης. η διενέργεια ελέγχων σε ελεγκτικές εταιρείες. Στην περίπτωση διαπίστωσης παράβασης διατάξεων του εθνικού ή ενωσιακού δικαίου, λαμβάνοντας υπόψη το είδος, τη φύση της παράβασης και τις δημοσιονομικές της επιπτώσεις, οι αρμόδιες υπηρεσίες διαβιβάζουν τα στοιχεία των ελεγκτικών οργάνων στις αρμόδιες εθνικές αρχές ή στα αρμόδια πειθαρχικά όργανα ή στις εισαγγελικές αρχές, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο.
Η διαδικασία, το περιεχόμενο και ο τρόπος διενέργειας των διοικητικών επαληθεύσεων, επιτόπιων επιθεωρήσεων και ελέγχων προβλέπονται στο ΣΔΕ.
3. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος και μέχρι την έκδοση του ΣΔΕ, η Δι.Δι.Ε.Π. δύναται να διενεργεί επιτόπιες επιθεωρήσεις σε έργα που χρηματοδοτήθηκαν ή χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους του ΠΔΕ. Η διαδικασία διενέργειας και το σύστημα διαχείρισης των επιτόπιων επιθεωρήσεων του προηγούμενου εδαφίου καταρτίζονται από τη Δι.Δι.Ε.Π. και εγκρίνονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης.
Γ. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης ορίζεται το Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (ΣΔΕ) του ΕΠΑ, στο οποίο περιλαμβάνονται ενδεικτικά, η διαδικασία ενεργοποίησης και υλοποίησης των προγραμμάτων και επιλογής των έργων, οι κανόνες επιλεξιμότητας των δαπανών, το σύστημα παρακολούθησης και αξιολόγησης, οι προϋποθέσεις χρηματοδότησης, τροποποίησης και ολοκλήρωσης των έργων, το σύστημα διοικητικών επαληθεύσεων, επιτόπιων επιθεωρήσεων και ελέγχων και τα όργανα που δύνανται να συστήνονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης για τη διενέργεια ελέγχων σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο. Με την ίδια απόφαση δύναται να εγκρίνονται πρότυπα προσκλήσεων, τεχνικών δελτίων, εκθέσεων, αναφορών και αποφάσεων για την εφαρμογή των ανωτέρω.
Άρθρο 13
Ειδικά Προγράμματα
1. Το ΕΠΑ δύναται να χρηματοδοτεί Ειδικά Προγράμματα, τα οποία έχουν στόχο την άμεση και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση ειδικών προβλημάτων ή αναγκών ή αναπτυξιακών ευκαιριών που προκύπτουν σε εθνικό ή τοπικό επίπεδο, στο χρηματοδοτικό σχήμα των οποίων μπορεί να συμμετέχουν με πόρους διεθνείς και εθνικοί χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, αναπτυξιακές τράπεζες, δημόσια και ιδιωτικά ιδρύματα ειδικού χρηματοδοτικού σκοπού και επενδυτικά ταμεία.
2. Τα ειδικά προγράμματα καταρτίζονται από τη Δι.Δι.Ε.Π. ή τον οικείο Υπουργό ή Περιφερειάρχη με συγκεκριμένο προϋπολογισμό, χρονοδιάγραμμα, στόχους, υπηρεσία διαχείρισης και σύστημα διαχείρισης και εγκρίνονται από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης. Αρμόδια υπηρεσία για την διαχείριση των Ειδικών Προγραμμάτων του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης ορίζεται η Δι.Δι.Ε.Π.
Άρθρο 14
Υπηρεσία Συντονισμού του ΕΠΑ
Η Γενική Διεύθυνση Δημοσίων Επενδύσεων αποτελεί την κεντρική Υπηρεσία Συντονισμού του ΕΠΑ (ΥΣ-ΕΠΑ). Για το σκοπό αυτό υποστηρίζεται από την Διεύθυνση Διαχείρισης Εθνικού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (Δι.Δι.Ε.Π.)
Η Δι.Δι.Ε.Π. θέτει διαχειριστικούς ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους και παρακολουθεί την υλοποίησή τους σε σχέση με το σχεδιασμό και την εφαρμογή του ΕΠΑ. Ειδικότερα:
1) Συντονίζει τη διαδικασία κατάρτισης του ΕΠΑ και των προγραμμάτων του μεριμνώντας για τη βέλτιστη συνέργεια μεταξύ αυτών και των προγραμμάτων που συγχρηματοδοτούνται από τα Ευρωπαϊκά Επενδυτικά και Διαρθρωτικά Ταμεία, καθώς και για τη συμβατότητά τους με την Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική.
2) Συντονίζει τη συγκέντρωση των πόρων σε ειδικές κατηγορίες δράσεων, κατά τα οριζόμενα στο ΕΠΑ.
3) Παρακολουθεί την εφαρμογή των προγραμμάτων, ιδίως ως προς επίτευξη των στόχων τους, προτείνει διορθωτικές παρεμβάσεις, όταν κριθεί αναγκαίο, και εισηγείται την κατανομή των προβλεπόμενων αποθεματικών.
4) Καταρτίζει το Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου και τις πιθανές αναθεωρήσεις του.
5) Αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για την απλούστευση και επιτάχυνση των διαδικασιών υλοποίησης των έργων του ΕΠΑ σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία.
6) Παρέχει οδηγίες και κατευθύνσεις για τη σύνταξη των ετήσιων εκθέσεων και τη διενέργεια των αξιολογήσεων όταν απαιτείται, επεξεργάζεται τα πορίσματα των αξιολογήσεων και παρέχει κατευθύνσεις σχετικά με την αναθεώρηση των ΤΠΑ και ΠΠΑ.
