Αθήνα, 24 Φεβρουαρίου 2017
Αρ. Πρωτ.: 5951

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ και ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤ/ΣΗΣ
Δ/ΝΣΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ και ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ
Τ.Α.
ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤ/ΣΗΣ

Ταχ. Δ/νση:Σταδίου 27
Ταχ.Κώδικας:10183 - Αθήνα
Πληροφορίες:Σ.Θεολογίτου
Τηλέφωνο:2131364326
fax:2131364359
mail:s.theologitou@ypes.gr
 
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ και ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ, ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ
Δ/ΝΣΗ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΠΑΡΚΩΝ

Ταχ. Δ/νση : Κάνιγγος 20
Ταχ. Κώδικας : 10200 - Αθήνα

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 9

ΕΠΕΙΓΟΝ

ΘΕΜΑ: Εφαρμογή Ν. 4442/2016 (ΦΕΚ Α'230) - Κεφάλαιο Ζ' «Απλούστευση πλαισίου Λειτουργίας Καταστημάτων Υγειονομικού Ενδιαφέροντος, θεάτρων και Κινηματογράφων» κατά τη μεταβατική περίοδο.

Με το νόμο 4442/2016 «Νέο θεσμικό πλαίσιο για την άσκηση οικονομικής δραστηριότητας και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α'230) θεσπίζεται το γενικό πλαίσιο για τη ρύθμιση της άσκησης οικονομικών δραστηριοτήτων. Με το Κεφάλαιο Ζ' του εν λόγω νόμου απλουστεύεται η διαδικασία του πλαισίου λειτουργίας των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 80 του Ν.3463/2006 (Α114) όπως ισχύει, καθώς επίσης και το πλαίσιο λειτουργίας των θεάτρων και των κινηματογράφων.

Προκειμένου να διευκολύνουμε το έργο των υπηρεσιών των Δήμων για το διάστημα μέχρι την έκδοση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης που προβλέπεται στο άρθρο 36 παρ. 1 του Ν. 4442/2016,δηλαδή σε μεταβατικό στάδιο, σας ενημερώνουμε για τα ακόλουθα:

Α. Ως προς την Αδειοδότηση Καταστημάτων Υγειονομικού Ενδιαφέροντος (Κ.Υ.Ε.)

Μέχρι την έκδοση της ΚΥΑ που προβλέπεται στο άρθρο 36 παρ. 1 του Ν. 4442/2016 (ΦΕΚ Α' 230), για την αδειοδότηση των Κ.Υ.Ε., εξακολουθούν να εφαρμόζονται οι διατάξεις των ΚΥΑ ΔΙΑΔΠ/Φ.Α.2.1/31600/20.11.2013 (ΦΕΚ Β' 3106), ΔΙΑΔΠ/Φ.Α.2.1/34824/27.12.2013 (ΦΕΚ Β' 3402), και ΔΙΑΔΠ/Φ.Α.2.1/34825/27.12.2013 (ΦΕΚ Β' 3403), κατά περίπτωση, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 38 παρ. 6 του ως άνω νόμου.

Β. Ως προς την Άδεια μουσικής:

Σχετικά με την άδεια μουσικής και μέχρι την έκδοση της ΚΥΑ που προβλέπεται στο άρθρο 36 παρ. 1 του Ν. 4442/2016 με την οποία θα ρυθμίζεται, μεταξύ άλλων, η διαδικασία της γνωστοποίησης, εφαρμόζονται τα ακόλουθα δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 38 παρ. 5 αυτού:

Στις περιπτώσεις πρόθεσης χρήσης μουσικής ή μουσικών οργάνων κατόπιν λήξης της υφιστάμενης αδείας ή χρήσης μουσικής για πρώτη φορά, υποβάλλεται στην αρμόδια υπηρεσία του δήμου απλή γνωστοποίηση με το ακόλουθο περιεχόμενο:

"Με την παρούσα ο υπογράφων …………., (ή ως νόμιμος εκπρόσωπος της εταιρείας ……….., με έδρα ……….) κάτοικος ………., διατηρώ κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος επί της οδού …………… με την επωνυμία ………… και γνωστοποιώ ότι θα προβώ σε χρήση μουσικής, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 29 παρ. 1 του Ν. 4442/2016"

Σημειώνεται, ότι η αρμόδια υπηρεσία του Δήμου θα πρέπει να ενημερώνει τον ενδιαφερόμενο ότι, εφόσον το κατάστημα κάνει χρήση μουσικής σε υπαίθριο χώρο, οφείλει να διαθέτει και να διατηρεί στο χώρο του καταστήματος τεχνική έκθεση αρμόδιου μηχανικού, συνοδευόμενη από τοπογραφικό διάγραμμα στο οποίο θα αποτυπώνεται η θέση και η φορά των ηχείων. Η τεχνική έκθεση θα αποδεικνύει ότι έχει λάβει όλα τα απαιτούμενα μέτρα ούτως ώστε με μέγιστη ηχοστάθμη 80db να μη δημιουργούνται προβλήματα στα σημεία προστασίας.

Στον ενδιαφερόμενο χορηγείται αποδεικτικό υποβολής, στο οποίο επισυνάπτεται αντίγραφο της γνωστοποίησης. Η γνωστοποίηση αποστέλλεται από το Δήμο στην Αστυνομία και στην Υγειονομική Υπηρεσία της Περιφέρειας.

Εκκρεμείς αιτήσεις εξετάζονται με βάση τις ισχύουσες πλέον διατάξεις περί γνωστοποίησης. Στους αιτούντες χορηγείται αποδεικτικό υποβολής με συνημμένο αντίγραφο της αίτησης, ενώ επιστρέφονται παράβολα που έχουν καταβληθεί.

Η άδεια παράτασης ωραρίου χρήσης μουσικής εξακολουθεί να χορηγείται, δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 29 παρ. 3 του Ν. 4442/2016, από τα κατά νόμο αρμόδια όργανα, κατόπιν υποβολής της σχετικής αίτησης και την προσκόμιση του αποδεικτικού υποβολής γνωστοποίησης(για όσα ΚΥΕ έχουν ήδη υποβάλλει γνωστοποίηση), χωρίς να απαιτείται η καταβολή παραβόλου.

Γ. Κέντρα διασκέδασης

Τα κέντρα διασκέδασης εξαιρούνται της διαδικασίας γνωστοποίησης (άρθρο 27 Ν. 4442/2016), και συνεχίζουν να αδειοδοτούνται σύμφωνα με το άρθρο 80 του Ν. 3463/2006 και της ΚΥΑ ΔΙΑΔΠ/Φ.Α.2.1/31600/20.11.2013 (άρθρα 1, 2 και 3).

Σημειώνεται ότι με τη περ. β του άρθρου 37 του Ν. 4442/2016 καταργείται η αρμοδιότητα των Συμβουλίων Θεάτρων - Κινηματογράφων, να γνωμοδοτούν για τη χορήγηση άδειας στα Κέντρα Διασκέδασης. Κατόπιν τούτου ο σχετικός φάκελος, μετά τη συμπλήρωσή του θα διαβιβάζεται εντός πέντε(5) ημερών στις συναρμόδιες υπηρεσίες [υγειονομική υπηρεσία για τον υγειονομικό έλεγχο του καταστήματος, πυροσβεστική υπηρεσία για χορήγηση πιστοποιητικού(ενεργητικής) πυροπροστασίας].

Κατά τα λοιπά ισχύουν τα αναφερόμενα στη παρ. 5 του άρθρου 2 της ΚΥΑ ΔΙΑΔΠ/Φ.Α.2.1/31600/20.11.2013 (ΦΕΚ Β' 3106).

Επισημαίνεται ότι η αρμοδιότητα των ως άνω συμβουλίων για την αδειοδότηση των λοιπών ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων του άρθρου 81 του Ν.3463/2006 (Α'114) όπως ισχύει ,εξακολουθεί να παραμένει σε ισχύ.

Παρακαλούμε να κοινοποιήσετε με κάθε πρόσφορο τρόπο την παρούσα εγκύκλιο στους ΟΤΑ α' και β' βαθμού χωρικής σας αρμοδιότητας για ενημέρωση και εφαρμογή.

Το Υπουργείο Εσωτερικών παραμένει στη διάθεσή σας για κάθε περαιτέρω διευκρίνιση ή πρόσθετη πληροφορία. Η παρούσα εγκύκλιος έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών (www.ypes .gr) στη διαδρομή: Αποκεντρωμένη Διοίκηση - Αυτοδιοίκηση/Εγκύκλιοι - Αποφάσεις - Συχνές Ερωτήσεις - ΟΤΑ Α' Βαθμού και Εγκύκλιοι - Αποφάσεις - Συχνές Ερωτήσεις - ΟΤΑ Β' Βαθμού, καθώς και στο «Διαύγεια».



Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ
ΚΩΣΤΑΣ ΠΟΥΛΑΚΗΣ

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΖΑΦΕΙΡΗΣ

Οδηγός Ασφαλιστικών Εισφορών

Ιδιοκτητών και Εργατών

στις Αγροτικές Επιχειρήσεις.

Κωνσταντίνος Νιφορόπουλος.
Ορκωτός ελεγκτής λογιστής – «ΩΡΙΩΝ Α.Ε.Ο.Ε.Λ».
Πρόεδρος ΓΕ.Ο.Φ.ΙΝ. (Γεωργικό Οικονομικό Φορολογικό Ινστιτούτο)
Επιστημονικός Συνεργάτης Taxheaven

Γεώργιος Παπαδημητρίου
Φοροτεχνικός Πρόεδρος Σ.Ε.ΕΛ.Φ.Ο. Καρδίτσας
Γ.Γ. ΓΕ.Ο.Φ.ΙΝ. (Γεωργικό Οικονομικό Φορολογικό Ινστιτούτο)
Οικονομικός Επόπτης Ε.Β.Ε. Καρδίτσας

[ Mε την υποστήριξη της Επιστημονικής Ομάδας του Taxheaven ].

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Α. Καθεστώς ασφάλισης πριν την εφαρμογή του Ν. 4387/2016 ( έως 31/12/2016).

1) Υπαγόμενα στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α.  πρόσωπα.

2) Τεκμαρτές κλάσεις ασφάλισης.

Β. Κατηγορίες ασφαλισμένων, μετά την εφαρμογή του Ν. 4387/2016.

i )  Αγρότες

1 ) Αγρότες ( Αυτοαπασχολούμενοι  ) .

2 ) Σύζυγοι ή ενήλικα μέλη « Αγροτικής οικογενειακής εκμετάλλευσης».

3 ) Αυτοαπασχολούμενοι Αγρότες  που ταυτόχρονα εργάζονται ως εργάτες σε αγροτικές επιχειρήσεις ( όχι με την διαδικασία του εργοσήμου ) .

4) Αυτοαπασχολούμενοι Αγρότες  που ταυτόχρονα εργάζονται ως εργάτες σε αγροτικές επιχειρήσεις(με την διαδικασία του εργοσήμου).

5 ) Αγρότες  που ταυτόχρονα έχουν επιχειρήσεις φωτοβολταικών.

6) Οι μοναχοί/-ες που ασχολούνται σε αγροτικές επιχειρήσεις οι οποίοι έχουν υπαχθεί ή θα υπαχθούν προαιρετικά στην ασφάλιση.

7 ) Ασφαλισμένοι στο Ο.Γ.Α. , χωρίς να έχουν ή να δηλώνουν αγροτική εκμετάλλευση.

 ii ) Εργάτες σε αγροτικές επιχειρήσεις.

1 ) Εργάτες σε αγροτικές επιχειρήσεις που υπόκεινται στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ/ Ι.Κ.Α. ( τέως ασφαλισμένοι στον Ο.Γ.Α. « Μισθωτοί - Ανειδίκευτοι Εργάτες ασφαλισμένοι στον τ.Ο.Γ.Α.  και « μετακλητοί τρίτων χωρών » )

2 ) «Υπάλληλοι» (οδηγοί, γεωπόνοι, υπάλληλοι, εργάτες συσκευασίας, αποθηκάριοι κλπ.)  σε αγροτικές επιχειρήσεις.

3 ) Εργάτες σε αγροτικές επιχειρήσεις που αμείβονται με το  σύστημα του « Εργοσήμου».

4 ) Εργαζόμενοι σε παραγωγούς στις Λαϊκές Αγορές.

5)  Απασχολούμενοι στη δακοκτονία, στη θηραματοπονία, στην υλοτομία, στην κοπή ξύλων, δασεργάτες, ρητινοσυλλέκτες, σταφιδεργάτες, καθώς και οι απασχολούμενοι σε άλλες δασονομικές υπηρεσίες, κ.λπ.

iii ) Επαγγελματίες με Αγροτικά εισοδήματα.

1 ) Οι επαγγελματίες, βιοτέχνες και έμποροι οι οποίοι, υπάγονταν ( λόγω εισοδηματικών & πληθυσμιακών κριτηρίων )  στην ασφάλιση του ΟΓΑ.

 2) Οι ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων, που είναι παράλληλα εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων

 3 ) Ελεύθεροι επαγγελματίες με αγροτικά εισοδήματα .

iv )   Συνταξιούχοι και Υπάλληλοι με αγροτικά εισοδήματα.

1 ) Συνταξιούχοι με αγροτικά εισοδήματα.

2 ) Ιδιωτικοί υπάλληλοι με αγροτικά εισοδήματα.

3 ) Αγρότες που έχουν παύσει την γεωργική τους δραστηριότητας κατ' εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1096/88 [  η κοινώς λεγόμενη «πρόωρη συνταξιοδότηση » ]

v ) Μέλη και εργαζόμενοι σε αγροτικό  συνεταιρισμό.

1 ) Ασφάλιση Μελών και εργαζομένων Αγροτικών Συνεταιρισμών.

2 ) Μέλη Διοικητικού Συμβουλίου συνεταιρισμού που αμείβονται.

vi ) Αγρότες  (νέοι ασφαλισμένοι ) , οι οποίοι υπήχθησαν στην ασφάλιση του ΟΓΑ και έλαβαν αποφάσεις εξαίρεσης από το ΙΚΑ ως μισθωτοί.

vii ) Μητέρες - Καταβολή Μειωμένων Ασφαλιστικών Εισφορών.

Γ. Κατηγορίες ασφαλιστικών εισφορών και τρόπος υπολογισμού τους, μετά την εφαρμογή του Ν. 4387/2016.

1 ) Εισφορές υπολογιζόμενες με βάση το εισόδημα της προηγούμενου έτους.

2 ) Εισφορές με το σύστημα του «Εργοσήμου» .

3 ) Εισφορές ασφαλισμένων στον ΕΦΚΑ/ Ι.Κ.Α. ( τέως ασφαλισμένοι στον Ο.Γ.Α )

4 ) Εισφορές ασφαλισμένων ως Μέλη Διοικητικού Συμβουλίου συνεταιρισμού.

……………………………………..

Με το νέο Ασφαλιστικό (ν. 4387/2016 ), επήλθαν σημαντικές αλλαγές, στο τρόπο υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών των Αγροτών και γενικά των απασχολουμένων στις αγροτικές επιχειρήσεις. Με τον  «Οδηγό» αυτό, προσπαθούμε να περιγράψουμε το προηγούμενο ( έως 31/12/2016 ) καθεστώς, να ταξινομήσουμε τις κατηγορίες υπόχρεων και τον τρόπο υπολογισμού ανάλογα με την κατηγορία των Ασφαλιστικών Εισφορών. 

Σίγουρα αρκετά θέματα είναι σε « γκρίζα ζώνη» και άλλα θέματα έχουμε «δηλώσεις »  πολιτικών και υπηρεσιακών παραγόντων, ότι κάποια σημεία του Νόμου, θα τροποποιηθούν. Σε κάθε περίπτωση είναι απαραίτητη η έκδοση από το Υπουργείο, μιας συνολικής Εγκυκλίου/Οδηγού.

Α. Καθεστώς ασφάλισης πριν την εφαρμογή του Ν. 4387/2016 ( έως 31/12/2016)

1) Υπαγόμενα στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α  πρόσωπα.

α )  Υποχρεωτικά και αυτοδίκαια:

·         Οι συστηματικά και κατά κύριο βιοποριστικό επάγγελμα απασχολούμενοι στην αγροτική οικονομία, προσωπικά ή με αυτεπιστασία: αγρότες, κτηνοτρόφοι, πτηνοτρόφοι, μελισσοκόμοι, καθώς και τα μέλη των οικογενειών τους.

 Προϋπόθεση για την ασφάλιση στον ΟΓΑ των ανωτέρω προσώπων, ήταν η κατά κύριο βιοποριστικό επάγγελμα απασχόλησή τους προσωπικά ή με αυτεπιστασία στην αγροτική οικονομία, η οποία αποδεικνύεται από το εκκαθαριστικό σημείωμα της αρμόδιας Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας (ΔΟΥ), κατά το μέρος που τα εκκαθαρισμένα εισοδήματα προέρχονται από πρωτογενή αγροτική δραστηριότητα και καταχωρούνται ως γεωργικές επιχειρήσεις.

Πρωτογενής αγροτική δραστηριότητα είναι κάθε δραστηριότητα που αποσκοπεί στην παραγωγή αγροτικών προϊόντων, κατάλληλων για διάθεση ή κατανάλωση ή στην παραγωγή πρώτων υλών οι οποίες χρησιμοποιούνται για την παραγωγή έτοιμων προϊόντων για πώληση, μετά τη μετατροπή ή το μετασχηματισμό τους με τη βοήθεια μηχανικών ή χημικών μέσων. Συνεπώς για να ασφαλιστεί κάποιος στον ΟΓΑ θα πρέπει να έχει διαρκή και μόνιμη απασχόληση στον αγροτικό τομέα, τα δε προερχόμενα εξ αυτής εισοδήματα να αποτελούν την κύρια πηγή των εισοδημάτων. Περιστασιακή απασχόληση μικρότερη των έξι (6) μηνών ετησίως σε μη αγροτικές επιχειρήσεις, προς ενίσχυση του αγροτικού εισοδήματος, δεν αποκλείει την ασφάλιση στον ΟΓΑ. Επίσης δεν λαμβάνονται υπόψη εισοδήματα προερχόμενα από μη επαγγελματική δραστηριότητα, (π.χ. από ακίνητα και τόκους καταθέσεων).  Πρόσωπα που έχουν αγροτικό εισόδημα και παράλληλα απασχολούνται σε μη αγροτικές δραστηριότητες για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι (6) μηνών ετησίως και εκ του γεγονότος αυτού υπάγονται σε άλλο ασφαλιστικό φορέα,δεν θεωρούνται κατά κύριο βιοποριστικό επάγγελμα αγρότες και  επομένως δεν ασφαλίζονται στο ΟΓΑ. Συνταξιούχοι από άμεσο δικαίωμα που λαμβάνουν σύνταξη από άλλους φορείς κύριας ασφάλισης  της Ελλάδας ή του εξωτερικού, δεν υπάγονταν στην ασφάλιση του ΟΓΑ, ακόμα και αν απασχολούνται ενεργά στην αγροτική οικονομία.

·         Οι αλιείς που δεν υπάγονται στην ασφάλιση άλλου φορέα, καθώς και τα μέλη οικογενειών αλιέων - κατόχων αλιευτικού σκάφους.

·         Νέοι Γεωργοί σε προγράμματα ενίσχυσης (αγρότες, κτηνοτρόφοι, μελισσοκόμοι, αλιείς, εκμεταλλευτές φωτοβολταϊκών συστημάτων ισχύος μέχρι 100Kw).

·         Οι εργάτες γης αμειβόμενοι με εργόσημο (ασφαλίζονταν υποχρεωτικά στη 2η ασφαλιστική κατηγορία).

·         Οι αγρότες που εντάσσονταν σε επενδυτικά προγράμματα (αγροτουρισμός, αγροβιοτεχνία κ.λπ.), που χρηματοδοτούνται ή συγχρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ασφαλίζονται υποχρεωτικά στη 5η ασφαλιστική κατηγορία).

·         Εκμεταλλευτές φωτοβολταϊκών συστημάτων ισχύος μέχρι 100Kw (ασφαλίζονταν υποχρεωτικά στη 7η ασφαλιστική κατηγορία).

·         Οι επαγγελματίες, βιοτέχνες και έμποροι, που απαλλάσσονται από την υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. .

·         Τα μέλη εταιριών Ο.Ε. και Ε.Ε., υπό προϋποθέσεις (ασφαλίζονται υποχρεωτικά στην 5η ασφαλιστική κατηγορία).

·         Οι ιδιοκτήτες ενοικιαζόμενων δωματίων ή επιπλωμένων διαμερισμάτων, υπό προϋποθέσεις. Μέχρι 31-03-2013, ασφαλίζονταν στον ΟΓΑ με την προϋπόθεση της απαλλαγής από την υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. Από 01-04-2013 ίσχυαν τα ακόλουθα: οι ιδιοκτήτες όλων των κύριων και μη κύριων καταλυμάτων με το ειδικό σήμα του ΕΟΤ μέχρι και πέντε (5) δωματίων, σε όλη την επικράτεια, ασφαλίζονται στον ΟΓΑ, με την προϋπόθεση ότι δεν ασφαλίζονται ή δεν συνταξιοδοτούνται από άλλο ασφαλιστικό φορέα. Οι ιδιοκτήτες όλων των κύριων και μη κύριων καταλυμάτων με το ειδικό σήμα του ΕΟΤ από έξι (6) μέχρι και δέκα (10) δωματίων, σε όλη την επικράτεια, αν είναι παράλληλα εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών εκμεταλλεύσεων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, ασφαλίζονται υποχρεωτικά στον ΟΓΑ. Εάν τα πρόσωπα αυτά δεν είναι παράλληλα εγγεγραμμένα στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών εκμεταλλεύσεων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, ασφαλίζονται υποχρεωτικά στον Ο.Α.Ε.Ε. Όσον αφορά στους ιδιοκτήτες-μέλη εταιρειών, εκτός Α.Ε και Ε.Π.Ε., τουριστικών καταλυμάτων μέχρι και δέκα (10) δωματίων υποχρεωτικά ασφαλίζεται ένας από τους εταίρους, κατά περίπτωση στον ΟΓΑ ή στον Ο.Α.Ε.Ε. και προαιρετικά οι υπόλοιποι, εφόσον δεν έχουν ασφάλιση σε άλλο φορέα από άλλη εργασία ή απασχόληση. Εάν οι υπόλοιποι εταίροι δεν ασφαλίζονται σε κανένα φορέα για άλλη εργασία ή απασχόληση, η ασφάλισή τους στον ΟΓΑ ή τον Ο.Α.Ε.Ε. είναι υποχρεωτική.

·         Οι μισθωτοί - ανειδίκευτοι εργάτες, που απασχολούνταν σε αγροτικές εργασίες της πρωτογενούς αγροτικής δραστηριότητας σε επιχειρήσεις - εκμεταλλεύσεις και συνεταιρισμούς. Όσα από τα πρόσωπα αυτά απασχολούνται παράλληλα και αυτοτελώς, κατά κύριο βιοποριστικό επάγγελμα, εντός της ίδιας χρονικής περιόδου και σε άλλες εργασίες ασφαλιστέες στον ΟΓΑ, ασφαλίζονται υποχρεωτικά στον ΟΓΑ και για τις εργασίες αυτές, για τις οποίες καταβάλλονται οι αντίστοιχες ασφαλιστικές εισφορές. Το ποσό της σύνταξης, στην περίπτωση αυτή, αποτελείται από το άθροισμα των επιμέρους ποσών σύνταξης που προκύπτουν και για τις δύο εργασίες τους κατά το ίδιο χρονικό διάστημα.

·         Οι μετακλητοί εργάτες υπήκοοι τρίτων χωρών, που ασχολούνταν στην αγροτική οικονομία και οι αλιεργάτες μέσης και παράκτιας αλιείας (ως κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία ορίζονταν η 5η).

·         Ασφαλίζονταν υποχρεωτικά και οι δύο σύζυγοι στον ΟΓΑ, από 01-01-2004, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7 του Ν.3232/2004, εφόσον απασχολούνται σε εργασίες, για τις οποίες τα πρόσωπα που τις ασκούν υπάγονται στην ασφάλιση του ΟΓΑ.

β)  Προαιρετικά:

·         Οι Μοναχοί, μοναχές που απασχολούνταν σε αγροτικές εργασίες και

·         Οι Συνταξιούχοι οποιουδήποτε ασφαλιστικού φορέα από έμμεσο δικαίωμα, εφόσον απασχολούνταν συστηματικά σε εργασίες για τις οποίες τα πρόσωπα που τις ασκούν υπάγονται στην ασφάλιση του ΟΓΑ καλυπτόμενες από την ασφάλιση του ΟΓΑ. Επισημαίνουμε ότι η ασφάλιση ή η συνταξιοδότηση από άλλο φορέα Κύριας Ασφάλισης, από άμεσο δικαίωμα, αποτελούσε κώλυμα για την ασφάλιση στον ΟΓΑ (άρθρο 34 του Ν.34/1140/1981) . Συνεπώς, οι ασφαλισμένοι ή οι συνταξιούχοι άλλου φορέα Κύριας Ασφάλισης ,από άμεσο δικαίωμα, δεν μπορούσαν να ασφαλιστούν στον ΟΓΑ, ακόμη και αν απασχολούνται συστηματικά σε εργασίες που καλύπτονται από την ασφάλιση του ΟΓΑ.

[ Προσοχή :  Στην εγκύκλιο Ε.Φ.Κ.Α. αρ. 3/2017 Κανόνες υπολογισμού ασφαλιστικών εισφορών Αυτοαπασχολούμενων Κλάδου Κύριας Ασφάλισης Αγροτών (ΟΓΑ) από 01/01/2017 , αναφέρεται ότι, από 01/01/2017 καταργούνται οι προαναφερόμενες διατάξεις και πλέον τα πρόσωπα αυτά έχουν υποχρέωση εφόσον ασκούν δραστηριότητα εκ των υπαγόμενων στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών.» ] .

·         Κατ' εξαίρεση, μπορούσαν να ασφαλιστούν στον ΟΓΑ οι απασχολούμενοι περιστασιακά σε εργασίες που καλύπτονται από την ασφάλιση άλλου φορέα (π.χ ΙΚΑ, ΝΑΤ), υπό τη ρητή όμως προϋπόθεση ότι το κύριο επάγγελμά τους από το οποίο αντλούν το βιοπορισμό τους είναι το αγροτικό ή άλλο επάγγελμα καλυπτόμενο από την ασφάλιση του ΟΓΑ. Η ανωτέρω διάταξη δεν είχε εφαρμογή στους εργάτες γης, οι οποίοι αμείβονται με εργόσημο και οι οποίοι ασφαλίζονται στον ΟΓΑ, παρά το γεγονός ότι ασκούσαν παράλληλα επάγγελμα που καλύπτεται από την ασφάλιση σε άλλο φορέα.

2) Τεκμαρτές κλάσεις ασφάλισης.

Οι αυτοτελώς απασχολούμενοι στην αγροτική οικονομία μπορούσαν να επιλέξουν με δήλωσή τους μια από τις επτά (7) ασφαλιστικές κατηγορίες του Κλάδου, επί των ποσών των οποίων υπολογίζονται οι εισφορές για σύνταξη και υγεία (παρ. 2, άρθρ. 4, του Ν. 2458/1997 ).

Για τους αγρεργάτες ως κατώτερη υποχρεωτική ασφαλιστική κατηγορία από 01-01-2013 οριζόταν η 2η. Από 01-01-2012, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 44 του Ν.3986/2011, οι πέντε πρώτες κατηγορίες είναι υποχρεωτικές και οι υπόλοιπες προαιρετικές. Οι ασφαλισμένοι κατατάσσονταν στην 1η ασφαλιστική κατηγορία (πλην των αγρεργατών που κατατάσσονται υποχρεωτικά στη 2η) και μετατάσσονται στις επόμενες και μέχρι την 5η υποχρεωτική κατηγορία ανά τριετία, με εξαίρεση τη μετάταξη από την 1η στη 2η υποχρεωτική κατηγορία, η οποία πραγματοποιείται μετά από πέντε έτη ασφάλισης. Για τα μέλη Ομόρρυθμων και Ετερόρρυθμων Εταιρειών (Ο.Ε. - Ε.Ε.)- εφόσον υπάγονται στην ασφάλιση του ΟΓΑ - έχει οριστεί, από 01-01-2005, ως κατώτατη ασφαλιστική κατηγορία η 5η. Στην 5η τουλάχιστον ασφαλιστική κατηγορία κατατάσσονταν και οι απασχολούμενοι στην αγροτική οικονομία ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ που έχουν ενταχθεί σε επενδυτικά προγράμματα για την αγροτική ανάπτυξη (όπως αγροτουρισμός, αγροβιοτεχνία).

Στην 7η ασφαλιστική κατηγορία κατατάσσονταν υποχρεωτικά οι ασφαλισμένοι του ΟΓΑ που έχουν εγκαταστήσει φωτοβολταϊκό σύστημα ισχύος μέχρι 100 kw.

Για τους νεοϋπαγόμενους από 01-01-2004 στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α. ανειδίκευτους εργάτες του πρωτογενούς τομέα, αλιεργάτες και μετακλητούς αλλοδαπούς με είσοδο στη χώρα από 01-01-2004 και μετά, είχε οριστεί ως κατώτατη υποχρεωτική ασφαλιστική κατηγορία η 5η. Τα ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών αναπροσαρμόζονταν με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας.

Ασφαλιστικές εισφορές με βάση το προηγούμενο καθεστώς .

[ Σχετικά με τις εισφορές αυτές δείτε και το άρθρο Εισφορές Ε.Φ.Κ.Α. των αγροτών – Πίνακες του Νίκου Δ. Καβουρίνου, Λογιστή – Φοροτεχνικού  https://www.taxheaven.gr/news/news/view/id/33511  ]

Β. Κατηγορίες ασφαλισμένων, μετά την εφαρμογή του Ν. 4387/2016.

I )  Αγρότες

 1 ) Αγρότες ( Αυτοαπασχολούμενοι  ) .

Περιλαμβάνει :

·         Αγρότες, κτηνοτρόφους, πτηνοτρόφους, μελισσοκόμους και αλιείς.

·         Απασχολούμενους στην αγροτική οικονομία, πρώην ασφαλισμένους του ΟΓΑ που έχουν ενταχθεί στα επενδυτικά προγράμματα για την αγροτική ανάπτυξη, όπως αυτά του αγροτουρισμού και της αγροβιοτεχνίας, στο πλαίσιο κανονισμών της ΕΕ και χρηματοδοτούνται για τον σκοπό αυτό.

Τρόπος υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών :

Με βάση το εισόδημα ( κέρδος ) της προηγούμενου έτους. Σημειώνεται ότι στην στη περίπτωση «οικογενειακής αγροτικής εκμετάλλευσης», η εισφορά του Αγρότη υπολογίζεται με βάση το εισόδημα ( κέρδος ) της προηγούμενου έτους, του «αρχηγού» της αγροτικής εκμετάλλευσης, διαιρούμενο με τον αριθμό των μελών της « οικογενειακής αγροτικής εκμετάλλευσης » ( Δείτε : Κατωτέρω Κεφ. Γ1 )  .

2 ) Σύζυγοι ή ενήλικα μέλη « Αγροτικής οικογενειακής εκμετάλλευσης».