7) Συντάσσει προδιαγραφές για τη διαμόρφωση των αναγκαίων Πληροφοριακών Συστημάτων (ΠΣ) της Γενικής Διεύθυνσης για το ΕΠΑ, μεριμνώντας για την ανάπτυξη των αναγκαίων διεπαφών και διασφαλίζοντας τη συμμόρφωση των συστημάτων με τις κανονιστικές απαιτήσεις του εθνικού και ενωσιακού δικαίου.
8) Πραγματοποιεί επιτόπιες επιθεωρήσεις σύμφωνα με το προηγούμενο άρθρο.
9) Καταρτίζει το Τομεακό Πρόγραμμα Τεχνικής Βοήθειας για την υλοποίηση του ΕΠΑ, χρηματοδοτούμενο από εθνικούς πόρους του ΠΔΕ.
Άρθρο 15
Υπηρεσίες Διαχείρισης των ΤΠΑ και ΠΠΑ
1. Οι επιμέρους αρμοδιότητες που αφορούν στη διαχείριση, στην παρακολούθηση και στον έλεγχο των ΤΠΑ και ΠΠΑ ανατίθενται σε Υπηρεσίες Διαχείρισης που υποδεικνύονται ειδικά για το σκοπό αυτόν από το αρμόδιο Υπουργείο ή Περιφέρεια κατά την υποβολή του οικείου προγράμματος. Ως Υπηρεσίες Διαχείρισης μπορούν να ορίζονται και οι Ειδικές Υπηρεσίες του άρθρου 16 του ν. 4314/2014 (Α' 265), καθώς και η αρμόδια διεύθυνση της ΜΟΔ Α.Ε. Στην πρόταση του οικείου φορέα κατάρτισης κατά την υποβολή του ΤΠΑ / ΠΠΑ περιλαμβάνονται κατ' ελάχιστον η υπηρεσία / ο φορέας ο οποίος αναλαμβάνει τη διαχείριση, οι κατηγορίες έργων και δράσεων που αναλαμβάνονται και ο αντίστοιχος προϋπολογισμός αυτών. Με την απόφαση έγκρισης του προγράμματος από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης κατανέμεται στο Υπουργείο ή την Περιφέρεια ο προϋπολογισμός του οικείου προγράμματος και ορίζονται οι Υπηρεσίες Διαχείρισης στις οποίες ανατίθεται η διαχείριση των αντίστοιχων πόρων.
2. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης που εκδίδεται μετά από πρόταση του οικείου Υπουργού ή Περιφερειάρχη, δύναται να ανακαλείται ολικά ή μερικά ή να τροποποιείται η απόφαση ορισμού υπηρεσίας / φορέα διαχείρισης. Με όμοια απόφαση, η οποία περιλαμβάνει όσα αναφέρονται στην παρ. 1, μπορεί να ορίζονται άλλες υπηρεσίες ή / και φορείς, που αναλαμβάνουν, με την κατανομή των αντίστοιχων πόρων, τη διαχείριση προγραμμάτων ή / και ταμείων αποθεματικών του ΕΠΑ ή συγκεκριμένα καθήκοντα διαχείρισης.
3. Αρμοδιότητες των Υπηρεσιών Διαχείρισης των ΤΠΑ και ΠΠΑ είναι ιδίως:
α) Η ενεργοποίηση των προγραμμάτων σύμφωνα με το άρθρο 12 ανωτέρω, η σύνταξη των προσκλήσεων και η μέριμνα για την έκδοση και δημοσιοποίησή τους.
β) Η συγκέντρωση των αιτημάτων των δικαιούχων για την ένταξη έργων στο Πρόγραμμα.
γ) Η παροχή πληροφόρησης και διευκρινίσεων επί του συστήματος διαχείρισης.
δ) Ο έλεγχος της πληρότητας και αρτιότητας των αιτημάτων για ένταξη των δράσεων στο Πρόγραμμα που κατατίθενται από τους δικαιούχους, η αξιολόγησή τους και η εισήγηση της ένταξης αυτών στο Πρόγραμμα.
ε) Η μέριμνα για την ένταξη των έργων στο ΠΔΕ και τη χρηματοδότησή τους, με βάση την ισχύουσα διαδικασία.
στ) Η παρακολούθηση της υλοποίησης των έργων/δράσεων από τους δικαιούχους και η σύνταξη ετήσιων εκθέσεων προόδου, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στα αντίστοιχα άρθρα του παρόντος νόμου.
ζ) Η ενημέρωση και ο συντονισμός των ενεργειών των φορέων υλοποίησης και των εμπλεκόμενων αρχών) στην υλοποίηση του Προγράμματος.
η) Η μέριμνα για τη δημοσιοποίηση και προβολή των δράσεων και των στόχων του Προγράμματος με βάση το ΣΔΕ.
θ) Η μέριμνα για την αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων εργαλείων προκειμένου να παρακολουθείται η εξέλιξη του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου και οι χρηματορροές των έργων και των μελετών.
ι) Η διενέργεια διοικητικών επαληθεύσεων και επιτόπιων επιθεωρήσεων, σύμφωνα με το άρθρο 12 ανωτέρω.
ια) Η αξιολόγηση των ΤΠΑ και ΠΠΑ, καθώς και της πρότασης αναθεώρησής τους, όταν διαπιστώνεται σχετική ανάγκη.
ιβ) Η σύνταξη εκθέσεων ολοκλήρωσης των ΤΠΑ και ΠΠΑ
Άρθρο 16
Υλοποίηση και πληρωμή των Έργων του ΕΠΑ
Η υλοποίηση των έργων που εντάσσονται στα ΤΠΑ και ΠΠΑ και στα Ειδικά Προγράμματα και εγκρίνονται για χρηματοδότηση από το ΠΔΕ γίνεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην εθνική και ενωσιακή νομοθεσία. Για τις πληρωμές των εν λόγω έργων, εφαρμόζεται η διαδικασία που προβλέπεται για τις πληρωμές των έργων του ΠΔΕ.
Άρθρο 17
Τεχνική Βοήθεια
1. Οι ενέργειες τεχνικής βοήθειας (τεχνικής υποστήριξης) αφορούν στον προγραμματισμό, σχεδιασμό, προετοιμασία, διαχείριση, παρακολούθηση,
αξιολόγηση, δημοσιότητα, εφαρμογή και έλεγχο των προγραμμάτων του ΕΠΑ, καθώς και σε δραστηριότητες για την ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας της Υπηρεσίας Συντονισμού και των Υπηρεσιών Διαχείρισης, καθώς και των δικαιούχων για την υλοποίηση των προγραμμάτων. Συνίστανται ιδίως στην προμήθεια αγαθών και λήψη υπηρεσιών, την κάλυψη λειτουργικών δαπανών, καθώς και κάθε άλλη απαραίτητη δαπάνη που αποσκοπεί στην ενίσχυση της υλοποίησης των στόχων και των προγραμμάτων του ΕΠΑ.
2. Δικαιούχοι ενεργειών στο πλαίσιο του Τομεακού Προγράμματος Τεχνικής Βοήθειας του ΕΠΑ, που καταρτίζεται από το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης είναι οι αναφερόμενοι στο Πρόγραμμα. Δικαιούχοι ενεργειών τεχνικής βοήθειας στο πλαίσιο του άξονα προτεραιότητας του οικείου ΤΠΑ ή ΠΠΑ είναι οι Υπηρεσίες Διαχείρισης, καθώς και άλλοι φορείς και υπηρεσίες, εφόσον προβλέπονται από την έγκριση των προγραμμάτων.
3. Οι ενέργειες τεχνικής βοήθειας χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους μέσω του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων. Ο προϋπολογισμός του τομεακού προγράμματος τεχνικής βοήθειας καθορίζεται ως ποσοστό μέχρι το 1% των συνολικών πιστώσεων του ΕΠΑ. Ο προϋπολογισμός του αντίστοιχου άξονα προτεραιότητας των λοιπών προγραμμάτων καθορίζεται, ως ποσοστό, μέχρι 1% των συνολικών πιστώσεών τους. Τα ποσοστά αυτά μπορούν να διαφοροποιούνται με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης.
Μέχρι την έγκριση του πρώτου ΕΠΑ, ο προϋπολογισμός του προγράμματος τεχνικής βοήθειας της μεταβατικής περιόδου που προβλέπεται στον παρόντα νόμο μπορεί να ανέρχεται μέχρι το 1% του ορίου δαπανών του Εθνικού ΠΔΕ που ισχύει για το έτος κατά το οποίο εκδίδεται η υπουργική απόφαση έγκρισης του προγράμματος.
4. Οι διατάξεις των άρθρων 119, 200 παρ. 8 και 329 του ν. 4412/2016 (Α'147) εφαρμόζονται και για τις ενέργειες τεχνικής βοήθειας που χρηματοδοτούνται από το ΕΠΑ.
5. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης καθορίζεται η διαδικασία κατάρτισης και έγκρισης των προγραμμάτων ενεργειών, εξειδικεύονται περαιτέρω οι επιλέξιμες κατηγορίες ενεργειών και ορίζονται, αν απαιτείται, και άλλοι δικαιούχοι ενεργειών τεχνικής βοήθειας πέραν των οριζόμενων στο παρόν άρθρο.
6. Μέχρι την έκδοση της απόφασης της προηγούμενης παραγράφου, καθώς και του άρθρου 119 και 329 του ν. 4412/2016, εφαρμόζεται αναλογικά η υπ' αριθ. 23451/ΕΥΣΣΑ 493/24.2.2017 (Β' 677) απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, όπως εκάστοτε ισχύει, χωρίς διάκριση υποπρογραμμάτων και χωρίς περιορισμό στον προϋπολογισμό κάθε κατηγορίας. Μέχρι την δημιουργία καταλόγου προμηθευτών και παρόχων υπηρεσιών δικαιούχων τεχνικής βοήθειας ΕΠΑ, η Γενική Διεύθυνση Δημοσίων Επενδύσεων και η Δι.Δι.Ε.Π. μπορούν να χρησιμοποιούν τους εκάστοτε εν ισχύ καταλόγους προμηθευτών και παρόχων υπηρεσιών της Εθνικής Αρχής Συντονισμού του ν. 4314/2014, για την εκτέλεση των ενεργειών των οποίων είναι δικαιούχοι. Η απόφαση της παρ. 8 του άρθρου 48 του ν. 4314/2014 εφαρμόζεται αναλογικά και για τις ενέργειες τεχνικής υποστήριξης που χρηματοδοτούνται από το ΕΠΑ.
7. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης δύναται να ανατίθεται στον προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσίων Επενδύσεων η αρμοδιότητα της έκδοσης των αποφάσεων μετακίνησης εκτός έδρας καθώς και της έγκρισης των σχετικών δαπανών του προϊσταμένου της Δι.Δι.Ε.Π., των προϊσταμένων τμημάτων και των υπαλλήλων, στο εσωτερικό ή εξωτερικό για υπηρεσία.
Άρθρο 18
Πληροφοριακό Σύστημα
Τα δεδομένα που αφορούν στην υλοποίηση και παρακολούθηση του ΕΠΑ και των προγραμμάτων αυτού καταχωρούνται στο Πληροφοριακό Σύστημα της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσίων Επενδύσεων (e-ΠΔΕ) ή ειδικό πληροφοριακό σύστημα για το ΕΠΑ. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης μπορεί να προβλέπεται η δημιουργία και χρήση ειδικής εφαρμογής για το ΕΠΑ, η οποία διασυνδέεται με το e-pde, το ΕΣΗΔΗΣ, και το ΚΗΜΔΗΣ, καθώς και κάθε άλλο πληροφοριακό σύστημα που συμβάλλει στην ολοκληρωμένη υλοποίηση του ΕΠΑ.