Περιλαμβάνονται :

Ο/η σύζυγος και τα ενήλικα τέκνα οικογένειας, σε περίπτωση οικογενειακής αγροτικής εκμετάλλευσης. Επίσης, τα μέλη οικογενειών αλιέων, κατόχων αλιευτικού σκάφους.

[ Παράδειγμα 1  :  Ενήλικο παιδί αγρότη χωρίς ατομική αγροτική περιουσία (ή με περιορισμένη) απασχολείται στην αγροτική εκμετάλλευση της οικογένειάς του και διαμένει μόνιμα στον τόπο της αγροτικής του απασχόλησης. Ο γονέας είναι αγρότης ασφαλισμένος στον ΟΓΑ. ΚΡΙΣΗ: Το παιδί υπάγεται στην ασφάλιση του ΟΓΑ.

Παράδειγμα 2  :  Σύζυγος αλιέα που απασχολείται στο αλιευτικό σκάφος του συζύγου της. Ο σύζυγος είναι ασφαλισμένος στον ΟΓΑ και δηλώνει εισόδημα από την άσκηση του επαγγέλματος του ως αλιέας . Υπάρχει άδεια αλιευτικού σκάφους σε ισχύ, στο όνομα του συζύγου . Η αιτούσα έχει επαγγελματική ατομική άδεια αλιείας σε ισχύ. ΚΡΙΣΗ: η σύζυγος υπάγεται στην ασφάλιση του ΟΓΑ. ( Πηγή : « ΟΔΗΓΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΥ»  Ο.Γ.Α Ιαν. 2015 ]

Τρόπος υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών :

Με βάση το εισόδημα ( κέρδος ) της προηγούμενου έτους, του «αρχηγού» ( αφού δικό τους δεν έχουν )  της αγροτικής εκμετάλλευσης, διαιρούμενο με τον αριθμό των μελών της « οικογενειακής αγροτικής εκμετάλλευσης » ( Δείτε : Κατωτέρω Κεφ. Γ1 )  .

3 ) Αυτοαπασχολούμενοι Αγρότες  που ταυτόχρονα εργάζονται ως εργάτες σε αγροτικές επιχειρήσεις ( όχι με την διαδικασία του εργοσήμου ) .

Περιλαμβάνονται :

Οι ασφαλισμένοι οι οποίοι, σύμφωνα με τις γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις, όπως ίσχυαν μέχρι την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016 υπάγονταν ή θα υπάγονται στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών του ΟΓΑ και οι οποίοι απασχολούνται εποχικά για χρονικό διάστημα μέχρι 150 ημέρες ετησίως σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις, οι οποίες μεταποιούν, τυποποιούν και διακινούν προϊόντα εδάφους, κτηνοτροφίας, αλιείας, δασοπονίας, θηραματοπονίας, και κάθε είδους εκτροφών, οι οποίοι συνεχίζουν να ασφαλίζονται ως αυτοτελώς απασχολούμενοι αγρότες για τη συγκεκριμένη απασχόλησή τους εξαιρούμενοι της ασφάλισής τους ως μισθωτοί. [ Σημειώνεται ότι το ίδιο καθεστώς ίσχυε και πριν τον Ν. 4387/2016 ]

Προσδιορισμός των περιπτώσεων που ανήκουν σ΄ αυτή  την κατηγορία :

Καταρχήν σημειώνουμε ότι σύμφωνα με εγκύκλιο 42/2008 του Ι.Κ.Α ,  Αρ.Πρωτ. Α20/417/13 της 26/5/2008, με θέμα «Εξαίρεση από την ασφάλιση του Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. των εποχικά απασχολούμενων, ασφαλισμένων του κλάδου Κύριας Ασφάλισης Αγροτών του Ο.Γ.Α., σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις μεταποίησης, τυποποίησης και διακίνησης προϊόντων εδάφους, κτηνοτροφίας, αλιείας, δασοπονίας, θηραματοπονίας και κάθε είδους εκτροφών.» ,  ισχύουν μεταξύ άλλων και τα εξής : « …. οι ασφ/νοι του κλάδου Κύριας Ασφάλισης Αγροτών του Ο.Γ.Α., οι οποίοι απασχολούνται εποχικά, για χρονικό διάστημα μέχρι έξι (6) μήνες [ Προσοχή, τώρα είναι 150 ημέρες ] ετησίως σε επιχ/σεις ή εκμεταλλεύσεις, οι οποίες μεταποιούν, τυποποιούν και διακινούν προϊόντα εδάφους, κτηνοτροφίας, αλιείας, δασοπονίας, θηραματοπονίας και κάθε είδους εκτροφών, συνεχίζουν να ασφαλίζονται στον Οργανισμό αυτόν, εξαιρούμενοι της ασφ/σης του Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. για την απασχόλησή τους αυτή………Από τα ανωτέρω προκύπτει ευθέως ότι ο όρος «εποχική απασχόληση» αποδίδεται στην κατ^΄ έτος διάρκεια της παρεχόμενης εργασίας και όχι στην κατά το ίδιο διάστημα λειτουργία των επιχειρήσεων ή εκμεταλλεύσεων που αναφέρονται. Δεν ερευνάται συνεπώς εάν η επιχείρηση ή εκμετάλλευση ανήκει στην κατηγορία των «εποχικών» επιχειρήσεων, αφού ενδιαφέρει μόνο η διάρκεια της παρεχόμενης απασχόλησης, η οποία δεν πρέπει να υπερβαίνει τους έξι (6), όχι κατ^΄ ανάγκη συνεχείς, ημερολογιακούς μήνες ετησίως. Σημειώνεται ότι ως «επιχείρηση» νοείται η αυτοτελής οικονομική μονάδα, που ιδρύεται και αναπτύσσει δραστηριότητα με σκοπό το κέρδος (αγροτική, βιοτεχνική, βιομηχανική, κ.λ.π.), ενώ ως «εκμετάλλευση» η συστηματική και εντατική χρήση πλουτοπαραγωγικών πόρων για την αποκόμιση οικονομικού κέρδους. Εξ^΄ άλλου, ο όρος «μεταποίηση» αποδίδεται αποκλειστικά στην δευτερογενή παραγωγή, την επεξεργασία δηλαδή ή την μετατροπή ή τον μετασχηματισμό των πρώτων υλών σε έτοιμα για πώληση προϊόντα, ενώ ο όρος «τυποποίηση» στην παραγωγή προϊόντων, σύμφωνα με έναν ορισμένο τύπο ή σύμφωνα με ειδικές προδιαγραφές. Τέλος, ως «διακίνηση» θα πρέπει να θεωρηθεί η μεταφορά, διανομή και διάθεση οικονομικών αγαθών, όπως πρώτων υλών, γεωργικών, βιομηχανικών προϊόντων κ.λ.π. Ευνόητο είναι ότι τα ανωτέρω αφορούν πάντα την μεταποίηση, τυποποίηση και διακίνηση αγροτικών προϊόντων, τα οποία σύμφωνα και με τον οικείο ορισμό της παραγράφου 1 του άρθρου 52 του ίδιου νομοθετήματος, (σχετ. η υπ^΄ αριθμ. 128/07 εγκύκλιός μας), είναι τα αγαθά που παράγονται στα πλαίσια των αγροτικών εκμεταλλεύσεων δηλαδή κατά βάση, τα προϊόντα εδάφους, της κτηνοτροφίας, της αλιείας, της δασοπονίας καθώς και των προϊόντων της θηραματοπονίας, της συστηματικής δηλαδή εκτροφής, προστασίας ή περίθαλψης θηραμάτων, αλλά και των προϊόντων κάθε είδους εκτροφών….3. ΕΞΑΙΡΕΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΟΥ Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. -ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ: …Οι προϋποθέσεις συνεπώς που πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά για την εξαίρεση από την ασφ/ση του Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. των εν λόγω προσώπων είναι:

• Ενεργή ασφάλιση στον κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών του Ο.Γ.Α. η οποία θα συνεχίζεται και κατά τον χρόνο της εποχικής τους απασχόλησης και η οποία θα αποδεικνύεται από επίσημο στοιχείο του Οργανισμού αυτού (βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας κ.λ.π.).

• Απασχόληση σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις οι οποίες μεταποιούν, τυποποιούν ή διακινούν προϊόντα εδάφους, κτηνοτροφίας, αλιείας, δασοπονίας, θηραματοπονίας και κάθε είδους εκτροφών.

(Πρόκειται για επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις της δευτερογενούς αγροτικής δραστηριότητας οι οποίες ρητώς εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του εδαφίου α^΄ της παρ. 1 του άρθρου 52 του ίδιου νόμου, που σας κοινοποιήθηκε με την υπ^΄ αριθμ. 128/07 εγκύκλιό μας).

• Η εποχική απασχόλησή των να διαρκεί μέχρι έξι (6) μήνες  [ Προσοχή, τώρα είναι 150 ημέρες ] ετησίως, ανεξάρτητα από την διάρκεια, σε ημέρες, της μηνιαίας απασχόλησης. Το συνολικό αυτό χρονικό διάστημα μπορεί να κατανεμηθεί κατά την διάρκεια του έτους ανάλογα με τις ανάγκες της επιχ/σης ή εκμετάλλευσης.

Συνεπώς, εφ^΄ όσον ελλείπει μία έστω εκ των προϋποθέσεων που αναφέρονται στο παρόν κεφάλαιο, τα απασχολούμενα πρόσωπα θεωρείται ότι υπάγονται στην ασφάλιση του Ιδρύματος, δίχως περαιτέρω έρευνα.

Η εξαίρεση από την ασφάλιση του Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. ισχύει και στις περιπτώσεις που η απασχόληση των υπ^΄ όψη προσώπων διαρκεί λιγότερο του ενός μηνός, ενώ όπου διαπιστωθεί από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα ότι αυτή συνεχίστηκε και πέραν του εξαμήνου, τότε θα πρέπει να χωρίσει ασφάλισή τους στο Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. από την πρώτη μέρα απασχόλησής τους μετά την συμπλήρωση του εξαμήνου και για όσο διάστημα διήρκησε ή διαρκεί αυτή ακόμη και μετά την συμπλήρωση του έτους, αφού δεν θα έχει, όπως προαναφέρθηκε, εφαρμογή στην περίπτωση αυτή, ούτε η διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 52 του ίδιου νόμου…….5. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΕΡΓΟΔΟΤΩΝ: Οι εργοδότες που απασχολούν προσωπικό το οποίο καταλαμβάνεται από την κοινοποιούμενη διάταξη, υποχρεούνται να τηρούν στον τόπο απασχόλησής του και να θέτουν υπ^΄ όψη των αρμοδίων ελεγκτικών οργάνων του Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. κάθε επίσημο στοιχείο από το οποίο να προκύπτει:

α) Η ιδιότητα του ενεργού ασφαλισμένου του κλάδου Κύριας

Ασφάλισης Αγροτών του Ο.Γ.Α.

β) Η διάρκεια της εποχικής απασχόλησης (έναρξη - λήξη) εκάστου των απασχολουμένων. ….»

Τρόπος υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών :

Έως τις 31/12/2016, ο εργοδότης, που απασχολούσε αγρότες  με αυτό τον τρόπο, δεν υπόκειτο ( * )  σε ασφαλιστικές εισφορές προς τον Ο.Γ.Α , γιατί ο Αγρότης πλήρωνε τις εισφορές του ο ίδιος, με βάση την « τεκμαρτή ασφαλιστική κλάση» στην οποία είχε ενταχθεί.

Μετά την αλλαγή του Ασφαλιστικού Νόμου, όσον αφορά τον υπολογισμό των εισφορών με βάση το « αγροτικό επιχειρηματικό κέρδος» και παρόλο ότι οι αμοιβές αυτές φορολογικά, θεωρούνται εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, εκτιμούμε ότι θα συναθροιστούν με τα αγροτικά εισοδήματα. Επισημαίνουμε ότι η διατύπωση του Νόμου είναι : « 1. …. Οι ασφαλισμένοι, οι οποίοι βάσει των γενικών ή ειδικών ή καταστατικών διατάξεων του ΟΓΑ, …. καταβάλλουν από 1.1.2017, ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην κοινωνική ασφάλιση, …, όπως αυτό καθορίζεται με βάση το καθαρό φορολογητέο εισόδημα από την ασκούμενη αγροτική δραστηριότητα και κάθε άλλη δραστηριότητα που υπάγεται στην ασφάλιση του ΟΓΑ κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος.» και « 8. …. Οι ασφαλισμένοι αυτοί υπάγονται στις ρυθμίσεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου αυτού, αναλογικά εφαρμοζόμενων.»  ( άρθρο 40, περ. 1 και 8 )

Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να δοθούν επιπλέον διευκρινήσεις σχετικά με τον υπολογισμό ασφαλιστικών εισφορών, επί των αμοιβών αυτών. Σημειώνουμε για την περίπτωση αυτή ( άρθρο 40, Παρ. 8, του Ν. 4387/2016, δεν έχει εκδοθεί ακόμα ερμηνευτική ).

Επίσης απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη, σε αυτή την κατηγορία είναι ο αγρότης να έχει δική του αγροτική εκμετάλλευση.

Εφαρμογή εργατικής Νομοθεσίας :

Σημειώνουμε ότι για την κατηγορία αυτή, ισχύουν όλες οι διαδικασίες, που προβλέπει η Εργατική Νομοθεσία ( ΣΕΠΕ, Εργάνη κ.λ.π ).

( * )  Προσοχή : Διαφορετική ήταν η περίπτωση της κατηγορίας των εργατών-αγροτών σε επιχειρήσεις Α.Ε. και Ε.Π.Ε και Εργάτες ζωικής παραγωγής σε επιχειρήσεις- εκμεταλλεύσεις ενσταυλισμένου τύπου, Επιχειρήσεις - εκμεταλλεύσεις καλλιέργειας μανιταριών, φυκιών κλπ., Αλιεργάτες, Εργάτες ιχθυοκαλλιέργειας ,Δύτες στον πρωτογενή αγροτικό τομέα ( ανεξαρτήτως νομικής μορφής του εργοδότη ), οι οποίοι από 1/1/2017, ασφαλίζονται στο ΕΦΚΑ/Ι.Κ.Α ( Δείτε κατωτέρω στο Κεφ.  Β. ii. 1 )

4) Αυτοαπασχολούμενοι Αγρότες  που ταυτόχρονα εργάζονται ως εργάτες σε αγροτικές επιχειρήσεις(με την διαδικασία του εργοσήμου). Περιλαμβάνονται :

Όσοι ανήκουν στην κατηγορία Αγρότες ( Αυτοαπασχολούμενοι  ) [ Δείτε ανωτέρω Α. I . 1 ], στην περίπτωση που εκτός την δική τους « αγροτική εκμετάλλευση», εργάζονται ως εργάτες ( «κάνουν κάποια μεροκάματα» ) και σε άλλον αγρότη .

Τρόπος υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών :

Με βάση το εισόδημα ( κέρδος ) της προηγούμενου έτους. ( Δείτε : Κατωτέρω Κεφ. Γ1 ) . Κατά την εκτίμησή μας το εισόδημα από την απασχόληση με εργόσημο, θα πρέπει να προστεθεί στο αγροτικό εισόδημα του αγρότη.

Σημειώνουμε ότι :

α) Με βάση την  ΠΟΛ.1201/2016 «Κοινοποίηση των διατάξεων του άρθρου 47 του ν.4410 /2016 σχετικά με το ειδικό καθεστώς ΦΠΑ αγροτών»,  οι παροχές αγροτικών του υπηρεσιών (με λήψη εργόσημου), προστίθενται στα έσοδα του αγρότη, προκειμένου να κριθεί η ένταξή του, στο «κανονικό καθεστώς » . Από άποψη φορολογίας εισοδήματος, τα ποσά αυτά θεωρούνται εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες.

β) Σύμφωνα με την απόφαση  Αριθμ. Φ10034/4148/133/5.3.2013
Ένταξη στα Μητρώα Ασφαλισμένων ΟΓΑ των εργατών γης , « Οι παρακρατηθείσες με εργόσημο, εντός του έτους, εισφορές, συμψηφίζονται με τις ασφαλιστικές εισφορές του ασφαλισμένου, για το ίδιο έτος.»

5 ) Αγρότες  που ταυτόχρονα έχουν επιχειρήσεις φωτοβολταϊκών.

Περιλαμβάνονται :

Οι κατά κύριο επάγγελμα, τουλάχιστον για μια πενταετία, αγρότες, όπως ορίζονται από το Μητρώο Αγροτών καθώς και τα φυσικά πρόσωπα που εντάσσονται σε επιδοτούμενα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης νέων γεωργών που εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήματα ισχύος μέχρι 100 kw.
Σημειώνουμε  ότι, στην απόφαση « Εγκύκλιος Ο.Α.Ε.Ε. αρ. 40/21.10.2013

Ανακεφαλαίωση – αποσαφήνιση και συμπλήρωση των οδηγιών που αφορούν στην ασφάλιση προσώπων που εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήματα », μεταξύ άλλων αναφέρονται και τα εξής : «  …Με την παρούσα εγκύκλιο ανακεφαλαιώνονται - αποσαφηνίζονται οι οδηγίες που έχουν δοθεί με τις ως άνω σχετικές εγκυκλίους για την ασφαλιστική αντιμετώπιση των προσώπων που εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήματα και συμπληρώνονται αυτές ως προς τα εξαιρούμενα από την υποχρεωτική ασφάλιση πρόσωπα, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 9 του άρθρου 25 του ν. 3846/2010, όπως αντικαταστάθηκαν με όμοιες της παρ. 4 του άρθρου 32 του ν. 4075/2012 και τα διευκρινιστικά έγγραφα της ΓΓΚΑ….
1. Στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΟΑΕΕ σε όλη την Επικράτεια υπάγονται:
1.1. Τα φυσικά πρόσωπα ή τα μέλη εταιριών οποιασδήποτε μορφής, καθώς και τα μέλη του ΔΣ της ανώνυμης εταιρίας με ποσοστό τουλάχιστον 3%, που εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήματα συνολικής ισχύος πάνω από 20 kw είτε σε κτιριακή εγκατάσταση που χρησιμοποιείται για κατοικία ή στέγη επιχείρησης είτε σε αγροτεμάχια ή οικόπεδα.
1.2. Οι κατά κύριο επάγγελμα, τουλάχιστον για μία συνεχή πενταετία, αγρότες, όπως ορίζονται από το Μητρώο Αγροτών, που εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήματα συνολικής ισχύος πάνω από 100 kw.
1.3. Οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, όπως ορίζονται από το Μητρώο Αγροτών, οι οποίοι δεν έχουν την ιδιότητα του κατά κύριο επάγγελμα αγρότη για μία συνεχή πενταετία και εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήματα συνολικής ισχύος μέχρι 100 kw.
1.4. Οι συνταξιούχοι του ΟΓΑ-κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, όπως ορίζονται από το Μητρώο Αγροτών, οι οποίοι δεν έχουν την ιδιότητα του κατά κύριο επάγγελμα αγρότη για μία συνεχή πενταετία και εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήματα συνολικής ισχύος μέχρι 100 kw.
1.5. Τα φυσικά πρόσωπα που εντάσσονται σε επιδοτούμενα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης νέων γεωργών που εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήματα συνολικής ισχύος πάνω από 100 kw.
1.6. Τα φυσικά πρόσωπα των οποίων έληξε η διάρκεια του επιδοτούμενου προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης νέων γεωργών που εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήματα συνολικής ισχύος μέχρι 100 kw και δεν εντάσσονται στα παρακάτω εξαιρούμενα πρόσωπα.
2. Εξαιρούνται από την υποχρεωτική ασφάλιση του ΟΑΕΕ και ασφαλίζονται στην 7η ασφαλιστική κατηγορία του ΟΓΑ:
2.1. Οι κατά κύριο επάγγελμα, τουλάχιστον για μία συνεχή πενταετία, αγρότες, όπως ορίζονται από το Μητρώο Αγροτών, που εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήματα συνολικής ισχύος μέχρι 100 kw.
2.2. Τα φυσικά πρόσωπα που εντάσσονται σε επιδοτούμενα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης νέων γεωργών που εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήματα συνολικής ισχύος μέχρι 100 kw. Η εξαίρεση των προσώπων αυτών διαρκεί για όσο χρονικό διάστημα έχουν ενταχθεί στο επιδοτούμενο πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης νέων γεωργών.
2.3. Επίσης εξαιρούνται από την υποχρεωτική ασφάλιση του ΟΑΕΕ:
Οι συνταξιούχοι του ΟΓΑ οι οποίοι είναι επαγγελματίες αγρότες για μία συνεχή πενταετία και εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήματα συνολικής ισχύος μέχρι 100 kw. Στα πρόσωπα αυτά δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 25 του ν. 3846/2010 που αφορούν στην ασφαλιστική αντιμετώπιση των φυσικών προσώπων - συνταξιούχων του ΟΓΑ ή και άλλων ασφαλιστικών οργανισμών που συνεχίζουν ή κάνουν έναρξη επαγγελματικής δραστηριότητας σε περιοχές με ειδικά πληθυσμιακά κριτήρια (σχετ. εγκύκλιος 80/2010). Και τούτο επειδή: α) η συνταξιοδότησή τους από τον ΟΓΑ δεν αναιρεί την ιδιότητά τους ως επαγγελματίες αγρότες, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 2 του ν. 3874/2010 περί Μητρώου Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων, και β) η διαχείριση φωτοβολταϊκών συστημάτων συνολικής ισχύος μέχρι 100 kw από επαγγελματίες αγρότες δεν είναι επαγγελματική αλλά αγροτική δραστηριότητα.
2.4. Δεν υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΟΑΕΕ τα φυσικά πρόσωπα ή τα μέλη εταιριών οποιασδήποτε μορφής, καθώς και τα μέλη του ΔΣ της ανώνυμης εταιρίας με ποσοστό τουλάχιστον 3%, που εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήματα συνολικής ισχύος μέχρι 20 kw.
3. Για την υπαγωγή ή την εξαίρεση από την ασφάλιση του ΟΑΕΕ των προσώπων που διαχειρίζονται φωτοβολταϊκά συστήματα λαμβάνεται υπόψη, αθροιστικά, η συνολική ισχύς σε kw των εγκαταστάσεων στις οποίες δραστηριοποιούνται ατομικά ή ως μέλη εταιριών……  »

Τρόπος υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών :

Με βάση το εισόδημα ( κέρδος ) της προηγούμενου έτους.

6) Οι μοναχοί/-ες που ασχολούνται σε αγροτικές επιχειρήσεις οι οποίοι έχουν υπαχθεί ή θα υπαχθούν προαιρετικά στην ασφάλιση.

(Εγκύκλιος Ε.Φ.Κ.Α. αρ. 5/2017 - Ένταξη των μισθωτών του τ.Ο.Γ.Α. στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης ( Ε.Φ.Κ.Α.) κατ εφαρμογή των διατάξεων του Ν. 4387/2016)

Σημειώνουμε ότι οι μοναχοί και οι μοναχές, εγγράφονταν στον Ο.Γ.Α. ύστερα από αίτησή τους ( άρθρο 5 , Π.Δ. 78/7-4-1998 ) και επιλέγαν την « τεκμαρτή ασφαλιστική κλάση », που ήθελαν να καταταγούν.

Δεδομένου αφενός  της κατάργησης των « τεκμαρτών κλάσεων» και αφετέρου ότι τα πρόσωπα της κατηγορίας αυτής, δεν έχουν αυτόνομη αγροτική εκμετάλλευση,  πρέπει να διευκρινιστεί, ο τρόπος υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών ( εκτιμούμε ότι πρέπει να ασφαλίζονται με το ελάχιστο ποσό εισφορών ) .

7 ) Ασφαλισμένοι στο Ο.Γ.Α. , χωρίς να έχουν ή να δηλώνουν αγροτική εκμετάλλευση.

Κάποιος για να είναι ασφαλισμένος στον Ο.Γ.Α πρέπει να έχει αγροτική εκμετάλλευση και να υποβάλει τις σχετικές φορολογικές δηλώσεις ανεξάρτητα αν έχει ή όχι φορολογητέο εισόδημα.

Υπόψη ότι, σύμφωνα με το  άρθρο 83 του Ν. 3996/2011 : Στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου 11 του π.δ. 78/ 1998, προστίθεται εδάφιο ως εξής: «Η ασφάλιση στον Κλάδο διακόπτεται επίσης στην περίπτωση που το αρμόδιο Όργανο ασφάλισης ζητήσει εγγράφως από τον ασφαλισμένο δικαιολογητικά ή άλλη πληροφορία χρήσιμη, προκειμένου να διαπιστώσει αν εξακολουθούν να συντρέχουν στο πρόσωπό του οι προϋποθέσεις υπαγωγής στην ασφάλιση του ΟΓΑ, και ο ασφαλισμένος δεν προσκομίσει τα ζητηθέντα στοιχεία εντός εξαμήνου από τότε που του ζητήθηκαν…» (Ν. 3996 /2011, ΦΕΚ 170 – 5/8/2011 )

 Ii ) Εργάτες σε αγροτικές επιχειρήσεις.

1 ) Εργάτες σε αγροτικές επιχειρήσεις που υπόκεινται στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. ( τέως ασφαλισμένοι στον Ο.Γ.Α. « Μισθωτοί - Ανειδίκευτοι Εργάτες ασφαλισμένοι στον τ.Ο.Γ.Α. και « μετακλητοί τρίτων χωρών»)

Με τις διατάξεις του άρθρου 40 παρ.5 του Ν.4387/2016 ,ορίζεται ότι:
«5. Οι ασφαλισμένοι, οι οποίοι έως την έναρξη του παρόντος υπάγονταν στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α. ως μισθωτοί - ανειδίκευτοι εργάτες, μετακλητοί πολίτες τρίτων χωρών , καταβάλλουν, από 1/1/2017 , μηνιαία ασφαλιστική εισφορά για τον κλάδο σύνταξης ως μισθωτοί, εφαρμοζομένων αναλόγως των σχετικών διατάξεων για τους ασφαλισμένους μισθωτούς που προέρχονται από το Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. Το ποσοστό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς εργοδότη- ασφαλισμένου για την κατηγορία αυτών των ασφαλισμένων διαμορφώνεται ισόποσα και σταδιακά από 1/1/2017 και έως 31/12/2019 ώστε από την 1/1/2020 να έχει διαμορφωθεί στο ύψος του άρθρου 38».

« ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΙΣΘΩΤΩΝ -ΑΝΕΙΔΙΚΕΥΤΩΝ ΕΡΓΑΤΩΝ τ. Ο.Γ.Α. ΠΟΥ ΚΑΤΑΒΑΛΛΟΥΝ ΕΙΣΦΟΡΕΣ ΩΣ ΜΙΣΘΩΤΟΙ ΣΤΟΝ Ε.Φ.Κ.Α.
Οι μισθωτοί- ανειδίκευτοι εργάτες του τ. Ο.Γ.Α. που εντάσσονται ως μισθωτοί στον Ε.Φ.Κ.Α. διακρίνονται στις ακόλουθες κατηγορίες:

Κατόπιν τούτου, διευκρινίζεται ότι:
1. Οι διατάξεις του άρθρου 20 παρ.1 του Ν.3863/2010, όπως ισχύει, (εργόσημο ΟΓΑ) δεν θίγονται από τις διατάξεις του άρθρου 40 παρ. 5 του κοινοποιούμενου νόμου [ Δηλαδή μπορεί κάποιος να ασφαλιστεί με εργόσημο, αρκεί να ανήκει σε κατηγορία εργάτη γης που μπορεί να υπαχθεί σε εργόσημο ].
2. Οι ασφαλισμένοι, οι οποίοι έως την έναρξη του παρόντος υπάγονταν στην ασφάλιση του τ. Ο.Γ.Α. ως μετακλητοί πολίτες τρίτων χωρών, εντάσσονται ως μισθωτοί στον ΕΦΚΑ, και καταβάλλουν, από 1/1/2017 μηνιαία ασφαλιστική εισφορά για τον κλάδο σύνταξης, εφαρμοζομένων αναλόγως των σχετικών διατάξεων για τους ασφαλισμένους μισθωτούς που προέρχονται από το τ. Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. Κατά συνέπεια οι σχετικές διατάξεις του Ν.4251/2014, που προέβλεπαν προκαταβολή ασφαλιστικών εισφορών για το διάστημα της μετάκλησης καθίστανται ανενεργές. ( Πηγή : Εγκύκλιος Ε.Φ.Κ.Α. αρ. 5/2017 )

Με βάση το προηγούμενο καθεστώς και σύμφωνα με την εγκύκλιο  ΑΡ.58/10.05.04 - Υπαγωγή προσώπων στην ασφάλιση του ΟΓΑ και εξαίρεσή τους από την ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. , ίσχυαν μεταξύ άλλων και τα εξής : «….Επισημαίνουμε ότι:

- Η ρύθμιση αυτή  [ σημ. :  αναφέρεται σε αυτούς  που τότε ασφαλίζονταν στον Ο.Γ.Α και σήμερα στο ΕΦΚΑ/ΙΚΑ ] αφορά μόνο τους ανειδίκευτους εργάτες που απασχολούνται αποκλειστικά στην πρωτογενή εν γένει παραγωγή (φυτική και ζωϊκή), καθώς και σε ανθοκομικές επιχειρήσεις και φυτώρια, ενώ αντίθετα υπάγονται στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ οι απασχολούμενοι με άλλες ειδικότητες (οδηγοί, γεωπόνοι, υπάλληλοι, εργάτες συσκευασίας, αποθηκάριοι κλπ.), αφού η ασφάλισή τους διέπεται από τις γενικές διατάξεις του Ιδρύματος.

- Δεν επέρχεται καμία αλλαγή στο καθεστώς ασφάλισης στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ των απασχολουμένων σε ιπποφορβεία, τυροκομεία ( Ν. 825/78 άρθρο 2 παρ. 1 εδαφ. α και άρθρο 27 Ν. 2639/98 τελευταίο εδάφιο – εγκ. 100/98 ) και σε ανθοκηπουρικές επιχειρήσεις (ως ανθοκηπουρικές νοούνται οι επιχειρήσεις που αναλαμβάνουν την κατασκευή και συντήρηση πρασίνου, όπως είναι τα πάρκα, κήποι, δεντροστοιχίες, γήπεδα πλατείες κλπ. Ν. 1469/84 άρθρο 16 – Εγκ. 196/86 & 100/98 ).

- Για τους απασχολούμενους στα τυροκομεία εξακολουθούν να εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 6 του Ν. 3050/02 , σύμφωνα με τις οποίες εξαιρούνται από την ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (υπό προϋποθέσεις) οι ασφαλισμένοι του κλάδου Κύριας Ασφάλισης Αγροτών του ΟΓΑ, οι οποίοι απασχολούνται εποχικά για χρονικό διάστημα μέχρι και τέσσερις μήνες ετησίως [ Σημ. χρόνος που ίσχυε τότε ]  σε μεταποιητικές επιχειρήσεις – εκμεταλλεύσεις ( εγκ. 90/02 ).»