Άρθρο 19
Στελέχωση της Υπηρεσίας Συντονισμού και των Υπηρεσιών Διαχείρισης του ΕΠΑ
Η Δι.Δι.Ε.Π. και οι Υπηρεσίες Διαχείρισης των προγραμμάτων του ΕΠΑ δύνανται να στελεχώνονται και με προσωπικό που αποσπάται από τη ΜΟΔ ΑΕ.
Άρθρο 20
Προσωπικό που απασχολείται σε έργα του ΕΠΑ
Στην παρ. 1 του άρθρου 4 της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου 33/2006 (Α' 280) προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«κθ. Οι συμβάσεις μίσθωσης έργου που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο προγραμμάτων του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ), καθώς και οι συμβάσεις εργασίας ή απασχόλησης του προσωπικού ιδιωτικού δικαίου που προσλαμβάνεται για ορισμένο χρόνο ή για ωριαία απασχόληση για την εκτέλεση των ως άνω έργων και οι ανανεώσεις και οι παρατάσεις αυτών, συμπεριλαμβανομένων των συμβάσεων που αφορούν στην εκτέλεση αρχαιολογικών έργων επί μνημείων ή σωστικών ανασκαφών που υλοποιούνται με τη μέθοδο της αρχαιολογικής αυτεπιστασίας».
Άρθρο 21 Πληρωμές στους δικαιούχους
Οι προκαταβολές και οι ενδιάμεσες πληρωμές των δικαιούχων για την υλοποίηση των πράξεων που χρηματοδοτούνται από το ΕΠΑ δεν κατάσχονται, δεν υπόκεινται σε κανενός είδους παρακράτηση και δεν συμψηφίζονται με τυχόν οφειλές του δικαιούχου προς το Ελληνικό Δημόσιο ή τα ασφαλιστικά ταμεία. Στην περίπτωση αυτή παραμένουν σε ισχύ οι γενικές διατάξεις περί φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας για είσπραξη χρημάτων, χωρίς όμως τον όρο της παρακράτησης. Οι τελικές πληρωμές των ανωτέρω δικαιούχων, μετά την ολοκλήρωση του έργου, δύνανται να κατάσχονται, συμψηφίζονται, παρακρατούνται ή να αποδίδονται για λογαριασμό του δικαιούχου και καταβάλλονται με την υποχρεωτική προσκόμιση αποδεικτικών φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας. Ο διατάκτης της πληρωμής κατά την έκδοση της απόφασης έγκρισης πληρωμής ορίζει ρητά ότι η ενίσχυση αυτή εμπίπτει στις ρυθμίσεις του παρόντος άρθρου και αν η πληρωμή αφορά προκαταβολή, ενδιάμεση ή τελική πληρωμή.
Άρθρο 22
Μεταβατική περίοδος
Μέχρι την έναρξη της πρώτης προγραμματικής περιόδου του ΕΠΑ, η οποία ορίζεται για την 01/01/2021, με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης ρυθμίζονται θέματα σχετικά με το συντονισμό των φορέων και των ενεργειών για την προετοιμασία του ΕΠΑ, τον προσδιορισμό των προγραμματικών στόχων της μεταβατικής περιόδου, τη διαδικασία ένταξης έργων στο ΠΔΕ για χρηματοδότηση από το εθνικό σκέλος του, τη διαδικασία παρακολούθησης αυτών και κάθε άλλο σχετικό θέμα.
Με όμοια απόφαση εγκρίνεται πρόγραμμα ενεργειών τεχνικής βοήθειας για το ΕΠΑ με δικαιούχο τη Δι.Δι.Ε.Π. και με περίοδο επιλεξιμότητας δαπανών που αρχίζει από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου και λήγει ένα έτος μετά το πέρας της μεταβατικής περιόδου. Με την ίδια απόφαση καθορίζεται ο προϋπολογισμός του προγράμματος, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 17, και μπορεί να προσδιορίζονται και λοιποί δικαιούχοι ενεργειών. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει ενέργειες αναγκαίες για την κατάρτιση, την ενημέρωση και το σχεδιασμό της υλοποίησης του ΕΠΑ, την πραγματοποίηση των επιτόπιων επιθεωρήσεων της παρ. Β.3 του άρθρου 12 και την υποστήριξη της υλοποίησης των Ειδικών Προγραμμάτων και υλοποιείται με κατ' αναλογία εφαρμογή της υπ' αριθ. 23451/ΕΥΣΣΑ 493/24.2.2017 (Β' 677) απόφασης του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, όπως εκάστοτε ισχύει, χωρίς διάκριση υποπρογραμμάτων.
Άρθρο 23
Καταργούμενες και τροποποιούμενες διατάξεις
1. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου καταργούνται οι υποπεριπτ. ζζ, ηη, θθ και ιι της περίπτ. α της παρ. 3 και η υποπερίπτ. ββ της περιπτ. β της παρ. 3 του άρθρου 40 του πδ 147/2017 (Α' 192).
2. Όπου στις υποπεριπτώσεις αα, ββ, γγ και δδ της περίπτ. γ της παρ. 3 του άρθρου 40 του π.δ. 147 /2017 (Α' 192) αναφέρεται η φράση «τεχνική υποστήριξη», αυτή αντικαθίσταται από τη φράση «τεχνική βοήθεια».
Άρθρο 24
Έναρξη ισχύος
Η ισχύς του παρόντος νόμου αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά σε επιμέρους διατάξεις.
334/2019 Έναρξη Α’ κύκλου Ενιαίου Συστήματος Κινητικότητας έτους 2019
Αθήνα, 27 Μαρτίου 2019
Αριθμ. πρωτ.: ΔΙΔΑΔ/Φ.49Κ /334/οικ.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΤΟΜΕΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ
ΤΜΗΜΑ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
Ταχυδρομική Διεύθυνση: Βασ. Σοφίας 15
106 74, Αθήνα
τηλ.: 213 131. 3371, -3372, -3374, -3375, -3201
ΚΑΤΕΠΕΙΓΟΝ-ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ
ΘΕΜΑ: Έναρξη Α’ κύκλου Ενιαίου Συστήματος Κινητικότητας έτους 2019.
Σύμφωνα με το άρθρο 6 του ν. 4440/2016 (Α΄224), «Ενιαίο Σύστημα Κινητικότητας στη Δημόσια Διοίκηση και την Τοπική Αυτοδιοίκηση, υποχρεώσεις των προσώπων που διορίζονται στις θέσεις των άρθρων 6 και 8 του N. 4369/2016, ασυμβίβαστα και πρόληψη των περιπτώσεων σύγκρουσης συμφερόντων και λοιπές διατάξεις.», το πρόγραμμα κινητικότητας αφορά στην κάλυψη κενών θέσεων με μετάταξη και στην προσωρινή κάλυψη αναγκών με απόσπαση. Για την υλοποίηση του παραπάνω προγράμματος έχει δημιουργηθεί ειδική εφαρμογή η οποία έχει ενταχθεί στο Μητρώο Ανθρώπινου Δυναμικού του Ελληνικού Δημοσίου (https://hr.apografi.gov.gr).
Ειδικότερα, και προς το σκοπό αυτό, οι αρμόδιοι φορείς καταχωρίζουν και υποβάλλουν στην ηλεκτρονική εφαρμογή της Κινητικότητας τα αιτήματα για κάλυψη αναγκών στους φορείς που εποπτεύουν.
Ενόψει των ανωτέρω και δεδομένου ότι οι προδιαγραφές της εφαρμογής έχουν υλοποιηθεί στο σύνολό τους καθώς προστέθηκαν και νέες λειτουργικότητες, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του Τμήματος Κινητικότητας, προκειμένου να διευκολυνθούν οι υπηρεσίες για τη συμμετοχή τους, υπενθυμίζονται βασικές οδηγίες, όπως παρακάτω:
Ι. Ορισμός ρόλου «Υποβολή Αιτημάτων Πλήρωσης Θέσεων»
Σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ. 1 του ν. 4440/2016, όπως ισχύει:
«Το πρόγραμμα κινητικότητας διενεργείται σε τρεις κύκλους κατ’ έτος και αφορά στην κάλυψη κενών θέσεων με μετάταξη και στην προσωρινή κάλυψη θέσεων με απόσπαση. Το τελευταίο δεκαπενθήμερο κάθε έτους οι Υπουργοί για τις υπηρεσίες των Υπουργείων των οποίων προΐστανται και για τα εποπτευόμενα νομικά πρόσωπα, οι Συντονιστές Αποκεντρωμένων Διοικήσεων για τις υπηρεσίες τους και για τους ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού της χωρικής αρμοδιότητάς τους, καθώς και οι επικεφαλής των Ανεξάρτητων Αρχών αποστέλλουν στην Κεντρική Επιτροπή Κινητικότητας τα αιτήματά τους για κάλυψη θέσεων με μετάταξη ή απόσπαση, συνοδευόμενα από έκθεση αναφορικά με το υπηρετούν προσωπικό, τις εκτιμώμενες αποχωρήσεις λόγω συνταξιοδότησης και τις τυχόν τρέχουσες διαδικασίες προσλήψεων. Τα αιτήματα πρέπει να αναφέρουν το σύνολο των οργανικών θέσεων για τον κλάδο/ειδικότητα που αφορά το αίτημα, καθώς και το σύνολο των κενών θέσεων στον αιτούμενο κλάδο/ειδικότητα. Το αίτημα για κάθε θέση περιλαμβάνει το περίγραμμα της θέσης εργασίας, καθώς επίσης και τυχόν πρόσθετα απαιτούμενα τυπικά ή ουσιαστικά προσόντα που απαιτούνται κατά περίπτωση. Ειδικότερα τα αιτήματα για απόσπαση οφείλουν να είναι αιτιολογημένα, όσον αφορά το σοβαρό και επείγοντα χαρακτήρα των υπηρεσιακών αναγκών, καθώς και την αναγκαιότητα προσωρινής κάλυψης της θέσης».
Κατόπιν των ανωτέρω, θα πρέπει να αποδοθεί ο ρόλος «Υποβολή αιτημάτων πλήρωσης θέσεων», ο οποίος είναι απαραίτητος για την υποβολή αιτημάτων πλήρωσης θέσεων για το φορέα και τους εποπτευόμενους φορείς του. Ο ως άνω ρόλος αποδίδεται αποκλειστικά σε Υπουργεία, Αποκεντρωμένες Διοικήσεις και Ανεξάρτητες Αρχές.
Η ανάθεση του ρόλου «Υποβολή αιτημάτων πλήρωσης θέσεων» γίνεται από τους Διευθυντές Προσωπικού (χρήστες στην εφαρμογή με τον ρόλο «Διευθυντής Διεύθυνσης Προσωπικού») των προαναφερθέντων φορέων. Ο κάθε Διευθυντής Προσωπικού των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, των Ανεξάρτητων Αρχών και της κεντρικής υπηρεσίας των Υπουργείων θα πρέπει να αποδώσει τον ρόλο σε έναν (αποκλειστικά) υπάλληλο του φορέα. Η απόδοση του ρόλου «Υποβολή αιτημάτων πλήρωσης θέσεων» υλοποιείται ακολουθώντας τα παρακάτω βήματα:
1. Είσοδος στην εφαρμογή (https://hr.apografi.gov.gr) του χρήστη με τον ρόλο «Διευθυντής Διεύθυνσης Προσωπικού».