Επίσης με βάση τον Ν. 3518/2006, ίσχυαν τα εξής : «Άρθρο 52 Υπαγωγή στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α. 1.α) Οι διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 6 του

άρθρου 7 του ν.3232/2004 (ΦΕΚ 48 Α΄) αντικαθίστανται από τότε που ίσχυσαν, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στις επί μέρους διατάξεις, ως ακολούθως:

«1. Στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α. υπάγονται υποχρεωτικά και αυτοδίκαια, από 1.1.2004, εξαιρούμενοι της ασφάλισης του Ι.Κ.Α.−Ε.Τ.Α.Μ., με την επιφύλαξη των διατάξεων της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου, οι απασχολούμενοι με αμοιβή, σε αγροτικές εργασίες της πρωτογενούς αγροτικής δραστηριότητας, σε αγροτικές εκμεταλλεύσεις ή σε αγροτικούς συνεταιρισμούς, ανεξάρτητα από

τη νομική μορφή και το μέγεθος αυτών….. 7. Κάθε εκμετάλλευση της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού, που απασχολεί, σύμφωνα με την παράγραφο αυτή, άτομα που υπάγονται στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α., υποχρεούται να υποβάλλει στον Ο.Γ.Α., για κάθε ημερολογιακό τρίμηνο και εντός δέκα (10) ημερών από τη λήξη του, Βεβαίωση Απασχόλησης, στην οποία αναφέρεται το προσωπικό που απασχολεί και το αντικείμενο της απασχόλησης. Για κάθε νέα απασχόληση υποβάλλεται στον Ο.Γ.Α.

Βεβαίωση Απασχόλησης εντός δέκα (10) ημερών από την έναρξή της…..8. Υπόχρεος για την καταβολή του συνόλου των ασφαλιστικών εισφορών για τα πρόσωπα που θα υπαχθούνστην ασφάλιση του Ο.Γ.Α. σύμφωνα με τις διατάξεις του

άρθρου αυτού, είναι η επιχείρηση ή εκμετάλλευση ή ο νόμιμος εκπρόσωπός τους για όλο το χρονικό διάστημα της ασφάλισης. Οι ασφαλιστικές εισφορές, στο σύνολό τους, επιβαρύνουν τις εκμεταλλεύσεις της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού….9. Όσα από τα πρόσωπα της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου απασχολούνται παράλληλα και αυτοτελώς, κατά κύριο βιοποριστικό επάγγελμα, εντός της αυτής

χρονικής περιόδου, και σε άλλες εργασίες ασφαλιστέες στον Ο.Γ.Α., ασφαλίζονται υποχρεωτικά στον Ο.Γ.Α. και για τις εργασίες αυτές, για τις οποίες καταβάλλονται οι αντίστοιχες ασφαλιστικές εισφορές, κατά τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του ν. 2458/1997 και του π.δ. 78/1998. Το ποσό της σύνταξης, στην περίπτωση αυτή, αποτελείται από το άθροισμα των επί μέρους ποσών σύνταξης που προκύπτουν ανάλογα με τις ασφαλιστικές κατηγορίες που έχουν υπαχθεί οι ασφαλισμένοι και για τις δύοεργασίες τους κατά το ίδιο χρονικό διάστημα…..»

2 ) «Υπάλληλοι» (οδηγοί, γεωπόνοι, υπάλληλοι, εργάτες συσκευασίας, αποθηκάριοι κλπ.)  σε αγροτικές επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο  ΑΡ.58/10.05.04 - Υπαγωγή προσώπων στην ασφάλιση του ΟΓΑ και εξαίρεσή τους από την ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. , ίσχυαν μεταξύ άλλων και τα εξής : «….Επισημαίνουμε ότι: …. υπάγονται στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ οι απασχολούμενοι με άλλες ειδικότητες (οδηγοί, γεωπόνοι, υπάλληλοι, εργάτες συσκευασίας, αποθηκάριοι κλπ.), αφού η ασφάλισή τους διέπεται από τις γενικές διατάξεις του Ιδρύματος ( Ι.Κ.Α ).

Προσοχή :

Σε αρκετές περιπτώσεις, ασφαλίζονται ως «εργάτες γης» ( με την διαδικασία του εργοσήμου ), ενώ έχουν καθήκοντα οδηγού και άρα πρέπει να ασφαλίζονται στο ΕΦΚΑ/ΙΚΑ.

3 ) Εργάτες σε αγροτικές επιχειρήσεις που αμείβονται με το  σύστημα του « Εργοσήμου».

Με τις διατάξεις του Ν.3863/2010 θεσπίστηκε το εργόσημο ως υποχρεωτικός και αποκλειστικός τρόπος αμοιβής των εργατών γης.

Αρθρο 20. Αμοιβή και παρακράτηση εισφορών περιστασιακά απασχολουμένων

« … Γ. Οι απασχολούμενοι ως εργάτες γης σε εργασίες καλυπτόμενες από την ασφάλιση του ΟΓΑ κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 27 του ν. 2639/1998 (Α΄ 205). [ Σημ. : Στον αρχικό Νόμο η περίπτωση αυτή, είχε την αρίθμηση ( β ) ] και   άρθρο 22. Ασφάλιση στον ΟΓΑ « 1. Τα πρόσωπα της παραγράφου 1 περίπτωση β' του άρθρου 20 του παρόντος νόμου υπάγονται στην ασφάλιση του ΟΓΑ ανεξαρτήτως των ημερών εργασίας τους ανά έτος ….».
Σημειώνουμε ότι :

Στην παρ. 5 του άρθρου 38 του ν.4387/2016 "Ενιαίο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλειας - Μεταρρύθμιση ασφαλιστικού - συνταξιοδοτικού συστήματος - Ρυθμίσεις φορολογίας εισοδήματος και τυχερών παιγνίων και άλλες διατάξεις" ορίζονται : Δεν αναπροσαρμόζονται, και παραμένουν στο ύψος που προβλεπόταν μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος, οι ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων, που εμπίπτουν στις κατηγορίες που εξαιρέθηκαν από την αύξηση των ορίων ηλικίας της υποπαραγράφου Ε3 της παρ. Ε του άρθρου 2 του ν. 4336/2015, σύμφωνα με την υπ' αριθμ. Φ11321/οικ.47523/1570 απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Β' 2311), καθώς και των εργαζομένων που υπάγονται στις διατάξεις των άρθρων 20 και 21 του ν. 3863/2010 (Α' 115), όπως ισχύει, καθώς και όσοι για την απασχόλησή τους δεν υπάγονταν στον κλάδο σύνταξης του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, αλλά υπάγονταν είτε αποκλειστικά και μόνο για τον κίνδυνο του ατυχήματος είτε εκτός αυτού και στον κλάδο παροχών ασθενείας σε είδος. Στο ίδιο ύψος παραμένουν και οι αντίστοιχες εργοδοτικές εισφορές.

Από τα παραπάνω είναι εμφανές ότι οι εισφορές των απασχολούμενων οι οποίοι αμείβονταν με εργόσημο παραμένουν ίδιες και μετά την 1.1.2017. Επιπροσθέτως, οι διατάξεις του εργοσήμου δεν καταργούνται ούτε θίγονται με κάποια διάταξη του ν.4387/2016. Συνεπώς κατά την άποψή μας οι διατάξεις περί εργοσήμου εξακολουθούν να ισχύουν για όλους τους απασχολούμενους (σ.σ. πλην των εργατών γής) όπως αυτοί αναφέρονται στο άρθρο 20 του ν.3863/2010. Βέβαια, για ένα τόσο σημαντικό θέμα θα έπρεπε να έχει πάρει θέση το αρμόδιο υπουργείο έτσι ώστε να μην υπάρχει ασάφεια επί ενός τόσο σημαντικού θέματος που αφορά χιλιάδες πολίτες.

( * )  Εργάτες γης: Σε ό,τι αφορά στην ασφάλιση των εργατών γης, προβλέπεται διαφορετική αντιμετώπιση σε σχέση με τους υπόλοιπους απασχολούμενους που αναφέρονται στο άρθρο 20 του  ν.3863/2010. Ενώ πριν την έναρξη ισχύος του ν.4387/2016 (σ.σ. ο νόμος αυτός έχει εφαρμογή από 1.1.2017 και μετά) οι εργάτες γης αμείβονταν με εργόσημο, από 1.1.2017, θα ασφαλίζονται βάσει των οριζόμενων από τις διατάξεις του άρθρου 42 του παραπάνω νόμου, με την έκδοση ειδικού παράβολου αγοράς ασφαλιστικών εισφορών αγρεργατών στο οποίο περιλαμβάνεται το ποσό της εισφοράς υπέρ του Ε.Φ.Κ.Α.(σ.σ. για το άρθρο αυτό εκκρεμεί η έκδοση κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών, Αγροτικής Ανάπτυξης και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης).

Να σημειώσουμε πως τα παραπάνω αποτελούν τη δική μας ερμηνευτική προσέγγιση καθώς μέχρι τώρα όπως αναφέραμε, δεν έχει δημοσιευθεί η ερμηνευτική εγκύκλιος του άρθρου 42 από το Υπουργείο.

Προσοχή :

Μέχρι τώρα, υπάρχει η δυνατότητα αγοράς του εργοσήμου, με την διαδικασία και τις προϋποθέσεις που αναφέρονται κατωτέρω. Επίσης αρμόδιοι παράγοντες, έχουν δηλώσει ότι το εργόσημο δεν θα καταργηθεί. Κατά την εκτίμησή μας, είτε λέγεται «εργόσημο» είτε λέγεται «ειδικό παράβολο αγοράς ασφαλιστικών εισφορών αγρεργατών», θα έχει την ίδια λειτουργία. Το πιθανότερο όμως είναι η ασφαλιστική εισφορά να είναι μεγαλύτερη από το 10% και να προσεγγίζει το ποσοστό εισφοράς ( 21,20% ), που ισχύει από 1/1/2017, για τους αγρότες.

Υπακτέα πρόσωπα ( εργάτες γής )

Με βάση την Εγκύκλιο Ο.Γ.Α. αριθ. 9/12.9.2011 - Εφαρμογή Εργοσήμου - Ασφάλιση στον ΟΓΑ των αυτοτελώς απασχολουμένων εργατών γης, ισχύουν τα εξής : « II. 1. Ασφάλιση στον ΟΓΑ με εργόσημο των εργατών γης
Όσον αφορά στον ΟΓΑ, το εργόσημο εφαρμόζεται στους εργάτες γης (ημεδαπούς, αλλοδαπούς), που απασχολούνται σε γεωργικές/κτηνοτροφικές επιχειρήσεις – εκμεταλλεύσεις (ατομικές ή με μορφή Ο.Ε. – Ε.Ε.) [ Σημ.  Δεν ισχύει για Α.Ε, Ε.Π.Ε, Ι.Κ.Ε ) και οι οποίοι ασφαλίζονται στον ΟΓΑ ως αυτοτελώς απασχολούμενοι, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 27 του Ν. 2639/1998. Στο εξής, η ασφάλιση των προσώπων αυτών θα γίνεται αποκλειστικά – και υποχρεωτικά – βάσει των διατάξεων περί εργοσήμου. Επισημαίνουμε, ότι σύμφωνα με τις νέες διατάξεις (παρ. 1 του άρθρου 22 του ν. 3863/2010), οι εργάτες γης ασφαλίζονται στον ΟΓΑ ανεξαρτήτως των ημερών εργασίας τους ανά έτος, ασφαλίζονται δηλαδή ακόμη και αν απασχολούνται περιστασιακά.
Επίσης, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 22 του ως άνω νόμου, οι διατάξεις του άρθρου 34 του ν. 1140/1981 δεν έχουν εφαρμογή στην περίπτωση των εργατών γης, δηλαδή οι εν λόγω απασχολούμενοι ασφαλίζονται στον ΟΓΑ, ανεξαρτήτως αν είναι ασφαλισμένοι ή λαμβάνουν σύνταξη από άλλο φορέα κύριας ασφάλισης. Ακόμη επισημαίνουμε, ότι οι διατάξεις του εργοσήμου δεν έχουν εφαρμογή στα πρόσωπα που ασφαλίζονται στον ΟΓΑ σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7 του ν. 3232/2004, όπως ισχύει, δηλ. στους απασχολούμενους με αμοιβή στην πρωτογενή αγροτική δραστηριότητα σε επιχειρήσεις με μορφή Α.Ε. και ΕΠΕ, στους απασχολούμενους σε κτηνοτροφικές επιχειρήσεις – εκμεταλλεύσεις ενσταυλισμένου τύπου (βουστάσια, ιπποφορβεία, πτηνοτροφεία, χοιροτροφεία, μονάδες εκτροφής αιγοπροβάτων και παρεμφερείς προς αυτά επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις) καθώς και στους αλιεργάτες της παράκτιας και μέσης αλιείας. »

Διαδικασία ένταξης στα Μητρώα του Ο.Γ.Α.

Αριθμ. Φ10034/4148/133/5.3.2013 - Ένταξη στα Μητρώα Ασφαλισμένων ΟΓΑ των εργατών γης και έναρξη εφαρμογής εργοσήμου για τον ΟΓΑ

Υπολογισμός χρόνου ασφάλισης.

 Ο χρόνος ασφάλισης στον ΟΓΑ των εργατών γης  υπολογίζεται ανά έτος, αποκλειστικά και μόνο με βάση τις συνολικές αμοιβές που  έχουν λάβει με εργόσημο εντός του έτους. Ο χρόνος ασφάλισης, προκύπτει  από τον κατωτέρω τύπο υπολογισμού:

   Ημέρες ασφάλισης έτους =Σύνολο αμοιβών έτους / Ημερομίσθιο Ανειδίκευτου Εργάτη (Η.Α.Ε.) της 31ης Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους

·         Όταν οι ημέρες ασφάλισης που προκύπτουν από τη διαίρεση είναι άνω των 150, ο απασχολούμενος ασφαλίζεται για ολόκληρο το έτος (για 12 μήνες).

·          Όταν οι ημέρες ασφάλισης είναι λιγότερες των 150, ισχυρός χρόνος ασφάλισης θεωρείται μόνο ο εξοφλημένος μέσω εργοσήμου.

·         Ημέρες εργασίας άνω των 300 κατ’ έτος, υπολογισθείσες κατά τα ανωτέρω, δεν λαμβάνονται υπόψη και δεν μεταφέρονται σε άλλο έτος.

Εγγραφή των εργατών γης στα μητρώα ασφαλισμένων του ΟΓΑ.

 Η εγγραφή στα Μητρώα Ασφαλισμένων του ΟΓΑ των εργατών γης γίνεται πλέον αποκλειστικά  με βάση τις ημέρες εργασίας τους με εργόσημο. Ως μήνας έναρξης της ασφάλισης, τίθεται ο μήνας της πρώτης εξαργύρωσης του εργοσήμου.

Τρόπος υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών :

Ποσοστό 10% της  αξίας του εργοσήμου. Η παρακράτηση και απόδοση γίνεται από τον φορέα « εξαργύρωσης » ( Τράπεζες, Ταχυδρομείο ) του εργοσήμου.

Εφαρμογή εργατικής Νομοθεσίας :

Σημειώνουμε ότι :

Στο έγγραφο, Αριθμ. πρωτ.: 44493/933/24.1.2014 Παροχή πληροφοριών , του ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ, μεταξύ άλλων αναφέρονται και τα εξής :
«  Γ. Με τις διατάξεις του άρθρου 74 του Ν. 4144/2013 «Αντιμετώπιση της παραβατικότητας στην Κοινωνική Ασφάλιση και στην αγορά εργασίας και λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας» (ΦΕΚ 88 Α'), με τις οποίες αντικαθίστανται τα άρθρα 20 και 21 του ν. 3863/2010 (ΦΕΚ 115 Α'), όπως ισχύουν μετά την τροποποίηση τους από την παρ. 8 του άρθρου 76 του ν. 3996/2011 (ΦΕΚ 170 Α'), προστίθενται νέες κατηγορίες περιστασιακά απασχολούμενων, αμειβόμενων και ασφαλιζομένων με τη διαδικασία έκδοσης και εξαργύρωσης της ειδικής επιταγής «Εργόσημο», ανάμεσα στους οποίους περιλαμβάνονται και οι απασχολούμενοι στην προώθηση καταναλωτικών προϊόντων σε πολυκαταστήματα, καταστήματα τροφίμων και υπεραγορές (super market) ή σε άλλο χώρο (Σχετική και η εγκύκλιο 43/13 του Ι.Κ.Α. -Ε.Τ.Α.Μ., με αριθμ. πρωτ. Α21/449/63/11-7-2013 και Α.Δ.Α: ΒΛ4Υ4691ΩΓ-ΖΧΤ).

Ευνόητο είναι ότι οι σχετικές ρυθμίσεις περί εργοσήμου που αφορούν στο νέο τρόπο αμοιβής και παρακράτησης εισφορών περιστασιακά απασχολούμενων, δεν καταργούν υφιστάμενες ρυθμίσεις της εργατικής νομοθεσίας.  »

Στην πράξη και στο βαθμό, που τα γεγονότα έχουν περιέλθει στην αντίληψή μας, η πλειονότητα, των αγροτών που απασχολεί εργαζομένους με εργόσημο, δεν προβαίνει σε καμία ενέργεια σε σχέση με τα οριζόμενα στην Εργατική Νομοθεσία.

4) Εργαζόμενοι σε παραγωγούς στις Λαϊκές Αγορές.

Αφορά αγρεργάτες που απασχολούνται σε παραγωγούς αγροτικών προϊόντων και ως λιανοπωλητές σε λαϊκές αγορές . Σύμφωνα με τον Ν. 4264/2014 Άσκηση εμπορικών δραστηριοτήτων εκτός καταστήματος και άλλες διατάξεις, ισχύουν τα εξής : Άρθρο 13. Πρόσληψη υπαλλήλου από τον παραγωγό πωλητή

1. Οι παραγωγοί πωλητές λαϊκών αγορών μπορούν να προσλαμβάνουν υπαλλήλους εφόσον προηγουμένως προσκομισθούν τα κατωτέρω δικαιολογητικά στους κατά περίπτωση αρμόδιους φορείς που χορηγούν ή ανανεώνουν την άδεια:
α) Αίτηση του παραγωγού, στην οποία αναγράφονται τα πλήρη στοιχεία της ταυτότητας του ιδίου και του υπό πρόσληψη υπαλλήλου, καθώς και ο αριθμός ΑΦΜ και ΑΜΚΑ του τελευταίου.
β) Σύμβαση εργασίας μεταξύ των συμβαλλομένων και σε περίπτωση σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου, η τυχόν ανανέωσή της.
γ) Αντίγραφο αναγγελίας πρόσληψης υπαλλήλου στον Ο.Α.Ε.Δ..
δ) Υπεύθυνη δήλωση του υπαλλήλου στην οποία δηλώνεται ότι δεν ασκεί άλλο επάγγελμα ή επαγγελματική δραστηριότητα και ότι ο ίδιος ή η σύζυγος ή συγγενείς εξ αίματος μέχρι τρίτου βαθμού ή εξ αγχιστείας μέχρι δευτέρου βαθμού δεν έχουν άλλη άδεια επαγγελματική ή παραγωγική για τις λαϊκές αγορές ή τις λαϊκές αγορές προϊόντων βιολογικής γεωργίας της χώρας ή για υπαίθριο εμπόριο.
ε) Προκειμένου για υπαλλήλους υπηκόους τρίτων χωρών, άδεια διαμονής και εργασίας που προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία και η τυχόν ανανέωσή της.
2. Η πρόσληψη και διαγραφή υπαλλήλου υπόκειται σε έγκριση του οργάνου που χορήγησε την άδεια, μετά από αίτηση του παραγωγού πωλητή και υπεύθυνη δήλωσή του και καταχωρούνται στην παραγωγική άδεια πωλητή μετά από έλεγχο ακρίβειας των δηλούμενων στοιχείων.
3. Η απόφαση πρόσληψης, και κάθε άλλης μεταβολής της σχέσης εργασίας του υπαλλήλου κοινοποιείται από το αρμόδιο όργανο που χορήγησε την άδεια στο υποκατάστημα του ασφαλιστικού φορέα του τόπου κατοικίας του παραγωγού πωλητή.
4. Οι αγρεργάτες, που είναι ασφαλισμένοι στον Ο.Γ.Α. και απασχολούνται παραλλήλως ως υπάλληλοι σε λαϊκές αγορές από παραγωγούς αγροτικών προϊόντων, εξαιρούνται της ασφάλισης στο ΙΚΑ-ΤΕΑΜ. Κατά την πρόσληψή τους, ο αδειούχος παραγωγός, προσκομίζει μαζί με την αίτηση, εκτός από τα δικαιολογητικά της παραγράφου 1 και βιβλιάριο Ο.Γ.Α. ή βεβαίωση κύριας ασφάλισης του Ο. Γ. Α. και υπεύθυνη δήλωση περί αποκλειστικής απασχόλησης του αγρεργάτη τόσο στην καλλιέργεια των κτημάτων όσο και στην πώληση των παραγομένων προϊόντων στις λαϊκές αγορές.
5. Καθιερώνεται πλαστικοποιημένη κάρτα κίτρινου χρώματος για τον υπάλληλο, την οποία φέρει σε εμφανές σημείο της ενδυμασίας του, όταν είναι στο χώρο λειτουργίας της λαϊκής αγοράς και στην οποία επικολλάται πρόσφατη φωτογραφία του υπαλλήλου και αναγράφονται το ονοματεπώνυμο, η ημερομηνία πρόσληψης και τα στοιχεία του εργοδότη - παραγωγού πωλητή λαϊκής αγοράς.

Τρόπος υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών :

Με βάση το εισόδημα ( κέρδος ) της προηγούμενου έτους. ( Δείτε : Κατωτέρω Κεφ. Γ1 ) . Κατά την εκτίμησή μας το εισόδημα από την απασχόληση στις Λαϊκές Αγορές, θα πρέπει να προστεθεί στο αγροτικό εισόδημα ( εφόσον υπάρχει ) του αγρότη/αγρεργάτη.

5)  Απασχολούμενοι στη δακοκτονία, στη θηραματοπονία, στην υλοτομία, στην κοπή ξύλων, οι δασεργάτες, οι ρητινοσυλλέκτες, οι σταφιδεργάτες, καθώς και οι απασχολούμενοι σε άλλες δασονομικές υπηρεσίες, κ.λπ.

« 3. Εξακολουθούν να υπάγονται στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. − Ε.Τ.Α.Μ. ( άρα τώρα ΕΦΚΑ/ΙΚΑ ):

α) Οι απασχολούμενοι σε γεωργικές εργασίες για λογαριασμό του Δημοσίου ή Ν.Π.Δ.Δ. κατά τις διατάξεις  της περίπτωσης β΄ της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 825/1978 (ΦΕΚ 190 Α΄).

β) Οι απασχολούμενοι σε εκμεταλλεύσεις που έχουν ως αντικείμενο την ανθοκηπουρική.

γ) Οι απασχολούμενοι στη δακοκτονία, στη θηραματοπονία, στην υλοτομία, στην κοπή ξύλων, οι δασεργάτες, οι ρητινοσυλλέκτες, οι σταφιδεργάτες, καθώς και οι απασχολούμενοι σε άλλες δασονομικές υπηρεσίες.

δ) Οι απασχολούμενοι σε γεωργικές εργασίες, σε χώρους αναψυχής, σε οικολογικά πάρκα και σε εκμεταλλεύσεις, που έχουν ως αντικείμενο την έρευνα και την προστασία του περιβάλλοντος.

Οι απασχολούμενοι σε εργασίες της δευτερογενούς δραστηριότητας δεν παρέχουν αγροτική εργασία και εξακολουθούν να υπάγονται στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. − Ε.Τ.Α.Μ.. (Ν.3518/2006 (άρθρο 52, παρ. 3 ) «Ρυθμίσεις μεταξύ ΟΓΑ και ΟΑΕΕ»  ) ».

Επίσης σύμφωνα με την εγκύκλιο 34/ΑΡ. ΠΡΩΤ.ΔΙΑΣΦ/Φ9/29/46452 / 20/06/2012,ισχύουν τα εξής : ΘΕΜΑ : «Ασφαλιστική αντιμετώπιση ειδικών κατηγοριών επαγγελματιών (δασεργάτες, ρητινοσυλλέκτες, σμυριδορύκτες Νάξου κ.λ.π.)» ΣΧΕΤ. : «Το αρ. πρωτ. Φ10035/1756/45/9-4-12 έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας & Κοιν. Ασφάλισης» .

« …. Μια ειδική κατηγορία επαγγελματιών είναι οι δασεργάτες οι οποίοι ασφαλίζονται με ειδικές διατάξεις στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Όμως οι "παλαιοί" ασφαλισμένοι της εν λόγω κατηγορίας που παράλληλα δραστηριοποιούνται ως ελεύθεροι επαγγελματίες σε προαιρετικές περιοχές κρίθηκε σκόπιμο να μην υπάγονται υποχρεωτικά στον ΟΑΕΕ (όπως ορίζουν οι διατάξεις του δεύτερου εδαφίου της παρ. 1β του άρθρ. 25 του Ν. 3846/10) αλλά να κρίνονται για την υπαγωγή τους ή μη στον Οργανισμό με βάση το εισοδηματικό κριτήριο, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 53 του Ν. 3996/11. Στις περιπτώσεις των ειδικών κατηγοριών επαγγελματιών, οι οποίοι αντιμετωπίζονται όπως και οι δασεργάτες, ανήκουν οι ρητινοσυλλέκτες, οι απασχολούμενοι με τη δακοκτονία, οι σμυριδεργάτες Νάξου κ.τ.λ. οι εν λόγω επαγγελματίες εξακολουθούν να υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ως οιωνεί μισθωτοί με διατάξεις εξαιρετικού δικαίου ακόμα και εάν τυγχάνουν "παλαιοί" ασφαλισμένοι που παράλληλα ασκούν επαγγελματική δραστηριότητα υπακτέα στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ σε προαιρετικές περιοχές. Στην περίπτωση αυτή εξετάζονται με το προβλεπόμενο εισοδηματικό κριτήριο του άρθρου 25 του Ν. 3846/10.»

Επίσης ισχύουν :

ΔΑΣΕΡΓΑΤΕΣ ΠΟΥ ΑΜΕΙΒΟΝΤΑΙ ΚΑΤ’ ΑΠΟΚΟΠΗ) -μΕγκ. 178/65,120/89 ΙΚΑ

Στα πρόσωπα αυτά, για τον υπολογισμό των ημερών εργασίας , διαιρείται το συνολικό καθαρό εισόδημα τους με το ημερομίσθιο του ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό ισχύει την 1^η Ιανουαρίου κάθε έτους . Το πηλίκο της διαίρεσης αποτελεί τον αριθμό των ημερών εργασίας, οι οποίες δεν μπορούν να υπερβούν τις 300 ημέρες το χρόνο. Ο προσδιορισμός του καθαρού εισοδήματος γίνεται από το συνολικό ακαθάριστο εισόδημα, όπως αυτό προκύπτει από τα στοιχεία των οικείων εργοδοτών θεωρημένα από την αρμόδια Δασική αρχή ή από τα στοιχεία της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών, όπου ανήκει ο συνεταιρισμός αφού αφαιρείται ποσοστό 40%-60% για τις δαπάνες παραγωγής (εγκ.120/1989). Από το ακαθάριστο εισόδημα των μισθωτών δασών ή των Δασικών Συνεταιρισμών που αναλαμβάνουν την δασική εκμετάλλευση, σύμφωνα με το Π.Δ.126/1986,αφαιρείται εκτός από το κατά τα ανωτέρω προσδιοριζόμενο ποσοστό γενικών εξόδων και το καταβαλλόμενο μίσθωμα ή τίμημα.

ΡΗΤΙΝΟΣΥΛΛΕΚΤΕΣ  - (Εγκ. 31/1967,133/1984 ΙΚΑ)

Στην ασφάλιση του ΙΚΑ αναγνωρίζονται 35 ημέρες εργασίας για κάθε 1000 κιλά ρητίνης που παραδίδουν ( μέχρι 31/3)στους εμπόρους, ιδιώτες ή βιομηχανίες ρητίνης και μέχρι 300 κατά ημερολογιακό έτος. Εργάζονται αυτοτελώς, ατομικώς ή μέσω συνεταιρισμού και ασφαλίζονται από το 1966. Ασφαλίζονται στα Βαρέα Ανθυγιεινά Επαγγέλματα –ΒΑΕ και στο ΕΤΕΑΜ.

Προσοχή :

Ερωτήματα υπάρχουν, για τον τρόπο αντιμετώπισης όσον αφορά τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών, για τις ανωτέρω ειδικές κατηγορίες ασφαλισμένων στο Ι.Κ.Α. . Πάντως   σε απάντηση του υπουργείου Εργασίας (Φ90022/35369/1378- 12.10.2017), σε ερώτημα που αφορούσε τους σμυριδορύκτες Νάξου,   αναφέρεται ότι : Από 1/1/2017, το ποσό της μηνιαίας εισφοράς ανέρχεται μηνιαίως σε ποσοστό 20%, με βάση το καθαρό φορολογητέο αποτέλεσμα.

Iii ) Επαγγελματίες με Αγροτικά εισοδήματα.

1 ) Οι επαγγελματίες, βιοτέχνες και έμποροι οι οποίοι, υπάγονταν ( λόγω εισοδηματικών & πληθυσμιακών κριτηρίων )  στην ασφάλιση του ΟΓΑ.

Σύμφωνα με το άρθρο 40. Εισφορές ασφαλισμένων στον ΟΓΑ « ..3. Στους ασφαλισμένους, ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής τους στην κοινωνική ασφάλιση, οι οποίοι έως την έναρξη ισχύος του παρόντος υπάγονταν ή θα υπάγονται, βάσει των γενικών ή ειδικών ή καταστατικών διατάξεων του ΟΓΑ όπως ίσχυαν έως την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, στην ασφάλιση του ΟΓΑ με εισοδηματικά ή πληθυσμιακά κριτήρια, εφαρμόζονται αναλογικά, ως προς τον τρόπο υπολογισμού της μηνιαίας ασφαλιστικής τους εισφοράς κλάδου κύριας σύνταξης, οι ρυθμίσεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου αυτού » .

Επισημαίνεται ότι οι κατωτέρω εξαιρέσεις εξακολουθούν να ισχύουν και μετά την 1/1/2017.

Επίσης σύμφωνα με το 3846/2010 ΝΟΜΟΣ ΥΠ' ΑΡΙΘΜ. 3846/2010 Εγγυήσεις για την εργασιακή ασφάλεια και άλλες διατάξεις (Πιο πρόσφατη Κωδικοποίηση με τον νόμο 4331/2015 την 2015-07-02  ), ισχύουν τα εξής : Αρθρο 25. Θέματα O.A.E.E.- Ο.Γ.Α.

««1.α) Επαγγελματίες, βιοτέχνες, έμποροι που έχουν την έδρα τους και ασκούν τη δραστηριότητά τους σε πόλεις, χωριά ή οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων ή κάτω των 1.000 κατοίκων στους Νομούς Αττικής, Βοιωτίας, Εύβοιας, Κορινθίας, Αχαΐας και Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή πριν την έναρξη επαγγέλματος, υπάγονται από 1.1.2003 στην υποχρεωτική ασφάλιση του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (Ο.Α.Ε.Ε.), εφόσον ο μέσος όρος των εισοδημάτων των τριών (3) πρώτων ετών από την έναρξη επαγγέλματος, όπως προκύπτουν από τα εκκαθαριστικά σημειώματα φόρου εισοδήματος της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., υπερβαίνει το 400πλάσιο του εκάστοτε ισχύοντος ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη. Το ίδιο ισχύει από την 1.1.2007 και για τους επαγγελματίες, βιοτέχνες και εμπόρους που κατοικούν μόνιμα σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων.