2. Επιλογή της μικρο-εφαρμογής «Διαχείριση Προσωπικού».
3. Εντοπισμός του υπαλλήλου στον οποίο θα πρέπει να αποδοθεί ο ρόλος και επιλογή του συνδέσμου «Ρόλοι» στην εγγραφή του υπαλλήλου.
4. Στην οθόνη που μεταφέρεται ο χρήστης («Ρόλοι Υπαλλήλου»), και στην ενότητα «Προσθήκη νέου ρόλου», επιλέγει τον ρόλο «Υποβολή αιτημάτων πλήρωσης θέσεων» από τη σχετική λίστα, και πατά το κουμπί «Προσθήκη».
II. Αποστολή αιτημάτων φορέων για κάλυψη θέσεων με μετάταξη ή αναγκών με απόσπαση
Μετά την αρχικοποίηση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την Κινητικότητα, δηλαδή την εισαγωγή του οργανογράμματος, των θέσεων και των ειδικών περιγραμμάτων, τα στάδια του Ενιαίου Συστήματος Κινητικότητας που πρέπει να ακολουθηθούν είναι τα εξής:
1. Υποβολή αιτημάτων πλήρωσης θέσεων/κάλυψης αναγκών
2. Αξιολόγηση αιτημάτων από την Κεντρική Επιτροπή Κινητικότητας
3. Ανακοίνωση των προς κάλυψη θέσεων και αναγκών
4. Υποβολή αιτήσεων μετακίνησης από τους ενδιαφερόμενους
5. Έλεγχος προϋποθέσεων μετακίνησης από τους φορείς προέλευσης
6. Αξιολόγηση αιτήσεων από τα τριμελή όργανα των φορέων υποδοχής
7. Οριστικοποίηση / υλοποίηση μετακίνησης
Στάδιο 1: Παρακαλούνται οι εποπτευόμενοι φορείς των Υπουργείων και των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων για την αποστολή των αιτημάτων τους για κάλυψη κενών θέσεων με μετάταξη και κάλυψη αναγκών με απόσπαση στον εποπτεύοντα φορέα. Στη λίστα των θέσεων για μετάταξη που θα αποστείλουν οι εποπτευόμενοι φορείς στον εποπτεύοντα φορέα χρειάζεται να συμπληρωθούν μόνο οι κωδικοί των κενών θέσεων που επιθυμούν να προκηρύξουν και στην λίστα των αναγκών (αποσπάσεις) θα πρέπει να συμπληρώσουν την κατηγορία, τον κλάδο και την μονάδα για κάθε αιτούμενη απόσπαση.
Οι χρήστες με ρόλο «Υποβολή Αιτήματος Πλήρωσης Θέσεων» των αρμόδιων φορέων για υποβολή αιτημάτων κάλυψης θέσεων (Ν. 4440/2016 αρ. 6 παρ. 1, όπως ισχύει) όπως ορίστηκαν με την παρ Ι της παρούσας καταχωρίζουν και υποβάλουν τα αιτήματά τους για πλήρωση θέσεων και τα αιτήματα των φορέων που εποπτεύουν. Δεν απαιτείται η καταχώρηση να γίνει μια φορά αλλά όσες φορές επιθυμεί ο χρήστης. Η συμπλήρωση του αιτήματος για έναν φορέα συνίσταται στην καταχώρηση μιας εγγραφής «Αιτήματος Κάλυψης Θέσεων» και πολλαπλών εγγραφών Κενών Θέσεων.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το άρθρο 44 παρ. 2 του ν. 4590/2019 (ΦΕΚ 17 Α’), προστέθηκε μετά το δεύτερο εδάφιο του άρθρου 6 παρ. 1 εδάφιο σύμφωνα με το οποίο:
«Τα αιτήματα πρέπει να αναφέρουν το σύνολο των οργανικών θέσεων για τον κλάδο/ειδικότητα που αφορά το αίτημα, καθώς και το σύνολο των κενών θέσεων στον αιτούμενο κλάδο/ειδικότητα».
Επομένως, όπως επισημαίνεται και στην με ΑΔΑ: 7Χ8Χ465ΧΘΨ-ΛΛΝ εγκύκλιο της Υπηρεσίας μας, τα αιτήματα που θα υποβάλουν οι φορείς θα πρέπει να αναφέρουν επιπλέον το σύνολο των κενών οργανικών θέσεων για τον κλάδο/ειδικότητα που αφορά το αίτημα, καθώς και το σύνολο των οργανικών θέσεων στον αιτούμενο κλάδο/ειδικότητα προκειμένου η Κεντρική επιτροπή Κινητικότητας να διαμορφώνει ασφαλή κρίση ως προς την αναγκαιότητα του αιτήματος.
Η διαδικασία του Σταδίου 1 στο σύνολό της, δηλαδή από την αποστολή αιτημάτων των εποπτευόμενων φορέων στα Υπουργεία, Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, Ανεξάρτητες Αρχές μέχρι και την υποβολή συνολικά των αιτημάτων, όπως περιγράφηκε ανωτέρω, θα πρέπει να ολοκληρωθεί έως και 10/04/2019.
Για τη δημιουργία νέου αιτήματος πλήρωσης θέσεων, ο χρήστης με τον ρόλο «Υποβολή Αιτημάτων Πλήρωσης Θέσεων» συνδέεται στο Μητρώο Ανθρώπινου Δυναμικού και επιλέγει την μικροεφαρμογή «Διαχείριση Κινητικότητας» και στη συνέχεια «Αιτήματα Πλήρωσης Θέσεων».
Επιλέγοντας «Εισαγωγή Αιτήματος» ο χρήστης καλείται να συμπληρώσει τα παρακάτω πεδία.
• Στο πεδίο «Θέσεις» ο χρήστης θα πρέπει να επιλέξει «Εισαγωγή» για να εισάγει θέσεις για Μετάταξη. Οι Θέσεις αυτές αντλούνται από το οργανόγραμμα, βάζοντας τον κωδικό της εκάστοτε θέσης.
• Στο πεδίο «Ανάγκες» ο χρήστης θα πρέπει να επιλέξει «Εισαγωγή» για να εισάγει τις ανάγκες για Απόσπαση. Στην κάθε ανάγκη απόσπασης θα πρέπει να συμπληρωθεί η κατηγορία, ο κλάδος και η οργανική μονάδα.
• Στο πεδίο «Αιτιολόγηση» ο χρήστης θα πρέπει υποχρεωτικά για τα αιτήματα μετάταξης να αναφέρει το υπηρετούν προσωπικό, τις εκτιμώμενες αποχωρήσεις λόγω συνταξιοδότησης και τις τυχόν τρέχουσες διαδικασίες προσλήψεων ή μετατάξεων. Επιπλέον, τα αιτήματα θα πρέπει να αναφέρουν το σύνολο των οργανικών θέσεων για τον κλάδο/ειδικότητα που αφορά το αίτημα, καθώς και το σύνολο των κενών θέσεων στον αιτούμενο κλάδο/ειδικότητα. Ειδικότερα, για τα αιτήματα απόσπασης, για τα οποία δεν απαιτείται η ύπαρξη κενής οργανικής θέσης, ο χρήστης οφείλει υποχρεωτικά να αιτιολογήσει το σοβαρό και επείγοντα χαρακτήρα των υπηρεσιακών αναγκών καθώς και την αναγκαιότητα προσωρινής κάλυψης της ανάγκης (π.χ., ύπαρξη επιτακτικής μεν αλλά παροδικής ανάγκης).
Η εφαρμογή προσφέρει στους χρήστες τη δυνατότητα για προσθήκη/επεξεργασία/διαγραφή κενής θέσης από το αίτημα για πλήρωση θέσεων κάνοντας την αντίστοιχη επιλογή. Επίσης, ο χρήστης μπορεί να επιλέξει «Προσωρινή αποθήκευση αιτήματος πλήρωσης θέσεων» για τυχόν μεταγενέστερη επεξεργασία του. Στη συνέχεια, μόλις η καταχώριση ολοκληρωθεί, ο φορέας υποβάλει το αίτημα επιλέγοντας «Οριστική υποβολή αιτήματος πλήρωσης θέσεων».
Μόλις υποβληθεί το αίτημα, ο φορέας λαμβάνει αποδεικτικό υποβολής, το οποίο μπορεί να εκτυπωθεί και φυλάσσεται στο αρχείο του.
Εάν ο χρήστης κατόπιν εντολής των αρμόδιων οργάνων της Υπηρεσίας του δεν επιθυμεί να υποβάλει το αίτημα τότε επιλέγει «Ακύρωση αιτήματος πλήρωσης θέσεων».
Η αρχική οθόνη εμφανίζει λίστα με τα αιτήματα πλήρωσης θέσεων και δίνει δυνατότητα αναζήτησης με κριτήρια τον «Κύκλο Κινητικότητας», το «Φορέα Υποβολής» και την «Κατάσταση». Ο χρήστης μπορεί να επιλέξει ένα αίτημα πλήρωσης θέσεων από τη λίστα και να μεταβεί στην οθόνη επισκόπησης του αιτήματος, όπου θα εμφανίζονται όλα τα στοιχεία του καθώς και οι κενές θέσεις που περιέχει.
Στάδιο 2: Τα αιτήματα αξιολογούνται από την Κεντρική Επιτροπή Κινητικότητας και αρμόδιοι για την εκτέλεση της εν λόγω διαδικασίας είναι οι χρήστες με το ρόλο «Κεντρική Επιτροπή Κινητικότητας». Ο ρόλος αυτός αποδίδεται από τους κεντρικούς διαχειριστές (Υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης). Οι χρήστες με τον εν λόγω ρόλο εγκρίνουν ή απορρίπτουν τα υποβληθέντα αιτήματα των φορέων.
Στάδιο 3: Τα εγκεκριμένα αιτήματα για την κάλυψη θέσεων/αναγκών δημοσιοποιούνται από την Κεντρική Επιτροπή Κινητικότητας.
Επιλέγοντας «Μετάβαση στις Θέσεις του Κύκλου Κινητικότητας» μπορείτε να δείτε τις κενές θέσεις/ανάγκες που προκηρύσσονται στο πλαίσιο του Κύκλου Κινητικότητας.
Παρέχεται η δυνατότητα αναζήτησης με κριτήρια επιλέγοντας το ανάλογο λεκτικό:
• τον κωδικό της θέσης
• τον φορέα της θέσης
• τη μονάδα της θέσης
• τη γεωγραφική θέση της μονάδας/θέσης (δήμο)
• τον τύπο μετακίνησης (μετάταξη/απόσπαση)
• την εργασιακή σχέση
• την κατηγορία εκπαίδευσης
• τον κλάδο
• το γενικό περίγραμμα
Για κάθε θέση, η εφαρμογή εμφανίζει πληροφορίες για το φορέα, την οργανική μονάδα, το δήμο, τον τύπο μετακίνησης, την εργασιακή σχέση, την κατηγορία εκπαίδευσης, τον κλάδο, το γενικό περίγραμμα και το ειδικό περίγραμμα θέσης.