 β) Επαγγελματίες, βιοτέχνες και έμποροι με έδρα στις ανωτέρω περιοχές που ασκούν παράλληλα και αγροτική δραστηριότητα υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε., εφόσον το 50% και πλέον του μέσου όρου των συνολικών εισοδημάτων τους, όπως προκύπτουν από τα εκκαθαριστικά σημειώματα φόρου εισοδήματος της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., των τριών πρώτων ετών από την έναρξη της παράλληλης άσκησης των δύο επαγγελμάτων, προέρχεται από επαγγελματική ή βιοτεχνική ή εμπορική δραστηριότητα και υπερβαίνει το 400πλάσιο του εκάστοτε ισχύοντος ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη. Πρόσωπα που υπήχθησαν για πρώτη φορά στην ασφάλιση οποιουδήποτε ασφαλιστικού οργανισμού πριν την 1.1.1993 και τα οποία ασκούν μισθωτή ή άλλη εργασία εκτός υποχρεωτικά ασφαλιστέας στον Ο.Γ.Α. και παράλληλα ασκούν επαγγελματική, βιοτεχνική ή εμπορική δραστηριότητα στις περιοχές της περίπτωσης 1 .α), υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε..
γ) Οι επαγγελματίες, βιοτέχνες και έμποροι που έχουν την έδρα τους σε περιοχές της παραπάνω 1 .α) περίπτωσης, εφόσον αποδεδειγμένα ασκούν δραστηριότητα πέραν των περιοχών αυτών, υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. ανεξαρτήτως εισοδηματικού κριτήριου. Διαπιστωμένη, με οποιονδήποτε τρόπο, άσκηση επαγγέλματος σε περιοχές πέραν των παραπάνω, μετά την εξαίρεση του επαγγελματία από τον Ο.Α.Ε.Ε. και την υπαγωγή του στον Ο.Γ.Α., έχει ως συνέπεια την αναδρομική υπαγωγή του στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. από την πρώτη του μήνα της αποδεδειγμένης άσκησης της δραστηριότητας στις περιοχές αυτές, εφαρμοζομένης της ισχύουσας νομοθεσίας του Οργανισμού.
Μικροπωλητές λαϊκών αγορών που με βάση την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ασκούν τη δραστηριότητά τους μία φορά την εβδομάδα σε περιοχές πέραν αυτών της περίπτωσης 1 .α), εξαιρούνται από τις διατάξεις του παραπάνω εδαφίου και υπάγονται στις διατάξεις της περίπτωσης 1 .α).
Εξαιρούνται από τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παρούσας περίπτωσης και υπάγονται στις διατάξεις της περίπτωσης α΄ τα μέλη δασικών συνεταιρισμών που κατοικούν μόνιμα στις περιοχές της περίπτωσης α΄ και ασκούν δραστηριότητα που έχει ως αντικείμενο την επεξεργασία ξύλου για την παραγωγή και εμπορία ειδών λαϊκής τέχνης και πέραν των περιοχών αυτών, μη εφαρμοζομένων στην περίπτωσή τους των διατάξεων του τελευταίου εδαφίου της περίπτωσης β΄.
Επίσης, εξαιρούνται από την υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. και υπάγονται στις διατάξεις της περίπτωσης α΄ οι επαγγελματίες βιοτέχνες και έμποροι των περιοχών της περίπτωσης αυτής που έχουν υπογράψει σύμβαση Ταχυδρομικού Πρακτορείου με τα “Ελληνικά Ταχυδρομεία Α.Ε.”. Τα πρόσωπα της περίπτωσης (γ) που υπήχθησαν στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. από 1.11.2009 και μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος, θεωρείται ότι καλώς υπήχθησαν και ο χρόνος ασφάλισής τους στον Ο.Α.Ε.Ε. θεωρείται ισχυρός. Τα πρόσωπα που δεν κατέβαλαν εισφορές για το εν λόγω χρονικό διάστημα, δύνανται προαιρετικά να το αναγνωρίσουν καταβάλλοντας τις αναλογούσες εισφορές με το τρέχον ασφάλιστρο και χωρίς πρόσθετα τέλη, εφόσον υποβάλλουν σχετική αίτηση εντός έτους από τη δημοσίευση του παρόντος.
2. Οι ιδιοκτήτες ελαιοτριβείου με τη μορφή ατομικής επιχείρησης, καθώς και τα μέλη ομορρύθμων εταιρειών (Ο.Ε.) ή ετερορρύθμων εταιρειών (Ε.Ε.) με την ίδια δραστηριότητα υπάγονται στις διατάξεις της περίπτωσης 1 .α) ή 1.β) ανάλογα, σε όλη την επικράτεια.
3. Κατά την πρώτη τριετία από την έναρξη του επαγγέλματος, επαγγελματίες, βιοτέχνες και έμποροι των παραπάνω παραγράφων 1 και 2 ασφαλίζονται υποχρεωτικά στον Ο.Γ.Α., υποχρεούμενοι να προσκομίσουν στον
Ο.Α.Ε.Ε. βεβαίωση του Ο.Γ.Α. περί της ασφάλισής τους. Για τα τρία (3) πρώτα χρόνια η ασφάλιση στον Ο.Α.Ε.Ε. είναι προαιρετική.
Επίσης, τα πρόσωπα των παραπάνω περιπτώσεων που μετά την πρώτη τριετία, εξαιρούνται προσωρινά από την ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. λόγω εισοδηματικού κριτηρίου, ασφαλίζονται υποχρεωτικά στον Ο.Γ.Α., υποχρεούμενα να προσκομίσουν στον Ο.Α.Ε.Ε. βεβαίωση του Ο.Γ.Α. περί της ασφάλισής τους, προκειμένου να τους χορηγηθεί οριστικά η εξαίρεσή τους από τον Ο.Α.Ε.Ε..
Ο Ο.Α.Ε.Ε., μετά την παρέλευση τριών (3) ετών από τη χορήγηση στον επαγγελματία, βιοτέχνη ή έμπορο των παραπάνω περιπτώσεων, εξαίρεσης από την ασφάλισή του, έχει το δικαίωμα, οποτεδήποτε, του επανελέγχου της άσκησης της δραστηριότητάς του και των εισοδημάτων του. Κατά τον επανέλεγχο εξετάζεται πάντα ο μέσος όρος των εισοδημάτων της προηγούμενης τριετίας. Το δικαίωμα αυτό έχει και ο ασφαλισμένος στις περιπτώσεις υπαγωγής στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. λόγω εισοδηματικών κριτηρίων, μετά την παρέλευση τουλάχιστον τριών (3) ετών από την υπαγωγή του στην ασφάλιση στον Ο.Α.Ε.Ε..
Τα πρόσωπα που εξαιρούνται από την ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. είτε κατά τη διάρκεια της πρώτης τριετίας είτε μετά από αυτή, μπορούν να ασφαλίζονται στον Οργανισμό αυτόν προαιρετικά, σύμφωνα με τις καταστατικές διατάξεις του Ο.Α.Ε.Ε..
Χρόνος προαιρετικής υπαγωγής στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. μέχρι την 21.12.2006 (ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 3518/2006, ΦΕΚ 272 Α ), για τον οποίο δεν έχουν καταβληθεί οι προβλεπόμενες εισφορές εντός του απαιτούμενου εξαμήνου και έχει απωλεσθεί ο χρόνος αυτός, μπορεί να αναγνωρισθεί προαιρετικά με υποβολή σχετικής αίτησης από τους ενδιαφερόμενους.
4. Πρόσωπα που είχαν υπαχθεί στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. - Τ.Α.Ε. στις περιοχές της περίπτωσης 1.α), πριν την ισχύ των διατάξεων του ν. 3050/2002, παραμένουν στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε..
Επίσης στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. υπάγονται τα μέλη των εταιρειών περιορισμένης ευθύνης (Ε.Π.Ε.) των οποίων ο σκοπός συνιστά επαγγελματική, βιοτεχνική ή εμπορική δραστηριότητα, καθώς και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου ανωνύμων εταιρειών (Α.Ε.), που είναι μέτοχοι κατά ποσοστό 3% τουλάχιστον, σε όλη την επικράτεια.
Στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. υπάγονται τα μέλη των ομορρύθμων εταιρειών (Ο.Ε.) και ετερορρύθμων εταιρειών (Ε.Ε.) που έχουν την έδρα τους και ασκούν τη δραστηριότητά τους σε περιοχές της περίπτωσης 1 .α), των οποίων ο σκοπός συνιστά επαγγελματική, βιοτεχνική ή εμπορική δραστηριότητα, εφόσον ο μέσος όρος των εισοδημάτων των τριών (3) πρώτων ετών από την έναρξη δραστηριότητας, όπως τα εισοδήματα αυτά προκύπτουν από τα εκκαθαριστικά σημειώματα φόρου εισοδήματος της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., υπερβαίνουν το 250πλάσιο του εκάστοτε ισχύοντος ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη. Σε κάθε άλλη περίπτωση, υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Γ.Α. και κατατάσσονται από 1.1.2005 στην 5η ασφαλιστική κατηγορία του άρθρου 4 του ν. 2458/1997, όπως κάθε φορά ισχύει.
 Μέλη ομορρύθμων εταιρειών (Ο.Ε.) και ετερορρύθμων εταιρειών (Ε.Ε.) που έχουν την έδρα τους και ασκούν τη δραστηριότητά τους σε περιοχές της περίπτωσης 1.α) και παράλληλα ασκούν αγροτική δραστηριότητα, υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε., εφόσον το 50% και πλέον του μέσου όρου των συνολικών εισοδημάτων τους, όπως προκύπτουν από τα εκκαθαριστικά σημειώματα φόρου εισοδήματος της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., των τριών (3) πρώτων ετών από την έναρξη της παράλληλης άσκησης των δύο επαγγελμάτων, προέρχεται από επαγγελματική ή βιοτεχνική ή εμπορική δραστηριότητα και υπερβαίνει το 250πλάσιο του εκάστοτε ισχύοντος ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη.
Επαγγελματίες, βιοτέχνες και έμποροι, που ασκούν επαγγελματική ή βιοτεχνική δραστηριότητα σε πόλεις, χωριά ή οικισμούς άνω των 1.000 κατοίκων στους Νομούς Αττικής, Βοιωτίας, Εύβοιας, Κορινθίας, Αχαΐας και Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή πριν την έναρξη επαγγέλματος, εξακολουθούν να υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε..
Πρόσωπα που έχουν υπαχθεί στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. με τις διατάξεις του άρθρου 137 του ν. 2071/1992 (ΦΕΚ 123 Α ), συνεχίζουν την ασφάλισή τους στον Ο.Α.Ε.Ε….

 7. α) Συνταξιούχοι ασφαλιστικών οργανισμών κύριας ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, πλην Ο.Γ.Α., καθώς και συνταξιούχοι του Δημοσίου ή του Ν.Α.Τ. οι οποίοι είτε συνεχίζουν την ίδια επαγγελματική, βιοτεχνική ή εμπορική δραστηριότητα είτε κάνουν έναρξη επαγγέλματος στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., μετά τη συνταξιοδότησή τους, ως ελεύθεροι επαγγελματίες, βιοτέχνες και έμποροι στις περιοχές της περίπτωσης 1.α), υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε., εφαρμοζομένων των διατάξεων της περίπτωσης β' της παραγράφου 6 του άρθρου 63 του ν. 2676/1999.
β) Συνταξιούχοι του Ο.Γ.Α. που κάνουν έναρξη επαγγελματικής, βιοτεχνικής ή εμπορικής δραστηριότητας στις περιοχές της περίπτωσης 1 .α), μετά τη συνταξιοδότησή τους, υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε., μη εφαρμοζομένων των διατάξεων της περίπτωσης β' της παραγράφου 6 του άρθρου 63 του ν. 2676/1999.
Συνταξιούχοι του Ο.Γ.Α. που συνεχίζουν την ίδια επαγγελματική, βιοτεχνική ή εμπορική δραστηριότητα μετά τη συνταξιοδότησή τους, στις περιοχές της περίπτωσης 1.α), δεν υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. ούτε στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Γ.Α.. [ Σημείωση : Στην εγκύκλιο Ε.Φ.Κ.Α. αρ. 3/2017 Κανόνες υπολογισμού ασφαλιστικών εισφορών Αυτοαπασχολούμενων Κλάδου Κύριας Ασφάλισης Αγροτών (ΟΓΑ) από 01/01/2017 , αναφέρεται ότι :

 « Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 34 του Ν.1140/1981, πρόσωπα άμεσα ασφ/να ή λαμβάνοντα σύνταξη από το Δημόσιο ή άλλο Φορέα Κύριας Ασφάλισης, Ελληνικό ή Ξένο, δεν είχαν υποχρέωση ασφάλισης στον ΟΓΑ.  Από 01/01/2017 καταργούνται οι προαναφερόμενες διατάξεις και πλέον τα πρόσωπα αυτά έχουν υποχρέωση εφόσον ασκούν δραστηριότητα εκ των υπαγόμενων στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών.»   ] »

 2) Οι ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων, που είναι παράλληλα εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων.

Ενώ καταρχήν προβλεπόταν απαλλαγή από τον Ο.Α.Ε.Ε ,και ασφάλιση στον Ο.Γ.Α, το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 40 διαγράφτηκε με την παράγραφο 3 του άρθρου 1 του ν. 4425/2016 (ΦΕΚ Α' 185/30-09-2016) από τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ήτοι από 30/09/2016, σύμφωνα με το άρθρο 21 του ιδίου νόμου. Το εδάφιο που διαγράφηκε όριζε τα εξής:
"Το αυτό ισχύει αναλογικά και για τους ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 2 του ν. 2160/1993 (Α' 118) και του π.δ. 33/1979 (Α' 10), όπως ισχύουν, και γενικά όλων των κυρίων και μη κυρίων καταλυμάτων με το ειδικό σήμα λειτουργίας του EOT δυναμικότητας έως και πέντε (5) δωματίων, σε ολόκληρη την Επικράτεια, καθώς και για τους ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 2 του ν. 2160/1993 (Α' 118) και του π.δ. 33/1979 (Α' 10), όπως ισχύουν, και γενικά όλων των κυρίων και μη κυρίων καταλυμάτων με το ειδικό σήμα λειτουργίας του EOT δυναμικότητας από έξι (6) μέχρι και δέκα (10) δωματίων, σε όλη την Επικράτεια, που είναι παράλληλα εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων με βάση τα οριζόμενα στο άρθρο 58 του ν. 4144/2013."

( Αιτιολογική : Συνεπώς, από 1.1.2017, οι ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 2 του ν. 2160/1993 (Α' 118) και του π.δ. 33/1979 (Α' 10) και γενικά όλων των κυρίων και μη κυρίων καταλυμάτων με το ειδικό σήμα λειτουργίας του ΕΟΤ δυναμικότητας από έξι (6) έως και δέκα (10) δωματίων, σε ολόκληρη την Επικράτεια, που είναι παράλληλα εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων με βάση τα οριζόμενα στο άρθρο 58 του ν. 4144/2013 (Α' 88), καταβάλλουν ασφαλιστική εισφορά στον κλάδο κύριας σύνταξης σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 39 και όχι βάσει των διατάξεων του άρθρου 40. Παράλληλα, λαμβάνοντας υπόψη πως οι σχετικές διατάξεις του άρθρου 39 αρχίζουν να ισχύουν από 1.1.2017, η καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών για τον κλάδο σύνταξης, για το διάστημα από 1.7.2015 έως και 31.12.2016, θα γίνει σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην περίπτωση α' της παρ. 2 του άρθρου 40 του ν. 4387/2016 (Α' 85) ).

Και :

Στο άρθρο 40 δεν εντάσσονται:- Οι ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων των παρ. 1 και 2 του άρθρου 2 του ν.2160/1993 και του πδ.33/1979 όπως ισχύουν, και γενικά όλων των κύριων και μη κύριων καταλυμάτων με σήμα λειτουργίας του ΕΟΤ, δυναμικότητας έως και 5 δωματίων, σε ολόκληρη την Επικράτεια, καθώς και τουριστικών καταλυμάτων από 6 έως 10 δωματίων, που είναι παράλληλα εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων με βάση τα οριζόμενα στο άρθρο 58 του ν.4144/2013. Τα πρόσωπα αυτά, λόγω της εξαίρεσής τους από την ασφάλιση στον ΟΓΑ, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 1 του ν.4425/2016, υπάγονται από 1-1-2017 στα προβλεπόμενα στο άρθρο 39 του ν.4387/2016. (Αριθ. πρωτ.: Φ. 80000/οικ. 61327/1484/ 2016 Εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 39, 40 και 98 του ν.4387/2016 - Καθορισμός ασφαλιστικών εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών από 1/1/2017 )

Σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς 3846/2010 ΝΟΜΟΣ ΥΠ' ΑΡΙΘΜ. 3846/2010 Εγγυήσεις για την εργασιακή ασφάλεια και άλλες διατάξεις (Πιο πρόσφατη Κωδικοποίηση με τον νόμο 4331/2015 την 2015-07-02  ), ίσχυαν τα εξής : Αρθρο 25. Θέματα O.A.E.E.- Ο.Γ.Α., ίσχυαν τα εξής :

« 5. Οι ιδιοκτήτες έως και δέκα (10) ενοικιαζόμενων δωματίων, καθώς και οι ιδιοκτήτες επιπλωμένων διαμερισμάτων έως και δέκα (10) δωμάτια, σε όλη την επικράτεια, εξαιρούνται από την υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. και ασφαλίζονται υποχρεωτικά στον Ο.Γ.Α.. Εφόσον αυτοί ασφαλίζονται από άλλη εργασία ή απασχόληση σε οποιονδήποτε ασφαλιστικό οργανισμό ή το Δημόσιο ή λαμβάνουν σύνταξη από οποιονδήποτε ασφαλιστικό οργανισμό ή το Δημόσιο, δεν υπάγονται σε κανέναν από τους δύο πιο πάνω Οργανισμούς.
Οι ιδιοκτήτες έντεκα (11) και άνω ενοικιαζόμενων δωματίων, καθώς και οι ιδιοκτήτες επιπλωμένων διαμερισμάτων έντεκα (11) και άνω δωματίων, σε περιοχές της περίπτωσης 1.α), υπάγονται από 1.1.2007 στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. εφόσον ο μέσος όρος των εισοδημάτων των τριών (3) πρώτων ετών από τη δραστηριότητα αυτή, όπως προκύπτουν από τα εκκαθαριστικά σημειώματα φόρου εισοδήματος της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., υπερβαίνει το 400πλάσιο του εκάστοτε ισχύοντος ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη ».

 3 ) Ελεύθεροι επαγγελματίες με αγροτικά εισοδήματα .

Στην περίπτωση που ελεύθερος επαγγελματίας ( Δικηγόρος, Λογιστής, Μηχανικός κ.λ.π ), έχει και εισοδήματα από αγροτική δραστηριότητα, τότε πληρώνει εισφορές ( Ο.Γ.Α ) και για τα αγροτικά του εισοδήματα. Στην περίπτωση όμως αυτή, δεν ισχύει το ελάχιστο πλαφόν.

Τα ανωτέρω προκύπτουν από απάντηση σε σχετική ερώτηση  του υφ. Εργασίας κ.Πετρόπουλου (  «Όσοι αμείβονται με τίτλο κτήσης δεν θα λάβουν ..)  : Σχετικά με τις περιπτώσεις αυτοαπασχολούμενων π.χ. ιατρών που έχουν κάποιο επιπλέον εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα δεν θα υπολογίζεται στο κατώτατο πλαφόν το εισόδημα από την αγροτική τους δραστηριότητα, αλλά θα υπολογίζεται το εισόδημα που προκύπτει μετά την αφαίρεση των δαπανών τους.

Iv )   Συνταξιούχοι και Υπάλληλοι με αγροτικά εισοδήματα.

 1 ) Συνταξιούχοι με αγροτικά εισοδήματα.

Σύμφωνα με το Αρθρο 20. Απασχόληση συνταξιούχων του Ν. 4387/2016, ισχύουν τα εξής :

« 1. Στους εξ ιδίου δικαιώματος συνταξιούχους του Δημοσίου, καθώς και όλων των φορέων, ταμείων, κλάδων ή λογαριασμών που εντάσσονται στον Ε.Φ.Κ.Α., οι οποίοι αναλαμβάνουν εργασία ή αποκτούν ιδιότητα ή δραστηριότητα υποχρεωτικώς υπακτέα στην ασφάλιση του Ε.Φ.Κ.Α., οι ακαθάριστες συντάξεις κύριες και επικουρικές καταβάλλονται μειωμένες σε ποσοστό 60% για όσο χρόνο απασχολούνται ή διατηρούν την ιδιότητα ή την δραστηριότητα. Για το διάστημα αυτό καταβάλλονται οι ασφαλιστικές εισφορές για τον απασχολούμενο συνταξιούχο, κατά τα ειδικότερα προβλεπόμενα στις οικείες διατάξεις του παρόντος νόμου. … 4. Ο συνταξιούχος που αναλαμβάνει εργασία ή αυταπασχολείται μπορεί να αξιοποιήσει το χρόνο της ασφάλισής του κατά το χρονικό διάστημα της κατά τα ανωτέρω απασχόλησής του ή της περικοπής ή αναστολής καταβολής της σύνταξής του για την προσαύξηση της επικουρικής και του ανταποδοτικού μέρους της κύριας σύνταξης κατά 60% του ποσού που υπολογίζεται με αναλογική εφαρμογή της παραγράφου 1 του άρθρου 30.  5. Οι συνταξιούχοι της παραγράφου 1 του παρόντος υποχρεούνται πριν αναλάβουν εργασία ή αυτοαπασχοληθούν να δηλώσουν τούτο στον φορέα κύριας ασφάλισης του Ε.Φ.Κ.Α., καθώς και στο ΕΤΕΑ ή στον φορέα επικουρικής ασφάλισης από τον οποίο συνταξιοδοτούνται. Παράλειψη της δήλωσης συνεπάγεται καταλογισμό σε βάρος του συνταξιούχου του ποσού που έπρεπε να του παρακρατηθεί, συμφώνως με το παρόν άρθρο, κατά το χρονικό διάστημα της εργασίας του ή της αυτοαπασχόλησής του, που επιβαρύνεται με ετήσιο επιτόκιο 4,56%, ο δε Ε.Φ.Κ.Α. δικαιούται να συμψηφίζει το ποσό με μελλοντικές συντάξεις και μέχρι του ύψους του 1/4 της συντάξεως.  6. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου έχουν εφαρμογή για όσους θα αναλάβουν εργασία ή θα αυτοαπασχοληθούν, γενικά, από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου και εντεύθεν, καθώς και για τα πρόσωπα της παραγράφου 3 του άρθρου 4. Ειδικά, για τα πρόσωπα που ανέλαβαν εργασία ή αυτοαπασχόληση πριν τη δημοσίευση του παρόντος νόμου διατηρούνται σε ισχύ και εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 36 του ν. 2676/1999, όπως αντικαταστάθηκε με το ν. 3863/2010, και ισχύει μέχρι την ημερομηνία έναρξης του παρόντος…»

(Αιτιολογική :  Το άρθρο 20 ρυθμίζει την απασχόληση των συνταξιούχων προβλέποντας ότι σε περίπτωση που συνταξιούχοι αναλαμβάνουν εργασία ή αποκτούν ιδιότητα ή δραστηριότητα υποχρεωτικώς υπακτέα στην ασφάλιση του Ε.Φ.Κ.Α., οι ακαθάριστες συντάξεις κύριες και επικουρικές καταβάλλονται μειωμένες σε ποσοστό 60% για όσο καιρό απασχολούνται ή διατηρούν την ιδιότητα ή την δραστηριότητα. Για το διάστημα αυτό καταβάλλονται για τον απασχολούμενο συνταξιούχο οι εισφορές κατά τα ειδικότερα προβλεπόμενα στις οικείες διατάξεις του παρόντος νόμου. Πριν αναλάβουν εργασία ή αυταπασχοληθούν οι συνταξιούχοι υποχρεούνται να δηλώσουν τούτο στον Ε.Φ.Κ.Α., καθώς και στο ΕΤΕΑ ή στο φορέα επικουρικής ασφάλισης από τον οποίο συνταξιοδοτούνται.)

Σημειώνουμε ότι :

Μέχρι 31/12/2016, η ασφάλιση ή η συνταξιοδότηση από άλλο φορέα Κύριας Ασφάλισης, από άμεσο δικαίωμα, αποτελεί κώλυμα για την ασφάλιση στον ΟΓΑ (άρθρο 34 του Ν.34/1140/1981). Συνεπώς, οι ασφαλισμένοι ή οι συνταξιούχοι άλλου φορέα Κύριας Ασφάλισης ,από άμεσο δικαίωμα, δεν μπορούσαν να ασφαλιστούν στον ΟΓΑ, ακόμη και αν απασχολούνται συστηματικά σε εργασίες που καλύπτονται από την ασφάλιση του ΟΓΑ. Κατ' εξαίρεση, μπορούν να ασφαλιστούν στον ΟΓΑ οι απασχολούμενοι περιστασιακά σε εργασίες που καλύπτονται από την ασφάλιση άλλου φορέα (π.χ ΙΚΑ, ΝΑΤ), υπό τη ρητή όμως προϋπόθεση ότι το κύριο επάγγελμά τους από το οποίο αντλούν το βιοπορισμό τους είναι το αγροτικό ή άλλο επάγγελμα καλυπτόμενο από την ασφάλιση του ΟΓΑ.

Στην εγκύκλιο Ε.Φ.Κ.Α. αρ. 3/2017 Κανόνες υπολογισμού ασφαλιστικών εισφορών Αυτοαπασχολούμενων Κλάδου Κύριας Ασφάλισης Αγροτών (ΟΓΑ) από 01/01/2017 , αναφέρεται ότι : «ΚΑΤΑΡΓΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 34 του Ν.1140/1981, πρόσωπα άμεσα ασφ/να ή λαμβάνοντα σύνταξη από το Δημόσιο ή άλλο Φορέα Κύριας Ασφάλισης, Ελληνικό ή Ξένο, δεν είχαν υποχρέωση ασφάλισης στον ΟΓΑ. Από 01/01/2017 καταργούνται οι προαναφερόμενες διατάξεις και πλέον τα πρόσωπα αυτά έχουν υποχρέωση εφόσον ασκούν δραστηριότητα εκ των υπαγόμενων στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών.»

Σχηματικά  έχουμε τα εξής :

Συνταξιούχοι (πριν την 12/5/2016),  με αγροτικά εισοδήματα :

Σύνταξη :

Δεν κινδυνεύουν με μείωση της  σύνταξης κατά 60 %. [ Εκτός της περίπτωσης ( την οποία την θεωρούμε πολύ ακραία ), να θεωρηθούν ότι ασκούν για πρώτη φορά δραστηριότητα, εφόσον ενταχθούν από το «ειδικό» στο «κανονικό» καθεστώς ]

Ασφαλιστικές εισφορές :

Σύμφωνα με την ανωτέρω τροποποίηση (κατάργηση του άρθρου 34 του Ν.1140/1981 ), θα πρέπει να ασφαλιστούν στον «Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών ( Ο.Γ.Α )» και άρα να επιβαρύνονται με ασφαλιστικές εισφορές.

Συνταξιούχοι (μετά την 12/5/2016),  με αγροτικά εισοδήματα :

Σύνταξη :

Θα  μειωθεί η  σύνταξη τους κατά 60 %.

Ασφαλιστικές εισφορές :

Σύμφωνα με την ανωτέρω τροποποίηση (κατάργηση του άρθρου 34 του Ν.1140/1981 ), θα πρέπει να ασφαλιστούν στον «Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών ( Ο.Γ.Α )» και άρα να επιβαρύνονται με ασφαλιστικές εισφορές.

Προσοχή :

Αρμόδιοι Κυβερνητικοί  παράγοντες, έχουν δηλώσει ότι :  Οι συνταξιούχοι του ΟΓΑ θα τύχουν διαστήματος μετάβασης μέχρι το 2026. Δηλαδή, ούτε θα πληρώνουν εισφορές, ούτε θα χάσουν από τη σύνταξη τους.

Και δημοσίευμα στην εφ. «ΕΘΝΟΣ» ( 9/12/16) :  «Μεταβατική περίοδο «χάριτος» για τους συνταξιούχους αγρότες που εργάζονται, ώστε να μην χάσουν το 60% της σύνταξής τους επεξεργάζεται το υπουργείο Εργασίας. Η ρύθμιση θα αφορά μόνο συνταξιούχους ΟΓΑ που καλλιεργούν και όχι άλλους συνταξιούχους (π.χ. Δημοσίου) που ασκούν αγροτική δραστηριότητα μετά την αποχώρηση από το επάγγελμά τους. Εντός της μεταβατικής περιόδου, που θα ισχύσει από το 2017, δεν θα περικόπτεται η αγροτική σύνταξη όσων συνεχίζουν να καλλιεργούν. ..  Ετσι στο «απυρόβλητο» βρέθηκαν περί τους 9.000 αγρότες ασφαλισμένοι του ΟΓΑ, γεννηθέντες το 1949 που είχαν υποβάλλει αιτήσεις και συνταξιοδοτήθηκαν από 1η Ιουλίου του 2016 με το παλιό καθεστώς. Για τον ίδιο λόγο κι επειδή όσοι είχαν συνταξιοδοτηθεί από το 2016 και πριν θεωρείται λογικό πως καλλιεργούσαν ήδη από τότε που συνταξιοδοτήθηκαν, ο «κόφτης» του 60% αφορά μόνο όσους θα βγουν στη σύνταξη από του χρόνου και μετά. Δηλαδή όσοι συνταξιοδοτήθηκαν το 2012 και καλλιεργούν τώρα, θεωρείται βέβαιο πως καλλιεργούσαν ήδη από το 2012. »

2 ) Ιδιωτικοί και Δημόσιοι υπάλληλοι με αγροτικά εισοδήματα.

Σύμφωνα με την Ε.Φ.Κ.Α. αρ. πρωτ.: ΔΙΕΙΣΦΜΜ/ 43/112144/ 2017.

 « ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ - ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΕΙΣΦΟΡΩΝ
Στη μεθοδολογία που ακολουθείται για τον υπολογισμό των εισφορών αυτοαπασχολούμενων του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης Αγροτών, διακρίνουμε τις παρακάτω περιπτώσεις:
α. Μοναδική δραστηριότητα - Μοναδικό εισόδημα.
β. Μοναδική δραστηριότητα - Περισσότερες πηγές εισοδημάτων.
γ. Πολλαπλές δραστηριότητες - Μοναδικό εισόδημα.
δ. Πολλαπλές δραστηριότητες - Περισσότερες πηγές εισοδημάτων.
Α. Μοναδική δραστηριότητα - Μοναδικό εισόδημα
- Η κατώτατη και η ανώτατη βάση προσδιορίζονται από το εισόδημα που αποκτάται από την συγκεκριμένη δραστηριότητα. Ειδικότερα: Μηνιαίο εισόδημα που υπερβαίνει την ανώτατη βάση, περιορίζεται στο ύψος των 5860,80 €.
Επί μηνιαίου εισοδήματος που υπολείπεται της κατώτατης βάσης οι εισφορές υπολογίζονται επί της βάσης αυτής. Αντίστοιχα, στις περιπτώσεις ζημιογόνων χρήσεων ή μηδενικού εισοδήματος, ο υπολογισμός γίνεται επί της κατώτατης βάσης.
- Ο υπολογισμός εισφορών γίνεται με τις διατάξεις που καθορίζουν την δραστηριότητα.
Β. Επί πολλαπλής ασφάλισης (περ. β, γ και δ) θα ακολουθήσει νεότερη οδηγία…»
Μέχρι στιγμής λοιπόν, δεν έχουν δοθεί διευκρινήσεις, σχετικά με το αν  οι Ιδιωτικοί και Δημόσιοι υπάλληλοι με αγροτικά εισοδήματα,  θα υπόκεινται σε ασφαλιστικές  εισφορές για τα αγροτικά τους εισοδήματα  και αν θα ισχύει  το ελάχιστο ποσό εισφορών.

Σημειώνουμε πάντως ότι από απάντηση σε σχετική ερώτηση  του υφ. Εργασίας κ.Πετρόπουλου (  «Όσοι αμείβονται με τίτλο κτήσης δεν θα λάβουν ..)  : Σχετικά με τις περιπτώσεις αυτοαπασχολούμενων π.χ. ιατρών που έχουν κάποιο επιπλέον εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα δεν θα υπολογίζεται στο κατώτατο πλαφόν το εισόδημα από την αγροτική τους δραστηριότητα, αλλά θα υπολογίζεται το εισόδημα που προκύπτει μετά την αφαίρεση των δαπανών τους.

3 ) Αγρότες που έχουν παύσει την γεωργική τους δραστηριότητας κατ' εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1096/88 [  η κοινώς λεγόμενη «πρόωρη συνταξιοδότηση » ]

Αγρότης δικαιούχος  αποζημίωσης  για την παύση της δραστηριότητάς του (πρόωρη σύνταξη)

·         έχει μεταβιβάσει την αγροτική του περιουσία σε διάδοχο αγρότη.

·         δεν δηλώνεται  αγροτικό εισόδημα ούτε εισόδημα από άλλη επαγγελματική δραστηριότητα (τυχόν εισόδημα από ακίνητα, δεν αξιολογείται).

·         εξακολουθεί να υπάγεται στην ασφάλιση του ΟΓΑ, τόσο ο ίδιος όσο και η σύζυγός του.

Δεδομένου αφενός  της κατάργησης των « τεκμαρτών κλάσεων» και αφετέρου ότι τα πρόσωπα της κατηγορίας αυτής, δεν εξασκούν την αγροτική εκμετάλλευση,  πρέπει να διευκρινιστεί ο τρόπος υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών ( εκτιμούμε ότι πρέπει να ασφαλίζονται με το ελάχιστο ποσό εισφορών ) .

V ) Μέλη και εργαζόμενοι σε αγροτικό  συνεταιρισμό.

1) Ασφάλιση Μελών και εργαζομένων Αγροτικών Συνεταιρισμών.

Σύμφωνα με το άρθρο 56. Ασφάλιση Μελών Αγροτικών Συνεταιρισμών του Ν. 3996 /2011, ΦΕΚ 170 – 5/8/2011, ισχύουν :

« 1. Τα μέλη κάθε μορφής Αγροτικών Συνεταιρισμών δεν ασφαλίζονται σε κανένα ασφαλιστικό οργανισμό με βάση και κριτήριο μόνο την ιδιότητά τους αυτή.
2. Οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες−αγρότισσες που είναι παράλληλα και μέλη Αγροτικών Συνεταιρισμών, υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Γ.Α.. Μέλη Αγροτικών Συνεταιρισμών, μη αγρότες−αγρότισσες, που υπάγονται σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, σε άλλους, πλην Ο.Γ.Α., ασφαλιστικούς οργανισμούς κύριας ασφάλισης για άλλη εργασία – απασχόληση, ασφαλίζονται υποχρεωτικά στους οργανισμούς αυτούς.
3. Μέλη Αγροτικών Συνεταιρισμών, μη αγρότες−αγρότισσες και μη εργαζόμενοι−απασχολούμενοι σε άλλη εργασία/δραστηριότητα που ο μέσος όρος των εισοδημάτων τους, που προέρχονται από τη συμμετοχή τους στο Συνεταιρισμό, της τελευταίας τριετίας (2008 – 2010) ή της πρώτης τριετίας για τους Συνεταιρισμούς που ιδρύονται μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος, υπερβαίνει το 200πλάσιο και υπολείπεται του 400πλασίου του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη (Η.Α.Ε.), όπως ισχύει κάθε φορά, υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Γ.Α.. Εάν ο παραπάνω μέσος όρος των εισοδημάτων υπερβαίνει το 400πλάσιο του Η.Α.Ε. υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε.. Στην τελευταία αυτή περίπτωση εντάσσονται στην 1η ασφαλιστική κατηγορία του Ο.Α.Ε.Ε. και κατατάσσονται μόνο προαιρετικά στις ανώτερες ασφαλιστικές κατηγορίες του Οργανισμού.
4. Μέλη Αγροτικών Συνεταιρισμών, συνταξιούχοι του Ο.Γ.Α. δεν υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. ούτε στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Γ.Α..
5. Μέλη Αγροτικών Συνεταιρισμών, συνταξιούχοι ασφαλιστικών οργανισμών κύριας ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, πλην Ο.Γ.Α., καθώς και συνταξιούχοι του Δημοσίου ή του Ν.Α.Τ., υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. εάν ο μέσος όρος των εισοδημάτων τους όπως προσδιορίζεται στην παράγραφο 3 από τη συμμετοχή τους στο Συνεταιρισμό υπερβαίνει το 400πλάσιο του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό ισχύει κάθε φορά. Στις περιπτώσεις των προσώπων αυτών δεν τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις του άρθρου 63 του ν. 2676/1999 όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 16 του ν. 3863/2010. ….»

Προσοχή :

Ενώ το άρθρο 56 του Ν. 3996 /2011, είναι σε ισχύ, εκτιμούμε ότι πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί, σχετικά με την εφαρμογή όλων των περιπτώσεων, μετά την ισχύ του Ν. 4387/2016 και έως την έκδοση όλων των ερμηνευτικών.

2 ) Μέλη Διοικητικού Συμβουλίου συνεταιρισμού που αμείβονται.

Με τις διατάξεις της παρ.3, στοιχ. γ, δ και ε, του άρθρου 38, του ν.4387/2016, ορίζονται τα ακόλουθα:
«3. Καταβάλλεται ασφαλιστική εισφορά για τον κλάδο σύνταξης ποσοστού 20% επιμεριζόμενη κατά ποσοστό 6,67% για τον εργαζόμενο και 13,33% για τον εργοδότη για τις ακόλουθες, ιδίως, κατηγορίες ασφαλισμένων, διατηρούμενης σε ισχύ του τεκμηρίου της ρύθμισης του άρθρου 2 παρ.1 του α. ν.1846/1951: …

ε. Τα μέλη Δ.Σ. αγροτικών συνεταιρισμών εφόσον λαμβάνουν αμοιβή, των ανωτέρω ποσοστών υπολογιζόμενων επί της αμοιβής.

Υπόχρεος για την καταβολή της εργοδοτικής εισφοράς είναι οποιοδήποτε πρόσωπο, φυσικό ή νομικό, για λογαριασμό του οποίου οι ασφαλισμένοι του παρόντος άρθρου παρέχουν τις υπηρεσίες τους περιοδικά έναντι παροχής. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται και στις κατηγορίες αυτές οι πάσης φύσεως διατάξεις περί εισφορών του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ».
Συνεπώς, από 1/1/2017 συνεχίζουν να έχουν εφαρμογή τα ισχύοντα για τα πρόσωπα που ως διευθυντές, γενικοί διευθυντές, εντεταλμένοι, διευθύνοντες ή συμπράττοντες σύμβουλοι, διοικητές εταιριών ή συνεταιρισμών παρέχουν τις υπηρεσίες τους ως προς το νομικό πρόσωπο της εταιρείας ή του συνεταιρισμού με σχέση εξαρτημένης εργασίας, ενώ, εντάσσονται ως νέα κατηγορία ασφαλισμένων - εισφερόντων στον ΕΦΚΑ τα μέλη Δ.Σ. Ανωνύμων Εταιριών και Αγροτικών Συνεταιρισμών για τις αμοιβές που λαμβάνουν με την ιδιότητα του μέλους Δ.Σ., οι οποίες δεν σχετίζονται με σύναψη σχέσης εξαρτημένης εργασίας.

( Λεπτομέρειες υπολογισμού δείτε στο κεφ. Γ4 )

VI ) Αγρότες  (νέοι ασφαλισμένοι ) , οι οποίοι υπήχθησαν στην ασφάλιση του ΟΓΑ και έλαβαν αποφάσεις εξαίρεσης από το ΙΚΑ ως μισθωτοί.

Από 1/1/2017, η εξαίρεση σταματά και όσοι εργάζονται με σχέση εξηρτημένης εργασίας και ήταν ασφαλισμένοι στον Ο.Γ.Α. , πρέπει να ασφαλίζονται στον ΕΦΚΑ/ΙΚΑ.

Ειδικότερα :

« Σχετικά με περιπτώσεις νέων ασφαλισμένων, οι οποίοι υπήχθησαν στην ασφάλιση του ΟΓΑ και έλαβαν αποφάσεις εξαίρεσης από το ΙΚΑ ως μισθωτοί, σας ενημερώνουμε τα ακόλουθα: Σύμφωνα με το άρθρο 34 του ν.1140/1981 (Α' 68), πρόσωπα που είναι ασφαλισμένα σε άλλο φορέα κύριας ασφάλισης για τους Κλάδους Σύνταξης και Ασθένειας, δεν μπορεί να υπαχθούν παράλληλα και στην ασφάλιση του ΟΓΑ για τους Κλάδους αυτούς. Επομένως καταρχάς, ασφαλισμένοι, οι οποίοι παράλληλα με την αγροτική δραστηριότητα απασχολούνται ως μισθωτοί, υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του ΙΚΑ. Ωστόσο, υπάρχει σημαντικός αριθμός ασφαλισμένων στον ΟΓΑ που έλαβαν αποφάσεις εξαίρεσης από το ΙΚΑ, στις οποίες καλόπιστα βασίστηκαν και κατέβαλλαν εισφορές βάσει του καθεστώτος του ΟΓΑ επί σειρά ετών. Η αρχή της χρηστής διοίκησης και της ασφάλειας του δικαίου επιβάλλει την αποτροπή αιφνιδιαστικών ανατροπών της υφιστάμενης κατάστασης εις βάρος των πολιτών, ειδικά όταν η υφιστάμενη κατάσταση είναι αποτέλεσμα προηγούμενης διοικητικής πράξης, η οποία δημιούργησε στον πολίτη την εύλογη πεποίθηση ότι η υφιστάμενη κατάσταση είναι νόμιμη. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι πράξεις εξαίρεσης από το ΙΚΑ δημιούργησαν στους ασφαλισμένους την εύλογη πεποίθηση ότι η υπαγωγή τους στον ΟΓΑ ήταν νόμιμη. Η εμπιστοσύνη αυτή των ασφαλισμένων στις συγκεκριμένες διοικητικές πράξεις κρίνεται άξια προστασίας, ενώ δε συντρέχει λόγος δημοσίου συμφέροντος που να επιβάλλει την απόκλιση από την προστασία της εμπιστοσύνης των ασφαλισμένων.
Με βάση τα παραπάνω, στις περιπτώσεις όπου έχουν εκδοθεί αποφάσεις εξαίρεσης από το ΙΚΑ, αναγνωρίζεται ο χρόνος ασφάλισης που έχει πραγματοποιηθεί στον ΟΓΑ με βάση την αρχή της τυπικής ασφάλισης και οι ασφαλισμένοι οφείλουν εισφορές σύμφωνα με τις ισχύουσες για τον ΟΓΑ διατάξεις. Σε όσους έχουν επιστραφεί οι εισφορές, πρέπει αυτές να καταβληθούν εκ νέου για το διάστημα υπαγωγής στην ασφάλιση του ΟΓΑ, χωρίς πρόσθετη επιβάρυνση, προσαύξηση ή τόκο. Στο εξής, οι ασφαλισμένοι αυτής της κατηγορίας ασφαλίζονται ως μισθωτοί κατά τις καταστατικές διατάξεις του ΙΚΑ. Για την υλοποίηση των παραπάνω, οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΙΚΑ οφείλουν να αποστείλουν όλες τις αποφάσεις εξαίρεσης στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΓΑ, ώστε να διενεργηθεί έλεγχος των ατόμων που έχουν λάβει εξαίρεση από το ΙΚΑ και υπάγονται στον ΟΓΑ.»

VIi ) Μητέρες - Καταβολή Μειωμένων Ασφαλιστικών Εισφορών.

Με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 141 του Ν.3655/2008 θεσπίστηκε μειωμένη καταβολή εισφορών σε ποσοστό 50% για τις μητέρες ασφαλισμένες Φορέων Κύριας Ασφάλισης αρμοδιότητας ΥΠ.Ε.Κ.Α.Α. Η μείωση εφαρμόζεται στην εισφορά Κλάδου Σύνταξης για τους πρώτους 12 μήνες που έπονται του τοκετού.
Από την 01.01.2017, το ανωτέρω ευεργέτημα εφαρμόζεται ενιαία και στους αυτοαπασχολούμενους του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης Αγροτών (ΟΓΑ), καταργουμένων των ειδικών ρυθμίσεων του αρθρ. 2 παρ. 7 του ν.3227/2004. Η Μείωση υπολογίζεται επί της μηνιαίας εισφοράς όπως διαμορφώνεται με βάση τις νέες διατάξεις.

Γ. Κατηγορίες ασφαλιστικών εισφορών και τρόπος υπολογισμού τους.

1 ) Εισφορές υπολογιζόμενες με βάση το εισόδημα της προηγούμενου έτους.

Βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών

Η εισφορά καταβάλλεται επί του εισοδήματός, όπως αυτό καθορίζεται με βάση το καθαρό φορολογητέο εισόδημα από την ασκούμενη αγροτική δραστηριότητα καθώς και κάθε άλλη δραστηριότητα που υπάγεται στην ασφάλιση του ΟΓΑ, κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος. Μηνιαία βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών αποτελεί το ποσό που προκύπτει από τη διαίρεση του καθαρού φορολογητέου αποτελέσματος του οικείου φορολογικού έτους διαιρουμένου δια του δώδεκα.

Ημερομηνία έναρξης ισχύος των νέων διατάξεων είναι η 01/01/2017. Από την ημερομηνία αυτή, και για κάθε επόμενο έτος, ως βάση υπολογισμού των εισφορών καθορίζεται το Καθαρό Φορολογητέο Αποτέλεσμα (ΚΦΑ) από την άσκηση αγροτικής ή κάθε άλλης δραστηριότητας υπαγόμενης στην ασφάλιση του ΟΓΑ κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος.
Θεσπίζεται Κατώτατη και Ανώτατη μηνιαία βάση υπολογισμού εισφορών, δηλαδή το κατώτερο και το ανώτερο μηνιαίο ποσό εισοδήματος επί του οποίου υπολογίζονται εισφορές.
Ως μηνιαία βάση υπολογισμού εισφορών καθορίζεται το μηνιαίο εισόδημα που προκύπτει από την διαίρεση του ετήσιου ΚΦΑ δια του δώδεκα (12).
Επί μελών, Οικογενειακής Αγροτικής Εκμετάλλευσης, εφαρμόζεται ανώτατη και κατώτατη βάση υπολογισμού εισφορών. Η μηνιαία βάση υπολογισμού ασφαλιστικών εισφορών εκάστου μέλους δεν δύναται να υπολείπεται της κατώτατης βάσης.
 Επί μελών εταιρειών βάση υπολογισμού εισφορών αποτελεί το ετήσιο εισόδημα που αντιστοιχεί στο ποσοστό συμμετοχής κάθε μέλους στην εταιρεία.
Στις περιπτώσεις ζημιογόνων χρήσεων και μηδενικών κερδών, ως βάση υπολογισμού των εισφορών λαμβάνεται η κατώτατη μηνιαία βάση.
Επί μη εκκαθαρισμένων και μη υποβληθεισών δηλώσεων, ως βάση υπολογισμού εισφορών θα λαμβάνεται το ΚΦΑ από το πιο πρόσφατο εκκαθαρισμένο έτος.
Κατώτατο μηνιαίο ασφαλιστέο εισόδημα (εδάφιο δεύτερο περίπτωσης β της παραγράφου 2 του άρθρου 40)

Εάν η προσδιοριζόμενη  βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών είναι μικρότερη του ποσού που αντιστοιχεί στο εβδομήντα τοις εκατό (70%) του κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών, στο ύψος που εκάστοτε διαμορφώνεται, καθώς και στην περίπτωση μηδενικού εισοδήματος, ως μηνιαία βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών λαμβάνεται υπόψη το ποσό που αντιστοιχεί στο 70 % του εκάστοτε προβλεπόμενου κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών (586,08 Χ70% = 410, 26 Ευρώ.) (Ετήσιο 410,26*12 = 4.923,12 €).
 Ανώτατο μηνιαίο ασφαλιστέο εισόδημα (εδάφιο τρίτο περίπτωσης β της παραγράφου 2 του άρθρου 40)

Ως ανώτατο όριο μηνιαίου ασφαλιστέου εισοδήματος για τον υπολογισμό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς αποτελεί το 10πλάσιο του ποσού που αντιστοιχεί στο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών. (σήμερα 586,08 x 10 = 5860,80 Ευρώ)  (Ετήσιο 5860,80*12=70.329,60€). (δεν ισχύει σε αυτή την περίπτωση το 70%)
Οικογενειακή αγροτική εκμετάλλευση

Στην περίπτωση οικογενειακής αγροτικής εκμετάλλευσης στην οποία απασχολείται ο/η σύζυγος και τα ενήλικα τέκνα, ως φορολογητέο εισόδημα του καθενός από αυτούς λαμβάνεται υπόψη το κατώτατο ασφαλιστέο εισόδημα όπως ορίζεται στην παράγραφο 2 περίπτωση β του άρθρου 40 του κοινοποιούμενου άρθρου (δηλ. 70 % του εκάστοτε προβλεπόμενου κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών, ήτοι σήμερα 410,26 Ευρώ).

Σε περίπτωση όμως που το ετήσιο φορολογητέο εισόδημα (δηλ. το συνολικό εισόδημα όλων των μελών της εκμετάλλευσης) είναι μεγαλύτερο από το γινόμενο του αριθμού των μελών της εκμετάλλευσης επί την ελάχιστη βάση υπολογισμού, αναγόμενη σε ετήσια βάση (δηλ. αριθμός μελών Χ το 70 % του εκάστοτε προβλεπόμενου κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών Χ 12 ) τότε η εισφορά ισούται για όλα τα μέλη της εκμετάλλευσης με το πηλίκο της διαίρεσης του συνολικού φορολογητέου εισοδήματος δια του αριθμού των μελών.

Εισφορές αγροτών - Πίνακες

…………………

 ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 2017   ( ΑΦΟΡΑ ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ : ΣΥΝΤΑΞΗΣ ,ΥΓΕΙΑΣ, ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣ )

Σημειώνουμε ότι :

α) Η ελάχιστη σε κάθε περίπτωση ετήσια ασφαλιστική εισφορά, είναι 1.044 ευρώ.

β) Ο υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών που αφορά τα ειδοποιητήρια του έρχονται, γίνεται με βάσει τα εισοδήματα του έτους 2015 ( φορολογικές δηλώσεις του 2016 ) και είναι «προσωρινός». Μετά την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων 2017 ( εισοδήματα του έτους 2016  ), θα γίνει επανυπολογισμός των εισφορών και η διαφορά θα πρέπει να πληρωθεί αν είναι εις βάρος του Αγρότη  ή να συμψηφιστεί, με επόμενες εισφορές, αν είναι υπέρ του Αγρότη . 

Προσοχή :

Δεν γίνεται επανυπολογισμός των εισφορών του έτους 2017, με βάσει τα εισοδήματα του έτους 2017.

ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΤΗΣΙΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ  (ΣΥΝΤΑΞΗΣ και ΥΓΕΙΑΣ ) ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΓΙΑ ΤΑ  ΕΤΗ 2017, 2018, 2019, 2020, 2021 ΚΑΙ 2022 ΚΑΙ ΜΕΤΑ.

Ποιου έτους το εισόδημα θα αποτελεί την βάση πάνω στην οποία  θα υπολογίζονται οι εισφορές.

Βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών από 1/1/2017 αποτελεί το καθαρό φορολογητέο αποτέλεσμα κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος. Συνεπώς, για τις ασφαλιστικές εισφορές του 2017 λαμβάνεται το εισόδημα που αποκτήθηκε από τον ασφαλισμένο κατά το έτος 2016.
Έως ότου καταστεί ευχερής η έγκαιρη χρήση των εισοδημάτων του προηγούμενου φορολογικού έτους, η βάση υπολογισμού των πάσης φύσεως ασφαλιστικών εισφορών προκύπτει από το πιο πρόσφατο εκκαθαρισμένο φορολογικό έτος.
Σημειώνουμε ότι με τις διατάξεις του άρθρου 59 του ν.4445/2016, δίνεται η δυνατότητα στους ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες να προχωρήσουν από 1/1/2017 σε μερική καταβολή του ποσού των ασφαλιστικών τους εισφορών. Το ποσό των ασφαλιστικών εισφορών των ανωτέρω προσώπων που δεν καταβάλλεται βάσει των άρθρων 39 και 40 του ν.4387/2016, κατά το χρόνο λήξης της προθεσμίας πληρωμής των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών επιβαρύνεται με τις νόμιμες προσαυξήσεις και τόκους.
Σε περίπτωση που κατά το χρόνο λήξης της προθεσμίας πληρωμής των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών καταβληθεί ποσό μεγαλύτερο από το ποσό που απαιτείται, το επιπλέον ποσό μεταφέρεται ως πιστωμένο και συμψηφίζεται με τις ασφαλιστικές εισφορές του επόμενου χρονικού διαστήματος.
Πληρωμή ασφαλιστικών εισφορών

Η πληρωμή ασφαλιστικών εισφορών ΕΦΚΑ των Μη Μισθωτών ασφαλισμένων, μετά την 1.1.2017, θα γίνεται μέσω του Διατραπεζικού Συστήματος (ΔΙΑΣ), με εντολές πληρωμής ή με άμεση χρέωση λογαριασμού.
Για την εκτέλεση των πληρωμών οι ασφαλισμένοι μπορούν να χρησιμοποιούν τα διαθέσιμα, από κάθε Τραπεζικό Ίδρυμα, προϊόντα.
Για τον σκοπό αυτό υιοθετείται διακριτός κωδικός εντολής, που αποτελείται από είκοσι πέντε (25) ψηφία.
Ο νέος κωδικός αποτελεί το πιο σύγχρονο πρότυπο κωδικοποίησης, έχει αποκτήσει διεθνείς τυποποιήσεις και έχει εγκριθεί από τον Ευρωπαϊκό Τραπεζικό τομέα.
Στο μεταβλητό μέρος του κωδικού θα περιλαμβάνεται ο ΑΜΚΑ και το είδος εσόδου που εισπράττεται με τη χρήση του.
Εισφορές που έχουν δημιουργηθεί έως 31/12/16 θα εξακολουθήσουν να εισπράττονται μέσω των υφιστάμενων συμβάσεων-συστημάτων που τηρούν μέχρι σήμερα οι ΦΚΑ, μέχρι νεωτέρας.

Κοινοποίηση Οφειλών

Κατά τη πρώτη εφαρμογή, θα σταλεί ειδοποιητήριο πληρωμής εισφορών που θα πληροφορεί τον ασφαλισμένο για τον τρόπο υπολογισμού, το ύψος της εισφοράς και τον επιμερισμό της κατά κλάδο.
Άμεσα θα παρέχεται δυνατότητα άντλησης των πληροφοριών αυτών από ηλεκτρονική υπηρεσία www.efka.gov.gr στην οποία οι ασφαλισμένοι θα έχουν πρόσβαση μετά από πιστοποίησή τους με χρήση των κωδικών taxis- net και του ΑΜΚΑ.

2 ) Εισφορές με το σύστημα του «Εργοσήμου» .

Οι παρακρατούμενες μέσω εργοσήμου εισφορές ορίζονται σε ποσοστό 10% επί του ποσού  της ονομαστικής του αξίας, π.χ. για εργόσημα ονομαστικής αξίας 5.000 ευρώ η παρακρατούμενη ετήσια ασφαλιστική εισφορά ανέρχεται σε 500 ευρώ. Μετά τη θέσπιση του εργοσήμου δεν αναζητείται από τους εργάτες γης τρέχουσα εισφορά. Στην περίπτωση που προκύπτουν, κατά τα ανωτέρω, 150 ημέρες ασφάλισης και άνω, ο εργάτης γης ασφαλίζεται για ολόκληρο το έτος. Αν τα παρακρατηθέντα ποσά εισφορών μέσω εργοσήμου δεν επαρκούν για την εξόφληση των εισφορών ολόκληρου του έτους, σύμφωνα με την ασφαλιστική κατηγορία που αυτός έχει καταταγεί, ο ΟΓΑ αναζητεί και τις υπόλοιπες εισφορές αποστέλλοντας ατομικές ειδοποιήσεις για την καταβολή τους. Οι εισφορές αυτές καταβάλλονται υποχρεωτικά από τον εργάτη γης. Στην περίπτωση που, κατά τον ανωτέρω υπολογισμό, προκύπτουν λιγότερες από 150 ημέρες εργασίας ετησίως, ο εργάτης γης δεν ασφαλίζεται για ολόκληρο το έτος.

Σημειώνονται τα εξής :

α)  Στο άρθρο 42. «Ειδικό παράβολο ασφαλιστικής κάλυψης αγρεργατών », ορίζονται μεταξύ άλλων :

« 1. α. Για τους απασχολούμενους ως εργάτες γης σε εργασίες κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 27 του ν. 2639/1998 (Α' 205) [ «Αρθρο 27. Από την ισχύ του παρόντος νόμου τα αναφερόμενα στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου μόνου του ν.δ. 4362/1964 (ΦΕΚ 149 Α") πρόσωπα ασφαλίζονται στον Ο.Γ.Α., εξαιρούμενα της ασφάλισης του Ι.Κ.Α.. …..Οι κατά το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του ν. 825/1978 (ΦΕΚ 189 Α") απασχολούμενοι εξακολουθούν υπαγόμενοι στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α, [ Σημ. : Ο Ν . 825/1978 αναφέρεται σε : απασχολούμενους σε βουστάσια, ιπποφορβεία, πτηνοτροφεία, χοιροτροφεία, τυροκομεία και παρεμφερείς προς αυτά κάθε μορφής επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις..   ] .»  ]  εκδίδεται ειδικό παράβολο αγοράς ασφαλιστικών εισφορών αγρεργατών, στο εξής παράβολο, στο οποίο περιλαμβάνεται το ποσό της εισφοράς υπέρ του Ε.Φ.Κ.Α.. Τα παράβολα διατίθενται στον εργοδότη από τα κατά τόπους Υποκαταστήματα του Ε.Φ.Κ.Α., από τις συνεργαζόμενες με τον Ε.Φ.Κ.Α. τράπεζες και υποκαταστήματα αυτών, από τα Ελληνικά Ταχυδρομεία και από οποιονδήποτε άλλον φορέα ή δίκτυο έπειτα από απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, με καταβολή του οικείου ποσού της ασφαλιστικής εισφοράς. β. Οι Τράπεζες και λοιποί φορείς αποδίδουν ανά μήνα στον Ε.Φ.Κ.Α. τα ποσά που εισέπραξαν από την διάθεση του παραβόλου. γ. Ο Ε.Φ.Κ.Α. στέλνει ετήσια συγκεντρωτική κατάσταση στον εργοδότη, η οποία χρησιμοποιείται για την απόδειξη της σχετικής δαπάνης, μέχρι του ορίου που θα οριστεί με την απόφαση της περίπτωσης β' της παραγράφου 2.  2. α. Ο τύπος του παραβόλου, τα αναγραφόμενα σε αυτό στοιχεία εργοδότη και εργαζόμενου, οι ασφαλιστικές εισφορές, τα τεχνικά χαρακτηριστικά διασφάλισης της γνησιότητας του, της διαδικασίας που θα τηρηθεί για την είσπραξη και απόδοση των εισφορών στον Ε.Φ.Κ.Α., καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια ή στοιχείο για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου αυτού, καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ύστερα από γνώμη του Ε.Φ.Κ.Α. και του ΟΓΑ. β. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Αγροτικής Ανάπτυξης και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ρυθμίζονται θέματα σχετικά με την προσμέτρηση των δαπανών που προκύπτουν από το παράβολο στα έξοδα των αγροτών, για τον υπολογισμό του φορολογητέου εισοδήματός τους, και κάθε άλλο σχετικό θέμα ».

β) Μέχρι τώρα δεν έχουν εκδοθεί οι ανωτέρω «εφαρμοστικές » αποφάσεις του άρθρου 42.

γ) Το εργόσημο εξακολουθεί να έχει εφαρμογή.

3 ) Εισφορές ασφαλισμένων στον ΕΦΚΑ/ Ι.Κ.Α. ( τέως ασφαλισμένοι στον Ο.Γ.Α. )

« Σύμφωνα με το εδ. 2 της παρ. 5 του άρθρου 40 του Ν.4387/2016, το ποσοστό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς εργοδότη - ασφαλισμένου για την κατηγορία αυτών των ασφαλισμένων, διαμορφώνεται ισόποσα και σταδιακά από 1/1/2017 έως 31/12/2019, έτσι ώστε την 1/1/2020 να ισχύει 20% συνολικά, αναλυόμενο σε 13,33% εισφορά εργοδότη και 6,67% εισφορά ασφαλισμένου, αντίστοιχα.
Κατά συνέπεια το ποσοστό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς εργοδότη- ασφαλισμένου διαμορφώνεται ως εξής:

3. ΕΝΑΡΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΩΝ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ
Σύμφωνα με το εδ. 1 της παρ. 5 του άρθρου 40 του Ν.4387/2016, ορίζεται ρητά ότι, η ημερομηνία έναρξης εφαρμογής των σχετικών διατάξεων για την υπαγωγή των μισθωτών του τ.Ο.Γ.Α. στον Ε.Φ.Κ.Α. είναι η 1/1/2017.
4. ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΥΠΕΡ Ο.Α.Ε.Δ., Ο.Ε.Κ. και Ο.Ε.Ε.
Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 5 εδ. 1 του άρθρου 40 του Ν.4387/2016 ορίζεται ότι, για την κατηγορία των μισθωτών του τ. Ο.Γ.Α. που εντάσσεται στον Ε.Φ.Κ.Α. έχουν ανάλογη εφαρμογή οι σχετικές διατάξεις που ισχύουν για τους ασφαλισμένους μισθωτούς που προέρχονται από το τ. Ι.Κ.Α-Ε.Τ.Α.Μ.
Ως γνωστόν οι παρέχοντες εξαρτημένη εργασία υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση των συνεισπραττόμενων από το τ. Ι.Κ.Α-Ε.Τ.Α.Μ. κλάδων Ο.Α.Ε.Δ (ΑΝΕΡΓΙΑΣ - ΛΑΕΚ Ο.Α.Ε.Δ. - ΛΠΕΑΕ) Ο.Ε.Κ. (ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ) και Ο.Ε.Ε. (ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ).
• Oι συνεισπραττόμενες εισφορές υπέρ Ο.Α.Ε.Δ., Ο.Ε.Κ. όπως ισχύει για τους κοινούς ασφαλισμένους του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., έχουν εφαρμογή και για τους μισθωτούς προερχόμενους από τον τ.Ο.Γ.Α.
• Ειδικά για την κατηγορία των Μετακλητών Πολιτών Τρίτων Χωρών θα γίνεται παρακράτηση εισφορών μόνο υπέρ του κλάδου σύνταξης και υγειονομικής περίθαλψης και όχι υπέρ συνεισπραττομένων κλάδων Ο.Α.Ε.Δ. - Ο.Ε.Κ. - Ο.Ε.Ε. και Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας.
Ως γνωστόν, τα ποσοστά ασφάλισης των συνεισπραττόμενων κλάδων Ο.Α.Ε.Δ. - Ο.Ε.Κ. - Ο.Ε.Ε. έχουν διαμορφωθεί και ισχύουν ως ακολούθως:
 

ΣΥΝΕΙΣΠΡΑΤΤΟΜΕΝΟΙ ΚΛΑΔΟΙ

5. ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ
Για την κατηγορία των μισθωτών του τ. Ο.Γ.Α. που εντάσσεται στον Ε.Φ.Κ.Α. δεν θα γίνεται παρακράτηση για επικουρική ασφάλιση. (Σχετ. το υπ' αριθμ.Φ.80000/οικ. 61689/2215/30.12.2016 έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης).
6. ΒΑΣΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ - ΑΝΩΤΑΤΟ ΚΑΙ ΚΑΤΩΤΑΤΟ ΟΡΙΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΕΩΝ ΑΠΟΔΟΧΩΝ
Οι διατάξεις των παραγράφων 1, 2 α' και β' του άρθρου 38 του Ν. 4387/2016, σχετικά με τη βάση υπολογισμού των εισφορών και το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών για τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών των φορέων Κύριας Ασφάλισης που από 1/1/2017 εντάσσονται στον Ε.Φ.Κ.Α., (σχετική η υπ' αριθμ. 34/2016 εγκύκλιος τ. Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.) έχουν εφαρμογή και για την κατηγορία των μισθωτών του Ο.Γ.Α .
Συγκεκριμένα, ως βάση υπολογισμού των εισφορών για την κατηγορία των μισθωτών του Ο.Γ.Α., ορίζονται οι πάσης φύσεως αποδοχές των εργαζομένων, με εξαίρεση τις κοινωνικού χαρακτήρα έκτακτες παροχές λόγω γάμου, γεννήσεως τέκνων, θανάτου και βαριάς αναπηρίας .
Το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών για τον υπολογισμό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς των μισθωτών και των εργοδοτών, συνίσταται στο δεκαπλάσιο του ποσού που αντιστοιχεί στον εκάστοτε προβλεπόμενο κατώτατο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού, και σύμφωνα με τις ισχύουσες κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος διατάξεις, στο δεκαπλάσιο του ποσού που αντιστοιχεί στο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών.
Με τις διατάξεις της παρ. 3 της υπ. ΙΑ.11 του άρθρου πρώτου του Ν. 4093/2012 (ΦΕΚ Α' 222) ορίστηκε ότι, ο κατώτατος βασικός μισθός άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών ανέρχεται στο ποσό των 586,08 ευρώ.
Συνεπώς το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών για τον υπολογισμό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς των μισθωτών και των εργοδοτών ανέρχεται στο ποσό των 5.860,80 ευρώ και ισχύει από 1-1-2017.
Το εν λόγω ανώτατο όριο εφαρμόζεται και επί πολλαπλής μισθωτής απασχόλησης ή έμμισθης εντολής, όσον αφορά όμως μόνο στην εισφορά ασφαλισμένου.
Επίσης, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 27 του Ν.4445/2016 (ΦΕΚ 236/τ.Α'/19-12-2016) με τις οποίες προστίθεται περίπτωση γ' στην παρ.2 του άρθρου 38 του Ν.4387/2016 , θεσπίζεται ελάχιστη μηνιαία βάση υπολογισμού επί της οποίας υπολογίζεται το εκάστοτε προβλεπόμενο ποσοστό εισφοράς των μισθωτών με πλήρη απασχόληση και των εργοδοτών τους , η οποία καθορίζεται με βάση το ποσό που αντιστοιχεί στον κατώτατο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών.
Κατά συνέπεια, η ελάχιστη μηνιαία βάση υπολογισμού των εισφορών επί πλήρους απασχόλησης ανέρχεται στο ποσό των 586,08 ευρώ.
Στις περιπτώσεις που ο μισθωτός είναι έως 25 ετών η ελάχιστη μηνιαία βάση υπολογισμού επί της οποίας υπολογίζεται το προβλεπόμενο ποσοστό εισφοράς των μισθωτών της κατηγορίας αυτής, με πλήρη απασχόληση και των εργοδοτών τους είναι η προβλεπόμενη με τις διατάξεις της παρ.3 ( περ.β') της υποπαρ. ΙΑ. 11 του άρθρου πρώτου του Ν.4093/2012 (ΦΕΚ 222 Α'), ήτοι 510,95 ευρώ.
Επισημαίνεται ότι, εφόσον η απασχόληση δεν είναι πλήρης, οι εισφορές υπολογίζονται επί των πάσης φύσεως καταβαλλομένων αποδοχών, έστω και αν αυτές υπολείπονται της ανωτέρω κατά περίπτωση ελάχιστης μηνιαίας βάσης υπολογισμού εισφορών.
Υπενθυμίζουμε ότι η συμφωνία εργαζόμενου - εργοδότη για μερική απασχόληση για ορισμένο ή αόριστο χρόνο, δηλαδή για απασχόληση μικρότερης διάρκειας από την πλήρη, πρέπει να προκύπτει από σχετική σύμβαση εργασίας. Η συμφωνία αυτή, εργαζόμενου και εργοδότη, εφόσον μέσα σε οκτώ (8) ημέρες από την κατάρτισή της δεν γνωστοποιηθεί στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας, τεκμαίρεται ότι καλύπτει σχέση εργασίας με πλήρη απασχόληση.
7. ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ
Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 41 του Ν. 4387/2016 ορίζεται ότι:
«1. Από 1/1/2017 η ασφαλιστική εισφορά υπέρ υγειονομικής περίθαλψης των μισθωτών και λοιπών κατηγοριών που υπάγονται στον ΕΟΠΥΥ, των οποίων οι ασφαλιστικές εισφορές κλάδου σύνταξης υπολογίζονται κατά τα προβλεπόμενα του παρόντος νόμου , ορίζεται σε ποσοστό 7,10% ,επί των πάσης φύσεως αποδοχών και κατανέμεται κατά ποσοστό 6,45% για παροχές σε είδος, εκ του οποίου 2,15% βαρύνει τον ασφαλισμένο και 4,30% βαρύνει τον εργοδότη, και ποσοστό 0,65% για παροχές σε χρήμα, εκ του οποίου 0,40% βαρύνει τον ασφαλισμένο και 0,25% βαρύνει τον εργοδότη.»
Κατά συνέπεια, για την κατηγορία των μισθωτών του τ. Ο.Γ.Α. που εντάσσονται στον Ε.Φ.Κ.Α., θα διενεργούνται, από 1/1/2017 και εφεξής, κρατήσεις υπέρ υγειονομικής περίθαλψης, επί των πάσης φύσεως αποδοχών τους, με εξαίρεση τις κοινωνικού χαρακτήρα έκτακτες παροχές λόγω γάμου, γεννήσεως τέκνων, θανάτου και βαριάς αναπηρίας, σύμφωνα με ποσοστά που αναφέρονται στον παρακάτω πίνακα:

8. ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΔΟΤΗ- ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΤΩΝ ΜΙΣΘΩΤΩΝ ΤΟΥ Ο.Γ.Α. ΣΤΗΝ Α.Π.Δ.
Η απεικόνιση των ασφαλιστικών στοιχείων και των εισφορών των απασχολούμενων μισθωτών του τ.Ο.Γ.Α., που από 01/01/2017 εντάσσονται στον Ε.Φ.Κ.Α., θα περιλαμβάνεται στις αναλυτικές εγγραφές της Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (Α.Π.Δ.) που υποβάλλει ο εργοδότης στο τ. Ι.Κ.Α.- Ε.Τ.Α.Μ.
Οι ήδη απογεγραμμένοι εργοδότες στο τ. Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., θα συμπεριλάβουν τους απασχολούμενους στην Α.Π.Δ. που υποβάλλουν και για το υπόλοιπο απασχολούμενο προσωπικό.
Οι εργοδότες που θα απασχολήσουν προσωπικό πρώτη φορά και δεν έχουν απογραφεί ως εργοδότες του τ. Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., θα πρέπει να απογραφούν στο Μητρώο Εργοδοτών - Εισφερόντων του Ε.Φ.Κ.Α. (τ. Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.) με τη συνήθη διαδικασία, στο αρμόδιο Υποκατάστημα τ.Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. της έδρας του εργοδότη για να του αποδοθεί Αριθμός Μητρώου Εργοδότη - Εισφερόντων.
Για την απεικόνιση των στοιχείων απασχολούμενων στις αναλυτικές εγγραφές της Α.Π.Δ., προϋπόθεση είναι η ύπαρξη του Αριθμού Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (Α.Μ.Κ.Α.) του απασχολούμενου με τα στοιχεία ταυτότητας (ΕΠΙΘΕΤΟ - ΟΝΟΜΑ - ΟΝΟΜΑ ΠΑΤΕΡΑ - ΟΝΟΜΑ ΜΗΤΕΡΑΣ - ΗΜ/ΝΙΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ - Α.Φ.Μ. κλπ.).
Επισημαίνουμε ότι, οι εν λόγω απασχολούμενοι θα πρέπει να δηλώνονται και στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ (Πρόσληψη, Πίνακα Προσωπικού κτλ.) της Επιθεώρησης Εργασίας.
9. ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΤΩΝ ΑΛΙΕΡΓΑΤΩΝ (ΜΕΤΑΚΛΗΤΟΙ ΚΑΙ ΜΗ ) ΤΟΥ τ. Ο.Γ.Α.
Όπως ανεφέρθη στην παρ.1 της παρούσας, μεταξύ των κατηγοριών ανειδίκευτων εργατών του τ. Ο.Γ.Α. που εντάσσονται ως υπαγόμενα πρόσωπα- μισθωτοί στον Ε.Φ.Κ.Α. συμπεριλαμβάνονται και οι αλιεργάτες (μετακλητοί και μη) που απασχολούνται στην παράκτια και μέση αλιεία.
Σύμφωνα με τους Κανονισμούς του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, οι εργαζόμενοι ως αλιεργάτες σε κάθε αλιευτικό σκάφος πρέπει να είναι ασφαλισμένοι σε φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και οι αλλοδαποί , πλέον της ασφάλισης, πρέπει να είναι εφοδιασμένοι με ειδική άδεια παραμονής και εργασίας.

Επισημαίνεται ότι, προκειμένου να αποφευχθούν ενδεχόμενες δυσλειτουργίες κατά τη διαδικασία μετάπτωσης των αλιεργατών στον ΕΦΚΑ, και να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα των ιδιοκτητών αλιευτικών σκαφών, από την αλλαγή του ασφαλιστικού φορέα ασφάλισης, με το υπ' αριθμ. ΔΙΕΣΦ/9/56243/16.1.2017 έγγραφο της Γενικής Δ/νσης Εισφορών και Ελέγχων ΕΦΚΑ, δόθηκε οδηγία, μέχρι να ολοκληρωθούν οι Μηχανογραφικές διαδικασίες απογραφής των εργοδοτών - εισφερόντων ΕΦΚΑ, η απογραφή των αλιεργατών που απασχολούνται στην παράκτια και μέση αλιεία να εξακολουθήσει να γίνεται σύμφωνα με την διαδικασία που ίσχυε μέχρι 31/12/2016, δηλαδή από τους Ανταποκριτές τ. ΟΓΑ, σύμφωνα με τις οδηγίες της υπ'αριθμ. 11/2004 εγκυκλίου του τ. ΟΓΑ.
Για ενημέρωση, διαβιβάζουμε συνημμένα στην παρούσα εγκύκλιο Δελτίο Απογραφής Εργοδότη καθώς και Ατομική Βεβαίωση Απασχόλησης, έντυπα Α1 και Α2 του τ. ΟΓΑ, αντίστοιχα, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν κατά τη μεταβατική περίοδο. 
Οι Ανταποκριτές του τ. ΟΓΑ θα πρέπει να διαβιβάσουν τα σχετικά αυτά έντυπα απογραφής στο αρμόδιο Υποκατάστημα Μισθωτών ΕΦΚΑ απογραφής της έδρας του εργοδότη - ιδιοκτήτη αλιευτικού σκάφους , τα οποία θα παραλειφθούν από τις Υπηρεσίες του ΕΦΚΑ, θα λάβουν αριθμό πρωτοκόλλου εισερχομένων εγγράφων και θα αρχειοθετηθούν ανάλογα με την ημερομηνία εισόδου τους, σε ξεχωριστό κλασέρ, που θα τηρηθεί στις υπηρεσίες Εσόδων μέχρι να δοθούν νέες οδηγίες διαχείρισής τους.
Από τη λήψης της παρούσας εγκυκλίου, οι ιδιοκτήτες αλιευτικών σκαφών θα πρέπει να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες, όπως αυτές περιγράφονται στην παρ. 7 (της εγκυκλίου), για την απογραφή τους στο Μητρώο Εργοδοτών - Εισφερόντων του Ε.Φ.Κ.Α. (τ. Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.) και απόδοση σε αυτούς Αριθμού Μητρώου Εργοδότη - Εισφερόντων (ΑΜΕ). (Σε αντικατάσταση του εντύπου Α1).
Επισημαίνεται ότι, κατά τον έλεγχο των αλιεργατών, οι ιδιοκτήτες αλιευτικών σκαφών θα πρέπει να επιδεικνύουν στις αρμόδιες λιμενικές αρχές τα παρακάτω έντυπα:


Κατόπιν τούτου, η παρούσα εγκύκλιος κοινοποιείται στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής με την παράκληση να ενημερωθούν σχετικά όλες οι λιμενικές αρχές της χώρας, έτσι ώστε να είναι ενήμερες σχετικά με τα έντυπα που θα τους επιδεικνύουν κατά τον έλεγχο ασφάλισης των αλιεργατών οι ιδιοκτήτες αλιευτικών σκαφών, καθώς επίσης και στον τ. ΟΓΑ για τη σχετική ενημέρωση των Ανταποκριτών.
10. ΚΩΔΙΚΟΙ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ -ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΠΔ
Για την απεικόνιση των ασφαλιστικών στοιχείων των απασχολούμενων στην Α.Π.Δ., εκτός των στοιχείων της ταυτότητας, θα πρέπει να καταχωρούνται στις αναλυτικές εγγραφές των απασχολούμενων:
• Ο Κωδικός Δραστηριότητας (ΚΑΔ) «0600» με λεκτική περιγραφή: «Μισθωτοί Απασχολούμενοι Ο.Γ.Α.».
• Για την κατηγορία των μισθωτών ανειδίκευτων εργατών θα χρησιμοποιείται ο Κωδικός Ειδικότητας «000300» με λεκτική περιγραφή:
« Μισθωτοί - Ανειδίκευτοι Εργάτες ασφαλισμένοι στον τ.Ο.Γ.Α. ( όλες οι κατηγορίες)», ενώ για την καταχώρηση των απασχολούμενων μετακλητών πολιτών τρίτης χώρας θα χρησιμοποιείται ο Κωδικός Ειδικότητας «000302» με λεκτική περιγραφή: «Μετακλητοί Πολίτες Τρίτων Χωρών Ανειδίκευτοι Εργάτες Ασφαλισμένοι στον τ.Ο.Γ.Α. ( όλες οι κατηγορίες)».
• Για την ασφαλιστική κάλυψη και για τον Κωδικό Ειδικότητας 000300 θα χρησιμοποιείται ο Κωδικός Πακέτου Κάλυψης (Κ.Π.Κ.) «050» με λεκτική περιγραφή: «Μισθωτοί Ασφαλισμένοι στον τ.ΟΓΑ με ισχύ από 1/1/2017».
• Για την ασφαλιστική κάλυψη και για τον Κωδικό Ειδικότητας 000302 θα χρησιμοποιείται ο Κωδικός Πακέτου Κάλυψης (Κ.Π.Κ.) «060» με λεκτική περιγραφή: «Μισθωτοί Ασφαλισμένοι στον τ.ΟΓΑ με ισχύ από 1/1/2017 Μετακλητοί Πολίτες Τρίτων Χωρών».

Ως ημέρες ασφάλισης θα καταχωρούνται οι ημέρες που προκύπτουν από την απασχόληση, αναλόγως της σύμβασης.
Ως τύπο αποδοχών θα χρησιμοποιείται ανάλογα με το είδος των αποδοχών των απασχολούμενων ως ακολούθως:

01 - Τακτικές Αποδοχές
14 - Λοιπές Αποδοχές
9 - Αναδρομικές Αποδοχές
11 - Υπερωρίες
08 - Αποδοχές Ασθενείας
3 - Δώρο Χριστουγέννων
05 - Επίδομα Αδείας
4 - Δώρο Πάσχα
10 - Bonus

Η υποβολή των Αναλυτικών Περιοδικών Δηλώσεων (Α.Π.Δ.) πραγματοποιείται κατά τα γνωστά, τον επόμενο μήνα από αυτόν της απασχόλησης, στις ημερομηνίες υποβολής που αναφέρονται στην σχετική εγκύκλιο κάθε φορά σε μηνιαία βάση (Ε40/879/19.12.2016 τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) οι δε αντίστοιχες εισφορές καταβάλλονται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα της απασχόλησης με χρήση της Ταυτότητας Πληρωμής Τρεχουσών Εισφορών (Τ.Π.Τ.Ε), σχετ. Γ.Ε Ε40/907/14.12.2015, Ε40/535/28.7.2015 και E40/433/10.6.2016 τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Για τη διευκόλυνσή σας, σας διαβιβάζουμε συνημμένα 2 πίνακες με τα συγκεντρωτικά ποσοστά ασφάλισης [ Δείτε στην απόφαση :  Εγκύκλιος Ε.Φ.Κ.Α. αρ. 5/2017 - Ένταξη των μισθωτών του τ.Ο.Γ.Α. στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης ( Ε.Φ.Κ.Α.) κατ εφαρμογή των διατάξεων του Ν. 4387/2016 ] .

4) Εισφορές ασφαλισμένων ως Μέλη Διοικητικού Συμβουλίου συνεταιρισμού.

Εγκύκλιος Ε.Φ.Κ.Α. αρ. 4/2017

Οι ασφαλιστικές εισφορές για την νέα κατηγορία υπαγόμενων προσώπων (αμοιβές Μελών Δ.Σ.) υπολογίζονται για τους κλάδους κύριας σύνταξης, ασθένειας σε είδος και χρήμα και επικουρική κάλυψη, όχι όμως για τους οι συνεισπραττόμενους κλάδους του Ο.Α.Ε.Δ. - Ο.Ε.Κ. - Ο.Ε.Ε. που σχετίζονται με την παροχή εξαρτημένης εργασίας. Οι δε ασφαλιστικές εισφορές κάθε φορά υπολογίζονται επί της όποιας μορφής αμοιβής λαμβάνουν λόγω ιδιότητος.

2. ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ ΚΛΑΔΟΥ ΚΥΡΙΑΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ
Με τις διατάξεις του άρθρου 38 του ν.4387/2016 το ποσοστό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς κλάδου κύριας σύνταξης εργοδότη - ασφαλισμένου για την κατηγορία των υπαγόμενων προσώπων, διαμορφώνεται από 1/1/2017 σε ποσοστό 20% συνολικά, αναλυόμενο σε 13,33% εισφορά εργοδότη και 6,67% εισφορά ασφαλισμένου , αντίστοιχα.

3. ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ
Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 41 του ν. 4387/2016, όπως αυτός τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 του ν.4425/2016 (185/Α730-9-16) ορίζεται ότι:
«1. Από 1/1/2017 η ασφαλιστική εισφορά υπέρ υγειονομικής περίθαλψης των μισθωτών και λοιπών κατηγοριών που υπάγονται στον ΕΟΠΥΥ , των οποίων οι ασφαλιστικές εισφορές κλάδου σύνταξης υπολογίζονται κατά τα προβλεπόμενα του παρόντος νόμου, ορίζεται σε ποσοστό 7,10%, επί των πάσης φύσεως αποδοχών και κατανέμεται κατά ποσοστό 6,45% για παροχές σε είδος, εκ του οποίου 2,15% βαρύνει τον ασφαλισμένο και 4,30% βαρύνει τον εργοδότη και ποσοστό 0,65% για παροχές σε χρήμα, εκ του οποίου 0,40% βαρύνει τον ασφαλισμένο και 0,25% βαρύνει τον εργοδότη.».
Κατά συνέπεια, για τις ανωτέρω κατηγορίες ασφαλισμένων, θα διενεργούνται, από 1/1/2017 και εφεξής, κρατήσεις υπέρ υγειονομικής περίθαλψης, επί των πάσης φύσεως αποδοχών τους, με εξαίρεση τις κοινωνικού χαρακτήρα έκτακτες παροχές λόγω γάμου, γεννήσεως τέκνων , θανάτου και βαριάς αναπηρίας, σύμφωνα με ποσοστά που αναφέρονται στον παρακάτω πίνακα :

4. ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΥ ΚΛΑΔΟΥ
Με τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 97 «Εισφορές επικουρικής ασφάλισης» του ν.4387/2016 ορίζεται ότι:
«1. Από 1/6/2016 και μέχρι τις 31/5/2019, το ποσό της μηνιαίας εισφοράς για την επικουρική ασφάλιση στο Ε.Τ.Ε.Α., όλων των μισθωτών, ασφαλισμένων πριν και μετά την 1/1/1993, υπολογίζεται σε ποσοστό 3,5% για τον ασφαλισμένο και 3,5% για τον εργοδότη επί των ασφαλιστέων αποδοχών του εργαζομένου, όπως προσδιορίζονται στο άρθρο 38. Από 1/6/2019 και μέχρι την 31/5/2022, το ποσό της μηνιαίας εισφοράς στο Ε.Τ.Ε.Α. όλων των μισθωτών, ασφαλισμένων πριν και μετά την 1/1/1993, υπολογίζεται σε ποσοστό 3,25% για τον ασφαλισμένο και 3,25% για τον εργοδότη επί των ασφαλιστέων αποδοχών του εργαζομένου, όπως προσδιορίζονται στο άρθρο 38. Μετά το πέρας της εξαετίας, το ποσοστό της μηνιαίας εισφοράς επανέρχεται στο ύψος που ίσχυε κατά τις 31/12/2015».
Επιπλέον, με τις διατάξεις του τελευταίου εδαφίου της παρ.3 του άρθρου 38 του ν.4387/2016 ορίζεται ότι:
«Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται και στις κατηγορίες αυτές οι πάσης φύσεως διατάξεις περί εισφορών του Ι.Κ.Α.-Ε. Τ.Α.Μ.».
Συνεπώς, από 1/1/2017 εισφορές υπέρ επικουρικής κάλυψης θα παρακρατηθούν τόσο για τα πρόσωπα που συνδέονται με σχέση εξαρτημένης εργασίας (διευθυντές, γενικοί διευθυντές, εντεταλμένοι, διευθύνοντες ή συμπράττοντες σύμβουλοι, διοικητές εταιριών ή συνεταιρισμών) όσο και για τα λοιπά πρόσωπα που διορίζονται ως μέλη Διοικητικού Συμβουλίου Α.Ε. ή Αγροτικών Συνεταιρισμών επί των κατ' αποκοπή αμοιβών που λαμβάνουν.

5. ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΥΠΕΡ Ο.Α.Ε.Δ., Ο.Ε.Κ. και Ο.Ε.Ε.
Ως γνωστόν, οι παρέχοντες εξαρτημένη εργασία υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση των συνεισπραττόμενων από το Ι.Κ.Α.- Ε.Τ.Α.Μ. κλάδων ΑΝΕΡΓΙΑΣ (Ο.Α.Ε.Δ. - Λ.Α.Ε.Κ. Ο.Α.Ε.Δ. - Λ.ΠΕ.ΑΕ) Ο.Ε.Κ. (ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ) και Ο.Ε.Ε. (ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ).
Συνεπώς, από 1/1/2017 συνεχίζουν να έχουν εφαρμογή τα ισχύοντα, για τα πρόσωπα που παρέχουν εξαρτημένη εργασία, ενώ για τις νέες κατηγορίες υπαγόμενων στον Ε.Φ.Κ.Α. προσώπων δεν θα υπολογίζονται εισφορές υπέρ συνεισπραττόμενων κλάδων επειδή οι υπό κρίση αμοιβές δεν απορρέουν από σύναψη σχέσης εξαρτημένης εργασίας.
Τα ποσοστά ασφάλισης των συνεισπραττόμενων κλάδων έχουν διαμορφωθεί και ισχύουν ως ακολούθως:

6. ΒΑΣΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ - ΑΝΩΤΑΤΟ και ΚΑΤΩΤΕΡΟ ΟΡΙΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΕΩΝ ΑΠΟΔΟΧΩΝ
6.1. ΒΑΣΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
Οι διατάξεις των παραγράφων 1, 2 α και β του άρθρου 38 του ν. 4387/2016, σχετικά με τη βάση υπολογισμού των εισφορών και το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών για τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών των φορέων Κύριας Ασφάλισης που από 1/1/2017 εντάσσονται στον Ε.Φ.Κ.Α., (σχετ. η με αριθμ. 34/2016 εγκύκλιος τ. Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.) έχουν εφαρμογή για τα πρόσωπα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας.
Ως βάση υπολογισμού των εισφορών ορίζονται οι πάσης φύσεως αποδοχές με εξαίρεση τις κοινωνικού χαρακτήρα έκτακτες παροχές λόγω γάμου, γεννήσεως τέκνων, θανάτου και βαριάς αναπηρίας.
6.2. ΑΝΩΤΑΤΟ ΟΡΙΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΕΩΝ ΑΠΟΔΟΧΩΝ
Το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών για τον υπολογισμό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς των ασφαλισμένων και των εργοδοτών, συνίσταται στο δεκαπλάσιο του ποσού που αντιστοιχεί στον εκάστοτε προβλεπόμενο κατώτατο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού, και σύμφωνα με τις ισχύουσες κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος διατάξεις, στο δεκαπλάσιο του ποσού που αντιστοιχεί στο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών. Με τις διατάξεις της παρ. 3 της υπ. ΙΑ.11 του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 (Φ.Ε.Κ. Α' 222) ορίστηκε ότι, ο κατώτατος βασικός μισθός άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών ανέρχεται στο ποσό των 586,08 ευρώ.
Συνεπώς, το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών για τον υπολογισμό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς των ασφαλισμένων και των εργοδοτών ανέρχεται στο ποσό των 5.860,80 ευρώ και ισχύει από 1-12017.
Το εν λόγω ανώτατο όριο εφαρμόζεται και επί πολλαπλής μισθωτής απασχόλησης ή έμμισθης εντολής, όσον αφορά όμως μόνο στην εισφορά ασφαλισμένου.
6.3. ΚΑΤΩΤΑΤΟ ΟΡΙΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΕΩΝ ΑΠΟΔΟΧΩΝ
Με τις διατάξεις της παρ. 1, του άρθρου 27 του ν. 4445/2016 (Φ.Ε.Κ.236/Α719-12-2016) προστίθεται στην παρ.2 του άρθρου 38 του ν.4387/2016 περίπτωση γ' ως εξής:
«γ. Η ελάχιστη μηνιαία βάση υπολογισμού επί της οποίας υπολογίζεται το εκάστοτε προβλεπόμενο ποσοστό εισφοράς μισθωτών με πλήρη απασχόληση και των εργοδοτών τους, καθορίζεται με βάση το ποσό που αντιστοιχεί στο κατώτατο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών.».
Συνεπώς το κατώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών επί πλήρους απασχόλησης για τον υπολογισμό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς των μισθωτών και των εργοδοτών που από 1/1/2017 εντάσσονται στον Ε.Φ.Κ.Α. ανέρχεται στο ποσό των 586,08 ευρώ και ισχύει από 1-1-2017.
Στις περιπτώσεις που ο μισθωτός είναι έως 25 ετών η ελάχιστη μηνιαία βάση υπολογισμού επί της οποίας υπολογίζεται το προβλεπόμενο ποσοστό εισφοράς των μισθωτών της κατηγορίας αυτής με πλήρη απασχόληση και των εργοδοτών τους είναι η προβλεπόμενη με τις διατάξεις της παρ.3 (περ.β') της υποπαρ.ΙΑ.11 του άρθρου πρώτου του ν.4093/2012 (Α'222) ήτοι 510,95 ευρώ.
Επισημαίνεται, επίσης, ότι εφόσον η απασχόληση δεν είναι πλήρης, οι εισφορές υπολογίζονται επί των πάσης φύσεως καταβαλλόμενων αποδοχών, έστω κι αν αυτές υπολείπονται της ανωτέρω κατά περίπτωση ελάχιστης μηνιαίας βάσης υπολογισμού εισφορών.
Υπενθυμίζουμε ότι η συμφωνία εργαζόμενου - εργοδότη για μερική απασχόληση για ορισμένο ή αόριστο χρόνο, δηλαδή για απασχόληση μικρότερης διάρκειας από την πλήρη, πρέπει να προκύπτει από σχετική σύμβαση εργασίας. Η συμφωνία αυτή, εργαζόμενου και εργοδότη, εφόσον μέσα σε οκτώ (8) ημέρες από την κατάρτισή της δεν γνωστοποιηθεί στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας, τεκμαίρεται ότι καλύπτει σχέση εργασία με πλήρη απασχόληση.

7. ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Η απεικόνιση των ασφαλιστικών στοιχείων των μελών Δ.Σ. Ανωνύμων Εταιριών και Αγροτικών Συνεταιρισμών, που από 01/01/2017 εντάσσονται στον Ε.Φ.Κ.Α., θα περιλαμβάνεται στις αναλυτικές εγγραφές της Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (Α.Π.Δ.) που υποβάλλει ο εργοδότης στο Ο.Π.Σ. τ. Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ..
Οι ήδη απογεγραμμένοι εργοδότες στο τ. Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., θα συμπεριλάβουν τους απασχολούμενους στην Α.Π.Δ. που υποβάλλουν και για το υπόλοιπο απασχολούμενο προσωπικό.
Οι εργοδότες που θα απασχολήσουν προσωπικό πρώτη φορά και δεν έχουν απογραφεί ως εργοδότες του τ. Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., θα πρέπει να απογραφούν στο Μητρώο Εργοδοτών - Εισφερόντων του Ε.Φ.Κ.Α. (τ. Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.) με τη συνήθη διαδικασία, στο αρμόδιο Υποκατάστημα τ. Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. της έδρας του εργοδότη για να του αποδοθεί Αριθμός Μητρώου Εργοδότη - Εισφερόντων.
Για την απεικόνιση των στοιχείων απασχολούμενων στις αναλυτικές εγγραφές της Α.Π.Δ., προϋπόθεση είναι η ύπαρξη του Αριθμού Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (Α.Μ.Κ.Α.) του απασχολούμενου με τα στοιχεία ταυτότητας (ΕΠΙΘΕΤΟ - ΟΝΟΜΑ - ΟΝΟΜΑ ΠΑΤΕΡΑ - ΟΝΟΜΑ ΜΗΤΕΡΑΣ - ΗΜ/ΝΙΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ - Α.Φ.Μ. κλπ.).
Οι ημερομηνίες υποβολής των ΑΠΔ αναφέρονται σε Γενικά Έγγραφα που εκδίδονται για κάθε έτος. Για το έτος 2017 οδηγίες έχουν δοθεί με το υπ. αριθμ. Ε40/879/19.12.2016 Γ.Ε. της τ. Διεύθυνσης Ασφάλισης - Εσόδων Ι.Κ.Α. -Ε.Τ.Α.Μ..
Εκτός των ανωτέρω στοιχείων θα πρέπει επιπροσθέτως να καταχωρούνται ανά κατηγορία ασφαλισμένων - εισφερόντων τα εξής:
…………

Β' ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
• Για την καταχώρηση της νέας κατηγορίας «Μέλη Δ.Σ. Ανωνύμων Εταιριών και Αγροτικών Συνεταιρισμών για τις εφάπαξ αμοιβές που λαμβάνουν» θα χρησιμοποιούνται:
Κωδικός Δραστηριότητας (Κ.Α.Δ.) «0620» με λεκτική περιγραφή «Μέλη Δ.Σ. Ανωνύμων Εταιριών και Αγροτικών Συνεταιρισμών εφόσον λαμβάνουν αμοιβή» και Κωδικός Ειδικότητας «000401» με λεκτική περιγραφή «Μέλη Διοικητικού Συμβουλίου Α.Ε. και Αγροτικών Συνεταιρισμών, εφόσον λαμβάνουν αμοιβή» οι οποίοι αποδίδουν για την ασφαλιστική κάλυψη Κωδικό Πακέτου Κάλυψης (Κ.Π.Κ.) «071» με λεκτική περιγραφή «Μέλη Διοικητικού Συμβουλίου Α.Ε. και Αγροτικών Συνεταιρισμών, εφόσον λαμβάνουν αμοιβή» και τα παρακάτω ποσοστά ασφαλίστρων:

Στο πεδίο Τύπος Αποδοχών θα χρησιμοποιείται ο Κωδικός Τύπου Αποδοχών : 94 - «εφάπαξ αμοιβές», ο οποίος δεν επιδέχεται καταχώρησης ημερών ασφάλισης.
Σε κάθε περίπτωση στον ανωτέρω τύπο αποδοχών θα δηλώνονται οι αποδοχές που προκύπτουν ως διαφορά μεταξύ ανωτάτου ορίου ασφαλιστέων αποδοχών και τακτικών αποδοχών υπαλληλικής σχέσης.
Εάν η αμοιβή κατ' αποκοπή καταβάλλεται άπαξ κατ' έτος, αυτή διαιρείται δια 12, κατανέμεται σε έκαστο μήνα του έτους και καταβάλλονται οι αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές (εφόσον είναι ασφαλιστέες).
Εάν η αμοιβή καταβάλλεται τμηματικά ή υπό μορφή προκαταβολής (όποτε αυτή καταβάλλεται) θα υπολογίζονται και οι αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές στο καταβαλλόμενο ποσό.
Και στις δύο ανωτέρω περιπτώσεις οι αμοιβές θα δηλώνονται με την κανονική Α.Π.Δ. του μήνα καταβολής τους, ενώ το ποσό της τελικής εκκαθάρισης θα δηλώνεται με την μισθολογική περίοδο του μήνα Δεκεμβρίου και θα επανυπολογίζονται οι εισφορές για όλη την περίοδο που αφορούν.
Στις εν λόγω περιπτώσεις στις αναλυτικές εγγραφές στα πεδία 34 «Από Ημερομηνία Απασχόλησης» και 35 «Έως Ημερομηνία Απασχόλησης» θα πρέπει να δηλώνεται η αντίστοιχη μισθολογική περίοδος (μήνας, τρίμηνο, έτος, κ.λ.π.) στην οποία αναλογούν οι ασφαλιστικές αποδοχές - εισφορές.
Οι αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές καταβάλλονται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα της καταβολής των κατ' αποκοπή αμοιβών / έναντι αμοιβών (προκαταβολών) με χρήση της Ταυτότητας Πληρωμής Τρεχουσών Εισφορών (Τ.Π.Τ.Ε.) (σχετ. Γ.Ε. : Ε40/907/14.12.2015, Ε40/535/28.7.2015 και E40/433/10.6.2016 της τ. Διεύθυνσης Ασφάλισης - Εσόδων Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ.).
Στο πεδίο Ημέρες Ασφάλισης δεν θα γίνεται καταχώρηση, ενώ, ο υπολογισμός των ημερών ασφάλισης θα προκύπτει μετά από έλεγχο του αρμόδιου Υποκαταστήματος της έδρας του εργοδότη. ….

Επισημαίνουμε ότι τα πρόσωπα της Β' κατηγορίας (Αμοιβές Μελών Δ.Σ. λόγω ιδιότητας) δεν θα δηλώνονται στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ (Πρόσληψη, Πίνακα Προσωπικού κτλ.) της Επιθεώρησης Εργασίας.
Τέλος, συνημμένα της παρούσας, για διευκόλυνσή σας παραθέτουμε:
- ΠΙΝΑΚΕΣ με το σύνολο των εισφορών - επιμεριζόμενων σε αναλογία ασφαλισμένου και εργοδότη και ανά κλάδο ασφάλισης - ανά κατηγορία, και
- ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ σχετικά με την απεικόνιση στην Α.Π.Δ. του Ε.Φ.Κ.Α. των αμοιβών λόγω ιδιότητας των μελών Δ.Σ. σε σχέση με την τήρηση του ανωτάτου ορίου μηνιαίων ασφαλιστέων αποδοχών.»

……………………………

ΦΟΡΜΕΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΕΦΚΑ 2017

ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΣ ΜΕ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΕΕΣ ΣΤΟΝ ΟΓΑ (ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ)

ΜΕΙΩΜΕΝΕΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ (Από 01/01/2017 έως 31/12/2021)

Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ–ΔΕΔΟΜΕΝΑ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1ο

Από 01/01/2017 – 31/12/2017
 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2ο
Από: 01/01/2018 – 31/12/2018
 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 3ο
Από: 01/01/2019 – 31/12/2019
 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 4ο
Από: 01/01/2020 – 31/12/2020
 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 5ο
Από : 01/01/2021 – 31/12/2021
 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 6ο
Από : 01/01/2022 – 31/12/2022
 

Β. ΣΤΟΙΧΕΙΑ – ΔΕΔΟΜΕΝΑ
 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1ο
Από 01/01/2017 – 31/12/2017
 

Παραδείγματα 2ο – 6ο ως προηγούμενη περίπτωση (Α.)

Γ. ΣΤΟΙΧΕΙΑ – ΔΕΔΟΜΕΝΑ
 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1ο
1/01/2017 – 31/12/2017
 

Παραδείγματα 2ο – 6ο ως προηγούμενη περίπτωση (Α.)

Δ. ΣΤΟΙΧΕΙΑ – ΔΕΔΟΜΕΝΑ
 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1ο
1/01/2017 – 31/12/2017
 

Παραδείγματα 2ο – 6ο ως προηγούμενη περίπτωση (Α.)

ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΣ ΜΕ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΕΕΣ ΣΤΟΝ ΟΓΑ (ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ)

(ΕΠΙ ΜΕΛΩΝ, ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ)

ΜΕΙΩΜΕΝΕΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ (Από 01/01/2017 έως 31/12/2021)

ΣΤΟΙΧΕΙΑ – ΔΕΔΟΜΕΝΑ
 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
01/01/2017 – 31/12/2017
 

- Το ανωτέρω σύνολο αφορά την μηνιαία εισφορά που πρέπει να καταβληθεί από κάθε μέλος της οικογενειακής αγροτικής εκμετάλλευσης από 01/01/2017.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ – ΔΕΔΟΜΕΝΑ
 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
01/01/2017 – 31/12/2017
 

ΣΤΟΙΧΕΙΑ – ΔΕΔΟΜΕΝΑ
 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
01/01/2017 – 31/12/2017
 

ΣΤΟΙΧΕΙΑ – ΔΕΔΟΜΕΝΑ
 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
01/01/2017 – 31/12/2017
 

Αθήνα, 2 Μαρτίου 2017
 
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
 

 
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛ. ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Β'

Ταχ. Δ/νση: Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κώδ. : 101 84
Πληροφορίες: Φ.Φανάρα
Τηλέφωνo: 210 - 3375311
Fax: 210 - 3375001
E-Mail: d12.b@yo.syzefxis.gov.gr
Url: www.aade.gr

ΕΞ. ΕΠΕΙΓΟΝ

ΠΟΛ 1029/2017 

ΘΕΜΑ: Φορολογική μεταχείριση μισθωμάτων που καταβάλλονται για τη χρήση δικαιωμάτων (franchising).

Με αφορμή ερωτήματα που έχουν υποβληθεί στην υπηρεσία μας, αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 38 του ν.4172/2013 ορίζεται η έννοια των δικαιωμάτων για σκοπούς φορολογίας εισοδήματος.

2. Περαιτέρω, με την ΠΟΛ.1042/26.1.2015 εγκύκλιο δόθηκαν διευκρινίσεις προκειμένου για την ορθή φορολογική μεταχείριση του εισοδήματος από μερίσματα, τόκους και δικαιώματα μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων του νέου Κ.Φ.Ε. (ν.4172/2013).

Ειδικότερα, με την ως άνω εγκύκλιο διευκρινίστηκε ότι σε περίπτωση μικτών συμβάσεων που περιλαμβάνουν αμοιβές για την παροχή άλλων υπηρεσιών και καταβολή δικαιωμάτων, θα πρέπει να γίνεται επιμερισμός των ποσών που αφορούν τα δικαιώματα, με βάση τα οριζόμενα στην υπόψη σύμβαση ή με βάση λοιπά διαθέσιμα στοιχεία που να τεκμηριώνουν επαρκώς τον όποιο επιμερισμό (π.ρ. υπηρεσίες franchising, management fees οι οποίες δεν είναι δικαιώματα).

3. Εξάλλου, με τις διατάξεις του άρθρου 22 του ν.4172/2013 τίθεται ο γενικός κανόνας για την έκπτωση των επιχειρηματικών δαπανών. Συγκεκριμένα, ορίζεται ότι κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα των φυσικών προσώπων που αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, καθώς και των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, επιτρέπεται η έκπτωση όλων των δαπανών, οι οποίες πληρούν αθροιστικά τα ακόλουθα κριτήρια, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 23 και της παραγράφου 4 του άρθρου 48, αναφορικά με τις δαπάνες που κατά ρητή διατύπωση του νόμου δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων.

Ειδικότερα, εκπίπτουν οι δαπάνες που:

α) πραγματοποιούνται προς το συμφέρον της επιχείρησης ή κατά τις συνήθεις εμπορικές συναλλαγές της.

β) αντιστοιχούν σε πραγματική συναλλαγή, η αξία της οποίας δεν κρίνεται κατώτερη ή ανώτερη της αγοραίας, στη βάση των στοιχείων που διαθέτει η Φορολογική Διοίκηση.

γ) εγγράφονται στα λογιστικά αρχεία (βιβλία) της επιχείρησης την περίοδο που πραγματοποιούνται και αποδεικνύονται με κατάλληλα δικαιολογητικά.

4. Η σύμβαση δικαιόχρησης (franchising) αποτελεί σύμβαση διαρκούς συνεργασίας μεταξύ δύο ανεξάρτητων επιχειρήσεων, που αποτελεί από οικονομική άποψη μέθοδο προωθήσεως προϊόντων ή υπηρεσιών, στο πλαίσιο της οποίας η μία επιχείρηση (δικαιοπάροχος ή δότης, franchisor) παραχωρεί στην άλλη (δικαιοδόχο ή λήπτρια, franchisee), για ορισμένο ή αόριστο χρόνο και έναντι άμεσου ή έμμεσου οικονομικού ανταλλάγματος, το δικαίωμα εκμεταλλεύσεως του αποκαλούμενου συνόλου ή πακέτου δικαιόχρησης προς τον σκοπό της πώλησης συγκεκριμένου τύπου προϊόντων ή παροχής υπηρεσιών σε τελικούς χρήστες. Ως πακέτο δικαιόχρησης νοείται ένα σύνολο δικαιωμάτων βιομηχανικής ή πνευματικής ιδιοκτησίας, τα οποία αφορούν σήματα, επωνυμίες, διακριτικά γνωρίσματα καταστημάτων, πρότυπα χρήσεως, σχέδια, ευρεσιτεχνίες, υποδείγματα και τεχνογνωσία, και έτερων συμβατικών δικαιωμάτων, όπως είναι αυτά της προμήθειας προϊόντων από συγκεκριμένους παραγωγούς, της χρήσης και της εκμετάλλευσης καταστημάτων και εξοπλισμού.

Μέσω της σύμβασης δικαιόχρησης ο λήπτης αυτής εντάσσεται σε ένα ενιαίο σύστημα διανομής, το οποίο χαρακτηρίζεται από υψηλό βαθμό ομοιομορφίας προς τα έξω των επιχειρήσεων (καταστημάτων), οι οποίες είναι ενταγμένες στο ίδιο σύστημα δικαιόχρησης. Η σύμβαση δικαιόχρησης περιέχει στοιχεία περισσότερων συμβάσεων, όπως μίσθωσης προσοδοφόρου αντικειμένου (άρθρα 638 επ. ΑΚ), παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών (άρθρα 648 επ. ΑΚ) και εντολής (άρθρα 713 επ. ΑΚ). Η εκπλήρωση των προβλεπόμενων στη σύμβαση δικαιόχρησης εκατέρωθεν υποχρεώσεων προϋποθέτει μάλιστα τη σύναψη ειδικότερων εκτελεστικών συμβάσεων, όπως π.χ. της πώλησης του αναγκαίου εξοπλισμού για τη λειτουργία του συγκεκριμένου καταστήματος, της προμήθειας των συμβατικών εμπορευμάτων και πρώτων υλών. Τόσο η αναγκαιότητα της κατάρτισης όσο και το ειδικότερο περιεχόμενο των προειρημένων εκτελεστικών συμβάσεων δύνανται να καθορισθούν μόνον ενόψει των συγκεκριμένων αναγκών που προκύπτουν στο πλαίσιο της συνεργασίας μεταξύ των μερών. [ΠΠρΠατρ 578/2015]. Η πλειονότητα των συμβάσεων franchise προβλέπει την πληρωμή από τον λήπτη (franchisee) στον δότη (franchisor) χρηματικών ποσών κατά τακτά χρονικά διαστήματα, καθ' όλη τη διάρκεια της συμβατικής τους σχέσης, με τη μορφή ποσοστών συνήθως επί του κύκλου εργασιών της επιχείρησης του λήπτη καταβαλλομένων σε μηνιαία ή τριμηνιαία βάση (βλ. Δ. Κωστάκης, Franchising: Νομική και Επιχειρηματική Διάσταση, έκδ. Νομική Βιβλιοθήκη 1998, σελ. 66 επ.).

5. Όπως είχε γίνει δεκτό από τη Διοίκηση πριν από την έναρξη ισχύος του ν.4172/2013 και ειδικότερα με την ΠΟΛ.1142/24.4.1997 εγκύκλιο με την οποία δόθηκαν διευκρινίσεις για την ορθή εφαρμογή των διατάξεων του ν.2459/1997 με τον οποίο τροποποιήθηκαν διατάξεις του προγενέστερου Κ.Φ.Ε. (ν.2238/1994), αν ο δικαιοπάροχος είναι ταυτόχρονα και προμηθευτής των πωλούμενων από τον δικαιοδόχο εμπορευμάτων, τότε δεν μπορεί να εκπέσει φορολογικά καμία δαπάνη για τη χρήση των παραπάνω δικαιωμάτων, αφού η προώθηση των πωλήσεων του μισθωτή ωφελεί -έστω και έμμεσα - τον εκμισθωτή. Κατά συνέπεια δεν διακρίνεται η αμοιβή για τη χρήση του δικαιώματος (franchising) προς τον δικαιοπάροχο από εκείνες που αφορούν στην προμήθεια των εμπορευμάτων, καθόσον αυτή ενσωματώνεται στο κόστος των εμπορευμάτων.

6. Ενόψει των ανωτέρω και δεδομένου ότι στην περίπτωση σύμβασης δικαιόχρησης (franchising) όπου στον δικαιοπάροχο, ο οποίος τυγχάνει να είναι και προμηθευτής του δικαιοδόχου, καταβάλλονται εκτός από τα μισθώματα για τη χρήση δικαιωμάτων τα οποία ενσωματώνονται στο κόστος των πωλούμενων εμπορευμάτων και αμοιβές για τη χρήση των επωνυμιών των προϊόντων που εμπορεύεται ο δικαιοδόχος και τα οποία μέχρι πρότινος ανήκαν κατά κυριότητα σε τρίτη εταιρεία, υπερισχύει και στην περίπτωση αυτή η έννοια του franchising, καθόσον η καταβολή των υπόψη ποσών εντάσσεται στο πλαίσιο της ευρύτερης επιχειρηματικής συνεργασίας μεταξύ δύο ανεξάρτητων επιχειρήσεων με σκοπό την πώληση συγκεκριμένου τύπου προϊόντων ή παροχής υπηρεσιών σε τελικούς χρήστες.

Κατά συνέπεια, τα όποια δικαιώματα καταβάλλονται προς τον δικαιοπάροχο (franchisor) - προμηθευτή για τη χρήση των επωνυμιών αποτελούν μέρος των μισθωμάτων για τη χρήση δικαιωμάτων (franchising) τα οποία ενσωματώνονται στο κόστος των εμπορευμάτων που λαμβάνει από τον προμηθευτή.

Από όλα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω συνάγεται ότι οι κάθε είδους καταβολές δικαιωμάτων (είτε για μισθώματα είτε για τη χρήση των επωνυμιών των εμπορευμάτων) εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα του δικαιοδόχου (franchisee) μέσω του κόστους πωληθέντων με τις προϋποθέσεις του άρθρου 22 του ν.4172/2013. Συνεπώς, δεν είναι δυνατή η έκπτωση των αντίστοιχων δαπανών σε περίπτωση έκδοσης χωριστού στοιχείου για τα δικαιώματα αυτά.




Ο ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ

Υπόθεση C‑593/14 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τέταρτο τμήμα) της 21ης Δεκεμβρίου 2016  «Προδικαστική παραπομπή – Ελευθερία εγκαταστάσεως – Φορολογική νομοθεσία περί υποκεφαλαιοποιήσεως θυγατρικών εταιριών – Συνυπολογισμός στα φορολογητέα κέρδη δανείστριας εταιρίας των τόκων των δανείων τους οποίους κατέβαλε εγκατεστημένη στην αλλοδαπή θυγατρική δανειολήπτρια εταιρία – Φορολογική απαλλαγή των τόκων τους οποίους κατέβαλε εγκατεστημένη στην ημεδαπή θυγατρική δανειολήπτρια εταιρία– Ισόρροπη κατανομή της εξουσίας φορολογήσεως μεταξύ των κρατών μελών – Ανάγκη αποτροπής του κινδύνου φοροαποφυγής»

Στην υπόθεση C‑593/14,

με αντικείμενο αίτηση προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, που υπέβαλε το Vestre Landsret (εφετείο της δυτικής περιφέρειας, Δανία) με απόφαση της 16ης Δεκεμβρίου 2014, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο στις 19 Δεκεμβρίου 2014, στο πλαίσιο της δίκης

Masco Denmark ApS,

Damixa ApS

κατά

Skatteministeriet,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (τέταρτο τμήμα),

συγκείμενο από τους T. von Danwitz, πρόεδρο τμήματος, E. Juhász, C. Vajda (εισηγητή), K. Jürimäe και Κ. Λυκούργο, δικαστές,

γενική εισαγγελέας: J. Kokott

γραμματέας: V. Tourrès, υπάλληλος διοικήσεως,

έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία και κατόπιν της επ’ ακροατηρίου συζητήσεως της 3ης Μαρτίου 2016,

λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που υπέβαλαν:

–        η Masco Denmark ApS και η Damixa ApS, εκπροσωπούμενες από τον J. Krogsøe, advokat,

–        η Δανική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τον C. Thorning, επικουρούμενο από τον S. Horsbøl Jensen, advokat,

–        η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από την M. Clausen και τον W. Roels,

αφού άκουσε τη γενική εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις της κατά τη συνεδρίαση της 12ης Μαΐου 2016,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

1        Η αίτηση προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία των άρθρων 49 και 54 ΣΛΕΕ.

2        Η αίτηση αυτή υποβλήθηκε στο πλαίσιο ένδικης διαφοράς μεταξύ, αφενός, της Masco Denmark ApS και της Damixa ApS και, αφετέρου, του Skatteministeriet (Υπουργείου Οικονομικών, Δανία), όσον αφορά την απόφαση της εθνικής φορολογικής αρχής να συμπεριλάβει, στα φορολογητέα κέρδη μιας εγκατεστημένης στη Δανία μητρικής δανείστριας εταιρίας τους τόκους τους οποίους κατέβαλε εγκατεστημένη στη Γερμανία θυγατρική δανειολήπτρια εταιρία, οι οποίοι δεν είναι δυνατόν να εκπέσουν από τα φορολογητέα κέρδη αυτής της θυγατρικής εταιρίας βάσει της γερμανικής νομοθεσίας περί υποκεφαλαιοποιήσεως.

 Το νομικό πλαίσιο

 Το δανικό δίκαιο

3        Οι τόκοι που εισπράττονται από δανική επιχείρηση πρέπει, κατ’ αρχήν, να υπολογίζονται στα φορολογητέα κέρδη αυτής, κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 4, στοιχείο e, του Lov om Indkomst- og Formueskat til Staten (νόμου για τον εισπραττόμενο από το Δημόσιο φόρο εισοδήματος).

4        Κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 6, στοιχείο e, του εν λόγω νόμου, οι δανικές εταιρίες έχουν, κατά κανόνα, δικαίωμα προς έκπτωση των δαπανών από τόκους.

5        Ωστόσο, τo δικαίωμα των εταιριών να εκπέσουν τις δαπάνες από τόκους περιορίζεται, σε περίπτωση υποκεφαλαιοποιήσεως, σύμφωνα με το άρθρο 11 του Lov om indkomstbeskatning af aktieselskaber m.v. (νόμου για τη φορολογία των εταιριών, στο εξής: SEL). Η παράγραφος 1 του εν λόγω άρθρου 11, όπως ίσχυε κατά τα κρίσιμα για την υπόθεση της κύριας δίκης φορολογικά έτη, προέβλεπε τα εξής:

«Εάν εταιρία ή ένωση εταιριών:

1)      καλύπτεται από το άρθρο 1, παράγραφος 1, σημεία 1 έως 2a, σημεία 2d έως 2g, σημεία 3a έως 5b [ήτοι, έχει, από φορολογικής απόψεως, την εγκατάστασή της στη Δανία]·

2)      έχει οφειλή προς τα νομικά πρόσωπα που εμπίπτουν στο άρθρο 2, πρώτο εδάφιο, του [lov om påligningen af indkomstskat til staten ή ligningsloven (νόμου περί προσδιορισμού της φορολογικής βάσεως)] [ήτοι οφειλή προς τους εταίρους ή τις εταιρίες του ίδιου ομίλου, στο εξής: ελεγχόμενο χρέος]·

3)      και, τα δάνεια και οι οφειλές της εν λόγω εταιρίας ή ενώσεως εταιριών (οφειλές) είναι υπερτετραπλάσια των ιδίων κεφαλαίων της, κατά το τέλος του φορολογικού έτους·

δεν μπορεί να εκπέσει τους τόκους και τις ζημίες από τις συναλλαγματικές ισοτιμίες κατά το πλεονάζον μέρος του ελεγχόμενου χρέους. [...] Χορηγηθέντα από τρίτους δάνεια τα οποία εγγυήθηκαν, άμεσα ή έμμεσα, οι εταίροι που έχουν τον έλεγχο της εταιρίας ή της ενώσεως ή οι εταιρίες του ίδιου ομίλου θεωρείται ότι συνιστούν ελεγχόμενο χρέος. Το δικαίωμα εκπτώσεως αποκτάται εκ νέου εάν η επιχείρηση αποδείξει ότι θα μπορούσε να συμφωνήσει ισοδύναμους χρηματοοικονομικούς όρους με ανεξάρτητους τρίτους. Το δικαίωμα εκπτώσεως χάνεται μόνον εάν το ελεγχόμενο χρέος υπερβαίνει το ποσό των 10 εκατομμυρίων [δανικών κορωνών (DKK) (περίπου 1 344 528 ευρώ)]. Το δικαίωμα εκπτώσεως χάνεται αποκλειστικά και μόνο για το μέρος του ελεγχόμενου χρέους το οποίο, εάν μετατρεπόταν σε ίδια κεφάλαια, θα διαμόρφωνε, στο τέλος του φορολογικού έτους, τον λόγο του χρέους προς τα ίδια κεφάλαια σε 4 προς 1.»

6        Οι κανόνες σχετικά με την υποκεφαλαιοποίηση θεσπίσθηκαν με τον νόμο 432, της 26ης Ιουνίου 1998, και ήταν εφαρμοστέοι μόνον εάν ο δανειστής δεν είχε, από φορολογικής απόψεως, την εγκατάστασή του στη Δανία. Ωστόσο, με τον νόμο 221, της 31ης Μαρτίου 2004 (στο εξής: νόμος περί τροποποιήσεως του SEL), τροποποιήθηκαν οι διατάξεις του άρθρου 11 του SEL, έκτοτε δε η ρύθμιση αυτή είναι εφαρμοστέα και σε περίπτωση κατά την οποία τόσο ο οφειλέτης όσο και ο δανειστής έχουν, από φορολογικής απόψεως, την εγκατάστασή τους στη Δανία.

7        Στο πλαίσιο της τροποποιήσεως αυτής, εισήχθη το άρθρο 11, παράγραφος 6, του SEL. Η διάταξη αυτή έχει ως εξής:

«Στον υπολογισμό του φορολογητέου αποτελέσματος των υποκειμένων στον φόρο [υποκειμένων στον φόρο εταιριών και υποκειμένων στον φόρο μόνιμων εγκαταστάσεων αλλοδαπών εταιριών] δεν περιλαμβάνονται οι τόκοι και τα κέρδη από τις συναλλαγματικές ισοτιμίες, όταν ο οφειλέτης δεν δύναται να εκπέσει τα αντίστοιχα ποσά κατ’ εφαρμογήν της παραγράφου 1 […]».

8        Από τις προπαρασκευαστικές εργασίες του νόμου περί τροποποιήσεως του SEL προκύπτει ότι, «[λ]όγω του ότι εφαρμόζονται πλέον και επί των δανικών εταιριών οι περιορισμοί του δικαιώματος εκπτώσεως, προτείνεται να χορηγείται, ως αντιστάθμιση, στις εταιρίες που έχουν, από φορολογικής απόψεως, την εγκατάστασή τους στη Δανία φορολογική απαλλαγή όσον αφορά τους τόκους τους οποίους εισπράττουν από οφειλέτες οι οποίοι, δυνάμει των νέων ρυθμίσεων, δεν μπορούν να τους εκπέσουν, ακριβώς όπως η Δανία δεν φορολογεί εταιρίες εγκατεστημένες σε άλλα κράτη της μέλη ως προς αυτούς τους εισπραχθέντες τόκους».

 Το γερμανικό δίκαιο

9        Κατά τα φορολογικά έτη 2005 και 2006, οι ρυθμίσεις του γερμανικού δικαίου που ίσχυαν για την υποκεφαλαιοποίηση περιέχονταν στο άρθρο 8a του Körperschaftsteuergesetz (νόμου για τη φορολογία των εταιριών). Κατ’ εφαρμογήν της εν λόγω διατάξεως, υποκεφαλαιοποιημένη θεωρείται μια εταιρία όταν η σχέση δανεισθέντων κεφαλαίων προς ίδια κεφάλαια υπερβαίνει τον λόγο 1,5 προς 1. Σε αυτήν την περίπτωση, η εταιρία χάνει το δικαίωμα εκπτώσεως των δαπανών από τόκους, εκτός αν αποδείξει ότι τα δάνεια θα μπορούσαν να έχουν χορηγηθεί με ισοδύναμους όρους από τρίτους.

 Η διαφορά της κύριας δίκης και το προδικαστικό ερώτημα

10      Η Damixa είναι δανική επιχείρηση με ειδίκευση στον τομέα της παραγωγής και της πωλήσεως βρυσών. Κατά τα φορολογικά έτη 2005 και 2006, κατά τα οποία ήταν θυγατρική της Masco Denmark, η Damixa εδραστηριοποιείτο στη γερμανική αγορά μέσω της γερμανικής θυγατρικής της, Damixa Armaturen, την οποία ήλεγχε κατά 100 %.

11      Μετά από πολλά έτη κατά τα οποία η Damixa Armaturen κατέγραφε σημαντικές ζημίες, τα φορολογικά έτη 2005 και 2006 βρέθηκε σε δυσχερή οικονομική θέση. Στις 31 Δεκεμβρίου 2005, οι συσσωρευμένες ζημίες ανέρχονταν στο ποσό των 28 εκατομμυρίων ευρώ, γεγονός το οποίο είχε ως συνέπεια η αρνητική καθαρή θέση της να έχει διαμορφωθεί στα 22,8 εκατομμύρια ευρώ. Στις 31 Δεκεμβρίου 2006, οι συσσωρευμένες ζημίες της εν λόγω θυγατρικής εταιρίας ανέρχονταν στα 30,9 εκατομμύρια ευρώ, ενώ η αρνητική καθαρή θέση της είχε διαμορφωθεί στα 25,8 εκατομμύρια ευρώ.

12      Οι ζημίες της Damixa Armaturen καλύπτονταν, κατά κύριο λόγο, μέσω της χορηγήσεως δανείων από την Damixa. Η οφειλή της Damixa Armaturen προς την Damixa ανερχόταν, κατά το πέρας των φορολογικών ετών 2005 και 2006, στο ποσό, αντιστοίχως, των 24,8 εκατομμυρίων ευρώ και των 27,7 εκατομμυρίων ευρώ.