Επισημαίνεται ότι όπως είναι γνωστό, προϋπόθεση για τη συμμετοχή των φορέων ως υπηρεσιών υποδοχής στο Ενιαίο Σύστημα Κινητικότητας είναι, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 4 του ν. 4440/2016, όπως ισχύει, η κατάρτιση περιγραμμάτων θέσεων εργασίας για όλες τις θέσεις του φορέα (καλυμμένες και κενές), καθώς και η καταχώριση των ως άνω στοιχείων μαζί με την κατανομή θέσεων ανά οργανική μονάδα εκ μέρους των φορέων στο ψηφιακό Οργανόγραμμα του άρθρου 16 του ίδιου νόμου.
Η προϋπόθεση που αφορά την έκδοση Οργανισμών κατόπιν αξιολόγησης των δομών τους (άρθρο 54 του Ν.4178/2013) δεν απαιτείται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 33 του ν.4531/2018, εφόσον, με αιτιολογημένη έκθεση του οικείου φορέα που εγκρίνεται από τον αρμόδιο Υπουργό, βεβαιώνεται ότι οι υπηρεσιακές ανάγκες για τη λειτουργία του καλύπτονται από τις υφιστάμενες οργανικές διατάξεις.
Οι φορείς που εμπίπτουν στην ως άνω υποχρέωση θα πρέπει να αποστείλουν στον εποπτεύοντα φορέα τους αιτιολογημένη έκθεση στην οποία μπορεί να περιλαμβάνονται και στοιχεία για τις θέσεις προσωπικού (ποσοστά καλυμμένων, κενών, αριθμός θέσεων κλπ) με τα οποία θα τεκμηριώνεται η μη αναγκαιότητα άμεσης έκδοσης νέων Οργανισμών.
Στη συνέχεια, ο εποπτεύων φορέας, εφόσον αποδέχεται την αιτιολογημένη έκθεση του φορέα του (έγκριση αρμόδιου υπουργού), στην οθόνη που υποβάλλει το «Αίτημα Πλήρωσης Θέσεων», στα «Βασικά Στοιχεία», στο πεδίο «Αιτιολόγηση» συμπληρώνει το κείμενο της αιτιολόγησης που του έχει αποστείλει ο φορέας, προσθέτοντας στο τέλος τη φράση: «Βεβαιώνεται ότι οι υπηρεσιακές ανάγκες για τη λειτουργία του (όνομα φορέα) καλύπτονται από τις υφιστάμενες οργανικές διατάξεις του. Αριθμός πρωτοκόλλου βεβαίωσης Υπουργού: ……………..».
Επισημαίνεται ότι οι φορείς πρέπει να επιδείξουν ιδιαίτερη επιμέλεια ώστε τα περιγράμματα θέσεων εργασίας να καταρτιστούν με ορθό τρόπο σύμφωνα με τις σχετικές οδηγίες του Τμήματος Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού, ιδίως ως προς τη συμπλήρωση του πεδίου «Τυπικά Προσόντα». Σημειώνεται ότι μετά την υποβολή του αιτήματος για συγκεκριμένη θέση εργασίας δεν υφίσταται δυνατότητα τροποποίησης του συγκεκριμένου περιγράμματος μέχρι την ολοκλήρωση του κύκλου κινητικότητας. Για ενδεχόμενη τροποποίηση απαιτείται διαγραφή του αιτήματος και επανυποβολή του (σε κάθε περίπτωση έως την καταληκτική προθεσμία υποβολής αιτημάτων των φορέων).
Τέλος, επισημαίνεται ότι με βάση τη διάταξη της παρ. 6 του αρ. 7 του Ν. 4440/2016 όπως τροποποιήθηκε με το Ν. 4590/2019 και ισχύει, προβλέφθηκε πλέον η δυνατότητα και σε υπαλλήλους ΙΔΑΧ να μπορούν να μετέχουν και στη διαδικασία κάλυψης οργανικών θέσεων μόνιμου προσωπικού μέσω του Ενιαίου Συστήματος Κινητικότητας, με τις ειδικότερες προϋποθέσεις που αναφέρονται σε αυτήν. Αναλυτικά η διάταξη έχει ως ακολούθως: «6. Υπάλληλοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου μπορούν να μετέχουν στη διαδικασία κάλυψης οργανικών θέσεων μόνιμου προσωπικού μέσω του ΕΣΚ. Εφόσον για προκηρυσσόμενη θέση μόνιμου προσωπικού δεν υποβληθούν αιτήσεις από μόνιμους υπαλλήλους ή οι αιτούντες μόνιμοι υπάλληλοι δεν έχουν τα απαιτούμενα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, δύναται να επιλεγεί υπάλληλος με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, ο οποίος κρίνεται κατάλληλος για την άσκηση των καθηκόντων της θέσης αυτής από το αρμόδιο τριμελές όργανο της παραγράφου 1. Ο υπάλληλος που επιλέγεται μετατάσσεται σε συνιστώμενη προσωποπαγή θέση με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, με παράλληλη δέσμευση της κενής οργανικής θέσης μόνιμου προσωπικού για όσο χρόνο υφίσταται η προσωποπαγής θέση.
Η συσταθείσα προσωποπαγής θέση καταργείται αυτοδικαίως με την με οποιοδήποτε τρόπο αποχώρηση του υπαλλήλου».
Η Διεύθυνση Προσωπικού Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Υπουργείου Εσωτερικών παρακαλείται να κοινοποιήσει αυθημερόν την παρούσα εγκύκλιο στους ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού, τα Ν.Π.Δ.Δ και Ν.Π.Ι.Δ αυτών.
Τα Υπουργεία παρακαλούνται να κοινοποιήσουν αυθημερόν την παρούσα εγκύκλιο στα Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ. που εποπτεύουν και οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις στα Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ. της εποπτείας τους.
Η Υπουργός
Μαρία-Ελίζα Ξενογιαννακοπούλου