13      Το επιτόκιο των χορηγηθέντων από τη Damixa δανείων ήταν ίσο προς το βασικό επιτόκιο, προσαυξημένο κατά 0,5 %. Επομένως, οι τόκοι ανήλθαν, για καθένα από τα επίμαχα φορολογικά έτη, σε 3 935 980 DKK (περίπου 529 203 ευρώ) και σε 5 648 765 DKK (περίπου 759 492 ευρώ).

14      Η Damixa Armaturen δεν εξέπεσε τις εν λόγω δαπάνες από τόκους από τα φορολογικά αποτελέσματά της στη Γερμανία, για τον λόγο ότι οι συγκεκριμένες δαπάνες συνιστούσαν μη εκπιπτόμενα διανεμηθέντα κέρδη, κατ’ εφαρμογήν της γερμανικής ρυθμίσεως σχετικά με τον περιορισμό του δικαιώματος εκπτώσεως του φόρου σε περίπτωση υποκεφαλαιοποιήσεως.

15      Στη δήλωση φορολογίας εισοδήματός της, η Damixa δεν δήλωσε τα προϊόντα αυτά, ήτοι τα εισοδήματα από τόκους, στα φορολογητέα αποτελέσματά της, καθόσον ήταν της γνώμης ότι οι δανικοί κανόνες σχετικά με τη φορολόγηση των εισπραττόμενων τόκων αντέβαιναν στο δίκαιο της Ένωσης.

16      Με απόφαση της 1ης Απριλίου 2008, η δανική φορολογική αρχή εκτίμησε ότι οι τόκοι που εισπράχθηκαν επί των δανείων που είχε χορηγήσει η Damixa στην Damixa Armaturen το 2005 και το 2006 έπρεπε να περιληφθούν στα φορολογητέα κέρδη της Damixa.

17      Κατά της ως άνω αποφάσεως υποβλήθηκε διοικητική προσφυγή ενώπιον του Landsskatteretten (εθνικής φορολογικής επιτροπής, Δανία), η οποία απορρίφθηκε με απόφαση της 16ης Δεκεμβρίου 2011.

18      Στις 15 Μαρτίου 2012, η Masco Denmark και η Damixa άσκησαν προσφυγή κατά της ως άνω απορριπτικής αποφάσεως ενώπιον του Retten i Odense (πρωτοδικείου του Odense, Δανία), και, ακολούθως, άσκησαν έφεση κατά της εκδοθείσας από το εν λόγω δικαστήριο απορριπτικής αποφάσεως ενώπιον του Vestre Landsret (εφετείου της δυτικής περιφέρειας, Δανία).

19      Ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, η Masco Denmark και η Damixa προέβαλαν ότι οι επίμαχες δανικές ρυθμίσεις αντέβαιναν στο άρθρο 49 ΣΛΕΕ, σε συνδυασμό με το άρθρο 54 ΣΛΕΕ, διότι δεν ήταν σύμφωνες με την ελευθερία εγκαταστάσεως, και ότι η εν λόγω ασυμφωνία ήταν αδικαιολόγητη. Συναφώς, υποστήριξαν ότι η προβλεπόμενη από το άρθρο 11, παράγραφος 6, του SEL απαλλαγή από τον φόρο έχει εφαρμογή μόνον εάν η θυγατρική δανειολήπτρια εταιρία είναι εγκατεστημένη στη Δανία.

20      Η άποψη αυτή αμφισβητείται από το Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο υποστηρίζει ότι η επίμαχη στην κύρια δίκη ρύθμιση είναι σύμφωνη με τις διατάξεις του δικαίου της Ένωσης. Κατά το εν λόγω Υπουργείο, η αδυναμία της Damixa Armaturen να εκπέσει από το φορολογικό αποτέλεσμά της τους τόκους τους οποίους είχε καταβάλει αποτελεί απόρροια της εφαρμογής των γερμανικών φορολογικών ρυθμίσεων. Το εν λόγω Υπουργείο είναι επίσης της γνώμης ότι το επίμαχο στη υπόθεση της κύριας δίκης φορολογικό μειονέκτημα αποτελεί συνέπεια της ταυτόχρονης ασκήσεως, εκ μέρους του Βασιλείου της Δανίας και της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, της αρμοδιότητας φορολογήσεως που διαθέτουν.

21      Υπό τις συνθήκες αυτές, το Vestre Landsret (εφετείο της δυτικής περιφέρειας) αποφάσισε να αναστείλει τη διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο το ακόλουθο προδικαστικό ερώτημα:

«Έχει το άρθρο 43 ΕΚ, σε συνδυασμό με το άρθρο 48 ΕΚ (νυν, αντιστοίχως, άρθρα 49 και 54 ΣΛΕΕ), την έννοια ότι απαγορεύει σε κράτος μέλος να αρνηθεί να χορηγήσει σε ημεδαπή επιχείρηση φορολογική απαλλαγή για εισόδημα από τόκους όταν η συνδεδεμένη με αυτήν επιχείρηση, η οποία είναι εγκατεστημένη σε άλλο κράτος μέλος, δεν δικαιούται να εκπέσει τις αντίστοιχες δαπάνες τόκων δυνάμει των ρυθμίσεων του οικείου κράτους μέλους για περιορισμό του δικαιώματος εκπτώσεως δαπανών από τόκους σε περιπτώσεις υποκεφαλαιοποιήσεως (όπως οι ρυθμίσεις που ισχύουν στην υπό εξέταση υπόθεση), ενώ, σε αντίστοιχη περίπτωση, το ίδιο κράτος μέλος χορηγεί φορολογική απαλλαγή για εισόδημα από τόκους όταν η συνδεδεμένη επιχείρηση, η οποία είναι εγκατεστημένη σε αυτό το κράτος μέλος, δεν δικαιούται να εκπέσει τις αντίστοιχες δαπάνες τόκων δυνάμει των εθνικών ρυθμίσεων για περιορισμό του δικαιώματος εκπτώσεως δαπανών από τόκους σε περιπτώσεις υποκεφαλαιοποιήσεως (όπως οι ρυθμίσεις που ισχύουν στην υπό εξέταση υπόθεση);»

 Επί του προδικαστικού ερωτήματος

22      Με το ερώτημά του, το αιτούν δικαστήριο ζητεί, κατ’ ουσίαν, να διευκρινιστεί αν το άρθρο 49 ΣΛΕΕ, σε συνδυασμό με το άρθρο 54 ΣΛΕΕ, έχει την έννοια ότι αντιτίθεται σε νομοθεσία κράτους μέλους, όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, η οποία χορηγεί σε εγκατεστημένη στην ημεδαπή εταιρία φορολογική απαλλαγή για τους τόκους που έχουν καταβληθεί από εγκατεστημένη στην ημεδαπή θυγατρική εταιρία, στο μέτρο που η θυγατρική εταιρία δεν είχε τη δυνατότητα να εκπέσει τις αντίστοιχες δαπάνες από τόκους λόγω των κανόνων σχετικά με τον περιορισμό του δικαιώματος εκπτώσεως των καταβληθέντων τόκων σε περιπτώσεις υποκεφαλαιοποιήσεως, αλλά η οποία αποκλείει μια τέτοια απαλλαγή όταν η θυγατρική εταιρία είναι εγκατεστημένη σε άλλο κράτος μέλος.

23      Πρέπει να υπομνησθεί ότι η ελευθερία εγκαταστάσεως, την οποία το άρθρο 49 ΣΛΕΕ αναγνωρίζει στους υπηκόους της Ένωσης, περιλαμβάνει, σύμφωνα με το άρθρο 54 ΣΛΕΕ, για τις εταιρίες που έχουν συσταθεί σύμφωνα με τη νομοθεσία κράτους μέλους και που έχουν την καταστατική τους έδρα, την κεντρική τους διοίκηση ή την κύρια εγκατάστασή τους εντός της Ένωσης, το δικαίωμα να ασκούν τη δραστηριότητά τους σε άλλο κράτος μέλος μέσω θυγατρικής εταιρίας, υποκαταστήματος ή πρακτορείου (βλ., υπό την έννοια αυτή, απόφαση της 21ης Φεβρουαρίου 2013, A, C‑123/11, EU:C:2013:84, σκέψη 30 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

24      Μολονότι οι διατάξεις της Συνθήκης ΛΕΕ που αφορούν την ελευθερία εγκαταστάσεως έχουν ως σκοπό να εξασφαλίζουν εντός του κράτους μέλους υποδοχής την ίση μεταχείριση των αλλοδαπών με τους ημεδαπούς, απαγορεύουν και στο κράτος μέλος καταγωγής να εμποδίζει την εγκατάσταση σε άλλο κράτος μέλος μιας συσταθείσας σύμφωνα με τη νομοθεσία του εταιρίας, ιδίως μέσω θυγατρικής εταιρίας (βλ., υπό την έννοια αυτή, απόφαση της 17ης Δεκεμβρίου 2015, Timac Agro Deutschland, C‑388/14, EU:C:2015:829, σκέψη 21 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

25      Η άσκηση της ελευθερίας εγκαταστάσεως εμποδίζεται αν, δυνάμει του φορολογικού συστήματος κράτους μέλους, μια εγκατεστημένη στην ημεδαπή εταιρία που διατηρεί θυγατρική σε άλλο κράτος μέλος υφίσταται διαφορετική φορολογική μεταχείριση η οποία είναι δυσμενέστερη από τη μεταχείριση εγκατεστημένης στην ημεδαπή εταιρίας που διατηρεί θυγατρική στο πρώτο κράτος μέλος (βλ., υπό την έννοια αυτή, απόφαση της 17ης Δεκεμβρίου 2015, Timac Agro Deutschland, C‑388/14, EU:C:2015:829, σκέψη 22 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

26      Εν προκειμένω, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι μια φορολογική απαλλαγή, όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, η οποία χορηγείται από την εθνική νομοθεσία σε εγκατεστημένη στην ημεδαπή εταιρία και η οποία αφορά τόκους που έχουν καταβληθεί από εγκατεστημένη στην ημεδαπή θυγατρική εταιρία, στο μέτρο που η τελευταία αυτή θυγατρική εταιρία δεν είχε τη δυνατότητα να εκπέσει τις αντίστοιχες δαπάνες από τόκους λόγω των εθνικών ρυθμίσεων σχετικά με τον περιορισμό του δικαιώματος εκπτώσεως των καταβληθέντων τόκων σε περιπτώσεις υποκεφαλαιοποιήσεως, συνιστά φορολογικό πλεονέκτημα.

27      Ο αποκλεισμός από ένα τέτοιο πλεονέκτημα μιας εγκατεστημένης στην ημεδαπή μητρικής εταιρίας όσον αφορά τους τόκους που έχουν καταβληθεί στην τελευταία αυτή μητρική εταιρία από μια εγκατεστημένη σε άλλο κράτος μέλος θυγατρική εταιρία, στο μέτρο που οι τόκοι αυτοί δεν είναι δυνατό να εκπέσουν από τα φορολογητέα κέρδη αυτής της θυγατρικής εταιρίας δυνάμει της σχετικής με την υποκεφαλαιοποίηση νομοθεσίας του εν λόγω κράτους μέλους, είναι ικανός να καταστήσει λιγότερο ελκυστική την άσκηση, εκ μέρους της μητρικής εταιρίας, της ελευθερίας εγκαταστάσεώς της, αποτρέποντάς την από την ίδρυση θυγατρικών εταιριών σε άλλα κράτη μέλη.

28      Μια τέτοια διαφορετική μεταχείριση, η οποία, στην υπόθεση της κύριας δίκης, απορρέει μόνον από τις δανικές ρυθμίσεις, μπορεί να γίνει δεκτή μόνον αν αφορά περιπτώσεις που δεν είναι αντικειμενικώς συγκρίσιμες ή αν δικαιολογείται από επιτακτικό λόγο γενικού συμφέροντος (απόφαση της 6ης Οκτωβρίου 2015, Finanzamt Linz, C‑66/14, EU:C:2015:661, σκέψη 30 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

29      Πρώτον, πρέπει να προσδιορισθεί αν οι επίμαχες περιπτώσεις είναι αντικειμενικώς συγκρίσιμες. Προς τον σκοπό αυτόν, πρέπει να υπομνησθεί ότι, για να εξακριβωθεί αν μια διασυνοριακή κατάσταση είναι συγκρίσιμη με μια εσωτερική κατάσταση, πρέπει να ληφθεί υπόψη ο σκοπός που επιδιώκεται με τις επίμαχες εθνικές διατάξεις (απόφαση της 6ης Οκτωβρίου 2015, Finanzamt Linz, C‑66/14, EU:C:2015:661, σκέψη 31 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

30      Από τις προπαρασκευαστικές εργασίες του νόμου περί τροποποιήσεως του SEL, που εκτέθηκαν στη σκέψη 8 της παρούσας αποφάσεως, προκύπτει ότι η επίμαχη στην κύρια δίκη φορολογική απαλλαγή εισήχθη προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο μητρικές εταιρίες εγκατεστημένες στη Δανία να φορολογούνται επί των τόκων τους οποίους εισπράττουν από τις θυγατρικές τους για τα δάνεια που είχαν χορηγήσει στις τελευταίες, όταν οι θυγατρικές τους δεν δύνανται να εκπέσουν, εν όλω ή εν μέρει, τις δαπάνες που αντιστοιχούν στους τόκους αυτούς, λόγω των ρυθμίσεων σχετικά με τον περιορισμό του δικαιώματος εκπτώσεως των καταβληθέντων τόκων σε περιπτώσεις υποκεφαλαιοποιήσεως.

31      Κατά συνέπεια, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι η περίπτωση, αφενός, μιας εγκατεστημένης στην ημεδαπή μητρικής εταιρίας που έχει χορηγήσει δάνειο σε μια εγκατεστημένη στην ημεδαπή θυγατρική εταιρία η οποία υπόκειται σε κανόνες που διέπουν την υποκεφαλαιοποίηση και, αφετέρου, μιας εγκατεστημένης στην ημεδαπή μητρικής εταιρίας που έχει χορηγήσει δάνειο σε μια εγκατεστημένη στην αλλοδαπή θυγατρική εταιρία που υπόκειται σε τέτοιους κανόνες εντός του κράτους μέλους στο οποίο έχει, από φορολογικής απόψεως, την εγκατάστασή της, είναι, υπό το πρίσμα του εν λόγω σκοπού, αντικειμενικώς συγκρίσιμες. Πράγματι, και στις δύο αυτές περιπτώσεις, τα εισοδήματα από τόκους που εισπράττονται από τη μητρική εταιρία θα μπορούσαν να αποτελέσουν το αντικείμενο διπλής οικονομικής φορολογίας ή αλλεπάλληλης φορολογίας, ενδεχόμενο στην αποτροπή του οποίου αποσκοπεί η επίμαχη στην κύρια δίκη ρύθμιση.

32      Δεύτερον, πρέπει να εξετασθεί αν μια τέτοια διαφορετική μεταχείριση δικαιολογείται από επιτακτικό λόγο γενικού συμφέροντος.

33      Η διαφορετική μεταχείριση, για να δικαιολογείται από τέτοιους λόγους, πρέπει να είναι κατάλληλη για τη διασφάλιση της επιτεύξεως του σκοπού του οποίου γίνεται επίκληση και να μην υπερβαίνει το αναγκαίο για την επίτευξη του σκοπού αυτού μέτρο (απόφαση της 25ης Φεβρουαρίου 2010, X Holding, C‑337/08, EU:C:2010:89, σκέψη 26 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

34      Το Βασίλειο της Δανίας υποστηρίζει ότι η επίμαχη στην κύρια δίκη διαφορετική μεταχείριση δικαιολογείται τόσο από την ανάγκη διασφαλίσεως της ισόρροπης κατανομής της εξουσίας φορολογήσεως μεταξύ των κρατών μελών όσο και από την πρόληψη της φοροαποφυγής.

35      Όσον αφορά την ανάγκη διαφυλάξεως της ισόρροπης κατανομής της εξουσίας φορολογήσεως μεταξύ των κρατών μελών, η ανάγκη αυτή μπορεί να δικαιολογήσει διαφορετική μεταχείριση όταν το υπό εξέταση σύστημα σκοπεί στην αποτροπή ενεργειών ικανών να υπονομεύσουν τη δυνατότητα κράτους μέλους να ασκεί τη φορολογική του αρμοδιότητα σε σχέση με τις δραστηριότητες που ασκούνται στο έδαφός του (απόφαση της 21ης Φεβρουαρίου 2013, A, C‑123/11, EU:C:2013:84, σκέψη 41 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

36      Ως εκ τούτου, η περιφρούρηση της κατανομής της εξουσίας φορολογήσεως μεταξύ των κρατών μελών ενδέχεται να καθιστά αναγκαία την εφαρμογή, στις οικονομικές δραστηριότητες των εγκατεστημένων σε κάποιο από τα κράτη αυτά εταιριών, μόνον των φορολογικών κανόνων του εν λόγω κράτους, όσον αφορά τόσο τα κέρδη όσο και τις ζημίες (απόφαση της 21ης Φεβρουαρίου 2013, A, C‑123/11, EU:C:2013:84, σκέψη 42 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

37      Πράγματι, το να δοθεί στις εταιρίες η δυνατότητα να επιλέγουν αν ο συνυπολογισμός των ζημιών τους θα γίνει εντός του κράτους μέλους εγκαταστάσεώς τους ή εντός άλλου κράτους μέλους θα έθετε σε σοβαρό κίνδυνο την ισόρροπη κατανομή της εξουσίας φορολογήσεως μεταξύ των κρατών μελών, δεδομένου ότι οι βάσεις επιβολής του φόρου θα μεταβάλλονταν ανάλογα με το ύψος των μεταφερομένων ζημιών, εντός των δύο αυτών κρατών (απόφαση της 21ης Φεβρουαρίου 2013, A, C‑123/11, EU:C:2013:84, σκέψη 43).

38      Εν προκειμένω, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι ρύθμιση κράτους μέλους, όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, η οποία ορίζει ότι η επίμαχη στην κύρια δίκη φορολογική απαλλαγή περιορίζεται ώστε να αφορά μόνον τους τόκους που έχουν καταβληθεί από μια εγκατεστημένη στην ημεδαπή θυγατρική εταιρία, είναι κατάλληλη για την περιφρούρηση της ισόρροπης κατανομής της εξουσίας φορολογήσεως μεταξύ των οικείων κρατών μελών. Πράγματι, παρέχοντας σε μια εγκατεστημένη στην ημεδαπή εταιρία, η οποία έχει χορηγήσει δάνειο σε εγκατεστημένη σε άλλο κράτος μέλος θυγατρική εταιρία, φορολογική απαλλαγή για το σύνολο των τόκων που έχει καταβάλει η θυγατρική της, τους οποίους η θυγατρική αυτή εταιρία δεν είχε τη δυνατότητα να εκπέσει λόγω των σχετικών με την υποκεφαλαιοποίηση κανόνων του εν λόγω άλλου κράτους μέλους, το κράτος μέλος στο οποίο είναι εγκατεστημένη η μητρική εταιρία θα παραιτούνταν, ανάλογα με την επιλογή στην οποία προέβησαν οι εταιρίες που έχουν σχέσεις αλληλεξαρτήσεως, από το δικαίωμά του να φορολογεί τους τόκους που εισέπραξε η μητρική εταιρία, σε συνάρτηση με τους περί υποκεφαλαιοποιήσεως κανόνες που έχει θεσπίσει το κράτος μέλος εγκαταστάσεως των θυγατρικών εταιριών, ενδεχόμενο στην αποφυγή του οποίου αποσκοπεί η επίμαχη στην κύρια δίκη ρύθμιση.

39      Ωστόσο, νομοθεσία όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη υπερβαίνει το αναγκαίο για την επίτευξη του σκοπού αυτού μέτρο.

40      Βεβαίως, η ελευθερία εγκαταστάσεως δεν μπορεί να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι τα κράτη μέλη είναι υποχρεωμένα να διαμορφώνουν τις φορολογικές διατάξεις τους σε συνάρτηση με τις φορολογικές διατάξεις των άλλων κρατών μελών, ώστε να διασφαλίζουν σε κάθε περίπτωση ότι ο επιβαλλόμενος φόρος θα εξαλείφει οποιαδήποτε διαφορά οφειλόμενη στις εθνικές φορολογικές ρυθμίσεις, δεδομένου ότι οι αποφάσεις των εταιριών ως προς την εγκατάσταση εμπορικών επιχειρηματικών μονάδων στην αλλοδαπή μπορούν να αποβαίνουν, ανάλογα με την περίπτωση, περισσότερο ή λιγότερο επωφελείς ή επιζήμιες για την οικεία εταιρία (απόφαση της 23ης Οκτωβρίου 2008, Krankenheim Ruhesitz am Wannsee-Seniorenheimstatt, C‑157/07, EU:C:2008:588, σκέψη 50 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

41      Ως εκ τούτου, σε περίπτωση όπως αυτή της κύριας δίκης, το άρθρο 49 ΣΛΕΕ, σε συνδυασμό με το άρθρο 54 ΣΛΕΕ, δεν μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να επιβάλλεται στο κράτος μέλος εγκαταστάσεως της μητρικής εταιρίας, η οποία έχει χορηγήσει δάνειο σε εγκατεστημένη σε άλλο κράτος μέλος θυγατρική εταιρία, να βαίνει πέραν της απαλλαγής της εν λόγω μητρικής εταιρίας από τον φόρο όσον αφορά το ποσό των δαπανών από τόκους το οποίο δεν θα μπορούσε να εκπέσει η θυγατρική εταιρία, εάν εφαρμόζονταν οι σχετικοί με την υποκεφαλαιοποίηση κανόνες του πρώτου κράτους μέλους. Επομένως, τα άρθρα αυτά δεν μπορούν να έχουν ως αποτέλεσμα να επιβάλλεται στο κράτος μέλος εγκαταστάσεως της εν λόγω μητρικής εταιρίας να απαλλάσσει τη μητρική εταιρία από τον φόρο όσον αφορά υψηλότερο ποσό, το οποίο προκύπτει από το φορολογικό σύστημα άλλου κράτους μέλους, διότι άλλως η φορολογική αυτονομία του πρώτου κράτους μέλους θα περιοριζόταν από την άσκηση της φορολογικής εξουσίας του άλλου κράτους μέλους (βλ., κατ’ αναλογίαν, απόφαση της 30ής Ιουνίου 2011, Meilicke κ.λπ., C‑262/09, EU:C:2011:438, σκέψη 33 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

42      Ωστόσο, πρέπει να υπογραμμιστεί ότι, όταν κράτος μέλος εφαρμόζει σύστημα αποτροπής ή περιορισμού της αλλεπάλληλης φορολογίας ή της διπλής οικονομικής φορολογίας των μερισμάτων που καταβάλλουν εγκατεστημένες στην ημεδαπή εταιρίες σε κατοίκους ημεδαπής, πρέπει να επιφυλάσσει την ίδια μεταχείριση στα μερίσματα που καταβάλλονται από εγκατεστημένες στην αλλοδαπή εταιρίες σε κατοίκους ημεδαπής (απόφαση της 30ής Ιουνίου 2011, Meilicke κ.λπ., C‑262/09, EU:C:2011:438, σκέψη 29 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

43      Πράγματι, σε περίπτωση όπως αυτή της κύριας δίκης, που αφορά μητρική εταιρία εγκατεστημένη εντός κράτους μέλους, της οποίας η θυγατρική είναι εγκατεστημένη σε άλλο κράτος μέλος το οποίο εφαρμόζει αυστηρότερους κανόνες όσον αφορά την υποκεφαλαιοποίηση, η χορήγηση στην εν λόγω μητρική εταιρία, εκ μέρους του κράτους μέλους στο οποίο αυτή εδρεύει, φορολογικής απαλλαγής όσον αφορά τους τόκους που έχουν καταβληθεί από την εν λόγω θυγατρική εταιρία, μέχρι το ύψος του ποσού που η εν λόγω θυγατρική εταιρία δεν θα μπορούσε να εκπέσει κατ’ εφαρμογήν των σχετικών με την υποκεφαλαιοποίηση κανόνων του τελευταίου αυτού κράτους μέλους, δεν θα διακύβευε την ισόρροπη κατανομή της εξουσίας φορολογήσεως και θα αποτελούσε μέτρο λιγότερο περιοριστικό για την ελευθερία εγκαταστάσεως από αυτό που προβλέπεται από την επίμαχη στην κύρια δίκη ρύθμιση (βλ., κατ’ αναλογίαν, αποφάσεις της 12ης Δεκεμβρίου 2006, Test Claimants in the FII Group Litigation, C‑446/04, EU:C:2006:774, σκέψη 52, καθώς και της 30ής Ιουνίου 2011, Meilicke κ.λπ., C‑262/09, EU:C:2011:438, σκέψη 32).

44      Όσον αφορά τον σκοπό της προλήψεως της φοροαποφυγής, επισημαίνεται ότι, για να ευδοκιμήσει το επιχείρημα το οποίο βασίζεται σε αυτόν τον δικαιολογητικό λόγο, πρέπει το συγκεκριμένο μέτρο να σκοπεί ειδικά στην παρεμπόδιση της δημιουργίας αμιγώς τεχνητών μεθοδεύσεων, χωρίς οικονομική ουσία, που θα είχαν ως σκοπό την αποφυγή του φόρου ο οποίος κανονικά θα βάρυνε τα κέρδη που πηγάζουν από δραστηριότητες ασκούμενες στην εθνική επικράτεια (βλ., υπό την έννοια αυτή, απόφαση της 17ης Δεκεμβρίου 2015, Timac Agro Deutschland, C‑388/14, EU:C:2015:829, σκέψη 42 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

45      Συναφώς, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι η επίμαχη στην κύρια δίκη νομοθεσία δεν έχει ως ειδικό σκοπό τον αποκλεισμό παροχής φορολογικού πλεονεκτήματος σε αμιγώς τεχνητές μεθοδεύσεις, μόνος σκοπός των οποίων είναι η μη υπαγωγή στη δανική φορολογική νομοθεσία, αλλά αποκλείει από το σύνολο των προσώπων που τυγχάνουν του εν λόγω πλεονεκτήματος, γενικώς, κάθε εταιρία η οποία είναι εγκατεστημένη στην ημεδαπή και η οποία έχει χορηγήσει, για οποιονδήποτε λόγο, δάνειο σε μια υποκεφαλαιοποιημένη θυγατρική εταιρία που είναι εγκατεστημένη σε άλλο κράτος μέλος (βλ., κατ’ αναλογίαν, απόφαση της 12ης Δεκεμβρίου 2002, Lankhorst-Hohorst, C‑324/00, EU:C:2002:749, σκέψη 37 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

46      Εξάλλου, από τη δικογραφία που τέθηκε υπόψη του Δικαστηρίου προκύπτει προφανώς ότι τα δάνεια που χορήγησε η Damixa είχαν ως σκοπό να παρασχεθεί χρηματοδότηση για το ουσιώδες μέρος των ζημιών της Damixa Armaturen, η οποία αντιμετώπιζε σοβαρές οικονομικές δυσχέρειες κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα, και, επομένως, δεν είχαν, κατ’ αρχήν, τον χαρακτήρα αμιγώς τεχνητής μεθοδεύσεως που θα είχε επινοηθεί μόνο για φορολογικούς λόγους.

47      Υπό τις συνθήκες αυτές, στο υποβληθέν ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι το άρθρο 49 ΣΛΕΕ, σε συνδυασμό με το άρθρο 54 ΣΛΕΕ, έχει την έννοια ότι αντιτίθεται σε νομοθεσία κράτους μέλους, όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, η οποία χορηγεί σε εγκατεστημένη στην ημεδαπή εταιρία φορολογική απαλλαγή για τους τόκους που έχουν καταβληθεί από εγκατεστημένη στην ημεδαπή θυγατρική εταιρία, στο μέτρο που η θυγατρική εταιρία δεν είχε τη δυνατότητα να εκπέσει τις αντίστοιχες δαπάνες από τόκους λόγω των κανόνων σχετικά με τον περιορισμό του δικαιώματος εκπτώσεως των καταβληθέντων τόκων σε περιπτώσεις υποκεφαλαιοποιήσεως, αλλά η οποία αποκλείει τη φορολογική απαλλαγή που θα προέκυπτε από την εφαρμογή της νομοθεσίας του ίδιου αυτού κράτους μέλους σχετικά με την υποκεφαλαιοποίηση σε περίπτωση κατά την οποία η θυγατρική εταιρία είναι εγκατεστημένη σε άλλο κράτος μέλος.

 Επί των δικαστικών εξόδων

48      Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται.

Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (τέταρτο τμήμα) αποφαίνεται:

Το άρθρο 49 ΣΛΕΕ, σε συνδυασμό με το άρθρο 54 ΣΛΕΕ, έχει την έννοια ότι αντιτίθεται σε νομοθεσία κράτους μέλους, όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, η οποία χορηγεί σε εγκατεστημένη στην ημεδαπή εταιρία φορολογική απαλλαγή για τους τόκους που έχουν καταβληθεί από εγκατεστημένη στην ημεδαπή θυγατρική εταιρία, στο μέτρο που η θυγατρική εταιρία δεν είχε τη δυνατότητα να εκπέσει τις αντίστοιχες δαπάνες από τόκους λόγω των κανόνων σχετικά με τον περιορισμό του δικαιώματος εκπτώσεως των καταβληθέντων τόκων σε περιπτώσεις υποκεφαλαιοποιήσεως, αλλά η οποία αποκλείει τη φορολογική απαλλαγή που θα προέκυπτε από την εφαρμογή της νομοθεσίας του ίδιου αυτού κράτους μέλους σχετικά με την υποκεφαλαιοποίηση σε περίπτωση κατά την οποία η θυγατρική εταιρία είναι εγκατεστημένη σε άλλο κράτος μέλος.

ΣτΕ  2826/2016

Περίληψη

Το τεκμήριο φορολογητέου εισοδήματος λόγω δαπάνης για την αγορά ακινήτου εφαρμόζεται μόνο στις περιπτώσεις που ο φορολογούμενος καταβάλλει .πράγματι χρηματικό ποσό για την αγορά ακινήτου. Συνεπώς, σε περίπτωση απόκτησης ακινήτου με έκτακτη χρησικτησία, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 1045 του Αστικού Κώδικα, ήτοι με άσκηση νομής επί εικοσαετία, για την οποία δεν συντρέχει η πιο πάνω προϋπόθεση της πραγματικής καταβολής χρηματικού ποσού, το πιο πάνω τεκμήριο δεν εφαρμόζεται. Τούτο, δε, ισχύει ακόμη και όταν η απόκτηση φυσικής εξουσίας στο ακίνητο και η άσκηση αυτής με διάνοια κυρίου, κατά το άρθρο 974 ΑΚ, εκκινεί κατόπιν συναλλαγής με καταβολή οικονομικού ανταλλάγματος στη χρήση κατά την οποία αποκτήθηκε η φυσική εξουσία στο ακίνητο, η οποία όμως δεν μπορεί να αποτελέσει τεκμήριο για την ύπαρξη εισοδήματος στη χρήση κατά την οποία αποκτάται πλέον, κατόπιν πλήρωσης των ανωτέρω προϋποθέσεων της έκτακτης χρησικτησίας, η κυριότητα. Τέλος, δεν ασκεί επιρροή από την εξεταζόμενη άποψη η από πλευράς φορολογίας μεταβίβασης ακινήτων αντιμετώπιση τέτοιων περιπτώσεων.